-
41 πολυ-γλώχῑν
πολυ-γλώχῑν, ὁ, ἡ, vielspitzig, σίδηρος, Dio Per. 476.
-
42 στονόεις
στονόεις, εσσα, εν, seufzerreich, viel Seufzen und Stöhnen verursachend; βέλεα, Il. 8, 159. 15, 590 u. öfter; ὀϊστοί, Od. 21, 60, wie σίδηρος Soph. Trach. 882; ἀϋτή, Od. 11, 383; auch εὐνή, 17, 102, welches viele Seufzer vernimmt, wo viel geseufzt wird; ἀοιδή, traurig, klagend, Il. 24, 721; ὅμαδος, Pind. l. 7, 25; κήδεα, Archil. 48, wie Od. 9, 12; πλαγά, Aesch. Pers. 1010, klagend; auch πρόπασα δ' ἤδη στονόεν λέλακε χώρα, Prom. 405; γῆρυς, Soph. O. R. 187; ὄρνις, El. 144; vom Meere, brausend, Ant. 1131.
-
43 σφῡρ-ήλατος
σφῡρ-ήλατος, mit dem Hammer getrieben, gearbeitet, gehämmert, geschmiedet; bes. von getriebenen Metallarbeiten im Ggstz zu den gegossenen; σίδηρος, Aesch. Spt. 798; πέδαι, Pers. 733; Her. 7, 69; σφυρήλατος ἐν Ὀλυμπίᾳ στάϑητι, Plat. Phaedr. 236 b; κολοσσός, Ep. ad. 193 ( App. 135); übertr., ἀνάγκαι Pind. frg. 223, dicht, fest, dauerhaft, φιλία Plut. discr. ad. et am. 35, σφ. νοῦς, ein gediegener Geist; vom schriftlichen Ausdrucke, gedrängt, gedankenreich, de Pyth. or. 29; λόγος Luc. Dem. enc. 14.
-
44 σκολιός
σκολιός (nach den Alten von σκέλλω, durch Trockenheit gekrümmt?), krumm, gebogen; σκίπων, Eur. Hec. 65; σίδηρος, Her. 2, 86; gewunden, geschlängelt, übh. ungrade, Ggstz v. ὀρϑός, ὄρϑιος; dah. auch schief, schräg, εἰς πλάγια καὶ σκολιὰ τυποῦσα, Plat. Theaet. 194 b; verdreht, u. bes. häufig übertr., unredlich, falsch, tückisch, hinterlistig, σκολιαὶ ϑέμιστες Il. 16, 387, μῠϑοι Hes. O. 194, δίκαι 221. 252; auch adv. σκολιῶς, 260. 264; im eigtl. Sinne, ὁδοί, Pind. P. 2, 85; ἀπάται, frg. 232; λαβύρινϑος, Callim. Del. 311; seltener von Menschen, Hes. O. 7; σκολιὰ φρονεῖν, Scol. 14 Jac.; σκολιὸν λέγειν, Ar. Vesp. 1240, Schol. κολακικόν; εὐϑύνει δὲ δίκας σκολιάς, Solon v. 36 bei Dem. 19, 255; πάντα σκολιὰ ὑπὸ ψεύδους καὶ ἀλαζονείας, Plat. Gorg. 525 a; πράττειν σκολιά, Theaet. 173 a. – Strab. XIV setzt ἔργα σκολιά den ξόανα ἀρχαῖα gegenüber, die man auf künstliche Bildsäulen gedeutet hat, es muß aber Σκοπάδια heißen, od. Σκόπα. – Dunkel ist σκολιῶν ὄρϑρων κνίσματα δακρυχαρῆ Mel. 102 (V, 166).
