Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

nilus+o

  • 101 paraetonium

    Păraetŏnĭum, ii, n., = Paraitonion, a seaport town in Northern Africa, between Egypt and the Syrtes, now Marsa Labeit, Plin. 5, 5, 5, § 33; Ov. Am. 2, 13, 7; id. M. 9, 772.—Hence,
    II.
    Păraetŏnĭus, a, um, adj., Parœtonian: portus, Mela, 1, 8, 2.— Subst.: păraetŏnĭum, ii, n., a certain white and pure chalk found near Parœtonium, Parœtonium-white, Plin. 35, 6, 18, § 36; 33, 5, 27, § 90; Vitr. 7, 7.—
    B.
    Transf., Egyptian, African:

    Paraetonius Nilus,

    Stat. Th. 5, 12:

    urbs,

    i. e. Alexandria, Luc. 10, 9:

    litus,

    Egyptian, Claud. B. Gild. 160:

    serpens,

    African, Sil. 17, 450.

    Lewis & Short latin dictionary > paraetonium

  • 102 Paraetonius

    Păraetŏnĭum, ii, n., = Paraitonion, a seaport town in Northern Africa, between Egypt and the Syrtes, now Marsa Labeit, Plin. 5, 5, 5, § 33; Ov. Am. 2, 13, 7; id. M. 9, 772.—Hence,
    II.
    Păraetŏnĭus, a, um, adj., Parœtonian: portus, Mela, 1, 8, 2.— Subst.: păraetŏnĭum, ii, n., a certain white and pure chalk found near Parœtonium, Parœtonium-white, Plin. 35, 6, 18, § 36; 33, 5, 27, § 90; Vitr. 7, 7.—
    B.
    Transf., Egyptian, African:

    Paraetonius Nilus,

    Stat. Th. 5, 12:

    urbs,

    i. e. Alexandria, Luc. 10, 9:

    litus,

    Egyptian, Claud. B. Gild. 160:

    serpens,

    African, Sil. 17, 450.

    Lewis & Short latin dictionary > Paraetonius

  • 103 patrium

    1.
    pā̆trĭus, a, um, adj. [pater], of or belonging to a father, fatherly, paternal (for syn. v paternus).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    esse exitio rei patriae suae,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 23:

    rem patriam et gloriam majorum foedare,

    id. Trin. 3, 2, 30:

    animus patrius,

    Ter. Hec. 2, 2, 2; Cic. Rosc. Am. 16, 46; Liv. 2, 5, 8:

    res patria atque avita,

    Cic. Verr. 1, 5, 13:

    potestas,

    id. Inv. 2, 17, 52; Sen. Clem. 1, 14, 2:

    jus et potestas,

    Cic. Phil. 2, 18, 46; Liv. 1, 26, 9:

    majestas,

    id. 4, 45, 8; 8, 7, 15:

    auctoritas,

    Cic. Cael. 16, 37:

    amor,

    id. Fin. 1, 7, 23:

    benevolentia,

    Tac. A. 4, 4:

    maeror,

    Cic. Fl. 42, 106; id. Imp. Pomp. 9, 22:

    acerbitas,

    Liv. 7, 5, 7:

    monumentum,

    Ter. Eun. prol. 13:

    amor,

    Verg. A. 1, 643: arae. i. e. of Father Apollo, Ov. M. 15, 723:

    patrium mimae donare fundum laremque, Hor S. 1, 2, 56: dolor pedum,

    hereditary, Plin. Ep. 1, 12: ucerbitas, i. e. of his father, Liv 7, 5, 7: di patrii, of one's forefathers. like theoi patrôioi, family gods, household gods, penates, Cic. Phil. 2, 20, 75, Tib. 2, 1, 17; Hyg. ap. Macr S. 3, 4 fin.:

    hoc patrium est, potius consuefacere filium Suā sponte recte facere quam alieno metu, Ter Ad. 1, 1, 49.—Rarely, like paternus. = patris. patriā virtute praeditus filius,

    Cic. Sest. 21, 48 sepulchrum patrium, id. Rosc. Am. 9, 24:

    poenas patrias persequi,

    id. Phil. 13, 20, 4: corpus patrium. Plaut. Merc. 1, 1, 74; Tac. A. 5, 28:

    patrio instituto deditus studio litterarum,

    Cic. Brut. 20, 79; 59, 213:

    mos patrius et disciplina,

    id. Sen. 11, 37:

    regnum patrium atque avitum,

    id. Imp. Pomp. 8, 21.—
    B.
    In partic., in gram.:

    patrius casus,

    the genitive, Gell. 4, 16, 1; cf. patricus and paternus.—
    II.
    Transf., in gen.
    A.
    Handed down from one's forefathers, old-established, old, ancient (very rare): mos. hereditary, old-established custom, Cic. de Or. 1, 18, 84: leges. Vulg. 2 Macc. 7, 2.—
    B.
    Hereditary, innate, peculiar ( poet.):

    praediscere patrios cultusque habitusque locorum,

    Verg. G. 1, 52:

    patrius hic (pedum dolor) illi,

    the gout, Plin. Ep. 1, 12, 4. pavor genti, Sil 15, 722:

    adde, cruentis Quod patriura saevire Dahis,

    Val. Fl. 2, 157.—Hence,
    C.
    Subst.
    1.
    pā̆trĭa, ae (old gen. patrial, Lucr. 1, 41), f (sc. terra)
    a.
    One's fatherland, native land or country, native place:

    erilis patria, salve,

    Plaut. Stich. 5, 2, 2:

    eram imperator in patriā meā,

    id. Ps. 4, 7, 75: patria, quae communis est omnium nostrum parens. Cic. Cat. 1, 7, 17:

    omnes omnium caritates patria una complexa est.,

    id. Off. 1, 17, 57: o pater, o patria, o Priami domus, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44 (Trag. v. 118 Vahl.); cf.: o patria, o divum domus Ilium, Poët. ap. Serv. Verg. A. 2, 241; imitated by Verg. l. l.: o Romule, Romule die, Qualem te patriae custodem di genuerunt, Enn. ap. Cic. Rep. 1, 41, 64 (Ann. v. 116 Vahl.):

    patriā Atheniensis an Lacedaemonius,

    Cic. Inv. 1, 24, 35: Hispaniam sibi antiquam patriam esse, Sall. Fragm. ap. Serv. Verg. A. 1, 380.—
    b.
    A dwelling-place, home:

    habuit alteram loci patriam, alteram juris,

    Cic. Leg. 2, 2, 5:

    Italiam quaero patriam,

    Verg. A. 1, 380; cf. id. ib. 11, 25:

    exuere patriam,

    Tac. H. 5, 5; cf. id. Agr 32: patria major = mêtropolis, the mother-city of colonists, Curt. 4, 15, 5.—Hence, prov.: patria est, ubicumque est bene, Poët. (prob. Pacuv.) ap. Cic. Tusc. 5, 37, 108:

    quia propheta in suā patriā honorem non habet,

    Vulg. Johan. 4, 44; id. Marc. 6, 4; id. Luc. 4, 24.— Poet. of things; Nilus, Qui patriam tantae tam bene celat aquae, the home, i. e. the source, Ov. Am. 3, 6, 40:

    nimborum in patriam,

    Verg. A. 1, 51:

    divisae arboribus patriae,

    id. G. 2, 116; cf.:

    una atque eadem est vini patria atque magistri,

    Juv. 11, 161. —
    * 2.
    pā̆trĭum, ĭi, n. (sc. nomen), i. q. patronymicum, a patronymic, Quint. 1, 5, 45.—
    * D.
    Adv.: pā̆trĭē, paternally:

    patrie monere,

    Quint. 11, 1, 68.
    2.
    pā̆trĭus, a, um, adj. [patria].
    I.
    In gen., of or belonging to one's native country or home, native:

    patrius sermo,

    Cic. Fin. 1, 2, 4; Hor. A. P. 57:

    mos,

    Cic. Par. 4, 1, 27:

    ritus,

    id. Leg. 2, 9, 21:

    carmen patrium canere,

    a national song, Curt. 3, 3, 9:

    Mycenae,

    i. e. their home, Verg. A. 2, 180:

    palaestrae,

    id. ib. 3, 281:

    vox,

    Vulg. 2 Macc. 7, 8.—
    II.
    In partic., in gram.: nomen patrium, a gentile noun (like Romanus, Atheniensis, etc.), Prisc. p. 580 P.

