Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

palma+dum

  • 1 palma

    f palm
    * * *
    palma1 s.f.
    1 ( della mano) palm: giungere le palme, to join one's hands // portare in palma di mano, (fig.) to hold in great esteem
    palma2 s.f. (bot.) palm (tree): palma da dattero, ( Phoenix dactylifera) date-palm; palma del cocco, ( Cocos nucifera) coconut palm (o coco-palm); palma da cera, ( Copernicia cerifera) wax-palm; palma dum, ( Hyphaene tebaica) doum (palm); palma nana, palmet (o palmetto); vino, olio di palma, palm wine, oil; di palma, simile a palma, palmaceous // la palma del martirio, (fig.) the crown (o the palm) of martyrdom // Domenica della Palme, Palm Sunday // ottenere, riportare la palma, (fig.) to bear the palm.
    * * *
    I ['palma] sf
    Anat palm
    II ['palma] sf
    Bot palm

    riportare/vincere la palma fig — to walk off with/win the prize

    * * *
    I ['palma]
    sostantivo femminile anat. palm
    ••

    portare qcn. in palma di mano — = to hold sb. in high esteem

    II ['palma]
    sostantivo femminile bot. palm (tree)
    ••
    * * *
    palma1
    /'palma/
    sostantivo f.
    anat. palm
    \
    portare qcn. in palma di mano = to hold sb. in high esteem.
    ————————
    palma2
    /'palma/
    sostantivo f.
    bot. palm (tree); cuori di palma palm-hearts
    \
    ottenere o riportare la palma to take the prize
    \
    palma da cocco coconut palm; palma da datteri date (palm).

    Dizionario Italiano-Inglese > palma

  • 2 dum-pálma

    (EN) doom; doom-palm

    Magyar-német-angol szótár > dum-pálma

  • 3 dum-pálma

    doom, doom-palm

    Magyar-ingilizce szótár > dum-pálma

  • 4 doum

    doum /du:m/
    n.
    (bot., Hyphaene thebaica; = doum palm) palma dum.

    English-Italian dictionary > doum

  • 5 doom-palm

    English-Hungarian dictionary > doom-palm

  • 6 coalesco

    co-alēsco, coaluī, coalitum, ere (com u. alesco), zusammenwachsen, I) verwachsen, a) v. Körperteilen usw., interdum inter se palpebrae coalescunt, Cels. 7, 7, 6 in. – u. v. Steinen, saxa vides solā colescere (= coalescere) calce, durch K. allein sich verbinden, Lucr. 6, 1068: simul autem aes et ea arena ab ignis vehementia confervescendo coaluerint, sich verbinden (sich amalgamieren), Vitr. 7, 11, 1. – u. im Bilde, octingentorum annorum fortunā disciplināque haec compages coaluit, hat sich dieses Fugwerk zu einem Ganzen ineinander gefügt, Tac.: coalescentes conditiones pacis discussit ac rupit, die sich einigenden, Vell. – bes. v. Parteien, noch getrennten Gemütern u. dgl., verschmelzen, sich einigen, hi (Troiani et Aborigines) incredibile memoratu est quam facile coaluerint, Sall.: sic brevi spatio novi veteresque (milites) coaluere, Sall. – m. Ang. womit? durch cum m. Abl., ut cum patribus coalescant plebis animi, Liv. – m. Ang. in od. zu was? durch in od. (selten) ad m. Akk., multitudo coalescit in populi unius corpus, Liv.: nec exercitus linguis moribusque dissonos in hunc consensum potuisse coalescere, Tac.: disiectos ne animo quidem satis ad obsequium coaluisse, Tac. – m. Ang. wodurch? durch Abl., brevi tantā concordiā coaluerant omnium animi, ut etc., Liv. – v. Worten, Lauten, compositae (voces) e duobus quasi corporibus coalescunt, ut maleficus, Quint. 1, 5, 65. – m. Ang. in od. zu was? durch in m. Akk., quia subiecta sibi vocalis in unum sonum coalescere et confundi nequiret, Quint. 1, 7, 26. – b) v. Gewächsen (Bäumen, Pfropfreisern, Stecklingen), sowohl mit dem Stamme verwachsen, ne prius exarescat surculus quam coalescat, Varr.: id sarmentum sic depressum citius coalescit, Col.: m. Ang. womit? durch Dat., ficus coalescit olivae, Col.: m. Ang. woran? durch in m. Abl., dum novus in viridi coalescit cortice ramus, Ov. – als mit dem Boden bekleiben, Wurzel fassen, einwurzeln, palma (translata) coalescit, Suet.: m. Ang. womit? durch cum m. Abl., arbor coalescit cum terra, ICt.: m. Ang. wo? durch bl. Abl. od. durch in m. Abl., inter m. Akk., triticum sicco loco melius coalescit, Col.: plantae, quae terrā coalescunt, ICt.: in eo loco grandis ilex coaluerat inter saxa, Sall. – im Bilde, wie Wurzel fassen, einwurzeln = Festigkeit gewinnen, sich befestigen, gedeihen, erstarken, in insula tum primum novā pace coalescente, Liv.: dum Galbae auctoritas fluxa, Pisonis nondum coaluisset, Tac.: m. Ang. wodurch? durch Abl., ita rem concordiā coalescere posse, Liv.: eloquentia coalescere nequit nisi sociatā tradentis et accipientis concordiā, Quint.: coalitam libertate irreverentiam eo prorupisse, Tac. – c) v. zerrissenen Gliedern u. Wunden, sich wieder zusammenziehen, -zusammenschließen, ver wachsen, cilium vulnere aliquo diductum non coalescit, Plin.: a partu coalescit vulnus, Plin. – im Bilde, coalescentibus reipublicae membris, Vell. 2, 90, 1: vixdum coalescens foventis regnum, dessen Wunden sich kaum zu schließen anfangen, Liv. 29, 31, 3. – II) zusammenwachsen, sich gestalten, tenerum, modo coalescens corpusculum (v. Embryo), Sen. ep. 124, 10: nihil interesse putat, cuius in corpore cuiusque ex sanguine concretus homo et coalitus sit, Gell. 12, 1, 11: sphaerarum vero ingenium ex igni coalitum et fabricatum, Apul. de dogm. Plat. 1, 11. – / Partiz. coalitus zuerst bei Tac., s. Nipperd. Tac. ann. 14, 1. – zsgz. colescere, wovon colescat, Varr. r. r. 1, 41, 2: coluerunt, Lucr. 2, 1061: Infin. colescere, Lucr. 6, 1068.

    lateinisch-deutsches > coalesco

  • 7 do

    do, dăre, dĕdi, dătum - tr. -    - Quelques formes archaïques:    - danunt = dant    - duim = dem    - duis = des    - duit = det    - duint = dent    - duas = des    - dane = dasne.    - voir datum.    - voir datus.    - voir dato. [st1]1 [-] donner, offrir, confier, remettre, admettre, accorder, permettre, concéder, présenter.    - Ea causa illam (= ancillam) emi, dono quam darem matri meae - Ne duas (illam), neve te advexisse dixeris, Plaut. Merc.: Je l'ai achetée pour la donner à ma mère - Ne la lui donne pas et ne dis pas que tu l'as ramenée.    - dare alicui aliquid in manus: donner qqch à qqn en mains propres.    - dare alicui copiam: donner à qqn la possibilité.    - manus dare: se rendre.    - dare terga: tourner le dos, fuir.    - dare ut: - [abcl]a - accorder de (que). - [abcl]b - admettre que.    - id certe non dant ut... Cic.: ils n'admettent certainement pas que...    - dabat et famae, ut... Tac.: il tenait aussi à faire croire que...    - da femina ne sim, Ov. M. 12: accorde-moi de n'être pas femme.    - dare iter alicui per provinciam: permettre à qqn de passer par la province.    - dare + adj. verbal: donner à (l’adjectif verbal a le sens de l’infinitif de but.)    - agros locupletium colendos dedit, Cic.: il donna les terres des riches à cultiver.    - dare id alicui cogitendum, Cic.: soumettre cela aux réflexions de qqn.    - dare operam alicui rei: se consacrer à qqch.    - dare operam ut + subj.: faire en sorte que.    - dare bibere: donner à boire.    - da mihi castra sequi: permets-moi de suivre le camp.    - dare inter sese: [donner entre eux]= échanger mutuellement.    - dantur opes nulli nunc nisi divitibus, Mart. 5, 81, 2: on ne prête qu'aux riches.    - dare nomen: donner son nom, s’enrôler (pour le service militaire).    - impers. - datur: il est donné, il est permis, on permet, on peut.    - interim recedere sensim datur, Quint. 11, 3, 127: on peut toutefois se reculer tout doucement.    - nonne cernere datur...? Plin-jn.: ne nous est-il pas donné de voir...?    - dari sibi diem postulabat, Plin. Ep. 9: il demanda qu'on lui accordât un délai.    - locus se dat: l’occasion se présente.    - ut res dant sese, Ter.: selon que les choses se présentent, selon les circonstances. [st1]2 [-] mettre, remettre, livrer, abandonner; jeter, placer; servir (à table).    - data pridie Kal. Decembr.: (lettre) datée de la veille des calendes de décembre.    - hostes in fugam dare: mettre les ennemis en fuite.    - aliquem in custodiam dare: mettre qqn en prison.    - ad terram aliquem dare: jeter qqn à terre.    - dare se aegritudini: s'abandonner à la tristesse.    - dare aliquem leto, Phaedr.: mettre à mort qqn.    - dare diripiendam urbem, Cic.: livrer la ville au pillage.    - dare praedae, Liv.: livrer au pillage.    - dare funera in rogos, Ov.: jeter des cadavres sur les bûchers.    - dare alicui turdum, Hor.: servir une grive à qqn. [st1]3 [-] attribuer, imputer; fixer (un jour); imposer.    - avec double dat. - vitio alicui aliquid dare: reprocher qqch à qqn.    - crimini dedit mihi meam fidem: il m’a reproché ma bonne foi.    - dare aliquid alicui laudi: louer qqn pour qqch.    - dare diem colloquio: fixer un jour pour un entretien.    - dare diem alicui: assigner qqn en justice.    - dare alicui negotium ut...: donner à qqn la mission de...    - Fabio datum ut... Liv.: on chargea Fabius de... [st1]4 [-] causer, provoquer, produire.    - alicui damnum dare: causer du dommage à qqn.    - dare foras librum (= edere librum), Cic. Att. 13: publier un livre.    - dabat omnia tellus, Ov.: la terre produisait tout. [st1]5 [-] dire, exposer, raconter.    - iste deus qui sit, da nobis, Virg.: dis-nous quel est ce dieu.    - quam ob rem has partes didicerim, paucis dabo, Ter. Heaut.: pourquoi ai-je appris ce rôle? Je vais le dire en peu de mots.    - Thessalici da bella ducis, Val. Fl. 5: chante les combats du héros thessalien. [st1]6 [-] nommer, prononcer (un jugement); juger.    - dare sententiam: prononcer une sentence.    - absentibus secundum praesentes dabat, Suet.: il donnait gain de cause aux parties présentes contre les absents.    - dare litem secundum aliquem: donner gain de cause à qqn.    - si contra te lis data erit, Gell.: si c'est à toi qu'on donne tort. [st1]7 [-] faire jouer, jouer, représenter une pièce (de théâtre).    - dare fabulam: jouer une pièce. [st1]8 [-] locutions diverses.    - in pedes se dare: s’enfuir.    - se dare alicui, alicui rei: se consacrer à qqn, à qqch.    - dare operam alicui rei: s'adonner à qqch, s'appliquer à qqch.    - dare operam valetudini: s'occuper de sa santé.    - poenas dare: subir un châtiment, être puni.    - sic datur, Plaut.: tel est ton destin! tu as ce que tu mérites: attrape!    - dare tabellam de aliquo: **donner au juge un bulletin pour qu'il prononce la sentence de qqn** = faire prononcer une sentence.
    * * *
    do, dăre, dĕdi, dătum - tr. -    - Quelques formes archaïques:    - danunt = dant    - duim = dem    - duis = des    - duit = det    - duint = dent    - duas = des    - dane = dasne.    - voir datum.    - voir datus.    - voir dato. [st1]1 [-] donner, offrir, confier, remettre, admettre, accorder, permettre, concéder, présenter.    - Ea causa illam (= ancillam) emi, dono quam darem matri meae - Ne duas (illam), neve te advexisse dixeris, Plaut. Merc.: Je l'ai achetée pour la donner à ma mère - Ne la lui donne pas et ne dis pas que tu l'as ramenée.    - dare alicui aliquid in manus: donner qqch à qqn en mains propres.    - dare alicui copiam: donner à qqn la possibilité.    - manus dare: se rendre.    - dare terga: tourner le dos, fuir.    - dare ut: - [abcl]a - accorder de (que). - [abcl]b - admettre que.    - id certe non dant ut... Cic.: ils n'admettent certainement pas que...    - dabat et famae, ut... Tac.: il tenait aussi à faire croire que...    - da femina ne sim, Ov. M. 12: accorde-moi de n'être pas femme.    - dare iter alicui per provinciam: permettre à qqn de passer par la province.    - dare + adj. verbal: donner à (l’adjectif verbal a le sens de l’infinitif de but.)    - agros locupletium colendos dedit, Cic.: il donna les terres des riches à cultiver.    - dare id alicui cogitendum, Cic.: soumettre cela aux réflexions de qqn.    - dare operam alicui rei: se consacrer à qqch.    - dare operam ut + subj.: faire en sorte que.    - dare bibere: donner à boire.    - da mihi castra sequi: permets-moi de suivre le camp.    - dare inter sese: [donner entre eux]= échanger mutuellement.    - dantur opes nulli nunc nisi divitibus, Mart. 5, 81, 2: on ne prête qu'aux riches.    - dare nomen: donner son nom, s’enrôler (pour le service militaire).    - impers. - datur: il est donné, il est permis, on permet, on peut.    - interim recedere sensim datur, Quint. 11, 3, 127: on peut toutefois se reculer tout doucement.    - nonne cernere datur...? Plin-jn.: ne nous est-il pas donné de voir...?    - dari sibi diem postulabat, Plin. Ep. 9: il demanda qu'on lui accordât un délai.    - locus se dat: l’occasion se présente.    - ut res dant sese, Ter.: selon que les choses se présentent, selon les circonstances. [st1]2 [-] mettre, remettre, livrer, abandonner; jeter, placer; servir (à table).    - data pridie Kal. Decembr.: (lettre) datée de la veille des calendes de décembre.    - hostes in fugam dare: mettre les ennemis en fuite.    - aliquem in custodiam dare: mettre qqn en prison.    - ad terram aliquem dare: jeter qqn à terre.    - dare se aegritudini: s'abandonner à la tristesse.    - dare aliquem leto, Phaedr.: mettre à mort qqn.    - dare diripiendam urbem, Cic.: livrer la ville au pillage.    - dare praedae, Liv.: livrer au pillage.    - dare funera in rogos, Ov.: jeter des cadavres sur les bûchers.    - dare alicui turdum, Hor.: servir une grive à qqn. [st1]3 [-] attribuer, imputer; fixer (un jour); imposer.    - avec double dat. - vitio alicui aliquid dare: reprocher qqch à qqn.    - crimini dedit mihi meam fidem: il m’a reproché ma bonne foi.    - dare aliquid alicui laudi: louer qqn pour qqch.    - dare diem colloquio: fixer un jour pour un entretien.    - dare diem alicui: assigner qqn en justice.    - dare alicui negotium ut...: donner à qqn la mission de...    - Fabio datum ut... Liv.: on chargea Fabius de... [st1]4 [-] causer, provoquer, produire.    - alicui damnum dare: causer du dommage à qqn.    - dare foras librum (= edere librum), Cic. Att. 13: publier un livre.    - dabat omnia tellus, Ov.: la terre produisait tout. [st1]5 [-] dire, exposer, raconter.    - iste deus qui sit, da nobis, Virg.: dis-nous quel est ce dieu.    - quam ob rem has partes didicerim, paucis dabo, Ter. Heaut.: pourquoi ai-je appris ce rôle? Je vais le dire en peu de mots.    - Thessalici da bella ducis, Val. Fl. 5: chante les combats du héros thessalien. [st1]6 [-] nommer, prononcer (un jugement); juger.    - dare sententiam: prononcer une sentence.    - absentibus secundum praesentes dabat, Suet.: il donnait gain de cause aux parties présentes contre les absents.    - dare litem secundum aliquem: donner gain de cause à qqn.    - si contra te lis data erit, Gell.: si c'est à toi qu'on donne tort. [st1]7 [-] faire jouer, jouer, représenter une pièce (de théâtre).    - dare fabulam: jouer une pièce. [st1]8 [-] locutions diverses.    - in pedes se dare: s’enfuir.    - se dare alicui, alicui rei: se consacrer à qqn, à qqch.    - dare operam alicui rei: s'adonner à qqch, s'appliquer à qqch.    - dare operam valetudini: s'occuper de sa santé.    - poenas dare: subir un châtiment, être puni.    - sic datur, Plaut.: tel est ton destin! tu as ce que tu mérites: attrape!    - dare tabellam de aliquo: **donner au juge un bulletin pour qu'il prononce la sentence de qqn** = faire prononcer une sentence.
    * * *
        Do, das, dedi, datum, dare. Donner, et faire celuy à qui l'on donne, seigneur de la chose donnee.
    \
        Da te mihi. Terent. Fay ce que je te diray.
    \
        Alicui se dare. Cic. S'addonner à suyvre aucun et le hanter, et aucunement s'assubjectir à luy.
    \
        Si viuo, adeo exornatum dabo, vt dum viuat, meminerit semper mei. Terent. Je l'accoustreray en telle sorte.
    \
        Oculos natura nobis ad motus animorum declarandos dedit. Cic. Nous a donné pour, etc.
    \
        Quis enim tibi dederit aut Deum omnia posse, aut, etc. Qui est ce qui t'accordera que, etc.
    \
        Puero quoque hoc a me dabis. Cic. De par moy.
    \
        Sed do hoc vobis et concedo, esse multos, etc. Cic. Je vous donne, accorde, et concede cela que, etc.
    \
        Da hoc illi mortuae, da caeteris amicis Cic. Fay cela pour l'amour et en faveur de la trespassee et de tes autres amis.
    \
        Exinde me ilico protinam dedi. Plaut. Je suis saillie incontinent hors de là.
    \
        Dare, Dicere. Plaut. Declarer, Dire.
    \
        Paucis dabo. Terent. Je declareray en brief.
    \
        Dare, Facere. Terent. Pol haud paternum istud dedisti. Ton pere ne t'avoit pas monstré de faire ceci, Tu as faict ici un tour que tu n'as pas apprins de ton pere.
    \
        Dabo statuam faciendam. Plaut. Je bailleray à faire.
    \
        Datur haec sexaginta minis. Plaut. On te la laisse pour, etc.
    \
        Vt res dant sese. Terent. Selon que les choses s'addonnent, ou viennent à poinct.
    \
        Vt se initia dederint, perscribas. Cic. Comme s'est porté le commencement.
    \
        Quod datur, accipio. Cic. Je me contente de ce qu'on me baille.
    \
        Dare actionem dicitur iudex, quando actiorem ad intendendam actionem admittit. Dicitur et Dare iudicium. Vlp. Vide actionem dare in AGO. Presenter ou mettre en barbe.
    \
        Dare aditum. Colum. Donner ou faire entree, Donner accez.
    \
        Adiumentum. Plaut. Aider, Faire avance.
    \
        Adiutorem ad rem aliquam. Terent. Donner aucun pour aide.
    \
        In adoptionem filium. Quintil. Donner son fils pour estre adopté par un autre.
    \
        In aequor se dare. Virgil. Se jecter en la mer.
    \
        Amplexus dare. Virgil. Embrasser.
    \
        Animam sub fasce dare. Virgil. Mourir soubs le fardeau.
    \
        Animos dare. Virgil. Donner courage, Encourager.
    \
        Animum suum alicui. Plaut. Mettre son cueur et son affection en luy.
    \
        Dant animum ad loquendum libere. Liu. Me donnent cueur et hardiesse de parler librement.
    \
        Animum moerori. Cic. Se contrister.
    \
        Annos venatibus. Valer. Flac. User ou employer son aage à la chasse.
    \
        Ansam ad reprehendendum. Cic. Bailler occasion.
    \
        Dare aquam in aluum. Celsus. Jecter dedens le ventre, comme un clystere.
    \
        Aquam manibus. Plaut. Verser de l'eaue sur les mains, Bailler à laver.
    \
        Arbitros dare. Caesar. Prouvoir les parties d'arbitres.
    \
        Auribus alicuius dare. Trebonius Ciceroni. Flatter aucun.
    \
        Aures dare. Seneca. Escouter, Prester l'oreille.
    \
        Aures suas alicui. Cic. Prester l'oreille, Donner audience.
    \
        Rem authorem. Plaut. Vide AVTHOR. Monstrer par effect.
    \
        Auxilia dare. Liu. Donner ou envoyer secours.
    \
        Beneficium dare. Cic. Faire plaisir.
    \
        Dare bibere. Terent. Donner à boire.
    \
        Boni multum alicui dare. Plaut. Faire grand bien.
    \
        Brachia dare ad funes. Ouid. Tendre les bras pour empoigner les chordes.
    \
        Brachia collo. Virgil. Accoller.
    \
        Caliginem dare. Liu. Donner obscurité.
    \
        Campo se dare. Virgil. Se mettre en plain champ.
    \
        Cantus dare. Virgil. Chanter.
    \
        Ad carnuficem dare. Plaut. Mettre entre les mains du bourreau.
    \
        Dare se in casum. Liu. Se mettre à l'adventure, et au hazard, Se hazarder.
    \
        Rem in casum dare, praelioque experiri statuit. Tacit. Adventurer.
    \
        In caueam dabo te. Plaut. Je te mettray en une cage.
    \
        Causam recusandi dare. Cic. Donner occasion.
    \
        Cibum ouibus dare. Varro. Donner à manger.
    \
        Ciuitatem alicui dare. Cic. Octroyer le droict de citoyen et de bourgeois en une ville.
    \
        Clamorem ad astra dare. Sil. Crier hault à merveilles.
    \
        Claritatem alicui dare. Plin. Le mettre en reputation, et luy donner bruit.
    \
        Claritatem arti alicui. Plin. La mettre en bruit.
    \
        Coenam alicui. Plaut. Donner à soupper.
    \
        Cognitionem Consulibus dat lex. Cic. Leur donne povoir et authorité d'en congnoistre.
    \
        Lacertis colla dare. Stat. Se laisser accoller.
    \
        Retro colla dare. Ouid. Tourner le col derriere.
    \
        Colloquium alicui dare. Liu. Le laisser parlementer avec soy.
    \
        Se comitem alicui. Liu. L'accompaigner, Luy faire compagnie.
    \
        Commeatum militi dare. Liu. Vide COMMEATVS. Luy donner congé pour quelque temps.
    \
        Connubia gentibus. Ouid. Donner des femmes en mariage.
    \
        Consilium dare. Terent. Donner conseil.
    \
        In conspectum dare. Terent. Presenter aucun, Mettre devant les yeulx, Mettre en barbe.
    \
        Se in conspectum alicuius dare. Cic. Se monstrer.
    \
        Se in consuetudinem vel familiaritatem alterius. Cic. Le hanter ordinairement, Prendre familiarité avec luy, Estre grandement son familier.
    \
        Copiam dare. Terent. Donner permission, Permettre.
    \
        Crimini dare. Cic. Accuser aucun, Mettre sus quelque cas à quelqu'un.
    \
        Crucibus. Plaut. Crucifier.
    \
        Curam alicui dare. Cic. Luy bailler charge.
    \
        In custodiam vel custodias dare. Liu. Emprisonner, Mettre en prison.
    \
        Se in custodiam dare. Cic. S'emprisonner soymesme.
    \
        Damnum dare. Plaut. Nuire et faire dommage.
    \
        Auxilia decus id non dant. Plin. Ne font pas avoir cest honneur.
    \
        Vos illi fugati exercitus dedistis decus. Liu. Vous luy avez donné l'honneur d'avoir mis en fuite, etc.
    \
        Defensionem dare. Suet. Ouir quelqu'un en ses defenses.
    \
        Dare se in delicias. Seneca. S'addonner à delices.
    \
        Dare dexteras. Plaut. Toucher en la main d'un autre.
    \
        Dextris inter se datis. Liuius. Ayant touché en la main l'un de l'autre.
    \
        Dexteram dare misero. Virgil. Aider et secourir.
    \
        Dare dextras, fidemque, haud impune adultero fore. Liu. Promettez en touchant en la main l'un de l'autre.
    \
        Haec vbi dicta dedit, stringit gladium. Liu. Apres avoir dict ces parolles.
    \
        Dicta dulcia dare. Plaut. Parler doulcement.
    \
        Diem. Cic. Donner jour, Adjourner.
    \
        Dari sibi diem ad diluenda crimina postulant. Plin. iunior. Ils demandent delay.
    \
        In discrimen legiones dare. Tacit. Mettre en danger.
    \
        Dare in diuitias filiam. Plaut. Marier richement.
    \
        Quo documentum dedistis hostibus, non cum Scipionibus extinctum esse nomen Romanum. Liu. Vous leur avez donné à congnoistre.
    \
        Dolorem alicui dare. Cic. Contrister aucun, Luy donner et faire ennuy.
    \
        Dolores ingentes. Horat. Donner et faire grans ennuis.
    \
        Se dolori dare. Plin. iunior. Se contrister.
    \
        Dare dono. Virgil. Donner en pur don.
    \
        Dotem dare. Terent. Donner dot, Assigner.
    \
        Dubitationem alicui. Caesar. Mettre en doubte et en crainte.
    \
        Duras alicui dare. Sub. poenas. Terent. Luy bailler fort à faire.
    \
        Epulas oculis dare. Plaut. Repaistre ses yeulx.
    \
        Esui dare. Plin. Bailler à manger.
    \
        Exceptionem alicui dare. Cic. Bailler exception.
    \
        Excidio ac ruinis opus aliquod dare. Liu. Destruire et ruiner, Demolir.
    \
        Da me excruciatum. Plaut. Tormente moy.
    \
        Exercitum ducendum dare. Liu. Donner la charge de conduire l'armee. \ Exilium dare alicui. Tacit. Bannir.
    \
        Exitio dare. Tacit. Faire mourir.
    \
        Expectationem dare. Cic. Mettre les gens en esperance.
    \
        Experimentum insignis artificii. Sueton. Faire preuve, Faire chef d'oeuvre.
    \
        Exuuias ad hostes dare. Plaut. Estre despouillé des ennemis.
    \
        Fabulam dare. Cic. Jouer une farce, ou Bailler une farce pour estre jouee. \ Factum dare. Plaut. Rendre faict.
    \
        Dare facere. Cic. Donner ou faire.
    \
        - dare facultatem obsecro Huic pariundi. Terent. Donnez luy l'aisance d'enfanter, Donnez luy le moyen.
    \
        His ego duobus generibus facultatem ad se aere alieno liberandas aut leuandas dedi. Cic. Je leur donnay le moyen.
    \
        Data est mihi facultas, vt meo arbitratu facerem. Cic. On m'a donné permission.
    \
        Famae aliquid dare. Horat. Faire quelque chose pour acquerir bruit et renommee.
    \
        Famae dare. Tacit. Publier, Divulguer, Semer par tout.
    \
        Famam celeritatis dare. Plin. Donner bruit.
    \
        Fidem dare. Cic. Promettre, Asseurer, Jurer.
    \
        Dare fiduciam. Liu. Asseurer, Donner hardiesse.
    \
        Flammas. Ouid. Jecter flamme.
    \
        Fluctibus dare se. Valer. Flac. Aller sur la mer, Se mettre sur mer.
    \
        Foenore dare. Plaut. Prester à usure, ou à interest.
    \
        In foenus. Varro. Bailler à usure, ou à interest.
    \
        Foras se dare. Lucret. Sortir dehors.
    \
        Foras vestem dare. Plaut. Prester sa robbe à quelqu'un qui n'est point de nostre maison.
    \
        Dare fraenos impotenti naturae et indomito animali. Liu. Bailler un mors pour donter, Bailler une bride, Tenir en bride et subjection.
    \
        Fructum meliorem arbores dare dicuntur. Columel. Porter meilleur fruict.
    \
        Fugam, stragemque. Liu. Mettre en fuite et tuer beaucoup de gens.
    \
        Dare aliquem in fugam. Caesar. Le faire fuir, Le mettre en fuite, Luy donner la chasse.
    \
        Gemitum dare. Virgil. Gemir.
    \
        Se gemitui dare. Cic. Se prendre à escrier doloreusement, et Mener dueil.
    \
        Gemmas digitis dare. Ouidius. Mettre en ses doigts des anneaux garniz de pierreries.
    \
        Dare aliquid gratiae alicuius. Liu. Faire quelque chose pour l'amour d'aucun.
    \
        Gustum dare. Senec. Donner une preuve ou essay, Faire une monstre de quelque chose parquoy on puist juger du reste, Donner à gouster et taster.
    \
        Gyros. Virgil. Apprendre à voltiger un cheval.
    \
        Habenas laxas dare. Virgil. Lascher la bride.
    \
        Quin te hilarem das mihi? Plautus. Que ne te resjouis tu, et fais bonne chere avec moy?
    \
        Dare aliquid honori alicuius. Senec. Faire quelque chose pour l'honneur d'aucun.
    \
        Hospitium dare. Ouid. Loger quelqu'un.
    \
        Hostem. Tacit. Presenter en barbe.
    \
        Iacturam dare. Plaut. Porter dommage.
    \
        Immunitatem muneris alicuius. Cic. Donner exemption d'aucune charge, Exempter.
    \
        Impetum dare. Liu. Donner dedens les ennemis, Courir de grand force et randon dedens les ennemis.
    \
        Impressionem. Liu. Donner de grande puissance dedens les ennemis, Choquer.
    \
        Impunitatem dare. Cic. Remettre la peine, Donner grace et remission ou pardon.
    \
        Incommodum. Cic. Faire dommage.
    \
        Indicia. Cic. Donner signes ou enseignes.
    \
        Inducias. Liu. Donner treves.
    \
        Insidias alicui dare. Plaut. Guetter, Espier, Tromper.
    \
        Iter. Liu. Donner passage.
    \
        Dare se itineribus. Cic. Se mettre à cheminer, S'acheminer.
    \
        Iucunditati se dare. Cic. S'esjouir.
    \
        Iugulum. Cic. Presenter le gosier pour souffrir et endurer la mort.
    \
        Iumentum. Terent. Donner aide, Aider et secourir.
    \
        Quum ius mihi dederis referendi ad te de quibus dubito. Plin. iunior. Veu que tu m'as donné loy et permission.
    \
        Iusiurandum. Plaut. Promettre par son serment, Promettre avec jurement.
    \
        Labem dare. Lucret. Cheoir, Tomber.
    \
        Se labori dare. Cic. Se mettre à travailler.
    \
        Lachrymas dare. Virgil. Larmoyer, Pleurer.
    \
        Me haec deambulatio ad languorem dedit. Terent. M'a fort lassé. \ Se in laqueum dare. Plaut. Se pendre.
    \
        Dat nemo largius. Terent. Il n'y a homme qui donne plus liberalement que luy.
    \
        Laudem alicui rei dare. Plin. La louer et priser.
    \
        Laudi dare. Cic. Louer.
    \
        Laxamentum legi dare. Cic. Donner quelque relasche.
    \
        Do lego. Iabolenus. Je luy donne et laisse.
    \
        Letho dare. Virgil. Tuer, Mettre à mort.
    \
        Libellos de re aliqua dare. Quintil. Composer et publier.
    \
        Pueris licentiam ludendi. Cic. Donner congé.
    \
        Linamentum dare in plagam. Celsus. Mettre de la charpie dedens la playe, ou une tente.
    \
        Lintea ventis dare. Ouid. Mettre la voile au vent.
    \
        Literas alicui dare. Cic. Bailler.
    \
        Literas alicui per aliquem. Cic. Envoyer par aucun.
    \
        Literas alicui ad aliquem. Cic. Bailler à quelqu'un pour porter à un autre.
    \
        Ad tuas literas ego eo ipso die dederam. Cic. Ce mesme jour j'avoye faict response à tes lettres.
    \
        Se alicui generi literarum dare. Cic. S'addonner, etc.
    \
        Locum dare. Plaut. Donner lieu.
    \
        Dare locum, pro Cedere. Terent. Faire place.
    \
        Ad ludendum se dare. Cic. S'addonner à jouer.
    \
        Magistros rerum esse dedit. Virg. Il les a faict et establi maistres et gouverneurs.
    \
        Malum alicui dare. Plaut. Faire du mal.
    \
        Mammam. Terent. Allaicter.
    \
        Dare mancipio, vel mancupio. Plaut. Vendre avec promesse de garantir.
    \
        Mandata dare. Cic. Bailler charge et commission.
    \
        Aliquid in mandatis. Plaut. Donner charge de quelque chose specialement parmi d'autres.
    \
        De manu pabulum porcis dare, cui opponitur Foris. Columel. De celuy qu'on ha de provision en sa maison, quand ils ne trouvent dequoy paistre aux champs.
    \
        Manum alicui dare. Plaut. Toucher en la main d'aucun en signe d'accord.
    \
        Manus alicui. Cic. Luy bailler ses mains, confessant estre vaincu, Se rendre et consentir à aucun, Luy donner gaigné.
    \
        Do manus. Cic. J'ay tort, Je le quicte, Je le vous donne gaigné.
    \
        Manus intus dare. Celsus. Mettre dedens, Fourrer dedens.
    \
        In manu dare. Cic. Bailler entre les mains, ou manuellement.
    \
        Aliquid in manum. Terent. Donner à aucun quelque chose secrettement, et sans tesmoing: comme à un juge qu'on veult corrompre, Mettre dedens la main.
    \
        Aliquid in manus hominum. Plin. iunior. Publier et mettre entre les mains des hommes quelque chose qu'on a faict.
    \
        Dare virginem alicui in manum. Terent. Quand un pere ou les tuteurs donnoyent une fille à aucun en mariage pour estre sa mere de famille et en puissance du mari, ce que toutes femmes n'estoyent pas.
    \
        Manu plena dare. Senec. Donner largement et beaucoup.
    \
        Dare manibus alterius. Liu. Faire quelque chose pour l'amour d'un trespassé. \ Materiam inuidiae. Cic. Donner occasion.
    \
        Ei filiam suam in matrimonium dat. Caesar. Il luy baille sa fille en mariage.
    \
        Super medicamentum glutinans dandum. Cels. Il fault mettre le medicament ou emplastre dessus.
    \
        Memoriae dare. Gell. Mettre par memoire et escrire.
    \
        Merita. Cic. Faire plaisir.
    \
        Modum alicui. Horat. Donner mesure.
    \
        Ad mortem dare. Plaut. Faire mourir, Mettre à mort.
    \
        Mores suos alteri dare. Plin. Luy apprendre sa facon de faire.
    \
        Motus dare. Virgil. Danser.
    \
        Muneri dare aliquid. Quintil. Donner en don.
    \
        Murmura dare. Ouid. Murmurer.
    \
        Mutuum. Terent. Cic. Prester.
    \
        Natalia dare. Cic. Faire banquet le jour de sa nativité.
    \
        Animal neci dare. Virgil. Tuer.
    \
        Dare negotium. Terent. Bailler charge.
    \
        Corpus in neruum ac supplicia dare. Liu. Pour estre mis au sep, et estre tormenté.
    \
        Nomen militiae et ad militiam dare. Liu. Se faire enrouler.
    \
        Nomen dare suo authori dicitur libellus. Ouid. Donner bruit et renommee.
    \
        Nomen alicui rei. Plin. Luy bailler nom, ou imposer.
    \
        Nouitatem vetustis dare. Plin. Faire une vieille chose neufve.
    \
        In nuptias dare. Terent. Bailler en mariage.
    \
        Nuptum dare filiam. Plaut. Bailler sa fille en mariage.
    \
        Obliuioni dare. Liu. Oublier.
    \
        Obsides dare. Caesar. Bailler ostage.
    \
        Obsidio datus alicui. Tacit. Baillé en ostage.
    \
        Obuiam dari. Terent. Estre rencontré.
    \
        Nihil est quod malim, quam illam totam familiam dari mihi obuiam. Terent. Rencontrer.
    \
        Operam. Terent. Mettre peine.
    \
        Operam alicui dare. Plaut. Luy aider.
    \
        Da mihi paulum operae. Terent. Aide moy un petit.
    \
        Ei rei operam dabant. Plaut. Ils ne taschoyent qu'à cela.
    \
        Ne te abduceret, operam dedi. Plaut. J'ay mis peine, J'ay donné ordre que, etc.
    \
        Benigne vt operam detis ad nostrum gregem. Plaut. Que vous nous oyez paisiblement.
    \
        Operam amori et desidiae. Plaut. Estre amoureux et s'addonner à paresse.
    \
        Operam aurium alicui dare. Plaut. L'escouter.
    \
        Operam auscultando. Plaut. Escouter.
    \
        Dare operam fabulae. Plaut. Escouter une fable.
    \
        Operam dare Platoni, et caeteris, pro Discipulum ei esse. Cic. L'ouir et estudier soubs luy, Estre son disciple.
    \
        Operam veteri domino. Plaut. Servir.
    \
        Id operam do vt, etc. Terent. Je mets peine à cela que, etc.
    \
        Operam liberis. Cic. Engendrer enfants.
    \
        Operam malam alicui dare. Plaut. Nuire.
    \
        Operam mutuam. Gell. Aider pour la pareille, A la charge d'en faire autant pour eulx, Prester une corvee.
    \
        Operam promissam. Plaut. Aider comme on a promis.
    \
        Operam rei. Terent. Mettre peine à acquerir des biens.
    \
        Operam sermoni reliquo. Cic. Parachever le reste de quelque propos.
    \
        Operam sermoni alicuius. Plaut. Escouter ce qu'il dit.
    \
        Operam somno. Plaut. Liu. Dormir.
    \
        Dare operam iuris ciuilis studio Q. Scaeuolae. Cic. Apprendre le droict civil soubs Scevola.
    \
        Operam tonsoribus. Suet. Faire accoustrer sa barbe et ses cheveuls et se faire peigner par le barbier.
    \
        Operam virtuti. Cic. Estudier à vertu.
    \
        - da mihi operam, vt Narrem quae volo. Plaut. Laisse moy raconter ce que je veulx.
    \
        Si des operam vt cum ratione insanias. Terent. Si tu mets peine, etc. \ Dabitur opera. Plaut. On y mettra peine.
    \
        Operas in portu dare. Cic. Avoir charge et entendre au faict du peage des ports et passages.
    \
        Operas in scriptura pro magistro. Cic. Entendre au faict de la ferme des forests et herbages pour le fermier.
    \
        Optionem dare. Liu. Donner le cheois.
    \
        Orationem alicui. Plaut. Donner audience, Laisser parler.
    \
        Oratorem. Plaut. Envoyer embassade.
    \
        Osculum dare, Osculari. Plaut. Baiser.
    \
        Se otio dare. Plaut. Se reposer.
    \
        Pacem dare. Plaut. Donner paix.
    \
        Danda palma docto oratori. Cic. Luy fault donner le pris.
    \
        Dare palmam alicui rei. Plin. La priser par dessus une autre.
    \
        Do palmam huic consilio. Terent. Ce conseil est le meilleur, Je luy donne le pris.
    \
        Partes alicui dare. Liu. Luy bailler charge.
    \
        Eloquentia, varietate, copia quam se cunque in partem dedisset, omnium fuit facile princeps. Cic. De quelque part qu'il se tournast.
    \
        Pausam conciliis. Lucret. Donner repos, Mettre fin.
    \
        Pectus dare ensibus. Seneca. Presenter et exposer sa poictrine aux espees.
    \
        In sumptum pecunias. Terent. Pour faire la despence.
    \
        Se in pedes dare. Terent. S'enfuir, Gaigner aux pieds.
    \
        Perniciem alicui dare. Cic. Donner malencontre.
    \
        Nae ego cum illo pignus haud ausim dare. Plaut. Je n'oseroye pas gager contre luy.
    \
        Da pignus, ni nunc peieres. Plaut. Fay gajure à moy que tu te parjures.
    \
        Pignori dare. Plaut. Bailler en gage, Engager.
    \
        Plagas dare. Plaut. Estre fouetté et batu.
    \
        Plausum. Cic. Heurter ou Frapper des pieds, Claquer des mains en signe de faveur.
    \
        Plausum pennis dare. Virgil. Battre des aelles.
    \
        Poculum alicui. Cic. Luy bailler quelque bruvage.
    \
        Poenas. Cic. Estre puni pour quelque meffaict, Comparoir quelque faulte.
    \
        Dedit poenas populo Romano. Cic. Le peuple romain a esté vengé de luy.
    \
        Potestatem. Plaut. Donner povoir et puissance.
    \
        In potestatem. Liu. Livrer entre les mains.
    \
        Potui dare. Celsus. Donner pour bruvages.
    \
        Potum arenti solo. Plin. Arrouser.
    \
        Praecipitem dare. Terent. Ruer du hault en bas, Precipiter.
    \
        In praeceps. Liu. Jecter du hault en bas. Et per translationem, Ruiner et destruire.
    \
        Praecepta dare. Virgil. Donner enseignements et doctrine.
    \
        Praeceptum. Liu. Faire commandement.
    \
        Ad eas res ab Epicuro praecepta dantur. Cic. Enseignements sont donnez.
    \
        In praemium. Liu. Pour remuneration et guerdon.
    \
        Quod praesens, tanquam in manu datur, iucundius est. Cic. Ce qu'on donne et qu'on livre quand et quand.
    \
        Dare praestare. Scaeuola. Bailler et delivrer.
    \
        Prandium. Plaut. Donner à disner.
    \
        Dare precibus alicuius. Plin. iunior. Octroyer la requeste à aucun, Faire quelque chose pour les prieres d'aucun.
    \
        Primas alicui rei dare. Cic. L'estimer la plus excellente de toutes les autres, Luy donner le premier lieu, La priser sur toutes les autres.
    \
        Principatum. Cic. Donner le premier lieu.
    \
        - quod dedit Principium adueniens? Terent. Quelle entree a il faicte?
    \
        Principium alicui rei dare. Lucret. Donner commencement.
    \
        Prolem dare. Virgil. Engendrer lignee.
    \
        Promissa. Catullus. Promettre.
    \
        Prouincias magistratibus, aut iis qui magistratu abierunt. Cic. Assigner et bailler à un d'iceulx le gouvernement de quelque province.
    \
        In publicum aliquid dare. Plin. iunior. Publier.
    \
        Pugnam. Plaut. Donner un assault, et faire quelque fascherie.
    \
        Ad purgationes cloacarum dare. Plin. iunior. Condemner à curer et nettoyer les esgousts de la ville.
    \
        In quaestionem dare seruos dicebatur dominus. Author ad Heren. Quand le maistre anciennement livroit ses serfs, et consentoit qu'on leur baillast la torture pour enquerir la verité de quelque faict concernant l'interest d'autruy.
    \
        Quietem membris dare. Virgil. Donner repos.
    \
        Quieti corpora. Liu. Reposer et dormir.
    \
        Se dare quieti ex labore. Caes. Se reposer apres avoir travaillé.
    \
        Rationem dare. Plaut. Donner le moyen de faire quelque chose.
    \
        Receptum facilem aut celerem. Caesar. Bailler aisee retraicte à gens de guerre.
    \
        Recessum. Caesar. Donner lieu pour reculer.
    \
        Reditum gloriosum alicui. Cic. Donner retour honorable.
    \
        Seruos ad remum dabamus. Liu. Nous fournissions chascun d'un nombre de serfs pour tirer à la rame.
    \
        Requiem nullam dare. Plin. iunior. Ne cesser.
    \
        Responsum dare. Cic. Faire response.
    \
        Risus alicui dare. Horat. Luy donner occasion de rire, le faire rire.
    \
        Oculis ruborem dare. Ouid. Faire rougir.
    \
        Dare in ruborem. Plaut. Faire devenir rouge.
    \
        Ruinam dare. Virgil. Tomber impetueusement.
    \
        Dare saltus. Ouid. Saulter.
    \
        Salutem alicui. Cic. Luy sauver la vie.
    \
        Salutem aduenienti. Plaut. Le saluer.
    \
        Quaenam vnquam ob mortem Myrtili poenis luendis dabitur satietas supplicii? Cic. Quand sera on saoul de, etc.
    \
        Dare se alicui. Terent. Se donner à aucun, et se mettre en sa sauvegarde. C'est aussi se laisser gouverner par aucun, et faire tout ce qu'il vouldra.
    \
        Alicui se dare ad docendum. Cic. Prendre la peine d'enseigner aucun.
    \
        Senatum legatis dare. Liu. Assembler le Senat pour donner audience aux embassadeurs.
    \
        Sententiam dare. Cic. Dire sa sentence.
    \
        Ad sepulturam dare. Cic. Enterrer.
    \
        Se sermonibus vulgi dare. Cic. Tascher à avoir la grace du peuple, et estre haultement loué de luy.
    \
        Se in sermonem aliorum dare familiariter. Cic. Se mesler parmi leur propos.
    \
        Seruandum dare. Terent. Donner en garde, Donner à garder.
    \
        Signum dare. Terent. Faire signe.
    \
        Signum oculis. Plautus, Oculis mihi signum dedit ne se appellarem. Il me feit signe des yeulx que je ne disse point son nom.
    \
        Signum tuba. Caes. Sonner la trompette.
    \
        Signum receptui. Liu. Sonner la retraicte.
    \
        Signi satis dedit, siquid esset quod posset dicere, se tacere non posse. Cic. Il a assez monstré et donné à congnoistre que, etc.
    \
        Silentium dare. Terent. Se taire, Faire silence, Ne faire point de bruit.
    \
        Solatia. Cic. Donner grand soulas et passetemps.
    \
        Se somno dare. Cic. Se mettre à dormir.
    \
        Membra sopori dare. Horat. Dormir.
    \
        Spatium conglobandi se, respirandi, aut docendi aliquem: et ad se colligendum et deliberandum. Liu. Caesar. Cic. Donner le temps et le loisir.
    \
        Speciem indolis clarum dare. Plin. iunior. Donner quelque grand signe et enseigne de bonté naturelle.
    \
        Specimen sui. Liu. Faire preuve de soy.
    \
        Spectandum dare. Plaut. Monstrer à quelqu'un, Bailler à regarder.
    \
        Spem dare. Plaut. Cic. Donner esperance.
    \
        Spiramentum. Plin. Bailler air.
    \
        In splendorem bullas forium dare. Plaut. Les brunir et faire reluire.
    \
        In stipendium pecuniam dare. Caesar. Pour la soulde des gensd'armes.
    \
        Stragem dare, pro Facere. Liu. Faire grande tuerie de gens.
    \
        Studii plurimum in literis dare. Quintil. Mettre grande estude aux lettres.
    \
        Suauium dare. Cic. Atticae meis verbis suauium des. Baise la à ma requeste.
    \
        Supplicium alicui de se dare. Plaut. Estre puni par aucun.
    \
        Suspicionem timoris dare. Caes. Faire semblant qu'on ha crainte, Mettre les gens en souspecon qu'on ha crainte d'eulx.
    \
        Symbolum dare. Terent. Contribuer à l'escot pour sa part avec les autres.
    \
        Da te hodie mihi. Terent. Je te prie fay aujourd'huy à ma fantasie, Fay ce que je vouldray.
    \
        Tempus, menses, diem alicui rei dare. Cic. Employer.
    \
        Tempus colloquio non dare. Caes. N'assigner point jour pour parlementer.
    \
        Nesciebas quam eiusmodi homini raro tempus se daret? Plaut. Combien peu souvent l'opportunite et occasion s'addonnoit.
    \
        Dum tempus datur. Terentius. Ce pendant que nous avons le temps.
    \
        Terga dare. Liu. Monstrer les talons, Tourner le dos et s'enfuir.
    \
        Ad terram dare. Suet. Jecter par terre.
    \
        Testes in aliquem dare. Cic. Produire tesmoings.
    \
        Testem Iouem dare. Plaut. Jurer par Jupiter.
    \
        Testimonium dare. Cic. Porter tesmoignage.
    \
        Testimonium quod ei apud me dederas. Cic. Le tesmoignage que tu m'avois porté de luy.
    \
        In timorem dare. Plaut. Faire peur à quelqu'un, Espovanter.
    \
        Se in tormenta dare. Cic. Aller franchement aux torments.
    \
        Transitum. Liu. Donner passage.
    \
        Tribunali reliquam partem diei dare. Plin. iunior. Employer certaines heures du jour à ouir les plaids, et dire droict, et rendre justice.
    \
        Turbas dare. Plaut. Faire troubles, Fascheries, Grandes crieries.
    \
        Vadem. Cic. Donner caution en matiere capitale de se representer au jour.
    \
        Vbera. Ouid. Allaicter, Donner la mammelle.
    \
        Vela. Ouid. Faire voile.
    \
        Vela in altum dare. liu. Desployer les voiles pour aller en haulte mer.
    \
        Vela dare, per translationem. Cic. Faire voile.
    \
        Ad id, vnde aliquis flatus ostenditur, vela do. Cic. Je fay voile à touts vents.
    \
        Vela indignationi dare. Plin. iunior. Parler de grande vehemence et cholere, et se laisser quasi emporter à son affection.
    \
        Veniam. Plaut. Pardonner.
    \
        Age, da veniam. Terent. Accorde luy sa requeste, Ne le tiens plus en si grand transe.
    \
        Da mihi hanc veniam. Cic. Fay moy ce bien de me laisser, etc. Octroye moy ceste requeste.
    \
        Veniam alicuius diei dare. Liu. Dispenser aucun de povoir faire en un jour, ce qui ne se povoit faire par les loix, Dispenser aucun contre la rigueur d'un jour qui est festé ou ferié.
    \
        Verbera Ponto dare. Ouid. Battre la mer.
    \
        Verba dare alicui. Valer. Flac. Le laisser parler.
    \
        In verba dare recuperatores. Cic. Quaerebant quae in verba recuperatores daret. Ils demandoyent la teneur de la commission addressant à ceulx qui devoyent congnoistre de la cause.
    \
        Verba alicui dare. Plaut. Paistre aucun de parolles et le tromper.
    \
        Viam. Plaut. Liu. Faire voye.
    \
        Dare viam, per translationem. Cic. Donner le moyen.
    \
        In viam se dare. Cic. Se mettre en chemin, S'acheminer.
    \
        Victum dare. Plaut. Donner à manger.
    \
        In vincula dare. Liu. Mettre en prison.
    \
        Vitio dare. Cic. Blasmer ou reprendre.
    \
        Voces dare. Ouid. Parler, Prononcer parolles.
    \
        Alicui voluptatem. Plaut. Resjouir aucun et bailler esbat.
    \
        Voluptatibus se dare. Cic. S'addonner à voluptez.
    \
        Vsum nominis dare. Ouid. Permettre qu'on use de quelque nom.
    \
        Vsuram horae gladiatori isti ad viuendum non dedissem. Cic. Je ne l'eusse pas laissé vivre une heure.
    \
        Vsuram lucis dare. Cic. Laisser vivre aucun, Ne le tuer point.
    \
        Vtendum aliquid dare. Plaut. Prester quelque chose.
    \
        Vxorem alicui dare. Terent. Luy bailler sa fille ou parente à femme.
    \
        Datum. Teren. Est istuc datum profecto, vt grata mihi sint quae facio omnia. C'est un don que Dieu m'a donné, etc.
    \
        Datum III Idus Iunii. Cic. Donné le, etc. ou Ces lettres furent donnees aux messagiers le, etc.
    \
        Siccine oportet ire amicos homini amanti operam datum? Plaut. L'aider en ceste maniere?
    \
        Quantum mihi cernere datur. Plin. iunior. Autant que je puis veoir, Selon que je puis veoir et juger.
    \
        Si dabitur. Quintil. Si je puis, S'il m'est permis.

