-
1 вступать
girmek; girişmek* * *несов.; сов. - вступи́ть, врзgirmek; girişmekвступа́ть в го́род — şehre girmek
вступа́ть в профсою́з — sendikaya girmek / kaydolmak
вступа́ть в вое́нный сою́з — askeri ittifaka girmek
вступа́ть на путь незави́симого разви́тия — bağımsız gelişme yoluna girmek
вступа́ть в борьбу́ — mücadeleye girişmek
вступа́ть в поле́мику — polemiğe girişmek
••вступа́ть в жизнь — hayata atılmak
-
2 входить
girmek; sığmak,sığışmak* * *несов.; сов. - войти́1) врз girmekвойди́те! (ответ на стук в дверь) — buyurun!
входи́ть в дверь — kapıdan içeri girmek
входи́ть в соста́в прави́тельства — hükumete girmek, hükumette yer almak
стра́ны, не входя́щие ни в оди́н из бло́ков — hiç bir bloka bağlı olmayan ülkeler
они́ в э́то число́ не вхо́дят — onlar bu sayının dışındadır
они́ не вошли́ в э́тот спи́сок — onlar bu listeye dahil edilmedi
что вхо́дит в э́то поня́тие? — bu kavramın içine neler girer?
2) ( вмещаться) sığmak; sığışmakвсе мы не войде́м — hepimiz sığışamayız
••войти́ в исто́рию — tarihe geçmek
входи́ть в мо́ду — moda olmak
войти́ в привы́чку — alışkanlık haline gelmek
-
3 вдаваться
girmek,sokulmak* * *несов.; сов. - вда́тьсяgirmek, sokulmakздесь мо́ре глубоко́ вдаётся в су́шу — burada deniz karanın içlerine sokulmuştur
••вдава́ться в подро́бности — ayrıntılara girmek
вдава́ться в то́нкости — kılı kırk yarmak
вдава́ться в кра́йности — ifrattan tefrite kaçmak
-
4 влетать
girmek; dalmak* * *несов.; сов. - влете́ть1) girmekв окно́ влете́ла пти́ца — pencereden bir kuş girdi
2) перен., разг. ( вбежать) dalmak3) безл., разг.ему́ здо́рово влете́ло — adamakıllı papara yedi
а нам не влети́т за э́то? — bunun yüzünden papara / zılgıt yemez miyiz?
••влета́ть в копе́ечку — tuzluya oturmak
э́то влете́ло ему́ в сто рубле́й — bu ona yüz rubleye patladı
-
5 вливаться
girmek,katılmak* * *1) kavuşmak (о реке и т. п.)2) перен. girmek; katılmakвлива́ться в ряды́ па́ртии — partinin saflarına katılmak
-
6 въезжать
girmek; taşınmak; çıkmak* * *несов.; сов. - въе́хать1) (в город, лес и т. п.) girmek2) (в квартиру и т. п.) taşınmak3) (на гору и т. п.) çıkmak -
7 залетать
girmek; çıkmak; uğramak* * *несов.; сов. - залете́ть1) (влетать куда-л.) girmek2) ( подниматься высоко) çıkmak3) разг. ( останавливаться по пути) uğramak -
8 затекать
-
9 врезаться
girmek,dalmak; yer etmek; âşık olmak* * *врез`атьсянесов.; сов. - вр`езаться1) ( воткнуться) batmak; saplanmakвесло́ вре́залось в песо́к — kürek kuma saplandı
