-
1 ΑἴΔομαι
ΑἴΔομαι, = αἰδέομαι, praes. und impf., Hom. αἴδεο imper. Il. 21, 74. 22, 82 Od. 22, 312. 344, αἰδόμενος Il. 10, 237 Od. 3, 96. 4, 326, - μένη Od. 16, 75. 19, 527, - μένω Il. 1, 331. - μένων Il. 5, 531. 15, 563, αἴδετο Il. 21, 468 Od. 6, 66. 329. 8, 86; – Aesch. Eum. 519 Suppl. 357 u. Sp. D.; auch Plut. Symp. 3, 6.
-
2 αιδομαι
-
3 αἴδομαι
Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > αἴδομαι
-
4 αἴδομαι
A Homeric dictionary (Greek-English) (Ελληνικά-Αγγλικά ομηρικό λεξικό) > αἴδομαι
-
5 αἴδομαι
Grammatical information: v.Meaning: `shame oneself, honour' (Il.)Other forms: see Chantr. Gramm. hom. 1, 310f.; more frequent αἰδέομαι (from *αἰδέσ-ιομαι)Origin: IE [Indo-European] [16] * h₂eis-d-Etymology: As PIE aizd- (which is uncertain) connected with Goth. aistan `sich scheuen vor' and Skt. īḍé (\< * izd-) `praise, honour'. Without d, further to NHG Ehre, ON eir etc. and Osc. aisusis abl. pl. `sacrificiis'. Also Lat aestimō ?Page in Frisk: 1,34-35Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > αἴδομαι
-
6 αἰδέομαι
αἰδέομαι, vgl. αἴδομαι, αἰδεῖο Od. 9, 269 Iliad. 24, 503 imper. praes.; fut. αἰδέσομαι z. B. Xen. Mem. 3, 5, 15. Hom. αἰδέσεται Iliad. 24, 208, αἰδέσσομαι v. l. αἰδήσομαι Od. 14, 388; aor. ᾖδέσϑην z. B. Xen. An. 3, 2, 4; ehrfurchtsvolle Scheu haben, bes. die Götter scheuen, Δία Aesch. Ag. 353; Her. 9, 7; ϑεούς Eur. Hipp. 1258; αἰδεσϑεὶς βασιλῆος ἐνιπὴν αἰδοίοιο Il. 4, 402; τοκῆας Her. 1, 5; τύμβον πατρός Aesch. Ch. 104; Aesch. Suppl. 632; ἱκετηρίας Her. 7, 141; βωμὸν δίκας Aesch. Eum. 511; ὅρκον Soph. O. R. 647; Ζηνὸς κότον Aesch. Suppl. 473; ἄλλους ἀνϑρώπους αἰδέσϑητε, scheuet euch vor ihnen, fürchtet ihren Tadel, Od. 2, 65; Τρῶας Il. 6, 442; oft Trag.; in Prosa: ϑεούς Plat. Legg. XI, 920 e, οὔτε ἀνϑρώπους αἰδούμενος, οὔτε ϑεοὺςσεβόμενος X, 886 bvgl. VIII, 837 c; von δεδιέναι unterschieden Euthyphr. 12 b wie αἴδεσϑεν μὲν ἀνήνασϑαι, δεῖσαν δ' ὑποδέχϑαι Il. 7, 93; φοβοὖμαι τοὺς μοχϑηρούς, οὐ γὰρ εἴποιμι ἂν ὥς γε αἰδοῠμαι Legg. X, 886 a; τοὺς πρεσβυτέρους Xen. Mem. 3, 5, 15; Plut. ed. pu. 10 sagt δεῖ τοὺς ϑεοὺς σέβεσϑαι, γονέας τιμᾶν, πρεσβυτέρους αἰδεῖσϑαι. – Mit dem inf. sich scheuen etwas zu thun, aus sittlichen Gründen, nicht aus Furcht, μίσγεσϑαι ἀϑανάτοισιν Il. 24, 90, γυμνοῦσϑαι Od. 6, 221; ματέρα κτανεῖν Aesch. Ch. 886; ὀνομάζειν Εὐμενίδας Eur. Or. 37; Pind. N. 5, 14; ϑεὰν ὀνομάζειν αἰδοῠμαι Eubul. Ath. VII, 300 c; – mit dem partic. Soph. Ai. 506; Luc. D. D. 17, 2 Asin. 4; Add. 3 (VI, 228) ἔργων αἰδεσϑείς, seiner