-
1 auf
auf [aʊf]I. prep + dat1) ( zur Angabe der Lage) na\auf dem Tisch/dem Teller na stole/talerzu\auf dem Boden na podłodze\auf der Straße na ulicy\auf dem Meeresgrund na dnie morza\auf dem Land na wsi\auf einer Insel na wyspie\auf Mallorca/Korsika na Majorce/Korsyce2) (in, bei) w, na\auf der Schule/Bank w szkole/banku\auf der Post na poczcie\auf einem Sparkonto na rachunku oszczędnościowym3) ( während) podczas\auf dem Weg w drodze\auf der Feier na uroczystości4) ( für)\auf einen Tee bleiben zostać na herbacieII. prep + akk1) ( zur Angabe der Richtung) na\auf den Tisch/den Teller/den Boden na stół/talerz/podłogę\auf die Straße gehen wyjść na ulicę\aufs Land fahren jechać [ perf wy-] na wieś2) (zu) do, na\auf die Schule/Bank do szkoły/banku\auf die Post na pocztę\auf das Fest gehen iść [ perf pójść] na uroczystość3) ( bei Zeitangaben)\auf einen Dienstag fallen przypadać we wtoreketw \auf die nächste Woche verschieben przesunąć coś na przyszły [o następny] tydzieńin der Nacht \auf Dienstag w nocy z poniedziałku na wtorek4) ( bei Maß- und Mengenangaben) nasich \auf zehn Meter nähern zbliżyć się na dziesięć metrów\auf die Sekunde genau co do sekundy\auf den Pfennig genau co do grosza5) ( pro) nafünf Liter \auf hundert Kilometer verbrauchen zużywać pięć litrów na sto kilometrów\auf Wunsch des Chefs na życzenie szefa\auf den Rat des Arztes [hin] za radą lekarza7) ( mittels)\auf diese Art w ten sposób8) ( in Trinksprüchen)\auf dein Wohl! na twoje zdrowie!9) ( mit Superlativen)jdn \auf das herzlichste begrüßen pozdrowić kogoś jak najserdeczniejIII. adv1) ( los)\auf geht's! zaczynamy!, ruszamy!\auf nach Kalifornien! w drogę do Kalifornii!2) (fam: setz/setzt \auf)Helm \auf! hełmy na głowę!3) (fam: offen)\auf sein być otwartym4) (fam: aufgestanden)\auf sein być na nogach ( pot)5) ( nach oben)\auf und ab fahren Aufzug: jeździć w górę i w dół6) \auf und ab gehen chodzić tam i z powrotemmit etw geht es \auf und ab z czymś jest raz lepiej raz gorzej\auf und davon sein uciec, zniknąćIV. conj -
2 aufprallen
vi s -
3 folgen
vi1) s iść ( j-m za kimś)j-s Rat fólgen — posłuchać czyjejś rady;
2) następować ( auf etw po czymś)3) figur. słuchać (kogoś) -
4 spezialisieren
vr, sich -
5 stützen
-
6 verstehen
1. * vt1) zrozumieć; pojąćkein Wort verstéhen — nie rozumieć ani słowa
2) ( können) umieć, potrafić2. * vr, sichsein Handwerk verstéhen — znać się na swoim fachu
1) znać się ( auf etw na czymś)2) rozumieć się ( mit j-m z kimś) -
7 opierać
I. vt1) ( wspierać)\opierać coś o coś etw an etw +akk [an]lehnen\opierać coś na czymś etw auf etw +akk stützen2) ( brać za podstawę)\opierać coś na czymś etw auf etw +akk gründenII. vr1) ( stawiać opór)\opierać się komuś/czemuś sich +akk jdm/etw widersetzen2) ( wspierać się)\opierać się o coś sich +akk an etw +akk [an]lehnen\opierać się na czymś sich +akk auf etw +akk stützen\opierać się na czymś sich +akk auf etw +akk stützen, auf etw +akk fußen [ lub beruhen]\opierać się na dowodach/źródłach/zeznaniach auf Beweisen/Quellen/Aussagen beruhen4) ( mieć w kimś pomoc)\opierać się na przyjaciołach/rodzicach in den Freunden eine Stütze [ lub einen Rückhalt] habenmost opiera się na filarach die Brücke wird von Pfeilern gestützt6) sprawa oparła się o sąd die Angelegenheit wurde vor Gericht gebrachtnie mogłem oprzeć się wrażeniu, że... ich konnte mich des Eindrucks nicht erwehren [ lub entziehen], dass... -
8 haften
