-
41 potissimum
pŏtis (in the positive rarely declined, and in the neutr. pŏte), adj. ( comp. pŏ-tĭor, ius; sup. pŏtissĭmus, a, um; class. only in the comp.) [Sanscr. patis, lord; Gr. posis, husband; des-potês, lord; Lat. compotis (compos) potiri].I.Posit., able, capable; possible (mostly ante-class. and poet.): divi qui potes pro illo quod Samothraces theoi dunatoi, Varr L. L. 5, § 58 Müll.; Macr. S. 3, 4:II. A.nisi qui colaphos perpeti Potis parasitus,
Plaut. Capt. 1, 1, 21.—Usually in the connection potis or pote est, he, she, or it is able, may, or can:at ea supterfugere potis es pauca,
Plaut. Capt. 5, 2, 17: neque sanguis ullo potis est pacto profluens consistere, old poet ap. Cic. Tusc. 2, 16, 38: istam non potis est vis saeva exstinguere venti, Poët. ap. Gell. 19, 9, 12:at non Evandrum potis est vis ulla tenere,
Verg. A. 11, 148:quod nunquam potis est sejungi,
Lucr. 1, 452:nec potis est cerni,
id. 5, 719; Cat. 76, 24:qui potis est?
how is it possible? id. 72, 7.—With plur.: si speres quicquam prodesse potis sunt, Enn. ap. Fest. p. 333 Müll. (Ann. v. 410 Vahl.):duae plus satis dare potis sunt,
Plaut. Poen. 1, 2, 17:quid pastores potis sint,
Varr. R. R. 2, 2.—Without est: quis potis ingentes oras evolvere belli? Enn. ap. Diom. p. 381 P. (Ann. v. 178 Vahl.); Verg. A. 3, 671; Hor. C. 3, 17, 13.—Form pote:si non aliud pote est,
Cat. 43, 16. Without est:nec devitari letum pote,
Lucr. 3, 1079: viget, veget, utpote plurimum, Varr. ap Non. 2, 876:nec non emptor pote ex empto vendito illum damnare,
id. R. R. 2, 2:nec eniti remis pote,
Val. Fl. 4, 680; Prop. 2, 1, 46:qui pote? vis dicam? nugaris,
Pers. 1, 56:in te dici pote, Id, quod,
Cat. 98, 1:nec peccatum a me quisquam pote dicere quicquam,
id. 67, 11:hoc facito, sive id non pote sive pote,
be it impossible or possible, id. 76, 16:quid pote simplicius?
what can be more simple? Mart. 9, 16, 2:nihil pote supra,
nothing could exceed it, Ter. Ad. 2, 3, 11; Auct. ap. Cic. Brut. 46, 172; Cic. Att. 13, 38, 1:quantum pote,
as soon as possible, id. ib. 4, 13, 1: quam pote, as much as possible (post-class.):aufugiamus istinc quam pote longissime,
App. M. 1, p. 107, 9; 2, p. 119, 33.—Of persons:B.numquam edepol erit ille potior Harpax, quam ego,
Plaut. Ps. 4, 1, 17; 1, 3, 95:quem aequiust potiorem habere quam te?
id. Stich. 1, 2, 40: qui plus pollet potiorque est patre, old poet ap. Cic. Tusc. 4, 32, 69; id. Fam. 10, 3, 2:itaque cives potiores quam peregrini,
id. Lael. 5, 19:Sosim et Moericum quibus tantam crederem rem, potiores habui,
Liv. 26, 31, 4:at tu, qui potior nunc es,
happier in love, preferred, Tib. 1, 6, 33 (5, 69):ut in judicio possessionis potior esset,
Dig. 18, 1, 34.—Of things, better, stronger, preferable, more useful or important:III. A.nulla potior serenda,
Varr. R. R. 1, 15:sucus,
Plin. 36, 22, 43, § 158:novistine locum potiorem rure beato?
Hor. Ep. 1, 10, 14:sententia,
id. Epod. 16, 17:mors civibus Romanis semper fuit servitute potior,
Cic. Phil. 10, 9, 19:illi turpis vita integrā famā potior fuit,
Sall. J. 67, 3:nihil mihi potius fuit quam ut Massinissam convenirem,
I had nothing more important, nothing more urgent to do, Cic. Rep. 6, 9, 9:illa semper potiora duxisti, quae, etc.,
id. de Or. 3, 22, 82:semper se rei publicae commoda privatis necessitatibus habuisse potiora,
Caes. B. C. 1, 8.— Subst.:ut probetis potiora,
Vulg. Phil. 1, 10: hem, mater mea, tibi rem potiorem video (sc. verbis), I see a fact stronger than words, i. e. a clearer proof, Plaut. Aul. 4, 7, 12.—Of persons ( poet. and in post-Aug. prose):B.item huic ultro fit, ut Meret, potissimus nostrae domi ut sit,
Plaut. Men. 2, 3, 9:tantis potissimus umbris,
Stat. Th. 4, 627:potissimos libertorum veneno interficere,
Tac. A. 14, 65.—Of things (class.):A.utrum potius, aut quid potissimum sit, quaeritur,
Cic. Inv. 1, 12, 17:cura,
Stat. S. 4, 4, 20:nobilitas,
Plin. 14, 2, 4, § 25:opusculum,
Plin. Ep. 4, 14, 10:causa,
Tac. A. 4, 16.—Hence, adv., only in the comp. and sup.Comp.: pŏtĭus, rather, preferably, more (class.; cf.: satius, prius): quo nos vocabis nomine? Ar. Libortos. Le. Non patronos? Ar. Id potius, Plaut. As. 3, 3, 62:2.sed scin', quid volo potius, sodes, facias?
Ter. Hec. 5, 1, 27; id. And. 5, 3, 2:nec vero imperia expetenda: ac potius non accipienda interdum,
Cic. Off. 1, 20, 68.— With quam, Plaut. Aul. 4, 2, 11:Galliam potius esse Ariovisti quam populi Romani,
Caes. B. G. 1, 45.—When the predicates are compared, the verb in the following clause is always in the subj.:perpessus est omnia potius quam conscios indicaret,
rather than, Cic. Tusc. 2, 22, 52:in oratione non vis potius quam delectatio postulatur,
Cic. de Or. 2, 78, 317:privabo potius illum debito testimonio quam id cum meā laude communicem,
id. Ac. 2, 1, 3:scribam aliquid potius, quam committam ut litterae non reddantur,
id. Att. 5, 6, 2:nos potius nostro delicto plectemur, quam res publica nostra peccata luat,
Liv. 8, 7, 17:per interregem comitia habenda potius, quam consulum alter a bello avocaretur,
id. 22, 23, 10; 9, 14, 16.— So with quam ut:se miliens morituros potius quam ut tantum dedecoris admitti patiantur,
Liv. 4, 2, 8: audeo dicere hoc malo domitos ipsos potius cultores agrorum fore, quam ut armati, etc., id. 2, 34, 11; 6, 28, 8; 9, 14, 7.—But after verbs of willing, wishing (sometimes of declaring), the inf. is used:dictatore obstinato tollere potius totum e re publicā consulatum, quam promiscuum facere,
Liv. 7, 21, 1; 23, 9, 8; 21, 13, 8: v. Weissenb. ad Liv. 2, 15, 2; Fest. s. v. olivitam, p. 202 Müll.; v. Muuml;ll. ad. loc. p. 203, a. —In an inverted order:quam potius,
Verg. Copa, 5: quid mihi negotii est eum istis nugacibus, quam potius potamus mulsum? C. Titius ap. Macr. S. 2, 12.—Sometimes potius is to be supplied:tacita, bona est mulier semper, quam loquens,
Plaut. Rud. 4, 4, 70; id. Men. 5, 1, 26:tamen statuit congredi, quam cum tantis copiis refugere,
Nep. Dat. 8, 1.—Pleon., with words which already express comparison.— Comp., Ter. Hec. 4, 1, 19:Uticae potius quam Romae esse malle,
Cic. Lig. 2, 5:favorabiliores rei potius, quam actores habentur,
Dig. 50, 17, 167.—Esp., introducing a repetition of a thought in a corrected or strengthened form: aut potius, vel potius, or rather, or I may better say, etc.:B.efficiet enim ratio ut... mors aut malum non sit, aut sit bonum potius,
Cic. Tusc. 1, 11, 23:quam fuit imbecillus P. Africani filius, quam tenui aut nullā potius valetudine,
id. Sen. 11, 35:erravit aut potius insanivit Apronius?
id. Verr. 2, 3, 48, § 113:Cato magnus hercule homo, vel potius summus et singularis vir,
id. Brut. 85, 293; Dig. 1, 5, 16.—Sup.: pŏtissĭmē ( pŏtissŭ-), and more freq. pŏtissĭmum ( pŏtissŭ-), chiefly, principally, especially, in preference to all others, above all, most of all (class.).—Form potissime, Cels. 3, 6.—Form potissimum:responde, quo leto censes me ut peream potissimum?
