Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

familiari

  • 41 liederlich

    liederlich, neglegens, in etwas, in alqa re (nachlässig übh. v. Pers. u. Dingen, z.B. in der Kleidung, in cultu: in der Wirtschaft, in re familiari). – dissolutus, in etwas, in alqa re (der sich alles Zwanges entbunden hat, locker, z.B. in der Wirtschaft, in re familiari: dann von dem, was von solcher Ungebundenheit zeugt, z.B. l. Lebenswand el, mores dissoluti; vita dissoluta). – nequam (nichtsnutzig, bes. v. Sklaven). – libidinosus. libidinibus deditus (wollüstig, v. Pers.; ersteres auch v. Zuständen, z.B. Jugend, Leben). – plenus stupri (voll Unzucht, verhurt, z.B. homo). – perditus (verdorben, verkommen, z.B. l. Gesindel, perditi homines). – luxu perditus (durch Schwelgerei verkommen, z.B. adulescentia). – perditae luxuriae (in grundlose Schwelgerei versunken, z.B. adulescens). – ein l. Haus, deversorium libidinum (als zeitweiliger Sitz der Wollust); lupānar. lustrum (als Bordell). – eine l. Dirne, scortum; meretrix (feile D.). – ein l. Leben führen, cum meretricibus lenonibusque vivere.Adv.neglegenter; dissolute; libidinose (alle z.B. leben, vivere). Liederlichkeit, neglegentia (Nachlässigkeit übh.). – mores dissoluti. vita dissoluta (lockeres Betragen, lockerer Lebenswandel). – nequitia od. nequities (nichtsnutzige Streiche). – vita libidinosa od. libidinibus dedita (ausschweifender Lebenswandel). – L. in der Jugend, adulescentia libidinosa et intemperans: jmd. zur L. verführen, alqm ad nequitiam adducere.

    deutsch-lateinisches > liederlich

  • 42 augeo

    augĕo, ēre, auxi, auctum    - arch. inf. passif augerier, Plaut. Merc. 48 --- auxitis = auxeritis Liv. 29, 27. 3 --- [décad.] formes de la 3e conj.: augĕre Commod. Apol. 607, etc.    - [gr]gr. αὔξω, αὐξάνω. - tr. - [st1]1 [-] faire croître, accroître, augmenter.    - numerum pugnantium augere, Caes. BG. 7, 48, 2: augmenter le nombre des combattants.    - aucto exercitu, Cic. Fam. 10, 8, 4: l'armée étant accrue.    - copiis auctus, Curt.: ayant reçu des renforts.    - res familiaris augeatur parsimonia, Cic. Off. 1, 92: que le patrimoine s'accroisse par l'épargne.    - stipendii augendi causā, Caes. BC. 3, 110, 5: en vue d'une augmentation de solde.    - de urbe augenda, Cic. Att. 13, 20: au sujet de l'accroissement de la ville.    - (res) quas natura alit, auget, tuetur, Cic. Fin. 5, 26: (les choses) que la nature nourrit, fait croître et conserve. [st1]2 [-] au fig. augmenter, développer [rendre plus fort, plus intense...]; aggraver.    - nostris animus augetur, Caes. BG. 7, 70, 3: chez les nôtres le courage s'accroît.    - suspicionem augere, Cic. Clu. 79: augmenter un soupçon.    - plebis libertatem et commoda tueri atque augere, Cic. Sest. 137: protéger, développer la liberté et le bien-être du peuple.    - hujus dignitas in dies augebatur, Caes. BG. 7, 30, 3: son prestige croissait de jour en jour.    - dies non modo non levat luctum, sed etiam auget, Cic. Att. 3, 15, 2: le temps, bien loin de soulager mon affliction, ne fait même que l'augmenter.    - spem augere, Cic. Phil. 12, 2: augmenter l'espoir.    - periculum augere, Caes. BG. 5, -31, 5: augmenter le danger.    - terrorem augere, Caes. BC. 3, 64, 2: augmenter l'effroi.    - non verbi neque criminis augendi causā complector omnia, Cic. Verr. 4, 2: ce n'est point par manière de parler ni pour grossir l'accusation que j'embrasse tout cet ensemble.    - (aer) humorem colligens terram auget imbribus, Cic. Nat. 2, 101: (l'air) se chargeant d'eau développe (fertilise) la terre par les pluies.    - triumphis auxit nomen populi Romani, Cic. Dom. 19: par ses triomphes il accrut le renom du peuple romain.    - ne omnia me nimis augere atque ornare arbitrentur, Cic. Verr. 4, 124: pour qu'ils ne croient pas que je grossis et embellis tout à l'excès.    - rem augere laudando vituperandoque rursus affligere, Cic. Br. 47: faire valoir une chose en la vantant et inversement, en la critiquant, la déprécier.    - auget adsentator id, quod is, cujus ad voluntatem dicitur, vult esse magnum, Cic. Lael. 98: le flatteur grossit ce que l'homme à qui il veut plaire désire qu'on trouve grand.    - Acesines Indum auget, Curt. 8: l'Acésinés grossit l'Indus (l'Acésinès est un affluent de l'Indus). [st1]3 [-] exalter (par la parole), rehausser, glorifier, exagérer; enrichir, améliorer.    - aliquem augere: rehausser qqn, aider qqn à se développer, honorer qqn, enrichir qqn...    - quaecumque homines homini tribuunt ad eum augendum atque honestandum, Cic. Off. 2, 21: tout ce que les hommes font pour rehausser et honorer un de leurs semblables, cf. Fam. 7, 12, 2 ; Att. 8, 3, 3.    - quod ab eo genere celebratus auctusque erat, Sall. J. 86, 3: parce qu'il devait la diffusion de son nom et son élévation à cette catégorie de citoyens.    - auctus adjutusque a Demosthene, Nep. Phoc. 2, 3: poussé et soutenu par Démosthène.    - aliquem (aliquid) aliqua re augere: faire croître qqn (qqch) par qqch, rehausser par qqch, etc.    - filiolo me auctum scito, Cic. Att. 1, 2, 1: sache que je suis augmenté d'un petit garçon [que ma famille s'est augmentée].    - Di me augent, Plaut.: les dieux me comblent.    - solum te auget temporis spatium, Plin. Pan. 24: pour toi seul le temps ajoute du prix au mérite.    - aut honoribus aucti aut re familiari, Cic. Nat. 3, 86: ayant reçu un accroissement ou de dignités ou de biens.    - scientiā aliquem augere, Cic. Off. 1, 1: faire faire des progrès à qqn en savoir (l'enrichir de connaissances).    - quibus non modo non orbari, sed etiam augeri senectus solet, Cic. CM 17: et ces dons, d'ordinaire, non seulement la vieillesse n'en est pas privée, mais elle en tire même du prestige.    - Sullanos possessores divitiis augere, Cic. Agr. 2, 69: enrichir les propriétaires créés par Sylla.    - veteranos augere commodis, Cic. Phil. 11, 37: améliorer le sort des vétérans.    - spoliis ornati auctique, Cic. Amer. 8: pourvus et enrichis de dépouilles, cf. Verr. 3, 138 ; 4, 21; 5, 80, etc.    - rem publicam augere imperio, agris, vectigalibus, Cic. Off. 2, 85: grandir l'état en domination, en territoires, en tributs. [st1]4 [-] pourvoir richement, honorer (t. de la langue religieuse).    - augere aram (donis): honorer l'autel par des offrandes. - intr. - [st1]5 [-] croître, s'agrandir.    - Cat. Orig. 20 d. GELL. 18, 2, 7; Sall. Phil. 6 (H. 1, 77).
    * * *
    augĕo, ēre, auxi, auctum    - arch. inf. passif augerier, Plaut. Merc. 48 --- auxitis = auxeritis Liv. 29, 27. 3 --- [décad.] formes de la 3e conj.: augĕre Commod. Apol. 607, etc.    - [gr]gr. αὔξω, αὐξάνω. - tr. - [st1]1 [-] faire croître, accroître, augmenter.    - numerum pugnantium augere, Caes. BG. 7, 48, 2: augmenter le nombre des combattants.    - aucto exercitu, Cic. Fam. 10, 8, 4: l'armée étant accrue.    - copiis auctus, Curt.: ayant reçu des renforts.    - res familiaris augeatur parsimonia, Cic. Off. 1, 92: que le patrimoine s'accroisse par l'épargne.    - stipendii augendi causā, Caes. BC. 3, 110, 5: en vue d'une augmentation de solde.    - de urbe augenda, Cic. Att. 13, 20: au sujet de l'accroissement de la ville.    - (res) quas natura alit, auget, tuetur, Cic. Fin. 5, 26: (les choses) que la nature nourrit, fait croître et conserve. [st1]2 [-] au fig. augmenter, développer [rendre plus fort, plus intense...]; aggraver.    - nostris animus augetur, Caes. BG. 7, 70, 3: chez les nôtres le courage s'accroît.    - suspicionem augere, Cic. Clu. 79: augmenter un soupçon.    - plebis libertatem et commoda tueri atque augere, Cic. Sest. 137: protéger, développer la liberté et le bien-être du peuple.    - hujus dignitas in dies augebatur, Caes. BG. 7, 30, 3: son prestige croissait de jour en jour.    - dies non modo non levat luctum, sed etiam auget, Cic. Att. 3, 15, 2: le temps, bien loin de soulager mon affliction, ne fait même que l'augmenter.    - spem augere, Cic. Phil. 12, 2: augmenter l'espoir.    - periculum augere, Caes. BG. 5, -31, 5: augmenter le danger.    - terrorem augere, Caes. BC. 3, 64, 2: augmenter l'effroi.    - non verbi neque criminis augendi causā complector omnia, Cic. Verr. 4, 2: ce n'est point par manière de parler ni pour grossir l'accusation que j'embrasse tout cet ensemble.    - (aer) humorem colligens terram auget imbribus, Cic. Nat. 2, 101: (l'air) se chargeant d'eau développe (fertilise) la terre par les pluies.    - triumphis auxit nomen populi Romani, Cic. Dom. 19: par ses triomphes il accrut le renom du peuple romain.    - ne omnia me nimis augere atque ornare arbitrentur, Cic. Verr. 4, 124: pour qu'ils ne croient pas que je grossis et embellis tout à l'excès.    - rem augere laudando vituperandoque rursus affligere, Cic. Br. 47: faire valoir une chose en la vantant et inversement, en la critiquant, la déprécier.    - auget adsentator id, quod is, cujus ad voluntatem dicitur, vult esse magnum, Cic. Lael. 98: le flatteur grossit ce que l'homme à qui il veut plaire désire qu'on trouve grand.    - Acesines Indum auget, Curt. 8: l'Acésinés grossit l'Indus (l'Acésinès est un affluent de l'Indus). [st1]3 [-] exalter (par la parole), rehausser, glorifier, exagérer; enrichir, améliorer.    - aliquem augere: rehausser qqn, aider qqn à se développer, honorer qqn, enrichir qqn...    - quaecumque homines homini tribuunt ad eum augendum atque honestandum, Cic. Off. 2, 21: tout ce que les hommes font pour rehausser et honorer un de leurs semblables, cf. Fam. 7, 12, 2 ; Att. 8, 3, 3.    - quod ab eo genere celebratus auctusque erat, Sall. J. 86, 3: parce qu'il devait la diffusion de son nom et son élévation à cette catégorie de citoyens.    - auctus adjutusque a Demosthene, Nep. Phoc. 2, 3: poussé et soutenu par Démosthène.    - aliquem (aliquid) aliqua re augere: faire croître qqn (qqch) par qqch, rehausser par qqch, etc.    - filiolo me auctum scito, Cic. Att. 1, 2, 1: sache que je suis augmenté d'un petit garçon [que ma famille s'est augmentée].    - Di me augent, Plaut.: les dieux me comblent.    - solum te auget temporis spatium, Plin. Pan. 24: pour toi seul le temps ajoute du prix au mérite.    - aut honoribus aucti aut re familiari, Cic. Nat. 3, 86: ayant reçu un accroissement ou de dignités ou de biens.    - scientiā aliquem augere, Cic. Off. 1, 1: faire faire des progrès à qqn en savoir (l'enrichir de connaissances).    - quibus non modo non orbari, sed etiam augeri senectus solet, Cic. CM 17: et ces dons, d'ordinaire, non seulement la vieillesse n'en est pas privée, mais elle en tire même du prestige.    - Sullanos possessores divitiis augere, Cic. Agr. 2, 69: enrichir les propriétaires créés par Sylla.    - veteranos augere commodis, Cic. Phil. 11, 37: améliorer le sort des vétérans.    - spoliis ornati auctique, Cic. Amer. 8: pourvus et enrichis de dépouilles, cf. Verr. 3, 138 ; 4, 21; 5, 80, etc.    - rem publicam augere imperio, agris, vectigalibus, Cic. Off. 2, 85: grandir l'état en domination, en territoires, en tributs. [st1]4 [-] pourvoir richement, honorer (t. de la langue religieuse).    - augere aram (donis): honorer l'autel par des offrandes. - intr. - [st1]5 [-] croître, s'agrandir.    - Cat. Orig. 20 d. GELL. 18, 2, 7; Sall. Phil. 6 (H. 1, 77).
    * * *
        Augeo, auges, auxi, auctum, augere, Accroistre, Faire plus grand.
    \
        Augere et amplificare. Cic. Augmenter et multiplier.
    \
        Animum inimicorum augere. Plaut. Augmenter leur courage, Les enhardir.
    \
        Animos augere. Stat. Prendre grand courage.
    \
        Aliquem augere. Tacit. Enrichir aucun.
    \
        Augere, atque honestare aliquem. Cic. Luy augmenter ses biens et ses estas.
    \
        Augere et ornare aliquem. Cicero. Luy accroistre ses biens et honneurs.
    \
        Articulos auxerat macies. Ouid. Avoit faict les joinctures plus grosses et plus apparentes.
    \
        Auxilia augere. Plaut. Envoyer secours, Envoyer du renfort.
    \
        Ciuitatem augere procreatione liberorum. Plaut. Peupler.
    \
        Cognomento aliquo augeri. Tacit. Estre honoré de quelque surnom ou tiltre honorable.
    \
        Culpam suam augere. Plin iunior. Accroistre sa coulpe.
    \
        Dignitatem augere et nomen alicuius. Cic. Accroistre.
    \
        Diuitiis augere aliquem. Cic. Enrichir aucun.
    \
        Dona precibus augere. Ouid. Prier en faisant un present.
    \
        Exercitationes animi augere. Cic. Se habituer, De plus en plus prendre exercices.
    \
        Gratiam augere. Plin. Faire trouver meilleur.
    \
        Industriam alicuius augere. Terent. Bailler courage de faire de mieulx en mieulx.
    \
        Iracundiam alterius augere. Terent. L'enflamber et inciter de plus en plus, Le courroucer d'advantage.
    \
        Laetitia augeri. Cic. Recevoir accroissement de joye.
    \
        Memoriam immortalem posteritatis augere. Cic. Rendre la memoire de son hoirie immortelle.
    \
        Munus verbis augere. Cic. Enrichir de parolles un present.
    \
        Nominibus imperatoriis augere aliquem. Tacit. L'honorer de nom et tiltre d'empereur.
    \
        Numerum augere. Plaut. Accroistre.
    \
        Opes augere. Cic. Profiter en biens.
    \
        Opinionem timoris augere. Caes. Accroistre la paour d'autruy.
    \
        Peculium augere. Plaut. Accroistre ses biens.
    \
        Pretia rerum commentis augere. Plin. Encherir, Vendre plus cher.
    \
        Religione merces augere. Plin. Les faire plus valoir.
    \
        Rem augere. Horat. Cic. Accroistre son bien.
    \
        Scientia augere aliquem. Cic. Faire plus scavant.
    \
        Spem augere. Caes. Donner plus grande esperance.
    \
        Suspicionem augere rei alicuius. Cic. Bailler plus grand souspecon.
    \
        Terrorem augere. Caes. Espovanter et effrayer de plus en plus.
    \
        Vectigalia belli augere. Caesar. Haulser ou accroistre.
    \
        Vias fortunae augere. Propert. Trouver nouveauls moyens d'acquerir richesses.

