Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

mella+v

  • 61 Hyblenses

    Hybla, ae, and Hyblē, ēs, f., =Hublê, a mountain of Sicily abounding in flowers and bees, with a city of the same name, Plin. 11, 13, 13, § 32; Verg. E. 7, 37; Ov. Tr. 5, 13, 22; Sil. 14, 200; Mart. 7, 88, 8; 10, 12, 3; Mel. 2, 7, 16.—
    II.
    Derivv.
    A.
    Hy-blaeus, a, um, adj., of or belonging to Mount Hybla, Hyblean:

    apes,

    Verg. E. 1, 55:

    mella,

    Mart. 11, 42:

    avena,

    i. e. of the Sicilian Theocritus, Calp. Ecl. 4, 6, 3.—
    B.
    Hyblenses, ĭum, m., the inhabitants of the city of Hybla, Hybleans, Plin. 3, 8, 14, § 91; Cic. Verr. 2, 3, 43, § 102.

    Lewis & Short latin dictionary > Hyblenses

  • 62 iteratus

    1.
    ĭtĕro, āvi, ātum, 1, v. a., to do a thing a second time, to repeat (syn.: duplico, repeto).
    I.
    In gen.:

    quae audistis, si eadem hic iterem,

    Plaut. Poen. 4, 2, 99. —

    Also pleonastically: bis iterare,

    Plaut. Ps. 1, 3, 154; and:

    iterum iterare,

    id. Rud. 4, 8, 1:

    itera dum eadem ista mihi, non enim satis intellego,

    Cic. Att. 14, 14, 1:

    cum duplicantur iteranturque verba,

    id. Or. 39, 135; id. Part. Or. 6, 21:

    ne jam dicta iteremus,

    Col. 8, 8, 3:

    saepe iterando eadem, perculit tandem,

    Liv. 1, 45, 2:

    clamor segnius saepe iteratus,

    id. 4, 37, 9; Suet. Aug. 86:

    pugnam,

    to renew, Liv. 6, 32:

    praelium,

    Just. 29, 4, 1; cf.

    of games, etc.: quibusdam iteratus,

    Suet. Ner. 23:

    ubi Phoebus iteraverit ortus,

    has risen a second time, Ov. F. 6, 199:

    quotiensque puer Eheu dixerat, haec resonis iterabat vocibus Eheu,

    id. M. 3, 496: cursus [p. 1008] relictos, Hor. C. 1, 34, 4:

    aequor,

    to embark again upon, id. ib. 1, 7, 32:

    vitam morte,

    to be restored to life by way of death, Plin. 7, 55, 56, § 190:

    legationem,

    to renew, send a second time, Just. 18, 1, 1:

    multiplicem tenues iterant thoraca catenae,

    double it, make it thicker, Stat. Th. 12, 775:

    calceamentum,

    to wear twice, Lampr. Heliog. 32:

    mulierem,

    id. ib. 24: muricibus Tyriis iteratae vellera lanae, dipped or dyed twice, or repeatedly, Hor. Epod. 12, 21:

    tumulum,

    to reconstruct, Tac. A. 2, 7:

    iterata vulnera,

    repeated, Stat. S. 1, 2, 84.—
    II.
    In partic.
    A.
    In agriculture, to plough a second time:

    agrum,

    Cic. de Or. 2, 30 fin.; cf.:

    siccitatibus censeo, quod jam proscissum est, iterare,

    Col. 2, 4, 4:

    locus diligenter fossione iterandus,

    id. 11, 3, 12:

    sarrituram,

    Plin. 18, 27, 67, § 254; id. 18, 29, 71, § 295; 19, 4, 20, § 60.—
    B.
    To repeat, rehearse, relate:

    haec ubi Telebois ordine iterarunt,

    Plaut. Am. 1, 1, 56:

    dum mea facta itero,

    id. Cas. 5, 2, 5: scribere bellum et quae in eo gesta sunt iterare, Sempron. Asell. ap. Gell. 5, 18:

    cantare rivos atque truncis Lapsa cavis iterare mella,

    to celebrate, Hor. C. 2, 19, 11:

    sic iterat voces,

    id. Ep. 1, 18, 12.— Hence,
    1.
    ĭtĕrātus, i, m., a soldier who had been discharged (honestā missione dimissus) and was again recalled to service, Inscr. Orell. 3463. —
    2.
    ĭtĕrātō, adv., again, once more (post-class.):

    vinci,

    Just. 5, 4, 2:

    quaerentibus de persona regis,

    id. 11, 7, 11:

    navali proelio iterato congredi,

    id. 15, 2, 6 al.:

    si postea eum iterato reum non fecerit,

    Dig. 48, 16, 17; Tert. adv. Jud. 13.
    2.
    ĭtĕrō, adv., v. iterum init.

    Lewis & Short latin dictionary > iteratus

  • 63 itero

    1.
    ĭtĕro, āvi, ātum, 1, v. a., to do a thing a second time, to repeat (syn.: duplico, repeto).
    I.
    In gen.:

    quae audistis, si eadem hic iterem,

    Plaut. Poen. 4, 2, 99. —

    Also pleonastically: bis iterare,

    Plaut. Ps. 1, 3, 154; and:

    iterum iterare,

    id. Rud. 4, 8, 1:

    itera dum eadem ista mihi, non enim satis intellego,

    Cic. Att. 14, 14, 1:

    cum duplicantur iteranturque verba,

    id. Or. 39, 135; id. Part. Or. 6, 21:

    ne jam dicta iteremus,

    Col. 8, 8, 3:

    saepe iterando eadem, perculit tandem,

    Liv. 1, 45, 2:

    clamor segnius saepe iteratus,

    id. 4, 37, 9; Suet. Aug. 86:

    pugnam,

    to renew, Liv. 6, 32:

    praelium,

    Just. 29, 4, 1; cf.

    of games, etc.: quibusdam iteratus,

    Suet. Ner. 23:

    ubi Phoebus iteraverit ortus,

    has risen a second time, Ov. F. 6, 199:

    quotiensque puer Eheu dixerat, haec resonis iterabat vocibus Eheu,

    id. M. 3, 496: cursus [p. 1008] relictos, Hor. C. 1, 34, 4:

    aequor,

    to embark again upon, id. ib. 1, 7, 32:

    vitam morte,

    to be restored to life by way of death, Plin. 7, 55, 56, § 190:

    legationem,

    to renew, send a second time, Just. 18, 1, 1:

    multiplicem tenues iterant thoraca catenae,

    double it, make it thicker, Stat. Th. 12, 775:

    calceamentum,

    to wear twice, Lampr. Heliog. 32:

    mulierem,

    id. ib. 24: muricibus Tyriis iteratae vellera lanae, dipped or dyed twice, or repeatedly, Hor. Epod. 12, 21:

    tumulum,

    to reconstruct, Tac. A. 2, 7:

    iterata vulnera,

    repeated, Stat. S. 1, 2, 84.—
    II.
    In partic.
    A.
    In agriculture, to plough a second time:

    agrum,

    Cic. de Or. 2, 30 fin.; cf.:

    siccitatibus censeo, quod jam proscissum est, iterare,

    Col. 2, 4, 4:

    locus diligenter fossione iterandus,

    id. 11, 3, 12:

    sarrituram,

    Plin. 18, 27, 67, § 254; id. 18, 29, 71, § 295; 19, 4, 20, § 60.—
    B.
    To repeat, rehearse, relate:

    haec ubi Telebois ordine iterarunt,

    Plaut. Am. 1, 1, 56:

    dum mea facta itero,

    id. Cas. 5, 2, 5: scribere bellum et quae in eo gesta sunt iterare, Sempron. Asell. ap. Gell. 5, 18:

    cantare rivos atque truncis Lapsa cavis iterare mella,

    to celebrate, Hor. C. 2, 19, 11:

    sic iterat voces,

    id. Ep. 1, 18, 12.— Hence,
    1.
    ĭtĕrātus, i, m., a soldier who had been discharged (honestā missione dimissus) and was again recalled to service, Inscr. Orell. 3463. —
    2.
    ĭtĕrātō, adv., again, once more (post-class.):

    vinci,

    Just. 5, 4, 2:

    quaerentibus de persona regis,

    id. 11, 7, 11:

    navali proelio iterato congredi,

    id. 15, 2, 6 al.:

    si postea eum iterato reum non fecerit,

    Dig. 48, 16, 17; Tert. adv. Jud. 13.
    2.
    ĭtĕrō, adv., v. iterum init.

