Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

severitas

  • 1 severitas

    sĕvērĭtas, ātis, f. [1. severus], seriousness, gravity, sternness, strictness, severity, in a good and bad sense (class. and very freq.;

    syn. gravitas): tristis severitas inest in vultu,

    Ter. And. 5, 2, 16:

    severitatem in senectute probo: acerbitatem nullo modo,

    Cic. Sen. 18, 65 (opp. lepos); id. Off. 1, 37, 134:

    censorum,

    id. Rep. 4, 6, 15; cf. Val. Max. 2, 9.— Plur.:

    censorum severitates,

    Gell. 4, 20, 1:

    tristitia et in omni re severitas,

    Cic. Lael. 18, 66; cf.:

    homo ipsā tristitiā et severitate popularis,

    id. Brut. 25, 97:

    si illius comitatem et facilitatem tuae gravitati severitatique asperseris,

    id. Mur. 31, 66; so (opp. comitas) id. Brut. 40, 148; (opp. mansuetudo et misericordia) Sall. C. 54, 2; (opp hilaritas risusque) Cic. Brut. 93, 322:

    T. Torquatus cum illam severitatem in eo filio adhibuit, quem, etc.,

    id. Fin. 1, 7, 24:

    evellere se aculeum severitatis vestrae,

    id. Clu. 55, 152:

    laetissimae vir severitatis,

    Vell. 2, 127, 4:

    Catoni severitas dignitatem addiderat,

    Sall. C. 54, 2:

    commodare magnis peccatis severitatem,

    Tac. Agr. 19:

    summa severitas animadversionis,

    Cic. Fam. 9, 14, 7:

    exempli,

    id. Verr. 2, 5, 3, § 7:

    judiciorum (opp. lenitas ac misericordia),

    id. Sull. 33, 92:

    imperii,

    Caes. B. G. 7, 4; cf.: militarem disciplinam severitatemque minuere, Auct. B. Alex. 48 fin.;

    65: nimia emendationis severitas,

    Quint. 2, 4, 10:

    disciplinae,

    id. 2, 2, 4:

    orationis,

    Plin. Ep. 2, 5, 6:

    hac severitate aurium laetor,

    this severity of taste, id. ib. 3, 18, 9.—
    II.
    Transf.:

    etiam corruptissimo in genere magis tamen juvat quaedam ipsius viti severitas,

    rudeness, crudeness, Plin. 13, 3, 4, § 21.

    Lewis & Short latin dictionary > severitas

  • 2 sevēritās

        sevēritās ātis, f    [severus], seriousness, gravity, sternness, strictness, severity: Tristis in voltu, T.: severitatem in senectute probo: in omni re: severitatem res ipsa flagitat: iudiciorum: Catoni severitas dignitatem addiderat, S.: magnis peccatis severitatem commodare, Ta.: exempli: imperi, Cs.
    * * *
    strictness, severity

    Latin-English dictionary > sevēritās

  • 3 severitas

    severity, rigor, sternness, strictness.

    Latin-English dictionary of medieval > severitas

  • 4 humanitas

    hūmānĭtas, ātis, f. [humanus], human nature, humanity, in a good sense; the qualities, feelings, and inclinations of mankind.
    I.
    In gen. (for the most part only in Cic.):

    magna est vis humanitatis, multum valet communio sanguinis,

    Cic. Rosc. Am. 22, 63:

    naturas hominum vimque omnem humanitatis penitus perspicere,

    id. de Or. 1, 12, 53:

    humanitatis societas,

    id. Rep. 2, 26:

    communis humanitatis jus,

    id. Fl. 11, 24; cf.:

    communis humanitatis causa,

    id. Quint. 16, 51:

    peterem errato veniam ex humanitate communi,

    id. Sull. 23, 64:

    humanitatis prima species,

    id. Tusc. 4, 14, 32:

    at natura certe dedit, ut humanitatis non parum haberes,

    id. Rosc. Am. 16, 46:

    humanitatem tuam amoremque in tuos reditus celeritas declarabit,

    id. Att. 4, 15, 2:

    nec potuisse (te) non commoveri (viri amicissimi morte) nec fuisse id humanitatis tuae,

    id. Lael. 2, 8:

    fac, id quod est humanitatis tuae, ne quid aliud cures hoc tempore, nisi ut quam commodissime convalescas,

    which you owe to yourself as a man, id. Fam. 16, 11, 1:

    assiduitate molestiarum sensum omnem humanitatis ex animis amittimus,

    id. Rosc. Am. 53, 154 fin.; cf.:

    jam ad ista obduruimus et humanitatem omnem exuimus,

    id. Att. 13, 2, 1; id. Lig. 5, 14:

    nisi ex ejus animo exstirpatam humanitatem arbitramur,

    id. Lael. 13, 48:

    age vero, quid esse potest in otio aut jucundius aut magis proprium humanitatis quam sermo facetus ac nulla in re rudis?

    id. de Or. 1, 8, 32:

    homines quidem pereunt: ipsa humanitas, ad quam homo effingitur, permanet,

    Sen. Ep. 65.—
    B.
    Transf., concr., i. q. humanum genus, the human race, mankind (very rare;

    mostly post-class.): ista in figura hominis feritas a communi tamquam humanitatis corpore segreganda est,

    Cic. Off. 3, 6, 32:

    humanitatem hoc loco dicimus omne hominum genus,

    Hier. Ep. 147:

    timorem omnem, quo humanitas regitur, sustulerunt,

    Min. Fel. Oct. 8; App. Dogm. Plat. 1, p. 11; id. Trism. p. 288.
    II.
    In partic.
    A.
    Humane or gentle conduct towards others, humanity, philanthropy, gentleness, kindness, politeness (syn.: comitas, facilitas, mansuetudo, clementia, opp. severitas;

    very freq. and class.): quemquamne existimas Catone proavo tuo commodiorem, communiorem, moderatiorem fuisse ad omnem rationem humanitatis?... Sed si illius comitatem et facilitatem tuae gravitati severitatique asperseris, etc.,

    Cic. Mur. 31, 66; cf.:

    pro tua facilitate et humanitate,

    id. Fam. 13, 24, 2:

    difficillimam illam societatem gravitatis cum humanitate,

    id. Leg. 3, 1, 1:

    ut summa severitas summa cum humanitate jungatur,

    id. Fam. 12, 27:

    ad humanitatem atque mansuetudinem revocavit animos hominum, studiis bellandi jam immanes ac feros,

    id. Rep. 2, 14; cf. id. Sull. 33, 92; id. de Imp. Pomp. 14, 42; cf.

    also: omnia plena clementiae, mansuetudinis, humanitatis,

    id. Q. Fr. 1, 1, 8 fin.; and: pro sua clementia atque humanitate, Hirt. B. G. 8, 21, 2; Caes. B. C. 3, 20, 2:

    tantaque poena (eos) afficiamus, quantam aequitas humanitasque patitur,

    Cic. Off. 2, 5, 18:

    singularis humanitas suavissimique mores,

    id. Att. 16, 16, A, 6:

    Caesaris summa erga nos humanitas,

    id. Fam. 4, 13, 2; cf.:

    amorem erga me, humanitatem suavitatemque desidero,

    id. Att. 15, 1, A, 1:

    humanitas vetat superbum esse adversus socios,

    Sen. Ep. 88 med.:

    humanitatis praecipua pars est, honestissimum quemque complecti, etc.,

    Plin. Ep. 9, 5, 1:

    illa vero vitiosissima, quae jam humanitas vocatur, invicem qualiacumque laudandi,