    Dictionarium latinogallicum > augeo

  • 43 benignitas

    bĕnignĭtās, ātis, f. [benignus] [st1]1 [-] bonté, bienveillance.    - summa cum benignitate aliquem audire, Cic. Sest. 31: écouter qqn avec une extrême bienveillance.    - si... in eum benignitatis plurimum conferetur, Cic. Off. 1, 50: si on lui accorde le plus de bienveillance. [st1]2 [-] obligeance, bienfaisance, générosité.    - largitio, quae fit ex re familiari, fontem ipsum benignitatis exhaurit, Cic. Off. 2, 52: les largesses, qui se puisent dans le patrimoine, tarissent la source même de la bienfaisance.    - beneficentia, quam eandem vel benignitatem vel liberalitatem appellari licet, Cic. Off. 1, 20: la bienfaisance que l'on peut appeler aussi ou obligeance ou générosité.    - benignitas in aliquem, Cic. Clu. 196: générosité à l'égard de qqn.    - fig. benignitas terrae, Col. 4, 24, 12: générosité du sol.    - benignitas naturae, Plin. 1, 29, 30: générosité de la nature.
    * * *
    bĕnignĭtās, ātis, f. [benignus] [st1]1 [-] bonté, bienveillance.    - summa cum benignitate aliquem audire, Cic. Sest. 31: écouter qqn avec une extrême bienveillance.    - si... in eum benignitatis plurimum conferetur, Cic. Off. 1, 50: si on lui accorde le plus de bienveillance. [st1]2 [-] obligeance, bienfaisance, générosité.    - largitio, quae fit ex re familiari, fontem ipsum benignitatis exhaurit, Cic. Off. 2, 52: les largesses, qui se puisent dans le patrimoine, tarissent la source même de la bienfaisance.    - beneficentia, quam eandem vel benignitatem vel liberalitatem appellari licet, Cic. Off. 1, 20: la bienfaisance que l'on peut appeler aussi ou obligeance ou générosité.    - benignitas in aliquem, Cic. Clu. 196: générosité à l'égard de qqn.    - fig. benignitas terrae, Col. 4, 24, 12: générosité du sol.    - benignitas naturae, Plin. 1, 29, 30: générosité de la nature.
    * * *
        Benignitas, pen. cor. Plaut. Liberalité, Largesse.
    \
        Nuncubi meam benignitatem sensisti in te claudier? Terent. As tu en quelque endroict aperceu que je n'aye esté liberal envers toy?
    \
        Benignitas, Clementia. Plaut. Doulceur, Courtoisie, Benignité.
    \
        Dei benignitate. Cic. Par le bien et grace de Dieu.
    \
        Naturae benignitas. Cic. Liberalité, ou Largesse de nature.

    Dictionarium latinogallicum > benignitas

  • 44 destituo

    destituo, ĕre, stitŭi, stitutum - tr. - [st2]1 [-] établir, placer (en séparant, ou en éloignant), poser, mettre à part. [st2]2 [-] abandonner, quitter, délaisser; supprimer; cesser, omettre. [st2]3 [-] décevoir, tromper, frustrer.    - destituere aliquem ante pedes, Liv.: placer à ses pieds.    - a re familiari destitutus: sans fortune.    - destituere honorem: supprimer un honneur.    - fugam destituere, Ov.: cesser de fuir.    - spem alicujus destituere: tromper l’espoir de qqn.    - spem vindemiae destituere, Col. 4, 24, 12: tromper l'espérance du vendangeur.    - conata alicujus destituere, Vell. 2, 42: trahir les efforts de qqn.    - destituere deos mercede, Hor. Od. 3, 3, 21: frustrer les dieux de leur salaire.
    * * *
    destituo, ĕre, stitŭi, stitutum - tr. - [st2]1 [-] établir, placer (en séparant, ou en éloignant), poser, mettre à part. [st2]2 [-] abandonner, quitter, délaisser; supprimer; cesser, omettre. [st2]3 [-] décevoir, tromper, frustrer.    - destituere aliquem ante pedes, Liv.: placer à ses pieds.    - a re familiari destitutus: sans fortune.    - destituere honorem: supprimer un honneur.    - fugam destituere, Ov.: cesser de fuir.    - spem alicujus destituere: tromper l’espoir de qqn.    - spem vindemiae destituere, Col. 4, 24, 12: tromper l'espérance du vendangeur.    - conata alicujus destituere, Vell. 2, 42: trahir les efforts de qqn.    - destituere deos mercede, Hor. Od. 3, 3, 21: frustrer les dieux de leur salaire.
    * * *
        Destituo, destituis, destitui, destitutum, pe. prod. destituere, Ex de et statuo: vt Destituere rem inchoatam. Liu. Delaisser.
    \
        Destituere aliquem. Cic. Abandonner.
    \
        Pietas et fides destituunt. Lucan. S'en vont, Nous delaissent.
    \
        Comitem destituere. Ouid. Abandonner, Delaisser.
    \
        Sorti fortunas destituere. Cice. Delaisser ses biens au hazard de fortune.
    \
        In coeptum opus destituere. Ouid. Delaisser.
    \
        Poma destituunt famem. Senec. S'enfuyent arriere de Tantalus affamé.
    \
        Preces destituere. Ouid. Cesser de prier, Delaisser les prieres.
    \
        Destituere spem. Liu. Rompre l'entreprinse et esperance d'aucun, Le frustrer de son esperance.
    \
        Spe destitui. Ouid. Estre frustré de son espoir.
    \
        Destituere studia alicuius. Liu. Defaillir à faire son debvoir envers luy, et à respondre à la bonne volunté et affection qu'il ha envers nous.
    \
        Destituere, pro Fallere fidem. Cic. Ne point tenir sa promesse, Faillir de promesse, Ne fournir pas ce qu'on a maintenu.

    Dictionarium latinogallicum > destituo

  • 45 destitutus

    destitutus, a, um part. passé de destituo. [st2]1 [-] établi, placé. [st2]2 [-] délaissé, abandonné, privé, dépouillé, dépourvu de. [st2]3 [-] enlevé, ôté. [st2]4 [-] trompé, trahi.    - a re familiari destitutus: sans fortune.    - (a) spe destitutus: trompé dans son espérance, déçu.
    * * *
    destitutus, a, um part. passé de destituo. [st2]1 [-] établi, placé. [st2]2 [-] délaissé, abandonné, privé, dépouillé, dépourvu de. [st2]3 [-] enlevé, ôté. [st2]4 [-] trompé, trahi.    - a re familiari destitutus: sans fortune.    - (a) spe destitutus: trompé dans son espérance, déçu.
    * * *
        Destitutus, pen. prod. Participium. Cic. Delaissé, Destitué.
    \
        Destitutus bonis. Cic. Privé, Desprouveu.

    Dictionarium latinogallicum > destitutus

  • 46 parsimonia

    parsĭmōnĭa (parcĭmōnĭa), ae, f. [parco] [st2]1 [-] épargne, économie. [st2]2 [-] jeûnes, privations. [st2]3 [-] sobriété (de l'orateur).    - sera parsimonia in fundo est, Sen. Ep. 1, 5: il est bien tard d'économiser quand le vase est à la fin (il est bien tard d'économiser quand on a tout dépensé).    - ne rapiant domini parsimoniam, Plaut.: de peur qu'ils ne s'emparent des économies de mon maître.    - pessimus pudor est vel parsimoniae vel paupertatis, Liv.: c'est une très mauvaise honte que de rougir de son économie ou de sa pauvreté.    - parsimonia provincialis, Tac.: simplicité des moeurs provinciales.    - parcimonia est scientia vitandi sumptus supervacuos, aut ars re familiari moderate utendi, Sen. Ben. 2: l'économie est l'art d'éviter les dépenses superflues ou celui d'user avec mesure de son patrimoine.
    * * *
    parsĭmōnĭa (parcĭmōnĭa), ae, f. [parco] [st2]1 [-] épargne, économie. [st2]2 [-] jeûnes, privations. [st2]3 [-] sobriété (de l'orateur).    - sera parsimonia in fundo est, Sen. Ep. 1, 5: il est bien tard d'économiser quand le vase est à la fin (il est bien tard d'économiser quand on a tout dépensé).    - ne rapiant domini parsimoniam, Plaut.: de peur qu'ils ne s'emparent des économies de mon maître.    - pessimus pudor est vel parsimoniae vel paupertatis, Liv.: c'est une très mauvaise honte que de rougir de son économie ou de sa pauvreté.    - parsimonia provincialis, Tac.: simplicité des moeurs provinciales.    - parcimonia est scientia vitandi sumptus supervacuos, aut ars re familiari moderate utendi, Sen. Ben. 2: l'économie est l'art d'éviter les dépenses superflues ou celui d'user avec mesure de son patrimoine.
    * * *
        Parsimonia, parsimoniae, Idem. Plaut. Parsimonie, Espargne.
    \
        Sine parsimonia. Plin. Largement.
    \
        Parsimoniae oratoris. Cic. Quand un Orateur se garde d'user d'aucuns mots ou propos.

    Dictionarium latinogallicum > parsimonia

  • 47 грызть

    1) ( раскусывать) rodere, rosicchiare, sgranocchiare
    ••
    2) ( придираться) tormentare, seccare
    3) (мучить, тревожить) assillare, tormentare, rodere, rimordere
    * * *
    несов. В
    1) (сов. сгрызть, загрызть) rosicchiare vt, rodere vt; sgranocchiare vt (орехи и т.п.)
    2) прост. (сов. загрызть) (придираться к кому-л., изводить) strigliare vt, strapazzare vt
    * * *
    v
    1) gener. rosicare, rosicchiare, sgranocchiare, sgretolare, rodere, rosicare-chiare
    2) liter. rimordere

