Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

pecunia

  • 1 pecunia

    pecūnia, ae, f. (v. pecus, weil der Reichtum der Alten in Vieh bestand), I) das (zeitliche) Vermögen, pec. aliena, Cic.: ampla atque praeclara, Cic.: magna, maxima, Cic.: pecuniae magnitudo, Cic.: pecuniam facere, V. erwerben, Cic.: u. so ex nummis pecuniam maximam facere, Cic.: magnam pecuniam secum portare (mitbringen), Nep.: cum magna pecunia venire, Nep.: magna pecunia alci relicta est (erblich hinterlassen), Cic.: in pecore tum consistebat pecunia pastoribus, Varro LL.: in alienam pecuniam tam amplam atque praeclaram nullo iure invasit, Cic. – II) insbes., das Geld, die Geldmasse, Geldsumme, Plur. Gelder, Geldmengen, Geldsummen, a) übh.: pec. aerea, argentea, aurea, Augustin. de civ. dei 4, 21 u. 28: non adesa iam, sed abundans etiam pec., Cic.: pec. amplior, Auct. b. Alex.: captiva (erbeutetes), Liv.: cruenta, Blutgeld, Cic. u. Val. Max.: fenebris, Suet.: grandis, Cic.: immanis, infinita, ingens, Cic.: innumerabilis, Cic.: multaticia, Liv.: numerata od. praesens, bares Geld, Cic.: pecunia parvula, Cic.: pec. publica, Staatseinkünfte, Staatskasse, Cic., Kriegskasse, Caes.: pec. reliqua, der Rest des G., Cic.: pec. venditorum hominum, Erlös aus usw., Eutr.: pec. ludiaria, Spielgeld, Inscr. – pecuniae extraordinariae, Cic.: familiares, das Privatvermögen, Tac.: magnae, Cic.: multae, Cic.: tantae et tam infinitae pecuniae, Cic. – cupidus pecuniae, Cic.: inops pecuniae, Val. Max. – tanta pecuniae accessio, Nep.: cupiditas pecuniae, Nep.: dissipatio pecuniae publicae, Cic.: effusiones pecuniarum, Cic.: pecuniae reditus, Geldeinkünfte, Nep.: summa pecuniae, Liv.: incredibilis pecuniae summa, Curt.: pecuniae quinquaginta talenta, Nep.: pecuniae usura, Cic.: pecuniae usus, Nep. – abiurare in iure pecuniam, Plaut.: accipere pecuniam, übh. »Geld empfangen« u. »Geld nehmen, sich bestechen lassen«, Cic.: ob innocentes condemnandos pecunias accipere, Iustin.: accipere pecuniam numeratam ab alqo, Nep.: accipere pecuniam fenore (gegen Zinsen), Liv.: accipere (erheben) ex aerario pecuniam alcis nomine, Cic.: aedificatur pecuniā publicā classis centum navium, Nep.: amittere pecuniam grandem, Cic.: attribuere (anweisen) pecuniam publicam ex vectigalibus populi Romani ad emendum frumentum, Cic.: auferre pecuniam ab alqo, Cic.: augere summam pecuniae, zum Gebot zulegen, Liv.: avertere pecuniam domum, unterschlagen, Cic.: capere (nehmen, sich zueignen) pecunias, pecunias magnas hoc nomine, Cic.: capere (sich geben lassen) aperte pecunias ob rem iudicandam, Cic.: cogere pecuniam, pecunias u. dgl., s. cōgono. I, 1, c (Bd. 1. S. 1246): coacervare pecuniam, pecunias, Cic.: pecunias levioribus usuris mutuatum graviore fenore collocare, Suet.: in ea provincia magnas pecunias collocatas habere (angelegt haben), Cic.: conciliare (sich erwerben) pecuniam, Cic.: conferre pecuniam, pecunias, zusammenschießen, Nep., pecuniam simul cum ceteris, Nep., alci pecuniam ad statuam, Cic.: conficere pecuniam, s. cōn-ficiono. I, 2, a (Bd. 1. S. 1444): flare et conflare pecuniam, Münzen und Geld (sich) machen, Cic.: chirographis venalibus innumerabilem pecuniam congerere in illam domum, Cic.: conicere (stecken, verwenden) tantam pecuniam in praeclara illa propylaea, Cic.: consumptam esse omnen istam pecuniam in statuis, Cic.: corripere (an sich reißen, in Beschlag nehmen) pecuniam innumerabilem, Cic., pecunias, Cic.: corrogare pecuniam ad necessarios sumptus, Caes.: corrumpere alqm pecuniā, Nep.: curare pecuniam, s. cūrono. II, 3, b (Bd. 1. S. 1837 oben): dare pecuniam ad alqd, Nep.: eam pecuniam datam esse statuarum nomine, Cic.: dare pro pecunia aliquid, quod est tantumdem, Ps. Quint. decl.: debere (alci) pecuniam, s. dēbeono. I: celeriter pecunia deesse coepit, Nep.: deponere pecuniam apud alqm, Cic., ad Phacum (in Phakus), Liv., in Cilicia apud Solos in delubro, Cic.: devorare (durch die Gurgel jagen, verprassen) pecuniam, omnem pecuniam publicam, Cic.: dilapidare (verschwenden) pecuniam, Ps. Cic. ep. ad Octav. § 3 u. ICt.: dispensare pecuniam, die Kriegskasse verwalten, Kriegszahlmeister sein, Nep.: dissipare frustra