haften ['haftən]vi1) ( die Haftung übernehmen)für jdn/etw \haften Person: poręczyć za kogoś/cośjdm dafür \haften, dass... zaręczyć komuś, że...2) ( Haftung tragen)[mit seinem Vermögen] \haften poręczyć [swoim majątkiem]3) ( festkleben)[an/auf etw ( dat) ] \haften być przyczepionym [na czymś/do czegoś]; Klebeband być przyklejonym [na czymś/do czegoś]; Pflaster trzymać się [czegoś]; Schmutz, Staub przylegać [do czegoś]an/auf etw ( dat) \haften bleiben tkwić na czymś4) ( sich festsetzen)5) ( hängen bleiben)an jdm \haften Makel, Verleumdung, Verdacht: ciążyć na kimś6) ( im Gedächtnis bleiben)[jdm] \haften bleiben utkwić [komuś] w pamięci7) ( Bodenhaftung haben)auf der nassen Straße gut/schlecht \haften Reifen: mieć dobrą/złą przyczepność na mokrej drodze -
9 kłaść
I. vt1) ( stawiać) legen\kłaść coś na coś etw auf etw +akk legen\kłaść coś do czegoś etw in etw +akk hineinlegen [ lub hineinstecken]\kłaść fundamenty das Fundament legen, die Grundmauern errichten\kłaść kogoś spać jdn ins Bett bringen\kłaść coś na karb czegoś die Schuld auf etw +akk schiebenpołożyć czemuś kres etw +dat ein Ende setzen, etw +dat Einhalt gebieten ( geh)\kłaść nacisk na coś etw +dat Bedeutung beimessen, großen Wert auf etw +akk legenII. vr1) ( układać się)\kłaść się na czymś sich +akk auf etw +akk legen4) ( przen)\kłaść się ciężarem na kimś jdn belasten, jdm zur Last fallen -
10 lenken
lenken ['lɛŋkən]I. vt1) ( steuern)2) ( leiten)jdn/etw \lenken Menschen, Wirtschaft kierować kimś/czymś3) ( beeinflussen)4) ( richten)seinen Blick auf jdn/etw \lenken kierować [ perf s-] swój wzrok na kogoś/cośdas Gespräch auf etw ( akk) \lenken skierować rozmowę na cośII. vi Fahrer: kierowaćnach links/rechts \lenken skręcać [ perf skręcić] w lewo/prawo -
11 kierować
kierować [kjɛrɔvaʨ̑]I. vt\kierować turystów do informacji die Touristen zur Information schicken [ lub an die Information verweisen]\kierować kogoś do lekarza jdn zum Arzt schicken2) ( zwracać)\kierować coś do kogoś/czegoś prośbę, pretensje, skargi etw an jdn/etw richten; krytykę, zarzut etw an jds Adresse richten; uwagi etw auf jdn/etw richten\kierować coś na kogoś/coś spojrzenie etw auf jdn/etw richten3) ( prowadzić)\kierować czymś etw fahren, etw führen ( form)\kierować czyimiś krokami ( przen) jds Schritte lenken\kierować rozmowę na coś das Gespräch auf etw +akk lenken4) ( zarządzać)coś kimś kieruje jd lässt sich +akk von etw leitenkierowała nim chciwość/zazdrość/ambicja er wurde von Habgier/Eifersucht/vom Ehrgeiz geleitetII. vr\kierować się dokądś eine Richtung nach... einschlagen, seinen Schritt nach... richten\kierować się do wyjścia dem Ausgang entgegenstreben2) ( postępować według czegoś)\kierować się rozsądkiem/uczuciem sich +akk von seiner Vernunft/seinem Gefühl leiten lassen -
12 stützen
stützen ['ʃtʏʦ̑ən]I. vt2) ( psychischen Halt geben)3) (auf\stützen)den Arm auf etw ( akk) \stützen oprzeć ramię na czymś [o o coś]4) ( gründen)die Theorie war auf folgende Annahme gestützt teoria oparta była na następującej hipotezieII. vr1) (sich auf\stützen)sich auf jdn \stützen wspierać [ perf wesprzeć] się na kimś2) ( sich berufen auf) -
13 iść
