Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

ex+aevo

  • 1 aevom

    aevum (archaic aevom), i, n.; but m., Plaut. Poen. 5, 4, 14; Lucr. 2, 561; 3, 603 [aiôn; cf. aies or aien, aei, aidios; Goth. aivs = time, aiv = ever, aiveins = everlasting; Germ. ewig, Ewigkeit; Eng. aye, ever].
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., uninterrupted, never-ending time, eternity; per aevom, Lucr. 1, 634; 1, 950 al.—Hence of the future:

    in aevum,

    for all time, Hor. C. 4, 14, 3; so Plin. 35, 2, 2, and Vulg. Eccli. 41, 16:

    nos peribimus in aevum,

    ib. Bar. 3, 3.—
    B.
    Esp., in a more restricted sense of a definite time, period, lifetime, life, age: aevom agitare, Enn. ap. Gell. 12, 2, 3 (Ann. v. 308 Vahl.): in armis aevom agere, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 49 (Trag. Rel. p. 110 Rib.); so, aevom degere, [p. 65] Lucr. 5, 1439:

    consumere,

    id. 5, 1430: meum si quis te percontabitur aevum, my age or time of life, Hor. Ep. 1, 20, 26:

    aevum omne et breve et fragile est,

    Plin. Pan. 78, 2: flos aevi, the bloom of life (cf. aetas, I.), Ov. M. 9, 435:

    integer aevi,

    Verg. A. 9, 255:

    primum aevum,

    Val. Fl. 7, 338.—Also (like aetas, q. v. I.) for old age:

    aevo confectus,

    Verg. A. 11, 85:

    obsitus aevo,

    id. ib. 8, 307:

    annis aevoque soluti,

    Ov. M. 8, 712.—
    II.
    Transf.
    A.
    Age or generation, Ov. P. 1, 3, 83:

    ter aevo functus (of Nestor),

    Hor. C. 2, 9, 13:

    ingenia nostri aevi,

    Vell. 2, 36:

    in nostro aevo,

    Plin. 2, 25, 23, § 92:

    nostro aevo,

    id. 2, 13, 10, § 57:

    simulacrum tot aevis incorruptum,

    id. 14, 1, 2, § 9.—Hence,
    B.
    The men living in the same age (cf. aetas, II. C.):

    de quibus consensus aevi judicaverit,

    Plin. 14, 6, 8, § 72.—
    C.
    In a wider sense, time, in gen.:

    vitiata dentibus aevi omnia,

    Ov. M. 15, 235:

    quae per tantum aevi occulta,

    Tac. A. 16, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > aevom

  • 2 aevum

    aevum (archaic aevom), i, n.; but m., Plaut. Poen. 5, 4, 14; Lucr. 2, 561; 3, 603 [aiôn; cf. aies or aien, aei, aidios; Goth. aivs = time, aiv = ever, aiveins = everlasting; Germ. ewig, Ewigkeit; Eng. aye, ever].
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., uninterrupted, never-ending time, eternity; per aevom, Lucr. 1, 634; 1, 950 al.—Hence of the future:

    in aevum,

    for all time, Hor. C. 4, 14, 3; so Plin. 35, 2, 2, and Vulg. Eccli. 41, 16:

    nos peribimus in aevum,

    ib. Bar. 3, 3.—
    B.
    Esp., in a more restricted sense of a definite time, period, lifetime, life, age: aevom agitare, Enn. ap. Gell. 12, 2, 3 (Ann. v. 308 Vahl.): in armis aevom agere, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 49 (Trag. Rel. p. 110 Rib.); so, aevom degere, [p. 65] Lucr. 5, 1439:

    consumere,

    id. 5, 1430: meum si quis te percontabitur aevum, my age or time of life, Hor. Ep. 1, 20, 26:

    aevum omne et breve et fragile est,

    Plin. Pan. 78, 2: flos aevi, the bloom of life (cf. aetas, I.), Ov. M. 9, 435:

    integer aevi,

    Verg. A. 9, 255:

    primum aevum,

    Val. Fl. 7, 338.—Also (like aetas, q. v. I.) for old age:

    aevo confectus,

    Verg. A. 11, 85:

    obsitus aevo,

    id. ib. 8, 307:

    annis aevoque soluti,

    Ov. M. 8, 712.—
    II.
    Transf.
    A.
    Age or generation, Ov. P. 1, 3, 83:

    ter aevo functus (of Nestor),

    Hor. C. 2, 9, 13:

    ingenia nostri aevi,

    Vell. 2, 36:

    in nostro aevo,

    Plin. 2, 25, 23, § 92:

    nostro aevo,

    id. 2, 13, 10, § 57:

    simulacrum tot aevis incorruptum,

    id. 14, 1, 2, § 9.—Hence,
    B.
    The men living in the same age (cf. aetas, II. C.):

    de quibus consensus aevi judicaverit,

    Plin. 14, 6, 8, § 72.—
    C.
    In a wider sense, time, in gen.:

    vitiata dentibus aevi omnia,

    Ov. M. 15, 235:

    quae per tantum aevi occulta,

    Tac. A. 16, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > aevum

  • 3 grandis

    grandis, e, adj. [cf. gradus; also Germ. gross; Engl. great], full-grown, large, great, full, abundant (class.; most freq. of things; for syn. cf.: magnus, ingens, amplus, procerus, vastus, enormis).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    ita, quicquid (olerum) erat, grande erat,

    Plaut. Cas. 5, 2, 35; cf.:

    ager novatus et iteratus, quo meliores fetus possit et grandiores edere,

    Cic. de Or. 2, 30, 131:

    quae seges grandissima atque optima fuerit,

    Varr. R. R. 1, 52; 1: farra, old poet. ap. Macr. S. 5, 20 fin.:

    frumenta,

    Verg. A. 4, 405:

    hordea,

    id. E. 5, 36:

    lilia,

    id. ib. 10, 25:

    ilex,

    Sall. J. 93, 4; cf.:

    et antiqua robora,

    Quint. 10, 1, 88:

    grandissimum alicae genus,

    Plin. 18, 11, 29, § 112:

    grandissimae olivae,

    id. 15, 3, 4, § 15 et saep.:

    litterae (opp. minutae),

    Plaut. Bacch. 4, 9, 68; cf.:

    epistola sane grandis,

    Cic. Att. 13, 21, 1:

    sane grandes libri,

    id. Rep. 3, 8:

    grandiores libri,

    id. Att. 13, 13, 1:

    verbosa et grandis epistula,

    Juv. 10, 71:

    erat incisum grandibus litteris,

    Cic. Verr. 2, 4, 34, § 74:

    corpora,

    Lucr. 6, 303:

    saxa,

    id. 1, 289; Caes. B. G. 7, 23, 2; 7, 46, 3; cf.:

    cervi eminentes,

    id. ib. 7, 72, 4:

    tumulus terrenus,

    id. ib. 1, 43, 1:

    vas,

    Cic. Verr. 2, 4, 21, § 47; cf.

    patella,

    id. ib. §

    46: speculum,

    Quint. 11, 3, 68:

    cothurni,

    Hor. A. P. 80:

    lumina,

    Ov. M. 5, 545; cf.

    membra,

    id. ib. 10, 237:

    ossa,

    id. ib. 9, 169:

    conchae,

    Cic. N. D. 2, 48, 123:

    rhombi,

    Hor. S. 2, 2, 95; cf.:

    opes grandiores,

    Plin. 11, 16, 16, § 47:

    smaragdi,

    Lucr. 4, 1126:

    divitiae,

    id. 5, 1118; cf.:

    alicui grandem pecuniam credere,

    Cic. Rab. Post. 2, 4:

    pecunia,

    id. Verr. 1, 9, 24; id. Fam. 13, 61; Sall. C. 49, 3; Liv. 10, 46, 10; 27, 20, 7; 32, 40, 9; Suet. Aug. 12; id. Ner. 24; cf.

