Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

tumŭlus

  • 81 terrēnus

        terrēnus adj.    [terra], of the globe, on the earth, earthly, terrestrial, terrene: corpora: umores: bestiarum terrenae sunt aliae, land-animals.—Earthly, sublunary, mortal: eques Bellerophon, H.: numina, O.— Consisting of earth, earthy, earthen: tumulus, Cs.: agger, V.: campus, L.: fornax, O. —As subst n., land, ground, L.
    * * *
    terrena, terrenum ADJ
    of earth, earthly; earthy; terrestrial

    Latin-English dictionary > terrēnus

  • 82 tumulō

        tumulō āvī, ātus, āre    [tumulus], to cover with a mound, bury, inter, entomb: quam tumulavit alumnus, O.: neque iniectā tumulabor mortua terrā, Ct.— P. pass. as subst m.: nomen tumulati traxit in urbem, i. e. named the town for the burial (Sybaris), O.
    * * *
    tumulare, tumulavi, tumulatus V

    Latin-English dictionary > tumulō

  • 83 tumulōsus

        tumulōsus adj.    [tumulus], full of hills, hilly: locus, S.
    * * *
    tumulosa, tumulosum ADJ

    Latin-English dictionary > tumulōsus

  • 84 cenotaphium

    cenotaph, empty tomb/monument to one whose body is elsewhere; (tumulus inanis)

    Latin-English dictionary > cenotaphium

  • 85 Agchises

    Anchīses (old orthog. Agchīses, Varr. L. L. Fragm. p. 264 Müll.; nom. Anchisa, Naev. B. Pun. Fragm. ap. Prob. Quint. 1, 5, 61; acc. Ancisem, Att. Trag. Rel. p. 220 Rib.; abl. Anchisā, Verg. A. 5, 244), ae, m., = Anchisês.
    I.
    Son of Capys, father of Æneas, who bore him forth from burning Troy upon his shoulders, Enn. Ann. 1, 30; Verg. A. 1, 617; 3, 710 sq.; Ov. M. 9, 425; 13, 640; 13, 680 al.—Hence,
    II.
    Derivv.
    A.
    Anchīsēus, a, um, adj., of or belonging to Anchises:

    tumulus,

    Verg. A. 5, 761; and
    B.
    Anchīsĭădes, ae, m. patr., son of Anchises, i. e. Æneas, Verg. A. 6, 348.

    Lewis & Short latin dictionary > Agchises

  • 86 Anchises

    Anchīses (old orthog. Agchīses, Varr. L. L. Fragm. p. 264 Müll.; nom. Anchisa, Naev. B. Pun. Fragm. ap. Prob. Quint. 1, 5, 61; acc. Ancisem, Att. Trag. Rel. p. 220 Rib.; abl. Anchisā, Verg. A. 5, 244), ae, m., = Anchisês.
    I.
    Son of Capys, father of Æneas, who bore him forth from burning Troy upon his shoulders, Enn. Ann. 1, 30; Verg. A. 1, 617; 3, 710 sq.; Ov. M. 9, 425; 13, 640; 13, 680 al.—Hence,
    II.
    Derivv.
    A.
    Anchīsēus, a, um, adj., of or belonging to Anchises:

    tumulus,

    Verg. A. 5, 761; and
    B.
    Anchīsĭădes, ae, m. patr., son of Anchises, i. e. Æneas, Verg. A. 6, 348.

    Lewis & Short latin dictionary > Anchises

  • 87 Anchiseus

    Anchīses (old orthog. Agchīses, Varr. L. L. Fragm. p. 264 Müll.; nom. Anchisa, Naev. B. Pun. Fragm. ap. Prob. Quint. 1, 5, 61; acc. Ancisem, Att. Trag. Rel. p. 220 Rib.; abl. Anchisā, Verg. A. 5, 244), ae, m., = Anchisês.
    I.
    Son of Capys, father of Æneas, who bore him forth from burning Troy upon his shoulders, Enn. Ann. 1, 30; Verg. A. 1, 617; 3, 710 sq.; Ov. M. 9, 425; 13, 640; 13, 680 al.—Hence,
    II.
    Derivv.
    A.
    Anchīsēus, a, um, adj., of or belonging to Anchises:

    tumulus,

    Verg. A. 5, 761; and
    B.
    Anchīsĭădes, ae, m. patr., son of Anchises, i. e. Æneas, Verg. A. 6, 348.

    Lewis & Short latin dictionary > Anchiseus

  • 88 Anchisiades

    Anchīses (old orthog. Agchīses, Varr. L. L. Fragm. p. 264 Müll.; nom. Anchisa, Naev. B. Pun. Fragm. ap. Prob. Quint. 1, 5, 61; acc. Ancisem, Att. Trag. Rel. p. 220 Rib.; abl. Anchisā, Verg. A. 5, 244), ae, m., = Anchisês.
    I.
    Son of Capys, father of Æneas, who bore him forth from burning Troy upon his shoulders, Enn. Ann. 1, 30; Verg. A. 1, 617; 3, 710 sq.; Ov. M. 9, 425; 13, 640; 13, 680 al.—Hence,
    II.
    Derivv.
    A.
    Anchīsēus, a, um, adj., of or belonging to Anchises:

    tumulus,

    Verg. A. 5, 761; and
    B.
    Anchīsĭădes, ae, m. patr., son of Anchises, i. e. Æneas, Verg. A. 6, 348.

    Lewis & Short latin dictionary > Anchisiades

  • 89 Asper

    1.
    asper, ĕra, ĕrum, adj. (aspra = aspera, Enn. ap. App. Mag. p. 299, but Vahl. ad Enn. p. 166 reads spissa instead of aspra:

    aspris = asperis,

    Verg. A. 2, 379;

    aspro = aspero,

    Pall. Insit. 67) [etym. dub.; Doed. foll. by Hinter connects it with aspairô, to struggle, to resist; Corssen, Ausspr. II. p. 593, regards asper (i. e. ab spe) as the proper opposite of prosper (i. e. pro spe); thus asper originally meant hopeless, desperate; v. also id. ib. II. p. 870; cf. the use of res asperae as the opposite of res prosperae]; as affecting the sense of touch, rough, uneven (opp. lēvis or lenis; syn.: scaber, acutus, insuavis, acerbus, amarus, mordax, durus).
    I.
    1.. Lit.:

    lingua aspera tactu,

    Lucr. 6, 1150; cf. Verg. G. 3, 508; Ov. M. 7, 556; Luc. 4, 325:

    mixta aspera levibus,

    Lucr. 2, 471:

    in locis (spectatur) plani an montuosi, leves an asperi,

    Cic. Part. Or. 10, 36: Quid judicant sensus? dulce, amarum;

    lene, asperum,

    id. Fin. 2, 12, 36:

    tumulus asperi (sc. saxibus) soli,

    Liv. 25, 36: saxa, Enn. ap. Cic. Pis. 19; Cic. Tusc. 1, 16, 37; Pac. ap. Mar. Vict. p. 2522 P.; Att. ap. Cic. Tusc. 2, 10, 23; Lucr. 4, 147; Ov. M. 6, 76; cf.

    Leucas,

    Luc. 1, 42:

    loca,

    Caes. B. C. 3, 42, and Vulg. Act. 27, 29:

    viae asperae,

    ib. Bar. 4, 26:

    vallis aspera,

    ib. Deut. 21, 4 et saep.: unda, Enn. ap. Macr. S. 6, 2:

    glacies,

    Verg. E. 10, 49:

    hiems,

    Ov. M. 11, 490; Claud. ap. Prob. Cons. 270: Phasis, i. e. frozen, ice-bound, Prob. ap. Rufin. I. 375;

    and of climate: aspera caelo Germania,

    harsh, severe, Tac. G. 2: arteria. the windpipe (v. arteria), Cic. N. D. 2, 54, 136; Cels. 4, 1.—Of raised work (i. e. bas-relief, etc., as being rough), as in Gr. trachus (cf. exaspero):

    aspera signis Pocula,

    Verg. A. 9, 263:

    Cymbiaque argento perfecta atque aspera signis,

    id. ib. 5, 267:

    signis exstantibus asper Antiquus crater,

    Ov. M. 12, 235 (cf.:

    stantem extra pocula caprum,

    Juv. 1, 76):

    Summus inaurato crater erat asper acantho,

    Ov. M. 13, 701:

    aspera pocula,

    Prop. 2, 6, 17:

    ebur,

    Sen. Hippol. 899:

    balteus,

    Val. Fl. 5, 578:

    cingula bacis,

    Claud. Laud. Stil. 2, 89; cf. Drak. ad Sil. 11, 279:

    nummus,

    not worn smooth, new, Suet. Ner. 44; cf. Sen. Ep. 19:

    mare,

    agitated by a storm, rough, tempestuous, Liv. 37, 16.—Of things that have a rough, thorny, prickly exterior:

    barba,

    Tib. 1, 8, 32:

    sentes,

    Verg. A. 2, 379:

    rubus,

    id. E. 3, 89:

    mucro,

    Luc. 7, 139 (cf. Tac. A. 15, 54: pugionem vetustate obtusum asperari saxo jussit; v. aspero).—
    2.
    Meton., of food: He. Asper meus victus sanest. Er. Sentisne essitas? He. My fare is very rough. Er. Do you feed on brambles? Plaut. Capt. 1, 2, 85; cf. id. ib. 3, 1, 37; also of a cough producing hoarseness:

    quas (fauces) aspera vexat Assidue tussis,

    Mart. 11, 86, 1.—
    3.
    Subst.: aspĕrum, i, n., an uneven, rough place:

    latens in asperis radix,

    Hor. Epod. 5, 67:

    aspera maris,

    Tac. A. 4, 6:

    propter aspera et confragosa,

    Plin. 3, 5, 9, § 53:

    per aspera et devia,

    Suet. Tib. 60:

    erunt aspera in vias planas,

    Vulg. Isa. 40, 4; ib. Luc. 3, 5.—Also in the sup. absol.:

    asperrimo hiemis Ticinum usque progressus,

    Tac. A. 3, 5.—
    II.
    Transf.
    1.
    Of taste, rough, harsh, sour, bitter, brackish, acrid, pungent:

    asperum, Pater, hoc (vinum) est: aliud lenius, sodes, vide,

    Ter. Heaut. 3, 1, 49:

    asper sapor maris,

    Plin. 2, 100, 104, § 222: allium asperi saporis;

    quo plures nuclei fuere, hoc est asperius,

    id. 19, 6, 34, § 111:

    asperrimum piper,

    id. 12, 7, 14, § 27:

    acetum quam asperrimum,

    id. 20, 9, 39, § 97.—
    2.
    Of sound, rough, harsh, grating, etc.:

    (pronuntiationis genus) lene, asperum,

    Cic. de Or. 3, 57, 216.—Hence a poet. epithet of the letter R ( also called littera canina), Ov. F. 5, 481.—In rhetoric, rough, rugged, irregular: quidam praefractam et asperam compositionem probant;

    virilem putant et fortem, quae aurem inaequalitate percutiat,

    Sen. Ep. 114; cf. Cic. Or. 16, 53:

    duram potius atque asperam compositionem malim esse quam effeminatam et enervem,

    Quint. 9, 4, 142. And in gram., spiritus asper, the h sound, the aspirate, Prisc. p. 572 P.—
    3.
    Of smell, sharp, pungent:

    herba odoris asperi,

    Plin. 27, 8, 41, § 64.—
    III.
    Trop.
    A.
    a.. Of moral qualities, rough, harsh, hard, violent, unkind, rude (cf.: acerbus, acer, and Wagner ad Verg. A. 1, 14):

    quos naturā putes asperos atque omnibus iniquos,

    Cic. Planc. 16, 40:

    orator truculentus, asper, maledicus,

    id. Brut. 34, 129:

    aspera Juno,

    Verg. A. 1, 279:

    juvenis monitoribus asper,

    Hor. A. P. 163:

    patres vestros, asperrimos illos ad condicionem pacis,

    Liv. 22, 59; cf. id. 2, 27:

    rebus non asper egenis,

    Verg. A. 8, 365:

    cladibus asper,

    exasperated, Ov. M. 14, 485:

    asperaque est illi difficilisque Venus,

    unfriendly, Tib. 1, 9, 20; cf. id. 1, 6, 2:

    (Galatea) acrior igni, Asperior tribulis, fetā truculentior ursā,

    Ov. M. 13, 803:

    Quam aspera est nimium sapientia indoctis hominibus,

    Vulg. Eccli. 6, 21:

    asper contemptor divom Mezentius,

    Verg. A. 7, 647:

    aspera Pholoe,

    coy, Hor. C. 1, 33, 6.—Of a harsh, austere, rigid view of life, or manner of living:

    accessit istuc doctrina (sc. Stoicorum) non moderata nec mitis, sed paulo asperior et durior quam aut veritas aut natura patiatur,

    Cic. Mur. 29:

    (Stoici) horridiores evadunt, asperiores, duriores et oratione et verbis,

    id. Fin. 4, 28, 78 (v. asperitas, II. A.):

    (Cato) asperi animi et linguae acerbae et immodice liberae fuit, sed rigidae innocentiae,

    Liv. 39, 40:

    (Karthago) studiis asperrima belli,

    Verg. A. 1, 14, ubi v. Wagner:

    Camilla aspera,

    id. ib. 11, 664; cf.:

    gens laboribus et bellis asperrima,

    Just. 2, 3:

    virgo aspera,

    i. e. Diana, Sen. Med. 87.—
    b.
    Of animals, wild, savage, fierce:

    (anguis) asper siti atque exterritus aestu,

    Verg. G. 3, 434:

    bos aspera cornu, i. e. minax,

    id. ib. 3, 57; cf. Hor. Epod. 6, 11:

    ille (lupus) asper Saevit,

    Verg. A. 9, 62:

    lupus dulcedine sanguinis asper,

    Ov. M. 11, 402:

    ille (leo) asper retro redit,

    Verg. A. 9, 794:

    tigris aspera,

    Hor. C. 1, 23, 9; 3, 2, 10:

    (equus) asper frena pati,

    Sil. 3, 387.—
    B.
    Of things, rough, harsh, troublesome, adverse, calamitous, cruel, etc. (most freq. in the poets):

    in periculis et asperis temporibus,

    Cic. Balb. 9: qui labores, pericula, dubias atque asperas res facile toleraverant, Sall. C. 10, 2: mala res, spes multo asperior, ( our) circumstances are bad, ( our) prospects still worse, id. ib. 20, 13:

    venatus,

    Verg. A. 8, 318:

    bellum,

    Sall. J. 48, 1; Hor. Ep. 2, 1, 7:

    pugna,

    Verg. A. 11, 635; 12, 124:

    fata,

    id. ib. 6, 882:

    odia,

    id. ib. 2, 96.— Absol.:

    multa aspera,

    Prop. 1, 18, 13; Hor. Ep. 1, 2, 21 al.—Of discourse, severe, abusive:

    asperioribus facetiis perstringere aliquem,

    Cic. Planc. 14; Tac. A. 15, 68:

    verba,

    Tib. 4, 4, 14; Ov. P. 2, 6, 8; Vulg. Psa. 90, 3:

    vox,

    Curt. 7, 1.— Adv.
    a.
    Old form asperĭter, roughly, harshly: cubare, Naev. ap. Non. p. 513, 21; Plaut. ap. Prisc. p. 1010 P.—
    b.
    Class. form aspĕrē (in fig. signif.), roughly, harshly, severely, vehemently, etc.
    1.
    Transf.:

    loqui,

    Cic. de Or. 3, 12, 45; Quint. 6, 5, 5:

    dicere,

    id. 2, 8, 15:

    syllabae aspere coëuntes,

    id. 1, 1, 37.—
    2.
    Trop.:

    aspere accipere aliquid,

    Tac. A. 4, 31:

    aspere et acerbe accusare aliquem,

    Cic. Fam. 1, 5, 6:

    aspere agere aliquid,

    Liv. 3, 50:

    aspere et ferociter et libere dicta,

    Cic. Planc. 13, 33; Quint. 6, 3, 28:

    aspere et vehementer loqui,

    Cic. de Or. 1, 53, 227: ne quid aspere loquaris, * Vulg. Gen. 31, 24.— Comp.:

    asperius loqui aliquid,

    Cic. de Or. 1, 53, 227:

    asperius scribere de aliquo,

    id. Att. 9, 15.— Sup.:

    asperrime loqui in aliquem,

    Cic. Att. 2, 22, 5:

    asperrime pati aliquid,

    Sen. Ira, 3, 37, 1:

    asperrime saevire in aliquem,

    Vell. 2, 7.
    2.
    Asper, eri, m.
    I.
    A cognomen of L. Trebonius:

    L. Trebonius... insectandis patribus, unde Aspero etiam inditum est cognomen, tribunatum gessit,

    Liv. 3, 65, 4. —
    II.
    Asper, Aspri (Prob. p. 201 Keil), m., a Latin grammarian, two of whose treatises have come down to us; v. Teuffel, Rom. Lit. § 474, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > Asper

  • 90 asper

    1.
    asper, ĕra, ĕrum, adj. (aspra = aspera, Enn. ap. App. Mag. p. 299, but Vahl. ad Enn. p. 166 reads spissa instead of aspra:

    aspris = asperis,

    Verg. A. 2, 379;

    aspro = aspero,

    Pall. Insit. 67) [etym. dub.; Doed. foll. by Hinter connects it with aspairô, to struggle, to resist; Corssen, Ausspr. II. p. 593, regards asper (i. e. ab spe) as the proper opposite of prosper (i. e. pro spe); thus asper originally meant hopeless, desperate; v. also id. ib. II. p. 870; cf. the use of res asperae as the opposite of res prosperae]; as affecting the sense of touch, rough, uneven (opp. lēvis or lenis; syn.: scaber, acutus, insuavis, acerbus, amarus, mordax, durus).
    I.
    1.. Lit.:

    lingua aspera tactu,

    Lucr. 6, 1150; cf. Verg. G. 3, 508; Ov. M. 7, 556; Luc. 4, 325:

    mixta aspera levibus,

    Lucr. 2, 471:

    in locis (spectatur) plani an montuosi, leves an asperi,

    Cic. Part. Or. 10, 36: Quid judicant sensus? dulce, amarum;

    lene, asperum,

    id. Fin. 2, 12, 36:

    tumulus asperi (sc. saxibus) soli,

    Liv. 25, 36: saxa, Enn. ap. Cic. Pis. 19; Cic. Tusc. 1, 16, 37; Pac. ap. Mar. Vict. p. 2522 P.; Att. ap. Cic. Tusc. 2, 10, 23; Lucr. 4, 147; Ov. M. 6, 76; cf.