2) перен., разг. çakılmak; bindirmekсамолёт вре́зался в зе́млю — uçak yere çakıldı
грузови́к вре́зался в де́рево — kamyon ağaca bindirdi
мы вре́зались в толпу́ — kalabalığı yarıp içine giriverdik
••вре́заться в па́мять — zihne nakşedilmek, kafasına çakılıp kalmak
-
10 лезть
tırmanmak; girmek; sığmak; karışmak; dökülmek* * *1) ( вверх или вниз) tırmanmak; çıkmakлезть в я́му — çukura inmek
2) разг. girmekлезть в во́ду — suya girmek
лезть в окно́ — pencereden girmek
3) ( вмещаться) sığmak, girmekкни́ги не ле́зут в портфе́ль — kitaplar çantaya sığmıyor
4) ( быть впору) girmekсапо́г не ле́зет мне на́ ногу — ayağım çizmeye girmiyor
5) (проникать, раздражать)пыль ле́зла ему́ в глаза́ — toz gözlerine doluyordu
6) прост. ( вмешиваться) karışmakлезть не в своё де́ло — üzerine vazife olmayan şeylere karışmak
7) ( выпадать - о волосах) dökülmek••не лезть за сло́вом в карма́н — hazırcevap olmak
-
11 устраиваться
düzelmek,yoluna girmek; kurulmak; yerleşmek* * *несов.; сов. - устро́иться1) yoluna girmek, düzelmekвсё устро́илось — herşey yoluna girdi
2) girmek, yerleşmekустро́иться на рабо́ту — işe girmek / yerleşmek
устро́иться на заво́д — fabrikaya girmek
3) yerleşmek; kurulmakудо́бно устро́иться в кре́сле — koltuğa kurulmak
мы перее́хали, но ещё не устро́ились — taşındık, ama daha yerleşmedik
-
12 попадать
I поп`адатьсов.II попад`ать1) isabet etmek, raslamak; bulmak; vurmak; isabet ettirmek, tutturmakпу́ля попа́ла в цель — kurşun hedefe isabet etti / hedefini buldu
он вы́стрелил, но не попа́л — attı ama isabet ettiremedi / tutturamadı
он це́лился в ру́ку, а попа́л в плечо́ — eline nişan alıp omuzunu vurdu
он попа́л (мячо́м) в шта́нгу — topu direğe çarptırdı
попа́сть ного́й в стре́мя — ayağını üzengiye geçirmek
2) (проникать, пробираться) girmek; sokulmakкак он суме́л попа́сть в дом? — eve nasıl girebildi?
дождь туда́ не попада́л — oraya yağmur işlemiyordu / vurmuyordu
3) (оказываться где-л.) gelmek; kendini bulmak, düşmekмы, наве́рно, не туда́ попа́ли — biz yanlış yere gelmişiz
мы (с ним) попа́ли в оди́н ваго́н — aynı vagona düştük
он попа́л в чёрные спи́ски — kara listeye alınmıştı
Вы не туда́ попа́ли (ответ по телефону) — yanlış açmışsınız efendim
4) (достигать какого-л. места) varmak; bulmakра́ньше трёх домо́й не попадём — üçten önce eve varamayız
как туда́ попа́сть? — oraya hangi yoldan gidilir?
