poenae

• Катон - бич для дурных - in Catone malis pernicies; Аттила называл себя бичем Божиим - Attila nominavit se poenae divinae ministrum;

• человек, который был бичем для врагов на войне и для сограждан в мире - vir in bello hostibus, in otio civibus infestissimus;

• просить прощения - deprecari (veniam);

• прощение есть отпущение заслуженной кары - venia est poenae meritae remissio;

pauperibus parcere, divites damnare atque domare,

ergo ille damnatus est: neque solum primis sententiis, quibus tantum statuebant judices, damnarent an absolverent, sed etiam illis, etc.,

censoris judicium nihil fere damnato nisi ruborem affert,

ambitus damnati,

furti,

injuriarum,

majestatis,

peculatus,

rei capitalis,

sceleris conjurationisque,

capitis,

octupli,

absentem capitalis poenae,

crimine falso damnari mortis,

ut is eo crimine damnaretur,

capite,

morte,

tertiā parte agri,

pecuniā,

Milo Clodio interfecto eo nomine erat damnatus,

de majestate damnatus,

de vi et de majestate,

de vi publica,

quibus de causis damnati,

nec in metallum damnabuntur, nec in opus publicum, vel ad bestias,

ad mortem,

ad extremum supplicium,

Athenienses Socratem damnaverunt quod novam religionem introducere videbatur,

Baebius est damnatus, quod milites praebuisset, etc.,

damnabantur cur jocati essent,

si damnaverit heredem suum, ut, etc.,

heredem dare, etc.,

damnatus longi Sisyphus laboris,

stultitiaeque ibi se damnet (amator),

damnabis tu quoque votis,

voti,

voto damnatus,

Turpil. Fr. 128 Ribb.): morti,

Stygio caput damnaverat Orco,

damnati turis acervi,

also: quem damnet (sc. leto) labor,

damnare eum Senecam et invisum quoque habere,

videntur magnopere damnandi, qui, etc.,

debitori suo creditor saepe damnatur,

ne damnent quae non intelligunt,

quem non puduisset damnanda committere,

Verrem, quem M. Cicero damnaverat,

dicet damnatas ignea testa manus,

quis te miserior? quis te damnatior?

damnati lingua vocem habet, vim non habet,

damnatae noctes,

puerum apud matrem domi,

ipse abiit foras, me reliquit pro atriensi in sedibus,

me filiis Relinquont quasi magistrum,

dicerent non me plane de provinciā decessisse, quoniam alterum me reliquissem,

C. Fabium legatum cum legionibus II. castris praesidio relinquit,

cum me servum in servitute pro te hic reliqueris,

fratrem, sc. in provinciā,

post tergum hostem relinquere,

ille omnibus precibus petere contendit, ut in Galliā relinqueretur,

greges pecorum... sub opacā valle reliquit,

ea causa miles hic reliquit symbolum,

hic exemplum reliquit ejus,

(Hecuba) Hectoris in tumulo canum de vertice crinem... relinquit,

(cacumina silvae) limum tenent in fronde relictum,

longius delatus aestu, sub sinistrā Britanniam relictam conspexit,

jamque hos, jamque illos, populo mirante, relinquit,

aculeos in animis,

quod coeptum est dici, relinquitur in cogitatione audientium,

aetate relictā,

repetat relicta,

Of rank or merit: (Homerus) omnes sine dubio et in omni genere eloquentiae procul a se reliquit,

ea mortua est: reliquit filiam adulescentulam,

cum pauper cum duobus fratribus relictus essem,

pauper jam a majoribus relictus,

agri reliquit ei non magnum modum,

heredem testamento reliquit hunc P. Quintium,

cum ei testamento sestertiūm milies relinquatur,

non, si qui argentum omne legavit, videri potest signatam quoque pecuniam reliquisse,

qui mihi reliquit haec quae habeo omnia,

cedo, quid reliquit Phania,

fundos decem et tres reliquit,

aliquantum aeris alieni,

servus aut donatus aut testamento relictus,

alicui arva, greges, armenta,

se testamento liberum relictum,

consiliorum ac virtutum nostrarum effigiem,

qui sic sunt, haud multum heredem juvant, Sibi vero hanc laudem relinquont: vixit, dum vixit, bene,

rem publicam nobis,

statum civitatis,

opus alicui,

monumentum audaciae suae aeternum,

quae scripta nobis summi ex Graeciā sapientissimique homines reliquerunt,

scriptum in Originibus,

scripta posteris,

in scriptis relictum,

orationes reliquit et annales,

duo tantum volumina,

librum de suis rebus imperfectum,

si non omnia vates Ficta reliquerunt,

pater, o relictum Filiae nomen,

nihil relinquo in aedibus, Nec vas, nec vestimentum,

multis autem non modo granum nullum, sed ne paleae quidem ex omni fructu atque ex annuo labore relinquerentur,

nihil de tanto patrimonio,

equitatus partem illi adtribuit, partem sibi reliquit,

angustioribus portis relictis,

41: unam (filiam) minimamque relinque,

jam pauca aratro jugera regiae Moles relinquent,

dapis meliora relinquens,

magis apta tibi tua dona relinquam,

haec porcis hodie comedenda relinquis,

habitanda fana Apris reliquit,

relinquebatur una per Sequanos via,

unā ex parte leniter acclivis aditus relinquebatur,

se cum paucis relictum videt,

nec aliud dicionis Atheniensium praeter ipsam urbem reliquit,

quasi corpori reliqueris Tuo potestatem coloris ulli capiendi mala,

quam igitur relinquis populari rei publicae laudem?

ut vobis non modo dignitatis retinendae, sed ne libertatis quidem recuperandae spes relinquatur,

ceterorum sententiis semotis, relinquitur non mihi cum Torquato, sed virtuti cum voluptate certatio,

ne qua spes in fugā relinqueretur,

nullā provocatione ad populum contra necem et verbera relicta,

quis igitur relictus est objurgandi locus?

