Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

shore+ice+bar+en

  • 21 FYRIR

    * * *
    prep.
    I. with dat.
    1) before, in front of (ok vóru fyrir honum borin merkin);
    fyrir dyrum, before the door;
    2) before one, in one’s presence;
    hón nefndist fyrir þeim Gunnhildr, she told them that her name was G.;
    3) for;
    hann lét ryðja fyrir þeim búðina, he had the booth cleared for them, for their reception;
    4) before one, in one’s way;
    fjörðr varð fyrir þeim, they came to a fjord;
    sitja fyrir e-m, to lie in wait for one;
    5) naut. term. before, off;
    liggja fyrir bryggjum, to lie off the piers;
    fyrir Humru-mynni, off the Humber;
    6) before, at the head of, over;
    vera fyrir liði, to be over the troops;
    vera fyrir máli, to lead the case;
    sitja fyrir svörum, to undertake the defence;
    7) of time, ago;
    fyrir þrem nóttum, three nights ago;
    fyrir stundu, a while ago;
    fyrir löngu, long ago;
    vera fyrir e-u, to forebode (of a dream);
    8) before, above, superior to;
    Hálfdan svarti var fyrir þeim brœðrum, H. was the foremost of the brothers;
    9) denoting disadvantige, harm, suffering;
    þú lætr Egil vefja öll mál fyrir þér, thou lettest E. thwart all thy affairs;
    tók at eyðast fyrir herm lausa-fé, her money began to fail;
    10) denoting obstacle, hindrance;
    mikit gøri þer mér fyrir þessu máli, you make this case hard for me;
    varð honum lítit fyrir því, it was a small matter for him;
    Ásgrími þótti þungt fyrir, A. thought that things looked bad;
    11) because of, for;
    hon undi sér hvergri fyrir verkjum, she had no rest for pains;
    fyrir hræðslu, for fear;
    illa fœrt fyrir ísum, scarcely, passable for ice;
    gáðu þeir eigi fyrir veiðum at fá heyjanna, because of fishing, they neglected to make hay;
    fyrir því at, because, since, as;
    12) against;
    gæt þín vel fyrir konungi ok hans mönnum, guard thee well against the king and his men;
    beiða griða Baldri fyrir alls konar háska, against all kinds of harm;
    13) fyrir sér, of oneself;
    mikill fyrir sér, strong, powerful;
    minnstr fyrir sér, smallest, weakest;
    14) denoting manner or quality, with;
    hvítr fyrir hærum, while with hoary hair;
    II. with acc.
    1) before, in front of;
    halda fyrir augu sér, to hold (one’s hands) before one’s eyes;
    2) before, into the presence of;
    stefna e-m fyrir dómstól, before a court;
    3) over;
    hlaupa fyrir björg, to leap over a precipice;
    kasta fyrir borð, to throw overboard;
    4) in one’s way, crossing one’s way;
    ríða á leið fyrir þá, to ride in their way, so as to meet them;
    5) round, off;
    sigla fyrir nes, to weather a point;
    6) along, all along;
    fyrir endilangan Noreg, all along Norway, from one end to the other;
    draga ör fyrir odd, to draw the arrow past the point;
    7) of time, fyrir dag, before day;
    fyrir e-s minni, before one’s memory;
    8) for, on behalf of;
    vil ek bjóða at fara fyrir þik, I will offer to go for thee, in thy stead;
    lögvörn fyrir mál, a lawful defence for a case;
    9) for, for the benefit of;
    þeir skáru fyrir þá melinn, they cut the lyme-grass for them (the horses);
    10) for, instead of, in place of, as;
    11) for, because of (vilja Gunnar dauðan fyrir höggit);
    fyrir þín orð, for thy words (intercession);
    fyrir sína vinsæld, by reason of his popularity;
    12) denoting value, price;
    fyrir þrjár merkr, for three marks;
    fyrir hvern mun, by all means, at any cost;
    13) in spite of, against (giptast fyrir ráð e-s);
    14) joined with adverbs ending in -an, governing acc. (fyrir austan, vestan, sunnan, norðan, útan innan, framan, handan, ofan, neðan);
    fyrir austan, sunnan fjall, east, south of the fell;
    fyrir neðan brú, below the bridge;
    fyrir handan á, beyond the river;
    fyrir innan garð, inside the fence;
    III. as adverb or ellipt.
    1) ahead, before, opp. to eptir;
    þá var eigi hins verra eptir ván, er slíkt fór fyrir, when this came first, preceded;
    2) first;
    mun ek þar eptir gera sem þér gerit fyrir, I shall do to you according as you do first;
    3) at hand, present, to the fore;
    föng þau, er fyrir vóru, stores that were at hand;
    þar var fyrir fjöldi boðsmanna, a host of guests was already present (before the bride and bridegroom came);
    4) e-m verðr e-t fyrir, one takes a certain step, acts so and so;
    Kolbeini varð ekki fyrir, K. was at a loss what to do;
    e-t mælist vel (illa) fyrir, a thing is well (ill) spoken or reported of (kvæðit mæltist vel fyrir).
    * * *
    prep., in the Editions spelt differently; in MSS. this word is usually abbreviated either  (i. e. firir), or Ꝼ̆, fur͛, fvr͛ (i. e. fyrir); in some MSS. it is idiomatically spelt with i, fir͛, e. g. Arna-Magn. 382 (Bs. i. 263 sqq.); and even in the old Miracle-book Arna-Magn. 645 (Bs. i. 333 sqq.), just as ifir is written for yfir ( over); in a few MSS. it is written as a monosyllable fyr, e. g. D. I. i. 475, Mork. passim; in Kb. (Sæm.-Edda) occurs fyr telia, Vsp. I; fyr norðan, 36; fyr dyrum, Gm. 22; fyr vestan ver, Hkv. 2. 8; in other places as a dissyll. fyrir, e. g. Hm. 56, Gm. 54, Skm. 34, Ls. 15, Am. 64, Hkv. 2. 2, 19 (quoted from Bugge’s edition, see his preface, p. xvi); fyr and fyrir stand to one another in the same relation as ept to eptir, und to undir, of ( super) to yfir: this monosyllabic form is obsolete, save in the compds, where ‘for-’ is more common than ‘fyrir-;’ in some cases both forms are used, e. g. for-dæming and fyrir-dæming; in others only one, but without any fixed rule: again, the forms fyri, fyre, or fire, which are often used in Edd., are just as wrong, as if one were to say epti, undi, yfi; yet this spelling is found now and then in MSS., as, fyre, Ó. H. (facsimile); fire, Grág. Sb. ii. 288 (also facsimile): the particles í and á are sometimes added, í fur, Fms. iv. 137; í fyrir, passim; á fur, Haustl. 1. [Ulf. faur and faura; A. S. fore and for; Engl. for and fore-; Germ. für and vor; Dan. for; Swed. för; Gr. προ-; Lat. pro, prae.]
    WITH DAT., chiefly without the notion of movement.
    A. LOCAL:
    I. before, in front of; fyrir dyrum, before the doors, at the doors, Nj. 14, Vsp. 53, Hm. 69, Edda 130; niðr f. smiðju-dyrum, Eg. 142:—ahead, úti fyrir búðinni, Nj. 181; kómusk sauðirnir upp á fjallit f. þeim, ahead of them, 27; vóru fyrir honum borin merkin, the banner was borne before him, 274; göra orð fyrir sér, to send word before one, Fms. vii. 207, Hkr. iii. 335 (Ó. H. 201, l. c., frá sér):—also denoting direction, niðri í eldinum f. sér, beneath in the fire before them, Nj. 204; þeir sá f. sér bæ mikinn, they saw before them a great building, i. e. they came to a great house, Eg. 546; öðrum f. sér ( in front) en öðrum á bak sér, Grág. i. 5.
    2. before one, before one’s face, in one’s presence; úhelgaða ek Otkel f. búum, before the neighbours, Nj. 87; lýsi ek f. búum fimm, 218; lýsa e-u ( to proclaim) f. e-m, Ld. 8; hann hermdi boð öll f. Gizuri, Nj. 78; hón nefndisk f. þeim Gunnhildr, told them that her name was G., Fms. i. 8; kæra e-t f. e-m, Ó. H. 60; slíkar fortölur hafði hann f. þeim, Nj. 200; the saying, því læra börnin málið að það er f. þeim haft, bairns learn to speak because it is done before them, i. e. because they hear it; hafa gott (íllt) f. e-m, to give a good (bad) example, e. g. in the presence of children; lifa vel f. Guði, to live well before God, 623. 29; stór ábyrgðar-hluti f. Guði, Nj. 199; sem þeir sjá réttast f. Guði, Grág. i. (pref.); fyrir öllum þeim, Hom. 89; á laun f. öðrum mönnum, hidden from other men, unknown to them, Grág. i. 337, Jb. 378; nú skaltú vera vin minn mikill f. húsfreyju minni, i. e. when you talk to my wife, Nj. 265; fyrir Drottni, before the Lord, Merl. 2. 78.
    3. denoting reception of guests, visitors; hann lét ryðja f. þeim búðina, he had the room cleared for them, for their reception, Nj. 228; Valhöll ryðja fyr vegnu fólki, i. e. to clear Valhalla for slain folk, Em. I; ryðja vígvöll f. vegundum, Nj. 212; ljúka upp f. e-m, to open the door for one, Fms. xi. 323, Stj. 5; rýma pallinn f. þeim, Eg. 304; hann lét göra eld f. þeim, he had a fire made for them, 204; þeir görðu eld. f. sér, Fms. xi. 63; … veizlur þar sem fyrir honum var búit, banquets that were ready for him, Eg. 45.
    II. before one, in one’s way; þar er díki varð f. þeim, Eg. 530; á (fjörðr) varð f. þeim, a river, fjord, was before them, i. e. they came to it, 133, 161; at verða eigi f. liði yðru, 51; maðr sá varð f. Vindum, that man was overtaken by the V., Hkr. iii. 363; þeirra manna er f. honum urðu, Eg. 92.
    2. sitja f. e-m, to lie in wait for one, Ld. 218, Nj. 107; lá f. henni í skóginum, Edda (pref.); sitja f. rekum, to sit watching for wrecks, Eg. 136 (fyrir-sát).
    3. ellipt., menn urðu at gæta sín er f. urðu, Nj. 100; Egill var þar f. í runninum, E. was before (them), lay in ambush, Eg. 378; hafði sá bana er f. varð, who was before (the arrow), i. e. he was hit, Nj. 8.
    4. verða f. e-u, to be hit, taken, suffer from a thing; ef hann verðr f. drepi, if he be struck, Grág. ii. 19; verða f. áverka, to be wounded, suffer injury, Ld. 140; verða f. reiði konungs, to fall into disgrace with the king, Eg. 226; verða f. ósköpum, to become the victim of a spell, spell-bound, Fas. i. 130; sitja f. hvers manns ámæli, to be the object of all men’s blame, Nj. 71; vera eigi f. sönnu hafðr, to be unjustly charged with a thing, to be innocent.
    III. a naut. term, before, off; liggja f. bryggjum, to lie off the pier, Ld. 166; skip fljóta f. strengjum, Sks. 116; þeir lágu f. bænum, they lay off the town, Bs. i. 18; liggja úti f. Jótlands-síðu, off Jutland, Eg. 261; hann druknaði f. Jaðri, off the J., Fms. i. II; þeir kómu at honum f. Sjólandi, off Zealand, x. 394; hafa úti leiðangr f. landi, Hkr. i. 301; f. Humru-minni, off the Humber, Orkn. 338, cp. Km. 3, 8, 9, 13, 19, 21; fyrir Nesjum, off the Ness, Vellekla; fyrir Tungum, Sighvat; fyrir Spáni, off Spain, Orkn. 356.
    IV. before, at the head of, denoting leadership; smalamaðr f. búi föður síns, Ver. 26 (of king David); vera f. liði, to be over the troops, Eg. 292, Nj. 7; vera f. máli, to lead the case, Band. 8; vera forstjóri f. búi, to be steward over the household, Eg. 52; ráða f. landi, ríki, etc., to rule, govern, Ó H. 33, Nj. 5; hverr f. eldinum réði, who was the ringleader of the fire, Eg. 239; ráða f. e-u, to rule, manage a thing, passim: the phrase, sitja f. svörum, to respond on one’s behalf, Ölk. 36, Band. 12; hafa svör f. e-m, to be the chief spokesman, Fms. x. 101, Dipl. v. 26.
    V. special usages; friða f. e-m, to make peace for one, Fms. vii. 16, Bs. i. 65; bæta f. e-m, to make things good for one, Hom. 109; túlka, vera túlkr, flytja (etc.) f. e-m, to plead for one, Fms. iii. 33, Nj. 128,—also spilla f. e-m, to disparage one, Eg. 255; haga, ætla f. e-u, to manage, arrange for one, Ld. 208, Sturl. i. 14, Boll. 356; rífka ráð f. e-m, to better one’s condition, Nj. 21; ráða heiman-fylgju ok tilgjöf f. frændkonu sinni, Js. 58; standa f. manni, to stand before, shield a man, stand between him and his enemy, Eg. 357, Grág. ii. 13; vera skjöldr f. e-m, 655 xxxii. 4; hafa kostnað f. e-u, to have the expences for a thing, Ld. 14; vinna f. e-m, to support one by one’s work, Sks. 251; starfa f. fé sínu, to manage one’s money, Ld. 166; hyggja f. e-u, to take heed for a thing, Nj. 109; hyggja f. sér, Fs. 5; hafa forsjá f. e-m, to provide for one, Ld. 186; sjá f. e-u, to see after, Eg. 118, Landn, 152; sjá þú nokkut ráð f. mér, Nj. 20: ironic. to put at rest, Háv. 40: ellipt., sjá vel f., to provide well for, Nj. 102.
    B. TEMP. ago; fyrir þrem nóttum, three nights ago; fyrir stundu, a while ago, Nj. 80; fyrir litlu, a little while ago, Fms. i. 76, Ld. 134; fyrir skömmu, a sbort while ago; fyrir löngu, a long while ago, Nj. 260, Fms. i. 50; fyrir öndverðu, from the beginning, Grág. i. 80, ii. 323, 394, Finnb. 342; fyrir þeim, before they were born, Fms. i. 57.