-
45 σίδηρον
-
46 φρουρητήρ
-
47 χρώς
χρώς, ὁ, gen. χρωτός, ep. u. ion. χροός, χροΐ, χρόα; so immer Hom., der nur einmal χρωτός, Il. 10, 575, u. χρῶτα Od. 18, 172. 179 hat, wie Hes. O. 558; der att. dat. χρῷ kommt nur in der einen Verbindung ἐν χρῷ vor, s. unten; den accus. χρῶ hat Sapph. 2, 10; vgl. χρόα, χροιά, χρῶμα; – die Oberfläche eines Körpers, bes. des menschlichen Leibes, dah. die Haut, auch der Leib selbst; οὔ σφι λίϑος χρώς, οὐδὲ σίδηρος Il. 4, 510; καὶ γάρ ϑην τούτῳ τρωτὸς χρώς 21, 563; τῶν δὲ τράπετο χρώς, die Haut wandte, änderte, entfärbte sich, 17, 733, vgl. 13, 279; aber αἰεὶ τῷδ' ἔσται χρὼς ἔμπεδος, 19, 33, von dem todten Patroklus, dessen Leib Thetis gegen Verwesung zu sichern verspricht; vgl. οὐδέ τί οἱ χρὼς σήπεται 24, 414; φϑινύϑει δ' ἀμφ' ὀστεόφι χρώς Od. 16, 145; χρῶτ' ἀπονιψαμένη 18, 172; παιδὸς ἀπὸ χροὸς ἤρκεσ' ὄλεϑρον Il. 15, 534; ἐγχείη ἱεμένη χροὸς ἄμεναι, ἆσαι, 21, 70. 168; ἀκρότατον δ' ἄρ' ὀϊστὸς ἐπέγραψε χρόα 4, 139; ἵεντ' ἀλλήλων ταμέειν χρόα νηλέϊ χαλκῷ 13, 501, u. öfter so von Verwundungen; häufig auch περὶ χροῒ ἕννυσϑαι, δύνειν, um die Haut od. den Leib anziehen, κακὰ χροῒ εἵματ' ἔχοντα Od. 14, 506; auch im Ggstz der Knochen, die Haut und das darunterliegende Fleisch, Od. 16, 145, s. oben; u. so bes. bei den Ioniern, Hippocr. – Χρῶτα λάμπει Pind. I. 3, 41, χροῒ ϑερμῷ N. 8, 28. – Haut und deren Farbe, Aesch. ἀμείβων χρῶτα πορφυρέᾳ βαφῇ Pers. 309; ὅπως μηδεὶς κείνου πάροιϑεν ἀμφιδύσεται χροΐ Soph. Trach. 602; ἱδρὼς ἀνῄει χρωτί 764; ἵνα διασπάσωμαι καὶ καϑαιμάξω χρόα Eur. Hec. 1126; ῥῖπτε ἀπὸ χροὸς ἱεροὺς στολμούς Troad. 257, und öfter; στεῖλαί νυν ἀμφὶ χρωτὶ πέπλους Bacch. 819, u. auch in dieser Form öfter; τί χρὼς τέτραπται Ar. Lys. 127; den plur. χρῶτας hat D. Hal. – Sprichwörtlich ἐν χρῷ, dicht an der Haut, wie κείρειν od. ξυρεῖν ἐν χροΐ, Her. 4, 175, das Haar dicht an der Haut kahl scheeren, Xen. Hell. 1, 7,8; ξυρεῖ ἐν χρῷ, es brennt auf der Haut, thut sehr weh, Soph. Ai. 773; ἐν χρῷ παραπλέοντες, ganz in der Nähe, Thuc. 2, 84; ἐν χρῷ μάχεσϑαι, Mann an Mann kämpfen, ἐν χρῷ συνάπτειν μάχην Plut. Thes. 27; übh. ἐν χρῷ τινος, in der unmittelbaren Nähe wovon, dicht dabei, hart daran, vgl. C. F. Herm. Luc. de conscr. hist. 24 p. 158; Jac. Ach. Tat. p. 675; ἡ ἐν χρῷ συνουσία, vertrauter Umgang, enge Bekanntschaft, Luc. adv. ind. 3, u. in ähnlichen Vrbdgn öfters bei Sp. – Die Farbe der Haut od. des Leibes, wie das hom. χρὼς τρέπεται, die Gesichtsfarbe ändert sich, von Solchen, die plötzlich blaß werden, Il. 13, 279. 284. 17, 733 Od. 11, 529. 21, 413; – übh. die Farbe.