nihil est preci loci relictum,

and, in another sense: plane nec precibus nostris nec admonitionibus relinquit locum,

ne cui iniquo relinqueremus vituperandi locum,

Aedui nullum sibi ad cognoscendum spatium relinquunt,

spatium deliberandi,

vita turpis ne morti quidem honestae locum relinquit,

vita relicta est tantum modo,

quod munitioni castrorum tempus relinqui volebat,

mihi consilium et virtutis vestrae regimen relinquite,

suspicionem alicui relinquere,

aliquem veniae vel saevitiae alicujus,

aliquem poenae,

aliquem poenae,

urbem direptioni et incendiis,

neu relinquas hominem innocentem ad alicujus tui dissimilis quaestum,

aliquid in alicujus spe,

(metus) Omnia suffundens mortis nigrore, neque ullam Esse voluptatem liquidam puramque relinquit,

dum ex parvo nobis tantundem haurire relinquas,

relinquitur illud, quod vociferari non destitit, non debuisse, etc.,

mihi nihil relicti quicquam aliud jam esse intellego,

621): relinquitur, ut, si vincimur in Hispaniā, quiescamus,

eum Plautus locum Reliquit integrum,

praesertim cum integram rem et causam reliquerim,

Scaptius me rogat, ut rem sic relinquam,

12: Morini, quos Caesar in Britanniam proficiscens pacatos reliquerat,

amici, quos incorruptos Jugurtha reliquerat,

reliquit (eam) Incertam et tristi turbatam volnere mentis,

(naves) in litore deligatas ad ancoram relinquebat,

erat aeger in praesidio relictus,

in mediis lacerā nave relinquor aquis,

quod insepultos reliquissent eos, quos, etc.,

aliquid incohatum,

inceptam oppugnationem,

incoepta fila,

infecta sacra,

opus incoeptum,

verba imperfecta,

pro effectis relinquunt, vixdum incohata,

aliquid injudicatum,

aliquid neglectum,

incertum,

tantas copias sine imperio,

sine ture aras,

verbum in ambiguo,

mulierem nullam nominabo: tantum in medio relinquam,

correptio in dubio relicta,

ubi illaec obsecrost quae me hic reliquit,

non ego te hic lubens relinquo neque abeo abs te,

domum propinquosque reliquisse,

relictis locis superioribus,

loci relinquendi facultas,

Ilio relicto,

urbes,

moenia,

litus relictum Respicit,

Roma relinquenda est,

colles clamore relinqui (sc.: a bubus),

limen,

mensas,

dominos,

volucres Ova relinquebant,

quem vita reliquit,

ubi vita tuos reliquerit artus,

for which, also, reversely: animam relinquam potius, quam illas deseram,

vitam,

lucem,

lumen vitale,

consitus sum senectute, vires Reliquere,

aliquem animus,

animus reliquit euntem,

aliquem anima,

ab omni honestate relictus,

ab alterā (quartanā) relictum esse,

qui... Reliquit deseruitque me,

reliquit me homo atque abiit,

succurrere relictae,

Of the forsaking of a lover by his mistress,

paucos, qui ex fugā evaserant, reliquerunt,

argentum si relinquo ac non peto, etc.,

auctores signa relinquendi et deserendi castra,

relictā non bene parmulā,

rem et causam et utilitatem communem non relinquere solum, sed etiam prodere,

derelinquo jam communem causam,

jus suum dissolute,

affectum, cum ad summum perduxerimus,

(puella) Quod cupide petiit, mature plena reliquit,

omnibus relictis rebus,

relictis rebus (omnibus),

also: res omnes relictas habeo prae quod tu velis,

omnia relinques, si me amabis, cum, etc.,

et agrorum et armorum cultum,

si tu ea relinquis et deseris,

studium exquirendi,

agrum alternis annis,

loca relicta,

relictae possessiones,

milites bellum illud, quod erat in manibus, reliquisse,

obsidionem,

caedes relinquo, libidines praetereo,

consulto relinquere (locum), opp. praetermittere,

hoc certe neque praetermittendum neque relinquendum est,

audistis haec, judices, quae nunc ego omnia praetereo et relinquo,

in this sense also,

cur injurias tuas conjunctas cum publicis reliquisti?

vim et causam efficiendi reliquerunt,

vos legatum omni supplicio interfectum relinquetis?

quis est, qui vim hominibus armatis factam relinqui putet oportere,

quod si plane contueare, mirari multa relinquas,

si vis, dabo tibi testes,

si voltis,

si placet,

1, 21, 34: si tuo commodo fleri potest,

si studia Graecorum vos tanto opere delectant,

si populus plurimum potest,

si Massilienses per delectos cives summā justitiā reguntur, inest tamen, etc.,

quid est, Catilina, quod jam amplius exspectes, si nec privata domus continere voces conjurationis tuae potest? si illustrantur, si erumpunt omnia?

si pudor quaeritur, si probitas, si fides, Mancinus haec attulit,

Si quaerimus, cur, etc.,

magnifica quidem res, si modo est ulla,

deliget populus, si modo salvus esse vult, optimum quemque,

quae (virtus) est una, si modo est, maxime munifica,

si quisquam est facilis, hic est,

si ulla res est, quam tibi me petente faciendam putes, haec ea sit,

SI AGNATVS NEC ESCIT, GENTILIS FAMILIAM NANCITOR, Fragm. XII. Tab. in Collat. Leg. Mos. et Rom. 16, 4: quae (libertas), si aequa non est, ne libertas quidem est,

id si minus intellegitur, ex dissensionibus percipi potest,

dicito, si quid vis, non nocebo,

si qui sunt, qui philosophorum auctoritate moveantur,

si quid generis istiusmodi me delectat, pictura delectat,

si aliquid dandum est voluptati,

four times repeated,

noli mirari, si hoc non impetras,

ecquid mirum est, si tam ab amico animo pacem petit? Curt 4, 11, 4: miraris, si superbiam tuam ferre non possumus?

