-
1 rixa
rixa, ae, f. [perh. root rig, whence ringor; the suffix -sa like noxa from noc-eo; hence, prop., the wide opening of the mouth].I.A quarrel, brawl, dispute, contest, strife, contention (class.; esp. freq. after the Aug. period;II.syn.: contentio, altercatio, disceptatio, jurgium): ecce nova turba atque rixa,
Cic. Verr. 2, 4, 66, § 148:rixa ac prope proelium fuit,
Liv. 2, 18:rixa sedata est,
id. 2, 29:in rixā esse,
id. 40, 14:in rixam ire,
Quint. 6, 4, 13:sive geris jocos Seu rixam et insanos amores,
Hor. C. 3, 21, 3:rixa super mero Debellata,
id. ib. 1, 18, 8:Academiae nostrae cum Zenone magna rixa est,
Cic. Fam. 9, 22, 1:pietatis rixa,
Mart. 1, 37, 3:jurgia primum, mox rixa,
Tac. H. 1, 64.— Plur.:corrupta jurgiis aut rixis disciplina,
Tac. H. 2, 27 fin.:crebrae,
id. G. 22:sanguineae,
Hor. C. 1, 27, 4:immodicae,
id. ib. 1, 13, 10.—Prov.: a lasso rixam quaeri, v. lassus.— -
2 rixa
-
3 Centaurēus
Centaurēus adj. [Centaurus], of the Centaurs: rixa, H. -
4 dē-bellō
dē-bellō āvī, ātus, āre, to fight out, fight completely, finish a war: cum Ferentanis uno secundo proelio, L.: debellari eo die cum Samnitibus potuisse, L.: proelioque uno debellatum est, L.: quasi debellato, as if the war were over, L.: rixa super mero debellata, fought out, H. — To vanquish, subdue: superbos, V.: debellata India, O.: hostem clamore, Ta. -
5 (intercursus
(intercursus ūs), m [1 CEL-].—Only abl. sing, a running between, intervention, interposition: periculum intercursu filii propulsatum, L.: consulum intercursu rixa sedata est, L. -
6 rixor
rixor ātus, ārī, dep. [rixa], to quarrel, brawl, wrangle, dispute: cum eo de amiculā.* * *rixari, rixatus sum V DEPquarrel violently, brawl, dispute -
7 super
super praep. with acc. and abl. [1 super]. I. With abl., of place, over, above, upon, on: lateres, qui super musculo struantur, Cs.: ensis cui super Cervice pendet, H.: super Pindo, H.: requiescere Fronde super viridi, V.—Of time, during, in, at: Nocte super mediā, V.: rixa super mero Debellata, H.—Of relation, upon, about, of, concerning, respecting: hac super re scribere: litteras super tantā re exspectare, L.: super tali causā missi, N.: super arvorum cultu, V.: Mitte civilīs super Urbe curas, H.: decreta super iugandis Feminis, H.: super tali scelere suspectus, S. — Over and above, besides, beyond: Hortus fons, Et paulum silvae super his, H.— II. With acc., of place, over, above, on the top of, upon, on: super terrae tumulum noluit quid statui: super lateres coria inducuntur, Cs.: super vallum praecipitari, S.: aqua super montium iuga concreta, L.: aquila super carpentum volitans, L.: Collis erat, collemque super planissima Area, O.: vestis super genua est, Cu.—Of place, above, beyond: Nomentanus erat super ipsum, Porcius infra, above him (at table), H.: super Numidiam Gaetulos accepimus, beyond Numidia, S.: super Sunium navigans, L. —Of time, during, at: super vinum et epulas, Cu. —Of measure, over, above, beyond, in addition to: quod alii super alios legati venirent, i. e. in succession, L.: seniores super sexaginta annos, L.: super solitos honores, L.: super LX milia, more than, Ta.—Fig., of official position, over, in charge of: super armamentarium positus, Cu.—In the phrase, super omnia, above all, before all: aetas et forma et super omnia Romanum nomen, L.: super omnia voltūs Accessere boni, O.* * *Iabove, on top, over; upwards; moreover, in addition, besidesIIover (space), above, upon, in addition to; during (time); concerning; beyondIIIupon/on; over, above, about; besides (space); during (time); beyond (degree) -
8 turba
turba ae, f [TVR-], a turmoil, hubbub, uproar, disorder, tumult, commotion, disturbance: ut exsistat ex populo turba: fugientium, Cs.: turbā atque seditionibus sine curā aluntur, S.— A brawl, disturbance, quarrel: iam tum inceperat Turba inter eos, T.: turba atque rixa.— A disorderly multitude, crowd, throng, mob, band, train, troop: videt in turbā Verrem: cum ex hac turbā et col luvione discedam: Iliadum, V.— A great number, throng, multitude: plebes, turbā conspectior cum dignitates deessent, L.: omnis eum stipata tegebat Turba ducum, V.: canum, O.: turba mea, i. e. my brood, Ph.: iaculorum, O.— The common crowd, vulgar, mass: velut unus turbae militaris, L.: poëtarum seniorum, H.: ignotorum deorum.* * *commotion, uproar, turmoil, tumult, disturbance; crowd, mob, multitude -