vi1) ( maszerować) gehen, laufen\iść za kimś jdm hinterherlaufen, jdm folgen\iść o lasce/kulach am Stock/an Krücken gehen; ( odejść)2) ( udawać się) gehen, sich +akk begeben\iść do lekarza zum Arzt gehen\iść dalej weitergehen\iść do domu nach Hause gehen\iść ulicą die Straße entlanggehen\iść na grzyby Pilze sammeln gehen\iść na sanki rodeln gehen\iść na spacer spazieren gehen\iść na zakupy einkaufen gehen\iść spać/do łóżka schlafen/ins Bett gehen\iść po coś etw holen gehen\iść na medycynę/prawo ( pot) anfangen Medizin/Jura zu studieren\iść [z czymś] do sądu ( pot) [mit etw] vor Gericht ziehen3) ( postępować w jakiś sposób) [be]folgen\iść prosto [ lub prostą drogą] przez życie [durch das Leben] den geraden Weg gehen, ein ehrliches [ lub aufrichtiges] Leben führen4) ( zagłębiać się) sinken\iść na dno untergehen6) ( nadchodzić) kommenidzie burza ein Gewitter zieht herauf [ lub kommt näher]idzie deszcz Regenwolken ziehen aufidzie zima der Winter kommtcoś idzie dobrze/źle etw geht gut/schlecht9) ( powodzić się) gehenjak ci idzie? ( pot) wie geht es dir?pensja idzie na utrzymanie das Gehalt geht für den Lebensunterhalt drauf ( fam)12) ( występować w określonej kolejności) [nacheinander] folgenidzie o pieniądze es geht ums Geldo co mu idzie? worum geht es ihm?, was will er denn?14) (pot: sprzedawać się) towar: abgehen, sich +akk absetzen lassen15) (pot: zgadzać się)\iść na coś sich +akk auf etw einlassen\iść z duchem czasu mit der Zeit gehen\iść dokądś/do kogoś jak w dym wohin/zu jdm ohne zu zögern gehen\iść na kompromis [ lub na ustępstwa] einen Kompromiss eingehen [ lub abschließen], sich +akk auf halbem Weg[e] treffen\iść w niepamięć [ lub w zapomnienie] in Vergessenheit geraten\iść komuś na rękę jdm auf halbem Weg[e] entgegenkommen\iść po trupach über Leichen gehen\iść z wizytą zu Besuch gehencoś idzie jak woda etw geht weg wie warme Semmeln\iść o zakład eine Wette abschließen, wetten\iść swoją drogą seinen Weg gehen\iść na swoje von Zuhause wegziehen -
14 zaciekawiać
zaciekawiać [zaʨ̑ɛkavjaʨ̑], zaciekawić [zaʨ̑ɛkaviʨ̑]I. vt1) ( zainteresować)\zaciekawiać kogoś czymś jdn für etw interessieren2) ( wzbudzić ciekawość)zaciekawić kogoś czymś jdn auf etw +akk neugierig machenII. vr1) ( zainteresować się)zaciekawić się czymś sich +akk für etw interessieren2) ( być ciekawym)zaciekawić się czymś auf etw +akk neugierig werden -
15 zasadzać
I. vt1) ( wsadzać w ziemię) einpflanzen, anpflanzen\zasadzać na czymś etw zur Grundlage haben, auf etw +dat basierenII. vr1) (książk: polegać na czymś)\zasadzać się na czymś auf etw +dat fußen, [sich +akk ] auf etw +akk gründen2) (pot: czyhać)\zasadzać się na kogoś jdm auflauern -
16 smarować
-
17 ruhen
vi1) (aus\ruhen) wypoczywać [ perf wypocząć]2) ( aufliegen)auf jdm/etw \ruhen Verantwortung: spoczywać na kimś/czymś ( liter); Last: ciążyć na kimśauf jdm/etw \ruhen Blick: zatrzymywać [ perf zatrzymać] się na kimś/czymś5) ( eingestellt)der Verkehr ruht ruch został wstrzymanyeine Angelegenheit \ruhen lassen odczekać z jakąś sprawąeine Frage \ruhen lassen pozostawiać [ perf pozostawić] jakąś kwestię otwartą -
18 na
na [na]I. prep +loc1) ( miejsce) an +dat, auf +dat\na ścianie an der Wand\na tapczanie/obrazie/Marsie auf der Couch/dem Bild/dem Mars\na Kubie/Mazurach in Kuba/Masuren\na drzewie auf dem Baum\na ulicy auf der Straße\na wsi auf dem Lande\na koniu auf dem Pferd\na zachodzie im Westen\na niebie am Himmel\na koncercie im Konzert\na wykładzie in der Vorlesunggotować \na parze im Dampf kochen, dämpfenmieć coś \na sobie etw anhabenrobić \na drutach strickenpisać \na maszynie Maschine schreibengrać \na gitarze/skrzypcach Gitarre/Geige spielenjeździć \na łyżwach/nartach Schlittschuh/Ski fahren [ lub laufen]jeździć \na rowerze Fahrrad fahrenspędzać czas \na rozmowie/czytaniu Zeit mit Gesprächen/Lesen verbringenzłapać kogoś \na kradzieży jdn beim Diebstahl erwischeninformować kogoś \na bieżąco jdn auf dem Laufenden haltenII. prep +acckłaść coś \na stół/wieszać coś \na