    Lewis & Short latin dictionary > itero

  • 64 libum

    lībum ( lībus, m., Nigid. ap. Non. 211, 31), i, n. [libo; cf. Varr. L. L. 4, 22], a cake, pancake of meal, made with milk or oil, and spread with honey, Cato, R. R. 75:

    rustica liba,

    Ov. F. 3, 670:

    adorea liba per herbam Subiciunt epulis,

    Verg. A. 7, 109; Ov. F. 3, 761:

    plena domus libis venalibus,

    Juv. 3, 187.—Often used in offerings to the gods:

    liba absoluta esse et rem divinam paratam,

    Varr. R. R. 2, 8, 1:

    suum Baccho dicemus honorem,... et liba feremus,

    Verg. G. 2, 394; Tib. 1, 7, 54; 1, 10, 23; Hor. Ep. 1, 10, 10:

    melle pater (Bacchus) fruitur, liboque infusa calenti Jure repertori candida mella damus,

    Ov. F. 3, 761:

    haec te liba, Priape, quot annis Exspectare sat est,

    Verg. E. 7, 33. It was customary to offer a cake to the gods on one's birthday, Juv. 16, 38.—

    Hence, quinquagesima liba,

    a cake offered to the gods on one's fiftieth birthday, Mart. 10, 24, 4.—In masc.: faciat libos quatuor, Nigid. ap. Non. 211, 31.

    Lewis & Short latin dictionary > libum

  • 65 liquor

    1.
    līquor, līqui ( inf. liquier, Att. Trag. Brut. 28), v. dep. n. [liqueo], to be fluid or liquid, to flow, melt, dissolve ( poet. and in post-Aug. prose).
    I.
    Lit.:

    tum toto corpore sudor Liquitur,

    Verg. A. 9, 813:

    huic (arbori) atro liquuntur sanguine guttae,

    id. ib. 3, 28:

    liquentia flumina,

    id. ib. 9, 679:

    mella,

    id. ib. 1, 432:

    fluvius,

    id. G. 4, 442:

    ut fraces et amurca liquentur,

    Plin. 15, 6, 6, § 22.—
    II.
    Trop., to melt or waste away:

    ilico res foras labitur, liquitur,

    Plaut. Trin. 2, 1, 17:

    in partem pejorem liquitur aetas,

    Lucr. 2, 1132: per poli liquentis axem, Prud. steph. 1, 88.
    2.
    lĭquor, ōris (lī, Lucr. 1, 454), m. [liqueo], fluidness, fluidity, liquidity.
    I.
    Lit.: liquor aquai, Lucr. 1, 454; Cic. N. D. 2, 10:

    causae, quae vim habent frigoris et caloris, concretionis et liquoris,

    id. Univ. 14:

    vomica liquoris aeterni argentum vivum appellatur,

    Plin. 33, 6, 32, § 99.—
    II.
    Transf., a fluid, liquid, liquoris vitigeni latex, wine, Lucr, 5, 14:

    dulcis flavusque mellis,

    id. 1, 938:

    liquores amnium,

    Cic. N. D. 2, 39, 98:

    Stygius,

    Ov. Ib. 594: Virgineus, the water of the spring Virgo (v. Virgo), id. P. 1, 8, 38:

    aurea tunc pressos pedibus dedit uva liquores,

    Tib. 2, 1, 45: fluidus, a corrupt moisture, i. e. putrefaction, = tabes, Verg. G. 3, 484:

    (teritur) parvo saepe liquore silex,

    Prop. 2, 25 (3, 20), 16:

    Assyrius, i. e. amomum,

    Stat. S. 3, 3, 212:

    niveus lactis,

    Sen. Oedip. 565:

    oleique,

    Plin. 35, 15, 51, § 179. —Of the sea:

    qua medius liquor Secernit Europen ab Afro,

    Hor. C. 3, 3, 46.

    Lewis & Short latin dictionary > liquor

  • 66 mano

    māno, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [prob. for mad-no; Sanscr. madas, drunkenness; Gr. madaros, flowing; cf.: madeo, madidus; also Gr. manos], to flow, run, trickle, drop, distil, etc.
    I.
    Lit.
    (α).
    Neutr.: manat omni corpore sudor, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 399); cf.:

    manat item nobis e toto corpore sudor,

    Lucr. 6, 944:

    gelidus toto manabat corpore sudor,

    Verg. A. 3, 175:

    tepidae manant ex arbore guttae,

    Ov. M. 10, 500:

    fons manat,

    id. ib. 9, 664:

    cruor,

    id. ib. 13, 887:

    lacrima,

    Hor. Ep. 1, 17, 59:

    sanies,

    id. C. 3, 11, 19:

    Herculis simulacrum multo sudore manavit,

    dripped with much sweat, Cic. Div. 1, 34, 74:

    signa Lanuvii cruore manavere,

    dripped with gore, Liv. 23, 31, 15:

    cultrum ex volnere extractum manante cruore prae se tenens,

    Liv. 1, 59, 1:

    alvei manantes per latera et fluctu superurgente,

    leaking through the joints of the side, Tac. A. 2, 23:

    longā manantia labra salivā,

    Juv. 6, 623.—
    (β).
    Act., to give out, shed, pour forth:

    Indica gemma in attritu sudorem purpureum manat,

    gives out, Plin. 37, 10, 61, § 170:

    lacrimas marmora manant,

    Ov. M. 6, 312.— Poet.: fidis enim manare poëtica mella Te solum, to distil poetic honey, i. e. to be a poet, Hor. Ep. 1, 19, 44.—
    B.
    Transf., of things not fluid, to flow, diffuse or extend itself, to spread:

    aër, qui per maria manat,

    Cic. N. D. 1, 15, 40:

    sonitus per aures,

    Lucr. 6, 927:

    multa a luna manant, et fluunt,

    Cic. N. D. 2, 19, 50:

    manat dies ab oriente,

    Varr. L. L. 6, § 4 Müll.: manare solem antiqui dicebant, cum solis orientis radii splendorem jacere coepissent, Paul. ex Fest. p. 158 Müll.—
    II.
    Trop., to diffuse or extend itself, to spread, get abroad:

    cum malum manaret in dies latius,

    daily spreads farther, Cic. Phil. 1, 2, 5; cf.:

    malum manavit per Italiam,

    id. Cat. 4, 3, 6:

    manat tota urbe rumor,

    Liv. 2, 49:

    manat et funditur disserendi ratio per omnes partis sapientiae,

    Cic. Tusc. 5, 25, 72:

    cum tristis a Mutina fama manaret,

    id. Phil. 4, 6, 15:

    nomen usque ad Pythagorae manavit aetatem,

    id. ib. 5, 3, 8:

    fidei bonae nomen manat latissime,

    id. Off. 3, 17, 70:

    manavit ea benignitas ex urbe etiam in castra,

    Liv. 24, 18.—
    B.
    Esp., to flow, spring, arise, proceed, emanate, have its origin, originate from any thing:

    peccata ex vitiis manant,

    Cic. Par. 3, 1, 22:

    omnis honestas manat a partibus quattuor,

    id. Off. 1, 43, 152:

    ab Aristippo Cyrenaica philosophia manavit,

    id. de Or. 3, 17, 62:

    unde omnia manant, videre,

    id. ib. 3, 2, 27.—
    C.
    To escape, be forgotten:

    omne supervacuum pleno de pectore manat,

    Hor. A. P. 337.