    Dictionarium latinogallicum > do

  • 8 habeo

    hăbĕo, ēre, bŭi, bĭtum    - tr. qqf. intr. -    - haben = habesne, Plaut. Ps. 1163; Trin. 89,- 964; Truc. 680 --- arch. habessit = habuerit, Cic. Leg. 2, 19 --- inf. passif haberier, Plaut. Mil. 2, 6, 111.    - voir l'article habeo de Gaffiot. [st1]1 [-] avoir, posséder, garder, tenir; être maître de, tenir, contenir, retenir, renfermer.    - habere fundum, Cic.: posséder un domaine.    - habere sibi hereditatem, Cic.: garder pour soi un héritage.    - habere aliquem collegam: avoir qqn pour collègue.    - (animus) habet cuncta neque ipse habetur, Sall.: (l'esprit) est maître de tout et lui-même n'a pas de maître.    - habeo, non habeor a Laide, Cic. Fam. 9, 26, 2: je suis le maître et non l'esclave de Laïs.    - jaculum quod manibus habemus, Ov.: le javelot que nous tenons à la main.    - nihil epistula habebat, Cic.: la lettre ne renfermait rien.    - fere totius ulterioris Hispaniae regio difficilem habet oppugnationem, Caes.: presque toute l'Espagne ultérieure présente une attaque difficile.    - opinio manebat eum cum rege habere societatem, Nep.: on persistait à croire qu'il s'entendait bien avec le roi. - intr. - habere in Bruttiis, Cic.: avoir des propriétés dans le Bruttium.    - habet idem in nummis, habet idem in urbanis praediis, Cic. Verr. 2, 3: il a de l'argent dans ses coffres, il a des maisons.    - non habentes, Lact.: les indigents.    - avec un adjectif ou un nom attribut.    - aliquem sollicitum habere: [tenir qqn inquiet] = tenir qqn dans l'inquiétude.    - mare infestum habere, Cic.: [tenir la mer infestée] = infester la mer.    - obvium habere aliquem, Quint.: [avoir qqn en face, sur la route] rencontrer qqn.    - Matonem et Pollionem inimicos habet Fadius, Cic. Fam. 9: Fadius a Maton et Pollion comme ennemis.    - praeposteros habes tabellarios, Cic. Fam. 15: tu as des messagers qui agissent en dépit du bon sens.    - aliquem collegam habere: avoir qqn comme collègue.    - avec un participe c. attribut.    - aciem instructam habere: tenir l'armée rangée en bataille.    - aliquid cogitat et habet navem paratam, Cic. Fam. 9: il a quelque chose en tête et il a préparé un bateau.    - regis salutem a senatu commendatam habebam, Cic.: j'avais du sénat la recommandation de sauver le roi.    - aliquid cognitum (compertum, exploratum) habeo: je tiens qqch pour connu (assuré, certain).    - aliquid perspectum habeo: je connais qqch à fond.    - perfidiam Aeduorum perspectam habebat, Caes. BG. 7: il voyait bien la perfidie des Eduens.    - Clodi animum perspectum habeo, cognitum, judicatum, Cic.: quant au caractère de Clodius, je l'ai sondé, étudié, jugé.    - de Caesare satis dictum habebo, Cic. Phil. 5: j'en aurai assez dit sur César.    - domitas habere libidines, Cic. de Or. 1, 43, 194: tenir les passions sous le joug.    - vectigalia redempta habere, Caes. BG. 1: avoir pris à ferme les impôts indirects.    - neque ea res falsum (part. passé passif) me habuit: et cela ne m'a pas trompé.    - habuit plebem in clientelas principum descriptam, Cic. Rep. 2: (Romulus) a voulu que la plèbe fût rangée dans la clientèle des hommes de haut rang.    - avec un adj. verbal.    - nihil excusandum habes, Tac.: tu n'as aucune excuse à donner.    - sua voce respondendum habere, Tac.: avoir à répondre de vive voix.    - enitendum habemus ut... Plin. Ep. 1: nous devons travailler à...    - hoc habet: - [abcl]a - [il a ce coup] = il est touché (en parl. d'un gladiateur). - [abcl]b - il est pris (en parl. d'un amoureux). - [abcl]c - Plaut. ça va bien (le coup a porté).    - hoc habet: repperi qui senem ducerem, Plaut. Most.: c'est gagné: j'ai trouvé comment faire marcher ce vieillard. [st1]2 [-] avoir en soi, avoir sur soi, porter (un vêtement...).    - habere coronam in capite: porter une couronne sur la tête.    - habere anulum in digito, Ter.: porter un anneau au doigt.    - vestis bona quaerit haberi, Ov. Am. 1: un beau vêtement demande à être porté. [st1]3 [-] avoir pour conséquence, comporter, occasionner.    - hoc nihil utilitatis habet: cela n'offre rien d'utile.    - pons magnum circuitum habebat, Caes.: le pont occasionnait un long détour. [st1]4 [-] susciter (un sentiment), être l'objet de, éprouver, ressentir, supporter, endurer, subir.    - laetitiam (timorem) habere: susciter la joie (la peur).    - multi injurias gravius aequo habuere, Sall. C.: beaucoup ressentent les injustices plus vivement qu'il ne faudrait.    - invidiam habere: être l'objet de l'envie.    - suspicionem habere, Nep.: être soupçonné.    - quae in praesens Tiberius civiliter habuit, Tac. An. 4: pour le moment, Tibère supporta cela en bon citoyen.    - non tantum maleficium impune habendum, Tac. An. 3: on ne doit pas laisser impuni un tel forfait.    - nec ita aegre habuit filium id pro parente ausum, Liv. 7: il ne sut pas mauvais gré au fils de ce qu'il avait osé pour son père. [st1]5 [-] entrer en possession de, prendre, garder.    - habere aliquid sibi (secum): prendre qqch pour soi.    - formule de divorce - res tuas tibi habeas (habe, habeto): garde pour toi ce qui t'appartient (reprends ton bien).    - mimulam suam suas res sibi habere jussit, Cic. Phil. 2: il ordonna à sa comédienne de reprendre ses effets (= de s'en aller).    - res tuas habe: - [abcl]a - reprends ton bien (garde ce qui te revient). - [abcl]b - va-t-en, déloge.    - haec tu tecum habeto, Cic.: garde cela pour toi (= sois discret). [st1]6 [-] tenir (une région...), occuper, gouverner, administrer, gérer.    - rem publicam habere: administrer les affaires publiques.    - Siciliam et Sardiniam per legatos habuit, Flor.: il fit administrer la Sicile par des gouverneurs.    - urbem Romanam a principio reges habuere, Tac. An. 1: la ville de Rome fut d'abord gouvernée par des rois.    - Hispaniae tribus (legionibus) habebantur, Tac. An. 4: L'Espagne était occupée par trois légions. [st1]7 [-] avoir dans son esprit, savoir, avoir à, pouvoir.    - habes consilia nostra, Cic. Att. 5: tu connais mes intentions.    - obscura est historia Romana, siquidem istius regis matrem habemus, ignoramus patrem, Cic. Rep. 2: l'histoire romaine est obscure: s'il est vrai que nous connaissons la mère de ce roi (Ancus), nous ne savons pas qui était son père.    - sic habeto: sache-le bien.    - habes rationem mei consilii, Cic. Fam. 9, 2, 4: tu sais la raison de ma conduite.    - de Dolabella, si quid habes novi, facies me certiorem, Cic.: à propos de Dolabella, si tu sais quelque chose de nouveau, tiens-moi au courant.    - habes de Vatinio, Cic. Fam. 1: voilà pour ce qui concerne Vatinius.    - habere + inf.: avoir à, pouvoir.    - cf. gr. οὐδὲν ἀντειπεῖν ἔχω: je n'ai rien à répondre.    - habeo etiam dicere quem de ponte in Tiberim dejecerit, Cic. Am.: je peux même citer un homme qu'il a précipité du haut du pont dans le Tibre.    - haec fere dicere habui de natura deorum, Cic. Nat. 3: voilà à peu près ce que j'avais à dire sur la nature des dieux.    - de re publica nihil habeo ad te scribere, Cic. Att. 2, 22, 6: je n'ai rien à te dire de la république.    - habere + inter. indir.: savoir.    - de quibus habeo ipse quid sentiam, Cic. Nat. 3: je sais ce que je dois penser d'eux.    - nihil habeo quid dicam: je ne sais que dire.    - nihil habeo quod dicam: je n'ai rien à dire.    - quo me conjectura ducat habeo, Cic. Fam. 9, 2, 4: je sais où me conduit ma conjecture.    - quod exspectem istinc magis habeo quam quod ipse scribam, Cic. Att. 3, 10: j'ai plus de nouvelles à attendre de toi, là-bas, que moi, je n'en ai à t'écrire. [st1]8 [-] traiter (qqn), se conduire envers, tenir pour, regarder comme.    - aliquem bene (male) habere: traiter bien (mal) qqn.    - uti me habueris, Plaut.: comme tu m'auras traité.    - eos habere necessarios: les traiter en amis intimes, les considérer comme des amis intimes.    - satin' habes, si feminarum nulla'st quam aeque diligam? Plaut. Amph.: [ne considères-tu pas comme assez...] ne te suffit-il pas que tu sois pour moi la plus chère des femmes?    - id quidem nostris moribus nefas habetur, Nep.: ce (genre d'union), selon nos moeurs, est considéré comme abominable.    - aliquem pro amico (pro hoste) habere: regarder qqn comme ami (comme ennemi).    - habere pro certo: tenir pour certain.    - incognita habere pro cognitis, Cic. Off. 1, 18: tenir pour connu l'inconnu.    - habere aliquem amici loco (in amici loco, in amici numero ou amici numero): traiter qqn comme un ami.    - habere aliquid pro nihilo: ne faire aucun cas de qqch.    - avec un gén. de prix.    - habere aliquid magni: faire grand cas de qqch.    - non habeo nauci aliquem, Cic.: je ne fais aucun cas de qqn.    - habitus magnae auctoritatis, Caes.: considéré comme un homme de grande considération.    - avec datif.    - eam rem habere religioni, Cic.: se faire un scrupule de cela.    - aliquem ludibrio habere: se moquer de qqn.    - virtutem ludibrio habere: se moquer de la vertu, tourner la vertu en dérision.    - aliquid honori habere: s'honorer de qqch, considérer qqch comme un titre d'honneur.    - habere rem publicam quaestui: trafiquer de la chose publique.    - au passif être regardé comme, passer pour.    - militibus habebatur fortissimus (compl. d'agent au dat. après habeor): il était regardé comme très brave par les soldats.    - omnes et dicuntur et habentur tyranni qui... Nep.: on les appelle tyrans et ils passent pour tels tous ceux qui...    - ea spolia opima habentur, quae... Liv.: ces dépouilles passent pour opimes, qui... [st1]9 - tr. et intr. - tenir (un lieu), détenir, occuper, habiter, demeurer.    - hanc habeo sedem, Ov.: j'habite cette demeure.    - in delubro habere, Varr.: habiter dans un temple.    - qui Syracusis habet, Plaut.: qui habite à Syracuse.    - quis istic habet? Plaut. Bacch.: qui demeure là? [st1]10 [-] passer (le temps...).    - in obscuro vitam habere: passer sa vie dans l'obscurité.    - habere aetatem procul a republica, Sall. C. 4, 1: passer sa vie loin de la république. [st1]11 [-] faire, exécuter; tenir (une assemblée), convoquer.    - habere supplicationes: faire des prières publiques.    - habere delectum: procéder à une levée de troupes.    - habere delectum + gén.: faire un choix entre.    - habere contionem: tenir une assemblée, prononcer une harangue.    - habere senatum: tenir la séance du sénat.    - habere comitia: tenir (présider) les comices.    - habere orationem: prononcer un discours.    - verba habere: tenir des propos, prononcer des paroles. [st1]12 [-] soigner, entretenir.    - qui cultus habendo sit pecori, hinc canere incipiam, Virg. G. 1: quelle sollicitude il faut apporter au troupeau que l'on doit soigner, voilà ce que maintenant je vais chanter. [st1]13 [-] se trouver, être dans tel ou tel état.    - (se) habere: se trouver, être.    - graviter se habere, Cic.: être gravement malade.    - ego me bene habeo: moi, je vais bien (je me porte bien).    - bene habet: tout va bien, c'est bon, c'est bien.    - sic (ita) res habet: il en est ainsi (voilà où en sont les choses).    - cf. gr. οὕτως ἔχει [s.-ent. τὰ πράγματα]: il en est ainsi.    - sic habemus, Cic.: voilà dans quelles situation nous nous trouvons.    - male se res habet, Cic.: les choses vont mal.    - Tullia recte valet; Terentia minus belle habuit, Dolab. ap. Cic. Fam. 9: Tullia va bien; Térentia s'est moins bien portée.    - sic profecto se res habet ut: les choses vont de telle façon que.
    * * *
    hăbĕo, ēre, bŭi, bĭtum    - tr. qqf. intr. -    - haben = habesne, Plaut. Ps. 1163; Trin. 89,- 964; Truc. 680 --- arch. habessit = habuerit, Cic. Leg. 2, 19 --- inf. passif haberier, Plaut. Mil. 2, 6, 111.    - voir l'article habeo de Gaffiot. [st1]1 [-] avoir, posséder, garder, tenir; être maître de, tenir, contenir, retenir, renfermer.    - habere fundum, Cic.: posséder un domaine.    - habere sibi hereditatem, Cic.: garder pour soi un héritage.    - habere aliquem collegam: avoir qqn pour collègue.    - (animus) habet cuncta neque ipse habetur, Sall.: (l'esprit) est maître de tout et lui-même n'a pas de maître.    - habeo, non habeor a Laide, Cic. Fam. 9, 26, 2: je suis le maître et non l'esclave de Laïs.    - jaculum quod manibus habemus, Ov.: le javelot que nous tenons à la main.    - nihil epistula habebat, Cic.: la lettre ne renfermait rien.    - fere totius ulterioris Hispaniae regio difficilem habet oppugnationem, Caes.: presque toute l'Espagne ultérieure présente une attaque difficile.    - opinio manebat eum cum rege habere societatem, Nep.: on persistait à croire qu'il s'entendait bien avec le roi. - intr. - habere in Bruttiis, Cic.: avoir des propriétés dans le Bruttium.    - habet idem in nummis, habet idem in urbanis praediis, Cic. Verr. 2, 3: il a de l'argent dans ses coffres, il a des maisons.    - non habentes, Lact.: les indigents.    - avec un adjectif ou un nom attribut.    - aliquem sollicitum habere: [tenir qqn inquiet] = tenir qqn dans l'inquiétude.    - mare infestum habere, Cic.: [tenir la mer infestée] = infester la mer.    - obvium habere aliquem, Quint.: [avoir qqn en face, sur la route] rencontrer qqn.    - Matonem et Pollionem inimicos habet Fadius, Cic. Fam. 9: Fadius a Maton et Pollion comme ennemis.    - praeposteros habes tabellarios, Cic. Fam. 15: tu as des messagers qui agissent en dépit du bon sens.    - aliquem collegam habere: avoir qqn comme collègue.    - avec un participe c. attribut.    - aciem instructam habere: tenir l'armée rangée en bataille.    - aliquid cogitat et habet navem paratam, Cic. Fam. 9: il a quelque chose en tête et il a préparé un bateau.    - regis salutem a senatu commendatam habebam, Cic.: j'avais du sénat la recommandation de sauver le roi.    - aliquid cognitum (compertum, exploratum) habeo: je tiens qqch pour connu (assuré, certain).    - aliquid perspectum habeo: je connais qqch à fond.    - perfidiam Aeduorum perspectam habebat, Caes. BG. 7: il voyait bien la perfidie des Eduens.    - Clodi animum perspectum habeo, cognitum, judicatum, Cic.: quant au caractère de Clodius, je l'ai sondé, étudié, jugé.    - de Caesare satis dictum habebo, Cic. Phil. 5: j'en aurai assez dit sur César.    - domitas habere libidines, Cic. de Or. 1, 43, 194: tenir les passions sous le joug.    - vectigalia redempta habere, Caes. BG. 1: avoir pris à ferme les impôts indirects.    - neque ea res falsum (part. passé passif) me habuit: et cela ne m'a pas trompé.    - habuit plebem in clientelas principum descriptam, Cic. Rep. 2: (Romulus) a voulu que la plèbe fût rangée dans la clientèle des hommes de haut rang.    - avec un adj. verbal.    - nihil excusandum habes, Tac.: tu n'as aucune excuse à donner.    - sua voce respondendum habere, Tac.: avoir à répondre de vive voix.    - enitendum habemus ut... Plin. Ep. 1: nous devons travailler à...    - hoc habet: - [abcl]a - [il a ce coup] = il est touché (en parl. d'un gladiateur). - [abcl]b - il est pris (en parl. d'un amoureux). - [abcl]c - Plaut. ça va bien (le coup a porté).    - hoc habet: repperi qui senem ducerem, Plaut. Most.: c'est gagné: j'ai trouvé comment faire marcher ce vieillard. [st1]2 [-] avoir en soi, avoir sur soi, porter (un vêtement...).    - habere coronam in capite: porter une couronne sur la tête.    - habere anulum in digito, Ter.: porter un anneau au doigt.    - vestis bona quaerit haberi, Ov. Am. 1: un beau vêtement demande à être porté. [st1]3 [-] avoir pour conséquence, comporter, occasionner.    - hoc nihil utilitatis habet: cela n'offre rien d'utile.    - pons magnum circuitum habebat, Caes.: le pont occasionnait un long détour. [st1]4 [-] susciter (un sentiment), être l'objet de, éprouver, ressentir, supporter, endurer, subir.    - laetitiam (timorem) habere: susciter la joie (la peur).    - multi injurias gravius aequo habuere, Sall. C.: beaucoup ressentent les injustices plus vivement qu'il ne faudrait.    - invidiam habere: être l'objet de l'envie.    - suspicionem habere, Nep.: être soupçonné.    - quae in praesens Tiberius civiliter habuit, Tac. An. 4: pour le moment, Tibère supporta cela en bon citoyen.    - non tantum maleficium impune habendum, Tac. An. 3: on ne doit pas laisser impuni un tel forfait.    - nec ita aegre habuit filium id pro parente ausum, Liv. 7: il ne sut pas mauvais gré au fils de ce qu'il avait osé pour son père. [st1]5 [-] entrer en possession de, prendre, garder.    - habere aliquid sibi (secum): prendre qqch pour soi.    - formule de divorce - res tuas tibi habeas (habe, habeto): garde pour toi ce qui t'appartient (reprends ton bien).    - mimulam suam suas res sibi habere jussit, Cic. Phil. 2: il ordonna à sa comédienne de reprendre ses effets (= de s'en aller).    - res tuas habe: - [abcl]a - reprends ton bien (garde ce qui te revient). - [abcl]b - va-t-en, déloge.    - haec tu tecum habeto, Cic.: garde cela pour toi (= sois discret). [st1]6 [-] tenir (une région...), occuper, gouverner, administrer, gérer.    - rem publicam habere: administrer les affaires publiques.    - Siciliam et Sardiniam per legatos habuit, Flor.: il fit administrer la Sicile par des gouverneurs.    - urbem Romanam a principio reges habuere, Tac. An. 1: la ville de Rome fut d'abord gouvernée par des rois.    - Hispaniae tribus (legionibus) habebantur, Tac. An. 4: L'Espagne était occupée par trois légions. [st1]7 [-] avoir dans son esprit, savoir, avoir à, pouvoir.    - habes consilia nostra, Cic. Att. 5: tu connais mes intentions.    - obscura est historia Romana, siquidem istius regis matrem habemus, ignoramus patrem, Cic. Rep. 2: l'histoire romaine est obscure: s'il est vrai que nous connaissons la mère de ce roi (Ancus), nous ne savons pas qui était son père.    - sic habeto: sache-le bien.    - habes rationem mei consilii, Cic. Fam. 9, 2, 4: tu sais la raison de ma conduite.    - de Dolabella, si quid habes novi, facies me certiorem, Cic.: à propos de Dolabella, si tu sais quelque chose de nouveau, tiens-moi au courant.    - habes de Vatinio, Cic. Fam. 1: voilà pour ce qui concerne Vatinius.    - habere + inf.: avoir à, pouvoir.    - cf. gr. οὐδὲν ἀντειπεῖν ἔχω: je n'ai rien à répondre.    - habeo etiam dicere quem de ponte in Tiberim dejecerit, Cic. Am.: je peux même citer un homme qu'il a précipité du haut du pont dans le Tibre.    - haec fere dicere habui de natura deorum, Cic. Nat. 3: voilà à peu près ce que j'avais à dire sur la nature des dieux.    - de re publica nihil habeo ad te scribere, Cic. Att. 2, 22, 6: je n'ai rien à te dire de la république.    - habere + inter. indir.: savoir.    - de quibus habeo ipse quid sentiam, Cic. Nat. 3: je sais ce que je dois penser d'eux.    - nihil habeo quid dicam: je ne sais que dire.    - nihil habeo quod dicam: je n'ai rien à dire.    - quo me conjectura ducat habeo, Cic. Fam. 9, 2, 4: je sais où me conduit ma conjecture.    - quod exspectem istinc magis habeo quam quod ipse scribam, Cic. Att. 3, 10: j'ai plus de nouvelles à attendre de toi, là-bas, que moi, je n'en ai à t'écrire. [st1]8 [-] traiter (qqn), se conduire envers, tenir pour, regarder comme.    - aliquem bene (male) habere: traiter bien (mal) qqn.    - uti me habueris, Plaut.: comme tu m'auras traité.    - eos habere necessarios: les traiter en amis intimes, les considérer comme des amis intimes.    - satin' habes, si feminarum nulla'st quam aeque diligam? Plaut. Amph.: [ne considères-tu pas comme assez...] ne te suffit-il pas que tu sois pour moi la plus chère des femmes?    - id quidem nostris moribus nefas habetur, Nep.: ce (genre d'union), selon nos moeurs, est considéré comme abominable.    - aliquem pro amico (pro hoste) habere: regarder qqn comme ami (comme ennemi).    - habere pro certo: tenir pour certain.    - incognita habere pro cognitis, Cic. Off. 1, 18: tenir pour connu l'inconnu.    - habere aliquem amici loco (in amici loco, in amici numero ou amici numero): traiter qqn comme un ami.    - habere aliquid pro nihilo: ne faire aucun cas de qqch.    - avec un gén. de prix.    - habere aliquid magni: faire grand cas de qqch.    - non habeo nauci aliquem, Cic.: je ne fais aucun cas de qqn.    - habitus magnae auctoritatis, Caes.: considéré comme un homme de grande considération.    - avec datif.    - eam rem habere religioni, Cic.: se faire un scrupule de cela.    - aliquem ludibrio habere: se moquer de qqn.    - virtutem ludibrio habere: se moquer de la vertu, tourner la vertu en dérision.    - aliquid honori habere: s'honorer de qqch, considérer qqch comme un titre d'honneur.    - habere rem publicam quaestui: trafiquer de la chose publique.    - au passif être regardé comme, passer pour.    - militibus habebatur fortissimus (compl. d'agent au dat. après habeor): il était regardé comme très brave par les soldats.    - omnes et dicuntur et habentur tyranni qui... Nep.: on les appelle tyrans et ils passent pour tels tous ceux qui...    - ea spolia opima habentur, quae... Liv.: ces dépouilles passent pour opimes, qui... [st1]9 - tr. et intr. - tenir (un lieu), détenir, occuper, habiter, demeurer.    - hanc habeo sedem, Ov.: j'habite cette demeure.    - in delubro habere, Varr.: habiter dans un temple.    - qui Syracusis habet, Plaut.: qui habite à Syracuse.    - quis istic habet? Plaut. Bacch.: qui demeure là? [st1]10 [-] passer (le temps...).    - in obscuro vitam habere: passer sa vie dans l'obscurité.    - habere aetatem procul a republica, Sall. C. 4, 1: passer sa vie loin de la république. [st1]11 [-] faire, exécuter; tenir (une assemblée), convoquer.    - habere supplicationes: faire des prières publiques.    - habere delectum: procéder à une levée de troupes.    - habere delectum + gén.: faire un choix entre.    - habere contionem: tenir une assemblée, prononcer une harangue.    - habere senatum: tenir la séance du sénat.    - habere comitia: tenir (présider) les comices.    - habere orationem: prononcer un discours.    - verba habere: tenir des propos, prononcer des paroles. [st1]12 [-] soigner, entretenir.    - qui cultus habendo sit pecori, hinc canere incipiam, Virg. G. 1: quelle sollicitude il faut apporter au troupeau que l'on doit soigner, voilà ce que maintenant je vais chanter. [st1]13 [-] se trouver, être dans tel ou tel état.    - (se) habere: se trouver, être.    - graviter se habere, Cic.: être gravement malade.    - ego me bene habeo: moi, je vais bien (je me porte bien).    - bene habet: tout va bien, c'est bon, c'est bien.    - sic (ita) res habet: il en est ainsi (voilà où en sont les choses).    - cf. gr. οὕτως ἔχει [s.-ent. τὰ πράγματα]: il en est ainsi.    - sic habemus, Cic.: voilà dans quelles situation nous nous trouvons.    - male se res habet, Cic.: les choses vont mal.    - Tullia recte valet; Terentia minus belle habuit, Dolab. ap. Cic. Fam. 9: Tullia va bien; Térentia s'est moins bien portée.    - sic profecto se res habet ut: les choses vont de telle façon que.
    * * *
        Habeo, habes, habui, habitum, pen. cor. habere. Plau. Avoir.
    \
        Habere. Plaut. Traicter.
    \
        Is vti tu me hic habueris, perinde illum illic curauerit. Plaut. Ainsi que tu me traicteras, Ainsi que tu me feras.
    \
        Nunquam secus habui illam, ac si ex me esset nata. Terent. Jamais je ne la traictay autrement, que si elle eust esté ma fille.
    \
        - semper parce ac duriter Se habere. Terent. Vivre chichement.
    \
        Nimium te habui delicatam. Plaut. Je t'ay traictee trop delicatement.
    \
        AEgre habere. Liu. Estre marri.
    \
        Habet illum arcte, contenteque. Plaut. Elle le tient de court, En subjection.
    \
        Quae res eos magno diuturnoque bello inter se habuit. Sallust. Les entreteint en guerre.
    \
        Habet eos somnus. Ouid. Ils dorment.
    \
        Antiqui tales aegros in tenebris habebant. Celsus. Les tenoyent en lieux obscurs.
    \
        Habere aliquem in luce, vel lumine. Cels. Le tenir en lieu cler et au jour.
    \
        Habere. Habiter Demourer.
    \
        Qui mortales in initio Africam habuerint. Sallust. Ont habité en Afrique au commencement.
    \
        Habet se erga aedem. Plaut. Elle demeure, etc.
    \
        - meretrix Quae hic habet. Plaut. Qui demeure ci.
    \
        De Rep. nihil habeo ad te scribere. Cic. Je n'ay rien que je te puisse escrire.
    \
        Habere, Reputer, Estimer. Quintil. An habendum sit adulterium in lupanari.
    \
        Haec habui de amicitia quae dicerem. Ci. Voila ce que je scavoye pour vous dire, touchant le faict d'amitié.
    \
        Sicuti pleraque mortalium habentur. Sallust. Comme la plus part des choses mortelles se conduisent, ou comme advient le plus souvent aux choses humaines, ou és choses de ce monde.
    \
        Quid habeo aliud deos immortales precari, quam vt, etc. Sueton. Quelle autre requeste ay je à faire à Dieu, Qu'ay je autre chose à prier à Dieu, Que doy je autre chose prier à Dieu, sinon que, etc.
    \
        Audire habeo quid hic sentiat. Cic. J'ay à ouir.
    \
        Quum deponendum haberet. Pli. Quand il falloit qu'elle l'ostast.
    \
        Praecipendum habeo. Colum. J'ay à commander.
    \
        Respondendum habere. Tacit. Avoir à respondre.
    \
        Vt ante Cal. Sex. omnes decumas ad aquam deportatas haberent. Cic. Qu'ils eussent porté sur le bord.
    \
        Habere accessum ad aliquem. Colu. Avoir accez et entree.
    \
        Eo die acerbum habuimus Curionem. Cice. Nous fut fort contraire.
    \
        Aditum habere dicitur locus. Caes. Avoir passage pour entrer.
    \
        Aditum ad aliquem, per translationem. Caes. Avoir entree et facile accez.
    \
        Habet haec res admirationem. Plin. Elle ha quelque cas dont on s'esmerveille.
    \
        Habere aetatem procul a Rep. Sallust. Passer son aage sans se mesler des affaires publiques.
    \
        Habere bene aetatem suam. Plaut. Se bien traicter.
    \
        Quos habuit amantissimos sui. Cic. Qui ont esté grandement ses amis.
    \
        Habere pro ancilla. Plaut. Ne hanc ille habeat pro ancilla sibi. Qu'il ne s'en serve pour chambriere.
    \
        Animum alienum ab aliquo habere. Cic. Estre courroucé contre quelqu'un. \ Bonum animum. Liu. Avoir bon courage.
    \
        Habe quietum animum. Plaut. Ne te soulcie.
    \
        Tantummodo in animis habetote, non me, etc. Sallu. Estimez et pensez.
    \
        Hoc neque transire habebat in animo, neque, etc. Caes. Il n'avoit point d'affection de, etc.
    \
        Istum exhaeredare in animo habebat. Cic. Il avoit en la fantasie de, etc. Il avoit affection et volunté de, etc.
    \
        Sic in animo habeto, vti ne cupide emas. Cato. Ayes ceste fantasie de, etc. Ayes en memoire et souvenance de, etc.
    \
        Anxium me haec res habet. Plin. iunior. Me chagrine et me tient en soulci.
    \
        Semper eos accolae Galli in armis habebant. Liu. Les contraignoyent d'estre tousjours en armes et se tenir sur leurs gardes.
    \
        Disserendi artem nullam habuit. Cicero. Il ne scavoit point l'art de disputer.
    \
        Vana sunt ista, quae nos attonitos habent. Seneca. Qui nous rendent esbahiz et estonnez, Qui nous estonnent.
    \
        Auratam mulierem habere. Plaut. La bien garnir de dorures.
    \
        Authorem habere aliquem. Terent. Ensuyvre.
    \
        Quo maiorem authoritatem haberet oratio. Ci. Qu'elle fust plus grave et de plus d'authorité.
    \
        Authoritatem apud aliquem habere. Caes. Avoir credit envers aucun, Estre prisé et estimé par aucun.
    \
        Minimam authoritatem habere. Cic. Estre en fort petite estime, N'avoir point d'authorité envers aucun.
    \
        Belle habere. Cic. Se porter bien.
    \
        Bene habet. Liu. Tout va bien, Tout se porte bien, C'est bien faict.
    \
        Pro beneficio habere. Brutus Ciceroni. Estimer plaisir ou bien faict.
    \
        Quae nihil aliud in bonis habet, nisi honestum. Cice. Qui parmi les biens ne met autre chose fors ce qui est honneste.
    \
        Voluptas in rebus bonis habenda non est. Cic. Il ne la fault pas compter au nombre des bonnes choses, Ne doibt pas estre comptee, etc.
    \
        Bonum caelum ager habere dicitur. Cato. Quand l'air en est sain.
    \
        Quum Caesar ad oppidum castra haberet. Cic. Pendant qu'il avoit son camp, ou campoit devant, etc.
    \
        Castra in radicibus Amani habuimus apud aras Alexandri quatriduum. Cic. Nous campasmes.
    \
        Casum habere, dicitur res aliqua. Cic. Estre en dangier.
    \
        Causam habere. Caes. Avoir occasion et cause.
    \
        Censum. Caesar. Cic. Faire le denombrement des hommes, Mettre par compte et denombrement combien il y a de gens en une ville ou contree.
    \
        Certandum habere. Plin. iunior. Avoir à debatre et desmesler quelque chose.
    \
        Certamen cum aliquo. Liu. Magno certamine cum Praetore habito, tenuerunt causam. Apres avoir long temps debatu avec le Preteur, ils gaignerent leur cause.
    \
        Certi aliquid habere. Cic. Avoir quelque certitude et asseurance de quelque chose.
    \
        Certam rem habere. Cic. Scavoir certainement.
    \
        Pro certo. Cic. Scavoir certainement.
    \
        Charum aliquem habere. Terent. L'aimer.
    \
        Quae in praesens Tiberius ciuiliter habuit. Tacit. Porta et endura civilement.
    \
        Nullam mei cogitationem habuit. Seneca. Il n'a point eu d'esgard à moy.
    \
        Cognitam amicitiam. Cic. Quam nec vsu, nec ratione habent cognitam. De laquelle n'ont aucune congnoissance, ne par usage, ne par apprentissage.
    \
        Crebra inter se colloquia milites habebant. Caes. Ils parlementoyent souvent ensemble.
    \
        Comitia habere. Sallust. Faire assemblee de peuple pour traicter des affaires publiques, ou pour eslire quelque Magistrat.
    \
        Matrem meosque tibi commendatos habe. Trebonius ad Ciceronem. Ayes les pour recommandez.
    \
        Commercium cum aliquo habere. Cic. Avoir quelque affaire, accointance, trafique, ou intelligence avec aucun.
    \
        Quatuor frondarias fiscinas complere in die iustum habet. Plin. C'est sa tasche d'emplir, etc. Il doibt emplir, etc.
    \
        Compertum habere. Liu. Scavoir certainement.
    \
        Comprehensam animo sententiam aliquam. Cic. Tenir et embrasser une opinion.
    \
        Nihil comprehensi habere. Cic. N'avoir rien sceu comprendre.
    \
        Concilium habere. Plaut. Quand le magistrat assemble une partie du peuple pour traicter des affaires publiques.
    \
        Extemplo Gallorum et Ligurum concilium habuit. Liu. Il assembla les, etc.
    \
        Conscientiam conditionis suae. Traianus ad Plinium. Avoir congnoissance de son estat.
    \
        Nequem conscium suorum haberet. Liu. A fin que nul des siens ne sceust son secret.
    \
        Consilium habere. Caes. Consulter.
    \
        In consilio aliquem habere. Plin. iunior. Avoir aucun au nombre de son conseil, ou pour son conseil.
    \
        Vt intrantium, exeuntiumque conspectum habeat. Colu. A fin qu'il voye ceulx qui entreront et sortiront.
    \
        Constitutum habere. Caelius ad Ciceronem. Avoir proposé, deliberé, et arresté.
    \
        Controuersias habere. Caes. Avoir debat et estre en different de quelque chose avec aucun.
    \
        Ii perpetuas controuersias inter se habebant, vter alteri anteferretur. Caes. Ils avoyent continuelle noise et debat sans cesse entre eulx qui, etc.
    \
        Conuiuium. Plin. Faire banquet à autruy.
    \
        Eos couenire habeo, quos cognoui. Cic. Il fault que je parle à ceulx que j'ay congneu, ou J'ay à parler à, etc.
    \
        Meam culpam habeto, nisi perexcruciauero. Plaut. Di que c'est ma faulte si, etc.
    \
        Cultu liberali aliquem habere. Liu. Le vestir et traicter honnestement et en enfant de bonne maison.
    \
        Curae rem aliquam habere. Plautus. Soigner d'elle, En avoir soing, L'avoir pour recommandee.
    \
        Boues maxima diligentia curatos habeto. Cato. Ayes soing que les boeufs soyent bien pensez soingneusement.
    \
        Curam vestri habeo. Gell. J'ay soing de vous.
    \
        Nam et Asiae reges serendi curam habuerunt. Plin. Ils se sont meslez eulx mesmes, et ont eu soing de semer.
    \
        In cura aliquid habere. Plin. Avoir soing de quelque chose.
    \
        Cursum secundum habere dicuntur naues. Caes. Quand elles ne trouvent point d'empeschement en leur navigation.
    \
        In custodia aliquem. Liu. Le tenir en prison.
    \
        Neque te in decurionibus habebam. Cic. Je ne pensoye pas que tu fusses Decurio.
    \
        Delectum habere. Cic. Avoir le chois, Eslire, Choisir.
    \
        Delectum habere. Caes. Faire amas de gens de guerre, et prendre d'entre eulx ceulx qui sont les plus propres pour la guerre.
    \
        In deliciis habere Cic. Aimer fort, et y prendre grand plaisir.
    \
        Habere in deliciis. Senec. Traicter delicatement.
    \
        Derelictui vineam habere. Gell. Ne tenir compte de sa vigne, et la laisser sans labourer.
    \
        Pro derelicto. Cic. Tenir aucune chose pour delaissee.
    \
        Despicatum. Terent. Despriser et ne tenir compte d'aucun.
    \
        De Caesare satis dictum habeo. Cic. J'ay assez dict.
    \
        Haec fere dicere habui de natura deorum. Cic. Voila que je scavoye pour vous dire quant à la nature des dieux.
    \
        Pro non dicto habere. Liu. Tenir pour non dict, Estimer autant que s'il n'en avoit esté rien dict.
    \
        - is me dignum cui concrederet Habuit. Plaut. Il m'a estimé digne.
    \
        Currenti atque properanti, haud quisquam dignum habet decedere. Plaut. Il n'y a nul qui daigne, etc.
    \
        Dignitatem alicui habere. Plin. Faire estime d'aucun, L'avoir en estime et reputation.
    \
        Verbum ipsum voluptatis non habet dignitatem. Cice. N'est pas honneste.
    \
        Diligentiam in re aliqua. Cic. Avoir soing de quelque chose.
    \
        Antiqua disciplina milites habuerat. Tacit. Il avoit traicté et entretenu ses gensdarmes selon l'ancienne discipline militaire.
    \
        Disputationem habere. Cic. Disputer.
    \
        Habeat meipsum sibi documento. Cic. Qu'il me prenne pour exemple.
    \
        An tu dubium habebis, etiam sancte quum ego iurem tibi? Plaut. Doubteras tu, etc.
    \
        Non habuit dubium quin, etc. Hirtius. Il ne doubta point.
    \
        Haec autem habere dubia, neque, etc. Avoir en doubte.
    \
        Pro haud dubio habere. Liu. Croire pour tout certain.
    \
        Habere alicui editionem. Plaut. Luy faire un edict.
    \
        Psilothri effectum habet. Plin. Il ha l'effect et la vertu de Psilothrum.
    \
        Habere effectum, Participium. Caesar. Avoir faict.
    \
        Foliorum latitudo peltae effigiem Amazonicae habet. Plin. Resemble à, etc.
    \
        Excusationem habere. Cic. Avoir excuse.
    \
        Habet bonorum exemplum. Terent. Il ha les bons pour exemple et patron.
    \
        Cuius rei exemplum si non haberemus, tamen, etc. Caes. Si nous n'en avions point d'exemple.
    \
        Expertem consiliorum habere aliquem. Liu. Luy celer son secret, Ne se descouvrir point à luy de son secret, Ne luy communiquer rien de son conseil, et l'estranger.
    \
        Exploratum habere. Cic. Estre seur et asseuré, Scavoir certainement.
    \
        Expurgationem habere. Plaut. S'excuser et purger.
    \
        Factionem testamenti habere. Cic. Avoir povoir par les loix de faire testament.
    \
        In iudiciis vulgo fas habetur indulgere aliquid studio suo. Quintil. On estime licite.
    \
        Febrem habere. Cic. Avoir la fievre.
    \
        Habere fidem apud aliquem. Plin. Luy apporter seureté, L'asseurer, Donner asseurance.
    \
        Fidem alicui. Cic. Croire aucun et se fier en luy.
    \
        Neque in hac, neque in illa parte fidem habens. Sallust. Ne se fiant ne d'un costé ne d'autre.
    \
        Si fidem habeat, se iri praepositum tibi Apud me. Teren. S'il scavoit certainement que, etc.
    \
        Tibi eam fiduciam diligentiae habeo, vt credam te omni ratione id acturum. Plin. iunior. Je suis si asseuré de ta diligence, que etc.
    \
        Fiduciam alicuius rei faciendae habere. Caesar. Esperer de pouvoir faire quelque chose.
    \
        Et habuisset tanto impetu coepta res fortunam, nisi, etc. Liu. La chose fut venue à bien, si, etc.
    \
        Gloriam cum modo habere. Tacit. Garder mesure et moyen en gloire, Ne se glorifier oultre mesure.
    \
        Habere gratiam dicuntur lapilli et gemmae pretiosissimae. Plin. Avoir grace, Plaire et avoir une singuliere excellence.
    \
        Quod apud alios gratiam, apud alios offensionem habet. Plin. Laquelle chose plaist aux uns, et desplaist aux autres.
    \
        Gratiam habere alicui. Quintil. Luy scavoir bon gré.
    \
        Habeo grates Neptuno. Plaut. Je remercie, ou je rends grace à Neptunus.
    \
        Quicquid est quod dabitur, gratum habebo. Plaut. Je l'auray pour aggreable.
    \
        Gratissimum habere debitorem. Plin. iunior. Recongnoissant.
    \
        Grauem rem aliquam habere. Cic. L'estimer grande.
    \
        Habemus hominem ipsum. Terent. Nous le tenons.
    \
        Honorem alicui habere. Cic. Le priser, Luy faire et porter honneur.
    \
        Deo honorem. Cic. Le remercier, et luy rendre graces.
    \
        Quos praecipuo semper honore Caesar habuit. Caesar. Ausquels Cesar portoit le plus d'honneur.
    \
        Honores alicui habere. Cic. Luy adjuger quelque honneur: comme de povoir triompher, ou autre chose.
    \
        In honore habere. Cic. Avoir en honneur, Estimer et priser.
    \
        Pro hoste habere. Sallust. Tenir pour son ennemi.
    \
        Habeo huic, non tibi. Terent. C'est pour cestuy ci que je l'ay, non pas pour toy.
    \
        Immunitatem habere. Caes. Avoir exemption, Estre exempt.
    \
        Imperium in beluas. Terent. En avoir le gouvernement.
    \
        Impetrandumque a bonitate tua per nos habet, quod illifortunae malignitas denegauit. Plin. iunior. Qu'il impetre par nostre moyen, Nous voulons impetrer de toy pour luy.
    \
        Impune aliquid habere. Terent. En demourer impuni.
    \
        Etsi semper pro indignissimo habuerant, se patrio regno tutoris fraude pulsos, etc. Liu. Avoyent tousjours estimé chose indigne.
    \
        Infamiam habere. Caesar, Latrocinia nullam habent infamiam, quae extra fines cuiusque ciuitatis fiunt. Ne sont point blasmez et estimez meschants.
    \
        Vias latrociniis, pascuaque publica infesta habuerant. Liu. Avoyent infesté et gasté, et rendu dangereux à passer.
    \
        Ingrata bona habere. Plaut. Ne prendre point en gré.
    \
        Potius quam te inimicum habeam, faciam vt iusseris. Terent. Plustost que d'avoir ta male grace.
    \
        Ea tum cura maxime intentos habebat Romanos. Liu. Les chagrinoit bien et soulcioit.
    \
        Intimum aliquem habere. Terent. Faire grande privaulté à aucun, et luy monstrer grand signe de familiarité.
    \
        - nihil est quod dicas mihi Alium quaerebam, iter hac habui. Terent. Je passoye par ci.
    \
        Iter ad legiones habebat. Caesar. Il s'en alloit, etc.
    \
        Dixerunt Caesarem iter habere Capuam. Cic. Que Cesar vouloit aller en Capue.
    \
        Propterea quod iter haberent nullum aliud. Caes. Ils n'avoyent point d'autre chemin pour passer.
    \
        Laudem habere de aliquo. Ouid. Avoir louange.
    \
        Habeto laudationem istam tibi. Cic. Pren ceste louange pour toy.
    \
        Habere alicui laudem. Tacit. Le louer et collauder.
    \
        Buprestim magna inconstantia Graeci in laudibus ciborum etiam habuere. Plin. L'ont compté entre les bonnes viandes.
    \
        Nullas adhuc a te literas habebamus. Cic. Nous n'avions point encore receu lettres de toy.
    \
        Loco filii habere aliquem. Plancus Ciceroni. Le tenir pour filz, L'aimer autant que son propre filz.
    \
        Mercis loco habebatur. Plin. Estoit estimé pour marchandise.
    \
        Nullo loco habere rem aliquam. Cic. Ne l'estimer rien.
    \
        Cur eos habes in loco patrui? Cic. Pourquoy les estimes tu, etc.
    \
        Loco patris habere. Brutus ad Atticum. Estimer pour pere.
    \
        Luculente diem aliquem habere. Plaut. Vivre un jour magnifiquement, Faire grand chere.
    \
        Ludibrio aliquem habere. Liu. Se mocquer de quelqu'un.
    \
        Habere mandata a Pompeio ad Caesarem. Caes. Avoir creance de par Pompee, Avoir quelque creance d'un seigneur à autre, Avoir mandement et charge de luy dire aucune chose de par Pompee.
    \
        Ex iis libris ad eos, quos in manibus habeo. Cic. Que j'ay entre les mains, et que j'escri.
    \
        Habebamus in manibus Antonii concionem habitam decimo Cal. Cic. Je lisoye, etc.
    \
        In matrimonio mulierem aliquam habere. Cic. Avoir espousé une femme, Avoir en mariage.
    \
        Si ita me haberem, vt, etc. Cic. Si mon cas se portoit tellement que, etc.
    \
        Ni ita se haberet, vt animi immortales essent, etc. Cic. Si ce n'estoit que, etc. S'il n'estoit ainsi que, etc.
    \
        Hoc male habet virum. Terent. C'est cela dequoy il est marri.
    \
        Vnus scrupulus restat, qui me male habet. Terent. Qui me grieve et tormente, Me chagrine, Me fasche.
    \
        Quae te nunc habet solicitudo? Plaut. Dequoy te soulcies tu maintenant? Quel chagrin as tu?
    \
        Ita me habuit. Plaut. Tellement m'a traicté.
    \
        Me sibi habeto. Plaut. Je suis content d'estre son serviteur.
    \
        An melius quis habet suadere? Horat. Est il aucun qui puisse donner meilleur conseil?
    \
        Habeo in memoria. Plaut. Il m'en souvient.
    \
        Mentem habere. Cic. Avoir entendement.
    \
        Mentionem. Liu. Faire mention.
    \
        Aliquem miserum habere. Plaut. Faire grand ennuy à aucun, et le rendre ou faire miserable.
    \
        Habeo mittendos legatos. Sen. J'ay à envoyer des ambassadeurs.
    \
        Modum habere. Terent. Avoir et tenir moyen.
    \
        Quum ad beatam vitam nullum momentum res haberet. Ci. N'eust aucune importance, et n'y servist de rien, ou n'y feist rien.
    \
        Moram. Cassius Ciceroni. Estre retardé.
    \
        Habet sibi morae imperium herile. Plaut. Il est long à faire le commandement de son maistre.
    \
        Aliquem mortuum habere. Cic. Tenir pour mort.
    \
        Habeo hunc morem, vel hoc moris. Plaut. Plin. iunior. C'est ma maniere de faire.
    \
        Multa habere. Gell. Estre riche.
    \
        Habere naturam alicuius. Plin. Estre de sa nature.
    \
        Necesse habere. Cic. Estre contrainct.
    \
        Quem AEgyptii nefas habent nominare. Cic. Reputent illicite et mal faict de le nommer.
    \
        De pueris quid agam non habeo. Ci. Je ne scay que j'en doy faire.
    \
        Notam impudentiae. Plin. Avoir ou porter un signe ou marque d'estre effronté et eshonté.
    \
        Negotium. Plaut. Avoir quelque affaire, Estre empesché.
    \
        In magno negotio habuit obligare semper annuos magistratus. Sueton. Il fut fort soigneux de, etc.
    \
        Noctem plenam timoribus habere. Cic. Craindre toute la nuict.
    \
        Notum habere. Plin. iunior. Congnoistre et scavoir.
    \
        Ex tot generibus nullum est animal praeter hominem, quod habeat notitiam aliquam Dei. Cic. Qui ayt congnoissance de Dieu.
    \
        Notitiam foeminae habere. Caesar. Congnoistre charnellement une femme.
    \
        Ea res capitali noxae habetur. Liu. C'est un cas capital où la vie pend.
    \
        Numerum habere. Plaut. Avoir memoire du nombre, Se souvenir du nombre.
    \
        Haberi aliquo numero. Var. Estre aucunement prisé et estimé.
    \
        Habere aliquem in hostium numero. Cic. L'estimer et tenir nostre ennemi.
    \
        Eos in numero sapientum non habent. Cic. Ils ne les comptent pas au nombre des sages.
    \
        Indagatio ipsa rerum habet oblectationem. Cic. Resjouit.
    \
        Obstrictos suo beneficio habere. Caesar. Tenir obligez.
    \
        Obtentum aliquem habere. Tacit. Avoir quelque couleur et couverture. \ Habere obuiam. Gell. Rencontrer.
    \
        Oculos suos in oculis alterius habere. Plaut. Avoir l'oeil sur autruy.
    \
        Ante oculos habere aliquem. Ouid. Penser tousjours à luy.
    \
        Odium in aliquem. Cic. Hair, Avoir en haine.
    \
        Sibi odio habere aliquid. Plaut. Hair.
    \
        Quod apud alios gratiam, apud alios offensionem habet. Plin. Desplaist aux autres.
    \
        Habuerunt officia mea in secundis, habuerunt in aduersis. Plin. iunior. J'ay faict mon debvoir envers elles, Je leur ay aydé.
    \
        Orationem ad populum. Cic. Faire une harangue, ou oraison.
    \
        Orationem cum aliquo. Caes. Tenir quelque propos avec aucun.
    \
        In ore aliquid habere. Cic. Tousjours parler d'une chose.
    \
        Ab aliquo otium ad aliquid faciendum habere. Terent. Avoir loisir.
    \
        Expositis quae pacta iam cum Marcello haberent, etc. Liu. Qu'ils avoyent accordé et arresté avec Marcel.
    \
        Palmam habere. Plin. Emporter le bruit, Estre le plus renommé.
    \
        Habet partes in hac comoedia seruus. Plaut. Il est du jeu, Il joue son rolle.
    \
        In partibus aliquem habere. Tacit. L'avoir de sa bande.
    \
        Parum habuit hoc facere. Sallust. Il ne se contenta pas d'avoir faict cela.
    \
        Pecuniam numeratam non habere in praesentia. Cic. Ne point avoir argent comptant pour le present.
    \
        Prorsus neque dicere, neque facere, quicquam pensi habebat. Sallust. Il ne luy challoit qu'il dist, ne qu'il feist, Il n'avoit point d'esgard, ne de consideration à ce qu'il disoit ou faisoit.
    \
        In perditis et desperatis habere. Cice. Estimer estre perdu et n'en avoir point d'esperance.
    \
        Periculum habere. Colum. Estre en danger.
    \
        Si non periculum a pecore habeat. Colum. S'il n'est point en danger des brebis.
    \
        Clodii animum perspectum habeo. Cic. Je congnoy la deliberation de Clodius.
    \
        Persuasum habere. Plin. Estre tout seur et asseuré.
    \
        Habeo polliceri. Cic. J'ay à promettre, ou Il fault que je promette.
    \
        Pondus habere. Cic. Avoir pris ou authorité, et estre estimé.
    \
        Potestatem summam. Cic. Avoir souveraine puissance et povoir.
    \
        Quod Remp. priuatis simultatibus potiorem habuisset. Liu. Qu'il avoit eu plus cher.
    \
        Praedam cum cura habere. Tacit. Garder sa proye bien et soigneusement.
    \
        Praedae habere magistratum. Sallust. Se servir d'une office publique pour instrument de piller, Piller et desrobber soubs ombre et par le moyen de son office.
    \
        Narrauit modo, quo pacto me habueris praepositam amori tuo. Terent. Comment tu as mis arriere l'amour de la fille pour l'amour de moy, Comment tu m'as preferé à celle que tu aimois.
    \
        Habent pretia in odoribus syluae. Plin. L'odeur des forests ou bois est fort prisee.
    \
        Optimi thuris libra, XVI pretium habet. Plin. Elle se vend.
    \
        Quod habui summum pretium, persolui tibi. Terent. Je t'ay guerdonné du plus grand loyer que je povoye.
    \
        Suauia in praesentia quae essent, prima habere. Terent. Plus estimer, et en tenir plus de compte.
    \
        Principatum habere. Plin. Estre le plus excellent.
    \
        Sine illum prioreis parteis hosce aliquot dies Apud me habere. Terent. Laisse luy avoir le grand credit envers moy, etc.
    \
        Existimationis meae procurationem susceptam velim habeas. Cic. Je desire fort que tu prennes la charge de, etc.
    \
        Processum aliquem in literis habere. Sueton. Estre avancé et avoir prouffité és lettres.
    \
        In prodigiis habere. Plin. Estre reputé et estimé, etc.
    \
        - semper tibi promissum Habeto hac lege, dum superes datis. Plaut. Tien le pour tout promis, par tel si que, etc.
    \
        Habeo in promptu. Cic. Je l'ay tout prest et appareillé, Je l'ay en main.
    \
        Propitium aliquem. Plin. iunior. Estre en la grace d'aucun, et l'avoir favorable.
    \
        Tentandum Caesar existimauit quidnam Pompeius propositi aut voluntatis ad dimicandum haberet. Caes. Quel propos il avoit.
    \
        Habere quaestui Remp. Cic. Tourner à son prouffit particulier l'administration et gouvernement de la republique.
    \
        Quaestionem habere de viri morte instituit. Cic. Elle se delibera de scavoir la verité de la mort de son mari par la bouche et confession de ses serfs, en leur baillant la question et torture.
    \
        Querimoniam de re aliqua. Cic. Se complaindre.
    \
        Quod gaudeamus, vel quid sequamur, habemus. Ci. Nous avons dequoy nous resjouir.
    \
        Rationem alicuius non habere. Liu. Le declarer non recevable à povoir estre esleu, ou pourveu de quelque estat, comme indigne et incapable d'iceluy.
    \
        Rationem habetis quomodo vnum amiserit. Plaut. Voila la maniere comment, etc. Vous entendez la maniere comment, etc.
    \
        Rationem procreandi. Cic. Avoir esgard à la, etc.
    \
        Habenda ratio valetudinis. Cic. Il fault prendre garde, ou avoir esgard à sa santé.
    \
        Quod posteaquam iste cognouit, hanc habere rationem coepit. Cic. Il commenca à penser en soymesme, etc.
    \
        Rationem habere cum terra. Cic. Labourer la terre, Avoir affaire avec la terre.
    \
        Rationem cum musis. Cic. Estudier.
    \
        Receptum. Liu. Avoir retraicte.
    \
        Receptum ad gratiam alicuius. Caes. Povoir retourner en la grace, Avoir moyen de retourner en la grace d'aucun.
    \
        Regressum. Colum. Avoir reculee, Se retirer et reculer.
    \
        Religioni habere. Cic. Faire conscience.
    \
        In remediis habere. Plin. Avoir et prendre pour remede.
    \
        Ita vt sese habet, narrato. Terent. Comme l'affaire va.
    \
        Rem cum aliquo habere. Terent. Avoir affaire avec luy.
    \
        - habe Rem pactam sic futurum, si do tibi operam hanc Modo. Plaut. Sois tout asseuré que ainsi sera, si, etc.
    \
        Habes omnem rem. Terent. Tu ois et entends tout l'affaire.
    \
        Habeo tibi res solutas. Plaut. Je t'ay satisfaict à ta demande, Tu es payé.
    \
        Scis quomodo tibi res habet? Plaut. Scais tu comment te vont tes besongnes? comment ton cas se porte?
    \
        Rem antiquissimam habere. Cice. Laisser toutes autres choses pour ceste là, Entendre à icelle par dessus toutes les autres, L'avoir plus chere, et en plus grande recommendation que toutes les autres.
    \
        Quum respectum ad Senatum et ad bonos non haberet. Cic. N'ayant point d'esgard au Senat.
    \
        Habere reuerentiam alicui. Plin. iunior. Luy porter honneur et reverence.
    \
        Satis habebant, sine detrimento discedere. Caesar. Il leur suffisoit, Ce leur estoit assez.
    \
        Satin'habes si foeminarum nulla est quam aeque diligam? Plaut. Ne te doibt il pas suffire, si, etc.
    \
        Illud notasse satis habeo. Quintil. Il me suffit d'avoir, etc. Ce m'est assez.
    \
        Longe aliter res se habet ac tibi videatur. Cic. La chose va bien autrement, ou est bien autre que tu ne penses.
    \
        Se belle habere. Cic. Se porter bien.
    \
        Quanquam videbatur se non grauiter habere, tamem sum solicitus. Cic. Ia soit qu'il ne semblast point se porter si mal, etc.
    \
        Se male habere. Caes. Se porter mal.
    \
        Se munditer. Plaut. Se tenir nettement.
    \
        Se parce. Terent. Vivre chichement.
    \
        Nunquum secus habui illam, ac si ex me esset nata. Terent. Jamais je ne luy feis autrement qu'à ma propre fille.
    \
        Superbia in superciliis sedem habet. Plinius. Est logee, ou se tient, etc.
    \
        Senatum. Cic. Assembler le Senat.
    \
        Sermonem. Ci. Parler et deviser avec aucun, Tenir propos avec luy.
    \
        Referam sermones eos, quos de agricultura habuimus nuper. Varro. Les parolles que nous dismes, etc. Les propos que nous teismes de, etc.
    \
        Sermonem apud populum habere. Plin. iunior. Porter une parolle devant le peuple, Haranguer.
    \
        Multum is mecum sermonem habuit et perhumanum de discordiis mulierum nostrarum. Cic. Il me parla fort long temps et humainement de, etc. Il me teint long propos et fort humain, de, etc.
    \
        In sermonibus homines habebant, quos in annum Consules, ad finiendum tandem id bellum crearent. Liu. Parloyent ensemble, et devisoyent qui, etc.
    \
        In seruitiis habere. Plin. Avoir pour serviteur.
    \
        Iste Epicratis bona Bidinos omnia possidere et sibi habere iussit. Cic. Leur commande de les prendre pour eulx.
    \
        Sibi habeant sapientiae nomen. Cic. Qu'ils gardent bien leur tiltre de sagesse tant qu'ils vouldront, il ne m'en chault.
    \
        Sic habeto, non esse te mortalem, sed corpus hoc. Cic. Scache certainement que, etc. Tien pour certain que, etc.
    \
        De me autem sic habetote, etc. Cic. Quand est de moy, scachez que, etc.
    \
        Sine sic habere. Plaut. Pren le cas qu'il soit ainsi.
    \
        Quod ego sub signo habeo, seruoque diligentissime. Cic. Lequel j'ay enfermé à la clef.
    \
        Olorum similitudinem onocrotali habent. Plin. Resemblent.
    \
        Simultates cum aliquo habere. Cic. Avoir quelque picque et quelque rancune contre luy.
    \
        Societatem cum aliquo. Plin. Avoir quelque communication ensemble.
    \
        Solenne habere. Plin. Avoir de coustume, Estre coustumier.
    \
        Aliquem solicitum. Terent. Ci. Chagriner et mettre en grand soulci.
    \
        Spatium deliberandi habuerunt, quem potissimum vitae cursum sequi vellent. Cice. Ils ont eu l'espace, le temps, et le loisir de, etc.
    \
        Speciem alicuius rei habere. Colum. Luy resembler.
    \
        Speciem habet honesti. Cic. Il ha apparence d'honnesteté.
    \
        Spem. Cic. Avoir esperance.
    \
        Statiua. Liu. Passer son esté en quelque lieu.
    \
        Statutum. Cic. Avoir arresté en soymesme.
    \
        Qui bona sua pro stercore habet. Plaut. Qui ne les estime non plus que fient.
    \
        Studio habere. Terent. Faire à bon escient en pensant bien faire, De faict a pensé, Faire expresseement, De propos deliberé.
    \
        Sumptus cum aliquo. Cic. Faire sa despense avec luy.
    \
        Superuacuum. Plin. Estimer superflu.
    \
        Supplicationes. Liu. Faire processions et prieres publiques.
    \
        Suspectum. Liu. Tenir pour suspect.
    \
        Susque deque habeo. Gel. Il ne m'en chault, Je ne m'en soulcie point.
    \
        Hoc tu tecum tacitum habeto. Plaut. Tien ceci secret.
    \
        Dum habes tempus. Plaut. Ce pendant que tu as le temps et le loisir.
    \
        Testes ad aliquam rem. Plaut. Avoir tesmoings.
    \
        Habe tibi. Plaut. Pren la pour toy.
    \
        Habe tibi centum minis. Plaut. Je te la laisse pour cent mines.
    \
        Habere vacationem. Cic. Cesser de besongner, Avoir relasche.
    \
        Vacationem militiae, aut alicuius muneris. Plin. Estre exempté d'aller à la guerre, ou faire quelque autre charge.
    \
        Multis verbis vltro citroque habitis. Cic. Apres avoir eu beaucoup de parolles d'un costé et d'autre.
    \
        Habere verecundiam alicuius. Liu. Le craindre et reverer.
    \
        Haec mihi videntur habitura vetustatem. Cic. Il me semble qu'il sera memoire de ces choses d'ici à long temps, Qu'il en sera parlé à l'advenir.
    \
        Ad nostras aedeis hic quidem habet rectam viam. Plaut. Il va droict à nostre maison.
    \
        Victoriam habere. Plaut. Liu. Avoir la victoire, Estre victorieux.
    \
        Vim. Cic. Avoir force et vertu.
    \
        Habent vim antidoti. Plin. Servent pour contrepoison et preservatif, Ont la vertu de preserver.
    \
        Vires habere. Plin. Avoir force.
    \
        Perfecta quidem sapientia sumus, si nihil habeat res vitii. Cic. Pourveu qu'ils ne vueillent octroyer ne requerir chose meschante l'un à l'autre.
    \
        Voluptati habere aliquid. Sallust. Prendre grand plaisir et esbat à quelque chose.
    \
        Habere votum. Senec. Desirer, Souhaiter.
    \
        Myrobalano in vnguentis similem proximumque vsum habet palma in AEgypto. Plin. Elle ha un mesme usage, et sert à ce mesme que sert le Myrobalan.
    \
        Vsum ex aliqua re habere. Cic. Se servir de quelque chose.
    \
        Vsum multarum rerum. Cic. Avoir grande experience, Avoir beaucoup veu et congneu, Estre fort experimenté.
    \
        Vsum in re aliqua. caesar. Estre usité et exercité en quelque chose.
    \
        Vsum belli. Caes. Estre exercité au faict de la guerre.
    \
        In vsu habere quod docemus. Plin. iunior. Exercer et mettre en effect et usage ce que nous enseignons, Practiquer.
    \
        In vsu habere aliquem. Plin. iunior. Se servir d'aucun, Avoir affaire avec luy.
    \
        Vtilem aliquem habere. Plaut. Recevoir quelque prouffit d'aucun.
    \
        Habet vtilitatem haec res. Cic. Ha du prouffit, Est utile et prouffitable.
    \
        Spero me habere qui hunc meo excruciem modo. Terent. Je pense avoir occasion de, etc.
    \
        Quid ego agam habeo. Terent. Je scay bien que je doy faire.
    \
        Habet quod det. Terent. Il ha dequoy donner.
    \
        Habent tibi bene principia. Terent. Tu as bien commencé, Ton commencement se porte bien.
    \
        Habes nescio quid. Plaut. Tu as je ne scay quoy.
    \
        De me sic habetote: ego si, etc. Cic. Quand est de moy, scachez que, etc.
    \
        Habeatur sane orator, sed de minoribus. Cic. Qu'il soit reputé et estimé orateur.
    \
        Miserrimum istuc verbum et pessimum est, habuisse, et nil habere. Plaut. Avoir eu dequoy, et n'avoir plus rien.
    \
        Sine te exorem. T. age, habe, abi impune. Plautus. Je te l'octroye.
    \
        - certe captus est, Habet. Terent. Il en ha, Il est frappé ou attainct.
    \
        Sic habendum est, nullam in amicitiis pestem esse maiorem, quam adulationem. Cice. Il fault ainsi penser et estimer que, etc.
    \
        Amor sceleratus habendi. Ouid. D'avoir des biens, D'en avoir.
    \
        - modus omnibus In rebus soror est optimum habitu. Plaut. Il fait tresbon avoir moyen en toutes choses.

    Dictionarium latinogallicum > habeo

  • 9 coalesco

    co-alēsco, coaluī, coalitum, ere (com u. alesco), zusammenwachsen, I) verwachsen, a) v. Körperteilen usw., interdum inter se palpebrae coalescunt, Cels. 7, 7, 6 in. – u. v. Steinen, saxa vides solā colescere (= coalescere) calce, durch K. allein sich verbinden, Lucr. 6, 1068: simul autem aes et ea arena ab ignis vehementia confervescendo coaluerint, sich verbinden (sich amalgamieren), Vitr. 7, 11, 1. – u. im Bilde, octingentorum annorum fortunā disciplināque haec compages coaluit, hat sich dieses Fugwerk zu einem Ganzen ineinander gefügt, Tac.: coalescentes conditiones pacis discussit ac rupit, die sich einigenden, Vell. – bes. v. Parteien, noch getrennten Gemütern u. dgl., verschmelzen, sich einigen, hi (Troiani et Aborigines) incredibile memoratu est quam facile coaluerint, Sall.: sic brevi spatio novi veteresque (milites) coaluere, Sall. – m. Ang. womit? durch cum m. Abl., ut cum patribus coalescant plebis animi, Liv. – m. Ang. in od. zu was? durch in od. (selten) ad m. Akk., multitudo coalescit in populi unius corpus, Liv.: nec exercitus linguis moribusque dissonos in hunc consensum potuisse coalescere, Tac.: disiectos ne animo quidem satis ad obsequium coaluisse, Tac. – m. Ang. wodurch? durch Abl., brevi tantā concordiā coaluerant omnium animi, ut etc., Liv. – v. Worten, Lauten, compositae (voces) e duobus quasi corpori-
    ————
    bus coalescunt, ut maleficus, Quint. 1, 5, 65. – m. Ang. in od. zu was? durch in m. Akk., quia subiecta sibi vocalis in unum sonum coalescere et confundi nequiret, Quint. 1, 7, 26. – b) v. Gewächsen (Bäumen, Pfropfreisern, Stecklingen), sowohl mit dem Stamme verwachsen, ne prius exarescat surculus quam coalescat, Varr.: id sarmentum sic depressum citius coalescit, Col.: m. Ang. womit? durch Dat., ficus coalescit olivae, Col.: m. Ang. woran? durch in m. Abl., dum novus in viridi coalescit cortice ramus, Ov. – als mit dem Boden bekleiben, Wurzel fassen, einwurzeln, palma (translata) coalescit, Suet.: m. Ang. womit? durch cum m. Abl., arbor coalescit cum terra, ICt.: m. Ang. wo? durch bl. Abl. od. durch in m. Abl., inter m. Akk., triticum sicco loco melius coalescit, Col.: plantae, quae terrā coalescunt, ICt.: in eo loco grandis ilex coaluerat inter saxa, Sall. – im Bilde, wie Wurzel fassen, einwurzeln = Festigkeit gewinnen, sich befestigen, gedeihen, erstarken, in insula tum primum novā pace coalescente, Liv.: dum Galbae auctoritas fluxa, Pisonis nondum coaluisset, Tac.: m. Ang. wodurch? durch Abl., ita rem concordiā coalescere posse, Liv.: eloquentia coalescere nequit nisi sociatā tradentis et accipientis concordiā, Quint.: coalitam libertate irreverentiam eo prorupisse, Tac. – c) v. zerrissenen Gliedern u. Wunden, sich wieder zusammenziehen, -zusammenschließen, ver-
    ————
    wachsen, cilium vulnere aliquo diductum non coalescit, Plin.: a partu coalescit vulnus, Plin. – im Bilde, coalescentibus reipublicae membris, Vell. 2, 90, 1: vixdum coalescens foventis regnum, dessen Wunden sich kaum zu schließen anfangen, Liv. 29, 31, 3. – II) zusammenwachsen, sich gestalten, tenerum, modo coalescens corpusculum (v. Embryo), Sen. ep. 124, 10: nihil interesse putat, cuius in corpore cuiusque ex sanguine concretus homo et coalitus sit, Gell. 12, 1, 11: sphaerarum vero ingenium ex igni coalitum et fabricatum, Apul. de dogm. Plat. 1, 11. – Partiz. coalitus zuerst bei Tac., s. Nipperd. Tac. ann. 14, 1. – zsgz. colescere, wovon colescat, Varr. r. r. 1, 41, 2: coluerunt, Lucr. 2, 1061: Infin. colescere, Lucr. 6, 1068.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > coalesco

  • 10 valens

    vălĕo, ui, itum, 2, v. n. [kindr. with Sanscr. bala, vis, robur, balishtas, fortissimus; cf. debilis], to be strong.
    I.
    Lit., of physical strength, vigor, or health.
    A.
    In gen., to be strong, stout, or vigorous, to have strength (cf.: polleo, vigeo).
    1.
    Absol.: verum illi valent, qui vi luctantur cum leonibus, Pomp. ap. Non. 112, 4 (Com. Rel. v. 176 Rib.):

    puer ille (Hercules recens natus) ut magnus est et multum valet!