    Lewis & Short latin dictionary > patrium

  • 104 patrius

    1.
    pā̆trĭus, a, um, adj. [pater], of or belonging to a father, fatherly, paternal (for syn. v paternus).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    esse exitio rei patriae suae,

    Plaut. Bacch. 4, 9, 23:

    rem patriam et gloriam majorum foedare,

    id. Trin. 3, 2, 30:

    animus patrius,

    Ter. Hec. 2, 2, 2; Cic. Rosc. Am. 16, 46; Liv. 2, 5, 8:

    res patria atque avita,

    Cic. Verr. 1, 5, 13:

    potestas,

    id. Inv. 2, 17, 52; Sen. Clem. 1, 14, 2:

    jus et potestas,

    Cic. Phil. 2, 18, 46; Liv. 1, 26, 9:

    majestas,

    id. 4, 45, 8; 8, 7, 15:

    auctoritas,

    Cic. Cael. 16, 37:

    amor,

    id. Fin. 1, 7, 23:

    benevolentia,

    Tac. A. 4, 4:

    maeror,

    Cic. Fl. 42, 106; id. Imp. Pomp. 9, 22:

    acerbitas,

    Liv. 7, 5, 7:

    monumentum,

    Ter. Eun. prol. 13:

    amor,

    Verg. A. 1, 643: arae. i. e. of Father Apollo, Ov. M. 15, 723:

    patrium mimae donare fundum laremque, Hor S. 1, 2, 56: dolor pedum,

    hereditary, Plin. Ep. 1, 12: ucerbitas, i. e. of his father, Liv 7, 5, 7: di patrii, of one's forefathers. like theoi patrôioi, family gods, household gods, penates, Cic. Phil. 2, 20, 75, Tib. 2, 1, 17; Hyg. ap. Macr S. 3, 4 fin.:

    hoc patrium est, potius consuefacere filium Suā sponte recte facere quam alieno metu, Ter Ad. 1, 1, 49.—Rarely, like paternus. = patris. patriā virtute praeditus filius,

    Cic. Sest. 21, 48 sepulchrum patrium, id. Rosc. Am. 9, 24:

    poenas patrias persequi,

    id. Phil. 13, 20, 4: corpus patrium. Plaut. Merc. 1, 1, 74; Tac. A. 5, 28:

    patrio instituto deditus studio litterarum,

    Cic. Brut. 20, 79; 59, 213:

    mos patrius et disciplina,

    id. Sen. 11, 37:

    regnum patrium atque avitum,

    id. Imp. Pomp. 8, 21.—
    B.
    In partic., in gram.:

    patrius casus,

    the genitive, Gell. 4, 16, 1; cf. patricus and paternus.—
    II.
    Transf., in gen.
    A.
    Handed down from one's forefathers, old-established, old, ancient (very rare): mos. hereditary, old-established custom, Cic. de Or. 1, 18, 84: leges. Vulg. 2 Macc. 7, 2.—
    B.
    Hereditary, innate, peculiar ( poet.):

    praediscere patrios cultusque habitusque locorum,

    Verg. G. 1, 52:

    patrius hic (pedum dolor) illi,

    the gout, Plin. Ep. 1, 12, 4. pavor genti, Sil 15, 722:

    adde, cruentis Quod patriura saevire Dahis,

    Val. Fl. 2, 157.—Hence,
    C.
    Subst.
    1.
    pā̆trĭa, ae (old gen. patrial, Lucr. 1, 41), f (sc. terra)
    a.
    One's fatherland, native land or country, native place:

    erilis patria, salve,

    Plaut. Stich. 5, 2, 2:

    eram imperator in patriā meā,

    id. Ps. 4, 7, 75: patria, quae communis est omnium nostrum parens. Cic. Cat. 1, 7, 17:

    omnes omnium caritates patria una complexa est.,

    id. Off. 1, 17, 57: o pater, o patria, o Priami domus, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44 (Trag. v. 118 Vahl.); cf.: o patria, o divum domus Ilium, Poët. ap. Serv. Verg. A. 2, 241; imitated by Verg. l. l.: o Romule, Romule die, Qualem te patriae custodem di genuerunt, Enn. ap. Cic. Rep. 1, 41, 64 (Ann. v. 116 Vahl.):

    patriā Atheniensis an Lacedaemonius,

    Cic. Inv. 1, 24, 35: Hispaniam sibi antiquam patriam esse, Sall. Fragm. ap. Serv. Verg. A. 1, 380.—
    b.
    A dwelling-place, home:

    habuit alteram loci patriam, alteram juris,

    Cic. Leg. 2, 2, 5:

    Italiam quaero patriam,

    Verg. A. 1, 380; cf. id. ib. 11, 25:

    exuere patriam,

    Tac. H. 5, 5; cf. id. Agr 32: patria major = mêtropolis, the mother-city of colonists, Curt. 4, 15, 5.—Hence, prov.: patria est, ubicumque est bene, Poët. (prob. Pacuv.) ap. Cic. Tusc. 5, 37, 108:

    quia propheta in suā patriā honorem non habet,

    Vulg. Johan. 4, 44; id. Marc. 6, 4; id. Luc. 4, 24.— Poet. of things; Nilus, Qui patriam tantae tam bene celat aquae, the home, i. e. the source, Ov. Am. 3, 6, 40:

    nimborum in patriam,

    Verg. A. 1, 51:

    divisae arboribus patriae,

    id. G. 2, 116; cf.:

    una atque eadem est vini patria atque magistri,

    Juv. 11, 161. —
    * 2.
    pā̆trĭum, ĭi, n. (sc. nomen), i. q. patronymicum, a patronymic, Quint. 1, 5, 45.—
    * D.
    Adv.: pā̆trĭē, paternally:

    patrie monere,

    Quint. 11, 1, 68.
    2.
    pā̆trĭus, a, um, adj. [patria].
    I.
    In gen., of or belonging to one's native country or home, native:

    patrius sermo,

    Cic. Fin. 1, 2, 4; Hor. A. P. 57:

    mos,

    Cic. Par. 4, 1, 27:

    ritus,

    id. Leg. 2, 9, 21:

    carmen patrium canere,

    a national song, Curt. 3, 3, 9:

    Mycenae,

    i. e. their home, Verg. A. 2, 180:

    palaestrae,

    id. ib. 3, 281:

    vox,

    Vulg. 2 Macc. 7, 8.—
    II.
    In partic., in gram.: nomen patrium, a gentile noun (like Romanus, Atheniensis, etc.), Prisc. p. 580 P.

    Lewis & Short latin dictionary > patrius

  • 105 pigresco

    pī̆gresco, ĕre, v. inch. n. [pigreo], to become slow, sluggish:

    Nilus pigrescit,

    Plin. 18, 18, 47, § 168:

    possit pigrescere Cyllenius,

    Mart. Cap. 1, § 38; Ambros. Virg. 17, 110; id. in Luc. 10, § 23.

    Lewis & Short latin dictionary > pigresco

  • 106 pingue

    pinguis, e, adj. [root pag-, pak-, of pango, q. v.; cf. Gr. pachus, stout], = piôn, fat (opp. macer; syn.: opimus, obesus).
    I.
    Lit.:

    pingues Thebani,

    Cic. Fat. 4, 7:

    pingui tentus omaso Furius,

    Hor. S. 2, 5, 40:

    me pinguem et nitidum bene curatā cute vises,

    id. Ep. 1, 4, 15:

    Lateranus,

    Juv. 8, 147:

    pinguem facere gallinam,

    Col. 8, 7:

    pinguior agnus,

    Plaut. Aul. 2, 5, 5:

    pinguissimus haedulus,

    Juv. 11, 65: merum, rich, oily wine (= plenum), Hor. S. 2, 4, 65.— Subst.: pingue, is, n., fat, grease, Plin. 11, 37, 85, § 212; Verg. G. 3, 124:

    taurorum, leonum ac pantherarum pinguia,

    Plin. 28, 9, 38, § 144:

    comedite pinguia,

    Vulg. 2 Esd. 8, 10.—
    B.
    Transf.
    1.
    Pass., fat, rich, fertile; also, plump, in good condition:

    ager,

    Col. 1, 4; Plin. 17, 4, 3, § 25; cf.:

    sanguine pinguior Campus,

    Hor. C. 2, 1, 29:

    sulcus,

    i. e. drawn in a rich soil, Luc. 6, 382:

    fimus,

    Verg. G. 1, 80:

    hortus,

    id. ib. 4, 118:

    stabula, of beehives,

    rich, full of honey, id. ib. 4, 14:

    arae,

    id. A. 4, 62:

    ficus,

    plump, juicy, Hor. S. 2, 8, 88; cf.

    saliva,

    Sen. Ira, 3, 38, 2: flamma, of incense;

    tura pingues facientia flammas,

    Ov. Tr. 5, 5, 11:

    corpora suco pinguis olivae Splendescunt,

    id. M. 10, 176:

    pingues taedae,

    full of pitch, Lucr. 3, 681:

    pingues arae,

    full of fat and blood, Verg. A. 4, 62:

    coma,

    anointed, Mart. 2, 29, 5 (different from Suet. Ner. 20; v. infra 3):

    mensa,

    rich, luxurious, Cat. 62, 3; cf.:

    incusa pingui auro dona,

    Pers. 2, 52. —Of color, dull, faint, Plin. 37, 8, 37, § 115. — Act., that makes fat; hence, meton., fertilizing:

    pingui flumine Nilus,

    Verg. A. 9, 31.—
    2.
    Bedaubed, besmeared:

    pinguia crura luto,

    Juv. 3, 247:

    virga,

    limed twigs, Mart. 9, 55, 4.—
    3.
    Thick, dense:

    caelum pingue et concretum (opp. caelum tenue et purum),

    Cic. Div. 1, 57, 130:

    folia pinguissima,

    Plin. 21, 9, 29, § 53:

    toga,

    Suet. Aug. 82:

    lacernae,

    Juv. 9, 28:

    pinguissima coma,

    very thick, luxuriant hair, Suet. Ner. 20.—
    4.
    Of taste, dull, insipid, not sharp, not pungent:

    sapor,

    Plin. 15, 27, 32, § 106; id. 15, 28, 33, § 109.—
    II.
    Trop.
    A.
    Of the mind, dull, gross, heavy, stupid, doltish:

    Cordubae natis poëtis pingue quiddam sonantibus et peregrinum,

    Cic. Arch. 10, 26:

    pingue videbatur et sibi contrarium,

    id. Ac. 2, 34, 109:

    nec prave factis decorari versibus opto, Ne rubeam pingui donatus munere,

    Hor. Ep. 2, 1, 267:

    pingue sed ingenium mansit,

    Ov. M. 11, 148:

    insubidius nescio quid facies et pinguius,

    Gell. 13, 21 (20), 4: pinguis Minerva, v. Minerva.—
    B.
    Siout, bold, strong:

    verba,

    Quint. 12, 10, 35:

    facundia,

    Gell. 17, 10, 8.—
    C.
    Calm, quiet, comfortable, easy ( poet. and in post-Aug. prose):

    et pingui membra quiete levat,

    Ov. R. Am. 206; id. Am. 1, 13, 7:

    amor,

    id. ib. 2, 19, 25:

    secessus,

    Plin. Ep. 1, 3, 3:

    mollem in posterum et pinguem destinare vitam,

    id. ib. 7, 26, 3:

    pinguius otium,

    id. ib. 5, 6, 45.—
    D.
    Sleek, spruce, trim, = nitidus:

    pexus pinguisque doctor,

    Quint. 1, 5, 14 Spald.— Hence, adv.: pinguĭter.
    1.
    Lit., fatly, with fatness, Col. 2, 2.—
    2.
    Transf., abundantly, liberally:

    pinguius succurrere,

    Dig. 44, 2, 14.—
    3.
    Trop., dully, stupidly:

    pinguius aliquid accipere,

    Dig. 42, 1, 49.

    Lewis & Short latin dictionary > pingue

  • 107 pinguis

    pinguis, e, adj. [root pag-, pak-, of pango, q. v.; cf. Gr. pachus, stout], = piôn, fat (opp. macer; syn.: opimus, obesus).
    I.
    Lit.:

    pingues Thebani,

    Cic. Fat. 4, 7:

    pingui tentus omaso Furius,

    Hor. S. 2, 5, 40:

    me pinguem et nitidum bene curatā cute vises,

    id. Ep. 1, 4, 15:

    Lateranus,

    Juv. 8, 147:

    pinguem facere gallinam,

    Col. 8, 7:

    pinguior agnus,

    Plaut. Aul. 2, 5, 5:

    pinguissimus haedulus,

    Juv. 11, 65: merum, rich, oily wine (= plenum), Hor. S. 2, 4, 65.— Subst.: pingue, is, n., fat, grease, Plin. 11, 37, 85, § 212; Verg. G. 3, 124:

    taurorum, leonum ac pantherarum pinguia,

    Plin. 28, 9, 38, § 144:

    comedite pinguia,

    Vulg. 2 Esd. 8, 10.—
    B.
    Transf.
    1.
    Pass., fat, rich, fertile; also, plump, in good condition:

    ager,

    Col. 1, 4; Plin. 17, 4, 3, § 25; cf.:

    sanguine pinguior Campus,

    Hor. C. 2, 1, 29:

    sulcus,

    i. e. drawn in a rich soil, Luc. 6, 382:

    fimus,

    Verg. G. 1, 80:

    hortus,

    id. ib. 4, 118:

    stabula, of beehives,

    rich, full of honey, id. ib. 4, 14:

    arae,

    id. A. 4, 62:

    ficus,

    plump, juicy, Hor. S. 2, 8, 88; cf.

    saliva,

    Sen. Ira, 3, 38, 2: flamma, of incense;

    tura pingues facientia flammas,

    Ov. Tr. 5, 5, 11:

    corpora suco pinguis olivae Splendescunt,

    id. M. 10, 176:

    pingues taedae,

    full of pitch, Lucr. 3, 681:

    pingues arae,

    full of fat and blood, Verg. A. 4, 62:

    coma,

    anointed, Mart. 2, 29, 5 (different from Suet. Ner. 20; v. infra 3):

    mensa,

    rich, luxurious, Cat. 62, 3; cf.:

    incusa pingui auro dona,

    Pers. 2, 52. —Of color, dull, faint, Plin. 37, 8, 37, § 115. — Act., that makes fat; hence, meton., fertilizing:

    pingui flumine Nilus,

    Verg. A. 9, 31.—
    2.
    Bedaubed, besmeared:

    pinguia crura luto,

    Juv. 3, 247:

    virga,

    limed twigs, Mart. 9, 55, 4.—
    3.
    Thick, dense:

    caelum pingue et concretum (opp. caelum tenue et purum),

    Cic. Div. 1, 57, 130:

    folia pinguissima,

    Plin. 21, 9, 29, § 53:

    toga,

    Suet. Aug. 82:

    lacernae,

    Juv. 9, 28:

    pinguissima coma,

    very thick, luxuriant hair, Suet. Ner. 20.—
    4.
    Of taste, dull, insipid, not sharp, not pungent:

    sapor,

    Plin. 15, 27, 32, § 106; id. 15, 28, 33, § 109.—
    II.
    Trop.
    A.
    Of the mind, dull, gross, heavy, stupid, doltish:

    Cordubae natis poëtis pingue quiddam sonantibus et peregrinum,

    Cic. Arch. 10, 26:

    pingue videbatur et sibi contrarium,

    id. Ac. 2, 34, 109:

    nec prave factis decorari versibus opto, Ne rubeam pingui donatus munere,

    Hor. Ep. 2, 1, 267:

    pingue sed ingenium mansit,

    Ov. M. 11, 148:

    insubidius nescio quid facies et pinguius,

    Gell. 13, 21 (20), 4: pinguis Minerva, v. Minerva.—
    B.
    Siout, bold, strong:

    verba,

    Quint. 12, 10, 35:

    facundia,

    Gell. 17, 10, 8.—
    C.
    Calm, quiet, comfortable, easy ( poet. and in post-Aug. prose):

    et pingui membra quiete levat,

    Ov. R. Am. 206; id. Am. 1, 13, 7:

    amor,

    id. ib. 2, 19, 25:

    secessus,

    Plin. Ep. 1, 3, 3:

    mollem in posterum et pinguem destinare vitam,

    id. ib. 7, 26, 3:

    pinguius otium,

    id. ib. 5, 6, 45.—
    D.
    Sleek, spruce, trim, = nitidus:

    pexus pinguisque doctor,

    Quint. 1, 5, 14 Spald.— Hence, adv.: pinguĭter.
    1.
    Lit., fatly, with fatness, Col. 2, 2.—
    2.
    Transf., abundantly, liberally:

    pinguius succurrere,

    Dig. 44, 2, 14.—
    3.
    Trop., dully, stupidly:

    pinguius aliquid accipere,

    Dig. 42, 1, 49.

    Lewis & Short latin dictionary > pinguis

  • 108 pinguiter

    pinguis, e, adj. [root pag-, pak-, of pango, q. v.; cf. Gr. pachus, stout], = piôn, fat (opp. macer; syn.: opimus, obesus).
    I.
    Lit.:

    pingues Thebani,

    Cic. Fat. 4, 7:

    pingui tentus omaso Furius,

    Hor. S. 2, 5, 40:

    me pinguem et nitidum bene curatā cute vises,

    id. Ep. 1, 4, 15:

    Lateranus,

    Juv. 8, 147:

    pinguem facere gallinam,

    Col. 8, 7:

    pinguior agnus,

    Plaut. Aul. 2, 5, 5:

    pinguissimus haedulus,

    Juv. 11, 65: merum, rich, oily wine (= plenum), Hor. S. 2, 4, 65.— Subst.: pingue, is, n., fat, grease, Plin. 11, 37, 85, § 212; Verg. G. 3, 124:

    taurorum, leonum ac pantherarum pinguia,

    Plin. 28, 9, 38, § 144:

    comedite pinguia,

    Vulg. 2 Esd. 8, 10.—
    B.
    Transf.
    1.
    Pass., fat, rich, fertile; also, plump, in good condition:

    ager,

    Col. 1, 4; Plin. 17, 4, 3, § 25; cf.:

    sanguine pinguior Campus,

    Hor. C. 2, 1, 29:

    sulcus,

    i. e. drawn in a rich soil, Luc. 6, 382:

    fimus,

    Verg. G. 1, 80:

    hortus,

    id. ib. 4, 118:

    stabula, of beehives,

    rich, full of honey, id. ib. 4, 14:

    arae,

    id. A. 4, 62:

    ficus,

    plump, juicy, Hor. S. 2, 8, 88; cf.

