Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

sumir

  • 61 snáp-ligr

    adj. clownish, harlequin-like; hann lék nöktr sem einn s. trúðr, like a vile juggler, Stj. 505; héldu sumir fyrir Guð, sumir hund, sumir enn snáplegari hluti, Barl. 139.

    Íslensk-ensk orðabók > snáp-ligr

  • 62 SUMR

    a. some; þá féll áin sum í landsuðr, a branch of the stream ran away to the south-east; á sumu landinu, in some part of the land; þó gekk sumt eptir, still some things came to pass; sums kostar, partly; sums staðar, in some places.
    * * *
    adj. [Ulf. sums = τίς; common to all Teut. languages, but mostly with o; Dan. somme; Engl. some]:—some; þá fell áin sum ( some part of the river) í landsuðr, Nj. 263; hann rænti fólk, en drap sumt, sumt hertók hann, Fms. i. 28; Anakol ok sum sveitin var eptir, Orkn.; yðr þykkir sumt ofjarl en sumt ekki at manna, Fms. vi. 53.
    2. plur., sumra presta, H. E. i. 513; sumir … guldu fé, sumir …, Hkr. i. 89; Hvat görðu húskarlar Njáls? Eigi veit ek hvat sumir görðu, einn ók skarni á hóla, Nj. 66.
    COMPDS: sumskostar, sumstaðar.

    Íslensk-ensk orðabók > SUMR

  • 63 ör-kuml

    (mod. örkumsl), n. [from kuml, q. v., and ör-, = Germ. ur]:—a lasting scar, a blemish or wound that disfigures or maims one for ever; særðir til ölífis, sumir til örkumbla, 655 xi. 1; högg þú hestinn, ekki skal hann við örkuml lifa, Nj. 92; ef ekki er örkumbl gört at þeim, Grág. i. 261; þótt þeir fái örkumbl af eðr bana, 301; barn hvert skal ala er borit verðr, nema þat sé með þeim örkymlum ( deformity) borit at þennog horfi andlit sem hnakki skyldi, N. G. L. i. 12; stóð höfuðit gneipt af bolnum, segir Þóroddr at Snorri vildi græða hann at örkumla-manni, make a maimed invalid of him, Eb. 244; Klæingr lifði við örkyml, Sturl. ii. 109 C; liggja úti iðrin, hann hirðir nú eigi um líf með örkumlum þessum, Ísl. ii. 365; fékk annarr bana af en annarr örkuml, Fms. viii. 38; hafa týnt sumir limunum, sumir bera annars-kyns örkuml allan aldr sinn, 251; ok fótrinn af berserknum, hann leysti sik af hólmi ok lifði við örkuml, Glúm. 333. örkumla-lauss, adj. unmaimed, unblemished, Fb. ii. 371, Nj. 246, Sturl. i. 86.

    Íslensk-ensk orðabók > ör-kuml

  • 64 погрузить

    погрузи́ть
    1. (товар и т. п.) ŝarĝi, kargi;
    2. (в воду и т. п.) mergi, subakvigi, enakvigi;
    \погрузиться 1. (в воду и т. п.) mergiĝi, enakviĝi, subakviĝi;
    2. перен. (en)profundiĝi;
    3. (на судно) enŝipiĝi.
    * * *
    сов., вин. п.
    1) (в воду и т.п.) sumergir vt; sumir vt (тж. перен.)

    погрузи́ть в сон — sumir en el sueño

    погрузи́ть во тьму́ — sumir (hundir) en la oscuridad

    2) (на судно, на поезд и т.п.) cargar vt; embarcar vt (тж. пассажиров)
    * * *
    1) (товар и т.п.) charger vt; embarquer vt ( на судно)
    2) (в воду и т.п.) enfoncer vt, plonger vt, immerger vt
    3) перен. plonger vt

    Diccionario universal ruso-español > погрузить

  • 65 повергать

    несов.
    1) уст. echar vt, tumbar vt
    2) ( победить) derrotar vt, batir vt
    поверга́ть в печа́ль, в уны́ние — sumir en la tristeza, en la desesperación
    ••
    поверга́ть в прахreducir a polvo (a la nada)

    БИРС > повергать

  • 66 повергнуть

    сов., вин. п.
    1) уст. echar vt, tumbar vt
    2) ( победить) derrotar vt, batir vt
    пове́ргнуть в печа́ль, в уны́ние — sumir en la tristeza, en la desesperación
    ••
    пове́ргнуть в прахreducir a polvo (a la nada)

    БИРС > повергнуть

  • 67 привести

    (1 ед. приведу́) сов., вин. п.
    1) traer (непр.) vt; llevar vt (доставить откуда-либо куда-либо); conducir (непр.) vt ( указать путь)
    что привело́ вас сюда? — ¿qué le ha traído( por) aquí?
    доро́га привела́ нас к реке́ — el camino nos condujo (nos llevó) al río
    следы́ привели́ его к норе́ — las huellas lo condujeron (le llevaron) a la madriguera
    2) ( к чему-либо) llevar vt, conducir (непр.) vt, ir a parar (a); acabar vi (en) ( кончиться чем-либо)
    привести́ к мы́сли, к вы́воду — llevar a la idea, a la conclusión
    привести́ к незави́симости — conducir a la independencia
    привести́ к ги́бели, к пораже́нию — conducir (llevar) a la muerte, a la derrota
    привести́ к печа́льным после́дствиям — llevar a consecuencias tristes
    к чему́ э́то приведет? — ¿adónde nos llevará éso?, ¿adónde va a parar eso?
    э́то к добру́ не приведет — esto acabará mal
    3) (факты, данные и т.п.) citar vt, aducir (непр.) vt; alegar vt ( сослаться на что-либо)
    привести́ цита́ту — alegar (dar) una cita, citar vt
    привести́ доказа́тельства — aducir (presentar) pruebas
    привести́ фра́зу — reproducir una frase
    привести́ приме́р — poner (dar) un ejemplo
    привести́ что́-либо в приме́р — citar algo como ejemplo
    4) ( в какое-либо состояние) poner (непр.) vt (en), dejar (+ part. pas.); sumir vt (en) ( ввергнуть)
    привести́ в поря́док — poner (en) orden, arreglar vt
    привести́ в де́йствие, в движе́ние — poner en movimiento, en marcha
    привести́ в исполне́ние — ejecutar vt
    привести́ в него́дность — dejar (poner) fuera de uso
    привести́ в восто́рг — entusiasmar vt, dejar admirado
    привести́ в бе́шенство (в я́рость) — encolerizar vt, enrabiar vt, exasperar vt; sacar de madre (fam.)
    привести́ в отча́яние — sumir en la desesperación
    привести́ в у́жас — horrorizar vt
    привести́ в замеша́тельство (в смуще́ние) — desconcertar (непр.) vt, dejar turbado
    привести́ кого́-либо в чу́вство — hacer recobrar el sentido (a)
    привести́ кого́-либо в себя́ — hacer volver en sí (a)
    5) мат. reducir (непр.) vt
    привести́ к о́бщему знамена́телю — reducir a un común denominador
    ••
    привести́ к прися́ге — hacer prestar juramento ( a alguien), juramentar vt