    2. the phrase, vera f. e-u, to forebode; vera f. stórfundum, Nj. 107, 277; þat hygg ek vera munu f. siða-skipti, Fms. xi. 12; þessi draumr mun vera f. kvámu nökkurs manns, vii. 163; dreyma draum f. e-u, 8; fyrir tiðendum, ii. 65:—spá f. e-m, to ‘spae’ before, prophecy to one, Nj. 171.
    C. METAPH.:
    I. before, above; þóttu þeir þar f. öllum ungum mönnum, Dropl. 7; þykkisk hann mjök f. öðrum mönnum, Ld. 38; ver f. hirðmönnum, be first among my herdsmen, Eg. 65; Hálfdan svarti var f. þeim bræðrum, H. was the foremost of the brothers, Fms. i. 4; þorgrímr var f. sonum Önundar, Grett. 87; var Haraldr mest f. þeim at virðingu, Fms. i. 47.
    II. denoting help, assistance; haun skal rétta vættið f. þeim, Grág. i. 45 (vide above A. IV and V).
    2. the following seem to be Latinisms, láta lífit f. heilagri Kristni, to give up one’s life for holy Christianity, = Lat. pro, Fms. vii. 172; ganga undir píslir fyrir Guðs nafni, Blas. 38; gjalda önd mína f. önd þinni, Johann. 17; gefa gjöf f. sál sinni ( pro animâ suâ), H. E. i. 466; fyrir mér ok minni sál, Dipl. iv. 8; færa Guði fórnir f. e-m, 656 A; heita f. e-m, biðja f. e-m, to make a vow, pray for one (orare pro), Fms. iii. 48, Bs. i. 70; biðja f. mönnum, to intercede for, 19, Fms. xi. 287: even with a double construction, biðja f. stað sinn (acc., which is vernacular) ok heilagri kirkju (dat., which is a Latinism), x. 127.
    III. denoting disadvantage, harm, suffering; þú lætr Egil vefja öll mál fyrir þér, thou lettest Egil thwart all thy affairs, Eg. 249; únýtir hann þá málit fyrir sér, then he ruins his own case, Grág. i. 36, Dropl. 14, 16; Manverjar rufu safnaðinn f. Þorkatli, the Manxmen broke up the assembly, i. e. forsook Thorkel, Fms. ix. 422; kom upp grátr f. henni, she burst into tears, 477; taka fé f. öðrum, to take another’s money, N. G. L. i. 20; knörr þann er konungr lét taka fyrir Þórólfi, Landn. 56; ef hross verðr tekit f. honum, if a horse of his be taken, Grág. i. 436; hann tók upp fé fyrir öllum, he seized property for them all, Ó. H. 60; e-t ferr ílla f. e-m, a thing turns out ill for one; svá fór f. Ólófu, so it came to pass for O., Vígl. 18; loka dyrr f. e-m, to lock the door in one’s face, Edda 21: þeir hafa eigi þessa menn f. yðr drepit, heldr f. yðrar sakir þessi víg vegit, i. e. they have not harmed you, but rather done you a service in slaying those men, Fbr. 33; tók at eyðask f. henni lausa-fé, her money began to fail, Nj. 29; rak á f. þeim storma ok stríðviðri, they were overtaken by gales and bad weather, Vígl. 27; Víglundr rak út knöttinn f. Jökli, V. drove the ball for J., i. e. so that he had to run after it, 24; sá er skar tygil f. Þóri, he who cut Thor’s line, Bragi; sverð brast f. mér, my sword broke, Korm. 98 (in a verse); brjóta e-t f. e-m, to break a thing for one, Bs. i. 15 (in a verse); Valgarðr braut krossa fyrir Merði ok öll heilög tákn, Nj. 167; árin brotnaði f. honum, his oar broke; allar kýrnar drápust fyrir honum, all his cows died.
    2. denoting difficulty, hindrance; sitja f. sæmd e-s, to sit between oneself and one’s honour, i. e. to hinder one’s doing well, Sturl. 87; mikit göri þér mér f. þessu máli, you make this case sore for me, Eb. 124; þér er mikit f. máli, thy case stands ill, Fms. v. 325; ekki er Guði f. því, it is easy for God to do, 656 B. 9; varð honum lítið f. því, it was a small matter for him, he did it easily, Grett. III; mér er minna f. því, it is easier for me, Am. 60; þykkja mikit f. e-u, to be much grieved for a thing, do it unwillingly, Nj. 77; Icel. also say, þykja fyrir (ellipt.), to feel hurt, be displeased:—ellipt., er þeim lítið fyrir at villa járnburð þenna, it is a small matter for them to spoil this ordeal, Ó. H. 140; sem sér muni lítið f. at veiða Gunnar, Nj. 113; fast mun f. vera, it will be fast-fixed before (one), hard to move, Ld. 154; Ásgrími þótti þungt f., A. thought that things looked sad (heavy), Nj. 185; hann var lengi f., he was long about it, Fms. x. 205; hann var lengi f. ok kvað eigi nei við, he was cross and said not downright no, Þorf. Karl. 388.
    IV. in a causal sense, for, because of, Lat. per, pro; sofa ek né mákat fugls jarmi fyrir, I cannot sleep for the shrill cry of birds, Edda 16 (in a verse); hon undi sér hvergi f. verkjum, she had no rest for pains, Bjarn. 69; fyrir gráti, tárum, = Lat. prae lacrymis; fyrir harmi, for sorrow; f. hlátri, for laughter, as in Engl.; þeir æddust f. einni konu, they went mad for the sake of one woman, Sól. 11; ílla fært f. ísum, scarce passable for ice, Fms. xi. 360; hætt var at sitja útar f. Miðgarðs-ormi, Edda 35; hann var lítt gengr f. sárinu, he could hardly walk for the wound, Fbr. 178; fyrir hræðslu, for fear, Hbl. 26; heptisk vegrinn f. þeim meinvættum sem …, Fs. 4; gáðu þeir eigi f. veiðum at fá heyjanna, because of fishing they took no care to make hay, Landn. 30; fyrir riki konungs, for the king’s power, Eg. 67, 117; fyrir ofríki manna, Grág. i. 68; fyrir hví, for why? Eluc. 4; fyrir hví þeir væri þar, Eg. 375; fyrir því, at …, for that, because, Edda 35, Fms. i. 22, vii. 330, Ld. 104; en fyrir því nú at, now since, Skálda 171; nú fyrir því at, id., 169: the phrase, fyrir sökum, for the sake of, because of, passim; vide sök.
    V. by, by the force of; öxlin gékk ór liði fyrir högginu, the shoulder was disjointed by the force of the stroke, Háv. 52.
    2. denoting contest; falla f. e-m, to fall before one, i. e. fighting against one, Fms. i. 7, iv. 9, x. 196; verða halloki f. e-m, to be overcome in fighting one, Ld. 146; látask f. e-m, to perish by one, Eb. 34; hafa bana f. e-m, to be slain by one, Nj. 43; þeir kváðu fá fúnað hafa f. honum, 263; mæddisk hann f. þeim, he lost his breath in fighting them, Eg. 192; láta ríki f. e-m, to lose the kingdom before another, i. e. so that the latter gains it, 264; láta lausar eignir mínar f. þér, 505; láta hlut sinn f. e-m, Fs. 47; standask f. e-m, to stand one’s ground before one, Edda (pref.); hugðisk hann falla mundu f. sjóninni einni saman, that he would sink before his glance, 28, Hým. 12; halda hlut f. e-m, Ld. 54; halda frið ok frelsi f. várum óvinum, Fms. viii. 219; fara mun ek sem ek hefi áðr ætlað f. þínum draum ( thy dream notwithstanding), Ld. 216; þér farit hvárt er þér vilit f. mér, you go wherever you like for me, so far as I am concerted, Fær. 37; halda vöku f. sér, to keep oneself awake, Fms. i. 216.
    β. with verbs, flýja, hlaupa, renna, stökkva f. e-m, to fly, leap, run before one, i. e. to be pursued, Bs. i. 774, Grág. ii. 359; at hann rynni f. þrælum hans, Ld. 64; fyrir þessum úfriði stökk Þangbrandr til Noregs, 180; skyldi hann ganga ór á f. Hofsmönnum, Landn. 178; ganga f. e-u, to give way before, yield to a thing, Fms. i. 305, x. 292; vægja f. e-m, to yield to one, give way, Eg. 21, 187, Nj. 57, Ld. 234.
    VI. against; verja land f. e-m, Eg. 32; verja landit f. Dönum ok öðrum víkingum, Fms. i. 23; til landvarnar f. víkingum, Eg. 260; landvarnar-maðr f. Norðmönnum, Fms. vi. 295; gæta brúarinnar f. bergrisum, Edda 17; gæt þín vel f. konungi ok hans mönnum, guard thee well against the king and his men, Eg. 113; góð aðstoð f. tröllum ok dvergum, Bárð. 163; beiða Baldri griða f. allskonar háska, Edda 36; auðskæðr f. höggum, Eg. 770.
    VII. in the sense of being driven before; fyrir straumi, veðri, vindi, before the stream, wind, weather (forstreymis, forvindis), Grág. ii. 384, Fms. vii. 262; halda f. veðri, to stand before the wind, Róm. 211.
    2. rýrt mun verða f. honum smá-mennit, he will have an easy game with the small people, Nj. 94: ellipt., hafði sá bana er f. varð, 8; sprakk f., 16, 91.
    VIII. fyrir sér, of oneself, esp. of physical power; mikill f. sér, strong, powerful; lítill f. sér, weak, feeble, Nj. 20, Ísl. ii. 368, Eg. 192; þér munuð kalla mik lítinn mann f. mér, Edda 33; minnstr f. sér, smallest, weakest, Eg. 123; gildr maðr f. sér, Ísl. ii. 322, Fms. ii. 145; herðimaðr mikiil f. sér, a hardy man, Nj. 270; hvat ert þú f. þér, what kind of fellow art thou? Clem. 33; vera einn f. sér, to be a strange fellow, Grett. 79 new Ed.; Icel. also say, göra mikið (lítið) f. sér, to make oneself big ( little).
    β. sjóða e-t f. sér, to hesitate, saunter, Nj. 154; mæla f. munni, to talk between one’s teeth, to mutter, Orkn. 248, Nj. 249.
    IX. denoting manner or quality; hvítr f. hærum, white with hoary hairs, Fms. vi. 95, Fas. ii. 540; gráir fyrir járnum, grey with steel, of a host in armour, Mag. 5; hjölt hvít f. silfri, a hilt white with silver = richly silvered, Eb. 226.
    X. as adverb or ellipt.,
    1. ahead, in front, = á undan, Lat. prae, opp. to eptir; þá var eigi hins verra eptir ván, er slíkt fór fyrir, as this came first, preceded, Nj. 34; at einhverr mundi fara heim fyrir, that some one would go home first (to spy), Eg. 580; Egill fór f., E. went in before, id.; at vér ríðim þegar f. í nótt, 283.
    β. first; hann stefndi f. málinu, en hann mælti eptir, one pronounced the words first, but the other repeated after him, Nj. 35; mun ek þar eptir göra sem þér gerit f., I shall do to you according as you do first, 90:—temp., sjau nóttum f., seven nights before, Grág. ii. 217.
    2. to the fore, at hand, present; þar var fyrir fjöldi boðsmanna, a host of guests was already to the fore, i. e. before the bride and bridegroom came, Nj. 11; úvíst er at vita hvar úvinir sitja á fleti fyrir, Hm. 1; skal þá lögmaðr þar f. vera, he shall be there present, Js. 3; heima í túni fyrir, Fær. 50; þar vóru fyrir Hildiríðar-synir, Eg. 98; var honum allt kunnigt fyrir, he knew all about the localities, 583; þeim ómögum, sem f. eru, who are there already, i. e. in his charge, Grág. i. 286: of things, föng þau er f. vóru, stores that were to the fore, at hand, Eg. 134.
    3. fore, opp. to ‘back,’ of clothes; slæður settar f. allt gullknöppum, Eg. 516; bak ok fyrir, back and front, = bak ok brjóst, Mar.
    XI. in the phrase, e-m verðr e-t fyrir, a thing is before one, i. e. one takes that and that step, acts so and so in an emergency; nú verðr öðrum þeirra þat f., at hann kveðr, now if the other part alleges, that …, Grág. i. 362; Kolbeini varð ekki f., K. had no resource, i. e. lost his head, Sturl. iii. 285:—the phrase, e-t mælisk vel (ílla) fyrir, a thing is well ( ill) reported of; víg Gunnars spurðisk ok mæltisk ílla fyrir um allar sveitir, Nj. 117, Sturl. ii. 151; mun þat vel f. mælask, people will like it well, Nj. 29, Þórð. 55 new Ed.; ílla mun þat f. mælask at ganga á sættir við frændr sína, Ld. 238; ok er lokit var, mæltisk kvæðit vel f., the people praised the poem, Fms. vii. 113.
    XII. in special senses, either as prep. or adv. (vide A. V. above); segja leið f. skipi, to pilot a ship, Eg. 359; segja f. skipi, to say a prayer for a new ship or for any ship going to sea, Bs. i. 774, Fms. x. 480; mæla f. e-u, to dictate, Grág. ii. 266; mæla f. minni, to bring out a toast, vide minni; mæla f. sætt, i. 90; skipa, koma e-u f., to arrange, put right; ætla f. e-u, to make allowance for; trúa e-m f. e-u, to entrust one with; það fer mikið f. e-u (impers.), it is of great compass, bulky; hafa f. e-u, to have trouble with a thing; leita f. sér, to enquire; biðjask f., to say one’s prayers, vide biðja; mæla fyrir, segja f., etc., to order, Nj. 103, Js. 3: of a spell or solemn speaking, hann mælti svá f., at …, Landn. 34; spyrjask f., to enquire, Hkr. ii. 333; búask f., to prepare, make arrangement, Landn. 35, Sks. 551; skipask f., to draw up, Nj. 197; leggjask f., to lie down in despair, Bs. i. 194; spá fyrir, to ‘spae’ before, foretell; þeir menn er spá f. úorðna hluti, Fms. i. 96; segja f., to foretell, 76, Bb. 332; Njáll hefir ok sagt f. um æfi hans, Nj. 102; vita e-t f., to ‘wit’ beforehand, know the future, 98; sjá e-t f., to foresee, 162; ef þat er ætlat f., fore-ordained, id.
    WITH ACC., mostly with the notion of movement.
    A. LOCAL:
    I. before, in front of; fyrir dyrrin, Nj. 198; láta síga brýnn f. brár, Hkv. Hjörv. 19; halda f. augu sér, to hold (one’s hands) before one’s eyes, Nj. 132; leggja sverði fyrir brjóst e-m, to thrust a sword into his breast, 162, Fs. 39.
