Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

rĭgens

  • 1 rigens

    rigens, entis part. prés. de rigeo. [st2]1 [-] raide, dur, ferme, consistant. [st2]2 [-] raide de froid, glacé, glacial. [st2]3 [-] raide, droit, tendu, immobile, fixe (regard). [st2]4 [-] dur, insensible.    - rigens sanguis, Luc.: sang caillé.    - rigens malis, Sen.: endurci par l'adversité.    - rigens metu, Sen.: glacé de terreur.
    * * *
    rigens, entis part. prés. de rigeo. [st2]1 [-] raide, dur, ferme, consistant. [st2]2 [-] raide de froid, glacé, glacial. [st2]3 [-] raide, droit, tendu, immobile, fixe (regard). [st2]4 [-] dur, insensible.    - rigens sanguis, Luc.: sang caillé.    - rigens malis, Sen.: endurci par l'adversité.    - rigens metu, Sen.: glacé de terreur.
    * * *
        Bruma rigens. Lucan. Hyver fort froid.
    \
        Corpus rigens. Quintil. Droict.
    \
        Membra rigentia. Lucan. Froids, ou Roides à cause de la mort.
    \
        Rigentes oculi. Plin. Qui ne bougent, et ne regardent ne ca ne là.
    \
        Vngue rigente secui genas. Ouid. Je me suis esgratignee le visage de mes durs ongles.

    Dictionarium latinogallicum > rigens

  • 2 rigens

    rigēns, entis, PAdi. (v. rigeo), starrend, starr, I) eig. u. übtr.: 1) eig.: a) vor Kälte, aqua, Mart.: pars terrae, Tibull.: pars mundi rigentissima, Solin. – b) vor Steifheit, starr, steif, caput, Quint.: oculi, Plin. – 2) poet. übtr., saxa, kahl emporstarrende, Sen. poët. – II) bildl., starr, unbeugsam, animus, Sen. poët.: vir tot malis, ibid.

    lateinisch-deutsches > rigens

  • 3 rigens

    rigēns, entis, PAdi. (v. rigeo), starrend, starr, I) eig. u. übtr.: 1) eig.: a) vor Kälte, aqua, Mart.: pars terrae, Tibull.: pars mundi rigentissima, Solin. – b) vor Steifheit, starr, steif, caput, Quint.: oculi, Plin. – 2) poet. übtr., saxa, kahl emporstarrende, Sen. poët. – II) bildl., starr, unbeugsam, animus, Sen. poët.: vir tot malis, ibid.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > rigens

  • 4 rigēns

        rigēns entis, adj.    [P. of rigeo], stiff, inflexible, rigid, unbending: unguis, O.: lorica ex aere, V.

    Latin-English dictionary > rigēns

  • 5 rigens

    rĭgens, entis, Part. and P. a. of rigeo.

    Lewis & Short latin dictionary > rigens

  • 6 rigens

    1. rigēns, entis
    part. praes. к rigeo
    2. adj.
    1) застывший, замёрзший ( aqua M); остановившийся, неподвижный ( oculi PM)
    2) непреклонный, негнущийся ( animus SenT)