    Quint. 2, 2, 10.—
    B.
    Mental cultivation befitting a man, liberal education, good breeding, elegance of manners or language, refinement (cf. on this signif. Gell. 13, 16; syn.: doctrina, litterae, eruditio;

    freq. and class.): homo non communium litterarum et politioris humanitatis expers,

    Cic. de Or. 2, 17, 72:

    esse politum propriis humanitatis artibus,

    id. Rep. 1, 17; cf.:

    humanitate politiores,

    id. de Or. 2, 37, 154:

    in omni recto studio atque humanitate versari,

    id. ib. 1, 60, 256:

    sine ulla bona arte, sine humanitate, sine ingenio, sine litteris,

    id. Verr. 2, 4, 44, § 98:

    doctrinae studium atque humanitatis,

    id. Cael. 10, 24; cf.:

    propter humanitatem atque doctrinam Anco regi familiaris,

    id. Rep. 2, 20:

    in omni genere sermonis, in omni parte humanitatis dixerim oratorem perfectum esse debere,

    id. de Or. 1, 16, 71; cf. id. ib. 1, 9, 35 (Ellendt ad loc.):

    orator inops quidam humanitatis atque inurbanus,

    id. ib. 2, 10, 40:

    ea quae multum ab humanitate discrepant, ut si quis in foro cantet,

    good manners, id. Off. 1, 40, 145:

    Socratem opinor in hac ironia dissimulantiaque longe lepore et humanitate omnibus praestisse,

    polished language, id. de Or. 2, 67, 270:

    (epistulae) humanitatis sparsae sale,

    id. Att. 1, 13, 1:

    alicujus litteras aut humanitatem adamare,

    id. Rosc. Am. 41, 121:

    litteris, et humanitate alicujus delectari,

    id. Verr. 2, 3, 4, § 8.

    Lewis & Short latin dictionary > humanitas

  • 5 rigor

    rĭgor, ōris, m. [rigeo], stiffness, inflexibility, rigidity, numbness, hardness, firmness, rigor (not freq. till after the Aug. per.; not in Cic.; cf. durities).
    I.
    Lit.:

    tandem bruma nives affert pigrumque rigorem,

    Lucr. 5, 746:

    cervicis,

    stiffness, rigidity, Plin. 28, 12, 52, § 192; 32, 8, 28, § 89; cf.:

    immobilis faciei,

    Quint. 9, 3, 101:

    vultus (in portraits),

    Plin. 35, 9, 35, § 58:

    nervorum,

    i. e. a cramp, spasm, Cels. 2, 1 and 7; so too simply rigor; and in plur., Plin. 26, 12, 81, § 130; 35, 6, 27, § 46.—
    B.
    Esp.
    1.
    A straight course or direction:

    fluminis,

    Dig. 43, 12, 1, § 5; cf.

    stillicidii,

    ib. 8, 2, 41; hence, in the agrimensores, a straight line or course (opp. flexus), Front. Expos. Form. p. 38 Goes.; Aggen. Limit. p. 46 fin.; Sicul. Fl. p. 5; Front. Colon. p. 120 al.—
    2.
    Hardness, firmness:

    auri,

    Lucr. 1, 492:

    ferri,

    Verg. G. 1, 143:

    saxorum,

    Ov. M. 1, 401 (with durities):

    lapidis,

    Plin. 36, 16, 25, § 126:

    arborum,

    Vitr. 2, 9; Plin. 16, 40, 77, § 209; Col. 4, 16, 4 al.—
    II.
    Transf., the stiffness produced by cold, for cold itself, chilliness, Lucr. 5, 640; 6, 368 (opp. calor); 307 (opp. ignis); cf.

    Alpinus,

    Ov. M. 14, 794:

    septentrionis,

    Tac. A. 2, 23:

    caeli et soli,

    Plin. 17, 24, 37, § 217:

    recentissimus aquae,

    Col. 9, 14, 7:

    torpentibus rigore nervis,

    Liv. 21, 58 fin. et saep.—
    III.
    Trop., hardness, inflexibility, stiffness, roughness, severity, rigor (cf.:

    severitas, asperitas, morositas): accentus rigore quodam minus suaves habemus,

    Quint. 12, 10, 33 (cf. rigidus, II. init.):

    te tuus iste rigor, positique sine arte capilli... decet,

    rudeness, Ov. H. 4, 77:

    nocuit antiquus rigor et nimia severitas,

    Tac. H. 1, 18 fin.:

    animi,

    id. A. 6, 50; cf. Plin. 7, 19, 18, § 79; Sen. Ira, 1, 16, 13 (opp. constantia):

    disciplinae veteris,

    Tac. H. 1, 83:

    juris,

    Dig. 49, 1, 19.

    Lewis & Short latin dictionary > rigor

  • 6 in-commodus

        in-commodus adj.    with comp. and sup, inconvenient, unsuitable, unfit, unseasonable, troublesome, disagreeable: iter, T.: non incommoda aestate statio, Cs.: valetudo: non incommodiore loco, quam, etc.: severitas morum, L.: navigare incommodumst, T.: aestimatio aratori: naves propugnatoribus, L.: in rebus eius incommodissimis: patrem incommodum esse filio, troublesome.

    Latin-English dictionary > in-commodus

  • 7 modicus

        modicus adj.    [modus], in proper measure, moderate, modest, temperate: potiones: severitas: corpus (historiae), of a tolerable size: strepitus, O.: modici munera Liberi, i. e. moderation in drink, H.: animus domi, unassuming, S.: voluptatum, in pleasures, Ta.— Middling, ordinary, mean, scanty, small: modicis regni terminis uti: ea, valde et modica et inlustria sunt, few in number: Graecis hoc modicum est, not frequent: pecunia, little: rem pateris modicam, a trifling affliction, Iu.: amici, humble, Iu.—As subst n., a little: modico contentus, Iu.
    * * *
    I
    modica, modicum ADJ
    moderate; temperate, restrained; small (Bee)
    II
    short/small time; short distance, little way; little, small amount

    Latin-English dictionary > modicus

  • 8 trīstis

        trīstis e, adj. with comp. and sup.    [2 TER-], sad, sorrowful, mournful, dejected, melancholy, gloomy, downcast, disconsolate: quaerere ex te, quid tristis esses: tristis, demissus: tristīs adfatus amicos, H.: Sequanos tristīs, capite demisso, terram intueri, Cs.: tristis erat et me maestum videbat, Cu.— Gloomy, peevish, morose, sullen, illhumored: Navita (Charon), V.: dii, H.— Stern, harsh, severe: iudex: cum tristibus severe vivere. —Of things, bringing sorrow, melancholy, saddening, unhappy, sad, dismal, gloomy: ut tuum laetissimum diem cum tristissimo meo conferam: tristia ad recordationem exempla, L.: tristissuma exta: tristissimi exsili solacium, L.: Kalendae, H.: clades, H.: morbus, V.: ius sepulcri, O.: pars subiere feretro, Triste ministerium, V.: tristique palus inamabilis undā, V.—As subst n., a sad thing, pest, bane, sorrow: Triste lupus stabulis, V.: interdum miscentur tristia laetis, O.: nune ego mitibus Mutare quaero tristia, H.—Of taste, harsh, disagreeable, bitter: suci, V.: absinthia, O.—Of smell, offensive, foul: anhelitus oris, O.— Expressing sorrow, gloomy, sad, melancholy, stern, harsh: voltus tristior: Tristis severitas inest in voltu, T.: vita tristior: sermo (opp. iocosus), H.: tua tristia iussa, V.: sententia, O.: responsum, L.
    * * *
    tristis, triste ADJ
    sad, sorrowful; gloomy