pecuniam ex aerario acceptam, Cic.: dissipare atque effundere pecuniam publicam, Cic.: dissolvere pecuniam, Cic.: dissolvere alci pecuniam pro alqa re, etw. mit Geld ablösen, Caes.: donare pecuniae quinquaginta talenta civibus suis, Nep.: donari magnā pecuniā, Nep.: eripere ab alqo pecuniam grandem, Cic.: erogare (anweisen, auszahlen) ex aerario pecuniam publicam, Cic.: erogare quaestoribus pecuniam in classem, Cic., multas pecunias in operum locationes, Cic.: unde in eos sumptus pecunia erogaretur, Liv.: exhaurire omnem pecuniam ex aerario, Cic.: exigere pecuniam, pecunias, Cic., pecunias raptim, Liv.: facere (sich machen, erwerben) magnas pecunias ex metallis, Nep.: fenerare pecuniam, s. fēnero: fenerari pecuniam, pecunias, Cic.: fenori dare alci pecunias, Cic.: pecunias alci ferre acceptas, gutschreiben, Cic.: pecunias alci ferre expensas, in Rechnung bringen, als mir schuldig eintragen, Cic.: pecunias alci sine fenore expensas ferre, vorschießen, Liv.: pecuniā fidere, Nep.: pecuniam habere, non habere, Cic.: pecuniam tantam habere, ut etc., Cic.: imperare civitatibus pecuniam classis nomine, Cic.: imperare civitatibus tyrannisque magnas pecunias, Caes.: imperare iis ampliorem pecuniam, Auct. b. Alex.: imperare pecuniam, Cic.: indigere pecuniae, Cic., pecuniā, Nep.: pecunia publica largitione magistratuum quotannis interit (geht Null für Null auf), Nep.: legare alci pecuniam, Cic., alci testamento pecuniam, Ps. Quint. decl., alci testamento grandem pecuniam, Cic.: locupletare pecuniā totam Africam, Nep.: mercari praesenti pecuniā, Plaut.: multari pecuniā, Nep.: mutuari pecuniam, Ps. Quint. decl., pecunias, Cic., pecunias levioribus usuris, Suet.: pecunias mutuas sumere, Cic., ab alqo, Caes.: pecuniam mutuam sumere ab alqo, Cic.: insequentis anni pecuniam mutuam praecipere, als Anleihe vorausnehmen, Caes.: pecuniam dare mutuam, Cic.: quaerere pecunias mutuas fenore, Liv.: numerare alci pecuniam, Cic.: nescire pecuniam, das G. nicht kennen, Solin.: pecuniam occupare grandi fenore, Cic., graviore fenore, Suet.: parare (anschaffen) pecuniā alqd (zB. equos, vasa pretiosa), Cic.: parĕre (erwerben) pecuniam in operis artificum scaenicorum, Gell.: pecunia non modo non contra leges, sed legibus (gesetzlich) parta, Cic.: pendĕre pecuniam, s. pendono. I, B, 1: perdere pecuniam, Gell.: tantam pecuniam populi Romani tam brevi tempore perire potuisse, Cic.: permutare (in Wechsel umsetzen) pecuniam, Cic.: perscribere pecuniam, s. per-scrībo: persolvere alci pecuniam ab alqo, Cic.: petere pecuniam ab alqo, Cic.: polliceri alci pecuniam, Cic.: ponere (niederlegen) pecuniam apud alqm, Cic.: promere pecuniam ex aerario contra legem, Liv.: profundere pecuniam, Cic., tantam pecuniam, Plin. pan.: pecunia publica, quae ex metallis redibat, Nep.: redigere pecuniam ex etc. od. in etc., s. redigono. II, A: redigere omnia in pecuniam, zu G. machen, Ps. Quint. decl.: referre (buchen, verrechnen) pecunias acceptas u. dgl., s. re-ferono. II, 2: repetere pecunias statuarum nomine, der Bildsäulen halber wegen Erpressung klagen, Cic.: reponere pecuniam in aerario, Nep.: repraesentare pecuniam ab alqo, durch Anweisung an jmd. bar zahlen, Cic.: retribuere populo pecuniam pro Siculo frumento acceptam, Liv.: seponere captivam pecuniam in aedificationem templi, Liv.: solvere pecuniam, s. solvono. I, B, 1, a, α: sublevare pecuniā alcis fugam, Nep.: subministrare alci pecuniam, Cic.: sumere pecuniam alcis fide (auf jmds. Kredit) ab alqo, Cic.: ut pecunia superesset, quae in aerario reponeretur, Nep.: suppeditare alci pecuniam, Nep.: transferre omnem pecuniam Athenas, Nep.: cum privatis non potuerat transigi minore pecuniā, Cic.: venire (gelangen) paucis annis ad magnas pecunias, Cic. – b) in spät. Kaiserzt. = nummus, die Münze, das Geldstück, Geldmünze, vitiare pecunias, Eutr. 9, 14. – bes. die Kupfermünze, scaenicis numquam aurum, numquam argentum, vix pecuniam donavit, Lampr. Alex. Sev. 33. § 3. – c) personif., dea Pecunia, Arnob. 4, 9. Augustin. de civ. dei 4, 21: als Beiname Jupiters, ibid. 7, 11. – / Archaist. pequnia oft in Inschr., zB. Corp. inscr. Lat. 1, 577 colum. 3, 13; 1, 604 u. ö.