    2. before one, before a court; stefna e-m f. dómstól, Fms. xi. 444; ganga, koma f. e-n, to go, come before one, Fms. i. 15, Eg. 426, Nj. 6, 129, passim; fyrir augu e-s, before one’s eyes, Stj. 611.
    3. before, so as to shield; hann kom skildinum f. sik, he put the shield before him, Nj. 97, 115; halda skildi f. e-n, a duelling term, since the seconder had to hold one’s shield, Ísl. ii. 257.
    4. joined to adverbs such as fram, aptr, út, inn, ofan, niðr, austr, vestr, suðr, norðr, all denoting direction; fram f., forward; aptr f., backward, etc.; hann reiddi öxina fram f. sik, a stroke forward with the axe, Fms. vii. 91; hann hljóp eigi skemra aptr en fram fyrir sik, Nj. 29; þótti honum hann skjóta brandinum austr til fjallanna f. sik, 195; komask út f. dyrr, to go outside the door, Eg. 206:—draga ofan f. brekku, to drag over the hill, Ld. 220; hrinda f. mel ofan, to thrust one over the gravel bank, Eg. 748; hlaupa f. björg, to leap over a precipice, Eb. 62, Landn. 36; elta e-n f. björg, Grág. ii. 34; hlaupa (kasta) f. borð, to leap ( throw) overboard, Fms. i. 178, Hkr. iii. 391, Ld. 226; síga ( to be hauled) niðr f. borgar-vegg, 656 C. 13, Fms. ix. 3; hlaupa niðr f. stafn, Eg. 142; niðr f. skaflinn, Dropl. 25; fyrir brekku, Orkn. 450, Glúm. 395 (in a verse).
    II. in one’s way, crossing one’s way; þeir stefndu f. þá, Fms. ix. 475; ríða á leið f. þá, to ride in their way, so as to meet them, Boll. 348; hlaupa ofan f. þá, Nj. 153; vóru allt komin f. hann bréf, letters were come before him, in his way, Fms. vii. 207; þeir felldu brota f. hann, viz. they felled trees before him, so as to stop him, viii. 60, ix. 357; leggja bann f. skip, to lay an embargo on a ship, Ld. 166.
    III. round, off a point; fyrir nesit, Nj. 44; út f. Holm, out past the Holm, Fms. vii. 356: esp. as a naut. term, off a point on the shore, sigla f. England, Norðyrnbraland, Þrasnes, Spán, to sail by the coast of, stand off England, Northumberland, … Spain, Orkn. 338, 340, 342, 354; fyrir Yrjar, Fms. vii. (in a verse); fyrir Siggju, Aumar, Lista, Edda 91 (in a verse); er hann kom f. Elfina, when be came off the Gotha, Eg. 80; leggja land f. skut, to lay the land clear of the stern, i. e. to pass it, Edda l. c.; göra frið f. land sitt, to pacify the land from one end to another, Ld. 28; fyrir uppsprettu árinnar, to come to ( round) the sources of the river, Fms. iii. 183; fyrir garðs-enda, Grág. ii. 263; girða f. nes, to make a wall across the ness, block it up, cp. Lat. praesepire, praemunire, etc., Grág. ii. 263; so also binda f. op, poka, Lat. praeligare, praestringere; hlaða f. gat, holu, to stop a hole, opening; greri f. stúfinn, the stump (of the arm or leg) was healed, closed, Nj. 275; skjóta slagbrandi f. dyrr, to shoot a bolt before the door, to bar it, Dropl. 29; láta loku (lás) f. hurð, to lock a door, Gísl. 28; setja innsigli f. bréf, to set a seal to a letter, Dipl. i. 3: ellipt., setr hón þar lás fyrir, Ld. 42, Bs. i. 512.
    2. along, all along; f. endilanga Danmörk, f. endilangan Noreg, all along Denmark, Norway, from one end to the other, Fms. iv. 319, xi. 91, Grett. 97:—öx álnar f. munn, an axe with an ell-long edge, Ld. 276; draga ör f. ödd, to draw the arrow past the point, an archer’s term, Fms. ii. 321.
    IV. with verbs, fyrir ván komit, one is come past hope, all hope is gone, Sturl. i. 44, Hrafn. 13, Fms. ii. 131; taka f. munn e-m, to stop one’s mouth; taka f. háls, kverkar, e-m, to seize one by the throat, etc.; taka mál f. munn e-m, ‘verba alicujus praeripere,’ to take the word out of one’s mouth, xi. 12; taka f. hendr e-m, to seize one’s hands, stop one in doing a thing, Eb. 124; mod., taka fram f. hendrnar á e-m.
    B. TEMP.: fyrir dag, before day, Eg. 80; f. miðjan dag, Ld. 14; f. sól, before sunrise, 268; f. sólar-lag, before sunset; f. miðjan aptan, Nj. 192; f. náttmál, 197; f. óttu, Sighvat; f. þinglausnir, Ölk. 37; f. Jól, Nj. 269; f. fardaga, Grág. ii. 341; viku f. sumar, 244; f. mitt sumar, Nj. 138; litlu f. vetr, Eg. 159; f. vetrnætr, Grág. ii. 217; f. e-s minni, before one’s memory, Íb. 16.
    C. METAPH.:
    I. above, before; hann hafdi mest fyrir aðra konunga hraustleikinn, Fms. x. 372.
    II. for, on behalf of; vil ek bjóða at fara f. þik, I will go for thee, in thy stead, Nj. 77; ganga í skuld f. e-n, Grág. i. 283; Egill drakk … ok svá f. Ölvi, Eg. 210; kaupa e-t f. e-n, Nj. 157; gjalda gjöld f. e-n, Grág. i. 173; verja, sækja, sakir f. e-n, Eg. 504; hvárr f. sik, each for oneself, Dipl. v. 26; sættisk á öll mál f. Björn, Nj. 266; tók sættir f. Björn, Eg. 168; svara f. e-t, Fms. xi. 444; hafa til varnir f. sik, láta lýrit, lög-vörn koma f.; færa vörn f. sik, etc.; verja, sækja sakir f. sik, and many similar law phrases, Grág. passim; biðja konu f. e-n, to woo a lady for another, Fms. x. 44; fyrir mik, on my behalf, for my part, Gs. 16; lögvörn f. mál, a lawful defence for a case, Nj. 111; hafa til varnar f. sök, to defend a case, Grág. i. 61; halda skiladómi f. e-t, Dipl. iv. 8; festa lög f. e-t, vide festa.
    III. in a distributive sense; penning f. mann, a penny per man, K. Þ. K. 88; fyrir nef hvert, per nose = per head, Lv. 89, Fms. i. 153, Ó. H. 141; hve f. marga menn, for how many men, Grág. i. 296; fyrir hverja stiku, for each yard, 497.
    IV. for, for the benefit of; brjóta brauð f. hungraða, Hom. 75; þeir skáru f. þá melinn, they cut the straw for them (the horses), Nj. 265; leggja kostnað f. e-n, to defray one’s costs, Grág. i. 341.
    V. for, instead of; hann setti sik f. Guð, Edda (pref.); hafa e-n f. Guð (Lat. pro Deo), Stj. 73, Barl. 131; geta, fá, kveðja mann f. sik, to get a man as one’s delegate or substitute, Grág. i. 48 passim; þeir höfðu vargstakka f. brynjur, Fs. 17; manna-höfuð vóru f. kljána, Nj. 275; gagl f. gás ok grís f. gamalt svín, Ó. H. 86; rif stór f. hlunna, Háv. 48; buðkr er f. húslker er hafðr, Vm. 171; auga f. auga, tönn f. tönn, Exod. xxi. 24; skell f. skillinga, Þkv. 32.
    VI. because of, for; vilja Gunnar dauðan fyrir höggit, Nj. 92, Fms. v. 162; eigi f. sakleysi, not without ground, i. 302; fyrir hvat (why, for what) stefndi Gunnarr þeim til úhelgi? Nj. 101; ok urðu f. þat sekir, Landn. 323; hafa ámæli f. e-t, Nj. 65, passim.
    2. in a good sense, for one’s sake, for one; fyrir þín orð, for thy words, intercession, Ísl. ii. 217; vil ek göra f. þín orð, Ld. 158, Nj. 88; fyrir sína vinsæld, by his popularity, Fms. i. 259: the phrase, fyrir e-s sök, for one’s sake, vide sök: in swearing, a Latinism, fyrir trú mína, by my faith! (so in Old Engl. ‘fore God), Karl. 241; fyrir þitt líf, Stj. 514; ek særi þik f. alla krapta Krists ok manndóm þinn, Nj. 176. VII. for, at, denoting value, price; fyrir þrjár merkr, for three marks, Eg. 714; er sik leysti út f. þrjú hundruð marka, Fms. ix. 421; ganga f. hundrað, to pass or go for a hundred, D. I. i. 316:—also of the thing bought, þú skalt reiða f. hana þrjár merkr, thou shall pay for her three marks, Ld. 30; fyrir þik skulu koma mannhefndir, Nj. 57; bætr f. víg, Ísl. ii. 274; bætr f. mann, Eg. 259, passim; fyrir áverka Þorgeirs kom legorðs-sökin, Nj. 101:—so in the phrase, fyrir hvern mun, by all means, at any cost; fyrir öngan mun, by no means, Fms. i. 9, 157, Gþl. 531:—hafði hverr þeirra mann f. sik, eða tvá …, each slew a man or more for himself, i. e. they sold their lives dearly, Ó. H. 217.
    2. ellipt., í staðinn f., instead of, Grág. i. 61; hér vil ek bjóða f. góð boð, Nj. 77; taka umbun f., Fms. vii. 161; svara slíku f. sem …, Boll. 350; þér skulut öngu f. týna nema lífinu, you shall lose nothing less than your head, Nj. 7.
    VIII. by means of, by, through; fyrir þat sama orð, Stj.; fyrir sína náttúru, Fms. v. 162; fyrir messu-serkinn, iii. 168; fyrir þinn krapt ok frelsis-hönd, Pass. 19. 12; svikin f. orminn, by the serpent, Al. 63,—this use of fyrir seems to be a Latinism, but is very freq. in eccl. writings, esp. after the Reformation, N. T., Pass., Vídal.; fyrir munn Davíðs, through the mouth of David, etc.:—in good old historical writings such instances are few; þeir hlutuðu f. kast ( by dice), Sturl. ii. 159.
    IX. in spite of, against; fyrir vilja sinn, N. G. L. i. 151; fyrir vitorð eðr vilja e-s, against one’s will or knowledge, Grág. ii. 348; kvángask (giptask) f. ráð e-s, i. 177, 178, Þiðr. 190; nú fara menn f. bann ( in spite of an embargo) landa á milli, Gþl. 517; hann gaf henni líf f. framkvæmd farar, i. e. although she had not fulfilled her journey ( her vow), Fms. v. 223; fyrir várt lof, vi. 220; fyrir allt þat, in spite of all that, Grett. 80 new Ed.; fyrir ráð fram, heedlessly; fyrir lög fram, vide fram.
    X. denoting capacity, in the same sense as ‘at,’ C. II, p. 27, col. 1; scarcely found in old writers (who use ‘at’), but freq. in mod. usage, thus, eigi e-n f. vin, to have one for a friend, in old writers ‘at vin;’ hafa e-n f. fífl, fól, to make sport of one.
    2. in old writers some phrases come near to this, e. g. vita f. vist, to know for certain, Dipl. i. 3; vita f. full sannindi, id., ii. 16; hafa f. satt, to take for sooth, believe, Nj. 135; koma f. eitt, to come ( turn) all to one, Lv. 11, Nj. 91, Fms. i. 208; koma f. ekki, to come to naught, be of no avail, Ísl. ii. 215; fyrir hitt mun ganga, it will turn the other way, Nj. 93; fyrir hann er einskis örvænt orðs né verks, from him everything may be expected, Ísl. ii. 326; hafa e-s víti f. varnað, to have another’s faults for warning, Sól. 19.
    XI. joined with adverbs ending in -an, fyrir austan, vestan, sunnan, norðan, útan, innan, framan, handan, ofan, neðan, either with a following acc. denoting. direction, thus, fyrir austan, sunnan … fjall, east, south of the fell, i. e. on the eastern, southern side; fyrir neðan brú, below the bridge; fyrir útan fjall = Lat. ultra; fyrir innan fjall = Lat. infra; fyrir handan á, beyond the river; fyrir innan garð, inside the yard; fyrir ofan garð, above, beyond the yard, etc.; vide these adverbs:—used adverb., fyrir sunnan, in the south; fyrir vestan, in the west; fyrir norðan, in the north; fyrir austan, in the east,—current phrases in Icel. to mark the quarters of the country, cp. the ditty in Esp. Árb. year 1530; but not freq. in old writers, who simply say, norðr, suðr …, cp. Kristni S. ch. 1: absol. and adverb., fyrir ofan, uppermost; fyrir handan, on the other side:—fyrir útan e-t, except, save, Anal. 98, Vkv. 8; fyrir fram, vide fram.
    ☞ For- and fyrir- as prefixes, vide pp. 163–167 and below:
    I. fore-, for-, meaning before, above, in the widest sense, local, temp., and metaph. furthering or the like, for-dyri, for-nes, for-ellri, for-beini, etc.
    β. before, down, for-brekkis, -bergis, -streymis, -vindis, -viðris, etc.
    2. in an intens. sense = before others, very, but not freq.; for-dyld, -góðr, -hagr, -hraustr, -kostuligr, -kuðr, -lítill, -ljótr, -prís, -ríkr, -snjallr.
    II. (cp. fyrir, acc., C. IX), in a neg. or priv. sense; a few words occur even in the earliest poems, laws, and writers, e. g. for-að, -átta, -dæða, -nám, -næmi, -sending, -sköp, -verk, -veðja, -viða, -vitni, -ynja, -yrtir; those words at least seem to be original and vernacular: at a later time more words of the same kind crept in:
    1. as early as writers of the 13th and 14th centuries, e. g. for-boð, -bænir, -djarfa, -dæma (fyrir-dæma), -taka (fyrir-taka), -þóttr; fyrir-bjóða, -fara, -göra, -koma, -kunna, -líta, -muna, -mæla, -vega, -verða.
    2. introduced in some words at the time of the Reformation through Luther’s Bible and German hymns, and still later in many more through Danish, e. g. for-brjóta, -drífa, -láta, -líkast, -merkja, -nema, -sorga, -sóma, -standa, -svara, -þénusta, and several others; many of these, however, are not truly naturalised, being chiefly used in eccl. writings:—it is curious that if the pronoun be placed after the verb (which is the vernacular use in Icel.) the sense is in many cases reversed; thus, fyrir-koma, to destroy, but koma e-u fyrir can only mean to arrange; so also fyrir-mæla, to curse, and mæla fyrir, to speak for; for-bænir, but biðja fyrir e-m, etc.; in the latter case the sense is good and positive, in the former bad and negative; this seems to prove clearly that these compds are due to foreign influence.