    faenus,

    Cic. Fl. 21, 51:

    aes alienum,

    Sall. C. 14, 2; 24, 3; Plin. 7, 38, 39, § 127; cf.

    also: donativum grandius solito,

    Suet. Galb. 16:

    cenae,

    Quint. 10, 1, 58; cf.

    convivium,

    id. 11, 2, 12:

    amiculum grandi pondere,

    Cic. N. D. 3, 34, 83; cf.:

    grande pondus argenti,

    id. Caecin. 4, 12:

    grande onus exiguo formicas ore gerentes,

    Ov. M. 7, 625:

    elementa,

    bulky, massive, heavy, id. ib. 1, 29.—In neutr. as grandia ingrediens, advancing with great strides: makra bibas, Gell. 9, 11, 5:

    grandia incedens,

    Amm. 22, 14.—
    B.
    Of persons, grown up, big, tall; and more freq. pregn., advanced in years, aged, old; also with natu or aevo.
    (α).
    Absol.:

    an sedere oportuit domi virginem tam grandem,

    Ter. Ad. 4, 5, 39:

    videras grandis jam puer bello Italico, etc.,

    Cic. Pis. 36, 87:

    nobilis ut grandi cecinit Centaurus alumno (i. e. Achilli),

    Hor. Epod. 13, 11:

    (Q. Maximus) et bella gerebat ut adolescens, cum plane grandis esset, etc.,

    Cic. de Sen. 4, 10; cf. Lucr. 2, 1164:

    legibus annalibus cum grandiorem aetatem ad consulatum constituebant, adolescentiae temeritatem verebantur, etc. (shortly after: progressus aetatis),

    a more advanced age, Cic. Phil. 5, 17, 47; so,

    grandior aetas,

    Ov. M. 6, 28; 7, 665:

    quandoquidem grandi cibus aevo denique defit,

    Lucr. 2, 1141:

    metuens virgae jam grandis Achilles cantabat,

    Juv. 7, 210.—
    (β).
    With natu or aevo:

    non admodum grandis natu, sed tamen jam aetate provectus,

    Cic. de Sen. 4, 10; so,

    grandis natu,

    id. Verr. 2, 5, 49, § 128; id. Rosc. Com. 15, 44; Plin. Ep. 8, 23, 7; Suet. Ner. 34; id. Aug. 89; Hor. Ep. 1, 7, 49; cf.:

    in aetate consideratur puer an adolescens, natu grandior an senex,

    Cic. Inv. 1, 24, 35; so,

    grandior natu,

    Plaut. Aul. 2, 1, 37:

    grandi jam natu vexatus,

    Suet. Aug. 53:

    grandis aevo parens,

    Tac. A. 16, 30 fin.; cf.:

    jam grandior aevo genitor,

    Ov. M. 6, 321.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., great, strong, powerful: subsellia grandiorem et pleniorem vocem desiderant. Cic. Brut. 84, 289:

    vox (opp. exigua),

    Quint. 11, 3, 15:

    perspicuo et grandi vitio praeditum exemplum,

    Cic. Inv. 1, 47, 88; cf.:

    exemplis grandioribus uti,

    id. Div. 1, 20, 39:

    de rebus grandioribus dicere,

    id. Fin. 3, 5, 19:

    supercilium,

    lofty, Juv. 6, 169:

    Maecenas, mearum Grande decus columenque rerum,

    Hor. C. 2, 17, 4:

    ingenium,

    Ov. M. 6, 574:

    certamen,

    Hor. C. 3, 20, 7:

    munus,

    id. ib. 2, 1, 11:

    praemia meritorum,

    id. Ep. 2, 2, 38:

    carmen,

    Juv. 6, 636:

    malum,

    Hor. S. 2, 1, 49:

    lethargus,

    id. ib. 2, 3, 145:

    alumnus,

    noble, id. Epod. 13, 11:

    si metit Orcus Grandia cum parvis,

    id. Ep. 2, 2, 179; so absol.:

    grandia,

    id. C. 1, 6, 9; id. A. P. 27.—
    B.
    In partic., of style, great, grand, lofty, sublime:

    genus quoque dicendi grandius quoddam et illustrius esse adhibendum videtur,

    Cic. de Or. 2, 82, 337:

    grande atque robustum genus dicendi (opp. subtile),

    Quint. 12, 10, 58:

    causae (opp. pusillae),

    id. 11, 3, 151:

    antiqua comoedia,

    id. 10, 1, 65:

    grandia et tumida themata,

    id. 2, 10, 6:

    sententiae,

    id. 2, 11, 3:

    grandia elate, jucunda dulciter, moderata leniter canit,

    id. 1, 10, 24.—Of the speaker: (oratores Thucydidi aequales) grandes erant verbis, crebri sententiis, compressione rerum breves, [p. 824] Cic. Brut. 7, 29; cf.:

    Thucydides rerum gestarum pronunciator sincerus et grandis,

    id. ib. 83, 287:

    causidicus amplus atque grandis,

    id. Or. 9, 30:

    quo grandior sit et quasi excelsior orator,

    id. ib. 34, 119:

    oratores, alii grandes aut graves aut copiosi,

    id. Opt. Gen. 1, 2:

    multis locis grandior (Lysias),

    id. ib. 3, 9:

    fiunt pro grandibus tumidi,

    Quint. 10, 2, 16; 10, 1, 77.— Adv.: in two forms.
    A.
    grandĭter (acc. to II.), greatly, strongly, very ( poet. and in postAug. prose):

    quamvis grandius ille (Alcaeus) sonet,

    sublimely, Ov. H. 15, 30:

    illud mihi inter maxima granditer cordi est,

    exceedingly, Sid. Ep. 7, 4:

    frugi pater,

    id. ib. 2:

    affectus,

    Aug. Conf. 1, 9.—
    B.
    grandō (rare and poet.), the same:

    grande fremens,

    strongly, aloud, Stat. Th. 12, 684: grande sonat. Juv. 6, 517.

    Lewis & Short latin dictionary > grandis

  • 4 aevum or (older) aevom

        aevum or (older) aevom ī, n, αἰών, neverending time, eternity: aeternum, O.: in aevum, for all time, H.—Esp., period of life, lifetime, life, age: in armis agere: in silvis exigere, V.: extentum, prolonged, H.: natura aevi brevis, S.: meum, my age, H.: aevo apta, things suitable to their years, H.: maximus aevo (i. e. natu), O.: flos aevi, the bloom of life, O.: aequale tecum aevum, V.: occulto arbor aevo, i. e. with no signs of age, H.—Old age: aevo confectus, V.: annis aevoque soluti, O. — Age, generation, period: Livi scriptoris, H.: venturi inscius aevi, the future, V.: in omne nobilis aevum, H.: durare in hoc aevi, to our own times, O. — The age, men of the age: veniens, posterity, H.—Time: aevi vetustas, V.: vitiata dentibus aevi omnia, O.

    Latin-English dictionary > aevum or (older) aevom

  • 5 excido

    1.
    ex-cĭdo, cĭdi, 3, v. n. [cado], to fall out or down, to fall from (class.; esp. freq. in the trop. sense).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.: quod (animal) cum ex utero elapsum excidit, Cic. N. D. 2, 51, 128:

    sol excidisse mihi e mundo videtur,

    id. Att. 9, 10, 3:

    gladii de manibus exciderunt,

    id. Pis. 9 fin.; cf. id. Phil. 12, 3, 8; id. Cat. 1, 6 fin.;

    for which also: inter manus (urna),

    Prop. 4 (5), 4, 22; and:

    a digitis (ansa),

    Ov. H. 16, 252:

    Palinurus exciderat puppi,

    Verg. A. 6, 339; cf.

    arce,

    Ov. F. 5, 34:

    equis,

    Sen. Herc. Oet. 1164:

    num qui nummi exciderunt, here, tibi, quod sic terram Obtuere?