    Латинско-русский словарь > rigens

  • 7 rigens

    - entis adj Bns
    enraidi, rigidifié

    Dictionarium Latino-Gallicum botanicae > rigens

  • 8 signum

    signum, i, n. [st1]1 [-] marque, signe, empreinte, indice, indication, preuve.    - signa pedum sequi, Ov.: suivre l'empreinte des pas.    - quaerenti nulla ad speluncam signa ferebant, Virg. 8: cherchait-on? aucune empreinte ne menait à la caverne.    - oculis mihi signum dedit, ne se appellarem, Plaut. Mil.: elle m'a fait signe du regard de ne pas l'appeler.    - signum crucis, Lact.: signe de croix.    - aut pecori signum aut numeros impressit acervis, Virg. G. 1: il marque son troupeau ou numérote ses tas de blé.    - signa rerum, Quint.: preuves extrinsèques [] argumenta: arguments, preuves données par le raisonnement.    - de ea re signa atque argumenta paucis verbis eloquar, Plaut. Amph.: je vais t'en donner en peu de mots des preuves évidentes. [st1]2 [-] sceau, cachet.    - litterae integris signis praetoribus traduntur, Cic. Cat. 3: les lettres sont remises au préteur, cachets intacts.    - sub signo servare, Cic.: garder sous scellés.    - impressis signis custodire, Sen.: garder sous scellés.    - imprimere signa tabellis, Hor.: sceller des tablettes.    - signo laeso non insanire lagoenae, Hor. Ep. 1: ne pas se mettre en fureur à cause du cachet brisé d'une bouteille. [st1]3 [-] signe, présage, pronostic; symptôme.    - ventorum et imbrium signa, Cic. Div. 1: les signes précurseurs du vent et de la pluie.    - signa habere ex spiritu, Cic.: faire le diagnostic d'après la respiration (du malade). [st1]4 [-] signal (militaire), signe de ralliement, point de repère; mot d'ordre, consigne, ordre.    - signum dare ut: ordonner le signal de.    - signum tubā dare: donner le signal avec la trompette.    - signum petere: demander le mot d'ordre.    - signum proelii committendi dare, Caes.: donner le signal d'engager le combat.    - signo Felicitatis dato, Auct. B. Afr. 83: le mot d'ordre étant Bonheur.    - signum recipiendi dare, Caes.: donner le signal de la retraite. [st1]5 [-] enseigne, étendard, drapeau; par métonymie, corps de troupe, manipule, cohorte.    - signum [] aquila: aigle de la légion.    - prima signa: la première ligne de combat.    - signa circumagere: opérer une conversion.    - signa conferre cum hoste: livrer bataille, se concentrer.    - signa constituere: faire halte.    - signa consistunt: on fait halte.    - signa convellere (vellere): arracher les enseignes, se mettre en marche.    - signa movere (e castris), Liv.: déplacer les enseignes, se mettre en marche.    - signa convertere: faire demi-tour.    - signa efferre: faire sortir les soldats du camp.    - signa ferre: se mettre en marche.    - signa inferre: marcher à l'ennemi, attaquer.    - signa obvertere: faire face à, faire front à.    - proferre signa extra vallum: sortir du camp.    - signa referre: reculer.    - signa servare: rester à son poste de combat, rester dans le rang.    - signa sequi (subsequi): rester à son poste de combat.    - signa sustinere: arrêter la marche.    - signa tollere: se mettre en marche.    - ab signis discedere, Caes.: s'éloigner des enseignes, déserter, abandonner les rangs, fuir.    - signa relinquere, Sall.: abandonner les enseignes, déserter, abandonner les rangs,fuir.    - sub signis: en ordre régulier.    - signa hostium turbare, Liv. 9: porter le trouble dans les rangs des ennemis.    - cum unius signi militibus pergit ire ad urbem, Liv. 33: il continue d'avancer vers la ville avec les soldats d'un seul manipule. [st1]6 [-] image (travaillée avec art), figure, statue; figure en relief.    - signa pulcherrima quattuor, Cic. Verr. 2, 4: quatre très belles statues.    - signum pictum, Plaut.: figure peinte, portrait.    - crater impressus signis, Virg. En. 5: un cratère incrusté de reliefs.    - palla signis auroque rigens, Virg. En. 1: un manteau hérissé de broderies d'or. [st1]7 [-] signe (du zodiaque), constellation, astre.    - signum brumale, Cic.: le Capricorne.    - jam nox caelo diffundere signa parabat, Hor. S. 1: déjà la nuit se préparait à répandre les étoiles dans le ciel. [st1]8 [-] surnom, sobriquet. - voir hors site signum.
    * * *
    signum, i, n. [st1]1 [-] marque, signe, empreinte, indice, indication, preuve.    - signa pedum sequi, Ov.: suivre l'empreinte des pas.    - quaerenti nulla ad speluncam signa ferebant, Virg. 8: cherchait-on? aucune empreinte ne menait à la caverne.    - oculis mihi signum dedit, ne se appellarem, Plaut. Mil.: elle m'a fait signe du regard de ne pas l'appeler.    - signum crucis, Lact.: signe de croix.    - aut pecori signum aut numeros impressit acervis, Virg. G. 1: il marque son troupeau ou numérote ses tas de blé.    - signa rerum, Quint.: preuves extrinsèques [] argumenta: arguments, preuves données par le raisonnement.    - de ea re signa atque argumenta paucis verbis eloquar, Plaut. Amph.: je vais t'en donner en peu de mots des preuves évidentes. [st1]2 [-] sceau, cachet.    - litterae integris signis praetoribus traduntur, Cic. Cat. 3: les lettres sont remises au préteur, cachets intacts.    - sub signo servare, Cic.: garder sous scellés.    - impressis signis custodire, Sen.: garder sous scellés.    - imprimere signa tabellis, Hor.: sceller des tablettes.    - signo laeso non insanire lagoenae, Hor. Ep. 1: ne pas se mettre en fureur à cause du cachet brisé d'une bouteille. [st1]3 [-] signe, présage, pronostic; symptôme.    - ventorum et imbrium signa, Cic. Div. 1: les signes précurseurs du vent et de la pluie.    - signa habere ex spiritu, Cic.: faire le diagnostic d'après la respiration (du malade). [st1]4 [-] signal (militaire), signe de ralliement, point de repère; mot d'ordre, consigne, ordre.    - signum dare ut: ordonner le signal de.    - signum tubā dare: donner le signal avec la trompette.    - signum petere: demander le mot d'ordre.    - signum proelii committendi dare, Caes.: donner le signal d'engager le combat.    - signo Felicitatis dato, Auct. B. Afr. 83: le mot d'ordre étant Bonheur.    - signum recipiendi dare, Caes.: donner le signal de la retraite. [st1]5 [-] enseigne, étendard, drapeau; par métonymie, corps de troupe, manipule, cohorte.    - signum [] aquila: aigle de la légion.    - prima signa: la première ligne de combat.    - signa circumagere: opérer une conversion.    - signa conferre cum hoste: livrer bataille, se concentrer.    - signa constituere: faire halte.    - signa consistunt: on fait halte.    - signa convellere (vellere): arracher les enseignes, se mettre en marche.    - signa movere (e castris), Liv.: déplacer les enseignes, se mettre en marche.    - signa convertere: faire demi-tour.    - signa efferre: faire sortir les soldats du camp.    - signa ferre: se mettre en marche.    - signa inferre: marcher à l'ennemi, attaquer.    - signa obvertere: faire face à, faire front à.    - proferre signa extra vallum: sortir du camp.    - signa referre: reculer.    - signa servare: rester à son poste de combat, rester dans le rang.    - signa sequi (subsequi): rester à son poste de combat.    - signa sustinere: arrêter la marche.    - signa tollere: se mettre en marche.    - ab signis discedere, Caes.: s'éloigner des enseignes, déserter, abandonner les rangs, fuir.    - signa relinquere, Sall.: abandonner les enseignes, déserter, abandonner les rangs,fuir.    - sub signis: en ordre régulier.    - signa hostium turbare, Liv. 9: porter le trouble dans les rangs des ennemis.    - cum unius signi militibus pergit ire ad urbem, Liv. 33: il continue d'avancer vers la ville avec les soldats d'un seul manipule. [st1]6 [-] image (travaillée avec art), figure, statue; figure en relief.    - signa pulcherrima quattuor, Cic. Verr. 2, 4: quatre très belles statues.    - signum pictum, Plaut.: figure peinte, portrait.    - crater impressus signis, Virg. En. 5: un cratère incrusté de reliefs.    - palla signis auroque rigens, Virg. En. 1: un manteau hérissé de broderies d'or. [st1]7 [-] signe (du zodiaque), constellation, astre.    - signum brumale, Cic.: le Capricorne.    - jam nox caelo diffundere signa parabat, Hor. S. 1: déjà la nuit se préparait à répandre les étoiles dans le ciel. [st1]8 [-] surnom, sobriquet. - voir hors site signum.
    * * *
        Signum, signi. Terent. Un signe qui nous represente et denote quelque chose, Signal.
    \
        Signa ad salutem. Terent. Signes de guarison.
    \
        Multa signa dederat quamobrem is responsurus non videretur. Cic. Il avoit monstré par plusieurs signes.
    \
        Dare signum militibus. Terent. Sonner la trompette.
    \
        Tacitum dat tessera signum. Sil. Quand on donne le mot du guet.
    \
        Intenti signum expectant. Virgil. Le signe du combat, ou pour combatre.
    \
        Id erit signi me inuitum facere, quod non prosequar longius. Cic. Ce sera signe que je fay envi, etc.
    \
        Signum. Cic. Signet, ou signe manuel, Marque, Cachet, Sing.
    \
        Imprimere signum pecori. Virgil. Les marquer d'un cautere ou fer chauld.
    \
        Signum. Quintil. Une enseigne qu'on pend és maisons.
    \
        Signa. Cic. Images.
    \
        Signis aspera pocula. Virgil. Vaisselle d'or ou d'argent à bosses et images enlevees.
    \
        Daedala signa. Lucret. Images faictes ingenieusement et de grand artifice.
    \
        Spirantia signa. Virgil. Images si bien faictes au naturel, qu'il semble qu'elles soyent vives.
    \
        Signum. Cic. Estendard et enseigne.
    \
        Conuenire ad signa iubentur milites. Caesar. Se retirer chascun à son enseigne.
    \
        Signum. Cic. Chose demonstrant quelque chose future, et par quoy on prognostique ce qui est à venir.
    \
        Rabiosi tempora signi. Horat. Les jours caniculaires.