Arbeit wegen sich scheuend; ἐπί τινι Dion. H. 6, 92; ὑπέρ τινος, sich in Jemandes Namen schämen, Plut. Cim. 2. – Der aor. med. ᾖδεσάμην hat bei Hom. dieselbe Bedtg, ϑεῶν ὄπιν ᾑδέσατο Od. 21, 28, αἴδεσσαι Il. 9, 640; so auch αἴδεσαι Soph. Ai. 506 = αἰδέσϑητι. Gew. aber heißt er: sich scheuen einen Bittenden abzuweisen, ihn begnadigen, ἤν πως ἡλικίην αἰδέσσεται ἠδ' ἐλεήσῃ γῆρας Il. 72, 419; u. so in Prosa immer dem unfreiwilligen Todtschläger verzeihen, ἐὰν αἰδέσηται καὶ ἀφῂ Dem. 37, 59. 38, 22, wie αἰδούμενος Plat. Legg. IX, 877 a; aber 23, 72 ἕως ἂν αἰδέσηταί τινα, zum Mitleid bewegen, von Harpocr. ἐξιλάσασϑαι καὶ πεῖσαι erkl.; daher ᾐδεσμένος 23, 72, einer der erbeten werden und begnadigt hat. – So auch das fut. αἰδέσεται Iliad. 24, 208, wo Ariston. ὅτι ἀντὶ τοῦ προςδέξεται ὡς ἱκέτην, mit Verweisg auf 22, 124, wo derselbe ὅτι αἰδέσεται ὡς ἱκέτην προςδέξεται· »αἰδεῖσϑαί ϑ' ἱερῆα ( Iliad. 1, 23)«; also nahm Aristarch auch das praes. 1, 23 in dieser Bedeutg, mit Recht; vgl. Apoll. Lex. Hom. 15, 3.
-
7 ἐράομαι
ἐράομαι, dep. med.; Od. 22, 322 ἀρ ήμεναι, entweder inf. praes. act. = ἀρᾶν, von einem sonst nicht gebraucht act. ἀράω, oder inf. acr. 2 pass. = ἀρῆναι, von einem sonst nicht gebräuchl. depon. pass. ἄρομαι; ἄρομαι u. ἀράομαι verhalten sich, wie αἰδέομαι u. αἴδομαι; ἀρημένος, s. unten besonders; – beten, flehen, absol. u. c. dat., 'Ἀπόλλωνι, zu Apollon, Il. 1, 35 u. öfter; ϑεοὶς ἀρᾶται, σὲ ζῶντα πρὸς δόμους μολεῖν Soph. Ai. 504; c. acc., Ἐρινῦς, die Erinnyen zur Rache herbeirufen, Od. 2, 135; mit inf., wünschen, φανήμεναι ἠῶ Il. 9, 240; πάντες κ' ἀρησαίατ' ἐλαφρότεροι πόδας εἶναι ἢ ἀφνειότεροι χρυσοῖό τε ἐσϑῆτός τε Od. 1, 161; πάντες δ' ἠρήσαντο παραὶ λεχέεσσι κλιϑῆναι 1, 366; betend geloben, Iliad. 23, 144; ὅσσα σὺ τῷ ἐδίδως, ἀρώμενος ἕως ἵκοιο γῆρας, daß du alt werdest, Od. 19, 367; – anwünschen, anfluchen, ἅπερ τοῖςδ' ἠρασάμην Soph. O. R. 251; ἀρὰν ἀρᾶσϑαί τινι Aesch. Spt. 615; Soph. O. C. 956 Ant. 424; seltener im guten Sinne, ἀγαϑά τινι Her. 1, 132; vgl. 3, 65. [ᾱρ. homer., att. ᾰρ., z. B. Soph. Ant. 589.]
-
8 αιδεομαι
эп.-поэт. тж. αἴδομαι (fut. αἰδέσομαι - эп. αἰδέσσομαι, aor. ᾐδεσάμην и ᾐδέσθην, pf. ᾔδεσμαι)1) испытывать благоговейный страх (перед кем и чем-л.), чтить, уважать(τινα и τι Hom., Pind., Trag., Xen., Plat., Dem.)
αἴδεσσαι μέλαθρον Hom. — не нарушай законов гостеприимства;τοὺς θεοὺς σέβεσθαι, γονἑας τιμᾶν, πρεσβυτέρους αἰ. Plut. — чтить богов, почитать родителей, уважать старших2) совеститься, стыдиться(ὑπέρ τινος Plut.)