With a negative conclusion, to denote that, although the condition is true, or is conceded, a certain inference does not follow: nec, si omne enuntiatum aut verum aut falsum est, sequitur ilico esse causas, etc.,

nec. si non obstatur, propterea etiam permittitur,

si veniam meretur qui inprudens nocuit, non meretur praemium qui inprudens profuit,

nec ideo ignis minus urere potest, si in materiam incidit inviolabilem flammis,

ea si erant, magnas habebas omnibus, dis gratias,

si quis antea mirabatur, quid esset, quod, etc.,

SI MEMBRVM RVPIT NI CVM EO PACIT TALIO ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Fest. s. v. talio, p. 363 Müll.: si animum contulisti in istam rationem, etc.,

si Roma condita est secundo anno Olympiadis septimae, etc.,

quos (tyrannos) si boni oppresserunt, recreatur civitas: sin audaces, fit illa factio,

si ita sensit, ut loquitur,

1, 27, 43: si modo hoc in Lycurgi potestate potuit esse,

si modo in philosophiā aliquid profecimus,

si quid sceleste fecit,

si quam opinionem jam vestris mentibus comprehendistis, etc.,

si quando regi justo vim populus attulit regnove eum spoliavit, etc.,

minime mirum, si ista res adhuc nostrā linguā inlustrata non est,

quid mirum, si haec invitus amisi?

miraris, si eo tempore matrona dicere potuit, escende?

minime est mirandum, si vita ejus fuit secura,

quod si fuit in re publicā tempus ullum, cum, etc., tum profecto fuit,

si quisquam fuit umquam remotus ab inani laude, ego profecto is sum,

etenim si nulla fuit umquam tam imbecillo mulier animo, quae, etc., certe nos, etc.,

si umquam in dicendo fuimus aliquid, tum profecto, etc.,

non, si tibi ante profuit, semper proderit,

non, si Opimium defendisti, idcirco te isti bonum civem putabunt,

neque enim, si tuae res gestae ceterorum laudibus obscuritatem attulerunt, idcirco Pompeii memoriam amisimus,

nec, si capitis dolorem facit, inutilis hominibus sol est,

nec mirum, eos si orationes turbaverant,

si hoc ita fato datum erat, ut,

plausum si quis eorum aliquando acceperat, ne quid peccasset pertimescebat,

si quando nostri navem religaverant, hostes succurrebant,

si quando suis fortunis forte desperare coeperant,

alte spectare si voles, etc.,

si jam eminebit foras,

si me audietis,

si mutuas non potero certum est sumam fenore,

id persequar, si potero, subtilius,

nihil (offendet) si modo opus exstabit,

si quid te volam, ubi eris?

si nostram rem publicam vobis et nascentem et crescentem ostendero,

tum magis assentiere, si ad majora pervenero,

expediri quae restant vix poterunt, si hoc incohatum reliqueris,

1, 24, 38: pergratum mihi feceris, si de amicitiā disputaris,

accommodabo ad eam (rem publicam), si potuero, omnem illam orationem, etc.... quod si tenere et consequi potuero, etc.,

si potuero,

si potuerit,

si modo id exprimere Latine potuero,

si modo interpretari potuero,

si ne ei caput exoculassitis,

de iis te, si qui me forte locus admonuerit, commonebo,

si habeat aurum,

abire hinc nullo pacto possim, si velim,

si velim,

cum ipsi auxilium ferre, si cupiant, non queant,

si singulos numeremus,

si Scipionis desiderio me moveri negem,

si ad verba rem deflectere velimus,

si quis varias gentes despicere possit, videat primum, etc.,

O si angulus ille accedat, qui, etc.,

O mihi praeteritos referat si Juppiter annos,

also alone: si nunc se nobis ille aureus arbore ramus Ostendat nemore in tanto!

si quā fata aspera rumpas, Tu Marcellus eris,

qui si unus omnia consequi posset, nihil opus esset pluribus, etc.,

quae descriptio si esset ignota vobis, explicaretur a me,

si ullum probarem simplex rei publicae genus,

quod non fecissent profecto, si nihil ad eos pertinere arbitrarentur,

O si solitae quicquam virtutis adesset,

and without O: si mihi, quae quondam fuerat... si nunc foret illa juventus,

perii, si me aspexerit!

victus sum, si dixeris,

Romani si casu intervenerint,

si aliter accidisset,

tum magis id diceres, si nuper in hortis Scipionis affuisses,

mansisset eadem voluntas in eorum posteris, si regum similitudo permansisset,

si id fecisses,

si quis in caelum ascendisset, etc.,

si aliquid de summā gravitate Pompeius remisisset,

istae artes, si modo aliquid, valent, ut acuant ingenia,

aut nemo, aut, si quisquam, ille sapiens fuit,

plures haec tulit una civitas, si minus sapientes, at certe summā laude dignos,

educ tecum omnes tuos: si minus, quam plurimos,

utrum cetera nomina digesta habes an non? Si non... si etiam,

si haec civitas est, civem esse me: si non, exsulem esse, etc.,

hic venit in judicium, si nihil aliud, saltem ut, etc.,

si aliud nihil,

intelleges esse nihil a me nisi orationis acerbitatem et, si forte, raro litterarum missarum indiligentiam reprehensam,

vereor, ne nihil sim tui, nisi supplosionem pedis imitatus et pauca quaedam verba et aliquem, si forte, motum,

quod si in philosophiā tantum interest... quid tandem in causis existimandum est?

quod si fuit in re publicā tempus ullum... tum profecto fuit,

quod si exemeris ex rerum naturā benevolentiae conjunctionem, nec domus ulla nec urbs stare poterit,

quod si non hic tantus fructus ostenderetur et si ex his studiis delectatio sola peteretur: tamen, etc.,

apud Graecos opprobrio fuit adulescentibus, si amatores non haberent,

si diligit multitudo, si fidem habet, etc.,

unam esse spem salutis docent, si eruptione factā extremum auxilium experirentur,

illud ignoscere aequum erit, si... ne tuam quidem gloriam praeponam, etc.,

dixerunt, in eo verti puellae salutem, si postero die vindex injuriae ad tempus praesto esset,

adjecerunt, Scipionem in eo positam habuisse spem pacis, si Hannibal et Mago ex Italiā non revocarentur,

dixit errare, si qui in bello omnis secundos rerum proventus expectent,

errat, si quis existimat facilem rem esse donare,

si oportet velle sapere, dare operam philosophiae convenit. Oportet autem velle sapere, etc.,

si enim est verum, quod ita conectitur: si quis oriente Caniculā natus est, in mari non morietur, illud quoque verum est: si Fabius oriente Canicula natus est, Fabius in mari non morietur,

quae si exsequi nequirem, tamen, etc.,

quae si causa non esset, tamen, etc.,

quae si dubia essent, tamen, etc.,

ibo et visam huc ad eum, si forte est domi,

jam sciam, si quid titubatum est, ubi reliquias videro,

fatis incerta feror, si Juppiter unam Esse velit urbem,

primum ab iis quaesivit, si aquam hominibus in totidem dies, quot frumentum imposuissent,

id modo quaeritur, si (lex) majori parti et in summam prodest,

jam dudum exspecto, si tuom officium scias,

hanc (paludem) si nostri transirent, hostes exspectabant,

Pompeius eadem spectans, si itinere impeditos deprehendere posset,

non recusavit quo minus vel extremo spiritu, si quam opem rei publicae ferre posset, experiretur,