    Universale dizionario russo-italiano > грызть

  • 48 do

    1. dō (δῶ d.i. δῶμα) = (Acc.) domum, Enn. b. Auson. Technop. (XXVII) 13, 18. p. 139 Schenkl.
    ————————
    2. do, dedī, datum, dare (altind. dádā-ti, er gibt, griech. δίδωμι), I) geben, reichen (Ggstz. accipere, annehmen, empfangen, reddere, zurück-, abgeben, remittere, zurück-, dagegenschicken, adimere, nehmen, ferre, davontragen, auferre, mit sich nehmen, entziehen, detrahere, entziehen, eripere, entreißen, poscere, fordern), I) alqd: A) eig.: I) die Hand od. mit der Hand geben, reichen, hergeben, herreichen, hingeben, hinreichen, darreichen, überreichen, schenken, dare (alci) manum, Ov. u. Quint.: dare dextram, Nep. (vgl. dextra unter dexter): alci primum digitum, Catull.: alci assem, Phaedr.: (alci) librum, Hor. u. Nep.: poculum veneni, Cic.: frumentum plebi, Vell.: alci triremem, Nep.: populo Romano hunc vestitum atque arma, Cic.: (alci) viaticum, Plaut. u. Plin. ep.: alci vinum, Verg. – m. Ang. von wo? u. dgl., ut quodcumque opus esset sciret unde daret et meminisset atque annotaret quid et quando et cui dedisset, Col. 12, 3, 4: pretium dedit. Cui dedit? per quem dedit? unde aut quantum dedit? Cic. Rosc. Am. 74: de pane tuo da esurienti et de vestimentis tuis nudis, Ambros. de Tob. 4. – m. Ang. auf welchem Wege? alci per fenestras gladium, Nep. Dion. 9, 6. – m. Ang. wofür? praemium pro pietate, Cic.: cum praemia mihi tanta pro hac industria sint data, Cic. – m. Ang. als was? durch Acc., dextram fidei suae pig-
    ————
    nus, Curt. 8, 12 (43), 10: pabula utilitatis eorum praemia (als B.) causā, Lucr. 5, 867: merces mihi gloria detur, Ov. fast. 3, 389: od. durch Partiz. Fut. Pass., alci librum ad alqm perferendum dare, Cic. ad Att. 2, 1, 1: saepe ferenda dedit blandis sua verba tabellis, gab zu bestellen, Ov. met. 14, 707. – m. Ang. zu welchem Zweck? fruges in (zur) segetem, Acc. tr. 672. Hyg. fab. 2. – quid do m. folg. ne u. Konj., was gäbe ich darum, daß usw., Sen. contr. 9 (3), 26. § 11 u. 12. Insbes.: a) Geschenke od. Mitgift od. als (zum) Geschenk od. zur Mitgift geben, bescheren, überreichen, schenken, dare donum, Ter. u. Cic.: alci dona, Plaut.: dona amicis ceterisque pro cuiusque merito, Curt.: (alci) munus, Verg. u.a.: dotes, Nep.: paulum des crebro, Nov. com. fr.: ut haberet quod statim daret, Nep.: si suum munus qui dedissent (die Geber) adimere vellent, Liv. – m. Ang. als was? alci canem munus (als G.), Ov.: alqd (alci) dotem (als M.), Komik. – mit Ang. zu welchem Zweck? maestas munus in (zu) exsequias, Tibull. 2, 4, 44. – m. Ang. wozu? durch Dat., alci alqd dono, Ter. u. Nep.: muneri alqd, Nep. u. Quint.: doti alci alqd, Nep. – quod praesens tamquam in manus datur iucundius est, Geschenke, die uns gleichsam bar in die Hand gedrückt werden, Cic. de off. 2, 60. – absol., illos qui dant, eos derides, Plaut.: prior ad dandum qui est, Ter. – Partiz. subst., α) dāns, antis, m., der Geber,
    ————
    Hor. ep. 2, 1, 246. – β) datum, ī, n., die Gabe, das Geschenk, Sing. bei Augustin. solil. 18, 5 (Liv. 22, 10, 3 Glossem); Plur. bei Plaut. asin. 166 u. Pseud. 306. Ov. met. 6, 463. Prop. 3, 15, 6.
    b) den Göttern, Manen od. übh. jmdm. ein Weihgeschenk, Opfer u. dgl. geben, bringen, darbringen, weihen, opfern, α) den Göttern, munera, Ov.: Apollini donum, Nep.: Apollini signa inaurata, Liv.: alci templum, Ov.: alci victimam, porcam, Ov.: alci piaculum porco, Macr.: sacra piaculaque apud lucum Dianae per pontifices, Tac.: more Romano suovetaurilia, Tac.: exta deo, Ov.: exta perperam, Liv.: tus, Ov.: tura, Tibull.: divis tura benignis, Hor.: tura focis vinumque, Ov.: Oceano libamenta, Iustin. – β) den Manen u. Toten, inferias manibus, Ov. u. Suet. (vgl. inferiae): germanae iusta ante suae, Ov. – γ) jmdm.: alci lacrimam od. lacrimas, Ov.: o quantum patriae sanguinis ille dedit! Ov.
    c) Briefe usw. jmdm. geben, u. zwar; α) jmdm. (zur Bestellung) geben, einhändigen, mitgeben, litteras od. epistulam alci, Cic.: alci litteras ad alqm, Cic.: datis iam epistulis diem commutare, Cic.: erit cotidie cui des, du wirst ja täglich Gelegenheit finden, Cic. – β) jmdm. geben = an jmd. abgeben, jmdm. einhändigen, alci litteras, Cic.: epistulam accubanti in convivio, Nep. – γ) (v. Briefschreiber) an jmd. geben, senden, absenden, tres epistulae eodem
    ————
    abs te datae tempore, Cic.: litteras ex Trebulano a Pontio, Cic.: litteras Trallibus (zu T., von T. aus), Cic.: ut quo dem (wir: wohin ich adressiere) posthac litteras sciam, Cic.: litteras publicas sine subscriptione ad alqm dare, Suet.: ante lucem V III. Kal. litteras ad alqm, Cic.: discedens dabo ad te aliquid, Cic.: data pridie Kal. Decembr., Cic.: datum VI. Id. Ian., Cic.
    d) Geld usw. (u. übtr. Strafe) geben, beitragen, zahlen, bezahlen, auszahlen, entrichten, für jmd. od. etw. ausgeben, α) eig.: symbolam, Ter.: aes u. aera, Hor. u. Ov.: pecuniam, Cic.: decies centena huic parco, Hor.: quantum quisque daret, Nep.: huic aliquid paulum prae manu, Ter.: dic, quid vis dari tibi in manum? Ter. – mit Ang. als was? alci magnam pecuniam mutuam, Cic. ad Att. 11, 3, 3: huic salarium (als B.) de nostro privato aerario annuos frumenti modios tria milia, Treb. Poll. Claud. 14, 3. – m. Ang. woher? pecuniam a se, Plaut, trin. 182 (vgl. im folg. aus Monum. Anc.): omnia ex sua re familiari, Nep. Att. 7, 1. – m. Ang. wofür? pecuniam pro praediis a se, Monum. Anc. col. I, 1, 19. p. LXVIII ed. Momms.: quantum pro Caesaris ipse avolsa cervice daret, Lucan. 8, 11: cogitans et in pontibus pro transitu dari, Passierzoll gegeben werde, Sen. de const. sap. 14, 2. – m. Ang. wozu? durch Dat., dare milia terna macello, Hor. sat. 2, 4, 76. – Partiz. subst, data, ōrum, n., die Ausgaben (Ggstz. accepta, die Einnah-
    ————
    men), ut par sit ratio acceptorum et datorum, Cic. de amic. 58. – β) übtr., Strafe usw. geben, dare poenas, Str. leiden, bestraft werden (Ggstz. poenas accipere, büßen lassen, bestrafen), Cic. u.a. (s. poena das Nähere): d. damnum, s. damnum: pretium pro noxa, Liv. Andr. fr.: Novio Prisco et Glitio Gallo data exsilia, traf das Los der v., Tac.: daturos quod Lars Tolumnius dedisset responderi iussit. Liv.
    e) einen Stoff spenden, liefern, volucres mella daturae, Ov. fast. 5, 271: nec scombris tunicas (Hüllen zum Einpacken) dabis molestas, Mart. 4, 86, 8: u. so et laxas scombris saepe dabunt (Volusi annales) tunicas, Catull. 95, 8: im Bilde, materiam dare invidiae, Cic. Phil. 11, 21: materiam omnem sermonem eorum, qui de te detrahere vellent, Statium dedisse, Cic. ad Q. fr. 1, 2. 3.
    f) als publiz. t.t., dem Richter die Stimmtäfelchen einhändigen, an die Richter austeilen, tabellam dare de alqo, Cic.: alci dare in iudicando litteram salutarem od. tristem (ein Stimmtäfelchen mit A = absolvo, od. mit C = condemno), Cic.: tabellae ministrabantur ita, ut nulla daretur UTI ROGAS, Cic.
    g) als t.t. des Brettspiels, dare calculum, einen Stein ziehen (Ggstz. reducere, zurückziehen), Cic. Hortens. fr. 60 M. Quint. 11, 2, 88.
    h) eine Klageschrift abgeben, einreichen, dare libellum, s. libellus.
    ————
    i) (v. Reiter, Wagenlenker) die Zügel schießen lassen (Ggstz. premere), dare lora, Verg.: frena, Ov.: laxas habenas, die Z. verhängen, Verg.
    k) Speisen auf die Tafel geben, setzen, aufsetzen, austragen lassen, vorsetzen, partem ceteram (carnium) mensis, Ov.: alci turdum, Hor.: semesi lardi frusta, Hor.: absol., quid dem? quid non dem? renuis tu, quod iubet aster, Hor.: ›sume, catelle‹, negat; si non des, optat, Hor.
    l) Nahrung usw. od. zur Nahrung usw. reichen, α) übh., alimenta lactis puero, Ov.: u. (übtr.) ali menta igni, Curt.: de mensa sua ossa, Phaedr. – m. Ang. wozu? durch Dat., alqd esui dare, Plin.: potioni dare aquam, Cels. – m. Infin., dare bibere, Plaut. u. Cato: bibere da usque plenis cantharis, Plaut. – β) Arznei usw. reichen, geben, eingeben, beibringen, pueris absinthia taetra, Lucr.: abrotonum aegro, Hor.: aliquid potionis, Plaut.: alci potionem, Cels. u. Quint., potiones, Scrib.: alci medicamentum, Cels. u.a.: patri soporem, Nep.: alci venenum, Curt. u.a. (vgl. venenum).
    m) eine Mahlzeit, Festlichkeit geben, anstellen, veranstalten, alci cenam, Komik., Cic. u.a.: alci epulum, Cic. u.a. (dah. dans epulum, der Gastgeber, Sen.): alci epulas, Tac.: (alci) prandium, Cic. u.a.: nataliciam in hortis, Cic.: exsequias, Ov.: ludos, Suet.: munus (gladiatorium), s. munus: fabulam, zur
    ————
    Aufführung bringen, Ter. u. Cic.: so auch Menandri Phasma, Ter.
    n) einen Schlag geben, Wunden beibringen (Ggstz. accipere, ferre), dare alci alapam, Vulg., colaphum, Spart.: (alci) vulnus, vulnera, Ov. u.a. (vgl. vulnus).
    o) etw. einer Sache übergeben, überlassen, preisgeben, corpus quieti, Acc. fr.: ventis colla comasque, Verg.: undis latus (v. Schiffe), Verg.: boum caesorum membra palato, Ov.: telo pectus inermum, Verg. – bes. vela dare ventis, die Segel den Winden überlassen, preisgeben, Verg. u.a.: ebenso dare classem ventis, Pacat. pan. – u. vela od. lintea dare (die Segel richten) m. Advv. u. dgl., s. velum u. linteum.
    p) wohin geben, bringen, legen, tun, werfen, α) m. Advv., scripta foras, herausgeben, Cic. ep.: alqd praeceps (bildl. = in Gefahr bringen, famam), Tac.: retro capillos, Ov.: iugulum retro, Cels.: arida circum nutrimenta, Verg.: d. pessum, s. pessum. – β) m. Dat., bald = auf etw. od. in etw. werfen, vagae arenae ossibus particulam, Hor.: ignibus ista, Prop. – bald = in etw. legen, corpus tumulo, Ov.: urnae ossa, Pers. – bald = etw. an od. um etw. legen, einer Sache anlegen, brachia collo, Verg.: brachia nitidis virginibus, Hor.: alci rei frenos (bildl.), Liv. 34, 2, 13: posti florida serta, Tibull.: septena fila lyrae, Ov.: picta carinae vela (poet. = die Segel aufhissen), Ov. – γ) m.
    ————
    Praepp.: αα) m. in od. m. circum od. m. super u. Akk., funera in altos rogos, Ov.: in fluvios gelidos ardentia morbo membra, tauchen, Lucr.: pleraque secum in profundum, stürzen lassen, Curt.: in aurem castoreum cum aceto, Cels.: id in suam sedem, in seine gehörige Lage, Cels.: Tyrias circum illota toralia vestes, breiten um usw., Hor.: alteram fasciam ab altera parte super caput, führen, Cels.: u. so a (von) sinistro (iugulo) ad (bis zu) dextram alam rursusque sub ala sana (unter der gef. A. durch) fasciam d., Cels. – ββ) m. ad u. Akk., ad intortos brachia funes, ausstrecken nach usw., Ov. met. 3, 679.
    q) m. prädik. Acc. des Adi. = etw. so u. so geben, stellen, saepe dabis nudum latus, Tibull. 1, 4, 52.
    2) ein Zeichen (Kennzeichen, Merkmal) mit der Hand, mit einem Blasinstr. od. sonstwie geben, s. signum, indicium, nota.
    3) die Kehle, den Nacken, den Rücken geben, hinreichen, reichen, hinhalten, iugulum (alci), Cic.: alci cervices, Cic.: cervicem ad ictum alcis, Vell.: cervices crudelitati nefariae, bildl. = sich fügen od. schmiegen unter usw., Cic.: terga verberibus, Pacat. pan. 30, 5. – insbes., als milit. t.t. u. übtr., terga dare, den Rücken wenden, fliehen, s. tergum.
    4) den Mund, einen Kuß geben, dare (alci) oscula, Ov. (vgl. osculum): alci basium, Petron., basia mille, Catull.: alci savium, Komik, u. Cic.
    ————
    B) übtr.: 1) geben, gewähren, verleihen, bestimmen, erweisen, a) übh.: α) im guten Sinne: da, nate, petenti, quod etc., Verg.: quod petis a nobis, obrutus ille dabit, Ov.: dare alci somnum (v. der Arbeit), Ov.: (alci) quietem, Cic. u. Curt.: requiem terrae, Ov.: tres horas exercitui ad quietem, Caes.: alci vitam, Cic.: his lacrimis vitam, schenken, Verg.: dare beneficia (Ggstz. reddere od. accipere), Cic. u. Sall.: merita (Ggstz. accipere), Cic.: alci civitatem (das Bürgerrecht), Vell.: nomen alci, Hor., alci rei, Liv. (vgl. nomen): alci cognomen pingui, Hor.: alci od. facto impunitatem, Iustin.: servis libertatem, Iustin.: honores, Hor.: alci caelestes honores, Curt.: alci od. huic consilio palmam, Cic. u. Ter.: alci pro tantis meritis honoris coronam, Nep.: alci caelum, Ov. u. Curt., aditum ad caelum, Cic.: alci victoriam, s. victoria: hanc gratiam, Ter.: alci multa solacia, Cic.: alci laetitiam, Cic.: soli et lunae divinitatem, Cic.: precibus eventum vestris, Liv.: mobilibus decorem naturis, Hor.: famam rebus, Pacat. pan.: novum his erroribus orbem, Tibull.: alci veniam, s. venia. – datum hoc nostro generi est, ut etc., es ist Bestimmung unseres G., daß usw., Liv. 10, 28, 13. – m. folg. Infin., est cui cognomen corvus habere dedit, Prop. 3, 11, 64: mihi multa vetustas scire dedit, Ov. met. 14, 696: u. so auch Lucan. 6, 775. Pers. 5, 104. – Partiz. subst., dāns, antis, m., der Geber (Ggstz. accipiens, der Empfänger), si
    ————
    summa petantur, et dantem et accipientem praegravatura, Liv. 35, 42, 14. – β) im üblen Sinne, jmdm. etw. bescheren, einbrocken, heimgeben (s. Brix Plaut, capt. 463. Lorenz Plaut. Pseud. 151. p. 94, b. Spengel Plaut. truc. 2, 8, 4), observa quid dabo, Plaut.: specta quid dedero, Plaut.: sic datur, da hast du deinen Lohn! Plaut.; od. so wird's gelohnt! da haben wir's! Plaut.
