Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

only+once

  • 41 adplico

    ap-plĭco ( adp-, Ritschl, Fleck., Baiter, Weissenb., Halm, in Quint.; app-, Merk., Kayser, Halm, in Nep. Rib.), āvi and ui, ātum and ĭtum, 1, v. a. (applicui appears to have first become prevalent in the time of Cic., and is the com. form in Vulg.; cf. Gell. 1, 7 fin.; applicavi is used by Pac. ap. Prisc. p. 860 P.; Varr. ib.; Ter. Heaut. prol. 23; Auct. B. Alex. 17 fin.; Cic. Clu. 16, 46; 24, 66; id. de Or. 1, 39, 177; 2, 13, 55; id. Brut. 91, 316; id. Inv. 2, 13, 43; 2, 51, 153; id. Tusc. 5, 27, 77; id. Ac. 2, 20, 65; and id. Fam. 3, 11, 5; Val. Max. 4, 7, 4; Plin. 11, 2, 1, § 2; Vulg. 1 Reg. 30, 7; ib. Eccli. 33, 12; ib. Osee, 7, 6. It is found in the best MSS. and edd.; cf. Zumpt ad Cic. Verr. p. 240, and Neue, Formenl. II. pp. 477 and 479. Still later than applicui, the sup. applicitum became prevalent, Inscr, Neap. l. 6916; Inscr. Orell. 4570; Col. 4, 22, 1; 4, 24, 18; Quint. 1, 2, 26; 2, 4, 30; 4, 2, 117; Plin. Ep. 2, 17, 23; cf. Neue, Formenl. II. p. 551, and v. P. a. infra; cf. plico and its compounds, complico, explico, implico, etc.); orig., to join, fasten, or attach to, to affix; hence, to bring, add, put, place to or near to, etc. (very freq., esp. in trop. signif. and in more elevated style; in Plaut. twice; in Ter. four times;

    in Cic. epistt. only once,

    Cic. Fam. 3, 11, 3; never in Tac.; syn.: admoveo, adjungo, addo, adhibeo, adicio).
    I.
    In gen.
    A.
    Lit.; constr. usu. with ad; rarely with dat.
    a.
    With ad:

    se ad arbores,

    to lean against, Caes. B. G. 6, 27 (cf.:

    trunco se applicuit,

    Just. 12, 9, 9):

    applicuit ambos ad eum,

    Vulg. Gen. 48, 13; ib. 1 Macc. 9, 3:

    umeros ad saxa,

    Ov. M. 5, 160:

    sinistrum (cornu) ad oppidum,

    Liv. 27, 2:

    se ad flammam,

    to approach, Cic. Tusc. 5, 27, 77:

    sudarium ad os,

    Suet. Ner. 25 al. —
    b.
    With dat.:

    ratem (sc. rati),

    Liv. 21, 28, 5:

    flumini castra,

    id. 32, 30:

    corporibus adplicantur,

    id. 23, 27:

    (asellum) ulmo,

    Ov. F. 3, 750:

    sanctos applicabit sibi,

    Vulg. Num. 16, 5; ib. 2 Par. 2, 16.—Also with local adv.:

    boves illuc,

    Ov. F. 1, 543.—
    B.
    Trop.
    1.
    To connect with, to add to a thing:

    ut ad honestatem adplicetur (voluptas),

    Cic. Fin. 2, 12, 37:

    annum,

    Mart. 6, 28, 9:

    adplicare verba verbis,

    Quint. 7, 10, 17; 7, 3, 19.—
    2.
    Se or animum, to attach, apply, or devote one's self or one's mind to a person or thing:

    illae extemplo se (ad eos) adplicant, adglutinant,

    Plaut. Men. 2, 2, 67:

    hi se ad vos adplicant,

    Ter. Heaut. 2, 4, 13; id. And. 5, 4, 21: ad Siculos se adplicavit, Varr. ap. Prisc. p. 860 P.:

    se ad alicujus familiaritatem,

    Cic. Clu. 16, 46:

    Sicilia se ad amicitiam fidemque populi Romani applicavit,

    id. Verr. 2, 2, 1; so id. Lael. 9, 32; id. de Or. 1, 39, 177; id. Fam. 3, 11, 3 al.:

    ad Atheniensium societatem se applicare,

    Nep. Arist. 2, 3:

    Certa res est ad frugem adplicare animum,

    Plaut. Trin. 2, 1, 34:

    animum aegrotum ad deteriorem partem adplicat,

    Ter. And. 1, 2, 22:

    ad virtutem animus se adplicat,

    Cic. Lael. 14, 48:

    aures modis,

    Hor. C. 3, 11, 8; so id. C. S. 72 (cf.:

    admovere aures, s. v. admoveo, and adhibere aures,

    Cic. Arch. 3): sese ad convivia, Cato ap. Gell. 11, 2, 5:

    se ad studium musicum,

    Ter. Heaut. prol. 23:

    me ad eundem quem Romae audiveram Molonem applicavi,

    Cic. Brut. 91, 316:

    se ad philosophiam, ad jus civile, ad eloquentiam,

    id. Off. 1, 32, 115:

    se ad scribendam historiam,

    id. de Or. 2, 13, 55 al. —
    3.
    Crimen alicui, to charge one with a crime, Plin. Ep. 10, 66, 4.—
    II.
    Esp., naut. t. t., navem, or absol. applicari, and in the act. as v. n. (cf. 1. appello, II.), to drive, direct, steer, or bring a ship anywhere, to land, to bring to land:

    navim ad naufragum applicarunt,

    Cic. Inv. 2. 51, 153: ad Heraeum naves adplicuit, Liv 33, 17;

    37, 12, 5: adplicatis nostris ad ter ram navibus,

    Caes. B. C. 3, 101 Held.:

    Ciae telluris ad oras Applicor,

    Ov. M. 3, 598:

    applicor ignotis (sc. terris),

    id. H. 7, 117 Ruhnk. and Loers.—With in and acc.:

    applicor in terras,

    Ov. H. 16, 126 (cf.:

    appellere in aliquem locum,

    Liv. 8, 3, and 28, 42): ad terram adplicant, Auct. B. Hisp. 37 fin.; so Just. 2, 4, 21; 2, 12, 2; Dig. 1, 16, 4.—With acc. of place whither:

    aliā applicuimus Samum,

    Vulg. Act. 20, 15.—With abl.:

    quocumque litore adplicuisse naves,

    Liv. 44, 32, 4.— Absol.:

    et applicuerant,

    Vulg. Marc. 6, 53.— Poet.: quo accedam? quo adplicem? Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44: quae vis immanibus applicat oris, drives or brings you, etc., Verg. A. 1, 616 (cf.:

    nos Libycis tempestas adpulit oris,

    id. ib. 1, 377):

    sublimis rapitur (Medea) et Creteis regionibus applicat angues,

    i. e. her dragon-chariot, Ov. M. 7, 223.—Hence,
    1.
    applĭcātus ( adp-), a, um, P. a.
    a.
    Placed upon, lying upon or close to, attached to:

    aures,

    Varr. R. R. 2, 7, 5:

    Leucas colli adplicata,

    Liv. 33, 17, and Plin. 4, 4, 5, § 11:

    nervi adplicati ossibus,

    id. 11, 37, 88, § 217.—
    b.
    Inclined or adapted to, directed to:

    omne animal adplicatum esse ad se diligendum,

    inclined to self-love, Cic. Fin. 4, 13, 34:

    vehemens ad aliquam rem applicata occupatio,

    id. Inv. 1, 25, 36.— Comp., sup., and adv. not used.—
    2.
    ap-plĭcĭtus ( adp-), a, um, P. a., applied or joined to, attached to:

    adplicitum est cubiculo hypocauston,

    Plin. Ep. 2, 17, 23:

    trunco palus,

    Col. 4, 22, 2: vites arboribus adplicitae, [p. 143] Quint. 1, 2, 26.— Trop.:

    pressus et velut adplicitus rei cultus,

    Quint. 4, 2, 117.

