-
41 бомба
ж••влете́ть бо́мбой (как бо́мба) — bomba gibi içeri girmek
произвести́ впечатле́ние разорва́вшейся бо́мбы — bomba gibi patlamak, bomba etkisi yapmak
-
42 брать
almak,tutmak; ele geçirmek,zapt etmek; aşmak; sapmak,gitmek* * *несов.; сов. - взять1) врз almak; tutmakвзять ребёнка за́ руку — çocuğu elinden tutmak
не бери́ (рука́ми) — tutma
брать дете́й с собо́й — çocuklarını (beraber) almak
брать рабо́ту на́ дом — eve iş almak
возьми́ (с собо́й) зонт — yanına şemsiye al
в теа́тр его́ не взя́ли — onu tiyatroya almadılar
брать такси́ — taksi tutmak
брать что-л. в долг — eğreti almak
брать де́ньги взаймы́ — borç para almak
брать хлеб в бу́лочной — fırından ekmek almak
брать от жи́зни всё — перен. hayattan kâm almak
брать нало́ги — vergi almak
за э́то нало́гов не беру́т — bunun vergisi yoktur
брать сло́во с кого-л. — перен. (birinden) söz almak; (birine) söz verdirmek
брать пле́нных — esir almak
престу́пника взя́ли но́чью — suçluyu gece tuttular
брать кре́пость шту́рмом — kaleyi hücumla almak
взять ферзя́ — шахм. veziri almak
2) ( делать вывод) çıkarmak, uydurmakотку́да ты взял, что мы уезжа́ем? — nereden çıkardın gideceğimizi?
3) перен. ( овладевать) almak; tutmak; işlemekменя́ смех берёт — gülesim geliyor
меня́ взял страх — beni bir korkudur aldı
тут меня́ взяло́ сомне́ние — derken şüpheye düştüm
4) ( преодолевать) aşmakбрать препя́тствие — engeli aşmak
по́езд брал подъём — tren rampayı çıkıyordu
5) в соч.он берёт прилежа́нием — ona başarı kazandıran çalışkanlığıdır
6) в соч.э́то стекло́ пу́ля не берёт — bu cama kurşun işlemez
меня́ и снотво́рное не берёт — uykum ilacı da tutmuyor
ружьё берёт на две́сти ме́тров — çiftenin atımı iki yüz metre
э́ту до́ску ножо́м не возьмёшь — bu tahtayı bıçakla kesemezsin
7) ( направляться) gitmek; sapmakбрать вле́во — sola sapmak
бери́ пря́мо — doğru git
8) ( о неожиданном действии) kalkmak, tutmakа он взял и / да уе́хал — tuttu gitti
9) с некоторыми сущ. образуют устойчивые сочетаниябрать в расчёт — hesaba almak / katmak
брать кого-л. под защи́ту — himayesine almak
брать нача́ло (восходить) — (kadar) inmek
брать направле́ние на... — yönünü tutmak
••брать в свиде́тели — tanık tutmak / göstermek
брать приме́р с кого-л. — örnek almak
брать на себя́ — üstlenmek, üstüne almak
брать на себя́ отве́тственность за что-л. — (bir şeyin) sorumluluğunu üstüne almak / üstlenmek
брать на себя́ расхо́ды по... —... giderlerini üstlenmek
брать (на себя́) обяза́тельство — taahhüt altına girmek
брать вину́ на себя́ — suçu üstüne almak
брать сло́во (на собрании) — söz almak
брать руково́дство в свои́ руки́ — yönetimi eline almak
брать себя́ в ру́ки — kendine hâkim olmak
брать верх над кем-чем-л. — (birine, bir şeye) üstün gelmek, galebe çalmak
пу́ля его́ не берёт — onun kurşun işlemezliği var, ona kurşun geçmiyor
да́же го́ды его́ не беру́т — onu yıllar bile alt edemiyor
взять / возьмём тако́й вопро́с:... — şu sorunu ele alalım:...
-
43 вахта
vardiya* * *ж1) мор. vardiyaстать на ва́хту — vardiyaya girmek
ко́нчить ва́хту — vardiyadan çıkmak
2) перен. ( самоотверженная работа) özveri ile çalışmaстать на уда́рную ва́хту в честь чего-л. — bir şey dolayısıyla / şerefine özel bir şevk ve gayretle çalışmaya başlamak
-
44 вихрем
в соч.влете́ть ви́хрем — kasırga gibi içeri girmek
-
45 вкатываться
несов.; сов. - вкати́ться -
46 вклиниваться
несов.; сов. - вкли́ниться(takoz girer gibi) girmek; sokulmak -
47 вползать
несов.; сов. - вползти́ -
48 вторгаться
istila etmek* * *несов.; сов. - вто́ргнутьсяtecavüz etmek; istila etmekвторга́ться в территориа́льные во́ды — karasularına tecavüz etmek
вторга́ться в воздушное простра́нство страны́ — ülkenin hava sahasına girmek
вторга́ться в чужи́е права́ — başkasının haklarına tecavüz etmek
-
49 гражданство
yurttaşlık,uyrukluk* * *сyurttaşlık; uyruklukприня́ть сове́тское гражда́нство — Sovyet uyrukluğuna girmek
лиши́ть кого-л. гражда́нства — vatandaşlıktan / yurttaşlıktan çıkarmak
лицо́ без гражда́нства — uyruksuz
-
50 грезиться
несов.; сов. - пригре́зиться( сниться) düşüne / rüyasına girmek -
51 деваться
kaybolmak; barınmak,sığınmak* * *разг.1) ( исчезать) kaybolmakкуда́ дева́лась её была́я красота́? — hani onun eski güzelliği?