ὀνομάζειν αἰ. Εὐμενίδας Eur. — страшиться назвать Эвменид по имени;αἰδεῖο θεούς, Ἀχιλεῦ Hom. — побойся богов, Ахилл;αἰδούμενός τι πρᾶγμα καὴ αἰσχυνόμενος Plat. — испытывая угрызения совести и стыд за что-л.3) жалеть, щадитьμέ τί μ΄ αἰδόμενος μειλίσσεο, ἀλλ΄ εὖ μοι κατάλεξον Hom. — не щадя меня, подробно расскажи мне;
αἰδούμενος πολλὰ διέφθορα Eur. — из-за своей сострадательности я много потерял4) ( по отношению к невольному убийце родственника) прощать, миловать(τινα Plat., Dem.)
5) молить о прощении(τινα Dem.)
ᾐδεσμένος Dem. — простивший, примирившийся -
9 αἰδέομαι
Aαἰδεῖο Il.24.503
, Od.9.269; part.αἰδόμενος Hom.
and Trag. (lyr.); imper.αἴδεο Il.21.74
: [tense] impf. , etc.,αἰδέοντο Pi.P.9.41
, poet.αἴδετο Il.21.468
, APl.4.106: [tense] fut.αἰδέσομαι Il.22.124
, [dialect] Att., [dialect] Ep.αἰδέσσομαι Od.14.388
;αἰδεσθήσομαι D.C.45.44
, Gal.1.62, ([etym.] ἐπ-) E.IA 900: [tense] aor. [voice] Med. ᾐδεσάμην, [dialect] Ep.αἰδ- Od.21.28
, [dialect] Att. (v. sub fin.), [dialect] Ep. imper.αἴδεσσαι Il.9.640
; [tense] aor. [voice] Pass.ᾐδέσθην Hom.
, etc., and in Prose, [dialect] Ep.[ per.] 3pl.αἴδεσθεν Il.7.93
: [tense] pf. ᾔδεσμαι (v. sub fin.): [voice] Act. only in καταἰδέω, q.v.:— to be ashamed, c. inf., ; ;αἰ. γὰρ γυμνοῦσθαι Od.6.221
: less freq. c. part., , cf. Plu.Aem.35: c. dat.,μὴ αἰδοῦ τῷ εὐκόλῳ Philostr.Ep. 19
: abs., αἰδεσθείς from a sense of shame, Il.17.95.2 mostly c. acc., stand in awe of, fear, esp. in moral sense,αἰδεῖο θεούς Il.24.503
, Od.9.269;Τρῶας Il.6.442
, cf. Od.2.65, etc.; ἀλλήλους αἰδεῖσθε show a sense of regard one for another, Il.5.530;οὐδὲ θεῶν ὄπιν αἰδέσατο Od.21.28
; αἴδεσσαι μέλαθρον respect the house, Il.9.640; freq. of respect for suppliants, Il.22.124, cf. Hdt.7.141; ;S.
Aj. 1356;τόνδ' ὅρκον αἰδεσθείς Id.OT 647
, cf. 1426:—in Pi. P.4.173 αἰδεσθέντες ἀλκάν regarding their reputation for valour, i.e. from self-respect, cf.ἑωυτὸν μάλιστα αἰδεῖσθαι Democr.264
: abs., τὸ αἰδεῖσθαι self-respect, Id.179; in Prose,,Δία αἰδεσθέντες Hdt.9.7
. ά; φοβοῦμαί γε.. τοὺς μοχθηρούς ([etym.] οὐ γὰρ δήποτε εἴποιμ' ἂν ὥς γε αἰδοῦμαι) Pl.Lg. 886a, cf. Euthphr. 12b,Phdr. 254e; laterαἰ. ἐπί τινι D.H.6.92
; ὑπὲρ τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως have compassion upon, show mercy, Plu. Cim.2.II respect another's misfortune, feel regard for him,μηδέ τί μ' αἰδόμενος.. μηδ' ἐλεαίρων Od.3.96
(cf. 1.2);αἰ. τὴν τῶν μηδὲν ἀδικούντων εὐσέβειαν Antipho 2.4.11
; esp.2 as [dialect] Att. law-term, to be reconciled to a person, of kinsmen who allow a homicide to return from exile, Lex ap.D.43.57;ἐὰν ἑλών τις ἀκουσίου φόνου.. αἰδέσηται καὶ ἀφῇ D.37.59
, cf.38.22;αἰδούμενος Pl.Lg. 877a
;ᾐδεσμένος D.23.77