    lateinisch-deutsches > pecunia

  • 2 pecunia

    pecūnia, ae, f. (v. pecus, weil der Reichtum der Alten in Vieh bestand), I) das (zeitliche) Vermögen, pec. aliena, Cic.: ampla atque praeclara, Cic.: magna, maxima, Cic.: pecuniae magnitudo, Cic.: pecuniam facere, V. erwerben, Cic.: u. so ex nummis pecuniam maximam facere, Cic.: magnam pecuniam secum portare (mitbringen), Nep.: cum magna pecunia venire, Nep.: magna pecunia alci relicta est (erblich hinterlassen), Cic.: in pecore tum consistebat pecunia pastoribus, Varro LL.: in alienam pecuniam tam amplam atque praeclaram nullo iure invasit, Cic. – II) insbes., das Geld, die Geldmasse, Geldsumme, Plur. Gelder, Geldmengen, Geldsummen, a) übh.: pec. aerea, argentea, aurea, Augustin. de civ. dei 4, 21 u. 28: non adesa iam, sed abundans etiam pec., Cic.: pec. amplior, Auct. b. Alex.: captiva (erbeutetes), Liv.: cruenta, Blutgeld, Cic. u. Val. Max.: fenebris, Suet.: grandis, Cic.: immanis, infinita, ingens, Cic.: innumerabilis, Cic.: multaticia, Liv.: numerata od. praesens, bares Geld, Cic.: pecunia parvula, Cic.: pec. publica, Staatseinkünfte, Staatskasse, Cic., Kriegskasse, Caes.: pec. reliqua, der Rest des G., Cic.: pec. venditorum hominum, Erlös aus usw., Eutr.: pec. ludiaria, Spielgeld, Inscr. – pecuniae extraordinariae, Cic.: familiares, das Privatvermögen, Tac.: magnae, Cic.: multae, Cic.: tantae et tam infini-
    ————
    tae pecuniae, Cic. – cupidus pecuniae, Cic.: inops pecuniae, Val. Max. – tanta pecuniae accessio, Nep.: cupiditas pecuniae, Nep.: dissipatio pecuniae publicae, Cic.: effusiones pecuniarum, Cic.: pecuniae reditus, Geldeinkünfte, Nep.: summa pecuniae, Liv.: incredibilis pecuniae summa, Curt.: pecuniae quinquaginta talenta, Nep.: pecuniae usura, Cic.: pecuniae usus, Nep. – abiurare in iure pecuniam, Plaut.: accipere pecuniam, übh. »Geld empfangen« u. »Geld nehmen, sich bestechen lassen«, Cic.: ob innocentes condemnandos pecunias accipere, Iustin.: accipere pecuniam numeratam ab alqo, Nep.: accipere pecuniam fenore (gegen Zinsen), Liv.: accipere (erheben) ex aerario pecuniam alcis nomine, Cic.: aedificatur pecuniā publicā classis centum navium, Nep.: amittere pecuniam grandem, Cic.: attribuere (anweisen) pecuniam publicam ex vectigalibus populi Romani ad emendum frumentum, Cic.: auferre pecuniam ab alqo, Cic.: augere summam pecuniae, zum Gebot zulegen, Liv.: avertere pecuniam domum, unterschlagen, Cic.: capere (nehmen, sich zueignen) pecunias, pecunias magnas hoc nomine, Cic.: capere (sich geben lassen) aperte pecunias ob rem iudicandam, Cic.: cogere pecuniam, pecunias u. dgl., s. cogo no. I, 1, c (Bd. 1. S. 1246): coacervare pecuniam, pecunias, Cic.: pecunias levioribus usuris mutuatum graviore fenore collocare, Suet.: in ea provincia magnas pecunias collocatas ha-
    ————
    bere (angelegt haben), Cic.: conciliare (sich erwerben) pecuniam, Cic.: conferre pecuniam, pecunias, zusammenschießen, Nep., pecuniam simul cum ceteris, Nep., alci pecuniam ad statuam, Cic.: conficere pecuniam, s. conficio no. I, 2, a (Bd. 1. S. 1444): flare et conflare pecuniam, Münzen und Geld (sich) machen, Cic.: chirographis venalibus innumerabilem pecuniam congerere in illam domum, Cic.: conicere (stecken, verwenden) tantam pecuniam in praeclara illa propylaea, Cic.: consumptam esse omnen istam pecuniam in statuis, Cic.: corripere (an sich reißen, in Beschlag nehmen) pecuniam innumerabilem, Cic., pecunias, Cic.: corrogare pecuniam ad necessarios sumptus, Caes.: corrumpere alqm pecuniā, Nep.: curare pecuniam, s. curo no. II, 3, b (Bd. 1. S. 1837 oben): dare pecuniam ad alqd, Nep.: eam pecuniam datam esse statuarum nomine, Cic.: dare pro pecunia aliquid, quod est tantumdem, Ps. Quint. decl.: debere (alci) pecuniam, s. debeo no. I: celeriter pecunia deesse coepit, Nep.: deponere pecuniam apud alqm, Cic., ad Phacum (in Phakus), Liv., in Cilicia apud Solos in delubro, Cic.: devorare (durch die Gurgel jagen, verprassen) pecuniam, omnem pecuniam publicam, Cic.: dilapidare (verschwenden) pecuniam, Ps. Cic. ep. ad Octav. § 3 u. ICt.: dispensare pecuniam, die Kriegskasse verwalten, Kriegszahlmeister sein, Nep.: dissipare frustra pecuniam ex aerario acceptam, Cic.: dis-
    ————