    Latin-English dictionary > trīstis

  • 9 addo

    ad-do, dĭdi, dĭtum, 3, v. a. [2. do] (addues for addideris, Paul. ex Fest. p. 27 Müll.), to put, place, lay, etc., a person or thing to another.
    I.
    In gen.
    A.
    Lit., NEVE AVROM ADDITO, let no gold be put into the grave with the dead, Fragm. of the XII. Tab. in Cic. de Leg. 2, 24: Argus, quem quondam Ioni Juno custodem addidit, Plaut. Aul. 3, 6, 20; so id. Mil. 2, 6, 69:

    adimunt diviti, addunt pauperi,

    Ter. Ph. 2, 1, 47:

    spumantia addit Frena feris,

    Verg. A. 5, 818:

    Pergamaque Iliacamque jugis hanc addidit arcem, i.e. imposuit,

    id. ib. 3, 336; Hor. Epod. 8, 10:

    flammae aquam,

    to throw upon, Tib. 2, 4, 42:

    incendia ramis,

    Sil. 7, 161:

    propiorem Martem,

    to bring nearer, id. 5, 442.— With in:

    uram in ollulas addere,

    Varr. R. R. 2, 54, 2:

    glandem in dolium,

    id. ib. 3, 15, 2:

    eas epistulas in eundem fasciculum velim addas,

    Cic. Att. 12, 53:

    adde manus in vincla meas,

    Ov. Am. 1, 7, 1; id. A. A. 2, 672, 30.— Poet.:

    cum carceribus sese effudere quadrigae, addunt in spatia, i. e. dant se,

    Verg. G. 1, 513, v. Heyne and Forb.—Hence,
    B.
    Trop., to bring to, to add to; with dat.:

    pudicitiae hujus vitium me hinc absente'st additum,

    Plaut. Am. 2, 2, 179: fletum ingenio muliebri, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 50; also absol.:

    operam addam sedulo,

    Plaut. Cist. 1, 1, 54; so id. Pers. 4, 4, 57: addere animum, or animos, to give courage, make courageous:

    mihi quidem addit animum,

    Ter. Heaut. 3, 2, 31:

    sed haec sunt in iis libris, quos tu laudando animos mihi addidisti,

    Cic. Att. 7, 2, 4; so,

    animos cum clamore,

    Ov. M. 8, 388.—So also:

    addis mihi alacritatem scribendi,

    Cic. Att. 16, 3:

    verba virtutem non addere,

    impart, bestow, Sall. C. 58:

    severitas dignitatem addiderat,

    id. ib. 57:

    audaciam,

    id. J. 94:

    formidinem,

    id. ib. 37:

    metum,

    Tac. H. 1, 62; cf. ib. 76:

    ex ingenio suo quisque demat vel addat fidem,

    id. G. 3:

    ardorem mentibus,

    Verg. A. 9, 184:

    ductoribus honores,

    id. ib. 5, 249; hence, addere alicui calcar, to give one the spur, to spur him on: anticipate atque addite calcar, Varr. ap. Non. 70, 13:

    vatibus addere calcar,

    Hor. Ep. 2, 1, 217 (cf.: admovere calcar Cic. Att. 6, 1, and adhibere calcar, id. Brut. 56).
    II.
    Esp.
    A.
    To add to by way of increase, to join or annex to, to augment, with dat. or ad (the most common signif. of this word):

    etiam fides, ei quae accessere, tibi addam dono gratiis,

    Plaut. Ep. 3, 4, 37:

    verbum adde etiam unum,

    id. Rud. 4, 3, 68; cf. Ter. And. 5, 2, 19:

    non satis habes quod tibi dieculam addo?

    id. ib. 4, 2, 27; so id. Eun. 1, 1, 33; id. Ph. 1, 1, 8:

    illud in his rebus non addunt,

    Lucr. 3, 900: quaeso ne ad malum hoc addas malum, Caec. ap. Non. 154, 15:

    addendo deducendoque videre quae reliqui summa fiat,

    Cic. Off. 1, 18, 59; so id. de Or. 2, 12 fin.; id. Fam. 15, 20; id Att. 1, 13:

    acervum efficiunt uno addito grano,

    id. Ac. 2, 16, 49:

    hunc laborem ad cotidiana opera addebant,

    Caes. B. C. 3, 49:

    multas res novas in edictum addidit,

    he made essential additions to, Nep. Cat. 2, 3:

    eaque res multum animis eorum addidit,

    Sall. J. 75, 9:

    addita est alia insuper injuria,

    Liv. 2, 2:

    novas litterarum formas addidit vulgavitque,

    Tac. A. 11, 13; cf. ib. 14 al.— Poet.:

    noctem addens operi,

    also the night to the work, Verg. A. 8, 411;

    ut quantum generi demas, virtutibus addas,

    Hor. Ep. 1, 20, 22.— With ad:

    additum ad caput legis,

    Suet. Calig. 40; so Flor. 1, 13, 17.— Poet. with inf.:

    ille viris pila et ferro circumdare pectus addiderat,

    he instructed them in addition, Sil. 8, 550: addere gradum (sc. gradui), to add step to step, i. e. to quicken one's pace:

    adde gradum, appropera,

    Plaut. Tr. 4, 3, 3; so Liv. 3, 27; 26, 9; Plin. Ep. 6, 20; cf. Doed. Syn. 4, 58: addito tempore, in course of time:

    conjugia sobrinarum diu ignorata addito tempore percrebuisse,

    Tac. A. 12, 6; so also: addita aetate, with increased age: in infantia scabunt aures;

    quod addita aetate non queunt,

    as they grow older, Plin. 11, 48, 108, § 260.—
    2.
    Mercant. t. t., to add to one's bidding, to give more: nihil addo, Poët. ap. Cic. de Or. 2, 63, 255.—
    B.
    When a new thought is added to what precedes, as an enlargement of it, it is introduced by adde, adde huc, adde quod, and the like (cf. accedo), add to this, add to this the circumstance that, or besides, moreover...:

    adde furorem animi proprium atque oblivia rerum, adde quod in nigras lethargi mergitur undas,

    Lucr. 3, 828 sq. (cf. the third verse before: advenit id quod eam de rebus saepe futuris Macerat):

    adde huc, si placet, unguentarios, saltatores totumque ludum talarium,

    Cic. Off. 1, 42, 150:

    adde hos praeterea casus, etc.,

    Hor. S. 2, 8, 71:

    adde huc populationem agrorum,

    Liv. 7, 30: adde quod pubes tibi crescit omnis, Hor. C. 2, 8, 17; id. Ep. 1, 18, 52:

    adde quod ingenuas didicisse fideliter artes Emollit mores nec sinit esse feros,

    Ov. Pont. 2, 9, 49:

    adde huc quod mercem sine fucis gestat,

    Hor. Sat. 1, 2, 83:

    adde super dictis quod non levius valeat,

    id. ib. 2, 7, 78.—So also when several are addressed, as in the speech of Scipic to his soldiers:

    adde defectionem Italiae, Siciliae, etc.,

    Liv. 26, 41, 12.—Also with the acc. and inf.:

    addebat etiam, se in legem Voconiam juratum contra eam facere non audere,

    Cic. Fin. 2, 17, 55;

    and with an anticipatory dem. pron.: Addit etiam illud, equites non optimos fuisse,

    id. Deiot. 8, 24:

    Addit haec, fortes viros sequi, etc.,

    id. Mil. 35, 96 al.: addito as abl. absol. with a subj. clause; with the addition, with this addition (post-Aug.): vocantur patres, addito consultandum super re magna et atroci, with this intimation, that they were to consult, etc., Tac. A. 2, 28:

    addito ut luna infra terram sit,

    Plin. 15, 17, 18, § 62 (cf.:

    adjuncto ut... haberentur,

    Cic. Off. 2, 12).— Hence, addĭtus, a, um, P. a. (addo I.), joined to one as a constant observer; so,
    A.
    Watching or observing in a hostile or troublesome manner: si mihi non praetor siet additus atque agitet me, Lucil. ap. Macr. Sat. 6, 4.—Hence, in gen.,
    B.
    Pursuing one incessantly, persecuting:

    nec Teucris addita Juno Usquam aberit,

    Verg. A. 6, 90 Serv. (= adfixa, incumbens, infesta).

