-
1 pasta
-
2 collyra
pasta (kind of); macaroni/vermicelli (L+S); dough (Cal) -
3 collyricus
collyrica, collyricum ADJmade with collyra (kind of pasta); of vermicelli (L+S); (vermicelli soup) -
4 firmus
firmus, a, um, adj. [Sanscr. dhar-, dharā-mi, hold, support; Gr. thra-, thrê-sasthai, to sit down, thrênus, thronos; cf.: frētus, frēnum], firm (in opp. to frail, destructible), steadfast, stable, strong, powerful (freq. and class.; esp. in the trop. sense; syn.: constans, stabilis, solidus).I.Lit.:II.nos fragili vastum ligno sulcavimus aequor: Quae tulit Aesoniden, firma carina fuit,
Ov. P. 1, 4, 35:robora,
Verg. A. 2, 481:arbor,
Ov. A. A. 2, 652:vincula,
id. F. 1, 370:janua,
i. e. shut fast, id. Am. 2, 12, 3; cf.sera,
id. P. 1, 2, 24:solum,
Curt. 5, 1:firmioris testae murices,
Plin. 9, 33, 52, § 102: sunt et Amineae vites, firmissima vina. Verg. G. 2, 97:firmo cibo pasta pecus,
strengthening, Varr. R. R. 2, 11, 2:firmius est triticum quam milium: id ipsum quam hordeum: ex tritico firmissima siligo,
Cels. 2, 18:effice ut valeas, et ut ad nos firmus ac valens quam primum venias,
Cic. Fam. 16, 8, 1 and 2; cf.:mihi placebat, si firmior esses, etc.,
id. ib. 16, 5, 1:nondum satis firmo corpore,
id. ib. 11, 27, 1:hinc remiges firmissimi, illinc inopia affectissimi,
Vell. 2, 84, 2.—With dat.:area firma templis sustinendis,
Liv. 2, 5, 4:testa in structura oneri ferendo firma,
Vitr. 2, 8, 19:adversis,
Tac. Agr. 35 fin.Trop., firm in strength or durability, also in opinion, affection, etc., fast, constant, steadfast, immovable, powerful, strong, true, faithful:* (β).quae enim domus tam stabilis, quae tam firma civitas est, quae non odiis et discidiis funditus possit everti?
Cic. Lael. 7, 23:res publica firma atque robusta,
id. Rep. 2, 1 fin.; cf.:civitas imprimis firma,
Caes. B. G. 5, 54, 2:Trinobantes prope firmissima earum regionum civitas,
id. ib. 5, 20, 1; cf.also: Mutina firmissima et splendidissima colonia,
Cic. Phil. 5, 9, 24:tres potentissimi ac firmissimi populi,
id. ib. 1, 3 fin.; and:evocatorum firma manus,
id. Fam. 15, 4, 3: Antonius ab equitatu firmus esse dicebatur, strong in cavalry, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 15, 2.— With ad and acc.: satis firmus ad castra facienda, Pomp. ap. Cic. Att. 8, 12, A, 1:Chrysippi consolatio ad veritatem firmissima est,
Cic. Tusc. 3, 33, 79:exercitus satis firmus ad tantum bellum,
Liv. 23, 25, 6; cf.:cohortes minime firmae ad dimicandum,
Caes. B. G. 7, 60, 2; Sall. H. 4, 62, 16.— With contra: Jugurtha nihil satis firmum contra Metellum putat, Sall. J. 80, 1.—With adversus:firmus adversus militarem largitionem,
Tac. H. 2, 82:firmior adversus fortuita,
id. ib. 4, 51:adversus convicia malosque rumores,
Suet. Tib. 28.— Absol.:cum neque magnas copias neque firmas haberet,
Nep. Eum. 3, 3; Caes. B. G. 1, 3, 8; Sall. J. 56, 2:concordi populo nihil esse immutabilius, nihil firmius,
Cic. Rep. 1, 32:praesidia firmissima,
id. Fin. 1, 10, 35:fundamenta defensionis firmissima,
id. Cael. 2, 7:firmior fortuna,
id. Rep. 1, 17:constitutio Romuli,
id. ib. 2, 31 (ap. Non. 526, 10):illud ratum, firmum, fixum fuisse vis,
Cic. Ac. 2, 46, 141:officii praecepta firma, stabilia,
id. Off. 1, 2, 6; cf.:opinio, firma et stabilis,
id. Brut. 30, 114:firma et constans assensio,