statui expectandum esse si quid certius adferretur,

Philopoemen quaesivit si Lycortas incolumis evasisset,

expertique simul, si tela artusque sequantur,

Helvetii nonnumquam interdiu, saepius noctu, si perrumpere possent, conati,

temptata res est, si primo impetu capi Ardea posset,

L. Minucium cum omni equitatu praemittit, si quid celeritate itineris proficere possit,

circumfunduntur hostes, si quem aditum reperire possent,

fame et inopiā adductos clam ex castris exisse, si quid frumenti in agris reperire possent,

pergit ad speluncam, si forte eo vestigia ferrent,

saxa volvebant, si quā Possent tectam aciem perrumpere,

ad Gonnum castra movet, si potiri oppido posset,

milites in praesidio erant, si quo operā eorum opus esset,

alii offerunt se, si quo usus operae sit,

Carthaginiensibus in Hasdrubale ita, si is movisset Syphacem, spes omnis erat,

consul aedem Fortunae vovit, si eo die hostis fudisset,

is in armis tenuit militem, si opus foret auxilio,

ut patricios indignatio, si cum his gerendus esset honos, deterreret,

si deus si dea es,

hostiam si deo, si deae immolabant,

si vis, dabo tibi testes,

si voltis,

si placet,

1, 21, 34: si tuo commodo fleri potest,

si studia Graecorum vos tanto opere delectant,

si populus plurimum potest,

si Massilienses per delectos cives summā justitiā reguntur, inest tamen, etc.,

quid est, Catilina, quod jam amplius exspectes, si nec privata domus continere voces conjurationis tuae potest? si illustrantur, si erumpunt omnia?

si pudor quaeritur, si probitas, si fides, Mancinus haec attulit,

Si quaerimus, cur, etc.,

magnifica quidem res, si modo est ulla,

deliget populus, si modo salvus esse vult, optimum quemque,

quae (virtus) est una, si modo est, maxime munifica,

si quisquam est facilis, hic est,

si ulla res est, quam tibi me petente faciendam putes, haec ea sit,

SI AGNATVS NEC ESCIT, GENTILIS FAMILIAM NANCITOR, Fragm. XII. Tab. in Collat. Leg. Mos. et Rom. 16, 4: quae (libertas), si aequa non est, ne libertas quidem est,

id si minus intellegitur, ex dissensionibus percipi potest,

dicito, si quid vis, non nocebo,

si qui sunt, qui philosophorum auctoritate moveantur,

si quid generis istiusmodi me delectat, pictura delectat,

si aliquid dandum est voluptati,

four times repeated,

noli mirari, si hoc non impetras,

ecquid mirum est, si tam ab amico animo pacem petit? Curt 4, 11, 4: miraris, si superbiam tuam ferre non possumus?

With a negative conclusion, to denote that, although the condition is true, or is conceded, a certain inference does not follow: nec, si omne enuntiatum aut verum aut falsum est, sequitur ilico esse causas, etc.,

nec. si non obstatur, propterea etiam permittitur,

si veniam meretur qui inprudens nocuit, non meretur praemium qui inprudens profuit,

nec ideo ignis minus urere potest, si in materiam incidit inviolabilem flammis,

ea si erant, magnas habebas omnibus, dis gratias,

si quis antea mirabatur, quid esset, quod, etc.,

SI MEMBRVM RVPIT NI CVM EO PACIT TALIO ESTO, Fragm. XII. Tab. ap. Fest. s. v. talio, p. 363 Müll.: si animum contulisti in istam rationem, etc.,

si Roma condita est secundo anno Olympiadis septimae, etc.,

quos (tyrannos) si boni oppresserunt, recreatur civitas: sin audaces, fit illa factio,

si ita sensit, ut loquitur,

1, 27, 43: si modo hoc in Lycurgi potestate potuit esse,

si modo in philosophiā aliquid profecimus,

si quid sceleste fecit,

si quam opinionem jam vestris mentibus comprehendistis, etc.,

si quando regi justo vim populus attulit regnove eum spoliavit, etc.,

minime mirum, si ista res adhuc nostrā linguā inlustrata non est,

quid mirum, si haec invitus amisi?

miraris, si eo tempore matrona dicere potuit, escende?

minime est mirandum, si vita ejus fuit secura,

quod si fuit in re publicā tempus ullum, cum, etc., tum profecto fuit,

si quisquam fuit umquam remotus ab inani laude, ego profecto is sum,

etenim si nulla fuit umquam tam imbecillo mulier animo, quae, etc., certe nos, etc.,

si umquam in dicendo fuimus aliquid, tum profecto, etc.,

non, si tibi ante profuit, semper proderit,

non, si Opimium defendisti, idcirco te isti bonum civem putabunt,

neque enim, si tuae res gestae ceterorum laudibus obscuritatem attulerunt, idcirco Pompeii memoriam amisimus,

nec, si capitis dolorem facit, inutilis hominibus sol est,

nec mirum, eos si orationes turbaverant,

si hoc ita fato datum erat, ut,

plausum si quis eorum aliquando acceperat, ne quid peccasset pertimescebat,

si quando nostri navem religaverant, hostes succurrebant,

si quando suis fortunis forte desperare coeperant,

alte spectare si voles, etc.,

si jam eminebit foras,

si me audietis,

si mutuas non potero certum est sumam fenore,

id persequar, si potero, subtilius,

nihil (offendet) si modo opus exstabit,

si quid te volam, ubi eris?

si nostram rem publicam vobis et nascentem et crescentem ostendero,

tum magis assentiere, si ad majora pervenero,

expediri quae restant vix poterunt, si hoc incohatum reliqueris,

1, 24, 38: pergratum mihi feceris, si de amicitiā disputaris,

accommodabo ad eam (rem publicam), si potuero, omnem illam orationem, etc.... quod si tenere et consequi potuero, etc.,

si potuero,

si potuerit,

si modo id exprimere Latine potuero,

si modo interpretari potuero,

si ne ei caput exoculassitis,

de iis te, si qui me forte locus admonuerit, commonebo,

si habeat aurum,

abire hinc nullo pacto possim, si velim,

si velim,

cum ipsi auxilium ferre, si cupiant, non queant,

si singulos numeremus,

si Scipionis desiderio me moveri negem,

si ad verba rem deflectere velimus,

si quis varias gentes despicere possit, videat primum, etc.,

O si angulus ille accedat, qui, etc.,

O mihi praeteritos referat si Juppiter annos,

also alone: si nunc se nobis ille aureus arbore ramus Ostendat nemore in tanto!