.3 of the homicide, obtain forgiveness, D.23.72 codd. [suff] αἰδ-έσιμος, ον, exciting shame or respect, venerable, M.Ant.1.9 ([comp] Sup.), Aristid.2.99J. ([comp] Sup.), Hierocl. in CA13p.448M. ([comp] Comp.): c. dat., Aristid.Or.37(2).6; as honorary title, PFlor.15.6 (vi A. D.); τοῦ προσώπου τὸ αἰ. Luc.Nigr.26; holy, Paus.3.5.6. Adv. - μως reverently, Ael.NA2.25.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > αἰδέομαι
-
10 αἰδέομαι
αἰδέομαι, αἴδομαι ( αἰδώς), pr. imp. αἰδεῖο, ipf. αἴδετο, fut. αἰδές(ς)ομαι, aor. mid. ᾐδεσάμην and αἰδεσσάμην, pass. ᾐδέσθην, αἰδέσθην, 3 pl. αἴδεσθεν: feel shame, regard, or mercy (from moral or humane scruples, toward oneself or others, even toward inferiors); τινὰ, respect, have regard for, stand abashed before, Il. 1.23, Od. 3.96; w. inf., scruple, be ashamed, from modesty, or from motives of propriety, good-taste, etc., Od. 14.146, Od. 18.184 ; αἰδομένων, ‘selfrespecting’ (opp. φευγόντων), Il. 5.531.A Homeric dictionary (Greek-English) (Ελληνικά-Αγγλικά ομηρικό λεξικό) > αἰδέομαι
-
11 αἶσχος
Grammatical information: n.Meaning: `shame, ugliness, pl. `disgraceful deeds' (Il.).Derivatives: With ro- resp. u-stem αἰσχρός `dishonouring, ugly' and αἰσχύνω `dishonour' Med. `be ashamed' (Il.), Αἰσχύλος.Origin: XX [etym. unknown]Etymology: Compared with Goth. aiwiski n. ` αἰσχύνη', which requires rather difficult forms: αἶσχος \< *aiguzghos \< * aigʷʰs-kos, aiwiski \< * aigʷʰes-ki-om); the addition of - ko-, - ki- after an s-stem is strange (on the Gothic word Mezger KZ 79, 1960, 40). The words will have nothing to do with each other. De Lamberterie, Adj. en υς 835-840, compares αἴδομαι * aid-sk-; semantically not easy.Page in Frisk: 1,46-47Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > αἶσχος
-
12 ἀναιδεύομαι
ἀναιδεύομαι 1 aor. ptc. ἀναιδευσάμενος (s. prec. and DELG s.v. αἴδομαι; Aristoph., Eq. 397; Philod., Rhet. I 251 Sudh.; Phryn. 66f Lob.; PRyl 141, 19 [37 A.D.]; Pr 7:13 Theod.) lit. ‘be shameless’, to be unconcerned about convention, be unabashed, bold ἀ. αὐτὴν ἐπηρώτησα unabashed, I asked her Hv 3, 7, 5.
См. также в других словарях:
αίδομαι — αἴδομαι (Α) ποιητικός τύπος τού αἰδοῡμαι*, αλλά πολύ αρχαιότερός του. [ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολογίας. Η λ. αποτελεί πιθ. παρεκτεταμένη μορφή τής ΙΕ ρίζας *ais «σέβομαι, τιμώ, λατρεύω» (πρβλ. γερμ. Εhre «τιμή» < αρχ. άνω γερμ. era). Η οδοντική… … Dictionary of Greek
ais-2 — ais 2 English meaning: to be in awe, to worship Deutsche Übersetzung: “ehrfũrchtig sein, verehren” Note: The Root ais 2 : “to be in awe, to worship” is a truncated root of ai ska. The formant ska is a common Germanic suffix added … Proto-Indo-European etymological dictionary
αιδώς — Τεχνητή θεότητα, που την επινόησαν οι πρώτοι φιλόσοφοι, προσωποποίηση της συστολής και της ντροπής. Ήταν μια από τις Ώρες και είχε μητέρα τη Θέμιδα και αδελφές την Ευνομία, τη Δίκη, την Ειρήνη, τη Νέμεση κλπ. Ήταν μητέρα της Σωφροσύνης, τροφός… … Dictionary of Greek