Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

prōpŏsĭtum

  • 1 propositum

    prōpositum, ī, n. (propono), I) das Vorgestellte, Vorgelegte, A) eig., Plur. proposita, die Vorlagen für Schreibübungen, Sen. ep. 94, 51. – B) übtr.: 1) der Vorsatz, das Vorhaben, der Plan, propositi tenax, Hor. u. Ov.: vir proposito sanctissimus, von den reinsten Absichten, Vell.: pr. maius quam mortalem decet (sterbliche Kraft übersteigend), Ov.: quo proposito, in dieser Absicht, Vell.: hoc proposito, ut etc., Sen. rhet.: propositum peragere, ausführen, Nep.: pr. assequi, erreichen, Cic.: pr. tenere, bei seinem V. beharren, Cic.: a proposito deterreri, Caes.: propositum mutare, Ov. – 2) der Hauptsatz, die Hauptsache in einer Schrift, das Thema, ad propositum revertamur, Cic.: ut ad propositum meum redeam, Cels.: a proposito declinare, aberrare, Cic. – 3) eine allgemeine Betrachtung, Abhandlung eines Gegenstandes im allgemeinen, ohne auf besondere Fälle einzugehen, wenn man zB. über die Bestechung (de ambitu) im allgemeinen spricht, die θέσις (im Gegensatz zu causa, ὑπόθεσις), Cic. top. 79 sq. – II) das Vorangestellte, bildl. der Vordersatz des Syllogismus, Cic. de or. 2, 215. Sen. nat. qu. 1, 8, 4: Plur., Cassiod. in psalm. 1, 2 (tom. 2. p. 9, b ed. Garet).

    lateinisch-deutsches > propositum

  • 2 propositum

    propositum, i, n. [st2]1 [-] ce qu'on a mis en avant, ce qu'on a avancé, proposition, sujet, thème, question, thèse. [st2]2 [-] ce qu'on s'est proposé de faire, but, projet, résolution, intention, volonté, dessein, plan. [st2]3 [-] plan de vie, règle de conduite, genre de vie.
    * * *
    propositum, i, n. [st2]1 [-] ce qu'on a mis en avant, ce qu'on a avancé, proposition, sujet, thème, question, thèse. [st2]2 [-] ce qu'on s'est proposé de faire, but, projet, résolution, intention, volonté, dessein, plan. [st2]3 [-] plan de vie, règle de conduite, genre de vie.
    * * *
        Propositum, propositi, pe. cor. Plin. iunior. Propos et intention.
    \
        Tenax propositi. Ouidius. Opiniastre, ou Ferme et constant en son propos.
    \
        Aberro proposito, et a proposito. Cic. Je extravague hors de mon propos.
    \
        Premere propositum suum. Ouid. Tenir secret.
    \
        Redire ad propositum. Cic. Retourner à son propos.

    Dictionarium latinogallicum > propositum

  • 3 propositum

    prōpositum, ī, n. (propono), I) das Vorgestellte, Vorgelegte, A) eig., Plur. proposita, die Vorlagen für Schreibübungen, Sen. ep. 94, 51. – B) übtr.: 1) der Vorsatz, das Vorhaben, der Plan, propositi tenax, Hor. u. Ov.: vir proposito sanctissimus, von den reinsten Absichten, Vell.: pr. maius quam mortalem decet (sterbliche Kraft übersteigend), Ov.: quo proposito, in dieser Absicht, Vell.: hoc proposito, ut etc., Sen. rhet.: propositum peragere, ausführen, Nep.: pr. assequi, erreichen, Cic.: pr. tenere, bei seinem V. beharren, Cic.: a proposito deterreri, Caes.: propositum mutare, Ov. – 2) der Hauptsatz, die Hauptsache in einer Schrift, das Thema, ad propositum revertamur, Cic.: ut ad propositum meum redeam, Cels.: a proposito declinare, aberrare, Cic. – 3) eine allgemeine Betrachtung, Abhandlung eines Gegenstandes im allgemeinen, ohne auf besondere Fälle einzugehen, wenn man zB. über die Bestechung (de ambitu) im allgemeinen spricht, die θέσις (im Gegensatz zu causa, ὑπόθεσις), Cic. top. 79 sq. – II) das Vorangestellte, bildl. der Vordersatz des Syllogismus, Cic. de or. 2, 215. Sen. nat. qu. 1, 8, 4: Plur., Cassiod. in psalm. 1, 2 (tom. 2. p. 9, b ed. Garet).

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > propositum

  • 4 prōpositum

        prōpositum ī, n    [P. n. of propono], that which is proposed, a plan, intention, design, resolution, purpose: quidnam propositi haberet, Cs.: adsequi, to attain: propositum tenere, L.: peragere, N.: tenax propositi, H.— An aim, main point, principal subject, theme: ut declinet a proposito: egredi a proposito ornandi causā: ad propositum revertamur: a proposito aversus, L.: Mutandum tibi propositum est et vitae genus, plan of life, Ph.—In logic, the first premise, C.— Inrhet., a general principle.
    * * *
    intention/purpose/objective; resolution/design/plan; mode/manner/way of life/conduct, practice; proposition; decree; issued summons

    Latin-English dictionary > prōpositum

  • 5 propositum

    propositum propositum, i n намерение

    Латинско-русский словарь > propositum

  • 6 propositum

    propositum propositum, i n замысел, план, цель

    Латинско-русский словарь > propositum

  • 7 propositum

    prōpositum, ī n. [ propono ]
    1) намерение, замысел, план (p. peragere Nep; a proposito deterreri Cs)
    2) основное положение, главный предмет, тема (ad p. suum redire CC)
    3) общий обзор, рассмотрение вопроса в общем виде C

    Латинско-русский словарь > propositum

  • 8 propositum

    prōpŏsĭtum, i, n., v. propono fin.