2) ( приютиться) barınmak; sığınmakнам не́куда дева́ться — barınacak bir yerimiz yok
••от э́того никуда́ не де́нешься — bundan hiç kaçınılamaz
не знать, куда́ дева́ться (от стыда) — yerlere girmek
-
52 действие
eylem,davranış; harekât; işleme,çalışma,yürürlük; etki; eylem,olay; perde (oyun); işlem* * *с1) eylem; davranışеди́нство де́йствий — eylem birliği
созна́тельные де́йствия — bilinçli davranışlar / eylemler
перейти́ к де́йствию — eyleme geçmek
он свобо́ден в свои́х де́йствиях — eyleminde özgürdür
2) мн., воен. harekatвое́нные де́йствия — askeri harekat; muhasamat
наступа́тельные (боевы́е) де́йствия — taarruz harekatı
3) işleme, çalışma; yürürlükпривести́ мото́р / дви́гатель в де́йствие — motoru çalıştırmak
вступи́ть в де́йствие (о заводе и т. п.) — işletmeye açılmak, devreye girmek
де́йствие зако́на сто́имости — değer kanununun işleyişi
ввести́ зако́н в де́йствие — yasayı yürürlüğe koymak
4) etkiпод де́йствием алкого́ля — alkol etkisiyle
ока́зывать де́йствие на кого-что-л. — birini, bir şeyi etkilemek
5) eylem; olayде́йствие рома́на происхо́дит... — romanın eylemi... yer alıyor
6) perdeпье́са в трёх де́йствиях — üç perdeli oyun
7) мат. işlemчеты́ре де́йствия арифме́тики — dört işlem
-
53 день
gündüz* * *м1) günкако́й сего́дня день (неде́ли)? — bugün ne?
до вчера́шнего дня — düne kadar / değin
о́тпуск на пять дней — beş günlük izin
пое́хать на́ три́ дня — üç günlüğüne / üç gün için gitmek
пое́хать на́ день (без ночёвки) — günübirlik gitmek
вступа́ть в си́лу со дня опубликова́ния — neşir tarihinden itibaren yürürlüğe girmek
столе́тие со дня основа́ния заво́да — fabrikanın yüzüncü kuruluş yılı
он зараба́тывает де́сять рубле́й в день — günde on ruble kazanıyor; gündeliği on rubledir
газе́та дохо́дит до чита́теля в тот же день — gazete, okurlarının eline gününde ulaşır
за́ день (в продолжение дня) — bir gün içinde
нанима́ть / снима́ть что-л. за́ три́ рубля́ в день — bir şeyi günlüğü üç rubleye kiralamak
в оди́н и тот же день — aynı gün
в э́тот / в тот день — o gün
с ка́ждым днём — her geçen gün
2) (дни) мн. zaman, sıra; çağв на́ши дни — günümüzde, zamanımızda
в дни войны́ — savaş sırasında
Евро́па на́ших дней — günümüz Avrupa'sı
••день ото дня́ — günden güne
его́ дни сочтены́ — günleri sayılı
до конца́ свои́х дней — ömrünün sonuna kadar
(и) день и ночь — gece gündüz, geceli gündüzlü
в оди́н прекра́сный день — günün birinde
среди́ / средь бе́ла дня — güpegündüz
-
54 держать
tutmak,bulundurmak; dayanmak; beslemek* * *1) врз tutmak; bulundurmakдержа́ть что-л. в рука́х — (elinde) tutmak
держа́ть что-л. над огнём — ateşe tutmak
он держа́л во́ра за́ ру́ку — hırsızın kolunu kavramıştı
она́ держа́ла квартира́нтов — разг. kiracı alırdı
он не держа́л прислу́ги — hizmetçi tutmazdı
он держа́л ла́вку — уст. bir dükkan işletiyordu
иди́, тебя́ никто́ не де́ржит — seni tutan yok, git
держа́ть цветы́ на балко́не — çiçekleri balkonda tutmak / bulundurmak
держа́ть мя́со в холоди́льнике — eti buzdolabında saklamak
э́тот проду́кт нельзя́ держа́ть в холоди́льнике бо́льше неде́ли — bu besin maddesi buzdolabında bir haftadan fazla bekletilemez
держа́ть дом в чистоте́ — evini temiz tutmak
держа́ть миллио́нную а́рмию — milyonluk bir orduyu ayakta tutmak
держа́ть где-л. свои́ войска́ — bir yerde askeri kuvvetlerini bulundurmak
он держа́л пе́рвенство не́сколько лет — перен. birkaç yıl içinde birinciliği kimseye kaptırmamıştı
не держи́ о́кна откры́тыми — pencereleri açık bırakma
2) dayanmakкро́влю де́ржат столбы́ — çatı direklere dayanıyor
держа́ть напо́р воды́ — suyun basıncına dayanmak
3) beslemekдержа́ть кур — tavuk beslemek
она́ держа́ла двух ко́шек — iki kedi besliyordu; iki kedisi vardı
••держа́ть сло́во — sözünü tutmak; sözünün eri olmak
держа́ть экза́мен — sınav vermek; sınava girmek
держа́ть себя́ в рука́х — kendine hakim olmak
держа́ть что-л. в свои́х рука́х — elinde tutmak
держа́ть кого-л. в рука́х — avucunun içinde tutmak
держа́ть путь на юг — güney yönünde yol almak
кора́бль держа́л курс на за́пад — gemi batıya doğru rota alıyordu
так держа́ть! — мор. rotaya devam!