письмо́ ему́ (в ру́ки) не попа́ло — mektup eline geçmedi
5) ( быть принятым) girmek; alınmakон не попа́л в институ́т — enstitüye / yüksek okula giremedi
6) kaçmakему́ в у́хо попа́ла вода́ — kulağına su kaçtı
7) basmakпопа́сть (ного́й) в грязь — çamura basmak
попа́сть ного́й в капка́н — ayağını kapana kaptırmak / tutturmak
8) düşmek;...lık olmakпопа́сть под суд — mahkemeye düşmek, mahkemelik olmak
попа́сть в больни́цу — hastaneye düşmek; hastanelik olmak
попа́сть под маши́ну — araba altında kalmak
попа́сть в плен — esir düşmek
попа́сть в беду́ — başı belaya girmek
попа́сть под дождь — yağmura tutulmak / yakalanmak, yağmur yemek
попа́сть в бу́рю — fırtınaya yakalanmak, fırtına yemek
попа́сть в тюрьму́ — hapse girmek
попа́сть в ру́ки поли́ции — polisin eline düşmek
9) безл., разг., в соч.••где попа́ло — rasgele yerde
куда́ попа́ло — rasgele yere
как попа́ло — gelişigüzel
чем (ни) по́падя — eline / ellerine ne geçerse... Onunla
-
13 влезать
tırmanmak,çıkmak; girmek* * *1) ( взбираться) tırmanmak, çıkmak2) girmekвлеза́ть в окно́ — pencereden girmek
3) разг. ( умещаться) sığmak; sığışmak -
14 вставать
ayağa kalkmak; doğmak; sığmak,girmek; ortaya çıkmak; durmak (faaliyet/saat)* * *несов.; сов. - встава́ть1) врз (ayağa) kalkmak; çıkmak (на стул и т. п.)встава́ть на ковёр — halıya basmak
2) (о солнце, луне) doğmak3) ( умещаться) sığmak, girmek4) в соч.встава́ть на защи́ту ро́дины / оте́чества — vatan savunmasına koşmak
встава́ть перед глаза́ми — gözlerinin önüne gelmek
6) разг. durmakчасы́ вста́ли — saat durdu
заво́д встал — fabrika faaliyetini durdurdu
••встава́ть на путь социали́зма — sosyalizm yoluna girmek
встава́ть на путь обма́на — hile yoluna gitmek
встава́ть на оши́бочный путь — yanlış bir yola gitmek
они́ вста́ли на путь злоупотребле́ний — onlar suiistimal yolunu tuttu
встава́ть на сто́рону кого-л. — birinin tarafını tutmak; birinde yana çıkmak
лежа́ть не встава́я (о больном) — yataklara döşenmek
-
15 идти
несов.; сов. - пойти́1) тк. несов. gitmek; yürümek; gelmekидти́ домо́й — eve gitmek
идти́ пешко́м — yayan gitmek; yürümek
идти́ ры́сью — tırıs gitmek
иди́ к доске́! (ученику) — tahtaya kalk!
иди́ впереди́! — öne düş!
2) тк. несов. (двигаться, перемещаться) gitmek; yürümek; yol almakпо́езд шёл бы́стро — tren hızlı gidiyordu
су́дно шло на Оде́ссу — gemi Odesa'ya doğru yol alıyordu
навстре́чу шёл грузови́к — karşıdan bir kamyon geliyordu
иди́ по сле́ду — izi takip et
3) (отправляться, направляться) gitmek; yürümekидти́ на охо́ту — ava gitmek
пошёл бы погуля́л — gidip gezsen
идти́ в го́сти — misafirliğe gitmek
она́ пошла́ за водо́й — suya gitti
пошли́ / пойдём в кино́ — sinemaya gidelim
враг шёл на Москву́ — düşman Moskova'ya yürüyordu
4) тк. несов., перен. (двигаться, развиваться в каком-л. направлении) gitmekидти́ вперёд — ilerlemek; gelişmeler kaydetmek
идти́ к це́ли — hedefe doğru gitmek / ilerlemek
идти́ от побе́ды к побе́де — zaferden zafere koşmak
5) ( соглашаться) yanaşmak; kabul etmekпойти́ на предло́женные усло́вия — önerilen koşulları kabul etmek
пойти́ на усту́пку — ödüne gitmek
на тако́е де́ло он не пойдёт — böyle bir işe yanaşmaz
идти́ на расхо́ды — masraflar ihtiyar etmek
6) (выступать противником кого-чего-л.) karşı olmak; karşı çıkmak; karşı tutum / cephe almakпро́тив тебя́ он не пойдёт — sana karşı çıkmaz
идти́ про́тив зако́на — kanuna karşı gelmek
7) (вступать, поступать куда-л.) girmekо́сенью он пойдёт (посту́пит) в шко́лу — sonbaharda okula gidecek
идти́ в а́рмию — askere gitmek; orduya girmek
8) ( доставляться) gelmek; gitmekсюда́ идёт сырьё, отсю́да - гото́вые изде́лия — buraya hammadde(ler) gelir, buradan da mamul maddeler / eşya gider
пи́сьма всё иду́т и иду́т — mektupların ardı arkası kesilmiyor
9) тк. несов. (приближаться, появляться) gelmekпо́езд идёт! — tren geliyor!
