-
41 quatio
(quassī), quassum, ere1)а) трясти, потрясать (securim V; scuta T); встряхивать (q. comas O); взмахивать (q. alas V)celeres q. pinnas H — поспешно улетатьб) сотрясать, бросать в дрожь ( membra V); колебать (terras O; Olympum gravi curru H); качать (q. caput O)2) ударять, бить ( cymbăla V)q. aliquem risu H — сильно рассмешить кого-л.4) потрясать, волновать (animum AG; mentem alicujus H); тревожить, мучить (equum cursu V; oppida bello V; aegritudine quati C)5) расслаблять ( mero O)6) толкать, гнать ( aliquem prae se C)7) ломать, разбивать (muros arietibus L; navis quassa L)8) вытряхивать, выкидывать ( ali quem foras Ter). — см. тж. quassus I -
42 rego
rēxī, rēctum, ere1)а) править, управлять (equum L; navem Lcr; rem publicam C)б) руководить (r. juvĕnem C; disciplinam Su)valetudines alicujus r. T — быть чьим-л. врачом2) направлять, бросать в цель ( tela V)3) определять, устанавливать (fines C, CJ)4) давать наставления, указания (r. errantem Cs)5) исправлять, воспитывать ( mores alicujus O) -
43 rescribo
re-scrībo, scrīpsi, scrīptum, ere1) писать в ответ, письменно отвечать C, O etc. (r. epistulam ad aliquem C)r. litteris или ad litteras C — отвечать на письмо2) снова писать, переписывать, переделывать, перерабатывать ( commentarios Su)4) снова набирать ( legiones L)r. aliquem ad equum Cs — перевести кого-л. в конницу или в сословие всадников5) переложить на музыку (r. vocum sonis C)6) делать денежный перевод, переводить в уплату ( argentum alicui Ter); уплачивать (aliquid numquam r. posse H)r. reliqua C — записывать в остаток ( в качестве долга) -
44 retardo
re-tardo, āvī, ātum, āre1) замедлять, задерживать (aliquem in viā C; equum Ap); med.-pass. отставать, замедляться ( motus stellarum retardantur C)2) удерживать, мешать ( aliquem ab aliquā re C) -
45 retento
I āvī, ātum, āre [intens. к retineo ]1) удерживать, сдерживать ( fugientes T); останавливать (aliquem Pl etc.; equum Sil)4) поддерживать, сохранять ( vitas C)II re-tento, āvī, ātum, āreснова пытаться, опять приниматься (r. studium O); пробовать ( timide verba O); напрягать, упражнять ( memoriam suam Sen) -
46 retineo
re-tineo, tinuī, tentum, ēre [ teneo ]а) удерживать, задерживать (aliquem Pl, C etc.; tempestate retentus Cs); сдерживать (equum QC; lacrĭmas O); держать ( aliquem in vinculis O); сохранять за собой (amicos H; libertatem C)Fortunam citius reperias, quam retineas PS — счастье легче найти, чем сохранитьsummos cum infĭmis pari jure r. C — делать высших и низших равными перед закономб) обуздывать ( ferum animum T); сдерживать, подавлять ( gaudia O); приковывать к себе, захватывать, пленять ( animos in legendo C); сковывать, связывать ( verba dolore retenta O)r. memoriam alicujus rei C, Cs или aliquid memoriā r. C — помнить о чём-л.non retineo AG — не помню -
47 scando
scandī, scānsum, ere1) восходить, подниматься, взбираться, влезать (muros L; in aggĕrem L; ad nidum Ph; equum V; Capitolium H; vallum Cs)2) возноситься, подниматься, возвышаться ( supra aliquem T)4) грам. скандировать, размеренно читать ( versus Cld) -
48 Sejanus
I Sējānus, a, um [ Sejus ]habere equum Sejanum погов. AG — быть обладателем лошади Сея, т. е. быть неудачником (по имени Cn. Sejus, лошадь которого приносила несчастье всем, кому она доставалась)II Sējānus, ī m. (L. Aelius)Сеян (Л. Элий), сын Сея Страбона, усыновлённый родом Элиев, долго бывший могущественным временщиком имперотора Тиберия, но в 31 г. н. э. казнённый им Su, T -
49 sisto