    Lewis & Short latin dictionary > addo

  • 10 adrogantia

    arrŏgantia ( adr-), ae, f. [arrogans].
    I.
    A.. An assuming, presumption, arrogance, conceitedness (syn.:

    superbia, insolentia, fastus): cum omnis adrogantia odiosa est, tum illa ingenii atque eloquentiae multo molestissima,

    Cic. Div. in Caecil. 11 fin.:

    P. Crassus sine adrogantiā gravis esse videbatur et sine segnitiā verecundus,

    id. Brut. 81, 282: illud gnôthi seauton noli putare ad adrogantiam minuendam solum esse dictum, id. ad Q. Fr. 3, 6, 7 et saep.:

    Pallas tristi adrogantiā taedium sui moverat,

    Tac. A. 13, 2:

    adrogantiā depravatus,

    Vulg. Deut. 18, 20:

    adrogantia tua decepit te,

    ib. Jer. 49, 16.—
    B.
    The proud, lordly bearing arising from a consciousness of real or supposed superiority, pride, haughtiness (cf. arrogans):

    hujus adrogantiam pertinacia aequabat,

    Liv. 5, 8, 11:

    avaritia et adrogantia praecipua validiorum vitia,

    Tac. H. 1, 51:

    tristitiam et adrogantiam et avaritiam exuerat: nec illi, quod est rarissimum, aut facilitas auctoritatem aut severitas amorem deminuit,

    id. Agr. 9:

    cum magnitudinem et gravitatem summae fortunae retineret, invidiam et adrogantiam effugerat,

    id. A. 2, 72; id. Agr. 42:

    adrogantia ejus,

    Vulg. Isa. 16, 6; ib. Jer. 48, 29.—
    * II.
    A pertinacity in one's demands, obstinacy:

    cessurosque se potius adrogantiae Antipatri quam etc.,

    Liv. 37, 56 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > adrogantia

  • 11 arrogantia

    arrŏgantia ( adr-), ae, f. [arrogans].
    I.
    A.. An assuming, presumption, arrogance, conceitedness (syn.:

    superbia, insolentia, fastus): cum omnis adrogantia odiosa est, tum illa ingenii atque eloquentiae multo molestissima,

    Cic. Div. in Caecil. 11 fin.:

    P. Crassus sine adrogantiā gravis esse videbatur et sine segnitiā verecundus,

    id. Brut. 81, 282: illud gnôthi seauton noli putare ad adrogantiam minuendam solum esse dictum, id. ad Q. Fr. 3, 6, 7 et saep.:

    Pallas tristi adrogantiā taedium sui moverat,

    Tac. A. 13, 2:

    adrogantiā depravatus,

    Vulg. Deut. 18, 20:

    adrogantia tua decepit te,

    ib. Jer. 49, 16.—
    B.
    The proud, lordly bearing arising from a consciousness of real or supposed superiority, pride, haughtiness (cf. arrogans):

    hujus adrogantiam pertinacia aequabat,

    Liv. 5, 8, 11:

    avaritia et adrogantia praecipua validiorum vitia,

    Tac. H. 1, 51:

    tristitiam et adrogantiam et avaritiam exuerat: nec illi, quod est rarissimum, aut facilitas auctoritatem aut severitas amorem deminuit,

    id. Agr. 9:

    cum magnitudinem et gravitatem summae fortunae retineret, invidiam et adrogantiam effugerat,

    id. A. 2, 72; id. Agr. 42:

    adrogantia ejus,

    Vulg. Isa. 16, 6; ib. Jer. 48, 29.—
    * II.
    A pertinacity in one's demands, obstinacy:

    cessurosque se potius adrogantiae Antipatri quam etc.,

    Liv. 37, 56 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > arrogantia

  • 12 austeritas

    austērĭtas, ātis, f. [austerus] (perh. not before the Aug. period).
    I.
    Lit.
    A.
    Of taste, harshness, sourness (syn.:

    acerbitas, tristitia, severitas),

    Col. 11, 2, 68:

    vini,

    Plin. 14, 2, 4, § 24; 14, 6, 8, § 65:

    caepae,

    id. 19, 6, 32, § 105:

    picis,

    id. 14, 1, 3, § 17; Pall. 1, 35, 11; and in plur., id. 1, 35, 8.—
    B.
    Of colors, darkness, dinginess, Plin. 35, 10, 36, § 97; 9, 38, 62, § 134; 35, 10, 36, § 97; 35, 11, 40, § 134.—
    II.
    Trop., severity, austerity, rigor:

    magistri,

    Quint. 2, 2, 5:

    qui a te hanc austeritatem exigo,

    Plin. Ep. 2, 5, 5:

    cum austeritate imperare,

    Vulg. Ezech. 34, 4:

    ex bono esse austeritatem,

    ib. 2 Macc. 14, 30.

    Lewis & Short latin dictionary > austeritas

  • 13 benignitas

    bĕnignĭtas, ātis, f. [benignus], the quality of one benignus, an affable, kind bearing to others.
    I.
    Of feeling or external conduct, kindness, friendliness, courtesy, benevolence, benignity:

    si ad vortendum huc animum adest benignitas,

    Plaut. Merc. prol. 11:

    justitia, cui sunt adjunctae pietas, bonitas, liberalitas, benignitas, comitas, quaeque sunt generis ejusdem,

    Cic. Fin. 5, 23, 65:

    etsi me attentissimis animis summā cum benignitate auditis,

    id. Sest. 13, 31; id. Caecin. 3, 9; id. Dom. 14, 32; id. Verr. 2, 3, 83, § 191; id. Rosc. Com. 12, 33:

    benignitas animi,

    Tac. H. 2, 30; Dig. 48, 19, 11; 1, 3, 25.—
    II.
    Of deeds, kindness, liberality, bounty, favor:

    num solus ille dona dat? nunc ubi meam Benignitatem sensisti in te claudier?

    Ter. Eun. 1, 2, 84 (intellegit se et dona obtulisse, et id benigne saepe fecisse, Don.); Plaut. Truc. 1, 2, 80:

    illa quanta benignitas naturae, quod tam multa ad vescendum, tam varia, tamque jucunda gignit,

    Cic. N. D. 2, 53, 131:

    largitio, quae fit ex re familiari, fontem ipsum benignitatis exhaurit. Ita benignitate benignitas tollitur,

    id. Off. 2, 15, 52; 2, 15, 54:

    ne benignitas major esset quam facultates,

    id. ib. 1, 14, 44:

    amicorum benignitas exhausta est in eā re,

    id. Att. 4, 2, 7:

    (Volumnius) benignitatem per se gratam comitate adjuvabat,

    Liv. 9, 42, 5: satis superque me benignitas tua Ditavit, *Hor. Epod. 1, 31; August. ap. Suet. Aug. 71:

    benignitate deūm fractae hostium vires,

    Tac. H. 4, 85; id. A. 14, 6.— In plur.:

    vides, benignitates hominum ut periere,

    Plaut. Stich. 4, 2, 54.—
    B.
    Lenity, mercy:

    severitas legum cum aliquo temperamento benignitatis,

    Dig. 48, 19, 11 pr.; 1, 3, 25.