    Íslensk-ensk orðabók > FYRIR

  • 22 block

    блок имя существительное:
    глыба (lump, block, clump, cob, clod, mammock)
    шкив (pulley, sheave, block, gin)
    брусок (bar, block, rail, stick, brick, cake)
    бревно (log, beam, timber, block, stock, baulk)
    глагол:
    засоряться (clog, block, foul)
    заграждать (obstruct, block, barrier, secure, barrier in, barrier off)

    Англо-русский синонимический словарь > block

  • 23 blocks

    блоки имя существительное:
    глыба (lump, block, clump, cob, clod, mammock)
    шкив (pulley, sheave, block, gin)
    брусок (bar, block, rail, stick, brick, cake)
    бревно (log, beam, timber, block, stock, baulk)
    глагол:
    засоряться (clog, block, foul)
    заграждать (obstruct, block, barrier, secure, barrier in, barrier off)

    Англо-русский синонимический словарь > blocks

  • 24 deposit

    1. отложение, осадок || осаждаться 2. залежь; месторождение 3. pl. наносы
    to deposit the sediments образовывать пласты, наслаивать
    deposit of moisture запасы влаги
    deposits of snow наносы снега
    abyssal deposits абиссальные [глубоководные] отложения
    actinosiphonate deposits актиносифонатные отложения (у наутилоидей)
    aggradational deposits намывные отложения
    allochthonous deposits аллохтонные отложения
    alluvial deposits аллювиальные отложения
    alternating deposits переслаивающиеся [чередующиеся] отложения
    annulosiphonate deposits аннулосифонатные отложения (у наутилоидей)
    aqueoglacial deposits водно-ледниковые [флювиогляциальные] отложения
    aqueous deposits водные отложения
    autochthonous deposits автохтонные отложения
    backswamp deposits отложения пойменных болот
    bank deposits отложения отмелей, отложения местных поднятий (в отличие от более обширных пластообразных отложений шельфа)
    bathyal deposits батиальные отложения
    beach deposits отложения пляжей, пляжевые отложения
    bedded deposits слоистые отложения
    bedded ore deposits слоистые рудосодержащие отложения
    bedding-plane deposits слоистые отложения
    biochemical deposits биохимические отложения (результат жизнедеятельности организмов)
    biogenic deposits биогенные отложения
    biomechanical deposits биомеханические отложения
    blanket deposit-s покровные отложения
    boreal transgression deposits отложения бореальной трансгрессии
    brea deposits отложения кира
    by-stream deposits отложения берегового вала реки
    cameral deposits Ceph. камерные отложения
    carbonate deposits карбонатные отложения
    cave deposits пещерные отложения
    cement deposits золотоносные кембрийские конгломераты
    chambered deposits отложения в камерах, отложения в трещинах
    channel deposits 1. русловые отложения, русловые осадки 2. рукавообразные залежи
    channel-fill deposits русловые отложения
    channel-lag deposits отложения потока
    chimney deposits отложения трубообразной формы
    coal deposits залежи угля; угольные месторождения
    coarse deposits грубообломочные отложения
    coastal deposits береговые отложения
    coastal nonmarine deposits береговые неморские отложения (выше уровня прилива)
    colluvial deposits коллювий, коллювиальные отложения
    commercial deposit месторождение, пригодное для разработки
    complex deposit полиметаллическое месторождение
    concealed deposits погребённые отложения
    condensed deposits уплотнённые отложения, уплотнённые осадки
    contact deposit контактовая залежь
    continental deposits континентальные отложения
    covering deposits покровные отложения
    crevice deposits отложения, заполняющие трещину
    cumulose deposits кумулятивные отложения (почвенный материал, состоящий в основном из частично разрушенного растительного вещества, накопившегося in situ, напр. торф)
    debris deposits отложения любого несвязанного обломочного материала
    deep-sea deposits глубоководные морские отложения
    deep-water deposits глубоководные отложения
    deformed deposits деформированные [нарушенные] отложения
    delta(ic) deposits дельтовые отложения
    descensional deposits унаследованные осадки (образовавшиеся в результате скопления продуктов разрушения других пород)
    detrital deposits обломочные отложения
    disk-like deposit дискообразная залежь
    dislocated deposits нарушенные отложения
    disseminated deposits рассеянные вкрапленники (каких-л. минералов или руд во вмещающих отложениях, осадках, породах)
    drift deposits отложения ледникового происхождения
    dumped deposits отвальные отложения
    dust deposits отложения атмосферной пыли
    enclosed deposit замкнутая залежь (заключённая в породе, пласте)
    eolian deposits эоловые отложения
    epigenetic deposits эпигенетические отложения
    episeptal deposits эписептальные отложения (у наутилоидей)
    epithermal deposits эпитермальные отложения
    estuarine deposits эстуариевые отложения
    exposed deposits отложения, выходящие на дневную поверхность, обнажающиеся отложения
    extraglacial deposits экстрагляциальные [внеледниковые] отложения
    faulted deposits смятые в складки отложения
    ferruginous deposits железистые отложения
    filling deposits отложения выполнения отрицательных форм рельефа
    flanking deposits окаймляющие отложения
    flood deposits паводковые отложения
    flood-plain deposits пойменные отложения
    fluvioglacial deposits флювиогляциальные отложения
    fog deposits отложения [осадки] тумана (смесь переносимых ветром снежинок и замёрзших капель тумана)
    fumarolic deposits фумарольные отложения
    glacial deposits гляциальные [ледниковые] отложения
    glacial lake deposits отложения ледниковых озёр
    glacial-marine deposits морские ледниковые [гляциомарные] отложения
    growing avalanche deposits отложения пепловых потоков
    grain-flow deposits зернисто-потоковые отложения
    halogenic deposits галогенные отложения
    hanging deposits отложения крутых склонов
    harbor т-s озёрная россыпь
    hemipelagic deposits гемипелагические отложения
    heteromesical deposits гетеромезические отложения
    heteropical deposits гетеропические отложения
    heterotaxial deposits гетеротаксиальные отложения
    high coal deposit угольный пласт большой мощности
    homotaxial deposits гомотаксиальные отложения
    huangho deposits отложения типа хуанхэ (аллювиальные отложения прибрежных равнин)
    hydrothermal deposits гидротермальные отложения
    hypogene deposits гипогенные отложения
    hyposeptal deposits гипосептальные отложения (у наутилоидей)
    ice-laid deposits моренные отложения
    impregnation deposits вкрапленные отложения (осадки, содержащие включения каких-л. минералов)
    internal mechanical deposits внутренние механические отложения (кальцита во вторичных полостях)
    interstitial deposits интерстициальные отложения, отложения, заполняющие поры в породах
    iron deposits залежи железных руд
    irregular coarse deposits разнозернистые отложения
    isopical deposits изопические отложения
    lacustrine deposits озёрные отложения
    lag deposits остаточные отложения
    lagoonal deposits лагунные отложения
    lake deposits озёрные отложения
    late-glacial deposits позднеледниковые отложения
    lenticular deposits линзообразные отложения
    limestone deposits известняковые отложения
    littoral deposits литоральные [прибрежные] отложения
    lode deposits 1. отложения, имеющие жильную форму залегания 2. жильное месторождение
    low-coal deposits отложения с тонкими пластами угля
    magmatic deposits магматические отложения
    manto deposits плащеобразные отложения
    marine deposits морские отложения
    massive deposits массивные отложения
    meltwater deposits отложения талых вод
    metalliferous [metal-rich] deposits металлоносные отложения
    minable deposit промышленное месторождение
    mineral deposit месторождение полезных ископаемых
    mural deposits муральные отложения (известковые отложения на боковых стенках камер наутилоидей)
    near-shore deposits прибрежные отложения
    neritic deposits неритовые отложения
    niveo-eolian deposits отложения, представляющие собой смесь принесённых ветром песчаных частиц и минеральной пыли со снегом и льдом в условиях полярной аккумуляции
    nodular deposits желвакообразные отложения
    obstruction deposits преграждённые отложения (накопившиеся у какой-л. преграды)
    offshore deposits прибрежные отложения
    oil deposits 1. нефтеносные отложения 2. нефтяные залежи; нефтяные месторождения
    open-space deposits отложения в пустотах породы
    ore deposits отложения руды; рудосодержащие отложения
    organic deposits органогенные отложения
    overbank deposits пойменные отложения
    overlying deposits вышележащие [покрывающие] отложения
    oxide-silicate deposits оксидно-силикатные отложения
    paralic deposits паралические отложения
    peat deposits торфяные отложения, отложения торфяных болот
    pelagic deposits пелагические отложения
    peneplain deposits отложения пенепленов
    petroleum deposits нефтеносные отложения
    piedmont deposits отложения предгорий
    pipelike deposit трубообразное залегание отложений
    placer deposits россыпные отложения, отложения россыпей
    podiform deposit линзообразное залегание отложений
    point-bar deposits отложения кос
    polygenetic ore deposit полигенное рудное месторождение
    primary deposit 1. первичное залегание отложений 2. коренное месторождение
    prodelta deposits придонные отложения части дельты, располагающейся за пределами собственно дельты
    proglacial deposits прогляциальные [предледниковые] отложения
    pyroclastic deposits пирокластические отложения
    replacement deposits 1. отложения, возникшие в процессе замещения 2. метасоматические месторождения
    residual deposits элювиальные [остаточные] отложения
    rhythmic-bedded deposits ритмично-слоистые отложения
    roll-type deposits отложения, имеющие текстуру окатышей
    saline deposits соляные отложения
    sandy deposits песчаные отложения
    sapropel deposits сапропелевые отложения
    sedimentary deposits 1. осадочные отложения 2. осадочные месторождения
    shallow-water deposits мелководные отложения
    sheet deposit пластовая залежь; пластовое месторождение
    sheet-flood deposits отложения, образовавшиеся в результате плоскостного смыва
    sheet-like deposits пластообразные отложения
    sheet ore deposit пластовая рудная залежь
    shelf-edge deposits отложения внешней краевой зоны шельфа
    shell deposits ракушечные отложения, ракушечник
    shoe-string deposit шнурковая залежь
    shore deposits отложения береговой зоны
    siliceous deposits кремнистые отложения
    silting deposits отложения заиливания
    sinter deposits натёчные отложения, натёки
    siphonal deposits Ceph. сифональные [внутрисифонные] отложения
    skarn deposits скарновые отложения
    soil deposits почвенные отложения
    solid ore deposits коренные рудные отложения
    solution deposits отложения из растворов (возникшие в процессе химического выветривания)
    spotty deposits пятнистые [линзообразные] отложения
    stratified deposits слоистые [чередующиеся] отложения
    stratified ore deposits стратифицированные рудные отложения (месторождения)
    stream-laid deposits отложения речного потока
    subalpine peat deposits отложения нагорных торфяных болот
    subsequent deposits субсеквентные осадки, субсеквентные отложения
    sulfur-free deposits бессернистые осадки, бессернистые отложения
    superficial [surface, surficial] deposits поверхностные отложения
    synchronous deposits синхронные [единовременные] отложения
    syngenetic deposits сингенетические отложения
    tabular deposit пластообразная залежь
    talus deposits делювий; отложения осыпей
    terrestrial deposits континентальные [материковые] отложения
    terrigenous deposits терригенные отложения
    torrential deposits отложения временных бурных потоков
    unconsolidated glacial deposits неотвердевшие [нелитифицированные] ледниковые осадки
    unworkable deposits негодные для разработки отложения
    upstream deposits отложения верховьев рек
    vein deposit жильное месторождение
    vertical accretion deposits пойменные отложения
    water-logged deposits отложения заболоченных полузаиленных пространств
    wind deposits эоловые отложения
    workable deposits пригодные для разработки отложения, отложения, имеющие промышленное значение
    zeolitic ore deposit цеолитовое гидротермальное месторождение
    * * *