si quā fata aspera rumpas, Tu Marcellus eris,

qui si unus omnia consequi posset, nihil opus esset pluribus, etc.,

quae descriptio si esset ignota vobis, explicaretur a me,

si ullum probarem simplex rei publicae genus,

quod non fecissent profecto, si nihil ad eos pertinere arbitrarentur,

O si solitae quicquam virtutis adesset,

and without O: si mihi, quae quondam fuerat... si nunc foret illa juventus,

perii, si me aspexerit!

victus sum, si dixeris,

Romani si casu intervenerint,

si aliter accidisset,

tum magis id diceres, si nuper in hortis Scipionis affuisses,

mansisset eadem voluntas in eorum posteris, si regum similitudo permansisset,

si id fecisses,

si quis in caelum ascendisset, etc.,

si aliquid de summā gravitate Pompeius remisisset,

istae artes, si modo aliquid, valent, ut acuant ingenia,

aut nemo, aut, si quisquam, ille sapiens fuit,

plures haec tulit una civitas, si minus sapientes, at certe summā laude dignos,

educ tecum omnes tuos: si minus, quam plurimos,

utrum cetera nomina digesta habes an non? Si non... si etiam,

si haec civitas est, civem esse me: si non, exsulem esse, etc.,

hic venit in judicium, si nihil aliud, saltem ut, etc.,

si aliud nihil,

intelleges esse nihil a me nisi orationis acerbitatem et, si forte, raro litterarum missarum indiligentiam reprehensam,

vereor, ne nihil sim tui, nisi supplosionem pedis imitatus et pauca quaedam verba et aliquem, si forte, motum,

quod si in philosophiā tantum interest... quid tandem in causis existimandum est?

quod si fuit in re publicā tempus ullum... tum profecto fuit,

quod si exemeris ex rerum naturā benevolentiae conjunctionem, nec domus ulla nec urbs stare poterit,

quod si non hic tantus fructus ostenderetur et si ex his studiis delectatio sola peteretur: tamen, etc.,

apud Graecos opprobrio fuit adulescentibus, si amatores non haberent,

si diligit multitudo, si fidem habet, etc.,

unam esse spem salutis docent, si eruptione factā extremum auxilium experirentur,

illud ignoscere aequum erit, si... ne tuam quidem gloriam praeponam, etc.,

dixerunt, in eo verti puellae salutem, si postero die vindex injuriae ad tempus praesto esset,

adjecerunt, Scipionem in eo positam habuisse spem pacis, si Hannibal et Mago ex Italiā non revocarentur,

dixit errare, si qui in bello omnis secundos rerum proventus expectent,

errat, si quis existimat facilem rem esse donare,

si oportet velle sapere, dare operam philosophiae convenit. Oportet autem velle sapere, etc.,

si enim est verum, quod ita conectitur: si quis oriente Caniculā natus est, in mari non morietur, illud quoque verum est: si Fabius oriente Canicula natus est, Fabius in mari non morietur,

quae si exsequi nequirem, tamen, etc.,

quae si causa non esset, tamen, etc.,

quae si dubia essent, tamen, etc.,

ibo et visam huc ad eum, si forte est domi,

jam sciam, si quid titubatum est, ubi reliquias videro,

fatis incerta feror, si Juppiter unam Esse velit urbem,

primum ab iis quaesivit, si aquam hominibus in totidem dies, quot frumentum imposuissent,

id modo quaeritur, si (lex) majori parti et in summam prodest,

jam dudum exspecto, si tuom officium scias,

hanc (paludem) si nostri transirent, hostes exspectabant,

Pompeius eadem spectans, si itinere impeditos deprehendere posset,

non recusavit quo minus vel extremo spiritu, si quam opem rei publicae ferre posset, experiretur,

statui expectandum esse si quid certius adferretur,

Philopoemen quaesivit si Lycortas incolumis evasisset,

expertique simul, si tela artusque sequantur,

Helvetii nonnumquam interdiu, saepius noctu, si perrumpere possent, conati,

temptata res est, si primo impetu capi Ardea posset,

L. Minucium cum omni equitatu praemittit, si quid celeritate itineris proficere possit,

circumfunduntur hostes, si quem aditum reperire possent,

fame et inopiā adductos clam ex castris exisse, si quid frumenti in agris reperire possent,

pergit ad speluncam, si forte eo vestigia ferrent,

saxa volvebant, si quā Possent tectam aciem perrumpere,

ad Gonnum castra movet, si potiri oppido posset,

milites in praesidio erant, si quo operā eorum opus esset,

alii offerunt se, si quo usus operae sit,

Carthaginiensibus in Hasdrubale ita, si is movisset Syphacem, spes omnis erat,

consul aedem Fortunae vovit, si eo die hostis fudisset,

is in armis tenuit militem, si opus foret auxilio,

ut patricios indignatio, si cum his gerendus esset honos, deterreret,

si deus si dea es,

hostiam si deo, si deae immolabant,

ibi arbores pedicino in lapide statuito,

inter parietes arbores ubi statues,

stipites statuito,

palis statutis crebris,

pedamenta jacentia statuenda,

pedamentum inter duas vitis,

hic statui volo primum aquilam,

signifer, statue signum,

eodem modo vineam statuito, alligato, flexatoque uti fuerit,

agro qui statuit meo Te, triste lignum (i. e. arborem),

ollam statuito cum aqua,

crateras magnos statuunt, i. e. on the table,

crateras laeti statuunt,

bene lineatam carinam collocavit, v. 42),

nec quidquam explicare, nec statuere potuerant, nec quod statutum esset, manebat, omnia perscindente vento,

eo die tabernacula statui passus non est,

aciem quam arte statuerat, latius porrigit,

statuite hic lectulos,

etiamsi in caelo Capitolium statueretur,

statuitur Sollius in illo gladiatorum convivio... atuitur, ut dico, eques Romanus in Apronii convivio,

tabernacula in foro statuere,

in principiis statuit tabernaculum,

in nostris castris tibi tabernaculum statue,

statui in medium undique conspicuum tabernaculum jussit,

(sagittae) longae, nisi prius in terra statuerent arcum, haud satis apte imponuntur,