    Plaut. Bacch. 4, 4, 17; cf. id. Cist. 4, 2, 8; id. Merc. 3, 1, 44; id. Poen. 1, 2, 48:

    volvae excidunt,

    Plin. 36, 21, 39, § 151.— Poet.:

    ita vinclis Excidet aut in aquas tenues dilapsus abibit,

    will slip out of the fetters, Verg. G. 4, 410:

    in flumen (elephanti, sc. e rate),

    Liv. 21, 28 fin.:

    cum Herculis pertractanti arma sagitta excidisset in pedem,

    Plin. 25, 6, 30, § 66:

    ante pedes (lingua resecta),

    Ov. Ib. 536.—
    B.
    In partic., of a lot, to fall of come out (very rare):

    ut cujusque sors exciderat,

    Liv. 21, 42, 3;

    and hence, transf.: nominibus in urnam conjectis, citari quod primum sorte nomen excidit,

    id. 23, 3, 7.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to fall out involuntarily, fall from, slip out, escape:

    verbum ex ore alicujus,

    Cic. Sull. 26; cf.:

    vox excidit ore: Venisti tandem, etc.,

    Verg. A. 6, 686:

    tantumque nefas patrio excidit ore?

    id. ib. 2, 658; cf.:

    scelus ore tuo,

    Ov. M. 7, 172:

    quod verbum tibi non excidit, ut saepe fit, fortuito,

    Cic. Phil. 10, 2 fin.; cf. Quint. 6, 3, 23; 7, 2, 52; 9, 4, 41 al.:

    libellus me imprudente et invito excidit,

    escaped me without my knowledge or desire, Cic. de Or. 1, 21; cf. id. ib. 1, 2, 5:

    vox horrenda per auras excidit,

    Verg. A. 9, 113:

    et pariter vultusque deo plectrumque colorque Excidit,

    Ov. M. 2, 602; cf. id. ib. 4, 176:

    ut quodammodo victoria e manibus excideret,

    Cic. Ep. ad Brut. 1, 10, 2:

    (versus) qui in breves excidunt,

    i. e. which close, terminate, Quint. 9, 4, 106.— Poet.: in vitium libertas excidit, qs. falls away, sinks, = delabitur, Hor. A. P. 282.—
    B.
    In partic.
    * 1.
    To dissent, differ from any one's opinion: ego ab Archilocho excido, Lucil. ap. Non. 301, 18.—
    2.
    To pass away, be lost, perish, disappear:

    neque enim verendum est, ne quid excidat aut ne quid in terram defluat,

    Cic. Lael. 16, 58:

    primo miser excidit aevo,

    Prop. 3, 7, 7 (4, 6, 7 M.):

    nec vera virtus, cum semel excidit, etc.,

    Hor. C. 3, 5, 30:

    at non ingenio quaesitum nomen ab aevo Excidet,

    Prop. 3, 2, 24 (4, 1, 64 M.):

    excidit omnis luctus,

    Ov. M. 8, 448:

    ne Tarentinae quidem arcis excidit memoria,

    Liv. 27, 3 fin.; cf. the foll.—Esp.
    b.
    To fail, faint, swoon, lose one's self:

    excidit illa metu, rupitque novissima verba,

    Ov. A. A. 1, 5, 39; cf.: ut scias quemadmodum nunquam excidam mihi, lose control of myself (through drink), Sen. de Ira, 3, 14, 1:

    quis me dolori reddit? quam bene excideram mihi!

    Sen. Hippol. 589 sq. —
    c.
    To slip out, escape from the memory:

    excidere de memoria,

    Liv. 29, 19 fin.:

    exciderat pacis mentio ex omnium animis,

    id. 34, 37; cf.

    animo,

    Verg. A. 1, 26; Ov. H. 20, 188;

    and pectore,

    id. Pont. 2, 4, 24:

    o miram memoriam, Pomponi, tuam! at mihi ista exciderant,

    Cic. Leg. 2, 18, 46; so with dat.:

    quae cogitatio, cum mihi non omnino excidisset, etc.,

    id. Fam. 5, 13, 2; id. Att. 6, 1, 7; Quint. 4, 5, 4; 10, 1, 75; Prop. 3 (4), 24, 20; 4 (5), 7, 15 et saep.; cf. with a subjectclause:

    non excidit mihi, scripsisse me, etc.,

    Quint. 2, 3, 10.— Absol.:

    quid? non haec varietas mira est, excidere proxima, vetera inhaerere? hesternorum immemores acta pueritiae recordari,

    id. 11, 2, 6; 1, 12, 6; 4, 2, 91; 4, 5, 2; cf. with inf. clause:

    si calore dicendi vitare id excidisset,

    id. 11, 3, 130; and with ut:

    excidit, ut peterem, etc.,

    i. e. I forgot to beg, Ov. M. 14, 139.—Rarely transf. to the person:

    excidens,

    who forgets, forgetful, Quint. 11, 2, 19:

    palam moneri excidentis est,

    id. 11, 3, 132.—
    3.
    (Ex) aliquā re, of persons, to be deprived of, to lose, miss, forfeit (esp. freq. since the Aug. per.;

    in Cic. not at all): ex familia,

    Plaut. Men. 4, 2, 104:

    uxore,

    to be disappointed of, Ter. And. 2, 5, 12:

    regno,

    Curt. 10, 5:

    quem si non tenuit, magnis tamen excidit ausis,

    failed in a great attempt, Ov. M. 2, 328; cf.:

    fine medicinae,

    Quint. 2, 17, 25:

    genere,

    id. 1, 5, 16: qui apud privatos judices plus petendo formula excidissent, i. e. who lost their suits (for the usual cadere formulā or [p. 677] causā;

    v. cado, II.),

    Suet. Claud. 14; Sen. Clem. 2, 3.
    2.
    ex-cīdo, īdi, īsum, 3, v. a. [caedo], to cut out or off, to hew out, to cut or hew down (class.).
    I.
    Lit.:

    lapides e terra,

    Cic. Off. 2, 3 fin.:

    omnes arbores longe lateque,

    Caes. B. C. 2, 15, 1; cf.:

    excisa enim est arbor, non evulsa,

    Cic. Att. 15, 4, 2: exciditur ilex (with percellunt magnas quercus), Enn. ap. Macr. S. 6, 2 (Ann. 194 ed. Vahl.):

    arborem e stirpe,

    Dig. 43, 27, 1:

    ericium,

    Caes. B. C. 3, 67 fin.:

    radicem,

    Plin. 17, 11, 16, § 82:

    columnas rupibus,

    Verg. A. 1, 428; cf.:

    rubos arvis,

    Quint. 9, 4, 5: linguam alicui, Crassus ap. Cic. de Or. 3, 1 fin.:

    partum mulieri,

    Dig. 11, 8, 2:

    os,

    Cels. 8, 3:

    virilitatem,

    i. e. to castrate, geld, Quint. 5, 12, 17;

    for which also, se,

    Ov. F. 4, 361; cf. Dig. 48, 8, 4 fin.:

    vias per montes,

    Plin. 36, 15, 24, § 125:

    latus rupis in antrum,

    Verg. A. 6, 42; cf.:

    vasa anaglypta in asperitatem,

    i. e. wrought with raised figures, Plin. 33, 11, 49, § 139: exciderat eum (sc. obeliscum) rex, majusque opus in devehendo statuendove multo quam in excidendo, i. e. cut out in the quarry, Plin. 36, 8, 14, § 67; absol., id. ib. § 65.—
    B.
    Transf., in gen., to raze, demolish, lay waste, destroy:

    qui domos inimicorum suorum oppugnavit, excidit, incendit,

    Cic. Sest. 44:

    Numantiam,

    id. Off. 1. 22, 76; cf.