stitī (stetī), statum, ere [ sto ]1)а) ставить, помещать, располагать ( aciem in litore V); приводить ( victĭmam ante aras O)s. aliquem in portu Ap — доставить кого-л. в портvadimonium s. C — явиться на судdotem s. alicui Pl — возвратить приданое кому-лб) бросать, метать (alicui jaculum in ore V)2) воздвигать, возводить, сооружать (templum T; effigiem alicujus T)3) вызывать в суд ( aliquem C)se s. — являться, предстать ( in Graeciā alicui C)4)а) останавливать, задерживать, сдерживать (hostem, equum V; aquam fluviis V)б) кончать, прекращать (querēlas O; labores O); утолять ( sitim O); удерживать ( lacrimas O); останавливаться, застывать (sistunt amnes V; stetit sanguis O)s. pedem O (gradum V) или se s. V — останавливаться6) оставаться, продолжаться, дольше существовать, длиться (aliquid s. non potest C)7) укреплять (mobĭles dentes PM; rem Romanam V; animum Pl)8) делаться, становиться (judex s. vitaeque necisque Man) -
50 solvo
solvī (поэт. тж. soluī), solūtum, ere [ se + luo ]1) отвязывать (navem Cs etc., canem Ph; lorum de perā Pt); распрягать ( equum H); вскрывать ( epistulam C); разрывать ( vinculum epistulae QC); расплетать, распускать ( crines H); распускать, расстёгивать ( zonam H); развязывать, распутывать (vinctos C; nodum H, Tib); распоясывать ( tunĭcam Tib); распускать, поднимать ( vela V); снимать ( juga tauris V); раскрывать, расширятьs. artum animum H — развеселиться, по др. расщедритьсяs. versus Q — переложить стихи прозойs., тж. ancoram (или navem) s. C etc. — поднимать якорь, сниматься с якоря, отчаливать (s. e portu Pl; a terrā Cs)2) платить, уплачивать (aes alienum Sl, L; pecuniam credĭtam Cs; mercēdem Pt)s. pro aliquā re C — платить за что-л.s. aliquid ab aliquo Pl, C — распорядиться кому-л. об уплате чего-л.in solutum (pro soluto) Sen, Dig — в уплату3) нести, терпеть, отбывать (poenam C, Sl)4) исполнять, выполнять (vota Pl etc.); соблюдать, держать, сдерживать (fidem Ter etc.)5) отплачивать, возмещать, отблагодарить (s. beneficia Caelius ap. C)6) искупать ( injuriam O)alicui suprēma s. T или exsequias s. V — воздавать кому-л. последние почести8) освобождать (aliquem ab obligatione Dig; militem sacramento Dig); избавлять (aliquem aliquo V; terras perpetuā formidine V; aliquem curā C; luctu V)9) оправдывать, реабилитировать ( aliquem crimine C)10) давать волю, разнуздывать, развязывать (s. cupiditates QC; s. linguam ad jurgia O); поэт. разверзать, открывать ( ōs O); расслаблять (infantiam deliciis Q; alvum CC)s. frontem alicujus Pt — раскроить лоб кому-л.12) расторгать (foedus Eutr; nuptiae divortio solutae Dig)13) рассеивать, разгонять ( faces solvebant noctem PJ)14) растворять, растоплять, плавить ( nives O); распускать (coetum O; convivium O; agmina V); разлучать ( amantes O); закрывать, смыкать ( alicui lumina V)15) med.-pass. solvi размягчаться, оттаивать, таять ( terrae solutae H); разрежаться ( gravitas aĕris solvitur Sen); разлагаться, гнить ( viscera solvuntur V); расслабляться, слабеть, становиться вялым ( membra solvuntur V)solvi in somnos V и solvi somno Ap — погрузиться в сон; ноsomno solutus C — проснувшийся(morte) solvi O — умереть16)а) прекращать, снимать ( obsidionem QC)б) подрывать, разрушать ( imperium L); нарушать ( pacem Eutr); отбрасывать, подавлять ( pudorem V)17) разъяснять, объяснять (carmina O; errorem Ph); решать, разгадывать (aenigma Q, J). — см. тж. solutus -
51 sublimitus
sublīmitus adv.вверх, наверх ( equum insilire Fronto) -
52 subnervo
