Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

clam

  • 1 clam

    clam (old access. form callim, or, acc. to Cod. Gu. 1, calam, Paul. ex Fest. p. 47, 3 Müll.) [root cal-; cf.: calix, celo, cella, occulo, caligo], adv. and prep., secretly, privately; and in the predicate after sum and fore, hidden, secret, unknown (opp. palam; except once in Caes., v. II. infra; in class. prose only used as adv.).
    I.
    Adv.
    A.
    In gen.: clamque palamque, Enn. ap. Gell. 12, 4 (247 Vahl.): ignis mortalibus clam Divisus, Att. ap. Cic. Tusc. 2, 10, 23:

    mea nunc facinora aperiuntur, clam quae speravi fore,

    Plaut. Truc. 4, 3, 21; cf. Ter. Ad. 1, 1, 46; Lucr. 5, 1157:

    nec id clam esse potuit,

    Liv. 5, 36, 6: clam mordax canis (Gr. lathrodêktês kuôn), Plaut. Bacch. 5, 2, 27; cf. Amm. 15, 3, 5; Ter. And. 2, 6, 13; Cat. 21, 5; cf. Ov. Am. 3, 14, 8:

    clam peperit uxor,

    Ter. Hec. 5, 2, 15:

    hanc tu mihi vel vi, vel clam, vel precario Fac tradas (a jurid. formula),

    id. Eun. 2, 3, 28; cf. Cic. Caecin. 32, 92:

    qui propter avaritiam clam depositum non reddidit,

    id. Tusc. 3, 8, 17:

    clam mussitantes,

    Liv. 33, 31, 1; Suet. Tib. 6:

    praemissis confestim clam cohortibus,

    id. Caes. 31; id. Ner. 34:

    ille Sychaeum Clam ferro incautum superat,

    stealthily, Verg. A. 1, 350:

    nec dic quid doleas, clam tamen usque dole,

    Ov. R. Am. 694:

    cui te commisit alendum Clam,

    id. M. 13, 432; cf. id. ib. 14, 310 al.—
    B.
    Esp.
    1.
    With advv.; with furtim, Plaut. Poen. 3, 3, 49;

    with furtive,

    id. ib. 5, 2, 61;

    with occulte,

    Plin. 36, 2, 2, § 6; poet. with tacitus:

    tacito clam venit illa pede, and similar words,

    Tib. 1, 10, 34; 4, 6, 16; cf.:

    strepito nullo clam reserare fores,

    id. 1, 8, 60; opp. palam, Enn. l. l.; Plaut. Merc. 5, 4, 63; Cic. Cael. 9, 20; id. Rosc. Am. 8, 23; id. Fam. 1, 1, 4; Tib. 2, 1, 84; Suet. Caes. 80; id. Dom. 2;

    and opp. propalam,

    Suet. Ner. 22.—
    2.
    With gen.:

    res exulatum at illam clam abibat patris,

    Plaut. Merc. 1, 1, 43 Ritschl (cf. lathrê Laomedontos, Hom. Il. 5, 269).—
    3.
    Clam est, with subj.-clause (cf. II. B. infra):

    meretricem commoneri Quam sane magni referat, nil clam'st,

    Plaut. Mil. 3, 3, 9.—
    II.
    Prep., without the knowledge of, unknown to, constr. with abl. or acc.
    (α).
    With abl. (only in the two foll. passages; for Plaut. Merc. 3, 2, 2; 4, 6, 5; id. Curc. 1, 3, 17; id. Am. prol. 107 al., where the abl. formerly stood with clam, have been corrected by Ritschl and recent edd.; v. Speng. ad Ter. And. 1, 5, 52;

    but cf. Ussing ad Plaut. Curc. l.l.): nec clam durateus Trojanis Pergama partu Inflammasset equos,

    Lucr. 1, 476 Munro ad loc.:

    non sibi clam vobis salutem fuga petivit?

    Caes. B. C. 2, 32.—
    (β).
    With acc.:

    clam uxorem,

    Plaut. As. Grex. 1; id. Cas. prol. 54: clam uxorem et clam filium, [p. 348] id. Merc. 3, 2, 2:

    matrem,

    id. Mil. 2, 1, 34:

    patrem,

    id. Merc. 2, 3, 8; 3, 4, 75; id. Truc. 2, 1, 37 Speng.; Gell. 2, 23, 16:

    senem,

    Plaut. Most. 5, 1, 13:

    uxorem,

    id. Cas. 2, 8, 32; id. As. Grex. 5; id. Men. 1, 2, 43; 5, 9, 78; id. Merc. 4, 6, 3 Ritschl:

    virum,

    id. Cas. 2, 2, 28; id. Am. prol. 107:

    clam alter alterum,

    id. Cas. prol. 51:

    illum,

    id. Merc. 2, 3, 26:

    omnīs,

    id. Aul. prol. 7:

    clam praesidia Pompeii, Auct. B. Hisp. 3: clam quemdam Philonem,

    id. ib. 35:

    nostros,

    id. ib. 16:

    dominum,

    Dig. 9, 2, 27, § 14:

    haec clam me omnia,

    Ter. Heaut. 1, 1, 46.—
    B.
    Clam me est, it is unknown to me, I know not (only in Plaut. and Ter.):

    neque adeo clam me est,

    Ter. Hec. 2, 2, 19:

    haud clam me est,

    id. ib. 3, 4, 10; so id. ib. 4, 1, 53;

    4, 2, 1: nec clam te est, quam, etc.,

    id. And. 1, 5, 52.—
    * C.
    Clam habere aliquem = celare aliquem, to keep secret from one, conceal from, Ter. Hec. 4, 4, 35; cf. Prisc. p. 988 P.; Pomp. Comm. Art. Don. p. 399.

    Lewis & Short latin dictionary > clam

  • 2 clam

        clam    [2 CAL-], adv. and praep.    I. Adv, secretly, privately, covertly, in secret: Si sperat fore clam, will not be found out, T.: tum id clam, he kept it a secret, T.: vel vi, vel clam, vel precario, by fraud, T.: Sychaeum Clam ferro superat, stealthily, V.: cui te commisit alendum Clam, O. —    II. Praep, without the knowledge of, unknown to.—With abl: clam vobis salutem fugā petivit, Cs.—With acc. (old): clam evenire patrem, T.: Neque adeo clam me est quam, etc., nor am I ignorant, T.: Non clam me haberet, etc., conceal from me, T.
    * * *
    I
    secretly, in secret, unknown to; privately; covertly; by fraud
    II
    without knowledge of, unknown to; concealed/secret from; (rarely w/ABL)
    III
    without knowledge of, unknown to; concealed/secret from; (rarely w/ABL)

    Latin-English dictionary > clam

  • 3 clam

    secretly, in secret.

    Latin-English dictionary of medieval > clam

  • 4 calam

    clam (old access. form callim, or, acc. to Cod. Gu. 1, calam, Paul. ex Fest. p. 47, 3 Müll.) [root cal-; cf.: calix, celo, cella, occulo, caligo], adv. and prep., secretly, privately; and in the predicate after sum and fore, hidden, secret, unknown (opp. palam; except once in Caes., v. II. infra; in class. prose only used as adv.).
    I.
    Adv.
    A.
    In gen.: clamque palamque, Enn. ap. Gell. 12, 4 (247 Vahl.): ignis mortalibus clam Divisus, Att. ap. Cic. Tusc. 2, 10, 23:

    mea nunc facinora aperiuntur, clam quae speravi fore,

    Plaut. Truc. 4, 3, 21; cf. Ter. Ad. 1, 1, 46; Lucr. 5, 1157:

    nec id clam esse potuit,

    Liv. 5, 36, 6: clam mordax canis (Gr. lathrodêktês kuôn), Plaut. Bacch. 5, 2, 27; cf. Amm. 15, 3, 5; Ter. And. 2, 6, 13; Cat. 21, 5; cf. Ov. Am. 3, 14, 8:

    clam peperit uxor,

    Ter. Hec. 5, 2, 15:

    hanc tu mihi vel vi, vel clam, vel precario Fac tradas (a jurid. formula),

    id. Eun. 2, 3, 28; cf. Cic. Caecin. 32, 92:

    qui propter avaritiam clam depositum non reddidit,

    id. Tusc. 3, 8, 17:

    clam mussitantes,

    Liv. 33, 31, 1; Suet. Tib. 6:

    praemissis confestim clam cohortibus,

    id. Caes. 31; id. Ner. 34:

    ille Sychaeum Clam ferro incautum superat,

    stealthily, Verg. A. 1, 350:

    nec dic quid doleas, clam tamen usque dole,

    Ov. R. Am. 694:

    cui te commisit alendum Clam,

    id. M. 13, 432; cf. id. ib. 14, 310 al.—
    B.
    Esp.
    1.
    With advv.; with furtim, Plaut. Poen. 3, 3, 49;

    with furtive,

    id. ib. 5, 2, 61;

    with occulte,

    Plin. 36, 2, 2, § 6; poet. with tacitus:

    tacito clam venit illa pede, and similar words,

    Tib. 1, 10, 34; 4, 6, 16; cf.:

    strepito nullo clam reserare fores,

    id. 1, 8, 60; opp. palam, Enn. l. l.; Plaut. Merc. 5, 4, 63; Cic. Cael. 9, 20; id. Rosc. Am. 8, 23; id. Fam. 1, 1, 4; Tib. 2, 1, 84; Suet. Caes. 80; id. Dom. 2;

    and opp. propalam,

    Suet. Ner. 22.—
    2.
    With gen.:

    res exulatum at illam clam abibat patris,

    Plaut. Merc. 1, 1, 43 Ritschl (cf. lathrê Laomedontos, Hom. Il. 5, 269).—
    3.
    Clam est, with subj.-clause (cf. II. B. infra):

    meretricem commoneri Quam sane magni referat, nil clam'st,

    Plaut. Mil. 3, 3, 9.—
    II.
    Prep., without the knowledge of, unknown to, constr. with abl. or acc.
    (α).
    With abl. (only in the two foll. passages; for Plaut. Merc. 3, 2, 2; 4, 6, 5; id. Curc. 1, 3, 17; id. Am. prol. 107 al., where the abl. formerly stood with clam, have been corrected by Ritschl and recent edd.; v. Speng. ad Ter. And. 1, 5, 52;

    but cf. Ussing ad Plaut. Curc. l.l.): nec clam durateus Trojanis Pergama partu Inflammasset equos,

    Lucr. 1, 476 Munro ad loc.:

    non sibi clam vobis salutem fuga petivit?