    saliva,

    Sen. Ira, 3, 38, 2: flamma, of incense;

    tura pingues facientia flammas,

    Ov. Tr. 5, 5, 11:

    corpora suco pinguis olivae Splendescunt,

    id. M. 10, 176:

    pingues taedae,

    full of pitch, Lucr. 3, 681:

    pingues arae,

    full of fat and blood, Verg. A. 4, 62:

    coma,

    anointed, Mart. 2, 29, 5 (different from Suet. Ner. 20; v. infra 3):

    mensa,

    rich, luxurious, Cat. 62, 3; cf.:

    incusa pingui auro dona,

    Pers. 2, 52. —Of color, dull, faint, Plin. 37, 8, 37, § 115. — Act., that makes fat; hence, meton., fertilizing:

    pingui flumine Nilus,

    Verg. A. 9, 31.—
    2.
    Bedaubed, besmeared:

    pinguia crura luto,

    Juv. 3, 247:

    virga,

    limed twigs, Mart. 9, 55, 4.—
    3.
    Thick, dense:

    caelum pingue et concretum (opp. caelum tenue et purum),

    Cic. Div. 1, 57, 130:

    folia pinguissima,

    Plin. 21, 9, 29, § 53:

    toga,

    Suet. Aug. 82:

    lacernae,

    Juv. 9, 28:

    pinguissima coma,

    very thick, luxuriant hair, Suet. Ner. 20.—
    4.
    Of taste, dull, insipid, not sharp, not pungent:

    sapor,

    Plin. 15, 27, 32, § 106; id. 15, 28, 33, § 109.—
    II.
    Trop.
    A.
    Of the mind, dull, gross, heavy, stupid, doltish:

    Cordubae natis poëtis pingue quiddam sonantibus et peregrinum,

    Cic. Arch. 10, 26:

    pingue videbatur et sibi contrarium,

    id. Ac. 2, 34, 109:

    nec prave factis decorari versibus opto, Ne rubeam pingui donatus munere,

    Hor. Ep. 2, 1, 267:

    pingue sed ingenium mansit,

    Ov. M. 11, 148:

    insubidius nescio quid facies et pinguius,

    Gell. 13, 21 (20), 4: pinguis Minerva, v. Minerva.—
    B.
    Siout, bold, strong:

    verba,

    Quint. 12, 10, 35:

    facundia,

    Gell. 17, 10, 8.—
    C.
    Calm, quiet, comfortable, easy ( poet. and in post-Aug. prose):

    et pingui membra quiete levat,

    Ov. R. Am. 206; id. Am. 1, 13, 7:

    amor,

    id. ib. 2, 19, 25:

    secessus,

    Plin. Ep. 1, 3, 3:

    mollem in posterum et pinguem destinare vitam,

    id. ib. 7, 26, 3:

    pinguius otium,

    id. ib. 5, 6, 45.—
    D.
    Sleek, spruce, trim, = nitidus:

    pexus pinguisque doctor,

    Quint. 1, 5, 14 Spald.— Hence, adv.: pinguĭter.
    1.
    Lit., fatly, with fatness, Col. 2, 2.—
    2.
    Transf., abundantly, liberally:

    pinguius succurrere,

    Dig. 44, 2, 14.—
    3.
    Trop., dully, stupidly:

    pinguius aliquid accipere,

    Dig. 42, 1, 49.

    Lewis & Short latin dictionary > pinguiter

  • 109 ramus

    rāmus, i, m. [for rad-mus; Sanscr. root vardh, crescere; cf.: radix, radius], a branch, bough, twig (cf.: surculus, termes).
    I.
    Lit.:

    in quibus (arboribus) non truncus, non rami, non folia sunt denique, nisi, etc.,

    Cic. de Or. 3, 46, 179; Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 28, 69 (Trag. v. 194 Vahl.):

    qui praetereuntes ramum defringerent arboris,

    Cic. Caecin. 21, 60:

    sub ramis arboris,

    Lucr. 2, 30; 5, 1393:

    decidere falcibus ramos,

    id. 5, 936 et saep.:

    tempora cingite ramis,

    Verg. A. 5, 71; 8, 286; Val. Fl. 6, 296; Hor. C. 2, 15, 9; id. S. 1, 5, 81:

    ingens ramorum umbra,

    Verg. G. 2, 489; id. A. 6, 808.— Poet., for a tree, Verg. A. 3, 650; for the fruit of trees, id. ib. 8, 318; in partic., for frankincense twigs, Claud. III. Cons. Hon. 211. —
    B.
    Transf., of things having a branching form.
    1.
    A branch of a stag ' s antlers, Caes. B. G. 6, 26, 2.—
    2.
    A spur of a mountain chain, Plin. 6, 27, 31, § 134. —
    3.
    A club, Prop. 1, 1, 13; 4 (5), 9, 15.—
    4.
    = membrum virile, Nov. ap. Non. 116, 26.—
    5.
    An arm or mouth of a river:

    multos ignobiles ramos porrigit (Nilus),

    Sen. Q. N. 4, 2, 11.—
    6.
    A branch or arm of the Greek letter g, used by Pythagoras as a symbol of the two paths of life, leading to virtue and vice, Aus. Idyll. 12, 9;

    hence called Samii rami,

    Pers. 3, 56.—
    II.
    Trop., a branch:

    ramos amputare miseriarum,

    Cic. Tusc. 3, 6, 13:

    fortitudo, cujus patientia et perpessio et tolerantia rami sunt,

    Sen. Ep. 67, 10.—Of a branch of consanguinity, Pers. 3, 28.

    Lewis & Short latin dictionary > ramus

  • 110 redundo

    red-undo, āvi, ātum, 1, v. n.; of water, from being over full, to run back or over, to pour over, stream over, overflow (freq. and class.; a favorite word of Cic., esp. in trop. senses; not in Cæs., Verg., or Hor.; cf.: refluo, recurro).
    I.
    Lit.:

    mare neque redundat unquam neque effunditur,

    Cic. N. D. 2, 45, 116:

    si lacus Albanus redundasset,

    id. Div. 2, 32, 69; so,

    lacus,

    id. ib. 1, 44, 100; cf. Suet. Claud. 32: redundantibus cloacis, Sall. H. Fragm. ap. Non. 138, 7 (id. H. 3, 26 Dietsch):

    Nilus campis redundat,

    Lucr. 6, 712; so,

    fons campis,

    id. 5, 603; and:

    aqua gutture pleno,

    Ov. R. Am. 536:

    cum pituita redundat aut bilis,

    Cic. Tusc. 4, 10, 23; cf.:

    locos pituitosos et quasi redundantes,

    id. Fat. 4, 7:

    sanguis in ora et oculos redundat,

    Flor. 3, 17, 8. —
    b.
    Poet., in part. pass.:

    redundatus = redundans: amne redundatis fossa madebat aquis,

    Ov. F. 6, 402; and for undans: (Boreae vis saeva) redundatas flumine cogit aquas, the swelling, surging waters (opp. aequato siccis aquilonibus Istro), id. Tr. 3, 10, 52.—
    B.
    Transf.: redundare aliquā re, or absol., to be over full of, to overflow with any thing.
    1.
    Of things:

    quae (crux) etiam nunc civis Romani sanguine redundat,

    is soaked with, Cic. Verr. 2, 4, 11, § 26; cf.:

    sanguine hostium Africa,

    id. Imp. Pomp. 11, 30; and id. Cat. 3, 10, 24:

    largus manat cruor: ora redundant Et patulae nares,

    Luc. 9, 812.—
    2.
    Of persons:

    hesternā cenā redundantes,

    Plin. Pan. 63, 3. —
    II.
    Trop., to flow forth in excess, superabound, redound, to be superfluous, redundant; to flow forth freely, to be copious, to abound:

    is (Molo) dedit operam, ut nimis redundantes nos juvenili quādam dicendi impunitate et licentiā reprimeret, et quasi extra ripas diffluentes coërceret,

    Cic. Brut. 91, 316:

    ne aut non compleas verbis, quod proposueris, aut redundes,

    id. Part. Or. 7, 18; cf.:

    Stesichorus redundat atque effunditur,

    Quint. 10, 1, 62:

    Asiatici oratores parum pressi et nimis redundantes,

    Cic. Brut. 13, 51; id. de Or. 2, 21, 88; cf. Quint. 9, 4, 116; 12, 10, 12; 17:

    hoc tempus omne post consulatum objecimus iis fluctibus, qui per nos a communi peste depulsi, in nosmet ipsos redundarunt,