sedes curules sacerdotum Augustalium locis, superque eas querceae coronae statuerentur,

donum deae apud Antium statuitur,

pro rigidis calamos columnis,

jamque ratem Scythicis auster statuisset in oris,

statuere vas in loco frigido,

capite in terram statuerem, Ut cerebro dispergat viam,

qui capite ipse sua in statuit vestigia sese (= qui sese ipse capite in sua vestigia statuit),

patrem ejus a mortuis excitasses, statuisses ante oculos,

captivos vinctos in medio statuit,

ubi primum equus Curtium in vado statuit,

quattuor cohortes in fronte statuit,

ante se statuit funditores,

puerum ad canendum ante tibicinem cum statuisset,

procul in conspectu eum (Philopoemenem) statuerunt,

media porta robora legionum, duabus circa portis milites levemque armaturam statuit,

bovem ad fanum Dianae et ante aram statuit,

cum Calchanta circa aram statuisset,

marium si qui eo loci statuisset,

adulescentes ante Caesarem statuunt,

in fronte statuerat ferratos, in cornibus cohortes,

puer quis Ad cyathum statuetur?

tu cum pro vitula statuis dulcem Aulide natam Ante aras,

et statuam ante aras aurata fronte juvencum,

clara regione profundi Aetheros innumeri statuerunt agmina cygni,

siquidem mihi aram et statuam statuis,

huic statuam statui decet ex auro,

ne ego aurea pro statua vineam tibi statuam,

eique statuam equestrem in rostris statui placere,

simulacrum alicui statuere,

effigiem,

Mancinus eo habitu sibi statuit quo, etc. (effigiem),

simulacrum in curia,

quanam in civitate tempium statueretur,

se primos templum urbis Romae statuisse,

nec tibi de Pario statuam, Germanice, templum,

templa tibi statuam, tribuam tibi turis honorem,

super terrae tumulum noluit quid statui nisi columellam,

victimas atque aras diis Manibus statuentes,

statuitque aras e cespite,

statuantur arae,

aeneum statuerunt tropaeum,

monumentum,

in alio orbe tropaea statuere,

so,

princeps Romanis solarium horologium statuisse L. Papirius Cursor proditur,

a miliario in capite Romani fori statuto,

carceres eo anno in Circo primum statuti,

quo molem hanc immanis equi statuere?

multo altiorem statui crucem jussit,

obeliscam,

at nunc disturba quas statuisti machinas,

incensis operibus quae statuerat,

si vallum statuitur procul urbis illecebris,

castra in quinto lapide a Carthagine statuit,

aliquem statuere = alicui statuam statuere: inter et Aegidas media statuaris in urbe,

statuarque tumulo hilaris et coronatus,

in double sense: nudam te statuet, i. e. nudam faciet (= nudabit fortunis), and statuam tibi nu dam faciet,

Agamemnon tres ibi urbes statuit,

urbem quam statuo vestra est,

urbom praeclaram,

Persarum statuit Babylona Semiramis urbem,

ibi civitatem statuerunt,

licentia et impunitas asyla statuendi (= aperiendi),

nunc volucrum... inexpertum carmen, quod tacita statuere bruma,

sisto, III. B.): navem extemplo statuimus,

et statuit fessos, fessus et ipse, boves,

famuli hoc modo statuerunt aquas,

statuite exemplum impudenti, date pudori praemium,

exemplum statuite in me ut adulescentuli Vobis placere studeant potius quam sibi,

ut illi intellegere possint, in quo homine statueris exemplum hujus modi,

in quos aliquid exempli populus Romanus statui putat oportere,

210: statuam in te exemplum, ne quis posthac infelicibus miseriis patriae illudat,

documentum autem statui oportere, si quis resipiscat et antiquam societatem respiciat,

ut (majores nostri) omnia omnium rerum jura statuerint,

si quid injungere inferiori velis, id prius in te ac tuos si ipse juris statueris, facilius omnes oboedientes habeas,

si dicemus in omnibus aequabile jus statui convenire,

(Numa) omnis partis religionis statuit sanctissime,

hoc judicium sic exspectatur ut non unae rei statui, sed omnibus constitui putetur,

ad formandos animos statuendasque vitae leges, Quint. prooem. 14: sic hujus (virtutis) ut caelestium statuta magnitudo est,

vectigal etiam novum ex salaria annona statuerunt,

novos statuere fines,

neque eos quos statuit terminos observat,

quibus rebus cum pax statuta esset,

sedesque ibi statuentibus,

Hirtius arbitrum me statuebat non modo hujus rei, sed totius consulatus sui,

telluris erum natura nec illum, nec quemquam constituit,

de principatu (vinorum) se quisque judicem statuet,

praefectus his statuitur Andragoras,

diuturnitati imperii modum statuendum putavistis,

statui mihi tum modum et orationi meae,

non statuendo felicitati modum, nec cohibendo fortunam,

cupidinibus statuat natura modum,

quem modum sibi ipsa statuit (crudelitas)?

modum ipsae res statuunt (i. e. sibi),

modum nuptiarum sumptibus statuerunt,

timori quem meo statuam modum?

and with finem: jam statui aerumnis modum et finem cladi,

honestius te inimicitiarum modum statuere potuisse quam me humanitatis,

ipse modum statuam carminis,

errorisque sui sic statuisse modum,

modum statuunt fellis pondere denarii,

hanc tu condicionem statuis Gaditanis,

providete ne duriorem vobis condicionem statuatis ordinique vestro quam ferre possit,

alter eam sibi legem statuerat ut, etc.,

pacis legem universae Graeciae statuit,

statutis condicionibus,

omnibus consentientibus Carthago conditur, statuto annuo vectigali pro solo urbis,

haud opinor commode Finem statuisse orationi militem,

et finem statuit cuppedinis atque timoris,

cum Fulvius Flaccus finem poenae eorum statuere cogeretur,

terminum: nam templis numquam statuetur terminus aevi,

cum consilii tui bene fortiterque suscepti eum tibi finem statueris, quem ipsa fortuna terminum nostrarum contentionum esse voluisset,

quae probast mers, pretium ei statuit,

numquam avare pretium statui arti meae,

statuit frumento pretium,

ut eos (obsides) pretio quantum ipsi statuissent patres redimi paterentur,

pretium statuit (i. e. vecturae et sali),

statutus est comitiis dies,

diem patrando facinori statuerat,

multitudini diem statuit ante quam sine fraude liceret ab armis discedere,

dies insidiis statuitur,

ad tempus locumque colloquio statuendum,

subverti leges quae sua spatia (= tempora) quaerendis aut potiundis honoribus statuerint,