Plaut. Merc. 2, 4, 15; Ter. And. 2, 6, 23:exsistat aliquis et potissimum Caecus ille,
Cic. Cael. 14, 33; id. Mur. 2, 4:nos id potissimum consecuti sumus,
id. Tusc. 5, 4, 11:tanta erat contentio, qui potissimum ex magno numero conscenderent, ut,
Caes. B. C. 2, 43:quid agam? aut quo potissimum infelix accedam?
Sall. J. 14, 15; Auct. Her. 3, 2, 2; Lact. 2, 18, 3. -
42 potissimus
pŏtis (in the positive rarely declined, and in the neutr. pŏte), adj. ( comp. pŏ-tĭor, ius; sup. pŏtissĭmus, a, um; class. only in the comp.) [Sanscr. patis, lord; Gr. posis, husband; des-potês, lord; Lat. compotis (compos) potiri].I.Posit., able, capable; possible (mostly ante-class. and poet.): divi qui potes pro illo quod Samothraces theoi dunatoi, Varr L. L. 5, § 58 Müll.; Macr. S. 3, 4:II. A.nisi qui colaphos perpeti Potis parasitus,
Plaut. Capt. 1, 1, 21.—Usually in the connection potis or pote est, he, she, or it is able, may, or can:at ea supterfugere potis es pauca,
Plaut. Capt. 5, 2, 17: neque sanguis ullo potis est pacto profluens consistere, old poet ap. Cic. Tusc. 2, 16, 38: istam non potis est vis saeva exstinguere venti, Poët. ap. Gell. 19, 9, 12:at non Evandrum potis est vis ulla tenere,
Verg. A. 11, 148:quod nunquam potis est sejungi,
Lucr. 1, 452:nec potis est cerni,
id. 5, 719; Cat. 76, 24:qui potis est?
how is it possible? id. 72, 7.—With plur.: si speres quicquam prodesse potis sunt, Enn. ap. Fest. p. 333 Müll. (Ann. v. 410 Vahl.):duae plus satis dare potis sunt,
Plaut. Poen. 1, 2, 17:quid pastores potis sint,
Varr. R. R. 2, 2.—Without est: quis potis ingentes oras evolvere belli? Enn. ap. Diom. p. 381 P. (Ann. v. 178 Vahl.); Verg. A. 3, 671; Hor. C. 3, 17, 13.—Form pote:si non aliud pote est,
Cat. 43, 16. Without est:nec devitari letum pote,
Lucr. 3, 1079: viget, veget, utpote plurimum, Varr. ap Non. 2, 876:nec non emptor pote ex empto vendito illum damnare,
id. R. R. 2, 2:nec eniti remis pote,
Val. Fl. 4, 680; Prop. 2, 1, 46:qui pote? vis dicam? nugaris,
Pers. 1, 56:in te dici pote, Id, quod,
Cat. 98, 1:nec peccatum a me quisquam pote dicere quicquam,
id. 67, 11:hoc facito, sive id non pote sive pote,
be it impossible or possible, id. 76, 16:quid pote simplicius?
what can be more simple? Mart. 9, 16, 2:nihil pote supra,
nothing could exceed it, Ter. Ad. 2, 3, 11; Auct. ap. Cic. Brut. 46, 172; Cic. Att. 13, 38, 1:quantum pote,
as soon as possible, id. ib. 4, 13, 1: quam pote, as much as possible (post-class.):aufugiamus istinc quam pote longissime,
App. M. 1, p. 107, 9; 2, p. 119, 33.—Of persons:B.numquam edepol erit ille potior Harpax, quam ego,
Plaut. Ps. 4, 1, 17; 1, 3, 95:quem aequiust potiorem habere quam te?
id. Stich. 1, 2, 40: qui plus pollet potiorque est patre, old poet ap. Cic. Tusc. 4, 32, 69; id. Fam. 10, 3, 2:itaque cives potiores quam peregrini,
id. Lael. 5, 19:Sosim et Moericum quibus tantam crederem rem, potiores habui,
Liv. 26, 31, 4:at tu, qui potior nunc es,
happier in love, preferred, Tib. 1, 6, 33 (5, 69):ut in judicio possessionis potior esset,
Dig. 18, 1, 34.—Of things, better, stronger, preferable, more useful or important:III. A.nulla potior serenda,
Varr. R. R. 1, 15:sucus,
Plin. 36, 22, 43, § 158:novistine locum potiorem rure beato?
Hor. Ep. 1, 10, 14:sententia,
id. Epod. 16, 17:mors civibus Romanis semper fuit servitute potior,
Cic. Phil. 10, 9, 19:illi turpis vita integrā famā potior fuit,
Sall. J. 67, 3:nihil mihi potius fuit quam ut Massinissam convenirem,
I had nothing more important, nothing more urgent to do, Cic. Rep. 6, 9, 9:illa semper potiora duxisti, quae, etc.,
id. de Or. 3, 22, 82:semper se rei publicae commoda privatis necessitatibus habuisse potiora,
Caes. B. C. 1, 8.— Subst.:ut probetis potiora,
Vulg. Phil. 1, 10: hem, mater mea, tibi rem potiorem video (sc. verbis), I see a fact stronger than words, i. e. a clearer proof, Plaut. Aul. 4, 7, 12.—Of persons ( poet. and in post-Aug. prose):B.item huic ultro fit, ut Meret, potissimus nostrae domi ut sit,
Plaut. Men. 2, 3, 9:tantis potissimus umbris,
Stat. Th. 4, 627:potissimos libertorum veneno interficere,
Tac. A. 14, 65.—Of things (class.):A.utrum potius, aut quid potissimum sit, quaeritur,
Cic. Inv. 1, 12, 17:cura,
Stat. S. 4, 4, 20:nobilitas,
Plin. 14, 2, 4, § 25:opusculum,
Plin. Ep. 4, 14, 10:causa,
Tac. A. 4, 16.—Hence, adv., only in the comp. and sup.Comp.: pŏtĭus, rather, preferably, more (class.; cf.: satius, prius): quo nos vocabis nomine? Ar. Libortos. Le. Non patronos? Ar. Id potius, Plaut. As. 3, 3, 62:2.sed scin', quid volo potius, sodes, facias?
Ter. Hec. 5, 1, 27; id. And. 5, 3, 2:nec vero imperia expetenda: ac potius non accipienda interdum,
Cic. Off. 1, 20, 68.— With quam, Plaut. Aul. 4, 2, 11:Galliam potius esse Ariovisti quam populi Romani,
Caes. B. G. 1, 45.—When the predicates are compared, the verb in the following clause is always in the subj.:perpessus est omnia potius quam conscios indicaret,
rather than, Cic. Tusc. 2, 22, 52:in oratione non vis potius quam delectatio postulatur,
Cic. de Or. 2, 78, 317:privabo potius illum debito testimonio quam id cum meā laude communicem,
id. Ac. 2, 1, 3:scribam aliquid potius, quam committam ut litterae non reddantur,
id. Att. 5, 6, 2:nos potius nostro delicto plectemur, quam res publica nostra peccata luat,
Liv. 8, 7, 17:per interregem comitia habenda potius, quam consulum alter a bello avocaretur,
id. 22, 23, 10; 9, 14, 16.— So with quam ut:se miliens morituros potius quam ut tantum dedecoris admitti patiantur,
Liv. 4, 2, 8: audeo dicere hoc malo domitos ipsos potius cultores agrorum fore, quam ut armati, etc., id. 2, 34, 11; 6, 28, 8; 9, 14, 7.—But after verbs of willing, wishing (sometimes of declaring), the inf. is used:dictatore obstinato tollere potius totum e re publicā consulatum, quam promiscuum facere,
Liv. 7, 21, 1; 23, 9, 8; 21, 13, 8: v. Weissenb. ad Liv. 2, 15, 2; Fest. s. v. olivitam, p. 202 Müll.; v. Muuml;ll. ad. loc. p. 203, a. —In an inverted order:quam potius,
Verg. Copa, 5: quid mihi negotii est eum istis nugacibus, quam potius potamus mulsum? C. Titius ap. Macr. S. 2, 12.—Sometimes potius is to be supplied:tacita, bona est mulier semper, quam loquens,
Plaut. Rud. 4, 4, 70; id. Men. 5, 1, 26:tamen statuit congredi, quam cum tantis copiis refugere,
Nep. Dat. 8, 1.—Pleon., with words which already express comparison.— Comp., Ter. Hec. 4, 1, 19:Uticae potius quam Romae esse malle,
Cic. Lig. 2, 5:favorabiliores rei potius, quam actores habentur,
Dig. 50, 17, 167.—Esp., introducing a repetition of a thought in a corrected or strengthened form: aut potius, vel potius, or rather, or I may better say, etc.:B.efficiet enim ratio ut... mors aut malum non sit, aut sit bonum potius,
Cic. Tusc. 1, 11, 23:quam fuit imbecillus P. Africani filius, quam tenui aut nullā potius valetudine,
id. Sen. 11, 35:erravit aut potius insanivit Apronius?
id. Verr. 2, 3, 48, § 113:Cato magnus hercule homo, vel potius summus et singularis vir,
id. Brut. 85, 293; Dig. 1, 5, 16.—Sup.: pŏtissĭmē ( pŏtissŭ-), and more freq. pŏtissĭmum ( pŏtissŭ-), chiefly, principally, especially, in preference to all others, above all, most of all (class.).—Form potissime, Cels. 3, 6.—Form potissimum:responde, quo leto censes me ut peream potissimum?