    sipare atque effundere pecuniam publicam, Cic.: dissolvere pecuniam, Cic.: dissolvere alci pecuniam pro alqa re, etw. mit Geld ablösen, Caes.: donare pecuniae quinquaginta talenta civibus suis, Nep.: donari magnā pecuniā, Nep.: eripere ab alqo pecuniam grandem, Cic.: erogare (anweisen, auszahlen) ex aerario pecuniam publicam, Cic.: erogare quaestoribus pecuniam in classem, Cic., multas pecunias in operum locationes, Cic.: unde in eos sumptus pecunia erogaretur, Liv.: exhaurire omnem pecuniam ex aerario, Cic.: exigere pecuniam, pecunias, Cic., pecunias raptim, Liv.: facere (sich machen, erwerben) magnas pecunias ex metallis, Nep.: fenerare pecuniam, s. fenero: fenerari pecuniam, pecunias, Cic.: fenori dare alci pecunias, Cic.: pecunias alci ferre acceptas, gutschreiben, Cic.: pecunias alci ferre expensas, in Rechnung bringen, als mir schuldig eintragen, Cic.: pecunias alci sine fenore expensas ferre, vorschießen, Liv.: pecuniā fidere, Nep.: pecuniam habere, non habere, Cic.: pecuniam tantam habere, ut etc., Cic.: imperare civitatibus pecuniam classis nomine, Cic.: imperare civitatibus tyrannisque magnas pecunias, Caes.: imperare iis ampliorem pecuniam, Auct. b. Alex.: imperare pecuniam, Cic.: indigere pecuniae, Cic., pecuniā, Nep.: pecunia publica largitione magistratuum quotannis interit (geht Null für Null auf), Nep.: legare alci pecuniam, Cic., alci testamento pecuniam, Ps.
    ————
    Quint. decl., alci testamento grandem pecuniam, Cic.: locupletare pecuniā totam Africam, Nep.: mercari praesenti pecuniā, Plaut.: multari pecuniā, Nep.: mutuari pecuniam, Ps. Quint. decl., pecunias, Cic., pecunias levioribus usuris, Suet.: pecunias mutuas sumere, Cic., ab alqo, Caes.: pecuniam mutuam sumere ab alqo, Cic.: insequentis anni pecuniam mutuam praecipere, als Anleihe vorausnehmen, Caes.: pecuniam dare mutuam, Cic.: quaerere pecunias mutuas fenore, Liv.: numerare alci pecuniam, Cic.: nescire pecuniam, das G. nicht kennen, Solin.: pecuniam occupare grandi fenore, Cic., graviore fenore, Suet.: parare (anschaffen) pecuniā alqd (zB. equos, vasa pretiosa), Cic.: parĕre (erwerben) pecuniam in operis artificum scaenicorum, Gell.: pecunia non modo non contra leges, sed legibus (gesetzlich) parta, Cic.: pendĕre pecuniam, s. pendo no. I, B, 1: perdere pecuniam, Gell.: tantam pecuniam populi Romani tam brevi tempore perire potuisse, Cic.: permutare (in Wechsel umsetzen) pecuniam, Cic.: perscribere pecuniam, s. perscribo: persolvere alci pecuniam ab alqo, Cic.: petere pecuniam ab alqo, Cic.: polliceri alci pecuniam, Cic.: ponere (niederlegen) pecuniam apud alqm, Cic.: promere pecuniam ex aerario contra legem, Liv.: profundere pecuniam, Cic., tantam pecuniam, Plin. pan.: pecunia publica, quae ex metallis redibat, Nep.: redigere pecuniam ex etc. od. in etc., s. redigo no. II, A: redi-
    ————
    gere omnia in pecuniam, zu G. machen, Ps. Quint. decl.: referre (buchen, verrechnen) pecunias acceptas u. dgl., s. refero no. II, 2: repetere pecunias statuarum nomine, der Bildsäulen halber wegen Erpressung klagen, Cic.: reponere pecuniam in aerario, Nep.: repraesentare pecuniam ab alqo, durch Anweisung an jmd. bar zahlen, Cic.: retribuere populo pecuniam pro Siculo frumento acceptam, Liv.: seponere captivam pecuniam in aedificationem templi, Liv.: solvere pecuniam, s. solvo no. I, B, 1, a, α: sublevare pecuniā alcis fugam, Nep.: subministrare alci pecuniam, Cic.: sumere pecuniam alcis fide (auf jmds. Kredit) ab alqo, Cic.: ut pecunia superesset, quae in aerario reponeretur, Nep.: suppeditare alci pecuniam, Nep.: transferre omnem pecuniam Athenas, Nep.: cum privatis non potuerat transigi minore pecuniā, Cic.: venire (gelangen) paucis annis ad magnas pecunias, Cic. – b) in spät. Kaiserzt. = nummus, die Münze, das Geldstück, Geldmünze, vitiare pecunias, Eutr. 9, 14. – bes. die Kupfermünze, scaenicis numquam aurum, numquam argentum, vix pecuniam donavit, Lampr. Alex. Sev. 33. § 3. – c) personif., dea Pecunia, Arnob. 4, 9. Augustin. de civ. dei 4, 21: als Beiname Jupiters, ibid. 7, 11. – ⇒ Archaist. pequnia oft in Inschr., zB. Corp. inscr. Lat. 1, 577 colum. 3, 13; 1, 604 u. ö.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > pecunia

