Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

alienis+malis+c

  • 1 alienus

    [zapst]¶1 d'autrui: suos agros colebant, non alienos appetebant, Cic. Amer. 50: ils cultivaient leurs propres champs, loin de convoiter ceux d'autrui; (stella) luce lucebat aliena, Cic. Rep. 6, 16: (cette étoile) brillait d'une lumière empruntée; cito exarescit lacrima, præsertim in alienis malis, Cic. Part. 57: les larmes se sèchent vite, surtout quand il s'agit du malheur d'autrui; suo alienoque Marte pugnare, Liv. 3, 62, 9: combattre avec leurs méthodes propres et avec celles des autres II æs alienum, dette, v. æs II alienum, i, n., le bien d'autrui, ce qui appartient aux autres; ex alieno largiri, Cic. Fam. 3, 8, 8: faire des largesses avec le bien d'autrui; exstruere ædificium in alieno, Cic. Mil. 74: construire sur la propriété d'autrui; quicquam nec alieni curare nec sui, Cic. Div. 2, 104: ne s'occuper en rien ni des affaires des autres ni des leurs. [zapst]¶2 étranger: quem hominem? familiarem? immo alienissimum, Cic. Com. 49: quel homme est-ce? un ami intime? non, au contraire, un étranger au premier chef; per Staienum, hominem ab utroque alienissimum, Cic. Clu. 87: par l'intermédiaire de Staiénus, qui est complètement étranger à l'un et à l'autre; alienus alicui, Cic. Fam. 8, 12, 2; Liv. 1, 20, 3: étranger à qqn II [pris substt] æquabiliter in alienos, in suos inruebat, Cic. Mil. 76: il fonçait indistinctement sur les étrangers et sur les siens; alienissimos defendimus, Cic. de Or. 2, 192: nous défendons les personnes qui nous sont le plus étrangères [des gens tout à fait inconnus]. [zapst]¶3 étranger [de patrie]: aliena religio, Verr. 4, 114: culte qui vient de l'étranger; aliena instituta imitari, Sall. C. 51, 37: copier les institutions étrangères II [pris substt] non advenam nescio quem nec alienum, sed civem Romanum, Cic. Verr. 5, 156: [il dépose que tu as fait frapper de la hache] non pas je ne sais quel étranger domicilié (métèque) ou étranger de passage, mais un citoyen romain. [zapst]¶4 [rhét.] verbum alienum: terme qui n'est pas le mot propre; in propriis usitatisque verbis... ; in alienis... Cic. Or. 80: parmi les mots propres et usuels... ; parmi ceux qui ne le sont pas... ; (res) quam alieno verbo posuimus, Cic. de Or. 3, 155: (l'idée) que nous avons exprimée avec un mot qui n'est pas le sien.
    * * *
    [zapst]¶1 d'autrui: suos agros colebant, non alienos appetebant, Cic. Amer. 50: ils cultivaient leurs propres champs, loin de convoiter ceux d'autrui; (stella) luce lucebat aliena, Cic. Rep. 6, 16: (cette étoile) brillait d'une lumière empruntée; cito exarescit lacrima, præsertim in alienis malis, Cic. Part. 57: les larmes se sèchent vite, surtout quand il s'agit du malheur d'autrui; suo alienoque Marte pugnare, Liv. 3, 62, 9: combattre avec leurs méthodes propres et avec celles des autres II æs alienum, dette, v. æs II alienum, i, n., le bien d'autrui, ce qui appartient aux autres; ex alieno largiri, Cic. Fam. 3, 8, 8: faire des largesses avec le bien d'autrui; exstruere ædificium in alieno, Cic. Mil. 74: construire sur la propriété d'autrui; quicquam nec alieni curare nec sui, Cic. Div. 2, 104: ne s'occuper en rien ni des affaires des autres ni des leurs. [zapst]¶2 étranger: quem hominem? familiarem? immo alienissimum, Cic. Com. 49: quel homme est-ce? un ami intime? non, au contraire, un étranger au premier chef; per Staienum, hominem ab utroque alienissimum, Cic. Clu. 87: par l'intermédiaire de Staiénus, qui est complètement étranger à l'un et à l'autre; alienus alicui, Cic. Fam. 8, 12, 2; Liv. 1, 20, 3: étranger à qqn II [pris substt] æquabiliter in alienos, in suos inruebat, Cic. Mil. 76: il fonçait indistinctement sur les étrangers et sur les siens; alienissimos defendimus, Cic. de Or. 2, 192: nous défendons les personnes qui nous sont le plus étrangères [des gens tout à fait inconnus]. [zapst]¶3 étranger [de patrie]: aliena religio, Verr. 4, 114: culte qui vient de l'étranger; aliena instituta imitari, Sall. C. 51, 37: copier les institutions étrangères II [pris substt] non advenam nescio quem nec alienum, sed civem Romanum, Cic. Verr. 5, 156: [il dépose que tu as fait frapper de la hache] non pas je ne sais quel étranger domicilié (métèque) ou étranger de passage, mais un citoyen romain. [zapst]¶4 [rhét.] verbum alienum: terme qui n'est pas le mot propre; in propriis usitatisque verbis... ; in alienis... Cic. Or. 80: parmi les mots propres et usuels... ; parmi ceux qui ne le sont pas... ; (res) quam alieno verbo posuimus, Cic. de Or. 3, 155: (l'idée) que nous avons exprimée avec un mot qui n'est pas le sien.
    * * *
        Alienus, pen. longa, Deriuatum ab Alius. Qui est à autruy.
    \
        Alienus homo. Plaut. Un estrangier.
    \
        Alieno more viuere. Terent. A la mode, ou à la guise d'autruy.
    \
        Aliena oratio. Plaut. La parolle d'un autre.
    \
        Alienus orbis. Plin. Estrange pais, qui est fort loingtain.
    \
        Alienae res. Cic. Choses d'autruy.
    \
        Alienum, Absolute, pro re aliena. Sallust. Cic. L'autruy.
    \
        Aliena loqui. Ouid. Resver, et parler sans propos, comme font ceuls qui sont fort malades, ou qui sont troublez de l'entendement.
    \
        Alienus, pro Alienigena. Plin. Estrangier, Qui n'est point de nostre pais.
    \
        Alienus, pro Alienato. Terent. Aliené, Estrangé.
    \
        Alienum, pro Absurdo. Caesar, Non alienum esse videtur. Il semble n'estre point mal convenable, ne hors de propos.
    \
        Alienus, Corruptus. Scribonius Largus, Si os putre vetustate vitii factum est, educit quantum eius alienum est. Autant qu'il y en a d'alteré et corrompu ou gasté.
    \
        Equitare, podagricisquoque alienum est. Corn. Cels. Le chevaucher leurs est contraire, et mal sain.
    \
        Alienus cibus stomacho. Corn. Celsus. Contraire et nuisant à l'estomach.
    \
        Alienum, cum genitiuo. Cic. Alienum dignitatis. Contraire à la dignité, et mal convenable.
    \
        Non aliena consilii domus. Sallust. Maison propre pour consulter de quelque chose.
    \
        Alienus, com datiuo. Quintil. Nihil arti oratoriae alienum. Il n'y a rien qui ne luy convienne bien.
    \
        Illi causae maxime est alienum. Cic. Fort contraire et nuisant, Nullement à propos, Impertinent du tout.
    \
        Alienus, cum ablatiuo. Alienum amicitia nostra. Cic. Contraire à nostre amitié.
    \
        Alienum dignitate. Cic. Qui n'affiert pas, ou ne convient pas à la dignité de l'homme.
    \
        Alienum ingenio suo. Plaut. Contre sa nature.
    \
        Alienum institutis meis. Cic. Chose repugnante à ma facon et maniere de vivre.
    \
        Non erit alienum hoc meis rationibus. Cic. Mes affaires ne s'en porteront point pis, Cela ne me nuira point.
    \
        Non alienus sanguine regibus. Liu. Qui est de sang Royal.
    \
        Alienus locus, pro Incommodo. Caesar. Mal propre.
    \
        Alienus animus alicui. Tacit. Quand on n'ayme point quelcun.
    \
        Alieno animo esse ab aliquo. Cic. Estre courroucé contre quelcun.
    \
        Non alienum animum ab eo habemus. Cic. Nous ne le hayons point, Nous ne l'avons pas hors de nostre affection.
    \
        Alienum tempus. Liu. Temps mal propre, ou mal convenable, Temps impertinent, mal sortable.
    \
        Alienus a literis. Cicero. Qui est sans congnoissance des lettres et sciences.
    \
        Non alienus a literis. Cicero. Qui n'est point sans congnoissance des, etc.
    \
        Alienum a sapiente. Cic. Chose mal convenante à un sage.
    \
        Alienus ab aetate nostra labor. Cic. Mal convenant à nostre aage, Impertinent à nostre aage.
    \
        Alienum ab amore nostro. Qu. Cic. Contraire à nostre amour.
    \
        Epicurus in physicis totus est alienus. Ci. N'y entend rien.
    \
        Alieniore aetate post faceret tamem. Terent. En autre temps beaucoup plus mal propre.
    \
        Alienior haeres. Cic. Qui n'appartient en rien de parenté.
    \
        Alienior est a me. Cic. Il est fort courroucé contre moy.
    \
        Alienissimi homines a Clodio. Cic. Qui n'estoyent en rien ses parents ne alliez.
    \
        Alienissimum Reip. tempus. Cic. Tresmauvais et tresdangereux pour le faict public.
    \
        Alienissimus rusticae vitae. Columel. Mal propre à la vie rustique, et ne luy duit point, Tresimpertinent, Tresmal convenable à la, etc.

    Dictionarium latinogallicum > alienus

  • 2 I idée d'autrui

    [zapst]¶1 d'autrui: suos agros colebant, non alienos appetebant, Cic. Amer. 50: ils cultivaient leurs propres champs, loin de convoiter ceux d'autrui; (stella) luce lucebat aliena, Cic. Rep. 6, 16: (cette étoile) brillait d'une lumière empruntée; cito exarescit lacrima, præsertim in alienis malis, Cic. Part. 57: les larmes se sèchent vite, surtout quand il s'agit du malheur d'autrui; suo alienoque Marte pugnare, Liv. 3, 62, 9: combattre avec leurs méthodes propres et avec celles des autres II æs alienum, dette, v. æs II alienum, i, n., le bien d'autrui, ce qui appartient aux autres; ex alieno largiri, Cic. Fam. 3, 8, 8: faire des largesses avec le bien d'autrui; exstruere ædificium in alieno, Cic. Mil. 74: construire sur la propriété d'autrui; quicquam nec alieni curare nec sui, Cic. Div. 2, 104: ne s'occuper en rien ni des affaires des autres ni des leurs. [zapst]¶2 étranger: quem hominem? familiarem? immo alienissimum, Cic. Com. 49: quel homme est-ce? un ami intime? non, au contraire, un étranger au premier chef; per Staienum, hominem ab utroque alienissimum, Cic. Clu. 87: par l'intermédiaire de Staiénus, qui est complètement étranger à l'un et à l'autre; alienus alicui, Cic. Fam. 8, 12, 2; Liv. 1, 20, 3: étranger à qqn II [pris substt] æquabiliter in alienos, in suos inruebat, Cic. Mil. 76: il fonçait indistinctement sur les étrangers et sur les siens; alienissimos defendimus, Cic. de Or. 2, 192: nous défendons les personnes qui nous sont le plus étrangères [des gens tout à fait inconnus]. [zapst]¶3 étranger [de patrie]: aliena religio, Verr. 4, 114: culte qui vient de l'étranger; aliena instituta imitari, Sall. C. 51, 37: copier les institutions étrangères II [pris substt] non advenam nescio quem nec alienum, sed civem Romanum, Cic. Verr. 5, 156: [il dépose que tu as fait frapper de la hache] non pas je ne sais quel étranger domicilié (métèque) ou étranger de passage, mais un citoyen romain. [zapst]¶4 [rhét.] verbum alienum: terme qui n'est pas le mot propre; in propriis usitatisque verbis... ; in alienis... Cic. Or. 80: parmi les mots propres et usuels... ; parmi ceux qui ne le sont pas... ; (res) quam alieno verbo posuimus, Cic. de Or. 3, 155: (l'idée) que nous avons exprimée avec un mot qui n'est pas le sien.

    Dictionarium latinogallicum > I idée d'autrui

  • 3 laboro

    labōro, āvī, ātum, āre [ labor II ]
    1) работать, трудиться, стараться (pro aliquā re C; de aliquā re C)
    l. alicui C — трудиться для кого-л.
    2) быть занятым, заниматься (in aliquid L, Sen, Q; in aliquā re C); добиваться, домогаться, стремиться ( ut aliquid fiat C)
    3) быть озабоченным, заботиться, беспокоиться ( alienis malis C)
    nihil laboro, quis hoc fecerit C — мне всё равно, кто это сделал
    4) быть в беде, испытывать затруднения (milites laborant Cs etc.; subvenire C или succurrere laborantibus Cs)
    mundi moles laboret O — (было предсказано, что) мироздание рухнет
    6) терпеть, мучиться, страдать (l. ex aere alieno Cs; l. a re frumentariā Cs; l. pedibus и ex pedibus C; morbo C; multis vitiis L)
    7) болеть, хворать ( sine febri C)
    8) приготовлять, изготовлять, вырабатывать ( pensa noctibus hibernis Prp); производить ( frumenta T)

    Латинско-русский словарь > laboro

  • 4 praesertim

    особенно, в особенности (cito exarescit lacrima, p. in alienis mălis C)