observans quem statuere diem,

noctem unam poscit: statuitur nox,

institum ut quotannis... libri diebus statutis (statis) recitarentur,

ut die statuta omnes equos ante regiam producerent,

quaedam (genera) statutum tempus anni habent,

fruges quoque maturitatem statuto tempore expectant,

sacrificium non esse redditum statuto tempore,

statuto tempore quo urbem Mithridati traderet,

cum ad statutam horam omnes convenissent,

intra tempus statutum,

Cinyphiae segetis citius numerabis aristas... quam tibi nostrorum statuatur summa laborum,

ut statuatis hoc judicio utrum posthac amicitias clarorum virorum calamitati hominibus an ornamento esse malitis,

eam potestatem habetis ut statuatis utrum nos... semper miseri lugeamus, an, etc.,

in hoc homine statuatis, possitne senatoribus judicantibus homo nocentissim us pecuniosissimusque damnari,

vos statuite, recuperatores, utra (sententia) utilior esse videatur,

decidis tu statuisque quid iis ad denarium solveretur,

magni esse judicis statuere quid quemque cuique praestare oporteret,

mihi vero Pompeius statuisse videtur quid vos in judicando spectare oporteret,

semel (senatus) statuerent quid donatum Masinissae vellent,

nec quid faciendum modo sit statuunt, sed, etc.,

nondum statuerat conservaret eum necne,

statutumque (est) quantum curules, quantum plebei pignoris caperent,

ut consules de Caesaris actis cognoscerent, statuerent, judicarent,

et collegas suos de religione statuisse, in senatu de lege statuturos,

ut de absente eo C. Licinius statueret ac judicaret,

si de summa rerum liberum senatui permittat rex statuendi jus,

cum de P. Lentulo ceterisque statuetis, pro certo habetote, vos simul de exercitu Catilinae decernere,

satis visum de Vestilia statuere,

jus statuendi de procuratoribus,

facta patribus potestate statuendi de Caeciliano,

eorum qui de se statuebant humabantur corpora,

si quibusdam populis permittendum esse videatur ut statuant ipsi de suis rebus quo jure uti velint,

consequeris tamen ut eos ipsos quos contra statuas aequos placatosque dimittas,

utrum igitur hoc Graeci statuent... an nostri praetores?

dixisti quippiam: fixum (i. e. id) et statutum est,

eoque utrique quod statuit contenti sunt,

senatus, ne quid absente rege statueret,

maturato opus est, quidquid statuere placet (senatui),

id ubi in P. Licinio ita statutum est,

interrogatus quid ipse victorem statuere debere censeret,

quid in futurum statuerim, aperiam,

utque rata essent quae procuratores sui in judicando statuerent,

qul statuit aliquid parte inaudita altera, aequum licet statuerit, haud aequus fuit,

non ergo quod libet statuere arbiter potest,

earum rerum quas Caesar statuisset, decrevisset, egisset,

vos de crudelissimis parricidis quid statuatis cunctamini?

nihil super ea re nisi ex voluntate filii statuere,

ne quid super tanta re absente principe statueretur,

ita expediri posse consilium ut pro merito cujusque statueretur,

tunc ut quaeque causa erit statuetis,

non ex rumore statuendum,

petit ut vel ipse de eo causa cognita statuat, vel civitatem statuere jubeat,

consuli ut cognosceret statueretque senatus permiserat,

missuros qui de eorum controversiis cognoscerent statuerentque,

quod causa cognita erit statuendum,

numquam intellegis, statuendum tibi esse, utrum illi homicidae sint an vindices libertatis,

illud mirum videri solet, tot homines... statuere non potuisse, utrum judicem an arbitrum, rem an litem dici oporteret,

neque tamen possum statuere, utrum magis mirer, etc.,

ipsi statuerent, quo tempore possent suo jure arma capere,

ut statuerem quid esset faciendum,

statuere enim qui sit sapiens, vel maxime videtur esse sapientis,

si habes jam statutum quid tibi agendum putes,

tu quantum tribuendum nobis putes statuas ipse, et, ut spero, statues ex nostra dignitate,

vix statui posse utrum quae pro se, an quae contra fratrem petiturus esset ab senatu magis impetrabilia forent,

quam satis statuerat, utram foveret partem,

posse ipsam Liviam statuere, nubendum post Drusum, an, etc.,

statue quem poenae extrahas,

vix statuere apud animum meum possum atrum pejor ipsa res an pejore exemplo agatur,

proinde ipsi primum statuerent apud animos quid vellent,

quidquid nos de communi sententia statuerimus,

sic statue, quidquid statuis, ut causam famamque tuam in arto stare scias,

eos (Siculos) statuisse ut hoc quod dico postularet,

statuunt illi atque decernunt ut eae litterae... removerentur,

173: statuit iste ut arator... vadimonium promitteret,

38: orare patres ut statuerent ne absentium nomina reciperentur,

103: statuitur ne post M. Brutum proconsulem sit Creta provincia,

(Tiberius) auxit patrum honorem statuendo ut qui ad senatum provocavissent, etc.,

statuiturque (a senatu) ut... in servitute haberentur,

statutum esse (inter plebem et Poenos) ut... impedimenta diriperent,

Athenienses cum statuerent, ut urbe relicta naves conscenderent,

statuunt ut fallere custodes tentent,

remedium statuere,

Caesar ducentesimam (vectigalis) in posterum statuit,

sic, di, statuistis,

eis (Vestalibus) stipendium de publico statuit,

Aurelio quoque annuam pecuniam statuit princeps,

biduum criminibus obiciendis statuitur,

itaque et alimenta pueris statuta... et patribus praemia statuta,

ceu Aeolus insanis statuat certamina ventis,

non hoc statui sub tempore rebus occasum Aeoniis,

statuere alicui munera,

cur his quoque statuisti quantum ex hoc genere frumenti darent,

ordo iis quo quisque die supplicarent, statutus,

considerando... in utra (lege) major poena statuatur,

poenam statui par fuisse,

qui non judicium, sed poenam statui videbant,

eadem poena in Catum Firmium statuitur,

senatu universo in socios facinoris ultimam statuente poenam,

so with mercedem (= poenam): debuisse gravissimam temeritatis mercedem statui,

also: Thrasea, non quidquid nocens reus pati mereretur, id egregio sub principe statuendum disseruit,

non debere eripi patribus vim statuendi (sc. poenas),

obsecrare coepit, ne quid gravius in fratrem statueret,

fac aliquid gravius in Hejum statuisse Mamertinos,

res monet cavere ab illis magis quam quid in illos statuamus consultare,

qui cum triste aliquid statuit, fit tristis et ipse,

si quid ob eam rem de se crudelius statuerent,

in Pompeiam Sabinam exilium statuitur,

legem illam praeclaram quae de capite civis Romani nisi comitiis centuriatis statui vetaret,

freq. and class.): statuit ab initio et in eo perseveravit, jus publicano non dicere,