    БИРС > привести

  • 68 plunge

    1. verb
    1) (to throw oneself down (into deep water etc); to dive: He plunged into the river.) lanzarse, zambullirse, tirarse de cabeza
    2) (to push (something) violently or suddenly into: He plunged a knife into the meat.) clavar, meter

    2. noun
    (an act of plunging; a dive: He took a plunge into the pool.) zambullida, chapuzón
    - take the plunge
    plunge vb
    1. zambullir / sumergir
    2. caer / precipitarse
    tr[plʌnʤ]
    1 (dive) zambullida, chapuzón nombre masculino
    2 (fall) caída, descenso
    1 (dive) lanzarse, zambullirse, tirarse de cabeza; (fall) caer, hundirse, precipitarse
    2 (drop - prices etc) caer en picado, desplomarse
    3 SMALLMARITIME/SMALL cabecear
    1 (immerse) sumergir, hundir; (thrust) clavar, meter; (in despair, poverty etc) sumir
    \
    SMALLIDIOMATIC EXPRESSION/SMALL
    to take the plunge dar el paso decisivo
    plunge ['plʌnʤ] v, plunged ; plunging vt
    1) immerse: sumergir
    2) thrust: hundir, clavar
    plunge vi
    1) dive: zambullirse (en el agua)
    2) : meterse precipitadamente o violentamente
    they plunged into war: se enfrascaron en una guerra
    he plunged into depression: cayó en la depresión
    3) descend: descender en picada
    the road plunges dizzily: la calle desciende vertiginosamente
    1) dive: zambullida f
    2) drop: descenso m abrupto
    the plunge in prices: el desplome de los precios
    n.
    derrumbamiento s.m.
    zambullida s.f.
    zampuzo s.m.
    v.
    arrojar v.
    hundir v.
    sumergir v.
    zambullir v.

    I
    1. plʌndʒ
    a) (immerse, thrust)

    to plunge something INTO something\<\<into liquid\>\> sumergir* or meter algo en algo

    she plunged the knife into his heartle hundió or le clavó el cuchillo en el corazón

    b) (into state, condition)

    2.
    vi
    1) ( dive) zambullirse*; ( fall) caer*
    2)
    a) ( slope downward steeply) \<\<road/path\>\> descender* bruscamente
    b) ( drop) \<\<price/temperature/popularity\>\> caer* en picada or (Esp) en picado, desplomarse

    II
    a) ( in water) zambullida f, chapuzón m

    to take the plunge — ( take a risk) arriesgarse*, jugarse* el todo por el todo; ( get married) casarse, dar* el paso

    b) ( fall) caída f
    c) (of price, value) caída f; ( of temperature) descenso m

    shares took a plungelas acciones cayeron en picada or (Esp) en picado

    [plʌndʒ]
    1. N
    1) (=dive) (from bank etc) salto m ; (under water) zambullida f ; (by professional diver) inmersión f ; (=bathe) baño m
    2) (fig) [of currency etc] caída f repentina, desplome m
    - take the plunge
    3) * (=rash investment) inversión f arriesgada
    2. VT
    1) (=immerse) sumergir, hundir ( into en)
    2) (=thrust) arrojar
    3) (fig)
    3. VI
    1) (=dive) arrojarse, tirarse; (into water) lanzarse, zambullirse
    2) (=fall) caer, hundirse; [road, cliff] precipitarse

    he plunged from a fifth storey window(=threw himself) se arrojó desde una ventana del quinto piso; (=fell) cayó desde una ventana del quinto piso

    the aircraft plunged into the sea off Doverel avión cayó al or se precipitó en el mar a la altura de Dover

    3) [ship] cabecear; [horse] corcovear
    4) [share prices, currency etc] desplomarse
    5) (fig) (=rush) lanzarse, precipitarse

    he plunged into a monologue on Platose puso a soltar or emprendió un monólogo sobre Platón

    4.
    CPD

    plunge pool N (in sauna) piscina f de contraste

    * * *

    I
    1. [plʌndʒ]
    a) (immerse, thrust)

    to plunge something INTO something\<\<into liquid\>\> sumergir* or meter algo en algo

    she plunged the knife into his heartle hundió or le clavó el cuchillo en el corazón

    b) (into state, condition)

    2.
    vi
    1) ( dive) zambullirse*; ( fall) caer*
    2)
    a) ( slope downward steeply) \<\<road/path\>\> descender* bruscamente
    b) ( drop) \<\<price/temperature/popularity\>\> caer* en picada or (Esp) en picado, desplomarse

    II
    a) ( in water) zambullida f, chapuzón m

    to take the plunge — ( take a risk) arriesgarse*, jugarse* el todo por el todo; ( get married) casarse, dar* el paso

    b) ( fall) caída f
    c) (of price, value) caída f; ( of temperature) descenso m

    shares took a plungelas acciones cayeron en picada or (Esp) en picado

    English-spanish dictionary > plunge

  • 69 исчезнуть

    сов
    desaparecer vi, sumir vi, sumir-se; ( потеряться) perder-se; levar sumiço fam