    Leucas,

    Luc. 1, 42:

    loca,

    Caes. B. C. 3, 42, and Vulg. Act. 27, 29:

    viae asperae,

    ib. Bar. 4, 26:

    vallis aspera,

    ib. Deut. 21, 4 et saep.: unda, Enn. ap. Macr. S. 6, 2:

    glacies,

    Verg. E. 10, 49:

    hiems,

    Ov. M. 11, 490; Claud. ap. Prob. Cons. 270: Phasis, i. e. frozen, ice-bound, Prob. ap. Rufin. I. 375;

    and of climate: aspera caelo Germania,

    harsh, severe, Tac. G. 2: arteria. the windpipe (v. arteria), Cic. N. D. 2, 54, 136; Cels. 4, 1.—Of raised work (i. e. bas-relief, etc., as being rough), as in Gr. trachus (cf. exaspero):

    aspera signis Pocula,

    Verg. A. 9, 263:

    Cymbiaque argento perfecta atque aspera signis,

    id. ib. 5, 267:

    signis exstantibus asper Antiquus crater,

    Ov. M. 12, 235 (cf.:

    stantem extra pocula caprum,

    Juv. 1, 76):

    Summus inaurato crater erat asper acantho,

    Ov. M. 13, 701:

    aspera pocula,

    Prop. 2, 6, 17:

    ebur,

    Sen. Hippol. 899:

    balteus,

    Val. Fl. 5, 578:

    cingula bacis,

    Claud. Laud. Stil. 2, 89; cf. Drak. ad Sil. 11, 279:

    nummus,

    not worn smooth, new, Suet. Ner. 44; cf. Sen. Ep. 19:

    mare,

    agitated by a storm, rough, tempestuous, Liv. 37, 16.—Of things that have a rough, thorny, prickly exterior:

    barba,

    Tib. 1, 8, 32:

    sentes,

    Verg. A. 2, 379:

    rubus,

    id. E. 3, 89:

    mucro,

    Luc. 7, 139 (cf. Tac. A. 15, 54: pugionem vetustate obtusum asperari saxo jussit; v. aspero).—
    2.
    Meton., of food: He. Asper meus victus sanest. Er. Sentisne essitas? He. My fare is very rough. Er. Do you feed on brambles? Plaut. Capt. 1, 2, 85; cf. id. ib. 3, 1, 37; also of a cough producing hoarseness:

    quas (fauces) aspera vexat Assidue tussis,

    Mart. 11, 86, 1.—
    3.
    Subst.: aspĕrum, i, n., an uneven, rough place:

    latens in asperis radix,

    Hor. Epod. 5, 67:

    aspera maris,

    Tac. A. 4, 6:

    propter aspera et confragosa,

    Plin. 3, 5, 9, § 53:

    per aspera et devia,

    Suet. Tib. 60:

    erunt aspera in vias planas,

    Vulg. Isa. 40, 4; ib. Luc. 3, 5.—Also in the sup. absol.:

    asperrimo hiemis Ticinum usque progressus,

    Tac. A. 3, 5.—
    II.
    Transf.
    1.
    Of taste, rough, harsh, sour, bitter, brackish, acrid, pungent:

    asperum, Pater, hoc (vinum) est: aliud lenius, sodes, vide,

    Ter. Heaut. 3, 1, 49:

    asper sapor maris,

    Plin. 2, 100, 104, § 222: allium asperi saporis;

    quo plures nuclei fuere, hoc est asperius,

    id. 19, 6, 34, § 111:

    asperrimum piper,

    id. 12, 7, 14, § 27:

    acetum quam asperrimum,

    id. 20, 9, 39, § 97.—
    2.
    Of sound, rough, harsh, grating, etc.:

    (pronuntiationis genus) lene, asperum,

    Cic. de Or. 3, 57, 216.—Hence a poet. epithet of the letter R ( also called littera canina), Ov. F. 5, 481.—In rhetoric, rough, rugged, irregular: quidam praefractam et asperam compositionem probant;

    virilem putant et fortem, quae aurem inaequalitate percutiat,

    Sen. Ep. 114; cf. Cic. Or. 16, 53:

    duram potius atque asperam compositionem malim esse quam effeminatam et enervem,

    Quint. 9, 4, 142. And in gram., spiritus asper, the h sound, the aspirate, Prisc. p. 572 P.—
    3.
    Of smell, sharp, pungent:

    herba odoris asperi,

    Plin. 27, 8, 41, § 64.—
    III.
    Trop.
    A.
    a.. Of moral qualities, rough, harsh, hard, violent, unkind, rude (cf.: acerbus, acer, and Wagner ad Verg. A. 1, 14):

    quos naturā putes asperos atque omnibus iniquos,

    Cic. Planc. 16, 40:

    orator truculentus, asper, maledicus,

    id. Brut. 34, 129:

    aspera Juno,

    Verg. A. 1, 279:

    juvenis monitoribus asper,

    Hor. A. P. 163:

    patres vestros, asperrimos illos ad condicionem pacis,

    Liv. 22, 59; cf. id. 2, 27:

    rebus non asper egenis,

    Verg. A. 8, 365:

    cladibus asper,

    exasperated, Ov. M. 14, 485:

    asperaque est illi difficilisque Venus,

    unfriendly, Tib. 1, 9, 20; cf. id. 1, 6, 2:

    (Galatea) acrior igni, Asperior tribulis, fetā truculentior ursā,

    Ov. M. 13, 803:

    Quam aspera est nimium sapientia indoctis hominibus,

    Vulg. Eccli. 6, 21:

    asper contemptor divom Mezentius,

    Verg. A. 7, 647:

    aspera Pholoe,

    coy, Hor. C. 1, 33, 6.—Of a harsh, austere, rigid view of life, or manner of living:

    accessit istuc doctrina (sc. Stoicorum) non moderata nec mitis, sed paulo asperior et durior quam aut veritas aut natura patiatur,

    Cic. Mur. 29:

    (Stoici) horridiores evadunt, asperiores, duriores et oratione et verbis,

    id. Fin. 4, 28, 78 (v. asperitas, II. A.):

    (Cato) asperi animi et linguae acerbae et immodice liberae fuit, sed rigidae innocentiae,

    Liv. 39, 40:

    (Karthago) studiis asperrima belli,

    Verg. A. 1, 14, ubi v. Wagner:

    Camilla aspera,

    id. ib. 11, 664; cf.:

    gens laboribus et bellis asperrima,

    Just. 2, 3:

    virgo aspera,

    i. e. Diana, Sen. Med. 87.—
    b.
    Of animals, wild, savage, fierce:

    (anguis) asper siti atque exterritus aestu,

    Verg. G. 3, 434:

    bos aspera cornu, i. e. minax,

    id. ib. 3, 57; cf. Hor. Epod. 6, 11:

    ille (lupus) asper Saevit,

    Verg. A. 9, 62:

    lupus dulcedine sanguinis asper,

    Ov. M. 11, 402:

    ille (leo) asper retro redit,

    Verg. A. 9, 794:

    tigris aspera,

    Hor. C. 1, 23, 9; 3, 2, 10:

    (equus) asper frena pati,

    Sil. 3, 387.—
    B.
    Of things, rough, harsh, troublesome, adverse, calamitous, cruel, etc. (most freq. in the poets):

    in periculis et asperis temporibus,

    Cic. Balb. 9: qui labores, pericula, dubias atque asperas res facile toleraverant, Sall. C. 10, 2: mala res, spes multo asperior, ( our) circumstances are bad, ( our) prospects still worse, id. ib. 20, 13:

    venatus,

    Verg. A. 8, 318:

    bellum,

    Sall. J. 48, 1; Hor. Ep. 2, 1, 7:

    pugna,

    Verg. A. 11, 635; 12, 124:

    fata,

    id. ib. 6, 882:

    odia,

    id. ib. 2, 96.— Absol.:

    multa aspera,

    Prop. 1, 18, 13; Hor. Ep. 1, 2, 21 al.—Of discourse, severe, abusive:

    asperioribus facetiis perstringere aliquem,

    Cic. Planc. 14; Tac. A. 15, 68:

    verba,

    Tib. 4, 4, 14; Ov. P. 2, 6, 8; Vulg. Psa. 90, 3:

    vox,

    Curt. 7, 1.— Adv.
    a.
    Old form asperĭter, roughly, harshly: cubare, Naev. ap. Non. p. 513, 21; Plaut. ap. Prisc. p. 1010 P.—
    b.
    Class. form aspĕrē (in fig. signif.), roughly, harshly, severely, vehemently, etc.
    1.
    Transf.:

    loqui,

    Cic. de Or. 3, 12, 45; Quint. 6, 5, 5:

    dicere,

    id. 2, 8, 15:

    syllabae aspere coëuntes,

    id. 1, 1, 37.—
    2.
    Trop.:

    aspere accipere aliquid,

    Tac. A. 4, 31:

    aspere et acerbe accusare aliquem,

    Cic. Fam. 1, 5, 6:

    aspere agere aliquid,

    Liv. 3, 50:

    aspere et ferociter et libere dicta,

    Cic. Planc. 13, 33; Quint. 6, 3, 28:

    aspere et vehementer loqui,

    Cic. de Or. 1, 53, 227: ne quid aspere loquaris, * Vulg. Gen. 31, 24.— Comp.:

    asperius loqui aliquid,

    Cic. de Or. 1, 53, 227:

    asperius scribere de aliquo,

    id. Att. 9, 15.— Sup.:

    asperrime loqui in aliquem,

    Cic. Att. 2, 22, 5:

    asperrime pati aliquid,

    Sen. Ira, 3, 37, 1:

    asperrime saevire in aliquem,

    Vell. 2, 7.
    2.
    Asper, eri, m.
    I.
    A cognomen of L. Trebonius:

    L. Trebonius... insectandis patribus, unde Aspero etiam inditum est cognomen, tribunatum gessit,

    Liv. 3, 65, 4. —
    II.
    Asper, Aspri (Prob. p. 201 Keil), m., a Latin grammarian, two of whose treatises have come down to us; v. Teuffel, Rom. Lit. § 474, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > asper

  • 91 asperum

    1.
    asper, ĕra, ĕrum, adj. (aspra = aspera, Enn. ap. App. Mag. p. 299, but Vahl. ad Enn. p. 166 reads spissa instead of aspra:

    aspris = asperis,

    Verg. A. 2, 379;

    aspro = aspero,

    Pall. Insit. 67) [etym. dub.; Doed. foll. by Hinter connects it with aspairô, to struggle, to resist; Corssen, Ausspr. II. p. 593, regards asper (i. e. ab spe) as the proper opposite of prosper (i. e. pro spe); thus asper originally meant hopeless, desperate; v. also id. ib. II. p. 870; cf. the use of res asperae as the opposite of res prosperae]; as affecting the sense of touch, rough, uneven (opp. lēvis or lenis; syn.: scaber, acutus, insuavis, acerbus, amarus, mordax, durus).
    I.
    1.. Lit.:

    lingua aspera tactu,

    Lucr. 6, 1150; cf. Verg. G. 3, 508; Ov. M. 7, 556; Luc. 4, 325:

    mixta aspera levibus,

    Lucr. 2, 471:

    in locis (spectatur) plani an montuosi, leves an asperi,

    Cic. Part. Or. 10, 36: Quid judicant sensus? dulce, amarum;

    lene, asperum,

    id. Fin. 2, 12, 36:

    tumulus asperi (sc. saxibus) soli,

    Liv. 25, 36: saxa, Enn. ap. Cic. Pis. 19; Cic. Tusc. 1, 16, 37; Pac. ap. Mar. Vict. p. 2522 P.; Att. ap. Cic. Tusc. 2, 10, 23; Lucr. 4, 147; Ov. M. 6, 76; cf.

