Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

theatrum

  • 1 theātrum

        theātrum ī, n, τηέατρον, a play-house, theatre: theatrum cum commune sit: In vacuo sessor theatro, H.: Philippus in acie tutior quam in theatro fuit, Cu.: exeamus e theatro, i. e. cease to speak of actors.—Among the Greeks, a councilroom, audience-room: cum in theatro imperiti homines consederant: super theatrum consistunt, L.: veniebat in theatrum, cum ibi concilium populi haberetur, N.—An open space for martial games, parade ground: mediā in valle theatri Circus erat, V.—The spectators in a theatre, an audience: frequentissimum: qui (modi) totis theatris maestitiam inferant: spissis theatris Scripta recitare, to crowded audiences, H.—Fig., a place of exhibition, theatre, stage: nullum theatrum virtuti conscientiā maius est.
    * * *

    Latin-English dictionary > theātrum

  • 2 theatrum

    thĕātrum, i, n., = theatron, a playhouse, theatre (cf.: scena, spectaculum, ludus).
    I.
    Lit.:

    num theatrum, gymnasia, porticus, etc.... rem publicam efficiebat?

    Cic. Rep. 3, 32, 44:

    theatrum ut commune sit,

    id. Fin. 3, 20, 67:

    castra munita... alterā (ex parte) a theatro, quod est ante oppidum,

    Caes. B. C. 2, 25; Nep. Reg. 2, 1:

    populi sensus maxime theatro et spectaculis perspectus est,

    Cic. Att. 2, 19, 3:

    aliquid totius theatri clamore dicere,

    id. ib.:

    consessus theatri,

    id. Tusc. 1, 16, 37:

    in vacuo laetus sessor plausorque theatro,

    Hor. Ep. 2, 2, 130; Ov. A. A. 1, 497:

    hos arto stipata theatro Spectat Roma potens,

    Hor. Ep. 2, 1, 60:

    Philippus in acie tutior quam in theatro fuit,

    Curt. 9, 6, 25; cf. Vitr. 5, 3, 1 sqq.; Verg. A. 1, 427; Liv. Epit. 48 fin.; Val. Max. 2, 4, 2:

    exeamus e theatro,

    i. e. cease to speak of actors, Cic. N. D. 3, 30, 74.—Of the Greek theatre, which served as a place for public meetings, Cic. Fl. 7, 16; Liv. 24, 39, 1; 33, 28, 4; Tac. H. 2, 80; Nep. Timol. 4, 2; Vulg. Act. 19, 29; 19, 31.—
    B.
    Transf.
    1.
    In gen., any open space for exhibiting martial games, Verg. A. 5, 288; 5, 664.—
    2.
    Like our theatre, for the spectators assembled in a theatre, a theatrical audience:

    frequentissimum,

    Cic. Div. 1, 28, 59:

    consensus theatri,

    id. Phil. 1, 12, 30:

    tunc est commovendum theatrum, cum ventum est ad ipsum illud Plaudite,

    Quint. 6, 1, 52.— Plur.:

    qui (modi) totis theatris maestitiam inferunt,

    Cic. Tusc. 1, 44, 106; id. de Or. 3, 50, 196:

    tota saepe theatra exclamasse barbare,

    Quint. 1, 6, 45; cf.:

    spissa theatra,

    Hor. Ep. 1, 19, 41.—
    II.
    Trop., a place of exhibition, theatre, stage, for any public act:

    nullum theatrum virtuti conscientia majus est,

    Cic. Tusc. 2, 26, 64:

    magno theatro (ea familiaritas) spectata est,

    openly, publicly, id. Fam. 12, 29, 1; cf.:

    quasi in aliquo terrarum orbis theatro versari,

    id. Verr. 2, 5, 14, § 35; id. Brut. 2, 6:

    in theatro terrarum orbis esse,

    Curt. 9, 6, 21:

    optimus quisque praeceptor frequentiā gaudet ac majore se theatro dignum putat,

    Quint. 1, 2, 9.

    Lewis & Short latin dictionary > theatrum

  • 3 theatrum

    theater.

    Latin-English dictionary of medieval > theatrum

  • 4 Theatrum mundi

    Latin Quotes (Latin to English) > Theatrum mundi

  • 5 domus

        domus gen. ūs or (older) ī, locat. domī, rarely domō, domuī; dat. domuī or domō; abl. domō, rarely domū; plur nom. domūs; gen. (rare) domōrum or domuum; dat. and abl. domibus, f    [1 DOM-], a house, dwelling-house, building, mansion, palace: Caesaris: te pater domu suā eiecit: theatrum coniunctum domui, Cs.: Ponendae domo area, H.: paries domui communis utrique, O.: tecta domorum, V.: ad praetoris domum ferre: in domos atque in tecta refugiebant, L.: ex illā domo emigrabat: in domo suā facere mysteria, N.— A home, dwelling, abode, residence: una domus erat: cum Romae domus eius, uxor, liberi essent: adulescentiae prima: in privatā domo furtum.— In gen., a building, edifice, structure, abode (poet.): labor ille domūs, the Labyrinth, V.: Ostia domūs, grotto, V.: aperite domos, caves (of the winds), O.: silex... nidis domus opportuna, site, V.: animae novis domibus vivunt, i. e. bodies, O.— A household, family, house: unast domus, T.: domus te nostra tota salutat: felix: in singulis domibus factiones, Cs.: multae lugubres domūs, L.: Tota domus duo sunt, O.: Stat fortuna domūs, V.: Cecropia, H.— Adverbial uses, locat., domi, at home, in the house: Nuptias domi adparari, T.: includit se: manet: apud me ponere: Est mihi pater, V.: domi suae deversari: id domi tuae est: domi Caesaris deprehensus.—Form domo (rare): domo se tenuit, N.— Acc, home, homewards, to the house: Abi domum, T.: viros domum venisse: domum reditus erat eius modi: Ite domum saturae, V.: domum meam venire: nuntiat domum fili: cum omnes domos omnium concursent: ut suas quisque abirent domos, L.— Abl, from home, out of the house: me in Capitolium domo ferre: exire domo meā.— Fig., a native country, own city, home, abode: hic quaerite Troiam, Hic domus est vobis, V.: Hic domus, haec patria est, V.—Of a school or sect: remigrare in domum veterem: plurimum domi atque in reliquā Galliā posse, Cs.: homo virtute domi suae princeps: belli domique, in war and peace, S.: domi militiaeque, at home and in the field: nullum factum aut militiae aut domi: imperia domum ad senatum renuntiare: (reditus) prius in Galliam quam domum: (Galli) ut domo Emigrent, Cs.: legatus domo missus: Qui genus? unde domo? V.: Domi habuit unde disceret, at hand, T.: id quidem domi est.
    * * *
    I
    house, building; home, household; (N 4 1, older N 2 1)
    II
    house, building; home, household; (N 4 1, older N 2 1)

    Latin-English dictionary > domus

  • 6 frequēns

        frequēns entis, adj. with comp. and sup.    [FARC-].—Of persons, often, regular, constant, repeated, assiduous: Cum illis unā aderat frequens, T.: erat Romae frequens, much at Rome: Platonis auditor, assiduous: ad signa esse, L.: te audivi: filium frequentiorem prope cum illis quam secum cernebat, L.—Of things, repeated, often, frequent, common, usual: pocula: iambus: familiaritas, N.: frequentior fama, L.: rarus ferri, frequens fustium usus, Ta.— In great numbers, full, crowded, numerous: cives atque socii: frequentior legatio, L.: senatus, S.: senatus frequentior: frequentissimo senatu: frequentes venerunt, Cs.: huc quam frequentissimi conveniunt, Cs.: frequens redemptor cum famulis, i. e. with a throng of attendants, H.: telis frequentibus instare, V.—Of places, filled, full, crowded, populous, much frequented, well stocked: frequentissimum theatrum: nulla (praefectura) totā Italiā frequentior: Numidia, S.: emporium, L.: ludi, H.: tectis urbs, L.: herbis campus, V.: utra pars frequentior vicis esset, L.
    * * *
    frequentis (gen.), frequentior -or -us, frequentissimus -a -um ADJ
    crowded; numerous, full, frequented, populous; repeated, frequent, constant

    Latin-English dictionary > frequēns

  • 7 proscaenium (proscēn-)

        proscaenium (proscēn-) ī, n, προσκήνιον, the front part of the stage, proscenium: theatrum et proscaenium, L.— Plur, a stage, theatre, V.