-
48 χρῡσός
χρῡσός, ὁ, Gold; oft bei Hom. und Folgdn; neben χαλκός u. πολύκμητος σίδηρος unter den κειμήλια genannt, Il. 6, 48; δύω χρυσοῖο τάλαντα 18, 507, u. öfter in solchen Vrbdgn; χρυσὸν κέρασιν περιχεύας 10, 294; χρυσὸν τιμῆντα 18, 475; αὐτόρυτος, δαμασίφρων, Pind. P. 12, 17 Ol. 13, 75; μεγασϑενής I. 4, 3; Tragg.; χρυσῷ πάττειν τινά Ar. Nubb. 902; in Prosa; – auch übertr., ἐπῶν Ar. Plut. 268; – χρυσὸς κοῖλος, zu Gefäßen verarbeitetes Gold, ἄπεφϑος, reines, geläutertes Gold, Her. 1, 50, im Ggstz von λευκὸς χρυσός, weißes, mit Silber gemischtes Gold. – [Die Lyriker brauchen zuweilen υ kurz, Pind. nur einmal, N. 2, 115, öfter im adj. χρύσεος, w. m. s.]
-
49 χαράσσω
χαράσσω, 1) scharf od. spitz machen, zuspitzen, wetzen; ἅρπας, ὀδόντας, Hes. O. 575 Sc. 235; χαρασσόμενος σίδηρος O. 389; ὅταν ῥινῶσι καὶ χαράττωσι τὰ σιδήρια καὶ τοὺς πρίονας Arist. audib. 45; auch κύματα φρικὶ χαρασσόμενα, mit rauher Oberfläche, von den Wellen, Agath. 57 (X, 14), u. öfter in der Anth.; auch mit Einschnitten, Zähnen od. Kerben versehen, zähnen, einkerben, -drücken, στρωμνὰ νῶτον χαράσσοισα Pind. P. 1, 28. – Uebertr., erbittern, aufbringen, wie ϑήγω, τινί, gegen Einen, z. B. κεχαραγμένος τινί, aufgebracht auf Einen, Her. 7, 1; χαράττεσϑαί τινί τι, Einem über Etwas zürnen, Eur. Med. 157. – 2) einschneiden, eingraben, einhauen, einprägen; οὐ δρυὸς οὐδ' ἐλάτης ἐχαράξαμεν οὐδ' ἐπὶ τοίχου τοῦτ' ἔπος Ep. ad. 14 (XII, 130); ἐν τύμβῳ γράμμ' ἐχάραξε τόδε Erinn. 2 (VII, 710); dah. auch ὁ τὸν Τροίης πόλεμον σελίδεσσι χαράξας Ep. ad. 489 ( Plan. 293); τὸ χαραχϑὲν νόμισμα, geprägt, Pol. 10, 27, 13; – zerschneiden, furchen, ἀρότρῳ χέρσον Apollnds. 5 (VI, 238); auch übertr., ἅλα, ὕδωρ, νῶτα ϑαλάσσης u. vgl., das Meer mit dem Schiffskiel durchschneiden; Aesch. vrbdt στένει, κέκοπται καὶ χαράσσεται πέδον, Pers. 686. – Man vergleicht damit γράφω, scharren, graben.