    Leucas,

    Luc. 1, 42:

    loca,

    Caes. B. C. 3, 42, and Vulg. Act. 27, 29:

    viae asperae,

    ib. Bar. 4, 26:

    vallis aspera,

    ib. Deut. 21, 4 et saep.: unda, Enn. ap. Macr. S. 6, 2:

    glacies,

    Verg. E. 10, 49:

    hiems,

    Ov. M. 11, 490; Claud. ap. Prob. Cons. 270: Phasis, i. e. frozen, ice-bound, Prob. ap. Rufin. I. 375;

    and of climate: aspera caelo Germania,

    harsh, severe, Tac. G. 2: arteria. the windpipe (v. arteria), Cic. N. D. 2, 54, 136; Cels. 4, 1.—Of raised work (i. e. bas-relief, etc., as being rough), as in Gr. trachus (cf. exaspero):

    aspera signis Pocula,

    Verg. A. 9, 263:

    Cymbiaque argento perfecta atque aspera signis,

    id. ib. 5, 267:

    signis exstantibus asper Antiquus crater,

    Ov. M. 12, 235 (cf.:

    stantem extra pocula caprum,

    Juv. 1, 76):

    Summus inaurato crater erat asper acantho,

    Ov. M. 13, 701:

    aspera pocula,

    Prop. 2, 6, 17:

    ebur,

    Sen. Hippol. 899:

    balteus,

    Val. Fl. 5, 578:

    cingula bacis,

    Claud. Laud. Stil. 2, 89; cf. Drak. ad Sil. 11, 279:

    nummus,

    not worn smooth, new, Suet. Ner. 44; cf. Sen. Ep. 19:

    mare,

    agitated by a storm, rough, tempestuous, Liv. 37, 16.—Of things that have a rough, thorny, prickly exterior:

    barba,

    Tib. 1, 8, 32:

    sentes,

    Verg. A. 2, 379:

    rubus,

    id. E. 3, 89:

    mucro,

    Luc. 7, 139 (cf. Tac. A. 15, 54: pugionem vetustate obtusum asperari saxo jussit; v. aspero).—
    2.
    Meton., of food: He. Asper meus victus sanest. Er. Sentisne essitas? He. My fare is very rough. Er. Do you feed on brambles? Plaut. Capt. 1, 2, 85; cf. id. ib. 3, 1, 37; also of a cough producing hoarseness:

    quas (fauces) aspera vexat Assidue tussis,

    Mart. 11, 86, 1.—
    3.
    Subst.: aspĕrum, i, n., an uneven, rough place:

    latens in asperis radix,

    Hor. Epod. 5, 67:

    aspera maris,

    Tac. A. 4, 6:

    propter aspera et confragosa,

    Plin. 3, 5, 9, § 53:

    per aspera et devia,

    Suet. Tib. 60:

    erunt aspera in vias planas,

    Vulg. Isa. 40, 4; ib. Luc. 3, 5.—Also in the sup. absol.:

    asperrimo hiemis Ticinum usque progressus,

    Tac. A. 3, 5.—
    II.
    Transf.
    1.
    Of taste, rough, harsh, sour, bitter, brackish, acrid, pungent:

    asperum, Pater, hoc (vinum) est: aliud lenius, sodes, vide,

    Ter. Heaut. 3, 1, 49:

    asper sapor maris,

    Plin. 2, 100, 104, § 222: allium asperi saporis;

    quo plures nuclei fuere, hoc est asperius,

    id. 19, 6, 34, § 111:

    asperrimum piper,

    id. 12, 7, 14, § 27:

    acetum quam asperrimum,

    id. 20, 9, 39, § 97.—
    2.
    Of sound, rough, harsh, grating, etc.:

    (pronuntiationis genus) lene, asperum,

    Cic. de Or. 3, 57, 216.—Hence a poet. epithet of the letter R ( also called littera canina), Ov. F. 5, 481.—In rhetoric, rough, rugged, irregular: quidam praefractam et asperam compositionem probant;

    virilem putant et fortem, quae aurem inaequalitate percutiat,

    Sen. Ep. 114; cf. Cic. Or. 16, 53:

    duram potius atque asperam compositionem malim esse quam effeminatam et enervem,

    Quint. 9, 4, 142. And in gram., spiritus asper, the h sound, the aspirate, Prisc. p. 572 P.—
    3.
    Of smell, sharp, pungent:

    herba odoris asperi,

    Plin. 27, 8, 41, § 64.—
    III.
    Trop.
    A.
    a.. Of moral qualities, rough, harsh, hard, violent, unkind, rude (cf.: acerbus, acer, and Wagner ad Verg. A. 1, 14):

    quos naturā putes asperos atque omnibus iniquos,

    Cic. Planc. 16, 40:

    orator truculentus, asper, maledicus,

    id. Brut. 34, 129:

    aspera Juno,

    Verg. A. 1, 279:

    juvenis monitoribus asper,

    Hor. A. P. 163:

    patres vestros, asperrimos illos ad condicionem pacis,

    Liv. 22, 59; cf. id. 2, 27:

    rebus non asper egenis,

    Verg. A. 8, 365:

    cladibus asper,

    exasperated, Ov. M. 14, 485:

    asperaque est illi difficilisque Venus,

    unfriendly, Tib. 1, 9, 20; cf. id. 1, 6, 2:

    (Galatea) acrior igni, Asperior tribulis, fetā truculentior ursā,

    Ov. M. 13, 803:

    Quam aspera est nimium sapientia indoctis hominibus,

    Vulg. Eccli. 6, 21:

    asper contemptor divom Mezentius,

    Verg. A. 7, 647:

    aspera Pholoe,

    coy, Hor. C. 1, 33, 6.—Of a harsh, austere, rigid view of life, or manner of living:

    accessit istuc doctrina (sc. Stoicorum) non moderata nec mitis, sed paulo asperior et durior quam aut veritas aut natura patiatur,

    Cic. Mur. 29:

    (Stoici) horridiores evadunt, asperiores, duriores et oratione et verbis,

    id. Fin. 4, 28, 78 (v. asperitas, II. A.):

    (Cato) asperi animi et linguae acerbae et immodice liberae fuit, sed rigidae innocentiae,

    Liv. 39, 40:

    (Karthago) studiis asperrima belli,

    Verg. A. 1, 14, ubi v. Wagner:

    Camilla aspera,

    id. ib. 11, 664; cf.:

    gens laboribus et bellis asperrima,

    Just. 2, 3:

    virgo aspera,

    i. e. Diana, Sen. Med. 87.—
    b.
    Of animals, wild, savage, fierce:

    (anguis) asper siti atque exterritus aestu,

    Verg. G. 3, 434:

    bos aspera cornu, i. e. minax,

    id. ib. 3, 57; cf. Hor. Epod. 6, 11:

    ille (lupus) asper Saevit,

    Verg. A. 9, 62:

    lupus dulcedine sanguinis asper,

    Ov. M. 11, 402:

    ille (leo) asper retro redit,

    Verg. A. 9, 794:

    tigris aspera,

    Hor. C. 1, 23, 9; 3, 2, 10:

    (equus) asper frena pati,

    Sil. 3, 387.—
    B.
    Of things, rough, harsh, troublesome, adverse, calamitous, cruel, etc. (most freq. in the poets):

    in periculis et asperis temporibus,

    Cic. Balb. 9: qui labores, pericula, dubias atque asperas res facile toleraverant, Sall. C. 10, 2: mala res, spes multo asperior, ( our) circumstances are bad, ( our) prospects still worse, id. ib. 20, 13:

    venatus,

    Verg. A. 8, 318:

    bellum,

    Sall. J. 48, 1; Hor. Ep. 2, 1, 7:

    pugna,

    Verg. A. 11, 635; 12, 124:

    fata,

    id. ib. 6, 882:

    odia,

    id. ib. 2, 96.— Absol.:

    multa aspera,

    Prop. 1, 18, 13; Hor. Ep. 1, 2, 21 al.—Of discourse, severe, abusive:

    asperioribus facetiis perstringere aliquem,

    Cic. Planc. 14; Tac. A. 15, 68:

    verba,

    Tib. 4, 4, 14; Ov. P. 2, 6, 8; Vulg. Psa. 90, 3:

    vox,

    Curt. 7, 1.— Adv.
    a.
    Old form asperĭter, roughly, harshly: cubare, Naev. ap. Non. p. 513, 21; Plaut. ap. Prisc. p. 1010 P.—
    b.
    Class. form aspĕrē (in fig. signif.), roughly, harshly, severely, vehemently, etc.
    1.
    Transf.:

    loqui,

    Cic. de Or. 3, 12, 45; Quint. 6, 5, 5:

    dicere,

    id. 2, 8, 15:

    syllabae aspere coëuntes,

    id. 1, 1, 37.—
    2.
    Trop.:

    aspere accipere aliquid,

    Tac. A. 4, 31:

    aspere et acerbe accusare aliquem,

    Cic. Fam. 1, 5, 6:

    aspere agere aliquid,

    Liv. 3, 50:

    aspere et ferociter et libere dicta,

    Cic. Planc. 13, 33; Quint. 6, 3, 28:

    aspere et vehementer loqui,

    Cic. de Or. 1, 53, 227: ne quid aspere loquaris, * Vulg. Gen. 31, 24.— Comp.:

    asperius loqui aliquid,

    Cic. de Or. 1, 53, 227:

    asperius scribere de aliquo,

    id. Att. 9, 15.— Sup.:

    asperrime loqui in aliquem,

    Cic. Att. 2, 22, 5:

    asperrime pati aliquid,

    Sen. Ira, 3, 37, 1:

    asperrime saevire in aliquem,

    Vell. 2, 7.
    2.
    Asper, eri, m.
    I.
    A cognomen of L. Trebonius:

    L. Trebonius... insectandis patribus, unde Aspero etiam inditum est cognomen, tribunatum gessit,

    Liv. 3, 65, 4. —
    II.
    Asper, Aspri (Prob. p. 201 Keil), m., a Latin grammarian, two of whose treatises have come down to us; v. Teuffel, Rom. Lit. § 474, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > asperum

  • 92 cenotaphium

    cĕnŏtăphĭum, ii, n., = kenotaphion, an empty tomb, the monument of one whose body is elsewhere, a cenotaph, Dig. 11, 7, 2 and 6; Lampr. Alex. Sev. 63, 3; Vop. Flav. 15, 1; Hyg. Fab. 273 (pure Lat.:

    tumulus inanis,

    Verg. A. 3, 304;

    or honorarius,

    Suet. Claud. 1).

