-
21 выправляться
doğrulmak; düzelmek,yoluna girmek* * *несов.; сов. - вы́правиться1) разг. ( выпрямляться) doğrulmak2) ( исправляться) düzelmek; yoluna girmek; yola gelmek ( о человеке) -
22 выслужиться
-
23 забираться
tırmanmak,çıkmak; girmek,sokulmak; saklanmak,gizlenmek* * *несов.; сов. - забра́ться1) tırmanmak; çıkmakзабира́ться на де́рево — ağaca tırmanmak
2) (проникать куда-л.) girmek; sokulmakв дом забрали́сь во́ры — eve hırsız girdi
3) ( прятаться) saklanmak; gizlenmek -
24 залезать
tırmanmak,çıkmak; girmek; saklanmak* * *несов.; сов. - зале́зть1) ( взбираться) tırmanmak; çıkmak2) ( пробираться) girmekв дом зале́зли во́ры — eve hırsız girdi
3) ( прятаться) saklanmak••зале́зть в долги́ — borca batmak
зале́зть по го́рло в долги́ — borcu gırtlağa çıkmak
-
25 заплывать
yüzerek girmek* * *I несов.; сов. - заплы́тьII несов.; сов. - заплы́тьза буй не заплыва́й — şamandıranın ötesine geçme
( жиром) yağ bağlamak -
26 купаться
yıkanmak* * *несов.; сов. - вы́купаться -
27 лазить
-
28 наряжаться
1) zarif giyinmek; giyinip kuşanmak; takıp takıştırmakнаряжа́ться медве́дем — ayı kılığına girmek
-
29 подпадать
несов.; сов. - подпа́сть1) altına düşmeподпада́ть под чье-л. влия́ние — birinin etkisi altına düşmek
подпа́сть под власть кого-л. — birinin hakimiyeti altına girmek
2) тк. несов. (içine) girmekэ́то преступле́ние подпада́ет под статью́ деся́тую зако́на — bu suç kanunun onuncu maddesinin tarifine girer
-
30 поступать
1) yapmak, davranmak, hareket etmekон поступи́л по-дру́жески — dostça davrandı
вы поступи́ли с ним несправедли́во — ona haksızlık ettiniz
поступа́й, как зна́ешь — bildiğin gibi yap
2) girmek, yazılmak; kaydolmakпоступи́ть на рабо́ту — işe girmek
поступить в шко́лу / в учи́лище — okula yazılmak / kaydolmak
3) gelmekфру́кты поступа́ют самолётом — meyva uçakla gelmektedir
поступа́ть в прода́жу — satışa çıkmak
-
31 проползать
несов.; сов. - проползти́ря́дом проползла́ змея́ — yanından bir yılan geçti
2) ( заползать) sürünerek girmek; girmek (о насекомых, рептилиях) -
32 рука
kol* * *ж1) kol, el ( кисть)толщино́й с ру́ку (о косе) — bilek kadar / kalınlığında
взять ребёнка на́ руки — çocuğu kucağına almak
ходи́ть на рука́х — amuda kalkmış olarak elleri üstünde yürümek
ру́ки у него́ бы́ли в нару́чниках — bilekleri kelepçeliydi, bileklerinde kelepçe vardı
ты ему́ ру́ку не согнёшь (меряясь силами) — bileğini bükemezsin
не тро́гай рука́ми! — el sürme! elleme!
2) ( сторона) kol, sıraэ́тот дом по пра́вую ру́ку — bu ev sağ sıradadır
по пра́вую ру́ку от чего-л. — bir şeyin sağında
3) ( почерк) el yazısıписьмо́ напи́сано его́ руко́й — mektup (kendi) el yazısı ile yazılıdır
••рука́ правосу́дия — adaletin pençesi
быть в чьих-л. рука́х (находиться в полном подчинении) — birinin avucunun içinde olmak
вы́расти на рука́х у кого-л. — birinin avucunda büyümek
у него́ на рука́х больша́я семья́ — kalabalık bir aileyi geçindiriyor
она́ оста́лась с пятиме́сячным ребёнком на рука́х — kucağında beş aylık yavrusuyla kaldı
он вы́брал себе́ са́блю по руке́ — bileğine uygun bir kılıç seçti
попади́сь он мне в ру́ки,... — elime geçse... / düşse...
он собра́л всё, что попа́лось по́д руку — eline ne geçtiyse topladı
переходи́ть из рук в ру́ки — elden ele dolaşmak / geçmek
она́ мастери́ца на все ру́ки — kadının on parmağında on marifet var
держа́ть что-л. под руко́й — el altında bulundurmak
быть (всегда́) под рукой у кого-л. — birinin elinin altında olmak
ру́ки вверх! — eller yukarı!
ру́ки прочь от кого-чего-л.! — elini(zi) birinden, bir şeyden çek(in)!