    Латинско-русский словарь > praesertim

  • 5 delecto

    dē-lecto, āvī, ātum, āre (Intens. v. delicio), I) eig., gleichs. lockend an sich ziehen, festhalten, wo zurückhalten, me Apollo ipse delectat ductat, Enn. fr. scen. 361: d. hostem, Claud. Quadrig. ann. 3. fr. 46 ( bei Non. 98, 2): ibi oves delectato, halte zurück, Cato r. r. 30 (auch angef. bei Plin. 17, 55). – II) übtr., geistig anziehen, fesseln, interessieren, ergötzen, angenehm unterhalten od. beschäftigen, Genuß gewähren, vergnügen, Vergnügen (Spaß) gewähren, -machen, auf jmd. einen angenehmen Eindruck machen, a) Aktivum: doceat, moveat, delectet orator, Quint.: quae (vulgaris amicitia) tamen ipsa et delectat et prodest, Cic.: quod (genus dicendi) non solum delectat, sed etiam sine satietate delectat, Cic.: litterae eius incredibiliter me delectarunt, Cic. – Pamphilam arcesse, ut delectet hic nos, Ter.: me status hic rei publicae non delectat, Cic.: Hermathena tua valde me delectat, Cic.: me magis de Dionysio delectat, ich finde das Buch über D. noch unterhaltender, Cic.: ipse sibi assentatur et se maxime ipse delectat, hat Wohlgefallen an sich selbst, Cic.: cum otiosus sum, plane ubi delectem otiolum meum non habeo, mein bißchen Muße angenehm ausfülle, Cael. in Cic. ep.: quod si quem etiam ista delectant, ne omnino bellum indixisse videar voluptati, Cic. – m. cum u. Abl., interea cum Musis nos delectabimus aequo animo, immo vero etiam gaudenti ac libenti, Cic. ad Att. 2, 4, 2. – m. Abl. causae, aures vocum sono, spectaculis oculos, saporibus (Delikatessen) palatum suum delectantes, Sen.: tu istic te Hateriano iure delectas, ego me hic Hirtiano, Cic.: aut libris me delecto, aut fluctus numero, Cic.: dictus est artificiosis rebus se delectare, sich gern beschäftigte, Vitr.: non disputationibus longis aliorum otium suumque delectat, sucht angenehm auszufüllen, Plin. ep.: corporis pulchritudo delectat hoc ipso (eben dadurch), quod (daß) inter se omnes partes cum quodam lepore consentiunt, Cic. – m. in u. Abl., ille incredibile est quam me delectarit in omni genere (in jeder Beziehung), in eoque maxime, in quo minime satisfaciebat, Cic. ad Att. 16, 5, 2: certe licuit Tusculi se in otio delectare, sich der Muße (eines behaglichen Lebens) zu erfreuen, Cic. de rep. 1, 1: in alio sua quemque natura delectat, jeder nimmt an dem anderen seine eigene Denkungsart mit Vergnügen wahr, Plin. pan. 45, 1. – delectat alqm m. folg. Infin., si ques homines sunt, quos delectat populi Romani res gestas discribere, Cato origg. 1, 1 (bei Pompei. comment. 208, 28 K.): quam delectabat eum defectiones solis et lunae multo ante nobis praedicere, Cic. de sen. 49: sunt autem alii, quos in luctu cum ipsa solitudine loqui delectet, Cic. Tusc. 3, 63: u. so Hor. sat. 2, 1, 28; 2, 3, 247 sqq. – u. unpers. bl. delectat mit folg. Infin., quia delectat Veneris decerpere fructum, Ov. rem. 103: ita enim delectabit emisse, wird der Kauf Vergnügen machen, Plin. ep. 1, 24, 2: quare cum semper et ubique tum praecipue in epistulis secretis et familiaribus delectabit ne hoc quidem neglectum reliquisse, Quint. 1, 1, 29; u. so Capit. Gord. 24. § 5. u. Maxim. duo 3. § 3. Boëth. de cons. phil. 2, 3. p. 24, 16 Obb. – b) Passivum = sich angezogen-, hingezogen fühlen, sich vergnügen, an etwas seinen Gefallen (sein Vergnügen, seine Freude) finden od. haben od. sehen, delectatur etiam senectus procul eas (voluptates) spectans tantum quantum sat est, Cic. – m. cum u. Abl., cum Musis solitus est delectari, Hyg. astr. 2, 27. – m. ab u. Abl. der Pers., ut ab altero non delectere, alterum oderis, Cic.: sed existimo te minus ab eo delectari, quod (weil er) etc., Cic. – m. Abl. causae, doleo tamen te sapientiā praeditum prope singulari non tuis bonis delectari potius quam alienis malis laborare, Cic.: dici non potest, quam sim hesternā disputatione tuā delectatus vel potius adiutus (erbaut), Cic.: his ego rebus pascor, his delector, his perfruor, Cic.: cum poëticis multis verbis magis delecter quam utar, antiquis magis utar quam delecter, Varro LL.: Ennio delector, Cic.: Turpilione Ambivio magis delectatur qui in prima cavea spectat, delectatur tamen etiam qui in ultima, Cic.: ego vero hāc mediocritate delector, ich lobe mir meine gemäßigte Haltung, Cic.: abieci consilium profectionis, quo mehercule ne antea quidem delectabar, an dem ich schon vorher gar keine Freude hatte, Cic.: quoniam hoc magno opere delectare verbo, Cic.: filiolā tuā te delectari laetor, Cic.: quibus (iumentis) maxime Galli delectantur, große Liebhaber sind, Caes.: neque minus Plato delectatus est Dione, Nep.: m. Abl. Gerund., ut ne criminibus aut inferendis delectetur aut credat oblatis, Cic. de amic. 65. – m. in u. Abl. = in etw. sich gefallen, in hac inani prudentiae laude delector, Cic. ep. 6, 4, 4 (u. so Cic. de fin. 1, 39): in hoc admodum delector, quod (daß du) in aliis rebus aliisque sententiis versaris atque ille, Cic. de legg. 2, 17: m. folg. Infin., vir bonus et prudens dici delector, ich lasse mich gern nennen, Hor. ep. 1, 16, 32: quae delectaris bibere humanum sanguinem, gern M. trinkst, Phaedr. 5, 3, 9: sicut potius magi adorare (eum) delectantur, Augustin. serm. 200, 2: m. folg. Acc. u. Infin., quibus peregre manere gratiam delector, Plin. ep. 9, 11, 2: patri quoque se Philippo anteferri delectabatur, Auct. itin. Alex. 39 (90). – / Depon. Dēlector, ārī, Petron. 45, 7; 64, 2.

    lateinisch-deutsches > delecto

  • 6 laboro

    labōro, āvī, ātum, āre (2. labor), I) v. intr. A) (nach 2. labor no. I) sich anstrengen, Anstrengungen machen, um etw. zu erreichen, a) = arbeiten, sich bemühen, sich Mühe geben, sich abmühen, bemüht sein, Sorge tragen, darauf bedacht sein, darauf hinarbeiten, darauf brennen, danach streben, ne labora, Ter.: cum aestu magno ducebat agmen, laborabat (hatte er Arbeit), Cic.: laborantem imitari, geschäftig tun, Sen.: sibi et populo Romano, non Verri laborare, Cic.: dies noctesque bonae menti, Sen.: deinde suppellectili laboratur, Sen.: lab. in angusto (auf ihrem engen Plätzchen), v. der Ameise, Sen.: lab. in alqa re, Cic.: de alqa re, Cic.: de alqo, Cic.: pro alqo, Cael. in Cic. ep.: pro salute alcis, Matius in Cic. ep.: in alqd, Liv., Sen. u. Quint.: circa alqd, Quint. – m. ut od. ne u. Konj., Cic.; verb. id contendere et laborare, ut etc., Cic.: nihil laboro, nisi ut salvus sis, Cic.: tum illud laboro, ut etc., Cic. – non laboro m. Infin., si sociis fidelissimis prospicere non laboratis, Cic. Verr. 3, 127; vgl. Cic. ad Att. 5, 2, 2: ne quaerere quidem de tanta re laborarunt, Nep. Pelop. 3, 1; poet. u. nachaug. auch laboro m. Infin. (s. Fritzsche Hor. sat. 2, 8, 19. Dräger Hist. Synt.2 2, 309), quem perspexisse laborant, Hor.: hunc atque hunc superare laborat, Hor.: quod nunc quoque ferre laboro, Ov.: amari ab eo laboravi, Plin. ep.: laborabat itaque invidiam praeteritorum contemptu praesentium demere, Iustin. – m. Acc. u. Infin., quod ne nunc quidem fieri laborabo, Sen. ep. 124, 1; vgl. Lucan. 1, 264. Iustin. 28, 3, 10 u. 36, 1, 7. – prägn., lab. alci, jmdm. dienen, cui (Iovi) tertia regna laborant, Sil. 8, 116. – b) sich darum kümmern, sich etwas daraus machen, sich darum scheren, α) v. Pers., vides iam dudum sudare laborantem, quo modo ea tuear, quae mihi tuenda sunt, Cic.: quorsum recĭdat responsum tuum, non magno opere laboro, Cic.: quo etiam magis laboro idem quam tu, Cic.: m. folg. Acc. u. Infin., non laboro, inquit, hoc loco discessisse Merulam, Varro. – B) (nach 2. labor no. II) durch od. wegen etwas seine Not haben, in Not, Verlegenheit, im Gedränge sein (sich befinden), sich nicht zu helfen wissen, geplagt, gedrückt, bedrängt werden, leiden, sich unangenehm (schmerzlich) berührt fühlen, in Sorge sein, morbo, krank sein, Cic.: ex pedibus, das Podagra haben, Cic.: ex intestinis, Bauchgrimmen haben, Cic.: e dolore, Ter., od. utero, Hor. u. Ov., Geburtsschmerzen haben: ferner frigore, Colum.: fame, Plin.: contrario vento, Lact.: a re frumentaria, Caes.: annonā, Liv.: pestilentiā, Liv.: magnitudine suā, Liv.: vitiis, Liv.: alienis malis (Ggstz. delectari suis bonis), Cic.: aut ab avaritia aut miserā ambitione, Hor.: ex inscientia, Cic.: ex invidia, Cic., od. odio, Liv.: ex aere alieno (in Schulden), Caes.: de existimatione alcis, Cic.: in re familiari (rücksichtlich des Standes unseres Vermögens), Cic.: in uno (sc. viro), um den einen sich quälen, d.i. für ihn erglühen, Hor.: alcis causā, propter alqm, Cic.: unpers., siccitate eo anno plurimum laboratum est, Liv. – absol. = leiden, in Not, im Gedränge, in Gefahr sein, aciem laborare vidit, Liv.: illi laboranti subvenire, Caes.: undique suis laborantibus succurrere, Caes.: non laboraremus, so würde es nicht so mißlich um uns stehen, Cic.: laboratur vehementer, man ist sehr besorgt, Cic. – β) v. lebl. Subjj., quod vehementer eius artus laborarent, daß er an Gicht u. Podagra heftig leide, Cic.: vehementissime utraque (navis triremis) ex concursu laborat, Caes.: paupertas sub onere nobilitatis laborans, Sen.: laborat veritas, Liv.: digitorum contractio nullo in motu laborat (findet Schwierigkeit), Cic. – v. der Mondfinsternis, aber zunächst v. Mond als Mondgöttin, cum Luna laboret, wenn Luna in Not ist (= wenn Mondfinsternis eintritt), Cic. Tusc. 1, 92: nec cur fraternis Luna laboret equis (weil dem Mond das Sonnenlicht entzogen ist), Prop. 2, 34, 52. – dann auch v. Mond als Mondlicht, cum luna laborare non creditur, Plin. 2, 42. – II) v. tr. mit Mühe verfertigen, -bearbeiten, quale non perfectius meae laborarint manus, Hor.: vestes arte laboratae, Verg.: tanto opere elaborata (erlernte) ars, Tac.: venenum laborat Antipater curiosum et efficax, läßt bereiten (mischen), Iul. Val. 3, 56 (31): poet., dona laboratae Cereris, das zu Brot verarbeitete Getreide, Verg.: frumenta ceterosque fructus patientius quam pro solita inertia Germanorum laborant, Getreide u. sonstige Früchte bauen sie mit größerer Ausdauer, als man nach der gewohnten Trägheit der Germanen erwarten sollte, Tac. Germ. 45.

    lateinisch-deutsches > laboro

  • 7 delecto

    dē-lecto, āvī, ātum, āre (Intens. v. delicio), I) eig., gleichs. lockend an sich ziehen, festhalten, wo zurückhalten, me Apollo ipse delectat ductat, Enn. fr. scen. 361: d. hostem, Claud. Quadrig. ann. 3. fr. 46 ( bei Non. 98, 2): ibi oves delectato, halte zurück, Cato r. r. 30 (auch angef. bei Plin. 17, 55). – II) übtr., geistig anziehen, fesseln, interessieren, ergötzen, angenehm unterhalten od. beschäftigen, Genuß gewähren, vergnügen, Vergnügen (Spaß) gewähren, -machen, auf jmd. einen angenehmen Eindruck machen, a) Aktivum: doceat, moveat, delectet orator, Quint.: quae (vulgaris amicitia) tamen ipsa et delectat et prodest, Cic.: quod (genus dicendi) non solum delectat, sed etiam sine satietate delectat, Cic.: litterae eius incredibiliter me delectarunt, Cic. – Pamphilam arcesse, ut delectet hic nos, Ter.: me status hic rei publicae non delectat, Cic.: Hermathena tua valde me delectat, Cic.: me magis de Dionysio delectat, ich finde das Buch über D. noch unterhaltender, Cic.: ipse sibi assentatur et se maxime ipse delectat, hat Wohlgefallen an sich selbst, Cic.: cum otiosus sum, plane ubi delectem otiolum meum non habeo, mein bißchen Muße angenehm ausfülle, Cael. in Cic. ep.: quod si quem etiam ista delectant, ne omnino bellum indixisse videar voluptati, Cic. – m. cum u. Abl., interea cum Musis nos delectabimus aequo animo,
    ————
    immo vero etiam gaudenti ac libenti, Cic. ad Att. 2, 4, 2. – m. Abl. causae, aures vocum sono, spectaculis oculos, saporibus (Delikatessen) palatum suum delectantes, Sen.: tu istic te Hateriano iure delectas, ego me hic Hirtiano, Cic.: aut libris me delecto, aut fluctus numero, Cic.: dictus est artificiosis rebus se delectare, sich gern beschäftigte, Vitr.: non disputationibus longis aliorum otium suumque delectat, sucht angenehm auszufüllen, Plin. ep.: corporis pulchritudo delectat hoc ipso (eben dadurch), quod (daß) inter se omnes partes cum quodam lepore consentiunt, Cic. – m. in u. Abl., ille incredibile est quam me delectarit in omni genere (in jeder Beziehung), in eoque maxime, in quo minime satisfaciebat, Cic. ad Att. 16, 5, 2: certe licuit Tusculi se in otio delectare, sich der Muße (eines behaglichen Lebens) zu erfreuen, Cic. de rep. 1, 1: in alio sua quemque natura delectat, jeder nimmt an dem anderen seine eigene Denkungsart mit Vergnügen wahr, Plin. pan. 45, 1. – delectat alqm m. folg. Infin., si ques homines sunt, quos delectat populi Romani res gestas discribere, Cato origg. 1, 1 (bei Pompei. comment. 208, 28 K.): quam delectabat eum defectiones solis et lunae multo ante nobis praedicere, Cic. de sen. 49: sunt autem alii, quos in luctu cum ipsa solitudine loqui delectet, Cic. Tusc. 3, 63: u. so Hor. sat. 2, 1, 28; 2, 3, 247 sqq. – u. unpers. bl. delectat mit folg. Infin., quia delectat Veneris decerpere
    ————
    fructum, Ov. rem. 103: ita enim delectabit emisse, wird der Kauf Vergnügen machen, Plin. ep. 1, 24, 2: quare cum semper et ubique tum praecipue in epistulis secretis et familiaribus delectabit ne hoc quidem neglectum reliquisse, Quint. 1, 1, 29; u. so Capit. Gord. 24. § 5. u. Maxim. duo 3. § 3. Boëth. de cons. phil. 2, 3. p. 24, 16 Obb. – b) Passivum = sich angezogen-, hingezogen fühlen, sich vergnügen, an etwas seinen Gefallen (sein Vergnügen, seine Freude) finden od. haben od. sehen, delectatur etiam senectus procul eas (voluptates) spectans tantum quantum sat est, Cic. – m. cum u. Abl., cum Musis solitus est delectari, Hyg. astr. 2, 27. – m. ab u. Abl. der Pers., ut ab altero non delectere, alterum oderis, Cic.: sed existimo te minus ab eo delectari, quod (weil er) etc., Cic. – m. Abl. causae, doleo tamen te sapientiā praeditum prope singulari non tuis bonis delectari potius quam alienis malis laborare, Cic.: dici non potest, quam sim hesternā disputatione tuā delectatus vel potius adiutus (erbaut), Cic.: his ego rebus pascor, his delector, his perfruor, Cic.: cum poëticis multis verbis magis delecter quam utar, antiquis magis utar quam delecter, Varro LL.: Ennio delector, Cic.: Turpilione Ambivio magis delectatur qui in prima cavea spectat, delectatur tamen etiam qui in ultima, Cic.: ego vero hāc mediocritate delector, ich lobe mir meine gemäßigte Haltung, Cic.: abieci con-
    ————
    silium profectionis, quo mehercule ne antea quidem delectabar, an dem ich schon vorher gar keine Freude hatte, Cic.: quoniam hoc magno opere delectare verbo, Cic.: filiolā tuā te delectari laetor, Cic.: quibus (iumentis) maxime Galli delectantur, große Liebhaber sind, Caes.: neque minus Plato delectatus est Dione, Nep.: m. Abl. Gerund., ut ne criminibus aut inferendis delectetur aut credat oblatis, Cic. de amic. 65. – m. in u. Abl. = in etw. sich gefallen, in hac inani prudentiae laude delector, Cic. ep. 6, 4, 4 (u. so Cic. de fin. 1, 39): in hoc admodum delector, quod (daß du) in aliis rebus aliisque sententiis versaris atque ille, Cic. de legg. 2, 17: m. folg. Infin., vir bonus et prudens dici delector, ich lasse mich gern nennen, Hor. ep. 1, 16, 32: quae delectaris bibere humanum sanguinem, gern M. trinkst, Phaedr. 5, 3, 9: sicut potius magi adorare (eum) delectantur, Augustin. serm. 200, 2: m. folg. Acc. u. Infin., quibus peregre manere gratiam delector, Plin. ep. 9, 11, 2: patri quoque se Philippo anteferri delectabatur, Auct. itin. Alex. 39 (90). – Depon. Dēlector, ārī, Petron. 45, 7; 64, 2.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > delecto