  • 3 pecunia

    pĕcūnĭa, ae (on the oldest inscrr., also written PEQVNIA, as PEQVDES, PEQVLIVM), f. [pecus, because the wealth of the ancients consisted in cattle:

    pecus, a quo pecunia universa, quod in pecore pecunia tum consistebat pastoribus,

    Varr. L. L. 5, § 95 Müll.; cf. Fest. s. v. peculatus, p. 212 and 213 Müll.], property, riches, wealth (cf.: divitiae, res, bona, etc.).
    I.
    In gen.:

    pecunia sacrificium fieri dicebatur, cum frugum fructuumque causā mola pura offerebatur in sacrificio, quia omnis res familiaris, quam nunc pecuniam dicimus, ex his rebus constaret,

    Fest. p. 244 and 245 Müll.: SI FVRIOSVS EST AGNATORVM GENTILIVMQVE IN EO PECVNIAQVE EIVS POTESTAS ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Cic. Inv. 2, 50, 148; ib. ap. Ulp. Fragm. tit. 11, § 14: QVI CORONAM PARIT IPSE PECVNIAVE EIVS VIRTVTIS ERGO DVITOR EI, Fragm. XII. Tab. ap. Plin. 21, 3, 5, § 7:

    pecuniam facere,

    to accumulate property, Cic. Div. 1, 49, 111:

    in alienam pecuniam invadere,

    id. Rosc. Am. 2, 6:

    ut pecunia fortunisque nostris contentus sit,

    id. ib. 3, 7:

    familiae aliquot cum mapalibus pecoribusque suis (ea pecunia illis est), etc.,

    Liv. 29, 31.—
    II.
    In partic., money (syn.:

    argentum, nummus): qui dabant olim pecuniam, non adnumerabant eam, sed appendebant,

    Gai. Inst. 1, 122:

    praesenti pecuniā mercari aliquid,

    Plaut. Capt. 2, 2, 8:

    omnia vaenibunt praesenti pecuniā,

    id. Men. 5, 9, 97:

    pecunia numerata,

    Cic. Top. 13, 53:

    pecunia publica ex aerario erogata,

    id. Verr. 2, 3, 71, § 165:

    certa,

    a specified sum, id. Rosc. Com. 5, 14:

    potestas pecuniae conficiendae,

    id. Agr. 2, 13, 33:

    permagnam ex illā re pecuniam confici posse,

    id. Verr. 1, 52, 138:

    pecuniam cogere a civitatibus,

    id. ib. 2, 3, 73, §

    171: pecuniam numerare alicui ab aerario,

    id. ib. 2, 3, 76, §

    177: pecuniam publicam domum suam convertere,

    id. ib. 2, 3, 76, §

    176: pecunias civitatibus distribuere... avertere atque auferre,

    id. ib. 2, 3, 73, §

    171: devorare pecuniam publicam,

    id. ib. 2, 3, 76, §

    177: pecuniam alicui dissolvere,

    id. ib. 2, 3, 77, §

    180: solvere alicui,

    id. Att. 5, 21, 10:

    pecunias conferre ad statuas,

    id. Verr. 2, 3, 77, § 180: alicui conferre in usum ejus, id. Fl. 23, 55:

    transferre in quaestum et fenerationem,

    id. ib. 23, 56:

    deferre alicui,

    id. ib. 23, 55:

    credita nobis,

    id. ib.:

    gravi fenore occupare,

    id. ib. 25, 59:

    collocatam habere,

    id. Imp. Pomp. 7, 18:

    ex aerario exhaurire, ex vectigalibus redigere,

    id. Agr. 2, 36, 88:

    exige pecuniam a civitatibus,

    id. Verr. 2, 3, 87, § 202:

    ab sociis maximam pecuniam auferre,

    id. ib. 2, 3, 96, §

    224: plura mala nobis exhibet quam aliud quidquam,

    Sen. Tranq. 8, 1:

    majore tormento possidetur quam quaeritur,

    id. Ep. 19, 6, 16:

    et pecuniae obediunt omnia,

    Vulg. Eccl. 10, 19.—So in plur.:

    pecunias exigere, capere, imperare,

    Cic. Pis. 16, 38:

    pecunias auferre ab aliquo,

    id. Verr. 2, 3, 76, § 175:

    pecunias sumere mutuas,

    id. ib. 2, 1, 10, § 28;

    2, 2, 70, § 170: mutuas pecunias faenore quaerens,

    Liv. 35, 49, 11; Suet. Galb. 9; cf. Zumpt ad Cic. Verr. 1, p. 70:

    DIES PECVNIAE,

    the day of payment, Inscr. Grut. 207, 3.—Hence,
    2.
    (Late Lat.) Copper coins:

    scenicis numquam aurum, numquam argentum, vix pecuniam donavit,

    Lampr. Alex. Sev. 33, § 3.—
    3.
    Personified:

    Pecunia,

    the goddess of gain, Arn. 4, 132; cf. Juv. 1, 113.—Also, an epithet of Jupiter, Aug. Civ. Dei, 7, 11; cf. id. ib. 4, 21; cf. also Hor. Ep. 1, 6, 37.