    English-Russian dictionary of geology > deposit

  • 25 Á

    * * *
    a negative suffix to verbs, not;
    era útmakligt, at it is not unmeet that.
    * * *
    1.
    á, prep., often used elliptically, or even adverbially, [Goth. ana; Engl. on; Germ. an. In the Scandinavian idioms the liquid n is absorbed. In English the same has been supposed to happen in adverbial phrases, e. g. ‘along, away, abroad, afoot, again, agate, ahead, aloft, alone, askew, aside, astray, awry,’ etc. It is indeed true that the Ormulum in its northern dialect freq. uses o, even in common phrases, such as ‘o boke, o land, o life, o slæpe, o strande, o write, o naht, o loft,’ etc., v. the glossary; and we may compare on foot and afoot, on sleep (Engl. Vers. of Bible) and asleep; A. S. a-butan and on-butan (about); agen and ongean (again, against); on bæc, aback; on life, alive; on middan, amid. But it is more than likely that in the expressions quoted above, as well as in numberless others, as well in old as in modern English, the English a- as well as the o- of the Ormulum and the modern Scottish and north of England o- are in reality remains of this very á pronounced au or ow, which was brought by the Scandinavian settlers into the north of England. In the struggle for supremacy between the English dialects after the Conquest, the Scandinavian form á or a won the day in many cases to the exclusion of the Anglo-Saxon on. Some of these adverbs have representatives only in the Scandinavian tongues, not in Anglo-Saxon; see below, with dat. B. II, C. VII; with acc. C. I. and VI. The prep. á denotes the surface or outside; í and ór the inside; at, til, and frá, nearness measured to or from an object: á thus answers to the Gr. επί; the Lat. in includes á and i together.]
    With dat. and acc.: in the first case with the notion of remaining on a place, answering to Lat. in with abl.; in the last with the notion of motion to the place, = Lat. in with acc.
    WITH DAT.
    A. Loc.
    I. generally on, upon; á gólfi, on the floor, Nj. 2; á hendi, on the hand (of a ring), 48, 225; á palli, 50; á steini, 108; á vegg, 115; á sjá ok á landi, on sea and land. In some instances the distinction between d and i is loose and wavering, but in most cases common sense and usage decide; thus ‘á bók’ merely denotes the letters, the penmanship, ‘í’ the contents of a book; mod. usage, however, prefers ‘í,’ lesa í bók, but stafr á bók. Old writers on the other hand; á bókum Enskum, in English books, Landn. 24, but í Aldafars bók, 23 (in the book De Mensurâ Temporum, by Bede), cp. Grág. i. 76, where á is a false reading instead of at; á bréfi, the contents of a letter: of clothing or arms, mítr á höfði, sverð á hlið, mitre on head, sword on side, Fms. i. 266, viii. 404; hafa lykil á sér, on one’s person, 655 xxvii. 22; möttull á tyglum, a mantle hanging on (i. e. fastened by) laces, Fms. vii. 201: á þingi means to be present at a meeting; í þingi, to abide within a jurisdiction; á himni, á jörðu, on (Engl. in) heaven and earth, e. g. in the Lord’s Prayer, but í helviti, in hell; á Gimli, Edda (of a heavenly abode); á báti, á skipi denote crew and cargo, ‘í’ the timber or materials of which a ship is built, Eg. 385; vera í stafni á skipi, 177: á skógi, to be abroad in a wood (of a hunter, robber, deer); but to be situated (a house), at work (to fell timber), í skógi, 573, Fs. 5, Fms. iii. 122, viii. 31, xi. 1, Glúm. 330, Landn. 173; á mörkinni, Fms. i. 8, but í mörk, of a farm; á firðinum means lying in a firth, of ships or islands (on the surface of the water), þær eyjar liggja á Breiðafirði, Ld. 36; but í firði, living in a district named Firth; á landi, Nj. 98, Fms. xi. 386.
    II. á is commonly used in connection with the pr. names or countries terminating in ‘land,’ Engl. in, á Englandi, Írlandi, Skotlandi, Bretlandi, Saxlandi, Vindlandi, Vínlandi, Grænalandi, Íslandi, Hálogalandi, Rogalandi, Jótlandi, Frakklandi, Hjaltlandi, Jamtalandi, Hvítramannalandi, Norðrlöndum, etc., vide Landn. and the index to Fms. xii. In old writers í is here very rare, in modern authors more frequent; taste and the context in many instances decide. An Icelander would now say, speaking of the queen or king, ‘á Englandi,’ ruling over, but to live ‘í Englandi,’ or ‘á Englandi;’ the rule in the last case not being quite fixed.
    2. in connection with other names of countries: á Mæri, Vörs, Ögðum, Fjölum, all districts of Norway, v. Landn.; á Mýrum (in Icel.), á Finnmörk, Landn., á Fjóni (a Danish island); but í Danmörk, Svíþjóð (á Svíþjóðu is poët., Gs. 13).
    3. before Icel. farms denoting open and elevated slopes and spaces (not too high, because then ‘at’ must be used), such as ‘staðr, völlr, ból, hjalli, bakki, heimr, eyri,’ etc.; á Veggjum, Landn. 69; á Hólmlátri, id.: those ending in ‘-staðr,’ á Geirmundarstöðum, Þórisstöðum, Jarðlangsstöðum…, Landn.: ‘-völlr,’ á Möðruvöllum: á Fitjum (the farm) í Storð (the island), í Fenhring (the island) á Aski (the farm), Landn., Eg.: ‘-nes’ sometimes takes á, sometimes í (in mod. usage always ‘í’), á Nesi, Eb. 14, or í Krossnesi, 30; in the last case the notion of island, νησος, prevails: so also, ‘fjörðr,’ as, þeir börðust á Vigrafirði (of a fight o n the ice), Landn. 101, but orusta í Hafrsfirði, 122: with ‘-bær,’ á is used in the sense of a farm or estate, hón sa á e-m bæ mikit hús ok fagrt, Edda 22; ‘í bæ’ means within doors, of the buildings: with ‘Bær’ as pr. name Landn. uses ‘í,’ 71, 160, 257, 309, 332.
    4. denoting on or just above; of the sun, when the time is fixed by regarding the sun in connection with points in the horizon, a standing phrase in Icel.; sól á gjáhamri, when the sun is on the crag of the Rift, Grág. i. 26, cp. Glúm. 387; so, brú á á, a bridge on a river, Fms. viii. 179, Hrafn. 20; taka hús á e-m, to surprise one, to take the house over his head, Fms. i. 11.
    III. á is sometimes used in old writers where we should now expect an acc., esp. in the phrase, leggja sverði (or the like) á e-m, or á e-m miðjum, to stab, Eg. 216, Gísl. 106, Band. 14; þá stakk Starkaðr sprotanum á konungi, then Starkad stabbed the king with the wand, Fas. iii. 34; bíta á kampi (vör), to bite the lips, as a token of pain or emotion, Nj. 209, 68; taka á e-u, to touch a thing, lay hold of it, v. taka; fá á e-u, id. (poët.); leggja hendr á (better at) síðum, in wrestling, Fms. x. 331; koma á úvart á e-m, to come on one unawares, ix. 407 (rare).
    B. TEMP. of a particular point or period of time, at, on, in:
    I. gener. denoting during, in the course of; á nótt, degi, nætrþeli …, Bs. i. 139; or spec. adding a pron. or an adject., á næsta sumri, the next summer; á því ári, þingi, misseri, hausti, vári, sumri …, during, in that year …, Bs. i. 679, etc.; á þrem sumrum, in the course of three summers, Grág. i. 218; á þrem várum, Fms. ii. 114; á hálfs mánaðar fresti, within half a month’s delay, Nj. 99; á tvítugs, sextugs … aldri, á barns, gamals aldri, etc., at the age of …, v. aldr: á dögum e-s, in the days of, in his reign or time, Landn. 24, Hrafn. 3, Fms. ix. 229.
    II. used of a fixed recurrent period or season; á várum, sumrum, haustum, vetrum, á kveldum, every spring, summer …, in the evenings, Eg. 711, Fms. i. 23, 25, vi. 394, Landn. 292: with the numeral adverbs, cp. Lat. ter in anno, um sinn á mánuði, ári, once a month, once a year, where the Engl. a is not the article but the preposition, Grág. i. 89.
    III. of duration; á degi, during a whole day, Fms. v. 48; á sjau nóttum, Bárð. 166; á því meli, during that time, in the meantime, Grág. i. 259.
    IV. connected with the seasons (á vetri, sumri, vári, hausti), ‘á’ denotes the next preceding season, the last winter, summer, autumn, Eb. 40, 238, Ld. 206: in such instances ‘á’ denotes the past, ‘at’ the future, ‘í’ the present; thus í vetri in old writers means this winter; á vetri, last winter; at vetri, next winter, Eb. 68 (in a verse), etc.
    C. In various other relations, more or less metaphorically, on, upon, in, to, with, towards, against:
    I. denoting object, in respect of, against, almost periphrastically; dvelja á náðum e-s, under one’s protection, Fms. i. 74; hafa metnað á e-u, to be proud of, to take pride in a thing, 127.
    2. denoting a personal relation, in; bæta e-t á e-m, to make amends, i. e. to one personally; misgöra e-t á e-m, to inflict wrong on one; hafa elsku (hatr) á e-m, to bear love ( hatred) to one, Fms. ix. 242; hefna sín á e-m, to take revenge on one’s person, on anyone; rjúfa sætt á e-m, to break truce on the person of any one, to offend against his person, Nj. 103; hafa sár á sér, 101; sjá á e-m, to read on or in one’s face; sér hann á hverjum manni hvárt til þín er vel eðr illa, 106; var þat brátt auðséð á hennar högum, at …, it could soon be seen in all her doings, that …, Ld. 22.
    3. also generally to shew signs of a thing; sýna fáleika á sér, to shew marks of displeasure, Nj. 14, Fs. 14; taka vel, illa, lítt, á e-u, to take a thing well, ill, or indifferently, id.; finna á sér, to feel in oneself; fann lítt á honum, hvárt …, it could hardly be seen in his face, whether …, Eb. 42; líkindi eru á, it is likely, Ld. 172; göra kost á e-u, to give a choice, chance of it, 178; eiga vald á e-u, to have power over …, Nj. 10.
    II. denoting encumbrance, duty, liability; er fimtardómsmál á þeim, to be subject to …, Nj. 231; the phrase, hafa e-t á hendi, or vera á hendi e-m, on one’s hands, of work or duty to be done; eindagi á fé, term, pay day, Grág. i. 140; ómagi (skylda, afvinna) á fé, of a burden or encumbrance, D. I. and Grág. in several passages.
    III. with a personal pronoun, sér, mér, honum …, denoting personal appearance, temper, character, look, or the like; vera þungr, léttr … á sér, to be heavy or light, either bodily or mentally; þungr á sér, corpulent, Sturl. i. 112; kátr ok léttr á sér, of a gay and light temper, Fms. x. 152; þat bragð hafði hann á sér, he looked as if, … the expression of his face was as though …, Ld., cp. the mod. phrase, hafa á sér svip, bragð, æði, sið, of one’s manner or personal appearance, to bear oneself as, or the like; skjótr (seinn) á fæti, speedy ( slow) of foot, Nj. 258.
    IV. as a periphrasis of the possessive pronoun connected with the limbs or parts of the body. In common Icel. such phrases as my hands, eyes, head … are hardly ever used, but höfuð, eyru, hár, nef, munnr, hendr, fætr … á mér; so ‘í’ is used of the internal parts, e. g. hjarta, bein … í mér; the eyes are regarded as inside the body, augun í honum: also without the possessive pronoun, or as a periphrasis for a genitive, brjóstið á e-m, one’s breast, Nj. 95, Edda 15; súrnar í augum, it smarts in my eyes, my eyes smart, Nj. 202; kviðinn á sér, its belly, 655 xxx. 5, Fms. vi. 350; hendr á henni, her hands, Gísl. (in a verse); í vörunum á honum, on his lips, Band. 14; ristin á honum, his step, Fms. viii. 141; harðr í tungu, sharp of tongue, Hallfred (Fs. 114); kalt (heitt) á fingrum, höndum, fótum …, cold ( warm) in the fingers, hands, feet …, i. e. with cold fingers, etc.; cp. also the phrase, verða vísa (orð) á munni, of extemporising verses or speeches, freq. in the Sagas; fastr á fótum, fast by the leg, of a bondsman, Nj. 27: of the whole body, díla fundu þeir á honum, 209. The pers. pron. is used only in solemn style (poetry, hymns, the Bible), and perhaps only when influenced by foreign languages, e. g. mitt hjarta hví svo hryggist þú, as a translation of ‘warumb betrübst du dich mein Herz?’ the famous hymn by Hans Sachs; instead of the popular hjartað í mér, Sl. 43, 44: hjartað mitt is only used as a term of endearment, as by a husband to his wife, parents to their child, or the like, in a metaphorical sense; the heart proper is ‘í mér,’ not ‘mitt.’
    2. of other things, and as a periphrasis of a genitive, of a part belonging to the whole, e. g. dyrr á husi = húsdyrr, at the house-doors; turn á kirkju = kirkju turn; stafn, skutr, segl, árar … á skipi, the stem, stern, sail … of a ship, Fms. ix. 135; blöð á lauk, á tré …, leaves of a leek, of a tree …, Fas. i. 469; egg á sverði = sverðs egg; stafr á bók; kjölr á bók, and in endless other instances.
    V. denoting instrumentality, by, on, or a-, by means of; afla fjár á hólmgöngum, to make money a-duelling, by means of duels, Eg. 498; á verkum sínum, to subsist on one’s own work, Njarð. 366: as a law term, sekjast á e-ju, to be convicted upon …, Grág. i. 123; sekst maðr þar á sínu eigini ( a man is guilty in re sua), ef hann tekr af þeim manni er heimild ( possessio) hefir til, ii. 191; falla á verkum sínum, to be killed flagranti delicto, v. above; fella e-n á bragði, by a sleight in wrestling; komast undan á flótta, to escape by flight, Eg. 11; á hlaupi, by one’s feet, by speed, Hkr. ii. 168; lifa á e-u, to feed on; bergja á e-u, to taste of a thing; svala sér á e-u, to quench the thirst on.
    VI. with subst. numerals; á þriðja tigi manna, up to thirty, i. e. from about twenty to thirty, Ld. 194; á öðru hundraði skipa, from one to two hundred sail strong, Fms. x. 126; á níunda tigi, between eighty and ninety years of age, Eg. 764, v. above: used as prep., á hendi, on one’s hand, i. e. bound to do it, v. hönd.
    VII. in more or less adverbial phrases it may often be translated in Engl. by a participle and a- prefixed; á lopti, aloft; á floti, afloat; á lífi, alive; á verðgangi, a-begging; á brautu, away; á baki, a-back, behind, past; á milli, a-tween; á laun, alone, secretly; á launungu, id.; á móti, against; á enda, at an end, gone; á huldu, hidden; fara á hæli, to go a-heel, i. e. backwards, Fms. vii. 70;—but in many cases these phrases are transl. by the Engl. partic. with a, which is then perh. a mere prefix, not a prep., á flugi, a-flying in the air, Nj. 79; vera á gangi, a-going; á ferli, to be about; á leiki, a-playing, Fms. i. 78; á sundi, a-swimming, ii. 27; á verði, a-watching, x. 201; á hrakningi, a-wandering; á reiki, a-wavering; á skjálfi, a-shivering; á-hleri, a-listening; á tali, a-talking, Ísl. ii. 200; á hlaupi, a-running, Hkr. ii. 268; á verki, a-working; á veiðum, a-hunting; á fiski, a-fishing; á beit, grazing: and as a law term it even means in flagranti, N. G. L. i. 348.
    VIII. used absolutely without a case in reference to the air or the weather, where ‘á’ is almost redundant; þoka var á mikil, a thick fog came on, Nj. 267; niðamyrkr var á, pitch darkness came on, Eg. 210; allhvast á norðan, a very strong breeze from the north, Fms. ix. 20; þá var á norðrænt, a north wind came on, 42, Ld. 56; hvaðan sem á er, from whatever point the wind is; var á hríð veðrs, a snow storm came on, Nj. 282; görði á regn, rain came on, Fms. vi. 394, xi. 35, Ld. 156.
    WITH ACC.
    A. Loc.
    I. denoting simple direction towards, esp. connected with verbs of motion, going, or the like; hann gékk á bergsnös, Eg. 389; á hamar, Fas. ii. 517.