    Latin-English dictionary > proscaenium (proscēn-)

  • 8 refertus

        refertus adj. with comp. and sup.    [P. of refercio], stuffed, crammed, filled full, thronged, crowded, replete: urbem opulentam refertamque cepit: refertius erit aerarium. omnibus rebus urbes: cupae taedā, Cs.: loca praedā, L.: cera notis, O.: Xerxes omnibus praemiis donisque fortunae, loaded: domus erat aleatoribus referta, plena ebriorum: theatrum celebritate refertissimum, because of the large attendance: referta Gallia negotiatorum est: urbs optimatium: mare refertum fore praedonum: de huiusmodi nugis referti libri.
    * * *
    referta -um, refertior -or -us, refertissimus -a -um ADJ
    stuffed, crammed, filled full to bursting with, replete; crowded; loaded

    Latin-English dictionary > refertus

  • 9 re-sonō

        re-sonō āvī, —, āre,    to sound again, resound, ring, re-echo: in vocibus... quiddam resonat urbanius: theatrum naturā ita resonans, ut, etc.: Umbrae cum resonarent triste, H.: resonabat Telorum custos (i. e. pharetra), O.: ut solent pleni resonare camini, roar, O.: undique magno domus strepitu, H.: spectacula plausu, O.: resonant avibus virgulta canoris, V.: testudo septem nervis, H.: qui (cornus) ad nervos resonant in cantibus: Suave locus voci resonat conclusus, echoes to the voice, H.: gloria virtuti resonat tamquam imago, answers like an echo.—To cause to resound: lucos cantu, V.: (sonus) in fidibus testudine resonatur, an echo is produced.—To repeat, re-echo, resound with: Litoraque alcyonen resonant, V.: Formosam resonare doces Amaryllida silvas, V.

    Latin-English dictionary > re-sonō

  • 10 restaurō

        restaurō āre,    to restore, repair: theatrum, Ta.: Aedem Veneris, Ta.
    * * *
    restaurare, restauravi, restauratus V TRANS
    restore (condition); rebuild; bring back, re-establish, take up again; renew

    Latin-English dictionary > restaurō

  • 11 theātrālis

        theātrālis e, adj.    [theatrum], of the theatre, theatrical: consessūs.
    * * *
    theatralis, theatrale ADJ
    theatrical, of the_stage

    Latin-English dictionary > theātrālis

  • 12 ūsque

        ūsque adv.,    all the way, right on, without interruption, continuously, even: usque a mari supero Romam proficisci: usque a rubro mari, N.: Dardaniam Siculo prospexit ab usque Pachyno, V.: usque ex ultimā Syriā navigare: usque ad castra hostium accessit, Cs.: cum ad eum usque in Pamphyliam legatos misissent: trans Alpes usque transfertur: usque sub ora, O.: usque istinc.— With acc of place, all the way to, as far as, to (implying entrance): theatrum ita resonans, ut usque Romam voces referantur: Miletum usque? obsecro, T.—With quāque (less correctly as one word, usquequaque), in every place, everywhere: aut undique religionem tolle, aut usque quāque conserva. —Of time, all the time, continually, perpetually, all the while, as long as, until: Progeniem nostram usque ab avo proferens, T.: opinio iam usque ab heroicis ducta temporibus, from as far back as: usque a Thale Milesio: deinceps retro usque ad Romulum, as far as: inde usque repetens, etc.: usque antehac, T.: usque adhuc, even till now: tamen usque eo se tenuit, quoad, etc.: usque id egi dudum, dum loquitur pater, T.: iacet res in controversiis, usque dum inveniretur: usque quoad: usque adeo in periculo fuisse, quoad, etc. —Right on, without intermission, continuously, constantly, incessantly: Ctesipho me pugnis miserum Usque occidit, T.: Cantantes licet usque, minus via laedit, eamus, V.: Naturam expelles furcā, tamen usque recurret, H.—With quāque (less correctly as one word, usquequaque), continually, always, at all times: usque quaque, de hoc cum dicemus, every time: ne aut nusquam aut usque quaque dicatur, hic admonere, at all times. —Of extent or degree, even to, quite up to, as far as: Ego vapulando, ille verberando, usque ambo defessi sumus, T.: poenas dedit usque superque (i. e. usque eo quod satis esset), H.: usque ad eum finem, dum, etc.: undique totis Usque adeo turbatur agris, to so great an extent, V.: Anco regi familiaris est factus (Tarquinius) usque eo, ut, etc.—With quāque (less correctly as one word, usquequaque), in every thing, on every occasion: nolite usque quaque idem quaerere: et id usque quaque quantum sit appareat, in each particular.
    * * *
    I
    all the way, right on; all the time, continuously, at every point, always
    II

    Latin-English dictionary > ūsque

  • 13 melodramaticus

    melodramatica, melodramaticum ADJ
    melodramatic; (theatrum melodramaticum = opera)

    Latin-English dictionary > melodramaticus

  • 14 accubo

    ac-cŭbo ( adc.), āre, 1, v. n., t. t. (the forms accubui and accubitum belong to accumbo), to lie near or by a thing.
    I.
    In gen., constr. with dat. or absol.:

    quoi bini castodes semper accubant,

    Plaut. Mil. 2, 2, 57:

    Furiarum maxima juxta accubat,

    Verg. A. 6, 606:

    accubantes effodiunt,

    Plin. 35, 6, 19, § 37.—Rarely with acc.:

    lectum,

    App. M. 5, p. 160.—Of things:

    nigrum nemus,

    Verg. G. 3, 334:

    cadus (vini),

    Hor. C. 4, 12, 18.—Also of places (for adjacere):

    theatrum Tarpeio monti accubans,

    Suet. Caes. 44.—Esp.
    II.
    To recline at table (in the Rom. manner):

    accubantes in conviviis,

    Cic. Cat. 2, 5, 10; so,

    in convivio,

    Nep. Pel. 3, 2; Cic. Tusc. 3, 23:

    morem apud majores hunc epularum fuisse, ut deinceps, qui accubarent, canerent ad tibiam, etc.,

    Cic. Tusc. 4, 2, 3; cf.:

    regulus accubans epulari coepit,

    Liv. 41, 2, 12;

    so,

    absol., Plaut. Stich. 2, 3, 53; Ter. Eun. 4, 5, 2; Suet. Caes. 49 al.:

    cum aliquo,

    Plaut. Trin. 2, 4, 72:

    infra,

    Liv. 39, 43, 3:

    contra,

    Suet. Aug. 98.—
    B.
    To lie with, Plaut. Bacch. 1, 1, 39; 3, 3, 50; Suet. Vesp. 21.

    Lewis & Short latin dictionary > accubo

  • 15 adcubo

    ac-cŭbo ( adc.), āre, 1, v. n., t. t. (the forms accubui and accubitum belong to accumbo), to lie near or by a thing.
    I.
    In gen., constr. with dat. or absol.:

    quoi bini castodes semper accubant,

    Plaut. Mil. 2, 2, 57:

    Furiarum maxima juxta accubat,

    Verg. A. 6, 606:

    accubantes effodiunt,

    Plin. 35, 6, 19, § 37.—Rarely with acc.:

    lectum,

    App. M. 5, p. 160.—Of things:

    nigrum nemus,

    Verg. G. 3, 334:

    cadus (vini),

    Hor. C. 4, 12, 18.—Also of places (for adjacere):

    theatrum Tarpeio monti accubans,

    Suet. Caes. 44.—Esp.
    II.
    To recline at table (in the Rom. manner):

    accubantes in conviviis,

    Cic. Cat. 2, 5, 10; so,

    in convivio,

    Nep. Pel. 3, 2; Cic. Tusc. 3, 23:

    morem apud majores hunc epularum fuisse, ut deinceps, qui accubarent, canerent ad tibiam, etc.,

    Cic. Tusc. 4, 2, 3; cf.:

    regulus accubans epulari coepit,

    Liv. 41, 2, 12;

    so,

    absol., Plaut. Stich. 2, 3, 53; Ter. Eun. 4, 5, 2; Suet. Caes. 49 al.:

    cum aliquo,

    Plaut. Trin. 2, 4, 72:

    infra,

    Liv. 39, 43, 3:

    contra,

    Suet. Aug. 98.—
    B.
    To lie with, Plaut. Bacch. 1, 1, 39; 3, 3, 50; Suet. Vesp. 21.

    Lewis & Short latin dictionary > adcubo

  • 16 amburo

    amb-ūro, ussi, ustum, 3, v. a., to burn around, to scorch (opp. exurere, to burn entirely up); also, with an extension of the idea, to burn wholly up, to consume (most freq. in part. perf.; class.).
    I.
    Lit.
    A.
    Hadrianus vivus exustus est:

    Verres sociorum ambustus incendio, tamen ex illā flammā periculoque evasit,

    Cic. Verr. 2, 1, 27:

    Herculis corpus ambustum,

    id. Sest. 68, 143:

    terret ambustus Phaëthon avaras spes,

    Hor. C. 4, 11, 25 al. —So Cicero jestingly calls the tribune of the people Munacius Plancus, at whose suggestion the enraged populace set fire to the senate-house, tribunus ambustus, the singed tribune of the people, Cic. Mil. 5, 12 Moeb.—Of those whom the lightning had struck, but not killed: Sen. Agam. 537:

    tot circa me jactis fulminibus quasi ambustus,

    Plin. Ep. 3, 11, 3; so Plaut. Ep. 5, 2, 9; id. Mil. 3, 2, 22:

    Cassius, quem fama est esse libris Ambustum propriis,

    Hor. S. 1, 10, 64:

    magna vis frumenti ambusta,

    Tac. H. 5, 12:

    ambustum theatrum,

    Suet. Claud. 21 al. —Hence, ambu-stum, i, n., in medic. lang., a burn:

    inflammatio recentis ambusti,

    Plin. 24, 8, 35, § 51:

    sedare ambusta,

    id. 24, 4, 5, § 10:

    ambusta sanare,

    id. 20, 20, 82, § 217:

    ambusta igne vel frigore,

    id. 24, 8, 29, § 45 al. —
    B.
    From the similarity of effect, to injure by cold, to nip, benumb (cf. aduro):

    ambusti multorum artus vi frigoris,

    Tac. A. 13, 35:

    ambusta pruinis lumina, i. e. oculi,

    Val. Fl. 4, 70.—
    II.
    Trop.
    A.
    Of property:

    ambustas fortunarum mearum reliquias,

    the charred remains, Cic. Dom. 43.—
    B.
    Of one who, when tried for an offence, comes off with great trouble:

    qui damnatione collegae et suā prope ambustus evaserat,

    had come off scorched, Liv. 22, 35.