  • 8 laboro

    labōro, āvī, ātum, āre (2. labor), I) v. intr. A) (nach 2. labor no. I) sich anstrengen, Anstrengungen machen, um etw. zu erreichen, a) = arbeiten, sich bemühen, sich Mühe geben, sich abmühen, bemüht sein, Sorge tragen, darauf bedacht sein, darauf hinarbeiten, darauf brennen, danach streben, ne labora, Ter.: cum aestu magno ducebat agmen, laborabat (hatte er Arbeit), Cic.: laborantem imitari, geschäftig tun, Sen.: sibi et populo Romano, non Verri laborare, Cic.: dies noctesque bonae menti, Sen.: deinde suppellectili laboratur, Sen.: lab. in angusto (auf ihrem engen Plätzchen), v. der Ameise, Sen.: lab. in alqa re, Cic.: de alqa re, Cic.: de alqo, Cic.: pro alqo, Cael. in Cic. ep.: pro salute alcis, Matius in Cic. ep.: in alqd, Liv., Sen. u. Quint.: circa alqd, Quint. – m. ut od. ne u. Konj., Cic.; verb. id contendere et laborare, ut etc., Cic.: nihil laboro, nisi ut salvus sis, Cic.: tum illud laboro, ut etc., Cic. – non laboro m. Infin., si sociis fidelissimis prospicere non laboratis, Cic. Verr. 3, 127; vgl. Cic. ad Att. 5, 2, 2: ne quaerere quidem de tanta re laborarunt, Nep. Pelop. 3, 1; poet. u. nachaug. auch laboro m. Infin. (s. Fritzsche Hor. sat. 2, 8, 19. Dräger Hist. Synt.2 2, 309), quem perspexisse laborant, Hor.: hunc atque hunc superare laborat, Hor.: quod nunc quoque ferre laboro, Ov.: amari ab eo laboravi, Plin. ep.: laborabat
    ————
    itaque invidiam praeteritorum contemptu praesentium demere, Iustin. – m. Acc. u. Infin., quod ne nunc quidem fieri laborabo, Sen. ep. 124, 1; vgl. Lucan. 1, 264. Iustin. 28, 3, 10 u. 36, 1, 7. – prägn., lab. alci, jmdm. dienen, cui (Iovi) tertia regna laborant, Sil. 8, 116. – b) sich darum kümmern, sich etwas daraus machen, sich darum scheren, α) v. Pers., vides iam dudum sudare laborantem, quo modo ea tuear, quae mihi tuenda sunt, Cic.: quorsum recĭdat responsum tuum, non magno opere laboro, Cic.: quo etiam magis laboro idem quam tu, Cic.: m. folg. Acc. u. Infin., non laboro, inquit, hoc loco discessisse Merulam, Varro. – B) (nach 2. labor no. II) durch od. wegen etwas seine Not haben, in Not, Verlegenheit, im Gedränge sein (sich befinden), sich nicht zu helfen wissen, geplagt, gedrückt, bedrängt werden, leiden, sich unangenehm (schmerzlich) berührt fühlen, in Sorge sein, morbo, krank sein, Cic.: ex pedibus, das Podagra haben, Cic.: ex intestinis, Bauchgrimmen haben, Cic.: e dolore, Ter., od. utero, Hor. u. Ov., Geburtsschmerzen haben: ferner frigore, Colum.: fame, Plin.: contrario vento, Lact.: a re frumentaria, Caes.: annonā, Liv.: pestilentiā, Liv.: magnitudine suā, Liv.: vitiis, Liv.: alienis malis (Ggstz. delectari suis bonis), Cic.: aut ab avaritia aut miserā ambitione, Hor.: ex inscientia, Cic.: ex invidia, Cic., od. odio, Liv.: ex aere alieno (in Schulden), Caes.: de existima-
    ————
    tione alcis, Cic.: in re familiari (rücksichtlich des Standes unseres Vermögens), Cic.: in uno (sc. viro), um den einen sich quälen, d.i. für ihn erglühen, Hor.: alcis causā, propter alqm, Cic.: unpers., siccitate eo anno plurimum laboratum est, Liv. – absol. = leiden, in Not, im Gedränge, in Gefahr sein, aciem laborare vidit, Liv.: illi laboranti subvenire, Caes.: undique suis laborantibus succurrere, Caes.: non laboraremus, so würde es nicht so mißlich um uns stehen, Cic.: laboratur vehementer, man ist sehr besorgt, Cic. – β) v. lebl. Subjj., quod vehementer eius artus laborarent, daß er an Gicht u. Podagra heftig leide, Cic.: vehementissime utraque (navis triremis) ex concursu laborat, Caes.: paupertas sub onere nobilitatis laborans, Sen.: laborat veritas, Liv.: digitorum contractio nullo in motu laborat (findet Schwierigkeit), Cic. – v. der Mondfinsternis, aber zunächst v. Mond als Mondgöttin, cum Luna laboret, wenn Luna in Not ist (= wenn Mondfinsternis eintritt), Cic. Tusc. 1, 92: nec cur fraternis Luna laboret equis (weil dem Mond das Sonnenlicht entzogen ist), Prop. 2, 34, 52. – dann auch v. Mond als Mondlicht, cum luna laborare non creditur, Plin. 2, 42. – II) v. tr. mit Mühe verfertigen, -bearbeiten, quale non perfectius meae laborarint manus, Hor.: vestes arte laboratae, Verg.: tanto opere elaborata (erlernte) ars, Tac.: venenum laborat Antipater curiosum et efficax, läßt be-
    ————
    reiten (mischen), Iul. Val. 3, 56 (31): poet., dona laboratae Cereris, das zu Brot verarbeitete Getreide, Verg.: frumenta ceterosque fructus patientius quam pro solita inertia Germanorum laborant, Getreide u. sonstige Früchte bauen sie mit größerer Ausdauer, als man nach der gewohnten Trägheit der Germanen erwarten sollte, Tac. Germ. 45.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > laboro

  • 9 aresco

    āresco, ĕre, v. n. inch. [areo], to become dry.
    I.
    Lit.:

    dum mea (vestimenta) arescunt,

    Plaut. Rud. 2, 7, 17:

    fluvius arescat,

    Vulg. Job, 14, 11:

    arescat aqua de mari,

    ib. Isa. 19, 5:

    arescente undā,

    Tac. A. 13, 57:

    quasi faenum, ita arescet,

    Vulg. Isa. 51, 12.—Of tears:

    cito arescit lacrima, praesertim in alienis malis,

    Cic. Part. Or. 17; so id. Inv. 1, 56 fin.
    II.
    Trop., to languish.
    A.
    Of plants, to dry up, wither: nullo modo facilius arbitror posse herbas arescere et interfici, to dry up, Cic. Oecon. ap. Non. p. 450, 1; so Plin. 8, 38, 57, § 137:

    truncus (arboris),

    Tac. A. 13, 58:

    vitis,

    Vulg. Ezech. 17, 9; 17, 10:

    palmes,

    ib. Joan. 15, 6: manus (branch), ib. Job, 15, 32.—
    B.
    Of persons (eccl. Lat.), to pine away in sickness:

    (filius meus) stridet dentibus et arescit,

    Vulg. Marc. 9, 17.—So, to sink, be overcome, with fear:

    arescentibus hominibus prae timore,

    Luc. 21, 26.

    Lewis & Short latin dictionary > aresco

  • 10 lacrima

    lā̆crĭma (archaic lacrŭma, not lacryma, lachryma; old form dacrĭma, freq. in Livius Andronicus, acc. to Paul. ex Fest. p. 68 Müll.; v. the letter D), ae, f. [dacru-ma, kindred with Gr. dakru; Sanscr. asru for dasru; Goth. tah-ja; Engl. tear; Germ. Zaehre; cf. the Sanscr. root dans and Gr. dak-nô, to bite], a tear.
    I.
    Lit.: meae in quem lacrumae guttatim cadunt, Enn. ap. Non. 116, 1 (Trag. v. 238 Vahl.):

    miserae,

    id. ib. (Trag. v. 168 id.):

    lacrimas effundere,

    Lucr. 1, 125:

    cito arescit lacrima, praesertim in alienis malis,

    Cic. Part. Or. 17, 57:

    lacrimas dare ignoto,

    to shed a tear, to weep for, Ov. M. 11, 720:

    lacrumas mi haec, quom video, eliciunt, quia, etc.,

    Plaut. Trin. 2, 2, 13:

    ut mi excivisti lacrumas,

    id. Cist. 1, 1, 113:

    homini lacrumae cadunt quasi puero gaudio,

    tears fall from his eyes for joy, he sheds tears of joy, Ter. Ad. 4, 1, 20:

    lacrimis oculos suffusa nitentes,

    her brilliant eyes moistened with tears, Verg. A. 1, 228:

    neque prae lacrimis jam loqui possum,

    cannot speak for tears, Cic. Mil. 38, 105; cf. id. Planc. 41, 99:

    lacrimas non tenere,

    not withhold tears, not restrain them, id. Verr. 2, 5, 67, § 172:

    tradere se lacrimis et tristitiae,

    id. Fam. 5, 14:

    lacrimis confici,

    id. ib. 14, 4:

    multis cum lacrimis obsecrare,

    Caes. B. G. 1, 20:

    manantibus prae gaudio lacrimis,

    shedding tears of joy, Curt. 7, 8, 5:

    lacrimis semper paratis,

    Juv. 6, 273:

    lacrumae confictae dolis,

    Ter. And. 3, 3, 26:

    diu cohibitae lacrimae prorumpunt,

    tears long restrained break forth, Plin. Ep. 3, 16:

    fatiscere in lacrimas,

    to dissolve in tears, Val. Fl. 3, 395:

    lacrumis opplet os totum sibi,

    Ter. Heaut. 2, 3, 65:

    lacrimas effundere,

    to shed, Lucr. 1, 126; Cic. Planc. 42, 101:

    profundere,

    id. Font. 17, 38:

    fundere,

    Vulg. Jud. 14, 16:

    mittere,

    to let flow, Sen. Ep. 76, 20;

    but lacrimas mitte,

    away with tears, Ter. Ad. 3, 2, 27:

    lacrimae siccentur protinus,

    Juv. 16, 27:

    dare,

    Verg. A. 4, 370:

    ciere,

    to cause to flow, id. ib. 6, 468:

    movere,

    Quint. 4, 2, 77:

    commovere,

    Curt. 5, 5, 7:

    cohibere,

    Plin. Ep. 3, 16, 5:

    per lacrimas effundere bilem,

    Juv. 5, 159:

    ciere,

    Verg. A. 6, 468:

    lacrumas excussit mihi,

    forced from me, Ter. Heaut. 1, 1, 115:

    quis talia fando temperet a lacrimis,

    Verg. A. 2, 6:

    abstersis lacrimis,

    Curt. 5, 5, 8:

    absterget Deus omnem lacrymam ab oculis,

    Vulg. Apoc. 7, 17.—Prov.:

    hinc illae lacrumae,

    Ter. And. 1, 1, 99; imitated by Cic. Cael. 25, 61, and Hor. Ep. 1, 19, 41; cf.:

    inde irae et lacrimae,

    Juv. 1, 168.—
    II.
    Transf., a tear or gum-drop which exudes from plants:

    narcissi,

    Verg. G. 4, 160:

    arborum,

    Plin. 11, 6, 5, § 14; 21, 5, 11, § 24;

    vitium,

    id. 23 praef. 3, § 3; Col. 10, 103.

    Lewis & Short latin dictionary > lacrima

  • 11 alienus [1]