    Русско-португальский словарь > исчезнуть

  • 70 ускользнуть

    сов
    ( выскользнуть) escapar vi, soltar-se; рзг ( скрыться) sumir vi, sumir-se, eclipsar se; ( оставаться незамеченным) escapar vi, passar despercebido; (от ответа, объяснения и т. п.) esquivar-se, escapar vi

    Русско-португальский словарь > ускользнуть

  • 71 sumido

    adj.
    1 of SUMIR.
    2 sunken, deep-down.
    3 dented.
    past part.
    past participle of spanish verb: sumir.
    * * *
    ADJ

    sumido en su trabajoimmersed o buried in one's work

    * * *
    - da adjetivo
    1) ( sumergido)

    sumido EN algo: sumido en un mar de dudas wracked by doubt; me dejó sumido en la tristeza it plunged me into sadness; estaba sumido en un profundo sueño he was in a deep sleep; seguía sumida en sus reflexiones — she was still deep in thought

    2) (Col, Méx) ( abollado) dented
    * * *
    ----
    * estar sumido en una crisis = be deep in crisis.
    * * *
    - da adjetivo
    1) ( sumergido)

    sumido EN algo: sumido en un mar de dudas wracked by doubt; me dejó sumido en la tristeza it plunged me into sadness; estaba sumido en un profundo sueño he was in a deep sleep; seguía sumida en sus reflexiones — she was still deep in thought

    2) (Col, Méx) ( abollado) dented
    * * *
    * estar sumido en una crisis = be deep in crisis.
    * * *
    sumido -da
    A (sumergido) sumido EN algo:
    sumido en un mar de dudas wracked by doubt
    viven sumidos en la miseria they live in terrible poverty
    estaba sumido en un profundo sueño he was in a deep sleep
    seguía sumida en sus reflexiones she was still deep in thought
    la ciudad quedó sumida en la oscuridad the city was plunged into darkness
    B (Col, Méx) (abollado) dented

    Spanish-English dictionary > sumido

  • 72 рабство

    с.
    esclavitud f; servidumbre f (тж. перен.); esclavismo m ( строй)

    быть (находи́ться) в ра́бстве ( у кого-либо) — ser esclavo (de)

    обрати́ть в ра́бство — esclavizar vt, reducir a (sumir en) la esclavitud

    освободи́ть от ра́бства — liberar (redimir) de la esclavitud

    * * *
    с.
    esclavitud f; servidumbre f (тж. перен.); esclavismo m ( строй)

    быть (находи́ться) в ра́бстве ( у кого-либо) — ser esclavo (de)

    обрати́ть в ра́бство — esclavizar vt, reducir a (sumir en) la esclavitud

    освободи́ть от ра́бства — liberar (redimir) de la esclavitud

    * * *
    n
    1) gener. cadena, esclavismo (тж. перен.), servidumbre (строй), esclavitud
    2) liter. vasallaje

    Diccionario universal ruso-español > рабство

  • 73 BETR

    adv. compar.,
    1) better;
    betr þœtti mér, I would rather;
    2) more;
    leggit fram betr hit mikla skipit, bring further forward;
    þrjú hundruð ok þrír tigir ok sex betr, to boot;
    ef hann orkar (or má) betr, if he can do more;
    ekki máttu sumir inenn betr en fá staðizt, they were just able to keep up against him;
    svá hár, at engi annarra tók betr en í öxl honum, reached higher than to his shoulder.
    * * *
    adv., compar. to vel; and BEZT, elder form bazt, superl., better, best:
    1. compar., er betr er, luckily, happily, Fms. ix. 409, Ld. 22; b. þætti mér, I would rather, Nj. 17; vánu betr, Lat. spe melius, Fms. ii. 101; b. úgört, better not to do, Ld. 59; hafa b., to get the better of it, Fb. i. 174: adding gen., þess b., er …, so much the better …, Sks. 426: denoting quantity, more, leggit fram b. hit mikla skipit, advance it farther, better on, Fms. ii. 307; engi maðr tók b. en í öxl honum, v. 67; b. en tuttugu menn, ix. 339; þrjú hundruð ok þrír tigir ok sex b., to boot, Rb. 88; ekki máttu sumir menn b. en fá staðist, i. e. they could do no more, were just able to keep up against him, Fms. xi. 136; ef hann orkar b., if he can do more, Grág. (Kb.) ch. 128; nú má hann b., but if he is able to do more…, id. 2. superl., bazt búið, best equipped, Fas. ii. 523; with a gen., bezt allra manna, Eg. 34; manna bezt, Nj. 147; kvenna bezt hærð, Landn. 151; bazt at báðir væri, cp. Germ. am besten, am liebsten, soonest, Eg. 256.

    Íslensk-ensk orðabók > BETR

  • 74 BÓL

    n.
    1) lair or lying place (of beasts and cattle);
    2) couch, bed (tóku sumir heyhjálma nökkura ok gerðúu sér af ból);
    3) farm, esp. in Norway, = bólstaðr, bœr, jörð.
    * * *
    n. [A. S. botl and bolt, byld, = aedes, mansio; cp. bytlian = aedificare; Engl. to build. In Scandin. contracted in the same way as nál for nadal: böl and böll are very freq. in Dan. local names, and even mark the line of Scandin. settlements]:—‘built,’ i. e. reclaimed and cultivated land, a farm, abode, esp. in Norway, where ból answers to Icel. jörð, Dan. gård; the value of the Norse farms is denoted by merkr-ból, eyris-ból, or the like; taka bóli, to take a farm, Gþl. 328, 354. In Icel. this sense is almost obsolete, and only remains in such words as, ból-staðr, ból-festa; in local names as, Hörðu-ból, Sæ-ból, Lauga-ból, Ból-staðr, Breiðaból-staðr; in such phrases as, á bygðu bóli (opp. to wilderness), hvergi á bygðu bóli, i. e. nowhere, nowhere among men; and in a few law passages, Grág. ii. 279, Fms. x. 153, Otherwise, in Icel. ból and bæli denote the lair or lying place of beasts or cattle; ból and kvía-ból, the place where sheep and cows are penned; bæla fé, to pen sheep during the night.
    β. a den, Eg. 41, Fas. iii. 345, cp. Edda 74 ( the lair of a serpent); tóku sumir heyhjálma nokkura ok görðu sér af ból, a bed of hay, Fms. vii. 296; liggja í bólinn, to lie a-bed, of a lazy fellow; cp. bæli.