    Lewis & Short latin dictionary > adplico

  • 42 adtero

    at-tĕro ( adt-, Dietsch), trīvi, trītum, 3, v. a. ( perf. inf. atteruisse, Tib. 1, 4, 48; cf. Vell. Long. p. 2234 P.), to rub one thing against another; hence, in gen., to rub away, wear out or diminish by rubbing, to waste, wear away, weaken, impair, exhaust.
    I.
    Lit. (most freq. after the Aug. per.; in Cic. only once as P. a.; v. infra): insons Cerberus leniter atterens caudam, rubbing against or upon (sc. Herculi), * Hor. C. 2, 19, 30:

    asinus spinetis se scabendi causā atterens,

    Plin. 10, 74, 95, § 204: aures, * Plaut. Pers. 4, 9, 11 (cf. antestor):

    bucula surgentes atterat herbas,

    tramples upon, Verg. G. 4, 12:

    opere insuetas atteruisse manus,

    Tib. 1, 4, 48; so Prop. 5, 3, 24, and Plin. 2, 63, 63, § 158; so,

    dentes usu atteruntur,

    id. 7, 16, 15, § 70:

    attrivit sedentis pedem,

    Vulg. Num. 22, 25:

    vestem,

    Dig. 23, 3, 10; Col. 11, 2, 16;

    Cels. praef.: vestimenta,

    Vulg. Deut. 29, 5; ib. Isa. 51, 6.— Poet., of sand worn by the water flowing over it:

    attritas versabat rivus harenas,

    Ov. M. 2, 456.—
    II.
    Trop., to destroy, waste, weaken, impair:

    postquam utrimque legiones item classes saepe fusae fugataeque et alteri alteros aliquantum adtriverant,

    Sall. J. 79, 4:

    magna pars (exercitūs) temeritate ducum adtrita est,

    id. ib. 85, 46:

    Italiae opes bello,

    id. ib. 5, 4; so Tac. H. 1, 10; 1, 89; 2, 56; Curt. 4, 6 fin.; cf. Sil. 2, 392 Drak.:

    nec publicanus atterit (Germanos),

    exhausts, drains, Tac. G. 29:

    famam atque pudorem,

    Sall. C. 16, 2:

    et vincere inglorium et atteri sordidum arbitrabatur,

    and to suffer injury in his dignity, Tac. Agr. 9 Rupert.:

    eo tempore, quo praecipue alenda ingenia atque indulgentiā quādam enutrienda sunt, asperiorum tractatu rerum atteruntur,

    are enfeebled, Quint. 8, prooem. 4:

    filii ejus atterentur egestate,

    Vulg. Job, 20, 10:

    Nec res atteritur longo sufflamine litis,

    Juv. 16, 50.— Hence, attrītus, a, um, P. a., rubbed off, worn off or away, wasted.
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.: ut rictum ejus (simulacri) ac mentum paulo sit attritius, * Cic. Verr. 2, 4, 43:

    ansa,

    Verg. E. 6, 17:

    vomer,

    worn bright, id. G. 1, 46; cf. Juv. 8, 16 Rupert.:

    caelaturae,

    Plin. 33, 12, 55, § 157; Petr. 109, 9.—
    2.
    In medicine, attritae partes or subst. attrita, ōrum, n. (sc. membra), bruised, excoriated parts of the body:

    medetur et attritis partibus sive oleo etc.,

    Plin. 24, 7, 28, § 43:

    attritis medetur cinis muris silvatici etc.,

    id. 30, 8, 22, § 70.—
    B.
    Trop.: attrita frons, a shameless, impudent face (lit. a smooth face, to which shame no longer clings; cf. perfrico), Juv. 13, 242 Rupert.; so,

    domus Israël attritā fronte,

    Vulg. Ezech. 3, 7.— Sup. and adv. not used.

    Lewis & Short latin dictionary > adtero

  • 43 alimentarius

    ălĭmentārĭus, a, um, adj. [alimentum], pertaining to or suitable for nourishing (a legal term; in the class. per. only once; later in the lang. of law and in epitaphs).
    I.
    Adj.: lex, relating to the apportionment of provisions among the poor, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 6 Manut.:

    causa,

    Dig. 2, 15, 8:

    ratio,

    ib. 48, 13, 4:

    res,

    Amm. 20, 8; cf. id. 21, 12.—
    II.

    Lewis & Short latin dictionary > alimentarius

  • 44 alioqui

    ălĭōquī (Corssen, Ausspr. II. p. 839, questions the MS. authority for the forms ălĭ-ōquin and cĕtĕrōquin, but if they are genuine, he believes they have the prep. in affixed, as in deoin), adv. (prop. abl. alioqui, i. e. alio quo modo, in some other way; used in the ante-Aug. per. only once in Lucr.; but freq. after that per., esp. by the histt., and by Pliny the younger).
    I.
    Lit., to indicate that something has its existence or right in all but the exception given, in other respects, for the rest, otherwise; Gr. allôs, often with adj. standing either before or after it:

    milites tantum, qui sequerentur currum, defuerunt: alioqui magnificus triumphus fuit,

    Liv. 37, 46 Madv.;

    8, 9: Hannibal tumulum tutum commodumque alioqui, nisi quod longinquae aquationis erat, cepit,

    id. 30, 29, 10:

    atqui si vitiis mediocribus ac mea paucis Mendosa est natura, alioquin recta,

    Hor. S. 1, 6, 66 K. and H.:

    solitus alioquin id temporis luxus principis intendere,

    Tac. A. 13, 20 Halm; so id. ib. 4, 37; Curt. 7, 4, 8; 8, 2, 2.—Sometimes concessive, hence also with quamquam, quamvis, cum, as for the rest, besides: triumphatum de Tiburtibus: alioqui mitis victoria fuit, i. e. although in other respects the victory was, etc., Liv. 7, 19: at si tantula pars oculi media illa peresa est, Incolumis quamvis alioqui splendidus orbis ( al though in other respects uninjured and clear) occidit extemplo lumen, Lucr. 3, 414 (Lachmann rejected this line; Munro receives it and reads alioquoi):

    ideo nondum eum legi, cum alioqui validissime cupiam,

    Plin. Ep. 9, 35 Keil; so Plin. 10, 69, 93, § 198.—
    II.
    Transf.
    A.
    To indicate that something exists, avails, or has influence in other cases beside those mentioned, yet, besides, moreover (syn.:

    porro, praeterea): sed haec quidem alioquin memoria magni professoris, uti interponeremus, effecit,

    Cels. 8, 4:

    ne pugnemus igitur, cum praesertim plurimis alioqui Graecis sit utendum,

    very many other Greek words besides, Quint. 2, 14, 4 Halm:

    non tenuit iram Alexander, cujus alioqui potens non erat,

    of which he had not the control at other times, Curt. 4, 2, 6; Tac. H. 3, 32:

    quā occasione Caesar, validus alioquin spernendis honoribus hujuscemodi orationem coepit,

    id. A. 4, 37.—So in questions, Quint. 4, 5, 3.—Also et alioqui in Pliny: afficior curā; et alioqui meus pudor, mea dignitas in discrimen adducitur, Plin Ep. 2, 9, 1; so id. ib. 10, 42, 2; id. Pan. 45, 4; 68, 7; 7, 9.—And in copulative clauses with et... et, cum... tum, etc., both in general (or in other respects)... and:

    et alioqui opportune situm, et transitus eā est in Labeates,

    Liv. 43, 19:

    mors Marcelli cum alioqui miserabilis fuit, tum quod, etc.,

    id. 27, 27, 11; so Quint. 5, 6, 4; 12, 10, 63.—
    B.
    To indicate that something is in itself situated so and so, or avails in a certain manner, in itself, even in itself, himself, etc.: corpus, quod illa (Phryne) speciosissima alioqui ( in herself even most beautiful) diductā nudaverat tunicā, Quint. 2, 15, 9 Spald.; 10, 3, 13; 2, 1, 4.—
    C.
    Ellipt. like the Gr. allôs, and commonly placed at the beginning of a clause, to indicate that something must happen, if the previous assertion or assumption shall not be (which fact is not [p. 86] expressed), otherwise, else (cf. aliter, b. g):

    vidistine aliquando Clitumnum fontem? si nondum (et puto nondum: alioqui narrāsses mihi),