Plaut. Merc. 2, 4, 15; Ter. And. 2, 6, 23:exsistat aliquis et potissimum Caecus ille,
Cic. Cael. 14, 33; id. Mur. 2, 4:nos id potissimum consecuti sumus,
id. Tusc. 5, 4, 11:tanta erat contentio, qui potissimum ex magno numero conscenderent, ut,
Caes. B. C. 2, 43:quid agam? aut quo potissimum infelix accedam?
Sall. J. 14, 15; Auct. Her. 3, 2, 2; Lact. 2, 18, 3. -
43 potissume
pŏtis (in the positive rarely declined, and in the neutr. pŏte), adj. ( comp. pŏ-tĭor, ius; sup. pŏtissĭmus, a, um; class. only in the comp.) [Sanscr. patis, lord; Gr. posis, husband; des-potês, lord; Lat. compotis (compos) potiri].I.Posit., able, capable; possible (mostly ante-class. and poet.): divi qui potes pro illo quod Samothraces theoi dunatoi, Varr L. L. 5, § 58 Müll.; Macr. S. 3, 4:II. A.nisi qui colaphos perpeti Potis parasitus,
Plaut. Capt. 1, 1, 21.—Usually in the connection potis or pote est, he, she, or it is able, may, or can:at ea supterfugere potis es pauca,
Plaut. Capt. 5, 2, 17: neque sanguis ullo potis est pacto profluens consistere, old poet ap. Cic. Tusc. 2, 16, 38: istam non potis est vis saeva exstinguere venti, Poët. ap. Gell. 19, 9, 12:at non Evandrum potis est vis ulla tenere,
Verg. A. 11, 148:quod nunquam potis est sejungi,
Lucr. 1, 452:nec potis est cerni,
id. 5, 719; Cat. 76, 24:qui potis est?
how is it possible? id. 72, 7.—With plur.: si speres quicquam prodesse potis sunt, Enn. ap. Fest. p. 333 Müll. (Ann. v. 410 Vahl.):duae plus satis dare potis sunt,
Plaut. Poen. 1, 2, 17:quid pastores potis sint,
Varr. R. R. 2, 2.—Without est: quis potis ingentes oras evolvere belli? Enn. ap. Diom. p. 381 P. (Ann. v. 178 Vahl.); Verg. A. 3, 671; Hor. C. 3, 17, 13.—Form pote:si non aliud pote est,
Cat. 43, 16. Without est:nec devitari letum pote,
Lucr. 3, 1079: viget, veget, utpote plurimum, Varr. ap Non. 2, 876:nec non emptor pote ex empto vendito illum damnare,
id. R. R. 2, 2:nec eniti remis pote,
Val. Fl. 4, 680; Prop. 2, 1, 46:qui pote? vis dicam? nugaris,
Pers. 1, 56:in te dici pote, Id, quod,
Cat. 98, 1:nec peccatum a me quisquam pote dicere quicquam,
id. 67, 11:hoc facito, sive id non pote sive pote,
be it impossible or possible, id. 76, 16:quid pote simplicius?
what can be more simple? Mart. 9, 16, 2:nihil pote supra,
nothing could exceed it, Ter. Ad. 2, 3, 11; Auct. ap. Cic. Brut. 46, 172; Cic. Att. 13, 38, 1:quantum pote,
as soon as possible, id. ib. 4, 13, 1: quam pote, as much as possible (post-class.):aufugiamus istinc quam pote longissime,
App. M. 1, p. 107, 9; 2, p. 119, 33.—Of persons:B.numquam edepol erit ille potior Harpax, quam ego,
Plaut. Ps. 4, 1, 17; 1, 3, 95:quem aequiust potiorem habere quam te?
id. Stich. 1, 2, 40: qui plus pollet potiorque est patre, old poet ap. Cic. Tusc. 4, 32, 69; id. Fam. 10, 3, 2:itaque cives potiores quam peregrini,
id. Lael. 5, 19:Sosim et Moericum quibus tantam crederem rem, potiores habui,
Liv. 26, 31, 4:at tu, qui potior nunc es,
happier in love, preferred, Tib. 1, 6, 33 (5, 69):ut in judicio possessionis potior esset,
Dig. 18, 1, 34.—Of things, better, stronger, preferable, more useful or important:III. A.nulla potior serenda,
Varr. R. R. 1, 15:sucus,
Plin. 36, 22, 43, § 158:novistine locum potiorem rure beato?
Hor. Ep. 1, 10, 14:sententia,
id. Epod. 16, 17:mors civibus Romanis semper fuit servitute potior,
Cic. Phil. 10, 9, 19:illi turpis vita integrā famā potior fuit,
Sall. J. 67, 3:nihil mihi potius fuit quam ut Massinissam convenirem,
I had nothing more important, nothing more urgent to do, Cic. Rep. 6, 9, 9:illa semper potiora duxisti, quae, etc.,
id. de Or. 3, 22, 82:semper se rei publicae commoda privatis necessitatibus habuisse potiora,
Caes. B. C. 1, 8.— Subst.:ut probetis potiora,
Vulg. Phil. 1, 10: hem, mater mea, tibi rem potiorem video (sc. verbis), I see a fact stronger than words, i. e. a clearer proof, Plaut. Aul. 4, 7, 12.—Of persons ( poet. and in post-Aug. prose):B.item huic ultro fit, ut Meret, potissimus nostrae domi ut sit,
Plaut. Men. 2, 3, 9:tantis potissimus umbris,
Stat. Th. 4, 627:potissimos libertorum veneno interficere,
Tac. A. 14, 65.—Of things (class.):A.utrum potius, aut quid potissimum sit, quaeritur,
Cic. Inv. 1, 12, 17:cura,
Stat. S. 4, 4, 20:nobilitas,
Plin. 14, 2, 4, § 25:opusculum,
Plin. Ep. 4, 14, 10:causa,
Tac. A. 4, 16.—Hence, adv., only in the comp. and sup.Comp.: pŏtĭus, rather, preferably, more (class.; cf.: satius, prius): quo nos vocabis nomine? Ar. Libortos. Le. Non patronos? Ar. Id potius, Plaut. As. 3, 3, 62:2.sed scin', quid volo potius, sodes, facias?
Ter. Hec. 5, 1, 27; id. And. 5, 3, 2:nec vero imperia expetenda: ac potius non accipienda interdum,
Cic. Off. 1, 20, 68.— With quam, Plaut. Aul. 4, 2, 11:Galliam potius esse Ariovisti quam populi Romani,
Caes. B. G. 1, 45.—When the predicates are compared, the verb in the following clause is always in the subj.:perpessus est omnia potius quam conscios indicaret,
rather than, Cic. Tusc. 2, 22, 52:in oratione non vis potius quam delectatio postulatur,
Cic. de Or. 2, 78, 317:privabo potius illum debito testimonio quam id cum meā laude communicem,
id. Ac. 2, 1, 3:scribam aliquid potius, quam committam ut litterae non reddantur,
id. Att. 5, 6, 2:nos potius nostro delicto plectemur, quam res publica nostra peccata luat,
Liv. 8, 7, 17:per interregem comitia habenda potius, quam consulum alter a bello avocaretur,
id. 22, 23, 10; 9, 14, 16.— So with quam ut:se miliens morituros potius quam ut tantum dedecoris admitti patiantur,
Liv. 4, 2, 8: audeo dicere hoc malo domitos ipsos potius cultores agrorum fore, quam ut armati, etc., id. 2, 34, 11; 6, 28, 8; 9, 14, 7.—But after verbs of willing, wishing (sometimes of declaring), the inf. is used:dictatore obstinato tollere potius totum e re publicā consulatum, quam promiscuum facere,
Liv. 7, 21, 1; 23, 9, 8; 21, 13, 8: v. Weissenb. ad Liv. 2, 15, 2; Fest. s. v. olivitam, p. 202 Müll.; v. Muuml;ll. ad. loc. p. 203, a. —In an inverted order:quam potius,
Verg. Copa, 5: quid mihi negotii est eum istis nugacibus, quam potius potamus mulsum? C. Titius ap. Macr. S. 2, 12.—Sometimes potius is to be supplied:tacita, bona est mulier semper, quam loquens,
Plaut. Rud. 4, 4, 70; id. Men. 5, 1, 26:tamen statuit congredi, quam cum tantis copiis refugere,
Nep. Dat. 8, 1.—Pleon., with words which already express comparison.— Comp., Ter. Hec. 4, 1, 19:Uticae potius quam Romae esse malle,
Cic. Lig. 2, 5:favorabiliores rei potius, quam actores habentur,
Dig. 50, 17, 167.—Esp., introducing a repetition of a thought in a corrected or strengthened form: aut potius, vel potius, or rather, or I may better say, etc.:B.efficiet enim ratio ut... mors aut malum non sit, aut sit bonum potius,
Cic. Tusc. 1, 11, 23:quam fuit imbecillus P. Africani filius, quam tenui aut nullā potius valetudine,
id. Sen. 11, 35:erravit aut potius insanivit Apronius?
id. Verr. 2, 3, 48, § 113:Cato magnus hercule homo, vel potius summus et singularis vir,
id. Brut. 85, 293; Dig. 1, 5, 16.—Sup.: pŏtissĭmē ( pŏtissŭ-), and more freq. pŏtissĭmum ( pŏtissŭ-), chiefly, principally, especially, in preference to all others, above all, most of all (class.).—Form potissime, Cels. 3, 6.—Form potissimum:responde, quo leto censes me ut peream potissimum?