    Íslensk-ensk orðabók > BÓL

  • 75 BRJÓTA

    * * *
    (brýt; braut, brutum; brotinn), v.
    brjóta fót sinn, to break one’s leg;
    brjóta tennr ór höfði manns, to break the teelh out of the head;
    brjóta mann um stein, to break a man on a stone;
    brjóta e-n í hjóli, to break on the wheel;
    2) to break open (brjóta haug, búr);
    3) to destroy, demolish (brjóta hof, skurðgoð, kastala);
    brjóta skip, to break one’s ship, be shipwrecked;
    4) to break, violate, transgress (brjóta heit, lög);
    en þér konungr brutuð lög á Agli, you broke the law in Egil’s case;
    5) to force, compel (brjóta menn til kristni);
    brjóta e-n til hlýðni, to force to submission;
    6) in various fig. phrases;
    brjóta odd af oflæti sínu, to break the point of one’s pride, to humble oneself;
    brjóta straum fyrir e-m, to break the stream before one, to bear the brunt of battle;
    7) with preps.:
    brjóta af brúna, to break off the bridge;
    brjóta af við e-n, to wrong one;
    brjóta á bak, to force or drive back (brjóta fylking á bak);
    to neglect, disregard (brjóta á bak ráð e-s);
    brjóta niðr, to demolish, break down (brjóta niðr hús);
    brjóta niðr blótskap, villu, to put down, abolish;
    brjóta sik niðr við jörðu, to bow down to the earth;
    brjóta saman, to fold (brjóta saman skikkju);
    to unite (brjóta saman et forna lögmál ok nýja);
    brjóta sundr, í sundr, to break asunder (brjóta sundr silfrker);
    to unfold (clothes);
    brjóta (land, þjóð) undir sik, to subdue;
    brjóta upp, to break up (þeir brutu upp þilit);
    to force or break open (brjóta upp hurð, búr, kirkju, bréf);
    to unpack (brjóta upp gersemar sínar);
    brjóta upp vistir, to bring out the victuals (for the mess);
    brjóta upp vápn, to get out the weapons, prepare for battle;
    8) refl., brjótast á e-t, to break in upon;
    Önundr brauzt á hurðina, tried to break in the door;
    brjótast á milli, to break out between;
    brjótast fram, to break forth;
    brjótast í haug, to break into a cairn;
    brjótast í e-u, to exert oneself in a thing;
    þessi maðr brýzt í miklu ofrefli, struggles against great odds;
    brjótast um, to make a hard struggle (björn brauzt um í vök);
    brjótast við ofrefli, to fight against odds;
    brjótast við borgargørðina, to exert oneself in making the burg;
    brjótast við e-u, to struggle against (brjótast við forlögunum, gæfu sinni);
    9) impers. in a passive sense;
    skipit (acc.) braut í spán, the ship was broken to pieces;
    þá braut kirkju (acc.), the church was blown down;
    strauminn braut á öxlinni, the current broke against his shoulder.
    * * *
    pret. braut; 2nd pers. brautt is obsolete; commonly brauzt or brauztu, Ó. H. 24 (in a verse), Fms. vi. 139 (in a verse of A. D. 1050); pl. brutu; sup. brotið; pres. brýt: [this word does not occur in Ulf. and is unknown in Germ.; the A. S. has breâtan, breôtan, but rarely and in the sense to destroy, demolish: but the Scandin. dialects all have it; Swed. bryta; Dan. bryde; whereas the Goth. braican, Germ. brechen, Engl. break are unknown to the Scandin. idioms. Du Cange records a Latin-Spanish britare = destruere; it is therefore likely that it came into Spain with the Goths, although Ulfilas does not use it]:—to break; with acc., Nj. 64, Bs. i. 346; þeir brutu báða fótleggi í honum, Hom. 115; sumir brutu ( hurt) hendr sínar, sumir fætr, Bs. i. 10; ef maðr brýtr tennr or höfði manns, Grág. ii. 11; hvárz þat er höggit, eðr brotið, cut or broken, id.; þeir kómu við sker ok brutu stýri, Fms. ix. 307; Þormóðr kvað betra at róa minna ok brjóta ekki, Grett. ch. 50: phrases as, b. á bak, to break the back, Fms. vii. 119; á háls, the neck, Vígl. 21; b. í hjóli (hveli), to break on the wheel, of capital punishment, Fms. xi. 372, Hom. 147; í þeim hring stendr Þórs steinn, er þeir menn vóru brotnir um ( on which the men were broken) er til blóta vóru hafðir, Eb. 26.
    2. denoting to destroy, demolish; b. skurðgoð, Fms. x. 277, Bs. i. 10; þeir höfðu brotið hof en kristnað land, Fms. i. 32; Valgarðr braut krossa fyrir Merði ok öll heilög tákn, Nj. 167.
    β. b. skip, to shipwreck (skip-brot); brutu þar skipit allt í span, Nj. 282, Ld. 8, Landn. 149: absol., hón kom á Vikarsskeið, ok braut þar, 110: nú er á ( a river) brýtr af annars manns landi, Gþl. 419; cp. land-brot.
    3. adding prepp.; niðr, sundr, af, upp, to break down, asunder, off, or the like; sá er niðr braut alla Jerusalem, 673. 51; b. niðr blótskap, Fms. iii. 165, viii. (pref.); brutu þá Baglar af brúna, B. broke the bridge off, x. 331; b. sundr, ix. 482; b. upp, to break up; þeir brutu upp þilit, Eg. 235; þeir brutu upp búr hans (of burglars), 593; b. upp kirkju, Fms. ix. 12; b. upp hlið, to break up a fence, K. Þ. K. 84.