    Plin. Ep. 8, 8; 1, 20: Nec, si pugnent inter se, qui idem didicerunt, idcirco ars, quae utrique tradita est, non erit;

    alioqui nec armorum, etc.,

    Quint. 2, 17, 33; so id. 4, 2, 23:

    non inornata debet esse brevitas, alioqui sit indocta,

    id. 4, 2, 46:

    Da mihi liberos, alioquin moriar,

    Vulg. Gen. 30, 1; ib. Matt. 6, 1; ib. Heb. 9, 17:

    languescet alioqui industria, si nullus ex se metus aut spes,

    Tac. A. 2, 38.—
    D.
    (Eccl. Lat.) As an advers. conj., but (cf. ceterum and the Gr. alla):

    alioquin mitte manum tuam et tange os ejus et carnem,

    Vulg. Job, 2, 5. Cf. Hand, Turs. I. pp. 234-241.

    Lewis & Short latin dictionary > alioqui

  • 45 alioquin

    ălĭōquī (Corssen, Ausspr. II. p. 839, questions the MS. authority for the forms ălĭ-ōquin and cĕtĕrōquin, but if they are genuine, he believes they have the prep. in affixed, as in deoin), adv. (prop. abl. alioqui, i. e. alio quo modo, in some other way; used in the ante-Aug. per. only once in Lucr.; but freq. after that per., esp. by the histt., and by Pliny the younger).
    I.
    Lit., to indicate that something has its existence or right in all but the exception given, in other respects, for the rest, otherwise; Gr. allôs, often with adj. standing either before or after it:

    milites tantum, qui sequerentur currum, defuerunt: alioqui magnificus triumphus fuit,

    Liv. 37, 46 Madv.;

    8, 9: Hannibal tumulum tutum commodumque alioqui, nisi quod longinquae aquationis erat, cepit,

    id. 30, 29, 10:

    atqui si vitiis mediocribus ac mea paucis Mendosa est natura, alioquin recta,

    Hor. S. 1, 6, 66 K. and H.:

    solitus alioquin id temporis luxus principis intendere,

    Tac. A. 13, 20 Halm; so id. ib. 4, 37; Curt. 7, 4, 8; 8, 2, 2.—Sometimes concessive, hence also with quamquam, quamvis, cum, as for the rest, besides: triumphatum de Tiburtibus: alioqui mitis victoria fuit, i. e. although in other respects the victory was, etc., Liv. 7, 19: at si tantula pars oculi media illa peresa est, Incolumis quamvis alioqui splendidus orbis ( al though in other respects uninjured and clear) occidit extemplo lumen, Lucr. 3, 414 (Lachmann rejected this line; Munro receives it and reads alioquoi):

    ideo nondum eum legi, cum alioqui validissime cupiam,

    Plin. Ep. 9, 35 Keil; so Plin. 10, 69, 93, § 198.—
    II.
    Transf.
    A.
    To indicate that something exists, avails, or has influence in other cases beside those mentioned, yet, besides, moreover (syn.:

    porro, praeterea): sed haec quidem alioquin memoria magni professoris, uti interponeremus, effecit,

    Cels. 8, 4:

    ne pugnemus igitur, cum praesertim plurimis alioqui Graecis sit utendum,

    very many other Greek words besides, Quint. 2, 14, 4 Halm:

    non tenuit iram Alexander, cujus alioqui potens non erat,

    of which he had not the control at other times, Curt. 4, 2, 6; Tac. H. 3, 32:

    quā occasione Caesar, validus alioquin spernendis honoribus hujuscemodi orationem coepit,

    id. A. 4, 37.—So in questions, Quint. 4, 5, 3.—Also et alioqui in Pliny: afficior curā; et alioqui meus pudor, mea dignitas in discrimen adducitur, Plin Ep. 2, 9, 1; so id. ib. 10, 42, 2; id. Pan. 45, 4; 68, 7; 7, 9.—And in copulative clauses with et... et, cum... tum, etc., both in general (or in other respects)... and:

    et alioqui opportune situm, et transitus eā est in Labeates,

    Liv. 43, 19:

    mors Marcelli cum alioqui miserabilis fuit, tum quod, etc.,

    id. 27, 27, 11; so Quint. 5, 6, 4; 12, 10, 63.—
    B.
    To indicate that something is in itself situated so and so, or avails in a certain manner, in itself, even in itself, himself, etc.: corpus, quod illa (Phryne) speciosissima alioqui ( in herself even most beautiful) diductā nudaverat tunicā, Quint. 2, 15, 9 Spald.; 10, 3, 13; 2, 1, 4.—
    C.
    Ellipt. like the Gr. allôs, and commonly placed at the beginning of a clause, to indicate that something must happen, if the previous assertion or assumption shall not be (which fact is not [p. 86] expressed), otherwise, else (cf. aliter, b. g):

    vidistine aliquando Clitumnum fontem? si nondum (et puto nondum: alioqui narrāsses mihi),

    Plin. Ep. 8, 8; 1, 20: Nec, si pugnent inter se, qui idem didicerunt, idcirco ars, quae utrique tradita est, non erit;

    alioqui nec armorum, etc.,

    Quint. 2, 17, 33; so id. 4, 2, 23:

    non inornata debet esse brevitas, alioqui sit indocta,

    id. 4, 2, 46:

    Da mihi liberos, alioquin moriar,

    Vulg. Gen. 30, 1; ib. Matt. 6, 1; ib. Heb. 9, 17:

    languescet alioqui industria, si nullus ex se metus aut spes,

    Tac. A. 2, 38.—
    D.
    (Eccl. Lat.) As an advers. conj., but (cf. ceterum and the Gr. alla):

    alioquin mitte manum tuam et tange os ejus et carnem,

    Vulg. Job, 2, 5. Cf. Hand, Turs. I. pp. 234-241.

    Lewis & Short latin dictionary > alioquin

  • 46 alludo

    al-lūdo ( adl-), ūsi, ūsum, 3, v. a. and n.
    I.
    To play or sport with any thing, to joke, jest, to do a thing sportively; with ad or dat. (most freq. after the Aug. per.; never in Plaut.; and in Ter. and in Cic. only once), * Ter. Eun. 3, 1, 34: Galba autem adludens ( discoursing in jests) varie et copiose multas similitudines adferre, Cic. de Or. 1, 56, 240:

    occupato,

    Phaedr. 3, 19 fin.; Ov. M. 2, 864:

    nec plura adludens,

    Verg. A. 7, 117:

    Cicero Trebatio adludens,

    jesting with, Quint. 3, 11, 18 Spald., Halm; so Suet. Caes. 22 al.—
    II.
    Trop., of the motion,
    A.
    Of the waves, to sport with, to play against, dash upon:

    mare terram appetens litoribus adludit,

    Cic. N. D. 2, 39, 100: solebat Aquilius, quid esset litus, ita definire, quā fluctus adluderet (B. and K. read eluderet; v. eludo), id. Top. 7, 32; cf. Quint. 5, 14, 34:

    in adludentibus undis,

    Ov. M. 4, 342.—With acc.:

    omnia, quae... fluctus salis adludebant,

    Cat. 64, 66.—
    B.
    Of the wind, to play with:

    summa cacumina silvae lenibus adludit flabris levis Auster,

    Val. Fl. 6, 664:

    tremens Adludit patulis arbor hiatibus,

    Sen. Thyest. 157.