    2. in phrases denoting direction; liggja á útborða, lying on the outside of the ship, Eg. 354; á annat borð skipinu, Fms. vii. 260; á bæði borð, on both sides of the ship, Nj. 124, Ld. 56; á tvær hliðar, on both sides, Fms. v. 73. Ísl. ii. 159; á hlið, sidewards; út á hlið, Nj. 262, Edda 44; á aðra hönd henni, Nj. 50, Ld. 46; höggva á tvær hendr, to hew or strike right and left, Ísl. ii. 368, Fas. i. 384, Fms. viii. 363, x. 383.
    3. upp á, upon; hann tók augu Þjaza ok kastaði upp á himin, Edda 47: with verbs denoting to look, see, horfa, sjá, líta, etc.; hann rak skygnur á land, he cast glances towards the land, Ld. 154.
    II. denoting direction with or without the idea of arriving:
    1. with verbs denoting to aim at; of a blow or thrust, stefna á fótinn, Nj. 84; spjótið stefnir á hann miðjan, 205: of the wind, gékk veðrit á vestr, the wind veered to west, Fms. ix. 28; sigla á haf, to stand out to sea, Hkr. i. 146, Fms. i. 39: with ‘út’ added, Eg. 390, Fms. x. 349.
    2. conveying the notion of arriving, or the intervening space being traversed; spjótið kom á miðjan skjöldinn, Eg. 379, Nj. 96, 97; langt upp á land, far up inland, Hkr. i. 146: to reach, taka ofan á belti, of the long locks of a woman, to reach down to the belt, Nj. 2; ofan á bringu, 48; á þa ofan, 91.
    III. without reference to the space traversed, connected with verbs denoting to go, turn, come, ride, sail, throw, or the like, motion of every kind; hann kastar honum á völlinn, he flings him down, Nj. 91; hlaupa á skip sitt, to leap on board his ship, 43; á hest, to mount quickly, Edda 75; á lend hestinum, Nj. 91; hann gengr á sáðland sitt, he walks on to his fields, 82: on, upon, komast á fætr, to get upon one’s legs, 92; ganga á land, to go a-shore, Fms. i. 40; ganga á þing, vii. 242, Grág. (often); á skóg, á merkr ok skóga, into a wood, Fb. i. 134, 257, Fms. xi. 118, Eg. 577, Nj. 130; fara á Finnmörk, to go travelling in Finmark, Fms. i. 8; koma, fara á bæ, to arrive at the farm-house; koma á veginn, Eg. 578; stíga á bát, skip, to go on board, 158; hann gékk upp á borg, he went up to the burg (castle), 717; en er þeir komu á loptriðið, 236; hrinda skipum á vatn, to float the ships down into the water, Fms. i. 58; reka austr á haf, to drift eastwards on the sea, x. 145; ríða ofan á, to ride down or over, Nj. 82.
    IV. in some cases the acc. is used where the dat. would be used, esp. with verbs denoting to see or hear, in such phrases as, þeir sá boða mikinn inn á fjörðinn, they saw great breakers away up in the bight of the firth, the acc. being due perhaps to a motion or direction of the eye or ear towards the object, Nj. 124; sá þeir fólkit á land, they saw the people in the direction of land, Fas. ii. 517: in phrases denoting to be placed, to sit, to be seated, the seat or bench is freq. in the acc. where the dat. would now be used; konungr var þar á land upp, the king was then up the country, the spectator or narrator is conceived as looking from the shore or sea-side, Nj. 46; sitja á miðjan bekk, to be seated on the middle bench, 50; skyldi konungs sæti vera á þann bekk … annat öndvegi var á hinn úæðra pall; hann setti konungs hásæti á miðjan þverpall, Fms. vi. 439, 440, cp. Fagrsk. l. c., Sturl. iii. 182; eru víða fjallbygðir upp á mörkina, in the mark or forest, Eg. 58; var þar mörk mikil á land upp, 229; mannsafnaðr er á land upp (viewed from the sea), Ld. 76; stóll var settr á mótið, Fas. i. 58; beiða fars á skip, to beg a passage, Grág. i. 90.
    V. denoting parts of the body; bíta e-n á barka, to bite one in the throat, Ísl. ii. 447; skera á háls, to cut the throat of any one, Nj. 156; brjóta e-n á háls, to break any one’s neck; brjóta e-n á bak, to break any one’s back, Fms. vii. 119; kalinn á kné, frozen to the knees with cold, Hm. 3.
    VI. denoting round; láta reipi á háls hesti, round his horse’s neck, 623. 33; leggja söðul á hest, Nj. 83; and ellipt., leggja á, to saddle; breiða feld á hofuð sér, to wrap a cloak over his head, 164; reyta á sik mosa, to gather moss to cover oneself with, 267; spenna hring á hönd, á fingr, Eg. 300.
    VII. denoting a burden; stela mat á tvá hesta, hey á fimtán hesta, i. e. a two, a fifteen horse load, Nj. 74: metaph., kjósa feigð á menn, to choose death upon them, i. e. doom them to death, Edda 22.
    B. TEMP.
    I. of a period of time, at, to; á morgun, to-morrow (í morgun now means the past morning, the morning of to-day), Ísl. ii. 333.
    II. if connected with the word day, ‘á’ is now used before a fixed or marked day, a day of the week, a feast day, or the like; á Laugardag, á Sunnudag …, on Saturday, Sunday, the Old Engl. a-Sunday, a-Monday, etc.; á Jóladaginn, Páskadaginn, on Yule and Easter-day; but in old writers more often used ellipt. Sunnudaginn, Jóladaginn …, by dropping the prep. ‘á,’ Fms. viii. 397, Grág. i. 18.
    III. connected with ‘dagr’ with the definite article suffixed, ‘á’ denotes a fixed, recurring period or season, in; á daginn, during the day-time, every day in turn, Grett. 91 A.
    IV. connected with ‘evening, morning, the seasons,’ with the article; á kveldit, every evening, Ld. 14; á sumarit, every summer, Vd. 128, where the new Ed. Fs. 51 reads sumrum; á haust, every autumn, Eg. 741 (perh. a misprint instead of á haustin or á haustum); á vetrinn, in the winter time, 710; á várit, every spring, Gþl. 347; the sing., however, is very rare in such cases, the old as well as mod. usage prefers the plur.; á nætrnar, by night, Nj. 210; á várin, Eg. 710; á sumrin, haustin, á morgnana, in the morning (á morgin, sing., means to-morrow); á kveldin, in the evening, only ‘dagr’ is used in sing., v. above (á daginn, not á dagana); but elliptically and by dropping the article, Icelanders say, kveld og morgna, nótt og dag, vetr sumar vor og haust, in the same sense as those above mentioned.
    V. denoting duration, the article is dropped in the negative phrase, aldri á sinn dag, never during one’s life; aldri á mína daga, never in my life, Bjarn. 8, where a possess. pron. is put between noun and prep., but this phrase is very rare. Such phrases as, á þann dag, that day, and á þenna dag, Stj. 12, 655 xxx. 2. 20, are unclassical.
    VI. á dag without article can only be used in a distributive sense, e. g. tvisvar á dag, twice a-day; this use is at present freq. in Icel., yet instances from old writers are not on record.
    VII. denoting a movement onward in time, such as, liðið á nótt, dag, kveld, morgun, sumar, vetr, vár, haust (or nóttina, daginn …), jól, páska, föstu, or the like, far on in the night, day …, Edda 33; er á leið vetrinn, when the winter was well on, as the winter wore on, Nj. 126; cp. áliðinn: also in the phrase, hniginn á inn efra aldr, well stricken in years, Ld. 68.
    C. Metaph. and in various relations:
    I. somewhat metaphorically, denoting an act only (not the place); fara á fund, á vit e-s, to call for one, Eg. 140; koma á ræðu við e-n, to come to a parley with, to speak, 173; ganga á tal, Nj. 103; skora á hólm, to challenge to a duel on an island; koma á grið, to enter into a service, to be domiciled, Grág. i. 151; fara á veiðar, to go a-hunting, Fms. i. 8.
    β. generally denoting on, upon, in, to; bjóða vöxtu á féit, to offer interest on the money, Grág. i. 198; ganga á berhögg, to come to blows, v. berhögg; fá á e-n, to make an impression upon one, Nj. 79; ganga á vápn e-s, to throw oneself on an enemy’s weapon, meet him face to face, Rd. 310; ganga á lagið, to press on up the spear-shaft after it has passed through one so as to get near one’s foe, i. e. to avail oneself of the last chance; bera fé á e-n, to bribe, Nj. 62; bera öl á e-n, to make drunk, Fas. i. 13; snúinn á e-t, inclined to, Fms. x. 142; sammælast á e-t, to agree upon, Nj. 86; sættast, verða sáttr á e-t, in the same sense, to come to an agreement, settlement, or atonement, 78, Edda 15, Eb. 288, Ld. 50, Fms. i. 279; ganga á mála, to serve for pay as a soldier, Nj. 121; ganga á vald e-s, to put oneself in his power, 267; ganga á sætt, to break an agreement; vega á veittar trygðir, to break truce, Grág. ii. 169.
    II. denoting in regard to, in respect to:
    1. of colour, complexion, the hue of the hair, or the like; hvítr, jarpr, dökkr … á hár, having white, brown, or dark … hair, Ísl. ii. 190, Nj. 39; svartr á brún ok brá, dark of brow and eyebrow; dökkr á hörund, id., etc.
    2. denoting skill, dexterity; hagr á tré, a good carpenter; hagr á járn, málm, smíðar …, an expert worker in iron, metals …, Eg. 4; fimr á boga, good at the bow: also used of mastership in science or arts, meistari á hörpuslátt, a master in striking the harp, Fas. iii. 220; fræðimaðr á kvæði, knowing many poems by heart, Fms. vi. 391; fræðimaðr á landnámssögur ok forna fræði, a learned scholar in histories and antiquities (of Are Frode), Ísl. ii. 189; mikill á íþrótt, skilful in an art, Edda (pref.) 148; but dat. in the phrase, kunna (vel) á skíðum, to be a cunning skater, Fms. i. 9, vii. 120.
    3. denoting dimensions; á hæð, lengd, breidd, dýpt …, in the heighth, length, breadth, depth …, Eg. 277; á hvern veg, on each side, Edda 41 (square miles); á annan veg, on the one side, Grág. i. 89.
    β. the phrase, á sik, in regard to oneself, vel (illa) á sik kominn, of a fine ( ugly) appearance, Ld. 100, Fas. iii. 74.
    III. denoting instrumentality; bjargast á sínar hendr, to live on the work of one’s own hands, (á sínar spýtur is a mod. phrase in the same sense); (vega) á skálir, pundara, to weigh in scales, Grág. ii. 370; at hann hefði tvá pundara, ok hefði á hinn meira keypt en á hinn minna selt, of a man using two scales, a big one for buying and a little one for selling, Sturl. i. 91; á sinn kostnað, at one’s own expense; nefna e-n á nafn, by name, Grág. i. 17, etc. The Icel. also say, spinna á rokk, snældu, to spin on or with a rock or distaff; mala á kvern, to grind in a ‘querne,’ where Edda 73 uses dat.; esp. of musical instruments, syngja, leika á hljóðfæri, hörpu, gígju …; in the old usage, leika hörpu …, Stj. 458.
    IV. denoting the manner or way of doing:
    1. á þessa lund, in this wise, Grág. ii. 22; á marga vega, á alla, ymsa vega, in many, all, respects, Fms. i. 114; á sitt hóf, in its turn, respectively, Ld. 136, where the context shews that the expression answers to the Lat. mutatis mutandis; á Þýðersku, after German fashion, Sks. 288.
    2. esp. of language; mæla, rita á e-a tungu, to speak, write in a tongue; á Írsku, in Irish, Ld. 76; Norrænu, in Norse, Eb. 330, Vm. 35; a Danska tungu, in Danish, i. e. Scandinavian, Norse, or Icelandic, Grág. i. 18; á Vára tungu, i. e. in Icelandic, 181; rita á Norræna tungu, to write in Norse, Hkr. (pref.), Bs. i. 59:—at present, dat. is sometimes used.
    3. in some phrases the acc. is used instead of the dat.; hann sýndi á sik mikit gaman, Fms. x. 329; hann lét ekki á sik finna, he shewed no sign of motion, Nj. 111; skaltú önga fáleika á þik gera (Cod. Kalf.), 14.
    V. used in a distributive sense; skal mörk kaupa gæzlu á kú, eðr oxa fim vetra gamlan, a mark for every cow, Grág. i. 147; alin á hvert hross, 442; á mann, per man (now freq.): cp. also á dag above, lit. B.
    VI. connected with nouns,
    1. prepositional; á hendr (with dat.), against; á hæla, at heel, close behind; á bak, at back, i. e. past, after; á vit (with gen.), towards.
    2. adverbially; á braut, away, abroad; á víxl, in turns; á mis, amiss; á víð ok dreif, a-wide and a-drift, i. e. dispersedly.
    3. used almost redundantly before the following prep.; á eptir, after, behind; á undan, in front of; á meðal, á milli, among; á mót, against; á við, about, alike; á frá (cp. Swed. ifrån), from (rare); á fyrir = fyrir, Haustl. 1; á hjá, beside (rare); á fram, a-head, forwards; á samt, together; ávalt = of allt, always: following a prep., upp á, upon; niðr á, down upon; ofan á, eptir á, post eventum, (temp.) á eptir is loc., id., etc.
    VII. connected with many transitive verbs, answering to the Lat. ad- or in-, in composition, in many cases periphrastically for an objective case. The prep. generally follows after the verb, instead of being prefixed to it as in Lat., and answers to the Engl. on, to; heita kalla, hrópa á, to call on; heyra, hlusta, hlyða á, to hearken to, listen to; hyggja, hugsa á, to think on; minna á, to remind; sjá, líta, horfa, stara, mæna, glápa, koma auga … á, to look on; girnast á, to wish for; trúa á, to believe on; skora á, to call on any one to come out, challenge; kæra á, to accuse; heilsa á, to greet; herja, ganga, ríða, hlaupa, ráða … á, to fall on, attack, cp. ágangr, áreið, áhlaup; ljúga á, to tell lies of, to slander; telja á, to carp at; ausa, tala, hella, kasta, verpa … á, to pour, throw on; ríða, bera, dreifa á, to sprinkle on; vanta, skorta á, to fall short of; ala á, to plead, beg; leggja á, to throw a spell on, lay a saddle on; hætta á, to venture on; gizka á, to guess at; kveða á, to fix on, etc.: in a reciprocal sense, haldast á, of mutual strife; sendast á, to exchange presents; skrifast á, to correspond (mod.); kallast á, to shout mutually; standast á, to coincide, so as to be just opposite one another, etc.
    2.
    f. [Lat. aqua; Goth. ahva; Hel. aha; A. S. eâ; O. H. G. aha, owa; cp. Germ. ach and aue; Fr. eau, eaux; Engl. Ax-, Ex-, etc., in names of places; Swed.-Dan. å; the Scandinavians absorb the hu, so that only a single vowel or diphthong remains of the whole word]:—a river. The old form in nom. dat. acc. sing. is , v. the introduction to A, page 1, Bs. i. 333 sq., where ́n, ́ (acc.), and ́na; so also Greg. 677; the old fragm. of Grág. ii. 222, 223, new Ed. In the Kb. of the Edda the old form occurs twice, viz. page 75, ́na (acc.), (but two lines below, ána), í ́nni (dat.) The old form also repeatedly occurs in the Kb. and Sb. of the Grág., e. g. ii. 266, 267: gen. sing. ár; nom. pl. ár, gen. á contracted, dat. ám, obsolete form ́m; Edda 43, Eg. 80, 99, 133, 185: proverbs, at ósi skal á stemma, answering to the Lat. principiis obsta, Edda 60; hér kemr á til sæfar, here the river runs into the sea, metaph. = this is the very end, seems to have been a favourite ending of old poems; it is recorded in the Húsdrápa and the Norðsetadrápa, v. Edda 96, Skálda 198; cp. the common saying, oil vötn renna til sævar, ‘all waters run into the sea.’ Rivers with glacier water are in Icel. called Hvítá, White river, or Jökulsá: Hitá, Hot river, from a hot spring, opp. to Kaldá, v. Landn.: others take a name from the fish in them, as Laxá, Lax or Salmon river (freq.); Örriða á, etc.: a tributary river is þverá, etc.: ár in the Njála often means the great rivers Ölfusá and Þjórsá in the south of Iceland. Áin helga, a river in Sweden, Hkr. ii: á is also suffixed to the names of foreign rivers, Tempsá = Thames; Dóná, Danube (Germ. Don-au), (mod.), etc. Vide Edda (Gl.) 116, 117, containing the names of over a hundred North-English and Scottish rivers.
    COMPDS: áráll, árbakki, árbrot, ardjúp, árfarvegr, árfors, árgljúfr, árhlutr, ármegin, árminni, ármót, áróss, árreki, árstraumr, árströnd, árvað, árvegr, árvöxtr.