    Plaut. Am. 5, 1, 51: plus potest, qui plus valet: Vir erat;

    plus valebat,

    id. Truc. 4, 3, 38 sq.:

    sanus homo, qui bene valet,

    Cels. 1, 1 init.:

    si magis valet,

    id. 3, 18:

    si satis valet (= si satis validae vires sunt, just before),

    id. 4, 7 init.:

    prout nervi valent,

    id. 8, 16.—Of plants:

    vitem novellam resecari tum erit tempus ubi valebit,

    Cato, R. R. 33, 3 sq. —
    2.
    To be strong in or for something, to have the power or strength, be in condition to do something, etc.
    a.
    Of personal subjects, etc.
    (α).
    With ad and acc.:

    alios videmus velocitate ad cursum, alios viribus ad luctandum valere,

    Cic. Off. 1, 30, 107.—
    (β).
    With inf.:

    manibus pedibusque morbo distortissimis, ut neque calceum perpeti nec libellos evolvere valeret,

    Suet. Galb. 21:

    mustela cum mures veloces non valeret assequi,

    Phaedr. 4, 1, 10:

    valet ima summis Mutare deus,

    Hor. C. 1, 34, 12; cf. II. B. 2. h. infra; cf.:

    illud mirari mitte, quod non valet e lapide hoc alias impellere res,

    Lucr. 6, 1057:

    versate diu quid ferre recusent, Quid valeant umeri (sc. ferre),

    Hor. A. P. 40:

    nec valuere manus infixum educere telum,

    Ov. M. 13, 393; 12, 101; Col. 6, 25 fin.
    b.
    Of remedies or medicines, to be efficacious, be good for any thing; with ad and acc.:

    fimum potum ad dysentericos valet,

    Plin. 28, 8, 27, § 105.—With contra:

    cimices valent contra serpentium morsus,

    Plin. 29, 4, 17, § 61.—With eodem:

    id quoque collyrium eodem valet,

    Cels. 6, 6, 21.—With pro:

    ruta per se pro antidoto valet,

    Plin. 20, 13, 51, § 132.—With abl.:

    dictamnus valet potu et illitu et suffitu,

    Plin. 26, 15, 90, § 153.— With inf.:

    sandaracha valet purgare, sistere, excalfacere, perrodere,

    Plin. 34, 18, 55, § 177.—
    c.
    Of sounds: cum C ac similiter G non valuerunt, in T ac D molliuntur, i. e. were not pronounced strongly, Quint. 1, 11, 5.—
    B.
    Esp., in respect of the natural condition of the body, to be well in health, to be in a sound or healthy condition, to be healthy, hale, hearty.
    a.
    In gen.
    (α).
    Absol.:

    equidem valeo recte et salvus sum,

    Plaut. Am. 2, 1, 36:

    perpetuon' valuisti?

    id. Ep. 1, 1, 15; 1, 1, 18:

    valen'? Valuistin? valeo et valui rectius,

    id. Trin. 1, 2, 12 sq.: facile omnes, quom valemus, recta consilia aegrotis damus, Ter. And. 2, 1, 9:

    dicit vilicus servos non valuisse,

    Cato, R. R. 2, 3 sq.; 5, 6:

    boves ut recte valeant,

    id. ib. 103:

    optime valere et gravissime aegrotare,

    Cic. Fin. 2, 13, 43; 4, 25, 69:

    cura est, ut valeat,

    Plaut. Stich. 5, 2, 4:

    ego valeo recte et rem gero,

    id. Pers. 2, 3, 34:

    te recte valere operamque dare, ut cottidie melius,

    Cic. Fam. 11, 24, 1: deterius quam soleo, Luccei. ib. 5, 14, 1:

    commode,

    Plin. Ep. 3, 20, 11: Ni. Benene usque valuit? Chr. Pancratice atque athletice, Plaut. Bacch. 2, 3, 14:

    minus valere... melius valere,

    Cic. Att. 4, 14, 1:

    nam matri oculi si valerent, mecum venisset simul,

    Plaut. Mil. 4, 8, 8.—
    (β).
    With abl.:

    si corpore valuisset,

    Cic. Brut. 20, 77:

    nec melius valeo quam corpore, mente,

    Ov. Tr. 3, 8, 33; cf. Sall. J. 11, 5:

    pedibus,

    Nep. Phoc. 4, 1:

    stomacho,

    Juv. 6, 100.—
    (γ).
    With ab and abl.:

    ab oculis,

    Gell. 13, 30, 10:

    a morbo,

    Plaut. Ep. 1, 2, 26; and facetiously: Me. Ain tu te valere? Eu. Pol ego haud a pecunia perbene, as to money, not very well, id. Aul. 2, 2, 9.—
    b.
    Esp., at the commencement of letters (very freq.), si vales, bene est, and abbreviated S. V. B. E.;

    and, more fully, with the addition ego or equidem valeo (abbrev. E. V. or E. Q. V.),

    Cic. Fam. 13, 6; 14, 11; 14, 16; 14, 17; 14, 21; 14, 22; 14, 23; 14, 24; 15, 1; 15, 2; Metell. ib. 5, 1; Vatin. ib. 5, 9; Luccei. ib. 5, 14 al.; cf.:

    mos antiquis fuit usque ad meam servatus aetatem, primis epistulae verbis adicere: Si vales bene est,

    Sen. Ep. 15, 1; so too: S. V. G. V. (si vales, gaudeo, valeo) et Tullia nostra recte V. Terentia minus belle habuit: sed certum scio jam convaluisse eam, Dolab. ap. Cic. Fam. 9, 9, 1.—
    c.
    Rarely impers. pass.:

    quid agitur, Sagaristio? ut valetur?

    Plaut. Pers. 2, 5, 8.—
    d.
    Vale or valeas, in leave-taking, farewell, adieu (cf.: salve, ave).
    (α).
    In gen.: Di. Valeas. Ph. Vale, Plaut. Truc. 2, 4, 79: Ar. Vale. Ph. Quo properas? Ar. Bene vale, id. As. 3, 3, 16; id. Mil. 4, 8, 51:

    bene vale, Alcumena,

    id. Am. 1, 3, 1:

    vale atque salve,

    id. Capt. 3, 5, 86; id. Curc. 4, 2, 36: vale atque salve. Th. Male vale, male sit tibi, id. ib. 4, 4, 32; v. salvus: Ly. Ad portum propero. De. Bene ambulato. Ly. Bene valeto. De. Bene sit tibi, id. Merc. 2, 2, 55:

    bene valete et vivite,

    id. Mil. 4, 8, 30:

    ite intro cito: valete,

    id. As. 3, 3, 155:

    abeo: valete, judices justissimi,

    id. Capt. prol. 67:

    vos valete et plaudite,

    Ter. Eun. 5, 8, 64:

    in hoc biduom vale,

    id. ib. 1, 2, 110:

    vive valeque,

    Hor. S. 2, 5, 110.—Before a vowel, scanned vale:

    et longum, Formose vale, vale, inquit Iolla,

    Verg. E. 3, 79; Ov. M. 3, 501.—
    (β).
    At the conclusion of letters:

    Vale,

    Cic. Fam. 6, 22, 3; 6, 21, 3; 4, 8, 2; Luccei. ib. 5, 14, 3:

    cura ut valeas,

    Cic. Fam. 7, 15, 2; 7, 20, 3; rarely bene vale, Mat. ib. 11, 28, 8; Cur. ib. 7, 29, 2; cf.:

    tu me diligis et valebis,

    Cic. ib. 9, 22, 5; 15, 18, 2: fac valeas meque mutuo diligas, Planc. ib. 10, 7, 2; Mat. ib. 11, 28, 8.—
    (γ).
    Also in bidding farewell to the dead:

    salve aeternum mihi, maxime Palla, Aeternumque vale,

    Verg. A. 11, 97; Stat. S. 3, 3, 208; cf. Varr. ap. Serv. Verg. l. l.;

    v. salvus: in perpetuom, frater, ave atque vale,

    Cat. 101, 10:

    terque, Vale, dixit,

    Ov. F. 3, 563:

    supremumque vale... dixit,

    id. M. 10, 62.—
    (δ).
    As an expression of dismission, refusal, or scorn, be off, begone:

    valeas, tibi habeas res tuas, reddas meas,

    Plaut. Am. 3, 2, 46:

    immo habeat, valeat, vivat cum illa,

    Ter. And. 5, 3, 18:

    valeas, habeas illam quae placet,

    id. Ad. 4, 4, 14:

    si talis est deus, ut nulla hominum caritate teneatur, valeat,

    good-by to him, let me have nothing to do with him, Cic. N. D. 1, 44, 124:

    valeat res ludicra, si me Palma negata macrum, donata reducit opimum,

    Hor. Ep. 2, 1, 180: valeant, Qui inter nos discidium volunt, away with those, etc., Ter. And. 4, 2, 13:

    quare ista valeant: me res familiaris movet,

    Cic. Att. 16, 15, 5: castra peto, valeatque Venus, valeantque puellae, farewell to Venus, etc., Tib. 2, 6, 9:

    valete curae,

    Petr. 79; cf. Cat. 8, 12; 11, 17; Ov. Am. 1, 6, 71 sqq.—
    (ε).
    With valere jubere or dicere (sometimes as one word, vălĕdīco, ere, 3, v. n.), to bid one good-by, farewell, adieu:

    illum salutavi: post etiam jussi valere,

    Cic. Att. 5, 2, 2:

    vix illud potui dicere triste vale,

    Ov. H. 13, 14:

    saepe vale dicto rursus sum multa locutus,

    id. Tr. 1, 3, 57:

    tibi valedicere non licet gratis,

    Sen. Ep. 17, 11; Sulp. Sev. Dial. 1, 3, 1: obstinatissime [p. 1954] retinuit, ut liberti servique bis die frequentes adessent ac mane salvere, vesperi valere sibi singuli dicerent, Suet. Galb. 4 fin.; id. Aug. 53; id. Tib. 72.—So (late Lat.):

    vale facere (or valefacere),

    August. Ep. 65; App. M. 4, p. 150, 24.
    II.
    Transf., to have power, force, or influence; to be powerful, effective, valid; to avail, prevail, be strong, effective, etc.
    A.
    In gen.:

    fiet enim quodcunque volent, qui valebunt: valebunt autem semper arma,

    will always have the power, Cic. Fam. 9, 17, 1:

    fuit enim populi potestas: de civitate ne tam diu quidem valuit quam diu illa Sullani temporis arma valuerunt,

    id. Dom. 30, 79:

    dicitur C. Flaminius ad populum valuisse dicendo,

    id. Brut. 14, 57:

    tribunus plebis tulit... ut lex Aelia et Fufia ne valeret,

    id. Red. in Sen. 5, 11:

    in more majorum, qui tum ut lex valebat,

    id. Leg. 2, 10, 23:

    valuit auctoritas,

    id. Tusc. 2, 22, 53:

    verba si valent,

    id. Caecin. 21, 61:

    (ejus) valet opinio tarditatis,

    is established, id. de Or. 1, 27, 125:

    si conjuratio valuisset,

    id. ib. 17, 7:

    cujus ratio non valuit,

    Nep. Milt. 3, 7:

    jus tamen gentium valuit,

    Liv. 2, 4, 7:

    praetor... ratus repentinum valiturum terrorem, succedit, etc.,

    id. 44, 31, 6:

    et vestrae valuere preces,

    Ov. M. 13, 89; id. P. 3, 3, 92; id. Ib. 241.—
    B.
    Esp.
    1.
    With respect to the source, character, or mode of exercise of the strength ascribed to the subject.
    a.
    With abl.:

    non metuo mihi... Dum quidem hoc valebit pectus perfidia meum,

    Plaut. Bacch. 2, 2, 50:

    reliqui duo sic exaequantur, ut Domitius valeat amicis, Memmius commendetur militibus,

    Cic. Att. 4, 16, 6 (17, 2):

    multa sanxit quae omnia magistratuum auctoritate et Halaesinorum summa voluntate valuerunt,

    id. Verr. 2, 2, 49, § 122:

    ita istam libertatem largior populo, ut auctoritate et valeant et utantur boni,

    id. Leg. 3, 17, 38:

    quae (voluntas militum) cum per se valet multitudine,

    id. Mur. 18, 38:

    parum valent (Graeci) verbo,

    i. e. have no precise word, id. Tusc. 3, 5, 11:

    qui aut gratia aut misericordia valerent,

    Caes. B. C. 2, 44:

    dicendo,

    Nep. Ages. 1, 2:

    qui pedum cursu valet,

    Verg. A. 5, 67; Quint. 9, 2, 78:

    Battiades... Quamvis ingenio non valet, arte valet,

    Ov. Am. 1, 15, 14:

    plerique plus ingenio quam arte valuerunt,

    Quint. 1, 8, 8:

    rogando,

    Ov. M. 2, 183:

    subtilitate vincimur, valeamus pondere,

    Quint. 12, 11, 8.—
    b.
    With in and abl.:

    Sp. Thorius satis valuit in populari genere dicendi,

    Cic. Brut. 36, 136:

    quid facilius est quam probari in uno servulo nomen familiae non valere,

    id. Caecin. 19, 55:

    in his maxime valet similitudo,

    Quint. 6, 3, 57:

    mire in causis valet praesumptio,

    id. 9, 2, 16:

    (digitus) in exprobrando et indicando valet,

    id. 11, 3, 94.—
    2.
    With some definite end expressed, upon or towards which influence or power is exercised or directed, to be strong enough for, adequate to, or capable of any thing, to be able to do, to have force or efficacy, to be effectual, to avail, to be applicable.
    a.
    With in and acc.:

    hoc evenit, ut in volgus insipientium opinio valeat honestatis,

    Cic. Tusc. 2, 26, 63:

    quaecumque est hominis definitio, una in omnes valet,

    id. Leg. 1, 10, 29; cf. id. Div. 2, 56, 116:

    cum illud verbum unde in utramque rem valeat,

    id. Caecin. 31, 89:

    num etiam in deos inmortales inauspicatam legem valuisse? Liv 7, 6, 11: utrumque hoc genus semel injectum in L. annos valet et frugum et pabuli ubertate,

    Plin. 17, 7, 4, § 44:

    etiamsi in utramque partem valent arma facundiae,

    Quint. 2, 16, 10:

    hoc etiam in praeteritum valet,

    id. 9, 2, 20; cf.:

    cum... idque in omnis partis valeret,

    Cic. Fam. 4, 10, 2.—
    b.
    With eo: oratio me cohortabatur, ut, etc.... quod eo, credo, valebat, ut caerimonias religionesque defenderem, the force or point of which was, etc., Cic. N. D. 3, 2, 5:

    id responsum quo valeat, cum intellegeret nemo,

    Nep. Them. 2, 6; cf. II. B. 3. i, infra.—
    c.
    With ad and acc. of thing:

    tu non solum ad neglegendas leges... verum etiam ad evertendas valuisti,

    Cic. Cat. 1, 7, 18: astrorum affectio valeat, si vis, ad quasdam res;

    ad omnis certe non valebit,

    id. Fat. 4, 8:

    illud perficiam ut invidia mihi valeat ad gloriam,

    id. Cat. 3, 12, 29:

    vitae adjuncta esse dicebant, quae ad virtutis usum valerent,

    id. Ac. 1, 5, 21:

    ista quaestura ad eam rem valet, ut, etc.,

    id. Div. in Caecil. 19, 62: neque, quod Samnites... amici vobis facti sunt, ad id valere arbitror, ne nos in amicitiam accipiamur, Liv. 7, 30, 4:

    eadem fictio valet et ad qualitates,

    Quint. 5, 10, 99; cf. II. B. 3. infra.—
    d.
    With apud or ad and acc. of person influenced, etc.
    (α).
    With apud:

    ibit ad illud ilico, Quo maxume apud te se valere sentiat,

    Ter. Heaut. 3, 1, 79:

    non quin eam (commendationem) valituram apud te arbitrarer,

    Cic. Fam. 13, 16, 3:

    apud te veritas valebit,

    id. Quint. 1, 5:

    sed haec eadem nunc censes apud eos ipsos valere, a quibus... conscripta sunt?

    id. Tusc. 2, 4, 11:

    magnis meritis apud regem... valebat,

    Nep. Con. 3, 1:

    jus bonumque apud eos non legibus magis quam natura valebat,

    Sall. C. 9, 1:

    apud magnam partem senatus et magnitudine rerum gestarum valebat et gratia,

    Liv. 31, 48, 1:

    apud nos valeant ea, quae apud judices valere volumus,

    Quint. 6, 2, 28.—
    (β).
    With ad:

    dicitur enim C. Flaminius... ad populum valuisse dicendo,

    Cic. Brut. 14, 57:

    clementiae fama... ad ferociores jam populos valuit,

    Liv. 21, 6, 4:

    metus ad omnis valuit, ne deditionem recusarent,

    id. 38, 28, 6.—
    e.
    With contra and acc.:

    hoc nonne videtur contra te valere?

    Cic. Ac. 2, 27, 86:

    quae valeant contra falsam criminationem,

    id. de Or. 2, 79, 321:

    ne quid esset... quod contra caput suum aut existimationem valere posset,

    id. Verr. 2, 2, 71, § 173: ne meae vitae modestia parum valitura sit contra falsos rumores, Mat. ap. Cic. Fam. 11, 28, 8:

    cum pro falsis contra veritatem (rhetorice) valet,

    Quint. 2, 16, 2; cf. f. infra.—
    f.
    With pro and abl.:

    multa in adversos effudit verba penates Pro deplorato non valitura viro,

    Ov. Tr. 1, 3, 46:

    epitheton valet pro nomine,

    Quint. 8, 6, 29; cf. I. A. 2, b. supra.—
    g.
    With dat. gerund. (post-class. and rare):

    nam et augendae rei et minuendae valet (particula),

    Gell. 5, 12, 10.—
    h.
    With inf. (mostly poet. and in postAug. prose;

    not in Cic. or Caes.): nam si certam finem esse viderent Aerumnarum homines, aliqua ratione valerent Religionibus... obsistere,

    Lucr. 1, 108:

    hanc ob rem vitam retinere valemus,

    id. 3, 257:

    nec continere suos ab direptione castrorum valuit,

    Liv. 38, 23, 4 Weissenb. ad loc.:

    quam (urbem) neque finitimi valuerunt perdere Marsi,

    Hor. Epod. 16, 3:

    cetera... adeo sunt multa, loquacem Delassare valent Fabium,

    id. S. 1, 1, 13; id. C. 4, 7, 27:

    nec valuit locos coeptos avertere cursus,

    Tib. 4, 1, 55:

    qui relicti erant... ne conspectum quidem hostis sustinere valuerunt,

    Curt. 3, 4, 5:

    neque ex eo infamiam discutere valuit,

    Suet. Caes. 79.—With things as subj.:

    ergo fungar vice cotis, acutum Reddere quae ferrum valet,

    Hor. A. P. 305; cf. I. A. 2. b, supra.—Esp.,
    3.
    With adverbial qualifications expressing the degree of power or influence exerted, etc.; very freq. with accs- multum, plus, plurimum, parum, minus, minimum, nihil, tantum, quantum, quid, id, idem, quiddam, quidquam, quidquid, etc.
    (α).
    Edepol, Cupido, cum tu tam pusillu's, nimis multum vales, Naev. ap. Non. 421, 25 (Com. Rel. v. 55 Rib.):

    plus potest qui plus valet,

    Plaut. Truc. 4, 3, 38:

    neque ita inperita (sum), ut quid amor valeat nesciam,

    Ter. Eun. 5, 2, 42.—So absol.: nam opulenti cum locuntur pariter atque ignobiles, Eadem dicta eademque oratio aequa non aeque valet, Enn. ap. Gell. 11, 4, 3 (Trag. Rel. v. 230 Vahl.):

    ignari quid gravitas... quid denique virtus valeret,

    Cic. Sest. 28, 60:

    illa obnuntiatio nihil valuit, aut, si valuit, id valuit, ut, etc.,

    id. Div. 1, 16, 30: omnia veniebant Antonio in mentem;

    eaque suo quaeque loco, ubi plurimum proficere et valere possent... collocabantur,

    id. Brut. 37, 139:

    cur minus Venena Medaeae valent?

    Hor. Epod. 5. 62.—
    (β).
    With abl.:

    quod tibi lubet fac, quoniam pugnis plus vales,

    Plaut. Am. 1, 1, 240; cf.

    v. 234: quicquid possunt, pedestribus valent copiis,

    Caes. B. G. 2, 17:

    qui plus opibus, armis, potentia valent, perfecisse mihi videntur... ut etiam auctoritate jam plus valerent,

    Cic. Fam. 1, 7, 10:

    quasi vero ego... in isto genere omnino quidquam aut curatione aut potestate valuissem,

    id. Dom. 6, 14:

    Ti. Coruncanium longe plurimum ingenio valuisse,

    id. Brut. 14, 55:

    quantum gratia, auctoritate, pecunia valerent,

    Caes. B. G. 7, 63:

    Caesar multum equitatu valebat,

    id. B. C. 1, 61:

    cum tantum equitatu valeamus,

    id. ib. 3, 86:

    equitatu plurimum valere,

    id. B. G. 3, 20; Nep. Alcib. 8, 2.—
    (γ).
    With in and abl.:

    nihil putas valere in judiciis conjecturam, nihil suspitionem, nihil ante actae vitae existimationem, etc.,

    Cic. Verr. 2, 3, 62, § 146:

    hic multum in Fabia (tribu) valet, ille Velina,

    Hor. Ep. 1, 6, 52. —
    (δ).
    With ad and acc.:

    multum valuisse ad patris honorem pietas filii videbitur,

    Cic. Phil. 9, 5, 12:

    ex quo intellegitur, plus terrarum situs, quam lunae tractus, ad nascendum valere,

    id. Div. 2, 46, 97:

    valet igitur multum ad vincendum probari mores eorum, qui agent causas,

    id. de Or. 2, 43, 182:

    ad subeundem periculum et ad vitandum multum fortuna valuit,

    Caes. B. G. 6, 30:

    genus ad probandam speciem minimum valet,

    Quint. 5, 10, 56.—
    (ε).
    With apud and acc. of pers., to have influence, be influential, have weight with, influence:

    apud quem (Caesarem) quicquid valebo vel auctoritate, vel gratia, valebo tibi,

    Cic. Fam. 6, 6, 13:

    utrum apud eos pudor atque officium, an timor plus valeret,

    Caes. B. G. 1, 40:

    tantum apud homines barbaros valuit, esse repertos aliquos principes belli inferendi,

    id. ib. 5, 54:

    potestis constituere, hanc auctoritatem quantum apud exteras nationes valituram esse existimetis,

    Cic. Imp. Pomp. 16, 46:

    non modo praemiis, quae apud me minimum valent, sed ne periculis quidem conpulsus ullis,

    id. Fam. 1, 9, 11:

    facinus esse indignum, plus impudicissimae mulieris apud te de Cleomenis salute quam de sua vita lacrimas matris valere,

    id. Verr. 2, 5, 43, § 112:

    apud quem ut multum gratia valeret, effecit,

    Nep. Con. 2, 1.—
    (ζ).
    With contra: cur desperemus veritatem contra fallacem facundiam valituram? prevail, Lact. Opif. Dei, 20, 5; cf. Mat. ap. Cic. Fam. 11, 28, 8, II. B. 2, e. supra.—
    (η).
    With pro:

    pro periculo magis quam contra salutem valere,

    Cic. Part. Or. 35, 120; cf.:

    quod minus multitudine militum legionariorum pro hostium numero valebat,

    Caes. B. G. 1, 51.—
    (θ).
    With inter:

    plurimum inter eos Bellovacos et virtute, et auctoritate, et hominum numero valere,

    Caes. B. G. 2, 4.—
    (ι).
    With adv. of pur pose:

    hoc eo valebat, ut ingratiis ad de pugnandum omnes cogerentur,

    Nep. Them. 4, 4:

    non tamen hoc eo valet, ut fugien dae sint magnae scholae,

    Quint. 1, 2, 16:

    nescis quo valeat nummus, quem praebeat usum?

    Hor. S. 1, 1, 73; cf. II. B. 2. b. supra. —
    C.
    Idiomatic uses.
    1.
    Of money value, to be of the value of, be worth: denarii, quod denos aeris valebant;

    quinarii, quod quinos,

    Varr. L. L. 5, § 173 Mull.:

    dum pro argenteis decem aureus unus valeret,

    Liv. 38, 11, 8:

    ita ut scrupulum valeret sestertiis vicenis,

    Plin. 33, 3, 13, § 47:

    si haec praedia valeant nunc decem,

    Dig. 24, 1, 7, § 4:

    quasi minimo valeret hereditas,

    ib. 19, 1, 13:

    quanti omnibus valet (servus),

    ib. 9, 2, 33; 5, 3, 25, § 1.—
    2.
    Of the signification of words, sentences, etc.; like the Gr. dunasthai, to mean, signify, import:

    quaerimus verbum Latinum par Graeco et quod idem valeat,

    Cic. Fin. 2, 4, 13: non usquam id quidem dicit omnino;

    sed quae dicit, idem valent,

    id. Tusc. 5, 10, 24:

    quamquam vocabula prope idem valere videantur,

    id. Top. 8, 34:

    hoc verbum quid valeat, non vident,

    id. Off. 3, 9, 39: cui nomen Becco fuerat;

    id valet gallinacei rostrum,

    Suet. Vit. 18:

    pransus quoque atque potus diversum valent quam indicant,

    Quint. 1, 4, 29 et saep.:

    et intellego et sentio et video saepe idem valent quod scio,

    id. 10, 1, 13:

    duo quae idem significant ac tantumdem valent,

    id. 1, 5, 4.—Hence, vălens, entis, P. a., strong, stout, vigorous, powerful (class.).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.: nil moro discipulos mihi esse plenos sanguinis;

    valens adflictet me,

    Plaut. Bacch. 2, 1, 44:

    virgatores,

    id. As. 3, 2, 19:

    robusti et valentes et audaces satellites,

    Cic. Agr. 2, 31, 84:

    cum homo imbecillus a valentissima bestia laniatur,

    id. Fam. 7, 1, 3:

    valentissimi lictores,

    id. Verr. 2, 5, 54, § 142:

    homines,

    id. Phil. 12, 10, 24; Suet. Aug. 35:

    hic membris et mole valens,

    Verg. A. 5, 431:

    membris valens,

    Ov. M. 9, 108:

    corpore esse vegeto et valenti,

    Gell. 3, 1, 11:

    nervi musculique,

    Cels. 8, 20:

    trunci,

    Verg. G. 2, 426: scire oportet, omnia legumina generis valentissimi esse: valentissimum voco, in quo plurimum alimenti est... Ex leguminibus valentior faba quam pisum, etc., strongest, i. e. most nutritire, Cels. 2, 18:

    tunicae,

    stout, thick, Ov. A. A. 3, 109: providendum ne infirmiores (apes) a valentioribus [p. 1955] opprimantur, Varr. R. R. 3, 16, 35.—
    2.
    In partic.
    a.
    Well in health, healthy, hale, hearty:

    valeo et venio ad minus valentem,

    Plaut. Truc. 2, 7, 24:

    medicus plane confirmat, propediem te valentem fore,

    Cic. Fam. 16, 9, 2:

    puer, hora undecima cum valens in publico visus esset, ante noctem mortuus est,

    id. Clu. 9, 27; cf.

    valens (opp. imbecillus),

    id. Fam. 16, 5, 2:

    (sensus) si sani sunt et valentes,

    id. Ac. 2, 7, 19:

    si valens corpus est neque magno opere vexatum,

    Cels. 7, 26, 5:

    sive aegra, sive valens,

    Prop. 2, 21 (3, 14), 20.— Subst.:

    qui enim aegris subveniretur, quae esset oblectatio valentium, nisi, etc.,

    Cic. Off. 2, 4, 15;

    so opp. aeger,

    id. de Or. 2, 44, 186.—
    b.
    Of medicines, strong, powerful, active:

    valens est adversus cancerem intestinorum minii gleba,

    Cels. 4, 15 fin.:

    medicamenta,

    id. 1, 3 med.:

    silvestri (papaveri capita) ad omnes effectus valentiora,

    Plin. 20, 18, 76, § 202; cf. id. 22, 22, 43, § 87.—
    B.
    Trop., strong, powerful, mighty:

    mallem tantas ei (Caesari) vires non dedisset (res publica) quam nunc tam valenti resisteret,

    Cic. Att. 7, 3, 4:

    fuit quondam ita firma haec civitas et valens,

    id. Har. Resp. 28, 60:

    cum valentiore pugnare,

    id. Fam. 5, 21, 2:

    valens dialecticus,

    id. Fat. 6, 12:

    ut fieri nihil possit valentius,

    id. Brut. 16, 64:

    Philippus jam tum valens multa moliebatur,

    Nep. Timoth. 3, 1:

    opibus jam valentes,

    id. Eum. 10, 3:

    argumenta valentiora,

    Quint. 5, 13, 12:

    quid pars adversa habeat valentissimum,

    id. 5, 13, 52:

    nec fraus valentior quam consilium meum,

    Cic. Univ. 11:

    ad letum causae satis valentes,

    Ov. M. 5, 174; so,

    causae,

    id. Tr. 1, 8, 29:

    causa valentior,

    id. P. 1, 10, 35:

    deus morbo omni valentior,

    Stat. S. 1, 4, 111:

    oppida valentissima,

    Nep. Ham. 2, 4.—Hence, adv.: vălenter, strongly, stoutly, powerfully, violently (perh. not ante-Aug.).
    1.
    Lit.:

    resistere,

    Col. 1, 5, 9; 3, 2, 15:

    nimis valenter ibi retenta materia,

    Cels. 5, 26, 21:

    praeceps spirare valentius Eurus (coepit),

    Ov. M. 11, 481.—
    2.
    Trop., of speech, forcibly, energetically:

    non diu dicebat sed valenter,

    Sen. Contr. 3, 22 med.:

    si verba numeres, breviter et abscise: si sensum aestimes, copiose et valenter,

    Val. Max. 3, 7, ext. 6.

    Lewis & Short latin dictionary > valens

  • 11 valeo

    vălĕo, ui, itum, 2, v. n. [kindr. with Sanscr. bala, vis, robur, balishtas, fortissimus; cf. debilis], to be strong.
    I.
    Lit., of physical strength, vigor, or health.
    A.
    In gen., to be strong, stout, or vigorous, to have strength (cf.: polleo, vigeo).
    1.
    Absol.: verum illi valent, qui vi luctantur cum leonibus, Pomp. ap. Non. 112, 4 (Com. Rel. v. 176 Rib.):

    puer ille (Hercules recens natus) ut magnus est et multum valet!

    Plaut. Am. 5, 1, 51: plus potest, qui plus valet: Vir erat;

    plus valebat,

    id. Truc. 4, 3, 38 sq.:

    sanus homo, qui bene valet,

    Cels. 1, 1 init.:

    si magis valet,

    id. 3, 18:

    si satis valet (= si satis validae vires sunt, just before),

    id. 4, 7 init.:

    prout nervi valent,

    id. 8, 16.—Of plants:

    vitem novellam resecari tum erit tempus ubi valebit,

    Cato, R. R. 33, 3 sq. —
    2.
    To be strong in or for something, to have the power or strength, be in condition to do something, etc.
    a.
    Of personal subjects, etc.
    (α).
    With ad and acc.:

    alios videmus velocitate ad cursum, alios viribus ad luctandum valere,

    Cic. Off. 1, 30, 107.—
    (β).
    With inf.:

    manibus pedibusque morbo distortissimis, ut neque calceum perpeti nec libellos evolvere valeret,

    Suet. Galb. 21:

    mustela cum mures veloces non valeret assequi,

    Phaedr. 4, 1, 10:

    valet ima summis Mutare deus,

    Hor. C. 1, 34, 12; cf. II. B. 2. h. infra; cf.:

    illud mirari mitte, quod non valet e lapide hoc alias impellere res,

    Lucr. 6, 1057:

    versate diu quid ferre recusent, Quid valeant umeri (sc. ferre),

    Hor. A. P. 40:

    nec valuere manus infixum educere telum,

    Ov. M. 13, 393; 12, 101; Col. 6, 25 fin.
    b.
    Of remedies or medicines, to be efficacious, be good for any thing; with ad and acc.:

    fimum potum ad dysentericos valet,

    Plin. 28, 8, 27, § 105.—With contra:

    cimices valent contra serpentium morsus,

    Plin. 29, 4, 17, § 61.—With eodem:

    id quoque collyrium eodem valet,

    Cels. 6, 6, 21.—With pro:

    ruta per se pro antidoto valet,

    Plin. 20, 13, 51, § 132.—With abl.:

    dictamnus valet potu et illitu et suffitu,

    Plin. 26, 15, 90, § 153.— With inf.:

    sandaracha valet purgare, sistere, excalfacere, perrodere,

    Plin. 34, 18, 55, § 177.—
    c.
    Of sounds: cum C ac similiter G non valuerunt, in T ac D molliuntur, i. e. were not pronounced strongly, Quint. 1, 11, 5.—
    B.
    Esp., in respect of the natural condition of the body, to be well in health, to be in a sound or healthy condition, to be healthy, hale, hearty.
    a.
    In gen.
    (α).
    Absol.:

    equidem valeo recte et salvus sum,

    Plaut. Am. 2, 1, 36:

    perpetuon' valuisti?

    id. Ep. 1, 1, 15; 1, 1, 18:

    valen'? Valuistin? valeo et valui rectius,

    id. Trin. 1, 2, 12 sq.: facile omnes, quom valemus, recta consilia aegrotis damus, Ter. And. 2, 1, 9:

    dicit vilicus servos non valuisse,

    Cato, R. R. 2, 3 sq.; 5, 6:

    boves ut recte valeant,

    id. ib. 103:

    optime valere et gravissime aegrotare,

    Cic. Fin. 2, 13, 43; 4, 25, 69:

    cura est, ut valeat,

    Plaut. Stich. 5, 2, 4:

    ego valeo recte et rem gero,

    id. Pers. 2, 3, 34:

    te recte valere operamque dare, ut cottidie melius,

    Cic. Fam. 11, 24, 1: deterius quam soleo, Luccei. ib. 5, 14, 1:

    commode,

    Plin. Ep. 3, 20, 11: Ni. Benene usque valuit? Chr. Pancratice atque athletice, Plaut. Bacch. 2, 3, 14:

    minus valere... melius valere,

    Cic. Att. 4, 14, 1:

    nam matri oculi si valerent, mecum venisset simul,

    Plaut. Mil. 4, 8, 8.—
    (β).
    With abl.:

    si corpore valuisset,

    Cic. Brut. 20, 77:

    nec melius valeo quam corpore, mente,

    Ov. Tr. 3, 8, 33; cf. Sall. J. 11, 5:

    pedibus,

    Nep. Phoc. 4, 1:

    stomacho,

    Juv. 6, 100.—
    (γ).
    With ab and abl.:

    ab oculis,

    Gell. 13, 30, 10:

    a morbo,

    Plaut. Ep. 1, 2, 26; and facetiously: Me. Ain tu te valere? Eu. Pol ego haud a pecunia perbene, as to money, not very well, id. Aul. 2, 2, 9.—
    b.
    Esp., at the commencement of letters (very freq.), si vales, bene est, and abbreviated S. V. B. E.;

    and, more fully, with the addition ego or equidem valeo (abbrev. E. V. or E. Q. V.),

    Cic. Fam. 13, 6; 14, 11; 14, 16; 14, 17; 14, 21; 14, 22; 14, 23; 14, 24; 15, 1; 15, 2; Metell. ib. 5, 1; Vatin. ib. 5, 9; Luccei. ib. 5, 14 al.; cf.:

    mos antiquis fuit usque ad meam servatus aetatem, primis epistulae verbis adicere: Si vales bene est,

    Sen. Ep. 15, 1; so too: S. V. G. V. (si vales, gaudeo, valeo) et Tullia nostra recte V. Terentia minus belle habuit: sed certum scio jam convaluisse eam, Dolab. ap. Cic. Fam. 9, 9, 1.—
    c.
    Rarely impers. pass.:

    quid agitur, Sagaristio? ut valetur?

    Plaut. Pers. 2, 5, 8.—
    d.
    Vale or valeas, in leave-taking, farewell, adieu (cf.: salve, ave).
    (α).
    In gen.: Di. Valeas. Ph. Vale, Plaut. Truc. 2, 4, 79: Ar. Vale. Ph. Quo properas? Ar. Bene vale, id. As. 3, 3, 16; id. Mil. 4, 8, 51:

    bene vale, Alcumena,

    id. Am. 1, 3, 1:

    vale atque salve,

    id. Capt. 3, 5, 86; id. Curc. 4, 2, 36: vale atque salve. Th. Male vale, male sit tibi, id. ib. 4, 4, 32; v. salvus: Ly. Ad portum propero. De. Bene ambulato. Ly. Bene valeto. De. Bene sit tibi, id. Merc. 2, 2, 55:

    bene valete et vivite,

    id. Mil. 4, 8, 30:

    ite intro cito: valete,

    id. As. 3, 3, 155:

    abeo: valete, judices justissimi,

    id. Capt. prol. 67:

    vos valete et plaudite,

    Ter. Eun. 5, 8, 64:

    in hoc biduom vale,

    id. ib. 1, 2, 110:

    vive valeque,

    Hor. S. 2, 5, 110.—Before a vowel, scanned vale:

    et longum, Formose vale, vale, inquit Iolla,

    Verg. E. 3, 79; Ov. M. 3, 501.—
    (β).
    At the conclusion of letters:

    Vale,

    Cic. Fam. 6, 22, 3; 6, 21, 3; 4, 8, 2; Luccei. ib. 5, 14, 3:

    cura ut valeas,

    Cic. Fam. 7, 15, 2; 7, 20, 3; rarely bene vale, Mat. ib. 11, 28, 8; Cur. ib. 7, 29, 2; cf.:

    tu me diligis et valebis,

    Cic. ib. 9, 22, 5; 15, 18, 2: fac valeas meque mutuo diligas, Planc. ib. 10, 7, 2; Mat. ib. 11, 28, 8.—
    (γ).
    Also in bidding farewell to the dead:

    salve aeternum mihi, maxime Palla, Aeternumque vale,

    Verg. A. 11, 97; Stat. S. 3, 3, 208; cf. Varr. ap. Serv. Verg. l. l.;

    v. salvus: in perpetuom, frater, ave atque vale,

    Cat. 101, 10:

    terque, Vale, dixit,

    Ov. F. 3, 563:

    supremumque vale... dixit,

    id. M. 10, 62.—
    (δ).
    As an expression of dismission, refusal, or scorn, be off, begone:

    valeas, tibi habeas res tuas, reddas meas,

    Plaut. Am. 3, 2, 46:

    immo habeat, valeat, vivat cum illa,

    Ter. And. 5, 3, 18:

    valeas, habeas illam quae placet,

    id. Ad. 4, 4, 14:

    si talis est deus, ut nulla hominum caritate teneatur, valeat,

    good-by to him, let me have nothing to do with him, Cic. N. D. 1, 44, 124:

    valeat res ludicra, si me Palma negata macrum, donata reducit opimum,

    Hor. Ep. 2, 1, 180: valeant, Qui inter nos discidium volunt, away with those, etc., Ter. And. 4, 2, 13:

    quare ista valeant: me res familiaris movet,

    Cic. Att. 16, 15, 5: castra peto, valeatque Venus, valeantque puellae, farewell to Venus, etc., Tib. 2, 6, 9:

    valete curae,

    Petr. 79; cf. Cat. 8, 12; 11, 17; Ov. Am. 1, 6, 71 sqq.—
    (ε).
    With valere jubere or dicere (sometimes as one word, vălĕdīco, ere, 3, v. n.), to bid one good-by, farewell, adieu:

    illum salutavi: post etiam jussi valere,

    Cic. Att. 5, 2, 2:

    vix illud potui dicere triste vale,

    Ov. H. 13, 14:

    saepe vale dicto rursus sum multa locutus,

    id. Tr. 1, 3, 57:

    tibi valedicere non licet gratis,

    Sen. Ep. 17, 11; Sulp. Sev. Dial. 1, 3, 1: obstinatissime [p. 1954] retinuit, ut liberti servique bis die frequentes adessent ac mane salvere, vesperi valere sibi singuli dicerent, Suet. Galb. 4 fin.; id. Aug. 53; id. Tib. 72.—So (late Lat.):

    vale facere (or valefacere),

    August. Ep. 65; App. M. 4, p. 150, 24.
    II.
    Transf., to have power, force, or influence; to be powerful, effective, valid; to avail, prevail, be strong, effective, etc.
    A.
    In gen.:

    fiet enim quodcunque volent, qui valebunt: valebunt autem semper arma,

    will always have the power, Cic. Fam. 9, 17, 1:

    fuit enim populi potestas: de civitate ne tam diu quidem valuit quam diu illa Sullani temporis arma valuerunt,

    id. Dom. 30, 79:

    dicitur C. Flaminius ad populum valuisse dicendo,

    id. Brut. 14, 57:

    tribunus plebis tulit... ut lex Aelia et Fufia ne valeret,

    id. Red. in Sen. 5, 11:

    in more majorum, qui tum ut lex valebat,

    id. Leg. 2, 10, 23:

    valuit auctoritas,

    id. Tusc. 2, 22, 53:

    verba si valent,

    id. Caecin. 21, 61:

    (ejus) valet opinio tarditatis,

    is established, id. de Or. 1, 27, 125:

    si conjuratio valuisset,

    id. ib. 17, 7:

    cujus ratio non valuit,

    Nep. Milt. 3, 7:

    jus tamen gentium valuit,

    Liv. 2, 4, 7:

    praetor... ratus repentinum valiturum terrorem, succedit, etc.,

    id. 44, 31, 6:

    et vestrae valuere preces,

    Ov. M. 13, 89; id. P. 3, 3, 92; id. Ib. 241.—
    B.
    Esp.
    1.
    With respect to the source, character, or mode of exercise of the strength ascribed to the subject.
    a.
    With abl.:

    non metuo mihi... Dum quidem hoc valebit pectus perfidia meum,

    Plaut. Bacch. 2, 2, 50:

    reliqui duo sic exaequantur, ut Domitius valeat amicis, Memmius commendetur militibus,

    Cic. Att. 4, 16, 6 (17, 2):

    multa sanxit quae omnia magistratuum auctoritate et Halaesinorum summa voluntate valuerunt,

    id. Verr. 2, 2, 49, § 122:

    ita istam libertatem largior populo, ut auctoritate et valeant et utantur boni,

    id. Leg. 3, 17, 38:

    quae (voluntas militum) cum per se valet multitudine,

    id. Mur. 18, 38:

    parum valent (Graeci) verbo,

    i. e. have no precise word, id. Tusc. 3, 5, 11:

    qui aut gratia aut misericordia valerent,

    Caes. B. C. 2, 44:

    dicendo,

    Nep. Ages. 1, 2:

    qui pedum cursu valet,

    Verg. A. 5, 67; Quint. 9, 2, 78:

    Battiades... Quamvis ingenio non valet, arte valet,

    Ov. Am. 1, 15, 14:

    plerique plus ingenio quam arte valuerunt,

    Quint. 1, 8, 8:

    rogando,

    Ov. M. 2, 183:

    subtilitate vincimur, valeamus pondere,

    Quint. 12, 11, 8.—
    b.
    With in and abl.:

    Sp. Thorius satis valuit in populari genere dicendi,

    Cic. Brut. 36, 136:

    quid facilius est quam probari in uno servulo nomen familiae non valere,

    id. Caecin. 19, 55:

    in his maxime valet similitudo,

    Quint. 6, 3, 57:

    mire in causis valet praesumptio,

    id. 9, 2, 16:

    (digitus) in exprobrando et indicando valet,

    id. 11, 3, 94.—
    2.
    With some definite end expressed, upon or towards which influence or power is exercised or directed, to be strong enough for, adequate to, or capable of any thing, to be able to do, to have force or efficacy, to be effectual, to avail, to be applicable.
    a.
    With in and acc.:

    hoc evenit, ut in volgus insipientium opinio valeat honestatis,

    Cic. Tusc. 2, 26, 63:

    quaecumque est hominis definitio, una in omnes valet,

    id. Leg. 1, 10, 29; cf. id. Div. 2, 56, 116:

    cum illud verbum unde in utramque rem valeat,

    id. Caecin. 31, 89:

    num etiam in deos inmortales inauspicatam legem valuisse? Liv 7, 6, 11: utrumque hoc genus semel injectum in L. annos valet et frugum et pabuli ubertate,

    Plin. 17, 7, 4, § 44:

    etiamsi in utramque partem valent arma facundiae,

    Quint. 2, 16, 10:

    hoc etiam in praeteritum valet,

    id. 9, 2, 20; cf.:

    cum... idque in omnis partis valeret,

    Cic. Fam. 4, 10, 2.—
    b.
    With eo: oratio me cohortabatur, ut, etc.... quod eo, credo, valebat, ut caerimonias religionesque defenderem, the force or point of which was, etc., Cic. N. D. 3, 2, 5:

    id responsum quo valeat, cum intellegeret nemo,

    Nep. Them. 2, 6; cf. II. B. 3. i, infra.—
    c.
    With ad and acc. of thing:

    tu non solum ad neglegendas leges... verum etiam ad evertendas valuisti,

    Cic. Cat. 1, 7, 18: astrorum affectio valeat, si vis, ad quasdam res;

    ad omnis certe non valebit,

    id. Fat. 4, 8:

    illud perficiam ut invidia mihi valeat ad gloriam,

    id. Cat. 3, 12, 29:

    vitae adjuncta esse dicebant, quae ad virtutis usum valerent,

    id. Ac. 1, 5, 21:

    ista quaestura ad eam rem valet, ut, etc.,

    id. Div. in Caecil. 19, 62: neque, quod Samnites... amici vobis facti sunt, ad id valere arbitror, ne nos in amicitiam accipiamur, Liv. 7, 30, 4:

    eadem fictio valet et ad qualitates,

    Quint. 5, 10, 99; cf. II. B. 3. infra.—
    d.
    With apud or ad and acc. of person influenced, etc.
    (α).
    With apud:

    ibit ad illud ilico, Quo maxume apud te se valere sentiat,

    Ter. Heaut. 3, 1, 79:

    non quin eam (commendationem) valituram apud te arbitrarer,

    Cic. Fam. 13, 16, 3:

    apud te veritas valebit,

    id. Quint. 1, 5:

    sed haec eadem nunc censes apud eos ipsos valere, a quibus... conscripta sunt?

    id. Tusc. 2, 4, 11:

    magnis meritis apud regem... valebat,

    Nep. Con. 3, 1:

    jus bonumque apud eos non legibus magis quam natura valebat,

    Sall. C. 9, 1:

    apud magnam partem senatus et magnitudine rerum gestarum valebat et gratia,

    Liv. 31, 48, 1:

    apud nos valeant ea, quae apud judices valere volumus,

    Quint. 6, 2, 28.—
    (β).
    With ad:

    dicitur enim C. Flaminius... ad populum valuisse dicendo,

    Cic. Brut. 14, 57:

    clementiae fama... ad ferociores jam populos valuit,

    Liv. 21, 6, 4:

    metus ad omnis valuit, ne deditionem recusarent,

    id. 38, 28, 6.—
    e.
    With contra and acc.:

    hoc nonne videtur contra te valere?

    Cic. Ac. 2, 27, 86:

    quae valeant contra falsam criminationem,

    id. de Or. 2, 79, 321:

    ne quid esset... quod contra caput suum aut existimationem valere posset,

    id. Verr. 2, 2, 71, § 173: ne meae vitae modestia parum valitura sit contra falsos rumores, Mat. ap. Cic. Fam. 11, 28, 8:

    cum pro falsis contra veritatem (rhetorice) valet,

    Quint. 2, 16, 2; cf. f. infra.—
    f.
    With pro and abl.:

    multa in adversos effudit verba penates Pro deplorato non valitura viro,

    Ov. Tr. 1, 3, 46:

    epitheton valet pro nomine,

    Quint. 8, 6, 29; cf. I. A. 2, b. supra.—
    g.
    With dat. gerund. (post-class. and rare):

    nam et augendae rei et minuendae valet (particula),

    Gell. 5, 12, 10.—
    h.
    With inf. (mostly poet. and in postAug. prose;

    not in Cic. or Caes.): nam si certam finem esse viderent Aerumnarum homines, aliqua ratione valerent Religionibus... obsistere,

    Lucr. 1, 108:

    hanc ob rem vitam retinere valemus,

    id. 3, 257:

    nec continere suos ab direptione castrorum valuit,

    Liv. 38, 23, 4 Weissenb. ad loc.:

    quam (urbem) neque finitimi valuerunt perdere Marsi,

    Hor. Epod. 16, 3:

    cetera... adeo sunt multa, loquacem Delassare valent Fabium,

    id. S. 1, 1, 13; id. C. 4, 7, 27:

    nec valuit locos coeptos avertere cursus,

    Tib. 4, 1, 55:

    qui relicti erant... ne conspectum quidem hostis sustinere valuerunt,

    Curt. 3, 4, 5:

    neque ex eo infamiam discutere valuit,

    Suet. Caes. 79.—With things as subj.:

    ergo fungar vice cotis, acutum Reddere quae ferrum valet,

    Hor. A. P. 305; cf. I. A. 2. b, supra.—Esp.,
    3.
    With adverbial qualifications expressing the degree of power or influence exerted, etc.; very freq. with accs- multum, plus, plurimum, parum, minus, minimum, nihil, tantum, quantum, quid, id, idem, quiddam, quidquam, quidquid, etc.
    (α).
    Edepol, Cupido, cum tu tam pusillu's, nimis multum vales, Naev. ap. Non. 421, 25 (Com. Rel. v. 55 Rib.):

    plus potest qui plus valet,

    Plaut. Truc. 4, 3, 38:

    neque ita inperita (sum), ut quid amor valeat nesciam,

    Ter. Eun. 5, 2, 42.—So absol.: nam opulenti cum locuntur pariter atque ignobiles, Eadem dicta eademque oratio aequa non aeque valet, Enn. ap. Gell. 11, 4, 3 (Trag. Rel. v. 230 Vahl.):

    ignari quid gravitas... quid denique virtus valeret,

    Cic. Sest. 28, 60:

    illa obnuntiatio nihil valuit, aut, si valuit, id valuit, ut, etc.,

    id. Div. 1, 16, 30: omnia veniebant Antonio in mentem;

    eaque suo quaeque loco, ubi plurimum proficere et valere possent... collocabantur,

    id. Brut. 37, 139:

    cur minus Venena Medaeae valent?

    Hor. Epod. 5. 62.—
    (β).
    With abl.:

    quod tibi lubet fac, quoniam pugnis plus vales,

    Plaut. Am. 1, 1, 240; cf.

    v. 234: quicquid possunt, pedestribus valent copiis,

    Caes. B. G. 2, 17:

    qui plus opibus, armis, potentia valent, perfecisse mihi videntur... ut etiam auctoritate jam plus valerent,

    Cic. Fam. 1, 7, 10:

    quasi vero ego... in isto genere omnino quidquam aut curatione aut potestate valuissem,

    id. Dom. 6, 14:

    Ti. Coruncanium longe plurimum ingenio valuisse,

    id. Brut. 14, 55:

    quantum gratia, auctoritate, pecunia valerent,

    Caes. B. G. 7, 63:

    Caesar multum equitatu valebat,

    id. B. C. 1, 61:

    cum tantum equitatu valeamus,

    id. ib. 3, 86:

    equitatu plurimum valere,

    id. B. G. 3, 20; Nep. Alcib. 8, 2.—
    (γ).
    With in and abl.:

    nihil putas valere in judiciis conjecturam, nihil suspitionem, nihil ante actae vitae existimationem, etc.,

    Cic. Verr. 2, 3, 62, § 146:

    hic multum in Fabia (tribu) valet, ille Velina,

    Hor. Ep. 1, 6, 52. —
    (δ).
    With ad and acc.:

    multum valuisse ad patris honorem pietas filii videbitur,

    Cic. Phil. 9, 5, 12:

    ex quo intellegitur, plus terrarum situs, quam lunae tractus, ad nascendum valere,

    id. Div. 2, 46, 97:

    valet igitur multum ad vincendum probari mores eorum, qui agent causas,

    id. de Or. 2, 43, 182:

    ad subeundem periculum et ad vitandum multum fortuna valuit,

    Caes. B. G. 6, 30:

    genus ad probandam speciem minimum valet,

    Quint. 5, 10, 56.—
    (ε).
    With apud and acc. of pers., to have influence, be influential, have weight with, influence:

    apud quem (Caesarem) quicquid valebo vel auctoritate, vel gratia, valebo tibi,

    Cic. Fam. 6, 6, 13:

    utrum apud eos pudor atque officium, an timor plus valeret,

    Caes. B. G. 1, 40:

    tantum apud homines barbaros valuit, esse repertos aliquos principes belli inferendi,

    id. ib. 5, 54:

    potestis constituere, hanc auctoritatem quantum apud exteras nationes valituram esse existimetis,

    Cic. Imp. Pomp. 16, 46:

    non modo praemiis, quae apud me minimum valent, sed ne periculis quidem conpulsus ullis,

    id. Fam. 1, 9, 11:

    facinus esse indignum, plus impudicissimae mulieris apud te de Cleomenis salute quam de sua vita lacrimas matris valere,

    id. Verr. 2, 5, 43, § 112:

    apud quem ut multum gratia valeret, effecit,

    Nep. Con. 2, 1.—
    (ζ).
    With contra: cur desperemus veritatem contra fallacem facundiam valituram? prevail, Lact. Opif. Dei, 20, 5; cf. Mat. ap. Cic. Fam. 11, 28, 8, II. B. 2, e. supra.—
    (η).
    With pro:

    pro periculo magis quam contra salutem valere,

    Cic. Part. Or. 35, 120; cf.:

    quod minus multitudine militum legionariorum pro hostium numero valebat,

    Caes. B. G. 1, 51.—
    (θ).
    With inter:

    plurimum inter eos Bellovacos et virtute, et auctoritate, et hominum numero valere,

    Caes. B. G. 2, 4.—
    (ι).
    With adv. of pur pose:

    hoc eo valebat, ut ingratiis ad de pugnandum omnes cogerentur,

    Nep. Them. 4, 4:

    non tamen hoc eo valet, ut fugien dae sint magnae scholae,

    Quint. 1, 2, 16:

    nescis quo valeat nummus, quem praebeat usum?

    Hor. S. 1, 1, 73; cf. II. B. 2. b. supra. —
    C.
    Idiomatic uses.
    1.
    Of money value, to be of the value of, be worth: denarii, quod denos aeris valebant;

    quinarii, quod quinos,

    Varr. L. L. 5, § 173 Mull.:

    dum pro argenteis decem aureus unus valeret,

    Liv. 38, 11, 8:

    ita ut scrupulum valeret sestertiis vicenis,

    Plin. 33, 3, 13, § 47:

    si haec praedia valeant nunc decem,

    Dig. 24, 1, 7, § 4:

    quasi minimo valeret hereditas,

    ib. 19, 1, 13:

    quanti omnibus valet (servus),

    ib. 9, 2, 33; 5, 3, 25, § 1.—
    2.
    Of the signification of words, sentences, etc.; like the Gr. dunasthai, to mean, signify, import:

    quaerimus verbum Latinum par Graeco et quod idem valeat,

    Cic. Fin. 2, 4, 13: non usquam id quidem dicit omnino;

    sed quae dicit, idem valent,

    id. Tusc. 5, 10, 24:

    quamquam vocabula prope idem valere videantur,

    id. Top. 8, 34:

    hoc verbum quid valeat, non vident,

    id. Off. 3, 9, 39: cui nomen Becco fuerat;

    id valet gallinacei rostrum,

    Suet. Vit. 18:

    pransus quoque atque potus diversum valent quam indicant,

    Quint. 1, 4, 29 et saep.:

    et intellego et sentio et video saepe idem valent quod scio,

    id. 10, 1, 13:

    duo quae idem significant ac tantumdem valent,

    id. 1, 5, 4.—Hence, vălens, entis, P. a., strong, stout, vigorous, powerful (class.).
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.: nil moro discipulos mihi esse plenos sanguinis;

    valens adflictet me,

    Plaut. Bacch. 2, 1, 44:

    virgatores,

    id. As. 3, 2, 19:

    robusti et valentes et audaces satellites,

    Cic. Agr. 2, 31, 84:

    cum homo imbecillus a valentissima bestia laniatur,

    id. Fam. 7, 1, 3:

    valentissimi lictores,

    id. Verr. 2, 5, 54, § 142:

    homines,

    id. Phil. 12, 10, 24; Suet. Aug. 35:

    hic membris et mole valens,

    Verg. A. 5, 431:

    membris valens,

    Ov. M. 9, 108:

    corpore esse vegeto et valenti,

    Gell. 3, 1, 11:

    nervi musculique,

    Cels. 8, 20:

    trunci,

    Verg. G. 2, 426: scire oportet, omnia legumina generis valentissimi esse: valentissimum voco, in quo plurimum alimenti est... Ex leguminibus valentior faba quam pisum, etc., strongest, i. e. most nutritire, Cels. 2, 18:

    tunicae,

    stout, thick, Ov. A. A. 3, 109: providendum ne infirmiores (apes) a valentioribus [p. 1955] opprimantur, Varr. R. R. 3, 16, 35.—
    2.
    In partic.
    a.
    Well in health, healthy, hale, hearty:

    valeo et venio ad minus valentem,

    Plaut. Truc. 2, 7, 24:

    medicus plane confirmat, propediem te valentem fore,

    Cic. Fam. 16, 9, 2:

    puer, hora undecima cum valens in publico visus esset, ante noctem mortuus est,

    id. Clu. 9, 27; cf.

    valens (opp. imbecillus),

    id. Fam. 16, 5, 2:

    (sensus) si sani sunt et valentes,

    id. Ac. 2, 7, 19:

    si valens corpus est neque magno opere vexatum,

    Cels. 7, 26, 5:

    sive aegra, sive valens,

    Prop. 2, 21 (3, 14), 20.— Subst.:

    qui enim aegris subveniretur, quae esset oblectatio valentium, nisi, etc.,

    Cic. Off. 2, 4, 15;

    so opp. aeger,

    id. de Or. 2, 44, 186.—
    b.
    Of medicines, strong, powerful, active:

    valens est adversus cancerem intestinorum minii gleba,

    Cels. 4, 15 fin.:

    medicamenta,

    id. 1, 3 med.:

    silvestri (papaveri capita) ad omnes effectus valentiora,

    Plin. 20, 18, 76, § 202; cf. id. 22, 22, 43, § 87.—
    B.
    Trop., strong, powerful, mighty:

    mallem tantas ei (Caesari) vires non dedisset (res publica) quam nunc tam valenti resisteret,

    Cic. Att. 7, 3, 4:

    fuit quondam ita firma haec civitas et valens,

    id. Har. Resp. 28, 60:

    cum valentiore pugnare,

    id. Fam. 5, 21, 2:

    valens dialecticus,

    id. Fat. 6, 12:

    ut fieri nihil possit valentius,

    id. Brut. 16, 64:

    Philippus jam tum valens multa moliebatur,

    Nep. Timoth. 3, 1:

    opibus jam valentes,

    id. Eum. 10, 3:

    argumenta valentiora,

    Quint. 5, 13, 12:

    quid pars adversa habeat valentissimum,

    id. 5, 13, 52:

    nec fraus valentior quam consilium meum,

    Cic. Univ. 11:

    ad letum causae satis valentes,

    Ov. M. 5, 174; so,

    causae,

    id. Tr. 1, 8, 29:

    causa valentior,

    id. P. 1, 10, 35:

    deus morbo omni valentior,

    Stat. S. 1, 4, 111:

    oppida valentissima,

    Nep. Ham. 2, 4.—Hence, adv.: vălenter, strongly, stoutly, powerfully, violently (perh. not ante-Aug.).
    1.
    Lit.:

    resistere,

    Col. 1, 5, 9; 3, 2, 15:

    nimis valenter ibi retenta materia,

    Cels. 5, 26, 21:

    praeceps spirare valentius Eurus (coepit),

    Ov. M. 11, 481.—
    2.
    Trop., of speech, forcibly, energetically:

    non diu dicebat sed valenter,

    Sen. Contr. 3, 22 med.:

    si verba numeres, breviter et abscise: si sensum aestimes, copiose et valenter,

    Val. Max. 3, 7, ext. 6.