    Lewis & Short latin dictionary > alludo

  • 47 apologo

    ăpŏlŏgo, āvi, 1, v. a., = apolegô, to reject, spurn (only once in Seneca):

    ipse illum apologavit,

    Sen. Ep. 47.

    Lewis & Short latin dictionary > apologo

  • 48 applico

    ap-plĭco ( adp-, Ritschl, Fleck., Baiter, Weissenb., Halm, in Quint.; app-, Merk., Kayser, Halm, in Nep. Rib.), āvi and ui, ātum and ĭtum, 1, v. a. (applicui appears to have first become prevalent in the time of Cic., and is the com. form in Vulg.; cf. Gell. 1, 7 fin.; applicavi is used by Pac. ap. Prisc. p. 860 P.; Varr. ib.; Ter. Heaut. prol. 23; Auct. B. Alex. 17 fin.; Cic. Clu. 16, 46; 24, 66; id. de Or. 1, 39, 177; 2, 13, 55; id. Brut. 91, 316; id. Inv. 2, 13, 43; 2, 51, 153; id. Tusc. 5, 27, 77; id. Ac. 2, 20, 65; and id. Fam. 3, 11, 5; Val. Max. 4, 7, 4; Plin. 11, 2, 1, § 2; Vulg. 1 Reg. 30, 7; ib. Eccli. 33, 12; ib. Osee, 7, 6. It is found in the best MSS. and edd.; cf. Zumpt ad Cic. Verr. p. 240, and Neue, Formenl. II. pp. 477 and 479. Still later than applicui, the sup. applicitum became prevalent, Inscr, Neap. l. 6916; Inscr. Orell. 4570; Col. 4, 22, 1; 4, 24, 18; Quint. 1, 2, 26; 2, 4, 30; 4, 2, 117; Plin. Ep. 2, 17, 23; cf. Neue, Formenl. II. p. 551, and v. P. a. infra; cf. plico and its compounds, complico, explico, implico, etc.); orig., to join, fasten, or attach to, to affix; hence, to bring, add, put, place to or near to, etc. (very freq., esp. in trop. signif. and in more elevated style; in Plaut. twice; in Ter. four times;

    in Cic. epistt. only once,

    Cic. Fam. 3, 11, 3; never in Tac.; syn.: admoveo, adjungo, addo, adhibeo, adicio).
    I.
    In gen.
    A.
    Lit.; constr. usu. with ad; rarely with dat.
    a.
    With ad:

    se ad arbores,

    to lean against, Caes. B. G. 6, 27 (cf.:

    trunco se applicuit,

    Just. 12, 9, 9):

    applicuit ambos ad eum,

    Vulg. Gen. 48, 13; ib. 1 Macc. 9, 3:

    umeros ad saxa,

    Ov. M. 5, 160:

    sinistrum (cornu) ad oppidum,

    Liv. 27, 2:

    se ad flammam,

    to approach, Cic. Tusc. 5, 27, 77:

    sudarium ad os,

    Suet. Ner. 25 al. —
    b.
    With dat.:

    ratem (sc. rati),

    Liv. 21, 28, 5:

    flumini castra,

    id. 32, 30:

    corporibus adplicantur,

    id. 23, 27:

    (asellum) ulmo,

    Ov. F. 3, 750:

    sanctos applicabit sibi,

    Vulg. Num. 16, 5; ib. 2 Par. 2, 16.—Also with local adv.:

    boves illuc,

    Ov. F. 1, 543.—
    B.
    Trop.
    1.
    To connect with, to add to a thing:

    ut ad honestatem adplicetur (voluptas),

    Cic. Fin. 2, 12, 37:

    annum,

    Mart. 6, 28, 9:

    adplicare verba verbis,

    Quint. 7, 10, 17; 7, 3, 19.—
    2.
    Se or animum, to attach, apply, or devote one's self or one's mind to a person or thing:

    illae extemplo se (ad eos) adplicant, adglutinant,

    Plaut. Men. 2, 2, 67:

    hi se ad vos adplicant,

    Ter. Heaut. 2, 4, 13; id. And. 5, 4, 21: ad Siculos se adplicavit, Varr. ap. Prisc. p. 860 P.:

    se ad alicujus familiaritatem,

    Cic. Clu. 16, 46:

    Sicilia se ad amicitiam fidemque populi Romani applicavit,

    id. Verr. 2, 2, 1; so id. Lael. 9, 32; id. de Or. 1, 39, 177; id. Fam. 3, 11, 3 al.:

    ad Atheniensium societatem se applicare,

    Nep. Arist. 2, 3:

    Certa res est ad frugem adplicare animum,

    Plaut. Trin. 2, 1, 34:

    animum aegrotum ad deteriorem partem adplicat,

    Ter. And. 1, 2, 22:

    ad virtutem animus se adplicat,

    Cic. Lael. 14, 48:

    aures modis,

    Hor. C. 3, 11, 8; so id. C. S. 72 (cf.:

    admovere aures, s. v. admoveo, and adhibere aures,

    Cic. Arch. 3): sese ad convivia, Cato ap. Gell. 11, 2, 5:

    se ad studium musicum,

    Ter. Heaut. prol. 23:

    me ad eundem quem Romae audiveram Molonem applicavi,

    Cic. Brut. 91, 316:

    se ad philosophiam, ad jus civile, ad eloquentiam,

    id. Off. 1, 32, 115:

    se ad scribendam historiam,

    id. de Or. 2, 13, 55 al. —
    3.
    Crimen alicui, to charge one with a crime, Plin. Ep. 10, 66, 4.—
    II.
    Esp., naut. t. t., navem, or absol. applicari, and in the act. as v. n. (cf. 1. appello, II.), to drive, direct, steer, or bring a ship anywhere, to land, to bring to land:

    navim ad naufragum applicarunt,

    Cic. Inv. 2. 51, 153: ad Heraeum naves adplicuit, Liv 33, 17;

    37, 12, 5: adplicatis nostris ad ter ram navibus,

    Caes. B. C. 3, 101 Held.:

    Ciae telluris ad oras Applicor,

    Ov. M. 3, 598:

    applicor ignotis (sc. terris),

    id. H. 7, 117 Ruhnk. and Loers.—With in and acc.:

    applicor in terras,

    Ov. H. 16, 126 (cf.:

    appellere in aliquem locum,

    Liv. 8, 3, and 28, 42): ad terram adplicant, Auct. B. Hisp. 37 fin.; so Just. 2, 4, 21; 2, 12, 2; Dig. 1, 16, 4.—With acc. of place whither:

    aliā applicuimus Samum,

    Vulg. Act. 20, 15.—With abl.:

    quocumque litore adplicuisse naves,

    Liv. 44, 32, 4.— Absol.:

    et applicuerant,

    Vulg. Marc. 6, 53.— Poet.: quo accedam? quo adplicem? Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44: quae vis immanibus applicat oris, drives or brings you, etc., Verg. A. 1, 616 (cf.:

    nos Libycis tempestas adpulit oris,

    id. ib. 1, 377):

    sublimis rapitur (Medea) et Creteis regionibus applicat angues,

    i. e. her dragon-chariot, Ov. M. 7, 223.—Hence,
    1.
    applĭcātus ( adp-), a, um, P. a.
    a.
    Placed upon, lying upon or close to, attached to:

    aures,

    Varr. R. R. 2, 7, 5:

    Leucas colli adplicata,

    Liv. 33, 17, and Plin. 4, 4, 5, § 11:

    nervi adplicati ossibus,

    id. 11, 37, 88, § 217.—
    b.
    Inclined or adapted to, directed to:

    omne animal adplicatum esse ad se diligendum,

    inclined to self-love, Cic. Fin. 4, 13, 34:

    vehemens ad aliquam rem applicata occupatio,

    id. Inv. 1, 25, 36.— Comp., sup., and adv. not used.—
    2.
    ap-plĭcĭtus ( adp-), a, um, P. a., applied or joined to, attached to:

    adplicitum est cubiculo hypocauston,

    Plin. Ep. 2, 17, 23:

    trunco palus,

    Col. 4, 22, 2: vites arboribus adplicitae, [p. 143] Quint. 1, 2, 26.— Trop.:

    pressus et velut adplicitus rei cultus,

    Quint. 4, 2, 117.