    Lewis & Short latin dictionary > pecunia

  • 4 pecūnia

        pecūnia ae, f    [pecu], property, riches, wealth: pecuniam facere, accumulate: ut pecuniā fortunis<*> que nostris contentus sit: ea (i. e. pecora) pecunia illis est, L.— Money: Pecuniam neglegere, T.: publica: certa, a specified sum: pecuniam cogere a civitatibus: credita nobis: pecunias conferre ad statuas: gravi faenore occupare: conlocatam habere: dare mutuam: exige pecuniam a civitatibus: funesta, Iu.: pecuniarum repetundarum reus, of embezzlement, S.: mutuas pecunias faenore quaerens, L.: Et genus et formam regina pecunia donat, i. e. supplies all defects, H.
    * * *
    money; property

    Latin-English dictionary > pecūnia

  • 5 pecunia

    pecunia pecunia, ae f деньги

    Латинско-русский словарь > pecunia

  • 6 pecunia

    pecūnia, ae f. [ pecu ]
    1) имущество, состояние, собственность
    2) деньги (magna p. Nep; redigere omnia in pecuniam Q)
    p. praesens Pl, C (numerata C) — наличные деньги
    p. alicujus rei Cato, Dig — выручка от продажи чего-л.
    pecunias capere (accipere) C etc. — принимать деньги, но тж. брать взятку
    pedibus p. compensatur погов. Cato ap. C — деньги окупаются хождением, т. е. низкая цена на отдалённые земельные участки уравновешивается их дальностью
    3) в императ. эпоху монета ( vitiare pecunias Eutr); медная монета (numquam aurum, numquam argentum, vix pecuniam donare Lampr)

    Латинско-русский словарь > pecunia

  • 7 pecunia

    [st1]1 [-] pecunĭa, ae, f.: - [abcl][b]a - avoir en bétail. - [abcl]b - fortune, richesses, biens. - [abcl]c - monnaie, argent, somme d'argent.[/b]    - in alienam pecuniam nullo jure invasit, Cic. Rosc. Am. 2.6: il s'est jeté sans aucun droit sur le bien d'autrui.    - pecunia publica: l'argent du Trésor, le Trésor public.    - praesens (numerata) pecunia: argent comptant.    - pecuniam transferre in quaestum, Cic. Fl. 23, 56: tirer un revenu de son argent.    - pecuniam conferre ad: contribuer pour.    - dies pecuniae: jour d'échéance.    - pecunias coacervare: thésauriser.    - redigere pecuniam ex rebus venditis: vendre pour faire de l'argent.    - ab aliquo pecuniam cogere: tirer de l'argent de qqn.    - saevitiae captarumque pecuniarum reus, Tac. An. 3, 67: coupable de violences et d'exactions. [st1]2 [-] Pecunĭa, ae, f.: Pécunia (déesse de l'argent).
    * * *
    [st1]1 [-] pecunĭa, ae, f.: - [abcl][b]a - avoir en bétail. - [abcl]b - fortune, richesses, biens. - [abcl]c - monnaie, argent, somme d'argent.[/b]    - in alienam pecuniam nullo jure invasit, Cic. Rosc. Am. 2.6: il s'est jeté sans aucun droit sur le bien d'autrui.    - pecunia publica: l'argent du Trésor, le Trésor public.    - praesens (numerata) pecunia: argent comptant.    - pecuniam transferre in quaestum, Cic. Fl. 23, 56: tirer un revenu de son argent.    - pecuniam conferre ad: contribuer pour.    - dies pecuniae: jour d'échéance.    - pecunias coacervare: thésauriser.    - redigere pecuniam ex rebus venditis: vendre pour faire de l'argent.    - ab aliquo pecuniam cogere: tirer de l'argent de qqn.    - saevitiae captarumque pecuniarum reus, Tac. An. 3, 67: coupable de violences et d'exactions. [st1]2 [-] Pecunĭa, ae, f.: Pécunia (déesse de l'argent).
    * * *
        Pecunia, huius pecuniae, Argent, Pecune.
    \
        Pecuniae. Vlp. Biens meubles et immeubles, Tout le bien que une personne ha.
    \
        Conducta pecunia. Iuuenal. Argent prins à usure et interest.
    \
        Frumentaria pecunia. Papinianus. Argent baillé pour estre employé à acheter des bleds.
    \
        Maioris pecuniae res. Hermogenianus. De plus grand pris et valeur.
    \
        Obscoena. Iuuen. Qui est cause que plusieurs meinent vie orde, et sale.
    \
        Vsuraria pecunia. Vlpianus. Argent prins ou baillé à usure et interest, Usuraire.
    \
        Annumerare pecuniam alicui. Cic. Compter argent, Bailler argent comptant.
    \
        Attributae pecuniae, Vide ATTRIBVO. Argent assigné.
    \
        Circundare gratiam et pecuniam alicui. Tacit. L'environner de biens de touts costez, Donner largement.
    \
        Conflatus pecunia testis. Quintil. Forgé et corrompu par argent.