āvī, —, āre [ sub + nervus ]1) подрезать сухожилия (s. equum, taurum Eccl)2) обезвреживать, опровергать ( calumnias Ap) -
53 transeo
trāns-eo, iī (īvī), itum, īre1) переходить (in Helvetiorum fines Cs; in aliena castra Sen); переселяться ( ab aliis ad alios Cs); примыкать (in или ad sententiam alicujus L, QC)2) проходить ( per media castra Sl); пересекать ( forum H); переправляться, переплывать ( maria C); переваливать (через) ( Taurum C); обгонять, опережать ( equum cursu V); проходить мимо, миновать (aetas transiit Tib; cito transit gloria mundi Eccl)hunc nimbum transisse laetor C — я рад, что эта гроза миновалаomne me lucrum transeat, nisi... Pt (формула клятвы) — да не будет мне никакой пользы, если не...t. intentionem Q — проходить незамеченным3) преступать, нарушать ( finem legis C)4) переезжать ( serpentem V)5) вливаться, впадать ( Mosa in Oceănum transit Cs)7) выдержать, вынести ( ea quae premunt C)8) проводить, провести ( annum quiete T)9) обходить молчанием, проходить мимо ( aliquem PJ); пропускать (multa Caelius ap. C)t. aliquid silentio Sl, C — обойти что-л. молчанием, умолчать о чём-л.10) пробивать, пронзать ( praecordia fisso ligno V)11) обсуждать, касаться (в речи) (t. aliquid leviter C)12) просматривать ( libros cursim AG) -
54 transmitto
trāns-mitto, mīsī, missum, ere1) пересылать, посылать, переправлять ( equitātum Cs); отправлять ( classem in Siciliam L); перебрасывать ( copias in Euboeam L)3) направлять, пускать ( equum per medium amnem L)4) пропускать ( exercitum per fines suos L); пропускать насквозьimbres non t. PM — быть непроницаемым для дождяtransmittens lumen (acc.) Sen — прозрачный5) вонзать ( ensem per latus SenT)6) передавать, сообщать ( vitia sua Romam Just)7) поручать, вверять, возлагать ( bellum Pompejo C)8) оставлять, завещать ( hereditatem alicui PJ)9) применятьvim in aliquem t. T — применить силу к кому-л.10) перебрасывать, класть поперёк ( tigillum per viam L); наводить ( flumen ponte transmittitur PJ)11) отдавать, посвящать ( noctes opĕri St)suum tempus amicorum temporibus t. C — посвящать своё время интересам друзей12) переправляться, переезжать ( ex Siciliā in Africam L)13) переходить ( flumen ponte T); переплывать (maria C etc.); проходить ( campum cursu V)quantum caeli funda plumbo t. potest O — на расстояние броска свинцового снаряда из пращи14) бросать, перекидыватьtectum lapĭde t. PM — перебросить камень через крышу15) уступать (другим), оставлятьt. Gangem amnem QC — отказаться от завоевания Ганга16) упускать, пропускать ( Junium mensem T)17) провести ( tempus quiete PJ); прожить (vitam per obscurum Sen)18) претерпевать, переносить ( febrium ardorem PJ)19) иметь в своём распоряжении, пользоваться (voluptates PJ; regionis abundantiam PJ) -
55 transulto
trānsulto, —, —, āre [frequ. к transilio ] -
56 vector
I ōris m. [ veho ]1)а) носящий, несущийdebet plus esse virium in vectore quam in onĕre Sen — в носящем должно быть больше сил, чем в ношеv. equus Ap — верховой коньSileni v. O — asellusaureus v. VF — aries Phrixiб) перевозчик (sc. Charon Ap)2) ездок, седок, всадникv. equum regit O — всадник управляет конём3) мореплаватель V; плавающий на судне, пассажирidem navigium, navĭta, vector ero O — я буду и судном, и моряком, и пассажиром (т. е. переберусь вплавь)II vector med.-pass. к vecto -
57 virga