рука́ о́б руку — el ele verip
мы рабо́таем рука́ о́б руку — el ele çalışıyoruz
они́ вы́шли и́з дому по́д руку — evden kolkola çıktılar
взять кого-л. по́д руку — birinin koluna girmek
взять кого-л. по́д руки — birinin iki koluna girmek
больно́го привели́ по́д руки — hasta iki kişinin kolunda geldi
у него́ там есть своя́ рука́ — orada dayısı var
из пе́рвых рук — ilk elden
из вторы́х рук — ikinci elden
ско́лько ты получа́ешь на́ руки? — senin eline ne geçiyor?
он пришёл проси́ть у отца́ руки его́ до́чери — kızı babasından istemeye geldi
у меня́ до э́того ру́ки не дохо́дят — buna elim değmiyor
у меня́ рука́ не поднима́ется на тако́е де́ло — bu işe elim varmıyor
туда́ руко́й пода́ть — orası dört adımlık bir yer
протяну́ть ру́ку дру́жбы кому-л. — dostluk elini uzatmak
пода́ть / протяну́ть ру́ку по́мощи кому-л. — yardım elini uzatmak
в э́том де́ле есть и его рука́ — bu işte onun da parmağı / eli vardır
он не подни́мет ру́ку на же́нщину — kadına el kaldırmaz o
как мо́жет подня́ться рука́ на ребёнка? — çocuğa nasıl el kalkar?
статья́ напи́сана от руки́ — yazı elle yazılmıştır
прибра́ть к рука́м — кого-л. avucunun içine almak; что-л. üstüne oturmak, iç etmek
быть у кого-л. пра́вой руко́й — birinin sağ kolu olmak
взять что-л. в свои́ ру́ки — kendi eline almak
взять полити́ческую власть в свои́ ру́ки — siyasal iktidarı eline geçirmek
держа́ть себя́ в рука́х — kendine sahip olmak
возьми́ себя́ в ру́ки! — kendine hakim ol
сосредото́читься в одни́х рука́х — tek elde toplanmak
через его́ ру́ки прошли́ со́тни докуме́нтов — onun elinden yüzlerce belge geçti
-
33 рядиться
уст.ряди́ться медве́дем — ayı kılığına girmek
••ряди́ться в ове́чью шку́ру — kuzu postuna bürünmek
в каки́е бы оде́жды он ни ряди́лся... — o, hangi kisveye bürünüp bürünsün...
-
34 садиться
несов.; сов. - сесть1) oturmakсади́ться на стул — sandalyeye oturmak
сади́ться за стол — masaya / masa başına oturmak
сесть верхо́м — ( на лошадь) ata binmek; (на стул и т. п.) ata biner gibi oturmak
2) ( на любое транспортное средство) binmek3) oturmak; geçmekсади́ться за уро́ки — ders çalışmaya oturmak
сади́ться на вёсла — küreğe geçmek
сади́ться за стол перегово́ров — görüşme masasına oturmak
4) girmekсесть в тюрьму́ — hapse girmek
сесть на три го́да — üç yıl hapis cezası giymek
5) başlamakсесть на дие́ту — perhize / rejime başlamak
6) konmak (о птице, насекомом); inmek (о самолёте, вертолёте, парашютисте)7) ( о светилах) batmak9) (суживаться, укорачиваться) çekmek, kısalmakмате́рия се́ла — kumaş çekti
пла́тье се́ло — entari kısaldı
••сесть на́ го́лову кому-л. — birinin başına / tepesine çıkmak
сесть на я́йца — kuluçkaya oturmak / yatmak
-
35 становиться
I несов.; сов. - стать I1) durmak; çıkmak; olmakстанови́ться в о́чередь (за чем-л.) — sıraya girmek; kuyruk olmak
стань ря́дом со мной — yanıma gelip dur
мы ста́ли в два ряда́ — iki sıra olduk
2) geçmekстать за прила́вок — tezgah başına geçmek
станови́ться на коле́ни — diz çökmek
стать на́ руки — amuda kalkmak
стать на цы́почки — ayaklarının burnu üstünde kalkmak
медве́дь стал на за́дние ла́пы — ayı art ayakları üzerine kalktı
4) в соч.стать ла́герем — kamp kurmak
стать на прива́л — mola vermek
••стать на лы́жи — kayağa başlamak
когда́ он стал на лёд / на коньки́? — patinaja ne zaman başlamıştı?