весна́ идёт — перен. bahar giriyor / geliyor
10) ( отправляться - о транспорте) kalkmak; hareket etmekпо́езд идёт в час — tren birde kalkıyor
11) тк. несов. ( действовать - о механизмах) işlemekчасы́ не иду́т — saat işlemiyor
12) ( об осадках) yağmakпохо́же, пойдёт снег — hava karlayacağa benziyor
13) тк. несов. (иметь место, происходить, производиться) yapılmak; yer almak; yürümek, gitmek ( развиваться)шла война́ — savaş yapılıyordu
иду́т перегово́ры — görüşmeler yapılıyor
в до́ме шла побе́лка — evde badana yapılıyordu
как иду́т дела́? — işler nasıl gidiyor / yürüyor?
торго́вля шла пло́хо — ticaret kötü gidiyordu
14) тк. несов. (проходить, протекать, длиться) geçmekвре́мя идёт — vakit geçiyor / ilerliyor
шли го́ды — yıllar yılları / birbirini kovalıyordu
шёл пя́тый час — saat dördü geçmişti
де́вушке шёл шестна́дцатый год — kız on altısını sürüyordu
идёт уже́ тре́тья неде́ля, как... — üçüncü haftadır...
15) тк. несов. ( пролегать) gitmek; uzanmakкуда́ идёт э́та доро́га? — bu yol nereye gider / çıkar?
хребе́т идёт с за́пада на восто́к — sıradağ batıdan doğuya doğru uzanır
э́тот проспе́кт идёт че́рез весь го́род — bu anacadde kenti boydan boya kateder
да́льше идёт лес — ötesi orman
16) (выходить, выделяться) çıkmak gelmek; yayılmak ( распространяться); akmak ( течь), sızmak; kaçmak ( просачиваться)вода́ идёт? (из крана) — su geliyor mu?
от земли́ шёл пар — topraktan bir buğudur tütüyordu
газ шёл из кла́пана — gazı kaçıran supaptı
у него́ но́сом пошла́ кровь — burnundan kan geldi
из трубы́ пошёл дым — baca tütmeye başladı
17) ( в играх) sürmek; oynamakидти́ с да́мы — kızı oynamak
он пошёл конём — atı sürdü / oynattı
18) ( предназначаться) kullanılmakна что идёт э́тот мех? — bu kürkler ne için kullanılır?
ма́сло, иду́щее в пи́щу — yemeklik yağ
19) ( расходоваться) gitmekде́нег идёт нема́ло — az para gitmiyor
цеме́нта пойдёт не бо́льше то́нны — bir tondan fazla çimento gitmez
на костю́м пошло́ три ме́тра — kostüm için üç metre gitti
20) разг. (находить сбыт, спрос) geçmek; aranmak; rağbet görmekра́ньше э́тот това́р шёл о́чень хорошо́ — önceleri bu mal çok geçiyordu / aranıyordu
почём иду́т сли́вы? — erik kaçtan satılıyor?