9 Calidae Aquae
călĭdus and caldus, a, um, adj. (contr. access. form caldus in the anteAug. per. is freq. only in Cato and Varr.; Lucr. and Cic. use only calidus; acc. to Quint. 1, 6, 19, caldus appears to have been predom. in the Aug. per., though used by Aug. poets only when demanded by the rules of prosody, as comp. caldior, Hor. S. 1, 3, 53) [caleo, like fervidus, frigidus, from ferveo, etc., aridus from areo, etc.], warm, hot.I.Lit.:B.fons luce diurnă Frigidus, et calidus nocturno tempore,
Lucr. 6, 850; 6, 749; 6, 888:corpora secreta omnino calidi vaporis,
devoid of warmth, id. 2, 844; 2, 858; 3, 127; 3, 216; 5, 568; 5, 595; 5, 796; 6, 859;6, 949 al.: fervor,
id. 6, 657; 5, 604:fornaces,
id. 6, 148:lavacra,
id. 6, 800:corpus,
id. 6, 856:febres,
id. 2, 34.—As epitheton ornans with ignis, Lucr. 1, 648; 1, 1087; 2, 431; 6, 516; 6, 689;with flamma,
id. 3, 903:omne quod est calidum et igneum, etc.,
Cic. N. D. 2, 9, 23:calidior est enim, vel potius ardentior, animus, quam hic aër,
id. Tusc. 1, 18, 42:calidissimae hiemes,
Vitr. 2, 1:aestas,
Sen. Hippol. 765:dies,
Plin. 10, 54, 75, § 152; Quint. 11, 3, 27.—Contr. form in agro caldo, Cato, R. R. 6, 1; 6, 2:sole caldo,
Varr. R. R. 3, 2, 1:calda puls,
id. L. L. 5, § 127 Müll.— Comp.:caldior est,
Hor. S. 1, 3, 53.— Prop. nom.: Călĭdae Ăquae, = /(gdata Therma, Hot Springs, a bathing place in Zeugitana, now Hammam Gurbos, Liv. 30, 24, 9.—Subst.1.călĭda ( calda), ae, f. (sc. aqua), warm water, Cato, R. R. 156, 3; Plin. 25, 7, 38, § 77; Tac. G. 22; cf. Just. 44, 2, 6;2.contr. calda,
Col. 6, 13 fin.; 6, 30, 5; Plin. 23, 4, 41, § 83; Sen. Ep. 77, 9; 83, 5; Mart. 1, 12.—călĭ-dum ( caldum), i, n., = to thermon (sc. hudôr), a hot drink (a mixture of wine and boiling hot water), Plaut. Curc. 2, 3, 14:II.calix a caldo, quod in eo calda puls apponebatur et caldum eo bibebant,
Varr. L. L. 5, § 127 Müll.—Trop.A.In gen., fiery, rash, eager, spirited, fierce, impassioned, vehement (of living beings, only in the poets):2.equus calidus animis,
of a fiery spirit, Verg. G. 3, 119:redemptor,
eager, active, Hor. Ep. 2, 2, 72:calidus juventă,
id. C. 3, 14, 27:caldior est,
id. S. 1, 3, 53:rixa,
id. C. 3, 27, 70.—Esp. freq. (also in prose): consilium, of a conclusion made under excitement, inconsiderate, hasty, rash = temerarium, praeceps (v. Ruhnk. ad Ter. Eun. 2, 3, 89; Doed. Syn. II. p. 124; cf. also Lidd. and Scott under thermos):3.reperias multos, quibus periculosa et calida consilia quietis et cogitatis et splendidiora et majora videantur,
Cic. Off. 1, 24, 82; Hirt. ap. Cic. Att. 15, 6, 2:agitabanturque pro ingenio ducis consilia calidiora,
Liv. 22, 24, 2:consilia calida et audacia primă specie laeta, tractatu dura, eventu tristia esse,
id. 35, 32, 13; Ter. Eun. 2, 3, 89; cf.:calidoque habitata Gradivo Pectora,
Sil. 15, 337 Drak. ad loc.—Hence,As a Roman proper name, Caldus ( hot-head):B.idcirco aliquem Caldum (al. Calidium) vocari, quod temerario et repentino consilio sit,
Cic. Inv. 2, 9, 28.—So C. Caelius Caldus, Cic. Fam. 2, 19.—With the prevailing idea of haste, quick, ready, prompt (rare;perh. only anteclass.): huic homini opus est quadraginta minis celeriter calidis,
quickly procured, Plaut. Ep. 1, 2, 39: pedes, Varr. ap. Non. p. 263, 20.—Esp.: consilium, quick, ready device or plan:reperiamus aliquid calidi conducibilis consili,
Plaut. Ep. 2, 2, 73:reperi, comminiscere, cedo calidum consilium cito,
id. Mil. 2, 2, 73 Brix. ad loc.; cf.:calidum hercle audivi esse optumum mendacium,
id. Most. 3, 1, 136.—Hence, * adv.: călĭdē, quickly, promptly, etc.:calide quicquid acturus,
Plaut. Ep. 2, 2, 99. -
10 calidum