    Dictionarium latinogallicum > pecunia

  • 8 pecunia

    1) деньги, напр. pec. signata (1. 19 pr. D 34, 2);

    aurea (1. 35 D. 2, 14);

    numerata (см. numerare s. 2. Gai. II. 196);

    credita (см. credere s. 3. Gai. III. 124. IV, 171);

    mutua (см. s. 1);

    foenebris (см.);

    pecuniam exercere (см. s. 4); (1. 37 § 1 D. 3, 5. 1. 29 pr. D. 45, 1);

    oti osa pecunia (Gai. III. 156); = плата, платеж, cum do, ut facias - pecunia data, locatio erit (1. 5 § 2 D. 19, 5. cf. 1. 1 § 4 D. 17, 1. 1. 51 § 1 D. 19, 2. 1. 18 § 3 D. 45, 3);

    pec. messium (1. 7 § 3 D. 24, 3); тк. денежная стоимость известного предмета: non magnae pec. esse (1. 4 § 1 D. 47, 9); (ср. L. XII. tab. V. 3. 7. X. 7).

    2) вооб. все то, что служит предметом имущества (1. 5 pr. D. 50, 16. 1. 178 pr. 1. 222 eod.);

    pec. constituta (см. constituere s. 6. cf. 1. 2 C. 4, 18).

    3) имение, имущество, de pec. sua testari (1. 77 § 24 D. 31. 1. 53 pr. D. 50, 16. 1. 6 pr. D. 18, 1);

    magnitude pecuniae = facultatum (l. 30 D. 31).

    Латинско-русский словарь к источникам римского права > pecunia

  • 9 pecunia

    money.

    Latin-English dictionary of medieval > pecunia

  • 10 pecunia

    , ae f
      деньги

    Dictionary Latin-Russian new > pecunia

  • 11 pecunia non ólet

       el dinero no huele; el dinero no apesta: el dinero no tiene que ver con su procedencia
       ◘ En la vieja Roma, la orina recogida en las letrinas públicas era usada por los curtidores para curtir pieles. El emperador Vespasiano (69-79 d.C.) estableció un nuevo impuesto sobre las letrinas y sobre la orina en ellas recogida, ya que era utilizada por los artesanos para sus labores y negocios. El hijo de Vespasiano, futuro emperador Tito, recriminó a su padre por querer sacar dinero de las letrinas, a lo que Vespasiano respondió: "pecunia non olet" ('el dinero no huele'). En alemán se sigue empleando esta frase clásica traducida: "Geld stinkt nicht".

    Locuciones latinas > pecunia non ólet

  • 12 Pecunia non olet

    см. Non olet

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Pecunia non olet

  • 13 Pecunia in arbotis non crescit

    Latin Quotes (Latin to English) > Pecunia in arbotis non crescit

  • 14 Pecunia non olet

    • Money has no smell. Money doesn't stink. (don't look a gift horse in the mouth) (Vespasianus)

    Latin Quotes (Latin to English) > Pecunia non olet

  • 15 pecunia pecuniam parere non potest

       el dinero no puede crear dinero

    Locuciones latinas > pecunia pecuniam parere non potest

  • 16 Ó civés, civés, quaerénda pecúnia prímum (e)st, Vírtus póst nummós

    Граждане, граждане! Прежде всего
    Надо деньги нажить, доблесть уж после.
    Гораций, "Послания", I, 1, 53-55:
    "Ó civés, civés, quaerénda pecúnia prímum (e)st,
    Vírtus póst nummós". Haec Jánus súmmus ab ímo
    Pródocet, háec recinúnt juvenés dictáta senésque.
    "Граждане, граждане! Прежде всего деньгу наживайте.
    Доблесть - дело десятое!" Так от края до края
    Биржа гудит: урок сей твердят и младые, и старцы.
    (Перевод Н. Гинцбурга)
    - Этими словами Гораций характеризует моральный уровень преобладающей части римского общества.
    ср. у него же ("Послания", I, 6, 37): Ét genus, ét formám regína pecúnia dónat. "И знатность и красоту дает царица-мошна"
    ср. тж. Овидий, "Наука любви", II, 277:
    Áurea súnt veré nunc sáecula: plúrimus áuro
    Vénit honós, auró cónciliátur amór.
    "Ныне поистине золотой век: золотом оплачивается величайший почет золотом приобретается любовь".
    ср. тж. Ювенал, "Сатиры", I, 48:
    Quid ením salvís infámia númmis. "Что значит бесчестье, если целы деньги".
    Равнодушие к общему благу, распространившееся в Риме вследствие поспешного упадка республиканского строя, сопровождалось жаждой наживы и стремлением к грубым материальным наслаждениям. Об этом свидетельствует, между прочим, сам Гораций, который в своем первом послании к Меценату жалуется, что все в один голос кричат: cives, o cives! quaerenda pecunia primum est, virtus post, nummos. (Г. В. Плеханов История русской общественной мысли.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Ó civés, civés, quaerénda pecúnia prímum (e)st, Vírtus póst nummós