ему́ уже́ идёт зарпла́та — maaşı işliyor artık
проце́нты иду́т (с вклада) — faizi işliyor
за сверхуро́чную рабо́ту идёт надба́вка — fazla mesai için zam ödenir
22) (украшать, быть к лицу) gitmek; yakışmakэ́та шля́па тебе́ идёт — bu şapka sana gidiyor
коке́тство ей не идёт — ona cilve yakışmaz
23) тк. несов., разг. (входить, вдвигаться) girmekсапо́г не идёт на́ ногу — ayağım bu çizmeye girmiyor
24) oynamakгде идёт э́та карти́на? — bu filim nerede / hangi sinemada oynuyor
пье́са пойдёт в двух теа́трах — oyun / piyes iki tiyatroda oynanacak
25) ( выходить замуж) varmakза тако́го, как ты, она́ не пойдёт — senin gibisine varmaz
26) тк. несов., перен., разг. (иметь каким-л. результатом, показателем) olmakна́ша кома́нда идёт на второ́м ме́сте — bizim takım ikinci durumdadır
он идёт на одни́ тро́йки — aldığı notlar hep orta
••речь пойдёт не об э́том — söz edilecek olan bu değil
вода́ пошла́ на у́быль — sular inmeye başladı
идти́ на по́мощь кому-л. — birinin yardımına koşmak
мы гото́вы идти́ за тобо́й — arkandan gelmeye hazırız
иду́т слу́хи, что... —...dığı söyleniyor / rivayet ediliyor
пошли́ слу́хи, что... —...dığı yolunda söylentiler çıktı
пошли́ спле́тни — dedikodu alıp yürümüştü
докуме́нт пойдёт на по́дпись — belge imzaya sunulacak
-
16 вбегать
koşarak içeri girmek* * *несов.; сов. - вбежа́тьвбежа́ть по ле́стнице — merdiveni koşarak çıkmak
-
17 вваливаться
çukurlaşmak; içeri dalmak* * *1) çökmekу него́ глаза́ ввали́лись — gözleri çukurlarına kaçmış
у неё щёки ввали́лись — avurtları çökmüş, avurdu avurduna geçmiş
2) разг. şıppadak girmek; hürya içeri girmek (гурьбой, толпой) -
18 вламываться
zorla girmek* * *несов.; сов. - вломи́тьсяzorla girmeye çalışmak, zorla girmek -
19 впорхнуть
-
20 врываться
zorla girmek* * *несов.; сов. - ворва́тьсяzorla girmek; hızla dolmak (о воде, воздухе и т. п.)
См. также в других словарях:
girmek — e, er 1) Dışarıdan içeriye geçmek İçeri girdiklerinde birinci film çoktan başlamıştı. H. Taner 2) Sığmak Elim bu eldivene girmiyor. 3) Katılmak, iltihak etmek Bugün edebiyat imtihanına girdim. Y. Z. Ortaç 4) Almak, fethetmek Ordularımız İstanbul… … Çağatay Osmanlı Sözlük
çene yarışına girmek — 1) karşı tarafı dinlemeksizin, susmamacasına tartışmak Arif gibi bir adamla çene yarışına girmek istememekle beraber susup oturamazdı. M. Ş. Esendal 2) çok konuşmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
damardan girmek — argo karşısındaki kişiyi en fazla etkileyebilecek noktadan konuya girmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
damat girmek — aileye güveyi olarak katılmak Öyle bir aileye damat girmek isterim. H. Taner … Çağatay Osmanlı Sözlük
dünyaevine girmek — evlenmek Yaşları daha genç görünüyor fakat buralarda yapılan ilk iş eli ekmek tutar tutmaz dünyaevine girmek olduğu için kim bilir kaç sene evvel evlendiler. R. N. Güntekin … Çağatay Osmanlı Sözlük
geyik etine girmek — genç kız, erginlik çağına girmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
içeri girmek — 1) bir iş veya alışverişte zarar etmek Bu işte bir milyar lira içeri girdim. 2) hapse girmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
devreye girmek — ilgilenmek, karışmak, araya girmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
kafese girmek — argo 1) aldatılıp kendisinden çıkar sağlanmak 2) hapse girmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
kuyruğa girmek — ayakta arka arkaya durulan diziye girmek İki kişinin arkasından kuyruğa girdiği sırada, seyis biletlerini alıyordu. N. Cumalı … Çağatay Osmanlı Sözlük
çileye girmek — dervişlerin kırk gün süre ile kendilerine uyguladıkları zorlu ve perhizli döneme girmek … Çağatay Osmanlı Sözlük