    b) insbes.: α) v. den Göttern: quod boni di mihi danunt, Plaut.: dato quae precamur tempore sacro, Hor.: si di dare cuncta potestis, Ov.: hoc tantum boni, quod vobis a dis immortalibus oblatum et datum est, Cic.: d. alci augurium, Ov.: nobis victoriam, Liv.: alci mentem, ut faciat huic insidias, Cic. – m. folg. Infin., di tibi dent captā classem reducere (al. deducere) Troiā, Hor. sat. 2, 3, 191: u. so Lucr. 3, 1028. Verg. Aen. 1, 79 u.ö. Ov. met. 1, 486 u.ö. Plin. ep. 6, 16, 3. – m. folg. ut u. Konj., quod nostrae aetati dii dederunt, ut videremus, Liv. 1, 19, 3: u. so Liv. 1, 54, 5; 30, 12, 12. – m. folg. ne u. Konj., da femina ne sim, Ov. met. 12, 202: u. so ibid. 12, 206.
    β) v. Schicksal usw., Cinarae breves annos fata dederunt, Hor.: ea fato quodam data nobis sors est, ut etc., Liv.: principatum fato dari, Suet.: quotiens fortuna contra daret, Tac. – m. folg. Infin., si vivere nobis fata diu dederint, Ov. met. 7, 692: u. so ibid. 14, 843. Sil. 13, 144: v. der Parze, Hor. carm. 2, 16, 39. – m.
    ————
    folg. ut u. Konj., quod mihi si tantum fata dedissent, ut etc., Prop. 2, 1, 17: u. so Plin. ep. 8, 18, 5. – absol., si fors dedit, Calp.: sat patriae Priamoque datum est, ist geschehen für usw., Verg.
    γ) v. der Natur, verleihen, oculos natura nobis ad motus animorum declarandos dedit, Cic.: illis maiorem natura modum dedit, his breve pondus, Hor.: leges, quae naturā sunt omnibus datae, Quint.: noli affectare quod tibi non est datum, Phaedr.: quod paucis datum est, Plin.: pennis non homini datis, Hor. – m. folg. Infin., varieque datum sit membra movere, Lucr. 4, 875: si modo senescere datum est, Plin. ep. 3, 1, 1; vgl. Hor. ep. 1, 1, 32.
    2) ein Geschäft, einen Auftrag, ein Amt usw. jmdm. geben, übergeben, zuteilen, erteilen, übertragen, überweisen, a) ein Geschäft, einen Auftrag, dare alci negotium, s. negotium; alci mandata, s. mandatum. – u. bl. dare alci m. folg. Infin., datum (es wurde der Auftrag gegeben) posthac C. Cassio deducere iuvenem ripam ad Euphratis, Tac. ann. 12, 11. – b) ein Amt usw., dare alci potestatem, imperium, legationem u. dgl., s. potestas usw.: dare alci fasces, Cic. u. Hor.: alci summam imperii, Nep.: alci provinciam, Cic.: alci Cappadociam, Nep.: alci regnum, Eutr.: alci diadema, Curt.
    3) einen Ort, eine Zeit usw. jmdm. anweisen, zuweisen, bestimmen, alci sedem inter inferos, Suet.:
    ————
    alci locum in theatro, Suet.: alci locum in theatro inter viatores tribunicios, Tac.: eum locum colloquio, Liv.: media acies Ubiis Lingonibusque data, Tac.: mille pedes in fronte, trecentos in agrum, Hor.: requiem modumque voce remis, gebieten, Ov.: detur nobis locus, hora, custodes, Hor.: nuptiis hanc diem, Pacuv. fr.: relicum noctis utrimque quieti datum, Liv.
    4) etw. bieten, α) darbieten, praeclare convenit, aut da melius, Cic.: accipio quod datur, Cic. – β) anheimgeben, ultionem privato odio magis quam publicae vindictae, Vell. 2, 7, 6.
    5) Zeit, Studium usw. einer Sache widmen, auf etw. verwenden, α) m. Dat.: corpori omne tempus, Cic.: agris tempus, Pacat. pan.: lucis partem ultimam mensae, Ov.: noctem somno, Ov.: prima tempora illis, Ov.: aestivos menses reliquos rei militari, hibernos iurisdictioni, Cic.: reliquam partem diei tribunali, Plin. ep.: studiis annos septem. Hor.: iis artibus a primis temporibus aetatis studium suum, Cic.: ingenium illustre altioribus studiis, Tac.: u. insbes., operam dare m. Dat. (wem?), s. opera. – β) m. ad od. in u. Akk., aliquid temporis ad ludum aetatis, Cic.: plus in hoc studii, Quint.
    6) einräumen = zugeben, zugestehen, das Zugeständnis machen, willfahren, nachlassen, a) übh.: id gratiae, Liv.: id misericordiae, Cic.: id precibus Artabani, Tac.: hoc precibus meis, Curt.: consanguinitati
    ————
    hoc, ut etc., Liv.: aliquid famae, Hor.: multa famae, Sen.: quantum autem consuetudini famaeque dandum sit, id curent vivi, Cic.: nihil neque gratiae dari neque de iure patriae decīdi posse, Iustin.: m. folg. ut u. Konj., dabat et famae (auch der öffentlichen Meinung tat er es zuliebe), ut etc., Tac. ann. 1, 7. – b) als philos t.t., einräumen, zugeben, zugestehen, si das hoc, Hor.: da supremum tempus, nimm das äußerste Lebensziel an, Cic.: id quoque damus et libenter quidem, Cic.: quem tibi hoc daturum putas? Cic.: quae dederam supra relego (nehme ich zurück), Pers. – m. folg. Acc. u. Infin., Cic. Acad. 2, 50; de fin. 2, 86; Verr. 3, 218. Lucr. 3, 539. Hor. sat. 1, 4, 39. – m. folg. ut u. Konj., da nunc, ut crimine manifesto prematur dux bonus, Quint. 12, 1, 43. – c) als publiz. t.t., v. Behörden, bewilligen, zugestehen, überlassen, gewähren, anordnen, dare alci senatum, Sall. u.a.: alci contionem, Cic.: iudicium iniuriarum, actionem rei, Cic.: alci pacem, Liv. u.a.: foedus et amicitiam, Sall.: alci indutias, Liv. (s. indutiae das Nähere). – bes. v. Prätor, dessen Vefugnis ist do (ich gewähre, näml. Klagen, Rechte), dico (ich spreche, näml. das Urteil), addico (ich spreche zu, näml. das Eigentum), Varro LL. 6, 30. Macr. sat. 1, 16, 14. – d) obszön, leisten, quod nec das et fers saepe, facis facinus, Catull. 110, 4: quando notum est, et quid ille tibi et quid illi tute dederis, Cic. fr. bei Suet. Caes.
    ————
    49, 3: absol., nulla est poscendi, nulla est reverentia dandi, Prop. 3, 13, 13.
    7) einräumen = gestatten, zugestehen, bewilligen, überlassen, lassen, dare locum, spatium, viam, aditum, accessum, ascensum u. dgl., dare otium, tempus u. dgl., dare copiam, potestatem, facultatem, occasionem, optionem u. dgl., dare usum, usuram, s. alle diese Substst. – dah. dare m. Infin., da mihi fallere, Hor. ep. 1, 16, 61: u. so Iuven. 14, 30. Amm. 16, 12, 11. – dare (alci) m. ut u. Konj., Cic. Acad. 1, 24; ad Att. 14, 13. litt. A. § 3. Liv. 41, 8, 9. Tac. ann. 3, 69. – m. bl. Konj., Orest. tr. 15. – u. datur, es wird od. ist verstattet, erlaubt, man darf, man kann, m. Infin., Verg. Aen. 1, 409. (u.a. Dichter). Quint. 10, 7, 22. Plin. ep. 1, 10, 5. Tac. ann. 3, 67: m. folg. ut u. Konj., Tac. ann. 2, 53 u.a.: m. folg. ne u. Konj., Tac. ann. 3, 23. – absol., coëant in foedera dextrae, quā datur, Verg.: in quantum praeumbrante imperatoris fastigio datur, clarus, Tac. ann. 14, 47 in.
    8) alci m. prädik. Dat. (zu), zu od. als etw. anrechnen, in den Redensarten laudi, vitio, crimini dare od. dari, s. laus, vitium, crimen.
    9) einem Zustande aussetzen, preisgeben, überlassen, anheimgeben, dare alqd exitio, Lucr.: summas arces Italûm excidio, Verg.: urbem excidio ac ruinis, Liv.: captum oppidum praedae, Liv.: alia oblivioni aut neglegentiae, Liv. – m. in u. Akk., in praedas
    ————
    stantem urbem, Sil. 1, 455.
    10) m. in od. ad u. Akk., a) in eine Lage usw. bringen, stellen, alqd in conspectum, zur Schau stellen, Curt.: alqd in medium, der Öffentlichkeit übergeben, verraten, Lucr.: alqd ad populi partes, der Teilnahme des V. eröffnen, Cic. – b) in einen Zustand versetzen, in splendorem bullas has foribus nostris, Plaut. asin. 426.
    11) m. prädik. Partiz. Perf. od. Gerundivum, übergeben, darbieten, überlassen, lassen, Caere intactum inviolatumque crimine belli hospitio Vestalium cultisque diis darent, Liv. 7, 20, 7. – d. vineas colendas, Eutr.: diripiendam urbem, Cic.: laceranda suae viscera matri, Ov.: id alci cogitandum, zu bedenken geben, Cic.: tantas res alci scribendas, Cic.: librum ipsi legendum, Nep.: omnia in medium discenda, allen zum Lernen darbieten, Ov.
    II) alqm (auch corpus, membra, animum): A) eig.: 1) im allg., geben, überweisen, hanc mi in manum dat, sie legt unsere Hände ineinander, Ter. Andr. 297: alqm dare mancipio, s. mancipium.
    2) wohin bringen, infans aliorsum (anderswohin, aus dem Hause) datus, Gell. 12, 1, 22: alqm in hanc domum, Ter. eun. 365: hostem in medium, in die Mitte nehmen, einschließen, Lucan. 7, 366. – od. wohin stecken, m. Dat., catenis fatale monstrum, Hor. carm. 1, 37, 20: mollibus ora capistris, Verg. georg.
    ————
    3, 188: m. in u. Akt., alqm in caveam, Plaut. capt. 124. – od. wo hinein tauchen, in fluvios gelidos ardentia morbo membra, Lucr. 6, 1171. – od. wohin strecken, stürzen, maerore dari in lectum, Lucr.: u. dare alqm ad terram, Plaut. u. Suet.: alqm in terram, Lucr.: alqm praecipitem ad terram, Liv.: u. bl. dare alqm praecipitem, zu Falle bringen, Ter., od. aus dem Hause werfen, Ter. (vgl. bildl., postea ambitione praeceps datus est, kam zu Falle, Sall. Iug. 63, 6): eoque ictu me ad casum dari, zum Falle gebracht werden, Acc. fr.
    3) jmd. (einem) in irgend einer Eigenschaft geben, a) geben = beigeben, stellen, vatem, Hor.: duos collegas, Nep.: alci uxorem, s. uxor: comites, Curt.: duces itineris de captivis, Curt.: obsides (alci), Caes.: milites, Eutr.: nullum militem dare posse, Liv.: dare arbitrum, Cic.: iudicem, praedem, testem, vadem, s. iudex, praes, testis, vas: alci custodem et paedagogum, Sen.: alci tutorem, Eutr.: alci successorem, Suet.: alqm alci in consilium, Nep.: dabo, cui credas, Tac. – m. dopp. Acc. (jmd. als od. zu usw.), alqm comitem, Curt.: Phrygias catervas comites, Lucr.: alqm arbitrum inter etc., Cic.: libertinum militem, Vell.: obsidem filium, Eutr.: alqm alci coheredem, Suet.: alqm alci successorem, Suet. u. Iustin.: alqm vicarium, Traian. in Plin. ep. – im Passiv m. dopp. Nom., Hadrianus decemvir litibus iudicandis datus, Spart.:
    ————
    u. im Abl. absol. m. dopp. Abl., dato adiutore Pharnabazo, Nep. Con. 4, 2. – b) geben, verleihen, übergeben, anvertrauen, alci cognatos (v. der Natur), Hor.: natam od. filiam genero, Verg. u. Ov.: infantem nutrici, Ov.: alqm grammatico, Capit.: u. poet., fidibus divos puerosque deorum, Hor. – m. dopp. Acc. (jmd. als od. zu), alci alqm virum (zum M. = zum Gatten), Ter.: alqm alci socerum, Ov.: nobilem virginem servo suo pelicem, Curt. – m. 1. Supin., dare alqam alci nuptum, eine an jmd. verheiraten, Komik., Nep. u.a. (s. Drak. Liv. 1, 49, 9). – u. alqm alci m. Gerundiv, dilaceranda feris dabor alitibusque, Catull.: datur mihi custodiendus, Afran. fr.: exsulibusne datur ducenda (wird hingegeben, um sie als Frau heimzuführen) Teucris? Verg. – zugl. m. dopp. Acc., equites pignora (als U.) pacis custodiendos Luceriam, Liv. 9, 15, 7.
    4) jmdm. geben = über jmd. setzen, an die Spitze stellen von usw., Albanis regem, Eutr.: Orienti Caesarem, Eutr.: principem Romanae rei publicae, Spart. – m. dopp. Acc. (jmd. als od. zu), alqm tribunum quintae legioni, Treb. Poll.: trecentos exsules iudices rectoresque civitati, Iustin.: im Passiv mit dopp. Nom., leviter armatis dux (als A.) datus est Mullinus, Curt. B) übtr.: 1) in ein Verhältnis, eine Lage geben, hingeben, illam sine dote in tantas divitias (in ein so reiches Haus), Plaut.: filiam in sortem, der Losung
    ————
    unterwerfen, zum Losen stellen, Suet.: alqm in adoptionem, zur A. entlassen, Quint.: in adoptionem od. in familiam alcis dari, von jmd. adoptiert werden, Vell.: alqm aut vivum aut mortuum in potestatem, Liv.: alqam in matrimonium, zur Frau geben od. geben wollen (anbieten), Caes. u. Liv.: alqm in omnem memoriam, dem ewigen G. übergeben, Sen.
    2) jmd. in eine schlimme Lage bringen, alqm in praeceps (Gefahr), Liv.
    3) jmd. in einen andern äußern od. innern Zustand versetzen (s. Brix Plaut. capt. 959), alqm in ruborem dare totum, Plaut.: alqm in timorem, Plaut.: animum in luctus, in Tr. versenken, Ov.: alqm ad languorem, Komik.
    4) jmd. einem Zustande überlassen, placido sua corpora somno, Ov. met. 6, 489: caput et ceterum truncum sepulturae, begraben, Suet. Galb. 20, 2.
    5) jmd. einem Zustande aussetzen, preisgeben, im Passiv = anheimfallen, alqm tormentis, Capit.: alqm exitio, Lucr. u. Ov.: alqm morti, Hor.: catervatim morbo mortique dari, Lucr.: alqm neci, Acc. fr. u. Verg.: alqm leto, Enn. fr., Pacuv. fr., Ov. u.a. ( leto datus auch Cic. de legg. 2, 22 im archaist. Gesetzstil): fortia corpora leto, Verg. – m. ad u. Akk., alqm ad iniurias alcis, Cic.
    6) jmd. in einen Zustand nötigen, hostes in fugam, zur Fl. nötigen, in die Fl. schlagen, Caes.: Sestum
    ————
    incolentes in deditionem, zur Üb. zwingen, Liv.
    III) dare se (u. im Passiv dari), v. Pers.u.v. Lebl., A) eig.: 1) sich in den Bereich jmds. od. einer Örtl. begeben, sich jmdm. od. wo zeigen, det mihi se, käme er nur in meinen Bereich, mir zu nahe, Ov. met. 12, 12, 594: mi ipsum iam dudum optabam te dari, daß ich dich antreffe, Ter. heaut. 758: dare populo se et coronae, Cic. Verr. 3, 49: da te urbi, da te curiae, zeige dich in der St., zeige dich in der K., Vopisc. Florian. 16 (6), 5: non aequo dare se campo, sich nicht in das Blachfeld wagen, sich nicht zum Kampfe stellen, Verg. Aen. 9, 56: spumantem dari votis optat aprum, in seinen Jagdbereich komme, anlaufe, Verg. Aen. 4, 158. – mit in u. Akk., se in medias acies, mitten hinein in das Heer treten, Verg. Aen. 12, 227. – m. prädik. Acc., da mihi te talem, zeige dich (erscheine mir) als solcher, Ov. met. 3, 295.
    2) sich dem Feinde ergeben, dare se ultro, Amm. 15, 2, 60: sponte se propriā, Amm. 17, 2, 3.