    Lewis & Short latin dictionary > cenotaphium

  • 93 conspiciens

    1.
    con-spĭcĭo, spexi, spectum, 3, v. a. and n., to look at attentively, to get sight of, to descry, perceive, observe (class. in prose and poetry).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    (α).
    Absol.:

    inter eas regiones, quā oculi conspiciant,

    Varr. L. L. 7, § 9 Müll.:

    in tabernam,

    Petr. 140, 14.—
    (β).
    With acc.:

    me interrogas, Qui ipsus equidem nunc primum istanc tecum conspicio semul,

    Plaut. Am. 2, 2, 122:

    quae aedes... quas quotiensquomque conspicio, fleo,

    id. Capt. 1, 1, 29:

    si queat usquam Conspicere amissum fetum,

    Lucr. 2, 358: quandoque te in jure conspicio, Leg. Act. ap. Cic. Caecin. 19, 54, and id. Mur. 12, 26:

    ut procul novum vehiculum Argonautarum e monte conspexit,

    Cic. N. D. 2, 35, 89:

    quisque... quae prima signa conspexit, ad haec constitit,

    Caes. B. G. 2, 21:

    quos cum apud se in castris Ariovistus conspexisset,

    id. ib. 1, 47:

    ubi primum nostros equites conspexerunt,

    id. ib. 4, 12;

    2, 26: sidus in regione caeli, etc.,

    Plin. 2, 25, 23, § 94:

    qui lucus ex insulā conspiciebatur,

    Nep. Milt. 7, 3:

    conspici inter se,

    to be visible to one another, Liv. 37, 41, 4:

    cum inter se conspecti essent,

    id. 33, 6, 4:

    hunc simulac cupido conspexit lumine virgo,

    Cat. 64, 86:

    conspectis luminibus crebris,

    Liv. 31, 24, 7:

    locum insidiis conspeximus ipsi,

    Verg. A. 9, 237:

    quae mihi tunc primum, tunc est conspecta supremum,

    Ov. M. 12, 526:

    super tabernaculum... unde ab omnibus conspici posset, imago Solis fulgebat,

    Curt. 3, 3, 8:

    conspecto delatore ejus,

    Suet. Dom. 11:

    rugas in speculo,

    Ov. M. 15, 232:

    cornua in undā,

    id. ib. 1, 640:

    arcem,

    id. ib. 2, 794:

    scopulum,

    id. ib. 4, 731.—Of an inanimate subject:

    si illud signum (Jovis) solis ortum et forum curiamque conspiceret,

    Cic. Cat. 3, 8, 20.—With two accus., when an action, condition, etc., is the object:

    quam (matrem) paucis ante diebus laureatam in suā gratulatione conspexit, eandem, etc.... eundem (filium) spoliatum omni dignitate conspiciat,

    Cic. Mur. 41, 88:

    strata volgi pedibus detrita viarum Saxea,

    Lucr. 1, 315:

    superiora loca multitudine armatorum completa,

    Caes. B. G. 3, 3:

    quos laborantes,

    id. ib. 4, 26:

    aliquos ex nave egredientes,

    id. ib.:

    aliquem conspiciens ad se ferentem,

    Nep. Dat. 4, 5:

    naves suas oppletas serpentibus,

    id. Hann. 11, 6:

    (Hannibalem) humi jacentem,

    Liv. 21, 4, 7:

    adrasum quendam,

    Hor. Ep. 1, 7, 49; cf., pass.:

    quamvis non alius flectere equum sciens Aeque conspicitur,

    id. C. 3, 7, 26:

    cum interim Metellus, monte degrediens cum exercitu, conspicitur,

    Sall. J. 49, 5 dub.;

    v. conspicor: terribilior niger conspicitur (canis),

    Col. 7, 12, 4.—
    (γ).
    With acc. and inf.:

    corpus ut exanimum siquod procul ipse jacere Conspicias hominis,

    Lucr. 6, 706:

    qui nostros victores flumen transisse conspexerant,

    Caes. B. G. 2, 24:

    centum procurrere currus,

    Cato, 64, 389; Plin. 2, 9, 6, § 45.—
    B.
    Pregn., to look at with admiration or close attention, to gaze upon, observe, contemplate.
    (α).
    Act.:

    quid nunc supina sursum in caelum conspicis?

    Plaut. Cist. 2, 3, 78:

    orabat, ne se, quem paulo ante cum egregiā stirpe conspexissent, orbum liberis facerent,

    Liv. 1, 26, 9:

    Demetrium ut pacis auctorem cum ingenti favore conspiciebant,

    id. 39, 53, 2:

    quem cum omnes conspicerent propter novitatem ornatūs ignotamque formam,

    Nep. Dat. 3, 3:

    cum bene notum Porticus Agrippae te conspexerit,

    Hor. Ep. 1, 6, 26.—
    (β).
    Esp. pass.: conspici, to attract attention, to be conspicuous, noticed, observed, distinguished, admired:

    inania sunt ista... delectamenta paene puerorum, captare plausus, vehi per urbem, conspici velle,

    Cic. Pis. 25, 60: in gestu nec [p. 436] venustatem conspiciendam, nec turpitudinem esse, Auct. Her. 3, 15, 26:

    sic quisque hostem ferire, murum adscendere, conspici dum tale facinus faceret, properabat,

    Sall. C. 7, 6:

    supellex modica, non multa, ut in neutram partem conspici posset,

    Nep. Att. 13, 5:

    quid te ut regium juvenem conspici sinis?

    Liv. 1, 47, 5:

    maxime conspectus ipse est, curru equis albis juncto urbem invectus,

    id. 5, 23, 5:

    vestitus nihil inter aequales excellens, arma atque equi conspiciebantur,

    id. 21, 4, 8; 5, 52, 3; 39, 6, 9:

    quorum Conspicitur nitidis fundata pecunia villis,

    Hor. Ep. 1, 15, 46:

    tu formosissimus alto Conspiceris caelo ( = inter deos versaris),

    Ov. M. 4, 19:

    prima bonis animi conspicerere tui,

    id. Tr. 1, 6, 34; Vell. 2, 91, 4; Quint. 11, 3, 137.—Less freq. in an unfavorable sense, to be notorious, to be gazed at with dislike or contempt:

    carere me adspectu civium quam infestis oculis omnium conspici mallem,

    Cic. Cat. 1, 7, 17: ne quid faciat, quod conspici et derideri posset, Aug. ap. Suet. Claud. 4.—
    II.
    Trop., to perceive mentally, to understand, comprehend:

    satis in rem quae sint meam ego conspicio mihi,

    Plaut. Trin. 3, 2, 10:

    quantum ego nunc corde conspicio meo,

    id. Ps. 3, 1, 3; cf.:

    ut conspiciatis eum mentibus, quoniam oculis non potestis,

    Cic. Balb. 20, 47:

    nullus error talis in L. Aemilio Paulo conspectus est,

    Val. Max. 7, 5, 3.—Hence,
    A.
    conspĭcĭens, entis, P. a. (acc. to II. B.), having understanding, intelligent:

    ad quas (contumelias) despiciendas non sapiente opus est viro, sed tantum conspiciente,

    Sen. Const. 16, 3 Haase (al. consipiente). —
    B.
    conspectus, a, um, P. a.
    1.
    (Acc. to I. A. 1.) Visible:

    tumulus hosti conspectus,

    Liv. 22, 24, 5; cf. id. 10, 40, 8; 32, 5, 13:

    agmina inter se satis conspecta,

    id. 22, 4, 6. —
    2.
    (Acc. to I. B.) Striking, distinguished, remarkable, gazed at, = conspicuus (perh. not ante-Aug.):

    Pallas chlamyde et pictis conspectus in armis,

    Verg. A. 8, 588 (conspicuus, conspicabilis, Serv.); so,

    victor Tyrio in ostro,

    id. G. 3, 17; cf. Hor. A. P. 228:

    juventus,

    Ov. M. 12, 553:

    patris avique fama conspectum eum faciebat,

    Liv. 45, 7, 3:

    conspectus elatusque supra modum hominis privati,

    id. 4, 13, 3.— Comp., Ov. M. 4, 796; Liv. 2, 5, 5; Tac. H. 4, 11; Just. 11, 5; Juv. 8, 140 al.— Sup. and adv. apparently not in use.—
    C.
    conspĭcĭendus, a, um, P. a. (acc. to I. B.), worth seeing, worthy of attention, distinguished (perh. not ante-Aug.):

    insideat celeri conspiciendus equo,

    Tib. 1, 2, 70:

    Nemesis donis meis,

    id. 2, 3, 52:

    Hyas formā,

    Ov. F. 5, 170:

    mater formosa Inter Dictaeos greges,

    id. ib. 5, 118:

    eques,

    id. Tr. 2, 114:

    opus vel in hac magnificentiā urbis,

    Liv. 6, 4, 11; Val. Fl. 1, 261; Mart. 9, 50, 10.
    2.
    conspĭcĭo, ōnis, f. [1. conspicio], the survey taken by the augur in fixing the limits of the templum, Varr. L. L. 7, § 9 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > conspiciens