    1. aliēnus, a, um (alius), Adi. m. Compar. u. Superl., in vielen Bedeutungen dem gr. ἀλλότριος entsprechend (vgl. Passows gr. Wörterb. in v.), einem andern, gehörig, -eigen, fremd (Ggstz. meus, tuus, suus, proprius), I) eig.: 1) im allg.: puer, Ter.: servus, Quint.: coniunx, Hor.: aedes (Plur.), Ter.: domus, Cic.: pecuniae, Cic.: aes alienum, fremdes, entlehntes Geld, Schulden (s. aes no. II, B, 2, a), Cic.: nomina, fremde, von andern gemachte Schulden, Sall.: mos, Ter.: opes, Cic.: pavor, fremde, d.i. der andern Furcht, Liv.: aber metu alieno, aus Furcht vor andern, Ter.: alienis pedibus ambulare, Plin.: edicta alieno formare ingenio, Suet.: cum aliena est oratio, wenn ein anderer das Wort hat, Plaut.: alienis mensibus aestas, in fremden Monaten (d.i. in den Wintermonaten), Verg. – sternitur infelix alieno vulnere, durch die einem andern zugedachte Wunde, Verg. – m. Dat., sacerdotium genti conditoris haud alienum, Liv. 1, 20, 3. – subst., aliēnum, ī, n., a) fremdes Gut od. Eigentum (Ggstz. suum), alieni appetens, sui profusus, Sall.: largiri ex alieno, auf anderer Kosten Freigebigkeit üben, Cic., de alieno, Liv. u. Iustin.: ex alieno praedari, Liv. – b) f remder Grund u. Boden, in alieno aedificium exstruere, Cic.: furor aliena vastandi, Sen.: aliena pervadere molienti, fremdes Gebiet (im Ggstz. zum römischen), Amm. – c) fremde Angelegenheit, qui negat quicquam deos nec alieni curare nec sui? Cic. de div. 2, 104: u. so Plur. = fremde Angelegenheiten, fremde Interessen, aliena curare, Ter. heaut. 76: aliena diiudicare, ibid. 504. – 2) insbes.: a) jmdm. seiner Familie od. seiner Person od. seiner Heimat nach fremd, α) der Familie, Verwandtschaft od. Person nach fremd, fernstehend, jmd. nichts angehend, ihm nicht verwandt, nicht angehörig (Ggstz. meus, tuus, suus u. propinquus, affinis, sanguine coniunctus, amicus, familiaris, familiaris et necessarius), absol., ille si me alienus affinem volet, Ter.: heres alienior, Cic.: homines alienissimi, wildfremde, Cic. Phil. 10, 10. – m. Dat., non alienus sanguine regibus, Liv.: mihi non alienus, Fronto. – m. ab u. Abl., humani nihil a me alienum puto, Ter. heaut. 77: alienissimus a Clodio, Cic. – u. (wie ἀλλότριος) m. Genet. (s. Deder. Dict. 2, 5), non alieni generis sui, Dict.: non alienus Pelei, Dict. – subst., aliēnus, ī, m., der Fremde, cives potiores quam peregrini, propinqui quam alieni, Cic.: in longinquos in propinquos, in alienos in suos irruebat, Cic.: neu malis alienos adiungere, quam sanguine coniunctos retinere, Sall.: etiam alienissimis in capitis periculis amicissimorum officia et studia praestamus, Cic.: se suaque omnia alienissimis crediderunt, wildfremden Leuten, Caes. b.G. 6, 31, 4. – β) der Heimat nach jmdm. fremd, ausländisch, Graeca nomina aut aliena, Plin.: arbor ex alieno petita orbe, Plin.: domi atque in patria mallem, quam in externis atque alienis locis, Cic. – v. Pers. subst., aliēnus, ī, m., der Fremde, der Ausländer, tot linguae, tanta loquendi varietas, ut externus alieno paene non sit hominis vice, Plin.: hic apud me cenant alieni novem, Plaut. – b) dem Körper od. dem Geiste fremd, entfremdet, α) dem Körper, abgestorben quantum eius (ossis) alienum est, Scrib. 201. – β) dem Geiste, verwirrt, verrückt, facient alienos, deliros, Firm. math. 3, 6. – c) der physischen Beschaffenheit nach fremdartig, widrig, fit quoque, ut (nebula) in nostrum cum venit denique caelum, corrumpat reddatque sui simile atque alienum (uns widrig), Lucr.: alienus odor opplet nares, Varr. – neutr. plur. aliena subst., das Fremdartige, der fremdartige Stoff (= das aus der Mischung fremdartiger Bestandteile entstandene Trübe des Weines), Hor. sat. 2, 4, 57. – II) übtr.: a) v. Pers.: α) der Meinung, Ansicht nach einem andern gleichs. angehörig, von einem andern abhängig, nicht selbständig, nicht auf eigenen Füßen stehend (Ggstz. suus), in physicis totus alienus est, Cic. de fin. 1, 17. – β) der Gesinnung, Denkart, Neigung u. Lebensart nach einer Person od. Sache fremd, entfremdet, abgeneigt, nicht befreundet, feindselig, verfeindet, gegen sie ungünstig gestimmt, gleichgültig (Ggstz. amicus, familiaris, coniunctus), voluntates populi, Cic.: homo, Cic.: ex alienissimis sociis amicissimos reddere, Cic.: neque solum illis aliena mens erat, nicht bloß bei jenen herrschte eine feindselige Gesinnung, Sall. – m. ab u. Abl., alienus ab alqo od. ab alqa re animus, Cic.: si est a me alienior, Cic.: homo non alienus a litteris, ein des Schriftwesens nicht unkundiger (im Schriftwesen nicht unbewanderter) Mann (zugleich mit dem Doppelsinn: ein dem Brieftragen nicht fremder M.), Cic.: numquam a poëtice alienus fui, Plin. ep. – m. Dat., alienus alci animus (Ggstz. animus in alqm pronior), Tac.: ambitioni alienus Ggstz. familiaris otio et litteris), Sen.: domus his aliena malis, solcherlei Ränken (Getreibe) abgeneigt, Hor. – m. Genet. (s. die Auslgg. zu Ov. fast. 1, 196), domus non aliena consilii, dem Pl. nicht fremd, dem Pl. befreundet, Sall.: ioci non alienus, kein Feind vom Scherz, Ov. – subst., vel alienissimus rusticae vitae, auch der abgesagteste Feind des Landlebens, Col. 3, 21, 3. – b) v. Lebl. (konkr. u. abstr. Ggstdn.), fremd, fremdartig, dem eigenen Wesen od. der Beschaffenheit, dem Zustande, dem Zwecke, den Verhältnissen nicht entsprechend, widerstrebend, ungewohnt, ungeeignet, ungehörig. unpassend, unangemessen, unzuträglich, nachteilig, mit etw. unvereinbar, α) absol.: malis ridere alienis, mit verstellten Mienen, mephistophelesartig, höhnisch lachen, Hor. sat. 2, 3, 72 (u. dazu Krüger u. Fritzsche): alieno gaudia vultu semper erant, das Weinen war dir näher als das Lachen, Val. Flacc. 8, 164. – hanc rem tractare non alieno loco videor, Quint. – alieno loco (Gelände) proelium committere, Caes. – alienā, alieniore aetate, Plaut. u. Ter.: alieno tempore, zur Unzeit, Cic. u. Liv. (Ggstz. suo tempore, Varr.). – suo alienoque Marte pugnare, nach gewohnter u. ungewohnter Art, Liv. – aliena verba, uneigentliche (Ggstz. propria). Cic.; u. verb. translata et aliena verba, Cic. (vgl. Cic. de or. 3, 157 u. or. 80): cetera ex prosae orationis usu alieniora praetermisimus, Gell. – u. non alienum est m. folg. Infinit., es ist nicht unzweckmäßig, unzuträglich (s. Heusinger Cic. off. 1, 8), sponte vomere non alienum est, Cels.: u. so sed non alienum est (es ist nicht ungehörig, ungeeignet) rationem huius verbi faciendi Zenonis exponere, Cic.: non alienum esse videtur proponere de etc., Caes.: cuius victoriae non alienum videtur quale praemium sit tributum docere, Nep.: non alienum esse arbitror breviter explicare, quae mihi sit ratio etc., Cic. – neutr. plur. subst. = nicht zur Sache Gehöriges, Fremdartiges, Ungehöriges, aliena ac nihil profutura petere, Sall.: aliena dicere (Ggstz. dicere quod causae prosit), Cic.: aliena loqui, Ungehöriges schwatzen, Unsinn reden (v. Wahnsinnigen). Cels. u. Ov. – β) m. ab u. Abl.: navigationis labor alienus non ab aetate solum nostra, verum etiam a dignitate, Cic.: dolor (est) motus asper in corpore alienus a sensibus, dem Gefühle widerstrebend, Cic.: sententia non crudelis, sed aliena a re publica nostra, Sall. – γ) m. bl. Abl.: aut suā personā aut tempore alienum, Cic.: alienum sibi videri dignitate imperii, Cic.: illud autem alterum alienum esse existimatione meā Cibyratas imperio meo publice venari, Cic.: indignum et alienum maiestate populi Romani videtur m. folg. Akk. u. Infin., Val. Max. – δ) m. Dat.: cibi stomacho non alieni (nicht unzuträgliche), Cels.: alienissimo sibi loco, contra opportunissimo hostibus conflixit, Nep.: exemplum temporibus suis accommodatissimum, meis alienissimum rationibus, Cic.: quod maxime huic causae est alienum, Cic. – u. zugl. m. folg. Infin., moveri et ambulare nisi sanis alienum est, Cels.: non putavi alienum esse meis institutis haec ad te scribere, Cic. – ε) m. Genet, (s. die Auslegg. zu Ov. fast. 1, 196), aliarum rerum aliena, unvereinbar mit andern Erscheinungen, beispiellos, Lucr.: omnia quae essent aliena firmae et constantis assensionis a virtute sapientiaque removit, Cic. – u. zugl. m. folg. Infin., quis alienum putet eius esse dignitatis, quam mihi quisque tribuit, quid in omni munere vitae optimum et verissimum sit exquirere, Cic. – ζ) m. ad u. Akk.: nihil mihi turpius apud homines fuisset, neque vero ad istam ipsam ἀσφάλειαν quicquam alienius (zweckwidriger), Cic. ad Att. 2, 19, 4: ad committendum proelium alienum esse tempus arbitratus, Caes. b.G. 4, 34, 2: omnium autem rerum nec aptius est quicquam ad opes tuendas quam diligi, nec alienius quam timeri, Cic. de off. 2, 23.

    lateinisch-deutsches > alienus [1]

  • 12 alienus

    1. aliēnus, a, um (alius), Adi. m. Compar. u. Superl., in vielen Bedeutungen dem gr. ἀλλότριος entsprechend (vgl. Passows gr. Wörterb. in v.), einem andern, gehörig, -eigen, fremd (Ggstz. meus, tuus, suus, proprius), I) eig.: 1) im allg.: puer, Ter.: servus, Quint.: coniunx, Hor.: aedes (Plur.), Ter.: domus, Cic.: pecuniae, Cic.: aes alienum, fremdes, entlehntes Geld, Schulden (s. aes no. II, B, 2, a), Cic.: nomina, fremde, von andern gemachte Schulden, Sall.: mos, Ter.: opes, Cic.: pavor, fremde, d.i. der andern Furcht, Liv.: aber metu alieno, aus Furcht vor andern, Ter.: alienis pedibus ambulare, Plin.: edicta alieno formare ingenio, Suet.: cum aliena est oratio, wenn ein anderer das Wort hat, Plaut.: alienis mensibus aestas, in fremden Monaten (d.i. in den Wintermonaten), Verg. – sternitur infelix alieno vulnere, durch die einem andern zugedachte Wunde, Verg. – m. Dat., sacerdotium genti conditoris haud alienum, Liv. 1, 20, 3. – subst., aliēnum, ī, n., a) fremdes Gut od. Eigentum (Ggstz. suum), alieni appetens, sui profusus, Sall.: largiri ex alieno, auf anderer Kosten Freigebigkeit üben, Cic., de alieno, Liv. u. Iustin.: ex alieno praedari, Liv. – b) f remder Grund u. Boden, in alieno aedificium exstruere, Cic.: furor aliena vastandi, Sen.: aliena pervadere molienti, fremdes Gebiet (im Ggstz. zum römischen), Amm. – c) fremde
    ————
    Angelegenheit, qui negat quicquam deos nec alieni curare nec sui? Cic. de div. 2, 104: u. so Plur. = fremde Angelegenheiten, fremde Interessen, aliena curare, Ter. heaut. 76: aliena diiudicare, ibid. 504. – 2) insbes.: a) jmdm. seiner Familie od. seiner Person od. seiner Heimat nach fremd, α) der Familie, Verwandtschaft od. Person nach fremd, fernstehend, jmd. nichts angehend, ihm nicht verwandt, nicht angehörig (Ggstz. meus, tuus, suus u. propinquus, affinis, sanguine coniunctus, amicus, familiaris, familiaris et necessarius), absol., ille si me alienus affinem volet, Ter.: heres alienior, Cic.: homines alienissimi, wildfremde, Cic. Phil. 10, 10. – m. Dat., non alienus sanguine regibus, Liv.: mihi non alienus, Fronto. – m. ab u. Abl., humani nihil a me alienum puto, Ter. heaut. 77: alienissimus a Clodio, Cic. – u. (wie ἀλλότριος) m. Genet. (s. Deder. Dict. 2, 5), non alieni generis sui, Dict.: non alienus Pelei, Dict. – subst., aliēnus, ī, m., der Fremde, cives potiores quam peregrini, propinqui quam alieni, Cic.: in longinquos in propinquos, in alienos in suos irruebat, Cic.: neu malis alienos adiungere, quam sanguine coniunctos retinere, Sall.: etiam alienissimis in capitis periculis amicissimorum officia et studia praestamus, Cic.: se suaque omnia alienissimis crediderunt, wildfremden Leuten, Caes. b.G. 6, 31, 4. – β) der Heimat nach jmdm. fremd, ausländisch, Graeca nomina aut aliena, Plin.:
    ————
    arbor ex alieno petita orbe, Plin.: domi atque in patria mallem, quam in externis atque alienis locis, Cic. – v. Pers. subst., aliēnus, ī, m., der Fremde, der Ausländer, tot linguae, tanta loquendi varietas, ut externus alieno paene non sit hominis vice, Plin.: hic apud me cenant alieni novem, Plaut. – b) dem Körper od. dem Geiste fremd, entfremdet, α) dem Körper, abgestorben quantum eius (ossis) alienum est, Scrib. 201. – β) dem Geiste, verwirrt, verrückt, facient alienos, deliros, Firm. math. 3, 6. – c) der physischen Beschaffenheit nach fremdartig, widrig, fit quoque, ut (nebula) in nostrum cum venit denique caelum, corrumpat reddatque sui simile atque alienum (uns widrig), Lucr.: alienus odor opplet nares, Varr. – neutr. plur. aliena subst., das Fremdartige, der fremdartige Stoff (= das aus der Mischung fremdartiger Bestandteile entstandene Trübe des Weines), Hor. sat. 2, 4, 57. – II) übtr.: a) v. Pers.: α) der Meinung, Ansicht nach einem andern gleichs. angehörig, von einem andern abhängig, nicht selbständig, nicht auf eigenen Füßen stehend (Ggstz. suus), in physicis totus alienus est, Cic. de fin. 1, 17. – β) der Gesinnung, Denkart, Neigung u. Lebensart nach einer Person od. Sache fremd, entfremdet, abgeneigt, nicht befreundet, feindselig, verfeindet, gegen sie ungünstig gestimmt, gleichgültig (Ggstz. amicus, familiaris, coniunctus), voluntates populi, Cic.: homo,
    ————
    Cic.: ex alienissimis sociis amicissimos reddere, Cic.: neque solum illis aliena mens erat, nicht bloß bei jenen herrschte eine feindselige Gesinnung, Sall. – m. ab u. Abl., alienus ab alqo od. ab alqa re animus, Cic.: si est a me alienior, Cic.: homo non alienus a litteris, ein des Schriftwesens nicht unkundiger (im Schriftwesen nicht unbewanderter) Mann (zugleich mit dem Doppelsinn: ein dem Brieftragen nicht fremder M.), Cic.: numquam a poëtice alienus fui, Plin. ep. – m. Dat., alienus alci animus (Ggstz. animus in alqm pronior), Tac.: ambitioni alienus Ggstz. familiaris otio et litteris), Sen.: domus his aliena malis, solcherlei Ränken (Getreibe) abgeneigt, Hor. – m. Genet. (s. die Auslgg. zu Ov. fast. 1, 196), domus non aliena consilii, dem Pl. nicht fremd, dem Pl. befreundet, Sall.: ioci non alienus, kein Feind vom Scherz, Ov. – subst., vel alienissimus rusticae vitae, auch der abgesagteste Feind des Landlebens, Col. 3, 21, 3. – b) v. Lebl. (konkr. u. abstr. Ggstdn.), fremd, fremdartig, dem eigenen Wesen od. der Beschaffenheit, dem Zustande, dem Zwecke, den Verhältnissen nicht entsprechend, widerstrebend, ungewohnt, ungeeignet, ungehörig. unpassend, unangemessen, unzuträglich, nachteilig, mit etw. unvereinbar, α) absol.: malis ridere alienis, mit verstellten Mienen, mephistophelesartig, höhnisch lachen, Hor. sat. 2, 3, 72 (u. dazu Krüger u. Fritzsche): ali-
    ————
    eno gaudia vultu semper erant, das Weinen war dir näher als das Lachen, Val. Flacc. 8, 164. – hanc rem tractare non alieno loco videor, Quint. – alieno loco (Gelände) proelium committere, Caes. – alienā, alieniore aetate, Plaut. u. Ter.: alieno tempore, zur Unzeit, Cic. u. Liv. (Ggstz. suo tempore, Varr.). – suo alienoque Marte pugnare, nach gewohnter u. ungewohnter Art, Liv. – aliena verba, uneigentliche (Ggstz. propria). Cic.; u. verb. translata et aliena verba, Cic. (vgl. Cic. de or. 3, 157 u. or. 80): cetera ex prosae orationis usu alieniora praetermisimus, Gell. – u. non alienum est m. folg. Infinit., es ist nicht unzweckmäßig, unzuträglich (s. Heusinger Cic. off. 1, 8), sponte vomere non alienum est, Cels.: u. so sed non alienum est (es ist nicht ungehörig, ungeeignet) rationem huius verbi faciendi Zenonis exponere, Cic.: non alienum esse videtur proponere de etc., Caes.: cuius victoriae non alienum videtur quale praemium sit tributum docere, Nep.: non alienum esse arbitror breviter explicare, quae mihi sit ratio etc., Cic. – neutr. plur. subst. = nicht zur Sache Gehöriges, Fremdartiges, Ungehöriges, aliena ac nihil profutura petere, Sall.: aliena dicere (Ggstz. dicere quod causae prosit), Cic.: aliena loqui, Ungehöriges schwatzen, Unsinn reden (v. Wahnsinnigen). Cels. u. Ov. – β) m. ab u. Abl.: navigationis labor alienus non ab aetate solum nostra, verum etiam a dignitate, Cic.: dolor
    ————
    (est) motus asper in corpore alienus a sensibus, dem Gefühle widerstrebend, Cic.: sententia non crudelis, sed aliena a re publica nostra, Sall. – γ) m. bl. Abl.: aut suā personā aut tempore alienum, Cic.: alienum sibi videri dignitate imperii, Cic.: illud autem alterum alienum esse existimatione meā Cibyratas imperio meo publice venari, Cic.: indignum et alienum maiestate populi Romani videtur m. folg. Akk. u. Infin., Val. Max. – δ) m. Dat.: cibi stomacho non alieni (nicht unzuträgliche), Cels.: alienissimo sibi loco, contra opportunissimo hostibus conflixit, Nep.: exemplum temporibus suis accommodatissimum, meis alienissimum rationibus, Cic.: quod maxime huic causae est alienum, Cic. – u. zugl. m. folg. Infin., moveri et ambulare nisi sanis alienum est, Cels.: non putavi alienum esse meis institutis haec ad te scribere, Cic. – ε) m. Genet, (s. die Auslegg. zu Ov. fast. 1, 196), aliarum rerum aliena, unvereinbar mit andern Erscheinungen, beispiellos, Lucr.: omnia quae essent aliena firmae et constantis assensionis a virtute sapientiaque removit, Cic. – u. zugl. m. folg. Infin., quis alienum putet eius esse dignitatis, quam mihi quisque tribuit, quid in omni munere vitae optimum et verissimum sit exquirere, Cic. – ζ) m. ad u. Akk.: nihil mihi turpius apud homines fuisset, neque vero ad istam ipsam ἀσφάλειαν quicquam alienius (zweckwidriger), Cic. ad Att. 2, 19, 4: ad committendum
    ————
    proelium alienum esse tempus arbitratus, Caes. b.G. 4, 34, 2: omnium autem rerum nec aptius est quicquam ad opes tuendas quam diligi, nec alienius quam timeri, Cic. de off. 2, 23.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > alienus