    3) sich wohin begeben, werfen, stürzen, m. Advv., se intro, Cic. Caecin. 13: se super (sc. in ignem), Verg. Aen. 4, 606: exinde se ilico protenam, Plaut. Curc. 363: dari alci obviam, begegnen, Ter. adelph. 311: v. Lebl., hāc se foras, Lucr. 1, 1105 (1113). – m. Dat., pedibus se protinam, sich auf die Beine machen (Fersengeld geben), Naev. com. 35. – sese fluvio, Verg. Aen. 11, 565: u. (im Bilde) se civi-
    ————
    libus fluctibus, Nep. Att. 6, 1. – m. Praepp., sese in pedes, sich auf die Beine machen (Fersengeld geben), Plaut.: se in viam, Cic.: e scopulo se in pontum, Ov.: se iactu aequor in altum, Verg.: v. Lebl., dabit se in tormenta vita beata, wird mit auf die Folter gehen, Cic. Tusc. 5, 80. – zugl. m. prädik. Nom. od. Acc., praeceps saltu sese dedit in fluvium, Verg.: semet ipsi in pelagus ex certa rupe praecipites dant, Mela: quo nunc me praecipitem darem, Ter.: hic se praecipitem tecto dedit, Hor.: dare se (alci) obvium, jmdm. entgegenkommen, -treten, Liv. 1, 16, 6, u. in den Wurf kommen = einfallen (v. Versen), Macr. 5, 3, 1: u. so (v. leb. Wesen) obvium dari, entgegen-, in den Wurf kommen, Liv. 26, 27, 12.
    4) sich einer Sache hingeben, α) tätig, v. Pers., an etw. teilnehmen, dare se convivio, Suet. Caes. 31: se haec in bella, Verg. Aen. 12, 633. – β) passiv, v. Schiffen, vento dare se, vor dem W. fahren, Caes. b.G. 3, 13, 9.
    B) übtr.: dare se, 1) sich fügen, sich hingeben, da modo te, Ov. her. 15, 57 R. (16, 161): dent modo se superi, seien mir gnädig, Sil. 3, 150: si se dant, wenn sie sich fügen, d.i. empfänglich sind, Cic. de or. 2, 187.
    2) sich zeigen, sich finden, sich darbieten, sich einstellen, v. Lebl., quocumque tempore se dabunt vires, Verg. Aen. 4, 627: an nesciebas, quam eius
    ————
    modi homini raro tempus se daret? sich die Gelegenheit uns bietet, Plaut. Bacch. 676: uni se ex Sabinis fors dare visa est privato consilio imperii recuperandi, Liv. 1, 45, 3.
    3) sich jmdm. hingeben, ergeben, sich an jmd. anschließen, jmdm. zu Willen sein, sich in jmds. Willen fügen, se alci, Komik., Cic. u.a.: se regibus, Cic.: se legionibus, Tac. – m. prädik. Acc. des Gerundiv, demus nos huic excolendos (zur Ausbildung), Cic. Tusc. 4, 84. 4) sich einer Lage, einem Zustande hingeben, überlassen, dare se somno, Cic.: se quieti, Caes. u. Plin. ep.: iterum se quieti et somno, Val. Max. (dah. im Passiv quieti datus, eingeschlummert, Arnob. 2, 21): se fugae, sich auf die Fl. begeben, Cic.: se gemitui, Cic. – m. in u. Akk., sese in fugam, Fersengeld geben, Cic. Verr. 4, 95: se in casum irrevocabilem, Liv.: se rempublicamque in casus, Tac. – m. ad u. Akt., se ad lenitatem, Milde eintreten lassen, Cic. ep. 13, 1, 4.
    5) sich in etw., bes. in ein Verhältnis einlassen, in etw. eintreten, treten, dare se in sermonem, Comic. fr. bei Cic.: familiariter se in eorum sermonem insinuare ac dare, Cic.: dare se in consuetudinem sic, ut etc., Cic.: bene penitus in istius familiaritatem sese dare, Cic.: u. dare alci se in adoptionem, sich von jmd. adoptieren lassen, Suet.
    6) sich einer Sache ergeben, hingeben, widmen,
    ————
    sich an etw. machen, sich auf etw. legen, α) m. Dat., se labori et itineribus, Cic.: se duritiae, Nep.: se rei familiari vitaeque rusticae, Cic.: se voluptatibus, Turpil. fr. u. Cic.: se iucunditati, Cic.: se historiae, Cic.: se philosophiae, Capit.: se huic generi litterarum, Cic.: se auctoritati senatus, das A. des S. zu sördern suchen, Cic.: mit prädik. Acc. eines Adi., se totos libidinibus, Cic. Tusc. 1, 72: des Gerundivi, non se luxu neque inertiae corrumpendum dare, Sall. Iug. 6, 1. – β) m. in u. Akk., in eam exercitationem ita se studiose, ut etc., Cic. Tusc. 1, 7. – γ) m. ad u. Akk., se ad συντάξεις, Cic. ad Att. 15, 14, 1. – bes. m. ad u. Akk. des Gerundii u. Gerundivi, se ad docendum, Cic.: se ad ius respondendum, Cic.: se ad defendendos homines, Cic.: se non modo ad legendos libros, sed etiam ad totam philosophiam pertractandam, Cic.
    7) dare se m. prädik. Acc., α) eines Subst., sich hergeben zu usw., temeritatis me omnium potius socium (zum G.) quam unius prudentiae dedi, Liv. 6, 24, 9. – β) eines Adi., sich so u. so zeigen, dare se facilem, Ter.: se alci hilarum, Plaut.: se alci placidum, Ov.
    8) dare se m. Adv., a) v. Pers., sich so u. so geben, -halten, -benehmen, mirum ni ego me turpiter hodie hic dabo, mich blamiere, Ter. eun. 230: usque quaque, inquis, se Domitii male dant, bringen uns Unglück, Cael. in Cic. ep. 8, 15, 2. – b) v. Lebl., sich
    ————
    so u. so machen, sich so u. so gestalten, ut se initia dederint perscribat, Cic. ad Att. 3, 23, 5: omnibus nobis ut res dant sese, ita etc., Ter. Hec. 380: ita dat se res, ut operam dabit, Enn. fr. scen. 269: eaque ferme se dedēre melius consultoribus quam etc., *Afran. com. 332: multa adeo gelidā melius se nocte dedēre, macht sich (wird getan) vorteilhafter, Verg. georg. 1, 287: omnibus feliciter hic locus se dedit, kam glücklich zustatten, Sen. ep. 79, 5: negotia ingentia nec se dant facile et etc., Sen. de ira 3, 7, 1.
    II) von sich geben, A) eig.: 1) aus sich hervorgeben, castum cruorem, vergießen, Ov.: u. so lacrimas, Tr. vergießen, weinen, Ov.: ore colores, strahlen lassen, Verg.: v. Lebl., ara dabat fumos, ließ aufsteigen, Ov.
    2) Töne od. Worte von sich geben, a) Töne von sich geben, hören-, verlauten-, vernehmen lassen, sonum, Verg.: sonitum, Lucr. u. Ov.: fragorem, Ov.: balatus, Hyg.; mugitum, mugitus, Ov.: plausum, Cic. u. Hor.: clamorem, Verg.: cantus, Verg.: Phrygios modos, Ov.: gemitum u. gemitus, Ov.: sibila vibratā linguā, Ov.: felices cantus ore sonante, Tibull.
    b) Worte von sich geben, hören-, vernehmen lassen, lingua vix tales icto dedit aëre voces, hauchte kaum hörbar solcherlei Worte, Ov.: talia dicta dabat (dedit), er ließ sich also vernehmen, Verg. u. Ov.: u. so haec dicta dabat, Liv.
    ————
    3) in Worten von sich geben, a) angeben, anzeigen, mitteilen, nennen, sagen, berichten, erzählen, ipsa quod res dedit ac docuit nos, Lucr.: cum auctoribus hoc dedi, quibus dignius credi est, Liv.: unum da mihi ex oratoribus illis, qui dicat etc., Cic. – m. dopp. Acc., qualem te fama dabat videmus, Val. Flacc. 5, 506. – m. folg. inoir. Fragesatz, da, si grave non est, quae prima iratum ventrem placaverit esca, Hor.: sed tamen iste qui deus sit, da nobis, Verg.: da, dea, quem sciter, Ov.: nunc quam ob rem has partes didicerim, paucis dabo, Ter.: immo etiam dabo, quo (damit du) magis credas, Ter.: m. Acc. u. mit indir. Fragesatz, dabis igitur tribunatum (das Jahr des Tr.) et, si poteris, Tubulus quo crimine (sc. accusatus fuerit), Cic. ad Att. 12, 5, 3. – datur mit folg. Nom. u. Infin., Aeneas eripuisse datur, Ov. fast. 6, 434 M. (Riese ferunt): quis tot templa, tot aras promeruisse datur, Stat. silv. 3, 3, 80; u. so auch Stat. Theb. 7, 315; 11, 572. Claud. rapt. Pros. 3, 337.
    b) mündlich verbreiten, hic primo sensim temptantium animos sermo per totam civitatem est datus, Liv. 2, 2, 4: sceleris data fama per urbes finitimas, Stat. Theb. 3, 10: inde dato passim varias rumore per urbes, Stat. Ach. 2, 352.
    c) mündlich geben, erteilen, lehren, dare alci consilium, Ter., Cic. u.a. (s. consilium no. II, b, S. 1531): dare (alci) responsum, Cic., Hor. u.a.: dare
    ————
    (alci) praecepta, Cic. u.a. (s. praeceptum das Nähere): alci haec promissa, Catull.: dare testimonium, s. testimonium: dare legem, leges, s. lex: dare ius, iura, s. ius: alci fidem, s. fides (= Wort, Versprechen, sicheres Geleit; versch. alci rei fidem dare, Glauben verschaffen, bestätigen, s. fides = Glaubwürdigkeit). – dah. als t.t., α) ein Orakel, eine Weissagung geben, abgeben, erteilen, sortem, Ov. u. Suet.: oracula, Spart.: data dictio erat, caveret etc., Liv.: prägn., data fata, das (durch das Orakel) verheißene Geschick, Verg. Aen. 1, 382. – β) als jurist. t.t., dare alci diem, Frist geben, Plin. ep. 3, 9, 32. – dare litem secundum alqm, den Prozeß zugunsten jmds. entscheiden, Cic. u. Liv.: u. so bl. dare secundum alqm, zugunsten jmds. entscheiden, Sen. rhet. u.a. – γ) als geschäftl. t.t., dare rationem, Rechnung ablegen, Plaut. u. Cic.: übtr., dare rationem alcis rei, von etwas Rechenschaft geben, Plaut. u. Cornif. rhet.
    d) als milit. u. publiz. t.t., anmelden, melden, nomen dare, sich melden, v. Soldaten zum Kriegsdienst, Cic. u.a., von neuen Kolonisten, Plaut, u. Liv., u. zu andern Diensten, Tac. (s. nomen das Nähere).
    4) schaffend hervorbringen, a) erzeugen, α) v. leb. Wesen, αα) leb. Wesen: geminam partu prolem, Verg.: fetus, Tibull.: liberos, Catull.: progeniem vitiosiorem, Hor.: Augustos multos de se daturum, Treb.
    ————
    Poll. – ββ) lebl. Objj., entstehen lassen, non fumum ex fulgore, sed ex fumo lucem, Hor. de art. poët. 143. – β) v. Lebl., hervorbringen, erzeugen, entstehen lassen, aus sich liefern, quod sol atque imbres dederant, Lucr.: tellus dedit ferarum ingentia corpora partu, Lucr.: terra fabas tantum duraque farra dabat, Ov.: cum segetes occat tibi mox frumenta daturas, Hor.: quercus singulos ramos a frutice dedit (trieb), Suet.
    b) machen, bilden, α) im engern Sinne: cuneum, Verg.: sinum in medio, Liv.: gremium (v. der Erde), Mela: locum, Platz machen (Raum geben), Ov.: viam, einen Weg bahnen, Platz machen, Plaut., alci, Liv. u. Curt. – β) im weitern Sinne, umschreibend, αα) m. Objj., die den Begriff einer Bewegung enthalten, machen, tun, si quid proprio dat corpore motus, Lucr.: nullos audet dare corpore motus, wagt nicht sich zu rühren, Ov.: haud indecoros motus more Tusco dabant, Liv.: longos dat corpore tortus, krümmt sich in langen Windungen, Verg.: amplexus od. complexus d., umarmen, auch alci (jmd.), Ov.: dare saltum, Ov., dare undique saltus, Ov., in aëra saltus, Ov.: dare fugam, die Flucht ergreifen, Verg.: cursum in medios, eilen, stürmen, Verg.: impetum, Liv., impetum od. impetus in alqm, Liv.: impressionem, Liv. – ββ) m. Partiz. Perf. (f. Brix Plaut. capt. 342. Spengel Ter. Andr. 683), alqd effectum dare, Plaut.:
    ————
    perfectum hoc negotium, Plaut.: iam hoc tibi inventum dabo, Ter.: sic stratas legiones Latinorum dabo, quemadmodum etc., will so niederstrecken, Liv. 8, 6, 6: te mea dextra bello defensum dabit, wird dir Schutz gewähren im Kr., Verg. Aen. 12, 437: hanc mactatam victimam legatorum manibus dabo, will ich fällen als Sühnopfer für usw., Liv. 4, 19, 3. – γγ) m. Gerundiv, ego mecum hostium legiones mactandas Telluri et diis manibus dabo, will zum Sühnopfer für die T. usw. machen, Liv. 10, 28, 13. – δδ) m. prädik. Adi., anni multi me dubiam danunt, Plaut. Epid. 544: cautumque dabant exempla sequentem, Claud. IV. cons. Hon. 77. – alterum geminata victoria ferocem in certamen tertium dabat, Liv. 1, 25, 11.
    B) übtr.: 1) von sich geben, ablegen, geben, documentum dare m. folg. Akk. u. Infin., Liv.: documenta dare m. folg. indir. Fragesatz, Cic. u. Liv.: documenta sui dare, Curt.. legis in se documenta dare, Iustin.: u. so dare exemplum, ex-perimenfcum, specimen, w.s. – 2) geben, schaffen, verschaffen, beibringen, einflößen, animos (Mut), Ov.: spiritus, Liv.: vires, s. vis: spem, s. spes: suspicionem, s. suspicio: eo sibi minus dubitationis dari, quod etc., er könne sich um so weniger bedenken, sei vollkommen entschieden, Caes. – 3) bringen, bereiten, machen, verursachen, veranlassen, alci tussim, Catull.: risus, risus iocosque, Stoff geben zu usw., Hor.: sonitum,
    ————
    ein Geräusch erregen, Verg.: alci somnum, Hor.: alci curas, Cornif. rhet.: damnum, malum, ruinam, stragem u. dgl., w.s.: funera, Verg.: alci dolorem, Cic.: proelio od. bello finem, ein Ende machen, Eutr.: finem animae, ein Ende bereiten, Iuven..: causam bello, Veranlassung zum Kr. geben, Eutr. – 4) machen, bewirken, m. Infin., dat posse moveri, Ov. met. 11, 177: sed haec vetusta dent recordari, quemadmodum etc., Mamert. pan. Iulian. 19, 3.
    Nbf. dano, ere, wov. danunt, Naev. b. Pun. 4. fr. 4. Plaut, capt. 819 u.ö. Caecil. com. 176. Corp. inscr. Lat. 1, 1175; vgl. Paul. ex Fest. 68, 12. Non. 97, 14. – Archaist. Konj. Präs. duas, duat, Plaut. – archaist. Konj. Präs. duim, duis, duit, duint, Trag. u. Comic. vett., Cato u.a.; vgl. Neue-Wagener Formenl.3 Bd. 3. S. 311 u. 312 u. Georges Lexik. d. lat. Wortf. S. 224 u. 225 u. (für Terenz) Spengel Ter. Andr. 666. – Archaist. Imperat. duitor, XII tabb. bei Plin. 21, 7 D. (wo Schöll XII tabb. X, 7 arduitur). – Synkop. Formen dan = dasne, Plaut. asin. 671 u. truc. 373: datin = datisne. Plaut. Curc. 311; truc. 631: dabin = dabisne, Plaut. Bacch. 883; Pseud. 536 u. 1078. – Apokop. Form dedistin = dedistine, Plaut. Curc. 345; trin. 127 u. 129 – Archaist. Infin. Präs. Pass. darei, Corp. inscr. Lat. 1, 205 sq. u.ö. – Parag. Infin. Präs. Pass. darier, Lex vet. bei Fest. 189 (a), 14. – Nach Diom. 379, 25 ist. Pers. Präs. Pass. dor
    ————
    selten, nach Macr. de diff. 23, 8 gar nicht gebräuchlich.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > do