    Lewis & Short latin dictionary > valeo

  • 12 CULTURE, LITERATURE, AND LANGUAGE

       ■ Bell, Aubrey F. G. The Oxford Book of Portuguese Verse: XIIth Century-XXth Century. Oxford: Oxford University Press, 1925, 1952 (2nd edition, B. Vi-digal, ed.).
       ■. Portuguese Literature. Oxford: Oxford University Press, 1922, 1970 (2nd edition, B. Vidigal, ed.).
       ■ Bleiberg, German, Maureen Ihrie, and Janet Pérez, eds. Dictionary of the Literature of the Iberian Peninsula, 2 vols. Westport, Conn.: Greenwood, 1993.
       ■ Castro, Francisco Lyon de, ed. História da literatura portuguesa, 7 vols. Lisbon: Alfa, 2001-02.
       ■ Cidade, Hernani. Lições de Cultura e Literatura Portuguesa, 3 vols. Lisbon, 1960-62.
       ■ Cook, Manuela. Portuguese: A Complete Course for Beginners. London: Hodder and Stoughton, 1996. Figueiredo, Fidelino. História literária de Portugal. Coimbra, 1944. Gentile, Georges Le. La Littérature Portugaise. Rev. ed. Paris, 1951. Kunoff, Hugo. Portuguese Literature from Its Origins to 1990: A Bibliography Based on the Collections at Indiana University. Metuchen, N.J.: Scarecrow Press, 1994.
       ■ Longland, Jean. Contemporary Portuguese Poetry. A Bilingual Selection. Irvington-on-Hudson: Harvey House, 1966. Prado Coelho, Jacinto do. Dicionário das Literaturas Portuguesas, Galega e Brasileira, 3rd ed. Oporto, 1978. Rossi, Giuseppe C. Storia della letteratura portoghesa. Florence, 1953.
       ■ Santos, João Camilo dos. "Portuguese Contemporary Literature." In Antônio Costa Pinto, ed., Modern Portugal, 218-42. Palo Alto, Calif.: SPOSS, 1998.
       ■ Saraiva, Antônio José. História da cultura em Portugal, 3 vols. Lisbon, 1950-60.
       ■. História da Literatura Portuguesa. Lisbon, 1990 ed.
       ■, and Oscar Lopes. História da Literatura Portuguesa. Oporto and Coimbra, 1992 ed.
       ■ Seguier, Jaime de, ed. Dicionário Prático Ilustrado. Oporto: Lello, 1961 and later eds.
       ■ Simões, João Gaspar. História da poesia portuguesa, 2 vols. Lisbon, 1955-56 and later eds.
       ■. História da poesia portuguesa do século XX. Lisbon, 1959 and later eds.
       ■ Stern, Irwin, ed.-in-chief. Dictionary of Brazilian Literature. Westport, Conn.: Greenwood, 1988.
       ■ TRAVEL AND TOURIST GUIDES ON PORTUGAL
       ■ Adragão, José Victor. The Algarve: The Land, the Sea and Its People. Lisbon, 1988.
       ■ Ballard, Sam, and Jane Ballard. Pousadas of Portugal: Unique Lodgings in State-owned Castles, Palaces, Mansions and Hotels. Boston: Harvard Common, 1986.
       ■ Bridge, Ann, and Susan Lowndes Marques. The Selective Traveller in Portugal. London: Chatto & Windus, 1968.
       ■ Ellingham, Mark, et al. Portugal: The Rough Guide. London: Rough Guides, 2008 ed.
       ■ Hogg, Anthony. Travellers' Portugal. London: Solo Mio, 1983.
       ■ Kite, Cynthia, and Ralph Kite. Portuguese Country Inns & Pousadas. New York: Warner Books; Karen Brown's Country Inn Series, 1988.
       ■ Lowndes, Susan, ed. Fodor's Portugal 1991. New York: Fodor's, 1990.
       ■ Proença Raúl, and Sant'anna Dionísio, eds. Guía De Portugal. I. Generalidades. Lisboa E, Arredores. Lisbon: Fundação Calouste Gulbenkian, 1924; 1983.
       ■ Robertson, Ian. Portugal: Blue Guide. London: Benn; New York: Norton, 2000 and later eds.
       ■ Stoop, Anne de. Living in Portugal. Paris and New York: Flammarion, 1995. Wright, David, and Patrick Swift. Minho and North Portugal: A Portrait and Guide. New York: Scribners, 1968.
       ■. Lisbon: A Portrait and Guide. New York: Scribners, 1971.
       ■. Algarve: A Portrait and Guide. New York: Scribners, 1973.
       ■ HISTORY OF PORTUGAL Ancient and Medieval (2000 BCE-1415 CE)
       ■ Alarção, Jorge de. Roman Portugal. Volume I: Introduction. Warminster, U.K., 1988.
       ■ Almeida, Fortunato de. História de Portugal. Vol. I. Coimbra, 1922. Arnaut, Salvador Dias. A Crise Nacional dos fins do século XVI. Vol. 1. Coimbra, 1960.
       ■ Baião, Antônio, Hernani Cidade, and Manuel Múrias, eds. História de Expansão Portuguesa no Mundo, 3 vols. Lisbon, 1937-40. Caetano, Marcello. Lições de História do Direito Português. Coimbra, 1962. Cortesão, Jaime. Os Factores Democráticos no Formação de Portugal. Lisbon, 1960.
       ■ Dias, Eduardo Mayone. Portugal's Secret Jews: The End of an Era. Rumford, R.I.: Peregrinação Publications, 1999. Diffie, Bailey W. Prelude to Empire: Portugal Overseas before Henry the Navigator. Lincoln: University of Nebraska Press, 1960. Dutra, Francis A. "Portugal: To 1279." Dictionary of the Middle Ages. Vol. X: 35-48. New York: Scribners, 1987.
       ■. "Portugal: 1279-1481." Dictionary of the Middle Ages. Vol. X: 48-56. New York: Scribners, 1987. Gama Barros, Henrique de. História de Administração Pública em Portugal nos séculos XII à XV, 11 vols. Lisbon, 1945-51. Godinho, Vitorino Magalhães. A Economia dos Descobrimentos Henriquinos. Lisbon, 1962.
       ■ Gonzaga de Azevedo, Luís. História de Portugal, 6 vols. Lisbon, 1939-44.
       ■ Herculano, Alexandre. História de Portugal, 8 vols., 9th ed. Lisbon, 1940.
       ■ Kennedy, Hugh. Muslim Spain and Portugal: A Political History of al-Anda-lus. London: Longman, 1996.
       ■ Lencastre e Tavora, Luía Gonzaga. O Estudo da Sigilografia Medieval Portuguesa. Lisbon, 1990.
       ■ Livermore, H. V. The Origins of Spain and Portugal. London: Allen & Unwin, 1971.
       ■ Lopes, David. "Os Árabes nas obras de Alexandre Herculano." Boletim da Segunda Classe. Lisbon: Academia Real das Sciéncias, III (1909-10). MacKendrick, Paul. The Iberian Stones Speak. New York: Funk & Wagnalls, 1969.
       ■ Martinez, Pedro Soares. História Diplomática De Portugal [chapter I, 114315]. Lisbon, 1986.
       ■ Mattoso, José, ed. A Nobreza Medieval Portuguesa: A Família e o Poder. Lisbon: Estampa, 1981.
       ■. Religião e cultura na Idade Média Portuguesa. Lisbon: Imprensa Nacional, 1982.
       ■. Identificaçao de um país ( ensaio sobre as orígens de Portugal), 2 vols. Lisbon: Estampa, 1985.
       ■. Novos Ensaios de História Medieval Portuguesa. Lisbon: Edit. Presença, 1988.
       ■. Historia de Portugal. Vol. 2: A Monarquia Feudal ( 1096-1480). Lisbon: Estampa, 1993.
       ■ Oliveira Marques, A. H. de. Hansa e Portugal na Idade Média. Lisbon, 1959.
       ■. Daily Life in Portugal in the Middle Ages. Madison: University of Wisconsin Press, 1971.
       ■. "Introduçao à História da Cidade Medieval Portuguesa." Bracara Augusta XXV, 92-93 (January-December 1981): 367-87.
       ■. Guía do Estudante de História Medieval Portuguesa, 3rd ed. Lisbon, 1985.
       ■. Portugal Na Crise Dos Séculos XIV e XV-Vol. IV of Serrão and Oliveira Marques, Nova História de Portugal. Lisbon, 1987.
       ■ Peres, Damião de, ed. História de Portugal. Vols. I, II. Barcelos, 1928-29.
       ■ Rau, Virginia. Subsídios para o estudo das Feiras Medievais Portuguesas. Lisbon, 1943.
       ■. Sesma'rias Medievais Portuguesas. Lisbon, 1946.
       ■ Ribeiro, Orlando. "Portugal, formação de." Dicionário da História de Portugal. Vol. III, 432-51. Lisbon, 1966.
       ■ Rogers, Francis M. The Travels of the Infante Dom Pedro of Portugal. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1961.
       ■ Russell, P. E. The English Intervention in Spain and Portugal in the Time of Edward III and Richard II. Oxford: Oxford University Press, 1955.
       ■ Savory, H. N. Spain and Portugal: The Prehistory of the Iberian Peninsula. New York: Thames and Hudson, 1968.
       ■ Silva, Armando Coelho Ferreira. A Cultura Castreja no Noroeste de Portugal. Pacos de Ferreira, 1986.
       ■ Varagnac, André. O Homem antes da Escrita ( Pre-história). Lisbon, 1963.
       ■ Azevedo, J. Lúcio de. História de António de Vieira, 2 vols. Lisbon, 1918-20.
       ■. Épocas de Portugal Económico. Lisbon, 1929.
       ■ Borges de Macedo, Jorge. Problemas de História de Indústria Portuguesa no Século X VIII. Lisbon, 1963.
       ■. "Pombal." Dicionário de História de Portugal. Vol. III, 415-23. Lisbon, 1968.
       ■ Boxer, C. R. Four Centuries of Portuguese Expansion, 1415-1825: A Succinct Survey. Johannesburg, South Africa: Witwaterstrand University Press, 1961.
       ■. The Portuguese Seaborne Empire 1415-1825. London: Hutchinson, 1969.
       ■. João de Barros: Portuguese Humanist and Historian of Asia. New Delhi, India: Xavier Centre, 1981.
       ■ Cheke, Marcus. Dictator of Portugal: A Life of the Marquis of Pombal, 16991782. London: Sidgwick & Jackson, 1938.
       ■ Cunha, Luís da. Testamento Político. Lisbon, 1820.
       ■ Davidson, Lillias C. Catherine of Bragança. London: John Murray, 1908.
       ■ Dutra, Francis A. "Membership in the Order of Christ in the Seventeenth Century." The Americas 27 (1970): 3-25.
       ■ Eberlein, H. D., and R. W. Ramsdell. The Practical Book of Italian, Spanish and Portuguese Furniture. Philadelphia: Lippincott, 1927.
       ■ Ericeira, Luís de Meneses [Count of]. História de Portugal Restaurado, 4 vols. Oporto, 1945.
       ■ Fisher, H. E. S. "Anglo-Portuguese Trade, 1700-70." Economic History Review XVI, 2 (1963): 219-33.
       ■ Francis, A. D. The Methuens and Portugal: 1691-1708. Cambridge: Cambridge University Press, 1966.
       ■. Portugal, 1715-1808. London: Tamesis, 1985.
       ■ Hanson, Carl A. Economy and Society in Baroque Portugal, 1668-1703. Minneapolis: University of Minnesota Press, 1981.
       ■ Herculano, Alexandre. History of the Origin and Establishment of the Inquisition in Portugal. New York: AMS Press, 1968 reprint.
       ■ Kendrick, T. D. The Lisbon Earthquake. London: Methuen, 1956.
       ■ Livermore, H. V. "The Privileges of an Englishman in the Kingdom and Dominions of Portugal." Atlante 11 (1954): 57-77.
       ■ Macauley, Neil. Dom Pedro: The Struggle for Liberty in Brazil and Portugal, 1798-1834. Durham, N.C.: Duke University Press, 1986.
       ■ Macauley, Rose. They Went to Portugal. London: Jonathan Cape, 1946.
       ■. They Went to Portugal, Too. London: Carcanet, 1990.
       ■ Magalhães Godinho, Vitorino. Prix et Monnaies au Portugal. Paris, 1955.
       ■. "Portugal and Her Empire." In New Cambridge Modern History. Cambridge: Cambridge University Press, Vol. V (1961): 384-97; Vol. VI (1961): 509-10.
       ■ Mauro, Frédéric. Le Portugal et l'Atlantique au XVII siécle ( 1570-1670). Paris: SEVPEN, 1960.
       ■ Maxwell, Kenneth. "Pombal and the Nationalization of the Luso-Brazilian Economy." Hispanic American Historical Review XLVIII (November 1968): 608-31.
       ■. Conflicts and Conspiracies: Brazil and Portugal, 1750-1808. Cambridge: Cambridge University Press, 1973.
       ■ Norris, A. H., and R. W. Bremner. The Lines of Torres Vedras. Lisbon: British Historical Society of Portugal, 1980.
       ■ Oliveira, Antônio de. A Vida Económica e Social de Coimbra de 1537 à 1640, 2 vols. Coimbra, 1971-72.
       ■ Prestage, Edgar. The Royal Power and the Cortes in Portugal. Watford, U.K.: Voss & Michael, 1927.
       ■. Portuguese Pioneers. London: Black, 1933.
       ■. "The Mode of Government in Portugal during the Restoration [1640-68] Period." In Edgar Prestage, ed., Melange d'Etudes Portugaises Offerts a M. Georges Le Gentil, 265-70. Lisbon, 1949.
       ■ Rabassa, Gregory. "Padre Antônio Vieira: Portugal's Amazing Polymath." Camões Centre Quarterly 2, 3-4 (Autumn and Winter 1990): 27-32. Rau, Virginia. D. Catarina de Bragança: Rainha de Inglaterra. Lisbon, 1944. Ricard, Robert. "Prophecy and Messianism in the Works of Antônio Vieira." The Americas 37 (1960): 357-88.
       ■ Roche, T. W. E. Philippa: Dona Filipa of Portugal. London: Phillimore, 1971.
       ■ Rogers, Francis M. The Travels of the Infante Dom Pedro of Portugal. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1961.
       ■ Rooney, Peter T. "Hapsburg Fiscal Policies in Portugal, 1580-1640." Journal of European Economic History 23, 3 (1994): 545-62.
       ■ Roth, Cecil. "The Religion of the Marranos." Jewish Quarterly Review 22 (1931): 1-33.
       ■. A History of the Marranos. Philadelphia: Jewish Publication Society of America, 1932.
       ■ Saraiva, Antônio José. Inquisição e Cristãos-Novos. Oporto, 1969.
       ■. A Inquisição Portuguesa. Lisbon, 1969 and later eds.
       ■ Schneider, Susan. O Marquês De Pombal E O Vinho Do Porto: Dependência e subdesenvolvimento em Portugal no século XVIII. Lisbon, 1980.
       ■ Shaw, L. M. E. Trade, Inquisition and the English Nation in Portugal, 16401690. London: Carcancet, 1989.
       ■ Shillington, V. M., and A. B. W. Chapman. The Commercial Relations of England and Portugal. London: Routledge, 1907.
       ■ Sideri, Sandro. Trade and Power: Informal Colonialism in Anglo-Portuguese Relations. Rotterdam: Rotterdam University Press, 1970.
       ■ Smith, John Athelstone [Conde de Carnota]. Marquis of Pombal, 2nd ed. London, 1872.
       ■ Thomas, Gerturde Z. Richer Than Spices. New York: Knopf, 1965. Walford, A. R. The British Factory in Lisbon. Lisbon, 1940.
       ■ Baptista, Jacinto. O Cinco de Outubro. Lisbon, 1965. Brandão, Raúl. Memórias, 3 vols. Lisbon, 1969 ed.
       ■ Cabral, Manuel Villaverde. O desenvolvimento do capitalismo em Portugal no século XIX. Lisbon, 1981. Caetano, Marcello. História Breve das Constituções portuguesas. Lisbon, 1971 ed.
       ■ Carnota, Conde da. Memoirs of Marshal, the Duke of Saldanha, with Selections from His Correspondence, 2 vols. London: John Murray, 1880. Carvalho, Joaquim de. Estudos sobre a cultura portuguesa do século XIX. Coimbra, 1955.
       ■ Cheke, Marcus. Carlota Joaquina, Queen of Portugal. London: Sidgwick and Jackson, 1947.
       ■ França, José-Augusto. Zé Provinho na Obra de Rafael Bordalo Pinheiro. Lisbon, 1975.
       ■ Fuschini, Augusto. Liquidações políticas. Lisbon, 1896.
       ■ Godinho, Vitorino Magalhães. Estrutura da Antiga Sociedade Portuguesa. Lisbon, 1975 ed.
       ■ Hammond, Richard J. Portugal and Africa, 1815-1910: A Study in Uneconomic Imperialism. Stanford, Calif.: Stanford University Press, 1966.
       ■ Homem, Amadeu Carvalho. A Propaganda Republicana ( 1870-1910). Coimbra, 1990.
       ■ Livermore, H. V. Portugal: A Short History. Edinburgh, U.K.: Edinburgh University Press, 1973. Machado, Alvaro Manuel. A Geração de 70-uma revolução cultural e literária. Lisbon, 1986 ed.
       ■ Martins, Joaquim Pedro de Oliveira. Portugal Contemporâneo, 3 vols. Lisbon, 1953 ed.
       ■ Medina, João. Eça Político. Lisbon, 1974.
       ■ Mônica, Maria Filomena. Fontes Pereira de Melo. Oporto: Ed. Afrontamento, 1999.
       ■ Nobre, Eduardo. Paixoes Reais. Lisbon: Quimera, 2002.
       ■ Peres, Damião, ed. História de Portugal. Volume III. Barcelos, 1935 ed.
       ■ Ramos, Rui. D.Carlos. 1863-1908. Lisbon: Circulo de Leitores, 2006.
       ■. Liberal Reformism in Portugal. Oliveira Martins, the Movement for New Life and the Politics of the Constitutional Monarchy ( 1885-1908). Oxford: Oxford University Press, 1998.
       ■ Rorick, David. Maria da Fonte: History and Myth. M.A. thesis, History Department, Sonoma State University, Sonoma, Calif., 1984.
       ■ Sá, Vítor de. Perspectivas do Século XIX. Lisbon, 1964.
       ■ Serrão, Joel. Sampaio Bruno: O homem e o pensamento. Lisbon, 1958.
       ■. Temas Oitocentistas, 2 vols. Lisbon, 1959-62.
       ■. "Liberalismo." In Joel Serrão, ed., Dicionário de História de Portugal. Vol. II, 732-41. Lisbon, 1965.
       ■. Do Sebastianismo ao Socialismo. Lisbon, 1975 ed.
       ■ Silbert, Albert. Do Portugal de Antiga Regime ao Portugal Oitocentista. Lisbon, 1972.
       ■ Teles, Basílio. Do Ultimatum ao 31 de Janeiro. Lisbon, 1968 ed.
       ■ Parliamentary, Republican Portugal (1910-26)
       ■ Antunes, José Freire. A Cadeira do Sidónio Pais. Lisbon, 1980. Arriaga, Manuel de. Na primeira presidência da República Portugueza: Um rápido relatório. Lisbon, 1916.
       ■ Bell, Aubrey, F. G. In Portugal. London, 1912.
       ■. Portugal of the Portuguese. London: Pitman, 1915.
       ■ Bragança-Cunha, V. de. Revolutionary Portugal, 1910-1936. London: Swift, 1937.
       ■ Brandão, Raúl. Memórias, 3 vols. In Brandão, Obras Completas. Lisbon, 1969.
       ■ Burity, Braz [Pseudonym of Joaquim Madureira]. A Forja da Lei. Coimbra, 1915.
       ■ Cabral, Manuel V. Portugal Na Alvorada Do Século XX. Lisbon, 1979.
       ■. 'The Aesthetics of Nationalism: Modernism and Authoritarianism in Early 20th-Century Portugal." Luso-Brazilian Review (Madison, Wisc.) 26, 1 (Summer 1989): 15-43. Campos, Ezequiel. Política. Oporto, 1924.
       ■ Cardia, Sottomayor, ed. Seara Nova: Antologia. Pela Reforma da República (1, 2) 1921-1926, 2 vols. Lisbon, 1971-72.
       ■ Carqueja, Bento. O Povo de Portugal. Oporto, 1916.
       ■ Chagas, João. Diário, 1914-1918, 3 vols. Lisbon, 1929-30.
       ■ Cortesão, Jaime. "Memórias da Grande Guerra." In Obras Completas de Jaime Cortesão. Lisbon, 1969.
       ■ Cunha Leal, Francisco. As Minhas Memórias, 3 vols. Lisbon, 1966-68.
       ■ Derou, Jean. Les Relations Franco-Portugaises ( 1910-1926). Paris: Publications de la Sorbonne, 1986.
       ■ Fazenda, Pedro. A Crise Política. Lisbon, 1926.
       ■ Ferrão, Carlos. História De la República. Lisbon, 1976.
       ■ Ferreira, David. "5 De Outubro de 1910." In Joel Serrão, ed., Dicionário de História De Portugal III (1968): 264-67. Ferreira Martins, Gen. Luís, ed. Portugal na Grande Guerra, 2 vols. Lisbon, 1945.
       ■ Gomes da Costa, Gen. Manuel. Memórias. Lisbon, 1930. História Política da Primeira República Portuguesa ( 1910-1915), 2 vols. Lisbon, 1973.
       ■ Lorenzo, Felix. Portugal ( cinco anos de republica). Madrid, 1915.
       ■ Machado, Bernardino. Depois de 21 de Maio. Lisbon, 1922.
       ■ Machado Santos, Antônio. 1907-1910: A revolução portugueza. Relatôrio.
       ■ Lisbon, 1911. Madureira, Arnaldo. 0 28 De Maio. Lisbon, 1982.
       ■ Magno, David. Livro da Guerra de Portugal na Flandres. Oporto, 1920.
       ■. A Situação Portuguesa. Oporto, 1926.
       ■ Marques Guedes, Armando. Cinco Meses no governo. Oporto, 1926.
       ■ Martins, Rocha. Memórias sobre Sidónio Pais. Lisbon, 1921.
       ■, ed. História Contemporânea De Portugal: Primeira República, 2 vols. Lisbon, 1986.
       ■ Mônica, Maria Filomena. "Uma Aristocracia Operária: Os Chapeleiros (18701913)." Análise Social 60, 2nd series (1979). Montalvor, Luís de, ed. História de Regimen Republicano em Portugal, 2 vols. Lisbon, 1930-32.
       ■ Oliveira, César. O Operariado E A República Democrática, 1910-1914. Oporto, 1972.
       ■ Oliveira Marques, A. H. de. "The Portuguese 1920s: A General Survey." Iberian Studies 2 (1973): 32-40.
       ■. História De la República Portuguesa: As Estruturas De Base, 2 vols. Lisbon, 1973-74.
       ■. O Terceiro Governo Afonso Costa 1917. Lisbon, 1977.
       ■. Pabôn, Jesus. La Revolución Portuguesa, 2 vols. Madrid, 1945-46; Portuguese edition: Lisbon, 1961. Paxeco, Oscar. Os Que Arrancaram Em 28 De Maio. Lisbon, 1937. Peres, Damião, ed. História De Portugal. Ediçao Monumental: Supplemento. Oporto, 1954.
       ■ Pessoa, Fernando. A Memória do Presidente Rei Sidónio Pais. Lisbon, 1928.
       ■ Relvas, José. Memórias Políticas, 2 vols. Lisbon, 1977-78.
       ■ Schwartzman, Kathleen C. "Lucros, investimentos e coligações políticas na I República." Análise Social XVIII, 72-71 (1982): 741-58.
       ■ Serrão, Joel. Liberalismo, socialismo e republicanismo. Lisbon, 1979.
       ■ Silva, Antônio Maria da. O Meu Depoimento, 2 vols. Mem Martins, 1978-82.
       ■ Teixeira, Nuno Severiano. O Poder e a guerra, 1914-1918. Lisbon: Estampa, 1996.
       ■, and Antônio Costa Pinto, eds. A Primeira República Portuguesa: Entre O Liberalismo E O Autoritarismo. Lisbon: Ed. Colibri, 2000.
       ■ Telo, Antônio José. Decadência E Queda Da I República Portuguesa, 2 vols. Lisbon, 1980-84.
       ■ Torre (Gomez), Hipôlito dela, and J. Sanchez Cervello. Portugal En El Siglo XX. Madrid: Ediciones Istmo: Colecciôn La Historia en sus textos, 1992.
       ■ Valente, Vasco Pulido. "A República e as classes trabalhadores (Outubro 1910-Agosto 1911)." Análise Social IX, 31 (1972): 293-316.
       ■. O Poder e o Povo: A Revolução de 1910. Lisbon, 1974.
       ■ Veríssimo Serrao, Joaquim. História De Portugal. Volume XI: A Primeira República ( 1910-1926): História Política, Religiosa, Militar e Ultramarina. Lisbon, 1989.
       ■ Vincent-Smith, John. "Britain and Portugal, 1910-1916." Ph.D. dissertation, History, University of London, 1971.
       ■ Wheeler, Douglas L. "The Portuguese Revolution of 1910." Journal of Modern History 44 (June 1972): 172-94.
       ■. Republican Portugal: A Political History, 1910-1926. Madison: University of Wisconsin Press, 1978.
       ■. "Nightmare Republic: Portugal, 1910-1926." History Today (London) 32 (September 1981): 5-10.
       ■ Young, George. Portugal Old and Young: An Historical Study. Oxford, Clarendon Press, 1917.
       ■ Afonso, Rui. Injustiça: O Caso Sousa Mendes. Lisbon: Caminho, 1990.
       ■. Um Homem Bom: Aristides De Sousa Mendes, O " Wallenberg Portuguese' Lisbon: Caminho, 1995.
       ■ Antunes, José Freire. Os Americanos E Portugal. Vol. 1. Os anos de Ricard Nixon, 1969-1974. Lisbon, 1986.
       ■. Os Americanos e Portugal. 1961. Kennedy e Salazar: O Leão e a Raposa. Lisbon, 1991.
       ■. Salazar/Caetano. Cartas Secretas. 1932-1968. Lisbon: Círculo de Leitores, 1993.
       ■. Jorge Jardim: Agente Secreto. Lisbon: Bertrand, 1996.
       ■. Portugal na guerra do petróleo: Os Açores E As Vitórias de Israel 1973. Lisbon: Edeline, 2000. Aquino, Acácio Tómas de. O Segredo das Prisões Atlânticas. Lisbon, 1978. Araquistain, Luis. "Dictatorship in Portugal." Foreign Affairs 7 (October 1928): 41-53.
       ■ Assac, Jacques Ploncard. Salazar. Paris: La Table Ronde, 1967.
       ■ Baklanoff, Eric N. "The Political Economy of Portugal's Old Regime: Growth and Change Preceding the 1974 Revolution." World Development 7, 8-9 (August-September 1979): 799-812.
       ■ Barreno, Maria Isabel, Maria Teresa Horta, and Maria Velho da Costa. The Three Marias: New Portuguese Letters. New York: Doubleday, 1975.
       ■ Blume, Norman. "SEDES: An Example of Opposition in a Conservative Authoritarian State." Government and Opposition 12 (Summer 1977): 351-66.
       ■ Braga da Cruz, Manuel. A origem da democracia-cristã em Portugal e o Sala-zarismo. Lisbon, 1979.
       ■. "Notas para uma caracterização política do salazarismo." In Gabinete de Investigações Sociais. Análise Social: A Formação de Portugal Contemporâneo: 1900-1980. Vol. I, 72-74 (April-December 1981): 773-94.
       ■. "O Integralismo nas origens do Salazarismo." Análise Social XVIII (1982): 1409-19.
       ■. "A Oposição Eleitoral ao Salazarismo." Revista de História das Ideias V (1983).
       ■ Cabral, Manuel V. "Sobre o fascismo e o seu avento em Portugal." Análise Social XII, 48 (1976), 873-915.
       ■ Caetano, Marcello. A Missão Dos Dirigentes. Lisbon, 1966, 4th ed.
       ■. Depoimento. São Paulo, 1974.
       ■. As Minhas Memórias de Salazar. Lisbon, 1977.
       ■ Campinos, Jorge. A Ditadura Militar, 1926-1933. Lisbon, 1975. Carrilho, Maria. Forças Armadas e Mudança Política em Portugal no Século XX. Lisbon, 1985.
       ■ Carvalho, Otelo Saraiva de. Alvorada em Abril. Lisbon, 1977.
       ■ Castanheira, Jose Pedro and Valdemar Cruz. A Filha Rebelde. Lisbon: Temas & Debates, 2003.
       ■ Costa Pinto, Antônio, et al. O Fascismo Em Portugal [Proceedings of Conference, Lisbon, March 1980]. Lisbon, 1982.
       ■. 'The Radical Right and the Military Dictatorship in Portugal: The National May 28 League (1928-1933)." Luso-Brazilian Review 23, 1 (Summer 1986): 1-15.
       ■. "O Salazarismo No Recente Investigação Sobre o Fascismo Europeu...." Análise Social XXV (1990): 695-713.
       ■. Salazar's Dictatorship and European Fascism: Problems of Interpretation. New York: Columbia University Press, 1995.
       ■. The Blue Shirts: Portuguese Fascists and the New State. New York: Columbia University Press, 2000.
       ■ Delgado, Humberto. The Memoirs of General Delgado. London: Cassell, 1964.
       ■. Memórias De Humberto Delgado. Iva Delgado and Antônio de Figueiredo, eds. Lisbon: Dom Quixote, 1991.
       ■ Duarte Silva, A. E., et al. Salazar E O Salazarismo. Lisbon, 1989.
       ■ Egerton, F. C. C. Salazar, Rebuilder of Portugal. London: Hodder & Stoughton, 1943.
       ■ Ferraz, Artur Ivens. A Asenção de Salazar: Memórias de Ivens Ferraz. Lisbon, 1988.
       ■ Ferro, Antônio. Salazar: O Homem E A Sua Obra. Lisbon, 1933. English edition: Salazar: Portugal and Her Leader. London: Faber & Faber, 1939, and editions in other languages.
       ■ Figueiredo, Antônio. Portugal and Its Empire: The Truth. London: Gollancz, 1961.
       ■. "The Case Against Portugal." In Philip Mason, ed., Angola: A Symposium. Views of a Revolt, 46-57. Oxford: Oxford University Press, 1962.
       ■. Portugal. Fifty Years of Dictatorship. Harmondsworth, U.K.: Penguin, 1975.
       ■ Fox, Ralph. Portugal Now. London, 1937.
       ■ Freitas do Amaral, Diogo. O Antigo Regime E A Revolução. Memórias Políticas ( 1941-1975). Lisbon: Bertrand, 1995.
       ■ Fryer, Peter, and Patricia McGowan Pinheiro. Oldest Ally: A Portrait of Sala-zar's Portugal. London: Dobson, 1961.
       ■ Gallagher, Tom. "Controlled Repression in Salazar's Portugal." Journal of Contemporary History 14, 3 (July 1979): 385-403.
       ■. "The Mystery Train: Portugal's Military Dictatorship 1926-32." European Studies Review 11 (1981): 325-54.
       ■. "From Hegemony to Opposition: The Ultraright Before and After 1974." In L. S. Graham and D. L. Wheeler, eds., In Search of Modern Portugal, 81-103. Madison: University of Wisconsin Press, 1983.
       ■. Portugal: A Twentieth Century Interpretation. Manchester, U.K.: Manchester University Press, 1983.
       ■ Galvão, Henrique. Santa Maria: My Crusade for Portugal. London: Weiden-feld and Nicholson, 1961.
       ■. Carta Aberta ao Dr. Salazar. Lisbon, 1975.
       ■ Gamier, Christine. Vacances avec Salazar. Paris, 1952; American edition: Salazar in Portugal: An Intimate Portrait. New York, 1954. Georgel, Jacques. O Salazarismo. Lisbon, 1985.
       ■ Gouveia, Fernando. Memórias de um Inspector da PIDE. Lisbon, 1979.
       ■ Graham, Lawrence S. "Portugal: The Bureaucracy of Empire." LADAC Occasional Papers series 2, 9 (1973). Austin, Tex.: Institute of Latin American Studies.
       ■. Portugal: The Decline and Collapse of an Authoritarian Order. Beverly Hills, Calif.: Sage, 1975.
       ■. "The Military in Politics: The Politicization of the Portuguese Armed Forces." In L. S. Graham and H. M. Makler, eds., Contemporary Portugal, 221-56. Austin: University of Texas Press, 1979.
       ■, and Harry M. Makler, eds. Contemporary Portugal: The Revolution and Its Antecedents. Austin: University of Texas Press, 1979.
       ■, and Douglas L. Wheeler, eds. In Search of Modern Portugal: The Revolution and Its Consequences. Madison: University of Wisconsin Press, 1983.
       ■ Guyomard, George. La Dictature Militaire au Portugal. Paris, 1927.
       ■ Janeiro, Helena Pinto. Salazar E Pétain. Relações Luso-Francesas Durante A II Guerra Mundial ( 1940-44). Lisbon: Cosmos, 1998.
       ■ Kay, Hugh. "A Catholic View." In Philip Mason, ed., Angola: A Symposium. Views of a Revolt, 80-103. Oxford: Oxford University Press, 1962.
       ■. Salazar and Modern Portugal. New York: Hawthorne, 1970.
       ■ Leeds, Elizabeth. "Labor Export, Development and the State: The Political Economy of Portuguese Emigration." Ph.D. dissertation, Department of Political Science, Massachusetts Institute of Technology, 1984.
       ■ Lewis, Paul H. "Salazar's Ministerial Elite, 1932-1968."Journal of Politics 40 (August 1987): 622-47.
       ■ Lins, Alvaro. Missão em Portugal. Lisbon, 1974.
       ■ Linz, Juan. "Foreword." In L. Graham and H. M. Makler, eds., Contemporary Portugal: The Revolution and Its Antecedents, xii-xi. Austin: University of Texas Press, 1979.
       ■ Lucena, Manuel. A evolução do sistema corporativo português, 2 vols. Lisbon, 1976.
       ■. "The Evolution of Portuguese Corporatism under Salazar and Caetano." In L. Graham and H. Makler, eds., Contemporary Portugal: The Revolution and Its Antecedents, 47-88. Austin: University of Texas Press, 1979.
       ■ McCarthy, Mary. "Letter from Lisbon." The New Yorker XXX, 51 (February 5, 1955): 80-96.
       ■ Magalhães Godinho, Vitorino. O Socialismo e o Futuro da Peninsula. Lisbon, 1969.
       ■ Makler, Harry M. A " Elite" Industrial Portuguesa. Lisbon, 1969.
       ■. "The Portuguese Industrial Elite and Its Corporative Relations." Economic Development and Cultural Change 24, 3 (April 1976): 495-526.
       ■ Martins, Hermínio. "Opposition in Portugal." Government and Opposition 4 (Spring 1969): 250-63.
       ■. "Portugal." In S. J. Woolf, ed., European Fascism, 302-36. New York: Vintage, 1969.
       ■. "Introduction: Tristes durées." In R. Feijô, H. Martins and J. de Pina-Cabral, eds., Death in Portugal: Studies in Portuguese Anthropology and Modern History. Oxford: Journal of the Anthropological Society of Oxford, 1983.
       ■ Medina, João. Salazar em França. Lisbon, 1977.
       ■. Ditadura: O " Estado Novo," 2 vols., in his História Contemporânea De Portugal. Lisbon, 1986.
       ■ Ministério dos Negôcios Estrangeiros, ed. Dez Anos de Política Externa ( 1936-1947): A Nação Portuguesa e a Segunda Guerra Mundial, 12 vols., and in progress. Lisbon, 1964.
       ■ Mônica, Maria Filomena. Educação e Sociedade no Portugal de Salazar. Lisbon, 1978.
       ■ Nogueira, Alberto Franco. Salazar, 6 vols. Coimbra and Oporto, 1978-85.
       ■. História de Portugal, 1933-1974: II Supplemento. Oporto, 1981.
       ■. Um político confessa-se ( Diário: 1960-1968), 3rd ed. Oporto, 1987.
       ■ Oliveira, César. Portugal e a II República de Espanha, 1931-l 936. Lisbon, 1985.
       ■. Salazar E A Guerra Civil De Espanha, 2nd ed. Lisbon, 1988.
       ■. Os Anos Decisivos: Portugal 1962-1985. Um testemunho. Lisbon: Presença, 1993.
       ■ Oliveira Marques, A. H. de. A Maçonaria Portuguesa e o Estado Novo. Lisbon, 1975.
       ■. History of Portugal; 1 in 2 vols. New York: Columbia University Press, 1976 ed.
       ■. História de Portugal, 2 vols. Lisbon: 1980 and later eds.
       ■, ed. A Literatura Clandestina Em Portugal, 1926-1932, 2 vols. Lisbon, 1990.
       ■ Patriarca, Fátima. A Questaão Social no Salazarismo. Vol. 1. Lisbon: INCM, 1995.
       ■. Sindicatos contra Salazar: A revolta do 18 de janeiro de 1934. Lisbon: Instituto de Ciências Sociais, 2000. Pattee, Richard. Portugal and the Portuguese World. Milwaukee, Wisc.: Bruce, 1957.
       ■ Payne, Stanley G. A History of Spain and Portugal. Volume 2. Madison: University of Wisconsin Press, 1973.
       ■. "Salazarism: 'Fascism' or 'Bureaucratic Authoritarianism'?" In Estudos de história portuguesa: Homenagem à A. H. de Oliveira Marques. Lisbon, 1983.
       ■ Pereira, José Pacheco. Conflitos sociais nos campos do sul de Portugal. Mem Martins, 1978.
       ■. "Problemas da história do P. C. P." In A. Costa Pinto et al., eds., O Fascismo Em Portugal [Proceedings of Conference, University of Lisbon, March 1980], 269-85. Lisbon, 1982.
       ■ Pimentel, Irene Flunser. Judeus em Portugal durante a II Guerra Mundial. Em fuga de Hitler e do Holocausto. Lisbon: Esfera dos Livros, 2006.
       ■ Pires, José Cardoso. Dinossauro Excelentíssimo. Lisbon, 1972.
       ■ Porch, Douglas. The Portuguese Armed Forces and the Revolution. London: Croom Helm, 1977.
       ■ Presidência do Conselho de Ministros. Comissão do Livro Negro Sobre o Regime Fascista ["Black Book" series]. Eleições No Regime Fascista. Lisbon, 1979.
       ■. A Política De Informação No Regime Fascista, 2 vols. Lisbon, 1980.
       ■. Livros Proibidos No Regime Fascista. Lisbon, 1981.
       ■. Presos Políticos No Regime Fascista, 5 vols. Lisbon, 1981-87.
       ■. Relatórios Para Oliveira Salazar, 1931-1939. Lisbon, 1981.
       ■. Proibição Da " Time" No Regime Fascista [ Time magazine July 23, 1946, with Dr. Salazar on cover]. Lisbon, 1982.
       ■. Os Estudantes No Regime Fascista. Lisbon, 1983.
       ■ Queiroga, Captain Fernando. Portugal Oprimido. Lisbon, 1974.
       ■ Raby, David L. "Populism and the Portuguese Left: From Delgado to Otelo." In L. S. Graham and D. L. Wheeler, eds., In Search of Modern Portugal, 61-80. Madison: University of Wisconsin Press, 1983.
       ■ Raby, Dawn Linda. "The Portuguese Presidential Election of 1949: A Successful Government Maneuver?" Luso-Brazilian Review 27, 1 (Summer 1990): 63-77.
       ■ Rêgo, Raúl. Diário Político. Lisbon, 1969; 1974, 2nd ed.
       ■. Horizontes Fechados. Oporto, 1970.
       ■. Horizontes Fechados/ Páginas de Política, 3rd ed. Lisbon, 1974.
       ■ Ribeiro, Aquilino. Volfrâmio. Lisbon, 1944.
       ■. Quando os Lobos Uivam. Lisbon, 1958; English ed. Patricia McGowan
       ■ Pinheiro, trans. London: Cape, 1963.
       ■ Robinson, Richard A. H. Contemporary Portugal: A History. London and Boston: Allen & Unwin, 1979.
       ■ Rocha, José Antônio De Oliveira. The Portuguese Administrative State. Ph.D. dissertation, Department of Political Science, University of South Carolina, 1986.
       ■ Rosa, Frederico Delgado. Humberto Delgado. Biografia Do General Sem Medo. Lisbon: Esfera dos Livros, 2008. Rosas, Fernando. O Estado Novo Nos Anos Trinta: 1928-1938. Lisbon, 1986.
       ■. Portugal Entre A Paz E A Guerra... 1939-1945. Lisbon, 1990.
       ■. O Estado Novo ( 1926-1974). Vol. VII of José Mattoso, ed. Historia De
       ■ Portugal. Lisbon: Edit. Estampa, 1994.
       ■. and Pedro Aires Oliveira (eds.). A Transicao Falhada. O Marcelismo e o Fim do Estado Novo ( 1968-1974). Lisbon: Edit. Noticias, 2004.
       ■ Rudel, Christian. Salazar. Paris: Mercure de France, 1969.
       ■ Sá Carneiro, Francisco. Uma Tentativa de Participação política. Lisbon, 1971.
       ■. A Liberalização bloqueada. Lisbon, 1972.
       ■. Vale a Pena ser Deputado? Fundão, 1973.
       ■ Salazar, Antônio de Oliveira. Discursos E Notas Políticas. [Speeches, Broadcasts, Notes and Statements, 1928-1966, 6 vols. Coimbra, 1935-1966]. Several editions.
       ■. Doctrine and Action: Internal and Foreign Policy of the New Portugal, I928-1939. Robert Edgar Broughton, trans. London: Faber & Faber, 1939.
       ■. "Realities and Trends of Portugal's Policies." International Affairs XXXIX, 2 (April 1963): 169-83.
       ■. The Road for the Future [Speeches, statements of policy made during 1928-62]. Lisbon, 1963.
       ■. Entrevistas: 1960-1966 [interviews]. Coimbra, 1967.
       ■. Salazar: Pensamento e doutrina política. Textos anthológicos. [Anthology of speeches, writings, interviews granted, 1914-68]. Mendo C. Henriques and Gonçalo de Sampaio e Melo, eds. Lisbon, 1989.
       ■ Santana, Emilio. Historia de um Atentado. O atentado contra Salazar. Lisbon, 1976.
       ■ Schmitter, Philippe C. Corporatism and Public Policy in Authoritarian Portugal. London: Sage, 1975.
       ■. "Liberation by Golpe: Retrospective Thoughts on the Demise of Authoritarian Rule in Portugal." Armed Forces and Society 2 (Nov. 1975): 5-33.
       ■. "The Impact and Meaning of Elections in Authoritarian Portugal, 1933-74." In G. Hermet et al., eds., Elections Without Choice. Basingstoke, U.K.: Macmillan, 1978.
       ■. "'The 'Regime d'exception' That Became the Rule: Forty-Eight Years of Authoritarian Domination in Portugal." In L. S. Graham and H. M. Mak-ler, eds., Contemporary Portugal: The Revolution and Its Antecedents, 3-46. Austin: University of Texas Press, 1979.
       ■, and Gerhard Lehmbruch, eds. Trends towards Corporatist Intermediation. Beverly Hills, Calif.: Sage, 1979.
       ■ Shelton, Richard L. "Development of the Communist Party of Portugal, 1921-1976." Ph.D. dissertation, Department of History, St. Louis University, 1984.
       ■ Silva, José. Memórias de um operário. Vol. 2. Oporto, 1971. Soares, Mário. Escritos Políticos. Lisbon, 1969.
       ■. Portugal Bailloné. Paris, 1972; Portuguese edition: Portugal Amordaçado, Lisbon, 1974; English edition: Portugal's Struggle for Liberty. Translated by Mary Gawsworth. London: Allen & Unwin, 1975.
       ■ Spínola, Antônio de. Portugal e o Futuro. Lisbon, 1974; English edition: Johannesburg: Perskor, 1974.
       ■ Teixeira, Luis [Sampaio]. Perfil de Salazar. Lisbon, 1938.
       ■ Teixeira, Nuno Severiano. "From Neutrality to Alignment: Portugal in the Foundation of the Atlantic Pact." EUI: Working Papers in History. Florence, Italy: European University Institute, 1991.
       ■ Telo, Antônio José. Portugal na Segunda Guerra. Lisbon, 1987.
       ■. A Neutralidade Portuguesa e o Ouro Nazi. Lisbon: Quetzal, 2000.
       ■ Teotônio Pereira, Pedro. Memórias, 2 vols. Lisbon, 1972-73.
       ■ Vasco, Nuno. Vigiados e perseguidos. Lisbon, 1977.
       ■ Veríssimo, Serrão. Marcelo Caetano: Confidencias No Exílio. Lisbon, 1985. Vintras, R. E. The Portuguese Connection: The Secret History of the Azores Base. London: Bachman & Turner, 1974. West, S. George. The New Corporative State of Portugal [Inaugural lecture, King's College, London, Feb. 1937]. London: New Temple Press, 1937. Wheeler, Douglas L. "Thaw in Portugal." Foreign Affairs 48, 4 (July 1970): 769-81.
       ■. "Days of Wine and Carnations: The Portuguese Revolution of [April 25] 1974." Bulletin. New Hampshire Council on World Affairs XX (July 1974): 1-10.
       ■. "Antônio de Oliveira Salazar (1889-1970)." In Jacques Frémontier, ed., Les Hommes d'Siecle XX: Les Dictateurs. Paris: Mazenod, 1978.
       ■. "The Military and the Portuguese Dictatorship, 1926- 1974." In S. Graham and H. M. Makler, eds., Contemporary Portugal: The Revolution and Its Antecedents, 191-219. Austin: University of Texas Press, 1979.
       ■. "In the Service of Order: The Portuguese Dictatorship's Political Police (PVDE; PIDE) and the British, German and Spanish Intelligence [Services]." Journal of Contemporary History 24, 2 (January 1983): 1-25.
       ■. Republican Portugal: A Political History, 1910-1926. Madison: University of Wisconsin Press, 1978. Portuguese edition: História Política de Portugal, 1910-l926. Mem Martins, 1985.
       ■. "The Price of Neutrality: Portugal, the Wolfram Question, and World War II." Luso-Brazilian Review [two part article] 12, 1-2 (Summer 1986; Winter 1986): 107-27.
       ■. A Ditadura Militar Portuguesa, 1926-1933. Mem Martins, 1988.
       ■. "The Third Pig: From Theory to Grubby Fact in Reassessing the Estado Novo." In B. F. Taggie and R. W. Clement, eds., Iberia & the Mediterranean, 145-68. Warrensburg: Central Missouri State Press, 1989.
       ■. "And Who Is My Neighbor? A World War II Hero of Conscience for Portugal." Luso-Brazilian Review 26, 1 (Summer 1989): 119-39.
       ■. "Antônio de Oliveira Salazar (1889-1970)." In Research Guide to European Historical Biography. Vol. 3. Washington, D.C.: Beacham, 1992.
       ■. "'Estado Presente de tranquilidade,' posto em causa: Portugal observado e analisado no contexto internacional de 1958-59." In Iva Delgado, Carlos Pacheco, and Telmo Faria, eds., Humberto Delgado: As eleições de 58, 448-71. Lisbon: Vega, 1998.
       ■, and René Pélissier. Angola. New York: Praeger and London: Pall Mall, 1971; reprinted: Westport, Conn.: Greenwood, 1977.
       ■ Wiarda, Howard J. "Toward a Framework for the Study of Political Change in Iberic-Latin Tradition: The Corporative Model." World Politics 25 (January 1973): 206-35.
       ■. Corporatism and Development: The Portuguese Experience. Amherst: University of Massachusetts Press, 1977.
       ■. "The Corporatist Tradition and the Corporative System in Portugal." In L. S. Graham and H. M. Makler, eds., Contemporary Portugal. The Revolution and Its Antecedents, 89-122. Austin: University of Texas Press, 1979.
       ■ Afonso, Rui. Um Homem Bom. Aristides De Sousa Mendes O " Wallenberg Portugues." Lisbon: Caminho, 1995.
       ■. Injustica-o Caso Sousa Mendes. Lisbon: Caminho, 1990.
       ■ Agudo, Manuel Ros. La Guerra Secreta de Franco ( 1939-1945). Barcelona, 2002.
       ■ Barreiros, Jose Antonio. A Lusitania Dos Espioes. Lisbon: Hugin, 1995.
       ■. O Espiao Alemao Em Goa. Operacao Long Shanks, 1943. Lisbon, 2001.
       ■ Beevor, J. G. SOE. Recollections and Reflections 1940-45. London, 1981. Bloch, Michael. Operation Willi: The Plot to Kidnap the Duke of Windsor July 1940. London: Weidenfeld & Nicolson, 1984. Carrilho, Maria et. al., Portugal Na Segunda Guerra Mundial. Contributos para uma reavaliacao. Lisbon: Dom Quixote, 1989. Cole, Robert. Britain and the War of Words in Neutral Europe, 1939-45. New York: St. Martin's, 1990. Colvin, Ian. Flight 777. London: Evans, 1957. Dias, Mariana Tavares. Lisboa nos Anos 40. Lisbon: Quimera, 1997. Eizenstadt, Stuart E. Coord. U.S. and Allied Efforts to Recover and Restore Gold and Other Assets Stolen or Hidden by Germany during World War II. New York, 2001.
       ■ Fralon, Jose-Alain. A Good Man in Evil Times. The Story of Aristides De Sousa Mendes: The Man Who Saved the Lives of Countless Refugees in World War II. New York: Carroll & Graf, 2001.
       ■ Giraudoux, Jean. Portugal. Paris: Grasset, 1958.
       ■ Johns, Philip. Within Two Cloaks. Missions With SIS and SOE. London, 1979.
       ■ Koestler, Arthur. Arrival and Departure. London, 1943.
       ■ Leitz, Christian. Sympathy for the Devil: Neutral Portugal and Nazi Germany in World War II. New York, 2001.
       ■ Louca, Antonio. Hitler e Salazar. Comercio em tempos de Guerra 1940-1944. Lisbon, 2000.
       ■ Luca, Antonio. "Portugal's Double Game: Between the Nazis and the Allies." In Avi Beker, ed., The Plunder of Jewish Property during the Holocaust. Confronting European History. New York, 2001. MacIntyre, Ben. Agent Zigzag. New York: Harmony, 2007. Martins, Maria Joao. O Paraiso Triste. O Quotidiano em Lisboa durante a II Grande Guerra. Lisbon: Vega, 1994. Masterman, J.C. The Double-Cross System in the War of 1939 to 1945. New Haven, Conn.: Yale University Press, 1972. Muggeridge, Malcolm. Chronicles of Wasted Time. Chronicle 2: The Infernal Grove. New York: William Morrow, 1974.
       ■ Nery, Julia. O Consul. Lisbon: Dom Quixote, 1991.
       ■ Pimentel, Irene Flunser. Judeus em Portugal na Segunda Guerra Mundial. Lisbon, 2006.
       ■ Popov, Dusko. Spy/ Counterspy. London, 1974.
       ■ Prokosch, Frederick. The Conspirators. New York, 1943.
       ■ Remarque, Erich Maria. The Night in Lisbon. New York, 1966.
       ■ Ribeiro, Aquilino. Volfarmio Romance. Lisbon: Bertrand, 1943.
       ■ Rosas, Fernando. Portugal entre a Paz e a Guerra. Lisbon: Estampa, 1990.
       ■ Saint-Exupery, Antoine. Wartime Writings, 1939-1944. New York: Harcourt, Brace, 1986.
       ■ Teixeira, Nuno Severiano, ed. Portugal E A Guerra. Historia das Intervencoes militares portuguesas nos grandes conflitos mundiais seculos XIX e XX. Lisbon: Colibri, 1998.
       ■ Telo, Antonio Jose. Propagandal E Guerra Secreta Em Portugal 1939-45. Lisbon, 1990.
       ■. Portugal na Segunda Guerra ( 1941-1945), 2 vols. Lisbon, 1991.
       ■. Os Acores E O Controlo Do Atlantico ( 1898/ 1948). Lisbon: Ed. Asa, 1993.
       ■. A neutralidade portuguesa e o ouro nazi. Lisbon, 2000.
       ■ Vintras, R.E. The Portuguese Connection: The Secret History of the Azores Base. London: Bachman and Turner, 1974. Wheeler, Douglas L. "The Age Old Business of Espionage." 1987 World Book Year Book. Chicago, 1987.
       ■. "'In the Service of Order.' The Portuguese Political Police and the British, Germany and Spanish Intelligence [Services]." Journal of Contemporary History 36: no. 3 (Jan. 1983), 1-25.
       ■. "And Who is My Neighbor? A World War II Hero of Conscience for Portugal." Luso-Brazilian Review 23 (no. 2) (Summer 1989), 119-39.
       ■. "The Price of Neutrality: Portugal, the Wolfram Question, and World War II." Luso-Brazilian Review (Madison, WI), 23 (nos.1, 2) (Summer, 1986; Winter, 1986). 97-111; 108-127.
       ■. "Last of the Great Air Mysteries of the War [World War II]." Bridport and Lyme Regis Gazette (Dorset, U.K.), June 5, 2003, 24-25.
       ■. "Leslie Howard Helped Win World War II," St. Louis Post-Dispatch (St. Louis, Mo.), April 3, 5, 2005.
       ■ Wilson, Robert. A Small Death in Lisbon. London, 2000.
       ■. The Company Of Strangers. San Diego, 2002.
       ■ Wylie, Neville. "An Amateur Learns His Job? Special Operations Executive in Portugal, 1940-42." Journal of Contemporary History. 36: no. 3 (2001), 441-57.
       ■ The Military
       ■ Ferreira Martins, General. Historia do Exercito Portugues. Lisbon: Inquerito, 1945.
       ■ Kaulza de Arriaga, General. Guerra e Politica. Em nome da verdade. Os anos decisivos. Lisbon: Referendo, 1987.
       ■ Pereira Marques, Fernando. Exercito e Sociedade em Portugal. No Declinio do Antigo Regime e advento do Liberalismo. Lisbon: Regra do Jogo, 1981.
       ■ Porch, Douglas. The Portuguese Armed Forces and the Revolution. London: Croom Helm, 1977.
       ■ Ribeiro Dos Santos, Antonio Pedro. O Estado E A Order Publica. As Institui-coes Militares Portuguesas. Lisbon: Instituto Superior De Ciencias Sociais E Politicas, 1999.
       ■ Saraiva de Carvalho, Otelo. Alvorada em Abril. Amadora (Portugal): Bertrand, 1977.
       ■ Selvagem, Carlos. Portugal Militar. Compendio de Historia Militar e Naval de Portugal. Lisbon: Imprensa Nacional, 1931.
       ■ Spinola, Antonio de. Portugal e o Futuro. Lisbon: Arcadia, 1974.
       ■. Pais Sem Rumo. Contributo para a historia de uma Revolucao. Lisbon: Scire, 1978.
       ■ Teixeira, Nuno Severiano. Portugal e a Guerra. Historia das intervencoes militares portuguesas nos grandes conflitos mundiais do seculo XX. Lisbon: Ed. Colibri, 1999.
       ■. Coord., Nova Historia Militar de Portugal, 5 vols. Lisbon: Circulo de Leitores, 2003-.
       ■ Valente, Vasco Pulido. O Poder e o Povo. A Revolucao de 1910. Lisbon: Moraes, 1976, 1982.
       ■ Wheeler, Douglas L. Republican Portugal: A Political History ( 1910-1926). Madison: University of Wisconsin Press, 1978, 1998.
       ■. A Ditadura Militar Portuguesa ( 1926-1933). Mem Martins: Europa- America, 1988.
       ■. "The Military and the Portuguese Dictatorship, 1926-1974: "The Honor of the Army." In Lawrence S. Graham and Harry M. Makler, eds., Contemporary Portugal: The Revolution and Its Antecedents. 191-219. Austin: University of Texas Press, 1979.
       ■ Aguiar, Joaquim. "Hidden Fluidity in an Ultra-Stable Party System." In E. de Sousa Ferreira and W. C. Opello, Jr., eds., Conflict and Change in Portugal, 1974-1984, 101-27. Lisbon, 1985.
       ■ Braga da Cruz, Manuel, ed. Sistema Eleitoral Portugües: Debate Político e Parlamentar. Lisbon: Imprensa Nacional/ Casa da Moeda, 1998.
       ■, ed. "Portugal Político 25 Anos Depois." In Análise Social XXXV, 154/155 (Summer, 2000): 1-404.
       ■ Bruneau, Thomas C., and Alex Macleod. Politics in Contemporary Portugal: Parties and the Consolidation of Democracy. Boulder, Colo.: Rienner, 1986.
       ■ Bruneau, Thomas C., ed. Political Parties and Democracy in Portugal. Boulder, Colo.: Westview, 1997. Carlucci, Frank. "Confiei no Povo Portugues." Visao (Lisbon), April 10, 1997, 46-47.
       ■. "The View from the U.S. Embassy." In Hans Binnendijk, ed., Authoritarian Regimes in Transition. Washington, D.C.: U.S. Dept. of State, Foreign Service Institute, Center for the Study of Foreign Affairs, 1987.
       ■ Coelho, Mário Baptista, ed. Portugal. O Sistema Política a Constitucional, 1974-87. Lisbon: Instituto de Ciências Sociais, UNL, 1989.
       ■ Costa Pinto, Antonio. "Settling Accounts with the Past in a Troubled Transition to Democracy: The Portuguese Case." In Alexandra Barahona De Brito, Carmen Gonzalez-Enriquez, and Paloma Aguilar, eds., The Politics of Memory: Transitional Justice in Democratizing Societies, 65-91. Oxford: Oxford University Press, 2001.
       ■ Cruzeiro, Maria Manuela. Costa Gomes-o Ultimo Marechal. Lisbon: Edit. Noticias, 1998.
       ■ Domingos, Emídio Da Veiga. Portugal Político. Análise das Instituiçoes. Lisbon, 1989.
       ■ Goldey, David. "Elections and the Consolidation of Portuguese Democracy: 1974-1983." Electoral Studies 2, 3 (1983): 229-40.
       ■ Graham, Lawrence S. "Institutionalizing Democracy: Governance in Post-1974 Portugal." In Ali Farazmand, ed., Handbook of Comparative and Development Public Administration, 81-90. New York: Dekker, 1991.
       ■, and Douglas L. Wheeler, eds. In Search of Modern Portugal: The Revolution and Its Consequences. Madison: University of Wisconsin Press, 1983.
       ■ Gunther, Richard. "Spain and Portugal." In G. A. Dorfman and P. J. Duignan, eds., Politics in Western Europe, 186-236. Stanford, Calif.: Hoover Institution Press, 1988.
       ■ Magone, José Maria. European Portugal: The Difficult Road to Sustainable Democracy. Basingstoke, U.K.: Macmillan, 1997.
       ■ Maxwell, Kenneth. The Making of Portuguese Democracy. Cambridge: Cambridge University Press, 1995.
       ■, ed. Portugal in the 1980s: Dilemmas of Democratic Consolidation. Westport, Conn.: Greenwood, 1986.
       ■ Maxwell, Kenneth R., and Scott C. Monje, eds. Portugal: The Constitution and the Consolidation of Democracy, 1976-1989. New York: Camões Center, RIIC, Camões Center Special Report No. 2, Columbia University, 1991.
       ■ Opello, Walter C., Jr. "The New Parliament in Portugal." Legislative Studies Quarterly, 3 (May 1978): 309-334.
       ■. "Local Government and Political Culture in a Portuguese Rural County." Comparative Politics 13 (April 1981): 271-89.
       ■. "Portugal's Administrative Elite: Social Origins and Political Attitudes." West European Politics 6 (Jan. 1983): 63-74.
       ■. Portugal's Political Development: A Comparative Approach. Boulder, Colo.: Westview, 1985.
       ■ Pinto Balsemão, Francisco. "The Constitution and Politics: Options for the Future." In K. Maxwell, ed., Portugal in the 1980s, 197-232. Westport, Conn.: Greenwood, 1986.
       ■ Sartori, Giovanni. "Portugal." In Sartori, G, ed., Parties and Party Systems. Vol. 1, 131-45. Cambridge: Cambridge University Press, 1976. Secretary of State for Mass Communications. Constitution of the Portuguese Republic [1976]. Lisbon, 1977.
       ■ Aguiar, Joaquim. A Ilusão do poder: Analise do Sistema Partidário, 19761982. Lisbon, 1983. Almeida, Diniz de. Orígens e Evolução do Movimento dos Capitães. Lisbon, 1977.
       ■. Ascensao, Apogeu e Queda do MFA, 2 vols. Lisbon, 1979.
       ■ Alves, Márcio Moreira. Les Soldats Socialistes du Portugal. Paris: Gallimard, 1975.
       ■ Antunes, José Freire. Sá Carneiro: Um Meteoro Nos Anos Setenta. Lisbon, 1982.
       ■. O Segredo do 25 de Novembro. Mem Martins, 1983.
       ■ Arouca, Manuel. Os Filhos Da Costa Do Sol. Mem Martins, 1989. Audibert, Pierre, and Daniel Brignon. Portugal: Les nouveaux centurions. Paris, 1974.
       ■ Baptista, Jacinto. Caminhos para uma revolução. Lisbon, 1975. Barreto, Antônio. Memórias da Reforma Agrária. Mem Martins: Europa-Amé-rica, 1983.
       ■, and C. V. Preto, eds. A Situação Social em Portugal, 1960-1996. Lisbon: Instituto de Ciências Sociais, 1996.
       ■ Bermeo, Nancy Gina. "Worker Management in Industry: Reconciling Representative Government and Industrial Democracy in a Polarized Society." In L. S. Graham and D. L. Wheeler, eds., In Search of Modern Portugal, 181-98. Madison: University of Wisconsin Press, 1983.
       ■. The Revolution within the Revolution: Workers' Control in Rural Portugal. Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1986.
       ■ Braeckman, Colette. Portugal: Revolution surveilée. Brussels: Rossei, 1975.
       ■ Braga da Cruz, Manuel. "O Presidente da República na génese e evolução do sistema de governor portugües." Análise social XXIX, 125-26 (1994): 237-65.
       ■, coord. "Portugal Político 25 Anos Depois." Análise Social XXXV, 154/155 (Summer 2000): 1-404. Bruneau, Thomas C. "Popular Support for Democracy in Post-revolutionary Portugal: Results from a Survey." In L. S. Graham and D. L. Wheeler, eds., In Search of Modern Portugal, 21-42. Madison: University of Wisconsin Press, 1983.
       ■. Politics and Nationhood: Post-Revolutionary Portugal. New York: Praeger, 1984.
       ■. "Portugal Fifteen Years after the April Revolution." Field Staff Reports ( 1989-90/ No. 1, Europe), 3-11. Indianapolis, Ind.: Universities Field Staff International, 1990.
       ■, and Alex Macleod. Politics in Contemporary Portugal: Parties and the Consolidation of Democracy. Boulder, Colo.: Rienner, 1986.
       ■ Carvalho, Ortelo Saraiva de. Cinco Meses Mudaram Portugal. Lisbon, 1975.
       ■. Alvorada em Abril. Lisbon, 1977.
       ■ Cid, Augusto. PREC-Processo Revolucionário Eventualmente Chocante. Viseu, 1977.
       ■ Costa Lobo, Marina, and Pedro C. Magalhaes. "From 'Third Wave' to 'Third Way': Europe and the Portuguese Socialists (1975-1999)," Journal of Southern Europe and the Balkans 3, no. 1 (2001), 25-35.
       ■ Costa Pinto, Antônio, ed. Modern Portugal. Palo Alto, Calif.: SPOSS, 1998.
       ■, and Nuno Severiano Teixeira, eds. Southern Europe and the Making of the European Union. New York: Columbia Univ. Press, 2002.
       ■ Cunhal, Alvaro. A Revolução Portuguesa. Lisbon, 1975.
       ■ Dias, Eduardo Mayone. Portugal's Secret Jews: The End of an Era. Rumford, R.I.: Peregrinação Publications, 1999.
       ■ Downs, Charles. "Comissões de Moradores and Urban Struggles in Revolutionary Portugal." International Journal of Urban and Regional Research 4 (1986): 267-94.
       ■. Revolution at the Grassroots: Community Organizations in the Portuguese Revolution. Albany: State University of New York Press, 1989.
       ■ Dufour, Jean-Marc. Prague sur Tage. Paris, 1975.
       ■ Durão Barroso, José. Le systémepolitiqueportugais face à l'intégration euro-péenne. Lisbon, 1983.
       ■ Eisfeid, Rainer. "Portugal: What Role/What Future?" In K. Maxwell, ed., Portugal Ten Years after the Revolution. New York: RIIC, Columbia University, 1984.
       ■. Sozialistischer Pluralismus in Europa: Ansãtze und Scheitern am Beispiel Portugal. Cologne: Verlag Wissenchaft ünd Politik, 1985.
       ■. "Portugal and Western Europe." In K. Maxwell, ed., Portugal in the 1980s, 29-62. Westport, Conn.: Greenwood, 1986.
       ■ Farinha, Luis. "Regresso a Europa. Uma opcao feliz." Historia. XXIX; 95, III series (March 2007), 23-33.
       ■ Faye, Jean-Pierre, ed. Portugal: The Revolution in the Labyrinth. Nottingham, U.K.: Spokesman, 1976. Ferreira, Hugo Gil, and Michael W. Marshall. Portugal's Revolution: Ten Years On. Cambridge: Cambridge University Press, 1986. Figueira, João Costa. Cavaco Silva: Homem de Estado. Lisbon, 1987. Filoche, Gérard. Printemps Portugais. Paris: Editions Action, 1984. Frémontier, Jacques. Os Pontos nos ii. Lisbon, 1976. Fundação Calouste Gulbenkian. 25 de Abril-10 anos depois. Lisbon, 1984. Futscher Pereira, Bernardo. "Portugal and Spain." In K. Maxwell, ed. Portugal in the 1980s, 63-87. Westport, Conn.: Greenwood, 1986.
       ■ Gama, Jaime. Política Externa Portuguesa 1983-85: Ministério dos Negôcios Estrangeiros. Lisbon, 1986.
       ■. "Preface." In J. Calvet de Magalhães, A. de Vasconcelos, and J. Ramos Silva, eds., Portugal: An Atlantic Paradox, 9-11. Lisbon, 1990. Gaspar, Jorge, and Nuno Vitorino. As Eleições De 25 De Abril: Geografia E Imagem Dos Partidos. Lisbon, 1976.