    β. b. upp, to break up a package, unpack; brýtr hann nú upp gersemar sínar, Fær. 6:—as a naut. term, b. upp means to bring out victuals for the mess, Dan. bakke op; jarl ok hans menn b. upp vistir ok setjast til matar, Fms. xi. 147: milit., b. upp vápn means to take arms, prepare for battle (in a sea fight); brjóta upp vápn sín ok berjask, Fær. 85; menn brutu upp um annan öll vápn, Fms. vi. 313 (in a verse).
    γ. b. or b. saman, to fold (clothes or the like); b. sundr, to unfold, Nj. 171: in mod. usage also b. bréf, to fold a letter (hence brot, to denote the size of a book); b. upp bréf, to break a letter open, Barl. 181; b. blað, to fold down a leaf in a book, etc.; b. út, to break ( a channel) through, Landn. 65 (of a river); þá var út brotinn óssinn, Bs. i. 315.
    4. various metaph. phrases; b. bág við, to fight, v. bágr, Fas. i. 43; b. odd af oflæti sínu, to break the point off one’s pride, to humble oneself, Nj. 94 (where to disgrace oneself); b. straum fyrir e-u, to break the stream for one, metaphor from a post or rock in a stream, to bear the brunt of battle, Orkn. 344; b. bekrann, vide bekri, Grett.
    5. metaph. to break, violate, lög, rétt, etc.; mun ek þó eigi fyrir þínar sakir brjóta lögin né konungs tignina, eða svá landsréttinn, Fms. iv. 263; en þér, konungr, brutuð lög á Agli, you broke the law in Egil’s case, Eg. 416, Fms. x. 401; at þú brjótir lög þín, xi. 93; engi skyídi annars ráð brjóta, Bret.; b. á bak, to infringe, Fas. i. 528 (cp. lög-brot, laga-brot); b. af við e-n, to wrong one, iii. 551: in theol. sense, H. E. i. 460 (vide af-brot, mis-brot, crime, sin): absol. to transgress, brjóta þau ok bæði, ok göra hórdóm, K. Á. 134.
    β. denoting force, to force, compel; b. menn til Kristni, Ld. 178, Fms. i. 142; til trúar, Fs. 98; til hlýðni, to force to submission; allt landsfólk var undir brotið ríki þeirra, all people were brought under their rule, Fms. iv. 64; hón er í hernaði ok brýtr undir sik víkinga, Odd. 22; b. konu til svefnis, a law term, violare, Grág. i. 338.
    II. reflex., with prepp. í, ór, um, út, við, or adv. braut; brjótask, to break in, out, etc.; hann brauzk í haug Hrólfs Kraka, Landn. 169; brjótumk vér þá burt ór húsinu, to break out of the house, Fas. i. 88; brjótask á, to break in upon, press; Önundr brauzk á hurðina, Onund tried to break in the door, Fs. 101, Fms. vii. 187; b. fram, to break forth, Bb.; b. milli, to break out between, Bs. i. 634; b. út, to break out, esp. in the metaph. sense of plague, disease, fire, or the like; er út brýzk vökvi ok úhreinindi, Greg. 22 (út-brot, a breaking out, eruption); b. um, to make a hard struggle (e. g. of one fettered or pinioned); því harðara er hann brauzk um, Edda 20; björn einn brauzk um í vök, Fs. 146; af ofrgangi elds þess er um brýtsk ( rages) í grundvöllum landsins, Sks. 151; b. við e-t, to struggle ( wrestle) hard against; þeir brutusk við skóga eðr stóra steina, of enraged berserkers, Fas. i. 515: metaph. to fight hard against, hann brauzk við heiðinn lýð, Fms. xi. 396; b. við ofrefli, to fight against odds, Ísl. ii. 394: absol. to strive hard, Stj. 411; Hákoni jarli var ekki mikit um at b. við borgargörðina, Haco did not care to exert himself much about making the burg, Fms. ix. 46: with dat., b. við e-u, to fight against (in a bad sense); b. við gæfu sinni, to break with one’s good luck, iv. 233; b. við forlögunum, to struggle against fate, Fs. 20; b. í e-u, to be busy, exert oneself in a thing; eigi þarftú í þessu at brjótask lengr, i. e. give it up, Fms. iii. 102; því at þessi maðr Ólafr brýzk í miklu ofrefli, this man Olave struggles against great odds, iv. 77.
    2. recipr., þeir rérust svá nær, at brutusk árarnar fyrir, that they broke one another’s oars, Fms. viii. 216.
    III. impers. in a pass. sense; skipit (acc.) braut í spán, the ship was broken to pieces, Ld. 142; skip Þangbrands braut austr við Búlandshöfða, Nj. 162; tók út skip Þangbrands ok braut mjök, Bs. i. 15: of a house, or the like, destroyed by wind or wave, þá braut kirkju (acc.), the church was blown down, 30: the phrase, straum (acc.) brýtr á skeri, the stream is broken against a skerry ( rock); strauminn braut á öxlinni, the stream broke against his shoulders, Grett. 140 (the new Ed.), the old Ed. straumrinn—not so well; lá (acc.) brýtr, the surf breaks, abates, Edda (Ht. verse 78).
    IV. part. brotinn, broken; sverð slæ ok brotin, Hkr. i. 343: as adj. in such compds as fót-brotinn, væng-brotinn, háls-brotinn, hrygg-brotinn, etc., with broken leg, wing, etc.