-
50 κρατερός
κρατερός (κράτος), stark, gewaltig; so heißen bei Hom. oft die Helden von großer Leibeskraft, κρατερός περ ἐὼν καὶ χερσὶ πεποιϑώς, Il. 16, 624, ἄγριον αἰχμητήν, κρατερὸν μήστωρα φόβοιο, 6, 97; auch mit dem tadelnden Nebenbegriffe des Hartherzigen, Gewaltthätigen, 21, 566, ἀπηνέα τε κρατερόν τε 15, 202. Vom Löwen, Od. 4, 335; ἠἑ σίδηρος, ὅπερ κρατερώτατός ἐστιν Hes. Th. 864; Οἰνεΐδαι κρατεροί Pind. I. 4, 34; χειρῶν κρατερᾶν P. 11, 18; s. auch καρτερός. – Auch vom Kampfe u. von den Waffen, fest, hart, ὑσμίνη, Il. 2, 345, βίη u. ä., ἀνάγκη, 6, 458, δεσμός, 5, 386, wie κρατεραῖς ἐν γυιοπέδαις Aesch. Prom. 167, in starken Fesseln; von allen hest Igen, gewaltsamen Leidenschaften, ἔρις, μένος, auch πένϑος, ἄλγεα, τρόμος, Hom., κρατερὰ ἔργα, gewaltsame Thaten, Gewaltthaten, κρατερὸν δ' ἐπὶ μῠϑον ἔτελλεν Il. 1, 25. 326 u. öfter, ein hartes Wort, ein Machtspruch. – Einzeln auch bei Sp. – Adv. κρατερῶς; ἑστάμεναι, fest stehen, im Ggstz zur Flucht, ll. 15, 666, u. so ἔχεσϑαι, μάχεσϑαι u. ä.; κὰδ δ' ἔβαλε κρατερῶς Od. 4, 344, mit Gewalt, gewaltig; Iliad. 8, 29 μάλα γὰρ κρατερῶς ἀγόρευσεν; Sp.
-
51 γόμφος
γόμφος, ὁ, VLL. σφήν, Schol. Ar. Equ. 461 σφῆνες οἱ συνείροντες τὰς σανίδας, ein keilförmiger, starker Nagel, bes. zum Zusammenfügen des Schiffsgebälks, Od. 5, 248, ἅπαξ εἰρημέν.; Ap. Rh. 2, 613; vgl. Antiphil. 27 (IX, 306) γόμφος δ' οὐκέτι χαλκὸς ἐν ὁλκάσιν οὐδὲ σίδηρος, ἀλλὰ λίνῳ τοίχων ἁρμονίη δέδεται, woraus, wie aus σιδηροῖ γ. Pol. 13, 7, 9 hervorgeht, daß sie nicht ausschließlich von Holz waren (vgl. ἧλος). Nagel am Pflug, Hes. O. 429; vgl. Agath. 30 (VI, 41); u. sonst Nagel, Aesch. Spt. 524; Plat. Tim. 43 a; Arist. Metaph. 9, 1 stellt κόλλῃ ἢ γόμφῳ ἢ συνδέσμῳ zusammen; Luc. Gall. 24 μοχλοί, γόμφοι, ἧλοι. – Bei Her. 2, 96 scheinen es Holzlatten zu sein, welche die Schiffsbretter zusammenhalten; Arist. de part. anim. 2, 9 braucht es von der Vergliederung zweier Knochen durch ein Sprungbein.