    Trojam,

    Verg. A. 2, 637:

    urbem,

    id. ib. 12, 762:

    oppida,

    Lact. 1, 18, 8:

    Germaniam,

    Vell. 2, 123 fin.:

    agrum,

    id. 2, 115:

    exercitum,

    i. e. to cut to pieces, annihilate, id. 2, 120, 3.—
    II.
    Trop., to extirpate, remove, banish:

    aliquid ex animo,

    Cic. Prov. Cons. 18, 43; cf.:

    iram animis, Sen. de Ira, 3, 1: aliquem numero civium,

    Plin. Ep. 8, 18, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > excido

  • 6 fluo

    flŭo, xi, xum, 3 (archaic form of the sup.: FLUCTUM, acc. to Prisc. p. 817 P.; cf.: fluo, fluctum, Not. Tir. From this form are derived fluctio and fluctus. In Lucr. 6, 800, the correct read. is laveris, not flueris, v. Lachm. ad h. l.), v. n. [Gr. phlu-, phlusai, anaphluô, etc.; Lat. fleo, fletus; flumen, fluctus, etc.; orig. one root with fla-, to blow, q. v. and cf. Curt. Gr. Etym. p. 302], to flow (cf.: mano, labor, etc.).
    I.
    Lit.: per amoenam urbem leni fluit agmine flumen, Enn. ap. Macr. S. 6, 4 (Ann. v. 177 ed. Vahl.); cf.:

    ut flumina in contrarias partes fluxerint,

    Cic. Div. 1, 35, 78:

    flumen quod inter eum et Domitii castra fluebat,

    Caes. B. C. 3, 37, 1; cf.

    also: aurea tum dicat per terras flumina vulgo Fluxisse,

    Lucr. 5, 911:

    fluvius Eurotas, qui propter Lacedaemonem fluit,

    Cic. Inv. 2, 31, 96:

    Helvetiorum inter fines et Allobrogum Rhodanus fluit,

    Caes. B. G. 1, 6, 2:

    Arar in utram partem fluat,

    id. ib. 1, 12, 1:

    ea, quae natura fluerent atque manarent, ut aqua,

    Cic. N. D. 1, 15, 39: fluens unda, water from a stream (opp.: putealis unda, spring-water), Col. 1, 5, 1:

    in foveam,

    Lucr. 2, 475; cf. id. 5, 271:

    fluxit in terram Remi cruor,

    Hor. Epod. 7, 19; cf. Luc. 6, 61:

    imber,

    Ov. P. 4, 4, 2:

    sanguis,

    id. M. 12, 312:

    fluit de corpore sudor,

    id. ib. 9, 173; cf.:

    sudor fluit undique rivis,

    Verg. A. 5, 200:

    aes rivis,

    id. ib. 8, 445:

    nudo sub pede musta fluunt,

    Ov. R. Am. 190:

    madidis fluit unda capillis,

    drips, id. M. 11, 656:

    cerebrum molle fluit,

    id. ib. 12, 435:

    fluunt lacrimae more perennis aquae,

    id. F. 2, 820:

    fluens nausea,

    Hor. Epod. 9, 35; cf.:

    alvus fluens,

    Cels. 2, 6:

    fluit ignibus aurum,

    becomes fluid, melts, Ov. M. 2, 251.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of bodies, to flow, overflow, run down, drip with any fluid.— With abl.:

    cum fluvius Atratus sanguine fluxit,

    Cic. Div. 1, 43, 98; Ov. M. 8, 400:

    cruore fluens,

    id. ib. 7, 343:

    sudore fluentia brachia,

    id. ib. 9, 57; cf.:

    fluunt sudore et lassitudine membra,

    Liv. 38, 17, 7; 7, 33, 14; cf. id. 10, 28, 4:

    pingui fluit unguine tellus,

    Val. Fl. 6, 360:

    vilisque rubenti Fluxit mulctra mero,

    overflows, Sil. 7, 190. —Without abl.:

    madidāque fluens in veste Menoetes,

    Verg. A. 5, 179:

    fluentes cerussataeque buccae,

    dripping with paint, Cic. Pis. 11, 25 (cf. Cic. de Or. 2, 66, 266, 2. b. infra):

    Graeculae vites acinorum exiguitate minus fluunt,

    i. e. yield but little wine, Col. 3, 2, 24; 3, 2, 5; 12, 52, 1.—With acc. of kin. signif.:

    Oenotria vina fluens,

    Claud. Laud. Stil. 2, 264.—
    2.
    To move in the manner of fluids, to flow, stream, pour:

    inde alium (aëra) supra fluere,

    to flow, Lucr. 5, 514 and 522:

    unde fluens volvat varius se fluctus odorum,

    id. 4, 675 sq.; cf.:

    principio omnibus a rebus, quascumque videmus, Perpetuo fluere ac mitti spargique necesse est Corpora, quae feriant oculos visumque lacessant: Perpetuoque fluunt certis ab rebus odores, Frigus ut a fluviis, calor a sole, aestus ab undis Aequoris,

    id. 6, 922 sq.:

    aestus e lapide,

    id. 6, 1002:

    venti,

    id. 1, 280:

    fluit undique victor Mulciber,

    Sil. 17, 102:

    comae per levia colla fluentes,

    flowing, spreading, Prop. 2, 3, 13; cf.:

    blanditiaeque fluant per mea colla rosae,

    id. 4 (5), 6, 72:

    vestis fluens,

    flowing, loose, id. 3, 17 (4, 16), 32:

    tunicisque fluentibus,

    Ov. A. A. 3, 301:

    nodoque sinus collecta fluentes,

    Verg. A. 1, 320; cf.

    also: balteus nec strangulet nec fluat,

    Quint. 11, 3, 140:

    nec mersa est pelago, nec fluit ulla ratis,

    floats, is tossed about, Mart. 4, 66, 14:

    ramos compesce fluentes,

    floating around, spreading out, Verg. G. 2, 370:

    ad terram fluit devexo pondere cervix,

    droops, id. ib. 3, 524:

    omnisque relictis Turba fluit castris,

    pour forth, id. A. 12, 444:

    olli fluunt ad regia tecta,

    id. ib. 11, 236;

    so of a multitude or crowd of men: densatis ordinibus effuse fluentem in se aciem excepere,

    Curt. 6, 1, 6.—
    b.
    Pregn., of bodies, to pass away, fall away, to fall off or out, to vanish:

    excident gladii, fluent arma de manibus,

    Cic. Phil. 12, 3, 8:

    capilli fluunt,

    Cels. 6, 1; Plin. 27, 4, 5, § 17:

    sponte fluent (poma) matura suā,

    Ov. Am. 2, 14, 25:

    quasi longinquo fluere omnia cernimus aevo,

    Lucr. 2, 69; cf.:

    cuncta fluunt omnisque vagans formatur imago,

    Ov. M. 15, 178: dissolvuntur enim tum demum membra fluuntque, Lucr. 4, 919:

    surae fluxere,

    Luc. 9, 770:

    buccae fluentes,

    fallen in, lank, Cic. de Or. 2, 66, 266.
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to flow, spring, arise, come forth; to go, proceed:

    ex ejus (Nestoris) lingua melle dulcior fluebat oratio,

    Cic. de Sen. 10, 31:

    carmen vena pauperiore fluit,

    Ov. Pont. 4, 2, 20:

    Calidii oratio ita libere fluebat, ut nusquam adhaeresceret,

    Cic. Brut. 79, 274:

    in Herodoto omnia leniter fluunt,

    Quint. 9, 4, 18; cf.

    also: grammatice pleno jam satis alveo fluit,

    id. 2, 1, 4:

    quae totis viribus fluit oratio,

    id. 9, 4, 7:

    oratio ferri debet ac fluere,

    id. 9, 4, 112.— Transf., of the writer himself:

    alter (Herodotus) sine ullis salebris quasi sedatus amnis fluit,

    Cic. Or. 12, 39; cf.:

    (Lucilius) cum flueret lutulentus,

    Hor. S. 1, 4, 11; 1, 10, 50; 1, 7, 28:

    facetiis,

    Plaut. Mil. 4, 8, 12:

    multa ab ea (luna) manant et fluunt, quibus animantes alantur augescantque,

    Cic. N. D. 2, 19, 50:

    haec omnia ex eodem fonte fluxerunt,

    id. ib. 3, 19, 48:

    dicendi facultatem ex intimis sapientiae fontibus fluere,

    Quint. 12, 2, 6; 5, 10, 19; 5, 9, 14:

    omnia ex natura rerum hominumque fluere,

    id. 6, 2, 13:

    nomen ex Graeco fluxisse,

    id. 3, 4, 12:

    ab isto capite fluere necesse est omnem rationem bonorum et malorum,

    Cic. Fin. 2, 11, 34; Quint. 1, 1, 12:

    unde id quoque vitium fluit,

    id. 11, 3, 109; 7, 3, 33:

    Pythagorae doctrina cum longe lateque flueret,

    spread itself, Cic. Tusc. 4, 1, 2:

    multum fluxisse video de libris nostris variumque sermonem,

    id. N. D. 1, 3, 6:

    sic mihi tarda fluunt ingrataque tempora,

    flow, pass, Hor. Ep. 1, 1, 23:

    in rebus prosperis et ad voluntatem nostram fluentibus,

    going, Cic. Off. 1, 26, 90: rebus supra votum fluentibus, Sall. H. Fragm. ap. Serv. Verg. A. 2, 169 (Hist. 1, 101 Dietsch); Tac. H. 3, 48; Just. 23, 3; cf.:

    rebus prospere fluentibus,

    succeeding, prospering, Tac. Or. 5; id. A. 15, 5: illius rationes quorsum fluant, proceed, Attic. ap. Cic. Att. 9, 10, 4; cf.:

    res fluit ad interregnum,

    Cic. Att. 4, 16, 11;

    cuncta in Mithridatem fluxere,

    Tac. A. 11, 9.—
    B.
    In partic.
    1.
    Of speech, etc., to flow uniformly, be monotonous:

    efficiendum est ne fluat oratio, ne vagetur, etc.,

    Cic. de Or. 3, 49, 190:

    quod species ipsa carminum docet, non impetu et instinctu nec ore uno fluens,

    Tac. A. 14, 16; cf. Cic. Brut. 79.—Pregn., to dissolve, vanish, perish:

    qua (voluptate) cum liquescimus fluimusque mollitia,

    Cic. Tusc. 2, 22, 52:

    fluens mollitiis,

    Vell. 1, 6, 2; 2, 88, 2:

    cetera nasci, occidere, fluere, labi, nec diutius esse uno et eodem statu,

    Cic. Or. 3, 10:

    fluit voluptas corporis et prima quaeque avolat,

    id. Fin. 2, 32, 106:

    fluentem procumbentemque rem publicam populi Romani restituere,

    Vell. 2, 16 fin. —Hence,
    1.
    fluens, entis, P. a.
    A.
    Lax, relaxed, debauched, enervated, effeminate:

    inde soluti ac fluentes non accipiunt e scholis mala ista, sed in scholas afferunt,

    Quint. 1, 2, 8:

    Campani fluentes luxu,

    Liv. 7, 29, 5:

    incessu ipso ultra muliebrem mollitiem fluentes,

    Sen. Tranq. 15:

    fluentibus membris, incessu femineo,

    Aug. Civ. D. 7, 26.—
    B.
    Of speech,
    1.
    Flowing, fluent:

    sed in his tracta quaedam et fluens expetitur, non haec contorta et acris oratio,

    Cic. Or. 20, 66:

    lenis et fluens contextus,

    Quint. 9, 4, 127.—
    2.
    Lax, unrestrained:

    ne immoderata aut angusta aut dissoluta aut fluens sit oratio,

    Cic. Or. 58, 198:

    dissipata et inculta et fluens oratio,

    id. ib. 65, 220;

    and transf. of the speaker: in locis ac descriptionibus fusi ac fluentes sumus,

    Quint. 9, 4, 138.— Adv.: flŭenter, in a flowing, waving manner (very rare):

    res quaeque fluenter fertur,

    Lucr. 6, 935 (but not ib. 520, where the correct read. is cientur;

    v. Lachm.): capillo fluenter undante,

    App. M. 2, p. 122, 7. —
    2.
    fluxus, a, um, P. a. (mostly poet. and in post-Aug. prose).
    A.
    Lit., flowing, fluid:

    elementa arida atque fluxa, App. de Mundo: sucus,

    Plin. 9, 38, 62, § 133:

    vas fluxum pertusumque,

    i. e. leaking, Lucr. 6, 20.—
    2.
    Transf., flowing, loose, slack:

    ipsa crine fluxo thyrsum quatiens,

    Tac. A. 11, 31:

    habena,

    Liv. 38, 29, 6:

    amictus,

    Luc. 2, 362; cf.:

    ut cingeretur fluxiore cinctura,

    Suet. Caes. 45 fin.:

    fluxa arma,

    hanging slack, loose, Tac. H. 2, 99.—
    (β).
    Pregn., frail, perishable, weak:

    corpora,

    Tac. H. 2, 32; cf.:

    spadone eviratior fluxo,

    Mart. 5, 41, 1:

    (murorum) aevo fluxa,

    Tac. H. 2, 22. —
    B.
    Trop.
    1.
    Lax, loose, dissolute, careless:

    animi molles et aetate fluxi dolis haud difficulter capiebantur,

    Sall. C. 14, 5: cf.:

    animi fluxioris esse,

    Suet. Tib. 52:

    duces noctu dieque fluxi,

    Tac. H. 3, 76:

    spectaculum non enerve nec fluxum,

    Plin. Pan. 33, 1:

    fluxa atque aperta securitas,

    Gell. 4, 20, 8.—
    2.
    Pregn., frail, weak, fleeting, transient, perishable:

    res nostrae ut in secundis fluxae, ut in adversis bonae,

    decayed, impaired, disordered, Cic. Att. 4, 2, 1: hujus belli fortuna, ut in secundis, fluxa;

    ut in adversis, bona,

    id. ad Brut. 1, 10, 2:

    res humanae fluxae et mobiles,

    Sall. J. 104, 2:

    divitiarum et formae gloria fluxa atque fragilis est,

    id. C. 1, 4; cf.:

    instabile et fluxum,

    Tac. A. 13, 19:

    fluxa auctoritas,

    id. H. 1, 21:

    cave fidem fluxam geras,

    Plaut. Capt. 2, 3, 79:

    fides,

    Sall. J. 111, 2; Liv. 40, 50, 5; cf.:

    fluxa et vana fides,

    unreliable, unstable, id. 28, 6, 11; Tac. H. 2, 75; 4, 23:

    studia inania et fluxa,

    id. A. 3, 50 fin.:

    fluxa senio mens,

    id. ib. 6, 38.— Adv.: fluxē, remissly, negligently (post-class. and rare):

    more vitae remissioris fluxius agens,

    Amm. 18, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > fluo

  • 7 fruor

    frŭor, fructus ( perf. fruitus est, Dig. 7, 4, 29:

    fruiti sumus,

    Sen. Ep. 93, 7:

    fructus sum,

    Vell. 2, 104, 3; Lucr. 3, 940; v. Neue, Formenl. 2, 562; part. fut. fruiturus, v. in the foll.; imp. FRVIMINO, Inscr. Orell. 3121; as famino from fari, see below, II.), 3, v. dep. n. [for frugvor, from the root FRVG, of fruges, fructus; Goth. bruk-jan; Germ. brauchen, to use], to derive enjoyment from a thing, to enjoy, delight in (with a more restricted signif. than uti, to make use of a thing, to use it; cf.:

    Hannibal cum victoria posset uti, frui maluit, relictaque Roma Campaniam peragrare,

    Flor. 2, 6, 21:

    tu voluptate frueris, ego utor: tu illam summum bonum putas, ego nec bonum,

    Sen. Vit. Beat. 10 fin.; cf.:

    id est cujusque proprium quo quisque fruitur atque utitur,

    Cic. Fam. 7, 30, 2). Constr. with abl.; less freq. with acc. or absol.
    I.
    In gen.
    (α).
    With abl., Plaut. As. 5, 2, 68:

    utatur suis bonis oportet et fruatur, qui beatus futurus est,

    Cic. N. D. 1, 37, 103; cf.:

    plurimis maritimis rebus fruimur atque utimur,

    id. ib. 2, 60, 152:

    commoda, quibus utimur, lucemque, qua fruimur,

    id. Rosc. Am. 45, 131:

    aevo sempiterno,

    id. Rep. 6, 13; cf.:

    immortali aevo,

    Lucr. 2, 647:

    vitā,

    Cic. Clu. 61, 170; id. Cat. 4, 4, 7; Sall. C. 1, 3; Tac. A. 16, 17; Sen. Ep. 61, 2:

    omnibus in vita commodis una cum aliquo,

    Caes. B. G. 3, 22, 2:

    voluptatibus,

    Cic. Rep. 3, 12; v. infra:

    optimis rebus,

    Phaedr. 4, 24, 9:

    gaudio,

    Ter. Hec. 5, 4, 2:

    meo amore,

    Prop. 2, 1, 48; cf.

    thalamis,

    Ov. F. 3, 554:

    etiam his, quae nec cibo nec poculo sunt, frui dicimur, etc.,

    Donat. ad Ter. Eun. 4, 7, 46:

    recordatione nostrae amicitiae,

    Cic. Lael. 4, 15:

    usu alicujus et moribus,

    id. ib. 9, 32:

    securitate (animus),

    id. ib. 13, 44:

    timore paventum,

    Sil. 12, 566; cf.

    poenă,

    Mart. 8, 30, 3:

    quod (genus vitae), virtute fruitur,

    Cic. Fin. 4, 6, 15 Madv. N. cr. al.:

    quo (spectaculo) fructus sum,

    Vell. 2, 104, 3:

    omnium rerum cognitione fructi sumus,

    Sen. Ep. 93 med.:

    non meo nomine, sed suo fructus est emptor,

    Dig. 7, 4, 29:

    mundo,

    Manil. 1, 759:

    eum esse beatum, qui praesentibus voluptatibus frueretur confideretque se fruiturum aut in omni aut in magna parte vitae,

    Cic. Tusc. 3, 17, 38.—Of personal objects, to enjoy one's society:

    neque te fruimur et tu nobis cares,

    Cic. Att. 2, 1, 4:

    Attico,

    Nep. Att. 20:

    ut sinat Sese alternas cum illo noctes hac frui,

    Plaut. As. 5, 2, 68:

    cara conjuge,

    Tib. 3, 3, 32:

    viro,

    Prop. 2, 9, 24.—
    (β).
    With acc.:

    pabulum frui occipito,

    Cato, R. R. 149, 1: ea, quae fructus cumque es, periere profusa, Lucr. 3, 940:

    meo modo ingenium frui,

    Ter. Heaut. 2, 4, 21.—In the part. fut. pass. (only so in class. prose):

    permittitur infinita potestas innumerabilis pecuniae conficiendae de vestris vectigalibus, non fruendis sed alienandis,

    Cic. Agr. 2, 13, 33; cf. id. Fin. 1, 1, 3:

    nobis haec fruenda relinqueret, quae ipse servasset,

    id. Mil. 23, 63:

    ejus (voluptatis) fruendae modus,

    id. Off. 1, 30, 106:

    justitiae fruendae causa,

    id. ib. 2, 12, 41:

    agro bene culto nihil potest esse nec usu uberius nec specie ornatius: ad quem fruendum non modo non retardat, verum etiam invitat senectus,

    id. de Sen. 16, 57:

    quem (florem aetatis) patri Hannibalis fruendum praebuit,

    Liv. 21, 3, 4:

    res fruenda oculis,

    id. 22, 14, 4.—
    (γ).
    Absol.:

    satiatis et expletis jucundius est carere quam frui,

    Cic. de Sen. 14, 47:

    datur: fruare, dum licet,

    Ter. Heaut. 2, 3, 104:

    quae gignuntur nobis ad fruendum,

    Cic. Leg. 2, 7, 16; cf.:

    di tibi divitias dederant artemque fruendi,

    Hor. Ep. 1, 4, 7:

    fruebamur, cum, etc.,

    were delighted, Plin. Pan. 34, 4.—
    II.
    In partic., jurid. t. t., to have the use and enjoyment of a thing, to have the usufruct:

    quid? si constat, hunc non modo colendis praediis praefuisse, sed certis fundis patre vivo frui solitum esse?

    Cic. Rosc. Am. 15, 44:

    EVM AGRVM POSIDERE FRVIQVE VIDETVR OPORTERE,

    Inscr. Orell. 3121 (A. U. C. 637); cf.: AGRVM POSIDEBVNT FRVENTVRQVE, ib.: AGRVM NEI HABETO NIVE FRVIMINO, ib.; and:

    QVOD ANTE K. IAN. FRVCTI SVNT ERVNTQVE VECTIGAL, ib.: ut censores agrum Campanum fruendum locarent,

    Liv. 27, 11, 8; cf. id. 32, 7, 3:

    qui in perpetuum fundum fruendum conduxerunt a municipibus, etc.,

    Dig. 6, 3, 1; cf. Ter. Ad. 5, 8, 27.

    Lewis & Short latin dictionary > fruor

  • 8 aequālis

        aequālis e, adj. with comp.    [aequo], equal, like, even, on a par: virtutes inter se: eis genus, eloquentia, aetas aequalia, S.—Of the same age, equally old: chorus aequalis Dryadum, V. — As subst, a contemporary, fellow: aequali suo inservire, T.: dilexi senem, ut aequalem: Aristides Themistocli (gen.), N.—Living at the same time, contemporary, coeval, and subst, a contemporary: Ennio: temporibus illis scriptor, L.—Coeval, coexistent: benevolentia ipsius aequalis aetati, as old as himself: urbis mortali corpori, lasting only as long as, L.: aequali tecum pubesceret aevo, V. — Uniform, level, even, steady: loca, S.: terra ab omni parte, O.: aequali ictu freta scindere, O.: sonitus... aequalior accidens auribus, L.: nil aequale homini fuit illi, no consistency, H.
    * * *
    I
    aequale, aequalior -or -us, aequalissimus -a -um ADJ
    equal, similar; uniform, level, flat; of the same age/generation/duration
    II
    comrade; person of one's age/rank/ability, contemporary; equivalent