    Dictionarium latinogallicum > signum

  • 9 bruma

    brūma, ae f. [из *. brevima = brevissima, sc. dies\]
    1) период кратчайших дней в году, зимнее солнцестояние
    2) зимняя пора, зимний холод, стужа (b. iners H; rigens Lcn)

    Латинско-русский словарь > bruma

  • 10 birrus

    birrus (byrrus, byrrhus), ī, m. (πυῤῥός, von gelber Farbe), ein (seidener od. wollener) Mantelkragen od. kurzer Mantel mit Kapuze (Vopisc. Car. 20, 6. Edict. Diocl. 7, 42 u. 43. Cod. Theod. 14, 10, 1. § 1. Cassian. coen. inst. 1, 7. Schol. Iuven. 8, 145), aus dickem Stoff (dah. rigens, Sulp. Sev. dial. 1, 21, 4), mit Noppen, wie Biber (Claud. epigr. 42).

    lateinisch-deutsches > birrus

  • 11 rigeo

    rigeo, ēre (verwandt mit frigeo), starren, starr-, steif sein, I) eig. u. übtr.: 1) eig.: a) vor Kälte, Frost, Eis, r. frigore (Ggstz. calore uri), Cic.: omnia rigentia gelu, Liv.: prata rigent, Hor. – b) (poet.) vor Steifheit, terga boum plumbo insuto ferroque rigebant, Verg.: Cerealia dona rigebant, waren starres Gold, Ov. – c) (poet.) vor Fülle starren, strotzen, auro od. ex auro (von G.), Verg. u. Sil.: ex aere, Verg.: arva rigent semine percepto iam veteris venae, strotzen von den aufgenommenen Körnern der schon alten Goldader (= von Goldsand), Ov. met. 11, 114 sqq. – 2) übtr.: a) steif seinunbeweglich sein, nervi rigent, Hor. epod. 8, 17. – b) starr-, kahl emporragen, emporstarren, cervix riget horrida, Ov.: pars summa riget, Ov.: sine frondibus arbos riget, Ov.: late riget Tmolus, Ov. – v. Haar, sich sträuben, gelido comae Ov. – v. Haar, sich sträuben, gelido comae terrore rigebant, Ov. met. 3, 100. – II) bildl.: feritas immota riget, starrt regungslos, Mart. 5, 31, 5. – Vgl. rigens u. rigesco.

    lateinisch-deutsches > rigeo

  • 12 signum

    sīgnum, ī, n. (altlat. seignom), das Zeichen, Abzeichen, Kennzeichen, Merkmal u. dgl., I) im allg., verb. signa et notae locorum, Cic.: signum sanguinis, id est signum crucis, quā (Christus) sanguinem fudit, in sua fronte conscribere, Lact.: imponere fronti immortale signum (crucis), Lact.: liminibus suis de sanguine agni candidi signum imponere, Lact.: ponere signa novis praeceptis, die neuen L. sich anmerken, niederschreiben, Hor.: crucis signum impingere in labiis, das Kr. machen, Hieron.: signum imprimere pecori, Verg.: iaculo mihi vulnera fecit; signa vides, Ov.: signa pedum sequi, den Spuren, Ov.: u. so bl. signa sequi, Verg. – oculis mihi signum dedit, ne se appellarem, Plaut.: deos gallis signum dedisse cantandi, Cic – parva dare mutato signa calore, Spuren inneren Grames auf dem Gesichte tragen, Prop. – quae assolent signa esse ad salutem, Ter.: signa doloris ostendere, Cic.: signa timoris mittere (äußern), Caes.

