-
1 при-
1) фигыль ясаганда кулланылса, бу алкушымчаның мәгънәләре түбәндәге ысуллар белән тәгъбир ителә:а) эшнең тәмамлануы, нәтиҗәлелеге "килү" ярдәмче фигыле белән биреләб) "якынайту", "беркетү", "тоташтыру" мәгънәләре "кую" ярдәмче фигыле белән тәрҗемә ителәв) хәрәкәт кешенең үзенә юнәлтелгән очракта "итү" ярдәмче фигыле белән яки төп фигылен генә тәрҗемә итү юлы белән биреләг) тулы булмаган эш "бераз" рәвеше яки төшү ярдәмче фигыле белән тәрҗемә ителәе) "арттыру, өстәү, кушу, тутыру" мәгънәсе "өстәп" рәвеш фигыле ярдәмендә яки башка юллар белән тәрҗемә ителәж) төп эш белән бер үк вакытта булган хәрәкәт -а (-ә, -ый, -и) кушымчалы рәвеш фигылен кабатлау ярдәмендә бирелә2) исемнәр, сыйфатлар ясаганда кулланылса, "буе[ндагы]", "алды[ндагы]", "яны[ндагы]" кебек сүзләр белән тәрҗемә ителә -
2 из-
= изо-приставка, түбәндәге мәгънәләрне белдерә һәм нигездә ярдәмче фигыльләр белән тәрҗемә ителә1) эш-хәрәкәтнең ачтан тышка таба юнәлешен һәм "чыгару" фигыле белән тәрҗемә ителә2) эш-хәрәкәтнең бөтен предметка җәелүен һәм "бетерү" фигыле белән тәрҗемә ителә3) эш-хәрәкәтнең соңгы чиккә җитүен һәм "бетерү" фигыле белән тәрҗемә ителә4) берәр үзлек, сыйфат алуны һәм "бетү" фигыле белән тәрҗемә ителә -
3 обеспеченность
ж1) ( достаток) тәэмин ителгәнлек, тәэмин ителгән булу, тәэмин ителү2) тәэмин ителү дәрәҗәсе; тәэмин ителү -
4 от-
= ото-; = отъ-префикс1) "берәр эшне тәмамлау, төгәлләү, хәрәкәтне ахырга китереп җиткерү, туктату" дигән мәгънәне белдереп, татарчага "бетерү" дигән ярдәмче фигыль аша тәрҗемә ителә2) "ерагаю, ераклашу, читләшү, читкә китү" мәгънәләрен белдереп, "китү" дигән ярдәмче фигыль аша тәрҗемә ителә3) "бер бөтеннән аерым кисәген яки икенче берәр әйберне аеру" мәгънәсен аңлатып, "алу" дигән ярдәмче фигыль аша тәрҗемә ителә4) фигыльдә "-ся" суффиксы булса һәм ул "берәр нәрсәдән баш тарту" мәгънәсен аңлатса, "котылу", "сылтау табу" сүзләре ярдәмендә тәрҗемә ителә -
5 на-
1) фигыльләр ясый; аның мәгънәләре татар теленә түбәндәгечә тәрҗемә ителәа) "бәрелү" фигыле ярдәмендәб) "өстенә", "күп булып", "бик күп" сүзләре ярдәмендә яки төп фигыльне тәрҗемә итү юлы беләннамёрзнуть — [өстенә] кату, күп булып кату
насохнуть — [өстенә] ябышып кибү
в) "берникадәр", "күп итеп", "бик күп" сүзләре, шулай ук "кую" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендәнабрать ягод — ( берникадәр) җиләк җыю
настирать белья — ( берникадәр) кер юып кую
г) "бик яхшы", "бик әйбәт", "яхшылап", "әйбәтләп", "яхшы гына", "әйбәт кенә" сүзләре, шулай ук "кую" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендәд) "-ся" кисәкчәле фигыльләр белән килгәндә, "туйганчы" сүзе яки "...ып тую" формасы ярдәмендәнаговориться — туйганчы сөйләшү, сөйләшеп тую
наслушаться — туйганчы тыңлау, тыңлап тую
е) "акрын гына" сүзләре ярдәмендәз) фигыльнең тәмамланган төр формасын ясаганда, төп фигыль белән яисә "чыгару" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә тәрҗемә ителәнапечатать — бастыру, бастырып чыгару
2) сыйфатлар ясый: бу очракта аның мәгьнәләре изафә ярдәмендә яки "...га тага (тагыла) торган", "...га элә (эленә) торган" сүзләре белән белдереләнагрудный — күкрәк...ы, күкрәккә тага торган
3) исемнәр ясыйнарукавник — җиңсә, беләксә
набалдашник — сакма, таяк чукмары, таяк башы
накрепко — нык итеп, ныклап; катгый рәвештә, кискен рәвештә
настрого — каты итеп, катгый рәвештә
насухо — коп-коры итеп, коп-коры булганчы, корытканчы
-
6 в-
приставка; = во-; = въ-бу приставка белән ясалган фигыльләр нигездә тезмә фигыльләр белән тәрҗемә ителә, приставканың мәгънәсе түбәндәге чаралар ярдәмендә бирелә1) "керү" яки "кертү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә2) "кую" дәрәҗә фигыле ярдәмендә4) "-ся" кисәкчәле фигыльләр белән килгәндә төрлечә тәрҗемә ителә -
7 воз-
= вос-приставка, бу приставка белән ясалган фигыльләр нигездә тезмә фигыльләр белән тәрҗемә ителә, приставканың мәгънәсе түбәндәге чаралар ярдәмендә тәрҗемә ителә:1) "мендерү" дигән фигыль ярдәмендә2) "яңадан" дигән рәвеш ярдәмендә3) "бик нык" дигән рәвеш ярдәмендә -
8 высоко-
1) "югары", "зур" дигән сүзләр белән тәрҗемә ителә2) "биек", "озын" дигән сүзләр белән тәрәҗемә ителә -
