Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

rūsticus

  • 1 rusticus

    rustĭcus, a, um, adj. [rus], of or belonging to the country, rural, rustic, country- (very freq. and class.; syn. agrestis; opp. urbanus).
    I.
    Lit.:

    vita,

    Varr. R. R. 3, 1, 1; cf.:

    vita haec rustica, quam tu agrestem vocas,

    Cic. Rosc. Am. 27, 75:

    duae vitae hominum, rustica et urbana,

    id. ib. 17, 48:

    Romani (opp. urbani),

    Varr. R. R. 2, praef. § 1; cf. plebes (opp. urbana), Col. praef. § 17;

    praedia,

    Cic. Rosc. Am. 15, 42:

    hortus,

    Plin. Ep. 2, 17, 15:

    instrumentum,

    Phaedr. 4, 4, 24:

    opus,

    Ter. Heaut. 1, 1, 90:

    res,

    Cic. de Or. 1, 16, 69; 1, 58, 249;

    Col. praef. § 19 sq.: homo (with agricola),

    Cic. Rosc. Am. 49, 143; id. N. D. 3, 5, 11:

    colona,

    Ov. F. 2, 645; cf.

    Phidyle,

    Hor. C. 3, 23, 2:

    mus (opp. urbanus),

    id. S. 2, 6, 80; 115:

    gallinae,

    heathcocks, Varr. R. R. 3, 9, 16; Col. 8, 2, 1 sq. (cf. infra, B. 2. b.):

    numina,

    Ov. M. 1, 192:

    fistula,

    id. ib. 8, 191:

    sedulitas,

    id. F. 6, 534:

    regna,

    id. H. 4, 132:

    opprobria versibus alternis,

    Hor. Ep. 2, 1, 146:

    carcer,

    Juv. 14, 24.—
    B.
    Substt.
    1.
    ru-stĭcus, i, m., a countryman, rustic, peasant; in plur.: rustici, country people, rustics:

    urbani fiunt rustici, etc.,

    Plaut. Mere. 4, 3, 15 sq.:

    omnes urbani, rustici,

    Cic. Fin. 2, 23, 77; cf. id. Or. 24, 81;

    semper occant prius quam sarriunt rustici,

    Plaut. Capt. 3, 5, 5; id. Most. 5, 1, 28; Col. 2, 4, 8; 9, 10 et saep.—In sing., Ov. M. 2, 699; Hor. Epod. 2, 68; id. Ep. 1, 7, 83; 2, 2, 39; Vulg. Sap. 17, 16.—
    2.
    rustĭca, ae, f.
    a.
    A country girl, Ov. M. 5, 583.—
    b.
    (Sc. gallina.) A heath-cock, Mart. 13, 76 (cf. supra, A., and rusticulus, II. B.).—
    II.
    Transf., countrylike, rustic, simple, in a good or (more freq.) in a bad sense, i. e. plain, simple, provincial, rough, coarse, gross, awkward, clownish, etc. (in this sense not freq. till after the Aug. period;

    previously, as in Cic., agrestis was more used): rustica vox et agrestis quosdam delectat, etc.... neque solum rusticam asperitatem, sed etiam peregrinam insolentiam fugere discamus,

    Cic. de Or. 3, 11, 42; 12, 44:

    pro bardā et pro rusticā haberi,

    Plaut. Pers. 2, 1, 2:

    rusticus inlitteratusque litigator,

    Quint. 2, 21, 16:

    manus (with indoctae),

    id. 1, 11, 16; cf.

    with indoctus,

    id. 12, 10, 53;

    with barbarus,

    id. 2, 20, 6;

    (opp. disertus) 7, 1, 43: id vitium sermonis non barbarum esse, sed rusticum,

    Gell. 13, 6, 2:

    Germana illuvies, rusticus, hircus, hara suis, etc.,

    a lout, clown, Plaut. Most. 1, 1, 39 Lorenz ad loc.:

    rusticus es, Corydon,

    Verg. E. 2, 56:

    quid coeptum, rustice, rumpis iter?