P. Clodius cum statuisset omni scelere in praetura vexare rem publicam,

statuerat excusare,

cum statuissem scribere ad te aliquid,

quod iste certe statuerat et deliberaverat non adesse,

se statuisse animum advertere in omnes nauarchos,

105: nam statueram in perpetuum tacere,

statueram... nihil de illo dicere,

statueram recta Appia Romam (i. e. venire),

Pompeius statuerat bello decertare,

triumphare mense Januario statuerat,

immemor sim propositi quo statui non ultra attingere externa nisi qua Romanis cohaererent rebus,

rex quamquam dissimulare statuerat,

opperiri ibi hostium adventum statuit,

ut statuisse non pugnare consules cognitum est,

exaugurare fana statuit,

Delphos mittere statuit,

eos deducere in agros statuerunt,

tradere se, ait, moenia statuisse,

Samnitium exercitus certamine ultimo fortunam experiri statuit,

statuit sic adfectos hosti non obicere,

sub idem tempus statuit senatus Carthaginem excidere,

statui pauca disserere,

amoliri juvenem specie honoris statuit,

statuerat urbem novam condere,

statuerat parcere urbi conditae a Cyro,

rex statuerat inde abire,

Alexander statuerat ex Syria petere Africam,

statutum habere cum animo ac deliberatum,

caedis initium fecisset a me, sic enim statuerat,

senatus consulta falsa delata ab eo judicavimus... leges statuimus per vim et contra auspicia latas,

statuit senatus hoc ne illi quidem esse licitum cui concesserat omnia,

quin is tamen (judex) statuat fieri non posse ut de isto non severissime judicetur,

144: hujusce rei vos (recuperatores) statuetis nullam esse actionem qui obstiterit armatis hominibus?

is (Pompeius) se in publico statuit esse non posse,

tu unquam tantam plagam tacitus accipere potuisses, nisi hoc ita statuisses, quidquid dixisses te deterius esse facturum?

si causa cum causa contenderet, nos nostram perfacile cuivis probaturos statuebamus,

non statuit sibi quidquam licere quod non patrem suum facere vidisset,

hi sibi nullam societatem communis utilitatis causa statuunt esse cum civibus,

cum igitur statuisset opus esse ad eam rem constituendam pecunia,

quo cive neminem ego statuo in hac re publica esse fortiorem,

quam quidem laudem sapientiae statuo esse maximam,

hoc anno statuit temporis esse satis,

nolim statuas me mente maligna id facere,

velim sic statuas tuas mihi litteras longissimas quasque gratissimas fore,

ego sic statuo a me in hac causa pietatis potius quam defensionis partes esse susceptas,

quod sic statuit omnino consularem legem nullam putare,

sic statuo et judico, neminem tot et tanta habuisse ornamenta dicendi,

ut ego qui in te satis consilii statuerim esse, mallem Peducaeum tibi consilium dare quam me, ironically,

qui saepe audissent, nihil esse pulchrius quam Syracusarum moenia, statuerant se, si ea Verre praetore non vidissent, numquam esse visuros,

si dicam non recte aliquid statuere eos qui consulantur,

quis hoc statuit umquam, aut cui concedi potest, ut eum jure potuerit occidere a quo, etc.,

cum tuto senatum haberi non posse judicavistis, tum statuiistis, etiam intra muros Antonii scelus versari,

quid? si tu ipse statuisti, bona P. Quinctii ex edicto possessa non esse?

ergo ad fidem bonam statuit pertinere notum esse emptori vitium quod nosset venditor,

Juppiter esse pium statuit quodcumque juvaret,

hoc (i. e. litteris Gabinii credendum non esse) statuit senatus cum frequens supplicationem Gabinio denegavit,

quod si tum statuit opus esse, quid cum ille decessisset, Flacco existimatis statuendum et faciendum fuisse?

hoc si ita statuetis,

tu cum tuos amicos in provinciam quasi in praedam invitabas... non statuebas tibi de illorum factis rationem esse reddendam?

103: ut statuas mihi non modo non cedendum, sed etiam tuo auxilio utendum fuisse,

statuebam sic, boni nihil ab illis nugis expectandum,

Antigonus statuit aliquid sibi consilii novi esse capiendum,

ut hoc statuatis oratione longa nihil opus fuisse,

manendum mihi statuebam quasi in vigilia quadam consulari ac senatoria,

ut ea quae statuisses tibi in senatu dicenda, reticeres,

statuit tamen nihil sibi in tantis injuriis gravius faciendum,

Caesar statuit exspectandam classem,

non expectandum sibi statuit dum, etc.,

quod eo tempore statuerat non esse faciendum,

statuit sibi nihil agitandum,

Metellus statuit alio more bellum gerendum,

Laco statuit accuratius sibi agendum cum Pharnabazo,

sororis filios tollendos statuit,

si, ut Manilius statuebat, sic est judicatum (= ut judicandum esse statuebat),

ut veteres statuerunt poetae (ut = quod ita esse),

cum esset, ut ego mihi statuo, talis qualem te esse video,

omnes qui libere de re publica sensimus, statuit ille quidem non inimicos, sed hostes,

Anaximenes aera deum statuit,

voluptatem summum bonum statuens,

video Lentulum cujus ego parentem deum ac patronum statuo fortunae ac nominis mei,

si rectum statuerimus concedere amicis quidquid velint,

Hieronymus summum bonum statuit non dolere,

noster vero Plato Titanum e genere statuit eos qui... adversentur magistratibus,

decretum postulat, quo justae inter patruos fratrumque filias nuptiae statuerentur,

optimum in praesentia statuit reponere odium,

vidistis senem... statutum, ventriosum?

Dei,

Parcarum leges ac statuta,

statuta Dei et placita,