9 едино-
1) "бер", "бер генә" дигән саннар белән тәрҗемә ителәединобрачный — бер генә ирле, бер генә хатынлы
2) "бердәм" сүзе белән тәрҗемә ителә -
10 переформироваться
сов.яңадан формировать ителү, үзгәртеп формировать ителү -
11 подмандатный
-ая; -ое -
12 пре-
1) сыйфат һәм рәвеш ясаганда кулланылса, бу приставка артыклык дәрәҗәсен белдерә һәм татарчага иң кисәкчәсе яки "бик", "үтә" һ.б.ш. рәвешләр ярдәмендә тәрҗемә ителә2) фигыль ясаганда кулланылса, аның мәгънәләре түбәндәге ысуллар белән тәгъбир ителәләра) предметның хәлен, торышын үзгәртү мәгънәсе яки эш-хәрәкәтнең бер сыйфаттан икенче сыйфатка әверелүе үзгәртеп һ. б. ш. хәл фигыль ярдәмендә биреләб) эш-хәрәкәтнең артык көчле, чиктән тыш киеренке булу мәгънәсе "үтә", "артык", "арттырып" рәвешләре белән биреләпревозносить (кого-л.) — кемне дә булса арттырып мактау
преувеличить чьи-л. достоинства — кемнең дә булса яхшылыкларын арттырып күрсәтү
в) пере- алкушымчасына якын булган мәгънә "аркылы", "аша" рәвешләре белән бирелә -
13 пред-
= предъ-1) исемнәр һәм сыйфатлар ясаганда кулланылса, "алды", "яны" сүзләре белән тәрҗемә ителәпредпосевной — чәчү алды...
2) фигыльләрдә эшнең, хәрәкәтнең алдан, башта, элек булганлыгын аңлата һәм "алдан", "башта", "электә" дигән рәвешләр белән тәрҗемә ителә -
14 разрешиться
сов.1) чишелү, хәл ителү, ачыклану2) ( закончиться) хәл ителү, хәл кылыну; бетү, тәмамлану, төгәлләнү3) уст. (кем и без доп.) (родить) бала табу, бала китерү; бала тудыру -
15 сообщаться
-
16 темно-
Iтөс белдергән кушма сыйфатларның беренче кисәге, татар теленә "кара", "куе" сүзләре белән тәрҗемә ителәII тёмно-кайбер кушма сыйфатларның беренче кисәге, татар теленә "куе", "карасу", "коңгырт" сүзләре белән тәрҗемә ителә -
17 требоваться
-
18 у-
алкушымча, фигыль ясауда кулланылып, татар теленә түбәндәге чаралар ярдәмендә тәрҗемә ителә1) "китү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә2) "кыскарту" дигән фигыль ярдәмендә3) "чыгу" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә4) "бетерү" игән дәрәҗә фигыле ярдәмендә5) "җитү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә6) "калу" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә7) "кую" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә8) "төшү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә9) "алу" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә10) "бирү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә11) "тутыру" дигән фигыль ярдәмендәусеять — чәчеп тутыру; усыпать сибеп тутыру
12) "кимү" дигән фигыль ярдәмендәукрасть— урлау
-
19 управляемость
жидарә ителеш, идарә ителү үзлеге -
20 управляемый
См. также в других словарях:
ИТЕЛ — «Интеллигентные телекоммуникации» ср.: МЦ НТТ http://www.i tel.ru/ Москва ИТЕЛ Источник: http://www.i tel.ru/index.php?p=70 ИТЕЛ Ител «Интеллигентные телекоммуникации» … Словарь сокращений и аббревиатур
-ител-(ь) — суффикс Словообразовательная единица, образующая имена существительные обычно официальные или книжные названия лиц мужского пола, принадлежащие к той или иной профессии, занимающиеся той или иной деятельностью, характеризующиеся определёнными… … Современный толковый словарь русского языка Ефремовой
Ител ап Донарт — валл. Ithel ap Dyngad корнск. Iudhael ap Dungarth Король Корнуэла … Википедия
Ител III ап Морган — Ител ап Морган валл. Ithel ap Morgan … Википедия
Список правителей королевства Гвент — Король Гвента правитель раннесредневекового валлийского королевства Гвент. Династия Магна Максима Дивнуал ап Эднивед (с 400 года), сын Эдниведа Деметского Инир ап Дивнуал Иддон ап Инир Теудриг Святой (V век), правнук Тудвала, правителя Гарт… … Википедия
Грифид ап Лливелин — Гриффидд ап Лливелин валл. Gruffydd ap Llywelyn … Википедия
Гливисинг — (Морганнуг) валл. Glywysing (Morgannwg) королевство ← … Википедия
Атруис ап Меуриг — Атруис ап Мейриг валл. Athrwys ap Meurig лат. Artorius … Википедия
VI.1.12.5. Морганног (Юго-Вост. Уэльс) — ⇑ … Правители Мира
Герайнт ап Донарт — валл. Gereint ap Dyngad корнск. Gerren ap Dungarth Король Думнонии … Википедия
Думнония — валл. Dumnonia королевство ← … Википедия