       ■. "10 Anos de Democracia: Reflexos na geografia política." In E. de Sousa Ferreira and W. C. Opelio, Jr., eds., Conflict and Change in Portugal 1974-1984/ Conflitos e Mudanças em Portugal, 1974-1984, 135-55. Lisbon, 1985.
       ■, et al. As Eleições para assembleia da república, 1979-1983: Estudos de geografia eleitoral. Lisbon, 1984. Gaspar, Jorge, and Nuno Vitorino, eds. Portugal em mapas e em números. Lisbon, 1981.
       ■ Giaccone, Fausto. Una Storia Portoghese/ Uma História Portuguesa. Palermo: Randazzo Focus, 1987.
       ■ Gladdish, Ken. "Portugal: An Open Verdict." In Geoffrey Pridham, ed. Securing Democracy: Political Parties and Democratic Consolidation in Southern Europe, 104-25. London and New York: Routledge, 1990.
       ■ Graham, Lawrence S. The Decline and Collapse of an Authoritarian Order. Beverly Hills, Calif.: Sage, 1975.
       ■, and Harry M. Makler, eds. Contemporary Portugal: The Revolution and Its Antecedents. Austin: University of Texas Press, 1979.
       ■, and Douglas L. Wheeler, eds. In Search of Modern Portugal: The Revolution and Its Consequences. Madison: University of Wisconsin Press, 1983.
       ■ Grayson, George W. "Portugal and the Armed Forces Movement." Orbis XIX, 2 (Summer 1975): 335-78.
       ■ Green, Gil. Portugal's Revolution. New York: International, 1976.
       ■ Hammond, John L. Building Popular Power: Workers' and Neighborhood Movements in the Portuguese Revolution. New York: Monthly Review Press, 1988.
       ■ Harsgor, Michael. Naissance d'un Nouveau Portugal. Paris: Ed. du Seuil, 1975.
       ■. Portugal in Revolution. Washington, D.C.: CSIS and Sage, 1976.
       ■ Harvey, Robert. Portugal, Birth of a Democracy. London: Macmillan, 1978.
       ■ Herr, Richard, ed. Portugal: The Long Road to Democracy and Europe. Berkeley, Calif.: International and Area Studies, 1992.
       ■ Insight Team of the Sunday [London] Times. Insight on Portugal: The Year of the Captains. London: Deutsch, 1975.
       ■ Janitschek, Hans. Mario Soares: Portrait of a Hero. London: Weidenfeld & Nicolson, 1985.
       ■ Keefe, Eugene K., et al. Area Handbook for Portugal, 1st ed. Washington, D.C.: Foreign Area Studies of American University, 1977. Kramer, Jane. "A Reporter at Large: The Portuguese Revolution." The New Yorker (Dec. 15, 1975): 92-131.
       ■ Lauré, Jason, and Ettagal Lauré. Jovem Portugal: After the Revolution. New York: Straus, Farrar and Giroux, 1977.
       ■ Livermore, H. V. A New History of Portugal. Cambridge: Cambridge University Press, 1976.
       ■ Lourenço, Eduardo. Os Militares e O Poder. Lisbon, 1975.
       ■. O Fascismo Nunca Existiu. Lisbon, 1976.
       ■. "Identidade e Memôria: o caso português." In E. de Sousa Ferreira and W. C. Opello, Jr., eds., Conflict and Change in Portugal, 1974-l 984, 17-22. Lisbon, 1985.
       ■. "A herança de duas revoluções." In M. Baptista Coelho, ed., Portugal: O Sistema Político e Constitucional, 1974-87, 505-55. Lisbon, 1989.
       ■ Macedo, Jorge Braga de, and S. Serfaty. Portugal since the Revolution: Economic and Political Perspectives. New York: Praeger, 1981.
       ■ Magone, José M. European Portugal: The Difficult Road to Sustainable Democracy. New York: St. Martin's, 1997. Mailer, Phil. Portugal: The Impossible Revolution. London: Solidarity, 1977. Manta, João Abel. Cartoons/ 1969-1975. Lisbon, 1975.
       ■ Manuel, Paul C. Uncertain Outcome: The Politics of Portugal's Transition to Democracy. Lanham, Md. and London: University Press of America, 1994.
       ■ Mateus, Rui. Contos Proibidos. Memorias de Um PS Desconhecido, 3rd ed. Lisbon: Dom Quixote, 1996.
       ■ Maxwell, Kenneth. "Portugal under Pressure." The New York Review of Books (May 2, 1974).
       ■. "The Hidden Revolution in Portugal." The New York Review of Books (April 17, 1975).
       ■. "The Thorns of the Portuguese Revolution." Foreign Affairs 54, 2 (Jan. 1976): 250-70.
       ■. "The Communists and the Portuguese Revolution." Dissent 27, 2 (Spring 1980): 194-206.
       ■. Portugal in the 1980s: Dilemmas of Democratic Consolidation. Westport, Conn.: Greenwood, 1986.
       ■. The Making of Portuguese Democracy. Cambridge: Cambridge University Press, 1995.
       ■, ed. "Portugal: Toward the Twenty-First Century." Camoes Center Quarterly 5, 3-4 (Fall 1995): 6-55.
       ■, ed. The Press and the Rebirth of Iberian Democracy. Westport, Conn.: Greenwood, 1983.
       ■. Portugal Ten Years after the Revolution: Reports of Three Columbia University-Gulbenkian Workshops. New York: Research Institute on International Change, Columbia University, 1984.
       ■ Maxwell, Kenneth, and Michael H. Haltzel, eds. Portugal: Ancient Country, Young Democracy. Washington, D.C.: Wilson Center Press, 1990.
       ■ Medeiros Ferreira, José. Ensaio Histórico sobre a revolução do 25 de Abril. Lisbon, 1983.
       ■ Medina, João, ed. Portugal De Abril: Do 25 Aos Nossos Dias. In Medina, ed., História Contemporãnea De Portugal. Lisbon, 1985. Merten, Peter. Anarchismus ünd Arbeiterkãmpf in Portugal. Hamburg: Libertare, 1981.
       ■ Miranda, Jorge. Constituição e Democracia. Lisbon, 1976.
       ■. A Constituição de 1976. Lisbon, 1978.
       ■ Morrison, Rodney J. Portugal: Revolutionary Change in an Open Economy. Boston: Auburn House, 1981.
       ■ Mujal-Leôn, Eusebio. "The PCP [Portuguese Communist Party] and the Portuguese Revolution." Problems of Communism 26 (Jan.- Feb. 1977): 21-41.
       ■ Neves, Mário. Missão em Moscovo. Lisbon, 1986.
       ■ Oliveira, César. M. F. A. e Revolução Socialista. Lisbon, 1975.
       ■. Os Anos Decisivos: Portugal 1962-1985. Um testemunho. Lisbon: Presença, 1993.
       ■ Opello, Waiter C., Jr. Portugal's Political Development: A Comparative Approach. Boulder, Colo.: Westview, 1985.
       ■. Portugal: From Monarchy to Pluralist Democracy. Boulder, Colo.: Westview, 1991.
       ■ Pell, Senator Claiborne H. Portugal ( Including the Azores and Spain) in Search of New Directions: Report to the Committee on Foreign Relations, U.S. Senate. Washington, D.C.: Government Printing Office, 1976.
       ■ Pereira, J. Pacheco. "A Case of Orthodoxy: The Communist Party of Portugal." In Waller and Fenema, eds., Communist Parties in Western Europe: Adaptation or Decline? Oxford: Basil Blackwell, 1988.
       ■ Pilmott, Ben. "Socialism in Portugal: Was It a Revolution?" Government and Opposition 7 (Summer 1977).
       ■. "Were the Soldiers Revolutionary? The Armed Forces Movement in Portugal, 1973-1976." Iberian Studies 7, 1 (1978): 13-21.
       ■, and Jean Seaton. "Political Power and the Portuguese Media." In L. S. Graham and D. L. Wheeler, eds., In Search of Modern Portugal, 43-57. Madison: University of Wisconsin Press, 1983.
       ■ Porch, Douglas. The Portuguese Armed Forces and the Revolution. London: Croom Helm and Stanford, Calif.: Hoover Institution Press, 1977.
       ■ Pouchin, Dominique. Portugal, quelle révolution? Paris, 1976.
       ■ Pulido Valente, Vasco. "E Viva Otelo." In Pulido Valente, V., ed., O País das Maravilhas, 451-54. Lisbon, 1979 [anthology of articles from weekly Lisbon paper, Expresso].
       ■. Estudos Sobre a Crise Nacional. Lisbon, 1980.
       ■ Rebelo de Sousa, Marcelo. O Sistema de Governo Português antes e depois da Revisão Constitucional, 3rd ed. Lisbon, 1981. Rêgo, Raúl. Militares, Clérigos e Paisanos. Lisbon, 1981. Robinson, Richard A. H. Contemporary Portugal: A History. London: Allen & Unwin, 1979.
       ■ Rodrigues, Avelino, Cesário Borga, and Mário Cardoso. O Movemento dos Capitães e o 25 de Abril. Lisbon, 1974.
       ■. Portugal Depois De Abril. Lisbon, 1976.
       ■ Ruas, H. B., ed. A Revolução das Flores. Lisbon, 1975.
       ■ Rudel, Christian. La Liberte couleur d'oeillet. Paris: Fayard, 1980.
       ■ Sa, Tiago Moreira de. Os Americanos na Revolucao Portuguesa ( 1974-1976). Lisbon: Edit. Noticias, 2004.
       ■ Sá Carneiro, Francisco. Por Uma Social-Democracia Portuguesa. Lisbon, 1975.
       ■ Sanches Osôrio, Helena. Um Só Rosto. Uma Só Fé. Conversas Com Adelino Da Palma Carlos. Lisbon, 1988. Sanches Osôrio, J. The Betrayal of the 25th of April in Portugal. Madrid: Sedmay, 1975.
       ■ Schmitter, Philippe C. "Liberation by Golpe: Retrospective Thoughts on the Demise of Authoritarian Rule in Portugal." Armed Forces and Society 2 (1974): 5-33.
       ■. "An Introduction to Southern European Transitions from Authoritarian Rule: Italy, Greece, Portugal, Spain and Turkey." In G. O'Donnell,
       ■ P. C. Schmitter, and L. Whitehead, eds., Transitions from Authoritarian Rule, 3-10. Baltimore, Md.: Johns Hopkins University Press, 1986.
       ■ Silva, Fernando Dioga da. "Uma Administração Envelhecido." Revista da Ad-ministraçao Pública 2 (Oct.-Dec. 1979).
       ■ Simões, Martinho, ed. Relatório Do 25 De Novembro: Texto Integral, 2 vols. Lisbon, 1976.
       ■ Soares, Isabel, ed. Mário Soares: O homem e o político. Lisbon, 1976. Soares, Mário. Democratização e Descolonização: Dez meses no Governo Provisório. Lisbon, 1975. Sobel, Lester A., ed. Portuguese Revolution, 1974-1976. New York: Facts on File, Inc., 1976.
       ■ Spínola, Antônio de. Portugal e o Futuro. Lisbon, 1974.
       ■ Stock, Maria José. Os Partidos do Poder: Dez Anos Depois do " 25 De Abril." Evora, 1986.
       ■ Story, Jonathan. "Portugal's Revolution of Carnations: Patterns of Change and Continuity." International Affairs 52 (July 1976): 417-34. Sweezey, Paul. "Class Struggles in Portugal." Monthly Review 27, 4 (Sept. 1975): 1-26.
       ■ Szulc, Tad. "Lisbon and Washington: Behind Portugal's Revolution." Foreign Policy 21 (Winter 1975-76): 3-62. Tavares de Almeida, Antônio. Balsemão: O retrato. Lisbon, 1981. "Vasco." Desenhos Políticos. Lisbon, 1974.
       ■ Vasconcelos, Alvaro. "Portugal in Atlantic-Mediterranean Security." In Douglas T. Stuart, ed., Politics and Security in the Southern Region of the Atlantic Alliance, 117-36. London: Macmillan, 1988.
       ■ Wheeler, Douglas L. "Golpes militares e golpes literários. A literatura do golpe de 25 de Abril de 1974 em contexto histôrico." Penélope. Fazer E Desfazer A História, 19-20 (1998): 191-212.
       ■. "Tributo ao Historiador dos Historiadores. Memorias de A.H.de Oliveira Marques (1933-2007)," Historia XXIX, 95, III series (March 2007), 18-22.
       ■ Wiarda, Howard J. Transcending Corporatism? The Portuguese Corporative System and the Revolution of 1974. Columbia: Institute of International Studies, University of South Carolina, 1976.
       ■. The Transition to Democracy in Spain and Portugal. Washington, D.C.: American Enterprise Institute for Public Policy Research, 1989. Wise, Audrey. Eyewitness in Revolutionary Portugal. With a Preface by Judith Hart, MP. London: Spokesman, 1975.
       ■ PHYSICAL FEATURES: GEOGRAPHY, GEOLOGY, FAUNA, AND FLORA
       ■ Birot, Pierre. Le Portugal: Étude de géographie régionale. Paris, 1950.
       ■ Embleton, Clifford. Geomorphology of Europe. London: Macmillan, 1984.
       ■ Girão, Aristides de Amorim. Divisão regional, divisão agrícola e divisão administrativa. Coimbra, 1932.
       ■. Atlas de Portugal, 2nd ed. Coimbra, 1958.
       ■ Ribeiro, Orlando. Portugal, O Mediterrâneo e o Altântico. Coimbra, 1945 and later eds.
       ■. Portugal. Volume V of Geografia de Espana y Portugal. Barcelona, 1955.
       ■. Ensaios de Geografia Humana e regio nal. Lisbon, 1970.
       ■ Stanislawski, Dan. The Individuality of Portugal. Austin: The University of Texas Press, 1959.
       ■. Portugal's Other Kingdom: The Algarve. Austin: University of Texas Press, 1963.
       ■ Taylor, Albert William. Wild Flowers of Spain and Portugal. London: Chatto & Windus, 1972.
       ■ Way, Ruth, and Margaret Simmons. A Geography of Spain and Portugal. London: Methuen, 1962.
       ■ ARCHAEOLOGY AND PREHISTORY
       ■ "Actas do Colóquio Inter-Universitário do Noroeste Peninsular (Porto-Baião, 1988), vol. II, Proto-História, romanização e Idade Média." In Trabalhos de antropologia e etnologia. 28, 3-4 (1988).
       ■ Alarcão, Jorge de, ed. "Do Paleolítico va arte visigótica." Vol. 1, História da
       ■ Arte em Portugal. Lisbon: Alfa, 1986.
       ■. Roman Portugal, 3 vols. Warminister, U.K.: Aris & Phillips, 1988.
       ■. Portugal Das Orígens A Romanização. Vol. I. In J. Serrão and A. H. de Oliveira Marques, eds. Nova História de Portugal. Lisbon: Presença, 1990. Anderson, James M., and M. S. Lea. Portugal 1001 Sights: An Archaeological and Historical Guide. Calgary, Alberta: University of Calgary and Robert Hale, 1994.
       ■ Balmuth, Miriam S., Antonio Gilman, and Lourdes Prados-Torreira, eds. Encounters and Transformations: The Archaeology of Iberia in Transition. Monographs in Mediterranean Archaeology, no. 7. Sheffield, U.K.: Sheffield Academic Press, 1997.
       ■ Beirão, C. M. M. Une civilization protohistorique du Sud au Portugal ( 1er Age du Fer). Paris: D. Boccard, 1986.
       ■ Cardoso, João Luís, Santinho A. Cunha, and Delberto Aguiar. O Homem Pre-Histórico no Concelho de Oeiras. Oeiras, Portugal: Estudos Arquelógicos de Oeiras, 1991.
       ■ Harrison, Richard J. The Bell Beaker Cultures of Spain and Portugal. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1977.
       ■ Mangas, Júlio, ed. Hispania epigraphica. Madrid, 1989.
       ■ Maloney, Stephanie J. "The Villa of Toerre de Palma, Portugal: Archaeology and Preservation." Portuguese Studies Review VIII, 1 (Fall-Winter, 1999-2000): 14-28.
       ■ Savory, H. N. Spain and Portugal: The Prehistory of the Iberian Peninsula. London, 1968.
       ■ Silva, A. C. F. A cultura castreja no Noroeste de Portugal. Paços de Ferreira:
       ■ Museu da Citânia de Sanfins, 1986. Straus, L. G. Iberia before the Iberians. Albuquerque, N.M., 1992.
       ■ FOREIGN TRAVELERS AND RESIDENTS' ACCOUNTS
       ■ Andersen, Hans Christian. A Visit to Portugal 1866. London: Peter Owen, 1972.
       ■ Beckford, William. Italy, with Sketches of Spain and Portugal. Paris: Baudry's European Library, 1834.
       ■ Boyd Alexander, ed. London: Hart-Davies, 1954.
       ■. Recollections of an Excursion to the Monasteries of Alcoboca and Batalha. Fontwell, U.K.: Centaur Press, 1972.
       ■ Bell, Aubrey F. G. In Portugal. London: Bodley Head, 1912.
       ■ Borrow, George. The Bible in Spain, 2 vols. London: Constable, 1923 ed.
       ■ Chaves, Castelo Branco. Os livros de viagens em Portugal no século XVIII e a sua projecção europeia. Lisbon, 1977.
       ■ Costigan, Arthur William. Sketches of Society and Manners in Portugal. London: T. Vernon, 1787.
       ■ Crawfurd, Oswald. Portugal Old and New. London: Kegan, Paul, 1880.
       ■. Round the Calendar in Portugal. London: Chapman & Hall, 1890.
       ■ Darymple, William. Travels through Spain and Portugal in 1774. London: J. Almon, 1777.
       ■ Dumouriez, Charles Francois Duperrier. An Account of Portugal as It Appeared in 1766. London: C. Law, 1797.
       ■ Fielding, Henry. Jonathan Wild and the Journal of a Voyage to Lisbon. London: J. M. Dent, 1932.
       ■ Fullerton, Alice. To Portugal for Pleasure. London: Grafton, 1945.
       ■ Gibbons, John. I Gathered No Moss. London: Robert Hale, 1939.
       ■ Gordon, Jan, and Cora Gordon. Portuguese Somersault. London: Harrap, 1934.
       ■ Hewitt, Richard. A Cottage in Portugal. New York: Simon & Schuster, 1996.
       ■ Huggett, Frank. South of Lisbon: Winter Travels in Southern Portugal. London: Gollancz, 1960.
       ■ Hume, Martin. Through Portugal. London: Richards, 1907.
       ■ Hyland, Paul. Backwards Out of the Big World: A Voyage into Portugal. Hammersmith, U.K.: HarperCollins, 1996.
       ■ Jackson, Catherine Charlotte, Lady. Fair Lusitania. London: Bentley, 1874.
       ■ Kelly, Marie Node. This Delicious Land Portugal. London: Hutchinson, 1956.
       ■ Kempner, Mary Jean. Invitation to Portugal. New York: Athenaeum, 1969.
       ■ Kingston, William H. G. Lusitanian Sketches of the Pen and Pencil. 2 vol. London: Parker, 1845.
       ■ Landmann, George. Historical, Military and Picturesque Observations on Portugal. 2 vol. London: Cadell and Davies, 1818.
       ■ Latouche, John [Pseudonym of Oswald Crawfurd]. Travels in Portugal. London: Ward, Lock & Taylor, ca. 1874.
       ■ Link, Henry Frederick. Travels in Portugal and France and Spain. London: Longman & Rees, 1801.
       ■ Macauley, Rose. They Went to Portugal. London: Jonathan Cape, 1946.
       ■. They Went to Portugal, Too. Manchester: Carcanet Books, 1990.
       ■ Merle, Iris. Portuguese Panorama. London: Ouzel, 1958.
       ■ Murphy, J. C. Travels in Portugal. London: 1795.
       ■ Proper, Datus C. The Last Old Place: A Search through Portugal. New York: Simon & Schuster, 1992.
       ■ Quillinan, Dorothy [Wordsworth]. Journal of a Few Months in Portugal with Glimpses of the South of Spain. 2 vol. London: Moxon, 1847. Sitwell, Sacheverell. Portugal and Madeira. London: Batsford, 1954. Smith, Karine R. Until Tomorrow: Azores and Portugal. Snohomish, Wash.: Snohomish Publishing, 1978. Southey, Robert. Journals of a Residence in Portugal, 1800-1801 and a Visit to France, 1838. London and New York: Oxford Univ. Press, 1912. Thomas, Gordon Kent. Lord Byron's Iberian Pilgrimage. Provo, Utah: Brigham Young University Press, 1983. Twiss, Richard. Travels through Portugal and Spain in 1772-1773. London, 1775.
       ■ Watson, Gilbert. Sunshine and Sentiment in Portugal. London: Arnold, 1904. Wheeler, Douglas L. "A[n American] Fulbrighter in Lisbon, Portugal, 196162." Portuguese Studies Review 1 (1991): 9-16.
       ■ PORTUGUESE CARTOGRAPHY, DISCOVERIES, AND NAVIGATION
       ■ Albuquerque, Luís de. Curso de História de Naútica. Coimbra, 1972.
       ■. Introdução a história dos descobrimentos, 3rd ed. Mem Martins, 1983.
       ■. Os Descobrimentos Portugueses. Lisbon: Alfa, 1983.
       ■. Os Descobrimentos Portugueses. Lisbon, 1985.
       ■ Boorstin, Daniel. The Discoverers. New York: Random House, 1983. Boxer, C. R. The Portuguese Seaborne Empire, 1415-1825. London: Hutchinson, 1969.
       ■ Brazão, Eduardo. La découverte de Terre-Neuve. Montreal: Les Presses de l'Université, 1964.
       ■. "Les Corte-Real et le Nouveau Monde." Revue d'histoire d'Amérique Française 19, 1 (1965): 335-49. Cortesão, Armando, and Avelino Teixeira de Mota. Cartografia Portuguesa Antiga. Lisbon, 1960.
       ■. Portugalia Monumenta Cartográfica, 6 vols. Lisbon, 1960-62.
       ■. História da Cartografia Portuguesa, 2 vols. Coimbra, 1969-70.
       ■ Cortesão, Jaime. L'expansion des portugais dans l'historie de la civilisation. Brussels, 1930.
       ■. Os descobrimentos portugueses, 2 vols. V. Magalhães Godinho and Joel Serrão, eds. Lisbon, 1960.
       ■ Costa, Abel Fontoura da. A Marinharia dos Descobrimentos, 3rd ed. Lisbon, 1960.
       ■ Costa Brochado, Idalino F. Descobrimento do Atlântico. Lisbon, 1958. English ed., 1959-60.
       ■ Coutinho, Admiral Gago. A naútica dos descobrimentos, 2 vols. Lisbon, 1951-52.
       ■ Crone, G. R. Maps and Their Makers. New York: Capricorn Books, 1966.
       ■ Dias, José S. da Silva. Os descobrimentos e a problemática cultural do Século XVI, 2nd ed. Lisbon, 1982.
       ■ Disney, Anthony, and Emily Booth, eds. Vasco Da Gama and the Linking of Europe and Asia. New Delhi: Oxford University Press, 2000.
       ■ Godinho, Vitorino Magalhães, ed. Documentos sobre a expansão portuguesa [ to 1460], 3 vols. Lisbon, 1945-54.
       ■ Guedes, Max, and Gerald Lombardi, eds. Portugal. Brazil: The Age of Atlantic Discoveries. Lisbon: Bertrand; Milan: Ricci; Brazilian Culture Foundation, 1990. [Catalogue of New York Public Library Exhibit, Summer 1990]
       ■ Harley, J. B., and David Woodward. The History of Cartography. Volume 1: Cartography in Prehistoric, Ancient and Medieval Europe and Mediterranean. Chicago: University of Chicago Press, 1987.
       ■ Leite, Duarte. História dos Descobrimentos: Colectânea de esparsos, 2 vols. Lisbon, 1958-61.
       ■ Ley, Charles. Portuguese Voyages, 1498-1663. London: Dent, 1953.
       ■ Marques, J. Martins da Silva. Descobrimentos portugueses, 2 vols. Lisbon, 1944-71.
       ■ Martyn, John R. C., ed. Pedro Nunes ( 1502-1578): His Lost Algebra and Other Discoveries. John R. C. Martyn, trans. New York: Peter Lang, 1996.
       ■ Morison, Samuel Eliot. The European Discovery of America: The Northern Voyages, A. D. 500-1600. New York: Oxford University Press, 1971.
       ■. Portuguese Voyages to America in the Fifteenth Century. Cambridge: Harvard University Press, 1974.
       ■ Mota, Avelino Teixeira da. Mar, Além-Mar-Estudos e Ensaios de História e Geografia. Lisbon, 1972.
       ■ Nemésio, Vitorino. Vida e Obra do Infante D. Henrique. Lisbon, 1959.
       ■ Parry, J. H. The Discovery of the Sea. New York: Dial, 1974.
       ■ Penrose, Boies. Travel and Discovery in the Renaissance, 1420-1620. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1952.
       ■ Peres, Damião. História dos Descobrimentos Portugueses. Oporto, 1943.
       ■ Prestage, Edgar. The Portuguese Pioneers. London, 1933; New York: Barnes & Noble, 1967.
       ■ Rogers, Francis M. Precision Astrolabe: Portuguese Navigators and Transoceanic Aviation. Lisbon, 1971.
       ■ Seary, E. R. "The Portuguese Element in the Place Names of Newfoundland." In Luís Albuquerque, ed., Vice-Almirante A. Teixeira da Mota: In Memo-riam. Vol. II, 359-64. Lisbon: Academia da Marinha, 1989.
       ■ Subrahmanyam, Sanjay. The Career and Legend of Vasco Da Gama. Cambridge: Cambridge University Press, 1997.
       ■ Velho, Alvaro. Roteiro ( Navigator's Route) da Primeira Viagem de Vasco da Gama ( 1497-1499). Lisbon, 1960.
       ■ Winius, George, ed. Portugal, the Pathfinder: Journeys from the Medieval toward the Modern World 1300-ca. 1600. Madison, Wisc.: Hispanic Seminary of Medieval Studies, 1995.
       ■ PORTUGAL AND HER OVERSEAS EMPIRES (1415-1975)
       ■ Abshire, David M., and Michael A. Samuels, eds. Portuguese Africa: A Handbook. New York: Praeger, 1969.
       ■ Afonso, Aniceto, and Carlos de Matos Gomes. Guerra Colonial. Lisbon: Noticias, 2001.
       ■ Albuquerque, J. Moushino de. Moçambique. Lisbon, 1898.
       ■ Alden, Dauril. The Making of an Enterprise: The Society of Jesus in Portugal, Its Empire & Beyond. Stanford, Calif.: Stanford University Press, 1995.
       ■ Alexandre, Valentim. Orígens do Colonialismo Português Moderno ( 18221891). Lisbon: Sá da Costa, 1979.
       ■. Velho Brasil, Novas Africas: Portugal e o Império ( 1808-1975). Oporto: Afrontamento, 2000.
       ■, and Jill Dias, eds. "O Império Africano 1825-1890. Volume X." In J.
       ■ Serrão and A. H. de Oliveira Marques, eds., Nova História Da Expansão Portuguesa. Lisbon: Estampa, 1998.
       ■ Ames, Glen J. "The Carreira da India, 1668-1682: Maritime Enterprise and the Quest for Stability in Portugal's Asian Empire." Journal of European Economic History 20, 1 (1991): 7-28.
       ■. Renascent Empire? The House of Braganza and the Quest for Stability in Portuguese Monsoon Asia, ca. 1640-1683. Amsterdam: Amsterdam Univ.Press, 2000.
       ■. Vasco da Gama. Renaissance Crusader. New York: Pearson/Longman, 2005.
       ■ Antunes, José Freire. O Império com Pés de Barro: Colonizaçao e Descolonização: As Ideologias em Portugal. Lisbon: D. Quixote, 1980.
       ■. O Factor Africano 1890-1990. Lisbon: Bertrand, 1990.
       ■. A Guerra De Africa 1961-1974, 2 vols. Lisbon: Círculo de Leitores, 1995-96.
       ■. Jorge Jardim: Agente Secreto 1919-1982. Lisbon: Bertrand, 1996.
       ■ Axelson, Eric A. South-East Africa, 1488-1530. London: Longmans, 1940.
       ■. "Prince Henry and the Discovery of the Sea Route to India." Geographical Journal (U.K.) 127, 2 (June 1961): 145-58.
       ■. Portugal and the Scramble for Africa, 1875-1891. Johannesburg: Witwaterstrand University Press, 1967.
       ■. Portuguese in South-East Africa, 1488-1699. Cape Town: Struik, 1973.
       ■. Congo to Cape: Early Portuguese Explorers. New York: Harper & Row, 1974.
       ■ Azevedo, Mário. Historical Dictionary of Mozambique, 2nd ed. Lanham, Md.: Scarecrow Press, 2003.
       ■ Baião, António, Hernãni Cidade, and Manuel Murias, eds. História da Expansão Portuguesa no Mundo, 4 vols. Lisbon, 1937-40.
       ■ Bender, Gerald J. "The Limits of Counterinsurgency [in the Angolan War, 1961-72]." Comparative Politics (1972): 331-60.
       ■. Angola under the Portuguese: The Myth Versus Reality. Berkeley: University of California Press, 1978.
       ■ Birmingham, David. The Portuguese Conquest of Angola. Oxford: Clarendon Press, 1965.
       ■. Trade and Conflict in Angola. Oxford: Clarendon Press, 1966.
       ■. Frontline Nationalism in Angola & Mozambique. London: James Currey, 1992.
       ■. Portugal and Africa. New York: St. Martins, 1999.
       ■ Bottineau, Yves. Le Portugal Et Sa Vocation Maritime. Paris: Boccard, 1977. Boxer, C. R. Fidalgos in the Far East Fact and Fancy in the History of Macau. Berkeley: University of California Press, 1948. ———. The Christian Century in Japan. Berkeley: University of California Press, 1951.
       ■ ———. Four Centuries of Portuguese Expansion, 1415-1825: A Succinct Survey. Johannesburg: Witwaterstrand University Press, 1961.
       ■ ———. The Golden Age of Brazil, 1695-1750. Berkeley: University of California Press, 1962.
       ■ Clarendon Press, 1963. ———. Portuguese Society in the Tropics. Madison: University of Wisconsin Press, 1965.
       ■ ———. The Portuguese Seaborne Empire 1415-1825. London: Hutchi nson, 1969.
       ■ ———, and Carlos de Azevedo, eds. Fort Jesus and the Portuguese in Mombasa. London: Hollis and Carter, 1960.
       ■ Broadhead, Susan H. Historical Dictionary of Angola, 2nd ed. Metuchen, N.J.: Scarecrow Press, 1992.
       ■ Burton, Richard. Goa and the Blue Mountains. London: Bentley, 1851.
       ■ Cabral, Luís. Crónica da Libertação. Lisbon, 1984.
       ■ Caetano, Marcello. Colonizing Traditions, Principles and Methods of the Portuguese. Lisbon, 1951.
       ■ ———. Portugal E A Internacionalização Dos Problemas Africanos, 3rd ed. Lisbon, 1965.
       ■ Cann, John P. Counterinsurgency in Africa: The Portuguese Way of War, 1961-1974. Westport, Conn.: Greenwood, 1997. Castelo, Claudia. " O modo portugues de estar no mundo." O luso-tropicalismo e a ideologia colonial portuguesa ( 1931-1961). Oporto: Afrontamento, 1998. Castro, Armando. O Sistema Colonial Português em Africa ( meados do Século XX). Lisbon, 1978.
       ■ Chaliand, Gerard. "The Independence of Guinea-Bissau and the Heritage of [Amilcar] Cabral." In Revolution in the Third World. Harmondsworth, U.K.: Penguin, 1978.
       ■ Chilcote, Ronald H. Portuguese Africa. Englewood Cliffs, N.J.: Prentice-Hall, 1967.
       ■ Clarence-Smith, Gervase. Slaves, Peasants and Capitalists in Southern Angola 1840-1926. Cambridge: Cambridge University Press, 1979.
       ■ ———. The Third Portuguese Empire 1825-1975: A Study in Economic Imperialism. Manchester, U.K.: Manchester University Press, 1985.
       ■ Coates, Timothy J. Convicts and Orphans: Forced and State-Sponsored Colonizers in the Portuguese Empire, 1550-1720. Stanford, Calif.: Stanford University Press, 2001.
       ■ Davies, Shann. Macau. Singapore: Times Editions, 1986.
       ■ Dias, C. Malheiro, ed. História da colonização portuguesa no Brasil, 3 vols. Oporto, 1921-24.
       ■ Diffie, Bailey W., and George Winius. Foundations of the Portuguese Empire, 1415-1580. Minneapolis: Minnesota University Press, 1977.
       ■ Disney, Anthony R. Twilight of the Pepper Empire: Portuguese Trade in Southwest India in the Early Seventeenth Century. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1978.
       ■ ———, and Emily Booth, eds. Vasco Da Gama and the Linking of Europe and Asia. New Delhi: Oxford University Press, 2000.
       ■ Duffy, James. Shipwreck and Empire: Being an Account of Portuguese Maritime Disaster in a Century of Decline. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1955.
       ■ ———. Portuguese Africa. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1959. ———. Portugal in Africa. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1962.
       ■. "The Portuguese Territories." In Colin Legum, ed., Africa: A Handbook to the Continent. New York: Holmes & Meier, 1967. ———. A Question of Slavery. Oxford: Oxford University Press, 1967. Felgas, Hélio. História do Congo Português. Carmona, Angola, 1958. ———. Guerra em Angola. Lisbon, 1961.
       ■ Galvão, Henrique, and Carlos Selvagam. O Império Ultramarino Português, 3 vols. Lisbon, 1953.
       ■ Gleijeses, Piero. Conflicting Missions: Havana, Washington and Africa, 19591976. Chapel Hill: University of North Carolina Press, 2002.
       ■ Godinho, Vitorino Magalhães. "Portugal and Her Empire." In The New Cambridge Modern History. Vol. V (1961): 384-97; Vol. VI (1963): 509-TO.
       ■ Grenfell, F. James. História da Igreja Baptista em Angola, 1879-1975. Queluz, Portugal: Núcleo, 1998.
       ■ Hammond, Richard J. "Economic Imperialism: Sidelights on a Stereotype." Journal of Economic History XXI, 4 (1961): 582-98.
       ■ ———. Portugal and Africa, 1815-1910: A Study in Uneconomic Imperialism. Stanford, Calif.: Stanford University Press, 1966.
       ■ Hanson, Carl. Portugal and the Wider World 1147-1497. New Orleans, La.: University Press of the South, 2001.
       ■ Harris, Marvin. Portugal's African Wards. New York: American Committee on Africa, 1957.
       ■ ———. "Portugal's Contribution to the Underdevelopment of Africa and Brazil." In Ronald H. Chilcote, ed., Protest & Resistance in Angola & Brazil: Comparative Studies, 209-23. Berkeley: University of California Press, 1972.
       ■ Henderson, Lawrence W. Angola: Five Centuries of Conflict. Ithaca, N.Y.: Cornell University Press, 1979. ———. A Igreja Em Angola. Lisbon: Edit. Além-Mar, 1990. Heywood, Linda. Contested Power in Angola 1840s to the Present. Rochester, N.Y.: University of Rochester Press, 2000.
       ■ Hilton, Anne. The Kingdom of Kongo. Oxford: Clarendon Press, 1985.
       ■ Hower, Alfred, and Richard Preto-Rodas, eds. Empire in Transition: The Portuguese World in the Time of Camões. Gainesville: University Presses of Florida, 1985.
       ■ Isaacman, Allen. "The Prazos da Coroa 1752-1830: A Functional Analysis of the Political System." STUDIA (Lisbon) 26 (1969): 149-78.
       ■. Mozambique: The Africanization of a European Institution: The Zambezi Prazos, 1750-1902. Madison: University of Wisconsin Press, 1972.
       ■ ———. The Tradition of Resistance in Mozambique: Anti-Colonial Activity in the Zambesi Valley 1850-1921. Berkeley: University of California Press, 1976.
       ■ James, Martin. Historical Dictionary of Angola, 3rd ed. Lanham, Md.: Scarecrow Press, 2004.
       ■ Jardim, Jorge. Sanctions Double-Cross: Oil to Rhodesia. Lisbon, 1978. Johnson, Harold, and Maria Beatriz Nizza da Silva. O Império Luso-Brasileiro 1500-1620. Volume VI. In J. Serrão and A. H. de Oliveira Marques, eds. Nova História Da Expansão Portuguesa. Lisbon: Estampa, 1992. Joliffe, Jill. East Timor: Nationalism & Colonialism. University of Queensland Press, 1978.
       ■ Kea, Ray A. Settlements, Trade and Politics in the Seventeenth Century Gold Coast. Baltimore, Md.: Johns Hopkins University Press, 1982.
       ■ Kohen, Arnold. From the Place of the Dead. The Epic Struggles of Bishop Belo of East Timor. New York: St Martins, 1999.
       ■ Livingstone, Charles, and David Livingstone. Narrative of an Expedition to the Zambezi and Its Tributaries. New York: 1866.
       ■ Livingstone, David. Missionary Travels and Researches in South Africa. London, 1857.
       ■ Lobban, Richard, and Joshua Forrest. Historical Dictionary of the Republic of Guinea-Bissau, 3rd ed. Lanham, Md.: Scarecrow Press, 1996. Lobban, Richard, and Marilyn Halter. Historical Dictionary of Cape Verde, 3rd ed. Lanham, Md.: Scarecrow Press, 1993. Martino, Antonio M. Joao de Azevedo Coutinho. Marinheiro e soldado de Portugal. Lisbon: Colibri, 2002. Martins, Rocha. História das Colónias Portuguesas. Lisbon, 1933. Marvaud, Angel. Le Portugal et Ses Colonies. Paris, 1912. Mason, Philip, ed. Angola: A Symposium; Views of a Revolt. Oxford: Oxford University Press, 1961. Melo, João de, ed. Os Anos Da Guerra 1961-1975: Os Portugueses em Africa, 2 vols. Lisbon, 1988. Miller, Joseph C. Way of Death: Merchant Capitalism and the Angolan Slave Trade, 1730-1830. Madison: University of Wisconsin Press, 1988.
       ■ Ministry of Foreign Affairs. Portugal. Vinte Anos de Defesa do Estado Português de India. Lisbon, 1967.
       ■. Portugal Replies in the United Nations. Lisbon, 1970.
       ■ Mondlane, Eduardo. The Struggle for Mozambique. Harmondsworth, U.K.: Penguin, 1969.
       ■ Moreira, Adriano. Política Ultramarina. Lisbon, 1956.
       ■. Portugal's Stand in Africa. New York: University Publishers, 1962.
       ■, and Jose Carlos Venancio. Eds. Luso-Tropicalismo. Uma Teoria Social em Questao. Lisbon: Vega, 2000.
       ■ Múrias, Manuel, ed. História da expansão portuguesa no mundo, 2 vols. Lisbon, 1937-42.
       ■ Newitt, Malyn. Portuguese Settlement on the Zambesi: Exploration, Land Tenure and Colonial Rule in East Africa. New York: Holmes & Meier, 1973.
       ■. Portugal in Africa: The Last Hundred Years. London: Longmans, 1981.
       ■. A History of Mozambique. London: Hurst, 1995.
       ■. A History ofPortuguese Overseas Expansion, 1400-1668. London: Routledge, 2005.
       ■. História De Portugal. 1933-1974: II Suplemento. Oporto, 1981.
       ■. Um político confessa-se ( Diário: 1960-1968), 3rd ed. Oporto, 1987.
       ■. Salazar. Vol. V: A Resistência ( 1958-1964). Oporto, 1981.
       ■ Nowell, Charles E. "Portugal and the Partition of Africa." Journal of Modern History XIX, 1 (1947): 1-17.
       ■ Nunes, Antonio Lopes Pires. Angola 1961. Da Baixa do Cassange a Nambu-angongo. Lisbon: Prefacio, 2005.
       ■ Okuma, Thomas. Angola in Ferment: The Background and Prospects of Angolan Nationalism. Boston: Beacon, 1962.
       ■ Pattee, Richard. Portugal and the Portuguese World. Milwaukee, Wise.: Bruce, 1957.
       ■ Pélissier, René. Les Guerres Grises: Resistance Et Revoltes en Angola ( 18451941). Orgeval: Pélissier, 1977.
       ■. Naissance Du Mozambique: Tome 1, Tome 2, Resistance Et Revoltes Anticoloniales ( 1854-1981), 2 vols. Orgeval: Pélissier, 1984.
       ■. História de Moçambique. Vol. II. Lisbon, 1988.
       ■. Timor En Guerre: Le Crocodile et les Portugais ( 1847-1913). Orgeval: Pélissier, 1996.
       ■ Pires, Adelino Serras, and Fiona Claire Capstick. The Winds of Havoc: A Memoir of Adventure and Destruction in Deepest Africa. New York: St. Martin's, 2001.
       ■ Prestage, Edgar. The Portuguese Pioneers. London: Black, 1933.
       ■ Ranger, T. [Terence] O. "Revolt in Portuguese East Africa: The Makombe Rising of 1917." St. Anthony's Papers. Carbondale: Southern Illinois University Press, 15 (1963).
       ■ Remy. Goa, Rome of the Orient. Trans. from the French by Lancelot Sheppard. London, 1957.
       ■ Ribeiro, General Goncalves. A Vertigem da Descolonizacao. Da Agonia do Exodo a Cidadania Plena. Lisbon: Inquerito, 2002. Ricard, Robert. Etudes sur l'Histoire des Portugais au Maroc. Coimbra, 1955.
       ■ Richards, J. M. Goa. London: Hurst, 1982.
       ■ Rodney, Walter. A History of the Upper Guinea Coast, 1545-1800. New York: Oxford University Press, 1970. Rodrigues, José Honório. Africa e Brasil: Outro Horizonte. Rio de Janeiro, 1961.
       ■ Rogers, Francis M. "Valentim Fernandes, Rodrigo de Santaella, and the Recognition of the Antilles as "Opposite India." Boletim da Sociedade de Geografia de Lisboa series 75 (July-September 1957): 279-309.
       ■. The Obedience of a King of Portugal. Minneapolis: University of Minnesota Press, 1958.
       ■. The Quest for Eastern Christians: Travels and Rumors in the Age of Discovery. Minneapolis: University of Minnesota Press, 1962.
       ■ Russell-Wood, A. J. Fidalgos and Philanthropists: The Santa Casa da Mi-sericordia of Bahia, 1550-1755. Berkeley: University of California Press, 1968.
       ■. "Colonial Brazil." In David W. Cohen and Jack Greene, eds., Neither Slave nor Free, 84-133. Baltimore: Johns Hopkins University Press, 1972.
       ■. "Local Government in Portuguese America: A Study in Cultural Divergence." Comparative Studies in Society and History 16 (1974): 187-231.
       ■. From Colony to Nation: Essays on the Independence of Brazil. Baltimore, Md.: Johns Hopkins University Press, 1975.
       ■. World on the Move: The Portuguese in Africa, Asia & America, 1415-1808. New York: St. Martins, 1993.
       ■ Salazar, António de Oliveira. Goa and the Indian Union. Lisbon, 1954.
       ■. "Portugal, Goa and the Indian Union." Foreign Affairs (New York) 34, 3 (April, 1956): 418-31.
       ■. "Realities and Trends of Portugal's Policies." International Affairs (London) XXXIX, 2 (April 1963): 169-83.
       ■ Saldanha, C. F. A Short History of Goa. Goa, 1957.
       ■ Sanceau, Elaine. Indies Adventure: The Amazing Career of Afonso de Albuquerque. London: Blackie, 1936.
       ■. Portugal in Quest of Prester John. London: Hutchinson, 1943.
       ■. The Land of Prester John. New York: Knopf, 1944.
       ■. Henry the Navigator. New York: Norton, 1947.
       ■. The Perfect Prince: Dom João II. Oporto, 1959.
       ■. Good Hope, the Voyage of Vasco da Gama. Lisbon, 1967.
       ■. The Reign of the Fortunate King ( Manuel I), 1495-1521. Hamden, Conn.: Archon, 1969.
       ■ Schubert, Benedict. A Guerra e as Igrejas: Angola, 1961-1991. Basel, Switzerland: Schlettwein, 2000 [orig. ed. in German, Lucerne, Exodus Pub., 1997].
       ■ Schwartz, Stuart G. Sovereignty and Society in Colonial Brazil. Berkeley: University of California Press, 1973.
       ■ Serra, Carlos, ed. História de Moçambique, 2 vols. Maputo, Mozambique: Tempo, 1982-83.
       ■ Silva, Botelho da, ed. and comp. " Dossier" Goa. ( General Manuel) Vassalo e Silva. A Recusa do Sacrifício Inútil. Lisbon, 1975.
       ■ Silva, Maria Beatriz Nizza da, ed. O Império Luso-Brasileiro 1750-1822. Volume VIII. In J. Serrão and A. H. de Oliveira Marques, eds., Nova História Da Expansão Portuguesa. Lisbon: Estampa, 1986.
       ■ Silva Cunha J. M. da. Questões Ultramarinos e Internacionais. Lisbon, 1960.
       ■ Silva Rego, A. da. História das missões do padroado português do Oriente: India ( 1500-1542). 1 vol. Lisbon, 1949.
       ■. Portuguese Colonization in the Sixteenth Century: A Study of Royal Ordinances. Johannesburg: Witwaterstrand University Press, 1957.
       ■. O Ultramar Português No Século XIX ( 1834-1910). Lisbon, 1966.
       ■ Sousa Dias, Gastão. Os Portugueses em Angola. Lisbon, 1959.
       ■ Sykes, John. Portugal and Africa: The People and the War. London: Hutchinson, 1971.
       ■ Telo, António José. Lourenço Marques na Política Externa Portuguesa. Lisbon: Cosmos, 1991.
       ■. Economia E Império No Portugal Contemporânea. Lisbon: Cosmos, 1994.
       ■. Os Açores e o Controlo do Atlântico. Lisbon: Asa, 1993.
       ■ Vail, Leroy, and Landeg White. Capitalism and Colonialism in Mozambique: A Study of Quelimane District. Minneapolis: Minnesota University Press, 1980.
       ■ Veen, Ernst van. Defeat or Decay? An Inquiry into the Portuguese Decline in Asia 1580-1645. Leiden: University of Leiden, 2000.
       ■ Verlinden, Charles. "Italian Influence on Iberian Colonization." Hispanic American Historical Review 33 (1953): 99-211.
       ■. The Beginnings of Modern Colonization. Ithaca, N.Y.: Cornell University Press, 1970.
       ■ Vogel, Charles. Le Portugal et Ses Colonies. Paris, 1860.
       ■ Vogt, John. Portuguese Rule on the Gold Coast 1469-1682. Athens: University of Georgia Press, 1979.
       ■ Wheeler, Douglas L. "The Portuguese in Angola. 1836-1891: A Study in Expansion and Administration." Ph.D. dissertation, Boston University, Department of History, 1963.
       ■. "Anti-Imperialism Traditions in Portugal, Yesterday and Today." Boston University Graduate Journal XII, 2 (Spring 1964): 125-37.
       ■. 'The Portuguese and Mozambique: The Past against the Future." In John A. Davis and James K. Baker, eds., Southern Africa in Transition. 180-96. New York: Praeger, 1966.
       ■. "Gungunhana." In Norman R. Bennett, ed., Leadership in Eastern Africa, Six Political Biographies, 165-220. Boston: Boston University Press, 1968.
       ■. "Gungunyane the Negotiator." Journal of African History IX, 4 (1968): 585-602.
       ■. "Nineteenth-Century African Protest in Angola: Prince Nicolas of Kongo (1830?-1860)." African Historical Studies (Boston) I (1968): 40-59.
       ■. "The Portuguese Army in Angola." Journal of Modern African Studies (Cambridge U.K.), 7, 3 (Oct. 1969): 425-39.
       ■. "Thaw in Portugal." Foreign Affairs 48, 4 (July 1970): 769-81.
       ■. "Portugal in Angola: A Living Colonialism?" In C. Potholm and R. Dale, eds., Southern Africa in Perspective, 172-82. New York: Free Press, 1972.
       ■. "The First Portuguese Colonial Movement, 1835-1875." Iberian Studies (Keele, U.K.) I, 1 (Spring 1975): 25-27.
       ■. "Rebels and Rebellions in Angola, 1672-1892." In Mark Karp, ed., African Dimensions: Essays in Honor of William O. Brown, 81-93. Boston: Boston University Press, 1975.
       ■. "African Elements in Portugal's Armies in Africa (1961-1974)." Armed Forces and Society (Chicago) 2, 2 (Feb. 1976): 233-50.
       ■. "Portuguese Colonial Governors in Africa, 1870-1974." In L. H. Gann and Peter Duignan, eds., African Proconsuls: European Governors in Africa, 415-26. New York: Free Press, 1978; and "J. Mousinho de Albuquerque (1855-1902)" and "J. Norton de Matos (1867-1955)": 427-44; 445-63.
       ■. "The Portuguese Withdrawal from Africa, 1974-1975; The Angolan Case." In John Seiler, ed., Southern Africa Since the Portuguese Coup, 3-21. Boulder, Colo.: Westview, 1980.
       ■. "The Portuguese Exploration Expeditions and Expansion in Angola, 1877-1883." In Academia de Marinha and Instituto de Investigação Científica Tropical, eds., Vice Almirante A. Teixeira Da Mota: In Memoriam. Volume I, 267-76. Lisbon, 1987.
       ■. "'Aqui é Portugal!': The Politics of the Colonial Idea during the Estado Novo, 1926-1974." In Pavilhão de Portugal, EXPO'98 and Instituto de História Contemporânea, eds., Portugal No Transição Do Milênio: Colóquio Internacional, 375-105. Lisbon: Fim de Século, 1998.
       ■. The Empire Time Forgot: Writing a History of the Portuguese Overseas Empire, 1808-1975. Oporto: Universidade Fernando Pessoa, 1998.
       ■. "Filho Do Porto, Filho Do Império: Antônio Francisco Da Silva Porto (1817-1890) and the Politics of Motivation in Portugal's First and Second Scrambles for Africa (1836-1861; 1875-1891)." Revista da UFP [Universidade Fernando Pessoa] 4 (Dec. 1999): 225-54.
       ■. "'Mais leis do que mosquitos': A Primeira República Portuguesa e o Império Ultramarino (1910-1926)." In Nuno Severiano Teixeira and Antó-nio Costa Pinto, eds., A Primeira República Portuguesa Entre O Liberalismo E O Autoritarismo, 133-68. Lisbon: University Nova de Lisboa, 2000.
       ■. "Spiritual Peoples at Odds: Portugal, India and the Goa Question, 1947-61." In Anthony Disney and Emily Booth, eds., Vasco Da Gama and the Linking of Europe and Asia, 452-70. New Delhi: Oxford University Press, 2000.
       ■. "Portugal, Africa and the future." In Stewart Lloyd-Jones and Antonio Costa Pinto, eds., The Last Empire: Thirty Years of Portuguese Decolonization, 113-25. Bristol, U.K.: Intellect, 2003.
       ■. "The Forced Labor 'System' in Angola, 1903-1947: Reassessing Origins and Persistence in the Context of Colonial Consolidation, Economic Growth and Reform Failures." In CEAUP, Centro de Estudos Africanos da Universidade do Porto, ed., Trabalho forcado africano-experiencias coloniais comparadas, 367-393. Oporto: CEAUP, 2006.
       ■. "As Raizes Do Nacionalismo Angolano: Publicacoes De Protesto Dos Assimilados, 1870-1940." In Nuno Vidal and Justino Pinto De Andrade, eds., O Processo De Transicao Para O Multipartidarismo Em Angola, 73-92. Lisbon: Ed. Firmamento, 2006.
       ■, and René Pélissier. Angola. London: Pall Mall and New York: Praeger, 1971; reprinted, Westport, Conn.: Greenwood, 1977; Portuguese lang. edition, Lisbon: Tinta-da-China, 2009. Whiteway, R. W. The Rise of the Portuguese Power in India, 1497-1550. London: Constable, 1899.
       ■ Winius, George D. The Fatal History of Portuguese Ceylon: Transition to Dutch Rule. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1971.
       ■. "The Portuguese Asian 'Decadência' Revisited." In Alfred Hower and Richard Preto-Rodas, eds., Empire in Transition, 106-17. Gainesville: University Presses of Florida, 1980.
       ■. The Black Legend of Portuguese India. New Delhi: New Concept, 1985.
       ■ Alves, Marcial. Os Portugueses no Mundo. Lisbon, 1983.
       ■ Anderson, Grace M., and David Higgs, eds. A Future to Inherit: Portuguese Communities in Canada. Toronto: McClelland and Stewart, 1976. Arroteia, Jorge Carvalho. A emigração Portuguesa-suas origens e distribuição. Lisbon, 1983.
       ■ Brettell, Caroline B. "Nineteenth- and Twentieth-Century Portuguese Emigration: A Bibliography." Portuguese Studies Newsletter 3 (Fall-Winter, 1977-78).
       ■. "Emigrar Para Voltar: A Portuguese Ideology of Return Migration." Papers in Anthropology 20 (1979): 1-20.
       ■. We Have Already Cried Many Tears: The Stories of Three Portuguese Migrant Women. Cambridge, Mass.: Schenkman Publishing Co., 1982.
       ■. Men Who Migrate, Women Who Wait: Population and History in a Portuguese Parish. Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1986.
       ■ Carvalho, Eduardo de. Os portugueses na Nova Inglaterra. Rio de Janeiro, 1931.
       ■ Caspari, Andrea. "The Return Orientation among Portuguese Migrants in France." In E. de Sousa Ferreira and W. C. Opello, Jr., eds., Conflict and Change in Portugal, 1974-1984, 193-203. Lisbon, 1985.
       ■ Dias, Eduardo Mayone, ed. Portugueses na América do Norte. Baden: Peregrinação, 1983.
       ■ Fagundes, Francisco Cota. Hard Knocks: An Azorean-American Odyssey.
       ■ [Memoir]. Providence, R.I.: Gávea-Brown, 2000. Felix, John Henry, and Peter F. Senecal. The Portuguese in Hawaii. Honolulu, Hawaii: Authors' edition, 1978. Fernandes, Ferreira. Os Primos da América. Lisbon: Relógio D'Agua, 1991. Ferreira, Eduardo de Sousa. As orígens e formas de emigração. Lisbon, 1976. Freitas, J. F. Portuguese-American Memories. Honolulu, Hawaii, 1930.
       ■ Giles, Wenona. "Motherhood and Wage Labour in London, England: Portuguese Migrant Women and the Politics of Gender." Ph.D. dissertation, Department of Anthropology. University of Toronto, 1987.
       ■ Higgs, David, ed. Portuguese Migration in Global Perspective. Ontario: Multicultural Historical Society of Ontario, 1990.
       ■ Klimt, Andrea. "Portuguese Migrants in Germany: Class, Ethnicity and Gender." Ph.D. dissertation, Department of Anthropology. Stanford University, 1987.
       ■ Lavigne, Gules. Les ethniques et la ville: L'aventure des immigrants portugais à Montreal. Montreal: Preamble, 1987.
       ■ Leder, Hans Howard. Cultural Persistence in a Portuguese-American Community. New York: Arno Press, 1980.
       ■ Lewis, J. R., and A. M. Williams. "Emigrants and Retornados: A Comparative Analysis of the Economic Impact of Return Migration in the Região Centro." In E. D. Sousa Ferreira and W. C. Opello, Jr., eds., Conflict and Change in Portugal, 1974-1984, 227-50. Lisbon, 1985.
       ■ McCabe, Marsha L., and Joseph D. Thomas, eds. Portuguese Spinner: An American Story; Stories of History, Culture and Life from Portuguese Americans in Southeastern New England. New Bedford, Mass.: Spinner, 1998.
       ■ Marques, D., and J. Medeiros. Portuguese Immigrants: 25 Years in Canada. Toronto: West End YMCA, 1989.
       ■ Martins, J. Oliveira. Fomento Rural e emigração Portuguesa. Lisbon, 1956.
       ■ Mira, Manuel. The Forgotten Portuguese: The Melungeons and Other Groups; The Portuguese Making of America. Franklin, N.C.: Portuguese-American Historical Research Foundation, 1998.
       ■ Nazareth, J. Manuel. "Familia e Emigração em Portugal." Economia e Sociedade (Lisbon) 23 (1977): 31-50.
       ■ Nunes, Maria Luisa. A Portuguese Colonial in America: Belmira Nunes Lopes; The Autobiography of a Cape Verdean-American. Pittsburgh, Penn.: Latin American Literary Review Press, 1982.
       ■ Oliver, Lawrence. Never Backward: The Autobiography of Lawrence Oliver; A Portuguese-American. San Diego, 1972.
       ■ Pap, Leo. The Portuguese-Americans. Boston: Twayne, 1981.
       ■ Pereira, Miriam Halpern. A Política Portuguesa de Emigraçao, 1850 a 1930. Lisbon: Regra do Jogo, 1981.
       ■ Pereira da Rosa, Victor M., and Salvato V. Trigo. "Elementos para uma Caracterização da Família Imigrante Portuguesa na Africa do Sul." Economia e Sociologia 41 (1986): 61-71.
       ■. Azorean Emigration: A Preliminary Overview. Oporto: Fernando Pessoa University, 1994.
       ■ Purves, James. "Portuguese in Bermuda." Bermuda Historical Quarterly 3 (1946): 133-42.
       ■ Ribeiro, F. G. Cassola. Emigração Portuguesa. Lisbon, 1986.
       ■ Rocha-Trinidade, Maria Beatriz da. "La Sociologie des Migrations au Portugal." Current Sociology 32, 2 (Summer 1984): 175-98.
       ■. "Towards Reintegration of Emigrants." In E. de Sousa Ferreira and Guy Clausse, eds., Closing the Migratory Cycle: The Case of Portugal, 183-94. Saarbrücken: Breitenbach, 1985.
       ■. "Emigração." In Dicionario Illustrado Da História De Portugal ( 1985): 205-7.
       ■. A Emigração. Lisbon, 1986.
       ■. "Espaços de herança cultural portuguesa-gentes, factos, políticas." Analise Social (Lisbon) XXIV (1988): 313-51.
       ■ Rocha-Trinidade, Maria Beatriz da, and Jorge Arroteia. Bibliografia da Emigração Portuguesa. Lisbon, 1984.
       ■ Rogers, Francis M. Americans of Portuguese Descent: A Lesson in Differentiation. Beverly Hills, Calif.: Sage, 1974.
       ■ Silva, F. Emídio da. A Emigração Portuguesa. Lisbon, 1917.
       ■ Silva, Manuela, et al. Retorno, Emigração e Desenvolvimento Regional em Portugal. Lisbon, 1984.
       ■ Simões, Mário Pinto. O Emigrante Português: Processos de Adaptação ( o exemplo da Suiça). Oporto, 1985.
       ■ Simões, Nuno. O Brasil e a Emigração Portuguesa. Coimbra, 1934.
       ■ Sousa Ferreira, Eduardo de, and Guy Clausse, eds. Closing the Migratory Cycle: The Case of Portugal. Saarbrucken: Verlag Breitenbach, 1986.
       ■ Teixeira, Carlos, and Victor M. Pereira da Rosa, eds. The Portuguese in Canada: From the Sea to the City. Toronto: University of Toronto Press, 2000.
       ■ Viera, David, et al. Portuguese in the United States: A Bibliography ( Supplement to the 1976 Leo Pap Bibliography). Essay Number 6 in Essays in Portuguese Studies. Durham, N.H.: International Conference Group on Portugal, 1989.
       ■ Williams, Jerry. And Yet They Come: Portuguese Immigration from the Azores to the United States. New York: Center for Migration Studies, 1982.
       ■ Portugal's Atlantic Islands (Azores, Madeiras)
       ■ Biddle, Anthony J. Drexel. The Madeira Islands, 2 vols. London: Hurst and Blackett, 1900.
       ■ Bryans, Robin. Madeira, Pearl of the Atlantic. London: Robert Hale, 1959.
       ■. The Azores. London: Faber & Faber, 1963.
       ■ Cooke, Rupert Croft. Madeira. London: Putnam, 1961.
       ■ Cossart, Noel. Madeira the Island Vineyard. London: Christie's, 1984.
       ■ Da Silva, Fernando Augusto, and Carlos Azevedo de Menezes. Elucidário Madeirense, 3 vols. Funchal, 1940.
       ■ Duncan, T. Bentley. Atlantic Islands in the Seventeenth Century: Madeira, the Azores and the Cape Verdes in Seventeenth-Century Commerce andNavigation. Chicago: University of Chicago Press, 1972.
       ■ Guill, James H. A History of the Azores Islands. Menlo Park, Calif.: Author's Edition, 1972.
       ■ Instituto Histórico Da Ilha Terceira [Azores]. Os Açores E O Atlântico ( Séculos XIV-XVII) [Proceedings of International Colloquium, August 1983]. Angra do Heroismo, Terceira Island, Azores, 1984.
       ■ Koebel, William Henry. Madeira Old and New. London: Griffiths, 1909.
       ■ Mee, Jules. Histoire de la découverte des Iles Açores. Ghent, 1901.
       ■ Peres, Damião. A Madeira sob os donatórios-Séculos XV e XVI. Funchal, 1914.
       ■ Rogers, Francis M. Atlantic Islanders of the Azores and Madeiras. North Quincy, Mass.: Christopher House, 1979.
       ■ Serpa, Caetano Valadão. A Gente Dos Açores. Identificaçao-Emigraçio E Religiosidade: Séculos XVI-XX. Lisbon: 1978.
       ■ Silva, J. Donald. "With Columbus in Madeira." Portuguese Studies Review (Durham, NH) I, 1 (Spring-Summer 1991).
       ■ Wheeler, Douglas L. "The Azores and the United States (1787-1987): Two Hundred Years of Shared History." Boletim do Instituto Histórico da Ilha Terceira XLV (1988): 55-71.
       ■ Almada, José de. A Aliança Inglesa, 2 vols. Lisbon, 1947.
       ■ Atkinson, William C. British Contributions to Portuguese and Brazilian Studies. London: British Council, 1974.
       ■ Bourne, Kenneth. The Foreign Policy of Victorian England 1830-1902. Oxford: Oxford University Press, 1970.
       ■ British Broadcasting Corporation (BBC). 600 Years of Anglo-Portuguese Alliance. London: BBC, 1973.
       ■ British Community Council of London. Souvenir Brochure Commemorating the 600th Anniversary of the Anglo-Portuguese Treaty of Alliance and Friendship, 1373-1973. Lisbon, 1973.
       ■ Cabral, Manuel Villaverde. Portugal na Alvorada do Século XX. Lisbon, 1979.
       ■ Caetano, Marcello "Aliança Inglesa." Enciclopédia Luso-Brasileira da Cultura. Vol. 1 (1963): 1270-1271.
       ■. "L'alliance Anglo-Portuguese: Histoire et situation actuelle." Chronique de politique etrangére (Paris) XX, 6 (1967): 695-708.
       ■ Castro, Armando. A dominação inglesa em Portugal. Estudo seguido de Antologia Textos dos Sécs. XVIII e XIX. Oporto: Afrontamento, 1972.
       ■ Crollen, Luc. Portugal, the U.S. and NATO. Leuven, Belgium: Leuven University Press, 1973.
       ■. "Portugal." In O. De Raeymaeker et al. Small Powers in Alignment, 27-96. Leuven, Belgium: Leuven University Press, 1974.
       ■ Cunha Leal, Francisco. Portugal e Inglaterra. Corunna, 1932.
       ■ Davidson, Basil. "The Oldest Alliance Faces a Crisis." In Philip Masonm, ed., Angola: A Symposium. Views of a Revolt, 138-60. London: Oxford University Press, 1962.
       ■ Duff, Katherine. "The War and the Neutrals." In Arnold and Veronica Toyn-bee, eds., Survey of International Affairs. London: Chatham House, 1956.
       ■ Duffy, James. A Question of Slavery. Oxford: Clarendon Press, 1967.
       ■ Epstein, John. "The Anglo-Portuguese Alliance, 1373-1973." World Survey (London) 54 (June 1973): p. 18.
       ■ Ferreira, José Medeiros. Estudos de Estratégia e Relações Internacionais. Lisbon, 1981.
       ■ Ferreira Martins, General L. O Poder Militar Da Gran-Bretanha E A Aliança Anglo-Lusa. Coimbra, 1939.
       ■ Francis, A. D. The Methuens and Portugal 1691-1700. Cambridge: Cambridge University Press, 1966.
       ■. Portugal 1715-1808. London: Tamesis, 1985.
       ■ Freitas, A. Barjona de. A Questão Ingleza. Lisbon, 1891.
       ■ Gonçalves, Caetano. A Aliança Luso-Britânica e o Domínio Colonial Português. Lisbon, 1917.
       ■ Guedes, Armando Marques. A Aliança Inglesa: Notas de História diplomática, 1383-1943. Lisbon, 1943. Halpern Pereira, Miriam. Revoluçio, finanças, dependência externa. Lisbon, 1979.