călĭdus and caldus, a, um, adj. (contr. access. form caldus in the anteAug. per. is freq. only in Cato and Varr.; Lucr. and Cic. use only calidus; acc. to Quint. 1, 6, 19, caldus appears to have been predom. in the Aug. per., though used by Aug. poets only when demanded by the rules of prosody, as comp. caldior, Hor. S. 1, 3, 53) [caleo, like fervidus, frigidus, from ferveo, etc., aridus from areo, etc.], warm, hot.I.Lit.:B.fons luce diurnă Frigidus, et calidus nocturno tempore,
Lucr. 6, 850; 6, 749; 6, 888:corpora secreta omnino calidi vaporis,
devoid of warmth, id. 2, 844; 2, 858; 3, 127; 3, 216; 5, 568; 5, 595; 5, 796; 6, 859;6, 949 al.: fervor,
id. 6, 657; 5, 604:fornaces,
id. 6, 148:lavacra,
id. 6, 800:corpus,
id. 6, 856:febres,
id. 2, 34.—As epitheton ornans with ignis, Lucr. 1, 648; 1, 1087; 2, 431; 6, 516; 6, 689;with flamma,
id. 3, 903:omne quod est calidum et igneum, etc.,
Cic. N. D. 2, 9, 23:calidior est enim, vel potius ardentior, animus, quam hic aër,
id. Tusc. 1, 18, 42:calidissimae hiemes,
Vitr. 2, 1:aestas,
Sen. Hippol. 765:dies,
Plin. 10, 54, 75, § 152; Quint. 11, 3, 27.—Contr. form in agro caldo, Cato, R. R. 6, 1; 6, 2:sole caldo,
Varr. R. R. 3, 2, 1:calda puls,
id. L. L. 5, § 127 Müll.— Comp.:caldior est,
Hor. S. 1, 3, 53.— Prop. nom.: Călĭdae Ăquae, = /(gdata Therma, Hot Springs, a bathing place in Zeugitana, now Hammam Gurbos, Liv. 30, 24, 9.—Subst.1.călĭda ( calda), ae, f. (sc. aqua), warm water, Cato, R. R. 156, 3; Plin. 25, 7, 38, § 77; Tac. G. 22; cf. Just. 44, 2, 6;2.contr. calda,
Col. 6, 13 fin.; 6, 30, 5; Plin. 23, 4, 41, § 83; Sen. Ep. 77, 9; 83, 5; Mart. 1, 12.—călĭ-dum ( caldum), i, n., = to thermon (sc. hudôr), a hot drink (a mixture of wine and boiling hot water), Plaut. Curc. 2, 3, 14:II.calix a caldo, quod in eo calda puls apponebatur et caldum eo bibebant,
Varr. L. L. 5, § 127 Müll.—Trop.A.In gen., fiery, rash, eager, spirited, fierce, impassioned, vehement (of living beings, only in the poets):2.equus calidus animis,
of a fiery spirit, Verg. G. 3, 119:redemptor,
eager, active, Hor. Ep. 2, 2, 72:calidus juventă,
id. C. 3, 14, 27:caldior est,
id. S. 1, 3, 53:rixa,
id. C. 3, 27, 70.—Esp. freq. (also in prose): consilium, of a conclusion made under excitement, inconsiderate, hasty, rash = temerarium, praeceps (v. Ruhnk. ad Ter. Eun. 2, 3, 89; Doed. Syn. II. p. 124; cf. also Lidd. and Scott under thermos):3.reperias multos, quibus periculosa et calida consilia quietis et cogitatis et splendidiora et majora videantur,
Cic. Off. 1, 24, 82; Hirt. ap. Cic. Att. 15, 6, 2:agitabanturque pro ingenio ducis consilia calidiora,
Liv. 22, 24, 2:consilia calida et audacia primă specie laeta, tractatu dura, eventu tristia esse,
id. 35, 32, 13; Ter. Eun. 2, 3, 89; cf.:calidoque habitata Gradivo Pectora,
Sil. 15, 337 Drak. ad loc.—Hence,As a Roman proper name, Caldus ( hot-head):B.idcirco aliquem Caldum (al. Calidium) vocari, quod temerario et repentino consilio sit,
Cic. Inv. 2, 9, 28.—So C. Caelius Caldus, Cic. Fam. 2, 19.—With the prevailing idea of haste, quick, ready, prompt (rare;perh. only anteclass.): huic homini opus est quadraginta minis celeriter calidis,
quickly procured, Plaut. Ep. 1, 2, 39: pedes, Varr. ap. Non. p. 263, 20.—Esp.: consilium, quick, ready device or plan:reperiamus aliquid calidi conducibilis consili,
Plaut. Ep. 2, 2, 73:reperi, comminiscere, cedo calidum consilium cito,
id. Mil. 2, 2, 73 Brix. ad loc.; cf.:calidum hercle audivi esse optumum mendacium,
id. Most. 3, 1, 136.—Hence, * adv.: călĭdē, quickly, promptly, etc.:calide quicquid acturus,
Plaut. Ep. 2, 2, 99. -
11 calidus
călĭdus and caldus, a, um, adj. (contr. access. form caldus in the anteAug. per. is freq. only in Cato and Varr.; Lucr. and Cic. use only calidus; acc. to Quint. 1, 6, 19, caldus appears to have been predom. in the Aug. per., though used by Aug. poets only when demanded by the rules of prosody, as comp. caldior, Hor. S. 1, 3, 53) [caleo, like fervidus, frigidus, from ferveo, etc., aridus from areo, etc.], warm, hot.I.Lit.:B.fons luce diurnă Frigidus, et calidus nocturno tempore,
Lucr. 6, 850; 6, 749; 6, 888:corpora secreta omnino calidi vaporis,
devoid of warmth, id. 2, 844; 2, 858; 3, 127; 3, 216; 5, 568; 5, 595; 5, 796; 6, 859;6, 949 al.: fervor,
id. 6, 657; 5, 604:fornaces,
id. 6, 148:lavacra,