  • 49 intimo

    1. adj intimate
    ( segreto) private
    ( accogliente) cosy, AE cozy
    amico close, intimate
    2. m persona close friend, intimate
    ( abbigliamento) underwear
    * * *
    intimo agg.
    1 (stretto, confidenziale) intimate, close: un amico intimo, a close (o intimate) friend; una relazione intima, a close relationship // una cena intima, an intimate dinner // essere in intimi rapporti con qlcu., to have a close (o intimate) relationship with s.o. // avere rapporti intimi con qlcu., to have a sexual relationship with s.o.
    2 (privato, segreto) private, intimate: è stata una cerimonia intima, it was a private ceremony; una conversazione intima, a private (o intimate) conversation // vita intima, private life // igiene intima, personal hygiene // biancheria intima, underwear
    3 (accogliente) intimate: ambiente intimo, intimate interior; la tua camera è molto intima, your bedroom's very intimate
    4 (il più profondo, il più segreto) intimate; inner, innermost, inmost (attr.): intima felicità, inner happiness; i pensieri intimi, innermost (o inmost) thoughts; la struttura intima dell'atomo, the inner structure of the atom; l'intimo significato di una frase, the inner meaning of a phrase; le intime ragioni di una scelta, the inner reasons for a choice
    5 (profondo) profound, deep: un'intima convinzione, a profound conviction; un intimo dolore, a deep sorrow; le intime viscere della terra, the bowels of the earth
    s.m.
    1 (amico) close friend, intimate (friend): la cerimonia sarà per pochi intimi, the ceremony will be for a few close friends
    2 (animo) soul, hearth: nell'intimo ne sono sicuro, in my heart I am sure of it
    3 (parte interna, intima) bottom: dall'intimo del mio cuore, from the bottom of my heart; nell'intimo è un buon uomo, at bottom he is a good man.
    * * *
    ['intimo] intimo (-a)
    1. agg
    (amico) close, intimate, (affetti, vita) private, (gioia, dolore) deep, (cerimonia) quiet, (atmosfera) cosy, intimate, (igiene) personal

    parti intime (genitali) private parts

    rapporti intimi (sessuali) intimate relations

    2. sm
    1) (persona) close friend
    2)
    3) (biancheria intima) underwear, (per donna) lingerie

    saldi del 30% sull'intimo uomo — 30% reductions on men's underwear

    * * *
    ['intimo] 1.
    1) [ amico] close, intimate; [ relazioni] intimate; [emozione, pensiero] inner
    2) (relativo agli organi sessuali, alla sessualità) [ igiene] personal

    biancheria -a — underwear, underclothes; (da donna) lingerie

    3) (tra familiari, amici) [festa, cerimonia] private; [ cena] quiet, intimate
    4) (confortevole) [stanza, atmosfera] cosy, intimate
    5) (profondo) [ conoscenza] deep, intimate
    2.
    sostantivo maschile (f. -a)
    1) (amico) intimate, familiar
    3) (biancheria) underwear, underclothes; (da donna) lingerie
    * * *
    intimo
    /'intimo/
     1 [ amico] close, intimate; [ relazioni] intimate; [ emozione, pensiero] inner
     2 (relativo agli organi sessuali, alla sessualità) [ igiene] personal; parti -e private parts; biancheria -a underwear, underclothes; (da donna) lingerie; rapporti -i intimacy
     3 (tra familiari, amici) [ festa, cerimonia] private; [ cena] quiet, intimate
     4 (confortevole) [ stanza, atmosfera] cosy, intimate
     5 (profondo) [ conoscenza] deep, intimate
     ( f. -a)
     1 (amico) intimate, familiar; una festa tra -i o per pochi -i a party for a few close friends
     2 (interiorità) nel proprio intimo in one's heart of hearts; nell'intimo deep down
     3 (biancheria) underwear, underclothes; (da donna) lingerie.

    Dizionario Italiano-Inglese > intimo

  • 50 loro

    1. pron soggetto they
    oggetto them
    forma di cortesia, anche Loro you
    2. possessivo their
    forma di cortesia, anche Loro your
    il loro amico their/your friend
    i loro genitori their/your parents
    3. pron: il loro theirs
    forma di cortesia, anche Loro yours
    * * *
    loro1 agg.poss.m. e f. 3a pers.pl.
    1 their; (loro proprio) their own: la loro madre, their mother; i loro figli, their children; non mi piace il loro atteggiamento, I don't like their attitude; sentivamo le loro voci, we could hear their voices; portano sempre i (loro) bambini con loro, they always take their children with them; siamo andati a casa loro, we went to their house; vorrebbero avere una casa loro, they'd like to have a house of their own; hanno comprato il terreno con i loro (propri) risparmi, they bought the land with their (own) savings; hanno un loro modo di vedere le cose, they have their own way of looking at things; vogliono sempre fare a modo loro, they always want to do things their way; tutto è accaduto sotto i loro (propri) occhi, everything happened before their very eyes // un loro cugino, a cousin of theirs; sono venuti con tre loro amici, they came with three friends of theirs; abbiamo ancora alcuni loro libri, we still have some books of theirs
    2 (formula di cortesia) your: le Loro Altezze, le Loro Maestà, Your (Royal) Highnesses, Your Majesties; Lor Signoria, Your Lordship; i signori sono pregati di esibire i loro passaporti, you are kindly requested to show your passports
    3 (con uso predicativo) theirs; (formula di cortesia) yours: l'appartamento è loro, the flat is theirs; la responsabilità è loro, non vostra, it's their responsibility, not yours; scusino, è loro questa valigia?, excuse me, is this case yours?
    ◆ pron.poss.m. e f.pl.
    1 theirs; (formula di cortesia) yours: questa è la nostra stanza, quella è la loro, this is our room, that is yours; i nostri figli studiano, i loro lavorano, our children are studying, theirs are working; il mio parere non è diverso dal loro, my opinion is no different from theirs; noi abbiamo fatto le nostre scelte, altri faranno le loro, we've made our choices, others will make theirs
    2 (in espressioni ellittiche): abbiamo ricevuto la loro del 5 aprile, we have received your letter of 5th April; sta sempre dalla loro (parte), he's always on their side; ne hanno combinato una delle loro, they've (gone and) done it again; vogliono sempre dire la loro, they always want their say.
    loro2 pron.pers.m. e f. 3a pers.pl.
    1 (compl. ogg. e ind. di essi, esse) them: sto chiamando loro, non voi, I'm calling them, not you; dite loro di venire subito da me, tell them to come straight to me; hai pensato a loro?, have you thought of them?; partirò con loro, I'll leave with them; andiamo da loro stasera, we're going to see them this evening; di loro non sapevamo nulla, we knew nothing about them; sta a loro decidere, it's up to them to decide // uno di loro, one of them; alcuni di loro, some of them; nessuno di loro, none of them // il padre di loro, il di loro padre, their father
    2 (con funzione di sogg.) they: io verrò con voi, loro non hanno ancora deciso, I'm coming with you, they haven't decided yet; faremo quello che fanno loro, we'll do what they do; te l'hanno detto loro?, did they tell you?; tutti erano puntuali, loro arrivarono in ritardo, everyone else was on time, they came late; al ricevimento c'erano anche loro, they were at the reception too; in quella casa sono rimasti solo loro, they are the only ones left in that house; se loro credono di farmela, si sbagliano, if they think they can take me in, they're mistaken // loro due, tre, the two, three of them // beati loro!, lucky them! // partiti loro, tutto tornò come prima, once they'd left, everything got back to normal
    3 (con uso rafforzativo o enfatico): ''Non ne sappiamo nulla'' ''Neanche loro'', ''We don't know anything about it'' ''Neither do they'' // loro stessi, proprio loro, they... themselves (o they themselves): l'hanno ammesso loro stessi, they admitted it themselves (o they themselves admitted it)
    4 (con funzione predicativa) they, them: ''Chi è?'' ''Sono loro'', ''Who is it?'' ''It's them''; ''Siete stati voi?'' ''No, sono stati loro'', ''Was it you?'' ''No, it was them''; sono stati loro ad avvertirmi, it was they who told me (o they were the ones to tell me); se fossi (in) loro non mi muoverei, if I were them, I wouldn't move // dopo quell'esperienza, non sembravano più loro, after that experience they were never themselves again
    5 (sogg. e compl.) (formula di cortesia) you: come (loro) desiderano, as you wish; se loro vogliono accomodarsi..., would you like to come this way, please?; Egregi Signori, ci permettiamo di inviare Loro..., Dear Sirs, we take the liberty of sending you...
    * * *
    I ['loro] pron pers pl
    2) (sogg : al posto di "essi", "esse", con valore enfatico) they

    prendeteli, sono loro — catch them, they're the ones

    sono loro, apri la porta — it's them, open the door

    sono stati loro a dirmelo — they told me themselves, it was they frm o them who told me

    hanno ragione loro, non tu — they are right, not you

    3) (nelle comparazioni: sogg) they, them, (complemento) them

    ne so quanto loro — I know as much as they do, I know as much as them

    II ['loro] pron pers pl
    (forma di cortesia) (anche: Loro)
    1) you

    chiedo lor signori di seguirmi — be so good as to follow me, (if you would) gentlemen