       ■ Howorth, A. H. D'Araujo Scott. A Aliança Luso-Britânica E A Segunda Guerra Mundial. Lisbon, 1956.
       ■ Kay, Hugh. Salazar and Modern Portugal. New York: Hawthorne, 1970.
       ■ Lawrence, L. Nehru Seizes Goa. New York: Pageant, 1963.
       ■ Livermore, H. V. "The Anglo-Portuguese Alliance: Historical Perspective." 600 Years of Anglo-Portuguese Alliance, 7-15. Lisbon: BBC, 1973.
       ■ Macedo, Jorge Borges de. História Diplomática Portuguesa-Constantes e Linhas de Força. Lisbon, 1987.
       ■ Manoel, J. de Câmara. Portugal e Inglatterra. Lisbon, 1909.
       ■ Martinez, Pedro S. História Diplomática de Portugal. Lisbon, 1986.
       ■ Medlicott, W. N. The Economic Blockade, Vol. II. London: His Majesty's Stationery Office, 1952.
       ■ Oliveira, Pedro Aires. Os Despojos Da Alianca. A Gra-Bretanha e a questao colonial portuguesa 1945-1975. Lisbon: Tinta-da-China, 2007. Ortigão, Ramalho. John Bull. Lisbon, 1887.
       ■ Prestage, Edgar. Diplomatic Relations of Portugal with France, England and Holland from 1646 to 1668. Watford, U.K.: Voss & Michael, 1925.
       ■. Chapters in Anglo-Portuguese Relations. London: Voss & Michael, 1935.
       ■ Russell, Peter E. The English Intervention in Spain and Portugal in the Time of Edward III and Richard II. Oxford: Oxford University Press, 1955. Sarmento, J. E. Morães. The Anglo-Portuguese Alliance and Coast Defense. London, 1908.
       ■ Serrão, Joel. "O Ultimatum (January 1890)." Dicionário de História de Portugal. Vol. IV (1971): 219-24.
       ■ Shafaat, Ahmed Khan, ed. Anglo-Portuguese Negotiations Relating to Bombay, 1660-1667. Oxford: Oxford University Press, 1922.
       ■ Sideri, Sandro. Trade and Power: Informal Colonialism in Anglo-Portuguese Relations. Rotterdam: Rotterdam University Press, 1970.
       ■ Sousa, Carlos Hermenegildo de. A Aliança Anglo-Portuguesa. Lisbon, 1943.
       ■ Stone, Glyn A. "The Official British Attitude to the Anglo-Portuguese Alliance, 1910-45." Journal of Contemporary History (London) 10, 4 (Oct. 1975): 729-46.
       ■. The Oldest Ally: Britain and the Portuguese Connection, 1936-1941. Woodbridge, U.K.: Royal Historical Society and Boydell Press, 1994. Teixeira, Nuno Severiano. O Ultimatum Inglês: Política Externa no Portugal do 1890. Lisbon, 1990.
       ■ Teles, Basilio. Do Ultimatum ao 30 de Janeiro. Oporto, 1905.
       ■ Vicente, António Pedro. "Um testemunho de 1796 sobre a Situação de Portugal face ao domínio inglês." In Arquivos do Centro Cultural Portugües, IV. Paris, 1972.
       ■ Vieira de Castro, Luís. D. Carlos I. ( Elementos de História Diplomática), 2nd ed. Lisbon, 1941.
       ■ Vincent-Smith, John. "Britain, Portugal and the First World War." European Studies Review 4, 3 (1974).
       ■. "The Portuguese Economy and the Anglo-Portuguese Commercial Treaty of 1916." Iberian Studies (Keele, U.K.) III, 2 (Autumn 1974): 49-54.
       ■. "The Portuguese Republic and Britain, 1910-14." Journal of Contemporary History 10, 4 (Oct. 1975): 707-27.
       ■ Vintras, R. E. The Portuguese Connection: A Secret History of the Azores Base. London: Bachman & Turner, 1974. Viriato [Pseud]. A Aliança lnglesa. Lisbon, 1914.
       ■ Walford, A. R. The British Factory in Lisbon and Its Closing Stages Ensuring upon the Treaty of 1810. Lisbon, 1940.
       ■ Wheeler, Douglas L. "The Portuguese in Angola, 1836-1891: A Study in Expansion and Administration." Ph.D. dissertation, History Department, Boston University, 1963.
       ■. "19th Century: Anglo-Portuguese Alliance and the Scramble for Africa." In BBC, 600 Years of Anglo-Portuguese Alliance, 40-43. London: BBC, 1973.
       ■. "The Price of Neutrality: Portugal, the Wolfram Question and World War II." Luso-Brazilian Review (Madison, Wisc.) 34, 1, 2 (Summer 1986; Winter 1986): 107-27; 97-111.
       ■ Wordsworth, William. William Wordsworth's Convention of Cintra: A Facsimile of the 1809 Tract [Introduction by Gordon Kent Thomas]. Provo, Utah: Brigham Young University Press, 1983.
       ■ Young, George. Portugal Old and Young. Oxford: Oxford University Press, 1917.
       ■ ANTHROPOLOGY, SOCIOLOGY, RURAL AND URBAN SOCIETY
       ■ Almeida, Miguel Vale de. The Hegemonic Male: Masculinity in a Portuguese Town. Oxford: Berghan, 1996.
       ■ Black, Richard. Crisis and Change in Rural Europe: Agricultural Development in the Portuguese Mountains. Aldershot, U.K.: Avebury and Ashgate, 1992.
       ■ Brettell, Caroline B. Men Who Migrate, Women Who Wait: Population and History in a Portuguese Parish. Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1986.
       ■. "The Absence of Men." Natural History 96, 2 (Feb. 1987): 52-61.
       ■. "The Portuguese." In Encyclopedia of World Cultures. New Haven, Conn.: Human Relations Area Files, 1990.
       ■. "The Priest and His People: The Contractual Basis for Religious Practice in Rural Portugal." In Ellen Badone, ed., Religious Orthodoxy and Popular Faith in European Society, 55-75. Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1990.
       ■ Brogger, Jan. Pre-bureaucratic Europeans: A Study of a Portuguese Fishing Community. Oxford: Oxford University Press, 1989. Cabral, Manuel Villaverde. "Portuguese Perspectives." Sociologia Ruralis [Journal of European Rural Sociology] XXIV, 1 (1986); number devoted to rural Portugal today. Chaney, Rick. Regional Emigration and Remittances in Developing Countries: The Portuguese Experience. New York: Praeger, 1986. Cole, Sally. Women of the Praia: Work and Lives in a Portuguese Colonial Community. Princeton, N.J.: Princeton University Press, 1991. Cutileiro, José. A Portuguese Rural Society. Oxford: Oxford University Press, 1971.
       ■ Deschamps, Paul. Portugal: La Vie Sociale Actuelle. Paris, 1935.
       ■. Histoire Sociale du Portugal. Paris, 1959.
       ■ Dias, Jorge. Rio do Onor-comunitarismo agropastoral. Oporto, 1953.
       ■. Ensaios Etnológicos. Lisbon, 1961.
       ■. The Portuguese Contribution to Cultural Anthropology. Johannesburg: Witwaterstrand University Press, 1964.
       ■. Vilarinho Da Furna: Uma Aldeia Comunitária. Rev. ed. Lisbon, 1981.
       ■ Downs, Charles. Os Moradores à Conquista da Cidade. Lisbon, 1978.
       ■. "Community Organization, Political Change and Urban Policy: Portugal. 1974-1976." Ph.D. dissertation, Department of Sociology. University of California, 1980.
       ■. "Residents' Commissions and Urban Struggles in Revolutionary Portugal." In L. S. Graham and D. L. Wheeler, eds., In Search of Modern Portugal: The Revolution and Its Consequences. Madison: University of Wisconsin Press, 1983.
       ■ Dracklé, Dorlé. Macht und Ohnmacht: Der Kampf num die Agarreform im Alentejo ( Portugal). Gottingen, Germany: Edit. Re, 1991.
       ■ Espírito Santo, Moise. Communidade Rural ao Norte do Tejo. Lisbon, 1980.
       ■ Feijó, Rui, H. Martins, and João de Pina Cabral, eds. Death in Portugal. Oxford: Journal of the Anthropological Society of Oxford, 1983.
       ■ Feijó, Rui Graça. "State, Nation and Regional Diversity in Portugal: An Overview." In Richard Herr and John H. Polt, eds., Iberian Identity: Essays on the Nature of Identity in Portugal and Spain, 37-47. Berkeley: Institute of International Studies, University of California, 1989.
       ■ Feio, Mariano. Les Bas Alentejo et l'Algarve. Lisbon, 1949.
       ■ Ferreira de Almeida, João. Classes sociais nos campos. Lisbon, 1986.
       ■ Fonseca, Ramiro da. O Livro da Saúde e da Doença. Lisbon, 1979.
       ■ Gallop, Rodney. Portugal: A Book of Folk-Ways. Cambridge: Cambridge University Press, 1936. Reprinted, 1961.
       ■ Hoefgen, Lynn. "The Integration of Returnees from the Colonies into Portugal's Social and Economic Life." Ph.D. dissertation, Department of Anthropology, University of Florida, 1985.
       ■ Ingerson, Alice Elizabeth. "Corporatism and Class Consciousness in Northwestern Portugal." Ph.D. dissertation, Department of Anthropology. Johns Hopkins University, 1984.
       ■ Jenkins, Robin. The Road to Alto. London: Pluto Press, 1979.
       ■ Lawrence, Denise. "Menstrual Politics: Women and Pigs in Rural Portugal." In T. Buckley and A. Gottlieb, eds., Blood Magic: The Anthropology of Menstruation, 117-36. Berkeley: University of California Press, 1988.
       ■. "Suburbanization of House Form and Gender Relations in a Rural Portuguese Agro-Town." Architecture and Behavior 4, 3 (1988): 197-212.
       ■ Martins, Hermínio. "Portugal." In Margaret S. Archer and Salvador Giner, eds., Contemporary Europe: Class, Status and Power. New York: St. Martins, 1971.
       ■ Mattoso, José. Identificação de um país. Lisbon, 1985.
       ■ Merten, Peter. Anarchismüs und Arbeiterkãmpf in Portugal. Hamburg: Libera-tare Association, 1981.
       ■ Nataf, Daniel. "Social Cleavages and Regime Formation in Contemporary Portugal." Ph.D. dissertation, Department of Political Science, UCLA, 1987.
       ■ Nazareth, J. Manuel. "Familia e Emigração em Portugal: Ensaio Exploratório." Economia e Socialismo 23 (1977): 31-50.
       ■ O'Neill, Brian Juan. "Dying and Inheriting in Rural Tras-os-Montes." Journal of the Anthropological Society of Oxford 14 (1983): 44-74.
       ■. Social Inequality in a Portuguese Hamlet: Land, Late Marriage, and Inheritance, 1870-1978. Cambridge: Cambridge University Press, 1987.
       ■ Pacheco, Helder. Tradições Populares de Portugal. Lisbon, 1985.
       ■ Pardoe, Julia. Traits and Traditions of Portugal, 2 vols. London, 1832.
       ■ Pereira Neto, João Baptista. "Social Evolution in Portugal since 1945." In Raymond S. Sayers, ed., Portugal and Brazil in Transition, 212-27. Minneapolis: University of Minnesota Press, 1968.
       ■ Pina-Cabral, João de. Sons of Adam, Daughters of Eve: The Peasant World-View of the Alto Minho. Oxford: Clarendon Press, 1986.
       ■. "Sociocultural Differentiation and Regional Identity in Portugal." In
       ■ R. Herr and J. H. Polt, eds., Iberian Identity, 3-18. Berkeley: Institute of International Studies, 1989.
       ■ Poinard, Michel. La Retour des Traveilleurs Portugais. Paris: La Documentation Francaise, 1979.
       ■ Reed, Robert Roy. "Managing the Revolution: Revolutionary Promise and Political Reality in Rural Portugal." Ph.D. dissertation, Department of Anthropology, Indiana University, 1988.
       ■ Riegelhaupt, Joyce F. "In the Shadow of the City: Integration of a Portuguese Village" [São João das Lampas, nr, Cascais]. Ph.D. dissertation, Department of Anthropology, Columbia University, 1964.
       ■. "Saloio Women: An Analysis of Informal and Formal Political and Economic Roles of Portuguese Peasant Women." Anthropological Quarterly 40, 3 (July 1967): 109-26.
       ■. "Festas and Padres: The Organization of Religious Action in a Portuguese Parish." American Anthropologist 75 (1973): 835-52.
       ■. "Peasants and Politics in Salazar's Portugal: The Corporate State and Village 'Nonpolitics'" In L. S. Graham and H. Makler, eds., Contemporary Portugal: The Revolution and Its Antecedents, 167-90. Austin: University of Texas Press, 1979.
       ■ Rodrigues, Julieta E. S. de Almeida. "Continuity and Change in Urban Portuguese Women's Roles: Emerging New Household Structures." Ph.D. dissertation, Department of Sociology, Columbia University, 1979.
       ■ Rowland, Robert. "Demographic Patterns and Rural Society in Portugal." So-ciologica Ruralis 26, 1 (1986): 36-47.
       ■ Sanchis, Pierre. Arraial. La Fête d'un Peuple: Les Pélerinages Populaires au Portugal. Paris, 1976.
       ■ Siegel, Bernard J. "Social Structure and Medical Practitioners in Rural Brazil and Portugal." Sociologia (São Paulo) 20, 4 (Oct. 1958): 463-76.
       ■. "Conflict, Parochialism and Social Differentiation in Portuguese Society." Journal of Conflict Resolution V, 1 (March 1961): 35-12.
       ■ Smith, T. Lynn. "The Social Relationships of Man to the Land in Portugal." Sociologia 25, 1 (Dec. 1963): 319-43.
       ■ Sousa Santos, Boaventura. "Estado e sociedade na semiperíferia do sistema mundiale: O caso português." Análise Social 87-89 (1985): 869-902.
       ■. "Social Crisis and the State." In Kenneth Maxwell, ed., Portugal in the 1980s: Dilemmas of Democratic Consolidation, 167-95. Westport, Conn.: Greenwood, 1986.
       ■ Vasconcellos, Joaquim Leite de. Ethnograia Portuguesa, 8 vols. Lisbon, 1941-82.
       ■. Tradições Populares Portugueses. New ed. Lisbon, 1986.
       ■ Willems, Emilio. "On Portuguese Family Structure." International Journal of Comparative Society (Dharwar, India) 3, 1 (Sept. 1962): 65-79.
       ■ ARTS, ARCHITECTURE, URBAN PLANNING, MUSIC
       ■ Almeida, Rodrigo Vicente de. História da Arte em Portugal: ( Segundo Estudo) Documentos lnéditos. Oporto, 1883. Almeida D'Eca, Admiral Vicente M. Castles of Portugal. Lisbon, 1925. Amaral, Francisco K. Lisboa: Uma Cidade em Transformação. Lisbon, 1969. Azevedo, Carlos de, and Chester Brummel. Churches of Portugal. New York: Scala Books, 1985.
       ■ Barreira, João, ed. Arte Portuguesa: As Decorativas, 2 vols. Lisbon, n.d.
       ■ Barretto, Mascarenhas, and George Dykes. Fado: Lyrical Origins and Poetical Motivation. Lisbon, 1977.
       ■ Binney, Marcus. Country Manors of Portugal. London: Scala, 1987.
       ■ Branco, Luís de Freitas. A Música em Portugal. Lisbon, 1930.
       ■ Brito, Manuel Carlos de. Opera in Portugal in the Eighteenth Century. Cambridge: Cambridge University Press, 1989.
       ■ Carvalho, Pinto de. História de Fado. Lisbon, 1903 and 1982 eds.
       ■ Castro d'Aire, Teresa. O Fado. Lisbon: Temas da Actualidade, 1996.
       ■ Chicó, Mário Tavares. A Architectura Gótica em Portugal. Lisbon, 1968.
       ■ França, José-Augusto. A Arte em Portugal No Século XIX. Lisbon, 1966.
       ■. Lisboa Pombalina e o Illuminismo, 2nd ed. Lisbon, 1977.
       ■ Gallop, Rodney. "The Fado (The Portuguese Song of Fate)." Musical Quarterly XIX (1933): 199-213.
       ■. Eight Portuguese Folksongs. Oxford: Oxford University Press, 1936.
       ■ Gil, Júlio. The Finest Churches in Portugal. Lisbon, 1988.
       ■. The Finest Castles in Portugal, 3rd ed. George F. W. Dykes, trans. Lisbon, 1996.
       ■ Gonçalves, Rui Mário. Pintura e escultura em Portugal. Lisbon: Instituto de Cultura, 1984.
       ■. 100 Pintores Portugueses do século XX. Lisbon: Alfa, 1986.
       ■ Kubler, George. Portuguese Plain Architecture: Between Spices and Diamonds, 1521-1706. Middletown, Conn.: Wesleyan University Press, 1972.
       ■. Studies in Ancient American and European Art: The Collected Essays of George Kubler. New Haven, Conn.: Yale University Press, 1985.
       ■, and Martin Soria. Art and Architecture in Spain and Portugal. Harmondsworth, U.K.: Penguin, 1959.
       ■ Lacerda, Aarão de. História da Arte em Portugal, 2 vols. Oporto, 1942-48.
       ■ Leão, Joaquim de Sousa. "Decorative Art: The Azulejo." In H. V. Livermore, ed. Portugal and Brazil: An Introduction. Oxford: Oxford University Press, 1953.
       ■ Lopes Graça, Fernando. A canção popular portuguesa. Lisbon, 1953.
       ■ Moita, Luís. O fado: canção de vencidos. Lisbon, 1936.
       ■ Neves, José Cassiano. The Palace and Gardens of Fronteira: Seventeenth and Eighteenth Century Portuguese Style. Lisbon: Quetzal and Scala, 1995. North, C.T. Guia dos castelos antigos de Portugal, 2 vols. Lisbon: Bertrand Ed., 2002.
       ■ Pacheco, Jose. Stuart Carvalhais. O desenho grafico e a imprensa. Lisbon: Biblioteca do Empresario, 2000. Pereira, Paulo, ed. Arte portuguesa. Lisbon: Círculo de Leitores, 1995. Picchio, Luciana Stegagno. Storia del Teatro Portoghese. Rome: Edizinio deli' Ateneo, 1964.
       ■ Queirós, José. Cerâmica Portuguesa, 2 vols. 2nd rev. ed. Lisbon, 1948.
       ■ Santos, Luís Reis. Monuments of Portugal. Lisbon, 1940.
       ■ Santos, Reinaldo dos. A Escultura em Portugal, 2 vols. Lisbon, 1948-50.
       ■. História da Arte em Portugal. Oporto, 1953.
       ■ Sasportes, José. História da Dança em Portugal. Lisbon, 1970. Simões, J. M. dos Santos. "Azulejos in a Land of Many Colours." Connoisseur (London) CXXXVII, 551 (1956): 15-21.
       ■ Smith, Robert C. A Talha em Portugal. Lisbon, 1963.
       ■. The Art of Portugal, 1500-1800. London, Weidenfeld and Nicolson, 1968.
       ■. "The Building of Mafra." Apollo 97, 134 (April 1973): 360-67.
       ■ Stoop, Anne de. Demeures portugaises dans les environs de Lisbonne. Paris: Weber, 1986.
       ■. Palais et manoirs: Le Minho. Paris: Ed. du Seuil, 1995.
       ■ Tannock, Michael. Portuguese 20th Century Artists: A Biographical Dictionary. Chichester, U.K.: Phillimore, 1978.
       ■ Taylor, René. "The Architecture of Port Wine." The Architectural Review CXXIX, 772 (1961): 368-99.
       ■ Terol, Marylene. Azulejos a Lisbonne. Paris: Hervas, 1992.
       ■ Veiga de Oliveira, Ernesto. Instrumentos musicais populares portugueses. Lisbon, 1982.
       ■ Watson, Walter Crum. Portuguese Architecture. London: Constable, 1908. Wohl, Hellmut. "Carlos Mardel and His Lisbon Architecture." Apollo 97, 134 (April 1973): 350-59.
       ■ Andrade, Sergio de. "Presepios." In Dicionario de Arte Barroca em Portugal. Lisbon: Presenca, 1989. Barreira, Joao. Arte Portuguesa, Arquitectura e Escultura. Lisbon: Excelsior, n.d.
       ■ Cardoso, Arnaldo Pinto. O Presepio Barroco Portugues. Lisbon: Bertrand, 2003.
       ■ Chaves, Luis. Os Barristas Portugueses. Coimbra, 1925.
       ■. Natal Portugues. Oporto: Liv. Classica Editora, 1942.
       ■ Gargano, Pietro. Il Presepio. Otto Secoli di Storia, Arte, Tradizione. Milan: Fenice, 1995.
       ■ Lima, Henrique de Campos F. Joaquim Machado de Castro, Escultor Conimbricense. Coimbra: Instituto de Historia de Arte, 1989. Macedo, Diogo de. Presepios Portugueses. Lisbon: Artis, 1951.
       ■. Machado de Castro. Lisbon: Artis, 1958.
       ■ Morais, Heitor. Natal do Meu Coracao. Braga: Ed. A.O., 1991.
       ■ Pais, Alexandre Nobre. Presepios Portugueses Monumentos do Seculo XVIII em Terracotta, 2 vols. Master's thesis in history of art, Universidade Nova de Lisboa, 1998.
       ■ Queiros, Jose. Ceramica Portuguesa. Lisbon: Presenca, 1998. Santos, Reinaldo dos. A Escultura em Portugal. Lisbon: Bertrand, 1951. Serrao, Vitor. Historia da Arte em Portugal IV-O Barroco. Lisbon: Presenca, 2003.
       ■ Smith, Robert C. The Art Of Portugal 1500-1800. New York: Meredith Press, 1968.
       ■ Sousa, Ernesto de. Presepios. Lisbon: Bertrand, 1998.
       ■ Cinema
       ■ Antunes, Joao and Jose de Matos-Cruz, Cinema Portugues 1896-1998. Lisbon: Lusomundo, 1997.
       ■ Bandeira, Jose Gomes. Porto: 100 anos de cinema portugues. Oporto: Camara Municipal do Porto, 1996. Duarte, Fernando. Primitivos do Cinema Portugues. Lisbon: Cinecultura, 1960.
       ■ Faria de Almeida, M., Resumo da Historia do Cinema. Lisbon: RTP, 1982. Nobre, Roberto. Singularidades do Cinema Portugues. Lisbon: Portugalia, n.d.
       ■ Pina, Luis de. Aventura do Cinema Portugues. Lisbon: Vega, 1977.
       ■. Documentarismo Portugues. Lisbon: IPC, 1977.
       ■. Panorama do Cinema Portugues. Lisbon: Terra Livre, 1978.
       ■. Historia do Cinema Portugues. Mem Martins: Europa-America, 1986.
       ■ Ribeiro, Felix. O Cinema Portugues antes do Sonoro. Esboco Historiconema Portugues. Lisbon: Terra Livre, 1978.
       ■. Panorama do Cinema Portugues. Lisbon: n.d.
       ■ Andresen, Sofia de Melo Breyner. A Fada Oriana. 9th ed. Lisbon: Figueiri-nhas, 1985.
       ■ Araújo, Matilde Rosa. A estrada fascinante. Lisbon: Livros Horizonte, 1988. Barreto, Garcia. Literatura Para Crianças E Jovens Em Portugal. Oporto:
       ■ Campo Das Letras, 1998. Bastos, Glória. A escrita para crianças em Portugal no seculo XIX. Lisbon:
       ■ Caminho da Educaçao, 1997. Cadet, Maria Rita Chiappe. Os Contos da Mamã. Lisbon: Lallement Freres, 1883.
       ■ Castro, Fernanda. Mariazinha em Africa, 2nd ed. Lisbon: Portugália, 1947. Cross, Esther, and Wilbur Cross. Portugal. Chicago: Childrens Press, 1986. DeSkalon, Anna, and Christa Stadtler. We Live in Portugal. New York: Watts, 1987.
       ■ Gomes, Alice. A Nau Catrineta, 2nd ed. Lisbon: Portugália, 1973.
       ■. A literatura para a infância. Lisbon: Torres & Abreu, 1979.
       ■ Letria, José Jorge. Do sentimento mágico da vida. Lisbon: Escritor, 1994. Müller, Adolfo Simões. Historiazinha de Portugal, 6th ed. Oporto: Tavares Martins, 1983.
       ■ Osório, Ana de Castro. Para as crianças. Illustr. by Leal da Câmara. Setúbal: Liv. Crianças, 1908.
       ■ Pires, Maria Laura Bettencourt. História da literatura infantil portuguesa. Lisbon: Vega, 1981. Ribeiro, Aquilino. Arca de Noé-III Classe. Lisbon, 1989. Rocha, Natércia. Breve História da Literatura para Crianças em Portugal. Lisbon: Instituto de Cultura e Língua Portuguesa, 1984.
       ■. Bibliografia geral da literatura portuguesa para crianças. Lisbon: Edit. Comunicação, 1987.
       ■ Sá, Domingos Guimarães de. A literatura infantil em Portugal. Braga: Edit. Franciscana, 1981.
       ■ Selfridge. John. Portugal. New York: Chelsea House, 1990. Vaz de Carvalho, Maria Amália. Contos para os Nossos Filhos, 11th ed. Oporto: Barreira, 1947.
       ■ Viana, António Manuel Couto. Jõao de Deus e um século de literatura infantil em Portugal. Lisbon: Ed. do Templo, 1978.
       ■ Lisbon, Capital City, in History and Literature
       ■ Castelo-Branco, Fernando. Lisboa Seiscentista, 3rd ed. Lisbon: 1969.
       ■ Castilho, Júlio de. Lisboa Antiga, 7 vols. Lisbon, 1935-45.
       ■ Couto, Dejanirah. Histoire de Lisbonne. Paris: Fayard, 2000.
       ■ Crespo, Ángel. Lisboa Mítica e Literária. Lisbon: Liv. Horizonte, 1987.
       ■ Dias, Marina Tavares. Lisboa Desaparecida. Lisbon: Quimera, 1990.
       ■ Dionísio, Sant'anna, ed. Guia de Portugal. Vol. I: Lisboa e Arredores. Lisbon: Biblioteca Nacional de Lisboa, 1924, orig. ed; reprint, Gulbenkian Foundation, 1979.
       ■ França, José-Augusto. Lisboa Pombalina e o Iluminismo. Lisbon: Bertrand, 1977.
       ■ Moita, Irisalva, ed. O Livro de Lisboa. Lisbon: Liv. Horizonte, 1994.
       ■ Neves, Orlando. Lisboa em Crónica. Lisbon: Author's Ed., 1968.
       ■ Pavão, Luís, and Mário Pereira. Tabernas de Lisboa. Lisbon: Assírio & Alvim, 1981.
       ■ Pessoa, Fernando. Lisboa. O que o turista deve ver: What the Tourist Should See. Lisbon: Liv. Horizonte, 1997.
       ■ Queirós, José Maria Eça de. À Capital. Lisbon: Sá da Costa, 1960.
       ■ Santos, Piedade Braga, et al. Lisboa Setecentista vista por Estrangeiros. Lisbon: Liv. Horizonte, 1996.
       ■ Vieira, Alice. Esta Lisboa. Lisbon: Caminho, 1993.
       ■ Wright, David, and Patrick Swift. Lisbon: A Portrait and Guide. New York: Scribners, 1971.
       ■ Azevedo, João Lúcio. Historia das Cristãos-Novos. Lisbon: Liv. Clássica, 1975.
       ■ Baião, António. A Inquisição em Portugal e no Brasil: Subsídios para a sua história. Lisbon: Arquivo Histórico Portugues, 1906. Bethencourt, Francisco. "Portugal: A Scrupulous Inquisition," In Bengt Ankarloo and Gustav Henningsen, eds., Early Modern Witchcraft: Centres and Peripheries, 403-22. Oxford: Clarendon Press, 1990.
       ■. "Os equilíbrios sociais do Poder." In José Mattoso, ed., Historia De Portugal, Vol. 3, No Alvorecer Da Modernidade ( 1480-1620). Lisbon: Estampa, 1993.
       ■. História das Inquisições: Portugal, Espanha e Itália. Lisbon: Círculo de Leitores, 1994.
       ■ Braga, Maria Luísa. A Inquisição em Portugal na primeira metade do Séc. XVIII. Lisbon: Inst. Nacional de Investigação Científica, 1992.
       ■ Haliczer, Stephen, ed. Inquisition and Society in Early Modern Europe. London: Croom Helm, 1987.
       ■ Herculano, Alexandre. History of the Origin and Establishment of the Inquisition in Portugal. Reprint. New York: AMS Press, 1968.
       ■ Magalhães, Joaquim Romero. "Em Busca dos Tempos da Inquisição (15731615)." Revista de História das Ideias 9 (1987): 191-228.
       ■ Mea, Elvira Cunha Azevedo. A Inquisição de Coimbra no Século XVI. Oporto, 1989.
       ■ Mendonça, José Lourenço D. de, and António Joaquim Moreira. História da Inquisição em Portugal. Lisbon: Círculo de Leitores, 1980.
       ■ Novinsky, Anita, and Luísa M. Carneiro, eds. Inquisição: Ensaios sobre Mentalidade, Heresias e Arte. Rio de Janeiro: Expressão e Cultura, 1992.
       ■ Pereira, Isais da Rosa. Documentos para a história da Inquisição em Portugal. Lisbon, 1987.
       ■ Rego, Yvonne Cunha, ed. Feiticeiros, Profetas e Visionários: Textos Antigos Portugueses. Lisbon: Imprensa Nacional e Casa da Moeda, 1981.
       ■ Saraiva, António José. Inquisição e cristãos-novos. Lisbon: Estampa, 1985.
       ■ Walker, Timothy Dale. "Doctors, Folk Medicine and the Inquisition: The Repression of Popular Healing in Portugal during the Enlightenment Era." Ph.D. dissertation, Department of History, Boston University, 2001.
       ■ Literature in English Translation: Selection
       ■ Alcaforado, Mariana. The Letters of a Portuguese Nun ( Mariana Alcaforado). Edgar Prestage, trans. London: D. Nutt, 1893.
       ■ Andrade, Eugénio de. "White on White." Alexis Levitin, trans. Quarterly Review of Literature. Poetry Series VIII. Vol. 27. Princeton, N.J., 1987.
       ■. Another Name for Earth; O outro nome da terra. Alexis Levitin, trans. Ft. Bragg, Calif.: QED Press, 1997.
       ■ Andresen, Sophia de Mello Breyner. Marine Rose: Selected Poems. Ruth Fain-light, trans. Redding Ridge, Conn.: Swan Books, 1989.
       ■ Antunes, António Lobo. South of Nowhere. Elizabeth Lowe, trans. New York: Random House, 1983.
       ■. Fado Alexandrino. Gregory Rabassa, trans. New York: Grove Weidenfeld, 1990.
       ■. An Explanation of the Birds. Richard Zenith, trans. New York: Grove Weidenfeld, 1991.
       ■. Act of the Damned. New York: Grove Press, 1995.
       ■. The Natural Order of Things. New York: Grove Press, 2000.
       ■ Barreno, Maria Isabel, Maria Teresa Horta, and Maria Velho da Costa. The Three Marias: New Portuguese Letters. Helen R. Lane, trans. New York: Doubleday, 1975.
       ■ Bell, Aubrey F. G. Poems from the Portuguese ( with the Portuguese text). A.
       ■ Bell, trans. Oxford: Blackwell, 1913.
       ■ Camões, Luís de. The Lusiads of Luís de Camões. Leonard Bacon, trans. New York: Hispanic Society of America, 1950.
       ■. The Lusiads. William C. Atkinson, trans. Harmondsworth, U.K.: Penguin, 1952.
       ■. The Lusiads. Landeg White, trans. New York: Oxford University Press, 1997.
       ■ Castelo Branco, Camilo. Doomed Love ( A Family Memoir). Alice R. Clemente, trans Providence, R.I.: Gávea-Brown, 1995. Castro, José Maria Ferreira de. Emigrants. Dorothy Ball, trans. New York: Macmillan, 1962.
       ■. Jungle. Charles Duff, trans. New York: Viking, 1935.
       ■. The Mission. Ann Stevens, trans. London: Hamilton, 1963.
       ■ Dantas, Júlio. The Cardinals' Collation, 48th ed. A. Saintsbury, trans. London, 1962.
       ■ Dias de Melo. Dark Stones. Gregory McNab, trans. Providence, R.I.: Gávea-Brown, 1996.
       ■ Dinis, Júlio. The Fidalgos of Casa Mourisca. Rosanna Dabney, trans. Boston: D. Lothrop, 1891.
       ■ Garrett, Almeida. Brother Luiz de Sousa [play]. Edgar Prestage, trans. London: Elkin Mathess, 1909.
       ■. Travels in My Homeland. John M. Parker, trans. London: Peter Owen and UNESCO, 1987. Griffin, Jonathan. Camões: Some Poems Translated from the Portuguese by Jonathan Griffin. London: Menard Press, 1976. Jorge, Lídia. The Murmuring Coast. Minneapolis: University of Minnesota Press, 1995.
       ■ Lisboa, Eugénio, ed. Portuguese Short Fiction. Manchester, U.K.: Carcanet, 1997.
       ■ Lopes, Fernão. The English in Portugal 1367-87: Extracts from the Chronicles of Dom Fernando and Dom João. Derek W. Lomax and R. J. Oakley, eds. and trans. Warminster, U.K.: Aris & Phillips, 1988.
       ■ Macedo, Helder, ed. Contemporary Portuguese Poetry: An Anthology in English. Helder Macedo, et al., trans. Manchester, U.K.: Carcanet New Press, 1978.
       ■ Martins, J. P. De Oliveira. A History of Iberian Civilization. Aubrey F. G. Bell, trans.; preface by Salvador de Madariaga. New York: Cooper Square, 1969.
       ■ Mendes Pinto, Fernão. The Travels of Mendes Pinto [Orig. title: Peregrinação].
       ■ Rebecca D. Catz, trans., with introduction and notes. Chicago: University of Chicago Press, 1989. Miguéis, José Rodrigues. A Man Smiles at Death with Half a Face. George
       ■ Monteiro, trans. Hanover, N.H.: University Press of New England, 1991.
       ■. Happy Easter. John Byrne, trans. Manchester, U.K.: Carcanet, 1995.
       ■. Steerage and Ten Other Stories. George Monteiro, ed. Providence, R.I.: Gávea-Brown, 1998. Monteiro, Luís De Sttau. The Rules of the Game. Ann Stevens, trans. London: Hamilton, 1965.
       ■ Mourão-Ferreira, David. Lucky in Love. Christine Robinson, trans. Manchester, U.K.: Carcanet, 1999. Namora, Fernando. Field of Fate. Dorothy Ball, trans. London: Macmillan, 1970.
       ■. Mountain Doctor. Dorothy Ball, trans. London: Macmillan, 1956.
       ■ Nemésio, Vitorino. Inclement Weather over the Channel. Francisco Cota Fagundes, trans. Providence, R.I.: Gávea-Brown, 1993.
       ■. Stormy Isles: An Azorean Tale. Francisco C. Fagundes, trans. Providence, R.I.: Gávea-Brown, 2000.
       ■ Paço D'Arcos, Joaquim. Memoirs of a Banknote. Robert Lyle, trans. London, 1968.
       ■ Pedroso, Consiglieri, comp. Portuguese Folk-Tales. Henriqueta Monteiro, trans. Reprint of orig. 1882 ed. New York: Benjamin Blom, 1969.
       ■ Pessoa, Fernando. Fernando Pessoa: Sixty Portuguese Poems. F. E. G. Quintanilha, ed. and trans. Cardiff: University of Wales Press, 1971.
       ■. Selected Poems: Fernando Pessoa. 2nd rev. ed. Jonathan Griffin, trans. Harmondsworth, U.K.: Penguin, 1982.
       ■. The Book of Disquiet. Alfred MacAdams, trans. New York: Pantheon, 1991.
       ■. Fernando Pessoa: Selected Poems. Peter Rickard, ed. and trans. Edinburgh, U.K.: Edinburgh University Press, 1991.
       ■. "The Mariner: A 'Static Drama' in One Act." In Translation: Portugal.
       ■ George Ritchie, et al., trans. The Journal of Literary Translation. Vol. XXV, 38-56. New York: Translation Center, Columbia University, 1991.
       ■. Message: Bilingual Edition. Jonathan Griffin, trans. London: Menard Press and King's College, 1992.
       ■ Pires, José Cardoso. Ballad of a Dog's Beach. Mary Fitton, trans. London: J. M. Dent, 1986.
       ■ Queirós, José Maria Eça de. Cousin Bazilio. Roy Campbell, trans. London: Max Reinhardt, 1953.
       ■. The Relic. Aubrey F. G. Bell, trans. London: Max Reinhardt, 1954.
       ■. The City and the Mountains. Roy Campbell, trans. London: Max Reinhardt, 1955.
       ■. The Sin of Father Amaro. Nan Flanagan, trans. London: Max Reinhardt, 1962.
       ■. The Maias. Patricia McGowan Pinheiro, trans. London: Bodley Head, 1965.
       ■. The Illustrious House of Ramires. Ann Stevens, trans. London: Bodley Head, 1968.
       ■. Letters from England. Ann Stevens, trans. London: Bodley Head, 1970.
       ■. To the Capital. John Vetch, trans. Manchester, U.K.: Carcanet, 1995.
       ■ Quental, Antero de. Sixty-four Sonnets. Edgar Prestage, trans. London: David Nutt, 1894.
       ■ Redol, Alves. The Man with Seven Names. L. L. Barrett, trans. New York: Knopf, 1964.
       ■ Resende, André de. André deResende's 'Poema Latina'/ 'Latinpoems.' J. C. R. Martyn, ed. and trans. Lewiston N.Y.: Lampeter and Edwin Mellen, 1998. Ribeiro, Aquilino. When the Wolves Howl. Patricia McGowan Pinheiro, trans. New York: Macmillan; London: Cape, 1963. Sá Carneiro, Mário de. The Great Shadow ( and Other Stories). Margaret Jull Costa, trans. Sawtry, U.K.: Dedalus, 1996. Santareno, Bernardo. The Promise. Nelson H. Vieira, trans. Providence, R.I.: Gávea-Brown, 1981.
       ■ Saramago, José. Baltasar and Blimunda. Giovanni Pontiero, trans. New York: Harcourt, Brace, 1987.
       ■. The Stone Raft. Giovanni Pontiero, trans. New York: Harcourt, Brace, 1991.
       ■. The Year of the Death of Ricardo Reis. Giovanni Pontiero, trans. New York: Harcourt, Brace, 1991.
       ■. The History of the Siege of Lisbon. Giovanni Pontiero, trans. New York: Harcourt Brace, 1996.
       ■. Blindness. New York: Harcourt, Brace, 1999.
       ■. Tale of the Unknown Island. New York: Harcourt Brace, 2000.
       ■. All the Names. Margaret Jull Costa, trans. New York: Harcourt, 2000.
       ■. Journey to Portugal. New York: Harcourt Brace, 2001.
       ■ Sena, Jorge de. The Poetry of Jorge de Sena: A Bilingual Selection. Frederick G. Williams et al., trans. Santa Barbara, Calif.: Mudborn Press, 1980.
       ■. By the Rivers of Babylon and Other Stories. New Brunswick, N.J.: Rutgers University Press, 1989.
       ■ Vicente, Gil. Four Plays of Gil Vicente: Edited from the Editio Princeps ( 1562). Aubrey F. G. Bell, ed. and trans. Cambridge: Cambridge University Press, 1920.
       ■. Lyrics of Gil Vicente. Aubrey F. G. Bell, trans. Oxford: Oxford University Press, Hispanic Notes and Monographs, Portuguese Series 1, 1921.
       ■. The Play of Rubena. Jack E. Tomlins, trans.; Rene P. Garay and José I. Suarez, eds. New York: National Hispanic Foundation for Humanities, 1993.
       ■. The Boat Plays. David Johnston, trans. and adaptation. London: Oberon, 1996.
       ■. Three Discovery Plays. Anthony Lappin, trans. Warminster, U.K.: Aris & Phillips, 1997.
       ■ Vieira, António. Dust Thou Art. Rev. W. Anderson, trans. London, 1882.
       ■ Portuguese and Portuguese-American Cooking: Cuisine
       ■ Anderson, Jean. Food of Portugal. New York: Hearst, 1994. Asselin, E. Donald. A Portuguese-American Cookbook. Rutland, Vt.: Charles E. Tuttle, 1966.
       ■ Bourne, Ursula. Portuguese Cookery. Harmondsworth, U.K.: Penguin, 1973. Crato, Maria Helena Tavares. Cozinha Portuguesa I, II. Lisbon: Editorial Presença, 1978.
       ■ Dienhart, Miriam, and Anne Emerson, ed. Cooking in Portugal. Cascais: American Women of Lisbon, 1978.
       ■ Feibleman, Peter S. The Cooking of Spain and Portugal. New York: Time-Life Books; Foods of the World, 1969.
       ■ Koehler, Margaret H. Recipes from the Portuguese of Provincetown. Riverside, Conn.: Chatham Press, 1973. Manjny, Maite. The Home Book of Portuguese Cookery. London: Faber & Faber, 1974.
       ■ Marques, Susan Lowndes. Good Food from Spain and Portugal. London: Muller, 1956.
       ■ Modesto, Maria de Lourdes. Cozinha Tradicional Portuguesa. Lisbon: Verbo, 1982.
       ■ Ortiz, Elisabeth Lambert. The Food of Spain and Portugal. The Complete Iberian Cuisine. New York: Atheneum, 1989. Pinto, Elvira. La Bonne Cuisine Portugaise. Paris: Edicions Garanciere, 1985.
       ■ Robertson, Carol. Portuguese Cooking: The Authentic and Robust Cuisine of Portugal. Berkeley Calif.: North Atlantic, 1993. Schmaeling, Tony. The Cooking of Spain and Portugal. Ware, U.K.: Omega, 1983.
       ■ Vieira, Édite. The Taste of Portugal. London: Robinson, 1989.
       ■ Von Treskow, Maria. Zü Gast in Portugal: Eine Kulnarische Reise in Garten Europas. Weingarten: Kunstverlag, 1989. Wright, Carol. Portuguese Food. London: Dent, 1969.
       ■ Afonso, Simonetta Luz, and Angela Delaforce. Palace of Queluz The Gardens. Lisbon, 1989.
       ■ Araújo, Iluídio Alves de. Arte Paisagista e Arte das Jardins em Portugal. Lisbon, 1962.
       ■ Azeredo, Francisco de. Casas Senhoriais Portuguesas. Barcelos, 1986.
       ■ Binney, Marcus. Country Manors of Portugal. New York: Scala Books, 1987.
       ■ Bowe, Patrick, and Nicolas Sapieha. Gardens of Portugal. New York: Scala Books and Harper and Row, 1989.
       ■ Cane, Florence du. The Flowers and Gardens of Madeira. London, 1924.
       ■ Cardoso, Pedro Homem, and Helder Carita. Da Grandeza das Jardins em Portugal. Lisbon, 1987.
       ■ Carita, Helder, and Homem Cardoso. Portuguese Gardens. London: Antique Collector's Club, 1987.
       ■ Costa, António da, and Luís de O. Franquinho. Madeira: Plantas e Floras. Funchal, 1986.
       ■ Nichols, Rose Standish. Spanish and Portuguese Gardens. Boston, 1926.
       ■ Pereira, Arthur D. Sintra and Its Farm Manors. Sintra, 1983.
       ■ Sampaio, Gonçalo. Flora Portuguesa. Lisbon, 1946.
       ■ Sitwell, Sacheverell. Portugal and Madeira. London: Batsford, 1945.
       ■ Underwood, John, and Pat Underwood. Landscapes of Madeira. London, 1980.
       ■ Vieira, Rui. Flowers of Madeira. Funchal, 1973.
       ■ Viterbo, Francisco Marques de Sousa. A Jardinagem em Portugal, 2 vols. Coimbra, 1906-9.
       ■ Education, Science, Health, and Medical History
       ■ Albuquerque, Luís de. Estudos de História, 3 vols. Coimbra, 1973-81.
       ■ Baião, Antônio. Episódios Dramáticos da Inquisição Portuguesa, 3 vols. Lisbon, 1936-55.
       ■ Cabreira, Antônio. Portugal nos mares e nas ciências. Lisbon, 1929. Carvalho, Rômulo de. A Astronomia em Portugal (séc. xviii). Lisbon, 1985. Fernandes, Barahona. Egas Moniz: Pioneiro de descobrimentos médicos. Lisbon, 1983.
       ■ Gaitonde, P. D. Portuguese Pioneers in India: Spotlight on Medicine. London: Sangam Books, 1983.
       ■ Hanson, Carl A. "Portuguese Cosmology in the Late Seventeenth Century." In Benjamin F. Taggie and Richard W. Clement, eds., Iberia & the Mediterranean, 75-85. Warrensburg: Central Missouri State University, 1989.
       ■ Higgins, Michael H., and Charles F. S. de Winton. Survey of Education in Portugal. London, 1942.
       ■ Hirsch, Elizabeth Feist. Damião de Góis: The Life and Thought of a Portuguese Humanist. The Hague, 1967.
       ■ Lemos, Maximiano. Arquivos de História da Medicina Portuguesa. Several vols. Lisbon, 1886-1923. Vol. I. História da Medicina em Portugal. Doutrina e Instituições. Lisbon, 1899.
       ■ Mira, Matias Ferreira de. História da Medicina Portuguesa. Lisbon, 1948.
       ■ Orta, Garcia de. Colóquios dos Simples e Drogas e Cousas Medicinais da India. Conde de Ficalho, ed., 2 vols. Lisbon, 1891-95.
       ■ Osório, J. Pereira. História e Desenvolvimento da Ciência em Portugal, 2 vols. Lisbon, 1986-89.
       ■ Pina, Luís de. "Uma prioridade portuguesa do século XVI. João de Barros e a Dactiloscópia Oriental." Arquivo da Repartição de Antropologia Criminal IV (1936).
       ■. "As Ciências na História do Império Colonial Português — Séculos XV a XIX." Anais de Faculdade de Ciências do Porto ( 1939-10).
       ■. "Os Portugueses Mestres de Ciência e Metras no Estrangeiro." Actas do Congresso do Mundo Português. Lisbon, 1940.
       ■. "A Ciência em Portugal (bosquejo Histórico)." In Secretariado Nacional da Informação, ed., Portugal: Breviário Da Pátria Para Os Portugueses Ausentes, 277-301. Lisbon, 1946.
       ■ Richards, Robert A. C., ed. Guide to World Science: Vol. 9: Spain and Portugal, 2nd ed. Guernsey, U.K.: F. H. Books, 1974.
       ■ Saraiva, António José. História da Cultura em Portugal, 3 vols. Lisbon, 1950-62.
       ■ ———. "João de Barros." In Serrao, ed., Dicionário de História de Portugal 1 (1963): 307-8.
       ■ Veiga-Pires, J. A., and Ronald G. Grainger, eds. Pioneers in Angiography: The Portuguese School ofAngiography. Lancaster, U.K.: MTP Press, 1982.
       ■ Walker, Timothy. "Doctors, Folk Medicine and the Inquisition: The Repression of Popular Healing in Portugal during the Enlightenment Era." Ph.D. dissertation, History Department, Boston University, 2001.
       ■ Barbosa, Madelena. "Women in Portugal." Women's Studies International Quarterly 4 (1981): 477-80.
       ■ Barreno, Maria Isabel, Maria Teresa Horta, and Maria Velho da Costa. Novas Cartas Portuguesas. Lisbon, 1972.
       ■ ———. The Three Marias. New Portuguese Letters. Helen R. Lane, trans. New York: Doubleday, 1975.
       ■ Brettell, Caroline B. We Have Already Cried Many Tears: The Stories of Three Portuguese Migrant Women. Cambridge, Mass.: Schenkman, 1982.
       ■ Ferreira, Virginia. "Engendering Portugal: Social Change, State Politics, and Women's Social Mobilization." In António Costa Pinto, ed., Modern Portugal, 162-88. Palo Alto, Calif.: SPOSS, 1998.
       ■ Goodwin, Mary. "Portuguese Feminism." Portuguese Studies Newsletter 17 (Spring-Summer 1987): 12-13.
       ■ Lamas, Maria. As Mulheres do Meu País. Lisbon, 1948.
       ■ "Mulheres Portuguesas e Feminismo." Análise Social [special number on Portuguese Women and Feminism] 22 (1986): 92-93.
       ■ Osório, Ana de Castro. As Mulheres Portuguesas. Lisbon, 1905.
       ■ Sadlier, Darlene J. The Question of How: Women Writers and New Portuguese Literature. Westport, Conn.: Greenwood; Contributions in Women's Studies, no. 109, 1989.
       ■ Silva, Manuela. The Employment of Women in Portugal. Luxembourg: Office for Official Publications, European Communities, 1984. Velho da Costa, Maria. Maina Mendes. Lisbon, 1974.
       ■ Vicente, Ana, and Maria Reynolds de Souza. Family Planning in Portugal. Lisbon, 1984.
       ■ Almeida, Fortunato de. História da Igreja em Portugal. 6 vols. Coimbra, 1910-24, and Oporto, 1967-72. Alonso, Joaquim Maria. The Secret of Fátima: Fact and Legend. Cambridge, Mass.: Ravengate Press, 1979. Alves, José da Felicidade, ed. Católicos e política de Humberto Delgado à Marcelo Caetano. Lisbon, 1969. Araújo, Miguel de, ed. Dicionario político; 1; Os Bispos e a revoluçao de Abril. Lisbon, 1976. Bishko, Charles Julian. Spanish and Portuguese Monastic History 600-1300. London, Variorum Reprints, 1984.
       ■ Blanshard, Paul. Freedom and Catholic Power in Spain and Portugal. Boston: Beacon Press, 1962.
       ■ Boxer, C. R. The Church Militant and Iberian Expansion 1440-1770. Baltimore, Md.: Johns Hopkins University Press, 1978. Bruneau, Thomas C. "Church and State in Portugal: Crises of Cross and Sword." Journal of Church and State XVIII (1976): 463-90. Freire, José Geraldes. Resistência Católico ao Salazarismo-Marcelismo. Oporto, 1976.
       ■ Herculano, Alexandre. History of the Origin and Establishment of the Inquisition in Portugal. John C. Banner, trans. Stanford, Calif.: Stanford University Press, 1962.
       ■ IPOPE. Estudo sobre liberdade e religião em Portugal. Lisbon, 1973. Johnston, Francis. Fátima: The Great Sign. Chulmleigh, U.K.: Augustine Publications, 1980.
       ■ Kondor, Fr. Louis. Fátima in Lucia's Own Words: Sister Lucia's Memoirs. Fatima: Postulation Center, 1976. Lourenço, Joaquim Maria. Situação jurídica da Igreja em Portugal. Coimbra, 1943.
       ■ Mattoso, José. Religião e Cultura na Idade Média Portuguesa. Lisbon, 1982. Miller, Samuel J. Portugal and Rome c. 1748-1830: An Aspect of Catholic Enlightenment. Rome: Universita Gregoriana Editrice, 1978. O'Malley, John W. The First Jesuits. Cambridge, Mass.: Harvard University Press, 1993.
       ■ Pattee, Richard. Portugal and the Portuguese World. Milwaukee, Wisc.: Bruce, 1957.
       ■ Prestage, Edgar. Portugal: A Pioneer of Christianity. Lisbon, 1945.
       ■ Richard, Robert. Etudes sur l'histoire morale et religieuse de Portugal. Paris: Centro Cultural de Gulbenkian, 1970.
       ■ Robinson, Richard A. H. "The Religious Question and Catholic Revival in Portugal, 1900-1930." Journal of Contemporary History XII (1977): 345-62.
       ■. Contemporary Portugal: A History. London: Allen & Unwin, 1979.
       ■ Rodrigues, R. P. Francisco. História da Companhia de Jesus na Assistência de Portugal, 7 vols. Lisbon, 1931-50.
       ■ Roth, Cecil. A History of the Marranos. Philadelphia: Jewish Publication Society of America, 1932.
       ■ Agriculture, Viticulture, and Fishing
       ■ Abreu-Ferreira, Darlene. "The Portuguese in Newfoundland: Documentary Evidence Examined." Portuguese Studies Review 4, 1 (1995-96): 11-33.
       ■ Allen, H. Warner. The Wines of Portugal. London: Michael Joseph, 1963.
       ■ Barros, Afonso de. A reforma agrária em Portugal. Oeiras, 1979.
       ■ Beamish, Huldine V. The Hills of Alentejo. London: Geoffrey Bles, 1958.
       ■ Bennett, Norman R. "The Golden Age of the Port Wine System, 1781-1807." The International History Review XII (1990): 221-18.
       ■ Black, Richard. "The Myth of Subsistence: Market Production in the Small Farm Sector of Northern Portugal." Iberian Studies 1, 8 (1989): 25-41.
       ■ Bravo, Pedro, and Duarte de Oliveira. Viticulture Moderna. Lisbon, 1974.
       ■. Vinhas e Vinhos De Portugal. Lisbon, 1979.
       ■ Cabral, Manuel V. "Agrarian Structures and Recent Movements in Portugal." Journal of Peasant Studies 4, 5 (July 1978): 411-45.
       ■ Cardoso, José Carvalho. A Agricultura Portuguesa. Lisbon, 1973.
       ■ Carvalho, Bento de. Guía Dos Vinhos Portugueses. Lisbon, 1982.
       ■ Clarke, Robert. Open Boat Whaling in the Azores: The History and Present Methods of a Relic Industry. Cambridge: Cambridge University Press, 1954.
       ■ Cockburn, Ernest. Port Wine and Oporto. London: Wine & Spirit, 1949. Cole, S. C. "Cod, Cod Country and Family: The Portuguese Newfoundland Fishery." Mast 3, 1 (1990): 1-29.
       ■ Coull, James. The Fisheries of Europe. London: G. Bell & Sons, 1972.
       ■ Croft-Cooke, Rupert. Port. London: Putnam, 1957.
       ■. Madeira. London: Putnam, 1961.
       ■ Delaforce, John. The Factory House at Oporto. London: Christie's Wine Publications, 1979 and later eds.
       ■ Doel, Patricia A. Port O'Call: Memories of the Portuguese White Fleet in St. John's Newfoundland. St. John's, Newfoundland: ISER, 1992.
       ■ Fletcher, Wyndham. Port: An Introduction to Its History and Delights. London: Bernet, 1978.
       ■ Francis, A. D. The Wine Trade. London: Adam and Charles Black, 1972.
       ■ Freitas, Eduardo, João Ferreira de Almeida, and Manuel Villaverde Cabral. Modalidades de penetração do capitalismo na agricultura: estruturas agrárias em Portugal Continental, 1950-1970. Lisbon, 1976.
       ■ Gonçalves, Francisco Esteves. Portugal: A Wine Country. Lisbon, 1984.
       ■ Gulbenkian Foundation. Agrarian Reform. Lisbon, 1981.
       ■ Kurlansky, Mark. Cod: A Biography of the Fish That Changed the World. New York: Walker, 1997.
       ■ Malefakis, Edward. "Two Iberian Land Reforms Compared: Spain, 1931-1936 and Portugal, 1974—1978." In Gulbenkian Foundation, Agrarian Reform. Lisbon, 1981.
       ■ Moreira da Fonseca, A. Port Wine: Notes on Its History, Production and Technology. Oporto, 1981.
       ■ Moutinho, M. História da pesca do bacalhau. Lisbon: Imprensa Universitária, 1985.
       ■ Oliveira Marques, A. H. de. lntrodução a história da agricultura em Portugal.
       ■ Lisbon, 1968. Pato, Octávio. O Vinho. Lisbon, 1971.
       ■ Pearson, Scott R. Portuguese Agriculture in Transition. Ithaca, N.Y.: Cornell University Press, 1987.
       ■ Postgate, Raymond. Portuguese Wine. London: Dent, 1969.
       ■ Read, Jan. The Wines of Portugal. London: Faber & Faber, 1982.
       ■ Robertson, George. Port. London: Faber & Faber, 1982 ed.
       ■ Rutledge, Ian. "Land Reform and the Portuguese Revolution." Journal of Peasant Studies 5, 1 (Oct. 1977): 79-97.
       ■ Sanceau, Elaine. The British Factory at Oporto. Oporto, 1970.
       ■ Simon, Andre L. Port. London: Constable, 1934.
       ■ Simões, J. Os grandes trabalhadores do Mar: Reportagens na Terra Nova e na Groenlândia. Lisbon: Gazeta dos Caminho de Ferro, 1942.
       ■ Smith, Diana. Portugal and the Challenge of 1992: Special Report. New York: Camões Center/RIIC, Columbia University, 1990.
       ■ Stanislawski, Dan. Landscapes of Bacchus: The Vine in Portugal. Austin: University of Texas Press, 1970.
       ■ Teixeira, Carlos, and Victor M. Pereira da Rosa, eds. The Portuguese in Canada: From the Seat to the City. Toronto: University of Toronto Press, 2000.
       ■ Unwin, Tim. "Farmers' Perceptions of Agrarian Change in Northwest Portugal." Journal of Rural Studies 1, 4 (1985): 339-57.
       ■ Valadão do Valle, E. Bacalhau: tradições históricas e económicos. Lisbon, 1991.
       ■ Venables, Bernard. Baleia! The Whalers of Azores. London: Bodley Head, 1968.
       ■ Villiers, Alan. The Quest of the Schooner Argus: A Voyage to the Banks and Greenland. New York: Scribners, 1951. World Bank. Portugal: Agricultural Survey. Washington, D.C.: World Bank, 1978.
       ■ ECONOMY, INDUSTRY, AND DEVELOPMENT
       ■ Aiyer, Srivain, and Shahid A. Chandry. Portugal and the E.E.C.: Employment and Implications. Lisbon, 1979.
       ■ Baklanoff, Eric N. The Economic Transformation of Spain and Portugal. New York: Praeger, 1978.
       ■. "Changing Systems: The Portuguese Revolution and the Public Enterprise Sector." ACES ( Association of Comparative Economic Studies) Bulletin 26 (Summer-Fall 1984): 63-76.
       ■. "Portugal's Political Economy: Old and New." In K. Maxwell and M. Haltzel, eds., Portugal: Ancient Country, Young Democracy, 37-59. Washington, D.C.: Wilson Center Press, 1990.
       ■ Barbosa, Manuel P. Growth, Migration and the Balance of Payments in a Small, Open Economy. New York: Garland, 1984.
       ■ Braga de Macedo, Jorge, and Simon Serfaty, eds. Portugal since the Revolution: Economic and Political Perspectives. Boulder, Colo.: Westview, 1981.
       ■ Carvalho, Camilo, et al. Sabotagem Econômica: " Dossier" Banco Espírito Santo e Comercial de Lisboa. Lisbon, 1975.
       ■ Corkill, David. The Development of the Portuguese Economy: A Case of Euro-peanization. London: Routledge, 1999.
       ■ Cravinho, João. "The Portuguese Economy: Constraints and Opportunities." In K. Maxwell, ed., Portugal in the 1980s, 111-65. Westport, Conn.: Greenwood, 1986.
       ■ Dornsbusch, Rudiger, Richard S. Eckhaus, and Lane Taylor. "Analysis and Projection of Macroeconomic Conditions in Portugal." In L. S. Graham and H. M. Makler, eds., Contemporary Portugal, 299-330. Austin: University of Texas Press, 1979.
       ■ The Economist (London). "On the Edge of Europe: A Survey of Portugal." (June 30, 1981): 3-27.
       ■. "Coming Home: A Survey of Portugal." (May 28, 1988).
       ■. 'The New Iberia: Not Quite Kissing Cousins" [Spain and Portugal]. (May 5, 1990): 21-24.
       ■ Fundação Calouste Gulbenkian and German Marshall Fund of the U.S., eds. II Conferência Internacional sobre e Economia Portuguesa, 2 vols. Lisbon, 1979.
       ■ Hudson, Mark. Portugal to 1993: Investing in a European Future. London: The Economist Intelligence Unit/Special Report No. 11 57/EIU Economic Prospects Series, 1989.
       ■ International Labour Office (ILO). Employment and Basic Needs in Portugal. Geneva: ILO, 1979.
       ■ Kavalsky, Basil, and Surendra Agarwal. Portugal: Current and Prospective Economic Trends. Washington, D.C.: World Bank, 1978.
       ■ Krugman, Paul, and Jorge Braga de Macedo. "The Economic Consequences of the April 25th Revolution." Economia III (1979): 455-83.
       ■ Lewis, John R., and Alan M. Williams. "The Sines Project: Portugal's Growth Centre or White Elephant?" Town Planning Review 56, 3 (1985): 339-66.
       ■ Makler, Harry M. "The Consequences of the Survival and Revival of the Industrial Bourgeoisie." In L. S. Graham and D. L. Wheeler, eds., In Search of Modern Portugal, 251-83. Madison: University of Wisconsin Press, 1983.
       ■ Marques, A. La Politique Economique Portugaise dans la Période de la Dictature ( 1926-1974). Doctoral thesis, 3rd cycle, University of Grenoble, France, 1980.
       ■ Martins, B. Sociedades e grupos em Portugal. Lisbon, 1973.
       ■ Mata, Eugenia, and Nuno Valério. História Econômica De Portugal: Uma Perspectiva Global. Lisbon: Edit. Presença, 1994. Murteira, Mário. "The Present Economic Situation: Its Origins and Prospects." In L. S. Graham and H. M. Makler, eds., Contemporary Portugal, 331-42. Austin: University of Texas Press, 1979. OCED. Economic Survey: Portugal: 1988. Paris: OCED, 1988 [see also this series since 1978].
       ■ Pasquier, Albert. L'Economie du Portugal: Données et Problémes de Son Expansion. Paris: Librarie Generale de Droit, 1961. Pereira da Moura, Francisco. Para onde vai e economia portuguesa? Lisbon, 1973.
       ■ Pintado, V. Xavier. Structure and Growth of the Portuguese Economy. Geneva: EFTA, 1964.
       ■ Pitta e Cunha, Paulo. "Portugal and the European Economic Community." In L. S. Graham and D. L. Wheeler, eds., In Search of Modern Portugal, 321-38. Madison: University of Wisconsin Press, 1983.
       ■. "The Portuguese Economic System and Accession to the European Community." In E. Sousa Ferreira and W. C. Opello, Jr., eds., Conflict and Change in Portugal, 1974-1984, 281-300. Lisbon, 1985. Porto, Manuel. "Portugal: Twenty Years of Change." In Alan Williams, ed., Southern Europe Transformed, 84-112. London: Harper & Row, 1984. Quarterly Economic Review. London: The Economist Intelligence Unit, 1974-present.
       ■ Salgado de Matos, Luís. Investimentos Estrangeiros em Portugal. Lisbon, 1973 and later eds.
       ■ Schmitt, Hans O. Economic Stabilisation and Growth in Portugal. Washington, D.C.: International Monetary Fund, 1981.
       ■ Smith, Diana. Portugal and the Challenge of 1992. New York: Camões Center, RIIC, Columbia University, 1989.
       ■ Tillotson, John. The Portuguese Bank Note Case [ 1920s]: Legal, Economic and Financial Approaches to the Measure of Damages in Contract. Manchester, U.K.: Faculty of Law, University of Manchester, 1992.
       ■ Tovias, Alfred. Foreign Economic Relations of the Economic Community: The Impact of Spain and Portugal. Boulder, Colo.: Rienner, 1990.
       ■ Valério, Nuno. A moeda em Portugal, 1913-1947. Lisbon: Sá da Costa, 1984.
       ■ World Bank. Portugal: Current and Prospective Economic Trends. Washington, D.C.: World Bank, 1978 and to the present.
       ■ PHOTOGRAPHY ON PORTUGAL
       ■ Alves, Afonso Manuel, Antônio Sacchetti, and Moura Machado. Lisboa. Lisbon, 1991.
       ■ Antunes, José. Lisboa do nosso olhar; A look on Lisbon. Lisbon: Câmara Municipal de Lisboa, 1991. Beaton, Cecil. Near East. London: Batsford, 1943.
       ■. Lisboa 1942: Cecil Beaton, Lisbon 1942. Lisbon: British Historical Society of Portugal/Fundação Calouste Gulbenkian, 1995.
       ■ Bottineau, Yves. Portugal. London: Thames & Hudson, 1957.
       ■ Câmara Municipal de Lisboa. 7 Olhares ( Seven Viewpoints). Lisbon: Câmara Municipal de Lisboa, 1998.
       ■ Capital, A. Lisboa: Imagens d'A Capital. Lisbon: Edit. Notícias, 1984.
       ■ Dias, Marina Tavares. Photographias de Lisboa, 1900 ( Photographs of Lisbon, 1900). Lisbon: Quimera, 1991.
       ■ Finlayson, Graham, and Frank Tuohy. Portugal. London: Thames & Hudson, 1970.
       ■ Glassner, Helga. Portugal. Berlin-Zurich: Atlantis-Verlag, 1942. Hopkinson, Amanda, ed. Reflections by Ten Portuguese photographers. Bark-way, U.K.: Frontline/Portugal 600, 1996.
       ■ Lima, Luís Leiria, and Isabel Salema. Lisboa de Pedra e Bronze. Lisbon, 1990.
       ■ Martins, Miguel Gomes. Lisboa ribeirinha ( Riverside Lisbon). Lisbon: Arquivo Municipal, Câmara Municipal de Lisboa, Livros Horizonte, 1994. Vieira, Alice. Esta Lisboa ( This Lisbon). Lisbon: Caminho, 1994. Wohl, Hellmut, and Alice Wohl. Portugal. London: Frederick Muller, 1983.
       ■ EQUESTRIANISM
       ■ Andrade, Manoel Carlos de, Luz da Liberal e Nobre Arte da Cavallaria. Lisbon, 1790.
       ■ Graciosa, Filipe. Escola Portuguesa de Arte Equestre. Lisbon, 2004.
       ■ Horsetalk Magazine. Published in New Zealand.
       ■ Oliveira, Nuno. Reflections on the Equestrian Art. London, 2000.
       ■ Russell, Eleanor, ed. The Truth in the Teaching of Nuno Oliveira. Stanhope,
       ■ Queensland, Australia, 2003. Vilaca, Luis V., and Pedro Yglesias d'Oliveira, eds. LUSITANO. Coudelarias De Portugal. O Cavalo ancestral do Sudoeste da Europa. Lisbon: ICONOM, 2005.
       ■ Websites of interest: www.equestrian.pt portugalweb.com