id. 6, 800:corpus,
id. 6, 856:febres,
id. 2, 34.—As epitheton ornans with ignis, Lucr. 1, 648; 1, 1087; 2, 431; 6, 516; 6, 689;with flamma,
id. 3, 903:omne quod est calidum et igneum, etc.,
Cic. N. D. 2, 9, 23:calidior est enim, vel potius ardentior, animus, quam hic aër,
id. Tusc. 1, 18, 42:calidissimae hiemes,
Vitr. 2, 1:aestas,
Sen. Hippol. 765:dies,
Plin. 10, 54, 75, § 152; Quint. 11, 3, 27.—Contr. form in agro caldo, Cato, R. R. 6, 1; 6, 2:sole caldo,
Varr. R. R. 3, 2, 1:calda puls,
id. L. L. 5, § 127 Müll.— Comp.:caldior est,
Hor. S. 1, 3, 53.— Prop. nom.: Călĭdae Ăquae, = /(gdata Therma, Hot Springs, a bathing place in Zeugitana, now Hammam Gurbos, Liv. 30, 24, 9.—Subst.1.călĭda ( calda), ae, f. (sc. aqua), warm water, Cato, R. R. 156, 3; Plin. 25, 7, 38, § 77; Tac. G. 22; cf. Just. 44, 2, 6;2.contr. calda,
Col. 6, 13 fin.; 6, 30, 5; Plin. 23, 4, 41, § 83; Sen. Ep. 77, 9; 83, 5; Mart. 1, 12.—călĭ-dum ( caldum), i, n., = to thermon (sc. hudôr), a hot drink (a mixture of wine and boiling hot water), Plaut. Curc. 2, 3, 14:II.calix a caldo, quod in eo calda puls apponebatur et caldum eo bibebant,
Varr. L. L. 5, § 127 Müll.—Trop.A.In gen., fiery, rash, eager, spirited, fierce, impassioned, vehement (of living beings, only in the poets):2.equus calidus animis,
of a fiery spirit, Verg. G. 3, 119:redemptor,
eager, active, Hor. Ep. 2, 2, 72:calidus juventă,
id. C. 3, 14, 27:caldior est,
id. S. 1, 3, 53:rixa,
id. C. 3, 27, 70.—Esp. freq. (also in prose): consilium, of a conclusion made under excitement, inconsiderate, hasty, rash = temerarium, praeceps (v. Ruhnk. ad Ter. Eun. 2, 3, 89; Doed. Syn. II. p. 124; cf. also Lidd. and Scott under thermos):3.reperias multos, quibus periculosa et calida consilia quietis et cogitatis et splendidiora et majora videantur,
Cic. Off. 1, 24, 82; Hirt. ap. Cic. Att. 15, 6, 2:agitabanturque pro ingenio ducis consilia calidiora,
Liv. 22, 24, 2:consilia calida et audacia primă specie laeta, tractatu dura, eventu tristia esse,
id. 35, 32, 13; Ter. Eun. 2, 3, 89; cf.:calidoque habitata Gradivo Pectora,
Sil. 15, 337 Drak. ad loc.—Hence,As a Roman proper name, Caldus ( hot-head):B.idcirco aliquem Caldum (al. Calidium) vocari, quod temerario et repentino consilio sit,
Cic. Inv. 2, 9, 28.—So C. Caelius Caldus, Cic. Fam. 2, 19.—With the prevailing idea of haste, quick, ready, prompt (rare;perh. only anteclass.): huic homini opus est quadraginta minis celeriter calidis,
quickly procured, Plaut. Ep. 1, 2, 39: pedes, Varr. ap. Non. p. 263, 20.—Esp.: consilium, quick, ready device or plan:reperiamus aliquid calidi conducibilis consili,
Plaut. Ep. 2, 2, 73:reperi, comminiscere, cedo calidum consilium cito,
id. Mil. 2, 2, 73 Brix. ad loc.; cf.:calidum hercle audivi esse optumum mendacium,
id. Most. 3, 1, 136.—Hence, * adv.: călĭdē, quickly, promptly, etc.:calide quicquid acturus,
Plaut. Ep. 2, 2, 99. -
12 Centaureus
Centaurēus, a, um, adj. [Centaurus], pertaining to a Centaur, of the Centaurs:rixa,
Hor. C. 1, 18, 8. -
13 debello
dē-bello, āvi, ātum, 1, v. n. and a. (not ante-Aug.; esp. freq. in Livy).I.Neutr., to bring a war to an end, to finish a war. So rare in the act. form:II.Aulius cum Ferentanis uno secundo proelio debellavit,
Liv. 9, 16; cf. id. Epit. 33; id. 44, 39 fin.; 35, 35. But exceedingly common as an impersonal:debellari eo die cum Samnitibus potuisse,
Liv. 8, 36; cf. id. 4, 58:ne absente se debellaretur,
id. 41, 18:proelioque uno debellatum est,
id. 2, 26; 31, 48 fin. Drak.; cf. id. 7, 28:debellatum est (erat, etc.),
id. 2, 31; 3, 70; 9, 4 al.:debellatum foret,
id. 23, 13; Tac. Agr. 26; id. H. 3, 19; Flor. 3, 5, 11 al.:debellatum iri,
Liv. 29, 14; and in the part. perf. absol. debellato, after the war is ended (freq. in Livy):eum quasi debellato triumphare,
Liv. 26, 21; so id. 29, 32; 30, 8 al.—Act. ( poet. and postAug.).* A.With a homogeneous object, to fight out:B.rixa super mero debellata,
Hor. Od. 1, 18, 8.—With heterog. object, to conquer completely, to vanquish, subdue:2.parcere subjectis et debellare superbos,
Verg. A. 6, 853;gentem,
id. ib. 5, 731:hostem clamore,