    Lewis & Short latin dictionary > mano

  • 67 Mellaria

    Mellāria, ae, f., a city in Hispania Baetica, Plin. 3, 1, 3, § 7—Hence, Mellā-rĭensis, e, adj., of or belonging to Mellaria; in plur. subst.: Mellārĭenses, ĭum, m., the inhabitants of Mellaria, Inscr. Grut. 321, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > Mellaria

  • 68 Mellarienses

    Mellāria, ae, f., a city in Hispania Baetica, Plin. 3, 1, 3, § 7—Hence, Mellā-rĭensis, e, adj., of or belonging to Mellaria; in plur. subst.: Mellārĭenses, ĭum, m., the inhabitants of Mellaria, Inscr. Grut. 321, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > Mellarienses

  • 69 Mellariensis

    Mellāria, ae, f., a city in Hispania Baetica, Plin. 3, 1, 3, § 7—Hence, Mellā-rĭensis, e, adj., of or belonging to Mellaria; in plur. subst.: Mellārĭenses, ĭum, m., the inhabitants of Mellaria, Inscr. Grut. 321, 10.

    Lewis & Short latin dictionary > Mellariensis

  • 70 mellifico

    mellĭfĭco, 1, v. a. [mellificus], to make honey (poet and in post-Aug. prose): sic vos non vobis mellificatis apes, Verg. ap Don. Vit. Verg. (but ap. Plin. 11, 18, 19, § 59, mella faciunt; v. Sillig).

    Lewis & Short latin dictionary > mellifico

  • 71 mereo

    mĕrĕo, ŭi, ĭtum, 2, v. a., and mĕrĕor, ĭtus, 2, v. dep. [cf. Gr. meros, meiromai, moros, etc.; hence, to receive one's share; cf. II. below], to deserve, merit, to be entitled to, be worthy of a thing; constr. with acc., with ut, with ne, with inf., and absol.
    I.
    In gen.
    (α).
    With acc.:

    mereri praemia,

    Caes. B. G. 7, 34:

    laudem,

    id. ib. 1, 40, 5; Cic. Div. in Caecil. 18, 60:

    nec minimum decus,

    Hor. A. P. 286:

    amorem,

    Quint. 6 prooem.:

    favorem aut odium,

    id. 4, 1, 44:

    gratiam nullam,

    Liv. 45, 24, 7; Quint. 4, 9, 32:

    fidem,

    Vell. 2, 104 fin.:

    summum honorem,

    Juv. 6, 532:

    supplicium,

    id. 6, 219.—
    (β).
    With ut:

    respondit, sese meruisse, ut decoraretur,

    Cic. de Or. 1, 54, 232.—
    (γ).
    With ne:

    mereri, ne quis,

    Plin. 35, 2, 2, § 8.—
    (δ).
    With inf.:

    quae merui vitio perdere cuncta meo,

    Ov. Tr. 5, 11, 16:

    credi,

    Quint. 10, 1, 72:

    sanctus haberi,

    Juv. 8, 25.—
    (ε).
    Absol.:

    dignitatem meam, si mereor, tuearis,

    if I deserve it, Cic. Fam. 10, 17, 3.—In a bad sense:

    meruisse supplicium,

    Ov. M. 5, 666.—
    II.
    In partic.
    A.
    To earn, gain, get, obtain, acquire:

    quid meres? quantillo argenti te conduxit Pseudulus?

    Plaut. Ps. 4, 7, 95: iste, qui meret HS. vicenos, Varr. ap. Non. 4, 296: non amplius duodecim aeris, Cic. [p. 1136] Rosc. Com. 10, 28:

    ne minus gratiae praecipiendo recta quam offensae reprendendo prava mereamur,

    Quint. 4, 2, 39:

    nomen patronorum,

    id. 6, 4, 5:

    indulgentiam, principis ingenio,

    Tac. Dial. 9 fin.:

    nomen gloriamque merere,

    id. H. 2, 37:

    famam,

    id. ib. 2, 31; id. A. 15, 6:

    ancillā natus diadema Quirini meruit,

    Juv. 8, 260:

    odium,

    Caes. B. G. 6, 5, 3:

    quantum quisque uno die mereret,

    Suet. Calig. 40 fin.:

    aera,

    Hor. A. P. 345. —With ut (rare): quem ego ut non excruciem, alterum tantum auri non meream, would not give up torturing him for, etc., Plaut. Bacch. 5, 2, 65: neque ille sibi mereat Persarum montes... ut istuc faciat, would not do it for, etc., id. Stich. 1, 1, 24.—
    B.
    To get by purchase, to buy, purchase:

    uxores, quae vos dote meruerunt,

    Plaut. Most. 1, 3, 124:

    quid arbitramini Rheginos merere velle, ut ab eis marmorea Venus illa auferatur?

    what do you think they would take? for what price would they let it be carried away? Cic. Verr. 2, 4, 60, § 135:

    gloriam,

    Plin. Ep. 1, 8, 13:

    legatum a creditore,

    Dig. 35, 2, 21:

    noxam,

    Petr. 139:

    quid Minyae meruere queri?

    to have reason, cause, Val. Fl. 1, 519.—
    C.
    In milit. lang., mereri and merere stipendia, or simply merere (lit., to earn pay), to serve for pay, to serve as a soldier, serve in the army:

    mereri stipendia,

    Cic. Cael. 5, 11:

    meruit stipendia in eo bello,

    id. Mur. 5, 12:

    adulescens patre suo imperatore meruit,

    id. ib.:

    complures annos,

    Caes. B. G. 7, 17:

    triennio sub Hannibale,

    Liv. 21, 4 fin.:

    Romanis in castris,

    Tac. A. 2, 10:

    in Thracia,

    Suet. Vesp. 2:

    merere equo,

    to serve on horseback, in the cavalry, Cic. Phil. 1, 8, 20:

    merere pedibus,

    to serve on foot, in the infantry, Liv. 24, 18: mereri aere (al. equo) publico, Varr. ap. Non. 345, 2.—
    D.
    Mereri (ante-class., merere) de aliquo, or de aliquā re, to deserve or merit any thing of one, to behave in any manner towards one, in a good or bad sense (in Plaut. also with erga):

    te ego, ut digna es, perdam, atque ut de me meres,

    Plaut. As. 1, 2, 22:

    ut erga me est merita,

    id. Am. 5, 1, 49:

    nam de te neque re neque verbis merui, ut faceres quod facis,

    id. Aul. 2, 2, 45: saepe (erga me;

    sc. illam) meritam quod vellem scio,

    that she has often treated me as I desired, Ter. Hec. 3, 5, 37.—Esp.: bene, male, optime, etc., mereri, to deserve well, ill, etc.:

    de mendico male meretur, qui ei dat, etc.,

    Plaut. Trin. 2, 2, 58:

    de re publicā bene mereri,

    Cic. Fam. 10, 5, 2:

    de populi Romani nomine,

    id. Brut. 73, 254:

    melius de quibusdam acerbos inimicos mereri, quam eos amicos, qui dulces videantur,

    id. Lael. 24, 90:

    de re publica meruisse optime,

    id. Att. 10, 4, 5:

    perniciosius de re publicā merentur vitiosi principes,

    id. Leg. 3, 14, 32:

    stet haec urbs praeclara, quoquo modo merita de me erit,

    id. Mil. 34, 93:

    Paulus, qui nihil meruit,

    i. e. was innocent, Lact. 2, 16, 17:

    ita se omni tempore de populo Romano meritos esse, ut,

    Caes. B. G. 1, 11:

    Caesarem imperatorem bene de republicā meritum,

    deserving well, id. B. C. 1, 13:

    optime cum de se meritum judicabat,

    id. ib. 3, 99:

    milites mirifice de re publicā meriti,

    Cic. Fam. 12, 12, 3:

    homines de me divinitus meriti,

    id. Red. in Sen. 12, 30; cf.:

    te ego ut digna's perdam atque ut de me meres,

    Plaut. As. 1, 2, 22.— Hence,
    1.
    mĕrens, entis, P. a., that deserves or merits any thing; in a good sense, deserving; in a bad sense, guilty; that has rendered himself deserving towards any one or of any thing; with de, rarely with dat.; esp. with bene, well-deserving (mostly poet. and post-class.):

    consul laudare, increpare merentes,

    Sall. J. 100:

    laurea decreta merenti,

    Ov. P. 2, 2, 91: quem periisse, ita de re publicā merentem, doleo, Cic. Fragm. ap. Non. 344, 23; so Inscr. Grut. 933, 5.— With dat.:

    quando tu me bene merentem tibi habes despicatui,

    Plaut. Men. 4, 3, 19.— In sup.: HOMINI BENE MERENTISSIMO, Inscr. Rein. cl. 16, 8; Inscr. Grut. 932, 7; ib. 1129, 3.—
    2.
    mĕrĭtus, a, um, P. a.
    a.
    Deserving:

    meriti juvenci,

    Verg. G. 2, 515.— Sup.: filiae meritissimae, Inscr. Rein. cl. 5, 35. —
    b.
    Pass., deserved, due, fit, just, proper, right:

    ignarus, laus an poena merita esset,

    Liv. 8, 7:

    triumphus,

    id. 39, 4, 6:

    iracundiam, neque eam injustam, sed meritam ac debitam fuisse,

    just, Cic. de Or. 2, 50, 203:

    mors,

    Verg. A 4, 696: noxia, committed, perpetrated, Plaut. Trin. 1, 1, 1: meritis de causis, for merited, i. e. just reasons, Dig. 48, 20.— Sup.:

    famā optimā et meritissimā frui,

    Plin. Ep. 5, 15.—Hence,
    3.
    mĕrĭtum, i, n.
    a.
    That which one deserves, desert; in a good sense, reward, recompense; in a bad sense, punishment (only ante- and postclass.):

    nihil suave meritum est,

    Ter. Phorm. 2, 1, 75:

    specta denique, quale caelesti providentia meritum reportaverit,

    reward, punishment, App. M. 8, p. 214:

    delictorum,

    Tert. Apol. 21.—
    b.
    That by which one deserves any thing of another, a merit; esp. in a good sense, a service, kindness, benefit, favor (class.):

    propter eorum (militum) divinum atque immortale meritum,

    Cic. Phil. 3, 6, 14:

    pro singulari eorum merito,

    id. Cat. 3, 6, 15:

    magnitudo tuorum erga me meritorum,

    id. Fam. 1, 1, 1:

    et hercule merito tuo feci,

    according to your merits, as you deserved, id. Att. 5, 11, 6:

    pro ingentibus meritis praemia acceperant,

    Tac. A. 14, 53:

    recordatio ingentium meritorum,

    Liv. 39, 49, 11; Curt. 8, 3, 14; Suet. Ner. 3; Sen. Ben. 3, 8, 2.—In Plaut. also in the sup.:

    meritissimo ejus, quae volet faciemus,

    on account of his great merit, Plaut. As. 3, 3, 147:

    merita dare et recipere,

    Cic. Lael. 8, 26:

    magna ejus sunt in me non dico officia, sed merita,

    id. Fam. 11, 17, 1.—Also demerit, blame, fault:

    Caesar, qui a me nullo meo merito alienus esse debebat,

    without any fault of mine, id. Sest. 17, 39:

    nullo meo in se merito,

    although I am guilty of no offence against him, Liv. 40, 15:

    leniter, ex merito quicquid patiare, ferendum est,

    Ov. H. 5, 7:

    ex cujusque merito scio me fecisse,

    Liv. 26, 31, 9:

    quosdam punivit, alios praemiis adfecit, neutrum ex merito,

    Tac. H. 4, 50; cf.:

    quod ob meritum nostrum succensuistis?

    Liv. 25, 6, 4.—
    B.
    Transf., worth, value, importance of a thing ( poet. and post-class.):

    quo sit merito quaeque notata dies,

    Ov. F. 1, 7:

    negotiorum,

    Cod. Just. 8, 5, 2: aedificia majoris meriti, of greater value, Cod. Th. 15, 1, 30:

    loci,

    Mart. 8, 65, 7:

    primi saporis mella thymi sucus effundit, secundi meriti thymbra, tertii meriti rosmarinus,

    Pall. 1, 37, 3.—
    4.
    mĕrĭtō, adv., according to desert, deservedly, justly, often connected with jure (class.):

    quamquam merito sum iratus Metello,

    Cic. Verr. 2, 3, 68, § 158:

    merito ac jure laudantur,

    id. Cat. 3, 6, 14; cf.:

    te ipse jure optimo, merito incuses, licet,

    Plaut. Most. 3, 2, 23:

    recte ac merito commovebamur,

    Cic. Verr. 2, 5, 67, § 172:

    merito jam suspectus,

    Juv. 3, 221; 10, 208. — Sup.: meritissimo te magni facio, Turp. ap. Non. 139, 17; Caecil. ib. 18:

    me deridere meritissumo,

    Plaut. Ep. 3, 3, 49; Cic. de Or. 1, 55, 234; S. C. ap. Plin. Ep. 8, 6, 6; ap. Flor. 1, 9.—Post-class.: meritissime, Sol. 7, 18.—
    b.
    In partic.: libens (lubens) merito, a form of expression used in paying vows; v. libens, under libet.

    Lewis & Short latin dictionary > mereo

  • 72 misceo

    miscĕo, miscŭi, mixtum (mistum is found in many MSS. and edd., but is probably a corruption of copyists, representing the weakened sound of x in later times; v. Neue, Formenl. 2, p. 556), 2, v. a. [root mik-, mig-; Sanscr. micras, mixed; Gr. misgô, mignumi; cf. miscellus], to mix, mingle, to intermingle, blend (for the difference between this word and temperare, v. below, II. A.; cf. confundo).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.; with abl.:

    (sortes) pueri manu miscentur,

    Cic. Div. 2, 41, 86:

    toxicum antidoto,

    Phaedr. 1, 14, 8:

    mella Falerno,

    Hor. S. 2, 4, 24:

    vina Surrentina faece Falernā,

    id. ib. 2, 4, 55:

    pabula sale,

    Col. 6, 4:

    nectare aquas,

    Ov. H. 16, 198.— With dat.:

    dulce amarumque mihi,

    Plaut. Ps. 1, 1, 61:

    fletum cruori,

    Ov. M. 4, 140; Col. 7, 5:

    inter curalium virides miscere smaragdos,

    Lucr. 2, 805:

    cumque meis lacrimis miscuit usque suas,

    Ov. P. 1, 9, 20. —
    B.
    In partic.
    1.
    To join one's self to, have carnal intercourse with one:

    corpus cum aliquā,

    Cic. Div. 1, 29, 60.—With dat.:

    sic se tibi misceat,

    Ov. M. 13, 866:

    cum aliquo misceri in Venerem,

    App. M. 9, p. 228, 16:

    sanguinem et genus,

    to intermarry, Liv. 1, 9, 4.—
    2.
    To mix, prepare a drink:

    alteri miscere mulsum,

    Cic. Fin. 2, 5, 17; Ov. Am. 1, 4, 29:

    Veientana mihi misces,

    Mart. 3, 49, 1:

    pocula alicui,

    Ov. M. 10, 160:

    lurida terribiles miscent aconita novercae,

    id. ib. 1, 147; cf.: miscenda Cum Styge vina bibas, = you shall die, id. ib. 12, 321:

    nullis aconita propinquis miscuit (Orestes),

    Juv. 8, 219.—
    3.
    Miscere se, or misceri, to mingle with others, to unite, assemble:

    miscet (se) viris,

    Verg. A. 1, 440:

    se partibus alicujus,

    Vell. 2, 86, 3:

    ipsa ad praetoria densae Miscentur,

    assemble, Verg. G. 4, 75.—
    4.
    Miscere manus or proelia, to join battle, engage ( poet.):

    miscere manus,

    Prop. 2, 20, 66:

    proelia dura,

    id. 4, 1, 28;

    hence, vulnera,

    to inflict wounds on each other, Verg. A. 12, 720.—
    5.
    Of storms, to throw into confusion, to disturb, confound, embroil ( poet.):

    caelum terramque,

    Verg. A. 1, 134:

    magno misceri murmure pontum,

    id. ib. 1, 124:

    miscent se maria,

    id. ib. 9, 714.—Hence, of persons, to raise a great commotion, make a prodigious disturbance, to move heaven and earth:

    caelum ac terras,

    Liv. 4, 3, 6:

    quis caelum terris non misceat et mare caelo,

    Juv. 2, 25; cf.:

    mare caelo confundere,

    id. 6, 282. —
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to mix, mingle, unite, etc.:

    dulce amarumque una nunc misces mihi,

    Plaut. Ps. 1, 1, 63: miscent inter sese inimicitiam agitantes, Enn. ap. Gell. 20, 10 (Ann. v. 275 Vahl.):

    animum alicujus cum suo miscere,

    Cic. Lael. 21, 81:

    gravitate mixtus lepos,

    id. Rep. 2, 1, 1:

    misce Ergo aliquid de nostris moribus,

    Juv. 14, 322:

    ex dissimillimis rebus misceri et temperari,

    Cic. Off. 3, 33, 119; cf.