    Caes. B. C. 2, 32.—
    (β).
    With acc.:

    clam uxorem,

    Plaut. As. Grex. 1; id. Cas. prol. 54: clam uxorem et clam filium, [p. 348] id. Merc. 3, 2, 2:

    matrem,

    id. Mil. 2, 1, 34:

    patrem,

    id. Merc. 2, 3, 8; 3, 4, 75; id. Truc. 2, 1, 37 Speng.; Gell. 2, 23, 16:

    senem,

    Plaut. Most. 5, 1, 13:

    uxorem,

    id. Cas. 2, 8, 32; id. As. Grex. 5; id. Men. 1, 2, 43; 5, 9, 78; id. Merc. 4, 6, 3 Ritschl:

    virum,

    id. Cas. 2, 2, 28; id. Am. prol. 107:

    clam alter alterum,

    id. Cas. prol. 51:

    illum,

    id. Merc. 2, 3, 26:

    omnīs,

    id. Aul. prol. 7:

    clam praesidia Pompeii, Auct. B. Hisp. 3: clam quemdam Philonem,

    id. ib. 35:

    nostros,

    id. ib. 16:

    dominum,

    Dig. 9, 2, 27, § 14:

    haec clam me omnia,

    Ter. Heaut. 1, 1, 46.—
    B.
    Clam me est, it is unknown to me, I know not (only in Plaut. and Ter.):

    neque adeo clam me est,

    Ter. Hec. 2, 2, 19:

    haud clam me est,

    id. ib. 3, 4, 10; so id. ib. 4, 1, 53;

    4, 2, 1: nec clam te est, quam, etc.,

    id. And. 1, 5, 52.—
    * C.
    Clam habere aliquem = celare aliquem, to keep secret from one, conceal from, Ter. Hec. 4, 4, 35; cf. Prisc. p. 988 P.; Pomp. Comm. Art. Don. p. 399.

    Lewis & Short latin dictionary > calam

  • 5 callim

    clam (old access. form callim, or, acc. to Cod. Gu. 1, calam, Paul. ex Fest. p. 47, 3 Müll.) [root cal-; cf.: calix, celo, cella, occulo, caligo], adv. and prep., secretly, privately; and in the predicate after sum and fore, hidden, secret, unknown (opp. palam; except once in Caes., v. II. infra; in class. prose only used as adv.).
    I.
    Adv.
    A.
    In gen.: clamque palamque, Enn. ap. Gell. 12, 4 (247 Vahl.): ignis mortalibus clam Divisus, Att. ap. Cic. Tusc. 2, 10, 23:

    mea nunc facinora aperiuntur, clam quae speravi fore,

    Plaut. Truc. 4, 3, 21; cf. Ter. Ad. 1, 1, 46; Lucr. 5, 1157:

    nec id clam esse potuit,

    Liv. 5, 36, 6: clam mordax canis (Gr. lathrodêktês kuôn), Plaut. Bacch. 5, 2, 27; cf. Amm. 15, 3, 5; Ter. And. 2, 6, 13; Cat. 21, 5; cf. Ov. Am. 3, 14, 8:

    clam peperit uxor,

    Ter. Hec. 5, 2, 15:

    hanc tu mihi vel vi, vel clam, vel precario Fac tradas (a jurid. formula),

    id. Eun. 2, 3, 28; cf. Cic. Caecin. 32, 92:

    qui propter avaritiam clam depositum non reddidit,

    id. Tusc. 3, 8, 17:

    clam mussitantes,

    Liv. 33, 31, 1; Suet. Tib. 6:

    praemissis confestim clam cohortibus,

    id. Caes. 31; id. Ner. 34:

    ille Sychaeum Clam ferro incautum superat,

    stealthily, Verg. A. 1, 350:

    nec dic quid doleas, clam tamen usque dole,

    Ov. R. Am. 694:

    cui te commisit alendum Clam,

    id. M. 13, 432; cf. id. ib. 14, 310 al.—
    B.
    Esp.
    1.
    With advv.; with furtim, Plaut. Poen. 3, 3, 49;

    with furtive,

    id. ib. 5, 2, 61;

    with occulte,

    Plin. 36, 2, 2, § 6; poet. with tacitus:

    tacito clam venit illa pede, and similar words,

    Tib. 1, 10, 34; 4, 6, 16; cf.:

    strepito nullo clam reserare fores,

    id. 1, 8, 60; opp. palam, Enn. l. l.; Plaut. Merc. 5, 4, 63; Cic. Cael. 9, 20; id. Rosc. Am. 8, 23; id. Fam. 1, 1, 4; Tib. 2, 1, 84; Suet. Caes. 80; id. Dom. 2;

    and opp. propalam,

    Suet. Ner. 22.—
    2.
    With gen.:

    res exulatum at illam clam abibat patris,

    Plaut. Merc. 1, 1, 43 Ritschl (cf. lathrê Laomedontos, Hom. Il. 5, 269).—
    3.
    Clam est, with subj.-clause (cf. II. B. infra):

    meretricem commoneri Quam sane magni referat, nil clam'st,

    Plaut. Mil. 3, 3, 9.—
    II.
    Prep., without the knowledge of, unknown to, constr. with abl. or acc.
    (α).
    With abl. (only in the two foll. passages; for Plaut. Merc. 3, 2, 2; 4, 6, 5; id. Curc. 1, 3, 17; id. Am. prol. 107 al., where the abl. formerly stood with clam, have been corrected by Ritschl and recent edd.; v. Speng. ad Ter. And. 1, 5, 52;

    but cf. Ussing ad Plaut. Curc. l.l.): nec clam durateus Trojanis Pergama partu Inflammasset equos,

    Lucr. 1, 476 Munro ad loc.:

    non sibi clam vobis salutem fuga petivit?

    Caes. B. C. 2, 32.—
    (β).
    With acc.:

    clam uxorem,

    Plaut. As. Grex. 1; id. Cas. prol. 54: clam uxorem et clam filium, [p. 348] id. Merc. 3, 2, 2:

    matrem,

    id. Mil. 2, 1, 34:

    patrem,

    id. Merc. 2, 3, 8; 3, 4, 75; id. Truc. 2, 1, 37 Speng.; Gell. 2, 23, 16:

    senem,

    Plaut. Most. 5, 1, 13:

    uxorem,

    id. Cas. 2, 8, 32; id. As. Grex. 5; id. Men. 1, 2, 43; 5, 9, 78; id. Merc. 4, 6, 3 Ritschl:

    virum,

    id. Cas. 2, 2, 28; id. Am. prol. 107:

    clam alter alterum,

    id. Cas. prol. 51:

    illum,

    id. Merc. 2, 3, 26:

    omnīs,

    id. Aul. prol. 7:

    clam praesidia Pompeii, Auct. B. Hisp. 3: clam quemdam Philonem,

    id. ib. 35:

    nostros,

    id. ib. 16:

    dominum,

    Dig. 9, 2, 27, § 14:

    haec clam me omnia,

    Ter. Heaut. 1, 1, 46.—
    B.
    Clam me est, it is unknown to me, I know not (only in Plaut. and Ter.):

    neque adeo clam me est,

    Ter. Hec. 2, 2, 19:

    haud clam me est,

    id. ib. 3, 4, 10; so id. ib. 4, 1, 53;

    4, 2, 1: nec clam te est, quam, etc.,

    id. And. 1, 5, 52.—
    * C.
    Clam habere aliquem = celare aliquem, to keep secret from one, conceal from, Ter. Hec. 4, 4, 35; cf. Prisc. p. 988 P.; Pomp. Comm. Art. Don. p. 399.

    Lewis & Short latin dictionary > callim

  • 6 furtim

    furtim, adv. [fur; hence, like a thief, i. e.], by stealth, secretly, privily (rare but class.; cf.:

    clam, clanculum, furtive): at enim hic clam furtim esse volt, ne qui sciant,

    Plaut. Poen. 3, 3, 49:

    sine lictoribus profectum clam furtim, etc.,

    Liv. 21, 63, 9:

    ut furtim tota decemviris traditur!