    Cic. de Or. 1, 1, 3:

    quod redundabit de vestro frumentario quaestu,

    id. Verr. 2, 3, 66, § 155:

    quorum (vitiorum) ad amicos redundet infamia,

    id. Lael. 21, 76: vitia Atheniensium in civitatem nostram, id. Rep. 1, 3, 5:

    si ex hoc beneficio nullum in me periculum redundavit,

    id. Sull. 9, 27; cf.:

    servi, ad quos aliquantum etiam ex cottidianis sumptibus ac luxurie redundet,

    id. Cael. 23, 57 fin.:

    in genus auctoris miseri fortuna redundat,

    Ov. Tr. 3, 1, 73:

    nationes, quae numero hominum ac multitudine ipsa poterant in provincias nostras redundare,

    id. Prov. Cons. 12, 31:

    si haec in eum annum redundarint,

    id. Mur. 39, 85:

    quod laudem adulescentis propinqui existimo etiam ad meum aliquem fructum redundare,

    to redound, id. Lig. 3, 8; cf.:

    gaudeo tuā gloriā, cujus ad me pars aliqua redundat,

    Plin. Ep. 5, 12, 2:

    omnium quidem beneficiorum quae merentibus tribuuntur non ad ipsos gaudium magis quam ad similes redundat,

    id. Pan. 62, 1; Quint. 12, 2, 19:

    nisi operum suorum ad se laudem, manubias ad patriam redundare maluisset,

    Val. Max. 4, 3, 13:

    ut gloria ejus ad ipsum redundaret,

    id. 8, 14, ext. 4;

    Auct. B. Alex. 60, 2: animus per se multa desiderat, quae ad officium fructumve corporis non redundant,

    Lact. 7, 11, 7:

    ex rerum cognitione efflorescat et redundet oportet oratio,

    pour forth copiously, abundantly, Cic. de Or. 1, 6, 20:

    ex meo tenui vectigali... aliquid etiam redundabit,

    something will still remain, id. Par. 6, 3, 49:

    non reus ex eā causā redundat Postumus,

    does not appear to be guilty, id. Rab. Post. 5, 11:

    hinc illae extraordinariae pecuniae redundarunt,

    have flowed, proceeded, id. Verr. 2, 1, 39, § 100; cf. id. ib. 2, 3, 43, § 103: ne quid hoc parricidā civium interfecto, invidiae mihi in posteritatem redundaret, should redound to or fall upon me, id. Cat. 1, 12, 29. —
    * b.
    Poet., with acc.:

    Vulturnus Raucis talia faucibus redundat,

    spouts forth, Stat. S. 4, 3, 71.—
    B.
    Transf., to be present in excess; to be redundant, superabound; and: redundare aliquā re, to have an excess or redundancy of any thing: redundat aurum ac thesauri patent, Lucil. ap. Non. 384, 17:

    in quibus (definitionibus) neque abesse quicquam decet neque redundare,

    Cic. de Or. 2, 19, 83; cf.:

    ut neque in Antonio deesset hic ornatus orationis neque in Crasso redundaret,

    id. ib. 3, 4, 16; Quint. 1, 4, 9:

    ut nulla (species) neque praetermittatur neque redundet,

    Cic. Or. 33, 117:

    munitus indicibus fuit, quorum hodie copia redundat,

    id. Sest. 44, 95:

    splendidissimorum hominum multitudine,

    id. Pis. 11, 25; cf.:

    redundante multitudine,

    Tac. H. 2, 93:

    quod bonum mihi redundat,

    Cic. Q. Fr. 3, 9, 1:

    quo posset urbs et accipere ex mari, quo egeret, et reddere, quo redundaret,

    id. Rep. 2, 5, 10:

    omnibus vel ornamentis vel praesidiis redundare,

    id. Fam. 3, 10, 5:

    tuus deus non digito uno redundat, sed capite, collo, cervicibus, etc.,

    id. N. D. 1, 35, 99:

    hominum multitudine,

    id. Pis. 11, 25; cf.

    armis,

    Tac. H. 2, 32:

    hi clientelis etiam exterarum nationum redundabant,

    id. Or. 36:

    acerbissimo luctu redundaret ista victoria,

    Cic. Lig. 5, 15:

    Curiana defensio tota redundavit hilaritate quādam et joco,

    id. de Or. 2, 54, 221.— Hence, rĕdundans, antis, P. a., overflowing, superfluous, excessive, redundant:

    amputatio et decussio redundantioris nitoris,

    Tert. Cult. Fem. 2, 9.— Adv.: rĕdundanter, redundantly, superfluously, excessively, Plin. Ep. 1, 20, 21.— Comp., Ambros. Ep. 82, 27.

    Lewis & Short latin dictionary > redundo

  • 111 refluo

    rĕ-flŭo, ĕre, v. n., to flow or run back; to flow off, overflow ( poet. and in post-Aug. prose):

    Maeandros ambiguo lapsu refluitque fluitque,

    Ov. M. 8, 163:

    refluit amnis,

    Verg. A. 8, 240; cf.

    unda,

    id. ib. 8, 87; id. G. 4, 262:

    Nilus campis,

    id. A. 9, 32. —

    Of the tide,

    Plin. 2, 97, 99, § 213.

    Lewis & Short latin dictionary > refluo

  • 112 regio

    rĕgĭo, ōnis, f. [rego], a direction, line (rare but class.).
    I.
    Lit.:

    nullā regione viaï Declinare,

    Lucr. 2, 249; cf.:

    notā excedo regione viarum,

    Verg. A. 2, 737:

    de rectā regione deflecto,

    Cic. Verr. 2, 5, 68, § 176:

    haec eadem est nostrae rationis regio et via,

    id. ib. 2, 5, 70, § 181; cf.:

    oppidi murus ab planitie rectā regione, si nullus anfractus intercederet, MCC. passus aberat,

    Caes. B. G. 7, 46; and:

    non rectā regione iter instituit, sed ad laevam flexit,

    Liv. 21, 31:

    declinamus item motus nec tempore certo, nec regione loci certā,

    nor in a specified direction, Lucr. 2, 260; cf. id. 2, 293; Curt. 8, 9, 2:

    (Hercynia silva) rectā fluminis Danubii regione pertinet,

    Caes. B. G. 6, 25; 7, 46;

    Curt 7, 7, 4: ubi primos superare regionem castrorum animum adverterunt,

    the line, Caes. B. C. 1, 69:

    eam esse naturam et religionem provinciae tuae, ut, etc.,

    i. e. the situation, Cic. Fam. 1, 7, 6:

    traicere amnem in regionem insulae,

    Curt. 8, 13, 23.—
    B.
    E regione, adverbially.
    a.
    In a straight line, directly:

    e regione moveri (opp. declinare),

    Cic. Fat. 9, 18;

    so of the rectilinear motion of atoms,

    id. ib. 20, 46:

    ferri, petere,

    id. Fin. 1, 6, 19:

    ut cadat e regione loci, quā dirigit aestus,

    straight down, perpendicularly, Lucr. 6, 823; cf. id. 6, 833.—
    b.
    In the opposite direction, over against, exactly opposite; constr. with gen., dat., or absol.
    (α).
    With gen.:

    (luna) cum est e regione solis,

    Cic. N. D. 2, 40, 103:

    erat e regione oppidi collis,

    Caes. B. G. 7, 36:

    castris positis e regione unius eorum pontium, quos, etc.,

    id. ib. 7, 35:

    praesidio e regione castrorum relicto,

    id. ib. 7, 61 fin.:

    rates duplices e regione molis collocabat,

    id. B. C. 1, 25:

    e regione turris,

    id. B. G. 7, 25.—
    (β).
    With dat.: dicitis, esse e regione nobis e contrariā parte terrae, qui adversis vestigiis stent contra nostra vestigia, quos antipodas vocatis, Cic. Ac. 2, 39, 123:

    e regione castris castra ponere,

    Caes. B. G. 7, 35.—
    (γ).
    Absol.:

    acie e regione instructā,

    Nep. Milt. 5, 3.—
    * c.
    Trop., on the other hand, on the contrary (late Lat.;

    syn.: e contra): Arabes camelorum lacte vivunt, e regione septentrionales, etc.,

    Hier. adv. Jovin. 2, 7.—
    II.
    Transf.
    A. 1.
    Primarily in the lang. of augury:

    intra eas regiones, quā oculi conspiciant,

    Varr. L. L. 7, § 9 Müll.:

    nempe eo (sc. lituo) Romulus regiones direxit tum, cum urbem condidit... ab Attio Navio per lituum regionum facta descriptio,

    Cic. Div. 1, 17, 31:

    lituus, quo regiones vincere terminavit,

    id. N. D. 2, 3, 9:

    regionibus ratis,

    id. Leg. 2, 8, 21.—
    2.
    In gen., a boundary-line, limit, boundary; usually in plur.
    a.
    Lit.:

    anteponatur omnibus Pompeius, cujus res gestae atque virtutes iisdem quibus solis cursus regionibus ac terminis continentur,

    Cic. Cat. 4, 10, 21; cf.:

    caeli regionibus terminare,

    id. ib. 3, 11, 26:

    orbis terrae regiones,

    id. Arch. 10, 23. — Rare in sing.:

    quae regione orbem terrarum definiunt,

    Cic. Balb. 28, 64.—
    b.
    Trop.:

    ejus (argumenti) nunc regiones, limites, confinia Determinabo,

    Plaut. Poen. prol. 45:

    animus si, quibus regionibus vitae spatium circumscriptum est, eisdem omnes cogitationes terminaret suas,

    Cic. Arch. 11, 29:

    pars (quaestionum) circumscripta modicis regionibus,

    id. de Or. 2, 16, 68:

    vix facile sese regionibus officii continere,

    id. Agr. 2, 35, 97. —
    3.
    A quarter, region of the heavens or the earth (mostly poet.):

    (Nilus) exoriens penitus mediā ab regione diei,

    Lucr. 6, 723; so id. 6, 732:

    etiam regio (lunae mutatur), quae tum est aquilonaris, tum australis,

    Cic. N. D. 2, 19, 50:

    deinde subter mediam regionem sol obtinet,

    id. Rep. 6, 17, 17:

    atque eadem regio Vesper et Ortus erunt,

    Ov. Ib. 38; cf.

    vespertina,

    Hor. S. 1, 4, 30;

    Vitr 4, 5, 1: caeli in regione serenā,

    Verg. A. 8, 528: regione occidentis, Liv 33, 17; Just. 18, 3, 10.—
    B.
    A portion (of the earth or heavens) of indefinite extent; a tract, territory, region (cf.: tractus, plaga).
    1.
    Lit.
    a.
    In gen.:

    in hac regione,

    Plaut. Cist. 4, 2, 42:

    locum delegit in regione pestilenti salubrem,

    Cic. Rep. 2, 6, 11:

    agri fertilissima regio,

    Caes. B. G. 7, 13 fin.:

    quā te regione reliqui?