Tac. Agr. 34:Darium,
Plin. 6, 13, 16, § 41:Gallias,
Suet. Ner. 43:Illyricum,
id. Tib. 17: Indiam, * Ov. M. 4, 605; Vulg. Isa. 7, 1; 63, 10.—Trop.:olim fugissemus ex Asia, si nos fabulae debellare potuissent,
Curt. 9, 2, 15:debellat eos (fungos) et aceti natura,
Plin. 22, 23, 47, § 99. -
14 disceptatio
disceptātĭo, ōnis, f. [discepto], a dispute, disputation, debate, discussion, disquisition.I.In gen. (good prose in sing. and plur.; cf.II.for syn.: controversia, concertatio, altercatio, contentio, jurgium, rixa, disputatio): cum quibus omnis fere nobis disceptatio contentioque est,
Cic. Div. 2, 72, 150:non disceptatio modo, sed etiam altercatio,
Liv. 38, 32; so absol., Cic. Off. 1, 11, 34; id. Deiot. 2, 5:rationum et firmamentorum contentio adducit in angustum disceptationem,
id. Part. Or. 30, 104; Liv. 27, 5; 32, 40; Quint. 3, 11, 11; 7, 5, 2 al.:lator ipse legis, cum esset controversia nulla facti, juris tamen disceptationem esse voluit,
Cic. Mil. 9, 23; so,juris,
Quint. 3, 6, 82:forenses judiciorum aut deliberationum,
Cic. de Or. 1, 6, 22; cf. Quint. 2, 4, 24:judicationum,
id. 3, 11, 19 et saep.:verborum (opp.: directa denuntiatio belli),
Liv. 21, 19:cogitationum,
Vulg. Rom. 14, 1.—Esp., a decision, judicial award, judgment (very rare):arbitrorum (coupled with publica judicia),
Quint. 11, 1, 43:praetoris,
Dig. 2, 15, 8, § 24. -
15 disputatio
dispŭtātĭo, ōnis, f. [id.].* I.A computing, calculating, considering (cf.:II.commentatio, dissertatio): venire in disputationem,
Col. 5, 1 fin. —Far more freq.,An arguing, reasoning, disputing; and concr., an argument, debate, dispute (cf.:controversia, concertatio, altercatio, contentio, jurgium, rixa),
Cic. Fam. 1, 9, 23; id. de Or. 1, 2, 5; id. Ac. 2, 36, 116; id. Lael. 1, 3; id. Rep. 1, 7 et saep.; Caes. B. G. 5, 30, 1; id. B. C. 1, 33, 3; Quint. 3, 6, 80; 7, 2, 14 et saep. -
16 intercursus
1.intercursus, Part., from intercurro; v. intercurro, II.2.intercursus, ūs, m. [intercurro], only abl. sing., a running between, intervention, interposition (rare, except in Liv.):periculum intercursu tum primum pubescentis filii propulsatum,
Liv. 21, 46, 7:impeditus intercursu suorum,
id. 37, 42, 4:consulum intercursu rixa sedata est,
id. 2, 29, 4.—Of flashes of lightning: nox terribilis intercursu luminis diri,
Sen. Q. N. 3, 27, 10. -
17 noxa
noxa, ae, f. [for noc-sa, from noc-eo, like rixa from ringor], hurt, harm, injury, which one does or suffers (v. Döderl. Synon. 2, p. 153 sqq.; not in Cic., but cf. noxia; syn.: injuria, contumelia).I.Lit.: QVANDOQVE HICE HOMINES... NOXAM NOCVERVNT, an old fetial formula in Liv. 9, 10 fin.; so, too, perhaps, SI SERVVS FVRTVM FAXIT NOXAMVE NOCVIT, Fragm. XII. Tab. in Dig. 9, 4, 2, § 1 (al. NOXIAMVE):II.servus, qui noxam nocuit,
Dig. 35, 2, 63:si eadem (terra) ad noxam genuit aliqua,
injurious, Plin. 2, 63, 63, § 158:tristes pellere a foribus noxas,
Ov. F. 6, 129:ab noxā curculionum conditas fruges defendere,
Col. 1, 6, 15:nihil eam rem noxae faturam,
Liv. 34, 19:rempublicam non extra noxam modo, sed etiam extra famam noxae conservandam esse,
id. 34, 61:sine ullius noxā urbis,
id. 36, 21: prava incepta consultoribus noxae esse, Sall. Or. Phil. contr. Lep.:sine ullā noxā,
Cels. 7, 26, 4:veram noxam concipere,
i. e. sickness, Col. 12, 3, 7.—Transf.A.An injurious act, i. e. a fault, offence, crime, = delictum:B.noxae appellatione omne delictum continetur,
Dig. 50, 16, 238, § 3:aliquem tenere in noxā,
Plaut. Cas. 2, 8, 71:hic in noxā est,
Ter. Phorm. 2, 1, 36:in noxā esse,
Liv. 32, 26; 7, 4:noxae damnatus,
id. 8, 35:reus ejus noxae,
id. 5, 47:capitalis,
id. 3, 55:neve ea caedes capitalis noxae haberetur,
id. 3, 55: qui in furto aut in latrocinio aut aliquā noxā sint comprehensi, * Caes. B. G. 6, 16:graviorem noxam fateri,
Ov. P. 2, 9, 72:noxa caput sequitur,
Paul. Sent. 2, 31, 8 sq.; cf. also Paul. ex Fest. under noxia init. —Punishment (not ante-Aug.;C.most freq. in jurid. Lat.): noxam merere,
Liv. 8, 28, 8 Drak.:aliquem noxā pecuniāque exsolvere,
id. 23, 14, 3; 2, 59, 6; 26, 29, 4:noxae dedere aliquem,