    Íslensk-ensk orðabók > BRJÓTA

  • 76

    n.
    1) household, farming;
    þat er bú, er maðr hefir málnytan smala, it is ‘bú’, if a man has a milking stock;
    gøra, setja, reisa bú, to set up a home for oneself;
    bregða búi, to give up farming;
    eiga bú við e-n, to share a household with one;
    fara búi, to remove one’s household;
    vera fyrir búi, to manage a household;
    búa búi sínu, to have one’s own household;
    búa úmegðarbúi, to have many dependants (unable to work);
    2) the stock of a farmstead (sumir lágu úti á fjöllum með bú sín);
    drepa niðr bú, höggva bú, to kill or destroy one’s stock;
    einskis þurfti í bú at biðja, there was plenty of everything;
    4) farm, estate;
    fara milli búa sinna, to go from one estate to another;
    eiga bú, to own an estate;
    5) home, house (reið Hrútr heim til bús síns);
    vera at or á búi með e-m, to live at one’s house.
    * * *
    n. [Hel. = domicilium; O. H. G. bû; mod. Germ. bau = tillage, cultivation; Hel. also uses beo or beu, = seges, cp. also Teut. bouwt = messis, in Schmeller Heliand Glossary:—the root of this word will be traced more closely under the radical form búa; here it is sufficient to remark that ‘bú’ is an apocopate form, qs. ‘bug’ or ‘bugg;’ the root remains unaltered in the branch to which Icel. bygg, byggja, and other words belong]
    1. a house; bú and bæ (býr) are twins from the same root (bua); bær is the house,the household; the Gr. οικος (Ϝοικος) embraces both; þeir eta upp bú mitt, Od. i. 251; biðla til móður minnar og eyða búi hennar, 248; bú mitt er á förum, iv. 318; gott bú, ix. 35; etr þú upp bú hans bótalaust, xvi. 431; svo hann er fær uni að veita búinu forstöðu, xix. 161; hús og bújörð, og góðan kvennkost, xiv. 64; the Prose Translation by Egilsson. In the Northern countries ‘bú’ implies the notion of living upon the produce of the earth; in Norway and esp. in Icel. that of living on the ‘milk’ (málnyta) of kine, ewes, or she-goats; þat er bú, er maðr hefir málnytan smala, it is ‘bú’ if a man has a milking stock, Grág. i. 158; the old Hm. says, a ‘bú,’ however small it be, is better to have than not to have; and then explains, ‘though thou hast but two she-goats and a cottage thatched with shingle, yet it is better than begging;’ Icel. saying, sveltr sauðlaust bú, i. e. a sheepless household starves: ‘bú’ also means the stores and stock of a household; göra, setja, reisa bú, to set up in life, have one’s own hearth, Bs. i. 127, Bb. 1. 219, Sturl. i. 197, Eb. 40; bregða búi, to give up farming or household; taka við búi, to take to a farm, Sturl. i. 198; eiga bú við e-n, to share a household with one, 200; ráðask til bús, id.; fara búi, to remove one’s household, flit, 225; hafa bú, hafa rausnar-bú, 226; eiga bú, iii. 79, Eg. 137: allit. phrases, börn og bú, Bs. ii. 498; bóndi er bú-stólpi, bú er landstólpi, the ‘bóndi’ is the stay of the ‘bú,’ the ‘bú’ is the stay of the land; búa búi sínu, Fas. iii. 312; búa umegðar-búi, to have a heavy household (many children), K. Þ. K. 90; hafa kýr ok ær á búi, Nj. 236: housekeeping, in the phrase, eiga einkis í bú at biðja, to have plenty of everything, Bs. i. 131, 132; bæði þarf í búit mjöl ok skreið, Nj. 18: home, house, reið Hrútr heim til bús síns, 4; á búi, adv. at home, Fms. iv. 256, Hm. 82.
    2. estates; konungs-bú, royal demesnes; þar er bú hans vóru, Eg. 42, 43, Landn. 124, fara milli búa sinna, to go from one estate to another, id.; eiga bú, to own an estate.
    3. the stock in a farmstead; sumir lágu úti á fjöllum með bú sín, Sturl. iii. 75; drepa niðr bú, höggva bú, taka upp bú, to kill or destroy one’s stock, Fms. ix. 473, Stj. 90.
    COMPDS: búsafleifar, búsbúhlutir, búsefni, búsfar, búsforráð, búsgagn, búshagr, búshlutir, búshægindi, búskerfi, bústilskipan, búsumsvif, búsumsýsla.

    Íslensk-ensk orðabók >

  • 77 EFRI

    (older form øfri), a. compar.,
    1) upper, opp. to neðri;
    bera efra skjöld, to gain the victory;
    verða e-m efri, to be superior to;
    hit efra,
    a) high above ground (fara hit efra í trjám sem apynjur eða íkornar);
    b) the upper or inland road, opp. to ‘hit ytra’, along the shore (sumir fóru hit efra til Þríhyrningshálsa);
    by land, opp. to the sea;
    c) of the inner part of a building, opposed to ‘hit fremra’ or the part nearest the door (konungr settist í hásæti ok alskipat var hit efra ok hit fremra);
    2) latter;
    þetta var inn efra hlut sumars, towards the end of summer;
    á efra aldri, advanced in years.
    * * *
    compar.; EFSTR, superl.; older form öfri, Hkv. 2. 36, Ó. H. ch. 248 (in a verse), Greg. 42, N. G. L. i. 10, 384, Íb. 5, Hom. 116; öfstr, Fms. x. 394, 686 C. 2, Ls. 50, 51, Hbl. 18, Edda 115, 116 (Gl.); compar. and superl. without the positive [as Lat. superior, supremus, Gr. ὑπέρτερος], but formed from the root syllable ‘of-,’ cp. ofar, yfir; very old MSS. therefore mostly spell with ö, a vowel change of o; the mod. form, as well as that of most MSS., is with e, efri, efstr, Am. 50, Og. 23:
    I. the upper, higher; the phrase, bera efra skjöld, to carry the higher shield, i. e. carry the day, Fms. x. 394 (MS. æfra): opp. to neðri = upper, at Mosfelli enu öfra, Íb. 5: the adverb, phrase ‘it efra’ denoting the upper or inland road, opp. to the shore; allt hit efra suðr, Eg. 58; sumir fóru it efra til Þríhyrnings-hálsa, Nj. 207; hit efra um Upplönd, Fms. i. 22: by land, opp. to the sea, Hkr. ii. 8: of the inner part of a building, opp. to fremri or the part nearest the door, Eg. 43: in the air, opp. to the earth, Sks. 115: superl. efstr, the hindermost, e. liðr, the hindermost joint, 623. 32: neut. efst as adv. highest up, uppermost, efst á stólpanum, 655 xxv. 2.
    β. metaph. superior, better; er öllum öfri er, Greg. 43.
    II. the latter, last part:
    1. temp., á efra aldri, in the decline of life, Eg. 4; inn öfri, the latter, opp. to fyrri, N. G. L. i. 342; efri hluti sumars, in the decline of summer, Eg. 712; Ólafs-messa hin öfri (= síðari), the latter (i. e. second) day of St. Olave (viz. Aug. 3), opp. to Ólafs-messa fyrri (July 29), N. G. L. i. 10; efsti dómr, the last judgment, Stj. 58; öfsti dómr, id., 686 l. c.; efsta vika, the last week of Lent = the Passion week, Orkn. 386, Mar. 78; öfsti dagr Paska, the last day in Easter, N. G. L. i. 348; efsta bæn, the last prayer, 623. 50; þeim gef ek erni efstum bráðir, Fas. i. 429 (in a verse); efsta sinni, for the last time, 227; þó vér ritim hana öfri en aðrar, Hom. 116.
    2. loc., where aptari and aptastr or eptri and eptstr are the common words; fyrstr and efstr are opposed, foremost and last, in a rank, Ls. l. c.; sá fyrstr er efstr gekk inn, Grág. i. 32.