    Lewis & Short latin dictionary > benignitas

  • 14 castigatorius

    castīgātōrĭus, a, um, adj. [castigator], after the manner of reprovers or correctors, reproving, censuring (post-Aug. and very rare):

    solatium,

    Plin. Ep. 5, 16, 10:

    severitas,

    Sid. Ep. 4, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > castigatorius

  • 15 censorius

    censōrĭus, a, um, adj. [censor], of or pertaining to the censor, censorial:

    tabulae,

    the lists of the censor, Cic. Agr. 1, 2, 4:

    lex,

    a contract for leasing buildings, id. Verr. 2, 1, 55, § 143; public revenues, id. Prov. Cons. 5, 12; id. Q. Fr. 1, 1, 12, § 35 (the same:

    locatio,

    id. Verr. 2, 3, 6, § 12); sometimes, also, the order, decisions of the censor (concerning the divisions of the people, taxes, public buildings, etc.), id. Rab. Perd. 5, 15; Varr. R. R. 2, 1, 16:

    edictum (de rhetoribus Latinis),

    Suet. Rhet. 1:

    severitas,

    Cic. Clu. 46, 129; cf. id. Pis. 5, 10:

    animadversio atque auctoritas,

    id. Clu. 42, 117 and 119; cf.

    animadversio,

    id. ib. 46, 129 fin.:

    nota,

    Liv. 24, 18, 9; Quint. 5, 11, 13; 5, 13, 32 (cf. Cic. Clu. 46, 129: censoriae severitatis nota): opus, a fault or crime which was followed by the punishment of the censor, Cic. de Or. 2, 90, 367; Suet. Caes. 41; Gell. 4, 12, 1; 14, 7, 8;

    for which also, probrum,

    Plin. 18, 3, 3, § 10;

    but censorium opus,

    the punishment inflicted by the censor, Col. 12, praef. fin.:

    homo,

    any one who had been censor, Cic. de Or. 2, 90, 367.—Hence, Cato Censorius, Quint. 12, 1, 35.—
    II.
    Trop., rigid, severe:

    gravitas,

    Cic. Cael. 15, 35:

    virgula,

    Quint. 1, 4, 3:

    lima,

    Mart. 5, 80, 12.

    Lewis & Short latin dictionary > censorius

  • 16 comitas

    cōmĭtas, ātis, f. [comis], courteousness, kindness, obligingness, friendliness, affability, gentleness (syn.: benignitas, facilitas, humanitas; opp. gravitas and severitas; in good prose;

    esp. freq. in Cic.): si illius (sc. Catonis) comitatem et facilitatem tuae gravitati severitatique asperseris,

    Cic. Mur. 31, 66; id. Or. 10, 34; id. Off. 2, 14, 48; id. de Or. 2, 43, 189:

    Crassus in summā comitate habebat etiam severitatis satis, Scaevolae multā in severitate non deerat tamen comitas,

    id. Brut. 40, 148; cf. id. Sen. 4, 10:

    in socios, mansuetudo in hostes,

    Tac. A. 2, 72; Suet. Aug. 53; 74; 98; Tac. Agr. 16; Plin. Ep. 8, 21, 1:

    comitas affabilitasque sermonis,

    Cic. Off. 2, 14, 48 al. —
    II.
    Too great liberality, prodigality, Plaut. Trin. 2, 2, 52; 2, 2, 75; id. Rud. prol. 38; Suet. Oth. 3.

    Lewis & Short latin dictionary > comitas

  • 17 duritas

    dūrĭtas, ātis, f. [durus], hardness, harshness:

    orationis (with severitas),

    Cic. Or. 16 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > duritas

  • 18 et

    ĕt, conj. [Sanscr. ati, beyond; Gr. eti, besides, yet; Lat. et-iam, at-avus], serves to connect, in the most general manner, single words or entire sentences, and.
    I.
    In gen.: qui illius impudentiam norat et duritudinem, Cato ap. Gell. 17, 2, 20: te sale nata precor, Venus et genetrix patris nostri, Enn. ap. Non. 378, 16 (Ann. v. 53 ed. Vahlen): blande et docte percontat, Naev. ap. Non. 474, 7:

    ut, quoad possem et liceret, a senis latere numquam discederem,

    Cic. Lael. 1, 1:

    de quo praeclare et multa praecipiuntur,

    id. Or. 21, 70:

    qui filium consularem clarum virum et magnis rebus gestis amisit,

    id. Fam. 4, 6; cf.:

    major (frater) et qui prius imperitarat,

    Liv. 21, 31:

    haec pueris et mulierculis et servis et servorum simillimis liberis esse grata,

    Cic. Off. 2, 16, 57 et saep.:

    salicta locis aquosis, humectis, umbrosis, propter amnes ibi seri oportet. Et id videto, uti, etc.,

    Cato, R. R. 9:

    optime vero, frater: et fleri sic decet,

    Cic. Leg. 2, 3 fin.:

    qua de re est igitur inter summos viros major dissensio? Et omitto illa, quae relicta jam videntur,

    id. Ac. 2, 42 et saep.
    II.
    In partic.
    A.
    To subjoin a word or phrase which more accurately defines or more briefly comprehends what goes before, and indeed, and moreover, and that too:

    te enim jam appello, et ea voce, ut me exaudire possis,

    Cic. Mil. 25, 67:

    at laudat, et saepe, virtutem,

    id. Tusc. 3, 20, 48; cf.:

    id, et facile, effici posse,

    Nep. Milt. 3, 4:

    errabas, Verres, et vehementer errabas,

    Cic. Verr. 2, 5, 46, § 121;

    so with a repetition of the same word: hostis et hostis,

    id. ib. 2, 2, 21, §

    51: tenetur, judices, et manifeste tenetur,

    id. ib. 2, 3, 65, § 152; id. Cat. 3, 10; id. Deiot. 3; id. Mil. 23, 61 al.; Liv. 26, 13; Sen. de Clem. 15 et saep.:

    haec nostra ut exigua et minima contemnimus,

    Cic. Ac. 2, 41, 127; cf. id. ib. 2, 10, 32:

    nulla enim nobis societas cum tyrannis, et potius summa distractio est,

    id. Off. 3, 6, 32; cf.: cur eo non estis contenti? et cur id potius contenditis, quod? [p. 661] etc., id. Ac. 2, 17, 74:

    si te ipse et tuas cogitationes et studia perspexeris,

    id. Fin. 2, 21, 69:

    omitto illa, quae relicta jam videntur, et Herillum, qui in cognitione et scientia summum bonum ponit,

    id. Ac. 2, 42:

    Romani, quibus Poeni et Hannibal in cervicibus erat,

    Just. 29, 3, 7:

    studiose ab his siderum magnitudines, intervalla, cursus anquirebantur et cuncta caelestia,

    Cic. Tusc. 5, 4, 10:

    valde a Xenocrate et Aristotele et ab illa Platonis familia discreparet,

    id. Leg. 1, 21, 55 et saep.:

    et appetendi et refugiendi et omnino rerum gerendarum initia proficiscuntur aut a voluptate aut a dolore,