Plaut. Merc. 2, 4, 15; Ter. And. 2, 6, 23:exsistat aliquis et potissimum Caecus ille,
Cic. Cael. 14, 33; id. Mur. 2, 4:nos id potissimum consecuti sumus,
id. Tusc. 5, 4, 11:tanta erat contentio, qui potissimum ex magno numero conscenderent, ut,
Caes. B. C. 2, 43:quid agam? aut quo potissimum infelix accedam?
Sall. J. 14, 15; Auct. Her. 3, 2, 2; Lact. 2, 18, 3. -
44 potissumum
pŏtis (in the positive rarely declined, and in the neutr. pŏte), adj. ( comp. pŏ-tĭor, ius; sup. pŏtissĭmus, a, um; class. only in the comp.) [Sanscr. patis, lord; Gr. posis, husband; des-potês, lord; Lat. compotis (compos) potiri].I.Posit., able, capable; possible (mostly ante-class. and poet.): divi qui potes pro illo quod Samothraces theoi dunatoi, Varr L. L. 5, § 58 Müll.; Macr. S. 3, 4:II. A.nisi qui colaphos perpeti Potis parasitus,
Plaut. Capt. 1, 1, 21.—Usually in the connection potis or pote est, he, she, or it is able, may, or can:at ea supterfugere potis es pauca,
Plaut. Capt. 5, 2, 17: neque sanguis ullo potis est pacto profluens consistere, old poet ap. Cic. Tusc. 2, 16, 38: istam non potis est vis saeva exstinguere venti, Poët. ap. Gell. 19, 9, 12:at non Evandrum potis est vis ulla tenere,
Verg. A. 11, 148:quod nunquam potis est sejungi,
Lucr. 1, 452:nec potis est cerni,
id. 5, 719; Cat. 76, 24:qui potis est?
how is it possible? id. 72, 7.—With plur.: si speres quicquam prodesse potis sunt, Enn. ap. Fest. p. 333 Müll. (Ann. v. 410 Vahl.):duae plus satis dare potis sunt,
Plaut. Poen. 1, 2, 17:quid pastores potis sint,
Varr. R. R. 2, 2.—Without est: quis potis ingentes oras evolvere belli? Enn. ap. Diom. p. 381 P. (Ann. v. 178 Vahl.); Verg. A. 3, 671; Hor. C. 3, 17, 13.—Form pote:si non aliud pote est,
Cat. 43, 16. Without est:nec devitari letum pote,
Lucr. 3, 1079: viget, veget, utpote plurimum, Varr. ap Non. 2, 876:nec non emptor pote ex empto vendito illum damnare,
id. R. R. 2, 2:nec eniti remis pote,
Val. Fl. 4, 680; Prop. 2, 1, 46:qui pote? vis dicam? nugaris,
Pers. 1, 56:in te dici pote, Id, quod,
Cat. 98, 1:nec peccatum a me quisquam pote dicere quicquam,
id. 67, 11:hoc facito, sive id non pote sive pote,
be it impossible or possible, id. 76, 16:quid pote simplicius?
what can be more simple? Mart. 9, 16, 2:nihil pote supra,
nothing could exceed it, Ter. Ad. 2, 3, 11; Auct. ap. Cic. Brut. 46, 172; Cic. Att. 13, 38, 1:quantum pote,
as soon as possible, id. ib. 4, 13, 1: quam pote, as much as possible (post-class.):aufugiamus istinc quam pote longissime,
App. M. 1, p. 107, 9; 2, p. 119, 33.—Of persons:B.numquam edepol erit ille potior Harpax, quam ego,
Plaut. Ps. 4, 1, 17; 1, 3, 95:quem aequiust potiorem habere quam te?
id. Stich. 1, 2, 40: qui plus pollet potiorque est patre, old poet ap. Cic. Tusc. 4, 32, 69; id. Fam. 10, 3, 2:itaque cives potiores quam peregrini,
id. Lael. 5, 19:Sosim et Moericum quibus tantam crederem rem, potiores habui,
Liv. 26, 31, 4:at tu, qui potior nunc es,
happier in love, preferred, Tib. 1, 6, 33 (5, 69):ut in judicio possessionis potior esset,
Dig. 18, 1, 34.—Of things, better, stronger, preferable, more useful or important:III. A.nulla potior serenda,
Varr. R. R. 1, 15:sucus,
Plin. 36, 22, 43, § 158:novistine locum potiorem rure beato?
Hor. Ep. 1, 10, 14:sententia,
id. Epod. 16, 17:mors civibus Romanis semper fuit servitute potior,
Cic. Phil. 10, 9, 19:illi turpis vita integrā famā potior fuit,
Sall. J. 67, 3:nihil mihi potius fuit quam ut Massinissam convenirem,
I had nothing more important, nothing more urgent to do, Cic. Rep. 6, 9, 9:illa semper potiora duxisti, quae, etc.,
id. de Or. 3, 22, 82:semper se rei publicae commoda privatis necessitatibus habuisse potiora,
Caes. B. C. 1, 8.— Subst.:ut probetis potiora,
Vulg. Phil. 1, 10: hem, mater mea, tibi rem potiorem video (sc. verbis), I see a fact stronger than words, i. e. a clearer proof, Plaut. Aul. 4, 7, 12.—Of persons ( poet. and in post-Aug. prose):B.item huic ultro fit, ut Meret, potissimus nostrae domi ut sit,
Plaut. Men. 2, 3, 9:tantis potissimus umbris,
Stat. Th. 4, 627:potissimos libertorum veneno interficere,
Tac. A. 14, 65.—Of things (class.):A.utrum potius, aut quid potissimum sit, quaeritur,
Cic. Inv. 1, 12, 17:cura,
Stat. S. 4, 4, 20:nobilitas,
Plin. 14, 2, 4, § 25:opusculum,
Plin. Ep. 4, 14, 10:causa,
Tac. A. 4, 16.—Hence, adv., only in the comp. and sup.Comp.: pŏtĭus, rather, preferably, more (class.; cf.: satius, prius): quo nos vocabis nomine? Ar. Libortos. Le. Non patronos? Ar. Id potius, Plaut. As. 3, 3, 62:2.sed scin', quid volo potius, sodes, facias?
Ter. Hec. 5, 1, 27; id. And. 5, 3, 2:nec vero imperia expetenda: ac potius non accipienda interdum,
Cic. Off. 1, 20, 68.— With quam, Plaut. Aul. 4, 2, 11:Galliam potius esse Ariovisti quam populi Romani,
Caes. B. G. 1, 45.—When the predicates are compared, the verb in the following clause is always in the subj.:perpessus est omnia potius quam conscios indicaret,
rather than, Cic. Tusc. 2, 22, 52:in oratione non vis potius quam delectatio postulatur,
Cic. de Or. 2, 78, 317:privabo potius illum debito testimonio quam id cum meā laude communicem,
id. Ac. 2, 1, 3:scribam aliquid potius, quam committam ut litterae non reddantur,
id. Att. 5, 6, 2:nos potius nostro delicto plectemur, quam res publica nostra peccata luat,
Liv. 8, 7, 17:per interregem comitia habenda potius, quam consulum alter a bello avocaretur,
id. 22, 23, 10; 9, 14, 16.— So with quam ut:se miliens morituros potius quam ut tantum dedecoris admitti patiantur,
Liv. 4, 2, 8: audeo dicere hoc malo domitos ipsos potius cultores agrorum fore, quam ut armati, etc., id. 2, 34, 11; 6, 28, 8; 9, 14, 7.—But after verbs of willing, wishing (sometimes of declaring), the inf. is used:dictatore obstinato tollere potius totum e re publicā consulatum, quam promiscuum facere,
Liv. 7, 21, 1; 23, 9, 8; 21, 13, 8: v. Weissenb. ad Liv. 2, 15, 2; Fest. s. v. olivitam, p. 202 Müll.; v. Muuml;ll. ad. loc. p. 203, a. —In an inverted order:quam potius,
Verg. Copa, 5: quid mihi negotii est eum istis nugacibus, quam potius potamus mulsum? C. Titius ap. Macr. S. 2, 12.—Sometimes potius is to be supplied:tacita, bona est mulier semper, quam loquens,
Plaut. Rud. 4, 4, 70; id. Men. 5, 1, 26:tamen statuit congredi, quam cum tantis copiis refugere,
Nep. Dat. 8, 1.—Pleon., with words which already express comparison.— Comp., Ter. Hec. 4, 1, 19:Uticae potius quam Romae esse malle,
Cic. Lig. 2, 5:favorabiliores rei potius, quam actores habentur,
Dig. 50, 17, 167.—Esp., introducing a repetition of a thought in a corrected or strengthened form: aut potius, vel potius, or rather, or I may better say, etc.:B.efficiet enim ratio ut... mors aut malum non sit, aut sit bonum potius,
Cic. Tusc. 1, 11, 23:quam fuit imbecillus P. Africani filius, quam tenui aut nullā potius valetudine,
id. Sen. 11, 35:erravit aut potius insanivit Apronius?
id. Verr. 2, 3, 48, § 113:Cato magnus hercule homo, vel potius summus et singularis vir,
id. Brut. 85, 293; Dig. 1, 5, 16.—Sup.: pŏtissĭmē ( pŏtissŭ-), and more freq. pŏtissĭmum ( pŏtissŭ-), chiefly, principally, especially, in preference to all others, above all, most of all (class.).—Form potissime, Cels. 3, 6.—Form potissimum:responde, quo leto censes me ut peream potissimum?