    Lewis & Short latin dictionary > propositum

  • 9 propositum

    propositum, i, n., purpose.

    English-Latin new dictionary > propositum

  • 10 propositum

    a design, purpose, scheme, theme of discourse.

    Latin-English dictionary of medieval > propositum

  • 11 Предначертание

    - propositum;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Предначертание

  • 12 propono

    prōpōno, ĕre, pŏsŭi, pŏsĭtum - tr. - [st1]1 [-] placer devant les yeux, exposer, présenter, afficher.    - vexillum proponere, Caes. BG. 2, 20, 1: hisser, arborer l'étendard [signal du combat].    - rem venalem proponere, Cic. Verr. 2, 78: exposer une chose en vente.    - oppida Romanis proposita ad prædam tollendam, Caes. BG. 7, 14, 9: villes offertes aux Romains pour un enlèvement de butin (offrant aux Romains une occasion de...)    - vitam suam propositam et pæne addictam sciebat, Cic. Mil. 56: il savait que sa vie était mise en vente et presque adjugée.    - Cic. Quinct. 50 ; Agr. 2, 13 ; Pis. 88.    - telis fortunæ vita proposita, Cic. Fam. 5, 16, 2: vie exposée aux coups de la fortune. [st1]2 [-] proposer, se représenter.    - proponere oculis (proponere ante oculos), Cic.: se représenter, se figurer.    - propone tibi duos reges, et id animo contemplare, quod oculis non potes, Cic. Dej. 14, 40: représente-toi deux rois, figure-toi ce que tes yeux ne peuvent voir.    - ante oculos vestros proponite, Cic. Sull. 72: représentez-vous. --- cf. Cic Verr. 3, 58.    - proponere sibi aliquem ad imitandum, Cic. de Or. 2, 93: se proposer qqn comme modèle.    - morte propositā, Cic. Verr. 5, 112: ayant la mort en perspective.    - animo aliquid proponere, Liv. 30, 30, 20 ; apud animum aliquid proponere, Cic. Fam. 4, 5, 5: se représenter qqch par la pensée. [st1]3 [-] mettre en avant, faire voir, exposer; annoncer.    - rem gestam proponere, Caes. BG. 5, 52, 5: faire l'exposé des événements. --- cf. Caes. BG. 3, 18, 3; Cic. Verr. 4, 140.    - proponere + prop. inf.: exposer que... --- Caes. BG. 1, 17, 1    - absol. de Galliæ moribus proponere, Caes. BG. 6, 11, 1: faire un exposé sur les moeurs des Gaulois.    - ut proponat quid dicturus sit, Cic. Or. 137: qu'il annonce ce qu'il dira. --- cf. Cic. Br. 217.    - injuriae, quae propositae sunt a Catone, Cic. Fam. 1, 5, b, 2: des injustices qui ont été dénoncées par Caton. [st1]4 [-] offrir, proposer.    - præmium proponere, Cic. Tusc. 5, 20: offrir une récompense. --- cf. Suet. Ner. 7.    - improbis pœnam proponere, Cic. Fin. 2, 57: menacer les méchants d'un châtiment.    - proponere remedia morbo, Nep. Att. 21, 2: appliquer des remèdes à une maladie.    - nihil erat propositum ad scribendum, Cic. Att. 5, 10, 4: il ne s'offre à moi aucun sujet de lettre.    - aliquam quaestionem poeticam ei proponere, Nep.Att. 20, 2: lui proposer quelque question sur la poésie. [st1]5 [-] se proposer qqch [dessein, projet].    - proponere aliquid animo ut... Caes. BG. 7, 47, 1; sibi proponere ut... Cic. Clu. 139, se proposer de.    - mihi est propositum + inf. Cic. Sest. 31; Br. 137: mon dessein est de...    - mihi est propositum ut... Cic. Off. 1, 70: mon dessein est de...    - omni huic sermoni propositum est, ut... Cic. Br. 318: l'objet de tout cet exposé était de...    - quod genus ab hoc quod proposuimus abhorret, Cic. Br. 31: or cet ordre d'idées s'éloigne de notre objet (de notre propos).    - propositum consilium, Cic. Off. 1, 112: projet arrêté.    - proposita sententia, Cic. Lig. 26: idée arrêtée. [st1]6 [-] établir une proposition [majeure d'un syllogisme].    - Cic. Inv. 1, 70; 1, 72.
    * * *
    prōpōno, ĕre, pŏsŭi, pŏsĭtum - tr. - [st1]1 [-] placer devant les yeux, exposer, présenter, afficher.    - vexillum proponere, Caes. BG. 2, 20, 1: hisser, arborer l'étendard [signal du combat].    - rem venalem proponere, Cic. Verr. 2, 78: exposer une chose en vente.    - oppida Romanis proposita ad prædam tollendam, Caes. BG. 7, 14, 9: villes offertes aux Romains pour un enlèvement de butin (offrant aux Romains une occasion de...)    - vitam suam propositam et pæne addictam sciebat, Cic. Mil. 56: il savait que sa vie était mise en vente et presque adjugée.    - Cic. Quinct. 50 ; Agr. 2, 13 ; Pis. 88.    - telis fortunæ vita proposita, Cic. Fam. 5, 16, 2: vie exposée aux coups de la fortune. [st1]2 [-] proposer, se représenter.    - proponere oculis (proponere ante oculos), Cic.: se représenter, se figurer.    - propone tibi duos reges, et id animo contemplare, quod oculis non potes, Cic. Dej. 14, 40: représente-toi deux rois, figure-toi ce que tes yeux ne peuvent voir.    - ante oculos vestros proponite, Cic. Sull. 72: représentez-vous. --- cf. Cic Verr. 3, 58.    - proponere sibi aliquem ad imitandum, Cic. de Or. 2, 93: se proposer qqn comme modèle.    - morte propositā, Cic. Verr. 5, 112: ayant la mort en perspective.    - animo aliquid proponere, Liv. 30, 30, 20 ; apud animum aliquid proponere, Cic. Fam. 4, 5, 5: se représenter qqch par la pensée. [st1]3 [-] mettre en avant, faire voir, exposer; annoncer.    - rem gestam proponere, Caes. BG. 5, 52, 5: faire l'exposé des événements. --- cf. Caes. BG. 3, 18, 3; Cic. Verr. 4, 140.    - proponere + prop. inf.: exposer que... --- Caes. BG. 1, 17, 1    - absol. de Galliæ moribus proponere, Caes. BG. 6, 11, 1: faire un exposé sur les moeurs des Gaulois.    - ut proponat quid dicturus sit, Cic. Or. 137: qu'il annonce ce qu'il dira. --- cf. Cic. Br. 217.    - injuriae, quae propositae sunt a Catone, Cic. Fam. 1, 5, b, 2: des injustices qui ont été dénoncées par Caton. [st1]4 [-] offrir, proposer.    - præmium proponere, Cic. Tusc. 5, 20: offrir une récompense. --- cf. Suet. Ner. 7.    - improbis pœnam proponere, Cic. Fin. 2, 57: menacer les méchants d'un châtiment.    - proponere remedia morbo, Nep. Att. 21, 2: appliquer des remèdes à une maladie.    - nihil erat propositum ad scribendum, Cic. Att. 5, 10, 4: il ne s'offre à moi aucun sujet de lettre.    - aliquam quaestionem poeticam ei proponere, Nep.Att. 20, 2: lui proposer quelque question sur la poésie. [st1]5 [-] se proposer qqch [dessein, projet].    - proponere aliquid animo ut... Caes. BG. 7, 47, 1; sibi proponere ut... Cic. Clu. 139, se proposer de.    - mihi est propositum + inf. Cic. Sest. 31; Br. 137: mon dessein est de...    - mihi est propositum ut... Cic. Off. 1, 70: mon dessein est de...    - omni huic sermoni propositum est, ut... Cic. Br. 318: l'objet de tout cet exposé était de...    - quod genus ab hoc quod proposuimus abhorret, Cic. Br. 31: or cet ordre d'idées s'éloigne de notre objet (de notre propos).    - propositum consilium, Cic. Off. 1, 112: projet arrêté.    - proposita sententia, Cic. Lig. 26: idée arrêtée. [st1]6 [-] établir une proposition [majeure d'un syllogisme].    - Cic. Inv. 1, 70; 1, 72.
    * * *
        Propono, proponis, pen. prod. proposui, propositum, pe. cor. proponere. Plin. Mettre au devant, ou devant les yeulx de touts, Monstrer, Mettre en evidence, ou en veue.
    \
        Animo proponere. Liu. Penser en son esprit.
    \
        Animis proponere. Liu. Proposer en son esprit, Se mettre quelque chose au devant de son esprit.
    \
        Argentum proponere. Cicero. Desployer un buffet de vaisselle d'argent.
    \
        Conditionem alicui proponere. Caesar. Luy proposer et offrir quelque parti.
    \
        Hoc propositum nobis sit exemplum. Quintil. Ce soit nostre exemple et patron que devons imiter et ensuyvre.
    \
        Quaecunque mihi fortuna proponetur, subeatur. Ci. Telle fortune qui se presentera.
    \
        Aliquem sibi ad imitandum proponere. Cic. Le prendre et choisir comme pour patron et exemplaire.
    \
        Impunitatem proponere. Cic. Promettre impunité.
    \
        Libellos in celeberrimis locis proponere. Cic. Exposer.
    \
        Qui magna sibi proponunt obscuris orti parentibus. Ci. Qui mettent en leurs fantasies de parvenir une fois à grand honneur, Qui entreprennent de grandes choses.
    \
        Mercedem alicui proponere. Cic. Promettre loyer, Offrir.
    \
        Proposuit sua in illos merita. Caesar. Leur raconta et mist au devant, ou ramenteut.
    \
        Minas proponere. Cic. Menacer.
    \
        Mortem acerbam proponere. Cic. Menacer de tuer cruellement.
    \
        Ad versus Ennii se exercere, aut Gracchi orationem sibi proponere. Cic. Prendre pour patron.
    \
        Praemium proponere. Caesar. Presenter.
    \
        Rem in medio proponere. Cic. Mettre en avant.
    \
        Spem proponere. Caesar. Donner espoir.
    \
        Nulla spe proposita fore leuius aliquando. Cic. Sans aucune esperance que quelque fois, etc.
    \
        Vaenale aliquid proponere. Cic. Mettre et exposer en vente.
    \
        Legati ad Caesarem mittentur, qui voluntatem Senatus ei proponant. Caes. Qui luy declarent la volunté, etc.
    \
        Vtilitatem Reipub. sibi proponere. Cic. Avoir esgard à l'utilité publique.
    \
        Vectigalia proposita. Sueton. Publiez.
    \
        Nobis propositum est, naturas rerum manifestas indicare. Plin. Nous avons proposé et deliberé de, etc.