    Lewis & Short latin dictionary > applico

  • 49 apto

    apto, āvi, ātum, 1, v. freq. [apo], to fit, adapt, accommodate, apply, put on, adjust, etc. (cf. accommodo); absol., with dat. or less freq. with ad (in Cic. only once, as P. a.).
    I.
    Lit.
    a.
    Absol.:

    aptat cristas telaque,

    Verg. A. 11, 8:

    arma aptare,

    Liv. 5, 49, 3:

    remos,

    Curt. 9, 9, 12:

    tabulam,

    Col. 12, 56, 2:

    jubas,

    Sil. 5, 166:

    armamenta, vela,

    Quint. 10, 7, 23.—
    b.
    With dat.:

    aliquid umeris,

    Verg. A. 9, 364:

    arma corpori,

    Liv. 44, 34, 8:

    vincula collo,

    Ov. M. 10, 381:

    claves foribus,

    Mart. 9, 47:

    sagittas nervo,

    Verg. A. 10, 131:

    dexteris enses,

    Hor. Epod. 7, 2:

    tela flagello,

    Verg. A. 7, 731:

    os cucurbitulae corpori,

    Cels. 2, 11:

    anulum sibi,

    Sen. Ben. 3, 25, 1:

    digito (anulum),

    Suet. Tib. 73.—
    II.
    Trop.
    a.
    With the access. idea of fitting:

    bella citharae modis,

    Hor. C. 2, 12, 4; cf. id. Ep. 1, 3, 13.—And with ad:

    sed usum nec ad commoditatem ferendi nec ad ipsius munitionis firmamentum aptaverunt,

    Liv. 33, 5, 5:

    ad transeundum omnia aptaverant,

    Curt. 7, 8, 8:

    ad militares remus aptatur manus,

    i. e. is taken in hand by the soldiers, Sen. Agam. 425.—
    b.
    Without the access. idea of fitting, to prepare, get ready, furnish, put in order; constr. absol., with dat. or ad.
    (α).
    Absol.: aptate convivium, Pomp. ap. Non. p. 234, 30:

    idonea bello,

    Hor. S. 2, 2, 111.—
    (β).
    With dat.:

    arma pugnae,

    Liv. 22, 5; cf.:

    aptat se pugnae,

    Verg. A. 10, 588;

    and, animos aptent armis,

    id. ib. 10, 259.—
    (γ).
    With ad:

    Aptat et armiferas miles ad arma manus,

    Ov. Am. 1, 13, 14:

    ad pugnam classem,

    Liv. 22, 5: ad primum se velut aspectum orationis aptare, Quint. 10, 2, 16.—Hence,
    c.
    With abl. of that with which something is fitted, furnished, provided:

    oppidi partes testudinibus et musculis, Auct. B. Alex. 1: biremes remigio,

    Verg. A. 8, 80:

    classem velis,

    id. ib. 3, 472; so,

    pinum armamentis,

    Ov. M. 11, 456: ut quisque se aptaverat armis, had fitted himself with arms, i. e. for battle, Liv. 9, 31.—Hence, aptātus, a, um, P. a., pr., fitted for something; thus, suitable, fit, appropriate, accommodated to (syn.: aptus, accommodatus): hoc verbum est ad id aptatum, quod ante dixerat, * Cic. de Or. 3, 40, 162:

    ad popularem delectationem,

    Quint. 2, 10, 11; so Sen. Contr. 6 al.:

    omnia rei aptata,

    id. Ep. 59.

    Lewis & Short latin dictionary > apto

  • 50 attero

    at-tĕro ( adt-, Dietsch), trīvi, trītum, 3, v. a. ( perf. inf. atteruisse, Tib. 1, 4, 48; cf. Vell. Long. p. 2234 P.), to rub one thing against another; hence, in gen., to rub away, wear out or diminish by rubbing, to waste, wear away, weaken, impair, exhaust.
    I.
    Lit. (most freq. after the Aug. per.; in Cic. only once as P. a.; v. infra): insons Cerberus leniter atterens caudam, rubbing against or upon (sc. Herculi), * Hor. C. 2, 19, 30:

    asinus spinetis se scabendi causā atterens,

    Plin. 10, 74, 95, § 204: aures, * Plaut. Pers. 4, 9, 11 (cf. antestor):

    bucula surgentes atterat herbas,

    tramples upon, Verg. G. 4, 12:

    opere insuetas atteruisse manus,

    Tib. 1, 4, 48; so Prop. 5, 3, 24, and Plin. 2, 63, 63, § 158; so,

    dentes usu atteruntur,

    id. 7, 16, 15, § 70:

    attrivit sedentis pedem,

    Vulg. Num. 22, 25:

    vestem,

    Dig. 23, 3, 10; Col. 11, 2, 16;

    Cels. praef.: vestimenta,

    Vulg. Deut. 29, 5; ib. Isa. 51, 6.— Poet., of sand worn by the water flowing over it:

    attritas versabat rivus harenas,

    Ov. M. 2, 456.—
    II.
    Trop., to destroy, waste, weaken, impair:

    postquam utrimque legiones item classes saepe fusae fugataeque et alteri alteros aliquantum adtriverant,

    Sall. J. 79, 4:

    magna pars (exercitūs) temeritate ducum adtrita est,

    id. ib. 85, 46:

    Italiae opes bello,

    id. ib. 5, 4; so Tac. H. 1, 10; 1, 89; 2, 56; Curt. 4, 6 fin.; cf. Sil. 2, 392 Drak.:

    nec publicanus atterit (Germanos),

    exhausts, drains, Tac. G. 29:

    famam atque pudorem,

    Sall. C. 16, 2:

    et vincere inglorium et atteri sordidum arbitrabatur,

    and to suffer injury in his dignity, Tac. Agr. 9 Rupert.:

    eo tempore, quo praecipue alenda ingenia atque indulgentiā quādam enutrienda sunt, asperiorum tractatu rerum atteruntur,

    are enfeebled, Quint. 8, prooem. 4:

    filii ejus atterentur egestate,

    Vulg. Job, 20, 10:

    Nec res atteritur longo sufflamine litis,

    Juv. 16, 50.— Hence, attrītus, a, um, P. a., rubbed off, worn off or away, wasted.
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.: ut rictum ejus (simulacri) ac mentum paulo sit attritius, * Cic. Verr. 2, 4, 43:

    ansa,

    Verg. E. 6, 17:

    vomer,

    worn bright, id. G. 1, 46; cf. Juv. 8, 16 Rupert.:

    caelaturae,

    Plin. 33, 12, 55, § 157; Petr. 109, 9.—
    2.
    In medicine, attritae partes or subst. attrita, ōrum, n. (sc. membra), bruised, excoriated parts of the body:

    medetur et attritis partibus sive oleo etc.,

    Plin. 24, 7, 28, § 43:

    attritis medetur cinis muris silvatici etc.,

    id. 30, 8, 22, § 70.—
    B.
    Trop.: attrita frons, a shameless, impudent face (lit. a smooth face, to which shame no longer clings; cf. perfrico), Juv. 13, 242 Rupert.; so,

    domus Israël attritā fronte,

    Vulg. Ezech. 3, 7.— Sup. and adv. not used.