    Verg. A. 9, 390:

    regione portae Esquilinae,

    in the region, neighborhood, Liv. 3, 66 fin. Drak.; 25, 25; 30; 33, 17; cf. Oud. de Auct. B. Alex. 30, 7;

    for which: e regione castrorum,

    in the vicinity of the camp, Liv. 10, 43 Drak.:

    eā regione quā Sergius erat,

    id. 5, 8:

    tam vasta,

    Just. 13, 7, 3:

    acclivis,

    Col. 3, 13, 8:

    deserta siti regio,

    Verg. A. 4, 42. — Plur.:

    hi loci sunt atque hae regiones, quae mihi ab ero sunt demonstratae,

    Plaut. Ps. 2, 2, 1:

    cur in his ego te conspicor regionibus?

    Ter. Eun. 5, 8, 32:

    qui innumerabiles mundos infinitasque regiones mente peragravisset,

    Cic. Fin. 2, 31, 102:

    terrae maximae regiones inhabitabiles,

    id. N. D. 1, 10, 24 et saep. —
    b.
    In partic.
    (α).
    A portion of country of indefinite extent; a territory, province, district, region; esp. freq. in plur., lands, territories:

    at regione locoque alio terrisque remotis,

    Lucr. 2, 534:

    Trebonium ad eam regionem, quae Aduaticis adjacet, depopulandam mittit,

    Caes. B. G. 6, 33:

    in ejusmodi regione atque provinciā, quae mari cincta esset,

    Cic. Fl. 12, 27:

    quae regio orave terrarum erat latior?

    id. Sest. 30, 66:

    regio Pedana,

    Hor. Ep. 1, 4, 2:

    quorum hominum regio,

    id. ib. 1, 15, 2:

    Sogdiana,

    Curt. 7, 10, 1:

    Cantium, quae regio est maritima omnis,

    Caes. B. G. 5, 14:

    quae regio totius Galliae media habetur,

    id. ib. 6, 13: Sida, quae extrema regio est provinciae meae, Lentul. ap. Cic. Fam. 12, 15, 5:

    ubi major atque illustrior incidit res, clamore per agros regionesque significant,

    Caes. B. G. 7, 3:

    principes regionum atque pagorum inter suos jus dicunt,

    id. ib. 6, 23:

    alias regiones partesque peteret,

    id. ib. 6, 43 fin.; cf.

    so with partes,

    id. B. C. 1, 25:

    deinde in quattuor regiones dividi Macedoniam. Unam fore et primam partem, quod, etc.... Secundam fore regionem, quam, etc.,

    Liv. 45, 29:

    quod erant propinquae regiones,

    Caes. B. C. 3, 34:

    ut quam latissimas regiones praesidiis teneret,

    id. ib. 3, 44. — Sometimes a district with its people: tractus ille celeberrimus, tota denique nostra illa aspera et montuosa et felix et fautrix suorum regio, Cic. Planc. 9, 22.—
    (β).
    A principal division of the city of Rome, and of the territory around Rome, a quarter, ward, district, circle (of these, under Servius Tullius, there were in the city four, and in the Roman territory twenty-six; under Augustus, there were fourteen in the city), Laelius Felix ap. Gell. 15, 27, 4; Plin. 3, 5, 9, § 66; Varr. ap. Non. 43, 10; Suet. Aug. 30; Tac. A. 14, 12; 15, 40; Inscr. Orell. 4 sq. et saep.; cf.

    Niebuhr, Gesch. 1, p. 458 sq.: regio quaedam urbis aeternae,

    Amm. 22, 9, 3; 16, 10, 15.—

    Of other cities,

    Inscr. Orell. 6, 768.—Hence, A REGIONIBVS, a captain of a quarter, Inscr. Murat. 894, 8; 895, 4 and 5.—
    (γ).
    Of the provinces into which Italy was divided by Augustus, a province, division:

    descriptionem ab eo (Augusto) factum Italiae totius in regiones undecim,

    Plin. 3, 5, 6, § 46; 3, 11, 16, § 99; 3, 12, 17, § 106 al.—
    2.
    Trop., a province, department, sphere:

    dum in regionem astutiarum mearum te induco, ut scias Juxta mecum mea consilia,

    Plaut. Mil. 2, 2, 78; 3, 3, 13:

    idque (consilium) situm mediā regione in pectoris haeret,

    Lucr. 3, 140: ceterae fere artes se ipsae per se tuentur singulae;

    benedicere autem non habet definitam aliquam regionem, cujus terminis saepta teneatur,

    has no determinate province, Cic. de Or. 2, 2, 5:

    eadem est nostrae rationis regio et via,

    compass and course, id. Verr. 2, 5, 70, § 181. —
    3.
    The country, the field (late Lat.):

    herba regionis,

    Vulg. Gen. 2, 5:

    ligna,

    id. Ezech. 17, 24;

    id. Joel, 1, 19: bestiae,

    id. Ezech. 31, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > regio

  • 113 resido

    rĕ-sīdo, sēdi (in some MSS. also rĕsīdi), 3, v. n., to sit down, to settle anywhere (class.).
    I.
    Lit.:

    residamus, si placet,

    Cic. Fin. 3, 2, 9 Madv. N. cr.:

    in ripă inambulantes, tum vero residentes,

    id. Leg. 1, 5, 15:

    (aves) plurimum volant... cetera genera residunt et insistunt,

    Plin. 10, 39, 55, § 114:

    mediis residunt Aedibus,

    Verg. A. 8, 467:

    Siculis arvis,

    id. ib. 5, 702:

    residunt In partem, quae peste caret,

    id. ib. 9, 539: loci amoenitate captos in iisdem terris cum virgine resedisse, Just. 13, 7, 8. — Poet.:

    jam jam residunt cruribus asperae Pelles,

    settle, gather, Hor. C. 2, 20, 9. — In perf.:

    consessu exstructo resedit,

    Verg. A. 5, 290. —
    B.
    Transf., of things, to settle or sink down, to sink, subside (cf. consido and decido):

    si montes resedissent,

    Cic. Pis. 33, 82:

    (Nilus) residit iisdem quibus accrevit modis (opp. crescit),

    Plin. 5, 9, 10, § 57; Ov. M. 15, 272; cf.:

    maria in se ipsa residant (opp. tumescant),

    Verg. G. 2, 480; Plin. 33, 4, 21, § 67:

    residentibus flammis,

    Tac. A. 13, 57.—
    II.
    Trop. (acc. to I. B.), to sink or settle down, to abate, grow calm, subside:

    cum venti posuere omnisque repente resedit Flatus,

    Verg. A. 7, 27:

    sex mihi surgat opus numeris (i. e. in the hexameter), m quinque residat (i. e. in the pentameter),

    Ov. Am. 1, 1, 27 (cf. Coleridge's "falling in melody back"):

    (poëma) apte et varie nunc attollebatur, nunc residebat,

    Plin. Ep. 5, 17, 2:

    si contrarius ventus resedisset,

    id. ib. 6, 16, 12:

    cum tumor animi resedisset,

    Cic. Tusc. 3, 12, 26; cf.: Marcelli impetus, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 2, 2:

    impetus animorum ardorque,

    Liv. 26, 18, 10:

    ardor,

    Ov. M. 7, 76; cf.:

    sed propera ne vela cadant auraeque residant,

    id. A. A. 1, 373:

    irae,

    Liv. 2, 29:

    terror,

    id. 35, 38:

    bellum,

    Hor. C. 3, 3, 30; Verg. A. 9, 643:

    clandestinis nunciis Allobrogas sollicitat, quorum mentes nondum ab superiore bello resedisse sperabat,

    Caes. B. G. 7, 64, 7:

    longiore certamine sensim residere Samnitium animos,

    Liv. 10, 28:

    ardorem eum, qui resederat, excitare rursus,

    id. 26, 19:

    tumida ex ira corda,

    Verg. A. 6, 407.