    Dictionarium latinogallicum > propono

  • 13 propono

    pro-pōno, posuī, positum, ere, I) vor die Augen anderer öffentlich hinstellen, -legen, -setzen, -hängen, -heften, vorlegen, aufstellen, auslegen, A) eig.: 1) im allg.: vexillum, Caes.: so auch signum pugnae, Liv.: alqd venale, etwas zum Verkaufe, Cic. u. Suet. (vgl. no. 1, 2): praemium, s. praemiumno. II, A: geminum pugnae proponit honorem, Verg. Aen. 5, 365: mensas palam, Cic.: edictum, öffentlich anschlagen, Suet.: ebenso libellum, Suet.; u. vectigalia indicere neque pr., Suet.: oculis u. ante oculos, vor Augen stellen, Cic. – 2) insbes. zum Verkaufe auslegen, feilhaben od. -bieten, nullum non obsonii genus, Suet. Ner. 16, 2: quis onim proponere talem (rhombum) aut emere auderet? Iuven. 4, 46: absol., proponere (feilhaben) in nundinis, Vulg. Ezech. 27, 17. – B) übtr.: 1) vorstellen, vor Augen stellen, alqm sibi ad imitandum, Cic.: vim fortunae animo, betrachten, Liv.: sibi reges, Cic.: immanes beluas, Sen. rhet.: maiorem spem, Caes.: neque sibi ullam spem victoriae propositam habere, noch irgend eine H. auf den S. setzen, Auct. b. Alex.: metum, Cic.: hoc sibi solacii, quod etc., sich damit trösten, daß usw., Caes.: Passiv proponi, bevorstehen, Cic. – 2) aufstellen, proposita sententia (Meinung), Cic. Lig. 26. – 3) vortragen, angeben, proponat, quid dicturus sit, Cic.: quae proposueram, Cic. – u. behaupten, mit folg. Acc. u. Infin., Cels. 1. prooem. p. 3, 8 u. 4, 21 D. – 4) vortragen, vorstellen, schildern, erzählen, rem gestam, Caes.: consilia, Caes.: de Galliae Germaniaeque moribus, Caes.: mit folg. Relativsatz, quod antea tacuerat, Caes.: quae ipse intellegat, quae civitas queratur, Caes. – 5) bekanntmachen, epistulam in publico, Cic.: leges in publicum, Cic.: fastos populo, Cic.: uno die viginti edicta, Tac.: auctionem, ansetzen, Suet. – dah. a) etw. Gutes im voraus verkündigen, verheißen, anbieten, praemia alci, Cic.: millies sestertium gratuitum in triennii tempus, als ein Darlehn anbieten, Suet.: munus, ankündigen, Suet. – b) etw. Schlimmes ankündigen, androhen, mortem, Cic.: poenam improbis, Cic. – c) vorschlagen, morbo remedia celeria faciliaque, Nep. Att. 21, 1. – d) anführen, erwähnen, viros notissimos, Cic. Lig. 32. – e) an die Hand geben, mihi nihil erat propositum ad scribendum, ich hatte keinen Stoff, Cic. ad Att. 5, 10, 4. – 6) zur Beantwortung vorlegen, aufgeben, quaestionem, Nep.: aenigma, Vulg.: his quasi themata, Lampr.: sic est propositum, de quo disputaremus, Cic. – 7) sich vornehmen, sich vorsetzen, iter, Caes.: id, quod animo proposuerat, consecutus est, Caes.: illud, quod ego extremum proposueram, was ich mir bis zuletzt aufgespart habe, Cic. – unum illud propositum habere, nur das eine Ziel vor Augen haben, Hirt. b. G. – m. folg. ut od. ut ne u. Konj., cum mihi initio proposuissem, ut animos et populi Romani et iudicum commoverem, Cic. Clu. 139: his idem propositum fuit quod regibus, ut ne quā re egerent, ne cui parerent, libertate uterentur, Cic. de off. 1, 70. – m. folg. Infin., Aegyptum petere proposuit, Vell. 2, 53, 1: nisi proposuissem omnes angulos tecum epistulā circumire, Plin. ep. 5, 6, 40 (u. so auch Suet. Aug. 72, 2 u. Cal. 49, 2): bes. alci propositum est u. bl. propositum est (es hat sich jmd. vorgenommen, sich zur Aufgabe gemacht, es ist jmds. Plan) m. folg. Infin., quibus propositum est veri reperiendi causā et contra omnes philosophos et pro omnibus dicere, Cic.: nec mihi causas aequare propositum est, Liv.: est enim propositum colligere eos, qui hoc munere in civitate defuncti sint, ut tenerent oratorum locum, Cic.: si tamquam inimicum et hostem insectari propositum est, Liv.: u. so unum illud propositum habebat (er verfolgte unverrückt das eine Ziel), continere in amicitia civitates, Hirt b. G. 8, 49, 1. – 8) als Ziel hinstellen, bestimmen, quod propositum est arti, das Ziel der Kunst ist, Cic.: qui ordo industriae propositus est et dignitati, für tätige und würdige Männer bestimmt ist, Cic. – II) vorsetzen, voranstellen – προτιθέναι, vocabula, quibus proponimus hic et hi, Varro LL., dah. bildl.: 1) vorhersagen, erwähnen, ut proposueram, Colum. 8, 17, 8. – 2) voraussetzen, den Vordersatz des Syllogismus bilden, cum proponimus aut assumimus, Cic. de inv. 1, 70: ebenso ibid. 1, 72.