-
52 κειμήλιον
κειμήλιον, τό (κεῖμαι), ein kostbares Besitzthum, das im Hause als ein Andenken an den Geber aufbewahrt wird, Schatz, Kleinod; Hom. bes. von kostbaren Metallarbeiten, z. B. Il. 6, 47 χαλκός τε χρυσός τε πολύκμητός τε σίδηρος; Od. 4, 613; δῶρον, ὅ τοι κειμήλιον ἔσται ἐξ ἐμεῠ, ein Geschenk, das dir ein werthvolles Andenken von mir sein soll, 1, 312; Il. 23, 618 καὶ σοὶ τοῦτο κειμήλιον ἔστω Πατρόκλοιο τάφου μνῆμ' ἔμμεναι; im Ggstz zu den Heerden, ἐσϑέμεναι κειμήλιά τε πρόβασίν τε Od. 2, 74; κειμήλι' αὐτῇ ταῦτα σωζέσϑω Soph. El. 430; ἐμοὶ μέγιστον. ἐν βίῳ κειμήλιον κρίνας σε, das größte Kleinod, Eur. Rhes. 654; in Prosa, ὅν (ϑησαυρόν) τις αὑτῷ τε καὶ τοῖς αὑτοῦ κειμήλιον ἔϑετο Plat. Legg. XI, 913 al Sp., wie Luc. Prom. 4. Eigentl. neutr. von
-
53 καμῑνεύω
καμῑνεύω, im Ofen schmelzen, löthen u. dgl., im Feuer arbeiten; σίδηρος καμινευόμενος Strab. V, 224; λίϑος, γύψος, Theophr.
-
54 κούριμος
κούριμος, 1) zum Haar- od. Bartscheeren gehörig, abscheerend; σίδηρος, das Scheermesser, Eur. Or. 955. – 2) abgeschoren, abgeschnitten; ἔπεμψε χαίτην κουρίμην χάριν πατρός Aesch. Ch. 178, wie ϑρίξ Eur. El. 521; ἄρασσε κρᾶτα κούριμον Troad. 279; κούριμον σχῆμα, Ansehen eines Geschorenen, Plut. Pelop. 34. – 3) ἡ κούριμος, sc. παρϑένος, eine tragische Jungfrauenmaske mit abgeschnittenem Haar, Diosc. 28 (VII, 37), vgl. Poll. 4, 138. 140, od. die abgeschnittene Locke.
-
55 κολλάω
κολλάω, zusammenleimen, -fügen, verbinden; χρυσόν Pind. N. 7, 78, wie σίδηρος κολλώμενος (damascirt?), Plut. Symp. 1, 2, 6; τὴν σάρκα κολλᾷ πρὸς τὴν τῶν ὀστῶν φύσιν Plat. Tim. 82 d; so auch A. – Oft übertr., κεκόλληται γένος πρὸς ἄτᾳ Aesch. Ag. 1547, wie wohl für προςάψαι zu emend. ist; κολλᾷ καὶ συνδεῖ πόϑος πάντα ἤϑη Plat. Legg. VI, 776 a; Plut.; oft im N. T. – S. auch κολλητός.
-
56 εὔ-σμηκτος
εὔ-σμηκτος, wohl abgeputzt, σίδηρος Maxim.
-
57 μεταλλεῖον
μεταλλεῖον, τό, das Metall, Plat. Legg. III, 678 d, σίδηρος καὶ χαλκὸς καὶ πάντα τὰ μεταλλεῖα.
-
58 νεο-θήξ
νεο-θήξ, ῆγος, = νεοϑηγής; σίδηρος, Andronic. ep. (VII, 181); νεοϑᾶγι σιδήρῳ, Sapph. 3 (VII, 489).
-
59 δια-σφακτήρ
δια-σφακτήρ, σίδηρος, das schlachtende, mordende, Antp. Sid. 84 (VII, 493).