    Ov. Am. 3, 6, 88:

    addidit obscenis convicia rustica dictis,

    id. M. 14, 522: sive procax aliqua est;

    capior, quia rustica non est,

    very prudish, id. Am. 2, 4, 13; cf. id. A. A. 1, 607:

    nec tamen est, quamvis agros amet illa feraces, Rustica,

    id. Am. 3, 10, 18.—In a good sense:

    mores,

    Cic. Rosc. Am. 27, 75:

    veritas,

    Mart. 10, 72, 11. — Comp.:

    simus hoc titulo rusticiore contenti,

    Sen. Ep. 88, 33.—Hence, adv.: ru-stĭcē (acc. to II.), in a countrified manner, clownishly, boorishly, awkwardly:

    loquinon aspere, non vaste, non rustice,

    Cic. de Or. 3, 12, 45:

    urgere,

    id. Off. 3, 9, 39:

    facere aliquid,

    id. Att. 12, 36, 2:

    cum eo vitio loquentes rustice loqui dictitabant,

    Gell. 13, 6, 2.— Comp.:

    rusticius toga defluit,

    Hor. S. 1, 3, 31.— Sup. does not occur.

    Lewis & Short latin dictionary > rusticus

  • 2 rūsticus

        rūsticus adj.    [rus], of the country, rural, rustic, country-: vita haec rustica... iustitiae magistra est: instrumentum, Ph.: opus, T.: homo: colona, O.: mus (opp. urbanus), H.: regna, O.: Versibus alternis opprobria, H.: carcer, Iu.—As subst m., a countryman, rustic, peasant: omnes, urbani rustici, country folk: Rustice, fer opem, O.: ex nitido fit rusticus, H.—As subst f., a country girl: ego rustica, O.— Country-like, rustic, plain, simple, provincial, rough, coarse, gross, awkward, clownish: vox: Rusticus es, Corydon, V.: quid coeptum, rustice, rumpis iter? O.: convicia, O.: capior, quia rustica non est, very prudish, O.: mores, simple.
    * * *
    I
    rustica, rusticum ADJ
    country, rural; plain, homely, rustic
    II
    peasant, farmer

    Latin-English dictionary > rūsticus

  • 3 rusticus

    rustic, rural / peasant.

    Latin-English dictionary of medieval > rusticus

  • 4 sub-rūsticus (surr-)

        sub-rūsticus (surr-) adj.,    somewhat clownish, rather rustic: pudor.

    Latin-English dictionary > sub-rūsticus (surr-)

  • 5 rusticula

    rustĭcŭlus, a, um, adj. dim. [rusticus], rather rustic, somewhat coarse.
    I.
    Libellus, Mart. 10, 19:

    nomen (Bissula),

    Aus. Idyll. Carm. 7, 3.—
    II.
    As substt. *
    A.
    rustĭcŭ-lus, i, m., a little countryman, a little rustic, Cic. Sest. 38, 82.—
    B.
    rustĭcŭla, ae, f., a little heath-cock; (cf. rustica, s. v. rusticus, I. B. 2. b.), Plin. 10, 38, 54, § 111; Mart. 13, 76 in lemm.

    Lewis & Short latin dictionary > rusticula

  • 6 rusticulus

    rustĭcŭlus, a, um, adj. dim. [rusticus], rather rustic, somewhat coarse.
    I.
    Libellus, Mart. 10, 19:

    nomen (Bissula),

    Aus. Idyll. Carm. 7, 3.—
    II.
    As substt. *
    A.
    rustĭcŭ-lus, i, m., a little countryman, a little rustic, Cic. Sest. 38, 82.—
    B.
    rustĭcŭla, ae, f., a little heath-cock; (cf. rustica, s. v. rusticus, I. B. 2. b.), Plin. 10, 38, 54, § 111; Mart. 13, 76 in lemm.

