быць

я напрасно положился на него — я дарэмна паспадзяваўся на яго

я целиком положился на него — я цалкам здаўся на яго (даверыў, даверыўся яму)

на его слова нельзя положиться — яго словам нельга давяраць

положитесь на меня — даверцеся мне, здайцеся на мяне

на меня можете положиться — ва мне можаце быць упэўнены

мне это порядком надоело — мне гэта даволі-такі (добра-такі) надакучыла

он ничего порядком не сделал — ён нічога як трэба (як мае быць) не зрабіў

походить на брата — быць падобным да брата (на брата)

стоять при входе — стаяць пры ўваходзе

при дороге — пры дарозе

бой при Цусиме — бой пры Цусіме

лаборатория при институте — лабараторыя пры інстытуце

комиссия при Совете Министров — камісія пры Савеце Міністраў

при советской власти — пры савецкай уладзе

он находился всё время при мне — ён знаходзіўся ўвесь час пры мне

служить при штабе — служыць пры штабе

иметь при себе справку с места работы — мець пры сабе даведку з месца работы

при желании всего можно добиться — пры жаданні ўсяго можна дабіцца

при оружии — пры зброі

при встрече — пры сустрэчы

при содействии присутствующих — пры садзейнічанні прысутных

при переходе через улицу — пры пераходзе цераз вуліцу

при полном молчании — пры поўным маўчанні

читать при электричестве — чытаць пры электрычнасці

сказать при свидетелях — сказаць пры сведках

это случилось при мне — гэта здарылася пры мне

жить при станции — жыць пры (каля, ля) станцыі

битва при Бородине — бітва пры Барадзіне (каля Барадзіна, ля Барадзіна, пад Барадзіном)

при таких знаниях — пры такіх ведах, з такімі ведамі

при таком здоровье — з такім здароўем, пры такім здароўі

при часах — пры гадзінніку, з гадзіннікам

деньги были при мне — грошы былі пры мне (са мной)

у него при себе все бумаги — у яго з сабой (пры сабе) усе паперы

при Парижской коммуне — пры Парыжскай камуне, падчас Парыжскай каміны

при Петре Первом — пры Пятру (Пятры) Першым, за Пятром Першым

при жизни — пры жыцці

при смерти — пры смерці

при всём том — пры ўсім тым

при этом — пры гэтым

при помощи — пры дапамозе, з дапамогай

при условии — пры умове, (с условием) з умовай

при звуке его голоса — пачуўшы яго голас

при случае — пры выпадку, калі будзе (здарыцца) выпадак

быть при месте уст. — быць на пасадзе

остаться при своих — застацца пры сваіх

быть при деле — быць занятым справай

он призван быть учёным — ён прызваны (прызначаны) быць вучоным, яго прызванне быць вучоным

расскажи путём — раскажы толкам (як мае быць)

узнать путём опроса — даведацца шляхам апытання (апытаннем)

путём голосования — шляхам галасавання (галасаваннем)

следовать за кем-либо по пятам — хадзіць (ісці) за кім-небудзь (следам, услед) па пятах

лето следует за весной — лета ідзе (настае, надыходзіць) (следам, услед) за вясной

поезд следует до Москвы — поезд (цягнік) ідзе да Масквы

следовать правилам — трымацца (прытрымлівацца) правіл

следовать долгу — кіравацца абавязкам

следовать моде — прытрымлівацца моды

следовать учению Павлова — наследаваць вучэнню Паўлава

он во всём следовал своему отцу — ён усё рабіў так, як яго бацька, ён ва ўсім браў прыклад са свайго бацькі

следовать внушению сердца — слухацца ўнушэння сэрца

вам следует обратиться в справочное бюро — вам трэба (патрэбна, варта, належыць, неабходна) звярнуцца ў бюро даведак

вам не следовало так поступать — вам не трэба (не варта) было так рабіць

как и следовало ожидать — як і трэба было чакаць

мне с них следует сто рублей — мне з іх належыць сто рублёў

сколько с меня следует? — колькі з мяне трэба?, колькі я вінават?

одно следует из другого — адно вынікае з другога

отсюда следует вывод, что… — адсюль вынікае, што…

как следует — як мае быць, як належыць, як след

смотреть на небо — глядзець (пазіраць) на неба

смотреть пьесу — глядзець п'есу

он смотрит на это как на нарушение закона — ён глядзіць на гэта як на парушэнне закона

смотреть больного — аглядаць хворага

смотреть за порядком — глядзець (наглядаць) за парадкам

смотреть за детьми — глядзець за дзецьмі, даглядаць (глядзець) дзяцей

окна смотрят в сад — вокны выходзяць у сад

из-за туч смотрело солнце — з-за хмар глядзела (выглядвала) сонца

он смотрит героем — ён выглядае героем

ничего вы, смотрю я, не понимаете — нічога вы, бачу я, не разумееце

смотри, не упади — глядзі, не паваліся

смотри ты, какой сердитый! — бач ты, які злосны!