-
55 десятка
on; onluk; onlu* * *ж1) ( цифра) on2) разг. onluk3) карт. onluдеся́тка пик — maça onlusu
••войти́ в пе́рвую деся́тку — спорт. ilk on arasına girmek
-
56 досягаемость
menzil* * *ж, воен.в преде́лах досяга́емости огня́ — ateş menzili içinde
оказа́ться в преде́лах досяга́емости баллисти́ческих раке́т — balistik füzelerin ulaşım sahası içine girmek
-
57 забегать
koşmaya başlamak* * *I заб`егатьсов.II забег`атьв коридо́ре забегали — koridorda koşuşmalar başladı
несов.; сов. - забежа́ть1) ( бегом входить) koşarak girmek; dalmak2) разг. ( заходить) uğramak; girip çıkmak -
58 забрести
сов., разг.(куда-л.) girmek -
59 задувать
üflemek,püflemek; esmek* * *I несов.; сов. - заду́ть( гасить) üflemek; püflemek; üfleyip söndürmekзаду́ть свечу́ — mumu püf diye / püfleyip söndürmek
••IIзаду́ть до́мну — yüksek fırını devreye sokmak
1) ( о ветре) esmek; esmeye başlamak2) ( проникать - о ветре) girmek; tutmak -
60 заезжать
uğramak (araç ile)* * *несов.; сов. - зае́хать1) ( приезжать ненадолго) (araba v.s. ile) uğramak2) (за кем-чем-л.) almaya gelmekя зае́ду за ва́ми на такси́ — taksi ile gelir, sizi alırım
3) (попадать не туда, куда следует) girmekна́ша маши́на зае́хала в боло́то — bindiğimiz araba bir bataklığa girmiş
См. также в других словарях:
girmek — e, er 1) Dışarıdan içeriye geçmek İçeri girdiklerinde birinci film çoktan başlamıştı. H. Taner 2) Sığmak Elim bu eldivene girmiyor. 3) Katılmak, iltihak etmek Bugün edebiyat imtihanına girdim. Y. Z. Ortaç 4) Almak, fethetmek Ordularımız İstanbul… … Çağatay Osmanlı Sözlük
çene yarışına girmek — 1) karşı tarafı dinlemeksizin, susmamacasına tartışmak Arif gibi bir adamla çene yarışına girmek istememekle beraber susup oturamazdı. M. Ş. Esendal 2) çok konuşmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
damardan girmek — argo karşısındaki kişiyi en fazla etkileyebilecek noktadan konuya girmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
damat girmek — aileye güveyi olarak katılmak Öyle bir aileye damat girmek isterim. H. Taner … Çağatay Osmanlı Sözlük
dünyaevine girmek — evlenmek Yaşları daha genç görünüyor fakat buralarda yapılan ilk iş eli ekmek tutar tutmaz dünyaevine girmek olduğu için kim bilir kaç sene evvel evlendiler. R. N. Güntekin … Çağatay Osmanlı Sözlük
geyik etine girmek — genç kız, erginlik çağına girmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
içeri girmek — 1) bir iş veya alışverişte zarar etmek Bu işte bir milyar lira içeri girdim. 2) hapse girmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
devreye girmek — ilgilenmek, karışmak, araya girmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
kafese girmek — argo 1) aldatılıp kendisinden çıkar sağlanmak 2) hapse girmek … Çağatay Osmanlı Sözlük
kuyruğa girmek — ayakta arka arkaya durulan diziye girmek İki kişinin arkasından kuyruğa girdiği sırada, seyis biletlerini alıyordu. N. Cumalı … Çağatay Osmanlı Sözlük
çileye girmek — dervişlerin kırk gün süre ile kendilerine uyguladıkları zorlu ve perhizli döneme girmek … Çağatay Osmanlı Sözlük