    Íslensk-ensk orðabók > EFRI

  • 78 eyða

    (-dda, -ddr), v.
    1) to make empty (auðr), clear of, deprive of its contents (eyða allan fjörðinn bæði at mönnum ok fé); eyða bygð (bœi ok borgir, heröð), to desolate, lay waste;
    2) to desert, depart from (féllu sumir, en sumir eyddu hálfrýmin); eyða veizluna, to break up the feast; eyða þing, to dissolve the meeting;
    3) to do away with, destroy, with dat. (eyddi eldr konum ok börnum);
    4) to spend, squander (eyða fé, peningum);
    5) to render void in law, annul, with acc. or dat. (eyða vígsmál or vígsmálum);
    6) refl., eyðast, to come to nought; eyddist erfisgørðin fyrir honum, he let the funeral feast drop.
    * * *
    u, f. [auðr], a gap, lacuna, in a book, (mod.)

    Íslensk-ensk orðabók > eyða

  • 79 gegna

    (-da, -t), v.
    1) to go against, meet (gegna e-m);
    2) to suit one, be meet for one;
    velit þat er yðr gegnir, choose what best suits you;
    3) to signify, mean, matter;
    spurði, hverju gegndi úgleði sú, er hann hafði, asked what his sadness meant;
    sumir mæltu í móti ok kváðu øngu gegna, some denied it, and said it was of no use;
    meira en hófi gegnir, more than is due, above measure;
    gegna tíðendum, to be of importance;
    svá at mörgum hundruðum gegndi, so that it amounted to many hundreds.
    * * *
    d, [Germ. begegnen, cp. gegn, the adv.], to go against, meet, encounter; hann hafði þar mikit lið ok skyldi g. Birkibeinum, Fms. vii. 324; g. þeim er á sund hlaupa, ix. 22; skyldu þeir g. um njósnir ok annask vegu alla, Sturl. iii. 236.
    II. metaph.,
    1. to meet an engagement, to pay, discharge; ef hann á bú, þótt hann gegni eigi tillögum, though he pays no rates, Grág. i. 160; þá á hón at g. þriðjungi ( take the third part of the charges) fyrir ómaga þeirra, 337; ok skal hann þá g. (account, redress) við hinn ef landsleigur væri minni en verðit, ii. 239: as a law term, of a duty, to meet, discharge; but also of rights, to be entitled to; þá g. börn beggja arfi, N. G. L. i. 33; ok g. réttum öllum, 55; g. kostnaði, Fms. viii. 371: to pay, g. þingfarar-kaupi, Grág. passim, Ísl. ii. 344, Íb. ch. 10; g. skyldu sinni, to do one’s duty:—g. líkum, ok syngja sálu-messu, to meet the bodies, of the officiating clergyman, N. G. L. i. 390.
    2. to suit one, be meet for one; velit þat er yðr gegnir, choose what best suits you, 623. 30; leyfi þér honum at fara sem honum gegnir bezt, Nj. 10, Fms. viii. 102; þat man bezt g. ( be meetest) at þín ráð sé höfð, Nj. 24, Fs. 155; kjöri hann þat af er betr gegndi, Fms. i. 202; mun þat betr g., it will do better, iv. 209; ok mun mér þat allvel g., 237; hve ílla mönnum gegndi ( how ill it suited men) at fara, Íb. 8; þann kost er þér gegnir verr, Fs. 134; þá gegnir þat, it is fit, Sks. 433.
    3. to signify, mean, matter; ok spurði, ef hann vissi nökkut hverju gegndi, if he knew what was the matter, Eg. 53; spurðu hverju at gegndi um ferðir hans, Rd. 237; spurði, hverju gegndi úgleði sú er hann hafði, asked, what his sadness meant, Eg. 518; spyrr, hverju gegndi þyss sjá eða kliðr, Gísl. 56; sumir maeltu í móti, ok kváðu öngu g., some denied it, and said it went for nothing, Nj. 25; Háls kvað þat mundu öngu g., Rd. 237; það gegnir furðu, it means a wonder, it is astonishing; hví gegnir (what means?) þetta atkvæði? 656 B. 5; er helzt sá at ráði gegndi, i. e. where he saw that there was reason in it, Fms. vii. 257; g. tíðendum, to be of importance, of great consequence; séð hefi ek þat er ek ætla tíðendum muni g., Ld. 272; meir en hófi gegnir, more than is due, above measure, Fms. vii. 132; er viti gegnir, which has sense or meaning, Al. 6; um hluti þá er íþróttum gegndi, which imply or can be called art, Ó. H. 102:—of numbers, to amount to, svá at mörgum hundruðum gegndi, so that it amounted to several hundreds, by many hundreds, Fas. iii. 356; svá náttum gegndi, i. e. several nights, Ld. 304, v. l.; at degi einum vas fleira en heilum vikum gegndi í tveim misserum, i. e. that in a year there is one day over the complete number of weeks, Íb. 7: with gen. (rare), mér þyki tvennra vandræða g., it is a double difficulty, i. e. on both sides, Grett. 143 A.
    4. to answer, reply, freq. in mod. usage, with dat. of the person and the reply; hann gegnir öngu, he gives no reply; hann gegnir mér ekki, he does not answer me.
    β. to yield, be obedient; hann gegnir öngum, he obeys none, is cross and disobedient, freq. in mod. usage.