  • 94 conspicio

    1.
    con-spĭcĭo, spexi, spectum, 3, v. a. and n., to look at attentively, to get sight of, to descry, perceive, observe (class. in prose and poetry).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    (α).
    Absol.:

    inter eas regiones, quā oculi conspiciant,

    Varr. L. L. 7, § 9 Müll.:

    in tabernam,

    Petr. 140, 14.—
    (β).
    With acc.:

    me interrogas, Qui ipsus equidem nunc primum istanc tecum conspicio semul,

    Plaut. Am. 2, 2, 122:

    quae aedes... quas quotiensquomque conspicio, fleo,

    id. Capt. 1, 1, 29:

    si queat usquam Conspicere amissum fetum,

    Lucr. 2, 358: quandoque te in jure conspicio, Leg. Act. ap. Cic. Caecin. 19, 54, and id. Mur. 12, 26:

    ut procul novum vehiculum Argonautarum e monte conspexit,

    Cic. N. D. 2, 35, 89:

    quisque... quae prima signa conspexit, ad haec constitit,

    Caes. B. G. 2, 21:

    quos cum apud se in castris Ariovistus conspexisset,

    id. ib. 1, 47:

    ubi primum nostros equites conspexerunt,

    id. ib. 4, 12;

    2, 26: sidus in regione caeli, etc.,

    Plin. 2, 25, 23, § 94:

    qui lucus ex insulā conspiciebatur,

    Nep. Milt. 7, 3:

    conspici inter se,

    to be visible to one another, Liv. 37, 41, 4:

    cum inter se conspecti essent,

    id. 33, 6, 4:

    hunc simulac cupido conspexit lumine virgo,

    Cat. 64, 86:

    conspectis luminibus crebris,

    Liv. 31, 24, 7:

    locum insidiis conspeximus ipsi,

    Verg. A. 9, 237:

    quae mihi tunc primum, tunc est conspecta supremum,

    Ov. M. 12, 526:

    super tabernaculum... unde ab omnibus conspici posset, imago Solis fulgebat,

    Curt. 3, 3, 8:

    conspecto delatore ejus,

    Suet. Dom. 11:

    rugas in speculo,

    Ov. M. 15, 232:

    cornua in undā,

    id. ib. 1, 640:

    arcem,

    id. ib. 2, 794:

    scopulum,

    id. ib. 4, 731.—Of an inanimate subject:

    si illud signum (Jovis) solis ortum et forum curiamque conspiceret,

    Cic. Cat. 3, 8, 20.—With two accus., when an action, condition, etc., is the object:

    quam (matrem) paucis ante diebus laureatam in suā gratulatione conspexit, eandem, etc.... eundem (filium) spoliatum omni dignitate conspiciat,

    Cic. Mur. 41, 88:

    strata volgi pedibus detrita viarum Saxea,

    Lucr. 1, 315:

    superiora loca multitudine armatorum completa,

    Caes. B. G. 3, 3:

    quos laborantes,

    id. ib. 4, 26:

    aliquos ex nave egredientes,

    id. ib.:

    aliquem conspiciens ad se ferentem,

    Nep. Dat. 4, 5:

    naves suas oppletas serpentibus,

    id. Hann. 11, 6:

    (Hannibalem) humi jacentem,

    Liv. 21, 4, 7:

    adrasum quendam,

    Hor. Ep. 1, 7, 49; cf., pass.:

    quamvis non alius flectere equum sciens Aeque conspicitur,

    id. C. 3, 7, 26:

    cum interim Metellus, monte degrediens cum exercitu, conspicitur,

    Sall. J. 49, 5 dub.;

    v. conspicor: terribilior niger conspicitur (canis),

    Col. 7, 12, 4.—
    (γ).
    With acc. and inf.:

    corpus ut exanimum siquod procul ipse jacere Conspicias hominis,

    Lucr. 6, 706:

    qui nostros victores flumen transisse conspexerant,

    Caes. B. G. 2, 24:

    centum procurrere currus,

    Cato, 64, 389; Plin. 2, 9, 6, § 45.—
    B.
    Pregn., to look at with admiration or close attention, to gaze upon, observe, contemplate.
    (α).
    Act.:

    quid nunc supina sursum in caelum conspicis?

    Plaut. Cist. 2, 3, 78:

    orabat, ne se, quem paulo ante cum egregiā stirpe conspexissent, orbum liberis facerent,

    Liv. 1, 26, 9:

    Demetrium ut pacis auctorem cum ingenti favore conspiciebant,

    id. 39, 53, 2:

    quem cum omnes conspicerent propter novitatem ornatūs ignotamque formam,

    Nep. Dat. 3, 3:

    cum bene notum Porticus Agrippae te conspexerit,

    Hor. Ep. 1, 6, 26.—
    (β).
    Esp. pass.: conspici, to attract attention, to be conspicuous, noticed, observed, distinguished, admired:

    inania sunt ista... delectamenta paene puerorum, captare plausus, vehi per urbem, conspici velle,

    Cic. Pis. 25, 60: in gestu nec [p. 436] venustatem conspiciendam, nec turpitudinem esse, Auct. Her. 3, 15, 26:

    sic quisque hostem ferire, murum adscendere, conspici dum tale facinus faceret, properabat,

    Sall. C. 7, 6:

    supellex modica, non multa, ut in neutram partem conspici posset,

    Nep. Att. 13, 5:

    quid te ut regium juvenem conspici sinis?

    Liv. 1, 47, 5:

    maxime conspectus ipse est, curru equis albis juncto urbem invectus,

    id. 5, 23, 5:

    vestitus nihil inter aequales excellens, arma atque equi conspiciebantur,

    id. 21, 4, 8; 5, 52, 3; 39, 6, 9:

    quorum Conspicitur nitidis fundata pecunia villis,

    Hor. Ep. 1, 15, 46:

    tu formosissimus alto Conspiceris caelo ( = inter deos versaris),

    Ov. M. 4, 19:

    prima bonis animi conspicerere tui,

    id. Tr. 1, 6, 34; Vell. 2, 91, 4; Quint. 11, 3, 137.—Less freq. in an unfavorable sense, to be notorious, to be gazed at with dislike or contempt:

    carere me adspectu civium quam infestis oculis omnium conspici mallem,

    Cic. Cat. 1, 7, 17: ne quid faciat, quod conspici et derideri posset, Aug. ap. Suet. Claud. 4.—
    II.
    Trop., to perceive mentally, to understand, comprehend:

    satis in rem quae sint meam ego conspicio mihi,

    Plaut. Trin. 3, 2, 10:

    quantum ego nunc corde conspicio meo,

    id. Ps. 3, 1, 3; cf.:

    ut conspiciatis eum mentibus, quoniam oculis non potestis,

    Cic. Balb. 20, 47:

    nullus error talis in L. Aemilio Paulo conspectus est,

    Val. Max. 7, 5, 3.—Hence,
    A.
    conspĭcĭens, entis, P. a. (acc. to II. B.), having understanding, intelligent:

    ad quas (contumelias) despiciendas non sapiente opus est viro, sed tantum conspiciente,

    Sen. Const. 16, 3 Haase (al. consipiente). —
    B.
    conspectus, a, um, P. a.
    1.
    (Acc. to I. A. 1.) Visible:

    tumulus hosti conspectus,

    Liv. 22, 24, 5; cf. id. 10, 40, 8; 32, 5, 13:

    agmina inter se satis conspecta,

    id. 22, 4, 6. —
    2.
    (Acc. to I. B.) Striking, distinguished, remarkable, gazed at, = conspicuus (perh. not ante-Aug.):

    Pallas chlamyde et pictis conspectus in armis,

    Verg. A. 8, 588 (conspicuus, conspicabilis, Serv.); so,

    victor Tyrio in ostro,

    id. G. 3, 17; cf. Hor. A. P. 228:

    juventus,

    Ov. M. 12, 553:

    patris avique fama conspectum eum faciebat,

    Liv. 45, 7, 3:

    conspectus elatusque supra modum hominis privati,

    id. 4, 13, 3.— Comp., Ov. M. 4, 796; Liv. 2, 5, 5; Tac. H. 4, 11; Just. 11, 5; Juv. 8, 140 al.— Sup. and adv. apparently not in use.—
    C.
    conspĭcĭendus, a, um, P. a. (acc. to I. B.), worth seeing, worthy of attention, distinguished (perh. not ante-Aug.):

    insideat celeri conspiciendus equo,

    Tib. 1, 2, 70:

    Nemesis donis meis,

    id. 2, 3, 52:

    Hyas formā,

    Ov. F. 5, 170:

    mater formosa Inter Dictaeos greges,

    id. ib. 5, 118:

    eques,

    id. Tr. 2, 114:

    opus vel in hac magnificentiā urbis,

    Liv. 6, 4, 11; Val. Fl. 1, 261; Mart. 9, 50, 10.
    2.
    conspĭcĭo, ōnis, f. [1. conspicio], the survey taken by the augur in fixing the limits of the templum, Varr. L. L. 7, § 9 Müll.

    Lewis & Short latin dictionary > conspicio

  • 95 contego

    con-tĕgo, xi, ctum, 3, v. a., to cover, to cover up or over (freq. and class.).
    I.
    In gen.
    A.
    Lit., aliquem or aliquid aliquā re:

    coria centonibus,

    Caes. B. C. 2, 10; so,

    locum linteis,

    Liv. 10, 38, 5: capita scutis, Auct. B. Afr. 47 fin.; cf.:

    caput glauco amictu,

    Verg. A. 12, 885:

    se corbe,

    Cic. Sest. 38, 82:

    spoliis contectum juvenis corpus,

    Liv. 8, 7, 22; cf.:

    pelle contectus,

    Suet. Ner. 29:

    corpus ejus (tumulus),

    Cic. Arch. 10, 24; cf.

    thus of burying: eos uno tumulo,

    Liv. 26, 25, 13; Curt. 7, 9, 21; Val. Fl. 5, 58:

    humo,

    Ov. H. 16, 274:

    corpus Galbae humili sepulturā,

    Tac. H. 1, 49:

    in privatis ejus hortis, omnia nebulā,

    Liv. 40, 22, 4; Suet. Ner. 31.—Rarely with in and abl.:

    in aliquo ramorum contexu contegi,

    Tac. G. 46; cf. id. H. 1, 49 supra.—
    B.
    Trop.:

    quidam servili habitu, alii fide clientium contecti,

    covered, protected, Tac. H. 3, 73.—
    II.
    In partic.
    A.
    With the access. idea of preservation (cf. condo), to preserve, keep:

    cum arma omnia reposita contectaque essent,

    Caes. B. C. 2, 14.—More freq.,
    B.
    With the access. idea of concealment, to conceal by covering, to cover, hide, conceal.
    1.
    Of corporeal objects:

    eas partes corporis contexit atque abdidit, etc.,

    Cic. Off. 1, 35, 126.—
    2.
    Of abstr. objects:

    factam injuriam illi miserae,

    Ter. Hec. 3, 3, 41:

    libidines fronte et supercilio, non pudore et temperantiā,

    Cic. Prov. Cons. 4, 8:

    aperire et recludere contecta victricium partium vulnera,

    Tac. H. 2, 77:

    contegendis quae prima aetas et summa fortuna expeterent,

    id. A. 13, 13; Cod. Th. 7, 4, 21.