    Cic. Agr. 2, 16, 41: quae (lagenae) furtim essent exsiccatae, Q. Cic. ap. Cic. Fam. 16, 26, 2: alterum genus est imitatione;

    admodum ridiculum, sed nobis tantum licet furtim, si quando, et cursim,

    Cic. de Or. 2, 62, 252:

    (Janua) neu furtim verso cardine aperta sones,

    Tib. 1, 2. 10:

    quid juvat, immensum te argenti pondus et auri Furtim defossā timidum deponere terrā?

    Hor. S. 1, 1, 42:

    per infrequentiam furtim senatusconsultum factum,

    Liv. 39, 4, 8:

    nunc in Aristippi furtim praecepta relabor,

    Hor. Ep. 1, 1, 18:

    furtim magis quam bello Marsacos incursabat,

    by stealthy incursions, Tac. H. 4, 56 fin.:

    furtim et per latrocinia ad honores nituntur,

    Sall. J. 4, 7:

    furtim et celeritate proelium vitare,

    id. H. Fragm. 1, 65 Dietsch. —
    * (β).
    Poet., connected with a noun in the Greek manner:

    concubitusque tuos furtim,

    secret, clandestine intercourse, Tib. 2, 5, 53.

    Lewis & Short latin dictionary > furtim

  • 7 palam

    pălam, adv. and prep. [locative form; cf.: clam, perperam, etc.; root pal-, pla-; as in platus, planus; cf. pellis; hence, on the surface, on the open plain, and so], openly, publicly, undisguisedly, plainly (cf.: publice, vulgo, aperte; opp.: clam, occulte, secreto, etc.; class.).
    I.
    Lit.:

    haec quae in foro palam Syracusis... gesta sunt,

    Cic. Verr. 2, 2, 33, § 81:

    auferre argentum palam atque aperte,

    Plaut. Bacch. 2, 3, 68; so,

    non ex insidiis, sed aperte ac palam elaboratur,

    Cic. Or. 12, 38; and:

    palam agere coepit et aperte dicere occidendum Milonem,

    id. Mil. 9, 25; cf. also id. Verr. 1, 7, 18: PALAM LVCI, Tab. Bant. vers. 15; so ib. vers. 22; cf.:

    arma in templum Castoris luce palam comportarentur,

    Cic. Pis. 10, 23:

    ut luce palam in foro saltet,

    id. Off. 3, 24, 93: gaudia clamque palamque, Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 247 Vahl.); Cic. Cael. 9, 20:

    non per praestigias, sed palam,

    id. Verr. 2, 4, 24, § 53:

    non occulte sed palam,

    id. ib. 2, 4, 22, §

    49: palam... obscurius,

    id. Ac. 2, 5, 13:

    bestiae furtim fruuntur (frumento), domini palam et libere,

    id. N. D. 2, 63, 157:

    palam ante oculos omnium,

    id. Verr. 2, 5, 26, § 65; Verg. A. 9, 153:

    nec palam nec secreto,

    Liv. 44, 34; cf. Tac. A. 2, 72:

    palam... intus,

    id. ib. 4, 1:

    quod palam abnuerat inter secreta convivii largitur,

    id. H. 2, 57, in late Lat.:

    in palam,

    Vulg. Sap. 14, 17; id. Luc. 8, 17. —
    II.
    Transf.
    A.
    Palam est or factum est, it is public, well known:

    palam est res,

    Plaut. Aul. 4, 9, 18:

    haec commemoro quae sunt palam,

    Cic. Pis. 5, 11:

    palam ante oculos omnium esse,

    id. Verr. 2, 5, 26, § 65:

    palam factum est,

    id. Att. 13, 21, 3:

    hāc re palam factā,

    Nep. Han. 7, 7; cf.:

    palam facere suis, quo loco Eumenes esset,

    id. ib. 11, 1:

    hujus de morte ut palam factum est,

    id. Dion. 10, 2; cf.:

    cum exspirasset Tarquinius, celatā morte, suas opes firmavit: tum demum palam factum est, etc.,

    Liv. 1, 41 fin.:

    et nondum palam facto vivi mortuique,

    id. 22, 55, 3:

    cui palam facti parricidii obnoxius erat,

    id. 40, 56, 3; so (euphemist.), ut de Claudio palam factum est, when the death of Claudius was announced:

    cogitur Cato incumbens gladio simul de se ac de republicā palam facere,

    Sen. Tranq. 16, 1:

    idem nobis prophetae palam faciunt,

    Lact. 7, 7, 13.—With subject-clause:

    pisces audire palam est,

    it is well known, Plin. 10, 70, 89, § 193:

    dicere,

    to say openly, Suet. Caes. 27:

    palam ferente Hannibale ab se Minucium, se ab Fabio victum,

    making no secret of it, Liv. 22, 29, 6.—
    B.
    Prep., with abl., analogous to clam and coram, before, in the presence of one (not ante-Aug., and mostly poet.):

    te palam,

    Hor. Epod. 11, 19:

    meque palam de me tuto male saepe loquuntur,

    Ov. Tr. 5, 10, 39:

    meque palam,

    id. A. A. 2, 549:

    Marte palam,

    id. ib. 2, 569; Albin. 1, 444:

    rem creditori palam populo solvit,

    Liv. 6, 14, 5:

    palam omnibus,

    id. 25, 18:

    palam senatu,

    Aur. Vict. Caes. 5.

    Lewis & Short latin dictionary > palam

  • 8 exeo

    ex-ĕo, ĭi (rarely īvi, Gell. 12, 12, 3; Plaut. Rud. 2, 6, 50; perf. exit, for exiit, id. Ps. 2, 4, 40; Verg. A. 2, 497), ĭtum, īre ( fut. [p. 683] exibo, but exies, exiet, Sen. Ep. 113, 20; id. Apocol. 3, 1 al.;

    exiet for exibit,

    Tert. adv. Jud. 13; Vulg. Matt. 2, 6; 5, 26 al.; perh. also in Hor. C. 4, 4, 65; acc. to some MSS. al. evenit; v. Orell. ad h. l.), v. n. and a.
    I.
    Neutr., to go out or forth, to go away, depart.
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    dum intro eo atque exeo,

    Plaut. Ep. 5, 1, 43:

    jam ad te exeo,

    id. Bacch. 4, 6, 24; 4, 9, 129:

    foras,

    id. Cas. 5, 2, 51; cf. id. Rud. 2, 2, 2:

    ex urbe,

    id. Am. 1, 3, 35:

    ex urbe, oppido,

    Cic. Fam. 4, 1, 2; Caes. B. G. 2, 33, 1:

    e patria,

    Cic. Pis. 14, 33:

    e finibus suis,

    Caes. B. G. 1, 5, 1:

    clam ex castris,

    id. ib. 7, 20, 10:

    ab aliquo,

    from one's house, Ter. Eun. 3, 4, 7 (v. ab, I. a.):

    ab urbe,

    away from, Liv. 10, 37, 6 Weissenb. ad loc.; 21, 13, 7; 23, 18, 14;

    al. a villa sua,

    Quint. 6, 3, 49:

    de triclinio, de cubiculo,

    Cic. de Or. 2, 65, 263:

    de balneis,

    id. de Or. 2, 55, 223:

    de navi,

    id. Att. 2, 7, 4:

    (cornix) a cauda de ovo,

    tail first, Plin. 10, 16, 18, § 38:

    portā,

    Plaut. Mil. 5, 39:

    domo,

    Cic. Rep. 1, 12; cf.:

    erant omnino itinera duo, quibus itineribus domo exire possent,

    i. e. withdraw from, leave their country, Caes. B. G. 1, 6, 1; so,

    domo,

    id. ib. 1, 12, 5;

    1, 29, 1: castris,

    id. B. C. 1, 69, 3:

    in solitudinem,

    to withdraw, Cic. Off. 1, 32, 118:

    in alias domos tamquam in colonias,

    id. ib. 1, 17, 54:

    in provinciam,

    Caes. B. G. 1, 33, 4:

    in terram,

    i. e. to land, Cic. Verr. 2, 5, 51, § 433:

    in luminis oras,

    i. e. to be born, Lucr. 1, 170:

    ad aliquem,

    i. e. to go from home to visit a person, Ter. Hec. 4, 1, 6 et saep.—Prov.:

    exeat aulā, qui vult esse pius,

    Luc. 8, 493.— Poet., with inf.:

    exierant dare veris opes,

    Stat. Ach. 1, 288.—Of inanim. or abstr. subjects:

    cum de consularibus mea prima sors exisset,

    Cic. Att. 1, 19, 3; so,

    sors,

    Hor. C. 2, 3, 27; cf.:

    cujus nomen exisset,

    Cic. Verr. 2, 2, 51, § 127:

    nummi, qui per simulationem ab isto exierant,

    id. ib. 2, 2, 25, §

    61: per septem portus in maris exit aquas (Nilus),

    flows out, empties, Ov. Am. 2, 13, 10:

    septem aquis (Ister),

    Val. Fl. 8, 187:

    populo albae folia vetustiora in angulos exeunt,

    terminate, Plin. 16, 23, 35, § 86:

    color in florem heliotropii,

    id. 37, 6, 22, § 83; cf.:

    masculina nomina in A atque S litteras,

    to end, terminate, Quint. 1, 5, 61.— Pass. impers.:

    uti inde exiri possit,

    Cato, R. R. 1, 2:

    crepuit ostium: exitur foras,

    Plaut. Cas. 4, 3, 15:

    in Velabro, qua in Novam viam exitur,

    Varr. L. L. 6, § 24 Müll.—
    2.
    In partic.
    a.
    In milit. lang., to move out, march out:

    milites, qui de tertia vigilia exissent,

    Caes. B. C. 1, 64 fin.:

    ut paludati (praetores) exeant,

    depart for the battle-field, id. ib. 1, 6, 6:

    ad pugnam,

    Liv. 44, 39, 2; Verg. G. 4, 67:

    ex Italia ad bellum civile,

    Cic. Fam. 2, 16, 3 et saep.— Pass. impers.:

    non posse clam exiri,

    Caes. B. C. 1, 67, 2:

    postquam exitum est maximā copiā,

    Plaut. Am. 1, 1, 64.—
    b.
    In jurid. Lat.: potestate, de or a potestate alicujus, to get out of any one's power (potestas), to be emancipated, become free, Dig. 37, 4, 1, § 6; 62; 28, 6, 3 et saep. (cf. B. 1. infra).—
    c.
    De vita, to depart from life, decease, die (for the usual excedere or decedere de vita):

    quem (me) fuerat aequius ut prius introieram, sic prius exire de vita,

    Cic. Cael. 4, 15; so,

    de vita,

    Plin. Ep. 3, 9, 5; cf.:

    e vita tamquam e theatro,

    Cic. Fin. 1, 15, 49:

    vitā exire,

    Val. Max. 9, 12, ext. 1.—
    d.
    To go out or forth in any manner, to issue, escape (very rare):

    cujus (Isocratis) e ludo tamquam ex equo Trojano meri principes exierunt,

    Cic. de Or. 2, 22, 94:

    hanc tamen Antonius fugam suam, quia vivus exierat, victoriam vocabat,

    Vell. 2, 82, 3.—Of inanimate subjects:

    currente rota cur urceus exit?

    Hor. A. P. 22: libri quidem ita exierunt, ut, etc., turned out (the figure being borrowed from works of art which are cast and turned out of the mould), Cic. Att. 13, 13, 1.—
    e.
    Of plants, to come up, spring forth, sprout out:

    plerumque e terra exit hordeum diebus VII.,

    Varr. R. R. 1, 45, 1:

    ne semina in frugem exeant e terra,

    Plin. 11, 30, 36, § 109:

    folia a radice,

    id. 25, 4, 9, § 28:

    lupinus agro limoso,

    Col. 2, 10, 3:

    fabae in folia,

    Plin. 18, 7, 10, § 57; and absol.:

    ut vix ulla herba exeat,

    Col. 2, 11, 3; so,

    lens sata (with grandescere),

    Pall. Febr. 4;

    and, messis,

    Val. Fl. 7, 549.—
    f.
    To mount upwards, ascend, rise ( poet. and postAug. prose):

    in auras (ignis),

    Lucr. 6, 886:

    ad caelum (arbor),

    Verg. G. 2, 81:

    in altitudinem (comae palmarum),

    Plin. 13, 4, 8, § 37.—
    B.
    Trop.
    1.
    In gen.:

    exisse ex potestate dicimus eos, qui effrenati feruntur aut libidine aut iracundia, etc.... Qui igitur exisse ex potestate dicuntur, idcirco dicuntur, quia non sunt in potestate mentis,

    Cic. Tusc. 3, 5, 11; cf.:

    itaque iratos proprie dicimus exisse de potestate, id est de consilio, de ratione, de mente,

    id. ib. 4, 36, 77;

    for which: a se,

    Petr. 90: ex hac aerumna, Lucil. ap. Non. 296, 16; cf.:

    exire aere alieno,

    Cic. Phil. 11, 6, 13 (dub. al. se exserere):

    quam nihil non consideratum exibat ex ore!

    id. Brut. 76, 265; id. de Or. 2, 22 fin.:

    nequaquam similiter oratio mea exire atque in vulgus emanare poterit,

    id. Rosc. Am. 1, 3; Plin. Pan. 75, 3:

    ea res prodita est et in vulgus exivit,

    Gell. 12, 12, 3; cf. with object-clause:

    exiit opinio, descensurum eum ad Olympia inter athletas,

    Suet. Ner. 53; for which also with a subject-clause:

    quod ante paucos dies exierat in vulgus, laudanti cuidam formam suam, respondisse eum, etc.,

    id. Galb. 20:

    ob hoc exivit proverbium, etc.,

    became current, Vulg. Gen. 10, 9.—
    2.
    In partic.
    a.
    Of time, to run out, end, expire:

    quinto anno exeunte,

    Cic. Div. 1, 25, 53:

    indutiarum dies exierat,

    Liv. 4, 30, 14; 30, 25, 1; 42, 47, 10:

    dies censurae, stipendii,

    id. 9, 34, 22; 22, 33, 5:

    nullus mihi per otium dies exit,

    Sen. Ep. 8; Plin. Pan. 68, 2 et saep.—
    b.
    To extend beyond a certain measure or limit (mostly post-Aug.):

    extra aliquid,

    Varr. R. R. 2, 1, 25:

    vestra vita, licet supra mille annos exeat,

    run out, extend, Sen. Brev. Vit. 6:

    probationes in tertium diem exierunt,

    Plin. Ep. 2, 11, 18:

    digressus in laudes Castoris ac Pollucis exierat,

    Quint. 11, 2, 11; cf.:

    continuus (translationis usus) in allegorias et aenigmata exit,

    id. 8, 6, 14:

    in longum exierit ordo rerum,

    id. 4, 2, 51.—
    c.
    To pass away, perish:

    opus laudabile, numquam a memoria hominum exiturum,

    Sen. Ben. 3, 38; so with a subjectclause:

    an jam memoriā exisse, neminem ex plebe tribunum militum creatum esse?

    Liv. 6, 37, 5.—
    II.
    Act. ( poet. and in postAug. prose), to go or pass beyond a thing.
    A.
    Lit.
    1.
    In gen.:

    limen,

    Ter. Hec. 3, 3, 18:

    Avernas valles,

    Ov. M. 10, 52:

    flumen,

    Val. Fl. 4, 698:

    quantum diurni itineris miliariorum numero in reda possit exiri,

    Vitr. 10, 9, 3:

    donec minor filius lubricum juventae exiret,

    Tac. A. 6, 49 (55) fin.
    2.
    Pregn., to avoid, evade, ward off:

    corpore tela atque oculis vigilantibus exit,

    avoids the blows, Verg. A. 5, 438; cf.:

    feros exibant dentis adactus (jumenta),

    Lucr. 5, 1330; Stat. Th. 6, 802:

    procul absiliebat, ut acrem exiret odorem,

    Lucr. 6, 1217:

    profluvium sanguinis,

    id. 6, 1206:

    vim viribus,

    Verg. A. 11, 750 et saep.—
    B.
    Trop.
    1.
    To exceed:

    modum,

    Ov. M. 9, 632.—
    2.
    Of time: ad exitam aetatem = ad ultimam aetatem, Paul. ex Fest. p. 28, 5 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > exeo

  • 9 furtivus

    furtīvus, a, um, adj. [furtum], stolen, purloined, pilfered (class.).
    I.
    Lit.:

    qui scias mercari furtivas atque ingenuas virgines,

    Plaut. Curc. 5, 2, 22:

    liberalis mulier, advecta ex Arabia,

    id. Pers. 4, 3, 61:

    haecine illa est furtiva virgo?

    id. ib. v. 83:

    lana,

    Hor. Ep. 1, 13, 14:

    strigilis,

    id. S. 2, 7, 110:

    colores,

    id. Ep. 1, 3, 20; cf.:

    vincula rari capilli,

    Prop. 4, 5, 69 (5, 5, 71 M.):

    res,

    Quint. 5, 13, 49; Liv. 45, 39, 6.—
    II.
    Transf., in gen., secret, hidden, concealed, furtive, clandestine (class.): furtivum iter per Italiam, * Cic. Pis. 40, 97:

    expeditiones (with latrocinia, opp. bella),

    Vell. 2, 31, 2:

    victoria,

    Just. 11, 6:

    amor,

    Verg. A. 4, 171:

    libertas,

    Ov. Am. 2, 2, 15:

    lectus,

    Tib. 1, 5, 7:

    usus,

    id. 1, 9, 55:

    mens,

    Ov. H. 17, 265: scriptum, cipher, Gell. 17, 9, 21:

    nox,

    favorable to secrecy, Ov. Am. 1, 11, 3:

    quem Rhea sacerdos Furtivum partu sub luminis edidit oras,

    Verg. A. 7, 660:

    celent furtivos balnea tuta viros,

    secret, concealed lovers, Ov. A. A. 3, 640:

    viri,

    id. P. 3, 3, 56.—Hence, adv.: furtīve, stealthily, secretly, furtively (very rare;

    syn.: furtim, clam, secreto, occulte): clam furtive aliquid accipere,

    Plaut. Poen. 5, 2, 62:

    quidam furtive agunt gratias et in angulo et ad aurem,

    Sen. Ben. 2, 23:

    data munera,

    Ov. Am. 2, 5, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > furtivus

  • 10 illic

    1.
    illic (archaic ollic, acc. to Paul. ex Fest. p. 196 Müll.), illaec, illuc, or illoc, pron. [ille-ce].
    I.
    He, she, or it yonder, that (only ante-class.):

    sed Amphitruonis illic est servos Sosia, A portu illic nunc cum laterna huc advenit,

    Plaut. Am. prol. 148 sq.; id. ib. 1, 1, 138:

    nimis demiror, Sosia, Qui illaec (i. e. Alcumena) illi me donatum esse aurea patera sciat,

    id. ib. 2, 2, 134:

    cupio dare mercedem, qui illunc, ubi sit, commonstret mihi,

    id. Curc. 4, 4, 34:

    unde auscultare possis, quom ego illanc osculer,

    id. Cas. 1, 45:

    latuit intus illic in illac hirnea,

    id. Am. 1, 1, 275; cf.:

    quid illac impudente audacius?

    id. ib. 2, 2, 186:

    sed quid illuc est?

    id. ib. 1, 1, 114; cf. id. As. 2, 1, 17:

    illuc sis vide,

    id. Ps. 4, 1, 4:

    illuc est sapere?