to deliver one up for punishment, Dig. 4, 3, 9; so ib. 7, 1, 17, § 2; cf. ib. 9, 4, 19;hence: mergi freto, satius illi insulae (Siciliae) esse, quam velut dedi noxae inimico,
Liv. 26, 29, 4; and:rem rusticam pessimo cuique servorum, ut carnifici noxae dedimus,
Col. 1 prooem.:quod ajunt aediles: noxā solutus non sit (servus) sic intellegendum est, ut non hoc debeat pronuntiari, nullam eum noxam commisisse, sed illud, noxā solutum esse, hoc est noxali judicio subjectum non esse: ergo si noxam commisit nec permanet, noxā solutus videtur,
Dig. 21, 1, 17, § 17: non noxae eximitur Q. Fabius, qui contra edictum imperatoris pugnavit;sed, noxae damnatus, donatur populo Romano,
Liv. 8, 35, 5:noxae accipere aliquem,
to receive one for the purpose of punishing him, Dig. 7, 1, 17, § 2.— —Concr., that which commits an offence, an offender, criminal (jurid. Lat.): noxa est corpus, quod nocuit, id est servus;noxia ipsum maleficium, veluti furtum, damnum, rapina, injuria,
Just. Inst. 4, 8, 1:aut noxiam sarcire aut noxam dedere oportet,
the guilty thing, Dig. 9, 1, 1, § 11; so,noxae deditio,
ib. 9, 4, 4. -
18 obscaenus
obscēnus ( obscaen-, and less properly obscoen-), a, um, adj. [perh. ob and caenum, filth], of adverse, unfavorable, evil omen; ill-boding, inauspicious, ominous, portentous (cf.: sinister, funestus): apud antiquos omnes fere obscena dicta sunt, quae mali ominis habebantur, Paul. ex Fest. p. 201 Müll.: obsceni interpres funestique ominis auctor, Matius ap. Varr. L. L. 7, § 96 Müll.; Att. ap. Non. 357, 16:II.deūm rixa vertat verba obscena,
Lucil. ib. 357, 17; Enn. ap. Serv. Verg. A. 8, 361 (Ann. v. 182 Vahl.): montem istum (Aventinum) excluserunt, quasi avibus obscenis ominosum (viz., by reason of the birds, which gave unfavorable omens to Remus), Mess. ap. Gell. 13, 14, 6; so, volucres, birds of illomen, i. e. owls, Verg. A. 12, 876:canes,
id. G. 1, 470:obscenum ostentum,
Suet. Galb. 4:omen,
Cic. Dom. 55, 140: puppis, the fatal ship, that bore Helen when she eloped with Paris to Troy, Ov. H. 5, 119; cf.:Troja,
Cat. 68, 99:anus,
old witches, hags, Hor. Epod. 5, 98.— Sup.: Alliesis dies dicebatur apud Romanos obscenissimi ominis, Paul. ex Fest. s. v. Alliesis, p. 7 Müll.—Transf., repulsive, offensive, abominable, hateful, disgusting, filthy.A.In gen. ( poet. and in post-Aug. prose;B.syn.: immundus, turpis): (Allecto) frontem obscenam rugis arat,
Verg. A. 7, 417:volucres pelagi,
i. e. the harpies, id. ib. 3, 241;262: upupa, obscena alias pastu avis,
Plin. 10, 29, 44, § 86; cf. fames, Verg. A. 3, 367:haustus,
of filthy water, Luc. 4, 312:cruor,
Verg. A. 4, 455.— As subst.: obscēna, ōrum, n., the excrements, Sen. Ep. 8, 1, 20; also, the urine:qui clam latuit reddente obscena puellā,
Ov. R. Am. 437; cf. Mel. 1, 9.—In partic., offensive to modesty, i. e. immodest, impure, indecent, lewd, obscene (class.;2.syn.: spurcus, impurus): delicatae et obscenae voluptates,
Cic. N. D. 1, 40, 111:adulterium,
Ov. Tr. 2, 212:obscenas tabellas pingere,
Prop. 2, 5, 19 (6, 27):carmina,
id. 1, 16, 10:gestus motusque,
Tac. A. 15, 37:obscenum in modum formata commotaque manus,
i. e. so as to suggest impure thoughts, Suet. Calig. 56:jocandi genus flagitiosum, obscenum,
Cic. Off. 1, 29, 104:si obscena nudis nominibus enuntientur,
Quint. 8, 3, 38:quodque facere turpe non est, modo occulte, id dicere obscenum est,
Cic. Off. 1, 35, 127; cf. id. ib. § 128; Quint. 11, 3, 125. — Comp.:illud Antipatri paulo obscenius,
Cic. Tusc. 5, 38, 112:abjectior et obscenior vita,
Val. Max. 3, 5 fin.—Sup.:obscenissimi versus,
Cic. Q. Fr. 2, 3, 2; Vell. 2, 83, 2.—Subst.(α). (β).obscēna, ōrum, less freq. in the sing., obscēnum, i. n., the private parts, ta aidoia.— Plur.:Nymphe fugiens obscena Priapi,
Ov. M. 9, 347; cf.:pars nudi agunt, pars tantum obscena velati,
Mel. 3, 7:obscena,
Suet. Calig. 58; id. Dom. 10:obscena corporis,
Just. 1, 6.— Sing.:virile,
Ov. F. 6, 631; Lact. 1, 21, 28; id. Epit. 23, 8; Jul. Obsequ. 84.—Hence, also, adv.: obscēnē (acc. to II. B), impurely, indecently, lewdly, obscenely (class.):latrocinari, fraudare, adulterare, re turpe est, sed dicitur non obscene,