    Historical dictionary of Portugal > CULTURE, LITERATURE, AND LANGUAGE

  • 13 concido [2]

    2. concido, cidī, ere (con u. cado), zusammenfallen, -sinken, -stürzen, einfallen, einsinken, einstürzen, zu Boden fallen, -stürzen, I) eig.: A) v. sächl. Subjj.: a) übh.: concidat caelum omne necesse est, Cic.: concidit conclave, Cic.: repentinā ruinā pars eius turris concidit, Caes.: urbs acerbissimo concidit incendio conflagrata, Cornif. rhet. – b) v. der Flamme, in sich zusammensinken, iam illa flamma, quae magna congerie convaluerat, diductis quibus alebatur, concidet, Quint. 5, 13, 13; vgl. im Bilde, nonne, ut ignis in aquam coniectus continuo restinguitur et refrigeratur, sic refervens falsum crimen in purissimam et castissimam vitam collatum statim concidit et exstinguitur? zerfällt gänzlich in nichts, Cic. Rosc. com. 17. – c) vom Winde, sich legen (Ggstz. surgere, consurgere), concidunt venti fugiuntque nubes, Hor. carm. 1, 12, 30. – d) (als mediz. t.t.) v. Körperteilen, zusammenfallen, einfallen, einsinken (Ggstz. attolli, excitari), palpebra concidit, Cels.: quidquid e cartilagine concidit excitandum leniter est, Cels. – v. Puls, sinken, si protinus venae conciderunt, Cels. – B) v. leb. Wesen: a) übh.: equus eius ante signum Iovis Statoris sine causa concidit, Cic.: dum cupidius instat, in locum delatus inferiorem concidit, Caes.: Macedonem tam graviter palmā percussit, ut paene concideret, Plin. ep. – v. Ermatteten, c. in cursu, Plaut.: sub onere, Liv. – v. Kraftlosen, Ohnmächtigen, Epileptischen usw., oft bei Cels. – v. Entseelten, Themistoclem aiunt eo (tauri sanguine) poto concidisse, Cic. – v. Kämpfenden, ita pugnans concidit, Caes.: in proelio concidit, Cic.: cum pars quaedam gladiatorum mutuis vulneribus concidisset, Suet. – v. erlegten Wilde, per herbas, Ov. her. 4, 93 sq. – v. Opfertieren, vitulus propter mactatus concidit aras, Lucr.: ante aras ingens ubi victima taurus concidit, Ov. – v. Menschen als Opfer, Lucr. u. Val. Max. – b) (wie συμπίπτειν) vor Magerkeit einfallen = zusammenschrumpfen, concidimus macie, Ps. Ov. her. 21, 215. – II) übtr.: A) v. lebl. Subjj.: a) übh. v. Zuständen aller Art, zusammenstürzen, sinken = allen Halt-, allen Wert-, alle Geltung-, alles Ansehen verlieren, zugrunde gehen, schwinden, ein Ende nehmen, concidit vita, es stürzen die Pfeiler des Lebens zusammen, Lucr.: rem publicam concidere unius discessu, quam omnium interitu occidere malui, Cic.: cum religio, cum pudicitia, cum iudiciorum fides, cum senatus auctoritas concidisset, fore, ut etc., Cic.: scimus Romae solutione impeditā fidem (Kredit) concidisse, Cic.: neque enim tam facile opes Carthaginis tantae concidissent, nisi etc., Cic.: quo prodigio totum id concidit regnum, Plin.: morte Othonis concidisse bellum, habe mit dem Tode Othos von selbst sein Ende erreicht, Tac. – b) v. geistigen, gemütlichen Zuständen, sinken, sich legen, schwinden, si cui simul animus (Mut) cum re concidit, Trag. inc. fr.: tum ferocia omnis concidit, Liv.: mens (Besinnung) debilitata metu concidit, Cic. – B) v. leb. Wesen: a) gewaltsam, bes. im polit. Leben, fallen, sinken, stürzen, gestürzt werden, unterliegen, erliegen, nullo modo posse video stare illum diutius, quin ipse per se etiam languentibus nobis concidat, Cic.: non tribunicio, sed consulari ictu concidisse, Cic.: malas causas semper obtinuit, in optima concidit (Pompeius), Cic.: Ggstz., atque illas assumere robora gentes, concidere has, Ov. met. 15, 421 sq. – bes. vor Gericht, concidit autem maxime uno crimine, quod etc., Nep.: iudicum vocibus fractus reus et unā patroni omnes conciderunt, Cic.: a.P. Aquilio accusatus populi iudicio concidit, Val. Max. – b) moralisch durch Verlust der Besonnenheit, des Mutes, der Hoffnung, der Besinnung allen Halt verlieren, ne unā plagā acceptā patres conscripti conciderent, ne deficerent, Cic.: hostes concidunt animis, Hirt. b.G. – allato nuntio de legione quarta mente concidit, verlor er die Besinnung, Cic.

    lateinisch-deutsches > concido [2]

  • 14 contendo

    con-tendo, tendī, tentum, ere, anspannen, I) eig.: a) übh.: muscipula, aufstellen, Lucil. fr.: tenacia vincla, Verg.: arcum, spannen, Verg. u.a.: ballistas lapidum et reliqua tormenta telorum c. atque adducere vehementer, Cic. – c. oculos, Comic. inc. fr.: sua perpetuo c. ilia risu, ausdehnen, Ov.: u. so membrum in diversa (nach verschiedenen Richtungen hin), Cels. – b) prägn.: α) ein Saiten-instrument anspannend stimmen, ut in fidibus plurimis si nulla earum ita contenta nervis sit, ut concentum servare possit, omnes aeque incontentae sint, sic etc., Cic. de fin. 4, 75. – β) ein Geschoß mit straff angezogenem Bogen od. Arme auf den Gegner hinrichten, zielen, arcu contenta parato tela tenens, Verg.: contenta tela (Ggstz. languida), Lucan.: sagittas c. nervo, Sil.: nervo equino c. telum, Verg. – aërias telum (Pfeil) c. in auras, Verg.: Mago (auf M.) procul infensam c. hastam, Verg. – γ) eine Brücke schlagen, Hellesponto pontem in alto, Enn. ann. 371.

    II) übtr.: A) im allg.: seine körperl. od. geistigen Kräfte od. sich anspannen, d.i. anstrengen 1) die Körperkräfte, a) übh.: α) tr.: c. summas vires de palma (um den (Siegespreis, v. Rosse), Lucr.: c. se (v. den Augen), Lucr. – β) intr. contendere = sich anstrengen, seine Kräfte aufbieten, gew. m. Abl. (mit), voce, Cels.: lateribus aut clamore, Cic.: multis funibus, Caes.: vi, Gewalt anwenden, es (den Übergang) erzwingen, Caes.: u. m. allg. Acc., quantum coniti animo potes, quantum labore contendere, si discendi labor (eine körperliche Anstrengung) est potius, quam voluptas, tantum fac ut efficias, Cic. – mit folg. ut u. Konj., qui stadium currit, eniti et contendere debet quam maxime possit, ut vincat, Cic.: quantum potero voce contendam, ut populus hoc Romanus exaudiat, Cic.: remis contendit, ut eam partem insulae caperet, quā etc., Caes. – m. folg. Infin., fugā salutem petere contenderunt, Caes.: hunc (locum) duabus ex partibus oppugnare contendit, Caes.: vide ne, dum ad cacumen pervenire contendis, cum ipsis ramis, quos comprehenderis, decĭdas, Curt.

    b) sich anstrengen, einen Weg, Marsch wohin auszuführen, m. allg. Acc. der Wegstrecke, nocte unā tantum itineris, Cic. Rosc. Am. 97: tandem, si operae est, contendite viam, macht euch auf den Weg, Symm. ep. 1, 8 in. – m. Acc. der Tätigkeit, rectā plateā c. cursum huc suom, Plaut. cist. 534. – m. Ang. des Ziels der Tätigkeit im Infin., sich beeilen, Bibracte ire contendit, Caes.: in Britanniam proficisci contendit, Caes.: proxima litora cursu contendunt petere, Verg.: iter a Vibone Brundisium terrā (zu L.) petere contendi, Cic. – m. Ang. des Ortszieles wohin? durch Advv., od. durch Praepp., od. durch bl. Acc. loc., wohin schleunigst aufbrechen, -reisen, -mar schieren, -rücken (vorrücken), wohin eilen, quo contenderat, pervenit, Nep.: u. (im Bilde) si potuissemus, quo contendimus, pervenire, Cic.: huc magno cursu contenderunt, Caes.: in Italiam magnis itineribus, Caes.: ad Rhenum finesque Germanorum, Caes.: inde ad Amanum, Cic.: ad hostes, ad hostium castra, Caes.: per Armeniam in hostes, Aur. Vict.: per fines Haeduorum in Lingones, Caes.: Lacedaemonem, Nep.: equo admisso Teanum, Val. Max.: Tarentum ad Heraclidem Ponticum, Varr. fr.: domum, Caes.

    2) die Geisteskräfte usw. anstrengen, a) übh.: α) tr.: quo se contendit dira lubido, Lucr.: c. animum tales in curas, Ov. – m. in u. Abl., onus dignum, in quo omnes nervos aetatis industriaeque meae contenderem, Cic. – mit folg. ut od. ne u. Konj., contendit omnes nervos Chrysippus, ut persuadeat etc., Cic.: ut omnes tuos nervos in eo contendas, ne quid mihi ad hanc provinciam... temporis prorogetur, Cic. – β) intr. contendere, sich anstrengen, Anstrengungen machen, seine Kräfte aufbieten, etw. erstreben, auf etw. hinarbeiten, nach etw. ringen, absol., et illos quidem contendere, eniti; hos quiescere, remitti, Plin. ep.: c. dolis et fallaciis (Ggstz. verā viā niti), Sall. – m. allg. Acc., id sibi contendendum... existimabat, Caes.: quod plurimis locis perorationes nostrae voluisse nos atque animo contendisse declarant, Cic.: tantum contendere in re publica, quantum probare civibus tuis possis, Cic.: eadem c. (gleiche Anstr. machen) in tribunatu, Cic. – m. folg. ut od. ne u. Konj., seine Kräfte aufbieten, dahin streben, darauf hinarbeiten, ob eam causam contendi, ut plura dicerem, Cic.: contende quaeso atque elabora, non modo ut... sed etiam ut etc., Cic.: cupidissime c., ut etc., Cic.: contendebat, ne a rebus gestis eius decederet, Iustin. – durch Infin., omnibus precibus petere contendit, ut etc., Caes. – m. ad u. Akk., losstreben auf usw., eifrig streben, -ringen nach usw., ad salutem, Caes.: ad victoriam, Auct. b. Hisp.: maximis laboribus et periculis ad summam laudem gloriamque, Cic.: ad ultimum animo, Cic.: ad ea rectis studiis, Cic.

    b) sich anstrengen, etw. zu erlangen, auf etw. bestehen, auf etw. dringen, etwas dringend verlangen, dringend um etw. anliegen, α) absol.: a quo facile, si contenderis, impetrare possis, ut etc., Q. Cic.: cum illi pertinaciter contenderent (darauf bestanden), Suet. – β) mit Acc.: c. honores, Varr. fr.: neque ego nunc hoc contendo...; sed te illud admoneo, ut etc., Cic. – hoc a te ita contendo, ut in eo fortunas meas positas putem, ich dringe in dieser Beziehung so ernstlich in dich, weil ich glaube, daß usw., Cic.: non erat causa, cur hoc tempore aliquid a te contenderem, Cic.: nihil ab ipso invito contendere, Cic. – propter magnitudinem potestatis hic magistratus a populo summā ambitione contenditur etc., Cic. – γ) mit de u. Abl.: ab alqo valde de reditu in gratiam, Cic.: a magistris de proferendo die, Cic.: unum instare de indutiis vehementissimeque contendere, Caes. – δ) m. folg. ut od. ne u. Konj., m. vorhergeh. allg. Acc. Pron. u. ohne diesen: non minus se id contendere et laborare, ne ea, quae dixissent, enuntiarentur, quam uti ea, quae vellent, impetrarent, Caes.: contendunt, ut ipsis summa imperii tradatur, Caes.: gratiā contendimus et rogando, ut istis te molestiis laxes, Luccei. in Cic. ep.: contendit a Pythio ut venderet, dringt in P., Cic.: vehementer ab alqo c., ut etc., Cic.: plurimis verbis ab alqo c., ut etc., Cic.: omni studio ab aliquo c., ut etc., Cic.: ab alqo petere et summe c., ut etc., Cic.: omni opere c., ut etc., Suet.: a militibus c., ne etc., Caes.: magno opere, ne etc., Suet. – ε) mit folg. Infin. nach vorhergeh. allg. Acc. Pron.: neque ego nunc hoc contendo, quod fortasse... iam in nostra aetate difficile est, mutare animum, sed etc., Cic. ad Q. fr. 1, 1, 13. § 38. – ζ) m. folg. Acc. u. Infin.: qui a Caesare dimittendos (esse) exercitus contendebant, Vell. 2, 48, 1.

    c) sich anstrengen, eine Behauptung durchzusetzen, auf etw. bestehen, etw. fest behaupten, fest versichern, fest erklären, m. folg. Acc. u. Infin., bei vorhergeh. allg. Acc. u. ohne diesen, sic ego hoc contendo, me tibi ipsi adversario cuiuscumque tribus rationem poposceris redditurum, Cic.: vociferarer et quantum maxime possem contenderem... totius testimonii fictam audaciam manifesto comprehensam atque oppressam esse, Cic.: contendentes numquam eam urbem fuisse ex Triphylia, Liv.: cum M. Cato moriendum ante, quam ullam condicionem civis accipiendam rei publicae contenderet, Vell.: ausim contendere nullum te melius, aeque bene vix unum aut alterum collocasse, Plin. ep. – m. apud u. Akk., apud eos contendit falsa esse delata, Nep. Them. 7, 2. – m. pro u. Abl., illud alterum pro me maioribusque meis contendere ausim, nihil nos, quod incommodum plebi esset, scientes fecisse, Liv. 6, 40, 5. – in der Parenthese ganz absol., ut Asclepiades contendit, Cels. 1. praef. p. 3, 28 D.

    3) (als v. intr.) sich ausdehnen, sich erstrecken, von Ortl. usw., haec patulum vallis contendit in orbem, Calp. ecl. 7, 30 (al. concedit): Cappadocum gens usque ad Cyrresticam eius regionem parte suā, quae vocatur Cataonia, contendit, Plin. 6, 24.

    B) insbes., einem andern gegenüber sich anstrengen, 1) intr. od. mit allg. Acc. = als Gegner sich jmdm. gegenüber anstrengen obzusiegen, mit jmd. sich messen, sich in einen Streit (Wettstreit) einlassen, anbinden, streiten (sich herumstreiten), kämpfen, gegen jmd. od. etw. ankämpfen, bei Ang. womit? mit Abl.; bei Ang. mit wem? m. cum u. Abl., od. m. inter u. Akk., od. poet. m. bl. Dat.; bei Ang.gegen wen? mit contra od. adversus u. Akk.; bei Ang. wofür? m. pro u. Abl.; bei Ang. worüber? m. de u. Abl.; bei Ang. weswegen? m. propter u. Akk., a) v. eig. Kampfe, inimicā mente, Nep.: magis virtute quam dolo, Caes.: proelio, Caes. – cum barbaro, Nep.: cum victore, Hor. u. Caes., v. Gladiator, Plin. ep.: proelio uno cum Latino Volscoque, Liv.: parvulis proeliis cum nostris, Caes.: semel atque iterum armis cum alqo, Caes.: summis copiis cum alqo, Caes.: cum magnis legionibus parvā manu, Sall.: cum Sequanis bello, Caes.: u. (unpers.) proelio equestri inter duas acies contendebatur, Caes. – c. contra alcis copias, Auct. b. Afr.: contra Paridem, Verg.: contra populum Rom. armis, Caes.: contra saevum monstrum, Catull. – se didicisse adversus vires hostium, non adversus calamitates contendere, Iustin. – c. pro vitulis contra leones (v. Stieren), Cic. – c. de regno aequo Marte, Curt. – b) v. Wettkampfe im Ringen, Laufen usw., quoad stans complecti posset atque contendere, Nep. – inter coaequales c. aut equo aut cursu aut viribus, Iustin. – c. rapido cursu, Verg.: cum alqo c. pedibus, Ov. – poet. m. Dat. (s. Passerat. Prop. 1, 7, 3), quid enim contendat hirundo cygnis? Lucr.: c. Homero, Prop.: c. Latio, Claud. – c) v. polit. Wettkampf, Kampf, c. cum alqo od. inter se de principatu, Nep. u. Caes.: cum alqo de honore regni, Nep.: de potentatu inter se multos annos, Caes.: gratiā cum libenter pro homine sibi coniunctissimo, tum acriter contra factionem et potentiam paucorum, Hirt. b. G. – d) v. Kampfe mit Worten usw., sich messen, sich streiten, sich herumstreiten, rechten, es durchzusetzen suchen, cum Libone de mittendis legatis contendisse, Caes.: quodsi duriorem te eius miserae et afflictae fortunae praebes, non contendam ego adversus te, Anton. in Cic. ep.: m. allg. Acc. zur Ang. worüber? nec cum Appio, transactā re, quod contenderent (worüber sie Streit anfangen konnten) fuit, Liv. – bes. gerichtlich, c. inimicissime atque infestissime, Cic.: vulgari et pervagatā declamatione, Cic.: u. (unpers.) si contra verbis et litteris et, ut dici solet, summo iure contenditur, Cic. – c. cum alqo iurgio, Cic.: cum alqo interdicto, Cic.: cum alqo sacramento, s. sacrāmentum. – translatio non habet quaestionem, de qua contendit orator, sed propter quam contendit, Quint. – c. de bonis alcis, Val. Max.: u. (unpers.) de his lite contenditur, Quint. – cum improbissimis heredibus de paternis bonis c. apud centum viros, Val. Max. – m. allg. Acc. zur Ang. worin? tamenne vereris, ut possis haec contra Hortensium contendere? dich auch darin mit H. messen? Cic. Quinct. 78. – e) v. Wetteifer im Bieten, wetteifern, um die Wette bieten, is liceri non destitit; illi, quoad videbatur ferri aliquo modo posse, contenderunt, Cic. Verr. 3, 99. – f) von jedem Sich-Messen mit phys. od. geistigen Kräften, neque inter se contendant viribus (animae), Lucr.: c. contra vim gravitatemque morbi, Cic.: patĕre igitur rationem meam cum tua ratione contendere (sich messen), Cic.: quis enim erat qui non videret humilitatem cum dignitate et amplitudine contendere? Cic. – m. allg. Acc., sic enim est faciendum, ut contra universam naturam nihil contendamus, in keiner Sache ankämpfen, Cic.

    2) zwei Dinge miteinander od. eine Sache mit einer andern zur Vergleichung sich messen lassen, vergleichen, ipsas causas, quae inter se confligunt, Cic.: leges, Cic.: vetera et praesentia, Tac. – m. cum u. Abl., quicquid tu contra dixeris, id cum defensione nostra contendito; ita facillime causa Sex. Roscii cum tua conferetur, Cic.: vitam suam Atticam cum istac rusticana, Caecil. com. fr.: annales nostros cum scriptura eorum, qui etc., Tac. – mit ad (an, gegen) u. Akk., vim suam ad maiestatem viri, Acc. tr. 648. – poet. m. bl. Dat. (wem? = mit), Aquinatem fucum Sidonio ostro, Hor.: se Frontoni, Auson.

    lateinisch-deutsches > contendo

  • 15 contingo [1]

    1. contingo, tigī, tāctum, ere (con u. tango), I) v. tr. berühren, anrühren, A) eig.: a) übh., bei Ang. womit? m. Abl., v. leb. Wesen, crus alcis calce, Suet.: mento humum, Curt.: alqm digito, s. digitus: summas pede undas, Ov.: exstinctos ore suo focos, Ov.: terram osculo, m. einem Kusse b. = einen K. auf die Erde drücken, Liv. – summa sidera plantis, auf Sternen wandeln (poet. zur Bezeichnung der höchsten Glückseligkeit), Prop. – v. lebl. Subjj., c. montes suo igni (v. der Sonne), Lucr.: paene terram (v. Monde), Cic.: caules nulla ex parte (v. Weinstocke), Cic.: ne arbusculae inter se contingant, Col.: curalium, quo primum contigit auras tempore, durescit, mit der Luft in Berührung gekommen ist, Ov. – im Passiv, paene ut radiis (solis) prius quam terra contingeretur, Suet.: fenestrae sic editae, ne manu contingi (berührt = erreicht werden) possint, Col.

    b) fassend, anfassend, umfassend, berühren, dah. deutsch zuw. fassen, erfassen, umfassen, ergreifen, funem manu, Verg.: alterā manu orientem, alterā occidentem, Curt.: datas habenas manibus, Ov.: (alcis) manum, Vell.: (alcis) dextram, Liv. u. Val. Max.: alcis genua, Apul. u. Dict. – taurum, quamvis mitem, metuit contingere primo, Ov.: contigit et glebam; contactu gleba potenti massa fit, Ov. – v. Vögeln, facile cibum terrestrem rostris, Cic. – prägn., etw. anrüh ren = sich aneignen, an etw. sich vergreifen, ideoque nec sua custodiunt, nec aliena contingunt Mela 2, 1, 11 (2. § 11).

    c) kostend, speisend berühren, anrühren, deutsch auch von etw. kosten, cibos ore, Ov.: granum, Hor.: aquas, fontem, Ov. – feindl., v. Vögeln = anfressen, asservarent corpus, ut ne aves quidem contingerent, Curt. 7, 5 (24), 40.

    d) bestreichend, bestreuend, benetzend berühren, bestreichen, bestreuen, ora nati sacro medicamine, Ov.: cibos sale modice, Cels.: caseum torrido sale, Col.: lac parco sale, Verg.

    e) befleckend, entehrend berühren, corpus corpore, Plaut. Amph. 834.

    f) ansteckend berühren, anstecken, morsu serpentis contingitur, Dict. 2, 14: venenatis morsibus contacta nonnulla iumenta, Apul. met. 9, 2: quaedam in contactos corporis vitia transiliunt, Sen. de ira 3, 8, 1.

    g) auf od. an etw. anstoßend berühren, α) seiner Höhe, Länge nach bis zu etw. hinauf- od. hinabreichen, nubes aërio vertice (v. einem hohen Berge), Tibull.: sidera comā (v. einem hohen Baume), Ov.: nullas profecto terras caelum contingere, Liv.: u. (im Bilde) dum corporis aut externa (bona) iaceant humi...; alia autem illa divina longe lateque se pandant caelumque contingant, sich bis zum H. erheben, Cic. – cum pedes imum gradum (sellae regiae) non contingerent, mensam subdidit pedibus, Curt. – β) seiner Ausdehnung in die Breite nach bis zu etw. hinreichen, reichen, an etw. unmittelbar stoßen, milites disponit non certis spatiis intermissis, sed perpetuis vigiliis stationibusque, ut contingant inter se, Caes. – v. Lebl., turris contingens vallum, Caes.: agger murum hostium paene contingit, Caes.: trabes non inter se contingunt, Caes. – bes. als geogr. t. t., unmittelbar stoßen, -liegen, -angrenzen an usw., quorum agri non contingunt mare, Cic.: Helvii, qui fines Arvernorum contingunt, Caes.: saltus Vescinus Falernum contingens agrum, Liv.: sinum parva oppida contingunt, Mela: contingentes Illyricum coloniae, Suet.: Aegyptus dorso Aethiopiam contingit, Mela. – m. ex od. ab u. Abl., radices montis ex utraque parte ripae fluminis contingunt, Caes.: Atlanticus Oceanus terras ab occidente contingit, Mela.

    h) ein Ziel erreichend berühren, etw. erreichen, α) ein Ziel mit einem Geschosse treffend erreichen, treffen, ex tanta altitudine contingere hostem posse, Liv. – ipsam avem contingere ferro non valuit, Verg.: da mihi quod petitur certo contingere ferro, Ov. – β) ein Ziel infolge der Bewegung erreichen, sowohl v. Pers. = wohin gelangen, einen Ort betreten, optatam cursu metam, Hor.: Ephyren pennis, Ov.: Italiam, Verg.: Coronen, Dict.: Cadmeïda arcem, Ov.: terram od. litora, das Land, das Ufer betreten (v. Seefahrern), Ov., Dict. u.a. (s. Deder. Dict. 2, 1). – als v. Lebl. = etw. erreichen, treffen, quam regionem cum superavit animus naturamque sui similem contigit atque agnovit, Cic. Tusc. 1, 43 (vgl. ibid. cum ad sui simile penetravit). – γ) bis zu jmd. od. jmds. Ohren dringen, v. Tönen, v. Gerüchten usw., inde deos hominesque voco; nec contigit ullum vox mea mortalem, Ov.: contigerat nostras infamia temporis aures, Ov.: u. fando contigit aures m. folg. Acc. u. Infin. = es drang das Gerücht zu Ohren, das usw., Ov. met. 15, 497 sqq.

    B) übtr.: a) jmd. od. etw. berühren = mit jmd. od. etw. in Berührung (Beziehung) stehen, α) übh., v. Umständen, jmd. od. etw. angehen, jmdm. zustehen, zuständig sein, haec consultatio tota de re pertinente ad vos est; Romanos nihil contingit, nisi quatenus etc., Liv.: meam causam, quae nihil eo facto contingitur, ne miscueris, Liv.: absol., cognitio de suspectis tutoribus contingit (ist zuständig), Macer dig. 1, 21, 4. – β) mit jmd. durch irgend ein Verhältnis (Verwandtschaft, Freundschaft, Umgang usw.) in Berührung (Beziehung) stehen, alqm sanguine, Sen.: alqm sanguine ac genere, Liv.: alqos aut propinquitate aut amicitiā, Liv.: regiam aut propinquitate aut affinitate aut ministeriis, Liv.: alqm longinquā od. propinquā cognatione, Curt.: alqm a matre artissimo gradu, Suet.: Caesarum domum nullo gradu, Suet.: Claudiorum familiam artissimo sanguinis vinculo, Val. Max.: alqm modico usu (Umgang), Tac.: deos propius, mit den Göttern (= mit den Größen der Erde) im näheren Umgang stehen, Hor.

    b) jmd. ergreifend berühren, sowohl v. angenehmen u. unangenehmen Eindrücken, jmd. berühren, ergreifen, treffen, numine contactae suo, begeistert, Ov.: quam me manifesta libido contigit, Ov.: quos in aliqua sua fortuna publica quoque contingebat cura, Liv.: contactus nullis ante cupidinibus, Prop. – als v. Schicksalen, jmd. betreffen, nec umquam contacti simili sorte rogetis opem, Ov. trist. 3, 4, 78.

    c) moralisch befleckend, entweihend berühren = antasten, anstecken, beflecken, entweihen (s. Drak. Liv. 2, 5, 2 u. 4, 15, 8), contacturum (sese) funebribus diris signa tela arma hostium, mit dem Fluche der Vernichtung beladen, Liv.: quae (auspicia) ut primum contacta sint ab eo, a quo nec ius nec fas fuerit, Liv. – gew. im Partiz. Perf., dies contactus religione, mit Fluch beladen, Liv.: bona contacta pretiis regni mercandi, Liv.: equi nullo mortali opere contacti, Tac.: casta et nullis contacta vitiis pectora, Tac. – bes. durch Teilnahme, plebs contacta regiā praedā, Liv.: milites contacti sacrilegio, Liv.: ut omnia contacta societate peculatus viderentur, Liv.: omnes contacti eā violatione templi, Liv.: velut contactā civitate rabie duorum iuvenum, Liv.: hic contactus ensis deserat castum latus, Sen. poët.

    d) teilhaftig werdend berühren, α) v. dem, der etw. erlangt, etw. erlangen, zu etw. kommen, aevi c. florem, Lucr. 1, 564: prius periere, quam quod petierant contingerent, Phaedr. 1, 20 (22), 6. – β) v. dem, was jmdm. zuteil wird, jmdm. zufallen, palma frugum indubitata Italiam contigit, Plin. 18, 109: sors Tyrrhenum contigit, Vell. 1, 1. § 4: ut quemque sors contigerat, Dict. 5, 13 extr. – v. Üblen, jmd. treffen, auf jmd. fallen, quos aliquā parte suspicio favoris in regem contigerat, Liv. 45, 31, 3.

    e) teilhaftig werden lassend mit etw. berühren = von etw. treffen od. ergreifen lassen, ignotā animum (virginis) contingere curā (v. der Venus), Val. Flacc. 7, 173.

    f) darstellend berühren, alqd strictim, Lact. 2, 10, 15 (bei Cic. ad Att. 2, 1. § 1 strictim attingere).

    II) v. intr. zutreffen, eintreffen, sich treffen, sich fügen, eintreten, v. Ereignissen, die infolge günstiger od. ungünstiger Verhältnisse sich zutragen, begegnen, v. glücklichen Ereignissen zuw. = glücken, gelingen, m. Dat. (wem?) auch = zuteil werden (vgl. Otto Cic. de rep. 1, 14. p. 38 ed. Osann. Heusinger Cic. de off. 2, 14, 12), α) ganz absol.: hanc mihi expetivi; contigit, Ter.: si contingit od. si continget, Quint.: forsitan si contigerit, wenn ich etwa das Glück haben sollte (als Parenthese), Amm. – β) m. Ang. was? im Nom.: id cum contigit, Cic.: si qua pugnandi occasio esset, postquam ea nulla contigerat, Liv.: neque prius cursus contingere potest (kann ein Wettlauf vor sich gehen) quam scierimus, quo sit et quā perveniendum, Quint.: ubi quid melius contingit et unctius, Hor.: ambulas inter nos, non quasi contingas, nicht als ob es ein Glück für uns wäre, Plin. pan.: id quod in hoc contigit bello, Auct. b. Hisp.: quantulumcumque temporis contigit, Sen.: animus supra omnia quae contingunt acciduntque eminens, über alle Begegnisse und Zufälle, Sen. ep. 66, 6. – mit Abl. (durch), magis adeo id facilitate quam aliā ullā culpā meā contigit, Cic.: quae (examina apium) dono vel aucupio contingunt, man geschenkt bekommt oder selbst einfängt, Col. 9, 8, 5. – m. ex (infolge) u. Abl., contingit eadem claritas etiam ex accidentibus, Quint.: ex nidore hilaritas contingit, Mela. – m. Dat. (wem?), quoniam tantum habemus otii, quantum iam diu nobis non contigit, Cic.: quam rem paucis contigisse docebat, Caes.: contigit tibi magnifica res, Val. Max.: si mihi vita contigerit, Planc. in Cic. ep.: mihi omnia, quae opto, contingant, Cic.: an est quicquam, quod Veientibus optatum aeque contingere possit, quam ut etc., Liv.: ne quid iis, quos amasti, mali putes contigisse, Cic.: contingent oculis videnda crura, Ov.: qualis (dux) si qui nunc esset, tibi idem, quod illis accidit, contigisset, Cic. Phil. 2, 17: m. Abl. (durch), hoc si tibi felicitate quādam contigisset, Cic. – zugl. m. Dat. des Prädikats, ut tamen id per M. Agrippam securo ei posse contingere non existimarent, Vell. – γ) mit Angabe was? im Infin.: celeriter antecellere omnibus ingenii gloriā contigit, Cic. Arch. 4: fingere cinctutis non exaudita Cethegis continget, Hor.: ita mihi contingat aut honeste degere aut mori, Sen. rhet.: contingat modo te filiamque tuam fortes invenire, Plin. ep. – m. Dat. (wem?), non cuivis homini contingit adire Corinthum, Hor.: nec tamen scio quem reum illi defendere nisi se contigerit, Sen. rhet.: contigit nobis bene componere animum, Sen.: ita mihi contingat herede filio mori, Quint.: contigit ei ter triumphare, Val. Max. – zugl. m. Dat. des Prädikats, Iovis esse nepoti contigit haud uni, Ov.: quo tempore mihi fratrique meo destinari praetoribus contigit, Vell.: ita mihi libero et vivere contingat et mori, Sen. rhet. – δ) m. Ang. was? durch einen Satz m. ut u. Konj., quoniam autem, tecum ut essem, non contigit, Cic.: vix mehercle contingere potest, ut hilares ab hac impatientia laetique discedant, quos pudor dimittit, Ps. Quint. decl. – m. Dat. (wem?), huic contigit (diesem glückte es, dieser hatte das Glück, war so glücklich), ut patriam e servitute in libertatem vindicaret, Nep.: nec ulli alii contigisse scio, ut discipuli non audiri desiderarent, sed contenti essent audire, Sen. rhet. – gew. m. vorhergehender (allg.) Ang. des was? im Nom., nec ullo casu arbitror hoc constanti homini posse contingere, ut ulla intermissio fiat officii, Cic.: soli hoc contingit sapienti, ut nihil faciat invitus, Cic.: qui honos huic uni ante id tempus contigit, ut, cum patri populus statuam posuisset, filio quoque daret, Nep.

    lateinisch-deutsches > contingo [1]

  • 16 sum [1]

    1. sum, fuī, esse (ein unregelmäßiges, aus Teilen zweier verschiedener Verba zusammengesetztes Wort: sum abgekürzt aus esum st. eso v. griech. Stamm ΕΣ, wov. εἰμί; fui aber vom veralteten fuo, griech. φύω), I) als verbum concretum, sein, vorhanden sein, A) im allg.: 1) übh.: a) von der Existenz eines Gegenstandes, sein, vorhanden sein, existieren, dasein, am Leben sein, esse ea dico, quae cerni tangive possunt, Cic.: omnium qui sunt, qui fuerunt, qui futuri, sunt, Cic.: nec enim, dum ero, angar ullā re, Cic.: adhuc sumus, Cic.: fuit, er hat gelebt, Tibull.: fuimus Troes, fuit Ilium, Verg.: nullus sum, es ist aus mit mir, ich bin verloren, Komik., Cic. u.a.: alteri nulli sunt, sind zugrunde gegangen, Cic. – b) von dem Vorhandensein eines Zustandes, sein, vorhanden sein, vorliegen, stattfinden, non est periculum, Cic.: neque Romanorum in se meritum esse, Liv.: solis defectio fuit, fand statt, ereignete sich, Cic.: quid tibi est? was ist dir (geschehen)? was hast du? Cic.: quid se futurum esset, was würde mit ihnen geschehen, Liv. – c) von dem Befinden an einem Orte, sein, sich finden, leben, cum Athenis fuissem, Cic.: Romae esse, Cic.: in castris, in agro, in hortis, Cic.: esse in alqo, in jmd. stecken, in seine Gestalt, in ihn verwandelt sein, Ov. – d) von dem Befinden in einem Zustande, sein, leben, sich befinden, esse in aere alieno, Cic.: in bonis, Cic. in servitute, Cic.: in spe, Cic.: in maestitia, Cic.: in nomine et gloria, Cic.: in laudibus, Cic.: in officio, Cic.: in vitio, Cic.: in mora, Verzug verursachen, Ter.: in amore et deliciis alci, Cic. – e) v. Beruhen auf etwas, in etwas bestehen = auf etwas beruhen, omnem spem in impetu esse equitum, Liv.: totum in eo est, ut etc., Cic.: totum in eo est, ne etc., Colum.

    2) Besondere Verbindungen: a) sunt qui, es gibt Leute, Dinge, die, α) mit folg. Indicat., wenn etwas Bestimmtes bezeichnet wird, sunt qui non audent, Cic.: sunt quae praeterii, Cic.: sunt quos genus hoc minime iuvat, Hor.: est quibus Eleae concurrit palma quadrigae, Prop. – bes. steht bei Indicat., wenn ein Subjekt genau angegeben wird, sunt quidam, qui molestas amicitias faciunt, Cic.: sunt bestiae quaedam, in quibus inest etc., Cic. – β) m. folg. Coniunctiv, wenn etwas Gedachtes, Vorgestelltes od. Unbestimmtes bezeichnet wird, sunt qui dicant, Cic.: sunt qui anteponant, Cic.: erat nemo, in quem ea suspicio conveniret, Cic. – Auch findet sich est quibus, Prop. 3, 9, 17. – b) mihi est res, ich habe eine Sache, privatus illis census erat brevis, Hor.: cui nomen Arethusa est, Cic.: unde esset adulescenti, amicae quod daret, Ter. – c) esse ad od. apud alqm, bei jmd. (in jmds. Hause) sein od. sich befinden, jmd. besuchen, eaque est nunc ad uxorem tuam, Ter.: fuit ad me satis diu, Cic.: quorum sint legati apud se, Caes.: fuisti apud Laecam illā nocte, Cic.: apud te est, ut volumus, Cic.: Brutum apud me fuisse gaudeo, Cic.: apud me sis volo, bei mir zu Tische seiest, bei mir speisest, Ter. – d) esse cum alqo (alqa), α) bei jmd. (in jmds. Zimmer, Hause) sein, essetne quis intus cum Caesare? Suet.: me te oblectes, mecum tota sis, Ter.: quam vellem Menedemum invitatum, ut nobiscum esset (bei mir zu Tische sei, speise), amplius (dringender), Ter.: doppelsinnig, tu vero, inquam, ducas licet, si sequetur: erit enim mecum (mit mir = auf meiner Seite), si tecum erit, Cic. de fin. 5, 86. – β) mit jmd. zusammensein, umgehen, erat nemo, quicum essem libentius, Cic.: multum mecum sunt, Cic.: secum esse, für sich sein, Cic. – γ) ehelich mit jmd. umgehen, Plaut., Cic. u.a. – e) esse alci cum alqo, mit jmd. zu tun haben, mit jmd. in Verbindung stehen, sibi cum illa nihil futurum, Cic.: si mihi tecum minus esset, Cic. – f) esse ab alqo, von jmd. sein, zu jmd. gehören, ab Andria est ancilla haec, Ter.: erat ab Aristotele, war ein Aristoteliker, Cic.: vide, ne hoc totum sit a me, für mich spricht, Cic. – g) esse pro alqo, für jmd. sein, jmdm. zustatten kommen, Cic. – h) esse in alqm locum, wohin sein (= wohin gegangen sein und sich dort befinden), fui hodie in funus, war zum Begräbnisse, Petron.: in conspectum fuisse, Suet. ( aber Cic. ad Att. 15, 4, 2 Wesenberg quo die in Tusculanum essem venturus). – i) esse in m. Abl., in einer Schrift stehen (s. Meißner Cic. Tusc. 1, 3. p. 4, a), quid fuit in litteris (in dem Br.)? Cic.: quamquam est in Originibus m. folg. Acc. u. Infin., Cic.

    B) prägn., wirklich sein, stattfinden, statthaben, der Fall sein, in Kraft sein, Geltung haben, gelten, nec provocatio erat, Liv.: neque dictio est, Ter.: sunt ista, das ist so, Cic. – So bes. a) est, es ist so, es ist an dem, Cic.: sit ita, es sei so, gut, meinetwegen, Cic.: so auch esto, es mag sein, gut, meinetwegen, Cic. u. Hor.: m. folg. Acc. u. Infin., esto, alios teneri, Hor.: so auch sit m. folg. ut u. Konj., sit, ut intereant, Colum. – est ut od. m. folg. Infin., α) = es ist der Fall, daß usw., est, ut id deceat, Cic.: est, ut philosophi tradant, Cic.: non est, ut possit, Hor.: futurum esse, ut omnes pellerentur, Caes.: at enim solum id est, ut me Siculi maxime velint, Cic.: m. folg. Infin., fuerit mihi eguisse, Sall.: ne sit tibi montes semper adire, Prop.: numquam est mit folg. quin u. Konj., numquam est, quin velimus, Cornif. rhet. – β) est, man darf, man kann, neque est, ut putemus, wir dürfen nicht usw., Plin.: m. folg. Infin., scire est liberum ingenium, Ter.: quae verbo obiecta, verbo negare sit, läßt sich mit einem W. verneinen, Liv.: ut coniectare erat intentione vultus, Tac.: quantum dinoscere erat, Val. Max. – b) est ubi, es ist der Fall wo = zuweilen, Cic. – c) est cum, es ist der Fall da = zuweilen, Cornif. rhet. – d) est quod m. Indikat u. Konj., od. ut u. Konj., es ist Ursache dazu da, ich (du, er usw.) habe Ursache zu usw., zB. est quod suscenset tibi, Ter.: est quod me transire ad forum iam oportet, Ter.: magis est, quod gratuler, Cic.: magis est, ut ipse moleste ferat errasse se, Cic.: hingegen non est quod od. ut etc., od. nihil est quod od. cur, es ist keine Ursache da, ich (du usw.) habe nicht Ursache zu usw., nihil est, quod gestias, Cic.: non est igitur, ut mirandum sit, man braucht sich also nicht zu wundern, Cic.