Plaut. Merc. 2, 4, 15; Ter. And. 2, 6, 23:exsistat aliquis et potissimum Caecus ille,
Cic. Cael. 14, 33; id. Mur. 2, 4:nos id potissimum consecuti sumus,
id. Tusc. 5, 4, 11:tanta erat contentio, qui potissimum ex magno numero conscenderent, ut,
Caes. B. C. 2, 43:quid agam? aut quo potissimum infelix accedam?
Sall. J. 14, 15; Auct. Her. 3, 2, 2; Lact. 2, 18, 3. -
45 protervus
I.Lit. ( poet.):II.venti,
Hor. C. 1, 26, 2:Africus,
id. Epod. 16, 22:Eurus,
Ov. H. 11, 14:stella canis,
scorching, oppressive, id. Am. 2, 16, 4.—Trop., forward, bold, pert, wanton, shameless, impudent (class.; generally milder than procax and petulans; v. protervitas): petulans protervo animo sum, Plaut. Bacch. 4, 3, 1:A. 1.homo,
Cic. Fin. 5, 12, 35; 1, 18, 61:dictum aut factum,
id. ib. 2, 14, 47:vidua,
id. Cael. 16, 38:Satyri, turba proterva,
Ov. H. 5, 136:juvenes,
Hor. C. 1, 25, 2:rixae,
id. ib. 3, 14, 26:frons,
id. ib. 2, 5, 15:oculi,
Ov. H. 17, 77:manus,
id. M. 5, 671:Musa,
id. R. Am. 362:lingua,
id. Ib. 520:sal protervum,
ribald wit, Mart. 10, 9, 2.— Comp.:meretrix protervior,
Just. 30, 2, 2.—Hence, adv., in two forms, proterve and proterviter.In a bad sense, boldly, wantonly, shamelessly, impudently (class.):2. B.aedes arietare,
Plaut. Truc. 2, 2, 1:proterve iracundus,
Ter. Hec. 3, 5, 53 (immoderate, superbe, Don.):consectans aliquem proterve,
Cic. Rep. 1, 44, 68.— Comp., Ov. A. A. 1, 599.— Sup., Aug. Civ. Dei, 5, 22.— -
46 remoratus
I.Neutr., to stay, tarry, linger, loiter, delay (so rarely):II.nam quid illaec nunc tam diu intus remorantur remeligines?
Plaut. Cas. 4, 3, 7:ibi corpora,
Lucr. 2, 75:res nulla foris,
id. 2, 158:in concilio,
id. 2, 564; cf.:in Italiā,
Liv. 27, 12, 3:sed postquam remorata suos cognovit amores,
Ov. M. 4, 137:perge, ne remorare. Non diu remoratus es: Jam venis,
Cat. 61, 200 sq.:Etesiae contra fluvium flantes remorantur,
Lucr. 6, 717.—Act., to hold back, stay, detain, obstruct, hinder, delay, defer (syn. retardare;freq. and class.): aliquem,
Plaut. Mil. 3, 3, 46:haec edepol remorata med est,
id. Ep. 5, 1, 23; id. Rud. 4, 6, 4 et saep.:di illum perdant, qui me hodie remoratus est,
Ter. Eun. 2, 3, 11:eae res, quae ceteros remorari solent, non retardarunt,
Cic. Imp. Pomp. 14, 40:nox atque praeda castrorum hostes quominus victoriā uterentur remorata sunt,
Sall. J. 38, 8; Prop. 1, 6, 5:quamvis te longae remorentur fata senectae,
i. e. should preserve you to a good old age, id. 1, 19, 17:num unum diem postea L. Saturninum tribunum plebis et C. Servilium praetorem mors ac poena remorata est?
i. e. was it put off, deferred? Cic. Cat. 1, 2, 4; cf. Auct. Her. 4, 36, 48:cur non remoratur ituros,
Ov. M. 13, 220.— Absol.:ab negotiis numquam voluptas remorata,
Sall. J. 95, 3.—With inanimate and abstract objects:alicujus commodum,
Ter. And. 4, 3, 24:scio te me iis epistulis potius et meas spes solitum esse remorari,
Cic. Att. 3, 14, 1:alicujus iter,
Sall. J. 50, 1; so,iter,
Ov. M. 11, 233.— Absol.:fugiunt, freno non remorante, dies,
Ov. F. 6, 772.► rĕmŏrātus, a, um, in a pass. signif.:remorandust gradus,
Plaut. Pers. 1, 2, 28:pomi jactu remorata (Atalanta),
Ov. M. 10, 671. -
47 remoror
I.Neutr., to stay, tarry, linger, loiter, delay (so rarely):II.nam quid illaec nunc tam diu intus remorantur remeligines?
Plaut. Cas. 4, 3, 7:ibi corpora,
Lucr. 2, 75:res nulla foris,
id. 2, 158:in concilio,
id. 2, 564; cf.:in Italiā,
Liv. 27, 12, 3:sed postquam remorata suos cognovit amores,
Ov. M. 4, 137:perge, ne remorare. Non diu remoratus es: Jam venis,
Cat. 61, 200 sq.:Etesiae contra fluvium flantes remorantur,
Lucr. 6, 717.—Act., to hold back, stay, detain, obstruct, hinder, delay, defer (syn. retardare;freq. and class.): aliquem,
Plaut. Mil. 3, 3, 46:haec edepol remorata med est,
id. Ep. 5, 1, 23; id. Rud. 4, 6, 4 et saep.:di illum perdant, qui me hodie remoratus est,
Ter. Eun. 2, 3, 11:eae res, quae ceteros remorari solent, non retardarunt,
Cic. Imp. Pomp. 14, 40:nox atque praeda castrorum hostes quominus victoriā uterentur remorata sunt,
Sall. J. 38, 8; Prop. 1, 6, 5:quamvis te longae remorentur fata senectae,
i. e. should preserve you to a good old age, id. 1, 19, 17:num unum diem postea L. Saturninum tribunum plebis et C. Servilium praetorem mors ac poena remorata est?