    II) insbes.: A) als milit. t. t.: 1) das Abzeichen der Heeresabteilungen, das Feldzeichen, das Banner, die Fahne, a) der größeren Heeresabteilungen, der Legionen usw.: signa militaria, Caes. u. Plin.: signa legionum fulgentia, Liv.: signa amittere, Caes.: signa relinquere, fahnenflüchtig werden, Sall.; und ähnlich ab signis discedere, Caes. u.a.: signa ferre, aufbrechen, Caes.: ebenso signa movere, Liv., signa movere e castris, Liv., u. signa tollere, Auct. b. Alex. u. Vell. (vgl. signis militaribus effossis, quae tolli non poterant, Liv. epit.): signa convelli iubere, Befehl zum Aufbruch erteilen, Liv. – signa inferre, zum Angriff anrücken, angreifen, absol., Caes., portae, Liv., in hostes, Caes., adversus Faliscos, contra Veientem, Liv. – signa convertere, kehrtmachen = eine Schwenkung machen, Caes. u. Liv.: conversa signa inferre, mit einer Frontveränderung angreifen, Caes.: signa conferre, α) im guten Sinne, die F. zusammennehmen, sie (an einem Orte, Punkte) vereinigen, Caes. u. Liv.: ad alqm, zu jmd. stoßen, Liv. – β) im üblen Sinne, handgemein werden, cum Alexandrinis, Cic.: cum hoste Liv.: in laevum cornu, Liv.: u. dah. collatis signis certare od. dimicare, ein förmliches Treffen liefern, Liv.: collatis signis superare hostem, in einem förml. Tr., Cic. – sub signis ducere legionem, in Reih' u. Glied, geordnet, Cic.: ebenso sub signis urbem intrare, Liv.: quingenti Pannonii, nondum sub signis, eine ungeordnete Schar, Tac. – übtr., signa conferre, sich in einen Streit einlassen, Cic. ad Att. 7, 5, 5: infestis signis inferuntur Galli in Fonteium, Cic. Font. 34. – b) der einzelnen Kohorten u. Manipeln (Ggstz. aquila, das Hauptlegionszeichen): s. militaria... aquila, Cic. Cat. 2, 13. – dah. übtr. wie unser Fähnlein = kleine Heeresabteilung, signa et ordines (und Manipeln) od. signa ordinesque, Liv. (s. M. Müller Anh. II zu Liv. 2, 59, 7): octo cohortes... reliqua signa, Sall.: terror primo Latinorum signa turbavit, Liv.: signa ordinesque turbarunt, Liv. – 2) das vom Feldherrn gegebene Zeichen, Signal, der Befehl, a) durch eine auf dem Feldherrnzelte aufgesteckte rote Fahne (vexillum), s. pugnae proponere, Liv.: s. simul itineris pugnaeque proponere, Liv.: signum pugnae dare, Iustin. – b) mit der Tuba usw., s. tubā dare, Caes.: dare s. proelii committendi, recipiendi, Caes.: s. proelii exposcere, Caes.: s. canere, Sall.; vgl. ea signa, quae receptui canunt, Cic. – c) das Losungswort, die Parole (vgl. Nipperd. Tac. ann. 13, 2 u. Heräus Tac. hist. 1, 38, 9 u. 3, 73, 17), consuerat signum petenti ›Priapum‹ aut ›Venerem‹ dare, die Parole Priapus od. Venus, Suet. Cal. 56, 2: cedo signum, Plaut.: it bello tessera s., Verg.: signum militiae petenti tribuno Optimae matris dedit, Tac.: u. so signum excubanti tribuno dedit Optimam matrem, Suet.: signo Felicitatis dato, Auct. b. Afr. – übtr., tu illam (virtutem) iubes signum petere, sich das Losungswort geben lassen (= einem Höheren untergeordnet sein), Sen. de ben. 4, 2. § 2. – B) das vom Prätor od. Konsul beim Wettrennen im Zirkus mit einer Flagge (mappa) gegebene Zeichen zum Auslaufen der Rennwagen, signum mittendis quadrigis dare, Liv. 8, 40, 3: signum mittere, Enn. ann. 84. – C) das Kennzeichen des Zukünftigen, Wahrzeichen, Vorzeichen, s. se obicit, Cic.: medici signa habent ex venis, Cic. – D) das Zeichen = der Beweis, signa rerum, sachliche Beweise (Ggstz. argumenta, Gründe), Quint.: de ea re signa atque argumenta paucis verbis eloquar, Plaut.: haec utrum abundantis an egentis signa sunt? Cic.: hoc signi erit, ubi calx cocta erit, summos lapides coctos esse oportebit, Cato: hoc est signi, ubi primum poterit, se illinc subducet scio, Ter.: u. so hoc signi est u. id signi est (erit) mit folg. Acc. u. Infin., Cornif. rhet. u. Cic. (s. Halm Cic. Rosc. Am. 83): u. signum est m. folg. Acc. u. Infin., magnum hoc quoque signum est dominam esse extra noxiam, Ter.: quod est signum nullam umquam inter eos querimoniam intercessisse, Nep.: quae signa sunt omnia (lauter Beweise, daß) non mediocri quodam consilio naturam mundi administrari, Cic. – E) das durch Kunst gearbeitete Bild, Bildnis, die Figur, die Bildsäule ( das Standbild), bes. einer Gottheit, signa ahena, Lucr.: s. aëneum, marmoreum, eburneum, Cic.: formatum marmore, Ov.: pictum, Plaut.: palla signis auroque rigens, Verg.: pictores et ii qui signa fabricantur (Bildhauer), Cic. – dah.: a) das Bild im Petschaft, das Siegel, s. notum, imago avi, Cic.: s. adulterinum, Liv.: s. lagoenae laesum, Hor.: signa integra, Cic.: sub signo habere, unter Siegel haben, Cic.: sub signo claustrisque, Cic. – b) dasSternbild, Gestirn, signorum ortus et obitus, Cic.: signa omnia stellaeque, Cic.: s. leonis, Cic.: brumale s., Zeichen des Steinbocks, Cic.: s. pluviale capellae, Ov.: astrorum micantium splendentia signa, Lact.: nox caelo diffundere signa parabat, Hor. – F) der Beiname, Spitzname, Capit. Gord. 4, 8. Vopisc. Aurel. 6, 2. Corp. inscr. Lat. 8, 4411. Vgl. Mommsen im Hermes 1, 158. Anm.

    lateinisch-deutsches > signum

  • 13 birrus

    birrus (byrrus, byrrhus), ī, m. (πυῤῥός, von gelber Farbe), ein (seidener od. wollener) Mantelkragen od. kurzer Mantel mit Kapuze (Vopisc. Car. 20, 6. Edict. Diocl. 7, 42 u. 43. Cod. Theod. 14, 10, 1. § 1. Cassian. coen. inst. 1, 7. Schol. Iuven. 8, 145), aus dickem Stoff (dah. rigens, Sulp. Sev. dial. 1, 21, 4), mit Noppen, wie Biber (Claud. epigr. 42).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > birrus