    III ['loro]
    1. agg poss inv

    il(la) loro; i(le) loro

    2) (forma di cortesia), (anche: Loro) your
    2. pron poss inv

    il(la) loro; i(le) loro

    2) (forma di cortesia), (anche: Loro) yours
    3)

    i loro (famiglia) their family, (amici) their own people

    siamo dei loro; stiamo dalla loro — (parte) we're on their side, we're with them

    * * *
    ['loro] 1.

    loro vanno al cinema, io no — they go to the cinema, I don't

    2.
    aggettivo possessivo invariabile
    1) their; (quando è preceduto da un articolo, quest'ultimo non si traduce)

    un loro amico, uno dei loro amici — a friend of theirs

    alcuni loro insegnanti — some of their teachers, some teachers of theirs

    la nostra casa è più grande della loro — our house is bigger than theirs; (in espressioni ellittiche)

    è dei loro(familiari, alleati, compagni) he's one of them

    * * *
    loro
    /'loro/
    v. le note delle voci  io e  mio.
    I pron.pers.pl.
     1 (soggetto) they (in inglese va sempre espresso); loro vanno al cinema, io no they go to the cinema, I don't; loro due the two of them
     2 (complemento oggetto) them; sto cercando loro I'm looking for them
     3 (complemento di termine) them; ho dato loro il tuo numero di telefono I gave them your telephone number; la lettera non era indirizzata a loro the letter wasn't for them
     4 (preceduto da preposizione) lei non pensa a loro she doesn't think of them; un regalo per loro a present for them; io lavoro più di loro I work more than they do o than them
     5 (forma di cortesia) you; come loro preferiscono as you prefer; dopo di loro after you
    II agg.poss.inv.
     1 their; (quando è preceduto da un articolo, quest'ultimo non si traduce) la loro casa their house; un loro amico, uno dei loro amici a friend of theirs; alcuni loro insegnanti some of their teachers, some teachers of theirs; sto dalla loro (parte) I'm on their side; al loro arrivo when they arrived; non hanno una macchina loro they haven't got a car of their own
    pron.poss.inv.
    theirs; è il loro it's theirs; la nostra casa è più grande della loro our house is bigger than theirs; (in espressioni ellittiche) ne hanno fatta un'altra delle loro they've been up to mischief again; vogliono sempre dire la loro they always have to speak their mind; è dei loro(familiari, alleati, compagni) he's one of them.

    Dizionario Italiano-Inglese > loro

  • 51 Charity

    ['tʃærətɪ] 1.
    1) (virtue) carità f.

    to do sth. out of charity — fare qcs. per carità

    2) (aid) carità f., beneficenza f.
    3) (aid organizations) carità f. organizzata; (individual organization) istituzione f. benefica, opera f. di carità
    2.
    modificatore [ sale] di beneficenza; [ event] a scopo benefico
    ••

    charity begins at home — = bisogna aiutare prima i familiari e le persone vicine

    * * *
    [' ærəti]
    plural - charities; noun
    1) (kindness (especially in giving money to poor people): She gave clothes to the gypsies out of charity.) carità
    2) (an organization set up to collect money for the needy, for medical research etc: Many charities sent money to help the victims of the disaster.) opera di carità
    - charitably
    * * *
    (First names) Charity /ˈtʃærɪti:, -əti:/
    f.
    * * *
    ['tʃærətɪ] 1.
    1) (virtue) carità f.

    to do sth. out of charity — fare qcs. per carità

    2) (aid) carità f., beneficenza f.
    3) (aid organizations) carità f. organizzata; (individual organization) istituzione f. benefica, opera f. di carità
    2.
    modificatore [ sale] di beneficenza; [ event] a scopo benefico
    ••

    charity begins at home — = bisogna aiutare prima i familiari e le persone vicine

    English-Italian dictionary > Charity

  • 52 compassionate

    [kəm'pæʃənət]
    aggettivo compassionevole
    * * *
    [-nət]
    adjective compassionevole
    * * *
    compassionate /kəmˈpæʃənət/
    a.
    compassionevole; che prova pietà; pietoso
    ● (spec. mil.) compassionate leave, congedo concesso per gravi motivi familiari □ on compassionate grounds, per gravi motivi familiari.
    * * *
    [kəm'pæʃənət]
    aggettivo compassionevole

    English-Italian dictionary > compassionate

  • 53 ground

    I 1. [graʊnd]
    1) (surface underfoot) suolo m., terreno m., terra f.

    to throw sth. on the ground — buttare qcs. in o a terra

    to pick sth. up off the ground — raccogliere qcs. da terra

    to get off the ground — [ plane] decollare; fig. [ idea] decollare, prendere piede

    to get sth. off the ground — fare decollare, mettere in moto [plan, campaign]

    above, below (the) ground — in superficie, sottoterra

    to prepare, clear the ground — preparare, sgombrare il terreno (anche fig.)

    2) (area, territory) terreno m., territorio m. (anche fig.)

    to cover a lot of ground — fare molta strada; fig. andare molto avanti, trattare molti argomenti

    to break fresh o new ground fare importanti scoperte, aprire nuove strade (by o in doing facendo); to be sure of one's ground essere sicuro del fatto proprio o di ciò che si fa e si dice; on dangerous ground (in discussion) su un terreno minato; (in dealings) in una posizione delicata; on safe ground — sul sicuro

    3) sport terreno m., campo m.
    4) (reason) motivo m., fondamento m., ragione f. (anche dir.)
    5) fig. (in contest)

    to gain groundguadagnare terreno (on, over su, nei confronti di)

    to lose groundperdere terreno (to nei confronti di)

    to give ground cedere terreno; to make up lost ground recuperare il terreno perduto; to hold o stand (one's) ground tenere duro, non cedere; to shift one's ground — cambiare la propria posizione o le carte in tavola

    6) AE el. terra f., massa f.
    7) art. campo m., sfondo m.
    2.
    nome plurale grounds
    1) (of house) terreno m.sing., terreni m.

    private grounds — terreni privati, proprietà privata

    grounds formotivi per o di [divorce, criticism, hope]

    grounds for doingmotivi o ragioni per fare

    to have grounds for complaintavere motivo o ragione di lamentarsi

    on (the) grounds of — a causa di, in ragione di [adultery, negligence]

    ••

    to be thin on the ground — essercene pochissimi, essere più unico che raro

    to go to ground — rintanarsi, nascondersi

    to run sb., sth. to ground — scovare o stanare qcn., qcs.

    to run o drive oneself into the ground ammazzarsi o sfiancarsi di lavoro; it suits me down to the ground — mi si addice perfettamente, è perfetto per le mie esigenze

    II [graʊnd]
    1) aer. impedire il decollo a [ aircraft]; tenere, costringere a terra [ pilot]
    2) mar. fare arenare, fare incagliare [ vessel] (on in)

    to ground sth. on o in — basare o fondare qcs. su

    4) colloq. (punish) proibire di uscire [ teenager]
    5) AE el. mettere a terra, a massa
    III 1. [graʊnd]
    passato, participio passato grind II
    2.
    aggettivo [coffee, pepper] macinato
    * * *
    past tense, past participle; = grind
    * * *
    ground (1) /graʊnd/
    A pass. e p. p. di to grind
    B a.
    1 macinato; frantumato; tritato; in polvere: ground coffee, caffè macinato; ground rice, riso in polvere
    2 affilato; arrotato
    3 (mecc.) rettificato; molato; smerigliato: ground glass, vetro smerigliato; ( anche) polvere di vetro
    ● ( cucina, spec. USA) ground beef, carne di manzo tritata ( per fare hamburger, ecc.).
    ♦ ground (2) /graʊnd/
    A n.
    1 [u] terreno; (spec. USA) terra; suolo: to till the ground, coltivare la terra; to fall to the ground, cadere a terra
    2 [u] terreno; posizione; territorio: ( anche fig.) to gain ground, guadagnar terreno; These ideas are gaining ground, queste idee guadagnano terreno; ( anche fig.) to lose (o to give) ground, perdere terreno
    3 terreno ( di gioco, ecc.); campo: a hunting ground, un terreno di caccia; football ground, stadio di calcio; sports ground, campo sportivo; recreation ground, campo giochi; hospital grounds, terreno alberato che circonda un ospedale; neutral ground, campo neutro; hallowed ground, terreno consacrato
    4 (naut.) fondo ( del mare e sim.): ( di nave) to touch ground, toccare il fondo
    5 [cu] fondamento; causa; motivo; ragione: He resigned on moral grounds, si è dimesso per ragioni d'ordine morale; (leg.) grounds for divorce, motivi per concedere (o ottenere) il divorzio
    6 campo; fondo; sfondo: a design of red flowers on a blue ground, un disegno di fiori rossi su campo azzurro
    7 [u] terreno, campo (fig.); posizione; argomento; punto: common ground, terreno comune; punto su cui ci si trova d'accordo; Let's go over the ground again, torniamo sull'argomento!; to stand one's ground, tenere la propria posizione; tener duro; non deflettere; (fig.) to be on one's own ground, conoscere bene l'argomento; essere a proprio agio (fig.); giocare in casa (fig. fam.); (fig.) to be on familiar ground, trovarsi a proprio agio (o nel proprio elemento)
    8 (elettr.) terra; massa
    9 (pl.) fondi; feccia; deposito; sedimento: coffee grounds, fondi di caffè
    11 (pitt.) mano di fondo; imprimitura
    12 [u] (geol.) roccia; matrice rocciosa
    B a. attr.
    1 (mil.) terrestre; di terra: ground forces, forze di terra
    2 (elettr.) di massa, di terra; a terra, a massa
    3 di fondo: (elettr.) ground noise, rumore di fondo
    ground-air, (mil.) aeroterrestre; (miss.) terra-aria □ ground angling, pesca di fondo ( con la lenza: senza galleggiante) □ (bot.) ground ash, giovane frassino; bastoncino di frassino □ (mil.) ground attack, attacco da terra (o terrestre) □ (mus.) ground bass, basso ostinato □ (ind. costr.) ground beam, dormiente □ ground-breaking, che innova; innovatore; pionieristico □ (elettr.) ground cable, conduttore di terra □ ( USA) ground clothgroundsheet □ ground colour, prima mano di vernice; colore di fondo □ (aeron.) ground control, radioguida da terra □ (aeron.) ground controller, controllore di volo; controllore al suolo □ ground cover, tappeto vegetale; sottobosco □ (aeron.) ground crew, personale di terra ( in un aeroporto) □ (aeron.) ground effect, effetto suolo □ ground-effect machine, veicolo a cuscino d'aria; veicolo a effetto suolo □ (bot.) ground elder ( Aegopodium podagraria), podagraria □ (ind. costr.) ground exploration, esame geologico ( di un'area fabbricabile, ecc.) □ ground fish, pesce che vive sul fondo □ ground floor, pianterreno: (fig.) to be [to get] in on the ground floor, essere [entrare] in un'impresa (o un affare) fin dall'inizio □ ground fog, nebbia bassa □ (meteor.) ground frost, gelata ( a zero gradi C o sotto zero) □ ground game, selvaggina minuta ( esclusi i volatili) □ (zool.) ground-gudgeon ( Cobitis barbatula), pesce barometro □ (bot.) ground ivy ( Nepeta hederacea), edera terrestre □ (zool.) ground hair, (peli di) borra ( i più corti e morbidi della pelliccia dei mammiferi) □ (equit.) ground jury, giuria di campo □ (leg.) ground lessee, titolare del diritto di superficie; superficiario □ (leg.) ground lessor, proprietario del suolo che cede il diritto di superficie □ (naut.) ground log, solcometro di fondo □ (naut.) ground mine, mina da fondo □ (mus.) ground note, nota dominante □ (bot.) ground pine, ( Ajuga chamaepitys) camepizio; ( Lycopodium clavatum) licopodio, muschio clavato □ ground plan, pianta del piano terreno ( d'un edificio); (fig.) schema di base; progetto di massima □ ( lotta) ground position, posizione a terra □ (med.) ground practice, poliambulatorio □ (leg.) ground rent, canone pagato ( di solito, per 99 anni) per un suolo ceduto in proprietà superficiaria □ (fig.) ground rule, regola di base; principio □ (aeron.) ground speed, velocità rispetto al suolo; velocità effettiva □ (zool.) ground squirrel ( Sciuridae), sciuride (spec. marmotta) □ ground staff, (aeron.) personale di terra ( in un aeroporto); ( sport) personale addetto alla manutenzione del campo □ (fis.) ground state, stato fondamentale □ (mil., aeron.) ground strafing, attacco a volo radente □ ( tennis) ground stroke, diritto, rovescio ( qualsiasi tiro effettuato dopo il rimbalzo della palla) □ (mil.) ground-to-air missile, missile terra-aria □ (mil.) ground-to-ground missile, missile terra-terra □ (mil.) ground war, guerra terrestre □ (geol.) ground water, acqua freatica, acque sotterranee □ ground-water level, livello freatico □ ground-water table, falda freatica, falda idrica □ ( radio) ground wave, onda di superficie □ ground wire, (elettr.) filo di messa a terra; (edil.) filo di guida □ (fis. nucl., mil.) ground zero, punto zero □ (fig.) above ground, ancora al mondo; vivo □ (fig.) below ground, sottoterra; morto e sepolto □ to break ground, (agric.) dissodare terreno vergine; (ind. costr.) iniziare i lavori di scavo; (fig.) preparare il terreno □ (fig.) to break fresh (o new) ground to break □ to cover much ground, fare molta strada, percorrere una lunga distanza; (fig.) trattare molti argomenti □ (fig.) to cut the ground from under sb. 's feet, far mancare il terreno sotto i piedi a q. □ (fig. fam.) down to the ground, alla perfezione; a pennello: That suits me down to the ground!, questo mi va a pennello! □ (fig.) to fall to the ground, andare in fumo; andare a monte; fallire □ fishing grounds, zone di pesca □ forbidden ground, terreno proibito; (fig.) argomento da evitarsi □ ( anche fig.) to gain ground, guadagnare terreno □ high ground, altura □ (fig.) to hold (o to keep) one's ground, restare sulle proprie posizioni; mantenere il proprio punto di vista; non deflettere; non cedere □ (aeron.) on the ground, a terra ( non in volo) □ on the grounds of, a causa di; per motivi di □ (fig.) to be on safe ground, andare sul sicuro; trattare un argomento che si conosce bene □ (fig.) to shift one's own ground, mutare la propria posizione ( in una discussione, ecc.); cambiare idea □ (naut.) to strike ground, arenarsi; incagliarsi sul fondo □ (fig.) to touch ground, venire al sodo.
    (to) ground /graʊnd/
    A v. t.
    1 (naut.) fare arenare; fare incagliare
    2 (aeron.) tenere a terra; costringere a restare a terra; impedire il decollo a: The airplane was grounded owing to thick fog, l'aereo è stato costretto a restare a terra per la fitta nebbia
    3 basare; fondare; motivare: Ground your claims on fact, motiva i tuoi reclami con elementi concreti
    4 ( anche sport) mettere a terra; posare per terra; mettere giù; mandare a terra, atterrare: to ground the ball, mettere a terra il pallone; ( calcio) to ground one's opponent, atterrare l'avversario
    5 dare le basi a (q.); istruire nei primi elementi: I want to ground them in modern physics, voglio istruirli nei primi elementi della fisica moderna
    7 (pitt.) stendere un'imprimitura su ( una tela); preparare il fondo per ( un quadro)
    8 (elettr.) mettere a terra; collegare a massa
    B v. i.
    1 ( di nave) toccare il fondo; arenarsi; incagliarsi
    ● (mil.) Ground arms!, pied'arm!
    * * *
    I 1. [graʊnd]
    1) (surface underfoot) suolo m., terreno m., terra f.

    to throw sth. on the ground — buttare qcs. in o a terra

    to pick sth. up off the ground — raccogliere qcs. da terra

    to get off the ground — [ plane] decollare; fig. [ idea] decollare, prendere piede

    to get sth. off the ground — fare decollare, mettere in moto [plan, campaign]

    above, below (the) ground — in superficie, sottoterra

    to prepare, clear the ground — preparare, sgombrare il terreno (anche fig.)