    II) als verbum copulativum = etwas od. irgendwie sein, a) in Verbindung mit einem Adi., Subst. od. Pronom., praeclara res est, et sumus otiosi, Cic.: tuus sum, Plaut.: nos numerus sumus, Hor.: domus non ea est, quam, Cic. – b) in Verbindung m. Adv.: α) der Art u. Weise (s. Brix Plaut. trin. 46), si ita es, ut ego te volo, Plaut.: sic sum ut vides, Plaut.: hae aedes ita erant ut dixi tibi, Plaut.: ita (in solcher Lage) sunt res nostrae, Cic.: sic vita hominum est, Cic.: sic est, Cic.: quod ita cum sit, Cic. – mit speziellen, satis est, Cic.: frustra id inceptum fuit, Liv.: bene est, recte est, Cic.: cum in convivio comiter et iucunde fuisses, Cic.: mihi pulchre est od. pulchre est mihi, Cic. u. Hor.: dicta impune erant, Tac. – β) des Ortes u. der Zeit, sunt procul ab huius aetatis memoria, Cic.: diu esse, lange dauern, währen, Prop. – c) mit einem Genet. od. Abl. der Beschaffenheit, sein von einer Beschaffenheit, eine Beschaffenheit haben, α) m. Genet.: eiusdem aetatis fuit, aus demselben Zeitalter, lebte zu derselben Zeit, Nep.: nulli consili sum, ich bin ratlos, Ter.: summi ut sint laboris, zu großer Arbeit tauglich sind, Caes.: nec se suae potestatis esse, hätten nicht über sich zu verfügen, Liv. – Ferner gehört hierher magni, tanti etc. esse (pretii), in hohem Werte sein, viel gelten, viel kosten, αα) cig., frumentum fuit tanti, Cic.: ager pluris est, Cic. – ββ) bildl., in großem Werte sein, viel gelten, geschätzt werden, magni erunt mihi tuae litterae, Cic.: mea conscientia mihi pluris est, Cic. – β) m. Abl.: esse collecto pallio, capite operto, gehen mit usw., Plaut. u. Cic.: aegro corpore esse, krank sein, Cic.: aetate eā sum, bin in dem Alter, in den Jahren, Ter.: fac animo magno sis, habe usw., Cic.: quaere, quo sit patre, Hor.: simus eā mente, so gesinnt, Cic.: mille sestertiis esse, zu stehen kommen, gelten, kosten, Cic. – d) mit Genet. des Maßes od. des Inhalts (durch) attrib. Zahlwörter), bestehen aus usw., sich belaufen auf usw., betragen, zählen, Xerxis classis mille et ducentarum navium longarum fuit, Nep.: Iulius Caesar annum ad solis cursum accommodavit, ut trecentorum sexaginta quinque dierum esset, Suet.: bona patris huiusce Sex. Roscii, quae sunt sexagies (sc. centenûm milium), Cic. – e) m. Genet. des Gegenstandes, dem etwas gehört, angehört, dem etwas zukommt, α) eigen sein, gehören, Gallia est Ariovisti, Caes.: cuius tum fasces erant, der damals die Regierung hatte, Cic.: Rhodiorum esse, den Rhodiern gehören, ihnen unterworfen sein, Liv. – β) eigen-, ergeben sein ( mit totus u. ohne dasselbe), me Pompei totum esse, Cic.: plebs novarum rerum atque Hannibalis tota est, Liv.: hominum, non causarum erant, nahmen bloß Rücksicht auf die Personen, nicht auf die Sachen, Liv.: suarum rerum erant, bekümmerten sich nur um ihre eigenen Angelegenheiten, Liv. – γ) eigentümlich sein, jmds. Sache, Gewohnheit, Pflicht sein, das Zeichen von etwas sein, cuiusvis hominis est errare, es ist jedes Menschen Sache zu irren, jeder kann irren, Cic.: est hoc Gallicae consuetudinis, ut etc., Caes.: est adulescentis maiores natu vereri, Cic.: est miserorum, ut malevolentes sint, Plaut. – Anstatt des Genet. eines persönl. Pron. das Possess. im Neutr., fuit tuum lugere, Caes.: est tuum videre, Cic. – f) m. Genet. eines Subst. u. Gerundivs, zu etw. dienen, etw. zum Zwecke haben (s. Weißenb. Liv. 3, 24, 1), quod initio conservandae libertatis atque augendae rei publicae fuerat, Sall.: frustrationem eam legis tollendae esse, Liv. – g) mit dem Dat. der Bestimmung, des Zweckes, α) v. Pers. od. einer Sache, jmdm. etw. sein = für jmd. od. etw. abgeben, alci custodem, patrem, matrem esse, alci adiutricem, fautricem esse, Komik (s. Lorenz Plaut. most. 1139. Philol. 32, 298): Romam caput Latio esse, Liv. – od. wozu dienen, radix est vescendo, Plin.: esui potuique esse, ICt. – β) passen, schicklich sein, est palaestrae, Cic. – γ) geschickt-, tauglich sein, sum oneri ferendo, ich kann tragen, Liv.: non esse solvendo, nicht bezahlen können, Cic.: solvendo aeri alieno esse, Liv. – δ) sein, gereichen, impedimento esse alci, Cic.: detrimento, maculae esse, Cic.: esse argumento, Cic. – h) m. ad u. Akk., dienlich-, tauglich sein gegen od zu usw., vinum murteum est ad alvum crudam, Cato: res, quae sunt ad incendia, Caes.: valvae, quae olim ad ornandum templum erant maxime, Cic. – i) mit de u. Abl., über od. von etw. handeln (s. Sorof Cic. Tusc. 1, 24), is liber, qui est de animo, Cic.: haec omnis, quae est de vita et de moribus philosophia, Cic.: id est, hoc est, das ist, das heißt, zuweilen auch steigernd: was so viel ist als, das heißt also, also, Cic.; vgl. Kritz Sall. Iug. 31, 20. – / Archaist. Formen: esum = sum, Varro LL. 9, 100: Fut. escit = erit, XII tabb. fr. ed. Schoell tab. 1. fr. 3 ( bei Gell. 20, 1, 25); tab. 5. fr. 4 ( bei Ulp. fr. 26, 1); tab. 5. fr. 5 (in Mos. et Rom. legg. coll. 16, 4. § 2); tab. 5. fr. 7 ( bei Fest. 162 [b] 19 u. Cornif. rhet. 1, 23 Klolz). Lucr. 1, 619 (vgl. Wesenberg Cic. Tusc. 3, 11. p. 278. 14 ed. Baiter): escunt = erunt, XII tabb. fr. tab. 10. fr. 9 ( bei Cic. de legg. 2, 60). – Coni. Praes. siem, Plaut. Amph. prol. 57 u.a. Ter. Andr. 586: sies, Pompon. com. 103. Plaut. Amph. 924 u. 934 a. Ter. Andr. 424 u.a. Cato fr. inc. 3 (p. 87, 7 ed. Jordan): siet, Acc. tr. 310. Plaut. Amph. prol. 58 u.a. Ter. Andr. 234 u.a. Lucr. 3, 101. Formul. vet. bei Gell. 5, 19. Cato origg. 5, 1 u.a. Cato r.r. prooem. § 1. u. c. 6. § 4 (vgl. Müller Nachtr. zur Plaut. Pros. S. 83 f.): sient, SC. de Bacchan. im Corp. inscr. Lat. 1, 196. lin. 30. Plaut. Amph. 209. Ter. Andr. 390. Cato origg. 4. fr. 8: fuam, Plaut. Bacch. 156 u.a.: fuas, Liv. Andr. tr. 21: fuat, Enn. fr. scen. 177. Pacuv. tr. 116. Plaut. Amph. 985 u.a. Ter. Hec. 610. Carm. vet. bei Liv. 25, 12, 6. Verg. Aen. 10, 108. Fronto de eloqu. 1. p. 143, 14 N.: fuant, Plaut. Bacch. 1033 u.a. – Perf. fuei = fui, Corp. inscr. Lat. 1, 1008: fuveit = fuit, ibid. 1051: fuvimus, Enn. ann. (377) bei Cic. de or. 3, 168 Friedrich (Vahlen fuimus). – Partiz. ens von Cäsar gebraucht nach Prisc. 18, 75.

    lateinisch-deutsches > sum [1]

  • 17 concido

    1. concīdo, cīdī, cīsum, ere (con u. caedo), zusammenhauen, I) zu Boden schlagen, -hauen, niederhauen, niedermachen: a) eig.: Sevius allisus est, ceteri conciduntur (im Bilde = unterliegen, werden verurteilt), Cic. ad Q. fr. 2, 4, 6. – bes. mit dem Schwerte, nonnulli ab insciis pro noxiis conciduntur, Nep. – als t.t. der Fechtersprache, apparitores cum L. Volteio caede, concide, Cic. Verr. 3, 155 (im obszönen Doppelsinn; vgl. unten no. II, a, δ). – als milit. t.t., magnam partem eorum concidit, Caes.: c. adversariorum multa milia, Nep.: concisos equites nostros a barbaris nuntiabant, Cic.: itaque tribus horis concisus exercitus atque ipse interfectus est, Cic. – b) übtr., durch Gründe, Urteilsspruch od. Handlungsweise zu Boden schlagen, alles Haltes berauben, über den Hausen werfen, vernichten, gew. m. Ang. wodurch? durch Abl., Timocratem totis voluminibus, widerlegen, Cic.: Antonium decretis suis, Cic.: Vatinium arbitratu suo, Cic.: omnem auctoritatem universi ordinis, Cic. (vgl. concidit auctoritas unter 2. concido no. II, A, a). – als jurist. t.t., c. testamentum, Ulp. dig. 28, 4, 1. – II) zerhauen, zerschneiden, a) eig.: α) mit einem Schlag-, Stoßwerkzeuge jmd. zerhauen = wund hauen, zerbleuen, zerfetzen, gew. m. Ang. womit? durch Abl., alqm virgis, Cic.: alqm loris, Iuven.: alqm pugnis, Iuven.: alqm pugnis et cal-
    ————
    cibus, Cic. – u. im Pass. m. Ang. wodurch? durch Abl., concisus plurimis vulneribus, Cic. – β) mit einem Schlag- od. Schneidewerkzeuge in kleine Stücke zerhauen, zerschneiden, zerhacken, kurz und klein hacken, zerstückeln, ligna, Ov.: naves, Liv.: essedum argenteum, Suet.: nervos, Cic.: infans concisus eximi debet (Ggstz. solidus exit), Cels. – m. Ang. womit? durch Abl., suffusionem (Staar) acu c. et in plures partes dissipare, Cels.: leviter summam cutem scalpello, Cels. – m. Ang. mit wem? durch cum u. Abl., filius cum alia carne concisus, Hyg. astr. 2, 4. – m. Ang. wie? durch Advv., alqd minute, Col., minutim, Cato, minutatim, Col.: u. alqm articulatim, scherzh. = jmd. tüchtig hinters Licht führen, Plaut. Epid. 488. – od. durch in m. Akk. (der Teile, in welche?), alqd in frusta, in particulas, in minimas partes, Scrib.: corpus in partes, Petr.: uxorem in duodecim partes ac frusta, Vulg. – m. Ang. bis wohin? durch us que ad m. Akk., quicquid aridum est usque ad corpus c., ausschneiden, Cels. – γ) mit Gruben, Gräben usw. zerschneiden, durchschneiden, m. Ang. womit? wodurch? durch Abl., magnos scrobibus montes, Verg.: umidiorem agrum fossis, Plin.: Aegyptus tot fossis concisa, Iustin.: pedestria itinera concisa aestuariis, Caes. – δ) beschlafen, Pompon. com. 83; vgl. Lampr. Heliogr. 10, 5. – ε) unterbrechen, spiritum, Plin. 10, 81. – b) übtr.: α) als rhet. t.t. = die
    ————
    Rede, Redesätze, Gedanken usw. zerteilen, eam (orationem) distinguent atque concident, Quint. – im üblen Sinne = zerstückeln, nec... concidat delumbetque sententias, Cic. or. 231: spiritus nec crebro receptus concidat sententiam, Quint. – β) als philos. t.t. = logisch zerlegen, haec universa concidunt etiam minutius, Cic.: quae si persequamur, nullus erit ea concidendi modus, Quint. – m. Ang. wodurch? durch per m. Akk., per tam minutas rerum particulas rationem docendi, Quint.
    ————————
    2. concido, cidī, ere (con u. cado), zusammenfallen, -sinken, -stürzen, einfallen, einsinken, einstürzen, zu Boden fallen, -stürzen, I) eig.: A) v. sächl. Subjj.: a) übh.: concidat caelum omne necesse est, Cic.: concidit conclave, Cic.: repentinā ruinā pars eius turris concidit, Caes.: urbs acerbissimo concidit incendio conflagrata, Cornif. rhet. – b) v. der Flamme, in sich zusammensinken, iam illa flamma, quae magna congerie convaluerat, diductis quibus alebatur, concidet, Quint. 5, 13, 13; vgl. im Bilde, nonne, ut ignis in aquam coniectus continuo restinguitur et refrigeratur, sic refervens falsum crimen in purissimam et castissimam vitam collatum statim concidit et exstinguitur? zerfällt gänzlich in nichts, Cic. Rosc. com. 17. – c) vom Winde, sich legen (Ggstz. surgere, consurgere), concidunt venti fugiuntque nubes, Hor. carm. 1, 12, 30. – d) (als mediz. t.t.) v. Körperteilen, zusammenfallen, einfallen, einsinken (Ggstz. attolli, excitari), palpebra concidit, Cels.: quidquid e cartilagine concidit excitandum leniter est, Cels. – v. Puls, sinken, si protinus venae conciderunt, Cels. – B) v. leb. Wesen: a) übh.: equus eius ante signum Iovis Statoris sine causa concidit, Cic.: dum cupidius instat, in locum delatus inferiorem concidit, Caes.: Macedonem tam graviter palmā percussit, ut paene concideret, Plin. ep. – v. Ermatteten, c. in cursu, Plaut.: sub
    ————
    onere, Liv. – v. Kraftlosen, Ohnmächtigen, Epileptischen usw., oft bei Cels. – v. Entseelten, Themistoclem aiunt eo (tauri sanguine) poto concidisse, Cic. – v. Kämpfenden, ita pugnans concidit, Caes.: in proelio concidit, Cic.: cum pars quaedam gladiatorum mutuis vulneribus concidisset, Suet. – v. erlegten Wilde, per herbas, Ov. her. 4, 93 sq. – v. Opfertieren, vitulus propter mactatus concidit aras, Lucr.: ante aras ingens ubi victima taurus concidit, Ov. – v. Menschen als Opfer, Lucr. u. Val. Max. – b) (wie συμπίπτειν) vor Magerkeit einfallen = zusammenschrumpfen, concidimus macie, Ps. Ov. her. 21, 215. – II) übtr.: A) v. lebl. Subjj.: a) übh. v. Zuständen aller Art, zusammenstürzen, sinken = allen Halt-, allen Wert-, alle Geltung-, alles Ansehen verlieren, zugrunde gehen, schwinden, ein Ende nehmen, concidit vita, es stürzen die Pfeiler des Lebens zusammen, Lucr.: rem publicam concidere unius discessu, quam omnium interitu occidere malui, Cic.: cum religio, cum pudicitia, cum iudiciorum fides, cum senatus auctoritas concidisset, fore, ut etc., Cic.: scimus Romae solutione impeditā fidem (Kredit) concidisse, Cic.: neque enim tam facile opes Carthaginis tantae concidissent, nisi etc., Cic.: quo prodigio totum id concidit regnum, Plin.: morte Othonis concidisse bellum, habe mit dem Tode Othos von selbst sein Ende erreicht, Tac. – b) v. geistigen, gemütlichen
    ————
    Zuständen, sinken, sich legen, schwinden, si cui simul animus (Mut) cum re concidit, Trag. inc. fr.: tum ferocia omnis concidit, Liv.: mens (Besinnung) debilitata metu concidit, Cic. – B) v. leb. Wesen: a) gewaltsam, bes. im polit. Leben, fallen, sinken, stürzen, gestürzt werden, unterliegen, erliegen, nullo modo posse video stare illum diutius, quin ipse per se etiam languentibus nobis concidat, Cic.: non tribunicio, sed consulari ictu concidisse, Cic.: malas causas semper obtinuit, in optima concidit (Pompeius), Cic.: Ggstz., atque illas assumere robora gentes, concidere has, Ov. met. 15, 421 sq. – bes. vor Gericht, concidit autem maxime uno crimine, quod etc., Nep.: iudicum vocibus fractus reus et unā patroni omnes conciderunt, Cic.: a.P. Aquilio accusatus populi iudicio concidit, Val. Max. – b) moralisch durch Verlust der Besonnenheit, des Mutes, der Hoffnung, der Besinnung allen Halt verlieren, ne unā plagā acceptā patres conscripti conciderent, ne deficerent, Cic.: hostes concidunt animis, Hirt. b.G. – allato nuntio de legione quarta mente concidit, verlor er die Besinnung, Cic.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > concido

  • 18 contendo

    con-tendo, tendī, tentum, ere, anspannen, I) eig.: a) übh.: muscipula, aufstellen, Lucil. fr.: tenacia vincla, Verg.: arcum, spannen, Verg. u.a.: ballistas lapidum et reliqua tormenta telorum c. atque adducere vehementer, Cic. – c. oculos, Comic. inc. fr.: sua perpetuo c. ilia risu, ausdehnen, Ov.: u. so membrum in diversa (nach verschiedenen Richtungen hin), Cels. – b) prägn.: α) ein Saiten-instrument anspannend stimmen, ut in fidibus plurimis si nulla earum ita contenta nervis sit, ut concentum servare possit, omnes aeque incontentae sint, sic etc., Cic. de fin. 4, 75. – β) ein Geschoß mit straff angezogenem Bogen od. Arme auf den Gegner hinrichten, zielen, arcu contenta parato tela tenens, Verg.: contenta tela (Ggstz. languida), Lucan.: sagittas c. nervo, Sil.: nervo equino c. telum, Verg. – aërias telum (Pfeil) c. in auras, Verg.: Mago (auf M.) procul infensam c. hastam, Verg. – γ) eine Brücke schlagen, Hellesponto pontem in alto, Enn. ann. 371.
    II) übtr.: A) im allg.: seine körperl. od. geistigen Kräfte od. sich anspannen, d.i. anstrengen 1) die Körperkräfte, a) übh.: α) tr.: c. summas vires de palma (um den (Siegespreis, v. Rosse), Lucr.: c. se (v. den Augen), Lucr. – β) intr. contendere = sich anstrengen, seine Kräfte aufbieten, gew. m. Abl. (mit), voce, Cels.: lateribus aut clamore, Cic.: multis funi-
    ————
    bus, Caes.: vi, Gewalt anwenden, es (den Übergang) erzwingen, Caes.: u. m. allg. Acc., quantum coniti animo potes, quantum labore contendere, si discendi labor (eine körperliche Anstrengung) est potius, quam voluptas, tantum fac ut efficias, Cic. – mit folg. ut u. Konj., qui stadium currit, eniti et contendere debet quam maxime possit, ut vincat, Cic.: quantum potero voce contendam, ut populus hoc Romanus exaudiat, Cic.: remis contendit, ut eam partem insulae caperet, quā etc., Caes. – m. folg. Infin., fugā salutem petere contenderunt, Caes.: hunc (locum) duabus ex partibus oppugnare contendit, Caes.: vide ne, dum ad cacumen pervenire contendis, cum ipsis ramis, quos comprehenderis, decĭdas, Curt.
    b) sich anstrengen, einen Weg, Marsch wohin auszuführen, m. allg. Acc. der Wegstrecke, nocte unā tantum itineris, Cic. Rosc. Am. 97: tandem, si operae est, contendite viam, macht euch auf den Weg, Symm. ep. 1, 8 in. – m. Acc. der Tätigkeit, rectā plateā c. cursum huc suom, Plaut. cist. 534. – m. Ang. des Ziels der Tätigkeit im Infin., sich beeilen, Bibracte ire contendit, Caes.: in Britanniam proficisci contendit, Caes.: proxima litora cursu contendunt petere, Verg.: iter a Vibone Brundisium terrā (zu L.) petere contendi, Cic. – m. Ang. des Ortszieles wohin? durch Advv., od. durch Praepp., od. durch bl. Acc. loc., wohin schleunigst aufbrechen, -reisen, -mar-
    ————
    schieren, -rücken (vorrücken), wohin eilen, quo contenderat, pervenit, Nep.: u. (im Bilde) si potuissemus, quo contendimus, pervenire, Cic.: huc magno cursu contenderunt, Caes.: in Italiam magnis itineribus, Caes.: ad Rhenum finesque Germanorum, Caes.: inde ad Amanum, Cic.: ad hostes, ad hostium castra, Caes.: per Armeniam in hostes, Aur. Vict.: per fines Haeduorum in Lingones, Caes.: Lacedaemonem, Nep.: equo admisso Teanum, Val. Max.: Tarentum ad Heraclidem Ponticum, Varr. fr.: domum, Caes.
    2) die Geisteskräfte usw. anstrengen, a) übh.: α) tr.: quo se contendit dira lubido, Lucr.: c. animum tales in curas, Ov. – m. in u. Abl., onus dignum, in quo omnes nervos aetatis industriaeque meae contenderem, Cic. – mit folg. ut od. ne u. Konj., contendit omnes nervos Chrysippus, ut persuadeat etc., Cic.: ut omnes tuos nervos in eo contendas, ne quid mihi ad hanc provinciam... temporis prorogetur, Cic. – β) intr. contendere, sich anstrengen, Anstrengungen machen, seine Kräfte aufbieten, etw. erstreben, auf etw. hinarbeiten, nach etw. ringen, absol., et illos quidem contendere, eniti; hos quiescere, remitti, Plin. ep.: c. dolis et fallaciis (Ggstz. verā viā niti), Sall. – m. allg. Acc., id sibi contendendum... existimabat, Caes.: quod plurimis locis perorationes nostrae voluisse nos atque animo contendisse declarant, Cic.: tantum contendere in re publica, quantum probare civi-
    ————
    bus tuis possis, Cic.: eadem c. (gleiche Anstr. machen) in tribunatu, Cic. – m. folg. ut od. ne u. Konj., seine Kräfte aufbieten, dahin streben, darauf hinarbeiten, ob eam causam contendi, ut plura dicerem, Cic.: contende quaeso atque elabora, non modo ut... sed etiam ut etc., Cic.: cupidissime c., ut etc., Cic.: contendebat, ne a rebus gestis eius decederet, Iustin. – durch Infin., omnibus precibus petere contendit, ut etc., Caes. – m. ad u. Akk., losstreben auf usw., eifrig streben, -ringen nach usw., ad salutem, Caes.: ad victoriam, Auct. b. Hisp.: maximis laboribus et periculis ad summam laudem gloriamque, Cic.: ad ultimum animo, Cic.: ad ea rectis studiis, Cic.
    b) sich anstrengen, etw. zu erlangen, auf etw. bestehen, auf etw. dringen, etwas dringend verlangen, dringend um etw. anliegen, α) absol.: a quo facile, si contenderis, impetrare possis, ut etc., Q. Cic.: cum illi pertinaciter contenderent (darauf bestanden), Suet. – β) mit Acc.: c. honores, Varr. fr.: neque ego nunc hoc contendo...; sed te illud admoneo, ut etc., Cic. – hoc a te ita contendo, ut in eo fortunas meas positas putem, ich dringe in dieser Beziehung so ernstlich in dich, weil ich glaube, daß usw., Cic.: non erat causa, cur hoc tempore aliquid a te contenderem, Cic.: nihil ab ipso invito contendere, Cic. – propter magnitudinem potestatis hic magistratus a populo summā ambitione contenditur etc., Cic. – γ) mit
    ————
    de u. Abl.: ab alqo valde de reditu in gratiam, Cic.: a magistris de proferendo die, Cic.: unum instare de indutiis vehementissimeque contendere, Caes. – δ) m. folg. ut od. ne u. Konj., m. vorhergeh. allg. Acc. Pron. u. ohne diesen: non minus se id contendere et laborare, ne ea, quae dixissent, enuntiarentur, quam uti ea, quae vellent, impetrarent, Caes.: contendunt, ut ipsis summa imperii tradatur, Caes.: gratiā contendimus et rogando, ut istis te molestiis laxes, Luccei. in Cic. ep.: contendit a Pythio ut venderet, dringt in P., Cic.: vehementer ab alqo c., ut etc., Cic.: plurimis verbis ab alqo c., ut etc., Cic.: omni studio ab aliquo c., ut etc., Cic.: ab alqo petere et summe c., ut etc., Cic.: omni opere c., ut etc., Suet.: a militibus c., ne etc., Caes.: magno opere, ne etc., Suet. – ε) mit folg. Infin. nach vorhergeh. allg. Acc. Pron.: neque ego nunc hoc contendo, quod fortasse... iam in nostra aetate difficile est, mutare animum, sed etc., Cic. ad Q. fr. 1, 1, 13. § 38. – ζ) m. folg. Acc. u. Infin.: qui a Caesare dimittendos (esse) exercitus contendebant, Vell. 2, 48, 1.
    c) sich anstrengen, eine Behauptung durchzusetzen, auf etw. bestehen, etw. fest behaupten, fest versichern, fest erklären, m. folg. Acc. u. Infin., bei vorhergeh. allg. Acc. u. ohne diesen, sic ego hoc contendo, me tibi ipsi adversario cuiuscumque tribus rationem poposceris redditurum, Cic.: vociferarer et
    ————
    quantum maxime possem contenderem... totius testimonii fictam audaciam manifesto comprehensam atque oppressam esse, Cic.: contendentes numquam eam urbem fuisse ex Triphylia, Liv.: cum M. Cato moriendum ante, quam ullam condicionem civis accipiendam rei publicae contenderet, Vell.: ausim contendere nullum te melius, aeque bene vix unum aut alterum collocasse, Plin. ep. – m. apud u. Akk., apud eos contendit falsa esse delata, Nep. Them. 7, 2. – m. pro u. Abl., illud alterum pro me maioribusque meis contendere ausim, nihil nos, quod incommodum plebi esset, scientes fecisse, Liv. 6, 40, 5. – in der Parenthese ganz absol., ut Asclepiades contendit, Cels. 1. praef. p. 3, 28 D.
    3) (als v. intr.) sich ausdehnen, sich erstrecken, von Ortl. usw., haec patulum vallis contendit in orbem, Calp. ecl. 7, 30 (al. concedit): Cappadocum gens usque ad Cyrresticam eius regionem parte suā, quae vocatur Cataonia, contendit, Plin. 6, 24.
    B) insbes., einem andern gegenüber sich anstrengen, 1) intr. od. mit allg. Acc. = als Gegner sich jmdm. gegenüber anstrengen obzusiegen, mit jmd. sich messen, sich in einen Streit (Wettstreit) einlassen, anbinden, streiten (sich herumstreiten), kämpfen, gegen jmd. od. etw. ankämpfen, bei Ang. womit? mit Abl.; bei Ang. mit wem? m. cum u. Abl., od. m. inter u. Akk., od. poet. m. bl. Dat.; bei Ang.
    ————
    gegen wen? mit contra od. adversus u. Akk.; bei Ang. wofür? m. pro u. Abl.; bei Ang. worüber? m. de u. Abl.; bei Ang. weswegen? m. propter u. Akk., a) v. eig. Kampfe, inimicā mente, Nep.: magis virtute quam dolo, Caes.: proelio, Caes. – cum barbaro, Nep.: cum victore, Hor. u. Caes., v. Gladiator, Plin. ep.: proelio uno cum Latino Volscoque, Liv.: parvulis proeliis cum nostris, Caes.: semel atque iterum armis cum alqo, Caes.: summis copiis cum alqo, Caes.: cum magnis legionibus parvā manu, Sall.: cum Sequanis bello, Caes.: u. (unpers.) proelio equestri inter duas acies contendebatur, Caes. – c. contra alcis copias, Auct. b. Afr.: contra Paridem, Verg.: contra populum Rom. armis, Caes.: contra saevum monstrum, Catull. – se didicisse adversus vires hostium, non adversus calamitates contendere, Iustin. – c. pro vitulis contra leones (v. Stieren), Cic. – c. de regno aequo Marte, Curt. – b) v. Wettkampfe im Ringen, Laufen usw., quoad stans complecti posset atque contendere, Nep. – inter coaequales c. aut equo aut cursu aut viribus, Iustin. – c. rapido cursu, Verg.: cum alqo c. pedibus, Ov. – poet. m. Dat. (s. Passerat. Prop. 1, 7, 3), quid enim contendat hirundo cygnis? Lucr.: c. Homero, Prop.: c. Latio, Claud. – c) v. polit. Wettkampf, Kampf, c. cum alqo od. inter se de principatu, Nep. u. Caes.: cum alqo de honore regni, Nep.: de potentatu inter se multos annos, Caes.: gratiā cum libenter pro
    ————
    homine sibi coniunctissimo, tum acriter contra factionem et potentiam paucorum, Hirt. b. G. – d) v. Kampfe mit Worten usw., sich messen, sich streiten, sich herumstreiten, rechten, es durchzusetzen suchen, cum Libone de mittendis legatis contendisse, Caes.: quodsi duriorem te eius miserae et afflictae fortunae praebes, non contendam ego adversus te, Anton. in Cic. ep.: m. allg. Acc. zur Ang. worüber? nec cum Appio, transactā re, quod contenderent (worüber sie Streit anfangen konnten) fuit, Liv. – bes. gerichtlich, c. inimicissime atque infestissime, Cic.: vulgari et pervagatā declamatione, Cic.: u. (unpers.) si contra verbis et litteris et, ut dici solet, summo iure contenditur, Cic. – c. cum alqo iurgio, Cic.: cum alqo interdicto, Cic.: cum alqo sacramento, s. sacramentum. – translatio non habet quaestionem, de qua contendit orator, sed propter quam contendit, Quint. – c. de bonis alcis, Val. Max.: u. (unpers.) de his lite contenditur, Quint. – cum improbissimis heredibus de paternis bonis c. apud centum viros, Val. Max. – m. allg. Acc. zur Ang. worin? tamenne vereris, ut possis haec contra Hortensium contendere? dich auch darin mit H. messen? Cic. Quinct. 78. – e) v. Wetteifer im Bieten, wetteifern, um die Wette bieten, is liceri non destitit; illi, quoad videbatur ferri aliquo modo posse, contenderunt, Cic. Verr. 3, 99. – f) von jedem Sich- Messen mit phys. od. geistigen Kräften, neque inter
    ————
    se contendant viribus (animae), Lucr.: c. contra vim gravitatemque morbi, Cic.: patĕre igitur rationem meam cum tua ratione contendere (sich messen), Cic.: quis enim erat qui non videret humilitatem cum dignitate et amplitudine contendere? Cic. – m. allg. Acc., sic enim est faciendum, ut contra universam naturam nihil contendamus, in keiner Sache ankämpfen, Cic.
    2) zwei Dinge miteinander od. eine Sache mit einer andern zur Vergleichung sich messen lassen, vergleichen, ipsas causas, quae inter se confligunt, Cic.: leges, Cic.: vetera et praesentia, Tac. – m. cum u. Abl., quicquid tu contra dixeris, id cum defensione nostra contendito; ita facillime causa Sex. Roscii cum tua conferetur, Cic.: vitam suam Atticam cum istac rusticana, Caecil. com. fr.: annales nostros cum scriptura eorum, qui etc., Tac. – mit ad (an, gegen) u. Akk., vim suam ad maiestatem viri, Acc. tr. 648. – poet. m. bl. Dat. (wem? = mit), Aquinatem fucum Sidonio ostro, Hor.: se Frontoni, Auson.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > contendo

  • 19 contingo

    1. contingo, tigī, tāctum, ere (con u. tango), I) v. tr. berühren, anrühren, A) eig.: a) übh., bei Ang. womit? m. Abl., v. leb. Wesen, crus alcis calce, Suet.: mento humum, Curt.: alqm digito, s. digitus: summas pede undas, Ov.: exstinctos ore suo focos, Ov.: terram osculo, m. einem Kusse b. = einen K. auf die Erde drücken, Liv. – summa sidera plantis, auf Sternen wandeln (poet. zur Bezeichnung der höchsten Glückseligkeit), Prop. – v. lebl. Subjj., c. montes suo igni (v. der Sonne), Lucr.: paene terram (v. Monde), Cic.: caules nulla ex parte (v. Weinstocke), Cic.: ne arbusculae inter se contingant, Col.: curalium, quo primum contigit auras tempore, durescit, mit der Luft in Berührung gekommen ist, Ov. – im Passiv, paene ut radiis (solis) prius quam terra contingeretur, Suet.: fenestrae sic editae, ne manu contingi (berührt = erreicht werden) possint, Col.
    b) fassend, anfassend, umfassend, berühren, dah. deutsch zuw. fassen, erfassen, umfassen, ergreifen, funem manu, Verg.: alterā manu orientem, alterā occidentem, Curt.: datas habenas manibus, Ov.: (alcis) manum, Vell.: (alcis) dextram, Liv. u. Val. Max.: alcis genua, Apul. u. Dict. – taurum, quamvis mitem, metuit contingere primo, Ov.: contigit et glebam; contactu gleba potenti massa fit, Ov. – v. Vögeln, facile cibum terrestrem rostris, Cic. – prägn., etw. anrüh-
    ————
    ren = sich aneignen, an etw. sich vergreifen, ideoque nec sua custodiunt, nec aliena contingunt Mela 2, 1, 11 (2. § 11).
    c) kostend, speisend berühren, anrühren, deutsch auch von etw. kosten, cibos ore, Ov.: granum, Hor.: aquas, fontem, Ov. – feindl., v. Vögeln = anfressen, asservarent corpus, ut ne aves quidem contingerent, Curt. 7, 5 (24), 40.
    d) bestreichend, bestreuend, benetzend berühren, bestreichen, bestreuen, ora nati sacro medicamine, Ov.: cibos sale modice, Cels.: caseum torrido sale, Col.: lac parco sale, Verg.
    e) befleckend, entehrend berühren, corpus corpore, Plaut. Amph. 834.
    f) ansteckend berühren, anstecken, morsu serpentis contingitur, Dict. 2, 14: venenatis morsibus contacta nonnulla iumenta, Apul. met. 9, 2: quaedam in contactos corporis vitia transiliunt, Sen. de ira 3, 8, 1.
    g) auf od. an etw. anstoßend berühren, α) seiner Höhe, Länge nach bis zu etw. hinauf- od. hinabreichen, nubes aërio vertice (v. einem hohen Berge), Tibull.: sidera comā (v. einem hohen Baume), Ov.: nullas profecto terras caelum contingere, Liv.: u. (im Bilde) dum corporis aut externa (bona) iaceant humi...; alia autem illa divina longe lateque se pandant caelumque contingant, sich bis zum H. erheben, Cic. – cum pedes imum gradum (sellae regiae) non
    ————
    contingerent, mensam subdidit pedibus, Curt. – β) seiner Ausdehnung in die Breite nach bis zu etw. hinreichen, reichen, an etw. unmittelbar stoßen, milites disponit non certis spatiis intermissis, sed perpetuis vigiliis stationibusque, ut contingant inter se, Caes. – v. Lebl., turris contingens vallum, Caes.: agger murum hostium paene contingit, Caes.: trabes non inter se contingunt, Caes. – bes. als geogr. t. t., unmittelbar stoßen, -liegen, -angrenzen an usw., quorum agri non contingunt mare, Cic.: Helvii, qui fines Arvernorum contingunt, Caes.: saltus Vescinus Falernum contingens agrum, Liv.: sinum parva oppida contingunt, Mela: contingentes Illyricum coloniae, Suet.: Aegyptus dorso Aethiopiam contingit, Mela. – m. ex od. ab u. Abl., radices montis ex utraque parte ripae fluminis contingunt, Caes.: Atlanticus Oceanus terras ab occidente contingit, Mela.
    h) ein Ziel erreichend berühren, etw. erreichen, α) ein Ziel mit einem Geschosse treffend erreichen, treffen, ex tanta altitudine contingere hostem posse, Liv. – ipsam avem contingere ferro non valuit, Verg.: da mihi quod petitur certo contingere ferro, Ov. – β) ein Ziel infolge der Bewegung erreichen, sowohl v. Pers. = wohin gelangen, einen Ort betreten, optatam cursu metam, Hor.: Ephyren pennis, Ov.: Italiam, Verg.: Coronen, Dict.: Cadmeïda arcem, Ov.: terram od. litora, das Land, das Ufer betreten (v. Seefahr-
    ————
    ern), Ov., Dict. u.a. (s. Deder. Dict. 2, 1). – als v. Lebl. = etw. erreichen, treffen, quam regionem cum superavit animus naturamque sui similem contigit atque agnovit, Cic. Tusc. 1, 43 (vgl. ibid. cum ad sui simile penetravit). – γ) bis zu jmd. od. jmds. Ohren dringen, v. Tönen, v. Gerüchten usw., inde deos hominesque voco; nec contigit ullum vox mea mortalem, Ov.: contigerat nostras infamia temporis aures, Ov.: u. fando contigit aures m. folg. Acc. u. Infin. = es drang das Gerücht zu Ohren, das usw., Ov. met. 15, 497 sqq.
    B) übtr.: a) jmd. od. etw. berühren = mit jmd. od. etw. in Berührung (Beziehung) stehen, α) übh., v. Umständen, jmd. od. etw. angehen, jmdm. zustehen, zuständig sein, haec consultatio tota de re pertinente ad vos est; Romanos nihil contingit, nisi quatenus etc., Liv.: meam causam, quae nihil eo facto contingitur, ne miscueris, Liv.: absol., cognitio de suspectis tutoribus contingit (ist zuständig), Macer dig. 1, 21, 4. – β) mit jmd. durch irgend ein Verhältnis (Verwandtschaft, Freundschaft, Umgang usw.) in Berührung (Beziehung) stehen, alqm sanguine, Sen.: alqm sanguine ac genere, Liv.: alqos aut propinquitate aut amicitiā, Liv.: regiam aut propinquitate aut affinitate aut ministeriis, Liv.: alqm longinquā od. propinquā cognatione, Curt.: alqm a matre artissimo gradu, Suet.: Caesarum domum nullo gradu, Suet.:
    ————
    Claudiorum familiam artissimo sanguinis vinculo, Val. Max.: alqm modico usu (Umgang), Tac.: deos propius, mit den Göttern (= mit den Größen der Erde) im näheren Umgang stehen, Hor.
    b) jmd. ergreifend berühren, sowohl v. angenehmen u. unangenehmen Eindrücken, jmd. berühren, ergreifen, treffen, numine contactae suo, begeistert, Ov.: quam me manifesta libido contigit, Ov.: quos in aliqua sua fortuna publica quoque contingebat cura, Liv.: contactus nullis ante cupidinibus, Prop. – als v. Schicksalen, jmd. betreffen, nec umquam contacti simili sorte rogetis opem, Ov. trist. 3, 4, 78.
    c) moralisch befleckend, entweihend berühren = antasten, anstecken, beflecken, entweihen (s. Drak. Liv. 2, 5, 2 u. 4, 15, 8), contacturum (sese) funebribus diris signa tela arma hostium, mit dem Fluche der Vernichtung beladen, Liv.: quae (auspicia) ut primum contacta sint ab eo, a quo nec ius nec fas fuerit, Liv. – gew. im Partiz. Perf., dies contactus religione, mit Fluch beladen, Liv.: bona contacta pretiis regni mercandi, Liv.: equi nullo mortali opere contacti, Tac.: casta et nullis contacta vitiis pectora, Tac. – bes. durch Teilnahme, plebs contacta regiā praedā, Liv.: milites contacti sacrilegio, Liv.: ut omnia contacta societate peculatus viderentur, Liv.: omnes contacti eā violatione templi, Liv.: velut contactā civitate rabie duorum iuvenum, Liv.: hic contactus ensis dese-
    ————
    rat castum latus, Sen. poët.
    d) teilhaftig werdend berühren, α) v. dem, der etw. erlangt, etw. erlangen, zu etw. kommen, aevi c. florem, Lucr. 1, 564: prius periere, quam quod petierant contingerent, Phaedr. 1, 20 (22), 6. – β) v. dem, was jmdm. zuteil wird, jmdm. zufallen, palma frugum indubitata Italiam contigit, Plin. 18, 109: sors Tyrrhenum contigit, Vell. 1, 1. § 4: ut quemque sors contigerat, Dict. 5, 13 extr. – v. Üblen, jmd. treffen, auf jmd. fallen, quos aliquā parte suspicio favoris in regem contigerat, Liv. 45, 31, 3.
    e) teilhaftig werden lassend mit etw. berühren = von etw. treffen od. ergreifen lassen, ignotā animum (virginis) contingere curā (v. der Venus), Val. Flacc. 7, 173.
    f) darstellend berühren, alqd strictim, Lact. 2, 10, 15 (bei Cic. ad Att. 2, 1. § 1 strictim attingere).
    II) v. intr. zutreffen, eintreffen, sich treffen, sich fügen, eintreten, v. Ereignissen, die infolge günstiger od. ungünstiger Verhältnisse sich zutragen, begegnen, v. glücklichen Ereignissen zuw. = glücken, gelingen, m. Dat. (wem?) auch = zuteil werden (vgl. Otto Cic. de rep. 1, 14. p. 38 ed. Osann. Heusinger Cic. de off. 2, 14, 12), α) ganz absol.: hanc mihi expetivi; contigit, Ter.: si contingit od. si continget, Quint.: forsitan si contigerit, wenn ich etwa das Glück haben sollte (als Parenthese), Amm. – β) m.
    ————
    Ang. was? im Nom.: id cum contigit, Cic.: si qua pugnandi occasio esset, postquam ea nulla contigerat, Liv.: neque prius cursus contingere potest (kann ein Wettlauf vor sich gehen) quam scierimus, quo sit et quā perveniendum, Quint.: ubi quid melius contingit et unctius, Hor.: ambulas inter nos, non quasi contingas, nicht als ob es ein Glück für uns wäre, Plin. pan.: id quod in hoc contigit bello, Auct. b. Hisp.: quantulumcumque temporis contigit, Sen.: animus supra omnia quae contingunt acciduntque eminens, über alle Begegnisse und Zufälle, Sen. ep. 66, 6. – mit Abl. (durch), magis adeo id facilitate quam aliā ullā culpā meā contigit, Cic.: quae (examina apium) dono vel aucupio contingunt, man geschenkt bekommt oder selbst einfängt, Col. 9, 8, 5. – m. ex (infolge) u. Abl., contingit eadem claritas etiam ex accidentibus, Quint.: ex nidore hilaritas contingit, Mela. – m. Dat. (wem?), quoniam tantum habemus otii, quantum iam diu nobis non contigit, Cic.: quam rem paucis contigisse docebat, Caes.: contigit tibi magnifica res, Val. Max.: si mihi vita contigerit, Planc. in Cic. ep.: mihi omnia, quae opto, contingant, Cic.: an est quicquam, quod Veientibus optatum aeque contingere possit, quam ut etc., Liv.: ne quid iis, quos amasti, mali putes contigisse, Cic.: contingent oculis videnda crura, Ov.: qualis (dux) si qui nunc esset, tibi idem, quod illis accidit, contigisset, Cic. Phil. 2, 17: m. Abl.
    ————
    (durch), hoc si tibi felicitate quādam contigisset, Cic. – zugl. m. Dat. des Prädikats, ut tamen id per M. Agrippam securo ei posse contingere non existimarent, Vell. – γ) mit Angabe was? im Infin.: celeriter antecellere omnibus ingenii gloriā contigit, Cic. Arch. 4: fingere cinctutis non exaudita Cethegis continget, Hor.: ita mihi contingat aut honeste degere aut mori, Sen. rhet.: contingat modo te filiamque tuam fortes invenire, Plin. ep. – m. Dat. (wem?), non cuivis homini contingit adire Corinthum, Hor.: nec tamen scio quem reum illi defendere nisi se contigerit, Sen. rhet.: contigit nobis bene componere animum, Sen.: ita mihi contingat herede filio mori, Quint.: contigit ei ter triumphare, Val. Max. – zugl. m. Dat. des Prädikats, Iovis esse nepoti contigit haud uni, Ov.: quo tempore mihi fratrique meo destinari praetoribus contigit, Vell.: ita mihi libero et vivere contingat et mori, Sen. rhet. – δ) m. Ang. was? durch einen Satz m. ut u. Konj., quoniam autem, tecum ut essem, non contigit, Cic.: vix mehercle contingere potest, ut hilares ab hac impatientia laetique discedant, quos pudor dimittit, Ps. Quint. decl. – m. Dat. (wem?), huic contigit (diesem glückte es, dieser hatte das Glück, war so glücklich), ut patriam e servitute in libertatem vindicaret, Nep.: nec ulli alii contigisse scio, ut discipuli non audiri desiderarent, sed contenti essent audire, Sen. rhet. – gew. m. vorhergehender (allg.) Ang. des was? im
    ————
    Nom., nec ullo casu arbitror hoc constanti homini posse contingere, ut ulla intermissio fiat officii, Cic.: soli hoc contingit sapienti, ut nihil faciat invitus, Cic.: qui honos huic uni ante id tempus contigit, ut, cum patri populus statuam posuisset, filio quoque daret, Nep.
    ————————
    2. con-tingo (-tinguo), ere, benetzen, colore semina rerum, Lucr. 2, 755: u. so Lucr. 1, 938. – übtr., musaeo cuncta lepore, würzen, Lucr. 1, 934. – Andere Beispiele ziehe ich zu 1. contingo no. I, d, w. s.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > contingo

  • 20 sum

    1. sum, fuī, esse (ein unregelmäßiges, aus Teilen zweier verschiedener Verba zusammengesetztes Wort: sum abgekürzt aus esum st. eso v. griech. Stamm ΕΣ, wov. εἰμί; fui aber vom veralteten fuo, griech. φύω), I) als verbum concretum, sein, vorhanden sein, A) im allg.: 1) übh.: a) von der Existenz eines Gegenstandes, sein, vorhanden sein, existieren, dasein, am Leben sein, esse ea dico, quae cerni tangive possunt, Cic.: omnium qui sunt, qui fuerunt, qui futuri, sunt, Cic.: nec enim, dum ero, angar ullā re, Cic.: adhuc sumus, Cic.: fuit, er hat gelebt, Tibull.: fuimus Troes, fuit Ilium, Verg.: nullus sum, es ist aus mit mir, ich bin verloren, Komik., Cic. u.a.: alteri nulli sunt, sind zugrunde gegangen, Cic. – b) von dem Vorhandensein eines Zustandes, sein, vorhanden sein, vorliegen, stattfinden, non est periculum, Cic.: neque Romanorum in se meritum esse, Liv.: solis defectio fuit, fand statt, ereignete sich, Cic.: quid tibi est? was ist dir (geschehen)? was hast du? Cic.: quid se futurum esset, was würde mit ihnen geschehen, Liv. – c) von dem Befinden an einem Orte, sein, sich finden, leben, cum Athenis fuissem, Cic.: Romae esse, Cic.: in castris, in agro, in hortis, Cic.: esse in alqo, in jmd. stecken, in seine Gestalt, in ihn verwandelt sein, Ov. – d) von dem Befinden in einem Zustande, sein, leben, sich befinden, esse in
    ————
    aere alieno, Cic.: in bonis, Cic. in servitute, Cic.: in spe, Cic.: in maestitia, Cic.: in nomine et gloria, Cic.: in laudibus, Cic.: in officio, Cic.: in vitio, Cic.: in mora, Verzug verursachen, Ter.: in amore et deliciis alci, Cic. – e) v. Beruhen auf etwas, in etwas bestehen = auf etwas beruhen, omnem spem in impetu esse equitum, Liv.: totum in eo est, ut etc., Cic.: totum in eo est, ne etc., Colum.
    2) Besondere Verbindungen: a) sunt qui, es gibt Leute, Dinge, die, α) mit folg. Indicat., wenn etwas Bestimmtes bezeichnet wird, sunt qui non audent, Cic.: sunt quae praeterii, Cic.: sunt quos genus hoc minime iuvat, Hor.: est quibus Eleae concurrit palma quadrigae, Prop. – bes. steht bei Indicat., wenn ein Subjekt genau angegeben wird, sunt quidam, qui molestas amicitias faciunt, Cic.: sunt bestiae quaedam, in quibus inest etc., Cic. – β) m. folg. Coniunctiv, wenn etwas Gedachtes, Vorgestelltes od. Unbestimmtes bezeichnet wird, sunt qui dicant, Cic.: sunt qui anteponant, Cic.: erat nemo, in quem ea suspicio conveniret, Cic. – Auch findet sich est quibus, Prop. 3, 9, 17. – b) mihi est res, ich habe eine Sache, privatus illis census erat brevis, Hor.: cui nomen Arethusa est, Cic.: unde esset adulescenti, amicae quod daret, Ter. – c) esse ad od. apud alqm, bei jmd. (in jmds. Hause) sein od. sich befinden, jmd. besuchen, eaque est nunc ad uxorem tuam, Ter.: fuit ad me satis
    ————
    diu, Cic.: quorum sint legati apud se, Caes.: fuisti apud Laecam illā nocte, Cic.: apud te est, ut volumus, Cic.: Brutum apud me fuisse gaudeo, Cic.: apud me sis volo, bei mir zu Tische seiest, bei mir speisest, Ter. – d) esse cum alqo (alqa), α) bei jmd. (in jmds. Zimmer, Hause) sein, essetne quis intus cum Caesare? Suet.: me te oblectes, mecum tota sis, Ter.: quam vellem Menedemum invitatum, ut nobiscum esset (bei mir zu Tische sei, speise), amplius (dringender), Ter.: doppelsinnig, tu vero, inquam, ducas licet, si sequetur: erit enim mecum (mit mir = auf meiner Seite), si tecum erit, Cic. de fin. 5, 86. – β) mit jmd. zusammensein, umgehen, erat nemo, quicum essem libentius, Cic.: multum mecum sunt, Cic.: secum esse, für sich sein, Cic. – γ) ehelich mit jmd. umgehen, Plaut., Cic. u.a. – e) esse alci cum alqo, mit jmd. zu tun haben, mit jmd. in Verbindung stehen, sibi cum illa nihil futurum, Cic.: si mihi tecum minus esset, Cic. – f) esse ab alqo, von jmd. sein, zu jmd. gehören, ab Andria est ancilla haec, Ter.: erat ab Aristotele, war ein Aristoteliker, Cic.: vide, ne hoc totum sit a me, für mich spricht, Cic. – g) esse pro alqo, für jmd. sein, jmdm. zustatten kommen, Cic. – h) esse in alqm locum, wohin sein (= wohin gegangen sein und sich dort befinden), fui hodie in funus, war zum Begräbnisse, Petron.: in conspectum fuisse, Suet. ( aber Cic. ad Att. 15, 4, 2 Wesenberg quo die
    ————
    in Tusculanum essem venturus). – i) esse in m. Abl., in einer Schrift stehen (s. Meißner Cic. Tusc. 1, 3. p. 4, a), quid fuit in litteris (in dem Br.)? Cic.: quamquam est in Originibus m. folg. Acc. u. Infin., Cic.
    B) prägn., wirklich sein, stattfinden, statthaben, der Fall sein, in Kraft sein, Geltung haben, gelten, nec provocatio erat, Liv.: neque dictio est, Ter.: sunt ista, das ist so, Cic. – So bes. a) est, es ist so, es ist an dem, Cic.: sit ita, es sei so, gut, meinetwegen, Cic.: so auch esto, es mag sein, gut, meinetwegen, Cic. u. Hor.: m. folg. Acc. u. Infin., esto, alios teneri, Hor.: so auch sit m. folg. ut u. Konj., sit, ut intereant, Colum. – est ut od. m. folg. Infin., α) = es ist der Fall, daß usw., est, ut id deceat, Cic.: est, ut philosophi tradant, Cic.: non est, ut possit, Hor.: futurum esse, ut omnes pellerentur, Caes.: at enim solum id est, ut me Siculi maxime velint, Cic.: m. folg. Infin., fuerit mihi eguisse, Sall.: ne sit tibi montes semper adire, Prop.: numquam est mit folg. quin u. Konj., numquam est, quin velimus, Cornif. rhet. – β) est, man darf, man kann, neque est, ut putemus, wir dürfen nicht usw., Plin.: m. folg. Infin., scire est liberum ingenium, Ter.: quae verbo obiecta, verbo negare sit, läßt sich mit einem W. verneinen, Liv.: ut coniectare erat intentione vultus, Tac.: quantum dinoscere erat, Val. Max. – b) est ubi, es ist der Fall wo = zuweilen, Cic. – c) est cum, es ist der Fall
    ————
    da = zuweilen, Cornif. rhet. – d) est quod m. Indikat u. Konj., od. ut u. Konj., es ist Ursache dazu da, ich (du, er usw.) habe Ursache zu usw., zB. est quod suscenset tibi, Ter.: est quod me transire ad forum iam oportet, Ter.: magis est, quod gratuler, Cic.: magis est, ut ipse moleste ferat errasse se, Cic.: hingegen non est quod od. ut etc., od. nihil est quod od. cur, es ist keine Ursache da, ich (du usw.) habe nicht Ursache zu usw., nihil est, quod gestias, Cic.: non est igitur, ut mirandum sit, man braucht sich also nicht zu wundern, Cic.
    II) als verbum copulativum = etwas od. irgendwie sein, a) in Verbindung mit einem Adi., Subst. od. Pronom., praeclara res est, et sumus otiosi, Cic.: tuus sum, Plaut.: nos numerus sumus, Hor.: domus non ea est, quam, Cic. – b) in Verbindung m. Adv.: α) der Art u. Weise (s. Brix Plaut. trin. 46), si ita es, ut ego te volo, Plaut.: sic sum ut vides, Plaut.: hae aedes ita erant ut dixi tibi, Plaut.: ita (in solcher Lage) sunt res nostrae, Cic.: sic vita hominum est, Cic.: sic est, Cic.: quod ita cum sit, Cic. – mit speziellen, satis est, Cic.: frustra id inceptum fuit, Liv.: bene est, recte est, Cic.: cum in convivio comiter et iucunde fuisses, Cic.: mihi pulchre est od. pulchre est mihi, Cic. u. Hor.: dicta impune erant, Tac. – β) des Ortes u. der Zeit, sunt procul ab huius aetatis memoria, Cic.: diu esse, lange dauern, währen, Prop. – c) mit einem Genet. od. Abl.
    ————
    der Beschaffenheit, sein von einer Beschaffenheit, eine Beschaffenheit haben, α) m. Genet.: eiusdem aetatis fuit, aus demselben Zeitalter, lebte zu derselben Zeit, Nep.: nulli consili sum, ich bin ratlos, Ter.: summi ut sint laboris, zu großer Arbeit tauglich sind, Caes.: nec se suae potestatis esse, hätten nicht über sich zu verfügen, Liv. – Ferner gehört hierher magni, tanti etc. esse (pretii), in hohem Werte sein, viel gelten, viel kosten, αα) cig., frumentum fuit tanti, Cic.: ager pluris est, Cic. – ββ) bildl., in großem Werte sein, viel gelten, geschätzt werden, magni erunt mihi tuae litterae, Cic.: mea conscientia mihi pluris est, Cic. – β) m. Abl.: esse collecto pallio, capite operto, gehen mit usw., Plaut. u. Cic.: aegro corpore esse, krank sein, Cic.: aetate eā sum, bin in dem Alter, in den Jahren, Ter.: fac animo magno sis, habe usw., Cic.: quaere, quo sit patre, Hor.: simus eā mente, so gesinnt, Cic.: mille sestertiis esse, zu stehen kommen, gelten, kosten, Cic. – d) mit Genet. des Maßes od. des Inhalts (durch) attrib. Zahlwörter), bestehen aus usw., sich belaufen auf usw., betragen, zählen, Xerxis classis mille et ducentarum navium longarum fuit, Nep.: Iulius Caesar annum ad solis cursum accommodavit, ut trecentorum sexaginta quinque dierum esset, Suet.: bona patris huiusce Sex. Roscii, quae sunt sexagies (sc. centenûm milium), Cic. – e) m. Genet. des Gegenstandes, dem etwas ge-
    ————
    hört, angehört, dem etwas zukommt, α) eigen sein, gehören, Gallia est Ariovisti, Caes.: cuius tum fasces erant, der damals die Regierung hatte, Cic.: Rhodiorum esse, den Rhodiern gehören, ihnen unterworfen sein, Liv. – β) eigen-, ergeben sein ( mit totus u. ohne dasselbe), me Pompei totum esse, Cic.: plebs novarum rerum atque Hannibalis tota est, Liv.: hominum, non causarum erant, nahmen bloß Rücksicht auf die Personen, nicht auf die Sachen, Liv.: suarum rerum erant, bekümmerten sich nur um ihre eigenen Angelegenheiten, Liv. – γ) eigentümlich sein, jmds. Sache, Gewohnheit, Pflicht sein, das Zeichen von etwas sein, cuiusvis hominis est errare, es ist jedes Menschen Sache zu irren, jeder kann irren, Cic.: est hoc Gallicae consuetudinis, ut etc., Caes.: est adulescentis maiores natu vereri, Cic.: est miserorum, ut malevolentes sint, Plaut. – Anstatt des Genet. eines persönl. Pron. das Possess. im Neutr., fuit tuum lugere, Caes.: est tuum videre, Cic. – f) m. Genet. eines Subst. u. Gerundivs, zu etw. dienen, etw. zum Zwecke haben (s. Weißenb. Liv. 3, 24, 1), quod initio conservandae libertatis atque augendae rei publicae fuerat, Sall.: frustrationem eam legis tollendae esse, Liv. – g) mit dem Dat. der Bestimmung, des Zweckes, α) v. Pers. od. einer Sache, jmdm. etw. sein = für jmd. od. etw. abgeben, alci custodem, patrem, matrem esse, alci adiutricem, fautricem esse, Komik
    ————
    (s. Lorenz Plaut. most. 1139. Philol. 32, 298): Romam caput Latio esse, Liv. – od. wozu dienen, radix est vescendo, Plin.: esui potuique esse, ICt. – β) passen, schicklich sein, est palaestrae, Cic. – γ) geschickt-, tauglich sein, sum oneri ferendo, ich kann tragen, Liv.: non esse solvendo, nicht bezahlen können, Cic.: solvendo aeri alieno esse, Liv. – δ) sein, gereichen, impedimento esse alci, Cic.: detrimento, maculae esse, Cic.: esse argumento, Cic. – h) m. ad u. Akk., dienlich-, tauglich sein gegen od zu usw., vinum murteum est ad alvum crudam, Cato: res, quae sunt ad incendia, Caes.: valvae, quae olim ad ornandum templum erant maxime, Cic. – i) mit de u. Abl., über od. von etw. handeln (s. Sorof Cic. Tusc. 1, 24), is liber, qui est de animo, Cic.: haec omnis, quae est de vita et de moribus philosophia, Cic.: id est, hoc est, das ist, das heißt, zuweilen auch steigernd: was so viel ist als, das heißt also, also, Cic.; vgl. Kritz Sall. Iug. 31, 20. – Archaist. Formen: esum = sum, Varro LL. 9, 100: Fut. escit = erit, XII tabb. fr. ed. Schoell tab. 1. fr. 3 ( bei Gell. 20, 1, 25); tab. 5. fr. 4 ( bei Ulp. fr. 26, 1); tab. 5. fr. 5 (in Mos. et Rom. legg. coll. 16, 4. § 2); tab. 5. fr. 7 ( bei Fest. 162 19 u. Cornif. rhet. 1, 23 Klolz). Lucr. 1, 619 (vgl. Wesenberg Cic. Tusc. 3, 11. p. 278. 14 ed. Baiter): escunt = erunt, XII tabb. fr. tab. 10. fr. 9 ( bei Cic. de legg. 2, 60). – Coni. Praes. siem, Plaut. Amph. prol.
    ————
    57 u.a. Ter. Andr. 586: sies, Pompon. com. 103. Plaut. Amph. 924 u. 934 a. Ter. Andr. 424 u.a. Cato fr. inc. 3 (p. 87, 7 ed. Jordan): siet, Acc. tr. 310. Plaut. Amph. prol. 58 u.a. Ter. Andr. 234 u.a. Lucr. 3, 101. Formul. vet. bei Gell. 5, 19. Cato origg. 5, 1 u.a. Cato r.r. prooem. § 1. u. c. 6. § 4 (vgl. Müller Nachtr. zur Plaut. Pros. S. 83 f.): sient, SC. de Bacchan. im Corp. inscr. Lat. 1, 196. lin. 30. Plaut. Amph. 209. Ter. Andr. 390. Cato origg. 4. fr. 8: fuam, Plaut. Bacch. 156 u.a.: fuas, Liv. Andr. tr. 21: fuat, Enn. fr. scen. 177. Pacuv. tr. 116. Plaut. Amph. 985 u.a. Ter. Hec. 610. Carm. vet. bei Liv. 25, 12, 6. Verg. Aen. 10, 108. Fronto de eloqu. 1. p. 143, 14 N.: fuant, Plaut. Bacch. 1033 u.a. – Perf. fuei = fui, Corp. inscr. Lat. 1, 1008: fuveit = fuit, ibid. 1051: fuvimus, Enn. ann. (377) bei Cic. de or. 3, 168 Friedrich (Vahlen fuimus). – Partiz. ens von Cäsar gebraucht nach Prisc. 18, 75.
    ————————
    [b]2. sum = suum, s. suus a.E. .

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > sum

См. также в других словарях:

  • PALMA — I. PALMA Consul sub Hadriano, seu A. Cornelius Palma, ingegrô nomine, fuit Consul II. ordinarius eôdem annô, quô inter suffectos Hadrianus, postea huius iussu una cum Celso seu L. Publilio Celso, hadriani in illo suo Consulatu collega, occisus,… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Conquest of the Canary Islands — The conquest of the Canary Islands by the Kingdom of Castille took place between 1402 and 1496. It can be divided into two periods, the Conquista señorial, carried out by Castilian nobility in exchange for a covenant of allegiance with the crown …   Wikipedia

  • doum — [ dum ] n. m. • 1799; mot ar. ♦ Palmier d Égypte et d Arabie (palmacées) qui reste nain en France méditerranéenne. « les touffes de doum dont on ferait des balais » (Mac Orlan). ● doum nom masculin (arabe dūm) Palmier nain du genre chamærops,… …   Encyclopédie Universelle

  • La Guardia de Jaén — Bandera …   Wikipedia Español

  • Gaudi (musician) — Gaudi Birth name Daniele Gaudi Also known as Gaudi, Dub Alchemist, Groovekilla, Mad Master Moog, Lele Gaudi, Born July 12, 1963 (1963 07 12) (age 48) Bologna, Italy …   Wikipedia

  • Choralis Constantinus — The Choralis Constantinus is a collection of over 375 Gregorian chant based polyphonic motets for the proper of the mass composed by Heinrich Isaac and his pupil Ludwig Senfl. The genesis of the collection is a commission by the cathedral of… …   Wikipedia

  • List of compositions by Giovanni Pierluigi da Palestrina — This is a list of compositions by Giovanni Pierluigi da Palestrina, sorted by genre. The volume (given in parentheses for motets) refers to which volume of the Breitkopf Härtel complete edition the work can be found in. Six of the volumes of… …   Wikipedia

  • DII — ingenii ab Unius notitia exerrantis figmentum, tot fuêre apud Gentiles, quot deprehendêrunt vel usui suo, vel terrori, vel admirationi apta instrumenta; omisso Eo, qui solus horum Auctor, naturâ suâ invisibilis, per visibilia haec sua opera ipsis …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Liste lateinischer Phrasen/P — Lateinische Phrasen   A B C D E F G H I L M N O P Q R S T U V …   Deutsch Wikipedia

  • Liste von Literaturmuseen — Diese Liste gibt einen Überblick zu den Literaturmuseen und literarischen Gedenkstätten in aller Welt, geordnet nach Ländern und Regionen. Sie erhebt keinen Anspruch auf Vollständigkeit. Inhaltsverzeichnis 1 Literaturmuseen und literarische… …   Deutsch Wikipedia

  • Hand — 1. Alle Händ voll to dohne, seggt de ol Zahlmann1, on heft man êne. (Insterburg.) – Frischbier2, 1469. 1) Der Name eines Feldwächters in Insterburg. 2. Alten Händen hilft kein Nagelschminken. – Laus. Magazin, XXX, 251. Russisch Altmann V, 85. 3.… …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»