    Lewis & Short latin dictionary > attero

  • 51 auditorium

    audītōrĭus, a, um, adj. [auditor], relating to a hearer or hearing.
    I.
    As adj. only once:

    cavernae,

    the auditory passages, Cael. Aur. Tard. 2, 3.—Far more freq.,
    II.
    Subst.: audītōrĭum, ii, n.
    A.
    A hearing of a cause at law, a judicial examination (cf. audio, II. A. 3.), Dig. 4, 8, 41.—
    B.
    The place where something (a discourse, a lecture) is heard, a lecture-room, hall of justice (not in Cic.;

    perh. in gen. not before the Aug. period): cujus rei gratiā plenum sit auditorium,

    Quint. 2, 11, 3:

    domum mutuatur et auditorium exstruit etc.,

    Tac. Or. 9; 10; 39:

    nonnulla in coetu familiarium velut in auditorio recitavit,

    Suet. Aug. 85; id. Tib. 11; id. Claud. 41; id. Rhet. 6; * Vulg. Act. 25, 23; Dig. 42, 1, 54; 49, 9, 1; 4, 4. 18 al.— Trop., of the forum:

    non rudibus dimicantes nec auditorium semper plenum,

    Tac. Or. 34.—
    C.
    A school, in opp. to public life:

    condicio fori et auditorii,

    Quint. 10, 1, 36.—
    D.
    The assembled hearers themselves, the audience, auditory:

    nuper adhibito ingenti auditorio,

    Plin. Ep. 4, 7; so App. Mag. p. 320, 33.

    Lewis & Short latin dictionary > auditorium

  • 52 auditorius

    audītōrĭus, a, um, adj. [auditor], relating to a hearer or hearing.
    I.
    As adj. only once:

    cavernae,

    the auditory passages, Cael. Aur. Tard. 2, 3.—Far more freq.,
    II.
    Subst.: audītōrĭum, ii, n.
    A.
    A hearing of a cause at law, a judicial examination (cf. audio, II. A. 3.), Dig. 4, 8, 41.—
    B.
    The place where something (a discourse, a lecture) is heard, a lecture-room, hall of justice (not in Cic.;

    perh. in gen. not before the Aug. period): cujus rei gratiā plenum sit auditorium,

    Quint. 2, 11, 3:

    domum mutuatur et auditorium exstruit etc.,

    Tac. Or. 9; 10; 39:

    nonnulla in coetu familiarium velut in auditorio recitavit,

    Suet. Aug. 85; id. Tib. 11; id. Claud. 41; id. Rhet. 6; * Vulg. Act. 25, 23; Dig. 42, 1, 54; 49, 9, 1; 4, 4. 18 al.— Trop., of the forum:

    non rudibus dimicantes nec auditorium semper plenum,

    Tac. Or. 34.—
    C.
    A school, in opp. to public life:

    condicio fori et auditorii,

    Quint. 10, 1, 36.—
    D.
    The assembled hearers themselves, the audience, auditory:

    nuper adhibito ingenti auditorio,

    Plin. Ep. 4, 7; so App. Mag. p. 320, 33.

    Lewis & Short latin dictionary > auditorius

  • 53 autumo

    autŭmo, āvi, ātum, 1, v. n. [for aitumo, as a lengthened form of aio; cf. negumo for nego; for the termination -tumo, cf. aes, aestimo, q. v., aeditumus, finitumus, and maritumus].
    I.
    Lit., to say aye, to affirm (mostly of questionable assertions, Ellis ad Cat. 44, 2; opp. nego, to say nay); hence, to assert, aver, say, name (chiefly anteclass.; esp. freq. in Plaut.; syn.: dico, affirmo, confirmo;

    used only once by Ter. and Hor., and never by Cic., Lucr., or Verg.): Ipsus sese ut neget esse eum qui siet, Meque ut esse autumet qui ipsus est,

    Plaut. Ps. 4, 1, 21: factum id esse hic non negat... et deinde facturum autumat, * Ter. Heaut. prol. 19: flexa non falsa autumare dictio Delphis solet, Pac. ap. Non. p. 237, 3;

    so Lucil. ib.: aut hic est aut hic affore actutum autumo,

    id. ib.:

    quas (res) si autumem omnis, nimis longus sermost,

    Plaut. Men. 5, 2, 8; id. Am. 1, 1, 150; 1, 1, 260; id. Capt. 4, 2, 105; 4, 2, 117; 5, 2, 2; 5, 2, 8; id. Ep. 5, 1, 37; id. Bacch. 4, 7, 24; id. Men. prol. 8; id. Merc. 5, 2, 103; id. Pers. 1, 3, 71; 2, 2, 32; id. Ps. 4, 2, 28; id. Rud. 3, 3, 42; id. Trin. 2, 2, 48; 3, 2, 77; 3, 3, 15: te esse Tiburtem autumant, * Cat. 44, 2; Hor. S. 2, 3, 45:

    ab Elissā Tyriā, quam quidam Dido autumant, Carthago conditur,

    Vell. 1, 6, 4 Halm.—In pass.:

    quasi salsa muriatica esse autumantur,

    Plaut. Poen. 1, 2, 32.—
    II.
    Meton., effect for cause, to think, believe: bene quam meritam esse autumas, Dicis male mereri, auct. ap. Cic. Or. 49, 166; id. Top. 13, 55 (Trag. Rel. p. 265 Rib.).

    Lewis & Short latin dictionary > autumo

  • 54 auxilior

    auxĭlĭor, ātus, 1, v. dep. [auxilium], to give help or aid, to help, aid, assist, succor (syn.: juvo, adjuvo, opitulor, subvenio, succurro).
    I.
    In gen. (class. but rare; in Cic. perh. only once in his Epistt.), constr. with dat.:

    alicui,

    Plaut. Trin. 2, 2, 102:

    nonne id flagitiumst te aliis consilium dare, tibi non potis esse auxiliarier?

    Ter. Heaut. 5, 1, 50; Cic. Fam. 5, 4; Caes. B. G. 7, 50 fin.; 4, 29; Sall. J. 24, 3; Plin. 10, 8, 9, § 22; Vulg. 4 Reg. 14, 26; ib. Psa. 88, 44; ib. Heb. 2, 18: nihil Numantinis vires corporis auxiliatae sunt, Auct. ad Her. 4, 27.—
    II.
    Esp., of the aid of a physician, to aid, to relieve, heal, cure; constr. with dat. or contra:

    Nec (medicina) formidatis auxiliatur aquis,

    Ov. P. 1, 3, 24:

    ferulam quibusdam morbis auxiliari dicunt medici,

    Plin. 13, 22, 43, § 125:

    phalangites auxiliantur contra scorpionum ictus,

    id. 27, 12, 98, § 124.
    a.
    Act. access. form auxĭlĭo, āre, to give aid, etc.: alicui, Gracch. ap. Diom. p. 395 P.; cf. Prisc. p. 797 P.—
    b.
    Auxilior in pass. signif.:

    a me auxiliatus, Lucil. ap. Prisc. pp. 791 and 927 P.: consonantes sunt in quibus (vox) ab imis auxiliata egrediatur ad aures disertā verborum claritate,

    Vitr. 5, 8, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > auxilior

  • 55 beneficiarii

    bĕnĕfĭcĭārĭus, a, um, adj. [beneficium], pertaining to a favor.
    I.
    As adj. only once:

    res,

    Sen. Ep. 90, 2.—
    II.
    Freq. subst.: bĕnĕfĭcĭārĭi, ōrum, m.; in milit. lang., soldiers who, through the favor of their commander, were exempt from menial offices (throwing up intrenchments, procuring wood and water, foraging, etc.), free or privileged soldiers: beneficiarii dicebantur milites, qui vacabant muneris beneficio;

    e contrario munifices vocabantur, qui non vacabant, sed munus reipublicae faciebant,

    Fest. p. 27; cf.