    Ter. Eun. 4, 7, 12:

    cum illoc pacisce, si potes: perge obsecro: Pacisce quidvis,

    Plaut. Bacch. 4, 8, 29 et saep.:

    ubi illic est scelus, qui me perdidit?

    that scoundrel, Ter. And. 3, 5, 1.—
    B.
    With the interrogative part. ne: illicine, etc.: Si. Illicine est? Ps. Illic ipsus est, Plaut. Ps. 4, 1, 44:

    illancine mulierem alere cum illa familia?

    Ter. Heaut. 4, 5, 3.—
    II.
    Hence, advv.
    A.
    illac (sc. viā), that way, on that side, there:

    angiporto Illac per hortum circuit clam,

    Plaut. As. 3, 3, 152:

    ita nunc hac an illac eam, incerta sum consili,

    id. Rud. 1, 3, 31:

    hac atque illac perfluo,

    Ter. Eun. 1, 2, 25:

    hac illac circumcursa,

    id. Heaut. 3, 2, 1:

    omnes damnatos, omnes ignominia adfectos illac facere,

    stand on that side, belong to that party, Cic. Att. 7, 3, 5.—
    B.
    illuc or illoc (the old form, like hoc for huc), adv., to that place, thither.
    1.
    Lit.
    (α).
    Form illuc: imus huc, illuc hinc; cum illuc ventum est, ire illinc lubet, Enn. ap. Gell. 19, 10, 12 (Trag. v. 258 Vahl.):

    clam illuc redeundum est mihi,

    Plaut. Am. 1, 3, 29:

    cum illuc veneris,

    id. Merc. 3, 4, 64: paulo momento huc illuc impelli, Ter. And. 1, 5, 31:

    huc illuc quasi vitabundi agitare,

    Sall. J. 60, 4:

    salientes huc illuc,

    Quint. 10, 7, 6; so,

    huc atque illuc intuens,

    Cic. de Or. 1, 40, 184:

    huc et illuc Cursitant mixtae pueris puellae,

    Hor. C. 4, 11, 9:

    illuc ex his vinculis,

    i. e. into the other world, Cic. Tusc. 1, 31, 75:

    proponimus illuc ire, ubi, etc.,

    Juv. 3, 24:

    illuc, unde fugit mus,

    id. 6, 339. —
    (β).
    Form illoc:

    post illoc veni quam, etc.,

    Plaut. Truc. 3, 1, 3:

    cum illoc advenio,

    Ter. And. 2, 2, 25 (dub.; Fleck. illo).—
    2.
    Transf., to that person or thing, thereto (very rare): Pe. Illuc redi. Me. Quo redeam? Pe. Equidem ad phrygionem censeo, Plaut. Men. 4, 2, 54:

    quo res haec pertinet? illuc: Dum vitant stulti vitia, in contraria currunt,

    Hor. S. 1, 2, 23:

    illuc, unde abii, redeo: Nemon' ut avarus, etc.,

    id. ib. 1, 1, 108; cf. ib. 1, 3, 38:

    illuc cuncta vergere,

    to Nero, Tac. A. 1, 3.—
    b.
    To that point, to such a pitch:

    tunc adversis urgentibus, illuc decidit ut malum ferro summitteret,

    Juv. 12, 53.
    2.
    illic (old form illi, Verg. G. 1, 54; 1, 251; 3, 17 Rib.; cf. id. A. 2, 548; Ter. Ad. 1, 2, 36 Donat. ad loc.), adv. [1. illic], in that place, yonder, there (most. freq. ante-class.).
    I.
    Lit.:

    haec illi vi pugnata pugnast usque a mane ad vesperum,

    Plaut. Am. 1, 1, 97; id. ib. 261;

    1, 3, 36: illic sum atque hic sum,

    id. Trin. 4, 4, 17:

    sive illic sive alibi libebit,

    id. Men. 5, 2, 42:

    multo melius, hic quae fiunt, quam illic, ubi sum adsidue, scio,

    Ter. Hec. 2, 1, 20; so with ubi:

    vivendum est illic, ubi nulla incendia,

    Juv. 3, 197:

    illic, quicquid ero, semper tua dicar imago,

    Prop. 1, 19, 11; 13:

    cives Romani, qui illic negotiarentur,

    Caes. B. C. 3, 102, 6:

    illic radices, illic fundamenta sunt, illic, etc.,

    Quint. 10, 3, 3.—
    II.
    Transf., with that person or thing (very rare): non isto vivitur illic, Quo tu rere, modo, there, i. e. with him, with Mœcenas, Hor. S. 1, 9, 48:

    civile bellum a Vitellio coepit et... initium illic fuit,

    Tac. H. 2, 47:

    hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur,

    Ter. And. 4, 1, 14.—
    B.
    In that matter, therein:

    res publica et milite illic et pecunia vacet,

    i. e. in that war, Liv. 2, 48, 9:

    ego illi maxumam partem fero,

    Ter. Ad. 1, 2, 36:

    ego illic me autem sic adsimulabam quasi stolidum,

    Plaut. Ep. 3, 4, 39; Quint. 1, 3, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > illic

  • 11 ollic

    1.
    illic (archaic ollic, acc. to Paul. ex Fest. p. 196 Müll.), illaec, illuc, or illoc, pron. [ille-ce].
    I.
    He, she, or it yonder, that (only ante-class.):

    sed Amphitruonis illic est servos Sosia, A portu illic nunc cum laterna huc advenit,

    Plaut. Am. prol. 148 sq.; id. ib. 1, 1, 138:

    nimis demiror, Sosia, Qui illaec (i. e. Alcumena) illi me donatum esse aurea patera sciat,

    id. ib. 2, 2, 134:

    cupio dare mercedem, qui illunc, ubi sit, commonstret mihi,

    id. Curc. 4, 4, 34:

    unde auscultare possis, quom ego illanc osculer,

    id. Cas. 1, 45:

    latuit intus illic in illac hirnea,

    id. Am. 1, 1, 275; cf.:

    quid illac impudente audacius?

    id. ib. 2, 2, 186:

    sed quid illuc est?

    id. ib. 1, 1, 114; cf. id. As. 2, 1, 17:

    illuc sis vide,

    id. Ps. 4, 1, 4:

    illuc est sapere?

    Ter. Eun. 4, 7, 12:

    cum illoc pacisce, si potes: perge obsecro: Pacisce quidvis,

    Plaut. Bacch. 4, 8, 29 et saep.:

    ubi illic est scelus, qui me perdidit?

    that scoundrel, Ter. And. 3, 5, 1.—
    B.
    With the interrogative part. ne: illicine, etc.: Si. Illicine est? Ps. Illic ipsus est, Plaut. Ps. 4, 1, 44:

    illancine mulierem alere cum illa familia?

    Ter. Heaut. 4, 5, 3.—
    II.
    Hence, advv.
    A.
    illac (sc. viā), that way, on that side, there:

    angiporto Illac per hortum circuit clam,

    Plaut. As. 3, 3, 152:

    ita nunc hac an illac eam, incerta sum consili,

    id. Rud. 1, 3, 31:

    hac atque illac perfluo,

    Ter. Eun. 1, 2, 25:

    hac illac circumcursa,

    id. Heaut. 3, 2, 1:

    omnes damnatos, omnes ignominia adfectos illac facere,

    stand on that side, belong to that party, Cic. Att. 7, 3, 5.—
    B.
    illuc or illoc (the old form, like hoc for huc), adv., to that place, thither.
    1.
    Lit.
    (α).
    Form illuc: imus huc, illuc hinc; cum illuc ventum est, ire illinc lubet, Enn. ap. Gell. 19, 10, 12 (Trag. v. 258 Vahl.):

    clam illuc redeundum est mihi,

    Plaut. Am. 1, 3, 29:

    cum illuc veneris,

    id. Merc. 3, 4, 64: paulo momento huc illuc impelli, Ter. And. 1, 5, 31:

    huc illuc quasi vitabundi agitare,

    Sall. J. 60, 4:

    salientes huc illuc,

    Quint. 10, 7, 6; so,

    huc atque illuc intuens,

    Cic. de Or. 1, 40, 184:

    huc et illuc Cursitant mixtae pueris puellae,

    Hor. C. 4, 11, 9:

    illuc ex his vinculis,

    i. e. into the other world, Cic. Tusc. 1, 31, 75:

    proponimus illuc ire, ubi, etc.,

    Juv. 3, 24:

    illuc, unde fugit mus,

    id. 6, 339. —
    (β).
    Form illoc:

    post illoc veni quam, etc.,

    Plaut. Truc. 3, 1, 3:

    cum illoc advenio,

    Ter. And. 2, 2, 25 (dub.; Fleck. illo).—
    2.
    Transf., to that person or thing, thereto (very rare): Pe. Illuc redi. Me. Quo redeam? Pe. Equidem ad phrygionem censeo, Plaut. Men. 4, 2, 54:

    quo res haec pertinet? illuc: Dum vitant stulti vitia, in contraria currunt,

    Hor. S. 1, 2, 23:

    illuc, unde abii, redeo: Nemon' ut avarus, etc.,

    id. ib. 1, 1, 108; cf. ib. 1, 3, 38:

    illuc cuncta vergere,

    to Nero, Tac. A. 1, 3.—
    b.
    To that point, to such a pitch:

    tunc adversis urgentibus, illuc decidit ut malum ferro summitteret,

    Juv. 12, 53.
    2.
    illic (old form illi, Verg. G. 1, 54; 1, 251; 3, 17 Rib.; cf. id. A. 2, 548; Ter. Ad. 1, 2, 36 Donat. ad loc.), adv. [1. illic], in that place, yonder, there (most. freq. ante-class.).
    I.
    Lit.:

    haec illi vi pugnata pugnast usque a mane ad vesperum,

    Plaut. Am. 1, 1, 97; id. ib. 261;

    1, 3, 36: illic sum atque hic sum,

    id. Trin. 4, 4, 17:

    sive illic sive alibi libebit,

    id. Men. 5, 2, 42:

    multo melius, hic quae fiunt, quam illic, ubi sum adsidue, scio,

    Ter. Hec. 2, 1, 20; so with ubi:

    vivendum est illic, ubi nulla incendia,

    Juv. 3, 197:

    illic, quicquid ero, semper tua dicar imago,

    Prop. 1, 19, 11; 13:

    cives Romani, qui illic negotiarentur,

    Caes. B. C. 3, 102, 6:

    illic radices, illic fundamenta sunt, illic, etc.,

    Quint. 10, 3, 3.—
    II.
    Transf., with that person or thing (very rare): non isto vivitur illic, Quo tu rere, modo, there, i. e. with him, with Mœcenas, Hor. S. 1, 9, 48:

    civile bellum a Vitellio coepit et... initium illic fuit,

    Tac. H. 2, 47:

    hic, ubi opus est, non verentur: illic, ubi nihil opus est, ibi verentur,

    Ter. And. 4, 1, 14.—
    B.
    In that matter, therein:

    res publica et milite illic et pecunia vacet,

    i. e. in that war, Liv. 2, 48, 9:

    ego illi maxumam partem fero,

    Ter. Ad. 1, 2, 36:

    ego illic me autem sic adsimulabam quasi stolidum,

    Plaut. Ep. 3, 4, 39; Quint. 1, 3, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > ollic

  • 12 subduco

    sub-dūco, xi, ctum, 3 ( perf. sync. subduxti, Ter. Eun. 4, 7, 25; inf. subduxe, Poët. ap. Varr. R. R. 2, 1, 6), v. a., to draw from under or from below.
    I.
    Without the idea of removal.
    A.
    In gen., to draw or pull up; to lift up, raise (rare):

    brassicam ad nasum admoveto: ita subducito susum animam, quam plurimum poteris,

    Cato, R. R. 157, 15:

    aliquid sursum,

    Plaut. Aul. 2, 7, 4:

    cataractam funibus,

    Liv. 27, 28, 10: subductis (tunicis) usque ad inguen, pulled up (opp. demissis), Hor. S. 1, 2, 26: supercilia, Turp. ap. Non. 399, 30; Varr. ib. 399, 33; Sen. Ep. 48, 5; id. Ben. 1, 1, 6 al.; cf.:

    subducto voltu,

    Prop. 2, 10 (3, 1), 9.—
    B.
    In partic., naut. t. t., to draw or haul up on land (a ship out of the water;

    class. and freq.): navim in pulvinarium,

    Plaut. Cas. 3, 2, 27:

    longas naves in aridum,

    Caes. B. G. 4, 29:

    navis subducta in terrā,

    Plaut. Most. 3, 2, 50:

    naves regiae in campo Martio subductae sunt,

    Liv. 45, 42:

    ab classe, quae Corcyrae subducta erat,

    id. 31, 22:

    classis, quae subducta esset ad Gytheum,

    Cic. Off. 3, 11, 49; so,

    naves,

    Caes. B. G. 5, 11; id. B. C. 2, 23; 3, 23 fin.; Liv. 27, 17, 6; 37, 10; 42, 27:

    classem,

    id. 45, 2 al.; Vulg. Luc. 5, 11.—
    II.
    With the idea of removal implied, to draw away from among; to take away, lead away, carry off; to withdraw, remove, etc. (class.; syn. subtraho).
    A.
    In gen.:

    ubi bullabit vinum, ignem subducito,

    Cato, R. R. 105, 1:

    lapides ex turri,

    Caes. B. C. 2, 11:

    rerum fundamenta,

    Cic. Fin. 4, 15, 42:

    conjux fidum capiti subduxerat ensem,

    Verg. A. 6, 524:

    subduc cibum unum diem athletae,

    Cic. Tusc. 2, 17, 40:

    et sucus pecori et lac subducitur agnis,

    Verg. E. 3, 6:

    pugnae Turnum,

    id. A. 10, 615;

    so,

    id. ib. 10, 50:

    aliquem manibus Graium,

    id. ib. 10, 81:

    aliquem praesenti periculo,

    Vell. 2, 72, 5:

    se pedibus (terra),

    Lucr. 1, 1106:

    se ab ipso Vulnere (fera),

    Ov. M. 7, 781 et saep. —
    2.
    Esp.
    (α).
    To purge, evacuate:

    quoniam is cibus subduceret sensim alvum,

    Gell. 4, 11, 4; so,

    alvum,

    Cels. 3, 4.—
    (β).
    Vela celeriter, to take in, furl, Auct. B. Alex. 45, 3:

    rem de judicio,

    Dig. 10, 2, 14.—
    B.
    Milit. t. t., to draw off forces from one position to another (class.):

    cohortes aliquot subductas ex dextro cornu post aciem circumducit,

    Liv. 27, 48:

    Numidas ex mediā acie,

    id. 22, 48:

    triarios ex postremā acie,

    id. 44, 37:

    subductis ordinibus,

    id. 36, 18; cf. id. 40, 30:

    ab his centuriones omnes lectos et evocatos... in primam aciem subducit,

    Sall. C. 59, 3:

    copias in proximum collem subducit,

    Caes. B. G. 1, 24; 1, 22:

    milites pleno gradu in collem,

    Sall. J. 98, 4:

    agmen in aequiorem locum,

    Liv. 7, 34.—
    C.
    With the idea of stealth or secrecy.
    1.
    To take away secretly or by stealth, to steal, hide: Atreus quam (pecudem auream) sibi Thyestem subduxe queritur, Poët. ap. Varr. R. R. 2, 1, 6:

    alicui anulum,

    Plaut. Curc. 2, 3, 81:

    subducta viatica plorat,

    Hor. Ep. 1, 17, 54:

    post ignem aethereā domo Subductum,

    id. C. 1, 3, 30:

    nec mihi rivalis subducit certos amores,

    Prop. 1, 8, 45:

    saccularii partem subducunt, partem subtrahunt,

    Dig. 47, 11, 7:

    obsides furto,

    Liv. 9, 11:

    cubiculum subductum omnibus ventis,

    secured against, Plin. Ep. 2, 17, 10.—
    2.
    Esp., with se, me, etc., to take one's self away by stealth, withdraw, steal away:

    tempus est subducere hinc me,

    Plaut. As. 5, 2, 62:

    clam te subduxti mihi,

    Ter. Eun. 4, 7, 25:

    de circulo se subduxit,

    Cic. Q. Fr. 3, 4, 1:

    modo se subducere ab ipso Vulnere visa fera est,

    Ov. M. 7, 781:

    se clam,

    Nep. Alcib. 4, 4;

    Auct. B. Afr. 93, 1: at nos quaerimus illa (verba), tamquam lateant semper seseque subducant,

    Quint. 8, prooem. § 21.— Poet.:

    neve terra se pedibus subducat,

    Lucr. 1, 1106:

    quā se subducere colles Incipiunt,

    i. e. to slope down gradually, Verg. E. 9, 7; cf.

    mid.: fons subducitur,

    i. e. loses itself, Plin. Ep. 5, 6, 39.—
    III.
    Trop.
    1.
    Rationem, to draw up, cast up, reckon, compute, calculate, or balance an account (by subtracting one set of items from another; class.;

    esp. freq. in Cic.): subduxi ratiunculam, Quantum aeris mihi sit, quantumque alieni siet,

    Plaut. Curc. 3, 1; cf.:

    intus subducam ratiunculam, quantillum argenti mi siet,

    id. Capt. 1, 2, 89:

    subducamus summam,

    Cic. Att. 5, 21, 11; cf.:

    assidunt, subducunt: ad numum convenit,

    id. ib. 5, 21, 12.—
    2.
    In gen.: rationem, to deliberate, calculate:

    rationibus subductis summam feci cogitationum mearum,

    Cic. Fam. 1, 9, 10:

    Medea et Atreus... initā subductāque ratione nefaria scelera meditantes,

    id. N. D. 3, 29, 71; cf.: ineundis subducendisque rationibus, id. Fragm. ap. Non. 399, 16;

    for which also, calculis subductis,

    id. Fin. 2, 19, 60:

    bene subductā ratione,

    Ter. Ad. 5, 4, 1:

    hoc quid intersit, si tuos digitos novi, certe habes subductum,

    Cic. Att. 5, 21, 31. —Hence, subductus, a, um, P. a.
    A.
    (Acc. to I. A.) Raised, elevated, upturned: quod vituperones suos subducti supercilii carptores appellavit (Laevius), Gell. 19, 7, 16.—
    B.
    (Acc. to II. A. 1.) Withdrawn, removed, remote, = remotus (post-Aug. and very rare):

    terra subductior,

    Mart. Cap. 6, § 591.