    Lewis & Short latin dictionary > amburo

  • 17 ambustum

    amb-ūro, ussi, ustum, 3, v. a., to burn around, to scorch (opp. exurere, to burn entirely up); also, with an extension of the idea, to burn wholly up, to consume (most freq. in part. perf.; class.).
    I.
    Lit.
    A.
    Hadrianus vivus exustus est:

    Verres sociorum ambustus incendio, tamen ex illā flammā periculoque evasit,

    Cic. Verr. 2, 1, 27:

    Herculis corpus ambustum,

    id. Sest. 68, 143:

    terret ambustus Phaëthon avaras spes,

    Hor. C. 4, 11, 25 al. —So Cicero jestingly calls the tribune of the people Munacius Plancus, at whose suggestion the enraged populace set fire to the senate-house, tribunus ambustus, the singed tribune of the people, Cic. Mil. 5, 12 Moeb.—Of those whom the lightning had struck, but not killed: Sen. Agam. 537:

    tot circa me jactis fulminibus quasi ambustus,

    Plin. Ep. 3, 11, 3; so Plaut. Ep. 5, 2, 9; id. Mil. 3, 2, 22:

    Cassius, quem fama est esse libris Ambustum propriis,

    Hor. S. 1, 10, 64:

    magna vis frumenti ambusta,

    Tac. H. 5, 12:

    ambustum theatrum,

    Suet. Claud. 21 al. —Hence, ambu-stum, i, n., in medic. lang., a burn:

    inflammatio recentis ambusti,

    Plin. 24, 8, 35, § 51:

    sedare ambusta,

    id. 24, 4, 5, § 10:

    ambusta sanare,

    id. 20, 20, 82, § 217:

    ambusta igne vel frigore,

    id. 24, 8, 29, § 45 al. —
    B.
    From the similarity of effect, to injure by cold, to nip, benumb (cf. aduro):

    ambusti multorum artus vi frigoris,

    Tac. A. 13, 35:

    ambusta pruinis lumina, i. e. oculi,

    Val. Fl. 4, 70.—
    II.
    Trop.
    A.
    Of property:

    ambustas fortunarum mearum reliquias,

    the charred remains, Cic. Dom. 43.—
    B.
    Of one who, when tried for an offence, comes off with great trouble:

    qui damnatione collegae et suā prope ambustus evaserat,

    had come off scorched, Liv. 22, 35.

    Lewis & Short latin dictionary > ambustum

  • 18 animadverto

    ănĭmadverto (archaic - vorto), ti, sum, 3, v. a. [contr. from animum adverto, which orthography is very freq. in the anteclass. period; cf. adverto, II. B.] (scarcely found in any poet beside Ter. and Verg.), to direct the mind or attention to a thing, to attend to, give heed to, to take heed, consider, regard, observe.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    alios tuam rem credidisti magis quam tete animum advorsuros,

    Ter. Phorm. 3, 1, 3:

    atque haec in bello plura et majora videntur timentibus, eadem non tam animadvertuntur in pace,

    Cic. Div. 2, 27:

    sed animadvertendum est diligenter, quae natura rerum sit,

    id. Off. 2, 20, 69:

    dignitas tua facit, ut animadvertatur quicquid facias,

    id. Fam. 11, 27, 7; Nep. Epam. 6, 2.—With ut, to think of:

    illud me non animadvertisse moleste ferrem, ut ascriberem, etc.,

    Cic. Fam. 5, 20, 5 (cf.:

    animos advertere, ne,

    Liv. 4, 45).—
    B.
    Esp., as t. t.
    1.
    Of the lictor, whose duty it was to give attention, to see, that the consul, when he appeared, should receive due homage (cf. Sen. Ep. 64; Schwarz ad Plin. Pan. 23, and Smith, Dict. Antiq., s. v. lictor):

    consul animadvertere proximum lictorem jussit,

    Liv. 24, 44 fin. —
    2.
    Of the people, to whom the lictor gave orders to pay attention, to pay regard to:

    consule theatrum introeunte, cum lictor animadverti ex more jussisset,

    Suet. Caes. 80 Ruhnk.—
    II.
    Transf., as a consequence of attention.
    A.
    To remark, notice, observe, perceive, see (in a more general sense than above; the most usu. signif. of this word).
    a.
    With acc.:

    Ecquid attendis? ecquid animadvertis horum silentium?

    Cic. Cat. 1, 8, 20: utcumque animadversa aut existimata erunt, Liv. praef. med.:

    his animadversis,

    Verg. G. 2, 259; 3, 123 et saep.:

    Equidem etiam illud animadverto, etc.,

    Cic. Off. 1, 12, 37 Beier.:

    nutrix animadvertit puerum dormientem circumplicatum serpentis amplexu,

    id. Div. 1, 36, 79.—
    b.
    With acc. and inf.:

    postquam id vos velle animum advorteram,

    Ter. Phorm. 5, 8, 16:

    qui non animadverterit innocentes illos natos, etc.,

    Nep. Epam. 6, 3:

    turrim conlucere animadvertit,

    Tac. H. 3, 38.—
    c.
    With ind. quest.: quod quale sit, etiam in bestiis quibusdam animadverti potest, Cic.Am. 8, 27.—
    B.
    In a pregn. sense, to discern something, or, in gen., to apprehend, understand, comprehend, know (less freq. than the synn. cognoscere, intellegere, etc.):

    boni seminis sues animadvertuntur a facie et progenie,

    Varr. R. R. 2, 4, 4:

    nonne animadvertis, quam multi effugerint?

    Cic. N. D. 3, 37, 89:

    ut adsint, cognoscant, animadvertant, quid de religione... existimandum sit,

    id. ib. 1, 6, 14:

    animadverti enim et didici ex tuis litteris te, etc.,

    id. Fam. 3, 5.—
    C.
    To notice a wrong, to censure, blame, chastise, punish (cf. the Engl. phrase to attend to one, for to punish):

    Ea primum ab illo animadvortenda injuriast,

    deserves to be punished, Ter. And. 1, 1, 129 (animadvortenda = castiganda, vindicanda, Don.):

    O facinus animadvortendum,

    O crime worthy of punishment, id. ib. 4, 4, 28:

    animadvertenda peccata,

    Cic. Rosc. Am. 40:

    res a magistratibus animadvertenda,

    id. Caecin. 12:

    neque animadvertere neque vincire nisi sacerdotibus permissum = morte multare,

    to punish with death, Tac. G. 7.—Esp. freq. in judicial proceedings as t. t., constr. with in aliquem: qui institueras [p. 122] animadvertere in eos, Cic. Verr. 2, 2, 23:

    imperiti, si in hunc animadvertissem, crudeliter et regie factum esse dicerent,

    id. Cat. 1, 12, 30:

    qui in alios animadvertisset indictā causā,

    id. Fam. 5, 2; so Sall. C. 51, 21; Liv. 1, 26:

    in Marcianum Icelum, ut in libertum, palam animadversum,

    Tac. H. 1, 46; 1, 68; 1, 85; 4, 49; Suet. Aug. 15; id. Tib. 61; id. Calig. 30; id. Galb. 20; Dig. 48, 19, 8 al.;

    hence, effect for cause, animadverti,

    to offend, be censurable, Cic. Or. 3, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > animadverto

  • 19 animadvorto

    ănĭmadverto (archaic - vorto), ti, sum, 3, v. a. [contr. from animum adverto, which orthography is very freq. in the anteclass. period; cf. adverto, II. B.] (scarcely found in any poet beside Ter. and Verg.), to direct the mind or attention to a thing, to attend to, give heed to, to take heed, consider, regard, observe.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    alios tuam rem credidisti magis quam tete animum advorsuros,

    Ter. Phorm. 3, 1, 3:

    atque haec in bello plura et majora videntur timentibus, eadem non tam animadvertuntur in pace,

    Cic. Div. 2, 27:

    sed animadvertendum est diligenter, quae natura rerum sit,

    id. Off. 2, 20, 69:

    dignitas tua facit, ut animadvertatur quicquid facias,

    id. Fam. 11, 27, 7; Nep. Epam. 6, 2.—With ut, to think of:

    illud me non animadvertisse moleste ferrem, ut ascriberem, etc.,

    Cic. Fam. 5, 20, 5 (cf.:

    animos advertere, ne,

    Liv. 4, 45).—
    B.
    Esp., as t. t.
    1.
    Of the lictor, whose duty it was to give attention, to see, that the consul, when he appeared, should receive due homage (cf. Sen. Ep. 64; Schwarz ad Plin. Pan. 23, and Smith, Dict. Antiq., s. v. lictor):

    consul animadvertere proximum lictorem jussit,

    Liv. 24, 44 fin. —
    2.
    Of the people, to whom the lictor gave orders to pay attention, to pay regard to:

    consule theatrum introeunte, cum lictor animadverti ex more jussisset,

    Suet. Caes. 80 Ruhnk.—
    II.
    Transf., as a consequence of attention.
    A.
    To remark, notice, observe, perceive, see (in a more general sense than above; the most usu. signif. of this word).
    a.
    With acc.:

    Ecquid attendis? ecquid animadvertis horum silentium?