    lateinisch-deutsches > propono

  • 14 propono

    pro-pōno, posuī, positum, ere, I) vor die Augen anderer öffentlich hinstellen, -legen, -setzen, -hängen, -heften, vorlegen, aufstellen, auslegen, A) eig.: 1) im allg.: vexillum, Caes.: so auch signum pugnae, Liv.: alqd venale, etwas zum Verkaufe, Cic. u. Suet. (vgl. no. 1, 2): praemium, s. praemium no. II, A: geminum pugnae proponit honorem, Verg. Aen. 5, 365: mensas palam, Cic.: edictum, öffentlich anschlagen, Suet.: ebenso libellum, Suet.; u. vectigalia indicere neque pr., Suet.: oculis u. ante oculos, vor Augen stellen, Cic. – 2) insbes. zum Verkaufe auslegen, feilhaben od. -bieten, nullum non obsonii genus, Suet. Ner. 16, 2: quis onim proponere talem (rhombum) aut emere auderet? Iuven. 4, 46: absol., proponere (feilhaben) in nundinis, Vulg. Ezech. 27, 17. – B) übtr.: 1) vorstellen, vor Augen stellen, alqm sibi ad imitandum, Cic.: vim fortunae animo, betrachten, Liv.: sibi reges, Cic.: immanes beluas, Sen. rhet.: maiorem spem, Caes.: neque sibi ullam spem victoriae propositam habere, noch irgend eine H. auf den S. setzen, Auct. b. Alex.: metum, Cic.: hoc sibi solacii, quod etc., sich damit trösten, daß usw., Caes.: Passiv proponi, bevorstehen, Cic. – 2) aufstellen, proposita sententia (Meinung), Cic. Lig. 26. – 3) vortragen, angeben, proponat, quid dicturus sit, Cic.: quae proposueram, Cic. – u. behaupten, mit
    ————
    folg. Acc. u. Infin., Cels. 1. prooem. p. 3, 8 u. 4, 21 D. – 4) vortragen, vorstellen, schildern, erzählen, rem gestam, Caes.: consilia, Caes.: de Galliae Germaniaeque moribus, Caes.: mit folg. Relativsatz, quod antea tacuerat, Caes.: quae ipse intellegat, quae civitas queratur, Caes. – 5) bekanntmachen, epistulam in publico, Cic.: leges in publicum, Cic.: fastos populo, Cic.: uno die viginti edicta, Tac.: auctionem, ansetzen, Suet. – dah. a) etw. Gutes im voraus verkündigen, verheißen, anbieten, praemia alci, Cic.: millies sestertium gratuitum in triennii tempus, als ein Darlehn anbieten, Suet.: munus, ankündigen, Suet. – b) etw. Schlimmes ankündigen, androhen, mortem, Cic.: poenam improbis, Cic. – c) vorschlagen, morbo remedia celeria faciliaque, Nep. Att. 21, 1. – d) anführen, erwähnen, viros notissimos, Cic. Lig. 32. – e) an die Hand geben, mihi nihil erat propositum ad scribendum, ich hatte keinen Stoff, Cic. ad Att. 5, 10, 4. – 6) zur Beantwortung vorlegen, aufgeben, quaestionem, Nep.: aenigma, Vulg.: his quasi themata, Lampr.: sic est propositum, de quo disputaremus, Cic. – 7) sich vornehmen, sich vorsetzen, iter, Caes.: id, quod animo proposuerat, consecutus est, Caes.: illud, quod ego extremum proposueram, was ich mir bis zuletzt aufgespart habe, Cic. – unum illud propositum habere, nur das eine Ziel vor Augen haben, Hirt. b. G. – m. folg. ut od. ut ne u.
    ————
    Konj., cum mihi initio proposuissem, ut animos et populi Romani et iudicum commoverem, Cic. Clu. 139: his idem propositum fuit quod regibus, ut ne quā re egerent, ne cui parerent, libertate uterentur, Cic. de off. 1, 70. – m. folg. Infin., Aegyptum petere proposuit, Vell. 2, 53, 1: nisi proposuissem omnes angulos tecum epistulā circumire, Plin. ep. 5, 6, 40 (u. so auch Suet. Aug. 72, 2 u. Cal. 49, 2): bes. alci propositum est u. bl. propositum est (es hat sich jmd. vorgenommen, sich zur Aufgabe gemacht, es ist jmds. Plan) m. folg. Infin., quibus propositum est veri reperiendi causā et contra omnes philosophos et pro omnibus dicere, Cic.: nec mihi causas aequare propositum est, Liv.: est enim propositum colligere eos, qui hoc munere in civitate defuncti sint, ut tenerent oratorum locum, Cic.: si tamquam inimicum et hostem insectari propositum est, Liv.: u. so unum illud propositum habebat (er verfolgte unverrückt das eine Ziel), continere in amicitia civitates, Hirt b. G. 8, 49, 1. – 8) als Ziel hinstellen, bestimmen, quod propositum est arti, das Ziel der Kunst ist, Cic.: qui ordo industriae propositus est et dignitati, für tätige und würdige Männer bestimmt ist, Cic. – II) vorsetzen, voranstellen – προτιθέναι, vocabula, quibus proponimus hic et hi, Varro LL., dah. bildl.: 1) vorhersagen, erwähnen, ut proposueram, Colum. 8, 17, 8. – 2) voraussetzen, den Vordersatz des Syllogismus bilden, cum propo-
    ————
    nimus aut assumimus, Cic. de inv. 1, 70: ebenso ibid. 1, 72.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > propono

  • 15 propono

    prō-pōno, pŏsŭi, pŏsĭtum, 3, v. a., to put or set forth, to set or lay out, to place before, expose to view, to display (class.).
    I.
    Lit.:

    proponere vexillum,

    Caes. B. G. 2, 20:

    pallentesque manus, sanguineumque caput,

    Ov. Tr. 3, 9, 30:

    i puer et citus haec aliquā propone columnā,

    Prop. 3 (4), 23, 23:

    aliquid venale,

    to expose for sale, Cic. Verr. 2, 2, 32, § 78; cf. Suet. Ner. 16:

    geminum pugnae proponit honorem,

    proposes, offers, Verg. A. 5, 365:

    singulis diebus ediscendos fastos populo proposuit,

    Cic. Mur. 11, 25:

    legem in publicum,

    id. Agr. 2, 5, 13:

    in publico epistulam,

    id. Att. 8, 9, 2; id. Pis. 36, 88:

    vectigalia,

    to publish, publicly advertise, Suet. Calig. 41:

    oppida Romanis proposita ad copiam commeatūs,

    Caes. B. G. 7, 14:

    ne quid volucre proponeretur, praeter, etc.,

    should be served up, Plin. 10, 50, 71, § 139 (al. poneretur).—
    II.
    Trop.
    A.
    To set before the eyes, to propose mentally; to imagine, conceive:

    propone tibi duos reges,

    Cic. Deiot. 14, 40:

    aliquid sibi exemplar,

    id. Univ. 2:

    sibi aliquem ad imitandum,

    id. de Or. 2, 22, 93:

    vos ante oculos animosque vestros... Apronii regnum proponite,

    id. Verr. 2, 3, 23, § 58:

    eam (vitam) ante oculos vestros proponite,

    id. Sull. 26, 72:

    condicio supplicii in bello timiditati militis proposita,

    id. Clu. 46, 129; 56, 154; 12, 42:

    vim fortunae animo,

    Liv. 30, 30:

    spem libertatis,

    Cic. Rab. Perd. 5, 15:

    nihil ad scribendum,

    id. Att. 5, 10, 4.—
    B.
    To expose:

    omnibus telis fortunae proposita est vita nostra,

    Cic. Fam. 5, 16, 2:

    tabernis apertis proposita omnia in medio vidit,

    Liv. 6, 25, 9.—
    C.
    To point out, declare, represent, report, say, relate, set forth, publish, etc. (cf.:

    indico, denuntio): ut proponat, quid dicturus sit,

    Cic. Or. 40, 137; id. Brut. 60, 217:

    extremum illud est de iis, quae proposueram,

    id. Fam. 15, 14, 6:

    contione habitā, rem gestam proponit,

    Caes. B. G. 5, 50:

    in exemplum proponere,

    Quint. 7, 1, 41; 12, 2, 27.—With de:

    de Galliae Germaniaeque moribus, et quo differant eae nationes inter se,

    Caes. B. G. 6, 11.—With object-clause:

    quod ante tacuerat, proponit, esse nonnullos, quorum, etc.,

    Caes. B. G. 1, 17:

    cui (morbo) remedia celeria faciliaque proponebantur,

    were proposed, suggested, believed to be efficient, Nep. Att. 21, 2.—
    D.
    To offer, propose as a reward:

    Xerxes praemium proposuit, qui invenisset novam voluptatem,

    Cic. Tusc. 5, 7, 20:

    populo congiarium, militi donativum,

    Suet. Ner. 7.—
    2.
    In a bad sense, to threaten, denounce:

    cui cum publicatio bonorum, exsilium, mors proponeretur,

    Cic. Planc. 41, 97:

    injuriae, quae propositae sunt a Catone,

    id. Fam. 1, 5, b, 2:

    contentiones, quae mihi proponuntur,

    id. Att. 2, 19, 1:

    improbis poenam,

    id. Fin. 2, 17, 57:

    damnationem et mortem sibi proponat ante oculos,

    Liv. 2, 54, 6; Just. 16, 5, 2.—
    E.
    To lay before, to propose for an answer: aliquam quaestionem, Nep Att. 20, 2:

    aenigma,

    Vulg. Ezech. 17, 2.—
    F.
    To purpose, resolve, intend, design, determine:

    consecutus id, quod animo proposuerat,

    Caes. B. G. 7, 47:

    cum id mihi propositum initio non fuisset,

    I had not proposed it to myself, had not intended it, Cic. Q. Fr. 1, 1, 6.— With inf.:

    neque propositum nobis est hoc loco (laudare), etc.,

    I am resolved, Cic. Brut. 6, 25.—With ut:

    propositum est, non ut eloquentiam meam perspicias, sed ut,

    the design is, Cic. Brut. 92, 318.—
    G.
    To say or mention beforehand (post-Aug.), Col. 8, 17, 8.—
    2.
    To state the first premise of a syllogism:

    cum proponimus,

    Cic. Inv. 1, 39, 70; 1, 40, 72.—
    H.
    To impose (post-class.):

    novam mihi propono dicendi legem,

    Mamert. Genethl. 5.—Hence, prōpŏsĭtum, i, n.
    A.
    A plan, intention, design, resolution, purpose (class.):

    quidnam Pompeius propositi aut voluntatis ad dimicandum haberet,

    Caes. B. C. 3, 84:

    assequi,

    to attain, Cic. Fin. 3, 6, 22:

    est enim propositum, ut iratum efficiat judicem,

    id. Part. 4, 14:

    tenere,

    to keep to one's purpose, Nep. Eum. 3, 5; Liv. 3, 41, 4; Caes. B. C. 1, 83; 3, 42; 64:

    propositum peragere,

    Nep. Att. 22, 2:

    tenax propositi,

    Hor. C. 3, 3, 1: in proposito manere. Suet. Gram. 24:

    reprehendendi habere,

    Plin. Ep. 9, 19, 7:

    omne propositum operis a nobis destinati,

    Quint. 2, 10, 15; 2, 19, 1; 12, 9, 14.—
    B.
    The first premise of a syllogism, Cic. de Or. 2, 53, 215; Sen. Q. N. 1, 8, 4.—
    2.
    An argument: nam est in proposito finis fides, Cic. Part. 3, 9.—
    3.
    The main point, principal subject, theme:

    a proposito declinare aliquantulum,

    Cic. Or. 40, 137:

    egredi a proposito ornandi causā,

    id. Brut. 21, 82:

    a proposito aberrare,

    id. Fin. 5, 28, 83:

    redire ad propositum,

    id. de Or. 3, 53, 203:

    ad propositum revertamur,

    id. Off. 3, 9, 39:

    a proposito aversus,

    Liv. 2, 8, 8:

    propositum totius operis,

    Sen. Ep. 65, 4 sq.; 65, 8:

    vitae,

    Cels. 5, 26, 6:

    meum,

    Phaedr. 1, 5, 2:

    tuum,

    Sen. Ep. 68, 3.—
    C.
    A way, manner, or course of life ( poet. and post-Aug.):

    mutandum tibi propositum est et vitae genus,

    Phaedr. prol. 3, 15:

    vir proposito sanctissimus,

    Vell. 2, 2, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > propono

  • 16 propono

    prō-pōno, posuī, positum, ere
    1) ставить впереди, выставлять (vexillum Cs; signum pugnae L); вывешивать ( edictum Su)
    p. aliquid oculis (ante oculos или in conspectum) C — показывать что-л.
    p. aliquid Su (venale C) — выставить что-л. на продажу (объявить о продаже чего-л.)
    animo aliquid p. L — вообразить (представить себе) что-л.
    p. aliquid populo (in publicum или in publico) C — объявить о чём-л. публично, обнародовать что-л.
    3) предлагать (remedia morbo Nep; p. alicui quaestionem Nep); обещать (p. militibus praemia C)
    4) pass. proponi предвидеться (summa difficultas proponĭtur C)
    5) подвергать (telis fortunae vita proposita C)
    6) грозить, угрожать (improbis poenam p. C)
    7) представлять, воображать ( animo vim fortunae L)
    p. sibi aliquem ad imitandum C — поставить кого-л. себе в пример
    sibi spem p. alicujus rei bAl — льстить себя надеждой на что-л.
    8) задумывать, затевать, предпринимать ( iter Cs)
    p. aliquid animo Cs — задумать что-л. (решиться на что-л.)
    omni huic sermoni propositum est, ut... C — смысл всей этой речи состоит в том, чтобы...
    9) излагать, рассказывать (p. rem gestam Cs; de aliquā re Cs)
    aliquid pro certo p. Cs — утверждать что-л.
    10) устанавливать, постановлять, принимать (propositum consilium C)
    11) называть, упоминать ( viros notissimos C)
    12) филос. выставлять первую посылку силлогизма Cсм. тж. propositum и propositus

    Латинско-русский словарь > propono

  • 17 Thema

    Thema, propositio. propositum. res propo. sita. id quod propositum est (der Gegenstand, worüber zu reden sich jmd. vorgenommen hat od. einem aufgegeben ist). – proposita oratio (zur Aufgabe genommene Rede). – quaestio. id quod quaerimus (die zur Beantwortung aufgeworfene Frage, der Vorwurf einer philosophischen Erörterung). – argumentum (der Inhalt, Stoff, das Sujet, worüber man schreibt, z.B. eines Briefes, epistulae). – res (die Sache, um die es sich handelt). – causa (der Gegenstand, um den sich eine Verhandlung dreht, sowohl vor Gericht als bei Disputationen, z.B. sich von jmd. ein Th. [zur Unterhaltung] ausbitten, alqm poscere causam disserendi). – positio od. quod positum est (der aufgestellte Satz, die Sentenz, worüber in den Schulen disputiert wird). – vom Th. abkommen, abschweifen, a proposito aberrare od. declinare od. egredi: zu weit vom Th. abkommen, longius labi: jmds. Rede schweift zu weit vom Th. ab, alcis oratio ab eo, quod propositum est, longius aberrat: auf das Th. zurückkommen, ad propositum reverti: doch ich kehre od. komme (von meiner Abschweifung) zum Th. zurück, sed eo iam, unde huc digressi sumus, revertamur; sed iam ad propositum revertamur; sed unde huc [2282] digressa est, eodem redeat oratio; sed redeat unde aberravit oratio: jmd. von seinem Th. abbringen, abführen, abziehen, alqm velut de spatio auferre: zu weit vom Th. abziehen, longius ab incepto trahere (v. Lebl.): es wird ein Th. aufgestellt für ihre Unterhaltung, iis ponitur, de quo disputent.

    deutsch-lateinisches > Thema

  • 18 Sache

    Sache, I) Gegenstand, Ding: res. – gelehrte Sachen, litterae. – II) Gerätschaft, Besitztum: res. – die Sachen jmds., supel lex (Hausrat); vasa, ōrum,n. pl. (Gefäße, auch der Soldaten); sarcĭna. sarcĭnu la (Gepäck, Habseligkeiten, die man mit auf die Reise nimmt). – meine, deine Sachen, mea, tua (auch = meine, deine gelehrten Arbeiten, z.B. ipse mea legens): alle seine Sachen bei sich tragen, omnia sua secum portare. – III) Begebenheit: a) übh.: res; res gesta. – b) Wirklichkeit etc.: res. – die S. wird es lehren, res indicabit. – IV) Gegenstand des Sprechens, Handelns, der Beschäftigung: res. – propositum (das, worüber man reden will, das Thema). – das gehört nicht zur Sache, hoc nihil ad rem: zur S. schreiten, ad propositum od. ad rem ipsam venire; ad instituta pergere: doch nun zur S.! iam ad instituta pergamus (nach einer Einleitung etc. gesagt); sedad propositum revertar od. revertamur od. bl. sed ad propositum (doch zurück zur Sache, wenn man vom Thema abgeschweift ist): doch um wieder zur Sache zu kommen, sed ut eo revertar, unde sum egressus: jetzt wieder zur S.! nunc ad ordinem inceptum!: um kurz von der S. zu reden, ut paucis dicam; ut in pauca conferam. – es ist eine schwere S., zu etc., difficile est mit Infin. – V) Angelegenheit, a) im allg.: res. – negotium (Geschäft, Obliegenheit). – causa (die obwaltende Angelegenheit, die Sache, um [1990] die es sich in streitigen Fällen handelt). – genus (Gattung, Beziehung, Wesen). – ein Beispiel, das einer bessern S. wert ist, dignum exemplum quod fiat in re honestiore. – es ist die S. jmds., est officium alcis od. gew. bl. est alcis: es ist die S. des Richters, iudicis officium est od. bl. iudicis est: es ist die S. des Jünglings, est adulescentis. – es ist meine, deine S., meum, tuum est: ebenso kann auch der Genetiv eines Subst. in ein Adjektiv verwandelt werden, z.B. es ist die S. des Vaters, zu etc., patrium est mit Infin. – das ist nicht meine Sache, hoc non meum est (im allg.); hae non meae sunt partes (das ist nicht meines Amts): lügen ist nicht meine S., non meum est mentiri. – gegen die S. sein, nicht gegen die Person, causam, non homines odisse: es ist ihm nur um die Sache zu tun, rei agendae causā loquitur. – in dieser S., in eo genere: so aber, wie die Sache jetzt steht, bl. sic vero. – b) = Prozeß, w. s.