i. e. was it put off, deferred? Cic. Cat. 1, 2, 4; cf. Auct. Her. 4, 36, 48:cur non remoratur ituros,
Ov. M. 13, 220.— Absol.:ab negotiis numquam voluptas remorata,
Sall. J. 95, 3.—With inanimate and abstract objects:alicujus commodum,
Ter. And. 4, 3, 24:scio te me iis epistulis potius et meas spes solitum esse remorari,
Cic. Att. 3, 14, 1:alicujus iter,
Sall. J. 50, 1; so,iter,
Ov. M. 11, 233.— Absol.:fugiunt, freno non remorante, dies,
Ov. F. 6, 772.► rĕmŏrātus, a, um, in a pass. signif.:remorandust gradus,
Plaut. Pers. 1, 2, 28:pomi jactu remorata (Atalanta),
Ov. M. 10, 671. -
48 rus
rūs, rūris (used in the plur. only in nom. and acc.), n. [etym. dub.; cf. Zend. ravanh, broad, free; ravan, a plain; Germ. Raum, space], the country (opp. to the city), lands, fields; a country-seat, farm, estate, etc. (cf.:fundus, praedia): pascua reddere rura,
Lucr. 5, 1248; cf.:laudato ingentia rura, Exiguum colito,
Verg. G. 2, 412:aspera dumis Rura,
id. A. 4, 527:paterna rura bobus exercet suis,
Hor. Epod. 2, 3:obsita pomis Rura,
Ov. M. 13, 720:coli rura ab ergastulis pessimum est,
Plin. 18, 6, 7, § 36:habet animi causā rus amoenum et suburbanum,
a country-seat, Cic. Rosc. Am. 46, 133; cf.:rus urbanum,
Just. 31, 2, 3:urbe relictā rura peragrantes saepe soli sumus,
Cic. Off. 3, 1, 1:rure frui,
Ov. P. 1, 8, 40.— Acc.:rus, in answer to the question whither? quom rus homines eunt,
to their country - seats, Plaut. Capt. 1, 1, 10:rus ibo,
Ter. Eun. 1, 2, 107; 2, 1, 10:rure redire,
from the farm, Plaut. Merc. 3, 3, 25; 4, 3, 6; 5, 18; 21; Ter. Eun. 3, 5, 63; 5, 4, 45 et saep.; so,rure venire,
Plaut. Truc. 3, 2, 26:rure huc advenit,
Ter. Hec. 1, 2, 115:adveniens mater rure,
Plaut. Merc. 4, 5, 25;for which, less freq.: ruri redire, venire, etc.,
id. Truc. 3, 2, 1; 25; id. Most. 5, 1, 28:plus plaustrorum in aedibus Videas, quam ruri,
in the country, id. Aul. 3, 5, 32:si illi sunt virgae ruri, at mihi tergum domi'st,
id. Bacch. 2, 3, 131; so,ruri (cf. Zumpt, Gram. § 400),
id. Capt. 1, 1, 16; id. Cas. 1, 1, 38; 41; 2, 6, 68; 4, 2, 2; id. Cist. 2, 1, 14; id. Most. 1, 1, 4; 7; 18 et saep.; Ter. Ad. 1, 1, 20; 1, 2, 15; 3, 3, 47 al.; Cic. Off. 3, 31, 112; Brut. ap. Cic. Clu. 51, 141;less freq.: rure esse, etc.,
Plaut. Trin. 1, 2, 29; id. Cas. 1, 1, 17; 22; Titin. ap. Charis. p. 115 P.:mori rure,
Liv. 38, 53; Hor. Ep. 1, 7, 1; 14, 10; Ov. A. A. 2, 229.—With an adj.:rure paterno,
Hor. Ep. 1, 18, 60:rure suo,
Ov. F. 6, 671; cf.:ex meo propinquo rure hoc capio commodi,
Ter. Eun. 5, 5, 1. -
49 salutatorium
sălūtātōrĭus, a, um, adj. [id.] (postAug.).I.Of or belonging to visiting or paying court:II.cubilia,
an audience-chamber, Plin. 15, 11, 10, § 38.—As subst.: să-lūtātōrĭum, i, n., the audience-chamber, Cassiod. Hist. Eccl. 9, 30.—In gram.. salutatorius casus, i. e. the vocative, acc. to Prisc. p. 671 P. -
50 salutatorius
sălūtātōrĭus, a, um, adj. [id.] (postAug.).I.Of or belonging to visiting or paying court:II.cubilia,
an audience-chamber, Plin. 15, 11, 10, § 38.—As subst.: să-lūtātōrĭum, i, n., the audience-chamber, Cassiod. Hist. Eccl. 9, 30.—In gram.. salutatorius casus, i. e. the vocative, acc. to Prisc. p. 671 P. -
51 sanies
sănĭes, em, e, f. [a weakened form of sanguis].I.Diseased or corrupted blood, bloody matter, sanies (cf.:II.pus, tabes): ex his (vulneribus ulceribusque) exit sanguis, sanies, pus. Sanguis omnibus notus est: sanies est tenuior hoc, varie crassa et glutinosa et colorata: pus crassissimum albidissimumque, glutinosius et sanguine et sanie, etc.,
Cels. 5, 26, 20: saxa spargens tabo, sanie et sanguine atro, Enn. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 107, and id. ap. Cic. Pis. 19 (Trag. v. 414 Vahl.); Cato, R. R. 157, 3; Pac. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 106 (Trag. Rel. p. 84 Rib.);(with tabo),
Verg. A. 8, 487; 3, 618; 3, 625; 3, 632; id. G. 3, 493:saniem conjecto emittite ferro,
Ov. M. 7, 338; Tac. A. 4, 49 al.—Transf., of similar fluids ( poet. and in post-Aug. prose): (Laocoon) Perfusus sanie vittas atroque veneno, venomous slaver of the serpent, Verg. A. 2, 221; cf.:nullā sanie polluta veneni,
Luc. 6, 457; so,colubrae saniem vomunt,
Ov. M. 4, 493:serpentis,
Sil. 6, 276; 6, 678; 12, 10.—Of Cerberus, Hor. C. 3, 11, 19.—Of matter flowing from the ear, Plin. 27, 7, 28, § 50.—Of the humor of spiders, Plin. 29, 6, 39, § 138.—Of the liquor of the purple-fish, Plin. 9, 38, 62, § 134; 35, 6, 26, § 44.—Of the watery part of olives, Plin. 15, 3, 3, § 9; cf.amurcae,
Col. 1, 6 fin. —Of pickle, brine, Manil. 5, 671:auri, i. e. chrysocolla,
mountain-green, Plin. 33, prooem. 2, § 4. -
52 scindo
scindo, scĭdi, scissum, 3 (old perf. redupl. scicidi, Enn., Naev., Att, and Afran. ap. Prisc. p. 890 P.; or Enn. p. 133 Vanl.; Com. Rel. pp. 19 and 164 Rib.; cf. also, sciciderat. [p. 1643] Gell 6, 9, 16), v. a. [akin to Gr. schizô, to split; cf. Germ. scheiden, and Lat. scio], to cut, tear, rend, or break asunder; to split, cleave, divide, or separate by force, etc. (freq. and class.; but in tempp.perf. ante-class.and postAug.; syn.: findo, rumpo).I.Lit.: quom saxum scisciderit, Enn. ap. Prisc. l. l.: non ergo aquila scisciderat pectus, Att. ib. and ap. Gell. l. l.: satis fortiter vestras sciscidistis colus, Afran. ap. Prisc. l. l.: scindens dolore identidem intonsam comam, Att. ap. Cic. Tusc. 3, 26, 62:b.crines,
Verg. A. 12, 870; Ov. M. 11, 683:capillos,
id. H. 3, 79; Tib. 1, 10, 55; cf., in a Greek construction: scissaeque capillos matres,
Ov. M. 8, 526:vela,
Plaut. Trin. 4, 1, 18:epistulam,
Cic. Fam. 5, 20, 9:vestem,
to tear open, Liv. 3, 58; Quint. 2, 15, 7; Prop. 2, 15 (3, 7), 18; Ov. M. 9, 166; Hor. C. 1, 17, 27; cf.:vestem tibi de corpore,
Prop. 2, 5, 21:pecora scindunt herbarum radices,
Col. 2, 18, 2:asini me mordicibus scindant,
tear, lacerate, Plaut. Aul. 2, 2, 57:sinus,
Ov. M. 10, 386:latus flagello,
id. Ib. 185:lacerum corpus ictibus innumeris,
Sil. 1, 172:vitiato fistula plumbo Scinditur,
bursts open, Ov. M. 4, 123; cf.:et faceret scissas languida ruga genas,
wrinkled, Prop. 3, 10, 6:vallum,
to break through, tear up, Caes. B. G. 3, 5; 5, 51; Liv. 7, 37; Tac. H. 4, 28:limen portae,
to break in pieces, Plaut. Bacch. 4, 9, 31:pontem,
to break down, id. ib. 5, 26:cuneis lignum,
to split, cleave, Verg. G. 1, 144:quercum cuneis,
id. A. 7, 510:cuneis fissile robur,
id. ib. 6, 182; cf.:ferro aequor (i. e. humum),
id. G. 1, 50; cf.solum,
id. ib. 2, 399:vomere terram,
Ov. A. A. 2, 671:freta ictu (remorum),
id. M. 11, 463:puppis aquas,
id. Tr. 1, 10, 48:fluvios natatu,
Claud. Cons. Hon. 4, 347:tellurem mare scindit,
Luc. 3, 61:agmen,
Tac. A. 1, 65 et saep.:labra,
to open wide, Quint. 11, 3, 81:obsonium,
to cut up, carve, Sen. Vit. Beat. 17; cf.nihil (edulium),
Mart. 3, 12, 2:aves in frusta,
Sen. Brev. Vit. 12.—Prov.: penulam alicui, to tear off one's travelling cloak, i.e. to urge, press, solicit one to stay, Cic. Att. 13, 33, 4.—B.Transf., to part, separate, divide; of places:2.dirimit scinditque Sueviam continuum montium jugum,