    Lewis & Short latin dictionary > rusticulus

  • 7 absēns

        absēns entis, adj.    [P. of absum], absent: quod is non absens reus factus esset: absenti senatui plausus est datus: absentem alqm condemnare: absens perii, away from you, O.: nobis absentibus: illum absens absentem auditque videtque, V.: postulo ut mihi tua domus te praesente absente pateat, i. e. whether you are at home or not, T.: absente nobis turbatumst, in our absence, T.: plebs tribunos plebi absentes Sex. Tempanium M. Asellium fecit, i. e. although they did not appear as competitors, L.—Poet. of places: Romae rus optas, absentem rusticus urbem tollis ad astra, H.—As subst, an absent person: minitari absenti: absentem defendere.
    * * *
    (gen.), absentis ADJ
    absent, missing, away, gone; physically elsewhere (things), non-existent

    Latin-English dictionary > absēns

  • 8 catus

        catus adj.    [1 CA-], clear - sighted, intelligent, sagacious, wise: Aelius Sextus, Enn. ap. C.: cultūs hominum Voce formasti catus, H.: catus quantumvis rusticus, shrewd, H.: iaculari, H.
    * * *
    I
    cata, catum ADJ
    knowing, clever, shrewd, wise, prudent, circumspect; shrill/clear (sound)
    II
    cat; wild cat; kind of trout; siege engine; male cat (L+S)

    Latin-English dictionary > catus

  • 9 cōn-fundō

        cōn-fundō fūdī, fūsus, ere,    to pour together, mingle, mix, blend: ius confusum sectis herbis, H.: (venenum) in poculo confusum: Cumque tuis lacrimis nostras, O.: (Alpheus) Siculis confunditur undis, mingles, V.—To pour out: cruor in fossam confusus, H.—Fig., to mingle, unite, join, combine, blend: vera cum falsis: vis toto confusa mundo: res p. ex tribus generibus confusa: duo populi in unum confusi, L.: Diversum confusa genus panthera camelo, i. e. the giraffe, H.: Rusticus urbano confusus, H.—Poet.: proelia cum Marte, H.—To confound, confuse, jumble together, disorder: signa et ordines peditum atque equitum, L.: foedus, to violate, V.: Imperium, promissa, preces in unum, mingles together, O.: fasque nefasque, O.: mare caelo, Iu.: ora fractis in ossibus, i. e. make undistinguishable, O.: voltum Lunae, to obscure, O.—To disturb, disconcert, confound, perplex: confusa memoria, L.: Rutulum, Iu.—To diffuse, suffuse, spread over: cibus in venam confunditur, diffuses itself: aliquid in totam orationem.

    Latin-English dictionary > cōn-fundō

  • 10 cōnsultus

        cōnsultus adj. with sup.    [P. of consulo], well considered, weighed, deliberated upon, maturely pondered: ipsi omnia: consulta ad nos deferunt.— Knowing, skilful, experienced, practised, learned (esp. in law): non magis iuris quam iustitiae fuit: consultissimus vir iuris, L.: insanientis sapientiae, H.: naturā, non disciplinā.—As subst m., a lawyer, counsellor: ex isto genere consultorum: eris tu, consultus modo, rusticus, H.—Esp., with iuris or iure: iuris consultorum auctoritas: qui tibi uni est iure consultus.
    * * *
    I
    consulta -um, consultior -or -us, consultissimus -a -um ADJ
    skilled/practiced/learned/experienced; planned/prudent, well-considered/advised
    II
    lawyer, jurist; (also jurisconsultus, one or two words); expert
    III
    decision/resolution/plan; decree (of senate/other authority); oracular response

    Latin-English dictionary > cōnsultus

  • 11 crassus

        crassus adj.    [CART-], solid, thick, fat, gross, stout: unguentum, H.: cruor, V.: ager: (homo), T.: toga, H.: filum, O.—Thick, dense, heavy: aër: caelum.—Fig., stolid, dense: Rusticus crassā Minervā, H.
    * * *
    I
    crassa -um, crassior -or -us, crassissimus -a -um ADJ
    thick/deep; thick coated (w/ABL); turbid/muddy (river); dense/concentrated/solid fat/stout; rude, coarse, rough, harsh, heavy, gross; stupid, crass/insensitive
    II
    Crassus, Roman cognomen; M. Licinius Crassus Dives, the triumvir