    Lewis & Short latin dictionary > resido

  • 114 rigo

    rĭgo āvi, ātum, 1, v. a. [cf. Gr. brechô, to wet; Germ. Regen, rain].
    I.
    To wet, moisten, water, bedew any thing with a liquid (mostly poet. and in post-Aug. prose; cf.: irrigo, madefacio).
    A.
    Lit.:

    imbres omnia maria ac terras sparguntque rigantque,

    Lucr. 6, 612:

    Nilus rigat Aegyptum,

    id. 6, 714; Hor. C. 3, 3, 48 (for which, irrigat, Cic. N. D. 2, 52, 130); so,

    prata (fons),

    Lucr. 5, 602; Ov. F. 5, 210; cf.: lucum perenni aquā (fons). Liv. 1, 21:

    campos (Euphratis) accolae,

    Plin. 6, 27, 31, § 130:

    arbores,

    id. 17, 26, 40, § 249; cf.

    seminaria (opp. conspergere),

    Col. 5, 6, 8:

    quā Tanais Getas rigat,

    Tib. 4, 1, 146:

    lacrimis ora,

    Verg. A. 9, 251: fletibus ora, Ov. M. 11, 419; id. P. 2, 11, 9; id. A. A. 1, 532; Luc. 4, 180; Sen. Hippol. 990 al.— Absol.:

    nubes nimbique rigantes,

    Lucr. 6, 521; so,

    accolae,

    Curt. 8, 9, 10.—
    2.
    Poet., transf.: natos vitali rore, i. e. to suckle, Cic. poët. Div. 1, 12, 20:

    solis uti lux ac vapor cernuntur terras rigare,

    bedew, flood, Lucr. 4, 203; cf. id. 5, 592: Babylonica, to wet (sc. with urine), id. 4, 1026.—
    B.
    Trop., to water, bedew, etc.:

    omnium ingenia,

    Auct. Her. 4, 6, 9:

    ora alicujus Philetaeā aquā,

    Prop. 3 (4), 3, 52; Ov. Am. 3, 9, 26.—
    II.
    Like irrigo, to lead, convey, or conduct water or any other liquid to a place (very rare).
    A.
    Lit.: aquam Albanam emissam per agros rigabis (= ad rigandum diduces), an old oracle in Liv. 5, 16 fin. Drak. N. cr.:

    vitalem sanguinem per venas,

    Plin. 11, 37, 69, § 182. —
    B.
    Trop.:

    hinc motus per membra rigantur,

    are directed, conveyed, Lucr. 2, 262: somnum per pectora, Furius ap. Macr. S. 6, 1 (for which, irrigat, Lucr. 4, 908; Verg. A. 1, 692).

    Lewis & Short latin dictionary > rigo

  • 115 scateo

    scăteo, ēre (ante-class. also scatit, Lucr. 5, 40; 6, 891; and scatĕre, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 28, 69, or Trag. v. 196 Vahl.; Lucr. 5, 598; 5, 952; 6, 896; perf. and sup. wanting), v. n. [etym. dub.; cf. Lith. skas-, leap], to bubble, gush, well, spring, or flow forth ( poet.; not before the Aug. period in prose).
    I.
    Lit.: fontes scatere, Enn. l. l.; cf.:

    fons dulcis aquaï qui scatit et salsas circum se dimovet undas,

    Lucr. 6, 891 sq.; and (with erumpere) id. 5, 952; 5, 598.—
    II.
    Transf., = abundo.
    A.
    To be plentiful; to swarm, abound:

    cuniculi scatent in Hispaniă,

    Plin. 8, 58, 83, § 226; cf. Lucr. 6, 896.—
    B.
    With abl. (once also with gen. and with an acc. of respect), to gush forth with, i.e. to be full of; to swarm or abound with, to be rich in or crowded with any thing, etc.
    1.
    Lit. ( a) With abl.:

    vino scatet,

    Plaut. Aul. 3, 6, 22:

    arx (Corinthi) scatens fontibus,

    Liv. 45, 28:

    scatentem Beluis pontum,

    Hor. C. 3, 27, 26; cf.:

    Nilus scatet piscibus,

    Mel. 1, 9, 3; so,

    tota ferme Hispania metallis,

    Plin. 3, 3, 4, [p. 1640] §

    30: Terracina silvis nucum,

    id. 16, 32, 59, § 138:

    scatere vermibus,

    Vulg. Exod. 16, 20: gentes tigri ferā. Plin. 6, 20, 23, § 73.—
    (β).
    With gen.:

    terra ferarum scatit,

    Lucr. 5, 40; cf. id. 6, 891 supra.—
    2.
    Trop.:

    qualibus ostentis Aristandri volumen sca-tet,

    Plin. 17, 25, 38, § 243; cf.:

    sic videas quosdam scatere verbis, ut, etc.,

    Gell. 1, 15, 2; 17, 8, 4:

    (urtica) vel plurimis scatet remediis,

    Plin. 22, 13, 15, § 31.—With acc. respect:

    amas pol, misera: id tuos scatet animus,

    Plaut. Pers. 2, 1, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > scateo

  • 116 seco

    sĕco, cŭi, ctum ( part. fut. secaturus, Col. 5, 9, 2), 1, v. a. [root sak-, to cut; whence securis, sĕcula, serra (secra), segmen, sexus, saxum, etc.; cf. sīca, and Gr. keiô, keazô, schizô], to cut, cut off, cut up (class.; syn.: caedo, scindo).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    leges duodecim tabularum, si plures forent, quibus rens esset judicatus, secare, si vellent, atque partiri corpus addicti sibi hominis permiserunt,

    Gell. 20, 1, 48 sq.; cf.:

    et judicatos in partes secari a creditoribus leges erant,

    Tert. Apol. 4:

    cape cultrum, seca Digitum vel aurem,

    Plaut. Merc. 2, 2, 38 sq.:

    omne animal secari ac dividi potest, nullum est eorum individuum,

    Cic. N. D. 3, 12, 29: pabulum secari non posse, be cut, mown, * Caes. B. G. 7, 14; so,

    sectae herbae,

    Hor. S. 2, 4, 67:

    gallinam,

    to cut to pieces, Juv. 5, 124:

    placenta,

    Mart. 3, 77, 3:

    alicui collum gladio suā dexterā,

    Q. Cic. Petit. Cons. 3, 10:

    palatum,

    to divide, Cels. 8, 1:

    tergora in frusta,

    Verg. A. 1, 212: dona auro gravia sectoque elephanto, i. e. of carved, wrought ivory (an imitation of the Homeric pristos elephas, Od. 18, 196), Verg. A. 3, 464:

    marmora,

    Hor. C. 2, 18, 17: sectis nitebat marmoribus, Luc. 10, 114; so absol.:

    nec ideo ferrum secandi vim non perdidit,

    Sen. Ben. 5, 5, 1:

    prave sectus unguis,

    Hor. Ep. 1, 104:

    secti lapides,

    Vulg. Exod. 20, 25. —
    B.
    In partic.
    1.
    Med. t. t., to cut surgically; to operate on; to cut off or out, amputate, excise, etc.:

    in corpore si quid ejusmodi est, quod reliquo corpori noceat, id uri secarique patimur,

    Cic. Phil. 8, 5, 15; cf.:

    saevitia secandi,

    Plin. 29, 1, 6, § 13; so,

    membra,

    id. 26, 11, 69, § 112:

    vomicam,

    Plaut. Pers. 2, 5, 13:

    varices Mario,

    Cic. Tusc. 2, 15, 35 (for which, exciditur, Cels. 7, 31); cf. of the same: C. Marius cum secaretur, ut supra dixi, principio vetuit se alligari;

    nec quisquam ante Marium solutus dicitur esse sectus,

    was cut, operated upon, Cic. Tusc. 2, 22, 53:

    servum,

    Just. Inst. 4, 3, 6.—
    2.
    To cut, castrate (very rare):

    puer avari sectus arte mangonis,

    Mart. 9, 7, 4; so,

    sectus Gallus (corresp. to eviratus),

    id. 5, 41, 3.—
    C.
    Transf. (mostly poet. and in post-Aug. prose).
    1.
    To scratch, tear, wound, hurt, injure (cf. caedo, II.):

    ambo (postes) ab infimo tarmes secat,

    the worms are gnawing them, they are wormeaten, Plaut. Most. 3, 2, 140:

    luctantis acuto ne secer ungui,

    lest I should be torn, Hor. Ep. 1, 19, 47; cf.:

    rigido sectas invenit ungue genas,

    Ov. F. 6, 148:

    teneras plantas tibi (glacies),

    Verg. E. 10, 49:

    corpora vepres,

    id. G. 3, 444:

    crura (sentes),

    Ov. M. 1, 509:

    pete ferro Corpus et intorto verbere terga seca,

    cut, lacerate, Tib. 1, 9, 22; so,

    sectus flagellis,

    Hor. Epod. 4, 11:

    loris,

    Mart. 10, 5, 14 al.:

    si quem podagra secat,

    gnaws, torments, Cat. 71, 2;

    imitated by Martial: podagra cheragraque secatur Gaius,

    Mart. 9, 92, 9.—
    2.
    Like the Gr. temnein, and our to cut, i. e.,
    a.
    To divide, cleave, separate ( poet. and in post-Aug. prose):