Tac. G. 43:frons Italia in duo se cornua scindit,
Mel. 2, 4, 7.—Mid.: omnis Italia scinditur in duo promuntoria,
Sall. H. 4, 18 Dietsch.—In gen.:se (lutamenta),
Cato, R. R. 128:se (nubes),
Verg. A. 1, 587.—Mid.:omnis fumus, vapor, etc.... scinduntur per iter flexum,
Lucr. 4, 91:scinditur in geminas partes circumfluus amnis,
Ov. M. 15, 739; Luc. 1, 551.— Absol.:sentes quod tetigere, ilico rapiunt: si eas ereptum, ilico scindunt,
Plaut. Cas. 3, 6, 2.—To destroy:II.scindunt proceres Pergamum,
Plaut. Bacch. 4, 9, 130.—Trop., to tear in pieces, to distract, agitate, disturb, etc.:A.aliquem quāvis scindunt cuppedine curae,
Lucr. 3, 994:quantae tum scindunt hominem cuppedinis acres Sollicitum curae,
id. 5, 46: nolo commemorare, quibus rebus sim spoliatus, ne scindam ipse dolorem meum, tear open, i. e. renew my grief, Cic. Att. 3, 15, 2:non sine piaculo sanctissimas necessitudines scindi,
to be sundered, separated, Plin. Pan. 37 fin.:ut (actio) noctis interventu scinderetur,
was interrupted, id. Ep. 2, 11, 16:verba fletu,
Ov. P. 3, 1, 157:vox scinditur,
is broken, cracked, Quint. 11, 3, 20:sic genus amborum scindit se sanguine ab uno,
divides, branches off, Verg. A. 8, 142; cf.: scidit deinde se studium atque inertiā factum est, ut artes esse plures viderentur, was separated, divided, Quint. prooem. § 13; cf.:naturalis pars philosophiae in duo scinditur corporalia et incorporalia,
Sen. Ep. 89, 16:scinditur incertum studia in contraria vulgus,
Verg. A. 2, 39; cf. Tac. H. 1, 13:scindebatur in multiplices curas,
Amm. 16, 3, 3.—Hence, scissus, a, um, P. a., split, cleft, divided.Lit.:B.folia pluribus divisuris,
Plin. 25, 5, 21, § 48:vitis folio,
id. 14, 2, 4, § 23:scissae (aures) cervis ac velut divisae,
id. 11, 37, 50, § 136:alumen,
Col. 6, 13, 1 (for which:scissile alumen,
Cels. 5, 2; 6, 11):vestibus,
Vulg. Job, 2, 12.— -
53 Sentius
Sentius, i, m., the name of a Roman gens.1.Sentius Saturninus, a proprœtor in Macedonia, A. U.C. 671, Cic. Verr. 2, 3, 93, § 217; id. Pis. 34, 84.—2.Cn. Sentius, a governor of Syria, Tac. A. 2, 74; 3, 7. -
54 subfodio
suf-fŏdĭo ( subf-), fōdi, fossum, 3, v. a., to dig or pierce underneath; to pierce or bore through; to dig under, sap, undermine (class.;not in Cic.): ilia equis suffodere,
Liv. 42, 59:inguina,
Suet. Dom. 17:equos,
to stab in the belly, Caes. B. G. 4, 12; Tac. A. 1, 65; 2, 11:suffosso equo,
Verg. A. 11, 671; Liv. 42, 59; Curt. 4, 13, 33:radices frumenti,
Plin. 18, 21, 50, § 184:montes,
Vell. 2, 33, 4; Plin. 36, 15, 24, § 104; cf.:vineas expediunt suffodiendis muris,
Tac. H. 2, 21: Alexandria est fere tota suffossa, undermined, Auct. B. Alex. 5, 1:a cuniculis subfossum in Hispaniā oppidum,
Plin. 8, 29, 43, § 104:quercus subfossae fluctibus,
id. 16, 1, 2, § 5:sacella suffossa, incensa,
sapped, overthrown, Cic. Har. Resp. 15:rupes suffossa,
Sen. Ep. 90, 6:montes,
Vell. 2, 33. -
55 suffodio
suf-fŏdĭo ( subf-), fōdi, fossum, 3, v. a., to dig or pierce underneath; to pierce or bore through; to dig under, sap, undermine (class.;not in Cic.): ilia equis suffodere,
Liv. 42, 59:inguina,
Suet. Dom. 17:equos,
to stab in the belly, Caes. B. G. 4, 12; Tac. A. 1, 65; 2, 11:suffosso equo,
Verg. A. 11, 671; Liv. 42, 59; Curt. 4, 13, 33:radices frumenti,
Plin. 18, 21, 50, § 184:montes,
Vell. 2, 33, 4; Plin. 36, 15, 24, § 104; cf.:vineas expediunt suffodiendis muris,
Tac. H. 2, 21: Alexandria est fere tota suffossa, undermined, Auct. B. Alex. 5, 1:a cuniculis subfossum in Hispaniā oppidum,
Plin. 8, 29, 43, § 104:quercus subfossae fluctibus,
id. 16, 1, 2, § 5:sacella suffossa, incensa,
sapped, overthrown, Cic. Har. Resp. 15:rupes suffossa,
Sen. Ep. 90, 6:montes,
Vell. 2, 33. -
56 Tiburtus
Tīburtus, i, m., the founder of the town of Tibur, Verg. A. 7, 671; 11, 519; Plin. 16, 44, 87, § 237 (al. in each passage Tiburnus). -
57 torqueo
torquĕo, torsi, tortum, 2 (archaic inf. torquerier, Hor. S. 2, 8, 67), v. a. [Gr. trepô, to turn; cf. atrekês; also Sanscr. tarkus; Gr. atraktos, a spindle; and strephô, to twist], to turn, turn about or away; to twist, bend, wind (class.; syn. converto).I.Lit.A.In gen.:B.cervices oculosque,
Cic. Leg. 2, 15, 39:oculum,
to roll, distort, id. Ac. 2, 25, 80:ora,
to twist awry, id. Off. 1, 36, 131:ab obscenis sermonibus aurem,
Hor. Ep. 2, 1, 127:oculos ad moenia,
Verg. A. 4, 220:ad sonitum vocis vestigia,
id. ib. 3, 669:serpens squamosos orbes Torquet,
Ov. M. 3, 42; cf.anguis,
Verg. G. 3, 38:capillos ferro,
i. e. to curl, frizzle, Ov. A. A. 1, 505:stamina pollice,
id. M. 12, 475:remis aquas,
id. F. 5, 644:spumas,
Verg. A. 3, 208:taxos in arcus,
to bend, id. G. 2, 448:tegumen torquens immane leonis,
winding about him, id. A. 7, 666:cum terra circum axem se convertat et torqueat,
Cic. Ac. 2, 39, 123:torta circum bracchia vestis,
Tac. H. 5, 22.—In partic.1.To whirl around, to whirl in the act of throwing, to wield, brandish, to fling with force, to hurl (mostly poet.):2.torquet nunc lapidem, nunc ingens machina tignum,
Hor. Ep. 2, 2, 73:amnis torquet sonantia saxa,
Verg. A. 6, 551:stuppea torquentem Balearis verbera fundae,
id. G. 1, 309:jaculum in hostem,
id. A. 10, 585; Ov. M. 12, 323: hastam in hunc, id. ib 5, 137;for which: hastam alicui,
Val. Fl. 3, 193:telum aurata ad tempora,
Verg. A. 12, 536:tela manu,
Ov. M. 12, 99:valido pila lacerto,
id. F. 2, 11:glebas, ramos,
id. M. 11, 30:cum fulmina torquet (Juppiter),
Verg. A. 4, 208;and trop.: cum Juppiter horridus austris Torquet aquosam hiemem,
id. ib. 9, 671; cf.:Eurus nubes in occiduum orbem,
Luc. 4, 63.—In prose:torquere amentatas hastas lacertis,
Cic. de Or. 1, 57, 242.—To twist awry, misplace, turn aside, distort:3.negat sibi umquam, cum oculum torsisset, duas ex lucernā flammulas esse visas,
Cic. Ac. 2, 25, 80:ora Tristia temptantum sensu (sapor) torquebit amaro,
Verg. G. 2, 247.—To wrench the limbs upon the rack, to put to the rack or to the torture, to rack, torture (class.):II.ita te nervo torquebo, itidem uti catapultae solent,
Plaut. Curc. 5, 3, 12:eculeo torqueri,
Cic. Fin. 3, 13, 42:aliquem servilem in modum,
Suet. Aug. 27; cf.:ira torquentium,
Tac. A. 15, 57:servum in caput domini,
against his master, Dig. 48, 18, 1: vinctus tortusve, [p. 1880] Suet. Aug. 40 fin. —Trop.A.In gen., to twist, wrest, distort, turn, bend, direct (a favorite expression of Cicero):B.versare suam naturam et regere ad tempus atque huc et illuc torquere ac flectere,
Cic. Cael. 6, 13:torquere et flectere imbecillitatem animorum,
id. Leg. 1, 10, 29:oratio ita flexibilis, ut sequatur, quocumque torqueas,
id. Or. 16, 52:omnia ad suae causae commodum,
id. Inv. 2, 14, 46:verbo ac litterā jus omne torqueri,
wrested, perverted, id. Caecin. 27, 77:sonum,
to inflect, Auct. Her. 3, 14, 25:cuncta tuo qui bella, pater, sub numine torques,
Verg. A. 12, 180:versare sententias, et huc atque illuc torquere,
Tac. H. 1, 85.—In partic. (acc. to A. 2.), to rack, torment, torture (syn.:C.ango, crucio): tuae libidines te torquent,