Cic. Off. 1, 35, 128.— Comp.:cujus (Mercurii) obscenius excitata natura traditur,
Cic. N. D. 3, 22, 56:obscenius concurrerent litterae,
id. de Or. 45, 154.— Sup.:impudicissime et obscenissime vixit,
Eutr. 8, 22. -
19 obscena
obscēnus ( obscaen-, and less properly obscoen-), a, um, adj. [perh. ob and caenum, filth], of adverse, unfavorable, evil omen; ill-boding, inauspicious, ominous, portentous (cf.: sinister, funestus): apud antiquos omnes fere obscena dicta sunt, quae mali ominis habebantur, Paul. ex Fest. p. 201 Müll.: obsceni interpres funestique ominis auctor, Matius ap. Varr. L. L. 7, § 96 Müll.; Att. ap. Non. 357, 16:II.deūm rixa vertat verba obscena,
Lucil. ib. 357, 17; Enn. ap. Serv. Verg. A. 8, 361 (Ann. v. 182 Vahl.): montem istum (Aventinum) excluserunt, quasi avibus obscenis ominosum (viz., by reason of the birds, which gave unfavorable omens to Remus), Mess. ap. Gell. 13, 14, 6; so, volucres, birds of illomen, i. e. owls, Verg. A. 12, 876:canes,
id. G. 1, 470:obscenum ostentum,
Suet. Galb. 4:omen,
Cic. Dom. 55, 140: puppis, the fatal ship, that bore Helen when she eloped with Paris to Troy, Ov. H. 5, 119; cf.:Troja,
Cat. 68, 99:anus,
old witches, hags, Hor. Epod. 5, 98.— Sup.: Alliesis dies dicebatur apud Romanos obscenissimi ominis, Paul. ex Fest. s. v. Alliesis, p. 7 Müll.—Transf., repulsive, offensive, abominable, hateful, disgusting, filthy.A.In gen. ( poet. and in post-Aug. prose;B.syn.: immundus, turpis): (Allecto) frontem obscenam rugis arat,
Verg. A. 7, 417:volucres pelagi,
i. e. the harpies, id. ib. 3, 241;262: upupa, obscena alias pastu avis,
Plin. 10, 29, 44, § 86; cf. fames, Verg. A. 3, 367:haustus,
of filthy water, Luc. 4, 312:cruor,
Verg. A. 4, 455.— As subst.: obscēna, ōrum, n., the excrements, Sen. Ep. 8, 1, 20; also, the urine:qui clam latuit reddente obscena puellā,
Ov. R. Am. 437; cf. Mel. 1, 9.—In partic., offensive to modesty, i. e. immodest, impure, indecent, lewd, obscene (class.;2.syn.: spurcus, impurus): delicatae et obscenae voluptates,
Cic. N. D. 1, 40, 111:adulterium,
Ov. Tr. 2, 212:obscenas tabellas pingere,
Prop. 2, 5, 19 (6, 27):carmina,
id. 1, 16, 10:gestus motusque,
Tac. A. 15, 37:obscenum in modum formata commotaque manus,
i. e. so as to suggest impure thoughts, Suet. Calig. 56:jocandi genus flagitiosum, obscenum,
Cic. Off. 1, 29, 104:si obscena nudis nominibus enuntientur,
Quint. 8, 3, 38:quodque facere turpe non est, modo occulte, id dicere obscenum est,
Cic. Off. 1, 35, 127; cf. id. ib. § 128; Quint. 11, 3, 125. — Comp.:illud Antipatri paulo obscenius,
Cic. Tusc. 5, 38, 112:abjectior et obscenior vita,
Val. Max. 3, 5 fin.—Sup.:obscenissimi versus,
Cic. Q. Fr. 2, 3, 2; Vell. 2, 83, 2.—Subst.(α). (β).obscēna, ōrum, less freq. in the sing., obscēnum, i. n., the private parts, ta aidoia.— Plur.:Nymphe fugiens obscena Priapi,
Ov. M. 9, 347; cf.:pars nudi agunt, pars tantum obscena velati,
Mel. 3, 7:obscena,
Suet. Calig. 58; id. Dom. 10:obscena corporis,
Just. 1, 6.— Sing.:virile,
Ov. F. 6, 631; Lact. 1, 21, 28; id. Epit. 23, 8; Jul. Obsequ. 84.—Hence, also, adv.: obscēnē (acc. to II. B), impurely, indecently, lewdly, obscenely (class.):latrocinari, fraudare, adulterare, re turpe est, sed dicitur non obscene,
Cic. Off. 1, 35, 128.— Comp.:cujus (Mercurii) obscenius excitata natura traditur,
Cic. N. D. 3, 22, 56:obscenius concurrerent litterae,
id. de Or. 45, 154.— Sup.:impudicissime et obscenissime vixit,
Eutr. 8, 22. -
20 obscenum
obscēnus ( obscaen-, and less properly obscoen-), a, um, adj. [perh. ob and caenum, filth], of adverse, unfavorable, evil omen; ill-boding, inauspicious, ominous, portentous (cf.: sinister, funestus): apud antiquos omnes fere obscena dicta sunt, quae mali ominis habebantur, Paul. ex Fest. p. 201 Müll.: obsceni interpres funestique ominis auctor, Matius ap. Varr. L. L. 7, § 96 Müll.; Att. ap. Non. 357, 16:II.deūm rixa vertat verba obscena,
Lucil. ib. 357, 17; Enn. ap. Serv. Verg. A. 8, 361 (Ann. v. 182 Vahl.): montem istum (Aventinum) excluserunt, quasi avibus obscenis ominosum (viz., by reason of the birds, which gave unfavorable omens to Remus), Mess. ap. Gell. 13, 14, 6; so, volucres, birds of illomen, i. e. owls, Verg. A. 12, 876:canes,