    Latin-English dictionary > aequālis

  • 9 cōnficiō

        cōnficiō fēcī, fectus, ere    [com- + facio], to make ready, make, prepare, bring about, complete, accomplish, execute, consummate, fulfil: soccos suā manu: vestem: tabulae litteris Graecis confectae, written, Cs.: libri Graeco sermone confecti, composed, N.: librum Graece, N.: tabulas, to keep accounts: nuptias, T.: bello confecto, ended, S.: duella, H.: facinus: caedem, N.: mandata brevi, S.: spes conficiendi negotii, Cs.: quibus rebus confectis, S.—To settle, close, finish: cum Apellā de columnis: de negotio.—To pass over, accomplish, traverse, go over, make: magno itinere confecto, Cs.: iter anno, N.: ubi confecti cursūs, V.: inmensum spatiis aequor, V.: tecta facturi, ut mille passuum conficiatur, covered.—To diminish, lessen, weaken, sweep away, destroy, kill, subdue, wear out, consume: Atheniensīs, N.: provincias: exercitūs, L.: me (sica) paene confecit, killed: dentes escas conficiunt, grind: cibum, L.: cibos, to digest: fame confici: patrimonium: suam rem. —P. perf., impaired, weakened, overcome, reduced, exhausted: equus senio, Enn. ap. C.: aetate, S.: aevo, V.: malis res p.: volneribus, Cs.: curā, T.: confectus et saucius: (captivos) ignominiis, worn out, L.—To prepare, provide, procure, bring together: tribum necessariis suis, the votes of: armata milia centum, Cs.: pauxillulum nummorum, T.: pecuniam ex illā re: conficiendae pecuniae rationes.—Fig., to produce, cause, make, bring about, effect: aliquid gnato mali, T.: motūs animorum: animum mitem, render: causae conficiunt, are efficient.—Of time, to complete, finish, end, spend, pass: sexaginta annos: noctis partem ibi: hieme confectā, Cs.: vitae cursum.—To show, deduce: ex alquā re alqd: ex quo conficitur, ut, etc.: id quod conficiatur ex ratiocinatione; see also confio.
    * * *
    conficere, confeci, confectus V TRANS
    make, construct; prepare, complete, accomplish; cause; perform; do thoroughly; compose; amass, collect; raise (troops); traverse; eat up, consume; expend; finish off; kill, dispatch; defeat finally, subdue/reduce/pacify; chop/cut up

    Latin-English dictionary > cōnficiō

  • 10 cōn-sūmō

        cōn-sūmō sūmpsī    (-sūmpstī, Pr.), sūmptus, ere, to use up, eat, devour: pabulum, Cs.: multa: fruges, H.: mensas accisis dapibus, V.—Fig., to consume, devour, waste, squander, annihilate, destroy: nihil est quod non consumat vetustas: omnem materiam, O.: harundo Consumpta in ventos, wasted away, V.: omnibus fortunis sociorum consumptis, Cs.: aedīs incendio, L.: viscera fero morsu, O.—Of time, to spend, pass, consume: aetas in bellis consumpta: nox in exinaniundā nave consumitur: partem diei, Cs.: tempus, L.: dies per dubitationem, S.: precando Tempora cum blandis verbis, to waste, O.—To use, employ, spend, exhaust: materiam ficti, O.: Consumptis precibus transit in iram, O.: pecuniam in agrorum emptionibus, to lay out: in armis plurimum studii, N.: in re unā curam, H.: si quid consili Habet, ut consumat nunc, use it all, T.: multā oratione consumptā, S. —To use up, exhaust, impair: (actio) consumpta superiore motu: consumptis viribus, Cs.: consumpta membra senectā, O.: cum terras consumpserit, aëra tentet, scoured, O.—To destroy, kill: si me vis morbi consumpsisset: fame, Cs.: morbo, N.: hic tecum consumerer aevo, V.

    Latin-English dictionary > cōn-sūmō

  • 11 ex-stinguō or extinguō

        ex-stinguō or extinguō nxī    (exstinxstī for exstinxistī, exstinxem for exstinxissem, V.), nctus, ere, to put out, quench, extinguish: lumina: ignis exstinguitur, goes out: ignem, V.—To deprive of life, kill, destroy: Seni animam, T.: hunc volnere: iuvenem morbo, L.: primo exstinguor in aevo, O.: intra annum exstinctus est, Ta.: aquam Albanam dissipatam rivis, get rid of, L. (oracle).—Fig., to abolish, destroy, annihilate, annul: tyrannis institutis leges omnes exstinguuntur: improbitas exstinguenda est: exstinctae potius amicitiae quam oppressae, died out: exstinctis rumoribus, Cs.: nomen populi R.: infamiam: patrem Cum genere, V.: te propter Exstinctus pudor, lost, V.

    Latin-English dictionary > ex-stinguō or extinguō

  • 12 ex-tendō

        ex-tendō tendī, tentus or tēnsus, ere,    to stretch out, spread out, extend: extensis digitis: Buten harenā, stretch prostrate, V.: capita tignorum, Cs.: Maiores pennas nido, H.: aciem latius, Cu.: labellum, pout, Iu.: gladios, forge, Iu.: Iussit extendi campos, spread, O.: toto ingens extenditur antro, V.: per extentum funem posse ire, on a tight rope, i. e. to perform dexterous feats, H. — Fig., to extend, increase, enlarge, lengthen, spread: agros, H.: famam factis, V.: nomen in ultimas oras, H.: cupiditatem gloriae, L.: extentis itineribus, by forced marches, L.: cursūs, proceed, V.: faenus in usuras, i. e. compound interest, Ta.—To exert, strain: se magnis itineribus, Cs.: se supra vires, L.: magis ille extenditur, is excited, Iu.—To extend, prolong, continue, spend, pass: curas venientem in annum, V.: luctūs in aevom, O.: extento aevo vivere, H.: non longius quam... extendi, last, L.

    Latin-English dictionary > ex-tendō

  • 13 fungor

        fungor fūnctus, ī, dep.    [1 FVG-], to busy oneself, be engaged, perform, execute, administer, discharge, observe, do: muneribus corporis: virtutis munere: barbarorum more, observe, N.: officio, perform: verniliter officiis, H.: dapibus, have done with, O.: caede, murder, O.: morte, die, O.: simulacra functa sepulcris, i. e. who have had experience of burial, O.: vice cotis, serve as, H.: ter aevo functus senex (Nestor), survived, H.: Virtute functi duces, whose duty is done, H.: possunt oculi fungi suo munere: officium, T.: militare munus, N.: alqd muneris in rem p., render: muneris fungendi gratia: ad suum munus fungendum.
    * * *
    fungi, functus sum V DEP
    perform, execute, discharge (duty); be engaged in (w/ABL of function)

    Latin-English dictionary > fungor

  • 14 grandis

        grandis e, adj. with comp.    [2 GAR-].—Of things, full-grown, large, great, full, abundant: tumulus, Cs.: vas: fetūs grandiores edere: ilex, S.: grandiores libri: litterae: cothurni, H.: pecunia, a large sum: faenus: aes alienum, S.: pondus argenti: elementa, massive, O.—Of persons, grown up, large, big, tall: virgo, T.: puer.— Advanced in years, aged, old: homo grandior, T.: grandiorem aetatem ad consulatum constituere: non admodum grandis natu: tam grandis natu: iam grandior aevo genitor, O.—Fig., large, great, strong, powerful, weighty, severe: dicam tibi inpin gam grandem, T.: de rebus grandioribus dicere: supercilium, lofty, Iu.: ingenium, O.: praemia meritorum, H.: carmen, Iu.: alumnus, noble, H.— Plur n. as subst: metit Orcus Grandia cum parvis, H.: nec Conamur tenues grandia, H.—Of style, great, lofty, dignified, noble: genus dicendi grandius: rerum gestarum pronuntiator: causidicus: oratores verbis.
    * * *
    grandis, grande ADJ
    full-grown, grown up; large, great, grand, tall, lofty; powerful; aged, old

    Latin-English dictionary > grandis

  • 15 improbitās (inpr-)

        improbitās (inpr-) ātis, f    [improbus], wickedness, depravity, dishonesty: singularis: calumniae: illo admirabilis aevo, i. e. rare, Iu.: simiae, roguishness.