  • 13 aliēnus

        aliēnus    [alius].    I. Adj. with comp. and sup, of another, belonging to another, not one's own, foreign, alien, strange: res: puer, the child of another, T.: mos, T.: menses, of other climes, V.: pecuniae: in alienis finibus decertare, Cs.: salus, of others, Cs.: alienis manibus, by the hands of others, L.: insolens in re alienā, in dealing with other men's property: mālis ridens alienis, i. e. a forced laugh, H.: mulier, another man's wife: alieni viri sermones, of another woman's husband, L.: vestigia viri alieni, one not my husband, L.: volnus, intended for another, V.: alienam personam ferre, to assume a false character, L.: cornua, i. e. those of a stag, O.: alieno Marte pugnare (equites), i. e. on foot, L.: aes alienum, another's money, i. e. debt: aes alienum alienis nominibus, debts contracted on the security of others, S.: recte facere alieno metu, fear of another, T.: crevit ex metu alieno audacia, another's fear, L.: sacerdotium genti haud alienum, foreign to, L. — Alien from, not related, not allied, not friendly, strange: ab nostrā familiā, T.: omnia alienissimis crediderunt, to utter strangers, Cs.: ne a litteris quidem alienus, not unversed in.—Strange, unsuitable, incongruous, inadequate, inconsistent, unseasonable, different from: dignitatis alicuius: neque aliena consili (domus), not inconvenient for consultation, S.: illi causae: alienum maiestate suā: aliena huius existimatione suspicio: domus magis his aliena malis, freer from, H.: alienum a vitā meā, T.: a dignitate: non alienum esse videtur, proponere, etc., Cs.: non alienum videtur,... docere, N. — Averse, hostile, unfriendly, unfavorable to: (Caesar) a me: voluntates, unfriendliness: mens, hostility, S.: alieno a te animo: a causā nobilitatis, opposed to: a Murenā nullā re alienus, in nc respect unfriendly: alienum suis rationibus, dangerous to his plans, S.: alieno esse animo in Caesarem, Cs.: alieno loco proelium committunt, unfavorable, Cs.: alienissimo sibi loco conflixit, N. —Of time, unfitting, inconvenient, unfavorable, unseasonable: ad iudicium corrumpendum tempus: ad committendum proelium alienum esse tempus, Cs.: alieno tempore defendisse: alienore aetate, at a less suitable age, T.—Of the mind, estranged, disordered: illis aliena mens erat, qui, etc., S.—    II. Substt.:
    * * *
    I
    aliena -um, alienior -or -us, alienissimus -a -um ADJ
    foreign; unconnected; another's; contrary; unworthy; averse, hostile; mad
    II
    foreigner; outsider; stranger to the family; person/slave of another house

    Latin-English dictionary > aliēnus

  • 14 alienum

    ălĭēnus, a, um [2. alius].
    I.
    Adj.
    A.
    In gen., that belongs to another person, place, object, etc., not one's own, another's, of another, foreign, alien (opp. suus): NEVE. ALIENAM. SEGETEM. PELLEXERIS., Fragm. XII. Tab. ap. Plin. 28, 2, and Serv. ad Verg. E. 8, 99: plus ex alieno jecore sapiunt quam ex suo, Pac. ap. Cic. Div. 1, 57; Plaut. Mil. 2, 2, 111; cf. id. ib. 2, 2, 88, and Lind. ib. 2, 3, 3: quom sciet alienum puerum ( the child of another) tolli pro suo, Ter. Hec. 4, 1, 61:

    in aedīs inruit Alienas,

    id. Ad. 1, 2, 9; id. And. 1, 1, 125:

    alienae partes anni,

    Lucr. 1, 182; so Verg. G. 2, 149:

    pecuniis alienis locupletari,

    Cic. Rosc. Am. 47, 137:

    cura rerum alienarum,

    id. Off. 1, 9, 30; 2, 23, 83:

    alienos mores ad suos referre,

    Nep. Epam. 1, 1:

    in altissimo gradu alienis opibus poni,

    Cic. Sest. 20:

    semper regibus aliena virtus formidolosa est,

    Sall. C. 7, 2:

    amissis bonis alienas opes exspectare,

    id. ib. 58. 10 Herz.:

    aliena mulier,

    another man's wife, Cic. Cael. 37:

    mulier alieni viri sermonibus assuefacta,

    of another woman's husband, Liv. 1, 46:

    virtutem et bonum alienum oderunt,

    id. 35, 43:

    alienis pedibus ambulamus, alienis oculis agnoscimus, alienā memoriā salutamus, alienā operā vivimus,

    Plin. 29, 1, 8, § 19:

    oportet enim omnia aut ad alienum arbitrium aut ad suum facere,

    Plin. Ep. 6, 14; so Suet. Claud. 2:

    alienum cursum alienumque rectorem, velut captā nave, sequi,

    Plin. Pan. 82, 3; Tac. A. 15, 1 fin.:

    pudicitiae neque suae neque alienae pepercit,

    Suet. Calig. 36:

    epistolas orationesque et edicta alieno formabat ingenio,

    i. e. caused to be written by another, id. Dom. 20:

    te conjux aliena capit,

    Hor. S. 2, 7, 46; 1, 1, 110; so id. ib. 1, 3, 116:

    vulnus,

    intended for another, Verg. A. 10, 781: aliena [p. 85] cornua, of Actæon transformed into a stag, Ov. M. 3, 139:

    alieno Marte pugnabant, sc. equites,

    i. e. without horses, as footmen, Liv. 3, 62: aes alienum, lit. another's money; hence, in reference to him who has it, a debt; cf. aes. So also:

    aliena nomina,

    debts in others' names, debts contracted by others, Sall. C. 35, 3.—
    B.
    Esp.
    1.
    In reference to relationship or friendship, not belonging to one, alien from, not related or allied, not friendly, inimical, strange, Plaut. Capt. 1, 2, 43:

    alienus est ab nostrā familiā,

    Ter. Ad. 3, 2, 28; id. Heaut. 5, 4, 6 Ruhnk.:

    multi ex finibus suis egressi se suaque omnia alienissimis crediderunt,

    to utter strangers, Caes. B. G. 6, 31:

    non alienus sanguine regibus,

    Liv. 29, 29; Vell. 2, 76.—

    Hence alienus and propinquus are antith.,

    Cic. Lael. 5, 19:

    ut neque amicis neque etiam alienioribus desim,

    id. Fam. 1, 9 Manut.:

    ut tuum factum alieni hominis, meum vero conjunctissimi et amicissimi esse videatur,

    id. ib. 3, 6.—
    2.
    Trop.: alienum esse in or ab aliquā re, to be a stranger to a thing, i. e. not to be versed in or familiar with, not to understand:

    in physicis Epicurus totus est alienus,

    Cic. Fin. 1, 6, 17:

    homo non alienus a litteris,

    not a stranger to, not unversed in, id. Verr. 2, 2, 26.—
    3.
    Foreign to a thing, i. e. not suited to it, unsuitable, incongruous, inadequate, inconsistent, unseasonable, inapposite, different from (opp. aptus); constr. with gen., dat., abl., and ab; cf. Burm. ad Ov. F. 1, 4; Manut. ad Cic. Fam. 9, 14, 5; Spald. ad Quint. 6, 3, 33; Zumpt, Gr. § 384.
    (α).
    With gen.:

    pacis (deorum),

    Lucr. 6, 69:

    salutis,

    id. 3, 832:

    aliarum rerum,

    id. 6, 1064:

    dignitatis alicujus,

    Cic. Fin. 1, 4, 11:

    neque aliena consili (sc. domus D. Bruti),

    convenient for consultation, Sall. C. 40, 5 Kritz al.—
    (β).
    With dat.:

    quod illi causae maxime est alienum,

    Cic. Caecin. 9, 24: arti oratoriae, Quint. prooem. 5; 4, 2, 62; Sen. Q. N. 4 praef.—
    (γ).
    With abl.:

    neque hoc dii alienum ducunt majestate suā,

    Cic. Div. 1, 38, 83:

    homine alienissimum,

    id. Off. 1, 13, 41:

    dignitate imperii,

    id. Prov. Cons. 8, 18:

    amicitiā,

    id. Fam. 11, 27:

    existimatione meā,

    id. Att. 6, 1:

    domus magis his aliena malis,

    farther from, Hor. S. 1, 9, 50:

    loco, tempore,

    Quint. 6, 3, 33.—
    (δ).
    With ab:

    alienum a vitā meā,

    Ter. Ad. 5, 8, 21: a dignitate rei publicae, Tib. Gracch. ap. Gell. 7, 19, 7:

    a sapiente,

    Cic. Ac. 2, 43, 132:

    a dignitate,

    id. Fam. 4, 7:

    navigationis labor alienus non ab aetate solum nostrā, verum etiam a dignitate,

    id. Att. 16, 3.—
    (ε).
    With inf. or clause as subject:

    nec aptius est quidquam ad opes tuendas quam diligi, nec alienius quam timeri,

    Cic. Off. 2, 7, 23:

    non alienum videtur, quale praemium Miltiadi sit tributum, docere,

    Nep. Milt. 6, 1.—
    4.
    Averse, hostile, unfriendly, unfavorable to:

    illum alieno animo a nobis esse res ipsa indicat,

    Ter. Ad. 3, 2, 40; Cic. Deiot. 9, 24:

    a Pyrrho non nimis alienos animos habemus,

    id. Lael. 8 fin.:

    sin a me est alienior,

    id. Fam. 2, 17:

    ex alienissimis amicissimos reddere,

    id. ib. 15, 4 al.:

    Muciani animus nec Vespasiano alienus,

    Tac. H. 2, 74.—Rar. transf. to things; as in the histt., alienus locus, a place or ground unfavorable for an engagement, disadvantageous (opp. suus or opportunus; cf.

    Gron. Obs. 4, 17, 275): alieno loco proelium committunt,

    Caes. B. G. 1, 15:

    alienissimo sibi loco contra opportunissimo hostibus conflixit,

    Nep. Them. 4, 5 Brem.—So of time unfitting, inconvenient, unfavorable, Varr. R. R. 3, 16:

    ad judicium corrumpendum tempus alienum,

    Cic. Verr. 1, 5; id. Caecin. 67:

    vir egregius alienissimo rei publicae tempore exstinctus,

    id. Brut. 1; id. Fam. 15, 14.—Of other things: alienum ( dangerous, perilous, hurtful) suis rationibus, Sall. C. 56, 5; Cels. 4, 5.—
    5.
    In medic. lang.
    a.
    Of the body, dead, corrupted, paralyzed (cf. alieno, II. B. 2.), Scrib. Comp. 201.—
    b.
    Of the mind, insane, mad (cf. alieno and alienatio):

    Neque solum illis aliena mens erat, qui conscii conjurationis fuerant,

    Sall. C. 37, 1 Herz.—
    II.
    Subst.
    1.
    ălĭēnus, i, m., a stranger.
    a.
    One not belonging to one's house, family, or country:

    apud me cenant alieni novem,

    Plaut. Stich. 3, 2, 21:

    ut non ejectus ad alienos, sed invitatus ad tuos īsse videaris,

    Cic. Cat. 1, 9, 23:

    quas copias proximis suppeditari aequius est, eas transferunt ad alienos,

    id. Off. 1, 14: cives potiores quam peregrini, propinqui quam alieni, id. Am. 5, 19:

    quasi ad alienos durius loquebatur,

    Vulg. Gen. 42, 7:

    a filiis suis an ab alienis?

    ib. Matt. 17, 24:

    cives potiores quam peregrini, propinqui quam alieni,

    Cic. Lael. 5:

    quod alieno testimonium redderem, in eo non fraudabo avum meum,

    Vell. 2, 76.—
    b.
    One not related to a person or thing:

    in longinquos, in propinquos, in alienos, in suos irruebat,

    Cic. Mil. 28, 76:

    vel alienissimus rusticae vitae, naturae benignitatem miretur,

    Col. 3, 21, 3.—
    2.
    ălĭēnum, i, n., the property of a stranger:

    Haec erunt vilici officia: alieno manum abstineant, etc.,

    Cato, R. R. 5, 1:

    alieno abstinuit,

    Suet. Tit. 7:

    ex alieno largiri,

    Cic. Fam. 3, 8, 8; so,

    de alieno largiri,

    Just. 36, 3, 9:

    alieni appetens, sui profugus,

    Sall. C. 5; Liv. 5, 5:

    in aliena aedificium exstruere,

    Cic. Mil. 27, 74 (cf.:

    in alieno solo aedificare,

    Dig. 41, 1, 7).— Plur.,
    a.
    The property of a stranger:

    quid est aliud aliis sua eripere, aliis dare aliena?

    Cic. Off. 2, 23; Liv. 30, 30: aliena pervadere, a foreign (in opp. to the Roman) province, Amm. 23, 1.—
    b.
    The affairs or interests of strangers: Men. Chreme, tantumue ab re tuast oti tibi, aliena ut cures, ea, quae nihil ad te attinent. Chrem. Homo sum;

    humani nihil a me alienum puto,

    Ter. Heaut. 1, 1, 23:

    aliena ut melius videant quam sua,

    id. ib. 3, 1, 95.—
    c.
    Things strange, foreign, not belonging to the matter in hand:

    Quod si hominibus bonarum rerum tanta cura esset, quanto studio aliena ac nihil profutura multumque etiam periculosa petunt, etc.,

    Sall. J. 1, 5; hence, aliena loqui, to talk strangely, wildly, like a crazy person:

    Quin etiam, sic me dicunt aliena locutum, Ut foret amenti nomen in ore tuum,

    Ov. Tr. 3, 19:

    interdum in accessione aegros desipere et aliena loqui,

    Cels. 3, 18 (v. alieniloquium).
    Comp. rare, but sup. very freq.; no adv. in use.