смотреть в оба —

а) глядзець ва усе вочы

б) (быть настороже) быць пільным

смотреть сквозь пальцы — глядзець праз пальцы

смотреть в глаза, в лицо чему-либо — глядзець у твар чаму-небудзь

смотреть чьими-либо глазами на что-либо — глядзець чыімі-небудзь вачамі на што-небудзь

смотреть в корень — глядзець у корань

смотря по обстоятельствам — у залежнасці ад абставін

смотри у меня — глядзі ў мяне

смотреть большими глазами — глядзець вялікімі вачамі, дзівіцца

смотреть в гроб (в могилу) — глядзець у дамавіну

смотреть в зубы кому — глядзець у зубы каму

смотреть в рот кому — глядзець у рот кому

смотреть с чьих рук — глядзець з чыіх рук

смотреть на кого сверху вниз — глядзець на каго зверху ўніз

смотреть не на что — няма на што глядзець

смотреть с надеждой — глядзець з надзеяй

смотреть сквозь розовые очки — глядзець праз ружовыя акуляры

смотреть смерти в глаза — глядзець смерці ў вочы

смотреть правде в глаза — глядзець праўдзе ў вочы

смотря как (где, когда, какой и т.п.) — гледзячы як (дзе, калі, які и т.п.)

глаза бы мои не смотрели — вочы б мае не глядзелі

того и смотри — так і чакай

как (словно, будто) в воду смотрел — як у ваду глядзеў

угрызения совести — мукі (дакоры, згрызоты) сумлення

не за страх, а за совесть — добрасумленна, не з-за страху, а па сумленню

по совести говоря — шчыра кажучы

поработали на совесть — папрацавалі сумленна (як мае быць)

сделка с совестью — здзелка (гешэфт) з сумленнем

ни стыда, ни совести — ні сумлення, ні сораму

без зазрения совести — без усялякага сораму, бессаромна

для очистки (успокоения) совести — для ўласнага заспакаення, для ачысткі сумлення

со спокойной совестью — са спакойным сумленнем

иметь что-либо на совести — мець што-небудзь на сумленні

свобода совести — свабода веравызнання

на совесть —

а) (добросовестно) сумленна, як мае быць

б) (без документов) на павер

по (чистой) совести — сумленна

идти (поступать) против (своей) совести — ісці (паступаць) проціў (супроць) (свайго) сумлення

лежит на совести чьей — ляжыць на сумленні чыім

примириться со своей совестью — прымірыцца са сваім сумленнем

надо (пора) и совесть знать — трэба ж і сумленне мець

совести хватило у кого — сумлення хапіла ў каго

не хватило совести — не хапіла сумлення

продать совесть — прадаць сумленне

голос совесть — голас сумлення

страдать от боли — пакутаваць ад болю

он очень страдал — ён вельмі пакутаваў (мучыўся)

страдать душою — пакутаваць (мучыцца) душою

страдать за правду — цярпець (непрыемнасці) за праўду

страдать за больного друга — пакутаваць (перажываць) за хворага сябра

страдать от тесноты — цярпець (непрыемнасці) ад цеснаты

у него страдает память — у яго дрэнная памяць

у него страдает орфография — у яго дрэнная арфаграфія, у яго заганы (ён мае заганы) у арфаграфіі, у яго кульгае арфаграфія

страдать разными недостатками — мець розныя недахопы

страдать головными болями — у яго часта баліць галава

части тело — часткі цела

твёрдое тело — цвёрдае цела

геометрическое тело — геаметрычнае цела

дрожать всем телом — дрыжаць усім целам

инородное тело — іншароднае цела

держать в чёрном теле — трымаць у чорным целе

быть преданным душой и телом кому-либо — быць адданым душой і целам каму-небудзь

(быть) в теле — (быць) у целе

спасть с тела — схуднець

войти в тело — папаўнець, патаўсцець

снег тяготит кровлю — снег абцяжарвае дах

тёплая одежда его тяготила — цёплае адзенне абцяжарвала яго

меня тяготит его присутствие — мне ў цяжар яго прысутнасць (для мяне з'яўляецца цяжкім яго прысутнасць)

его тяготили воспоминания — яго прыгняталі (мучылі) успаміны

он весело улыбался — ён весела ўсміхаўся

жизнь, судьба ему улыбались — жыццё, доля яму спрыялі

это мне улыбается — гэта мне да спадобы (падабаецца)

ему это не улыбается — яго гэта не вабіць, яму гэта не падабаецца (не да спадобы)

счастье не часто улыбалось ему — шчасце не часта выпадала яму

идти в услужение — ісці служыць

находиться в услужении —

а) служыць, быць слугой (служанкай)

б) перен. быць на паслугах