    Latin-English dictionary > crassus

  • 12 dē-fluō

        dē-fluō fluxī, fluxus, ere,     to flow down: (Rhenus) in plurīs defluit partīs, Cs.: Defluit saxis umor, H.: in Tiberim Orontes, Iu. — To glide down, slide, fall, descend: iam ipsae defluebant coronae: pedes vestis defluxit ad imos, V.: toga defluit male laxus, hangs carelessly, H.: secundo amni, to swim down, V.: cohors relictis Ad terram defluxit equis, dismounted, V.: in latus a dextro armo, O.—Fig., to flow, come, pass gradually: a necessariis artificiis ad elegantiora: ad levīs amicitias defluxit oratio: ne quid in terram defluat, be lost: multaque merces tibi defluat aequo Ab Iove, flow to thee in abundance, H.—To flow out, run dry: Rusticus exspectat dum defluat amnis, H.—Fig., to cease, vanish, pass away, disappear, be lost: ex novem tribunis unus defluxit, has deserted: ubi per socordiam vires defluxere, S.: nullus defluat inde color, Tb.: Defluxit numerus Saturnius, become obsolete, H.: tibi vacuo exanimo, to be forgotten, Pr.: comae, O.

    Latin-English dictionary > dē-fluō

  • 13 iam

        iam adj.    I. Of time, at the moment, at the present moment, now, at this time, just now, at present: iam satis credis sobrium esse me, T.: saltūs reficit iam roscida luna, V.: Iam melior, iam, diva, precor, V.: iura ipsa iam certa propter vetustatem: iam iam intellego quid dicas, now, precisely now: Iam iam nulla mora est, V.—At the moment, just, at the time spoken of, then, now: iam ut limen exirem, T.: iam invesperascebat, L.: Helvetii iam traduxerant, etc., Cs.—Just, but now, a moment ago, a little while ago: primum iam de amore hoc comperit, T.: hiems iam praecipitaverat, Cs.: domum quam tu iam exaedificatum habebas.—Just now, forthwith, immediately, presently, straightway, directly: iam adero, T.: cum iam te adventare arbitraremur: iam faciam quod voltis, H.: Accede ad ignem... iam calesces, T.: iam hic conticescet furor, L.: Iam te premet nox, H.: Sed iam age, carpe viam, V.: Iam iam futurus rusticus, H.: iam inde a principio, from the very beginning: iam inde a consulatu meo, ever since.—Already, by this time, ere now, so soon: (animi) aut iam exhausti aut mox exhauriendi, L.: quia luserat Iam olim ille ludum, T.: vos, quem ad modum iam antea, defendite: antea iam, S.—At last, now, only now: iamque eum ad sanitatem reverti arbitrabatur, Cs.: iam tandem, L., V.—Already, by this time, ere now, till now, hitherto: amisso iam tempore: quos iam aetas a proeliis avocabat.—Until now, ever, all the time: dederas enim iam ab adulescentiā documenta: iam ab illo tempore, cum, etc., from the very time when, etc.: iam inde a puero, T.: iam ex quo, ever since, L.—With a neg, no longer: si iam principatum obtinere non possint, Cs.: si iam non potestis: cum iam defenderet nemo, Cs.: cum nulla iam proscriptionis mentio fieret: Nullane iam Troiae dicentur moenia? never more, V.— With comp, from time to time, gradually: inferiora habent rivos et iam humano cultu digniora loca, L.—In phrases, iam iamque, once and again, continually, every moment: iam iamque esse moriendum, that death is always impending: Caesar adventare iam iamque nuntiabatur, Cs.: iam iamque tenere Sperat, O.: iam iamque magis, more and more, V.: iam nunc, just now, at this very moment, even at this time: quae cum cogito, iam nunc timeo quidnam, etc.: dux, iam nunc togatus in urbe, L.: iam pridem (iampridem), long ago, long since, a long time ago: ad mortem te duci iam pridem oportebat: erat Iam pridem apud me, etc., T.: cupio equidem, et iam pridem cupio, etc., this long time: veritus ne traderetur Philippo, iam pridem hosti, L.—With dudum (iamdudum, iandudum), long since, long before, a long time ago, this long time: Iam dudum dixi idemque nunc dico, T.: quem iam dudum exspectat: iam dudum flebam, had long been weeping, O.—Forthwith, immediately, at once, directly (poet.): iam dudum sumite poenas, V.: expulsi iam dudum monte iuvenci petunt, etc., O.—With tum, at that very time, even then, then already: iam tum erat suspitio, etc., T.: se iam tum gessisse pro cive: iam tum dicione tenebat Sarrastīs populos, V.—With tunc, at that very time, even then: nisi iam tunc omnia negotia confecissem.—With diu, this long time, see diu.    II. Of assurance, in a conclusion, now, then surely, then, at once, no doubt: si cogites, remittas iam me onerare iniuriis, T.: si iubeat eo dirigi, iam in portu fore classem, L.: iam hoc scitis: quae cum ita sint, ego iam hinc praedico, L.—In transitions, now, moreover, again, once more, then, besides: iam de artificiis... haec fere accepimus: iam illud senatus consultum, quod, etc.: at enim iam dicetis virtutem non posse constitui, si, etc. —In enumerations, besides, too: et aures... itemque nares... iam gustatus... tactus autem.— Repeated: iam... iam, at one time... at another, now... now, at this time... at that, once... again: Qui iam contento, iam laxo fune laborat, H.: iam secundae, iam adversae res, L.—For emphasis, now, precisely, indeed: quem iam cur Peripateticum appellem, nescio: cetera iam fabulosa, Ta.—With et: et iam, and indeed, and in fact: et iam artifex, ut ita dicam, stilus: et orare et iam liberius accusare.—Rarely with ergo: iam ergo aliquis Condemnavit, in very truth.—After non modo... sed, now, even, I may say: non cum senatu modo, sed iam cum diis bellum gerere, L. —In climax, now, even, indeed, really: iam in opere quis par Romano miles? L.: iam illa perfugia minime sunt audienda.