    Lewis & Short latin dictionary > alienum

  • 15 alienus

    ălĭēnus, a, um [2. alius].
    I.
    Adj.
    A.
    In gen., that belongs to another person, place, object, etc., not one's own, another's, of another, foreign, alien (opp. suus): NEVE. ALIENAM. SEGETEM. PELLEXERIS., Fragm. XII. Tab. ap. Plin. 28, 2, and Serv. ad Verg. E. 8, 99: plus ex alieno jecore sapiunt quam ex suo, Pac. ap. Cic. Div. 1, 57; Plaut. Mil. 2, 2, 111; cf. id. ib. 2, 2, 88, and Lind. ib. 2, 3, 3: quom sciet alienum puerum ( the child of another) tolli pro suo, Ter. Hec. 4, 1, 61:

    in aedīs inruit Alienas,

    id. Ad. 1, 2, 9; id. And. 1, 1, 125:

    alienae partes anni,

    Lucr. 1, 182; so Verg. G. 2, 149:

    pecuniis alienis locupletari,

    Cic. Rosc. Am. 47, 137:

    cura rerum alienarum,

    id. Off. 1, 9, 30; 2, 23, 83:

    alienos mores ad suos referre,

    Nep. Epam. 1, 1:

    in altissimo gradu alienis opibus poni,

    Cic. Sest. 20:

    semper regibus aliena virtus formidolosa est,

    Sall. C. 7, 2:

    amissis bonis alienas opes exspectare,

    id. ib. 58. 10 Herz.:

    aliena mulier,

    another man's wife, Cic. Cael. 37:

    mulier alieni viri sermonibus assuefacta,

    of another woman's husband, Liv. 1, 46:

    virtutem et bonum alienum oderunt,

    id. 35, 43:

    alienis pedibus ambulamus, alienis oculis agnoscimus, alienā memoriā salutamus, alienā operā vivimus,

    Plin. 29, 1, 8, § 19:

    oportet enim omnia aut ad alienum arbitrium aut ad suum facere,

    Plin. Ep. 6, 14; so Suet. Claud. 2:

    alienum cursum alienumque rectorem, velut captā nave, sequi,

    Plin. Pan. 82, 3; Tac. A. 15, 1 fin.:

    pudicitiae neque suae neque alienae pepercit,

    Suet. Calig. 36:

    epistolas orationesque et edicta alieno formabat ingenio,

    i. e. caused to be written by another, id. Dom. 20:

    te conjux aliena capit,

    Hor. S. 2, 7, 46; 1, 1, 110; so id. ib. 1, 3, 116:

    vulnus,

    intended for another, Verg. A. 10, 781: aliena [p. 85] cornua, of Actæon transformed into a stag, Ov. M. 3, 139:

    alieno Marte pugnabant, sc. equites,

    i. e. without horses, as footmen, Liv. 3, 62: aes alienum, lit. another's money; hence, in reference to him who has it, a debt; cf. aes. So also:

    aliena nomina,

    debts in others' names, debts contracted by others, Sall. C. 35, 3.—
    B.
    Esp.
    1.
    In reference to relationship or friendship, not belonging to one, alien from, not related or allied, not friendly, inimical, strange, Plaut. Capt. 1, 2, 43:

    alienus est ab nostrā familiā,

    Ter. Ad. 3, 2, 28; id. Heaut. 5, 4, 6 Ruhnk.:

    multi ex finibus suis egressi se suaque omnia alienissimis crediderunt,

    to utter strangers, Caes. B. G. 6, 31:

    non alienus sanguine regibus,

    Liv. 29, 29; Vell. 2, 76.—

    Hence alienus and propinquus are antith.,

    Cic. Lael. 5, 19:

    ut neque amicis neque etiam alienioribus desim,

    id. Fam. 1, 9 Manut.:

    ut tuum factum alieni hominis, meum vero conjunctissimi et amicissimi esse videatur,

    id. ib. 3, 6.—
    2.
    Trop.: alienum esse in or ab aliquā re, to be a stranger to a thing, i. e. not to be versed in or familiar with, not to understand:

    in physicis Epicurus totus est alienus,

    Cic. Fin. 1, 6, 17:

    homo non alienus a litteris,

    not a stranger to, not unversed in, id. Verr. 2, 2, 26.—
    3.
    Foreign to a thing, i. e. not suited to it, unsuitable, incongruous, inadequate, inconsistent, unseasonable, inapposite, different from (opp. aptus); constr. with gen., dat., abl., and ab; cf. Burm. ad Ov. F. 1, 4; Manut. ad Cic. Fam. 9, 14, 5; Spald. ad Quint. 6, 3, 33; Zumpt, Gr. § 384.
    (α).
    With gen.:

    pacis (deorum),

    Lucr. 6, 69:

    salutis,

    id. 3, 832:

    aliarum rerum,

    id. 6, 1064:

    dignitatis alicujus,

    Cic. Fin. 1, 4, 11:

    neque aliena consili (sc. domus D. Bruti),

    convenient for consultation, Sall. C. 40, 5 Kritz al.—
    (β).
    With dat.:

    quod illi causae maxime est alienum,

    Cic. Caecin. 9, 24: arti oratoriae, Quint. prooem. 5; 4, 2, 62; Sen. Q. N. 4 praef.—
    (γ).
    With abl.:

    neque hoc dii alienum ducunt majestate suā,

    Cic. Div. 1, 38, 83:

    homine alienissimum,

    id. Off. 1, 13, 41:

    dignitate imperii,

    id. Prov. Cons. 8, 18:

    amicitiā,

    id. Fam. 11, 27:

    existimatione meā,

    id. Att. 6, 1:

    domus magis his aliena malis,

    farther from, Hor. S. 1, 9, 50:

    loco, tempore,

    Quint. 6, 3, 33.—
    (δ).
    With ab:

    alienum a vitā meā,

    Ter. Ad. 5, 8, 21: a dignitate rei publicae, Tib. Gracch. ap. Gell. 7, 19, 7:

    a sapiente,

    Cic. Ac. 2, 43, 132:

    a dignitate,

    id. Fam. 4, 7:

    navigationis labor alienus non ab aetate solum nostrā, verum etiam a dignitate,

    id. Att. 16, 3.—
    (ε).
    With inf. or clause as subject:

    nec aptius est quidquam ad opes tuendas quam diligi, nec alienius quam timeri,

    Cic. Off. 2, 7, 23:

    non alienum videtur, quale praemium Miltiadi sit tributum, docere,

    Nep. Milt. 6, 1.—
    4.
    Averse, hostile, unfriendly, unfavorable to:

    illum alieno animo a nobis esse res ipsa indicat,

    Ter. Ad. 3, 2, 40; Cic. Deiot. 9, 24:

    a Pyrrho non nimis alienos animos habemus,

    id. Lael. 8 fin.:

    sin a me est alienior,

    id. Fam. 2, 17:

    ex alienissimis amicissimos reddere,

    id. ib. 15, 4 al.:

    Muciani animus nec Vespasiano alienus,

    Tac. H. 2, 74.—Rar. transf. to things; as in the histt., alienus locus, a place or ground unfavorable for an engagement, disadvantageous (opp. suus or opportunus; cf.

    Gron. Obs. 4, 17, 275): alieno loco proelium committunt,

    Caes. B. G. 1, 15:

    alienissimo sibi loco contra opportunissimo hostibus conflixit,

    Nep. Them. 4, 5 Brem.—So of time unfitting, inconvenient, unfavorable, Varr. R. R. 3, 16:

    ad judicium corrumpendum tempus alienum,

    Cic. Verr. 1, 5; id. Caecin. 67:

    vir egregius alienissimo rei publicae tempore exstinctus,

    id. Brut. 1; id. Fam. 15, 14.—Of other things: alienum ( dangerous, perilous, hurtful) suis rationibus, Sall. C. 56, 5; Cels. 4, 5.—
    5.
    In medic. lang.
    a.
    Of the body, dead, corrupted, paralyzed (cf. alieno, II. B. 2.), Scrib. Comp. 201.—
    b.
    Of the mind, insane, mad (cf. alieno and alienatio):

    Neque solum illis aliena mens erat, qui conscii conjurationis fuerant,

    Sall. C. 37, 1 Herz.—
    II.
    Subst.
    1.
    ălĭēnus, i, m., a stranger.
    a.
    One not belonging to one's house, family, or country:

    apud me cenant alieni novem,

    Plaut. Stich. 3, 2, 21:

    ut non ejectus ad alienos, sed invitatus ad tuos īsse videaris,

    Cic. Cat. 1, 9, 23:

    quas copias proximis suppeditari aequius est, eas transferunt ad alienos,

    id. Off. 1, 14: cives potiores quam peregrini, propinqui quam alieni, id. Am. 5, 19:

    quasi ad alienos durius loquebatur,

    Vulg. Gen. 42, 7:

    a filiis suis an ab alienis?

    ib. Matt. 17, 24:

    cives potiores quam peregrini, propinqui quam alieni,

    Cic. Lael. 5:

    quod alieno testimonium redderem, in eo non fraudabo avum meum,

    Vell. 2, 76.—
    b.
    One not related to a person or thing:

    in longinquos, in propinquos, in alienos, in suos irruebat,

    Cic. Mil. 28, 76:

    vel alienissimus rusticae vitae, naturae benignitatem miretur,

    Col. 3, 21, 3.—
    2.
    ălĭēnum, i, n., the property of a stranger:

    Haec erunt vilici officia: alieno manum abstineant, etc.,

    Cato, R. R. 5, 1:

    alieno abstinuit,

    Suet. Tit. 7:

    ex alieno largiri,

    Cic. Fam. 3, 8, 8; so,

    de alieno largiri,

    Just. 36, 3, 9:

    alieni appetens, sui profugus,

    Sall. C. 5; Liv. 5, 5:

    in aliena aedificium exstruere,

    Cic. Mil. 27, 74 (cf.:

    in alieno solo aedificare,

    Dig. 41, 1, 7).— Plur.,
    a.
    The property of a stranger:

    quid est aliud aliis sua eripere, aliis dare aliena?

    Cic. Off. 2, 23; Liv. 30, 30: aliena pervadere, a foreign (in opp. to the Roman) province, Amm. 23, 1.—
    b.
    The affairs or interests of strangers: Men. Chreme, tantumue ab re tuast oti tibi, aliena ut cures, ea, quae nihil ad te attinent. Chrem. Homo sum;

    humani nihil a me alienum puto,

    Ter. Heaut. 1, 1, 23:

    aliena ut melius videant quam sua,

    id. ib. 3, 1, 95.—
    c.
    Things strange, foreign, not belonging to the matter in hand:

    Quod si hominibus bonarum rerum tanta cura esset, quanto studio aliena ac nihil profutura multumque etiam periculosa petunt, etc.,

    Sall. J. 1, 5; hence, aliena loqui, to talk strangely, wildly, like a crazy person:

    Quin etiam, sic me dicunt aliena locutum, Ut foret amenti nomen in ore tuum,

    Ov. Tr. 3, 19:

    interdum in accessione aegros desipere et aliena loqui,

    Cels. 3, 18 (v. alieniloquium).
    Comp. rare, but sup. very freq.; no adv. in use.

    Lewis & Short latin dictionary > alienus

  • 16 alienus

    I aliēnus, a, um [ alius ]
    1)
    а) принадлежащий другим, не свой, чужой ( pecuniae C); иноземный ( religio C); заимствованный
    б) занятый, взятый в долг
    aes alienum C etc. — долг, долги
    pavor a. L — чужой страх, но
    alienis pedibus ambulare погов. PMпрогуливаться чужими ногами (т. е. в носилках)
    2) (тж. a. sanguine L) не находящийся в родстве
    3) незнакомый, неизвестный
    familiaris? immo alienissimus C — близкий друг? да нет, совершенно незнакомый
    5) далёкий, несвойственный, посторонний, чуждый
    oratio aliena a cotidianā dicendi consuetudine C — речь, далёкая от тех, которые принято произносить
    a. metu alicujus L — свободный от страха перед кем-л.
    6) неудобный, неуместный, неблагоприятный, несообразный, ненадлежащий
    aliēnum tempus ad aliquid Cs — неблагоприятный для чего-л. момент
    a. dignitate alicujus C — несовместимый с чьим-л. достоинством
    7) незнакомый, несведущий ( in physicis C)
    joci non a. Q — человек, который не прочь пошутить
    8) нерасположенный, неблагосклонный ( alienissimus rusticae vitae Col)
    homo a. ab aliquo C — человек не расположенный к кому-л.
    aliēno animo esse in aliquem Cs — враждебно относиться к кому-либо. — см. тж. alienum
    II aliēnus, ī m.
    1) чужой человек, чужак, незнакомец ( propinqui et alieni C)