  • 17 Créscit amór nummí, quant(um) ípsa pecúnia créscit

    Любовь к деньгам возрастает настолько, насколько растут сами деньги; чем больше денег, тем больше любовь к деньгам.
    Ювенал, "Сатиры", XIV, 135-140:
    Séd quo dívitiás haec pér torménta coáctas,
    Cúm furor háud dubiús, cum sít manifésta phrenésis,
    Út locuplés moriáris, egéntis vívere fáto?
    Íntereá plenó cum túrget sácculus óre,
    Créscit amór nummí, quant(um) ípsa pecúnia crévit,
    Ét minus hánc optát qui nón habet.
    Много ли толку в богатстве, что скоплено этакой мукой,
    А между тем как мошна раздулась до самого края, -
    Жадность к монете растет соответственно росту богатства:
    Тот, кто без денег, и жаждет их меньше.
    (Перевод Д. Недовича и Ф. Петровского)
    Он [ крестьянин ] весь предался тому сорочьему инстинкту, который медицина должна была бы причислить к самому неизлечимому роду сумасшествия: каждая новая копейка выщербливает у него часть души, и в сердце въелась безвозвратно та гнусная болезнь, о которой так удачно сказал Ювенал: crescit atnor nummi, quantum ipsa pecunia crescit. Прощай человек! Остался толстый мешок, наполненный жиром и имеющий свойство всасывать деньги. (К. Д. Ушинский, Труд в его психическом и воспитательном значении.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Créscit amór nummí, quant(um) ípsa pecúnia créscit

  • 18 Non esse cupidum pecunia est, non esse emācem vectīgal est

    Не быть жадным - уже богатство, не быть расточительным - доход.
    Цицерон, "Парадоксы", VI, 3, 51.
    Если я иной раз и откладываю деньги, то лишь в предвидении какого-нибудь крупного расхода в ближайшее время, не для того, чтобы купить себе землю (с которой мне нечего делать), а чтобы купить удовольствие. Non esse cupidum pecunia est, non esse emacem vectigal est. (Мишель Монтень, Наше восприятие блага и зла зависит от представления о них.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Non esse cupidum pecunia est, non esse emācem vectīgal est

  • 19 Plóratúr lacrimís amíssa pecúnia véris

    Денег лишившись, рыдают и льют неподдельные слезы.
    Ювенал, "Сатиры", XIII, 134.
    (Перевод С. Аверинцева).
    На ту пору один из наемников -, проигравший все свои деньги, вышел со шпагой из лагеря, имея твердое намерение сразиться с гасконцем, коль скоро и тот все проиграл: ploratur lacrimis amissa pecunia veris... (Франсуа Рабле, Гаргантюа и Пантагрюэль.)

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Plóratúr lacrimís amíssa pecúnia véris

  • 20 Quaerénda pecúnia prímum, vírtus póst nummós

    см. Ó civés, civés, quaerénda pecúnia prímum (e)st, Vírtus póst nummós
    Прежде всего следует искать деньги, а потом уж добродетель.

    Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Quaerénda pecúnia prímum, vírtus póst nummós

Страницы

См. также в других словарях:

  • PECUNIA — Graece Χρῆμα, item ἀργύριον, est omne aes publicâ formâ signatum, quô velcommutandis vel vendendis emendisque rebus et mercimoniis comparandis gentes inter sese uti solent, quod pretium rei emptae et venditae appellatur, Ioh. Calvin. Lexic. Iur.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Pecunia — Saltar a navegación, búsqueda Pecunia (del latín pecus, que significa rebaño ), es un concepto referido al comercio y la numismática, que remite a los intercambios medievales y aun anteriores, cuando la escasez o inexistencia de moneda obligaba a …   Wikipedia Español

  • pecunia — /pe kunja/ s.f. [dal lat. pecunia, der. di pecus bestiame , a ricordo di un economia primitiva a carattere pastorizio], solo al sing., scherz. [mezzo di pagamento] ▶◀ (scherz.) baiocchi, (scherz.) conquibus, denaro, (gerg.) grana, lira, moneta,… …   Enciclopedia Italiana

  • pecunia — (Del lat. pecunĭa). f. coloq. Moneda o dinero …   Diccionario de la lengua española

  • Pecunĭa — (lat.), 1) Geld; 2) Vermögen; Pecuniär, Geld betreffend, in Geld bestehend; Pecunios, geldreich, vermögend …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Pecunĭa — (lat., von pecus, Vieh), ursprünglich das in Vieh bestehende Besitztum und Vermögen; dann Vermögen überhaupt, besonders Geld (s. d.) …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Pecunia — Pecunia, lat., Geld; pecuniär, Geld betreffend, in Geld bestehend; pecuniös, reich an Geld …   Herders Conversations-Lexikon

  • pecunia — index fund, income, money, remittance Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • pecúnia — s. f. Dinheiro …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • pecunia — (Del lat. pecunia, bienes que se tienen en ganado.) ► sustantivo femenino Dinero del que dispone una persona. * * * pecunia (del lat. «pecunĭa»; inf.) f. *Dinero o *moneda. * * * pecunia. (Del lat. pecunĭa). f. coloq. Moneda o dinero. * * * ►… …   Enciclopedia Universal

  • Pecunia — 1. Fraw Pecunia ist Königin, Kunst vnnd Tugend sind jhr schüsselwäscherin. – Gruter, III, 38; Lehmann, II, 176, 31. 2. Qui dat pecunia summis1, der macht wol schlecht2, was krumm ist. – Petri, II, 508; Luther s Tischr., Append.; Binder II, 2791;… …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»