id. Ac. 1, 11, 42:ne in maximis quidem rebus quicquam adhuc inveni firmius,
id. Or. 71, 237:spem firmissimam habere,
id. Fam. 6, 5, 4; cf., transf.: firmior candidatus,
i. e. who has stronger, greater hopes of being elected, id. Att. 1, 1, 2:litterae,
i. e. containing news that may be relied upon, id. ib. 7, 25; cf. id. ib. 16, 5:senatum sua sponte bene firmum firmiorem vestra auctoritate fecistis,
id. Phil. 6, 7, 18; cf.:vir in suscepta causa firmissimus,
id. Mil. 33, 91:accusator firmus verusque,
id. Div. in Caecil. 9, 29;with this cf.: vir pro veritate firmissimus,
Plin. Ep. 2, 11, 19:sunt fortasse in sententia firmiores,
id. Balb. 27, 61:firmus in hoc,
Tib. 3, 2, 5:non firmus rectum defendis et haeres,
Hor. S. 2, 7, 26:firmus proposito,
Vell. 2, 63 fin.; so,firmissimus irā,
Ov. M. 7, 457: firmo id constantique animo facias licet, Cic. Fil. ap. Cic. Fam. 16, 21, 2:nunc opus pectore firmo,
Verg. A. 6, 261:firmi amici sunt (opp.: amici collabascunt),
Plaut. Stich. 4, 1, 16:firmi et stabiles et constantes (amici),
Cic. Lael. 17, 62:ex infidelissimis sociis firmissimos reddere,
id. Fam. 15, 4, 14:non brevis et suffragatoria, sed firma et perpetua amicitia,
Q. Cic. Petit. Cons. 7, 26:firmissimae amicitiae,
Quint. 1, 2, 20:fides firma nobis,
Plaut. Capt. 5, 1, 6.—Poet. with inf.:(α).fundus nec vendibilis nec pascere firmus,
able, capable, Hor. Ep. 1, 17, 47. —Hence, adv., firmly, steadily, lastingly, powerfully; in two (equally common) forms: firme and firmĭter.Form firme, Plaut. Mil. 4, 2, 24; id. Trin. 2, 2, 54:(β).insistere,
Suet. Calig. 26:firme graviterque aliquid comprehendere,
Cic. Fin. 1, 21, 71; cf.:satis firme aliquid concipere animo,
id. ib. 2, 2, 6:continere multa,
Quint. 11, 2, 2:sustinere assensus suos,
Cic. Fin. 3, 9, 31:graviter et firme respondere,
Plin. Ep. 6, 13, 3.—Form firmiter: firmiter hoc tuo sit pectore fixum, Lucil. ap. Non. 512, 20:b.nisi suffulcis firmiter,
Plaut. Ep. 1, 1, 77:insistere,
Caes. B. G. 4, 26, 1:in suo gradu collocari,
Cic. Rep. 1, 45 fin.: stabilita matrimonia, Cic. Fragm. ap. Non. 512, 23 (Rep. 6, 2 ed. Mos.):promisisse,
Plaut. Ps. 3, 2 111:meminisse,
Gell. 13, 8, 2.—Comp.:c.firmius durare,
Plin. 35, 12, 46, § 165:firmius coire,
Ov. H. 19, 67.—Sup.:asseverare,
Cic. Att. 10, 14 fin.:pulvinus quam firmissime statuatur,
Vitr. 5, 12. -
5 pasco
pasco, pāvi, pastum, 3, v. a. and n. [root pa-; Sanscr. gō-pas, herdsman; Gr. pateomai; cf. pabulum, pastor, Pales, panis; perh. also, Penates, penum], to cause to eat, to feed, pasture.I.Lit.A.Of animals, to pasture, drive to pasture, to feed, attend to the feeding of, etc. (cf. pabulor):2.cum sues puer pasceret,
Cic. Div. 1, 17, 31:greges armentaque pavit,
Ov. M. 6, 395:non, me pascente, capellae, cytisum carpetis,
Verg. E. 1, 78:turpes sub gurgite phocas,
id. G. 4, 395:ut pasceret porcos,
Vulg. Luc. 15, 15. —= depasco, of land, to pasture, give as a pasture:B.et vomere duros Exercent collis atque horum asperrima pascunt,
Verg. A. 11. 319.—In gen., to feed, supply with food:2.quot greges et quantos sit pasturus,
Varr. R. R. 2, 1, 24:bestias pascere,
Cic. Off. 2, 4, 14:a quo (Catone) cum quaereretur, quid maxime in re familiari expediret? respondit: Bene pascere. Quid secundum? Satis bene pascere. Quid tertium? Male pascere,
id. ib. 2, 25, 89:quid refert, quantum pascat aut feneret?