    Латинско-русский словарь > alienus

  • 17 capio

       - voir l'article antérieur: capio. [ABCU]A - căpĭo, cēpi, captum, ĕre, tr.
    * * *
       - voir l'article antérieur: capio. [ABCU]A - căpĭo, cēpi, captum, ĕre, tr.
    * * *
        Capio, capis, cepi, vel cum diphthongo caepi, captum, capere. Terent. Prendre.
    \
        Ab hamis capiuntur pisces. Ouid. Les haims ou hamessons prennent les poissons.
    \
        Dicam hanc esse captam e Caria. Terent. Je diray qu'elle est esclave prinse au pais de Carie.
    \
        Capi ac deliniri re aliqua. Cic. Estre prins et amiellé, Alliché, Amadoué, Attraict.
    \
        Falli, capi. Cic. Estre deceu et trompé.
    \
        Amore apum capi. Plin. Estre amoureux de mousches à miel.
    \
        Assentatione capi. Cic. Estre prins et deceu par flaterie.
    \
        Dolis capere aliquem. Virg. Tromper.
    \
        Capi dolis. Virg. Estre prins par finesse, abusé et trompé.
    \
        Capere. Cic. Delecter, Attraire, Allicher, Amieller.
    \
        Capere. Terent. Contenir et comprendre.
    \
        AEdes nostrae vix capient. Terent. A grand'peine pourront ils en nostre maison.
    \
        Capit congium aquae. Plin. Il tient six septiers d'eaue.
    \
        Iram suam non capit. Ouid. Il ne peult contenir son ire.
    \
        Cepit te vacuum villula. Horat. Sans soulci.
    \
        Capere. Plaut. Recevoir.
    \
        Ex his praediis talenta argenti bina capiebat. Terent. Recevoit et recueilloit.
    \
        Moram non capit ira. Ouid. L'homme courroucé ne peult attendre.
    \
        Eum bello cepi. Vatinius apud Ciceronem. Je l'ay prins en guerre.
    \
        Ex insidiis captus est. Cic. Il a esté prins par embusche.
    \
        Capi nocte. Ouid. De nuict.
    \
        Arte capi. Ouid. Par subtilité et finesse.
    \
        Ceperat eum admiratio viri. Liu. Il s'esmerveilloit du personnage.
    \
        Capere acrimoniam alicuius ad resistendum. Cic. Se garnir d'une aspreté qu'ha un autre.
    \
        Aduersarium. Cic. Surprendre, Tromper.
    \
        AEtatem iuuenilem capere. Colum. Entrer en l'aage de jeunesse.
    \
        Alimentum humoris capere dicitur radix. Columel. Prendre nourrissement.
    \
        Cepit me amor. Cic. Je suis prins d'amour.
    \
        Angorem pro amico. Cic. Se contrister.
    \
        Animum patrium. Cic. Prendre le courage de nos ancestres.
    \
        Animo capere aliquid. Lucan. Concevoir en son esprit.
    \
        Annus alter ab vndecimo ceperat me. Virgil. J'avoye treize ans, J'estoye en l'aage de treize ans.
    \
        Arbitrum. Terent. Prendre pour arbitre.
    \
        Arma. Cic. S'armer.
    \
        Capere arma. Caesar. Prendre les armes, Faire la guerre.
    \
        Aures. Cic. Dire chose qui plaist.
    \
        Bellum. Sallust. Mener guerre.
    \
        Bonum capere cibo, potione, aurium delectatione. Cic. Prendre plaisir à boire, à manger, et ouir plaisanter.
    \
        Calamitatem. Cic. Souffrir dommage, Encourir.
    \
        Causam. Terent. Prendre occasion.
    \
        Cibum. Terent. Prendre son repas, Manger.
    \
        Capere cibum digitis alienis. Iuuenal. Estre apastelé par un autre.
    \
        Commodum ex re aliqua. Terent. Avoir, ou recevoir quelque prouffit.
    \
        Conditionem. Plaut. Accepter un offre.
    \
        In conditionem parem. Caesar. Recevoir à pareil parti.
    \
        Coniecturam capere salubrisne an pestilens annus futurus sit. Cic. Prendre argument, et conjecturer une chose par une autre, Prendre quelque appercevance.
    \
        Consilium. Caesar. Prendre advis de ce qu'on doibt faire.
    \
        Consilium sibi capere. Caesar. Faire à sa fantasie.
    \
        Consuetudinem et exercitationem. Cic. S'accoustumer, Prendre accoustumance.
    \
        Consulatum capere. Cic. Parvenir à l'estat de Consul.
    \
        Cura cepit animum. Liu. J'ay prins soing et soulci.
    \
        Desyderium ex aliquo capere. Cic. Regretter aucun.
    \
        Detrimentum vel damnum. Cic. Recevoir quelque dommage.
    \
        Dicta capere alicuius. Virgil. Ouir, Entendre.
    \
        Disciplinam, vel documentum ex re aliqua. Plin. iunior. Cic. Prendre enseignement.
    \
        Dolorem ex aliquo. Terent. Estre dolent, Recevoir grand ennuy pour l'amour d'aucun.
    \
        Duces belli capere. Cic. Prendre prisonniers.
    \
        Exemplum capere de aliquo. Terent. L'ensuyvre, Prendre exemple sur luy.
    \
        Exordium a re aliqua. Cic. Commencer par quelque chose.
    \
        Experimentum. Plin. Experimenter, Esprouver, Faire l'espreuve.
    \
        Fluctus irarum non capere in pectore. Lucret. Crever de despit.
    \
        Formam alicuius. Plaut. Se desguiser.
    \
        Fructum. Terent. Recevoir prouffit.
    \
        Fructum ex re aliqua. Cic. Recevoir prouffit de quelque chose.
    \
        Fugam. Caesar. S'enfuir.
    \
        Gaudium. Plin. iunior. Recevoir joye.
    \
        Generum. Terent. Eslire, ou Choisir pour gendre.
    \
        Gestum, vultumque nouum. Terent. Prendre nouvelle contenance, et nouvel port.
    \
        Gloriam ob amicitiam seruatam. Cic. Estre fort loué.
    \
        Gratiam capere dicitur animus. Cic. Quand il entend bien la grandeur du plaisir qui luy est faict.
    \
        Honorem capere populi suffragio. Plaut. Estre mis en quelque magistrat ou dignité par l'election du peuple.
    \
        Incommodum. Cic. Recevoir dommage.
    \
        Incrementum. Columel. Croistre, Prendre accroissement, S'aggrandir.
    \
        Inimicos omnes homines. Terent. Acquerir la male grace de tout le monde.
    \
        Inimicitias in se ob aliquem. Terent. Se mettre en l'inimitié et haine d'autruy pour un autre.
    \
        Initium a re aliqua Caesar. Prendre son commencement.
    \
        Insulam. Caesar. Parvenir en l'isle.
    \
        Inuidiam apud aliquos. Liu. Estre blasmé par eulx, Encourir le blasme, Donner occasion d'estre blasmé.
    \
        Iudicem. Liu. Prendre aucun pour juge.
    \
        Iram militum. Liu. Esmouvoir le courroux des gens de guerre contre soy.
    \
        Laborem. Terent. Prendre peine.
    \
        Laborem inanem. Terent. Travailler en vain.
    \
        Laborem animo capere. Plaut. Travailler son esprit.
    \
        Laetitiam ex re aliqua. Cic. S'esjouir.
    \
        Laetitiam oculis. Cic. Prendre plaisir à veoir quelque chose.
    \
        Quantam laudem capiet Parmeno! Terent. O le grand loz que Parmeno acquerra!
    \
        Laudem ex re aliqua. Cic. Acquerir loz par quelque chose.
    \
        Legatum capere. Iuuenal. Prendre un lais testamentaire.
    \
        Locum oculis capere. Virgil. Eslire.
    \
        Loca capere. Caesar. Eslire et choisir lieu idoine pour loger et asseoir un camp.
    \
        Luctus cepit ciuitatem. Liu. Toute la ville demena grand dueil.
    \
        Cepit ea luxuria praefectos. Liu. Mesme meschanceté est entree és coeurs des capitaines.
    \
        Magistrum ad rem aliquam capere. Terent. Prendre quelcun pour maistre et enseigneur.
    \
        Magistratum. Cic. Parvenir à dignité, ou Magistrat, Estre faict Magistrat.
    \
        Non licet ei per leges capere magistratum. Cic. Selon les loix il ne peult tenir office.
    \
        Magnitudinem mensarum non capit bruscum. Plin. Il n'est point assez grand pour faire des tables.
    \
        Maturitatem. Columel. Se meurir.
    \
        Mente capere. Liu. Comprendre en son esprit.
    \
        Metum. Liu. Avoir crainte, Craindre.
    \
        Miseriam, cui Capere voluptates opponitur. Plaut. Estre en misere, Recevoir des adversitez.
    \
        Misericordiam. Cic. Avoir pitié.
    \
        Moderamina. Ouid. Prendre le gouvernement.
    \
        Modum. Plaut. User de moyen, Aller par moyen.
    \
        Mortem. Cic. Endurer la mort.
    \
        Nomen ex re aliqua. Caes. Prendre un surnom, Estre surnommé.
    \
        Noxam. Columel. Prendre maladie, Estre endommagé.
    \
        Obliuionem. Plin. Oublier.
    \
        Obliuia nostri te ceperunt. Ouid. Tu nous as oubliez.
    \
        Cepit animos eorum vel pectora obliuio. Liu. Oubliance est entree en leurs coeurs, Ils ont oublié.
    \
        Odium alicuius capere. Terent. Prendre aucun en haine.
    \
        Negotii siquando odium ceperat. Terent. Si quelque fois il se faschoit ou ennuyoit de la besongne, Si la besongne luy desplaisoit.
    \
        Odorem rursus capere. Plin. Recouvrer son odeur.
    \
        Opinionem virtutis. Caesar. Estre estimé vertueux, Entrer en reputation de vertu.
    \
        Oppida. Vatinius ad Ciceronem. Prendre villes d'assault, ou autrement.
    \
        Pallorem. Columel Devenir palle.
    \
        Pauor cepit ciuitatem. Liu. La ville a esté espovantee.
    \
        Pecuniam ob rem iudicandam. Cic. Prendre argent.
    \
        Pignus. Plaut. Prendre gaige.
    \
        Pignora capere, vel Auferre pignora. Budaeus. Emporter les biens pour debte, Executer.
    \
        Poenam de aliquo. Liu. Punir aucun.
    \
        Portum. Caesar. Parvenir au port, Prendre terre, Prendre port.
    \
        Primordia a re aliqua. Cic. Prendre son commencement à quelque chose.
    \
        Prouinciam. Terent. Prendre charge.
    \
        Quietem. Plin. Prendre repos.
    \
        Radicem. Plin. Prendre racine.
    \
        Rationem. Plaut. Trouver moyen.
    \
        Nec rationem capio, nisi, etc. Terent. Je n'enten et ne scay pas pourquoy ne la cause, sinon etc.
    \
        Vt ego oculis rationem capio. Plaut. Selon, ou à ce que je peulx veoir.
    \
        Quosdam etiam religio ceperat, vlterius quicquam eo die conandi. Liu. Ils feirent conscience de passer plus oultre.
    \
        Rimam non capit cedrus. Pli. Il n'y a point de fentes au cedre.
    \
        Robur capere. Plin. Prendre force.
    \
        Satietatem. Plaut. Se saouler de quelque chose.
    \
        Cepit eum satietas huius rei. Liu. Il se fasche et ennuye de ce.
    \
        Sicubi eum satietas hominum ceperat. Terent. Si d'adventure il se faschoit d'estre avec les gens.
    \
        Sedem capere. Liu. Establir, Prendre et eslire sa demeure.
    \
        Somnum. Plin. S'endormir.
    \
        Sonitum non posse capere auribus. Cic. Ne povoir endurer le son à ses oreilles.
    \
        Specimen. Cic. La monstre, L'eschantillon, L'exemple.
    \
        Spem. Entrer en esperance, Esperer. Liu. Spem cepit, etiam arcem expugnari posse.
    \
        Stipendium. Caesar. Lever deniers pour la soulte des gensdarmes.
    \
        Cepit eum taedium belli. Liu. Il est ennuyé de la guerre.
    \
        Tempus capere. Cic. Prendre le temps et l'opportunité.
    \
        Terram. Virgil. Prendre, ou choisir terre.
    \
        Terror cepit eum. Liu. Il a eu paour.
    \
        Vectigal ex agro aliquo capere. Liu. En recevoir et recueillir rente et revenu.
    \
        Verecundia eum cepit. Liu. Il a eu honte.
    \
        Versoriam capere. Plaut. Changer de propos et d'opinion, ou d'advis.
    \
        Vetustatem. Colum. Devenir vieulx, S'envieillir.
    \
        Viam animo Liu. Entendre la voye.
    \
        Vires. Plin. S'enforcer.
    \
        Vitium. Colum. Se corrompre et gaster.
    \
        Voluptatem. Cic. Prendre plaisir et recreation.
    \
        Voluptatem malis alienis. Cic. S'esjouir du mal d'autruy.
    \
        Voluptatem animo. Cic. S'esjouir en son esprit, en son coeur.
    \
        Voluptatem cum aliquo. Plaut. S'esbatre avec aucun, Prendre son passetemps et recreation avec luy.
    \
        Voluptas mihi capitur. Ouid. Je pren plaisir.
    \
        Vsuram corporis alterius vxoris capere. Plaut. Prendre l'usage, User etc.
    \
        Vtilitates ex amicitia capere. Cic. Recevoir prouffit.
    \
        Vultum et gestum. Terent. Prendre maintien et contenance.

    Dictionarium latinogallicum > capio

  • 18 mala

    māla, ae f. преим. в pl. [из maxilla ]
    1) челюсть (malis mandĕre и mandare Poëta ap. C, Lcr или absumere V)
    malis ridēre aliēnis H — смеяться (как бы) чужими челюстями, т. е. скаля зубы или деланным смехом
    malae decentes H — цветущие (румяные, полные) щёки

    Латинско-русский словарь > mala

  • 19 rideo

    rīdeo, rīsī, rīsum, ēre
    1)
    r. alicui V или aliquem Ctl, O — улыбаться кому-л.
    2) быть или казаться весёлым, милым (omnia nunc rident V; ille terrarum angulus mihi ridet H)
    3) блистать (ager ridet coloribus O; ridet argento domus H)
    4) насмехаться, издеваться, осмеивать (dolorem alicujus Aus; aliquem C, Pt)
    5) не обращать внимания, ни во что не ставить, пренебрегать (perjuria alicujus Tib; spes inanes alicujus VF; famae mendacia O)
    6) шутить, говорить в шутку ( haec ego non rideo C)

    Латинско-русский словарь > rideo

  • 20 capio [1]

    1. capio, cēpī, captum, ere (vgl. κάπτω, ich schnappe, κώπη, der Griff), nehmen, I) zugreifend nehmen, fassen, ergreifen, A) im allg.: 1) eig.: a) mit der Hand usw., calculum (Stein in der Urinblase), Cels.: flabellum, Ter.: alcis vestem, Ter.: baculum, Ov.: hanc cotem, Liv.: arma, zu den Waffen greifen, Cic. u.a. (s. Wunder Cic. Planc. 36, 88. Fabri Liv. 22, 5, 3). – saxa manu, Verg.: florem ternis digitis, Plin.: scutum laevā, Plin. – sibi coronam in caput, Plaut. Amph. 999. – b) durch Besitzergreifen übh.: terras, Land gewinnen, sich zur Erde herablassen (von Vögeln), Verg. Aen. 1, 396. – So nun bes. α) (als milit. t. t.) irgendwo Posto fassen, einen Ort besetzen, einnehmen, locum, Posto fassen, sich afstellen, Caes., Cic. u. Verg.: loca, Caes.: locum editum, Nep.: locum paulo editiorem, Sall.: montem, Caes.: arcem, Caes. – β) einen Ort erreichen, an od. in einen Ort gelangen, an einem Orte anlangen, bes. zu Schiffe, insulam. Caes.: portum, Caes.: u. (im Bilde) portum otii, Cic.: cum ignorarent, quem locum reliquae (naves) cepissent, Caes. – u. einen Ort zu erreichen suchen, proximos colles capere universos, Caes. b. c. 2, 42, 1: montes proximos fugā capiunt, Liv. 9, 43, 20. – γ) einen Ort zu einem bestimmten Zwecke in Beschlag nehmen, ausersehen, auswählen, locum oculis, Verg. – u. als milit. t. t., locum castris, Liv.: u. so bl. loca, Caes. – u. als t. t. der Auguralspr., prospectum ad urbem agrumque, Liv.: tabernaculum recte, parum recte, vitio, Cic.: templa ad inaugurandum, Liv. – δ) als jurist. u. publiz. t. t.: pignus (pignera) capere, s. pīgnus.

    2) übtr.: a) eine Tätigkeit, ein Beginnen usw. gleichs. in od. vor die Hand nehmen, α) übh., ein Beginnen usw. nehmen, ergreifen, in Angriff nehmen = vornehmen, anstellen u. dgl., impetum, s. impetus no. II, A, 1 u. B, 2: fugam, die Flucht ergreifen, Caes.: conatus ad erumpendum, Liv.: initium ex alqa re, Quint.: primordia agendi ab alqo, Cic.: finem, Verg. – augurium, Liv.: orgia cum alqo, Verg. – consilium (Entschluß), coniecturam, s. cōnsilium, coniectūra. – β) eine leitende, bes. öffentliche Tätigkeit in die Hand nehmen, antreten, übernehmen, provinciam duram, Ter.: moderamina (navis), Ov. – magistratum, consulatum, Cic.: pontificatum maximum, Suet. – b) eine Gelegenheit usw. gleichs. in Beschlag nehmen, abpassen, ablauern, ersehen, causam, Ter.: occasionem mittendae ad Syphacem legationis, Frontin.: u. bes. tempus (den günstigen Zeitpunkt, den günstigen Augenblick), Liv.: satis scite et commode tempus ad alqm abeundi, Cic. – c) einen Beweis, ein Beispiel woher entnehmen, documentum ex alqo, Cic.: specimen alcis rei ex alqa re, Cic.: exemplum de alqo u. ex alqa re, Ter. u. Cic. – d) eine Eigenschaft, Gesinnung, Gewohnheit usw. sich aneignen, virtutem animo, Plaut.: modum, Plaut.: avi prudentiam, Cic.: patrium animum virtutemque, Cic.: consuetudinem exercitationemque, Cic. – e) eine Pers. nehmen, d.i. α) zu einem Zwecke zuziehen, magistrum ad eam rem improbum, Ter. Andr. 192. – m. Ang. als wen? durch Prädikats-Acc., alqm fatorum comitem, Verg.: alqm consiliis socium, Verg. – β) aus einer Menge nehmen, ausersehen, wählen, virginem Vestalem, Suet.: in locum demortuae (virginis Vestalis) aliam, Suet. – in singulos annos sacerdotem Iovis sortito (durchs Los), Cic. – u. m. Ang. als wen? durch Prädikats-Acc., alqm iudicem, Plaut. u. Liv.: alqm arbitrum, Ter.: alqm flaminem, Liv.: alqam sibi patronam, Ter.