    Latin-English dictionary > iam

  • 14 īnfāns

        īnfāns fantis, adj. with comp. and sup.    [2 in + for], that cannot speak, without speech, mute, speechless: statuae, H.: filium, cum infans esset, locutum.—Poor of speech, not eloquent: homines: pudor, i. e. embarrassment, H.: nihil accusatore infantius: ne infantissimus existimarer, incapable of speaking.—Not able to speak, young, little, infant pueri: pupilla: puella, H.: ova, fresh, O.— As subst m. and f a little child, infant, babe: natura movet infantem: infantibus parcere, Cs.: rusticus, Iu.: infantumque animae flentes, V.: formosissimus, O.: in utero matris, L.—Of an infant, infantine: Pectora, O.: os, O.: umbrae, of departed infants, O.—Childish, silly: illa omnia fuere infantia.
    * * *
    I
    (gen.), infantis ADJ
    speechless, inarticulate; new born; childish, foolish
    II
    infant; child (Bee)

    Latin-English dictionary > īnfāns

  • 15 Minerva

        Minerva ae, f    [1 MAN-], the goddess of wisdom, sense, and reflection, of the arts and sciences, of poetry, and of spinning and weaving, identified with the Grecian Athene, T., H., O.—Prov.: agamus pingui Minervā, i. e. without art, rudely: rusticus crassā Minervā, H.: invitā Minervā, against one's bent, H.: causam egi non invitā Minervā, not unaptly: sus Minervam (docet), i. e. the fool instructs the wise.—A working in wool, spinning and weaving: tolerare colo vitam tenuique Minervā (i. e. telā), V.: Intempestiva, O.
    * * *
    Minerva, Roman goddess of wisdom

    Latin-English dictionary > Minerva

  • 16 mūs

        mūs mūris, m and f    [MVS-], a mouse: mures migraverunt: exiguus, V.: rusticus, H.
    * * *

    Latin-English dictionary > mūs

  • 17 nitidus

        nitidus adj. with comp. and sup.    [cf. niteo], shining, glittering, bright, polished, clear: nitidus iuventā (of the serpent that has shed its skin), V.: aries nitidissimus auro, O.: pisces, with gleaming scales, O.: ocelli, Iu.—Of animals, sleek, plump, in good condition, well-favored, blooming: iumenta, N.: quos pexo capillo nitidos videtis: ex nitido fit rusticus, H.: vacca, O.: campi nitidissimi: nitidissimus annus, rich, O.—Fig., cultivated, polished, refined: verba nitidiora: hilares nitidique vocantur, Iu.
    * * *
    nitida, nitidum ADJ
    shining, bright

    Latin-English dictionary > nitidus

  • 18 per-urbānus

        per-urbānus adj.,    highly cultivated, extremely witty: Torquatus toto genere.—Excessively polite (opp. rusticus).