    Cic. Cat. 1, 8, 20: utcumque animadversa aut existimata erunt, Liv. praef. med.:

    his animadversis,

    Verg. G. 2, 259; 3, 123 et saep.:

    Equidem etiam illud animadverto, etc.,

    Cic. Off. 1, 12, 37 Beier.:

    nutrix animadvertit puerum dormientem circumplicatum serpentis amplexu,

    id. Div. 1, 36, 79.—
    b.
    With acc. and inf.:

    postquam id vos velle animum advorteram,

    Ter. Phorm. 5, 8, 16:

    qui non animadverterit innocentes illos natos, etc.,

    Nep. Epam. 6, 3:

    turrim conlucere animadvertit,

    Tac. H. 3, 38.—
    c.
    With ind. quest.: quod quale sit, etiam in bestiis quibusdam animadverti potest, Cic.Am. 8, 27.—
    B.
    In a pregn. sense, to discern something, or, in gen., to apprehend, understand, comprehend, know (less freq. than the synn. cognoscere, intellegere, etc.):

    boni seminis sues animadvertuntur a facie et progenie,

    Varr. R. R. 2, 4, 4:

    nonne animadvertis, quam multi effugerint?

    Cic. N. D. 3, 37, 89:

    ut adsint, cognoscant, animadvertant, quid de religione... existimandum sit,

    id. ib. 1, 6, 14:

    animadverti enim et didici ex tuis litteris te, etc.,

    id. Fam. 3, 5.—
    C.
    To notice a wrong, to censure, blame, chastise, punish (cf. the Engl. phrase to attend to one, for to punish):

    Ea primum ab illo animadvortenda injuriast,

    deserves to be punished, Ter. And. 1, 1, 129 (animadvortenda = castiganda, vindicanda, Don.):

    O facinus animadvortendum,

    O crime worthy of punishment, id. ib. 4, 4, 28:

    animadvertenda peccata,

    Cic. Rosc. Am. 40:

    res a magistratibus animadvertenda,

    id. Caecin. 12:

    neque animadvertere neque vincire nisi sacerdotibus permissum = morte multare,

    to punish with death, Tac. G. 7.—Esp. freq. in judicial proceedings as t. t., constr. with in aliquem: qui institueras [p. 122] animadvertere in eos, Cic. Verr. 2, 2, 23:

    imperiti, si in hunc animadvertissem, crudeliter et regie factum esse dicerent,

    id. Cat. 1, 12, 30:

    qui in alios animadvertisset indictā causā,

    id. Fam. 5, 2; so Sall. C. 51, 21; Liv. 1, 26:

    in Marcianum Icelum, ut in libertum, palam animadversum,

    Tac. H. 1, 46; 1, 68; 1, 85; 4, 49; Suet. Aug. 15; id. Tib. 61; id. Calig. 30; id. Galb. 20; Dig. 48, 19, 8 al.;

    hence, effect for cause, animadverti,

    to offend, be censurable, Cic. Or. 3, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > animadvorto

  • 20 apud

    ăpŭd ( apud down to the time of Caesar, Corp. Inscr. I. 30; I. 196; and after 45 B. C. both apud, Inscr. Orell. 206; 818, and aput, ib. 206; 15; 34; another form of apud was apor, Paul. ex Fest. p. 26 Mull. apud, Ritschl, Rib. in Trag. et Com. Rel., Mull. in Lucil., and Dietsch in Sall.; aput, Lachm., Fleck. in Plaut.; both apud and aput, Mull. in Cat. and Rib. in Verg.) [Corssen once regarded apud as connected with apisci, as juxta with jungo, Ausspr. I. p. 335, 1st ed., but afterwards, ib. 2d ed. I. p. 197, he adopted Pott's view, that it was comp. of Sanscr. api, = to, toward, near (Gr. epi), and ad, old form ar, which view the form apor favors, and thus its strict meaning would be on to, unto; v. infra, IV.]; prep. gov. acc., with, at, by, near (regularly with words denoting rest, and primarily of persons, while ad properly designates only direction, motion, extension, etc., and is chiefly used of places; the diff. between apud and penes is given in Paul. ex Fest. p. 22 Mull.: apud et penes in hoc differunt, quod alterum personam cum loco significat, alterum personam et dominium ac potestatem; v. penes, and cf. Nep. Them. 7, 2: ad ephoros Lacedaemoniorum accessit, penes quos summum imperium erat, atque apud eos (v. infra, I. B. 2. a.) contendit, etc.; and for the difference between ad and apud, cf. Lucil. 9, 58 sq. Mull.: apud se longe alid est, neque idem valet ad se: Intro nos vocat ad sese, tenet intus apud se; syn.: ad, prope, coram, inter, in with abl.; rare in early Lat.; very freq. in Plaut., less freq. in Ter., seven times in Verg., five times in Juv., three times in Catull., twice in Ov, and once in Hor. and Prop.; never in Tib. or Pers.; very freq. in Cic., the historians, and the Vulg.).
    I.
    A.. In designating nearness in respect of persons, with, near: apud ipsum adstas, Att. ap. Non. p. 522, 25:

    adsum apud te, genitor,

    id. ib. p. 522, 32:

    alteram (partem) apud me adponito,

    Plaut. Trin. 4, 3, 60:

    nunc hic apud te servio,

    id. Capt. 2, 2, 62:

    scriptorum non magnast copia apud me,

    Cat. 68, 33 Mull.:

    mane apud me,

    Vulg. Gen. 29, 19:

    Advocatum habemus apud Patrem,

    ib. 1 Joan. 2, 1:

    cum in lecto Crassus esset et apud eum Sulpicius sederet,

    Cic. de Or. 2, 3, 12; so id. Pis. 26, and id. Rep. 3, 28.—
    B.
    Esp.
    1.
    a.. With a pron. or subst., apud me, te, se, aliquem, etc., with me, in my house, etc., in one's house, at the house of a person; Fr. chez moi, chez vous, chez soi, etc.:

    Quis heri apud te? Naev., Com. Rel. p. 9 Rib.: dico eum esse apud me,

    Plaut. Capt. 3, 2, 15; 4, 2, 73:

    hic apud me hortum confodere jussi,

    id. Aul. 2, 2, 66:

    si commodumst, apud me, sis, volo,

    Ter. Heaut. 1, 1, 110:

    condixerant cenam apud me, Turp., Com. Rel. p. 108 Rib.: quid nunc virgo? Nempe apud test?

    Plaut. Trin. 1, 2, 159:

    Quid sibi volunt homines isti apud te?

    Vulg. Num. 22, 9; ib. Matt. 26, 18:

    cenabis bene apud me,

    Cat. 13, 1:

    apud me habitavit,

    Cic. Clu. 33; id. Verr. 4, 111; 5, 77:

    apud te cenavit,

    id. Div. in Caecil. 58; id. Verr. 4, 49; id. Cael. 26; id. Deiot. 32:

    in curia posita potius quam rure apud te, Titin., Com. Rel. p. 142 Rib.: mane apud me etiam hodie,

    Vulg. Jud. 19, 9:

    tenet intus apud se,

    Lucil. 9, 59 Mull.:

    Pompeius petiit, ut secum et apud se essem cotidie,

    Cic. Att. 5, 6:

    apud se fecit manere,

    Vulg. Jud. 19, 7; ib. Luc. 11, 37:

    de gladiis, quae apud ipsum erant deprehensa,

    Cic. Cat. 3, 10:

    Cum postridie apud eundem ventum exspectans manerem,

    id. Phil. 1, 8:

    mansit apud eum quattuor mensibus,

    Vulg. Jud. 19, 2; ib. Act. 28, 14:

    apud quem deversatus es,

    Cic. Verr. 4, 37: apud nympham Calypsonem, Liv. And. ap. Prisc. p. 685 (cf. Hom. Od. 4, 557: Numphês en megaroisi Kalupsous):

    habitasti apud Heium Messanae,

    Cic. Verr. 4, 18; id. Cael. 51:

    Fuisti apud Laecam illa nocte,

    id. Cat. 1, 4, 9; id. de Or. 1, 22, 104; id. Att. 1, 8:

    apud Ostorium Scapulam epulatur,

    Tac. A. 14, 48:

    apud Cornelium Primum juxta Velabrum delituit,

    id. H. 3, 74; 1, 14:

    Factum est, ut moraretur apud Simonem quendam,

    Vulg. Act. 9, 43:

    invenient hominem apud sororem tuam occultantem se,

    Cic. Dom. 83:

    qui apud te esset eductus,

    id. Quinct. 69:

    apud quem erat educatus,

    id. Lael. 20, 75:

    cum alter ejus filius apud matrem educaretur,

    id. Clu. 27:

    disciplina C. Cassii, apud quem educatus erat,

    Tac. A. 15, 52:

    se apud Q. Mucium jus civile didicisse,

    id. Or. 30:

    apud eosdem magistratus institutus,

    Suet. Calig. 24:

    servorum manus tamquam apud senem festinantes,

    Tac. H. 1, 7:

    in convivio apud regem,

    id. A. 2, 57: Bene vale;

    apud Orcum te videbo,

    in the abode of Orcus, Plaut. As. 3, 3, 16:

    sacrificasse apud deos, i. e. in templis deorum,

    Tac. A. 11, 27:

    frater apud Othonem militans,

    in the army of Otho, id. H. 2, 26; so,

    nec solum apud Caecinam (cognoscebatur id damnum composuisse),

    id. ib. 2, 27:

    quorum sint legati apud se,

    in his camp, Caes. B. G. 4, 8; cf.:

    Quos cum apud se in castris Ariovistus conspexisset,

    id. ib. 1, 47:

    dici hoc potest, Apud portitores eas (litteras) resignatas sibi,

    at the custom-house, Plaut. Trin. 3, 3, 64; 3, 3, 80:

    Quantillum argenti mihi apud trapezitam siet,

    at the banker's, id. Capt. 1, 2, 90:

    duo genera materiarum apud rhetoras tractantur, i. e. in scholis rhetorum, as he says just before,

    Tac. Or. 35.—Apud me etc. is sometimes added to domi or in aedibus, or interchanges with domi: Me. Ubi namst, quaeso? Ch. Apud me domi, Ter. Heaut. 3, 1, 21:

    a me insidias apud me domi positas esse dixerunt,

    Cic. Sest. 41:

    domi esse apud sese archipiratas dixit duos,

    id. Verr. 5, 73; so Vulg. Gen. 27, 15:

    quae (signa) cognovi apud istum in aedibus,

    Cic. Verr. 1, 50:

    esse illa signa domi suae, non esse apud Verrem,

    id. ib. 4, 16:

    nihil apud hanc lautum, pistor domi nullus,

    id. Pis. 67; id. Clu. 165.—Hence,
    b.
    Trop.: apud se esse, to be at home, i. e. to be in one's senses, be one's self, be sane (only in conversational lang.; most freq. in Ter.; cf. Gr. en heautôi einai, Ar. Vesp. 642; opp. vecors, amens esse, to be out of one's wits, beside one's self; so Gr. phrenôn exestanai, Eur. Or. 1021):

    Sumne ego apud me?

    Plaut. Mil. 4, 8, 36:

    Non sum apud me,

    Ter. Phorm. 1, 4, 26, and Afran., Com. Rel, p. 170 Rib.:

    Prae iracundia, Menedeme, non sum apud me,

    Ter. Heaut. 5, 1, 48:

    Vix sum apud me: ita animus commotust metu, spe, gaudio,

    id. And. 5, 4, 34:

    Num tibi videtur esse apud sese?

    id. Hec. 4, 4, 85 (quasi ob amorem meretricis insanus, Don.):

    proin tu fac, apud te ut sies,

    id. And. 2, 4, 5 (= ut praeparatus sis, Don.); Petr. 129.—
    2.
    In respect of persons, in whose presence or before whom any thing is done or takes place, esp. of discussions or debates in which the persons have the right of decision (Web. Uebungsch. p. 33), before, in the presence of, = coram, ad.
    a.
    Of civil or military affairs, before:

    cum res agatur apud praetorem populi Romani et apud severissimos judices,

    Cic. Arch. 3:

    apud eosdem judices reus est factus,

    id. Clu. 22, 59:

    vis de his judicari apud me?

    Vulg. Act. 25, 9:

    accusavit fratres suos apud patrem,

    ib. Gen. 37, 2; ib. 1 Macc. 7, 6; ib. Joan. 5, 45:

    hoc, quod nunc apud pontifices agis,

    Cic. Dom. 51; 117:

    istud ne apud eum quidem dictatorem quisquam egit isto modo,

    id. Lig. 12:

    qui hanc causam aliquotiens apud te egit,

    id. Quinct. 30; so id. Verr. 2, 100; 3, 114; id. Caecin. 69; id. Sest. 120:

    (populus Romanus) mihi potestatem apud se agendi dedit,

    id. Verr. 5, 173: Repulsior secunda collatione dixit Cato in ea, quae est contra Cornelium apud populum, Paul. ex Fest. p. 286 Mull.:

    tutoresne defendent apud istius modi praetorem?

    Cic. Verr. 1, 153; id. Clu. 126: apud te cum sim defensurus me, Vulg. Act. [p. 146] 26, 2:

    omnia apud praetores gererentur,

    Tac. Or. 38:

    causam nescio quam apud judicem defendebat,

    Cic. Clu. 74; so Tac. A. 3, 12; id. Or. 19:

    apud te defendit alium in ea voluntate non fuisse, in qua te,

    Cic. Lig. 6:

    apud judicem causam dicere,

    id. Quinct. 43; id. Verr. 1, 26; id. Sex. Rosc. 85:

    apud aliquem dicere,

    id. Lig. 6; id. Deiot. 4:

    verba apud senatum fecit,

    id. Verr. 2, 2, 20:

    habita apud senatum oratione,

    Tac. A. 12, 25; 6, 8:

    haec apud patres disseruit,

    id. ib. 2, 43; 4, 2;

    4, 6: modeste apud vos socius populi Romani questus est,

    Cic. Verr. 4, 18:

    Quae est ergo apud Caesarem querella?

    id. Lig. 25:

    isne apud vos obtinebit causam, qui etc.,

    id. Caecin. 38:

    petita multa est apud eum praetorem,

    id. Verr. 1, 155:

    causam contra aliquem apud centumviros dicere,

    id. de Or. 2, 23, 98; Tac. Or. 38:

    numerus oratorum quot annis apud magistratus publice subscribitur,

    Cic. Verr. 3, 120:

    apud eorum quem qui manumitteretur,

    Liv. 41, 9: apud proconsules aliquem manumittere, Marcian. ap. Dig. 1, 162.—
    b.
    In extra judicial cases, before:

    apud hunc confessus es et genus etc.,

    Plaut. Capt. 2, 3, 52:

    nullam causam dico, quin mihi Et parentum et libertatis apud te deliquio siet,

    id. ib. 3, 4, 93:

    apud erum qui (servos) vera loquitur,

    id. Am. 2, 1, 43:

    apud novercam querere,

    id. Ps. 1, 3, 80:

    ego apud parentem loquor,

    Cic. Lig. 30:

    plura fateri apud amicos,

    Tac. A. 14, 62:

    aliquid apud aliquem laudare,

    Cic. Att. 2, 25; Tac. A. 13, 46; so Vulg. Gen. 12, 15:

    aliquem apud aliquos vituperare,

    Cic. Phil. 2, 11:

    apud quem tu etiam nos criminari soles,

    id. Vatin. 29.—
    c.
    Of one's feelings, views, judgment, with, in the view or sight of, before.
    (α).
    With verbs:

    apud Tenedios sanctissimus deus habetur,

    Cic. Fl. 61; id. Verr. 1, 49:

    quod apud illos amplissimum sacerdotium putatur,

    id. ib. 2, 126;

    1, 69: si tutoris auctoritas apud te ponderis nihil habebat,

    id. ib. 2, 55; id. Planc. 4:

    apud judicem grave et sanctum esse ducetur,

    id. Q. Rosc. 6:

    Quae omnia apud nos partim infamia... ponuntur, Nep. praef. 5: justificatur apud Deum,

    Vulg. Gal. 3, 11:

    haec apud illos barbatos ridicula videbantur,

    Cic. Mur. 26; id. Dom. 101:

    unus dies apud Dominum (est) sicut mille anni, et mille anni sicut dies unus,

    Vulg. 2 Pet. 3, 8.—
    (β).
    With adjj.:

    fuisti apud pontifices superior,

    Cic. Dom. 4:

    qui honos est apud Syracusanos amplissimus,

    id. Verr. 4, 137; id. Font. 36:

    quam clara (expugnatio) apud omnes,

    id. Verr. 1, 50; 2, 50:

    Satis clarus est apud timentem quisquis timetur,

    Tac. H. 2, 76; id. Or. 7:

    hoc est apud Graecos prope gloriosius quam Romae triumphasse,

    Cic. Fl. 31; Tac. H. 5, 17:

    quod aeque apud bonos miserum est,

    id. ib. 1, 29:

    quae justa sunt apud nos,

    Vulg. 1 Macc. 11, 33; ib. Rom. 2, 13:

    tunc eritis inculpabiles apud Dominum,

    ib. Num. 32, 22:

    si is pretio apud istum idoneus esset,

    Cic. Verr. 2, 121.—
    (γ).
    With substt.:

    est tanta apud eos ejus fani religio atque antiquitas, ut etc.,

    Cic. Verr. 1, 46:

    tanta nominis Romani dignitas est apud omnes nationes, ut etc.,

    id. ib. 5, 150:

    qua (hic) apud omnes Siculos dignitate atque existimatione sit,

    id. ib. 2, 111:

    Dymnus modicae apud regem auctoritatis et gratiae,

    Curt. 6, 72:

    abominatio est uterque apud Deum,

    Vulg. Prov. 17, 15.—Apud animum, apud animum meum, etc. sometimes stand for mihi, mecum, etc., or simply animo: Ea tute tibi subice et apud animum propone, before your mind, before you, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 5:

    ipsi primum statuerint apud animos, quid vellent,

    Liv. 6, 39, 11:

    Sic apud animum meum statuo,

    Sall. de Ord. Rep. 2:

    sic statuere apud animum meum possum,

    Liv. 34, 2, 4.—So with pers. pron. in Vulg. after the Greek: haec apud se (pros heauton) oravit, within himself, to himself, Luc. 18, 11: Sciens apud semet ipsum (en heautôi), in himself, Joan. 6, 62: statui hoc ipsum apud me (emautôi), ne etc., with myself, 2 Cor. 2, 1; so, hoc cogitet apud se (eph heautou), ib. 10, 7.—
    d.
    And simply before, in the presence of:

    id apud vos proloquar,

    Plaut. Capt. prol. 6:

    nemo est meorum amicorum, apud quem expromere omnia mea occulta audeam,

    Ter. Heaut. 3, 3, 14:

    se jactant apud eos, quos inviti vident,

    Cic. Fl. 61:

    licet mihi, Marce fili, apud te gloriari, ad quem etc.,

    id. Off. 1, 22, 78: de vobis glorior apud Macedones, Vulg. 2 Cor. 9, 2:

    plus quam apud vos commemorari velitis,

    Cic. Caecin. 77:

    non apud indoctos loquor,

    id. Pis. 68:

    ostendit, quae quisque de eo apud se dixerit,

    Caes. B. G. 1, 19:

    quid apud magnum loquerentur Achillem,

    Ov. M. 12, 163:

    neque raro neque apud paucos talia jaciebat,

    Tac. A. 4, 7:

    loqui de se apud aliquem,

    Cic. Att. 1, 3:

    mentiri apud aliquem,

    Plaut. Poen. 1, 1, 24:

    apud aliquem profiteri,

    Curt. 7, 7, 24:

    Non est nobis haec oratio habenda apud imperitam multitudinem,

    Cic. Mur. 61:

    Caesar apud milites contionatur,

    Caes. B. C. 1, 7:

    gratias agere alicui apud aliquem,

    Cic. Sest. 4; so Tac. A. 15, 22:

    si quid (in me) auctoritatis est, apud eos utar, qui etc.,

    Cic. Imp. Pomp. 2; so id. Lig. 16, and id. Red. in Sen. 24:

    Quae fundebat apud Samson lacrimas,

    Vulg. Jud. 14, 16.—
    3.
    Of a person with whom, in whose case something is, exists, is done, with, in the case of, often = in with abl.:

    quom apud te parum stet fides,

    Plaut. Ps. 1, 5, 62:

    Et bene apud memores veteris stat gratia facti,

    Verg. A. 4, 539:

    At fides mihi apud hunc est,

    Ter. Heaut. 3, 3, 10: De. Quid est? Ch. Itan parvam mihi fidem esse apud te? id. Phorm. 5, 3, 27:

    ut apud me praemium esse positum pietati scias,

    id. Hec. 4, 2, 8:

    alioqui mercedem non habebitis apud Patrem vestrum,

    Vulg. Matt. 6, 1:

    illa res quantam declarat ejusdem hominis apud hostes populi Romani auctoritatem,

    Cic. Imp. Pomp. 46:

    (eum) Aeduorum auctoritatem apud omnes Belgas amplificaturum,

    Caes. B. G. 2, 14:

    si M. Petrei non summa auctoritas apud milites exstitisset,

    Cic. Sest. 12:

    Pompei auctoritas apud omnes tanta est. quanta etc.,

    id. Fl. 14; id. Phil. 13, 7:

    ecquid auctoritatis apud vos socii populi Romani habere debeant,

    id. Div. in Caecil. 17; so id. Verr. 2, 14; id. Mur 38:

    (servi) apud eum sunt in honore et pretio,

    id. Sex. Rosc. 77; id. Verr. 5, 157; id. Cat. 3, 2:

    videmus quanta sit in invidia quantoque in odio apud quosdam virtus et industria,

    id. Verr. 5, 181:

    quo majore apud vos odio esse debet quam etc.,

    id. ib. 1, 42:

    domi splendor, apud exteras nationes nomen et gratia,

    id. Clu. 154; id. Mur. 38:

    Dumnorigem, magna apud plebem gratia,

    Caes. B. G. 1, 18:

    tanti ejus apud se gratiam esse ostendit, uti etc.,

    id. ib. 1, 20:

    certe apud te et hos, qui tibi adsunt, veritas valebit,

    Cic. Quinct. 5; id. Div. in Caecil. 17; id. Lig. 30; id. Marcell. 14; id. Mil. 34:

    utrum apud eos pudor atque officium aut timor valeret,

    Caes. B. G. 1, 40:

    apud quem ut multum gratia valeret,

    Nep. Con. 2, 1:

    video apud te causas valere plus quam preces,

    Cic. Lig. 31; so id. Lael. 4, 13, and Tac. H. 3, 36:

    quod apud vos plurimum debebit valere,

    Cic. Div. in Caecil. 11; so Caes. B. G. 1, 17, and Tac. H. 4, 73:

    qui tantum auctoritate apud suos cives potuit, ut etc.,

    Cic. Verr. 2, 113:

    speravit sese apud tales viros aliquid posse ad etc.,

    id. Sex. Rosc. 141:

    (eum) apud finitimas civitates largiter posse,

    Caes. B. G. 1, 18:

    quae (pecunia) apud me contra fidem meam nihil potuisset,

    Cic. Verr. 1, 19:

    quae (memoria) plus apud eum possit quam salus civitatis,

    id. Phil. 5, 51; id. Verr. 3, 131:

    qui apud eum plurimum poterat,

    id. ib. 3, 130:

    qui apud me et amicitia et beneficiis et dignitate plurimum possunt,

    id. Sex. Rosc. 4; so Caes. B. G. 1, 9.—So very rarely with adjj.:

    faciles sunt preces apud eos, qui etc.,

    Cic. Har. Resp. 63:

    nihil me turpius apud homines fuisset,

    id. Att. 2, 19:

    apud quos miserum auxilium tolerabile miserius malum fecit,

    Cels. 3, 23.—
    4.
    Of persons, of inhabitants of cities or countries, among whom one is, or something is, is done or happens, among = inter:

    CONSOL. QVEI. FVIT. APVD. VOS., Epit. Scip. ap. Grotef. Gr. II. p. 296: homines apud nos noti, inter suos nobiles,

    Cic. Fl. 52:

    Ut vos hic, itidem ille apud vos meus servatur filius,

    Plaut. Capt. 2, 2, 11; 2, 2, 62:

    qui (colonus) perigrinatur apud vos,

    Vulg. Exod. 12, 49:

    qui regnabat apud vos,

    ib. 1 Macc. 12, 7; ib. Matt. 13, 56; ib. Luc. 9, 41:

    si iste apud eos quaestor non fuisset,

    Cic. Div. in Caecil. 4; 65:

    Apud eos fuisse regem Divitiacum,

    Caes. B. G. 2, 4; 2, 2:

    qui (praetores) apud illos a populo creantur,

    Cic. Fl. 44:

    apud quos consul fuerat,

    id. Div. in Caecil. 66; id. Verr. 2, 5; 4, 108:

    apud inferos illi antiqui supplicia impiis constituta esse voluerunt,

    id. Cat. 4, 8; id. Tusc. 1, 5, 10; so Vulg. Eccli. 14, 17: Sunt apud infernos tot milia formosarum, Prop. 3, 2, 63:

    fateri quae quis apud superos distulit in seram commissa piacula mortem,

    Verg. A. 6, 568;

    Vel. 2, 48, 2: studiis militaribus apud juventutem obsoletis,

    Cic. Font. 42:

    qui apud socios nominis Latini censi essent,

    Liv. 41, 9:

    qui apud gentes solus praestat, Naev., Com. Rel. p. 25 Rib.: quae sacra apud omnes gentes nationesque fiunt,

    Cic. Verr. 4, 109:

    id (simulacrum) apud Segestanos positum fuisse,

    id. ib. 4, 80:

    si apud Athenienses non deerant qui rem publicam defenderent,

    id. Sest. 141, and Nep. Milt. 6, 2:

    ille est magistratus apud Siculos, qui etc.,

    Cic. Verr. 2, 131:

    si tu apud Persas deprehensus etc.,

    id. ib. 5, 166:

    Apud Helvetios longe nobilissimus fuit Orgetorix,

    Caes. B. G. 1, 2:

    apud omnes Graecos hic mos est, ut etc.,

    Cic. Verr. 2, 158, and id. Fragm. B. 7, 18 B. and K.:

    quod apud Germanos ea consuetudo esset, ut etc.,

    Caes. B. G. 1, 50:

    aliis Germanorum populis usurpatum raro apud Chattos in consensum vertit,

    Tac. G. 31:

    Cui (mihi) neque apud Danaos usquam locus (est),

    Verg. A. 2, 71:

    apud Nahanarvalos antiquae religionis lucus ostenditur,

    Tac. G. 43; 32; 38; 44; id. H. 4, 56; 4, 61; id. A. 2, 1; 2, 45: apud Graecos magis quam in ceteris nationibus exculta est medicina, Cels. praef. 3, 9.—So of an army, in, with, where in with abl. is commonly used:

    qui apud exercitum cum Lucio Lucullo est,

    in the army under L. Lucullus, Cic. Verr. 4, 49; so id. Arch. 11:

    apud exercitum mihi fueris tot annos,

    id. Mur. 45:

    quod Hannibalem etiam nunc cum imperio apud exercitum haberent,

    in the army with a command, Nep. Hann. 7, 3:

    simul manere apud exercitus Titum utile videbatur,

    Tac. H. 5, 10:

    quod XII. pondo argenti habuisset apud exercitum,

    with his troops, Plin. 33, 4, 50, § 143.—
    5.
    In designating the author of a work or of an assertion, apud aliquem, in, by, in the writings of, any one (the work itself being designated by in with abl.; as, de qua in Catone majore satis multa diximus, Cic. Off. 1, 42, 151:

    Socraiem illum, qui est in Phaedro Platonis,

    id. de Or. 1, 7, 28:

    quo in libro,

    id. ib. 1, 11, 47):

    ut scriptum apud eundem Caelium est,

    Cic. Div. 1, 26, 55:

    apud Xenophontem autem moriens Cyrus major haec dicit,

    id. Sen. 22, 79:

    quod apud Platonem est in philosophos dictum, quod etc.,

    id. Off. 1, 9, 28:

    apud Agathoclem scriptum in historia est,

    id. Div. 1, 24, 50:

    ut est apud poetam nescio quem,

    id. Phil. 2, 65:

    Quod enim est apud Ennium, etc.,

    id. Off. 1, 8, 26:

    de qua (ambitione) praeclare apud eundem est Platonem, simile etc.,

    id. ib. 1, 25, 87:

    Apud Varronem ita est, etc.,

    Plin. 18, 35, 79, § 348:

    ut video scriptum apud Graecos,

    Cic. Scaur. 4:

    invenio apud quosdam auctores,

    Tac. H. 2, 37; so id. A. 1, 81; 3, 3:

    reperio apud scriptores,

    id. ib. 2, 88:

    apud Solonem,

    i. e. in his laws, Cic. Leg. 2, 26, 64:

    cui bono est, si apud te Agamemnon diserte loquitur, i. e. in tragoediis tuis,

    Tac. Or. 9. —Also of speakers:

    apud quosdam acerbior in conviciis narrabatur,

    Tac. Agr. 22.—
    6.
    a.. Est aliquid apud aliquem = est alicui aliquid, apud aliquem being equivalent to dat. of possessor:

    quae (scientia auguralis) mihi videtur apud majores fuisse dupliciter, ut etc.,

    Cic. Leg. 2, 13, 33:

    juris civilis magnum usum apud multos fuisse,

    id. Brut. 41, 152:

    cum apud eum summum esset imperium populi,

    Nep. Phoc. 2, 4:

    omnis gratia, potentia, honos, divitiae apud illos sunt,

    Sall. C. 20, 8:

    par gloria apud Hannibalem hostesque Poenos erat,

    Liv. 22, 30, 8:

    apud quos nulla loricarum galearumve tegmina (erant),

    Tac. A. 12, 35:

    pecuniam ac dona majora apud Romanos (esse),

    id. H. 4, 76:

    minorem esse apud victos animum,

    id. ib. 3, 1;

    2, 75: quando quidem est apud te virtuti honos,

    Liv. 2, 1, 15: Phoebo sua semper apud me Munera sunt, Phoebus has his gifts with me, i. e. I have his gifts for Phoebus, Verg. E. 3, 62; so Hor. C. 3, 29, 5:

    apud te est fons vitae,

    Vulg. Psa. 35, 10:

    apud Dominum (est) misericordia,

    ib. ib. 129, 7.—
    b.
    Est aliquid apud aliquem also simply denotes that something is in one's hands, in his power, at his disposal:

    erat ei apud me pauxillulum Nummorum,

    Ter. Phorm. 1, 1, 3:

    negasse habere se (phaleras): apud alium quoque eas habuisse depositas,

    Cic. Verr. 4, 29:

    multa (signa) deposita apud amicos,

    id. ib. 4, 36:

    apud quem inventus est scyphus,

    Vulg. Gen. 44, 16; ib. [p. 147] Exod. 22, 4; ib. Deut. 24, 12.—So also of persons:

    te pix atra agitet apud carnuficem,

    in the hands of, Plaut. Capt. 3, 4, 65:

    qui (obsides) apud eum sint,

    Caes. B. G. 1, 31; 1, 33.—
    c.
    Apud aliquem = alicui, the dat. of indir. obj.:

    remanet gloria apud me, Att., Trag. Rel. p. 194 Rib.: nihil apud Siculum, nihil apud civem Romanum tota in Sicilia reliquisse,

    Cic. Verr. 4, 2:

    si (cura rei publicae) apud Othonem relinqueretur,

    Tac. H. 1, 13; 1, 20:

    qui judicia manere apud ordinem Senatorium volunt,

    Cic. Div. in Caecil. 8:

    neque praemia caedis apud interfectorem mansura,

    Tac. H. 2, 70; id. A. 15, 7:

    fidens apud aliquem obligare,

    Dig. 16, 1, 27.—So rarely with adjj.:

    Essetne apud te is servos acceptissimus?

    Plaut. Capt. 3, 5, 56:

    non dicam amicum tuum, quod apud homines carissimum est,

    Cic. Verr. 2, 110:

    apud publicanos gratiosus fuisti,

    id. ib. 2, 169; 4, 38; id. Fl. 76; id. Lig. 31: Apud homines hoc impossibile est;

    apud Deum autem omnia possibilia sunt,

    Vulg. Matt. 19, 26; ib. Marc. 10, 27.
    II.
    Transf. In designations of place,
    A.
    At, near, about, around, before (esp. freq. in the post-Aug. histt.) = ad, prope, circum, ante: tibi servi multi apud mensam adstant, Naev. ap. Prisc. p. 893 P. (Com. Rel. p. 10 Rib.):

    verecundari neminem apud mensam decet,

    Plaut. Trin. 2, 4, 77:

    Quid apud hasce aedis negotii est tibi?

    id. Am. 1, 1, 194:

    Quid illisce homines quaerunt apud aedis meas?

    id. Most. 4, 2, 26; id. Trin. 4, 2, 25: apud ignem adsidere, Turp. ap. Non. p. 522, 26 (Com. Rel. p. 100 Rib.); Sisenn. ap. Non. p. 86, 16:

    navem is fregit apud Andrum insulam,

    Ter. And. 1, 3, 17:

    apud Tenedum pugna illa navalis,

    Cic. Arch. 21:

    ut apud Salamina classem suam constituerent,

    Nep. Them. 3, 4:

    apud oppidum morati,

    Caes. B. G. 2, 7:

    agri in Hispania apud Karthaginem Novam,

    Cic. Agr. 1, 5:

    bellatum apud Actium,

    Tac. H. 1, 1; 1, 72; 3, 76:

    Pugnabant alii tardis apud Ilion armis,

    Ov. R. Am. 163:

    morabatur in castris apud Galgalam,

    Vulg. Jos. 10, 6:

    quidquid apud durae cessatum est moenia Trojae,

    Verg. A. 11, 288:

    apud vetustam turrem, Att., Trag. Rel. p. 189 Rib.: apud castellum consedisse,

    Tac. A. 4, 25:

    Vitellianos, sua quemque apud signa, componunt,

    id. H. 3, 35:

    apud vexillum tendentes,

    id. A. 1, 17:

    trepidatur apud naves,

    id. H. 2, 15:

    hostis est non apud Anienem, sed in urbe,

    Cic. Mur. 84; id. Fam. 2, 10, 5:

    quam detraxerat apud rapidum Simoenta sub Ilio alto,

    Verg. A. 5, 261:

    apud abunaantem amnem et rapidas undas Inachi, Att., Trag. Rel. p. 175 Rib.: apud gelidi flumina Hebri,

    Verg. A. 12, 331:

    octo apud Rhenum legiones,

    Tac. A. 1, 3:

    apud ripam Rheni,

    id. ib. 2, 83:

    probavi te apud Aquam Contradictionis,

    Vulg. Psa. 80, 8:

    repertus apud fretum Siciliae,

    Tac. A. 6, 14:

    propitiata Juno apud proximum mare,

    id. ib. 15, 44:

    apud promunturium Miseni consedit in villa,

    id. ib. 6, 50:

    Ut aput nivem et ferarum gelida stabula forem, for in nive etc.,

    Cat. 63, 53 Mull.:

    apud altaria deum pepigere,

    before, Tac. A. 11, 9:

    decernuntur supplicationes apud omnia pulvinaria,

    id. ib. 14, 12 (cf.:

    unum diem circa omnia pulvinaria supplicatio fuit,

    Liv. 41, 9):

    apud Caesaris effigiem procubuit,

    Tac. A. 12, 17; 13, 23:

    quartum apud lapidem substiterat,

    id. ib. 15, 60:

    laudavit ipse apud rostra (for pro rostris),

    Tac. A. 16, 6; so, apud forum (cf.: ad forum under ad, I. A. 3., and in Gr. Sophocl. Trach. 371, pros mesêi agorai;

    on the other hand,

    id. ib. 423, en mesêi agorai; id. ib. 524, têlaugei par ochthôi): Quidam apud forum mihi vendidit, Pomp., Com. Rel. p. 250 Rib.: Ch. Qui scis? By. Apud forum modo e Davo audivi, Ter. And. 2, 1, 2; 1, 5, 18:

    Capuae multa apud forum aedificia de caelo tacta,

    Liv. 41, 9 (Weissenb., in foro):

    quod (templum) apud forum holitorium C. Duilius struxerat,

    Tac. A. 2, 49.—
    B.
    At, in = in with abl. or gen. or abl. of place: CONSVLES SENATVM CONSOLVERVNT N. OCTOB. APVD AEDEM DVELONAI, S. C. de Bacch. I.; so,

    ejus statuam majores apud aedem matris deum consecravisse,

    Tac. A. 4, 64:

    apud villam est,

    Ter. Ad. 4, 1, 1; so Cic. Verr. 4, 22, 48:

    Eum argentum sumpsisse apud Thebas ab danista fenore,

    Plaut. Ep. 2, 2, 67:

    deponere apud Solos in delubro pecuniam,

    Cic. Leg. 2, 16, 40:

    ut rationes apud duas civitates possim relinquere,

    id. Att. 6, 7, 2: qui mense Aprili apud Baias essent, id. Fragm. B. 13, 4, 1 B. and K.;

    13, 4, 4 iid.: seditio militum coepta apud Sucronem,

    Liv. 28, 29:

    donum apud Antium statuitur,

    Tac. A. 3, 71:

    bellis civilibus Maecenatem equestris ordinis cunctis apud Romam atque Italiam praeposuit,

    id. ib. 6, 11:

    Titus in consecrando apud Memphim bove Apide diadema gestavit,

    Suet. Tit. 5:

    quod Judaeam praeterveniens apud Hierosolymam non supplicasset,

    id. Aug. 93:

    apud Mediolanum,

    Lact. Mort. Persec. 48:

    eum pugionem apud Capitolium consecravit,

    Tac. A. 15, 74:

    Equitum Romanorum locos sedilibus plebis anteposuit apud Circum,

    id. ib. 15, 32:

    quae (effigies) apud theatrum Pompei locaretur,

    id. ib. 3, 72:

    qui (rei) apud aerarium pependissent,

    Suet. Dom. 9 Roth:

    cujus (scientiae) apiscendae otium apud Rhodum magistrum Thrasullum habuit,

    Tac. A. 6, 20; 4, 14; so Suet. Aug. 92; Eutr. 7, 13:

    ut civitati Cibyraticae apud Asiam subveniretur,

    Tac. A. 4, 13; 4, 18; 16, 15:

    apud Pharsaliam,

    Liv. Epit. 111:

    apud Palaestinam,

    Eutr. 7, 13:

    qui erant apud Helladam,

    Vulg. 1 Macc. 8, 9. —
    III.
    Of time.
    A.
    With words denoting time or occasion, in, at (rare):

    apud saeclum prius,

    Ter. Eun. 2, 2, 15:

    aliquem apud judicium persequi,

    at the trial, Cic. Verr. 4, 104.—
    B.
    With words designating persons, with, among, in the time of:

    hostis apud majores nostros is dicebatur, quem nunc etc.,

    Cic. Off. 1, 12, 36:

    fecerunt hoc multi apud majores nostros,

    id. Verr. 2, 118; 5, 148:

    Fuit eodem ex studio vir eruditus apud patres nostros,

    id. Mur. 36; id. Off. 2, 24, 85; id. Lael. 2, 6:

    Apud antiquos fuit Petron quidam, Cels. praef. 3, 9: aliam apud Fabricios, aliam apud Scipiones pecuniam (fuisse),

    Tac. A. 2, 33.—
    IV.
    For ad with words implying motion (very rare):

    APVT EVM PERVENIRE,

    Inscr. Grut. 786, 5:

    atque apud hunc eo vicinum,

    Plaut. Mil. 2, 5, 70:

    Bito apud aurificem,

    Lucil. 30, 66 Mull.: apud legiones venit, Sall. Fragm. ap. Pomp. Commod. Don. p. 395 Lind.:

    (naves) apud insulas longius sitas ejectae,

    Tac. A. 2, 24:

    qui apud Romanos de societate functus est legatione,

    Vulg. 2 Macc. 4, 11.
    ► Apud has some peculiarities of position, chiefly in Tac.
    (cf. ad, I. fin. b.)
    a.
    It is sometimes placed after its subst.:

    quae fiunt apud fabros, fictores, item alios apud,

    Varr. L. L. 6, 78, p. 104 Mull.:

    Is locus est Cumas aput,

    Lucr. 6, 747 Lachm.:

    montem apud Erycum,

    Tac. A. 4, 43:

    ripam apud Euphratis,

    id. ib. 6, 31:

    Misenum apud et Ravennam,

    id. ib. 4, 5 (in Suet. Dom. 9 the editt. vary between aerarium apud and apud aerarium; the latter seems preferable, and is adopted by Oudend., Bremi, Baumg.-Crus., and Roth).—
    b.
    It is sometimes placed between the subst. and adj.:

    barbaras apud gentes,

    Tac. A. 2, 88, 3, 26; 15, 60:

    non modo Graecis in urbibus, sed Romana apud templa,

    id. ib. 14, 14.—
    c.
    Twice in Verg. it stands before the secondary adjunct of its subst.:

    apud durae moenia Trojae, A. 11, 288: apud gelidi flumina Hebri,

    ib. 12, 331. Apud is never found in compound words. V. more on this word in Hand, Turs. I. pp. 405-416.

    Lewis & Short latin dictionary > apud

Страницы

См. также в других словарях:

  • Theatrum — steht für Theatrum Europaeum Matthäus Merian zugeschriebenes Geschichtswerk Theatrum mundi (Welttheater) künstlerisches Motiv Theatrum orbis terrarum historischer Atlas Theatrum sacrum, barocke religiöse Represantation Theatrum Vitae Humanae… …   Deutsch Wikipedia

  • Theātrum — (lat.), 1) Theater (s.d.); 2) Buchtitel, s. Theater 3); das berühmteste ist T. europ paeum, s.u. Abelin; 3) Lehrplatz, wo der Lehrgegenstand an Apparaten u. dgl. veranschaulicht wird, z.B. T. anatomĭcum, s. Anatomisches Theater …   Pierer's Universal-Lexikon

  • THEATRUM — I. THEATRUM Cornelii Balbi, apud circum Flaminium. Ovid. de arte, l. 3. v. 394. Visite conspicuis terna theatra locis. II. THEATRUM Marcelli Romae, P. Vict. ubi palatium Savellae familiae, ubi erat templum Pietatis, et potricus Octaviae. III.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Theatrum chemicum — Theatrum chemicum, volumen I, página 1, publicado en 1602 en Oberursel, por Lazarus Zetzner. Theatrum chemicum («Teatro químico») es un compendio de escritos alquímicos tempranos publicados en seis volúmenes a lo largo de seis décadas. Los tres… …   Wikipedia Español

  • Theatrum chemicum — L alchimiste 1558 dessin de Pieter Bruegel l Ancien, Kupferstichkabinett, Berlin Le Theatrum Chemicum (« Théâtre chimique »), est le plus important et le plus célèbre recueil de traités alchimiques de la Renaissance. Écrit en latin, la… …   Wikipédia en Français

  • Theatrum Vitae Humanae — ist eine Art Universalenzyklopädie in Latein, die nach aristotelisch ramistischer Methode[1] systematisch strukturiert ist. Das Werk wurde erstmals 1565 in Basel von Theodor Zwinger dem Älteren publiziert. Die folgenden Auflagen von 1571, 1586… …   Deutsch Wikipedia

  • Theatrum mundi — (lat. „Welttheater“) ist eine Metapher für die Eitelkeit und Nichtigkeit der Welt, die in Renaissance und Barock häufig gebraucht wird. Mit dem Vorwand der Warnung (siehe Vanitas) wurden solche Welttheater mit den verschiedensten Mitteln… …   Deutsch Wikipedia

  • Theatrum artis scribendi — is a book about calligraphy by Jodocus Hondius. The first edition was published in Amsterdam in 1594; a second edition was published in 1614 by his son, Johannes Janssonius. A facsimile, limited to 300 copies, was published in 1969 by Midland… …   Wikipedia

  • Theatrum Mundi — Le Theatrum mundi (grand théâtre du monde en français) est une notion baroque dont se sont inspirés nombre d auteurs de France, d Italie et d Espagne du siècle d’or qui débute à la fin du XVIe siècle dans la péninsule ibérique. Les êtres… …   Wikipédia en Français

  • THEATRUM Catoptricum — in Musaeo Kircheriano, Instrumentum est, quô quaestionem inter Physicos tam celebrem de Infinito actu, Auctor pluribus planis speculis ingeniose decidere conatur Cista est sub forma Theatri, quae ex interiore parte undiquaque planis speculis… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Theatrum mundi — (Welttheater), ein vollständiges kleines Theater mit Proscenium, Coulissen u. Prospect (Hintergrund), wodurch namentlich Landschaften, Städte u. dgl. dargestellt werden. Die dabei in Scene gebrachten Figürchen werden durch irgend eine mechanische …   Pierer's Universal-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»