ae f.1) ветка, ветвь, побег ( lauri Pl)v. viscata Vr, O — ветка, смазанная клеем, т. е. птицеловный прут2) черенок, отводок ( virgam inserere O — v. l.)3) прут, розга, палка (virgis latera alicujus lacerare Pl; virgā ad regendum equum uti VM)4) (= fasces) ликторский пучок (v. imperiosa O)5) палка, посох, тростьArcadia v. St — палочка Меркурияv. horrida H — страшный жезл (Меркурия, сопровождавшего души умерших в Тартар)7) полоса Sen; цветная полоска на платье ( purpureae virgae O) -
58 adducere
1) приводить, доводить до, ad villam add. equum (1. 5 § 7 D. 13, 6);2) замечать, называть, testem add. aliquem (1. 10 C. 4, 5). 3) поб уждат ь (1. 10 § 2 D. 40, 5).add. ad effectum (1. 8 C. 7, 53).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > adducere
-
59 permulcere
трогать, гладить: permulc. equum (1. 1 § 7 D. 9, 1).Латинско-русский словарь к источникам римского права > permulcere
-
60 incito
, incitavi, incitatum, incitare 1приводить в быстрое движение, подгонять, возбуждать, побуждать♦ equum incitare пришпоривать коня, пускать вскачь
См. также в других словарях:
Instar montis equum. — См. Гора горой … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Felonice abduxit unum equum — He feloniously led away one horse … Ballentine's law dictionary
EQUUS — I. EQUUS cum robore, rum celeritate, commendatur, unde adeo multiplex eius in vita usus. Celeritatis inprimis magnum argumentum est, quod intra 24. horas, secundum Arabes, iter expediunt centenorum millium, ut est apud Ludov. Romanum Navigat. l.… … Hofmann J. Lexicon universale
DESULTORES — Gr. μεταβάται, dicti olim qui ex equo in equum transiliebant, non sine arte: Origo a barbaris gentibus, quibus in bellis equorum mutatio probata, ut uno equo fesso aut sudante in alium siccum validumque celeriter transite possent. Tales Scythas… … Hofmann J. Lexicon universale
PEGASUS — I. PEGASUS Iurisconsultus, qui sub Verspasiano Urbi praefectus fuit. Pomp. l. 2. Sect. ult. D. de Orginine Iuris: Cassio Caelius Sabinus successit, Proculo Pegasus, qui temporibus Vespasinani Praefectus Urbis fuit. Iuvenal. Sat. 4. v. 77. Raptâ… … Hofmann J. Lexicon universale
STRATOR — quis dictus sit olim, docet Suidas, qui quum dixisset eos qui Latinis Stratores vocantur, quia equum sternerent; Graecis, quia ab iisdem, quum equum ascenderent, in eum sublevarentur, Α᾿ναβολεῖς nuncupari: subiungit, Α᾿ναβολἐυς δὲ καὶ ἡ παρὰ… … Hofmann J. Lexicon universale
Liste lateinischer Phrasen/E — Lateinische Phrasen A B C D E F G H I L M N O P Q R S T U V Inhaltsverzeichnis 1 … Deutsch Wikipedia
EQUES — nomen dignitatis, apud Romanos, Exactis enim urbe Regibus, in tres ordines populus Romanus distributus est: Senatorium, Equestrem et Popularem. Liv. l. 26. Consensum Senatus Equester ordo sequutus est, Equestris ordinis plebs. Auson. Edyll. XI.… … Hofmann J. Lexicon universale
NEPTUNUS — I. NEPTUNUS Daemonis quoddam genus, apud Gervasium Tilleberiensem MS. de Otiis Imperial. l. 3. c. 63. Anglia Daemones quosdam habet, Daemones, inquam, nescio dixerim, an secretas et ignotae generationis effigies, quos Galli, Neptunos, Angli… … Hofmann J. Lexicon universale
TRANSVECTIO — apud Romanos, Equitum dicebatur census. Primitus enim, duo tantum civium fuêre ordines, Senatorius et Plebeius: Postea Equester ordo additus, post clarissimatum locum obtinuit, verba sunt Asconii Paediani in Divinat. eratque velut medius quidam… … Hofmann J. Lexicon universale
cheval — Cheval, Caballus, Equus, Sonipes. Il vient de Caballus. Cheval qui n a personne sur soy, Vacuus vel inanis aequus. Cheval de selle, Vectarius equus. Cheval de trait ou de charroy, Equus iugalis. Cheval de somme, ou un sommier, Equus sarcinarius.… … Thresor de la langue françoyse