    Latin-English dictionary > per-urbānus

  • 19 quantumvīs

        quantumvīs adv.    [quantusvis], how much soever, however: quantumvis rusticus, H.
    * * *
    to as great a degree as you like, as much/long as you like; however; although

    Latin-English dictionary > quantumvīs

  • 20 rūstica

        rūstica    ae, see rusticus.
    * * *
    countrywoman, bumpkin

    Latin-English dictionary > rūstica

См. также в других словарях:

  • Rusticus — can refer to:Animals *The rusty crayfish ( Orconectes rusticus ). *The ground spider ( Urozelotes rusticus )People *Saint Rusticus of Narbonne *One of the martyred companions of Saint Dennis *Martyr of Verona. See Saint Firmus and Saint Rusticus… …   Wikipedia

  • Rustĭcus — Rustĭcus, 1) Fabius, römischer Geschichtschreiber unter Claudius u. Nero, Freund des älteren Seneca; er schr. die Geschichte des Nero (verloren). 2) Arulenus R., freiheitsliebender Römer, welcher als Volkstribun 67 n. Chr. den Senatsbeschluß… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Rusticus — est quasi Rind, nisi quod sibi cornua desint. – Frischbier2, 3176. Befindet sich in: Rundrauss von Wahrendorff s List und Lebensbeschreibung des schalkhaftigen und betrüglichen Bauernstandes so im Jahr 1682 herausgegeben ist …   Deutsches Sprichwörter-Lexikon

  • Rusticus, S. (18) — 18S. Rusticus, Conf. Ep. (24. al. 25. Sept, 24. Nov., 30. Dec.). Dieser heil. Bischof und Bekenner zu Clermont in Auvergne (Claromonte Avernorum), heißt in der Volkssprache Rotiri. Nach dem Berichte des hl. Gregorius von Tours (hist. Franc. II.… …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

  • Rusticus, S. (12) — 12S. Rusticus (Rusticius). Ep. (25. Apr.). Dieser hl. Bischof von Lyon, Nachfolger des Africanus, wurde um das J. 494 auf den bischöflichen Stuhl dieser Kirche erhoben, nachdem er vorher nach unbefleckter Jugend viele Jahre das Amt eines Richters …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

  • Rusticus, S. (13) — 13S. Rusticus (9. Aug. al. 31. Jan.), ein Martyrer zu Verona. S. S. Firmus18. Zu ergänzen ist, daß der Triumph dieser hhl. Martyrer ins J. 303 gesetzt werden muß. In ihren Acten ist die Wuth, mit welcher die Verfolger die geschichtlichen Urkunden …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

  • Rusticus, S. (21) — 21S. Rusticus. Ep. Conf. (14. Oct.). Der hl. Rusticus, d. N. der Zweite, bestieg im 6. Jahrh. den bischöflichen Stuhl von Trier, dankte aber aus nicht hinreichend aufgeklärter Ursache (die Legende vom heil. Goar ist bezüglich ihrer Richtigkeit… …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

  • Rusticus, S. (22) — 22S. Rusticus, Ep. (26. Oct.). Dieser hl. Bischof von Narbonne steht im Mart. Rom. Er blühte im 5. Jahrh., und soll vor seiner Erhebung, die um das J. 427 oder 430 geschehen sein kann, als Mönch zu Marseille, seinem wahrscheinlichen Geburtsorte,… …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

  • RUSTICUS — I. RUSTICUS Consul cum Olybrio, an. Urb. Cond. 1217. Alius Consul cum Vitali, an. Urb. Cond. 1273. Item Praefectus Urbis, sub Antonino Philos. Saevus in Christianos, Laetus Comp. Hist. Univers. II. RUSTICUS vide FABIUS It. Iulius et Iunius …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Rusticus, S. (1) — 1S. Rusticus (8. Jan.), ein von den Griechen verehrter Martyrer. S. S. Timotheus. (I. 473 …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

  • Rusticus, S. (10) — 10S. Rusticus (19. Juli), ein Priester und Bekenner zu Lyon, ist nur dem Namen nach bekannt. (IV. 643.) …   Vollständiges Heiligen-Lexikon

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»