    B) als Feind nehmen, wegnehmen, sich eines Ggstds. bemeistern, etw. in seinen Besitz-, in seine Gewalt bringen, 1) eig.: a) übh.: fures earum rerum, quas ceperunt, signa commutant, Cic.: lubido rei publicae capiundae, Sall.: oppressā captāque re publicā, Cic. – b) im Kriege, im Kampfe nehmen, α) bewegl. Ggstde. u. Ländereien = erbeuten, erobern, magnas praedas, Nep.: iuncta vehicula mille, Liv.: naves, Nep. – pecuniam ex hostibus, Liv.: agros de hostibus, Cic.: signum ex Macedonia, Cic. – signum Carthagine (zu K.), Cic. – β) eine Örtl. u. dgl. nehmen, einnehmen, erobern, oppidum, Sall.: urbem, castra hostium, Cic.: calles, Cic. – moenia scalis, Liv.: oppidum vi, Cato fr.: oppidum vi oppugnando, Vatin. in Cic.

    ep.: Sassula urbs ex Tiburtibus capta, Liv.: post captam Troiam atque deletam, Augustin.: ager Etruscus de Tarquiniensibus quondam captus, Liv. – u. als Zeitbestimmung, post Troiam captam, Vell.: post urbem captam, Eutr.: ab condita urbe Roma ad captam candem urbem, Liv. – γ) Menschen gefangen nehmen, fangen, belli nefarios duces, Cic.: quattuor milia hostium cum multis militaribus signis, Liv.: vivum (lebendig) Thuyn cum uxore et liberis, Nep.: u. (im Bilde) numquam erit... tam captus equester ordo, so unterjocht, so unfrei, Cic. Sest. 52. – servus ex hoste captus, Quint.: capta ex Caria, Ter. – Livium captum Tarenti, Cic. – Partiz. subst., captus, ī, m. = captivus, ī, m., der Gefangene, in Prosa gew. nur im Plur., zB. in captos clementiā uti, Nep.; u. capta, ae, f., die Gefangene, Sen. rhet. – c) Tiere (bes. auf der Jagd, beim Vogelstellen, beim Fischen) erlegen, fangen, einfangen, prolapsorum equitum vacuos equos, Liv.: cervum, Phaedr.: aves, Varr. LL.: murem, Val. Max.: pisces, Cic.: ista fera periculose capta, Sen.: illa quidem pro lepusculis capiebantur, patellae, paterae, Cic.

    2) übtr.: a) übh. jmd. ergreifen, sich jmds. bemächtigen, v. äußern Zuständen, ubi periculum quemque ceperat, ibi resistere, Sall. Iug. 51, 1. – v. innern = befallen, anwandeln, admiratio, metus capit alqm, Liv.: capit alcis animum cura sacrorum, Liv.: nos post reges exactos servitutis oblivio ceperat, Cic.: non prius sum conatus misericordiam commovere quam misericordiā sum ipse captus, Cic. – b) jmd. gleichs. einnehmen, α) übh. physisch od. geistig, Passiv capi, physisch od. geistig eingenommen, gelähmt werden, m. Ang. wodurch? (deutsch woran?) im Abl. (vgl. Fabri Liv. 21, 58, 5), altero oculo capi, auf einem Auge blind werden, Liv.: luminibus capi, erblinden, Liv.: oculis et auribus captus, blind u. taub, Cic.: captus pedibus, Sall. fr. u. pedibus captus, Liv.: membris omnibus captus ac debilis, an a. Gl. gänzlich gelähmt, Cic.: caput captum leto, das vom Tode befallene, todumnachtete Haupt, Verg. – captus mente, geistig umnachtet, verrückt, Cic.: velut captus animi, Tac., od. velut mente captā, Liv., als hätte er den Kopf verloren, wie verrückt: capti et stupentes animi, befangene, Liv. – β) jmds. Willenskraft, jmd. bestricken, überlisten, betrügen, adversarium, Cic.: aures, Cic. – adulescentium animos dolis, Sall.: capi dolo alcis, Nep.: capi errore, Liv. – γ) jmds. Neigung u. Gemüt, jmd. fangen, fesseln, für sich einnehmen, gewinnen, bestechen, verlocken, betören, berücken, ut etiam adversantem ac repugnantem uti imperator fortis ac bonus capere possit, Cic.: quod insit in his aliquid probi, quod capit ignaros, Cic.: capior et scire cupio quomodo etc., lasse mich verlocken, Cic.: captus est, er hat sich fangen lassen (v. einem Verliebten), Ter. – capere alqm suā humanitate, Nep.: u. capi voluptate, Cic.: amore captivae captus, Liv.: captus adulescentis et humanitate et doctrinā, Nep. – δ) vor Gericht u. übh. jmd. überführen (wie αἱρειν τινά τινος), alqm impudicitiai, Plaut. Amph. 821.

    II) empfangend nehmen, fassen, A) im allg.: 1) eig.: a) mit der Hand usw. nehmen, sich geben lassen, empfangen (Ggstz. dare), praemia, Verg.: tantum praemium, Plin. pan.: nitidam praemia (als Belohnung) vaccam, Ov.: essedum aliquod capias suadeo et ad nos quam primum recurras, Cic. – per alqm aut honores aut divitias, Cic. – ex calamitate alcis nomen, Caes.: de re publica nihil praeter gloriam, Cic.: u. poenam de alqo, Liv. – regnum ab alqo, Ov. – So nun bes.: α) als publiz. t. t., pecuniam (pecunias) capere, Geld nehmen, sich geben lassen, sich aneignen, sowohl auf dem Wege der Erpressung als auf dem Wege der Bestechung (v. Magistraten in den Provinzen, die dann de pecuniis repetundis belangt wurden; vgl. Madvig Cic. de fin. 1, 24. p. 532. Dietsch Sall. Iug. 32, 1), Cic. u.a.: contra leges, Cic.: per vim atque iniuriam, Cic.: ob rem iudicandam od. iudicatam, Cic.: captarum pecuniarum ab regibus Illyriorum suspicione infamis, sich habe bestechen lassen von usw., Liv. – β) als jurist. t. t., rechtlich erwerben, an etw. Eigentumsrecht erlangen, oft bei ICt. – bes. als Erbe erwerben, bekommen, erben, ex hereditate nihil, Cic.: qui morte testamentoque capiat quantum omnes heredes, Cic.: abdicatus, ne quid de bonis patris capiat, Quint.: si capiendi ius nullum uxori, Iuven. – absol., capere = erbfähig sein, perzipieren, Valens dig. 49, 14, 42 in. – γ) als t. t. der Geschäftsspr., eine Abgabe, einen Ertrag usw. einnehmen, beziehen, lösen, stipendium iure belli, Caes.: plus fructi (alt = fructus) capies, si etc., Cato: vix auctione totā quinquagensiens, Plaut.: vectigal ex agro, Liv.: quinquagena talenta vectigalis ex castro, Nep.: ex eis praediis talenta argenti bina, Ter.: ex praediis sescenta sestertia, Cic.: u. bes. (im Bilde) fructum u. fructum duplicem ex alqa re, Phaedr. u. Cic.: (im Bilde) utilitates ex amicitia maximas, ernten, Cic. – δ) eine andere Beschaffenheit, Gestalt usw. bekommen, annehmen, duritiem tacto ab aëre, Ov.: faciem aliquam morando, Ov.: vultus priores, Ov. – b) in od. an seinen Körper aufnehmen, α) lebl. Objj., in sich aufnehmen, zu sich nehmen, eindringen lassen, durchlassen, plenos capit alveus amnes, Ov.: fauces cibum et potum capiunt, Cels.: u. v. Pers., cibum, Komik., Sall. u.a.: potionis quantum volet capiat, Cels.: quae gloria est capere multum? Sen. – β) (poet.) leb. Objj.: alter ab undecimo tum me iam ceperat annus, ich war schon ins zwölfte J. getreten, Verg. – u. bes. v. Örtl., jmd. gastlich aufnehmen, donec fessos Aegyptia tellus ceperit, Ov.

    2) übtr.: a) einen äußern od. innern Zustand, eine äußere od. innere Empfindung u. dgl. bekommen, gewinnen, erwerben, schöpfen, ernten, tragen od. ertragen müssen, empfinden, erleiden, erdulden (vgl. Burmann Ov. art. am. 2, 346), somnum capere non posse, Cic.: non partem ullam quietis, Cic.: ex suo propinquo rure hoc commodi, Ter.: aliquid commodi ex ea re, Ter.: aliquid detrimenti (bes. in der publiz. Formel dent operam od. curent od. videant consules, ne quid res publica detrimenti capiat), Cic.: maximam calamitatem, Cic.: inimicitias, Ter.: miseriam omnem (Ggstz. potiri gaudia), Ter.: laborem inanem, Ter.: laborem ex alqo u. ob alqm, Ter.: desiderium ex filio, Cic.: magnum dolorem animo, Cic.: dolorem od. dolorem magnum ex alqa re, Cic.: gaudium ex civibus victis, Liv.: animi laetitiam memoriā alcis rei, Cic.: summam laetitiam ex reditu alcis, Cic.: veram laudem, Ter.: u. maximam laudem ex alqa re, Cic.: gloriam egregiam ex hoste, Liv. – maximam gloriam ob alqd, Cic.: voluptatem non mediocrem animo, quod etc., Cic. – voluptatem malis alienis, Cic.: voluptatem ex alqa re, Plaut. – b) jmd. bekommen zu usw., m. dopp. Acc., inimicos omnes homines, Ter. Andr. 695.

    B) prägn., räumlich etwas fassen, d.i. für etwas Raum haben od. bieten, etw. in sich fassen od. begreifen, enthalten, 1) eig., v. räuml. Ggstdn., tot domus locupletissimas istius domus una capiet? Cic.: armarium, quod non legendos, sed lectitandos libros capit, Plin. ep.: lapis excisus sic, ut pedes capiat, Cels.: portus ingentem vim navium capit, Liv.: populi, quos dives Achaia cepit, Ov.: aptius hae capiant vadimonia garrula cerae, Ov. – mit einer Negation, non (vix u. dgl.) capere, nicht (kaum) fassen (können), nicht Raum genug haben für usw. = zu klein sein für usw., aedes nostrae vix capient, Ter.: pons fugientes non capiebat, Curt.: unā domo capi non possunt, Cic.: nec iam se capit unda, faßt (hält) sich nicht mehr in sich, Verg.: u. im Bilde, capere eius amentiam civitas, Italia, provinciae, regna non poterant, hatten nicht Raum genug für seinen Wahnsinn, d.i. konnten ihn nicht befriedigen, Cic.: nec te Troia capit, ist für dich zu klein, Verg.: ebenso orbis te non caperet, Curt.; vgl. Mützell Curt. 3, 4 (11), 12. p. 62.

    2) übtr.: a) übh., etw. zu tun od. zu ertragen nicht zu groß finden, d.i. zu etwas (körperlich od. geistig) tüchtig-, fähig-, reif sein, etw. zulassen, vertragen, gestatten, nicht ausschließen, quicquid mortalitas capere poterat (was der Menschheit möglich war), explevimus, Curt.: summo, quantum capit aetas illa, labore, Quint.: capere id rerum naturam, Quint.: contio capit omnem vim orationis, Cic. de or. 2, 334: si aliquam superlationem res capit, Arnob. 1, 51. – u. mit der Negation, concupiscis quae non capis, was für dich zu groß ist, Curt.: iram non capit ipsa suam Procne, ist ihres Zorns nicht mächtig, Ov.: aetates nondum rhetorem capientes, noch nicht reif für usw., Quint.: rimam fissuramque non capit cedrus, Plin. – dah. (= ενδέχεται) es ist zulässig, es geht an, es ist möglich, m. folg. Infin., Eccl. (s. Rönsch Itala p. 351). – b) geistig in sich aufnehmen, α) mit dem Gefühl = die Größe od. hohe Bedeutung von etw. fühlen, gew. mit einer Negation, non capiunt angustiae pectoris tui, non recipit levitas ista... tantam personam, Cic.: nullam esse gratiam tantam, quam non capere animus meus posset, Cic.: v. Pers., vix spes ipse suas animo capit, fühlt kaum im Herzen die Größe dessen, was er hofft, Ov. – β) mit dem Verstande = etw. in seiner Totalität fassen od. auffafsen, in seinem ganzen Umfange verstehen, sich eine richtige Vorstellung von etw. machen (während intellegere = geistig durchdringen, s. Spalding Quint. 11, 1, 45), mens nostra intelligentiaque capit, quae sit et beata natura et aeterna, Cic.: quod mentes eorum capere possent, Liv. – v. Pers., ne iudex eam orationem vel intellegere vel capere possit, Quint.: u. quem (senatum) qui ex regibus constare dixit, unus veram speciem Romani senatus cepit, Liv.: quantum capio, soviel ich verstehe, Augustin. serm. 311, 2. – / Archaist. Form capso = cepero, Plaut. Bacch. 712: capsis = ceperis, Cic. or. 154 (wo falsch erklärt): capsit = ceperit, Plaut. Pseud. 1022. Acc. tr. 454 (vgl. Paul. ex Fest. 57, 15): capsimus = ceperimus, Plaut. rud. 304: cepet = cepit, Column. rostr. Duil. a. 167 a. Chr. im Corp. inscr. Lat. 3, 1420322: Imperf. capebat, Commodian. apol. 120.

    lateinisch-deutsches > capio [1]

См. также в других словарях:

  • Leute — 1. A de richa Lüta werd ma nüd rüdig1. – Sutermeister, 143; Tobler, 371. In Appenzell: Von den reichen Leuten bekommt man nicht leere Hände. (Tobler.) 2. Albern Leut dienen nicht in die Welt. – Petri, II, 4. 3. Alberne Lüe sind ock Lüe. (Hannover …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

  • Unglück — 1. Allein vnglück vnd armut ist vor den Neidhard gut. – Gruter, III, 4; Lehmann, II, 33, 21; Simrock, 7478. 2. Alles Vnglück fahet sich in Gottes namen an (in nomine Domini). – Gruter, III, 4; Henisch, 1697, 30; Petri, II, 8; Blum, 2; Eiselein,… …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

  • Coram publico — Lateinische Phrasen   A B C D E F G H I L M N O P …   Deutsch Wikipedia

  • Liste lateinischer Phrasen/C — Lateinische Phrasen   A B C D E F G H I L M N O P Q R S T U V Inhaltsverzeichnis 1 …   Deutsch Wikipedia

  • Leid (Subst.) — 1. Alleyn leyd ist on neid. – Franck, I, 107a; Gruter, I, 3. 2. Auf Leid folgt Freud. – Eiselein, 418; Schlechta, 452; Braun, I, 2218. Mhd.: Einem leide volget dicke liep. (Krone.) – Man seit, daz man von leide niht verderbe. (Von Turne.)… …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

  • Ungemach — 1. An ausgestanden (überwunden) Ungemach ist zu denken leichte Sach . Lat.: Quod fuit durum pate, meminisse dulce est. (Seybold, 506.) 2. Bei fremdem Ungemach trocknet bald der Thränenbach. Lat.: Cito arescit lachryma, praesertim in alienis malis …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

  • LYDE — Antimachi poetae ux. quam egregie animo charam habuit, quae cum Mortua esset, ille elegiam, quâ maerorem solaretur, sibi fecit, nomine Lyden, ubi enumeratis heroicis calamitatibus, et infortuniis malis alienis aegritudinem sibi minuit. Huius… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • POMA — in genere dicuntur omnes fructus, qui ex arbore esui apti proveniunt, sive molles, sive duri: Pomorumque appellatione nuces et ficus et uvae duracinae et purgpureae, et quae eiusdem generis sunt, quas non vini causâ habemus, continentur, l. 205.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PROTEUS — Deus marinus, Neptuni et Phoenices fil. teste Tzetze hist. 44. Chil. 2. qui in Pharo Alexandriae habitavit, Toronenque ex Aegypto in Phlegram Pallenes profectus uxorem duxit, ex qua filios suscepit Tmylum ac Telegonum, de quibus Eurip. in Hecuba …   Hofmann J. Lexicon universale

  • esjouir — s Esjouir, Dare se iucunditati, Gaudere, Exhilarare se, Hilarescere, Exhilarescere, Laetitia se afficere, Triumphare. S esjouir de quelque chose, Laetitiam ex re aliqua capere. S esjouir à par soy, Gaudere in sinu. S esjouir du bien et prosperité …   Thresor de la langue françoyse

  • Land — 1. Alle Lande seyn dess Weysen Vatterland. – Lehmann, II, 26, 4; Simrock, 6161; Körte, 3674; Braun, II, 2141; Masson, 351. Als man Sokrates fragte, was für ein Landsmann er sei, antwortete er: ein Weltbürger. Poln.: Tam dom, gdzie dobrze. – W… …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»