    Cic. Fin. 1, 12, 42. —
    B.
    To connect things similar or dissimilar after the words aeque, par, idem, similis, alius, etc. (more commonly atque, v. atque, I. 2.), as, than, and:

    nisi aeque amicos et nosmet ipsos diligamus,

    Cic. Fin. 1, 20, 67, v. aeque:

    omnia fuisse in Themistocle paria et in Coriolano,

    Cic. Brut. 11, 43; cf.:

    nunc tu mihi es germanus pariter corpore et animo,

    Ter. Ad. 5, 8, 34:

    Clodius eadem hora Interamnae fuerat et Romae,

    Cic. Mil. 17 fin.; cf. Sall. C. 58, 11:

    haec eodem tempore Caesari referebantur, et legati veniebant, etc.,

    Caes. B. G. 1, 37, 1:

    similem sibi videri vitam hominum et mercatum eum, qui, etc.,

    Cic. Tusc. 5, 3, 9; cf.:

    neu simili forma et quom, etc.,

    Lucr. 2, 416 and 420:

    nec ratione alia, et cum,

    id. 1, 280:

    non enim alia causa est aequitatis in uno servo et in pluribus,

    than, Cic. Caecin. 20, 57; id. Off. 2, 18; id. de Or. 3, 18, 66; id. Cael. 28 fin.; Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1, 3:

    aliter doctos (loqui) et indoctos?

    Cic. Fin. 5, 29 fin.
    C.
    To connect two immediately successive points of time (only in poets and historians, esp. since the Aug. per.; cf. atque, II. C.), often to be rendered in English by when, and then: advenit, et navibu' complevit litora, Poeta ap. Cic. Div. 1, 31 fin.:

    dixit, et extemplo... sensit medios delapsus in hostes,

    Verg. A. 2, 376:

    dixit (dixerat), et,

    id. ib. 1, 402; 2, 705; 3, 258; Val. Fl. 1, 569; Stat. Th. 2, 120 al.; cf.:

    nec plura effatus et,

    Verg. A. 8, 443:

    sic fatus et,

    Stat. Th. 12, 773:

    nec longum tempus et ingens exiit arbos,

    Verg. G. 2, 80; cf. Stat. Th. 7, 300; Plin. Ep. 5, 14, 8; Tac. H. 2, 95:

    vix prima inceperat aestas, Et pater Anchises dare fatis vela jubebat,

    Verg. A. 3, 9; so,

    vix... et,

    id. ib. 5, 858; 6, 498; Stat. Th. 2, 293; cf.:

    vixdum... et,

    Liv. 43, 4, 10; cf.

    also: simul haec effatur, et, etc.,

    Luc. 6, 246.—
    D.
    After an imperative, to subjoin the consequence of an action ( poet. and in postAug. prose), and then:

    dic quibus in terris, et eris mihi magnus Apollo,

    Verg. E. 3, 104; Ov. Am. 2, 14, 44; Phaedr. 3, 5, 7; Luc. 4, 487; 2, 515; Sen. de Clem. 1, 16; Plin. Pan. 43, 3; 45, 6: sit mihi, quod nunc est, etiam minus;

    et mihi vivam Quod superest aevi,

    Hor. Ep. 1, 18, 107.—
    E.
    To subjoin the minor proposition (assumptio or propositio minor) in a syllogism, now, but (cf. atque, II.):

    eorum, qui videntur, alia vera sunt, alia falsa: et quod falsum, id percipi non potest: nullum igitur est, etc.,

    Cic. Ac. 2, 13, 40; id. Tusc. 3, 4, 9; 5, 17; id. N. D. 3, 13, 33 al.—
    F.
    With an accessory affirmative notion, and in fact, and indeed, and truly, and so:

    multa me sollicitant... et sexcenta sunt, Cic. Att! 2, 19: et sunt illa sapientis,

    id. Tusc. 3, 8 fin.; id. Leg. 2, 3, 7:

    et erat, ut retuli, clementior,

    Tac. A. 2, 57: jam pridem a me illos abducere Thestylis orat;

    Et faciet, quoniam sordent tibi munera nostra,

    Verg. E. 2, 44 et saep.:

    estne ille noster Parmeno? et certe ipsus est,

    Ter. Eun. 5, 6, 4;

    with certe,

    id. Ad. 1, 1, 53;

    with hercle,

    Cic. Brut. 72; id. Fin. 2, 8; id. Fam. 2, 18, 2.—
    G.
    To subjoin an emphatic question or exclamation:

    et sunt qui de via Appia querantur, taceant de curia?

    Cic. Mil. 33, 91; id. Sest. 39, 80; id. Clu. 40, 111; id. Phil. 1, 8 et saep.; Verg. G. 2, 433; id. A. 1, 48; Ov. M. 13, 338 al.:

    et his tot criminibus testimoniisque convictus in eorum tabella spem sibi aliquam proponit, etc.,

    Cic. Verr. 2, 5, 16 fin.; id. Mil. 12 fin.; Plin. Pan. 28, 6; Flor. 4, 2, 89.—Esp. with quisquam:

    et quisquam dubitabit quin, etc.,

    Cic. de Imp. Pomp. 14, 42 Matthiae; Ov. Am. 3, 8, 1 al.—
    H.
    To connect an idea as either homogeneous or complementary to that which precedes, and so too, and also, and moreover, and at the same time; too, also, likewise (hence, often in Liv., Curt., and late Lat., rarely in Cic., = etiam; cf. Anton. Stud. pp. 26-69;

    Krebs, Antibarb. p. 420): Terentia te maxime diligit salutemque tibi plurimam ascribit, et Tulliola, deliciae nostrae,

    Cic. Att. 1, 5 fin.: Ge. Salvus sis. Di. Et tu salve, Plaut. Stich. 2, 1, 44; id. Trin. 1, 2, 11; id. Mil. 4, 8, 42; Ter. Hec. 1, 2, 122;

    for which: salve et tu,

    Plaut. Most. 3, 1, 42; v. the foll.:

    haec ipsa mihi sunt voluptati: et erant illa Torquatis,

    Cic. Fin. 1, 7, 25:

    ubi tunc eras? Romae. Verum quid ad rem? et alii multi,

    id. Rosc. Am. 33, 92; cf.

    ib. § 94: et illud videndum quanto magis homines mala fugiant,

    id. Part. 26:

    et mihi sunt vires, et mihi facta tuba'st!