ścianie etw auf den Tisch legen/etw an die Wand hängenokno wychodzi \na północ das Fenster geht nach Nordenwpaść \na kogoś jdn antreffen, auf jdn stoßenwyjść \na zewnątrz nach draußen gehen ( fam)iść \na grzyby/spacer Pilze sammeln gehen/spazieren gehen2) ( termin) für +akk\na środę/przyszły miesiąc für Mittwoch/nächsten Monat\na przyszłość für die Zukunft\na pięć dni für fünf Tage\na długo/krótko für lange/kurze Zeit\na zawsze für immer\na 10 minut przed odjazdem zehn Minuten vor der Abfahrt\na śniadanie/obiad/kolację zum Frühstück/Mittagessen/Abendbrot\na imieniny zum Namenstag4) ( sposób)sprzedawać \na sztuki/tuziny in Stücken/zu Dutzenden [ lub stück-/dutzendweise] verkaufenpokroić coś \na kawałki etw in Stücke schneiden\na czyjś koszt auf jds Kosten\na raty auf Ratenczytać \na leżąco im Liegen lesen\na łapu-capu holterdiepolter ( fam), überstürztnosić czapkę \na bakier die Mütze verkehrt herum tragen\na czczo nüchtern, mit nüchternem Magen\na opak verkehrt, falschzrozumieć coś \na opak etw missverstehen\na oślep blindlings, überstürzt\na poczekaniu gleich, auf der Stelle\na przekór zum Trotz\na przemian abwechselndleżeć \na wznak auf dem Rücken liegengłęboki \na pięć metrów fünf Meter tiefnie odstąpić kogoś \na krok nicht einen Schritt von jds Seite weichenraz \na miesiąc/rok einmal pro Monat/im Jahr\na czyjąś prośbę/zaproszenie auf jds Bitte/Einladung\na czyjś sygnał/życzenie auf jds Signal/Wunschbyć chorym \na odrę die Masern haben7) ( rezultat)pomalować \na zielono grün anstreichennarazić się \na nieprzyjemności sich +akk Unannehmlichkeiten/Peinlichkeiten aussetzen8) ( przeznaczenie)kosz \na śmieci Mülleimer mprzerwa \na kawę Kaffeepause fskrzynka \na listy Briefkasten mutwór \na fortepian Klavierstück nt9) ( oczekiwanie)cieszyć się \na coś sich +akk auf etw +akk freuenprzygotowywać się \na coś sich +akk auf etw +akk vorbereitenzdać się \na kogoś/coś sich +akk auf jdn/etw verlassen10) być z czymś \na bakier etw mangelhaft beherrschenwyjść \na jaw ans Tageslicht kommenurobić kogoś \na swoją modłę jdn hinbiegen ( fam)\na pierwszy rzut oka auf den ersten Blickobawy \na wyrost Überängstlichkeit fubranie \na wyrost Kleidung f zum Hineinwachsen -
19 polegać
polegać [pɔlɛgaʨ̑]vi1) ( ufać)\polegać na kimś/czymś sich +akk auf jdn/etw verlassen, auf jdn/etw bauennie można na nim \polegać auf ihn kann man sich nicht verlassen, er ist nicht zuverlässig2) ( zasadzać się)\polegać na czymś auf etw +dat beruhen, in etw +dat bestehenjej zadanie polega na tym, że... ihre Aufgabe besteht darin, dass... -
20 pisać
1) ( kreślić na papierze) schreibenktoś pisze coś [czymś] jd schreibt etw [mit etw]ktoś pisze coś [na czymś] jd schreibt etw [auf etw +dat ]on pisze komedię er schreibt an einer KomödieII. vi1) ( formułować myśli)ciekawie/barwnie \pisać interessant/farbig schreiben2) ( utrwalać za pomocą pisma)\pisać drukowanymi literami in Druckbuchstaben schreiben\pisać na kolanie eilig hinkritzeln\pisać na maszynie Maschine schreiben, tippento pióro dobrze pisze diese Feder schreibt gut3) ( komunikować)piszą o tym w gazetach man schreibt darüber in den Zeitungen\pisać do szuflady für die Schublade schreibento jest palcem na wodzie pisane das ist eine unsichere Sachecoś było komuś pisane etwas war jdm vorherbestimmtIII. vr1) ( pisać nazwisko w określony sposób) sich +akk schreibenon pisze się przez „u” ( pot) sein Name schreibt sich mit „u“2) ( być pisanym)jak to się pisze? wie schreibt man das?, wie schreibt sich das?3) (pot: mieć ochotę na)