    Íslensk-ensk orðabók > Á

  • 26 keep

    1. [ki:p] n разг.
    1. прокорм, питание, содержание

    he earns /is worth/ his keep - он отрабатывает свою зарплату, он себя оправдывает

    2. запас кормов для скота, фураж

    this grass will make some useful keep for the winter - эту траву можно использовать зимой в качестве корма

    3. редк. упитанность

    to be in good [poor] keep - быть хорошо [плохо] упитанным

    4. pl
    1) право оставить себе выигранное ( при игре в шарики)
    2) игра на интерес
    5. ист. центральная, хорошо укреплённая часть или башня средневекового замка; крепость
    6. тех. контрбукса
    7. pl горн. кулаки для посадки клети

    for keeps - навсегда; насовсем; окончательно

    it is yours /you can have it/ for keeps - можете считать это своим, дарю это вам

    to play for keeps - а) играть наверняка; б) идти на мокрое дело

    2. [ki:p] v (kept)
    I
    1. держать, иметь, хранить

    to keep smth. in one's pockets [in the bookcase] - держать что-л. в карманах [в книжном шкафу]

    to keep money in the savings-bank - хранить /держать/ деньги в сбербанке

    to keep smb. in prison /in custody/ - держать кого-л. в тюрьме /под стражей/

    keep the chain on the door! - не снимай цепочку с двери!

    to keep smth. about oneself - держать /иметь/ что-л. при себе

    to keep smth. in one's possession - владеть чем-л.

    2. не выбрасывать, беречь; оставлять

    to keep old clothes [books, things] - хранить /не выбрасывать/ старую одежду [-ые книги, вещи]

    to keep smth. for great occasions - приберегать что-л. для торжественных случаев

    I can make money but I cannot keep it - я могу зарабатывать деньги, но не умею беречь их

    3. не возвращать, оставлять себе

    to keep the book for a month [as long as you like] - держать книгу месяц [сколько угодно]

    what I have won fairly I intend to keep - то, что я честно добыл, я не собираюсь отдавать

    to keep smth. that does not belong to one - присваивать себе чужое

    keep the change - сдачу оставьте себе, сдачи не нужно

    keep your remarks to yourself - ≅ воздержитесь от замечаний; ваши замечания оставьте при себе

    4. 1) держать, содержать

    to keep poultry [bees, dogs] - держать домашнюю птицу [пчёл, собак]

    to keep a shop [a bar] - иметь /держать/ лавку [бар]

    2) иметь (кого-л.) в услужении

    to keep a valet [a cook] - держать камердинера [повара]

    5. 1) содержать, обеспечивать

    to keep an old mother [children, a family] - содержать старуху-мать [детей, семью]

    to have a family [parents] to keep - иметь на иждивении семью [родителей]

    at his age he ought to be able to keep himself - в его возрасте пора бы самому зарабатывать (себе) на жизнь

    she earns enough to keep herself in clothes - она зарабатывает достаточно для того, чтобы одеваться

    2) иметь на содержании

    to keep a mistress - содержать любовницу; иметь содержанку

    6. иметь в продаже, в ассортименте

    to keep eggs [butter] - иметь в продаже яйца [масло], торговать яйцами [маслом]

    to keep a stock of smth. - а) иметь запас чего-л.; б) иметь какой-л. товар в продаже

    we do not keep postcards - у нас не бывает почтовых открыток, мы не продаём открыток

    7. 1) задерживать, не отпускать

    to keep smb. long [for two hours] - держать /продержать/ кого-л. долго [два часа]

    to keep smb. for dinner - оставить кого-л. на обед

    don't let me keep you - не хочу вас задерживать, вы свободны, я вас больше не задерживаю

    to keep the children in after school - оставить детей в школе после уроков

    2) удерживать, не выпускать

    to keep smb. at home - держать кого-л. дома, не позволять выходить из дому

    8. охранять, защищать; удерживать

    to keep a bridge [a road, a fortress] - удерживать /защищать/ мост [дорогу, крепость]

    God keep you! - да хранит вас господь!

    9. 1) сохраняться, не портиться

    eggs [apples, chocolates] will keep - яйца [яблоки, шоколадные конфеты] не испортятся /полежат/

    meat does not keep long in hot weather - при жаркой погоде мясо не может долго лежать

    2) хранить, сохранять, не давать портиться

    milk sours when kept too long - если молоко долго стоит, оно прокисает

    3) сохранять новизну, не устаревать

    this news will keep - с этим сообщением можно повременить /подождать, не торопиться/ (оно не устареет)

    my revenge will keep - отомстить я ещё успею, месть за мной

    it will keep! - успеется!

    II А
    1. оставаться (в каком-л. месте)

    to keep at home /indoors, with in doors/ - сидеть дома

    to keep one's room [one's house] - не выходить из комнаты [из дому]

    where do you keep? - разг. где вы обретаетесь?, где вы проживаете?

    2. двигаться (в каком-л. направлении)

    keep to the right [to the left]! - держитесь правой [левой] стороны!

    to keep to the wind - мор. идти /вести судно/ по ветру

    keep out of the way! - не путайся под ногами!, не мешай!

    to keep the path - идти по намеченному пути, не сбиваться с пути

    to keep close to the door [to the shore] - держаться поближе к двери [к берегу]

    keep her so! - мор. так держать!

    3. (to) придерживаться (темы, инструкции и т. п.)

    to keep to the subject - придерживаться темы, не отклоняться от темы

    to keep to a strict diet - придерживаться строгой диеты, ограничивать себя в еде

    4. выполнять, соблюдать, не нарушать (закон и т. п.); придерживаться ( правил)

    to keep the law [the rules, the commandments] - соблюдать /не нарушать/ закон [правила, заповеди]

    to keep within the law - держаться в рамках закона, не нарушать закон

    to keep a treaty - выполнять /соблюдать/ договор

    5. придерживаться (обычая, привычки)

    to keep early /good/ [bad /late/] hours - рано [поздно] начинать и кончать работу или вставать и ложиться спать

    schoolboys should keep good hours - школьники должны рано ложиться спать и рано вставать

    6. 1) сдерживать ( обещание); держать ( слово)

    to keep one's word [promise, oath] - сдержать слово [обещание, клятву]

    to keep faith (with smb.) - сохранять верность (кому-л.)

    to keep an appointment - прийти в назначенное время или место; прийти на (деловое) свидание

    to keep a date - разг. прийти на свидание

    2) соблюдать, хранить ( тайну)
    7. соблюдать, отмечать ( памятные даты)

    to keep one's birthday - отмечать /справлять/ свой день рождения

    to keep a fast - соблюдать пост, поститься

    8. помнить, хранить ( в памяти)

    to keep smth. in memory /in mind/ - хранить что-л. в памяти, помнить о чём-л.