-
60 βάπτω
βάπτω, aor. pass. ἐβάφην, 1) eintauchen, untertauchen, πέλεκυν εἰν ὕδατι, um es zu härten, Od. 9, 392; σίδηρος βαπτόμενος, gehärtetes Eisen, Plut. de san. tu. 406; Paus. 2, 3, 3; ἀκίδας βελέων Κύπρις ἔβ. Anacr. 27, 5. Auch sonst ἔν τινι; εἰς ὕδωρ Plat. Tim. 73 e. Bei Tragg. oft übertr., ξίφος ἐν σφαγαῖς Aesch. Ch. 1006; φάσγανον εἴσω σαρκός Eur. Phoen. 1594; ἔγχος πρὸς στρατῷ Soph. Ai. 95; Sp. in Prosa, αἰχμὴν εἰς πλευράς Dion. Hal. 5, 15; – ἰούς, Pfeile in Gift tauchen, Soph. Tr. 571; vgl. Gaetul. 6 (VII, 71). – 2) färben, εἵματα βεβαμμένα Her. 7, 67; ἔρια, χρώματα, Plat. Rep. IV, 429 d u. sonst; βάπτειν τινὰ βάμμα Σαρδιανικόν, s. βάμμα; τρίχας Lucil. 31 (XI, 68), wofür Moer. u. Thom. M. μελαίνεσϑαι als att. empfehten; doch s. Men. bei Ath. IV, 166 a; vom Glasiren irdener Gefäße Ath. XI, 480 e. – 3) baden, waschen, Ar. Eccl. 215; so med. βάψομαι Men. Ath. IV, 166 a. – 4) durch Eintauchen füllen, schöpfen, Eur. Hec. 610; Theocr. 5, 127. – Auch, doch selten, intr., ἡ ναῦς ἔβαψεν, das Schiff sank, Eur. Or. 707; ῥόου, in den Strom, Arat. 857.
См. также в других словарях:
σίδηρος — iron masc nom sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
σίδηρος — Χημικό στοιχείο με σύμβολο Fe·ανήκει στην όγδοη ομάδα του περιοδικού συστήματος, έχει ατομικό αριθμό 26, ατομικό βάρος 55,85, σημείο τήξης 15300C, σημείο ζέσης 27350C, ειδικό βάρος 7,86, τέσσερα σταθερά ισότοπα και τρία ραδιενεργά. Ο σ. μεταξύ… … Dictionary of Greek
σίδηρος — ο 1. χημικό στοιχείο, μέταλλο. 2. σίδερο. 3. «εποχή του σιδήρου», η τελευταία από τις μεγάλες εποχές της εξέλιξης του ανθρώπου· «διά πυρός και σιδήρου», με τη βία. 4. το χημικό στοιχείο ως συστατικό του αίματος: Ο οργανισμός του ανθρώπου έχει… … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
Ὁπόσα φάρμακα οὐκ ἰῆται, σίδηρος ἰῆται, ὅσα σίδηρος οὐκ ἰῆται, πῦρ ἰῆται. — См. Железный … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Οὐ πῦρ, οὐ σίδηρος οὐδὲ χαλκὸς εἴργει μή φοιτᾶν ἐπὶ δείπνον. — См. Сквозь огонь и воду … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Сидероз глаза — (Σίδηρος железо) состояние глаза, при котором во всех тканях глаза, особенно в сетчатой оболочке, можно с помощью микроскопа найти железо. При попадании в глаз осколка железа и застревании его в какой либо части его, напр. хрусталике, последний… … Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона
σιδήρους — σίδηρος iron masc acc pl σιδηρόω overlay with iron imperf ind act 2nd sg (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
σίδηρε — σίδηρος iron masc voc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
σίδηροι — σίδηρος iron masc nom/voc pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
χαλκός — Χημικό στοιχείο με σύμβολο Cu· ανήκει στην πρώτη ομάδα, δεύτερη υποομάδα του περιοδικού συστήματος των στοιχείων, έχει ατομικό αριθμό 29, ατομικό βάρος 63,54, δύο σταθερά ισότοπα (Cu63 και Cu65) και 9 ραδιενεργά, από αριθμό μάζας 58 έως 68.… … Dictionary of Greek
Ηνωμένο Βασίλειο — Επίσημη ονομασία: Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βορείου Ιρλανδίας Συντομευμένη ονομασία: Μεγάλη Βρετανία Έκταση: 244.820 τ. χλμ. Πληθυσμός: 59.647.790 (2001) Πρωτεύουσα: Λονδίνο (6.962.319 κάτ. το 2001)Κράτος της βορειοδυτικής… … Dictionary of Greek