стать у вла́сти — iktidar başına geçmek
стать на путь социалисти́ческого разви́тия — sosyalist gelişim yoluna girmek
II несов.; сов. - стать II, врзстанови́ться на доро́ге кого-л. — birinin yolu üzerine dikilmek
olmak; hal almakстать материа́льной си́лой — maddi bir güç haline gelmek
стать учи́телем — öğretmen olmak
дни станови́лись коро́че — günler kısalıyordu
лицо́ её ста́ло стро́гим — yüzü sertleşti
оа́зис станови́лся пусты́ней — vaha çölleşmekteydi
станови́лось темно́ — ortalık kararıyordu
круго́м ста́ло темно́ — her yan karanlık kesildi
э́то ста́ло соверше́нно невозмо́жным — bu, büsbütün olanaksızlaştı
жизнь её станови́лась невыноси́мой — hayatı çekilmez bir hal alıyordu
э́то ста́ло на́шей перве́йшей зада́чей — bu, bizim bir numaralı görevimiz halini aldı
станови́ться тради́цией — gelenek haline gelmek; gelenekleşmek
в ко́мнате сра́зу ста́ло светло́ — odanın içi birden aydınlanıverdi
больно́му ста́ло ле́гче — hasta rahatladı
мне ста́ло ску́чно — canım sıkıldı
к ве́черу ста́ло прохла́дно — akşama doğru hava serinledi
в октябре́ ста́ло хо́лодно — Ekim ayında havalar soğudu
противоре́чия станови́лись бо́лее глубо́кими — çelişkiler daha da derinleşmekteydi
па́ртия станови́лась всё сильне́е — parti giderek güçlenmekteydi
-
36 строй
м1) düzen, sistem, rejimсоциалисти́ческий обще́ственный строй — sosyalist toplumsal düzen
госуда́рственный строй — devlet düzeni
племенно́й строй — kabile sistemi
2) yapı, sistemграммати́ческий строй языка́ — dilin gramer yapısı
3) sıra, safмы шли́ стро́ем — tabur olmuş yürüyorduk
4) воен. düzen, nizamпохо́дный строй — yürüyüş düzeni
строй фро́нта — мор. borda hattı
••вводи́ть что-л. в строй — işletmeye açmak, hizmete açmak / koymak
вступа́ть в строй — işletmeye açılmak, hizmete / servise girmek
вы́йти из стро́я — işlemez olmak; savaş dışı olmak воен.
выводи́ть что-л. из стро́я — işlemez / kullanılmaz hale getirmek; savaş dışı etmek
-
37 тратиться
masrafa girmek* * *несов.; сов. - истра́титьсяmasrafa girmek, paradan / masraftan çıkmak -
38 вступать в строй
işletmeye açılmak, hizmete girmek, servise girmekТурецко-русский словарь и русско-турецкий словарь по строительству и архитектуре > вступать в строй
-
39 беда
bela,dert,felaket* * *жпопа́сть в беду́ — belaya çatmak; başı derde / belaya girmek
принести́ кому-л. бе́ды — birinin başına belalar getirmek
••беда́, е́сли... —...sa felaket!
беда́ (мне) с э́тим ребёнком! — çocuk değil baş belası!
не беда́! — zararı yok
как на беду́ — belaya bak ki
пришла́ беда́ - отворя́й ворота́ — погов. bela geldi mi üst üste gelir
-
40 ближний
en yakın* * *е́хать бли́жним путём — kestirme yoldan gitmek
вступи́ть в бли́жний бой — спорт. kısa mesafeye girmek
••любо́вь к бли́жнему — yakın sevgisi
См. также в других словарях:
girmek — e, er 1) Dışarıdan içeriye geçmek İçeri girdiklerinde birinci film çoktan başlamıştı. H. Taner 2) Sığmak Elim bu eldivene girmiyor. 3) Katılmak, iltihak etmek Bugün edebiyat imtihanına girdim. Y. Z. Ortaç 4) Almak, fethetmek Ordularımız İstanbul… … Çağatay Osmanlı Sözlük
çene yarışına girmek — 1) karşı tarafı dinlemeksizin, susmamacasına tartışmak Arif gibi bir adamla çene yarışına girmek istememekle beraber susup oturamazdı. M. Ş. Esendal 2) çok konuşmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
damardan girmek — argo karşısındaki kişiyi en fazla etkileyebilecek noktadan konuya girmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
damat girmek — aileye güveyi olarak katılmak Öyle bir aileye damat girmek isterim. H. Taner … Çağatay Osmanlı Sözlük
dünyaevine girmek — evlenmek Yaşları daha genç görünüyor fakat buralarda yapılan ilk iş eli ekmek tutar tutmaz dünyaevine girmek olduğu için kim bilir kaç sene evvel evlendiler. R. N. Güntekin … Çağatay Osmanlı Sözlük
geyik etine girmek — genç kız, erginlik çağına girmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
içeri girmek — 1) bir iş veya alışverişte zarar etmek Bu işte bir milyar lira içeri girdim. 2) hapse girmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
devreye girmek — ilgilenmek, karışmak, araya girmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
kafese girmek — argo 1) aldatılıp kendisinden çıkar sağlanmak 2) hapse girmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
kuyruğa girmek — ayakta arka arkaya durulan diziye girmek İki kişinin arkasından kuyruğa girdiği sırada, seyis biletlerini alıyordu. N. Cumalı … Çağatay Osmanlı Sözlük
çileye girmek — dervişlerin kırk gün süre ile kendilerine uyguladıkları zorlu ve perhizli döneme girmek … Çağatay Osmanlı Sözlük