    2) (area, territory) terreno m., territorio m. (anche fig.)

    to cover a lot of ground — fare molta strada; fig. andare molto avanti, trattare molti argomenti

    to break fresh o new ground fare importanti scoperte, aprire nuove strade (by o in doing facendo); to be sure of one's ground essere sicuro del fatto proprio o di ciò che si fa e si dice; on dangerous ground (in discussion) su un terreno minato; (in dealings) in una posizione delicata; on safe ground — sul sicuro

    3) sport terreno m., campo m.
    4) (reason) motivo m., fondamento m., ragione f. (anche dir.)
    5) fig. (in contest)

    to gain groundguadagnare terreno (on, over su, nei confronti di)

    to lose groundperdere terreno (to nei confronti di)

    to give ground cedere terreno; to make up lost ground recuperare il terreno perduto; to hold o stand (one's) ground tenere duro, non cedere; to shift one's ground — cambiare la propria posizione o le carte in tavola

    6) AE el. terra f., massa f.
    7) art. campo m., sfondo m.
    2.
    nome plurale grounds
    1) (of house) terreno m.sing., terreni m.

    private grounds — terreni privati, proprietà privata

    grounds formotivi per o di [divorce, criticism, hope]

    grounds for doingmotivi o ragioni per fare

    to have grounds for complaintavere motivo o ragione di lamentarsi

    on (the) grounds of — a causa di, in ragione di [adultery, negligence]

    ••

    to be thin on the ground — essercene pochissimi, essere più unico che raro

    to go to ground — rintanarsi, nascondersi

    to run sb., sth. to ground — scovare o stanare qcn., qcs.

    to run o drive oneself into the ground ammazzarsi o sfiancarsi di lavoro; it suits me down to the ground — mi si addice perfettamente, è perfetto per le mie esigenze

    II [graʊnd]
    1) aer. impedire il decollo a [ aircraft]; tenere, costringere a terra [ pilot]
    2) mar. fare arenare, fare incagliare [ vessel] (on in)

    to ground sth. on o in — basare o fondare qcs. su

    4) colloq. (punish) proibire di uscire [ teenager]
    5) AE el. mettere a terra, a massa
    III 1. [graʊnd]
    passato, participio passato grind II
    2.
    aggettivo [coffee, pepper] macinato

    English-Italian dictionary > ground

  • 54 ♦ household

    ♦ household /ˈhaʊshəʊld/
    n.
    1 casa; famiglia ( anche nel senso, quasi arc., di servitù); familiari e domestici: the ( Royal) Household, la Casa Reale
    2 (demogr.) unità familiare; famiglia ( in senso statistico): household group, nucleo familiare; head of household, capofamiglia
    household affairs, affari domestici □ household appliances, elettrodomestici ( cucine, lavatrici, ecc.) □ household effects, suppellettili □ household expenses, spese sostenute per la casa □ ( anche fig.) household gods, lari; penati □ household goods, (articoli) casalinghi □ household insurance, assicurazione casa □ household linen, biancheria da casa □ household management, gestione domestica; ( materia di studio) economia domestica □ household name, nome familiare; nome ben noto (o ricorrente) □ (econ.) household saving, risparmio delle famiglie (o dei nuclei familiari) □ household science, economia domestica □ (in GB) Household Troops, truppe al servizio del sovrano □ household word, parola familiare (o d'uso comune); parola ricorrente
    householder
    n.
    1 padrone di casa; chi vive in una casa propria
    3 ( anche demogr.) capofamiglia.

    English-Italian dictionary > ♦ household

  • 55 family

    ['fæməlɪ] 1.
    nome (group) famiglia f. (anche ling. zool.); (children) figli m.pl., famiglia f.
    2.
    modificatore [home, friend] di famiglia; [ member] della famiglia; [ responsibilities] familiare
    ••

    to be in the family waycolloq. scherz. essere incinta

    * * *
    ['fæməli]
    plural - families; noun
    1) ((singular or plural) a man, his wife and their children: These houses were built for families; The (members of the) Smith family are all very athletic; ( also adjective) a family holiday.) famiglia
    2) (a group of people related to each other, including cousins, grandchildren etc: He comes from a wealthy family; ( also adjective) the family home.) famiglia
    3) (the children of a man and his wife: When I get married I should like a large family.) famiglia
    4) (a group of plants, animals, languages etc that are connected in some way: In spite of its name, a koala bear is not a member of the bear family.) famiglia
    - family tree
    * * *
    ['fæməlɪ] 1.
    nome (group) famiglia f. (anche ling. zool.); (children) figli m.pl., famiglia f.
    2.
    modificatore [home, friend] di famiglia; [ member] della famiglia; [ responsibilities] familiare
    ••

    to be in the family waycolloq. scherz. essere incinta

    English-Italian dictionary > family

  • 56 value

    I ['væljuː]
    1) (monetary worth) valore m., prezzo m.
    2) (usefulness, general worth) valore m.

    to have o be of educational value avere un valore educativo; the value of sb. as il valore di qcn. come; the value of doing l'importanza di fare; sales were successful thanks to its novelty value — le vendite sono state ottime grazie alla sua originalità

    4) (standards, ideals) valore m., principio m.
    5) mat. mus. valore m.
    II ['væljuː]
    1) (assess worth of) valutare [house, asset, company]; periziare, fare un'expertise a [antique, jewel, painting]

    to have sth. valued — fare valutare qcs.

    to value sth. at Ј 150 — valutare qcs. 150 sterline

    2) (appreciate) stimare [ person]; apprezzare [friendship, help]; tenere in considerazione [ opinion]; tenere a [reputation, independence, life]

    to value sb. as a friend — tenere all'amicizia di qcn

    * * *
    ['vælju:] 1. noun
    1) (worth, importance or usefulness: His special knowledge was of great value during the war; She sets little value on wealth.) valore
    2) (price: What is the value of that stamp?) valore
    3) (purchasing power: Are those coins of any value?) valore
    4) (fairness of exchange (for one's money etc): You get good value for money at this supermarket!) (spendere bene)
    5) (the length of a musical note.) valore, lunghezza
    2. verb
    1) (to suggest a suitable price for: This painting has been valued at $50,000.) valutare
    2) (to regard as good or important: He values your advice very highly.) apprezzare
    - valuables
    - valued
    - valueless
    - values
    - value-added tax
    * * *
    I ['væljuː]
    1) (monetary worth) valore m., prezzo m.
    2) (usefulness, general worth) valore m.

    to have o be of educational value avere un valore educativo; the value of sb. as il valore di qcn. come; the value of doing l'importanza di fare; sales were successful thanks to its novelty value — le vendite sono state ottime grazie alla sua originalità

    4) (standards, ideals) valore m., principio m.
    5) mat. mus. valore m.
    II ['væljuː]
    1) (assess worth of) valutare [house, asset, company]; periziare, fare un'expertise a [antique, jewel, painting]

    to have sth. valued — fare valutare qcs.

    to value sth. at Ј 150 — valutare qcs. 150 sterline

    2) (appreciate) stimare [ person]; apprezzare [friendship, help]; tenere in considerazione [ opinion]; tenere a [reputation, independence, life]

    to value sb. as a friend — tenere all'amicizia di qcn

    English-Italian dictionary > value

  • 57 familiare

    familiare I. agg.m./f. 1. ( della famiglia) familial, de famille: vita familiare vie de famille. 2. ( ben noto) familier: questi luoghi mi sono familiari ces lieux me sont familiers. 3. ( naturale) familier, habituel: questo tono sprezzante gli è familiare ce ton méprisant lui est familier. 4. (semplice, alla buona) familier, simple, informel: un'accoglienza familiare un accueil familier. 5. (Biol,Med) familial. II. s.m. 1. parent, proche. 2. al pl. famille f.sing.: a Natale andrò a trovare i miei familiari à Noël j'irai voir ma famille, à Noël j'irai retrouver les miens. III. s.f. ( Aut) break m., familiale.

    Dizionario Italiano-Francese > familiare

  • 58 familiàre

    1. agg 1) семеен, домашен: bilancio familiàre семеен бюджет; 2) свойски, непринуден: conversazione familiàre непринуден разговор; 2. m pl familiari близки, роднини: sono andato io ed alcuni familiari отидохме аз и някои близки.

    Dizionario italiano-bulgaro > familiàre

  • 59 familiare

    [fami'ljare]
    1. agg
    1) (di famiglia) family attr

    una FIAT familiarea FIAT estate Brit o station wagon Am

    2) (noto) familiar

    questo nome mi è familiare — I've heard this name before, I know the name

    3) (intimo: rapporti, atmosfera) friendly, (tono) informal, (lessico: colloquiale) informal, colloquial
    2. sm/f
    relative, relation

    Nuovo dizionario Italiano-Inglese > familiare

  • 60 A.F.

    1) радио, эл. сокр. от alta frequenza высокая частота
    2) фр. сокр. от Air France Французские международные авиалинии, "Эр Франс"
    3) сокр. от Agricoltura e Foreste агрикультура и лесное хозяйство
    4) сокр. от Assegni Familiari пособие для (малоимущих) семей

    Большой итальяно-русский словарь > A.F.

См. также в других словарях:

  • familiari — familiarùs, familiari̇̀ bdv. Familiarùs elgesỹs …   Bendrinės lietuvių kalbos žodyno antraštynas

  • Christelle Familiari — Christelle Familiari, née à Niort en 1972, est une plasticienne contemporaine. Sommaire 1 Œuvre 2 Expositions personnelles (sélection) 3 Liens externes 4 …   Wikipédia en Français

  • familiare — fa·mi·lià·re agg., s.m. e f. AU 1. agg., della famiglia, proprio tipico della famiglia: intimità familiare, affetti familiari, abitudini familiari, vita familiare Sinonimi: 1casalingo. 2. agg., confidenziale, spontaneo: tono familiare, modi… …   Dizionario italiano

  • Gabriella Sica — est une poète italienne. Elle est née à Viterbo le 24 octobre 1950 et habite depuis l’âge de dix ans à Rome, sa ville d’adoption. Après la publication de quelques textes poétiques sur revues et anthologies, comme Prato pagano en 1980 et… …   Wikipédia en Français

  • Франко, Вероника — В Википедии есть статьи о других людях с именем Вероника. Доменико Тинторетто, по другим данным  Веронезе. Портрет Вероники Франко, ок.1575, Вустерский музей иску …   Википедия

  • Вероника Франко — Доменико Тинторетто, по другим данным  Веронезе. Портрет Вероники Франко, ок.1575, Worcester Art Museum, Worcester, Mass. Вероника Франко (итал. Veronica Franco, 1546, Венеция  22 июля 1591, там же)  венецианская куртизанка и поэтесса эпохи… …   Википедия

  • Франко Вероника — Доменико Тинторетто, по другим данным  Веронезе. Портрет Вероники Франко, ок.1575, Worcester Art Museum, Worcester, Mass. Вероника Франко (итал. Veronica Franco, 1546, Венеция  22 июля 1591, там же)  венецианская куртизанка и поэтесса эпохи… …   Википедия

  • FAMILIA — teste Festo, antea in ingenuis hominibus dicebatur, quorum dux et princeps generis vocabatur Paeter et Mater familiae, postea hoc nomine etiam famuli appellari coepêrunt. Sen. l. 6. Ep. 67. Ne illud quidem videtis, quam omnem invidiam Maiores… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • familiar — FAMILIÁR, Ă, familiari, e, adj. 1. (Despre exprimare, limbaj, stil) Care este folosit în (sau apropiat de) vorbirea obişnuită; simplu, fără pretenţii. ♦ (Despre atitudini, comportări etc.; p. ext. despre oameni) Simplu, prietenos, apropiat; p.… …   Dicționar Român

  • retta — retta1 / rɛt:a/ s.f. [forse lat. arrecta (auris ) orecchio rizzato, teso ]. [attenzione, ascolto, solo nell espressione dare r. ] ● Espressioni: dare retta (a qualcuno) ➨ ❑. ❑ dare retta (a qualcuno) [lasciarsi guidare o consigliare da qualcuno,… …   Enciclopedia Italiana

  • Veronica Franco — [http://homepages.gac.edu/%7eecarlson/Women/VeronicaFranco.jpg] (1546 1591) was a poet and courtesan in sixteenth century Venice. Life as a Courtesan Renaissance Venetian society recognized two different classes of courtesans: the cortigiana… …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»