Sen. Ep. 2, 5:plures calones atque caballi Pascendi,
Hor. S. 1, 6, 103.—To feed, nourish, maintain, support (syn.:3.alo, nutrio): olusculis nos soles pascere,
used to feed us with vegetables, Cic. Att. 6, 1, 13:quos, dives Anagnia, pascis, quos, Amasene pater,
Verg. A. 7, 684:servi, ad quos pascendos transmarinarum regionum est optanda fertilitas,
Sen. Ep. 17, 3; so,servos,
Juv. 3, 141:viginti ventres pasco et canem,
Petr. 57:nullā provinciarum pascente Italiam,
Plin. 18, 3, 4, § 15: Juv. 7, 93.—Of one who gives frequent entertainments, to feast, entertain:cum plurimos suis sumptibus pasceret,
Spart. Hadr. 17; Lampr. Alex. Sev. 41: se sutoris arte pascere, earn a living, Aug. Civ. Dei, 22, 8.—Rarely of things:et volsis pascunt radicibus herbae (sc. me),
Verg. A. 3, 650.—To cherish, cultivate, let grow, feed, etc.— Poet.: barbam, i.e. to cherish, to let grow, pôgônotrophein, Hor. S. 2, 3, 35:4.sacrum (Baccho) crinem,
Verg. A. 7, 391:genas Phoebo, crinem Iaccho,
Stat. Th. 8, 493:Danaas paverunt Pergama flammas,
fed, Ov. M. 14, 467:ubi Taurica dira Caede pharetratae pascitur ara deae,
id. Tr. 4, 4, 63:polus dum sidera pascet,
Verg. A. 1, 608; Luc. 10, 258:umbra pascens sata,
Plin. 17, 12, 18, § 90:brevitate crassitudinem pascens,
Plin. 14, 1, 3, § 13:agros,
to till, cultivate, Mart. 10, 58, 9:nummos alienos,
to keep adding to, heap debt on debt, Hor. Ep. 1, 18, 35.—Of animals, to graze, browse ( poet.):b.pascentes capellae,
Verg. E. 3, 96:columbae,
id. A. 6, 199:saltibus in vacuis pascunt,
id. G 3, 143:sed tunc pascebant herbosa Palatia vaccae,
Tib. 2, 5, 25:ire vis, mula, pastum foras,
Plaut. Most. 4, 1, 22.—Esp.In pass. reflex., with dep. force:(β).cetera pascuntur viridis armenta per herbas,
Verg. G. 3, 162:pascitur in magnā Silā formosa juvenca,
id. ib. 3, 219:frondibus et victu pascuntur simplicis herbae,
id. ib. 3, 528:carice pastus acutā,
id. ib. 3, 231; 341:si pulli non pascentur,
Liv. 6, 41, 8:iterum pasto pascitur ante cibo,
chews the cud, Ov. Am. 3, 5, 17 sq. —Like depascere, with acc.:II.silvas,
Verg. G. 3, 314:mala gramina,
id. A. 2, 471:apes arbuta,
id. G. 4, 181:beluae pastae radices fruticum,
Plin. 9, 3, 2, § 7.—Trop.1.To feast, to gratify:b.quos P. Clodii furor rapinis et incendiis et omnibus exitiis pavit,
Cic. Mil. 2, 3:alicujus cruciatu atque supplicio pascere oculos animumque exsaturare,
to feast, id. Verr. 2, 5, 26, § 65; cf.:in ejus corpore lacerando... oculos paverit suos,
id. Phil. 11, 3, 8; Sen. Ep. 6, 6, 25:animum picturā pascit inani,
Verg. A. 1, 464:spes inanes,
to cherish, id. ib. 10, 627.—Of style:omnia quasi eodem cibo pasta,
Petr. S. 2.—Pass. reflex.:2.his ego rebus pascor, his delector,
feast myself, Cic. Pis. 20, 45:pasci discordiis civium et seditione,
id. Sest. 46, 99:ego hic pascor bibliothecā Fausti,
id. Att. 4, 10, 1:qui maleficio et scelere pascuntur,
live by, id. Off. 2, 11, 40:otia corpus alunt: animus quoque pascitur illis,
Ov. P. 1, 4, 21:pasci dolore alicujus,
id. M. 6, 280.—To lay waste, ravage, desolate:vestros campos,
Liv. 25, 12:et pascent terram Assur in gladio,
Vulg. Mic. 5, 6; cf.:pasce populum tuum in virgā tuā,
id. ib. 7, 14. -
6 tendo
tendo ( tenno), tĕtendi, tentum and tensum, 3, v. a. and n. [root ten-, tan, v. teneo; cf. Gr. teinô].I. A.Lit.1.In gen.:2.suntne igitur insidiae, tendere plagas?