  • 14 rigeo

    rigeo, ēre (verwandt mit frigeo), starren, starr-, steif sein, I) eig. u. übtr.: 1) eig.: a) vor Kälte, Frost, Eis, r. frigore (Ggstz. calore uri), Cic.: omnia rigentia gelu, Liv.: prata rigent, Hor. – b) (poet.) vor Steifheit, terga boum plumbo insuto ferroque rigebant, Verg.: Cerealia dona rigebant, waren starres Gold, Ov. – c) (poet.) vor Fülle starren, strotzen, auro od. ex auro (von G.), Verg. u. Sil.: ex aere, Verg.: arva rigent semine percepto iam veteris venae, strotzen von den aufgenommenen Körnern der schon alten Goldader (= von Goldsand), Ov. met. 11, 114 sqq. – 2) übtr.: a) steif seinunbeweglich sein, nervi rigent, Hor. epod. 8, 17. – b) starr-, kahl emporragen, emporstarren, cervix riget horrida, Ov.: pars summa riget, Ov.: sine frondibus arbos riget, Ov.: late riget Tmolus, Ov. – v. Haar, sich sträuben, gelido comae Ov. – v. Haar, sich sträuben, gelido comae terrore rigebant, Ov. met. 3, 100. – II) bildl.: feritas immota riget, starrt regungslos, Mart. 5, 31, 5. – Vgl. rigens u. rigesco.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > rigeo

  • 15 signum

    sīgnum, ī, n. (altlat. seignom), das Zeichen, Abzeichen, Kennzeichen, Merkmal u. dgl., I) im allg., verb. signa et notae locorum, Cic.: signum sanguinis, id est signum crucis, quā (Christus) sanguinem fudit, in sua fronte conscribere, Lact.: imponere fronti immortale signum (crucis), Lact.: liminibus suis de sanguine agni candidi signum imponere, Lact.: ponere signa novis praeceptis, die neuen L. sich anmerken, niederschreiben, Hor.: crucis signum impingere in labiis, das Kr. machen, Hieron.: signum imprimere pecori, Verg.: iaculo mihi vulnera fecit; signa vides, Ov.: signa pedum sequi, den Spuren, Ov.: u. so bl. signa sequi, Verg. – oculis mihi signum dedit, ne se appellarem, Plaut.: deos gallis signum dedisse cantandi, Cic – parva dare mutato signa calore, Spuren inneren Grames auf dem Gesichte tragen, Prop. – quae assolent signa esse ad salutem, Ter.: signa doloris ostendere, Cic.: signa timoris mittere (äußern), Caes.
    II) insbes.: A) als milit. t. t.: 1) das Abzeichen der Heeresabteilungen, das Feldzeichen, das Banner, die Fahne, a) der größeren Heeresabteilungen, der Legionen usw.: signa militaria, Caes. u. Plin.: signa legionum fulgentia, Liv.: signa amittere, Caes.: signa relinquere, fahnenflüchtig werden, Sall.; und ähnlich ab signis discedere, Caes. u.a.: signa ferre, aufbre-
    ————
    chen, Caes.: ebenso signa movere, Liv., signa movere e castris, Liv., u. signa tollere, Auct. b. Alex. u. Vell. (vgl. signis militaribus effossis, quae tolli non poterant, Liv. epit.): signa convelli iubere, Befehl zum Aufbruch erteilen, Liv. – signa inferre, zum Angriff anrücken, angreifen, absol., Caes., portae, Liv., in hostes, Caes., adversus Faliscos, contra Veientem, Liv. – signa convertere, kehrtmachen = eine Schwenkung machen, Caes. u. Liv.: conversa signa inferre, mit einer Frontveränderung angreifen, Caes.: signa conferre, α) im guten Sinne, die F. zusammennehmen, sie (an einem Orte, Punkte) vereinigen, Caes. u. Liv.: ad alqm, zu jmd. stoßen, Liv. – β) im üblen Sinne, handgemein werden, cum Alexandrinis, Cic.: cum hoste Liv.: in laevum cornu, Liv.: u. dah. collatis signis certare od. dimicare, ein förmliches Treffen liefern, Liv.: collatis signis superare hostem, in einem förml. Tr., Cic. – sub signis ducere legionem, in Reih' u. Glied, geordnet, Cic.: ebenso sub signis urbem intrare, Liv.: quingenti Pannonii, nondum sub signis, eine ungeordnete Schar, Tac. – übtr., signa conferre, sich in einen Streit einlassen, Cic. ad Att. 7, 5, 5: infestis signis inferuntur Galli in Fonteium, Cic. Font. 34. – b) der einzelnen Kohorten u. Manipeln (Ggstz. aquila, das Hauptlegionszeichen): s. militaria... aquila, Cic. Cat. 2, 13. – dah. übtr. wie unser Fähnlein = kleine Heeresabteilung, signa et ordines (und
    ————
    Manipeln) od. signa ordinesque, Liv. (s. M. Müller Anh. II zu Liv. 2, 59, 7): octo cohortes... reliqua signa, Sall.: terror primo Latinorum signa turbavit, Liv.: signa ordinesque turbarunt, Liv. – 2) das vom Feldherrn gegebene Zeichen, Signal, der Befehl, a) durch eine auf dem Feldherrnzelte aufgesteckte rote Fahne (vexillum), s. pugnae proponere, Liv.: s. simul itineris pugnaeque proponere, Liv.: signum pugnae dare, Iustin. – b) mit der Tuba usw., s. tubā dare, Caes.: dare s. proelii committendi, recipiendi, Caes.: s. proelii exposcere, Caes.: s. canere, Sall.; vgl. ea signa, quae receptui canunt, Cic. – c) das Losungswort, die Parole (vgl. Nipperd. Tac. ann. 13, 2 u. Heräus Tac. hist. 1, 38, 9 u. 3, 73, 17), consuerat signum petenti ›Priapum‹ aut ›Venerem‹ dare, die Parole Priapus od. Venus, Suet. Cal. 56, 2: cedo signum, Plaut.: it bello tessera s., Verg.: signum militiae petenti tribuno Optimae matris dedit, Tac.: u. so signum excubanti tribuno dedit Optimam matrem, Suet.: signo Felicitatis dato, Auct. b. Afr. – übtr., tu illam (virtutem) iubes signum petere, sich das Losungswort geben lassen (= einem Höheren untergeordnet sein), Sen. de ben. 4, 2. § 2. – B) das vom Prätor od. Konsul beim Wettrennen im Zirkus mit einer Flagge (mappa) gegebene Zeichen zum Auslaufen der Rennwagen, signum mittendis quadrigis dare, Liv. 8, 40, 3: signum mittere, Enn. ann. 84. – C)
    ————
    das Kennzeichen des Zukünftigen, Wahrzeichen, Vorzeichen, s. se obicit, Cic.: medici signa habent ex venis, Cic. – D) das Zeichen = der Beweis, signa rerum, sachliche Beweise (Ggstz. argumenta, Gründe), Quint.: de ea re signa atque argumenta paucis verbis eloquar, Plaut.: haec utrum abundantis an egentis signa sunt? Cic.: hoc signi erit, ubi calx cocta erit, summos lapides coctos esse oportebit, Cato: hoc est signi, ubi primum poterit, se illinc subducet scio, Ter.: u. so hoc signi est u. id signi est (erit) mit folg. Acc. u. Infin., Cornif. rhet. u. Cic. (s. Halm Cic. Rosc. Am. 83): u. signum est m. folg. Acc. u. Infin., magnum hoc quoque signum est dominam esse extra noxiam, Ter.: quod est signum nullam umquam inter eos querimoniam intercessisse, Nep.: quae signa sunt omnia (lauter Beweise, daß) non mediocri quodam consilio naturam mundi administrari, Cic. – E) das durch Kunst gearbeitete Bild, Bildnis, die Figur, die Bildsäule ( das Standbild), bes. einer Gottheit, signa ahena, Lucr.: s. aëneum, marmoreum, eburneum, Cic.: formatum marmore, Ov.: pictum, Plaut.: palla signis auroque rigens, Verg.: pictores et ii qui signa fabricantur (Bildhauer), Cic. – dah.: a) das Bild im Petschaft, das Siegel, s. notum, imago avi, Cic.: s. adulterinum, Liv.: s. lagoenae laesum, Hor.: signa integra, Cic.: sub signo habere, unter Siegel haben, Cic.: sub signo claustrisque, Cic. – b) das
    ————
    Sternbild, Gestirn, signorum ortus et obitus, Cic.: signa omnia stellaeque, Cic.: s. leonis, Cic.: brumale s., Zeichen des Steinbocks, Cic.: s. pluviale capellae, Ov.: astrorum micantium splendentia signa, Lact.: nox caelo diffundere signa parabat, Hor. – F) der Beiname, Spitzname, Capit. Gord. 4, 8. Vopisc. Aurel. 6, 2. Corp. inscr. Lat. 8, 4411. Vgl. Mommsen im Hermes 1, 158. Anm.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > signum