id. G. 1, 470:obscenum ostentum,
Suet. Galb. 4:omen,
Cic. Dom. 55, 140: puppis, the fatal ship, that bore Helen when she eloped with Paris to Troy, Ov. H. 5, 119; cf.:Troja,
Cat. 68, 99:anus,
old witches, hags, Hor. Epod. 5, 98.— Sup.: Alliesis dies dicebatur apud Romanos obscenissimi ominis, Paul. ex Fest. s. v. Alliesis, p. 7 Müll.—Transf., repulsive, offensive, abominable, hateful, disgusting, filthy.A.In gen. ( poet. and in post-Aug. prose;B.syn.: immundus, turpis): (Allecto) frontem obscenam rugis arat,
Verg. A. 7, 417:volucres pelagi,
i. e. the harpies, id. ib. 3, 241;262: upupa, obscena alias pastu avis,
Plin. 10, 29, 44, § 86; cf. fames, Verg. A. 3, 367:haustus,
of filthy water, Luc. 4, 312:cruor,
Verg. A. 4, 455.— As subst.: obscēna, ōrum, n., the excrements, Sen. Ep. 8, 1, 20; also, the urine:qui clam latuit reddente obscena puellā,
Ov. R. Am. 437; cf. Mel. 1, 9.—In partic., offensive to modesty, i. e. immodest, impure, indecent, lewd, obscene (class.;2.syn.: spurcus, impurus): delicatae et obscenae voluptates,
Cic. N. D. 1, 40, 111:adulterium,
Ov. Tr. 2, 212:obscenas tabellas pingere,
Prop. 2, 5, 19 (6, 27):carmina,
id. 1, 16, 10:gestus motusque,
Tac. A. 15, 37:obscenum in modum formata commotaque manus,
i. e. so as to suggest impure thoughts, Suet. Calig. 56:jocandi genus flagitiosum, obscenum,
Cic. Off. 1, 29, 104:si obscena nudis nominibus enuntientur,
Quint. 8, 3, 38:quodque facere turpe non est, modo occulte, id dicere obscenum est,
Cic. Off. 1, 35, 127; cf. id. ib. § 128; Quint. 11, 3, 125. — Comp.:illud Antipatri paulo obscenius,
Cic. Tusc. 5, 38, 112:abjectior et obscenior vita,
Val. Max. 3, 5 fin.—Sup.:obscenissimi versus,
Cic. Q. Fr. 2, 3, 2; Vell. 2, 83, 2.—Subst.(α). (β).obscēna, ōrum, less freq. in the sing., obscēnum, i. n., the private parts, ta aidoia.— Plur.:Nymphe fugiens obscena Priapi,
Ov. M. 9, 347; cf.:pars nudi agunt, pars tantum obscena velati,
Mel. 3, 7:obscena,
Suet. Calig. 58; id. Dom. 10:obscena corporis,
Just. 1, 6.— Sing.:virile,
Ov. F. 6, 631; Lact. 1, 21, 28; id. Epit. 23, 8; Jul. Obsequ. 84.—Hence, also, adv.: obscēnē (acc. to II. B), impurely, indecently, lewdly, obscenely (class.):latrocinari, fraudare, adulterare, re turpe est, sed dicitur non obscene,
Cic. Off. 1, 35, 128.— Comp.:cujus (Mercurii) obscenius excitata natura traditur,
Cic. N. D. 3, 22, 56:obscenius concurrerent litterae,
id. de Or. 45, 154.— Sup.:impudicissime et obscenissime vixit,
Eutr. 8, 22.
- 1
- 2
См. также в других словарях:
rixă — RÍXĂ s.f. (Rar) Ceartă însoţită de bătaie şi de injurii. ♦ Dispută, controversă. [var. rix s.n. / < fr. rixe, cf. lat. rixa]. Trimis de LauraGellner, 24.08.2005. Sursa: DN … Dicționar Român
rixa — s. f. 1. Contenda ou disputa, acompanhada de injúrias e de pancadas. 2. Discórdia; desavença. ‣ Etimologia: latim rixa, ae … Dicionário da Língua Portuguesa
Rixa — (lat.), Schlägerei oder Raufhandel; vgl. Körperverletzung … Meyers Großes Konversations-Lexikon
Rixa — RIXA, æ, Zank, Streit. Sieh Eris … Gründliches mythologisches Lexikon
rixa — index affray, altercation, brawl Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
RIXA — Ottonis III. Imperatoris e sorore neptis, nupsit Boleslai Poloniae Regis ab Imperatore creatifilio Mieczislao, circa A. C. 1000. Vide Crantz. Vandal. l. 2. c. 36. qui cum omnia ex uxoris consilio administraret, haec Polonis exosa, post mariti… … Hofmann J. Lexicon universale
Rixa, B. — B. Rixa (22. Mai), Königin von Polen. S. B. Richeza … Vollständiges Heiligen-Lexikon
rixa — co·rixa; … English syllables
Rixa von Werle — († 26. November 1317) war die Tochter von Heinrich I., Prinz von Werle und seiner Frau Rixa (Richiza) sowie die Enkelin von Birger Magnusson von Bjälbo und dessen erster Frau Ingeborg. Rixa von Werle heiratete Albrecht II., Herzog zu Braunschweig … Deutsch Wikipedia
Rixa — friesische Kurzform von Namen mit »Rich« bzw. »Rik« (Bedeutung: Herrscherin) … Deutsch namen
rixa — An angry dispute; a quarrel … Ballentine's law dictionary