    Lewis & Short latin dictionary > contego

  • 96 gentilicius

    gentĭlīcĭus or - tĭus, a, um, adj. [gentilis].
    I.
    Of or belonging to a particular clan or gens (class.; cf.

    gentilis): an gentilicia sacra ne in bello quidem intermitti, publica sacra et Romanos deos etiam in pace deseri placet?

    Liv. 5, 52, 4;

    v. sacrum, under sacer: sacrificia, Auct. Or. de Harusp. Resp. 15: gentilicia (nota), opp. publica,

    Liv. 6, 20, 14:

    tumulus,

    a family sepulchre, Vell. 2, 119, 5:

    hereditates,

    Suet. Caes. 1:

    nomina,

    id. Claud. 25:

    M. Varro tradit, in Serranorum familia gentilicium esse, feminas linea veste non uti,

    Plin. 19, 1, 2, § 8; Plin. Ep. 6, 15, 1.—
    II.
    Of or belonging to a nation, national (post-class.):

    vulgus, quos gentilicio vocabulo Chaldaeos dicere oportet, mathematicos dicit,

    by their national name, Gell. 1, 9, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > gentilicius

  • 97 grandis

    grandis, e, adj. [cf. gradus; also Germ. gross; Engl. great], full-grown, large, great, full, abundant (class.; most freq. of things; for syn. cf.: magnus, ingens, amplus, procerus, vastus, enormis).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    ita, quicquid (olerum) erat, grande erat,

    Plaut. Cas. 5, 2, 35; cf.:

    ager novatus et iteratus, quo meliores fetus possit et grandiores edere,

    Cic. de Or. 2, 30, 131:

    quae seges grandissima atque optima fuerit,

    Varr. R. R. 1, 52; 1: farra, old poet. ap. Macr. S. 5, 20 fin.:

    frumenta,

    Verg. A. 4, 405:

    hordea,

    id. E. 5, 36:

    lilia,

    id. ib. 10, 25:

    ilex,

    Sall. J. 93, 4; cf.:

    et antiqua robora,

    Quint. 10, 1, 88:

    grandissimum alicae genus,

    Plin. 18, 11, 29, § 112:

    grandissimae olivae,

    id. 15, 3, 4, § 15 et saep.:

    litterae (opp. minutae),

    Plaut. Bacch. 4, 9, 68; cf.:

    epistola sane grandis,

    Cic. Att. 13, 21, 1:

    sane grandes libri,

    id. Rep. 3, 8:

    grandiores libri,

    id. Att. 13, 13, 1:

    verbosa et grandis epistula,

    Juv. 10, 71:

    erat incisum grandibus litteris,

    Cic. Verr. 2, 4, 34, § 74:

    corpora,

    Lucr. 6, 303:

    saxa,

    id. 1, 289; Caes. B. G. 7, 23, 2; 7, 46, 3; cf.:

    cervi eminentes,

    id. ib. 7, 72, 4:

    tumulus terrenus,

    id. ib. 1, 43, 1:

    vas,

    Cic. Verr. 2, 4, 21, § 47; cf.

    patella,

    id. ib. §

    46: speculum,

    Quint. 11, 3, 68:

    cothurni,

    Hor. A. P. 80:

    lumina,

    Ov. M. 5, 545; cf.

    membra,

    id. ib. 10, 237:

    ossa,

    id. ib. 9, 169:

    conchae,

    Cic. N. D. 2, 48, 123:

    rhombi,

    Hor. S. 2, 2, 95; cf.:

    opes grandiores,

    Plin. 11, 16, 16, § 47:

    smaragdi,

    Lucr. 4, 1126:

    divitiae,

    id. 5, 1118; cf.:

    alicui grandem pecuniam credere,

    Cic. Rab. Post. 2, 4:

    pecunia,

    id. Verr. 1, 9, 24; id. Fam. 13, 61; Sall. C. 49, 3; Liv. 10, 46, 10; 27, 20, 7; 32, 40, 9; Suet. Aug. 12; id. Ner. 24; cf.

    faenus,

    Cic. Fl. 21, 51:

    aes alienum,

    Sall. C. 14, 2; 24, 3; Plin. 7, 38, 39, § 127; cf.

    also: donativum grandius solito,

    Suet. Galb. 16:

    cenae,

    Quint. 10, 1, 58; cf.

    convivium,

    id. 11, 2, 12:

    amiculum grandi pondere,

    Cic. N. D. 3, 34, 83; cf.:

    grande pondus argenti,

    id. Caecin. 4, 12:

    grande onus exiguo formicas ore gerentes,

    Ov. M. 7, 625:

    elementa,

    bulky, massive, heavy, id. ib. 1, 29.—In neutr. as grandia ingrediens, advancing with great strides: makra bibas, Gell. 9, 11, 5:

    grandia incedens,

    Amm. 22, 14.—
    B.
    Of persons, grown up, big, tall; and more freq. pregn., advanced in years, aged, old; also with natu or aevo.
    (α).
    Absol.:

    an sedere oportuit domi virginem tam grandem,

    Ter. Ad. 4, 5, 39:

    videras grandis jam puer bello Italico, etc.,

    Cic. Pis. 36, 87:

    nobilis ut grandi cecinit Centaurus alumno (i. e. Achilli),

    Hor. Epod. 13, 11:

    (Q. Maximus) et bella gerebat ut adolescens, cum plane grandis esset, etc.,

    Cic. de Sen. 4, 10; cf. Lucr. 2, 1164:

    legibus annalibus cum grandiorem aetatem ad consulatum constituebant, adolescentiae temeritatem verebantur, etc. (shortly after: progressus aetatis),

    a more advanced age, Cic. Phil. 5, 17, 47; so,

    grandior aetas,

    Ov. M. 6, 28; 7, 665:

    quandoquidem grandi cibus aevo denique defit,

    Lucr. 2, 1141:

    metuens virgae jam grandis Achilles cantabat,

    Juv. 7, 210.—
    (β).
    With natu or aevo:

    non admodum grandis natu, sed tamen jam aetate provectus,

    Cic. de Sen. 4, 10; so,

    grandis natu,

    id. Verr. 2, 5, 49, § 128; id. Rosc. Com. 15, 44; Plin. Ep. 8, 23, 7; Suet. Ner. 34; id. Aug. 89; Hor. Ep. 1, 7, 49; cf.:

    in aetate consideratur puer an adolescens, natu grandior an senex,

    Cic. Inv. 1, 24, 35; so,

    grandior natu,

    Plaut. Aul. 2, 1, 37:

    grandi jam natu vexatus,

    Suet. Aug. 53:

    grandis aevo parens,

    Tac. A. 16, 30 fin.; cf.:

    jam grandior aevo genitor,

    Ov. M. 6, 321.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., great, strong, powerful: subsellia grandiorem et pleniorem vocem desiderant. Cic. Brut. 84, 289:

    vox (opp. exigua),

    Quint. 11, 3, 15:

    perspicuo et grandi vitio praeditum exemplum,

    Cic. Inv. 1, 47, 88; cf.:

    exemplis grandioribus uti,

    id. Div. 1, 20, 39:

    de rebus grandioribus dicere,

    id. Fin. 3, 5, 19:

    supercilium,

    lofty, Juv. 6, 169:

    Maecenas, mearum Grande decus columenque rerum,

    Hor. C. 2, 17, 4:

    ingenium,

    Ov. M. 6, 574:

    certamen,

    Hor. C. 3, 20, 7:

    munus,

    id. ib. 2, 1, 11:

    praemia meritorum,

    id. Ep. 2, 2, 38:

    carmen,

    Juv. 6, 636:

    malum,

    Hor. S. 2, 1, 49:

    lethargus,

    id. ib. 2, 3, 145:

    alumnus,

    noble, id. Epod. 13, 11:

    si metit Orcus Grandia cum parvis,

    id. Ep. 2, 2, 179; so absol.:

    grandia,

    id. C. 1, 6, 9; id. A. P. 27.—
    B.
    In partic., of style, great, grand, lofty, sublime:

    genus quoque dicendi grandius quoddam et illustrius esse adhibendum videtur,

    Cic. de Or. 2, 82, 337:

    grande atque robustum genus dicendi (opp. subtile),

    Quint. 12, 10, 58:

    causae (opp. pusillae),

    id. 11, 3, 151:

    antiqua comoedia,

    id. 10, 1, 65:

    grandia et tumida themata,

    id. 2, 10, 6:

    sententiae,

    id. 2, 11, 3:

    grandia elate, jucunda dulciter, moderata leniter canit,

    id. 1, 10, 24.—Of the speaker: (oratores Thucydidi aequales) grandes erant verbis, crebri sententiis, compressione rerum breves, [p. 824] Cic. Brut. 7, 29; cf.:

    Thucydides rerum gestarum pronunciator sincerus et grandis,

    id. ib. 83, 287:

    causidicus amplus atque grandis,

    id. Or. 9, 30:

    quo grandior sit et quasi excelsior orator,

    id. ib. 34, 119:

    oratores, alii grandes aut graves aut copiosi,

    id. Opt. Gen. 1, 2:

    multis locis grandior (Lysias),

    id. ib. 3, 9:

    fiunt pro grandibus tumidi,

    Quint. 10, 2, 16; 10, 1, 77.— Adv.: in two forms.
    A.
    grandĭter (acc. to II.), greatly, strongly, very ( poet. and in postAug. prose):

    quamvis grandius ille (Alcaeus) sonet,

    sublimely, Ov. H. 15, 30:

    illud mihi inter maxima granditer cordi est,

    exceedingly, Sid. Ep. 7, 4:

    frugi pater,

    id. ib. 2:

    affectus,

    Aug. Conf. 1, 9.—
    B.
    grandō (rare and poet.), the same:

    grande fremens,

    strongly, aloud, Stat. Th. 12, 684: grande sonat. Juv. 6, 517.