    , joined with temperare,

    id. Or. 58, 197;

    also opp. to temperare, since miscere signifies merely to mix, but temperare to mix in due proportion: haec ita mixta fuerunt, ut temperata nullo fuerint modo,

    Cic. Rep. 2, 23, 42.—
    B.
    In partic.
    1.
    To share with, impart to another; to take part in, share in a thing (rare and perhaps not ante-Aug.):

    cum amico omnes curas, omnes cogitationes tuas misce,

    share, Sen. Ep. 3, 3:

    se negotiis,

    to take part in, engage in, Dig. 26, 7, 39, § 11:

    administrationi,

    ib. 27, 1, 17, § 5:

    paternae hereditati,

    ib. 29, 2, 42, § 3. —
    2.
    (Acc. to I. B. 5.).
    a.
    To throw into confusion, to embroil, disturb (class.): om [p. 1150] nia infima summis paria fecit, turbavit, miscuit, Cic. Leg. 3, 9, 19:

    rem publicam malis concionibus,

    id. Agr. 2, 33, 91:

    coetus,

    Tac. A. 1, 16:

    animorum motus dicendo,

    Cic. de Or. 1, 51, 220:

    anima, quae res humanas miscuit olim,

    Juv. 10, 163.—
    b.
    To stir up, occasion, excite, rouse:

    ego nova quaedam misceri et concitari mala jam pridem videbam,

    stirred up, devised, Cic. Cat. 4, 3, 6:

    seditiones,

    Tac. H. 4, 68 fin.
    3.
    Misceri aliquo, to be changed into:

    mixtus Enipeo Taenarius deus,

    Prop. 1, 13, 21.

    Lewis & Short latin dictionary > misceo

  • 73 nectar

    nectar, ăris, n., = nektar, nectar, the drink of the gods.
    I.
    Lit.:

    non enim ambrosiā deos aut nectare... laetari, arbitror,

    Cic. Tusc. 1, 26, 65; cf. id. N. D. 1, 40, 112; Ov. M. 3, 318; 10, 161; 14, 606; Hor. C. 3, 3, 12; 34 al.: nectaris ambrosii sacrum potare lyaeum, Prud. ap. Symm. 1, 276; as balsam, Ov M. 4, 250;

    252: siccato nectare Vulcanus,

    Juv. 13, 45.—
    II.
    Poet. transf., of any thing sweet, pleasant, delicious, nectar.—So of fragrant balm, Ov. M. 4, 250; 10, 732.—Of honey:

    aliae (apes) purissima mella Stipant et liquido distendunt nectare cellas,

    Verg. G. 4, 164.—

    Of milk: quid meruistis oves...pleno quae fertis in ubere nectar,

    Ov. M. 15, 116; cf.

    , of bread and milk: Picentina Ceres niveo sic nectare crescit,

    Mart. 13, 47, 1.—Of wine:

    vina novum fundam calathis Ariusia nectar,

    Verg. E. 5, 71; id. G. 4, 384; Ov. M. 1, 111:

    Baccheum,

    Stat. S. 2, 2, 99.—Of a pleasant odor:

    et nardi florem, nectar qui naribus halat,

    Lucr. 2, 848.—Hence, trop., of poetry:

    cantare credas Pegaseium nectar,

    Pers. prol. 14.

    Lewis & Short latin dictionary > nectar

  • 74 Neleius

    Nēleus (dissyl.), ĕi and ĕos, m., = Nêleus, a son of Neptune and the nymph Tyro, a king of Pylos, the father of twelve sons who were all, except Nestor, killed by Hercules, Ov. M. 2, 689; cf. id. ib. 12, 552; Hyg. Fab. 10.—Hence,
    A.
    Nēlēĭus, a, um, adj., Nelean:

    Neleia Nestoris arva,

    Ov. H. 1, 63:

    Pyliae Neleia mella senectae,

    i. e. the eloquence of Nestor, Sil. 15, 459.—Esp. as subst.: Nēlēĭus, i, m., the Neleian, i. e. Nestor:

    haec postquam dulci Neleius edidit ore,

    Ov. M. 12, 577.—
    B.
    Nēlēus, a, um, adj., Nelean:

    Nelea Pylos,

    Ov. M. 6, 418; 12, 558.—
    C.
    Nēlīdes, ae, m., a male descendant of Nestor, a Nelide, Ov. M. 12, 553; Val. Fl. 1, 338.

    Lewis & Short latin dictionary > Neleius

  • 75 Neleus

    Nēleus (dissyl.), ĕi and ĕos, m., = Nêleus, a son of Neptune and the nymph Tyro, a king of Pylos, the father of twelve sons who were all, except Nestor, killed by Hercules, Ov. M. 2, 689; cf. id. ib. 12, 552; Hyg. Fab. 10.—Hence,
    A.
    Nēlēĭus, a, um, adj., Nelean:

    Neleia Nestoris arva,

    Ov. H. 1, 63:

    Pyliae Neleia mella senectae,

    i. e. the eloquence of Nestor, Sil. 15, 459.—Esp. as subst.: Nēlēĭus, i, m., the Neleian, i. e. Nestor:

    haec postquam dulci Neleius edidit ore,

    Ov. M. 12, 577.—
    B.
    Nēlēus, a, um, adj., Nelean:

    Nelea Pylos,

    Ov. M. 6, 418; 12, 558.—
    C.
    Nēlīdes, ae, m., a male descendant of Nestor, a Nelide, Ov. M. 12, 553; Val. Fl. 1, 338.

    Lewis & Short latin dictionary > Neleus

  • 76 Nelides

    Nēleus (dissyl.), ĕi and ĕos, m., = Nêleus, a son of Neptune and the nymph Tyro, a king of Pylos, the father of twelve sons who were all, except Nestor, killed by Hercules, Ov. M. 2, 689; cf. id. ib. 12, 552; Hyg. Fab. 10.—Hence,
    A.
    Nēlēĭus, a, um, adj., Nelean:

    Neleia Nestoris arva,

    Ov. H. 1, 63:

    Pyliae Neleia mella senectae,

    i. e. the eloquence of Nestor, Sil. 15, 459.—Esp. as subst.: Nēlēĭus, i, m., the Neleian, i. e. Nestor:

    haec postquam dulci Neleius edidit ore,

    Ov. M. 12, 577.—
    B.
    Nēlēus, a, um, adj., Nelean:

    Nelea Pylos,

    Ov. M. 6, 418; 12, 558.—
    C.
    Nēlīdes, ae, m., a male descendant of Nestor, a Nelide, Ov. M. 12, 553; Val. Fl. 1, 338.

    Lewis & Short latin dictionary > Nelides

  • 77 odoro

    ŏdōro, āvi, ātum, 1, v. a. [odor], to give a smell or fragrance to, to perfume a thing ( poet. and in post-Aug. prose; cf.:

    oleo, fragro): odorant aëra fumis,

    Ov. M. 15, 734:

    mella,

    Col. 9, 4, 4:

    caelum sulfure,

    Avien. Arat. 1430.—Hence, ŏdōrātus, a, um, P. a., that has a smell, that emits an odor; esp., sweet-smelling, fragrant:

    quid tibi odorato referam sudantia ligno Balsama?