    Latin-English dictionary > improbitās (inpr-)

  • 16 mātūrus

        mātūrus adj.    with comp. mātūrior, and sup. mātūrissimus, or mātūrrimus, ripe, mature: poma: uva, V.: seges messi, ripe for harvesting, L.—As subst n.: quod maturi erat, all the ripe (corn), L. —Ripe, mature, of age, proper, fit, seasonable, timely: virgo, H.: infans, O.: aetas, of manhood, V.: omnia matura sunt, ready to be seized, S.: animi, of ripe judgment, V.: aevi, of mature years, V.: animo et aevo, O.: tempus, seasonable: scribendi tempus maturius: mihi ad Nonas bene maturum videtur fore, just at the right time: filia matura viro, marriageable, V.: (progenies) militiae, L.: vitulus templis maturus et arae, old enough for sacrifice, Iu.—Of mature years, advanced in life: se maturum oppetere mortem: senex, H.—Of full strength: soles, V.: maturae mala nequitiae, fullgrown depravity, Iu.—That takes place early, early, speedy: hiemes, Cs.: aetas maturissima, Her.: honores, O.: iudicium, quick: robur maturrimum, Ta.: ego sum maturior illo, was there earlier, O.: Maturior vis, i. e. premature death, H.
    * * *
    matura -um, maturior -or -us, maturissimus -a -um ADJ
    early, speedy; ripe; mature, mellow; timely, seasonable

    Latin-English dictionary > mātūrus

  • 17 occultus

        occultus adj. with comp. and sup.    [P. of occulo], covered up, hidden, concealed, secret: locus, S.: occultiores insidiae: quo occultior esset eius adventus, Cs.: si quid erit occultius: cum res occultissimas aperueris: per occultos callīs, V.: notae, O.: Crescit, occulto velut arbor aevo, i. e. imperceptibly, H.: occulti miranda potentia fati, Iu.: salis in lacte sapor, slight favor, V.— Plur n. as subst: expromere omnia mea occulta, secrets, T.: servi, quibus occulta credantur: in occultis ac reconditis templi, the recesses, Cs.— Sing: stare in occulto, in hiding: ex occulto nostros invadit, from ambush, S.: ex occulto intervenire, secretly. —Of persons, close, reserved, uncandid, secret: me occultum fingere: ab occultis cavendum hominibus, L.: occultus odii, dissembling his hate, Ta.: consilii, Ta.
    * * *
    occulta -um, occultior -or -us, occultissimus -a -um ADJ
    hidden, secret

    Latin-English dictionary > occultus

  • 18 pūbēscō

        pūbēscō buī, ere, inch.    [pubes], to attain puberty, come to maturity: cum primum pubesceret: flos iuvenum pubescentium ad militiam, L.: aequali tecum aevo, V.— To grow up, ripen: omnia, quae terra gignit, maturata pubescunt.— To be covered, be clothed: Vites laetificae pampinis pubescere, clothe themselves, Enn. ap. C.: Prata pubescunt flore colorum, O.
    * * *
    pubescere, pubui, - V
    reach physical maturity, grow body hair/to manhood; ripen (fruit), mature

    Latin-English dictionary > pūbēscō

  • 19 senex

        senex senis, adj. with comp. senior    [SEN-], old, aged, advanced in years: si qui senes ac deformes erant: porci, Iu.: nemo est tam senex qui se annum non putet posse vivere: quo erat nemo fere senior: quae vis senior est quam, etc.: seniores anni, O.: senior quam illa aetas ferebat, oratio, more mature.—As subst m., posit., an old man, aged person, graybeard (usu. of more than sixty years): ut tum ad senem senex de senectute, sic, etc.: senem in patriam revertentem, unde puer profectus sum, L.: Mixta senum ac iuvenum densentur funera, H.: ter aevo functus senex, i. e. Nestor, H.—As subst f., an old woman, Tb.— Comp, an elder, elderly person (usu. between fortyfive and sixty years of age): si quis Forte coheredum senior male tussiet, H.: seniores a iunioribus divisit: centuriae seniorum ac iuniorum, L.: omnium seniorum precibus excitati, Cs.: Vix ea fatus erat senior (i. e. senex), V.: senior Inachus, O.
    * * *
    I II
    senis (gen.), senior -or -us, - ADJ
    aged, old

    Latin-English dictionary > senex

  • 20 tābēscō

        tābēscō buī, —, ere, inch.    [tabeo], to dwindle, waste away, melt, decay: tabescit (umor) calore: Tabuerant cerae, O.—Fig., of persons, to pine, languish, decline, waste: perspicio nobis in hac calamitate tabescendum esse: ecquem, Qui sic tabuerit, longo meministis in aevo? languished for love, O.: morbo tabescens: dolore ac miseriā, T.: otio, through inactivity: Tabuit ex illo, for love of him, O.: vacuo lecto, Pr.: Quod aliena capella gerat distentius uber, Tabescat, wastes with envy, H.—Of things, to waste away, be wasted: pati regnum tabescere, S.
    * * *
    tabescere, tabui, - V
    melt, dissolve; dry up, evaporate; waste away, dwindle away; (mental aspect)

    Latin-English dictionary > tābēscō

См. также в других словарях:

  • Aevo rarissima nostro Simplicitas. — См. Святая простота! …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

  • AEVO — 1) Ausbildereignungsverordnung EN Educator Fitness Ordinance 2) Arbeitserlaubnis Verordnung EN Work Permit Ordinance …   Abkürzungen und Akronyme in der deutschsprachigen Presse Gebrauchtwagen

  • Ausbilder-Eignungsverordnung (AEVO) — Verordnung vom 16.2.1999 (BGBl I 157); legt fest, dass Ausbilder neben ihrer Fachkompetenz auch berufs und arbeitspädagogische Kenntnisse für den jeweiligen Ausbildungsberuf in einer Prüfung nachzuweisen haben. Mit dem 1.3.1999 ist die AEVO durch …   Lexikon der Economics

  • Ausbilder — Nach dem Berufsbildungsgesetz (BBiG) wird als Ausbilder bezeichnet, wer die Ausbildungsinhalte einer Ausbildung in der Ausbildungsstätte unmittelbar, verantwortlich und in wesentlichem Umfang vermittelt und dazu die Eignungsanforderungen erfüllt …   Deutsch Wikipedia

  • Juan el Apóstol — «San Juan el Evangelista», por El Greco. 1600. Museo del Prado (Madrid). Apóstol y Evangelista …   Wikipedia Español

  • COMITES — dicti sunt, qui florente Republ. Romana publici negotii causâ, Proconsules et Praesides, in provincias euntes, comitabantur. Cicer. Act. 4. in Verr. In Imperio Comites olim vocabant, quotquot e Comitatu Principis erant: Comitatum vero ipsam Aulam …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PICTURA — seu PINGENDI Ars. alias Graphice, ex Graeco, definitur Socrati, ἐικασία τῶ ὁρωμένων, Imitatio seu repraesentatio eorum, quae videntur; quam definitionem cum Plastice communem habet. Horat. l. 2. Ep. 2. v. 8. Argilla quidvis imitaberis uda. Ducit… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • VEXILLUM — I. VEXILLUM Feudale, cuius traditione illustria feuda, Fanelhen proin dicta, ab Imperatore conferuntur, et quidem solo: neque enim vacante imperiô, Electori Palatino, dum Provisoris partes agit, aliaque disponit beneficia, haec conferre… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Latin declension — Latin grammar Verb Conjugation Subjunctive by attraction Indirect Statement Declension Ablative Usages Dative Usages Latin is an inflected language, and as such has nouns, pronouns, and adjectives that must be declined in order to serve a… …   Wikipedia

  • Gavaevodata — ( ae. gav aēvō.dātā ) is the Avestan language name of the primordial bovine of Zoroastrian cosmogony and cosmology, one of Ahura Mazda s six primordial material creations and the mythological progenitor of all beneficent animal life.The… …   Wikipedia

  • Judas Tadeo — El apóstol Judas Tadeo, por Anthonis van Dyck Apóstol y Mártir Nacimiento Aproximadamente en 1 en …   Wikipedia Español

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»