    deutsch-lateinisches > Sache

  • 19 Vorsatz

    Vorsatz, animi inductio, auch bl. animus (die geistige Anregung). – propositum (das Vorgesetzte, Vorgenommene). – susceptum consilium (der gefaßte Entschluß); verb. propositum susceptumque consilium. – consilium (der Entsch luß). – sententia (die Willensmeinung, die jmd. hegt). – ein böser V., dolus malus, gew. bl. dolus. – fest im V., der sich von seinem V. nicht abbringen läßt, tenax propositi. – den V. fassen, consilium capere, mit Genet. des Gerund. oder mit Infin. (den Entschluß fassen); statuere od. constituere mit Infin. od. mit ut u. Konj. (festsetzen, beschließen); animum od. in animum inducere mit Infin. od. mit ut u. Konj. (auf den Gedanken kommen); es ist mein V., ich habe den V. gefaßt zu etc, animus est, est in animo. habeo in animo mit Infin.; propositun: mihi est mit Infin.; mihi proposui, ut etc; statui, constitui, decrevi, mit Infin. od. mit ut u. Konj. (ich habe beschlossen): bei seinem V. bleiben, in proposito susceptoque consilio permanere; propositum servare od. tenere: seinen V. ausführen, propositum peragere; consilium exsequi: es ist mein fester V., stat (mihi) sententia od. bl. stat mihi mit folg. Infin. – mit V., s. absichtlich ( Adv.).

    deutsch-lateinisches > Vorsatz

  • 20 propositus

    propositus, a, um part. passé de propono. [st2]1 [-] exposé, mis en vue. [st2]2 [-] proposé, offert, promis. [st2]3 [-] Suet. mis en vente. [st2]4 [-] exposé à, en butte à. [st2]5 [-] qu'on s'est proposé, fixé, décidé, résolu, arrêté. [st2]6 [-] menaçant.    - oppida Romanis proposita, Caes.: villes exposées aux Romains.    - propositum vitae periculum, Cic.: danger menaçant pour la vie.
    * * *
    propositus, a, um part. passé de propono. [st2]1 [-] exposé, mis en vue. [st2]2 [-] proposé, offert, promis. [st2]3 [-] Suet. mis en vente. [st2]4 [-] exposé à, en butte à. [st2]5 [-] qu'on s'est proposé, fixé, décidé, résolu, arrêté. [st2]6 [-] menaçant.    - oppida Romanis proposita, Caes.: villes exposées aux Romains.    - propositum vitae periculum, Cic.: danger menaçant pour la vie.
    * * *
        Propositus, pen. cor. Participium. Cic. Mis au devant.
    \
        Omnibus telis fortunae proposita vita nostra. Cic. Exposee à fortune, Mise au danger des dars de fortune.
    \
        Hic ordo quasi propositus et editus in altum, vt ab omnibus ventis inuidiae circunflari posse videatur. Cic. Exposé.
    \
        Argentum propositum. Cic. Un buffet desployé et mis en veue.
    \
        Iter propositum peragere. Horat. Qu'on avoit proposé.

    Dictionarium latinogallicum > propositus

См. также в других словарях:

  • Proposĭtum — (lat.), Vorsatz, Vorhaben …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Propositum — Pro|po|si|tum 〈n.; s, si|ta; veraltet〉 Äußerung, Rede, Vorhaben, Absicht [lat., „das Vorgeschlagene“, Neutr. zu propositus, Part. Perf. von proponere „vorschlagen“] * * * Pro|po|si|tum, das; s, ...ta [lat. propositum] (veraltet): Äußerung, Rede …   Universal-Lexikon

  • Propositum — Pro|po|si|tum das; s, ...ta <aus gleichbed. lat. propositum> (veraltet) Äußerung, Rede …   Das große Fremdwörterbuch

  • propositum —    (s.m.) quaestio infinita, generalis quaestio …   Dizionario di retorica par stefano arduini & matteo damiani

  • propositum — …   Useful english dictionary

  • Propositum indefinitum aequipollet universali — An indefinite proposition is equivalent to a general one …   Ballentine's law dictionary

  • Ad proposĭtum — (lat.), zur Sache …   Pierer's Universal-Lexikon

  • ad propositum — ad pro|po|si|tum <lat. > zum Vorhaben, zum Thema, zur Sache [kommen] …   Das große Fremdwörterbuch

  • voluntas et propositum distinguunt maleficia — /valantaes et prapozatam distiijgwant mslafish(iy)a/ The will and the proposed end distinguish crimes …   Black's law dictionary

  • propos — [ prɔpo ] n. m. • 1265; purpos 1180; de proposer, d apr. lat. propositum I ♦ 1 ♦ Littér. Ce qu on se propose; ce qu on se fixe pour but. ⇒ dessein, intention, résolution. « Je formais le propos de ne jamais chicaner » (Duhamel). Être dans le… …   Encyclopédie Universelle

  • Kommerslied — Ein Studentenlied ist ein Lied, das traditionell hauptsächlich oder ausschließlich von Studenten bei studentischen Freizeitveranstaltungen – manchmal mit Instrumentalbegleitung – gemeinschaftlich gesungen wurde und wird. Obwohl Textspuren von… …   Deutsch Wikipedia

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»