    Íslensk-ensk orðabók > gegna

  • 80 hamla

    I)
    f. oar-thong, grummet;
    láta síga á hömlu, to pull backwards (stern foremost);
    ganga e-m í hömlu (um e-t), to take one’s place, be a substitute for one (in a thing).
    (að), v.
    2) to stop, hinder (hamla e-m);
    3) to maim, mutilate (sumir vóru hamlaðir at höndum eða fótum).
    * * *
    að, to pull backwards, stern foremost (= láta síga á hömlu); Hákon jarl lét ok h. at landi, Fms. i. 93; höfðu menn hans þá undan hamlat, 174; gátu þeir eigi svá skjótt vikit þó at þeir hamlaði á annat borð en reri á annat, viii. 386; hömluðu þeir skipunum at Norðnesi, Fagrsk. 254; vér skulum sýna þeim sem mestan undanróðr, en vér skulum þó raunar hamla, O. H. L. 69, cp. Þiðr. 61: in mod. usage to paddle with a short oar, turning the face towards the stem.
    2. metaph. to stop, hinder one, with dat.; nú búask þeir bræðr í burt ok stoðar ekki at h. þeim, Fas. i. 42; hamlaði þat mjök afla Þorgríms, at frændr hans kómu eigi, Eb. 48.
    II. [A. S. hamelan, cp. Engl. to hamstring, O. H. G. hamal-stat = locus supplicii, and Germ. hammel = vervex], to maim, mutilate: with dat. and acc., sumir vóru hamlaðir at höndum eða fótum, Eg. 14; sá er manni hamlaði á hendi eðr á fæti eðr veitti önnur meiðsl, Fms. xi. 226, 298; hann drap suma, suma lét hann hamla, Hkr. i. 258; lét hann suma drepa, suma hamla, en suma rak hann ór landi, Ó. H. 105.

    Íslensk-ensk orðabók > hamla

См. также в других словарях:

  • sumir — Se conjuga como: partir Infinitivo: Gerundio: Participio: sumir sumiendo sumido     Indicativo   presente imperfecto pretérito futuro condicional yo tú él, ella, Ud. nosotros vosotros ellos, ellas, Uds. sumo sumes sume sumimos sumís sumen sumía… …   Wordreference Spanish Conjugations Dictionary

  • sumir — v. intr. e pron. 1. Deixar de existir ou de ser visto. = DESAPARECER 2. Ir ao fundo. = AFUNDAR • v. tr. 3. Fazer desaparecer. = ELIMINAR 4. Reduzir a nada. = DESTRUIR, DEVORAR 5. Fazer ir ao fundo. = AFUNDAR, SUBMERGIR 6. Colocar em lugar… …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • sumir — verbo transitivo 1. Hacer (una persona o una cosa) que [una persona o una cosa] quede bajo el agua, la tierra o en un lugar hondo: El oleaje sumió la balsa en el fondo del mar. Sinónimo: sumergir. 2. Hacer …   Diccionario Salamanca de la Lengua Española

  • sumir — (Del lat. sumĕre). 1. tr. Hundir o meter debajo de la tierra o del agua. U. t. c. prnl.) 2. sumergir (ǁ abismar, hundir). U. t. c. prnl.) 3. Dicho de un sacerdote: consumir (ǁ recibir o tomar la comunión en la misa). 4. prnl. Dicho de alguna… …   Diccionario de la lengua española

  • sumir — (Del lat. sumere, tomar.) ► verbo transitivo/ pronominal 1 Poner a una persona o una cosa debajo del agua, de la tierra o en un lugar hondo: ■ al caer al río el anillo, se sumió con rapidez. SINÓNIMO hundir sumergir 2 Causar una cosa una… …   Enciclopedia Universal

  • sumir — v tr (Se conjuga como subir) I. 1 Meter algo o a alguien bajo el agua, la tierra u otra cosa, cubrirlo total o parcialmente empujándolo o jalándolo hacia lo hondo de ella; hundir, sumergir: sumir los pies en el lodo, sumir la cabeza en el agua,… …   Español en México

  • sumir — {{#}}{{LM S36736}}{{〓}} {{ConjS36736}}{{\}}CONJUGACIÓN{{/}}{{SynS37650}} {{[}}sumir{{]}} ‹su·mir› {{《}}▍ v.{{》}} {{<}}1{{>}} {{♂}}Referido a una persona,{{♀}} sumergirla o hacerla caer en determinado estado: • La noticia los sumió en un mar de… …   Diccionario de uso del español actual con sinónimos y antónimos

  • sumir — su|mir Mot Agut Verb transitiu …   Diccionari Català-Català

  • sumir — (v) (Intermedio) colocar algo debajo de la superficie del agua o de la tierra Ejemplos: Después de la comida nos sumimos en la piscina. Sumí los dedos en la arena en busca de conchas. Sinónimos: sepultar, abismarse …   Español Extremo Basic and Intermediate

  • sumir — transitivo 1) hundir, sumergir, meter, abismar. 2) comulgar, consumir. Tratándose del sacerdote que está oficiando la misa …   Diccionario de sinónimos y antónimos

  • sumirkti — sumir̃kti intr. 1. SD155, K visam prisisunkti, prisigerti vandens, sušlapti: Sumir̃ko drabužiai par lietų J. Sumir̃kęs medis, nėkai Krš. Vanduo šliukšt ant katino, o katinas šast sumirkęs ir nubėgo BsPII153. Šita Gegeono sruoga vilnos, kuryji… …   Dictionary of the Lithuanian Language

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»