    Verg. G. 2, 119:

    cedrus,

    id. A. 7, 13:

    pabula,

    Col. 8, 17, 1:

    capilli,

    Hor. C. 3, 20, 14:

    comae,

    Ov. A. A. 2, 734:

    nectare odorato spargit corpus,

    id. M. 4, 250:

    odoratis ignibus,

    id. ib. 15, 574:

    Indi,

    in whose country sweetsmelling spices grow, Sil. 17, 658:

    Armenii,

    Tib. 1, 5, 36: dux, the prince of the Parthians or Assyrians, who border on Arabia, Prop. 4 (5), 3, 64.— Comp.:

    vina mustis odoratiora,

    Plin. 21, 7, 18, § 35.— Sup.:

    odoratissimi flores,

    Plin. 28, 8, 28, § 108.

    Lewis & Short latin dictionary > odoro

  • 78 poeticus

    pŏētĭcus, a, um, adj., = poiêtikos, poetic, poetical:

    verbum,

    Cic. de Or. 3, 38, 153:

    non poëtico sed quodam oratorio numero et modo,

    id. ib. 1, 33, 151:

    di,

    represented by the poets, id. N. D. 3, 31, 151:

    quadrigae,

    id. Q. Fr. 2, 15, 2:

    mella,

    Hor. Ep. 1, 19, 44. — Adv.: pŏētĭcē, after the manner of poets, poetically:

    loqui (perh. not anteAug., since the words ut poëtice loquar,

    Cic. Fin. 5, 4, 9, seem not to be genuine), Plin. Ep. 8, 4, 1; 2, 5, 5:

    poëtice vel oratorie,

    Quint. 9, 1, 13; Lact. 2, 4, 4; 3, 14, 7; Petr. 90.—
    II.
    Subst.: pŏētĭca, ae, and pŏētĭcē, ēs, f., = poiêtikê, the poetic art, poetry, poesy:

    o praeclaram emendatricem vitae poëticam!

    Cic. Tusc. 4, 32, 69; 1, 1 fin.:

    attigit quoque poëticen,

    Nep. Att. 18, 5:

    a poëtice alienus,

    Plin. Ep. 7, 4, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > poeticus

  • 79 purum

    pūrus, a, um, adj. [Sanscr. root pū, purificare, lustrare; cf.: pŭtus, pŭto; whence also poinê; Lat. poena], clean, pure, i. e. free from any foreign, esp. from any contaminating admixture (syn.: illimis, liquidus).
    I.
    Lit.
    1.
    Clean, free from dirt or filth, pure, unstained, undefiled:

    purae aedes,

    Plaut. Truc. 2, 7, 6:

    et manibus puris sumite fontis aquam,

    Tib. 2, 1, 14; Hor. Epod. 17, 49; id. S. 1, 4, 68:

    vestis,

    Verg. A. 12, 169:

    ut quicquid inde haurias, purum liquidumque te haurire sentias,

    Cic. Caecin. 27, 78:

    amnis,

    Hor. Ep. 2, 2, 120:

    aqua,

    id. C. 3, 16, 29; cf. id. Ep. 1, 10, 20:

    fons,

    Prop. 3 (4), 1, 3:

    lympha,

    Sil. 7, 170:

    amphorae,

    Hor. Epod. 2, 15:

    fictilia,

    Tib. 1, 1, 30:

    torus,

    id. 1, 3, 26:

    purissima mella,

    Verg. G. 4, 163:

    aëre purior ignis,

    Ov. M. 15, 243:

    hasta,

    unstained with blood, Stat. Th. 11, 450.—
    2.
    In gen., free or clear from any admixture or obstruction: terra, cleared (from stones, bushes, etc.), Cic. Sen. 17, 59:

    sol,

    clear, bright, Hor. C. 3, 29, 45:

    orbis,

    Ov. M. 4, 348:

    caelum,

    Tib. 4, 1, 10:

    luna,

    Hor. C. 2, 5, 19:

    vesper,

    id. ib. 3, 19, 26:

    dies,

    Claud. Rapt. Pros. 2, 2:

    aurum,

    refined, without dross, Plin. 33, 4, 25, § 84; 33, 6, 32, § 99:

    argentum,

    Cic. Verr. 2, 4, 23, § 52:

    gemma,

    Ov. M. 2, 856.— Absol.: pū-rum, i, n., a clear, bright, unclouded sky, Verg. G. 2, 364; Hor. C. 1, 34, 7.—
    B.
    Transf.
    1.
    In gen., plain, natural, naked, unadorned, unwrought, unmixed, unadulterated, unsophisticated: argentum, plain, i. e. unornamented, without figures chased upon it, Cic. Verr. 2, 4, 22, § 49; 2, 4, 23, § 52; Plin. Ep. 3, 1, 9; Juv. 9, 141; cf.:

    coronarum aliae sunt purae, aliae caelatae,

    Vitr. 7, 3; and:

    utrum lanx pura an caelata sit,

    Dig. 6, 1, 6:

    vasa,

    not pitched, Col. 12, 4, 4:

    locus,

    not built upon, vacant, Varr. L. L. 5, § 38 Müll.; Liv. 24, 14; Dig. 13, 7, 43:

    humus,

    Cic. Sen. 15, 59:

    solum,

    Liv. 1, 44 fin.:

    ager,

    Ov. F. 3, 582:

    campus,

    Verg. A. 12, 771:

    purus ab arboribus campus,

    Ov. M. 3, 709:

    hasta,

    without an iron head, Prop. 4 (5), 3, 68:

    toga,

    without purple stripes, Phaedr. 3, 10, 10:

    esse utramque sibi per se puramque necesse'st,

    unmixed, Lucr. 1, 506.—
    2.
    Cleansing, purifying:

    idem ter socios pura circumtulit undā,

    Verg. A. 6, 229:

    sulfur,

    Tib. 1, 5, 11.—
    II.
    Trop.
    A.
    Pure, unspotted, spotless, chaste, undefiled, unpolluted, faultless, etc.:

    animus omni admixtione corporis liberatus, purus et integer,

    Cic. Sen. 22, 80:

    castus animus purusque,

    id. Div. 1, 53, 121:

    estne quisquam qui tibi purior esse videatur?

    id. Rosc. Com. 6, 18:

    puriora et dilucidiora,

    id. Tusc. 1, 20, 46: vita et pectore puro, Hor.S. 1,6, 64; id. Ep. 1, 2, 67: pectus purum et firmum, stainless, faultless, Enn. ap. Gell. 7, 17 (Trag. v. 340 Vahl.):

    familia,

    that has solemnized the funeral rites, Cic. Leg. 2, 22, 57:

    gladium purum ab omni caede servare,

    Sen. Ep. 24, 7:

    purae a civili sanguine manus,

    id. Suas. 6, 2:

    purus sum a peccato,

    Vulg. Prov. 20, 9:

    pectus purum ab omni sceleris contagione,

    Lact. 5, 12, 2.—Of freedom from sensual passion:

    animam puram conservare,

    Cic. Verr. 2, 3, 58, § 134:

    noctes, opp. spurcae,

    Plaut. As. 4, 1, 62; id. Poen. 1, 2, 137; Tib. 1, 3, 26; Mart. 6, 66, 5; 9, 64:

    corpus,

    Plin. Ep. 4, 11, 9.—With gen.:

    integer vitae scelerisque purus,

    Hor. C. 1, 22, 1.—Of purity of style:

    oratio Catuli sic pura est, ut Latine loqui paene solus videatur,

    Cic. de Or. 3, 8, 29; cf.: purum et candidum genus dicendi, id. Or. 16, 53:

    sermone puro atque dilucido,

    Quint. 11, 1, 53:

    sermo quam purissimus,

    id. 4, 2, 118:

    multo est tersior ac magis purus (Horatius),

    id. 10, 1, 94:

    pura et illustris brevitas,

    Cic. Brut. 75, 262:

    pura et incorrupta consuetudo dicendi,

    id. ib. 75, 261:

    pressus sermo purusque,

    Plin. Ep. 7, 9, 8.—
    B.
    In partic., in jurid. lang., unconditional, without exception, absolute; entire, complete:

    judicium purum,

    Cic. Inv. 2, 20, 60:

    pura et directa libertas,

    Dig. 40, 4, 59:

    causa,

    ib. 46, 3, 5.—
    C.
    Clear, complete, over and above:

    quid possit ad dominos puri ac reliqui provenire,

    clear gain, Cic. Verr. 2, 3, 86, § 200.—
    D.
    Relig. t. t., free from religious claims or consecration:

    purus autem locus dicitur, qui neque sacer neque sanctus est neque religiosus, sed ab omnibus huiusmodi nominibus vacare videtur,