    Lewis & Short latin dictionary > grandis

  • 98 Hector

    Hector, ŏris (Hectōris, Enn. ap. Cic. Tusc. 2, 17, 39 = Trag. v. 25 Vahl.; id. ap. Varr. L. L. 10, § 70 Müll. = Trag. v. 130 Vahl.; acc. Hectorem, id. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 105 = Trag. v. 129 Vahl.; cf. Varr. L. L. l. l.), m., = Hektôr, son of Priam and Hecuba, husband of Andromache, the bravest of the Trojans, slain and dragged three times around Troy by Achilles, Enn. ap. Macr. S. 6, 2; Verg. A. 1, 483; 2, 270; 282; 522; 6, 166; Hor. C. 2, 4, 10; 4, 9, 22; id. Epod. 17, 12; id. S. 1, 7, 12.—
    II.
    Deriv. Hectŏrĕus, a, um, adj., of or belonging to Hector; in poet. transf., of the Trojans, and, as descended from the latter, of the Romans; Hectorean; Trojan; Roman:

    conjux,

    i. e. Andromache, Verg. A. 3, 488:

    hasta,

    Hector's, Ov. M. 12, 67; so,

    corpus,

    Verg. A. 2, 543;

    and, tumulus,

    id. ib. 3, 304:

    Mars,

    i. e. Hector in battle, Ov. M. 13, 275:

    gens,

    i. e. Trojan, Verg. A. 1, 273:

    amnes, Xanthum et Simoënta,

    id. ib. 5, 634:

    socii,

    id. ib. 5, 190:

    flammae,

    Ov. M. 13, 7:

    opes,

    Hor. C. 3, 3, 28:

    spes et fiducia gentis Regulus Hectoreae,

    i. e. of the Romans, Sil. 2, 343.

    Lewis & Short latin dictionary > Hector

  • 99 Hectoreus

    Hector, ŏris (Hectōris, Enn. ap. Cic. Tusc. 2, 17, 39 = Trag. v. 25 Vahl.; id. ap. Varr. L. L. 10, § 70 Müll. = Trag. v. 130 Vahl.; acc. Hectorem, id. ap. Cic. Tusc. 1, 44, 105 = Trag. v. 129 Vahl.; cf. Varr. L. L. l. l.), m., = Hektôr, son of Priam and Hecuba, husband of Andromache, the bravest of the Trojans, slain and dragged three times around Troy by Achilles, Enn. ap. Macr. S. 6, 2; Verg. A. 1, 483; 2, 270; 282; 522; 6, 166; Hor. C. 2, 4, 10; 4, 9, 22; id. Epod. 17, 12; id. S. 1, 7, 12.—
    II.
    Deriv. Hectŏrĕus, a, um, adj., of or belonging to Hector; in poet. transf., of the Trojans, and, as descended from the latter, of the Romans; Hectorean; Trojan; Roman:

    conjux,

    i. e. Andromache, Verg. A. 3, 488:

    hasta,

    Hector's, Ov. M. 12, 67; so,

    corpus,

    Verg. A. 2, 543;

    and, tumulus,

    id. ib. 3, 304:

    Mars,

    i. e. Hector in battle, Ov. M. 13, 275:

    gens,

    i. e. Trojan, Verg. A. 1, 273:

    amnes, Xanthum et Simoënta,

    id. ib. 5, 634:

    socii,

    id. ib. 5, 190:

    flammae,

    Ov. M. 13, 7:

    opes,

    Hor. C. 3, 3, 28:

    spes et fiducia gentis Regulus Hectoreae,

    i. e. of the Romans, Sil. 2, 343.

    Lewis & Short latin dictionary > Hectoreus

  • 100 hibernum

    hībernus, a, um, adj. [root Sanscr. himas, Gr. chiôn, snow, v. hiems; for hiemernus (hīm-), cf. cheimerinos], of or belonging to winter, wintry, winter -.
    I.
    Adj.:

    hiberno tempore,

    Lucr. 5, 699:

    tempus,

    id. 5, 940; cf.:

    in aprico maxime pratuli loco, quod erat hibernum tempus anni, considerent,

    Cic. Rep. 1, 12:

    temporibus hibernis,

    id. Verr. 2, 5, 10, § 26:

    menses,

    id. ib.:

    annus,

    i. e. winter-time, Hor. Epod. 2, 29:

    exortus solis,

    Plin. 6, 17, 21. §

    57: occasus,

    id. 5, 5, [p. 852] 5, §

    34: navigatio,

    Cic. Att. 15, 25:

    ignis,

    id. de Sen. 14, 46:

    grando,

    Ov. M. 5, 158; cf.

    nix,

    Hor. C. 4, 12, 4:

    cubiculum,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 1, § 2:

    tunica,

    winter dress, Plaut. Mil. 3, 1, 94; cf.:

    calceatus feminarum,

    Plin. 16, 8, 13, § 34:

    pira,

    id. 16, 26, 43, § 106:

    agni,

    id. 8, 47, 72, § 187:

    Alpes,

    wintry, cold, Hor. S. 2, 5, 41; so,

    Caucasus,

    Val. Fl. 6, 612;

    and transf. Borysthenidae,

    i. e. inhabiting a cold country, Prop. 2, 7, 18:

    Cori,

    stormy, Verg. A. 5, 126:

    flumen,

    Hor. S. 1, 7, 27:

    mare,

    id. Epod. 15, 8:

    aequor,

    id. S. 2, 3, 235:

    Neptunus,

    id. Epod. 17, 55:

    noctes,

    Verg. A. 6, 355:

    pulvis,

    a dry winter, id. G. 1, 101; quoted in Plin. 17, 2, 2, § 14:

    Lycia,

    cold, Verg. A. 4, 143:

    legiones,

    lying in winter-quarters, Suet. Calig. 8:

    tumulus vergens in occidentem hibernum,

    to the south-west, Liv. 44, 46, 5.—
    b.
    In neut. adverb.:

    increpui (sc. Arcturus) hibernum, et fluctus movi maritimos,

    stormily, tempestuously, Plaut. Rud. prol. 69.—
    II.
    Subst.: hībernum, i, n., the winter:

    hiberno,

    in the winter, Cael. Aur. Tard. 3, 1, 2.—
    B.
    hīberna, ōrum, n. (sc. castra), winter-quarters:

    tres (legiones), quae circum Aquileiam hiemabant, ex hibernis educit,

    Caes. B. G. 1, 10, 3:

    in hiberna in Sequanos exercitum deduxit,

    id. ib. 1, 54 fin.; 2, 35, 3; 3, 2, 1; 3, 29 fin.;

    4, 38, 4 et saep.: quo (tempore) neque frumenta in hibernis erant neque multum a maturitate aberant,

    in the winter camp, winter magazines, id. B. C. 1, 48, 5 Oud. N. cr.:

    consules hiberna egerunt,

    Liv. 9, 28, 2:

    hiberna aedificavit,

    id. 23, 48, 2; 7, 38, 4.—
    2.
    (Sc. loca.) The range of cattle in winter, Dig. 32, 1, 67.—
    3.
    (Sc. tempora.) Winters = years, Verg. A. 1, 266.

    Lewis & Short latin dictionary > hibernum

См. также в других словарях:

  • Tumulus — de Garrowby Tumulus d Evessen (Allemagne …   Wikipédia en Français

  • tumulus — [ tymylys ] n. m. • 1811; mot lat. « tertre » ♦ Archéol. Tertre artificiel; amas de terre, de pierres, élevé au dessus d une tombe. ⇒ cairn, galgal, mound . Le tumulus de Gavrinis, en Morbihan. ● tumulus, tumulus ou tumuli nom masculin (latin… …   Encyclopédie Universelle

  • Tumulus — Жанр art progressive folk metal Годы 1997 наши дни Страна …   Википедия

  • TUMULUS — a tumore et mole terrae, Funger. pro Sepulchro, frequens. Antiquitus enim locum sepulturae quisque sibi, antequam moreretur, eligebat, quem nigrô signabat lapide. Cum dein homo defunctus esset, super cadaver terra aggerebatur, Tumulusque fiebat:… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • tumulus — TÚMULUS s.m. v. tumul. Trimis de ana zecheru, 13.09.2007. Sursa: DEX 98  TÚMULUS s.n. v. tumul. Trimis de LauraGellner, 13.09.2007. Sursa: DN …   Dicționar Român

  • tumulus — (n.) ancient burial mound, 1680s, from L. tumulus hillock, from tumere to swell (see THIGH (Cf. thigh)) …   Etymology dictionary

  • Tumulus — Tu mu*lus, n.; pl. {Tumuli}. [L., a mound, a sepulchral mound, probably from tumere to swell. Cf. {Tumid}.] An artificial hillock, especially one raised over a grave, particularly over the graves of persons buried in ancient times; a barrow.… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Tumŭlus — (lat.), Todtenhügel …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Tumŭlus — (lat.), Erdhügel; s. Gräber, vorgeschichtliche …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • tumulus — s. m. 1.  [Arqueologia] Monte de terra, cúmulo. 2. Construção de pedra, em forma de cone, que os antigos levantavam sobre as sepulturas …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • tumulus — tȕmulus (tȕmul) m DEFINICIJA pov. veći ili manji humak od zemlje pod kojim se nalazi jedan ili više grobova; mogila, nekropola ETIMOLOGIJA lat …   Hrvatski jezični portal

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»