    Comm. p. 347: beneficiarii superiorum exercituum,

    Caes. B. C. 3, 88. Such beneficiarii were usually in attendance upon their commanders, and were promoted by them to office: Benephikialioi hoi epi therapeiai tôn Magistratôn tetagmenoi, Gloss.:

    beneficiarii ab eo appellati quod promoventur beneficio tribunorum,

    Veg. Mil. 2, 7; Caes. B. C. 1, 75; Plin. Ep. 10, 21 (32); 10, 27 (36); Inscr. Orell. 192; 929; 1394 et saep.

    Lewis & Short latin dictionary > beneficiarii

  • 56 beneficiarius

    bĕnĕfĭcĭārĭus, a, um, adj. [beneficium], pertaining to a favor.
    I.
    As adj. only once:

    res,

    Sen. Ep. 90, 2.—
    II.
    Freq. subst.: bĕnĕfĭcĭārĭi, ōrum, m.; in milit. lang., soldiers who, through the favor of their commander, were exempt from menial offices (throwing up intrenchments, procuring wood and water, foraging, etc.), free or privileged soldiers: beneficiarii dicebantur milites, qui vacabant muneris beneficio;

    e contrario munifices vocabantur, qui non vacabant, sed munus reipublicae faciebant,

    Fest. p. 27; cf.

    Comm. p. 347: beneficiarii superiorum exercituum,

    Caes. B. C. 3, 88. Such beneficiarii were usually in attendance upon their commanders, and were promoted by them to office: Benephikialioi hoi epi therapeiai tôn Magistratôn tetagmenoi, Gloss.:

    beneficiarii ab eo appellati quod promoventur beneficio tribunorum,

    Veg. Mil. 2, 7; Caes. B. C. 1, 75; Plin. Ep. 10, 21 (32); 10, 27 (36); Inscr. Orell. 192; 929; 1394 et saep.

    Lewis & Short latin dictionary > beneficiarius

  • 57 biduum

    bidŭus, a, um, adj. [bis-dies], continuing two days, of two days; as adj. only once, with tempus, Liv. 27, 24, 3, where tempus is prob. to be omitted; v. Weissenb. ad loc. But very freq. and class. as subst.: bīdŭum, ii, n. (sc. tempus), a period or space of two days, two days:

    sinito biduom aut triduom consudent (oves),

    Cato, R. R. 96, 1:

    biduum supererat,

    Caes. B. G. 1, 23; Ter. And. 2, 6, 9; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 17:

    in castra quae aberant bidui (sc. spatio),

    id. Att. 5, 16, 4; 5, 17, 1; cf. id. ib. 8, 14, 1:

    eximant unum aliquem diem aut summum biduum ex mense,

    id. Verr. 2, 2, 52, § 129:

    rus ibo: ibi hoc me macerabo biduum,

    Ter. Eun. 1, 2, 101 sq.; 2, 2, 52; 4, 2, 8; Cic. Att. 8, 14, 1; Nep. Att. 22, 3; Tac. A. 3, 13; 3, 17:

    supplicationes in biduum decretae,

    Liv. 10, 23, 1:

    per biduum,

    Cic. N. D. 2, 38, 96;

    Quint. prooem. 7: per insequens biduum,

    Liv. 30, 8, 4:

    uno die longior mensis aut biduo,

    Cic. Verr. 2, 2, 52, § 129:

    biduo et duabus noctibus Adrumetum pervenit,

    Nep. Hann. 6, 3:

    biduo post,

    Suet. Caes. 16; so Caes. B. G. 1, 47 init.:

    post biduum,

    Suet. Caes. 43; id. Aug. 10:

    biduo continenti,

    id. Calig. 19; Tac. A. 11, 8; 14, 32.

    Lewis & Short latin dictionary > biduum

  • 58 biduus

    bidŭus, a, um, adj. [bis-dies], continuing two days, of two days; as adj. only once, with tempus, Liv. 27, 24, 3, where tempus is prob. to be omitted; v. Weissenb. ad loc. But very freq. and class. as subst.: bīdŭum, ii, n. (sc. tempus), a period or space of two days, two days:

    sinito biduom aut triduom consudent (oves),

    Cato, R. R. 96, 1:

    biduum supererat,

    Caes. B. G. 1, 23; Ter. And. 2, 6, 9; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 17:

    in castra quae aberant bidui (sc. spatio),

    id. Att. 5, 16, 4; 5, 17, 1; cf. id. ib. 8, 14, 1:

    eximant unum aliquem diem aut summum biduum ex mense,

    id. Verr. 2, 2, 52, § 129:

    rus ibo: ibi hoc me macerabo biduum,

    Ter. Eun. 1, 2, 101 sq.; 2, 2, 52; 4, 2, 8; Cic. Att. 8, 14, 1; Nep. Att. 22, 3; Tac. A. 3, 13; 3, 17:

    supplicationes in biduum decretae,

    Liv. 10, 23, 1:

    per biduum,

    Cic. N. D. 2, 38, 96;

    Quint. prooem. 7: per insequens biduum,

    Liv. 30, 8, 4:

    uno die longior mensis aut biduo,

    Cic. Verr. 2, 2, 52, § 129:

    biduo et duabus noctibus Adrumetum pervenit,

    Nep. Hann. 6, 3:

    biduo post,

    Suet. Caes. 16; so Caes. B. G. 1, 47 init.:

    post biduum,

    Suet. Caes. 43; id. Aug. 10:

    biduo continenti,

    id. Calig. 19; Tac. A. 11, 8; 14, 32.

    Lewis & Short latin dictionary > biduus

  • 59 bubo

    1.
    būbo, ōnis, m. (f. only once Verg. A. 4, 462; cf. Serv. ad loc.; Non. p. 194, 1.— Hence given erroneously by Prisc. p. 683 P. and Rhemn. Palaem. p. 1370 fin. ib. as comm.) [buas, buza], an owl, the horned owl:

    Strix bubo, Linn., whose cry was considered as ill-boding,

    Plin. 10, 12, 16, § 34; Verg. A. 4, 462:

    ignavus bubo,

    Ov. M. 5, 550:

    profanus,

    id. ib. 6, 432 (cf. id. ib. 5, 543:

    profana avis): funereus,

    id. ib. 10, 453: Stygius (since Ascalaphus, son of Acheron or Styx, was changed to an owl;

    v. Ascalaphus),

    id. ib. 15, 791:

    rauci,

    id. Am. 1, 12, 19:

    bubone sinistro,

    Luc. 5, 396:

    trepidus,

    id. 6, 689:

    moestus,

    Sen. Med. 734:

    luctifer,

    id. Herc. Fur. 687:

    infaustus,

    Claud. in Eutr. 2, 407.
    2.
    bŭbo, ĕre, v. n., to cry like a bittern, Auct. Carm. Philom. 42 (al. butio).