    Dig. 11, 7, 2, § 4; cf.

    ib. § 2: quae tandem est domus ab istā suspicione religionis tam vacua atque pura,

    Cic. Har. Resp. 6, 11.—
    E.
    Not desecrated, undefiled.
    1.
    Untrodden, fresh:

    locus,

    Liv. 25, 17, 3.—
    2.
    Not defiled by a funeral or burial:

    familia,

    Cic. Leg. 2, 22, 57.—
    3.
    Free from mourning:

    dies,

    Ov. F. 2, 558.— Adv., in two forms, pūrē and (ante-class. and poet.) pūrĭ-ter ( sup. ‡ purime, acc. to Paul. ex Fest. p. 252 Müll.), purely, clearly, without spot or mixture.
    A.
    Lit.
    (α).
    Form pure:

    pure eluere vasa,

    Plaut. Aul. 2, 3, 3; cf.: pure lautum=aquā purā lavatum, Paul. ex Fest. p. 248 Müll.:

    lavare,

    Liv. 5, 22.—
    (β).
    Form puriter:

    puriter transfundere aquam in alterum dolium,

    Cato, R. R. 112:

    puriter lavit dentes,

    Cat. 39, 14.—
    b.
    Comp., brightly, clearly:

    splendens Pario marmore purius,

    Hor. C. 1, 19, 5:

    purius osculari,

    Sen. Ben. 2, 12, 2.—
    c.
    Sup.:

    quam mundissime purissimeque fiat,

    Cato, R. R. 66.—
    B.
    Trop., purely, chastely; plainly, clearly, simply.
    (α).
    Form pure:

    si forte pure velle habere dixerit,

    Plaut. As. 4, 1, 61:

    quiete et pure et eleganter acta aetas,

    Cic. Sen. 5, 13:

    pure et caste deos venerari,

    id. N. D. 1, 2, 3; Liv. 27, 37; cf.:

    radix caste pureque collecta,

    Plin. 22, 10, 12, § 27.—Of style:

    pure et emendate loqui,

    Cic. Opt. Gen. 2, 4:

    pure apparere,

    clearly, obviously, Hor. S. 1, 2, 100:

    quid pure tranquillet,

    perfectly, fully, id. Ep. 1, 18, 102.—
    (β).
    Form puriter:

    si vitam puriter egi,

    Cat. 76, 19.—
    b.
    Sup.:

    Scipio omnium aetatis suae purissime locutus,

    Gell. 2, 20, 5:

    purissime atque illustrissime aliquid describere,

    very distinctly, very clearly, id. 9, 13, 4.—
    2.
    In partic., jurid., unconditionally, simply, absolutely:

    aliquid legare,

    Dig. 8, 2, 35:

    contrahi,

    ib. 18, 2, 4; 39, 2, 22 fin.; 26, 2, 11; Gai. Inst. 1, 186.

    Lewis & Short latin dictionary > purum

  • 80 purus

    pūrus, a, um, adj. [Sanscr. root pū, purificare, lustrare; cf.: pŭtus, pŭto; whence also poinê; Lat. poena], clean, pure, i. e. free from any foreign, esp. from any contaminating admixture (syn.: illimis, liquidus).
    I.
    Lit.
    1.
    Clean, free from dirt or filth, pure, unstained, undefiled:

    purae aedes,

    Plaut. Truc. 2, 7, 6:

    et manibus puris sumite fontis aquam,

    Tib. 2, 1, 14; Hor. Epod. 17, 49; id. S. 1, 4, 68:

    vestis,

    Verg. A. 12, 169:

    ut quicquid inde haurias, purum liquidumque te haurire sentias,

    Cic. Caecin. 27, 78:

    amnis,

    Hor. Ep. 2, 2, 120:

    aqua,

    id. C. 3, 16, 29; cf. id. Ep. 1, 10, 20:

    fons,

    Prop. 3 (4), 1, 3:

    lympha,

    Sil. 7, 170:

    amphorae,

    Hor. Epod. 2, 15:

    fictilia,

    Tib. 1, 1, 30:

    torus,

    id. 1, 3, 26:

    purissima mella,

    Verg. G. 4, 163:

    aëre purior ignis,

    Ov. M. 15, 243:

    hasta,

    unstained with blood, Stat. Th. 11, 450.—
    2.
    In gen., free or clear from any admixture or obstruction: terra, cleared (from stones, bushes, etc.), Cic. Sen. 17, 59:

    sol,

    clear, bright, Hor. C. 3, 29, 45:

    orbis,

    Ov. M. 4, 348:

    caelum,

    Tib. 4, 1, 10:

    luna,

    Hor. C. 2, 5, 19:

    vesper,

    id. ib. 3, 19, 26:

    dies,

    Claud. Rapt. Pros. 2, 2:

    aurum,

    refined, without dross, Plin. 33, 4, 25, § 84; 33, 6, 32, § 99:

    argentum,

    Cic. Verr. 2, 4, 23, § 52:

    gemma,

    Ov. M. 2, 856.— Absol.: pū-rum, i, n., a clear, bright, unclouded sky, Verg. G. 2, 364; Hor. C. 1, 34, 7.—
    B.
    Transf.
    1.
    In gen., plain, natural, naked, unadorned, unwrought, unmixed, unadulterated, unsophisticated: argentum, plain, i. e. unornamented, without figures chased upon it, Cic. Verr. 2, 4, 22, § 49; 2, 4, 23, § 52; Plin. Ep. 3, 1, 9; Juv. 9, 141; cf.:

    coronarum aliae sunt purae, aliae caelatae,

    Vitr. 7, 3; and:

    utrum lanx pura an caelata sit,

    Dig. 6, 1, 6:

    vasa,

    not pitched, Col. 12, 4, 4:

    locus,

    not built upon, vacant, Varr. L. L. 5, § 38 Müll.; Liv. 24, 14; Dig. 13, 7, 43:

    humus,

    Cic. Sen. 15, 59:

    solum,

    Liv. 1, 44 fin.:

    ager,

    Ov. F. 3, 582:

    campus,

    Verg. A. 12, 771:

    purus ab arboribus campus,

    Ov. M. 3, 709:

    hasta,

    without an iron head, Prop. 4 (5), 3, 68:

    toga,

    without purple stripes, Phaedr. 3, 10, 10:

    esse utramque sibi per se puramque necesse'st,

    unmixed, Lucr. 1, 506.—
    2.
    Cleansing, purifying:

    idem ter socios pura circumtulit undā,

    Verg. A. 6, 229:

    sulfur,

    Tib. 1, 5, 11.—
    II.
    Trop.
    A.
    Pure, unspotted, spotless, chaste, undefiled, unpolluted, faultless, etc.:

    animus omni admixtione corporis liberatus, purus et integer,

    Cic. Sen. 22, 80:

    castus animus purusque,

    id. Div. 1, 53, 121:

    estne quisquam qui tibi purior esse videatur?