    quos (populos) secans interluit Allia,

    Verg. A. 7, 717:

    medios Aethiopas (Nilus),

    Plin. 5, 9, 10, § 53:

    medios agros (Tiberis),

    Plin. Ep. 5, 6, 12:

    medium agmen (Turnus),

    Verg. A. 10, 440:

    agrum (limes),

    Plin. 18, 34, 77, § 331:

    caelum (zonae),

    Ov. M. 1, 46:

    sectus orbis,

    Hor. C. 3, 27, 75; cf.:

    in longas orbem qui secuere vias,

    Ov. Am. 2, 16, 16.—
    b.
    With the idea of motion, to cut through, i. e. to run, sail, fly, swim, go, etc., through:

    delphinum similes, qui per maria umida nando Carpathium Libycumque secant,

    cut through, cleave, Verg. A.5, 595:

    aequor,

    id. ib. 5, 218:

    pontum,

    id. ib. 9, 103:

    aequor Puppe,

    Ov. M. 11, 479:

    fretum puppe,

    id. ib. 7, 1; cf.:

    vada nota (amnis),

    id. ib. 1, 370:

    ales avis... geminis secat aëra pennis,

    Cic. Arat. 48:

    aethera pennis (avis),

    Verg. G. 1, 406; 1, 409:

    auras (cornus),

    id. A. 12, 268:

    ventos (Cyllenia proles),

    ib. ib. 4, 257:

    sub nubibus arcum (Iris),

    id. ib. 9, 15 et saep.— Secare viam (vias), the Gr. temnein hodon, to take one's way, to travel a road:

    ille viam secat ad naves,

    Verg. A. 6, 899:

    hinc velut diversae secari coeperunt viae,

    Quint. 3, 1, 14.—
    II.
    Trop. (acc. to I. C. 1. and 2.).
    * A.
    To cut up, lash in speaking, i.e. to censure, satirize:

    secuit Lucilius Urbem,

    Pers. 1, 114.—
    B.
    To divide (not freq. till after the Aug. per.):

    cum causas in plura genera secuerunt,

    Cic. de Or. 2, 27, 117:

    haec in plures partes,

    Quint. 8, 6, 13; cf.:

    scrupulose in partes sectā divisionis diligentiā,

    id. 4, 5, 6:

    quae natura singularia sunt secant (corresp. to divido),

    id. 4, 5, 25:

    sectae ad tenuitatem suam vires (just before: distinguendo. dividendo),

    id. 12, 2, 13.—Hence, in Hor., like dirimo (II.), of disputes, to cut off, i.e. to decide them:

    quo multae magnaeque secantur judice lites,

    Hor. Ep. 1, 16, 42: magnas res, to cure (as it were, by a light operation), id. S. 1, 10, 15.—And once in Verg.: secare spem (the figure borrowed from the phrases secare mare, auras, viam): quae cuique est fortuna hodie, quam quisque secat spem, whatever hope each follows, i. e. indulges in, entertains, Verg. A. 10, 107 (secat, sequitur, tenet, habet;

    ut: Ille viam secat ad naves,

    id. ib. 6, 899: unde et sectas dicimus, habitus animorum et instituta philosophiae circa disciplinam, Serv.).

    Lewis & Short latin dictionary > seco

  • 117 septemfluus

    septem-flŭus, a, um, adj. [fluo], sevenfold-flowing, an Ovidian epithet of the Nile (as having seven mouths):

    Nilus,

    Ov. M. 1, 422:

    flumina Nili,

    id. ib. 15, 753 (cf. the foll. art. and septemplex).

    Lewis & Short latin dictionary > septemfluus

  • 118 septemgeminus

    septem-gĕmĭnus, a, um, adj., sevenfold ( poet.):

    Nilus (as having seven mouths),

    Cat. 11, 7; Verg. A. 6, 800 (cf. the preced. art. and septemplex):

    Roma (the city of seven hills),

    Stat. S. 1, 2, 191:

    septemgemino Roma jugo,

    id. ib. 4, 1, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > septemgeminus

  • 119 septemplex

    septem-plex, plĭcis, adj. [plico], sevenfold ( poet.): clipeus (consisting of layers of ox-hides, the Homer. heptaboeion sakos, Il. 7, 220 sq.), Verg. A. 12, 925; Ov. M. 13, 2 (cf. id. ib. 12, 95):

    Nilus (as having seven mouths),

    id. ib. 5, 187 (cf. septemfluus and septemgeminus); so,

    Ister,

    Ov. Tr. 2, 189:

    Spiritus,

    Tert. Carm. adv. Marc. 4, 128: Spiritus Sancti gratia, Ambros. Jac. et Vit. Beat. 2, 9, 39; Oros. 6, 2:

    oculi,

    Vulg. Ecclus. 20, 14.

    Lewis & Short latin dictionary > septemplex

  • 120 septeni

    septēni, ae, a ( gen. plur. only septenūm, Cic. Verr. 2, 2, 49, § 122; Col. 12, 28, 1), num. distrib. adj. [septem].
    I.
    Seven each:

    a summo septenis cyathis committe hos ludos,

    Plaut. Pers. 5, 1, 19:

    duo fasces, candelis involuti, septenos habuere libros,

    Liv. 40, 29; Col. 1, 3, 10; Plin. 7, 25, 25, § 91 (dub.); 17, 10, 11, § 64.— Gen.:

    amphorarum septenum,

    Col. 12, 28, 1:

    pueri annorum senum septenumque denum,

    Cic. Verr. 2, 2, 49, § 122.—
    II.
    Transf., for septem, seven:

    dispar septenis fistula cannis,

    Ov. M. 2, 682:

    fila lyrae,

    id. F. 5, 105: quā septenas temperat unda vias ( the seven mouths of the Nile), Prop. 3 (4), 22, 16; cf.

    in the foll.: homo crescit in longitudinem ad annos usque ter septenos,

    Plin. 11, 37, 87, § 216:

    bis septenos greges,

    Sen. Herc. Oet. 1850.— Sing., sevenfold ( poet. and in postAug. prose):

    gurgite septeno rapidus mare submovet amnis (Nilus),

    Luc. 8, 445:

    gurges Nili,

    Claud. in Rufin. 1, 185: Ister ( the seven-mouthed Danube), Stat. S. 5, 2, 136 (cf. septemplex):

    non removeri septeno circuitu,

    Plin. 28, 16, 66, § 228.

    Lewis & Short latin dictionary > septeni

См. также в других словарях:

  • Nilus — may refer to: In Greek mythology, Nilus (mythology) was a son of Oceanus and Tethys. He was the god of the Nile River, equivalent to the Egyptian god Hapy. Saint Nilus the Elder (died 430) Saint Nilus the Younger (910–1005) Nilus Cabasilas (14… …   Wikipedia

  • Nilus — ist der lateinische Name des Flusses Nil der Vor bzw. Nachname folgender Personen: Nilus der Ältere († 430) Heiliger und Kirchenvater Nilus von Rossano (um 910–1004), Heiliger und griechischer Mönch Nil Sorski (1433–1508), russischer Starez… …   Deutsch Wikipedia

  • Nilus — Nilus,   Neilus, Nilus der Asket, Nilus von Ankyra, Abt, ✝ um 430; der Legende zufolge ein hoher Hofbeamter in Konstantinopel, der mit seinem Sohn ins Katharinenkloster eintrat; wurde wohl nach Studien in Konstantinopel als Vorsteher eines …   Universal-Lexikon

  • Nilus [1] — Nilus (a. Geogr.), so v.w. Nil …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Nilus [2] — Nilus, 1) N. der Ältere, im 4. u. 5. Jahrh. Staatsmann in Constantinopel, dann Anachoret u. lebte mit seinem Sohn Theodulos seit 420 auf dem Sinai, war Vertheidigern. Verbreiterdes Mönchthums, aber auch Bekämpfer der Mißbräuche desselben; seine… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Nilus — Nilus, antike Marmorgruppe, s. Nil, S. 701 …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • NILUS — I. NILUS Aegypti Episcopus exustus, sub Diocletiano. Vide Lactantium, l. 5. c. 11: II. NILUS Africae fluv. celeberrimus, ut Asiae Ganges, et Indus, atque Europae Danubius. Plurima eius ab antiquis perhibentur, et celebrantur nomina. Nam et… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Nilus — Nilus …   Wikipédia en Français

  • Nilus, S. (3) — 3S. Nilus, Abb. (26. Sept. al. 12. Nov.) Dieser hl. Basilianer Abt zu Grotta Ferrata bei Frascati wird von griechischen und lateinischen Autoren als »vorzüglicher Abt« gerühmt. (Febr. I. 468.) In der hl. Taufe empfing er den Namen Nicolaus, erst… …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

  • Nilus, S. (1) — 1S. Nilus (20. Febr.), ein Martyrer in Phönicien. S. S. Tyrannion …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

  • Nilus, S. (2) — 2S. Nilus (19. Sept. al. 19. Febr.), ein ägyptischer Bischof und Martyrer in Palästina. S. S. Peleus. (VI. 21.) …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»