    Lewis & Short latin dictionary > bubo

  • 60 caelestia

    caelestis ( coel-), e ( gen. sing. CAELESTAE, Inscr. Neapol. 2602; abl. sing. regularly, caelesti:

    caeleste,

    Ov. H. 16, 277; id. M. 15, 743; cf.: bimestris, cognominis, perennis, patruelis, etc.; gen. plur. caelestum, but caelestium, Enn. Epigr. v. 9 Vahl.; Att. ap. Cic. N. D. 3, 26, 68, or id. Trag. Rel. v. 209 Rib.; Varr. L. L. 6, § 53 Müll.; Lucr. 6, 1274; Cat. 64, 191; 64, 205; Verg. A. 7, 432; Ov. M. 1, 150), adj. [caelum], pertaining to heaven or to the heavens, found in heaven, coming from heaven, etc., heavenly, celestial (class. and very freq.):

    ignis fulminis,

    Lucr. 2, 384; cf.:

    turbine correptus et igni,

    id. 6, 395:

    flammae,

    id. 5, 1093:

    urbes igne caelesti flagrasse,

    Tac. H. 5, 7:

    arcus,

    the rainbow, Plin. 11, 14, 14, § 37; Suet. Aug. 95:

    nubes,

    Ov. A. A. 2, 237:

    aqua,

    rain, Hor. C. 3, 10, 20; cf.

    aquae,

    id. Ep. 2, 1, 135; Liv. 4, 30, 7; Col. 3, 12, 2; 7, 4, 8; Plin. 17, 2, 2, § 14; Dig. 39, 3, 1:

    imbres,

    Col. 3, 13, 7:

    templa,

    Lucr. 5, 1203; 6, 388; 6, 671:

    solum,

    Ov. M. 1, 73:

    plagae,

    id. ib. 12, 40 al.:

    astra,

    id. ib. 15, 846:

    aërii mellis dona,

    Verg. G. 4, 1:

    prodigia,

    Liv. 1, 34, 9; cf.

    minae,

    Tac. H. 1, 18: caelestia auguria vocant cum fulminat aut tonat, Paul. ex Fest. p. 64, 8 Müll.:

    fragor,

    Quint. 12, 10, 4:

    orbes, quorum unus est caelestis,

    Cic. Rep 6, 17, 17.— Subst.: caelestĭa, ĭum, n., the heavenly bodies:

    cogitantes supera atque caelestia, haec nostra, ut exigua et minima, contemnimus,

    Cic. Ac. 2, 41, 127; Tac. H. 5, 4; id. A. 4, 58.—
    II.
    Meton.
    A.
    Divine; and subst., the deity (most freq. like caeles in plur.), the gods.
    1.
    Adj., numen, Cat. 66, 7; Tib. 3, 4, 53; Ov. M. 1, 367:

    animi,

    Verg. A. 1, 11: aula, Ov F 1, 139: irae. Liv. 2, 36, 6:

    ira,

    Sen. Herc. Oet. 441:

    origo,

    Verg. A. 6, 730:

    ortus,

    Quint. 3, 7, 5:

    stirps,

    Ov. M. 1, 760; cf.

    species,

    id. ib. 15, 743:

    nectar,

    id. ib. 4, 252; cf.

    pabula,

    id. ib. 4, 217:

    sapientia,

    Hor. Ep 1, 3, 27:

    auxilium,

    of the gods, Ov. M. 15, 630:

    dona,

    id. ib. 13, 289 al.:

    cognitio caelestium et mortalium,

    Quint. 1, 10, 5; cf. id. 10, 1, 86.—
    * Comp neutr.:

    nihil est caelesti caelestius,

    Sen. Ep. 66, 11 —
    2.
    Subst.: caelestis, is, m., a deity: quicumque dedit formam caelestis avarae, Tib 2, 4, 35.—Mostly plur., the gods:

    divos et eos qui caelestes semper habiti colunto,

    Cic. Leg. 2, 8, 19:

    caelestum templa,

    Lucr. 6, 1273:

    in concilio caelestium,

    Cic. Off. 3, 5, 25; so id. Phil. 4, 4, 10; Liv. 1, 16, 7; 9, 1, 3; Tac. G. 9; id. H. 4, 84; Cat. 64, 191; 64, 205; 68, 76; Tib. 1, 9, 5; Verg. A. 1, 387; 7, 432; Ov. M. 1, 150; 4, 594; 6, 72, 6, 171.—
    3.
    Caelestis, is, f., a female divinity in Carthage, Tert. Apol. 24, Capitol. Pert. 4, 2; Macrin. 3, 1; Treb. Pol. Trig. Tyr. 29, 1.—
    4.
    caelestĭa, ĭum, n., heavenly objects, divine things:

    haec caelelestia semper spectato, illa humana con-t emnito,

    Cic. Rep. 6, 19, 20:

    sapientem non modo cognitione caelestium vel mortalium putant instruendum,

    Quint. 1, 10, 5; Tac. H. 5, 5.—
    B.
    As in most languages, an epithet of any thing splendid or excellent, celestial, divine, god-like, magnificent, preeminent, etc. (so most freq. since the Aug. per., esp. as a complimentary term applied to eminent persons and their qualities;

    in Cic. only once): caelestes divinaeque legiones,

    Cic. Phil. 5, 11, 28:

    quem prope caelestem fecerint,

    Liv. 6, 17, 5:

    ingenium,

    Ov. A. A. 1, 185:

    mens,

    id. F. 1, 534:

    in dicendo vir (sc. Cicero),

    Quint. 10, 2, 18; cf.:

    caelestissimum os (Ciceronis),

    Vell. 2, 66, 3:

    ju dicia,

    Quint. 4, prooem. §

    2 Spald.: praecepta,

    Vell. 2, 94, 2:

    anima,

    id. 2, 123:

    animus,

    id. 2, 60, 2:

    caelestissimorum ejus operum,

    id. 2, 104, 3: quos Elea domum reducit Palma caelestes, glorified, like the gods, Hor C. 4, 2, 18.— Adv. not in use.

    Lewis & Short latin dictionary > caelestia

См. также в других словарях:

  • Once and Only Once — Don’t Repeat Yourself (DRY, auch bekannt als Once and Only Once, dt. etwa: Wiederhole dich nicht) ist ein Prinzip, das besagt, Redundanz zu vermeiden oder zumindest zu reduzieren. Ein Anwendungsgebiet für das DRY Prinzip ist z. B. die… …   Deutsch Wikipedia

  • Once Only Imagined — Only Once Imagined álbum de The Agonist Publicación 14 de agosto de 2007 Género(s) Death metal Duración 2:10:37 …   Wikipedia Español

  • once — [adj/adv] in the past; occurred one time only already, a single time, at one time, away back, back, back when, before, but once, bygone, earlier, erstwhile, formerly, heretofore, in the old days, in the olden days, in times gone by, in times past …   New thesaurus

  • once in a blue moon — {adv. phr.} Very rarely; very seldom; almost never. * /Coin collecting is interesting, hut you find a valuable coin only once in a blue moon./ * /Once in a blue moon someone grows a very pale marigold, but no truly white marigolds have been… …   Dictionary of American idioms

  • once in a blue moon — {adv. phr.} Very rarely; very seldom; almost never. * /Coin collecting is interesting, hut you find a valuable coin only once in a blue moon./ * /Once in a blue moon someone grows a very pale marigold, but no truly white marigolds have been… …   Dictionary of American idioms

  • Once Before I Die — Directed by John Derek Produced by John Derek …   Wikipedia

  • once — adverb 1》 on one occasion or for one time only.     ↘[usu. with negative] at all; on even one occasion. 2》 formerly. 3》 multiplied by one. conjunction as soon as; when. Phrases all at once 1》 suddenly. 2》 all at the same time. at once 1》… …   English new terms dictionary

  • once — /wuns/, adv. 1. at one time in the past; formerly: I was a farmer once; a once powerful nation. 2. a single time: We ate there just once. We go to a movie once a week. 3. even a single time; at any time; ever: If the facts once become known, it… …   Universalium

  • only — adverb 1》 and no one or nothing more besides.     ↘no longer ago than.     ↘not until. 2》 with the negative or unfortunate result that. adjective alone of its or their kind; single or solitary. ↘alone deserving consideration. conjunction informal …   English new terms dictionary

  • once — 1. adverb /wʌn(t)s/ a) one and only one time I have only once eaten pizza. b) formerly He was once the most handsome man around. 2 …   Wiktionary

  • once — [[t]wʌns[/t]] adv. 1) at one time in the past; formerly: a once powerful nation[/ex] 2) a single time: We eat out once a week[/ex] 3) even a single time; at any time; ever: if the facts once become known[/ex] 4) by a single step, degree, or grade …   From formal English to slang

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»