    Tib. 2, 6, 10; cf. Ov. Tr. 1, 3, 83:

    nihil verius. Probe et ille,

    Cic. Tusc. 4, 34, 73; so,

    et ille,

    id. ib. 3, 13 fin.:

    et ipse,

    id. Caecin. 20 fin.; so id. de Or. 1, 46, 202; Liv. 1, 12; 6, 3; 41, 24 et saep.; cf.:

    simul et ille,

    Cic. Clu. 4, 10; 17, 48; 57, 155; id. Verr. 2, 5, 1:

    simul et iste,

    id. ib. 2, 1, 41; Sall. J. 20, 1 et saep.:

    et nunc ego amore pereo,

    Plaut. Poen. 1, 1, 14; so,

    et nunc,

    id. Curc. 4, 2, 7; Cic. Leg. 2, 16, 40; id. Fam. 13, 54, 2; Caes. B. G. 6, 13 fin.;

    for which: nunc et,

    Hor. C. 1, 4, 11; cf.:

    nonnumquam et,

    Caes. B. G. 1, 15, 3:

    sunt et,

    Cic. Top. 6; Verg. A. 9, 136:

    meruit et,

    Suet. Caes. 3 et saep.:

    quoniam formam cepi hujus in me et statum, Decet et facta moresque hujus habere me similes item,

    Plaut. Am. 1, 1, 111:

    nam et qui parat pecus, necesse est constituat numerum, etc.,

    Varr. R. R. 2, 1, 24: so,

    nam et,

    Cic. Leg. 1, 11; 2, 25, 63; id. de Or. 1, 25; id. Off. 1, 40, 142; Liv. 6, 19 al.; cf.:

    at et,

    Cic. Tusc. 3, 3:

    sed et,

    id. Att. 5, 10 fin.; Quint. 10, 1, 107;

    and with a preceding non modo or non solum (post-Aug.),

    Tac. G. 15, 35; id. A. 14, 39; Suet. Aug. 89 et saep.; cf.:

    et... non = ne... quidem, ego vero et in ipsa suffocatione non desii, etc.,

    Sen. Ep. 54, 3:

    ergo et,

    Cic. Fin. 3, 8, 27; id. Leg. 1, 12, 33; id. Div. 1, 50, 114:

    itaque et,

    id. Tusc. 3, 26, 63 et saep.—
    I.
    When repeated, et... et, it serves, like the Gr. kai... kai or te kai, to connect two ideas partitively, both... and, as well... as, not only... but also:

    hoc etiam ad malum accersebatur malum, Et discipulus et magister perhibebantur improbi,

    Plaut. Bacch. 3, 3, 23; 4, 8, 45:

    et audax et malus,

    id. ib. 4, 9, 25:

    eloquere utrumque nobis, et quid tibi est, et quid velis nostram operam,

    id. Cist. 1, 1, 59:

    ut et severitas adhibeatur et contumelia repellatur,

    Cic. Off. 1, 38, 137:

    dimitto (puerum), et ut a magistris ne abducam et quod mater discedit,

    id. Q. Fr. 3, 9 fin.:

    non et legatum argentum est et non est legata numerata pecunia,

    id. Top. 13 et saep. More than twice:

    quo facilius et hujus hominis innocentissimi miserias et illorum audaciam cognoscere possitis et rei publicae calamitatem,

    Cic. Rosc. Am. 5 fin.;

    so three times,

    id. Att. 12, 4, 2; id. Q. Fr. 3, 9 fin. et saep.;

    six times,

    Cic. Fam. 13, 25;

    ten times,

    id. de Or. 1, 20, 90.—With a subordinate que or atque:

    nam et semper me coluit diligentissimeque observavit et a studiis nostris non abhorret,

    Cic. Fam. 13, 22;

    with atque,

    id. de Or. 1, 21, 95.—Et... que are sometimes used for et... et (rarely in Cic.;

    freq. in Liv. and post-Aug. writers): quis est quin intellegat et eos inmemores fuisse, nosque honestate duci?

    Cic. Fin. 5, 22, 64; id. Brut. 88, 302:

    id et singulis universisque semper honori fuisse,

    Liv. 4, 2; 5, 46 fin.; 24, 2 fin.; 32, 32 fin.; Tac. Agr. 2 fin.; Suet. Ner. 33 al.—Sometimes the second et subjoins a more weighty assertion; in which case et... et = cum... tum, not only... but also:

    homo et in aliis causis exercitatus et in hac multum et saepe versatus,

    Cic. Quint. 1, 3; id. Fat. 1, 2; id. de Or. 1, 9, 38; id. Off. 2, 11, 38.—
    2.
    Et... neque or neque... et, when one clause is a negative (but et... et non, et non... et, when only one word is negatived):

    ego vero et exspectabo ea quae polliceris neque exigam, nisi tuo commodo,

    Cic. Brut. 4 fin.:

    ego si et Silius is fuerit, quem tu putas nec Drusus facilem se praebuerit, Damasippum velim aggrediare,

    id. Att. 12, 33:

    cui quidem ita sunt Stoici assensi, ut et, quicquid honestum esset, id utile esse censerent, nec utile quicquam, quod non honestum,

    id. Off. 3, 3, 11: pueris nobis Cn. Aufidius praetorius et in senatu sententiam dicebat nec amicis deliberantibus deerat et Graecam scribebat historiam et videbat in litteris, id. Tusc. 5, 38 fin.:

    quia et consul aberat... nec, etc.,

    Liv. 22, 8 et saep.:

    nec miror et gaudeo,

    Cic. Fam. 10, 1 fin.:

    nam nec in eo jus cognationis servavit, cui ademit regnum, et eum, cui dedit, etc.,

    Just. 8, 6 fin.:

    id et nobis erit perjucundum et tibi non sane devium,

    Cic. Att. 2, 4 fin.:

    locus is melior, quem et non coquit sol et tangit ros,

    Varr. R. R. 3, 14.—

    Rarely neque... et = non quidem... sed: amicitias neque facile admisit et constantissime retinuit,

    Suet. Aug. 66.—
    K.
    Less freq., tum... et, et... tum, in the same sense:

    omnis ejus oratio tum in virtute laudanda et in hominibus ad virtutis studium cohortandis consumebatur,

    Cic. Ac. 1, 4, 16:

    et in ceteris eloquentiae partibus, tum maxime in celeritate et continuatione verborum adhaerescens, etc.,

    id. Brut. 93, 320. See Hand Turs. II. pp. 467-540.

    Lewis & Short latin dictionary > et

  • 19 gravitas

    grăvĭtas, ātis, f. [gravis], weight, heaviness.
    I.
    Lit., in gen.:

    omnibus ejus (terrae) partibus in medium vergentibus nihil interrumpat, quo labefactari possit tanta contentio gravitatis et ponderum,

    Cic. N. D. 2, 45, 116; cf.:

    per inane moveri gravitate et pondere,

    id. Fat. 11, 24; Lucr. 3, 1054; cf.

    also: cuncta necesse est Aut gravitate sua ferri primordia rerum, Aut, etc.,

    id. 2, 84:

    nostros propter gravitatem armorum, quod, etc.,

    Caes. B. G. 5, 16, 1:

    tum etiam gravitate et tarditate navium impediebantur,

    id. B. C. 1, 58, 3:

    ignava nequeunt gravitate moveri,

    Ov. M. 2, 821:

    me mea defendit gravitas (corresp. to moles and pondus),

    id. ib. 9, 39.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of smell, rankness, offensiveness, fetidness:

    quorundam odorum suavitati gravitas inest,

    Plin. 21, 7, 18, § 37:

    a quibusdam vocatur cynozolon propter gravitatem odoris (shortly before: odore gravissimo),

    id. 22, 18, 21, § 47:

    animae,

    id. 20, 9, 35, § 91:

    halitus,

    id. 30, 6, 15, § 44:

    oris,

    id. 28, 12, 51, § 190.—
    2.
    Of bodily condition, health, severity, vehemence, violence, unwholesomeness; heaviness, dulness, faintness, sickness:

    corpore vix sustineo gravitatem hujus caeli,

    Cic. Att. 11, 22, 2:

    caeli aquarumque,

    Liv. 23, 34, 11:

    loci,

    id. 25, 26, 13:

    morbi,

    Cic. N. D. 3, 31, 76:

    pressus gravitate soporis,

    Ov. M. 15, 21; cf. id. ib. 11, 618:

    an quod corporis gravitatem et dolorem animo judicamus, animi morbum corpore non sentimus?

    painful, diseased condition, Cic. Tusc. 3, 1, 2 Kühn.; cf.