    id. Rosc. Com. 6, 18:

    puriora et dilucidiora,

    id. Tusc. 1, 20, 46: vita et pectore puro, Hor.S. 1,6, 64; id. Ep. 1, 2, 67: pectus purum et firmum, stainless, faultless, Enn. ap. Gell. 7, 17 (Trag. v. 340 Vahl.):

    familia,

    that has solemnized the funeral rites, Cic. Leg. 2, 22, 57:

    gladium purum ab omni caede servare,

    Sen. Ep. 24, 7:

    purae a civili sanguine manus,

    id. Suas. 6, 2:

    purus sum a peccato,

    Vulg. Prov. 20, 9:

    pectus purum ab omni sceleris contagione,

    Lact. 5, 12, 2.—Of freedom from sensual passion:

    animam puram conservare,

    Cic. Verr. 2, 3, 58, § 134:

    noctes, opp. spurcae,

    Plaut. As. 4, 1, 62; id. Poen. 1, 2, 137; Tib. 1, 3, 26; Mart. 6, 66, 5; 9, 64:

    corpus,

    Plin. Ep. 4, 11, 9.—With gen.:

    integer vitae scelerisque purus,

    Hor. C. 1, 22, 1.—Of purity of style:

    oratio Catuli sic pura est, ut Latine loqui paene solus videatur,

    Cic. de Or. 3, 8, 29; cf.: purum et candidum genus dicendi, id. Or. 16, 53:

    sermone puro atque dilucido,

    Quint. 11, 1, 53:

    sermo quam purissimus,

    id. 4, 2, 118:

    multo est tersior ac magis purus (Horatius),

    id. 10, 1, 94:

    pura et illustris brevitas,

    Cic. Brut. 75, 262:

    pura et incorrupta consuetudo dicendi,

    id. ib. 75, 261:

    pressus sermo purusque,

    Plin. Ep. 7, 9, 8.—
    B.
    In partic., in jurid. lang., unconditional, without exception, absolute; entire, complete:

    judicium purum,

    Cic. Inv. 2, 20, 60:

    pura et directa libertas,

    Dig. 40, 4, 59:

    causa,

    ib. 46, 3, 5.—
    C.
    Clear, complete, over and above:

    quid possit ad dominos puri ac reliqui provenire,

    clear gain, Cic. Verr. 2, 3, 86, § 200.—
    D.
    Relig. t. t., free from religious claims or consecration:

    purus autem locus dicitur, qui neque sacer neque sanctus est neque religiosus, sed ab omnibus huiusmodi nominibus vacare videtur,

    Dig. 11, 7, 2, § 4; cf.

    ib. § 2: quae tandem est domus ab istā suspicione religionis tam vacua atque pura,

    Cic. Har. Resp. 6, 11.—
    E.
    Not desecrated, undefiled.
    1.
    Untrodden, fresh:

    locus,

    Liv. 25, 17, 3.—
    2.
    Not defiled by a funeral or burial:

    familia,

    Cic. Leg. 2, 22, 57.—
    3.
    Free from mourning:

    dies,

    Ov. F. 2, 558.— Adv., in two forms, pūrē and (ante-class. and poet.) pūrĭ-ter ( sup. ‡ purime, acc. to Paul. ex Fest. p. 252 Müll.), purely, clearly, without spot or mixture.
    A.
    Lit.
    (α).
    Form pure:

    pure eluere vasa,

    Plaut. Aul. 2, 3, 3; cf.: pure lautum=aquā purā lavatum, Paul. ex Fest. p. 248 Müll.:

    lavare,

    Liv. 5, 22.—
    (β).
    Form puriter:

    puriter transfundere aquam in alterum dolium,

    Cato, R. R. 112:

    puriter lavit dentes,

    Cat. 39, 14.—
    b.
    Comp., brightly, clearly:

    splendens Pario marmore purius,

    Hor. C. 1, 19, 5:

    purius osculari,

    Sen. Ben. 2, 12, 2.—
    c.
    Sup.:

    quam mundissime purissimeque fiat,

    Cato, R. R. 66.—
    B.
    Trop., purely, chastely; plainly, clearly, simply.
    (α).
    Form pure:

    si forte pure velle habere dixerit,

    Plaut. As. 4, 1, 61:

    quiete et pure et eleganter acta aetas,

    Cic. Sen. 5, 13:

    pure et caste deos venerari,

    id. N. D. 1, 2, 3; Liv. 27, 37; cf.:

    radix caste pureque collecta,

    Plin. 22, 10, 12, § 27.—Of style:

    pure et emendate loqui,

    Cic. Opt. Gen. 2, 4:

    pure apparere,

    clearly, obviously, Hor. S. 1, 2, 100:

    quid pure tranquillet,

    perfectly, fully, id. Ep. 1, 18, 102.—
    (β).
    Form puriter:

    si vitam puriter egi,

    Cat. 76, 19.—
    b.
    Sup.:

    Scipio omnium aetatis suae purissime locutus,

    Gell. 2, 20, 5:

    purissime atque illustrissime aliquid describere,

    very distinctly, very clearly, id. 9, 13, 4.—
    2.
    In partic., jurid., unconditionally, simply, absolutely:

    aliquid legare,

    Dig. 8, 2, 35:

    contrahi,

    ib. 18, 2, 4; 39, 2, 22 fin.; 26, 2, 11; Gai. Inst. 1, 186.

    Lewis & Short latin dictionary > purus

См. также в других словарях:

  • Mella — can refer to: Mella, a river in North Italy Edoardo Arborio Mella (1808–1884), an Italian architect Julio Antonio Mella, one of the founders of the internationalized Cuban Communist Party Mella, Cuba, a municipality in Santiago de Cuba Province,… …   Wikipedia

  • mella — sustantivo femenino 1. Rotura o hendidura en el filo de un arma o de una herramienta o en el borde de un objeto: La navaja tiene una mella. Saca otras tazas de café, que éstas tienen algunas mellas y están feas. 2. Hueco que deja una cosa en el… …   Diccionario Salamanca de la Lengua Española

  • Mella — ist der Familienname folgender Personen: Julio Antonio Mella (1903–1929), kubanischer Studentenführer Mella bezeichnet die geografischen Begriffe: einen Fluss in Italien, siehe Mella (Fluss) ein Municipio in Kuba, siehe Mella (Kuba) siehe auch:… …   Deutsch Wikipedia

  • mella — (De mellar). 1. f. Rotura o hendidura en el filo de un arma o herramienta, o en el borde o en cualquier ángulo saliente de otro objeto, por un golpe o por otra causa. 2. Vacío o hueco que queda en una cosa por faltar lo que lo ocupaba o henchía,… …   Diccionario de la lengua española

  • Mella — Mella, linker Nebenfluß des Oglio in der Lombardei, mündet nordöstlich von Cremona …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Mella — Mella, linker Nebenfluß des Oglio (s. d.) …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • mella- — *mella , *mellaz germ., Adjektiv: nhd. töricht; ne. silly; Rekontruktionsbasis: ae.; Etymologie: vergleiche idg. *meld , *mled , Verb, Adjektiv, schlage …   Germanisches Wörterbuch

  • mella — ► sustantivo femenino 1 Rotura o hendidura en el borde de un objeto, en especial en el filo de una herramienta o un arma: ■ el hacha tiene una mella en la hoja . SINÓNIMO [melladura] muesca 2 Hueco dejado por una cosa que falta del sitio que… …   Enciclopedia Universal

  • Mella — Cette page d’homonymie répertorie les différents sujets et articles partageant un même nom. Patronymie Fred Mella (1924 ) est un ténor et soliste français. Michel Mella est un chanteur de générique , adaptateur et comédien de doublage français.… …   Wikipédia en Français

  • mella — {{#}}{{LM M25415}}{{〓}} {{SynM26057}} {{[}}mella{{]}} ‹me·lla› {{《}}▍ s.f.{{》}} {{<}}1{{>}} Rotura o hendidura en el borde de un objeto: • La navaja tiene el filo lleno de mellas por usarla de abrelatas.{{○}} {{<}}2{{>}} Vacío o hueco que deja… …   Diccionario de uso del español actual con sinónimos y antónimos

  • MELLA — I. MELLA alias Annaeus, Eques Rom. frater Senecae, pater Lucani, Vide Tacit. l. 16. Annal. c. 17. II. MELLA fluvius, vide Mela …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»