    Lewis & Short latin dictionary > subduco

  • 13 clanculum

        clanculum adv. and praep.    [clam].    I. Adv, secretly, privately: mordere, T.: id agere inter se, T. —    II. Praep. with acc: clanculum Patres, in secret from, T.
    * * *
    I
    secretly, by stealth; sub rosa; privately (L+S)
    II
    without knowledge of, secret from

    Latin-English dictionary > clanculum

  • 14 clandestīnus

        clandestīnus adj.    [clam], secret, hidden, concealed, clandestine: scelus: nuntii legationesque, Cs.: foedus, L.: colloquia cum hostibus.
    * * *
    clandestina, clandestinum ADJ
    secret, hidden, concealed, clandestine; acting/done/made secretly/silently

    Latin-English dictionary > clandestīnus

  • 15 clueō

        clueō —, —, ēre    [1 CLV-], to hear, be spoken of, be said (old): ignis cluet mortalibus clam divisus, Att. ap. C.
    * * *
    I
    clueare, clueavi, clueatus V TRANS
    purify; cleanse, make clean
    II
    cluere, -, - V INTRANS
    be called, be named, be reputed/spoken of/said to be; be reckoned as existing

    Latin-English dictionary > clueō

  • 16 con-veniō

        con-veniō vēnī, ventus, īre,    to come together, meet, assemble, gather, come in a body: ex provinciā, Cs.: ad Caesarem gratulatum, Cs.: ad eum defendendum, N.: Romam Italia tota convenit: unum in locum, Cs.: in consilium frequentes: in unum, S.: civitates, quae in id forum convenirent, i. e. had their seat of justice in: clam inter se: uno in loco.—To address, accost, meet, visit, obtain an interview with: Pamphilum, T.: Verrem: eum in itinere, Cs.: per Gabinium ceteros, S.: ut se conveniri nolit: conveniundi patris tempus, T.: aditum petentibus conveniendi non dabat, N.— Fig., to come, fall: in manum, under tutelage (see manus), C.—To come to a decision, be concluded, be agreed on, be settled: si in eo manerent, quod convenisset, Cs.: condiciones non convenerunt, N.: id convenerat signum, L.: id modo non conveniebat, quod, etc., on that point only there was no agreement, L.: pax convēnit, S.: in eas condiciones cum pax conveniret, L.: quod (signum) convenerat, Cs.: Haec fratri mecum non conveniunt, T.: quod tempus inter eos committendi proeli convenerat, Cs.: qui (iudex) inter adversarios convenisset: pacem conventam frustra fuisse, S. — Impers, it is agreed, is settled: convenit, reliqua belli perfecta, is generally asserted, L.: quibus consulibus interierit non convenit, N.: pacto convēnit, ut, etc., L.: omnis exercitus, uti convenerat, deductus, etc., S.: tibi cum bonis civibus: conveniat mihi tecum necesse est, ipsum fecisse, etc., you and I must needs agree, that, etc.: quem ad modum (aedes) traderetur: inter consules satis, L.: saevis inter se convenit ursis, there is harmony, Iu.—To fit, be adapted to: ad pedem apte: Dicitur toga convenisse Menandro, sat well on, H. —To be fit, be suitable, become, consist, apply, belong, be appropriate: conveniunt mores, T.: Non bene conveniunt Maiestas et amor, agree, O.: in hunc ordinem: ad maximam partem: ad nummum convenit, agrees to a farthing: natura hominis cum universā: quid posterius priori non convenit?: viris laborem convenire, S.: Non hoc conveniet lyrae, H.: Haud convenit, ire, etc., T.: quid vos sequi conveniat: confestim te interfectum esse convenit: quo sidere terram Vertere Conveniat, V.: sit tibi curae Quantae conveniat Munatius, as dear as he ought to be, H.

    Latin-English dictionary > con-veniō

  • 17 custōs

        custōs ōdis, m and f    [SCV-], a guard, watch, preserver, keeper, overseer, protector, defender, attendant: corporis, a body-guard, L.: nostri, Cs.: portae: pontis, N.: cum custodibus venire, under guard, S.: gregis, V.: pecuniae quam regni melior, L.: puellae, O.: custos Quoi commendavi filium, tutor, T.: custodis eges, a guardian, H.: Virtutis, H.: dei custodes urbis: rerum Caesar, H.—Of dogs, V.: finīs custode tueri, outposts, V. —A keeper of the ballot-box, inspector (in charge of the voting-tablets): tabellarum: tribūs nullo custode sortitus.—A watch, spy: Dumnorigi custodes ponit, ut, etc., Cs.: custodem Tullio me apponite: num nam hic relictu's custos, Nequis clam curset, etc., T.—A jailer, keeper: praefectus custodum, chief jailer, N.: te sub custode tenebo, H.—Fig., a keeper, guardian: dignitatis (fortitudo): sapientia totius hominis.—A receptacle, safe, holder: eburnea Telorum, quiver, O.: turis, an incense-box, O.
    * * *
    guard; sentry/watch; guardian/protector/keeper; doorkeeper/watchman/janitor; jailer, warden; poll watcher; spy; garrison; container; replacement vine shoot

    Latin-English dictionary > custōs

  • 18 ex-eō

        ex-eō iī    (exīt, V.; exīsse, C.), itus, īre, to go out, go forth, go away, depart, withdraw, retire: ex oppido, Cs.: e patriā: ab Thaide, from the house of, T.: ad me, i. e. to visit me, T.: ab urbe, L.: domo eius: in provinciam, Cs.: in terram: Exit ad caelum Arbos, rises, V.: colles exire videntur, O.: de vitā: e vitā tamquam e theatro: limen, pass, T.: Avernas vallīs, O.—Of lots, to fall out, be drawn: cum de consularibus mea prima sors exisset.—To march out: de tertiā vigiliā, Cs.: ad pugnam, V.: ex Italiā ad bellum civile: praedatum in agros, L.: non posse clam exiri, Cs.—To flow, gush, pour forth: exire cruorem Passa, O.: saxo exit ab imo Rivus, O.—Fig., to go out, escape, be freed: ex potestate, i. e. to lose self-possession: de consilio, de mente: aere alieno: modum, to exceed, O.—In time, to run out, end, expire: quinto anno exeunte: indutiarum dies exierat, L. — To pass away, perish: memoriā, L. — To go forth, issue, turn out, result: currente rotā cur urceus exit? H.—To go out, become public: libri ita exierunt: fama exiit, N. — To go out of the way of, avoid, evade, ward off: tela oculis, V.: vim viribus, to repel force with force, V.