  • 16 sīgnum

        sīgnum ī, n    a mark, token, sign, indication, proof: ostendisti signa nutrici? (i. e. crepundia), T.: fures earum rerum, quas ceperunt, signa commutant: in amicis deligendis habere quasi signa et notas, quibus eos iudicarent, etc.: pecori signum inpressit, V.: nulla ad speluncum signa ferebant, footprints, V.: dicere deos gallis signum dedisse cantandi: color pudoris signum, T.: timoris signa mittere, display, Cs.: Magnum hoc quoque signum est, dominam esse extra noxiam, T.: id erit signi me invitum facere, quod, etc.: quid signi?—A military standard, ensign, banner: signo amisso, Cs.: ut neque signiferi viam, nec signa milites cernerent, L.: Inter signa militaria, H.: signa sequi, to march in rank, S.: signa subsequi, to keep the order of battle, Cs.: signa servare, L.: ab signis discedere, to leave the ranks, Cs.: volonum exercitus ab signis discessit, disbanded, L.: signa relinquere, to run away, S.: signa ferre, i. e. to decamp, Cs.: mota e castris signa eorum, qui, etc., i. e. an advance of the troops, etc., L.: Signa movet, advances, V.: ferte signa in hostem, attack, L.: signa constituere, halt, Cs.: signa proferre, advance, L.: Romani conversa signa bipertito intulerunt, i. e. wheeled and attacked in two columns, Cs.: signa patriae inferens: qui signa contulit, engaged in close fight: conlatis signis, in regular battle: conlatis militaribus signis, having brought together, etc., Cs.: signa in laevum cornu confert, concentrates his troops, L.: signa transferre, to desert, Cs.: signa convellere, to take up the standards (from the ground), L.: legionem sub signis ducere, in rank and file: ante signa inter primores, in front of the army, L.—Esp., the standard of a cohort, ensign of a maniple (cf. aquila, the standard of the legion): cum fascīs, cum signa militaria (praemissa).—A cohort, maniple: unius signi milites, L.—A sign, signal, call, watchword, password: signum tubā dare, Cs.: receptui dare, L.: proeli exposcere, Cs.: concinere, Cs.: canere, S.: signum mittendis quadrigis dare (for the start in a race), L.: it bello tessera signum, V.—A sign, token, omen, prognostic, symptom: medici signa quaedam habent ex venis aegroti: Morborum signa docebo, V.: prospera signa dare, O.—An image, figure, statue, picture: Iovis Statoris: expressi voltūs per aënea signa, H.: palla signis auroque rigens, V. —A device on a seal, seal, signet: notum signum, imago avi tui, etc.: Imprimat his signa tabellis, H.: litterae integris signis praetoribus traduntur: volumen sub signo habere, under seal.—A sign in the heavens, constellation: signis omnibus ad principium steliisque revocatis: in signo Leonis: signorum obitūs ortūs, V.: pluviale Capellae, O.
    * * *
    battle standard; indication; seal; sign, proof; signal; image, statue