Cic. Par. 2, 18:mitto aurum coronarium, quod te diutissime torsit,
id. Pis. 37, 90: acriter nos tuae supplicationes torserunt, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 11, 1:equidem dies noctesque torqueor,
Cic. Att. 7, 9, 4:verbi controversia jam diu torquet Graeculos homines,
id. de Or. 1, 11, 47; 3, 9, 33:stulti malorum memoriā torquentur,
id. Fin. 1, 17, 57:sollicitudine, poenitentia, etc., torquetur mens,
Quint. 12, 1, 7:invidiā vel amore vigil torquebere,
Hor. Ep. 1, 2, 37; Ov. H. 20, 123:torqueor, infesto ne vir ab hoste cadat,
id. ib. 9, 36; cf. Hor. S. 2, 8, 67:Aeacus torquet umbras,
holds inquisition over, Juv. 1, 9.— Transf.: (reges) dicuntur torquere mero, quem perspexisse laborant, qs. to rack with wine, i. e. to try or test with wine, Hor. A. P. 435; so,vino tortus et irā,
id. Ep. 1, 18, 38.—To hurl, fling (of language):A.curvum sermone rotato enthymema,
Juv. 6, 449.—Hence, tortus, a, um, P. a., twisted, crooked, contorted, distorted.Lit.:2. * B.via (labyrinthi),
Prop. 4 (5), 4, 42:quercus,
i. e. a twisted oakgarland, Verg. G. 1, 349.—Hence,Trop.:condiciones,
confused, complicated, Plaut. Men. 4, 2, 25. — Adv.: tortē, awry, crookedly:torte penitusque remota,
Lucr. 4, 305 (329). -
58 trementer
trĕmenter, adv., with trembling (late Lat.), Fulg. Serm. 24; Dracont. Hexaëm. 671. -
59 tumidus
I.Lit.:II.membrum tumidum ac turgidum,
Cic. Tusc. 3, 9, 19:serpens inflato collo, tumidis cervicibus,
id. Vatin. 2, 4:Python,
Ov. M. 1, 460:Echidnae,
id. ib. 10, 313:venter,
id. Am. 2, 14, 15:papillae,
id. R. Am. 338:virginitas,
i. e. with swelling breasts, Stat. Th. 2, 204:mare,
Verg. A. 8, 671:aequor,
id. ib. 3, 157; Ov. M. 14, 544:fluctus,
id. ib. 11, 480:Nilus,
Hor. C. 3, 3, 48:vela,
id. Ep. 2, 2, 201:montes,
Ov. Am. 2, 16, 51:terrae Germaniae,
Tac. A. 2, 23 Ritter; cf.Nipperd. ad loc. (Halm, umidis): crudi tumidique lavemur,
i. e. swollen, stuffed with food, Hor. Ep. 1, 6, 61.— Comp.:oculi,
Cels. 2, 6:humus,
Col. 4, 1, 3.—Trop.A.Swollen or swelling with passionate excitement; excited, incensed, enraged, exasperated; puffed up, elated, haughty, arrogant; restless, violent, ready to break out (mostly poet.; not in Cic.);B.with anger: tumida ex irā tum corda residunt,
Verg. A. 6, 407:ōs,
Hor. A. P. 94:es tumidus genitoris imagine falsi,
Ov. M. 1, 754.—With pride, Ov. M. 8, 396; 8, 495; Hor. S. 1, 7, 7:sermo,
id. ib. 2, 5, 98:minae,
id. C. 4, 3, 8:cum tumidum est cor,
i. e. swells with ambition, Hor. S. 2, 3, 213:tumidi minantur,
swelling with rage, Stat. Achill. 1, 155:ingenia genti tumida,
Just. 41, 3, 7:tumidae gentium inflataeque cervices,
Flor. 4, 12, 2:quem tumidum ac sui jactantem et ambitiosum institorem eloquentiae videat,
Quint. 11, 1, 50.— Sup.:(Alexander) tumidissimum animal,
most arrogant, Sen. Ben. 2, 16, 2:Eridani tumidissimus accola Celtae,
most seditious, Sil. 11, 25.—Of style, etc.1.Of the orator himself, bombastic, pompous:2.fiunt pro grandibus tumidi,
Quint. 10, 2, 16:quem (Ciceronem) et suorum homines temporum incessere audebant ut tumidiorem, ut Asianum et redundantem,
id. 12, 10, 12.—Of speech, inflated, turgid, tumid, bombastic:III.non negaverim et totam Asiae regionem inaniora parere ingenia et nostrorum tumidiorem sermonem esse,
Liv. 45, 23, 16:quod alibi magnificum, tumidum alibi,
Quint. 8, 3, 18:visus es mihi in scriptis meis annotasse quaedam ut tumida, quae ego sublimia arbitrabar,
Plin. Ep. 9, 26, 5; 7, 12, 4; Quint. 8, 3, 13; 8, 3, 56; 2, 5, 10:sufflati atque tumidi,
Gell. 7, 14, 5.— Comp.:tumidior sermo,
Liv. 45, 23, 16:ut tibi tumidius videretur, quod est sonantius et elatius,
Plin. Ep. 7, 12, 4:fuisset tumidius, si, etc.,
Quint. 11, 1, 28.—Act., puffing up, causing to swell:tumidoque inflatur carbasus Austro,
Verg. A. 3, 357 Forbig. ad loc.:nec tumidos causabitur Euros,
Ov. Am. 1, 9, 13.— Trop.:Qui nunc in tumidum jactando venit honorem,
Prop. 2, 24, 31 (3, 16, 15) Paley ad loc.—Hence, adv.: tŭmĭdē (acc. to II. A.), haughtily, pompously:tumidissime dixit Murrhedius,
Sen. Contr. 4, 25 fin. -
60 Ulixes
Ŭlixes (sometimes, on account of the Gr. Odusseus, erroneously written Ŭlys-ses), is (also Ulixei, Hor. C. 1, 6, 7; id. Epod. 16, 60; 17, 16; Aus. Ep. 16, 13; also,by synizesis, Ulixei, trisyl.,
Hor. Ep. 1, 7, 40; Ov. M. 14, 159; 14, 671; Aus. Ep. 24;and, Ulixi,
Cic. Tusc. 1, 41, 98; Verg. E. 8, 70; id. A. 2, 7; 3, 273; Hor. Ep. 1, 6, 63), m. [from the Etruscan Uluxe, or from the Siculian Oulixês; v. Müll. Etrusk. 2, p. 279], the Latin name for Odysseus, Engl. Ulysses, king of Ithaca, famed among the Grecian heroes of the Trojan war for his craft and eloquence; the son of Laertes and Anticlea, husband of Penelope, and father of Telemachus and Telegonus, Cic. Tusc. 1, 41, 98; 2, 21, 49; 5, 3, 7; id. Off. 1, 31, 113; Prop. 3, 12, 25 (4, 11, 23) sq.; Ov. H. 1, 84; Hor. Ep. 1, 2, 18; 1, 6, 63; id. C. 1, 6, 7; id. Epod. 16, 60; 17, 16.
См. также в других словарях:
671 — Années : 668 669 670 671 672 673 674 Décennies : 640 650 660 670 680 690 700 Siècles : VIe siècle VIIe siècle … Wikipédia en Français
671 — Portal Geschichte | Portal Biografien | Aktuelle Ereignisse | Jahreskalender ◄ | 6. Jahrhundert | 7. Jahrhundert | 8. Jahrhundert | ► ◄ | 640er | 650er | 660er | 670er | 680er | 690er | 700er | ► ◄◄ | ◄ | 667 | 668 | 669 | … Deutsch Wikipedia
-671 — Cette page concerne l année 671 du calendrier julien proleptique. Années : 674 673 672 671 670 669 668 Décennies : 700 690 680 670 660 650 640 Siècles … Wikipédia en Français
671 — Años: 668 669 670 – 671 – 672 673 674 Décadas: Años 640 Años 650 Años 660 – Años 670 – Años 680 Años 690 Años 700 Siglos: Siglo VI – … Wikipedia Español
671 Carnegia — is a minor planet orbiting the Sun.External links* [http://cfa www.harvard.edu/iau/lists/NumberedMPs.txt Discovery Circumstances: Numbered Minor Planets] … Wikipedia
(671) Carnegia — Descubrimiento Descubridor J. Palisa Fecha 21 de septiembre de 1908 Nombre Provisional 1908 DV … Wikipedia Español
671 год — Годы 667 · 668 · 669 · 670 671 672 · 673 · 674 · 675 Десятилетия 650 е · 660 е 670 е 680 е · … Википедия
671 v. Chr. — Portal Geschichte | Portal Biografien | Aktuelle Ereignisse | Jahreskalender ◄ | 8. Jahrhundert v. Chr. | 7. Jahrhundert v. Chr. | 6. Jahrhundert v. Chr. | ► ◄ | 690er v. Chr. | 680er v. Chr. | 670er v. Chr. | 660er v. Chr. |… … Deutsch Wikipedia
(671) Carnegia — L astéroïde (671) Carnegia a été découvert le 21 septembre 1908 par l astronome autrichien Johann Palisa. Sa désignation provisoire était 1908 DV. Voir aussi Liens internes Liste des astéroïdes (1 1000) Ceinture d astéroïdes Lien… … Wikipédia en Français
671 год до н. э. — Годы 675 до н. э. · 674 до н. э. · 673 до н. э. · 672 до н. э. 671 до н. э. 670 до н. э. · 669 до н. э. · 668 до н. э. · 667 до н. э. Десятилетия 690 е… … Википедия
(671) Carnegia — Asteroid (671) Carnegia Eigenschaften des Orbits (Animation) Orbittyp Äußerer Hauptgürtel Große Halbachse 3,09 AE … Deutsch Wikipedia