    9. вести (записи, счета)

    to keep a diary [accounts, books] - вести дневник [счета, бухгалтерию]

    to keep a register [a record] - вести журнал [протокол]

    to keep the official record and score of the game - спорт. вести протокол игры

    to keep score - спорт. вести счёт

    10. 1) удерживать ( прежнее положение)

    to keep one's /the/ saddle - удержаться в седле

    to keep one's seat - не вставать (со стула), продолжать сидеть

    to keep one's feet - удержаться на ногах, устоять, не упасть

    to keep one's balance - удерживать /сохранять/ равновесие [см. тж. 2)]

    keep where you are! - ни с места!; не двигайтесь!

    to keep one's head up - а) держать голову высоко; б) не вешать головы, не падать духом

    2) сохранять ( прежнее состояние)

    to keep one's figure - сохранить стройность, не располнеть

    to keep one's looks - сохранить прежнюю красоту, не подурнеть

    to keep contact - воен. а) поддерживать соприкосновение ( с противником); б) поддерживать контакт /связь/

    to keep one's temper - сдерживаться, не выходить из себя

    to keep (in) one's feelings - сдерживать свои чувства, не давать волю чувствам

    to keep one's balance - сдерживаться, владеть собой, не выходить из себя [см. тж. 1)]

    11. содержать (дом, хозяйство)

    to keep open house - жить на широкую ногу, отличаться /славиться/ широким гостеприимством

    to keep a good [a bad] table - иметь хороший [плохой] стол, хорошо /вкусно/ [плохо /невкусно/] кормить

    well kept room - опрятная комната; комната, которую тщательно убирают

    badly kept garden - заброшенный /запущенный/ сад

    badly kept road - дорога, которую не ремонтируют

    12. амер. функционировать ( об учебных заведениях)

    schools keep today - сегодня школы работают, сегодня в школах идут занятия

    the skiing school will keep through the winter - горнолыжная школа будет работать всю зиму

    13. поддерживать ( компанию); водить ( дружбу)

    to keep good [bad] company - быть в хорошей [плохой] компании, дружить с хорошими [плохими] людьми

    to keep (oneself) to oneself - держаться особняком, сторониться людей

    to keep company with smb. - прост. гулять с кем-л.

    14. спорт. владеть (мячом; футбол)
    15. посещать (церковь, лекции)
    II Б
    1. to keep smb., smth. doing smth. заставлять кого-л., что-л. продолжать действовать

    to keep smb. moving [working, repeating] - заставлять кого-л. всё время двигаться [работать, повторять]

    people do not like to be kept waiting - люди не любят, когда их заставляют ждать

    2. to keep smb. at smth. заставлять кого-л. продолжать делать что-л.

    he kept us at work [thrashing] the whole day - он заставил нас работать [молотить] целый день

    3. to keep smb. to smth. заставлять кого-л. выполнить что-л.

    to keep smb. to his promise [word] - заставить кого-л. выполнить данное обещание [сдержать слово]

    4. to keep from smth. /from doing smth./ удерживаться, воздерживаться от чего-л.

    to keep from laughing [smiling] - удержаться от смеха [от улыбки]

    I tried to keep from looking at myself in the mirror - я старался не смотреть на себя в зеркало

    I couldn't keep from smiling - я не мог не улыбнуться, я не мог сдержать улыбку

    5. to keep smb. from smth. /from doing smth./ мешать, препятствовать кому-л. делать что-л.

    to keep smb. from his work - мешать кому-л. работать, отвлекать кого-л. от работы

    we must keep them from knowing our plans - мы должны сделать так, чтобы они не узнали о наших планах

    keep the child from hurting himself - смотри, чтобы ребёнок не ушибся

    6. to keep out of smth.
    1) не вмешиваться во что-л., оставаться в стороне от чего-л.

    to keep out of smb.'s quarrel - не вмешиваться в чью-л. ссору

    to keep out of smb.'s way - стараться не попадаться кому-л. на глаза; держаться подальше от кого-л.

    2) не подвергать себя чему-л., избегать чего-л.

    to keep out of danger - не подвергать себя опасности, избегать опасности

    to keep out of mischief - не проказничать, не шалить, не бедокурить; вести себя хорошо

    7. to keep smb. out of smth.
    1) не пускать кого-л. куда-л.

    to keep smb. out of the room - не пускать кого-л. в комнату

    2) не подвергать кого-л. чему-л., оберегать кого-л. от чего-л.

    to keep smb. out of danger - уберечь кого-л. от опасности

    3) лишать кого-л. чего-л.

    to keep the landlord out of his rent - не уплатить хозяину деньги за квартиру

    8. to keep smth. away from smb., smth. не давать кому-л. что-л.; не допускать, не подпускать кого-л. к чему-л.

    to keep the flies away from smb.'s face - отгонять мух с чьего-л. лица

    keep the matches away from the children! - прячьте спички от детей!

    to keep the puck away (from the opponent) - спорт. закрыть шайбу (от противника)

    9. to keep smth. ( back) from smb. скрывать, утаивать что-л. от кого-л.

    to keep back the news [the truth] from smb. - скрывать новости [правду] от кого-л.

    you are keeping something from me - вы что-то от меня скрываете, вы что-то не договариваете

    he kept nothing from me - он ничего от меня не утаил, он рассказал мне всё без утайки

    10. to keep smth. to oneself не делиться чем-л.; (у)молчать о чём-л.

    I kept my impressions to myself - я никому не рассказал о своих впечатлениях

    you may keep your remarks to yourself - можете оставить свои замечания при себе

    11. to keep at smb. with smth. приставать к кому-л. с чем-л.; надоедать кому-л. чем-л.

    they kept at him with appeals for payment [for money] - они мучили его беспрестанными просьбами об уплате [о деньгах]

    12. to keep smb., smth. in some state держать кого-л., что-л. в каком-л. состоянии

    to keep smb. awake - не давать кому-л. спать

    to keep oneself clean [tidy] - быть /ходить всегда/ чистым [опрятным]

    to keep smth. clean [tidy] - (со)держать что-л. в чистоте [в порядке]

    to keep smth. intact - хранить что-л. в неприкосновенности

    to keep smb. quiet - не давать кому-л. шуметь, протестовать, двигаться и т. п.

    to keep smb. covered - воен. держать кого-л. на прицеле

    to keep smth. in readiness - держать что-л. в готовности

    to keep smb. (a) prisoner - держать кого-л. в плену /в тюрьме, в заключении/

    13. to keep smth. going поддержать нормальную деятельность, бесперебойную работу чего-л.
    14. to keep smb. going
    1) поддерживать жизнь в ком-л.
    2) поддерживать кого-л. материально, помогать кому-л. деньгами
    III А
    1. в сочетании с последующим причастием настоящего времени означает продолжение действия, выраженного причастием:

    to keep reading [writing, working] - продолжать читать [писать, работать]

    to keep asking [coming and leaving, moving] - всё время задавать вопросы [приходить и уходить, двигаться]

    to keep thinking about smth. - непрерывно /непрестанно/ думать о чём-л., не переставать думать о чём-л.

    2. как глагол-связка в составном именном сказуемом пребывать, оставаться в каком-л. состоянии

    to keep awake - не спать, бодрствовать

    to keep cheerful - быть неизменно бодрым /весёлым/

    to keep cool - а) оставаться холодным, не теплеть; б) сохранять хладнокровие, не волноваться

    to keep quiet - а) молчать; б) оставаться спокойным или неподвижным; не шевелиться

    to keep silent - молчать, хранить молчание

    to keep still - а) не шуметь; б) не двигаться, не шевелиться

    to keep aloof - держаться особняком /в стороне/

    the weather keeps fine - погода не портится, стоит хорошая погода

    to keep fit - быть в форме, быть в хорошем физическом состоянии

    to keep together - держаться вместе; не разлучаться

    to keep well /in good health/ - чувствовать себя хорошо; не болеть

    to keep time - а) отбивать такт, выдерживать ритм; б) идти верно ( о часах; тж. to keep good time)

    to keep pace - спорт. держать скорость шага, бежать в темпе

    to keep on ice - амер. ≅ откладывать в долгий ящик

    to keep one's hand /eye/ in - тренироваться, практиковаться (в чём-л.)

    to keep one's hair /shirt, wool/ on - не выходить из себя, не волноваться

    keep your shirt on! - не кипятись!

    to keep smb. on tap - воен. проф. держать кого-л. в состоянии готовности

    keep at it! - а) не сдавайся!, продолжай!; б) держись!

    to keep watch, to keep one's head above water, to keep the wolf from the door и др. см. в статьях соответствующих слов

    НБАРС > keep

  • 27 off

    1. n положение «выключено»

    to be set at off — находиться в положении «выключено»

    be badly off — быть бедным; быть в плохом положении

    be well off — быть зажиточным; быть в хорошем положении

    off state — выключенное состояние; состояние "выключено"

    2. n свободное время

    to be off duty — быть свободным, не дежурить

    the off hours — свободные часы; свободное время

    3. n спорт. часть поля, находящаяся слева от боулера
    4. n разг. начало, старт

    to get off the mark — стартовать, взять старт

    5. a более удалённый, дальний
    6. a находящийся с правой стороны, справа
    7. a мор. обращённый к морю

    on or off — вкл. или выкл.

    bargain off — сбыть с рук, избавиться

    on fff off switch — переключатель "вкл. - выкл."

    8. a спорт. расположенный слева от боулера
    9. a второстепенный, менее важный, незначительный

    off street — переулок; улочка

    10. a свободный, незанятый

    day off, off day — свободный день; нерабочий день

    off the ration — ненормируемый, свободно продаваемый

    11. a неудачный, неблагоприятный
    12. a не совсем здоровый

    tapering off — сходящий на нет; исчезновение

    13. a несвежий
    14. a низкосортный, низкого качества; ниже стандарта
    15. a ошибочный, неправильный

    off the mark — неточно; ошибочно, неправильно, неверно

    16. v разг. прекращать

    pass off — исчезать; прекращаться; уменьшаться

    17. v разг. идти на попятный

    sign off — радио, подавать знак окончания передачи

    18. v разг. амер. сл. убить, укокошить; «ликвидировать», «убрать»

    bump off — убить, убрать

    blip off — убить, прикончить, укокошить

    19. v разг. мор. редк. удаляться от берега, уходить в открытое море

    cast off the high bar — отмах назад в вис из упора на в.ж.

    20. int внимание!; остановись!

    shrug off — не обращать внимания; сбрасывать со счетов

    21. int прочь!; долой!

    keep your hands off! — руки прочь!; руками не трогать!

    to speed off — поспешно удалиться; поспешить прочь

    belt off — поспешить уйти прочь; улизнуть, смыться

    hats off! — шапки долой!; снять шапки!

    Синонимический ряд:
    1. down (adj.) down; dull; slack; slow; sluggish; soft
    2. remote (adj.) negligent; negligible; outside; remote; slender; slight; slim; small
    3. wrong (adj.) erroneous; fallacious; false; inaccurate; incorrect; mistaken; unsound; untrue; wrong
    4. away (other) away; back; far-off; out
    5. away from (other) away from; disappearing; farther away; into the distance; over; removing; sheering off; vanishing
    6. crazy (other) crazy; insane; odd; peculiar; queer
    7. distant (other) afar; ahead; behind; beside; distant; far; remote; removed; up front
    8. mistaken (other) confused; erring; in error; mistaken; wrong
    9. not on duty (other) gone; not on duty; on vacation; unemployed

    English-Russian base dictionary > off

См. также в других словарях:

  • Ice cream sandwich — For the 4.0 release of the Android operating system, see List of Android operating system versions#4.x Ice Cream Sandwich. An ice cream sandwich. An ice cream sandwich is a frozen confection composed of a layer of ice cream, usually… …   Wikipedia

  • Jersey Shore — This article is about the region. For the MTV reality show, see Jersey Shore (TV series). For other uses, see Jersey Shore (disambiguation). Wildwood, New Jersey at night, 2008. The Jersey Shore is a term used to refer to both the Atlantic coast… …   Wikipedia

  • Strongholds of A Song of Ice and Fire — Much of the action in George R.R. Martin s epic fantasy series A Song of Ice and Fire takes place in and around various strongholds of note on the continent of Westeros. The strongholds of Westeros can be broken into three general categories:*… …   Wikipedia

  • Anstruther Fish Bar — The Anstruther Fish Bar is an award winning fish and chip shop in Anstruther, a fishing village in the East Neuk of Fife, Scotland.The Bar is situated on Shore Street, the harbour front in Anstruther, and is particularly popular with tourists. It …   Wikipedia

  • literature — /lit euhr euh cheuhr, choor , li treuh /, n. 1. writings in which expression and form, in connection with ideas of permanent and universal interest, are characteristic or essential features, as poetry, novels, history, biography, and essays. 2.… …   Universalium

  • Anthropology and Archaeology — ▪ 2009 Introduction Anthropology       Among the key developments in 2008 in the field of physical anthropology was the discovery by a large interdisciplinary team of Spanish and American scientists in northern Spain of a partial mandible (lower… …   Universalium

  • Disasters — ▪ 2009 Introduction Aviation       January 23, Poland. A Spanish built CASA transport plane carrying members of the Polish air force home from a conference on flight safety in Warsaw crashes near the town of Miroslawiec; all 20 aboard are killed …   Universalium

  • List of Deadliest Catch episodes — This is a list of Deadliest Catch episodes with original airdate on Discovery Channel. Airdates on Discovery Channel Canada generally differ. Contents 1 Pilot 2 Season 1 3 Season 2 4 Season 3 …   Wikipedia

  • Coastal geography — is the study of the dynamic interface between the ocean and the land, incorporating both the physical geography (i.e coastal geomorphology, geology and oceanography) and the human geography (sociology and history) of the coast. It involves an… …   Wikipedia

  • United States — a republic in the N Western Hemisphere comprising 48 conterminous states, the District of Columbia, and Alaska in North America, and Hawaii in the N Pacific. 267,954,767; conterminous United States, 3,022,387 sq. mi. (7,827,982 sq. km); with… …   Universalium

  • United States Coast Guard — portal Active 4 August 1790–present …   Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»