    Latin-English dictionary > ex-eō

  • 19 ferō

        ferō tulī (tetulī, T., Ct.), lātus, ferre    [1 FER-; TAL-], to bear, carry, support, lift, hold, take up: aliquid, T.: arma, Cs.: sacra Iunonis, H.: cadaver umeris, H.: Pondera tanta, O.: oneri ferendo est, able to carry, O.: pedes ferre recusant Corpus, H.: in Capitolium faces: ventrem ferre, to be pregnant, L.: (eum) in oculis, to hold dear.—To carry, take, fetch, move, bear, lead, conduct, drive, direct: pisciculos obolo in cenam seni, T.: Caelo supinas manūs, raisest, H.: ire, pedes quocumque ferent, H.: opertā lecticā latus per oppidum: signa ferre, put in motion, i. e. march, Cs.: huc pedem, come, T.: pedem, stir, V.: ferunt sua flamina classem, V.: vagos gradūs, O.: mare per medium iter, pursue, V.: quo ventus ferebat, drove, Cs.: vento mora ne qua ferenti, i. e. when it should blow, V.: itinera duo, quae ad portum ferebant, led, Cs.: si forte eo vestigia ferrent, L.: corpus et arma tumulo, V.—Prov.: In silvam non ligna feras, coals to Newcastle, H.—With se, to move, betake oneself, hasten, rush: mihi sese obviam, meet: me tempestatibus obvium: magnā se mole ferebat, V.: ad eum omni studio incitatus ferebatur, Cs.: alii perterriti ferebantur, fled, Cs.: pubes Fertur equis, V.: (fera) supra venabula fertur, springs, V.: quocumque feremur, are driven: in eam (tellurem) feruntur pondera: Rhenus per finīs Nantuatium fertur, flows, Cs.—Praegn., to carry off, take by force, snatch, plunder, spoil, ravage: rapiunt incensa feruntque Pergama, V.: puer fertur equis, V.— To bear, produce, yield: quae terra fruges ferre possit: flore terrae quem ferunt, H. — To offer, bring (as an oblation): Sacra matri, V.: tura superis, O.— To get, receive, acquire, obtain, earn, win: donum, T.: fructūs ex sese: partem praedae: crucem pretium sceleris, Iu.: Plus poscente, H.—Fig., to bear, carry, hold, support: vina, quae vetustatem ferunt, i. e. are old: Scripta vetustatem si ferent, attain, O.: Insani sapiens nomen ferat, be called, H.: finis alienae personae ferendae, bearing an assumed character, L.: secundas (partīs), support, i. e. act as a foil, H.— To bring, take, carry, render, lead, conduct: mi auxilium, bring help: alcui subsidium, Cs.: condicionem, proffer, Cs.: matri obviae complexum, L.: fidem operi, procure, V.: mortem illis: ego studio ad rem p. latus sum, S.: numeris fertur (Pindar) solutis, H.: laudibus alquem in caelum, praise: (rem) supra quam fieri possit, magnify: virtutem, ad caelum, S.: in maius incertas res, L.— To prompt, impel, urge, carry away: crudelitate et scelere ferri, be carried away: furiatā mente ferebar, V.: quo animus fert, inclination leads, S.: si maxime animus ferat, S.: fert animus dicere, impels, O.— To carry off, take away, remove: Omnia fert aetas, V.—With se, to carry, conduct: Quem sese ore ferens! boasting, V.: ingentem sese clamore, paraded, V.— To bear, bring forth, produce: haec aetas oratorem tulit: tulit Camillum paupertas, H.— To bear away, win, carry off, get, obtain, receive: omnium iudicio primas: ex Etruscā civitate victoriam, L.: laudem inter suos, Cs.: centuriam, tribūs, get the votes: Omne tulit punctum, H.: repulsam a populo, experience: Haud inpune feres, escape, O.— To bear, support, meet, experience, take, put up with, suffer, tolerate, endure: alcius desiderium: voltum atque aciem oculorum, Cs.: multa tulit fecitque puer, H.: iniurias civium, N.: quem ferret, si parentem non ferret suom? brook, T.: tui te diutius non ferent: dolores fortiter: iniurias tacite: rem aegerrume, S.: tacite eius verecundiam non tulit senatus, quin, etc., i. e. did not let it pass, without, etc., L.: servo nubere nympha tuli, O.: moleste tulisti, a me aliquid factum esse, etc.: gravissime ferre se dixit me defendere, etc.: non ferrem moleste, si ita accidisset: casum per lamenta, Ta.: de Lentulo sic fero, ut debeo: moleste, quod ego nihil facerem, etc.: cum mulier fleret, homo ferre non potuit: iratus atque aegre ferens, T.: patior et ferendum puto: non tulit Alcides animis, control himself, V.—Of feeling or passion, to bear, experience, disclose, show, exhibit: dolorem paulo apertius: id obscure: haud clam tulit iram, L.—In the phrase, Prae se ferre, to manifest, profess, show, display, declare: cuius rei facultatem secutum me esse, prae me fero: noli, quaero, prae te ferre, vos esse, etc.: speciem doloris voltu prae se tulit, Ta.—Of speech, to report, relate, make known, assert, celebrate, say, tell: haec omnibus ferebat sermonibus, Cs.: pugnam laudibus, L.: quod fers, cedo, say, T.: quae nunc Samothracia fertur, is called, V.: si ipse... acturum se id per populum aperte ferret, L.: homo ut ferebant, acerrimus, as they said: si, ut fertur, etc., as is reported: non sat idoneus Pugnae ferebaris, were accounted, H.: utcumque ferent ea facta minores, will regard, V.: hunc inventorem artium ferunt, they call, Cs.: multa eius responsa acute ferebantur, were current: quem ex Hyperboreis Delphos ferunt advenisse: qui in contione dixisse fertur.—Of votes, to cast, give in, record, usu. with suffragium or sententiam: de me suffragium: sententiam per tabellam (of judges): aliis audientibus iudicibus, aliis sententiam ferentibus, i. e. passing judgment, Cs.: in senatu de bello sententiam.—Of a law or resolution, to bring forward, move, propose, promote: legem: lege latā: nihil erat latum de me: de interitu meo quaestionem: rogationes ad populum, Cs.: te ad populum tulisse, ut, etc., proposed a bill: de isto foedere ad populum: cum, ut absentis ratio haberetur, ferebamus.— Impers: lato ad populum, ut, etc., L.— With iudicem, to offer, propose as judge: quem ego si ferrem iudicem, etc.: iudicem illi, propose a judge to, i. e. go to law with, L.—In book-keeping, to enter, set down, note: minus quam Verres illi expensum tulerit, etc., i. e. set down as paid.—To require, demand, render necessary, allow, permit, suffer: dum aetatis tempus tulit, T.: si tempus ferret: incepi dum res tetulit, nunc non fert, T.: graviora verba, quam natura fert: sicut hominum religiones ferunt: ut aetas illa fert, as is usual at that time of life: si ita commodum vestrum fert: si vestra voluntas feret, if such be your pleasure: uti fors tulit, S.: natura fert, ut, etc.
    * * *
    ferre, tuli, latus V
    bring, bear; tell speak of; consider; carry off, win, receive, produce; get

    Latin-English dictionary > ferō

  • 20 fūrtim

        fūrtim adv.    [furtum], by stealth, secretly, privily, furtively, clandestinely: inter se aspiciebant: profectus clam furtim, L.: Hunc mandarat alendum regi, V.: illum Educat, O.: senatūs consultum factum, L.: furtim magis quam bello, Ta.
    * * *
    stealthily, secretly; imperceptibly

    Latin-English dictionary > fūrtim

См. также в других словарях:

  • clam — clam …   Dictionnaire des rimes

  • clam — clam·a·roo; clam·a·to·res; clam·a·to·ri·al; clam·ber·er; clam; clam·e·hew·it; clam·jam·fry; clam·mer·some; clam·mi·ly; clam·mi·ness; clam·my; clam·or·ous; clam·or·ous·ly; clam·or·ous·ness; clam·our·some; de·clam·a·to·ry; dis·clam·a·to·ry;… …   English syllables

  • clam — [ klam ] n. m. • 1803; mot angl. amér. « mollusque bivalve » (déb. XVIe); rad. germ. klam ♦ Mollusque bivalve marin, coquillage comestible (Venus mercenaria) d origine américaine. ⇒ palourde. Des clams [ klams ]. « des espèces de clams à la chair …   Encyclopédie Universelle

  • Clam — (kl[a^]m), n. [Cf. {Clamp}, {Clam}, v. t., {Clammy}.] 1. (Zo[ o]l.) A bivalve mollusk of many kinds, especially those that are edible; as, the long clam ({Mya arenaria}), the quahog or round clam ({Venus mercenaria}), the sea clam or hen clam… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Clam [2] — Clam, gräfliches Geschlecht in Böhmen u. Österreich, hieß früher Pörger von Höchenperg, u. stammt aus Kärnthen, wurde im 14. Jahrh. von da vertrieben u. die Stammburg Höchenperg geschleift; sie siedelten nach Österreich über u. kauften St.… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Clam — 〈[klæ̣m] f. 10; Zool.〉 essbare Muschel, Venusmuschel [engl.] * * * Clạm,   salzburgisches Adelsgeschlecht aus Berg bei Neumarkt am Wallersee, das im 13. und 14. Jahrhundert den Namen »Perger von Höchenperg« führte, nannte sich nach dem Erwerb… …   Universal-Lexikon

  • clam — [klam] n. pl. clams or clam [< obs. clam, clamp (< OE clamm, bond, fetter: for IE base see CLIMB); with ref. to the action of the shells] 1. any of various hard shell, usually edible, bivalve mollusks, some of which live in the shallows of… …   English World dictionary

  • clam´mi|ly — clam|my «KLAM ee», adjective, mi|er, mi|est. 1. cold and damp: »A frog is a clammy creature. 2. a) soft, moist, and sticky. b) (of bread) doughy. c) …   Useful english dictionary

  • clam|my — «KLAM ee», adjective, mi|er, mi|est. 1. cold and damp: »A frog is a clammy creature. 2. a) soft, moist, and sticky. b) (of bread) doughy. c) …   Useful english dictionary

  • clam´or|er — clam|or1 «KLAM uhr», noun, verb. –n. 1. a) a loud noise, especially of voices; confused shouting or continual uproar: »The clamor of the milling crowd filled the air. b) a shout; cry. 2. Figurative. a noisy demand; popular outcry: »The clamor for …   Useful english dictionary

  • clam|or — clam|or1 «KLAM uhr», noun, verb. –n. 1. a) a loud noise, especially of voices; confused shouting or continual uproar: »The clamor of the milling crowd filled the air. b) a shout; cry. 2. Figurative. a noisy demand; popular outcry: »The clamor for …   Useful english dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»