    membrorum,

    id. Fin. 4, 12, 31; and Lucr. 3, 478:

    capitis,

    Plin. 27, 12, 105, § 130:

    aurium,

    id. 20, 11, 44, § 115; cf.

    auditus,

    id. 23, 4, 42, § 85:

    audiendi,

    id. 28, 11, 48, § 176:

    oris et dentium,

    id. 37, 10, 54, § 143.—
    3.
    Pressure of price, dearness:

    annonae,

    Tac. A. 6, 13; 11, 4.—
    4.
    The burden of pregnancy:

    tendebat gravitas uterum mihi,

    Ov. M. 9, 287 (cf. onus, id. ib. 10, 504). —
    II.
    Trop.
    A.
    In a bad sense, heaviness, slowness, severity:

    gaudere gravitate linguae sonoque vocis agresti,

    Cic. de Or. 3, 11, 42: injuria gravitate tutior est, severity, cruelty, Sall. Orat. Licin. (Hist. Fragm. 3, 22 Gerl.):

    fessi diuturnitate et gravitate belli,

    Liv. 31, 7, 3: crudelitatem quoque gravitati addidit, id. 24, 45, 13 Weissenb. —
    B.
    In a good sense, weight, dignity, importance, seriousness, gravity (syn.: magnitudo, dignitas, auctoritas, pondus): hos cum Suevi propter amplitudinem gravitatemque civitatis finibus expellere non potuissent, importance, i. e. power, Caes. B. G. 4, 3, 4; cf. Cic. Agr. 2, 32:

    omnium sententiarum gravitate, omnium verborum ponderibus est utendum,

    importance, weight, id. de Or. 2, 17, 72; cf. id. Tusc. 5, 12, 34:

    genus hoc sermonum positum in hominum veterum auctoritate plus videtur habere gravitatis,

    id. Lael. 1, 4:

    quanta illa, di immortales, fuit gravitas! quanta in oratione majestas!

    id. ib. 25, 96:

    tristitia et in omni re severitas habet illa quidem gravitatem,

    id. ib. 18, 66; cf.:

    erat in illo viro comitate condita gravitas,

    id. de Sen. 4, 10:

    gravitate mixtus lepos,

    id. Rep. 2, 1; cf. also id. Q. Fr. 3, 9, 1:

    illud me praeclare admones, cum illum videro, ne nimis indulgenter et ut cum gravitate potius loquar,

    id. Att. 9, 9, 2; 9, 19, 3; id. Fam. 5, 16, 5:

    de virtute et gravitate Caesaris, quam in summo dolore adhibuisset,

    id. Q. Fr. 3, 8, 3:

    personae gravitatem intuentes,

    id. Tusc. 2, 21, 49; cf.:

    ego has partes lenitatis et misericordiae semper egi libenter: illam vero gravitatis severitatisque personam non appetivi,

    id. Mur. 3, 6:

    haec genera dicendi in senibus gravitatem non habent,

    id. Brut. 95, 326; id. Rep. 1, 10 fin.:

    majestas quam vultus gravitasque oris prae se ferebat,

    Liv. 5, 41, 8:

    (senarius) quantum accipit celeritatis, tantum gravitatis amittit,

    Quint. 9, 4, 140.

    Lewis & Short latin dictionary > gravitas

  • 20 hilaritas

    hĭlărĭtas, ātis, f. [hilaris], cheerfulness, gayety, good-humor, joyousness, merriment, hilarity (class.):

    hilaritatem illam, qua hanc tristitiam temporum condiebamus, in perpetuum amisi,

    Cic. Att. 12, 40, 3; cf.:

    tristitia deductis, hilaritas remissis (superciliis) ostenditur,

    Quint. 11, 3, 79:

    hilaritate et lascivia,

    Cic. Fin. 2, 20, 65:

    itaque hilaritatis plenum judicium ac laetitiae fuit,

    id. de Or. 1, 57, 243:

    hilaritas illa nostra et suavitas,

    id. Fam. 9, 11, 1:

    erat in M. Druso adulescente singularis severitas, in C. Laelio multa hilaritas,

    id. Off. 1, 30, 108:

    in praecordiis praecipua hilaritatis sedes,

    Plin. 11, 37, 77, § 198:

    ut hilaritate enitescant (oculi),

    Quint. 11, 3, 75:

    ceterae hilaritates non implent pectus,

    Sen. Ep. 23, 3:

    cum diei permittit hilaritas,

    fineness, pleasantness, Col. 9, 14, 18: arboris, i. e. a fresh or lively appearance, Plin. 17, 16, 26, § 118.

    Lewis & Short latin dictionary > hilaritas

См. также в других словарях:

  • severitas — index austerity, rigor, severity, solemnity Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • severità — {{hw}}{{severità}}{{/hw}}s. f. Caratteristica di severo; SIN. Austerità, rigorosità; CONTR. Indulgenza …   Enciclopedia di italiano

  • sévérité — [ severite ] n. f. • fin XIIe; lat. severitas 1 ♦ Caractère ou comportement d une personne sévère. ⇒ dureté, rigueur. Élever un enfant avec sévérité. « Il se juge lui même avec une âpre et douloureuse sévérité » (Duhamel). ♢ Caractère sévère,… …   Encyclopédie Universelle

  • severitate — SEVERITÁTE s.f. Însuşirea de a fi sever (1); asprime, străşnicie; comportarea unei persoane severe; exigenţă, austeritate, rigiditate. – Din fr. sévérité, lat. severitas, atis. Trimis de claudia, 13.09.2007. Sursa: DEX 98  SEVERITÁTE s. 1. v.… …   Dicționar Român

  • Disciplina — In Roman mythology, Disciplina was a minor deity and the personification of discipline.[1] The word disciplina itself, a Latin noun, is multi faceted in meaning; it refers to education and training, self control and determination, knowledge in a… …   Wikipedia

  • De Catilinae coniuratione — Saltar a navegación, búsqueda Frontispicio de una miniatura del Bellum Catilinae de Bartolomeo San Vito por Bernardo Bembo, 1471 84; conservado en la Biblioteca Vaticana. De Catilinae coniuratione (o conjuratione, en español …   Wikipedia Español

  • Severities — Severity Se*ver i*ty, n.; pl. {Severities}. [L. severitas: cf. F. s[ e]v[ e]rit[ e].] The quality or state of being severe. Specifically: [1913 Webster] (a) Gravity or austerity; extreme strictness; rigor; harshness; as, the severity of a… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Severity — Se*ver i*ty, n.; pl. {Severities}. [L. severitas: cf. F. s[ e]v[ e]rit[ e].] The quality or state of being severe. Specifically: [1913 Webster] (a) Gravity or austerity; extreme strictness; rigor; harshness; as, the severity of a reprimand or a… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Virtue — (Latin virtus ; Greek Polytonic|ἀρετή) is moral excellence. Personal virtues are characteristics valued as promoting individual and collective well being, and thus good by definition. The opposite of virtue is vice.Etymologically the word virtue… …   Wikipedia

  • Michael Servetus — Not to be confused with Servatius (disambiguation). Michael Servetus Era Renaissance Born 29 September 1511(1511 09 29) …   Wikipedia

  • БЕНЕДИКТ НУРСИЙСКИЙ — СВ. (ок. 480 547?), родоначальник западного монашества. Родился в Нурсии, городке в Сабинских горах в Умбрии, Италия, ок. 480; умер в Монте Кассино ок. 547. Два главных источника сведений о жизни и служении св. Бенедикта вторая книга… …   Энциклопедия Кольера

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»