    Latin-English dictionary > sīgnum

  • 17 rigeo

    rĭgĕo, ēre, v. n. [prob. kindr. with rhigeô, frigeo], to be stiff or numb; to stiffen (syn.: concresco, conglacio).
    I.
    Lit. (class.).
    1.
    With cold:

    frigore,

    Lucr. 3, 891; Cic. Tusc. 1, 28, 69 (opp. uri calore):

    gelu,

    Liv. 21, 32; Plin. Ep. 5, 6, 30; id. Pan. 82, 5:

    prata rigent,

    Hor. C. 4, 12, 3:

    stagnum,

    Col. 8, 17, 2:

    corpora omnibus,

    Liv. 21, 54; cf. poet.:

    horridus December,

    Mart. 7, 95.—
    2.
    Of any physical stiffness:

    gelido comae terrore rigebant,

    stood on end, bristled up, Ov. M. 3, 100; so,

    ora indurata,

    id. ib. 14, 503:

    ardua cervix (with horrent setae),

    id. ib. 8, 284:

    cerealia dona rigent,

    i. e. are hardened into gold, id. ib. 11, 122:

    vestes auroque ostroque,

    are stiff, stand out, Verg. A. 11, 72; cf.:

    terga boum plumbo insuto ferroque,

    id. ib. 5, 405:

    manicae ex auro,

    Sil. 4, 155:

    signa,

    Lucr. 5, 1427.—
    II.
    Poet., transf., to stand stiff or upright:

    (pars summa scopuli) riget,

    Ov. M. 4, 526; 6, 573:

    late riget Tmolus,

    id. ib. 11, 150:

    sine frondibus arbos,

    id. ib. 13, 691:

    illitterati num minus nervi rigent?

    Hor. Epod. 8, 17.—
    III.
    Trop., to remain unmoved, inert (very rare):

    feritas immota riget,

    Mart. 5, 31, 5. —Hence, rĭgens, entis, P. a., stiff, inflexible, rigid, unbending (mostly post-class.).
    1.
    Lit.:

    secui madidas ungue rigente genas,

    Ov. H. 5, 72:

    lorica ex aere,

    Verg. A. 8, 621:

    aqua,

    i. e. frozen, Mart. 14, 117:

    pars mundi ipsis aquilonis conceptaculis rigentissima,

    Sol. 15:

    caput (with praedurum),

    rigid, Quint. 11, 3, 69; cf. id. 2, 13, 9: interque rigentes (partes terrae), Tib. 4, 1, 165:

    gelu flumina,

    Plin. Pan. 82, 5.—
    2.
    Trop., stubborn, inflexible, unyielding:

    animus,

    Sen. Hippol. 413; cf.:

    vir tot malis,

    id. Thyest. 304.

    Lewis & Short latin dictionary > rigeo

  • 18 tristis

    tristis, e, adj. [etym. dub.; cf. Sanscr. trastas, frightened; and Lat. terreo], sad, sorrowful, mournful, dejected, melancholy, disconsolate, trist (syn.: maestus, severus, austerus, luctuosus).
    I.
    In gen.:

    maesti tristesque,

    Plaut. Bacch. 4, 4, 18:

    cum maestus errares, quaerere ex te, quid tristis esses,

    Cic. Div. 1, 28, 59:

    tristis et conturbatus,

    id. Verr. 2, 4, 14, § 32:

    tristis, demissus,

    id. Mur. 21, 45:

    sic tristes affatus amicos,

    Hor. C. 1, 7, 24:

    Sequanos tristes, capite demisso, terram intueri,

    Caes. B. G. 1, 32:

    numquam ego te tristiorem Vidi esse,

    Plaut. Cist. 1, 1, 55:

    oderunt hilarem tristes, tristemque jocosi,

    Hor. Ep. 1, 18, 89:

    (faciet) hominem ex tristi lepidum et lenem,

    Plaut. Cas. 2, 3, 7:

    quid tu tristis es?

    id. ib. 2, 2, 6; id. Men. 5, 2, 27; 5, 2, 59:

    quid es tam tristis?

    Ter. Hec. 3, 2, 20:

    malle se adulescentem tristem quam hilarem,

    Sen. Ep. 36, 3:

    tristis Erat et me maestum videbat,

    Curt. 6, 11, 27; Sen. Tranq. 15, 4.—
    B.
    Transf.
    1.
    Of things associated with misfortune or suggestive of sadness, melancholy, saddening, unhappy:

    ut tuum laetissimum diem cum tristissimo meo conferam,

    Cic. Pis. 14, 33; cf.:

    vel defensus tristibus temporibus vel ornatus secundis,

    id. Fam. 15, 7:

    esse vultu tristi,

    Plaut. Most. 3, 2, 124:

    tristissima exta,

    Cic. Div. 2, 15, 36:

    tristissimi exsilii solatium,

    Liv. 5, 51, 1:

    tristissimam exegimus noctem,

    most miserable, Petr. 115:

    sors,

    unhappy, miserable, Cic. Mur. 20, 42:

    eventus,

    Liv. 8, 24, 18:

    Kalendae,

    sad, dismal, Hor. S. 1, 3, 87:

    Hyades,

    id. C. 1, 3, 14:

    Orion,

    id. Epod. 10, 10:

    bella,

    id. A. P. 73:

    clades,

    id. C. 3, 3, 62:

    morbus,

    Verg. G. 4, 252:

    fatum,

    Hor. S. 1, 9, 29:

    jus sepulcri,

    Ov. M. 13, 472:

    officium (exsequiarum),

    id. ib. 12, 4:

    funera,

    Verg. G. 4, 256; Hor. Ep. 2, 2, 74:

    pars subiere feretro, Triste ministerium,

    Verg. A. 6, 223:

    Tartara,

    id. ib. 4, 243:

    Acheron,

    Sil. 13, 571:

    tristique palus inamabilis undā,

    Verg. A. 6, 438; Hor. C. 2, 14, 8:

    arbores,

    gloomy, sombre, Plin. 16, 25, 40, § 95:

    adspectus (arboris),

    id. 13, 22, 40, § 120:

    tristes et squalidi trunci,

    Sen. Ep. 12, 1.—
    2.
    Of taste:

    quod triste et amarum est,

    harsh, disagreeable, bitter, Lucr. 4, 634:

    suci,

    Verg. G. 2, 126:

    lupinum,

    id. ib. 1, 75:

    absinthia,

    Ov. P. 3, 1, 23; 3, 8, 15:

    epulae,

    Sil. 3, 281: sapor. Ov. Tr. 4, 6, 12:

    pocula,

    Tib. 1, 5, 50.—
    3.
    Of smell, offensive, foul:

    anhelitus oris,

    Ov. A. A. 1, 521.—
    4.
    As subst.: triste, is, n., a sad thing, etc. ( poet.):

    triste lupus stabulis, maturis frugibus imbres, Arboribus venti,

    a sad thing, a pest, bane, Verg. E. 3, 80:

    interdum miscentur tristia laetis,

    Ov. F. 6, 463; cf.:

    nunc ego mitibus Mutare quaero tristia,

    Hor. C. 1, 16, 26. Thus Ovid called his elegies that were written in exile Tristia.—
    II.
    In partic.
    A.
    Of behavior, etc., towards others.
    1.
    Glum, gloomy, peevish, morose, ill-humored (syn.:

    tetricus, severus, austerus): stultitia est, ei te esse tristem,

    Plaut. Cas. 2, 4, 4: eia, mea Juno, non decet te esse tam [p. 1902] tristem tuo Jovi, id. ib. 2, 3, 14: mihi erit tristior, Afran. ap. Non. 410, 2:

    tristis amica ingrato viro,

    Prop. 1, 6, 10:

    puella,

    id. 1, 10, 21:

    navita tristis (Charon),

    gloomy, sullen, Verg. A. 6, 315; so,

    dii,

    Hor. S. 1, 5, 103:

    Erinys,

    Verg. A. 2, 337:

    sorores,

    i. e. the Fates, Tib. 3, 3, 35; Sen. Tranq. 7, 6:

    ursa,

    Stat. Achill. 2, 409.—
    2.
    Stern, harsh, severe:

    judex tristis et integer,

    Cic. Verr. 1, 10, 30; cf.:

    cum tristibus severe, cum remissis jucunde vivere,

    id. Cael. 6, 13.—
    B.
    Transf., of things, gloomy, sad, melancholy, stern, harsh, etc.:

    truculentis oculis, tristi fronte,

    Plaut. As. 2, 3, 21:

    voltus,

    id. Most. 3, 2, 124:

    fronte gravi et tristi supercilio,

    Plin. Pan. 41, 3: idem naturā tristiori paululo, Afran. ap. Non. 410, 2:

    vultus severior et tristior,

    Cic. de Or. 2, 71, 289; cf.:

    tristis severitas inest in vultu,

    Ter. And. 5, 2, 16:

    vita tristior,

    Cic. Off. 1, 30, 108:

    triste et severum genus dicendi,

    id. Brut. 30, 113; cf.:

    sermo tristis (opp. jocosus),

    Hor. S. 1, 10, 11: senectus, Verg. ap. Sen. Ep. 108, 29; cf.:

    tristis et plenus dignitatis sonus,

    Cic. Rep. 6, 2, 7:

    perfert in judiciis tristem et impexam antiquitatem,

    Tac. Or. 20.—Of languages, etc.:

    tua tristia dicta,

    Verg. A. 10, 612:

    sententia,

    Ov. M. 15, 43; Liv. 8, 21, 2:

    responsum,

    id. 9, 16, 3:

    senatūs consultum,

    id. 5, 6, 2.— Adv.: tristĕ, sadly, sorrowfully; harshly, severely:

    salutantes,

    Stat. Th. 4, 19:

    triste et acutum resonare,

    Hor. S. 1, 8, 41:

    rigens frons,

    Stat. S. 5, 1, 64.— Comp.:

    flere tristius,

    Prop. 2, 20 (3, 13), 2:

    adulescentes gravius aegrotant, tristius curantur,

    with more difficulty, Cic. Sen. 19, 67:

    respondere tristius,

    more harshly, id. Fam. 4, 13, 5.

    Lewis & Short latin dictionary > tristis

См. также в других словарях:

  • rigens —   L. rigeo, be stiff.   1) Leaf blades cylindrical or inrolled when dry. Isachne rigens, Panicum rigens, Sporobolus rigens, Vilfa rigens   2) culms erect. Poa rigens   3) racemes ascending. Paspalum rigens …   Etymological dictionary of grasses

  • Rigens ret og dele — kaldtes de i en række lovbud fra det 13. århundrede og senere indeholdte bestemmelser, særlige måde hvorpå domme kunne erholdes eksekverede i følge kongelig befaling. Den af Christian d. IV, d. 10. December 1625 udgivne lov, døbtes Danmarks… …   Danske encyklopædi

  • Gazania rigens —   Gazania rigens …   Wikipedia Español

  • Gazania rigens — Scientific classification Kingdom: Plantae (unranked) …   Wikipedia

  • Muhlenbergia rigens — Scientific classification Kingdom: Plantae (unranked) …   Wikipedia

  • Acacia rigens — Scientific classification Kingdom: Plantae (unranked) …   Wikipedia

  • Gazania rigens — Gazania …   Wikipédia en Français

  • Gazania rigens — Gazania Touffes …   Wikipédia en Français

  • Sporobolus rigens —   Unquillo …   Wikipedia Español

  • Gazania rigens — standžioji gazanija statusas T sritis vardynas apibrėžtis Astrinių šeimos dekoratyvinis augalas (Gazania rigens), paplitęs Afrikoje. atitikmenys: lot. Gazania rigens angl. treasure flower šaltinis Valstybinės lietuvių kalbos komisijos 2013 m.… …   Lithuanian dictionary (lietuvių žodynas)

  • Heracleum rigens — šiurkštusis barštis statusas T sritis vardynas apibrėžtis Salierinių šeimos vaistinis augalas (Heracleum rigens), paplitęs Azijoje. atitikmenys: lot. Heracleum rigens šaltinis Valstybinės lietuvių kalbos komisijos 2009 m. balandžio 9 d.… …   Lithuanian dictionary (lietuvių žodynas)

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»