Cic. Off. 3, 17, 68:plagam, Pac. ap. Fest. s. v. nequitum, p. 162 Müll.: quia non rete accipitri tennitur,
Ter. Phorm. 2, 2, 16 sq.; cf.:retia (alicui),
Prop. 2, 32 (3, 30), 20; Hor. Epod. 2, 33; Ov. M. 4, 513; 7, 701; 8, 331 al.:casses alicui,
Tib. 1, 6, 5:intumescit collum, nervi tenduntur,
Col. 6, 14, 4:chordam,
Plaut. Most. 3, 2, 55:arcum,
to bend, Verg. A. 7, 164; Hor. C. 2, 10, 20; Ov. M. 2, 604; 5, 55; 5, 63; Stat. S. 3, 1, 51.—Hence, poet. transf.:sagittas Arcu,
to shoot, hurl, Hor. C. 1, 29, 9; cf.:spicula cornu,
Verg. A. 9, 606:pariterque oculos telumque,
id. ib. 5, 508:barbiton,
to tune, Hor. C. 1, 1, 34; cf.:tympana tenta tonant palmis,
Lucr. 2, 618:validā lora manu,
Ov. Am. 3, 2, 72:vela (Noti),
to swell, Verg. A. 3, 268:praecipiti carbasa tenta Noto,
Ov. H. 10, 30:praetorium,
to stretch out, pitch, Caes. B. C. 3, 82: pelles in ordine tentae, Lucil. ap. Non. 181, 30:conopia,
Prop. 3, 11 (4, 10), 45: grabatos restibus, Lucil. ap. Non. 181, 29:cubilia,
Hor. Epod. 12, 12: manus ad caeli caerula templa, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 51 Vahl.); so, manus ad caelum, Caes. B. C. 2, 5; Verg. A. 3, 176:bracchia ad caelum,
Ov. M. 6, 279; 9, 293;for which: bracchia caelo,
id. ib. 2, 580;9, 210: ad legatos atque exercitum supplices manus tendunt,
Caes. B. C. 2, 12; so,manus ad aliquem,
id. B. G. 2, 13:ad sidera palmas,
Verg. A. 1, 93:super aequora palmas,
Ov. M. 8, 849:ad aliquem orantia bracchia,
id. P. 2, 9, 65:manus supplices dis immortalibus,
Cic. Font. 17, 48; cf.:vobis supplex manus tendit patria communis,
id. Cat. 4, 9, 18; so,manus alicui,
Caes. B. G. 7, 48; Ov. M. 3, 723; id. H. 10, 146:manus supinas,
Liv. 3, 50, 5:manus ripae ulterioris amore,
Verg. A. 6, 314; cf.also: Graecia tendit dexteram Italiae,
stretches forth, reaches, Cic. Phil. 10, 4, 9; id. Prov. Cons. 4, 9:(conjux) parvum patri tendebat Iulum,
reaches out, Verg. A. 2, 674:tu munera supplex Tende, petens pacem,
id. G. 4, 535:quo tendant ferrum,
aim, direct, id. A. 5, 489:qua nunc se ponti plaga caerula tendit,
stretches itself out, extends, Lucr. 5, 481. —In partic.:B.nervum tendere, in mal. part.,
Auct. Priap. 70; cf. Mart. 11, 60, 3.—Hence, tentus, a lecherous man, Mart. 11, 73, 3; Auct. Priap. 20; 27; 34 al.; and tenta, ōrum, n., = membrum virile, Cat. 80, 6.—Trop.: insidiae tenduntur alicui, are spread out, laid (qs. like nets), Cic. Rosc. Com. 16, 46:II.insidias alicui,
Sall. C. 27, 2; Suet. Caes. 35:omnes insidias animis,
Cic. Leg. 1, 17, 47:animum vigilem,
to strain, exert, Stat. Achill. 1, 543: longo tendit praecordia voto, Claud. Cons. Prob. et Ol. 66; cf.:sunt quibus in Satirā videor nimis acer et ultra Legem tendere opus,
i. e. to heighten, aggravate, Hor. S. 2, 1, 2:aestivam sermone benigno noctem,
to protract, extend, id. Ep. 1, 5, 11:(lunam) Tanto posse minus cum Signis tendere cursum,
to direct, Lucr. 5, 631:cursum ex acie in Capitolia,
Sil. 9, 216:cursum ad agmina suorum,
id. 10, 73:iter ad naves,
Verg. A. 1, 656:iter pennis,
id. ib. 6, 240:ad dominum iter,
Ov. M. 2, 547:cursum unde et quo,
Liv. 23, 34, 5:iter in Hispaniam, Auct. B. Afr. 95: cunctis civibus lucem ingenii et consilii sui porrigens atque tendens,
tendering, offering, Cic. de Or. 1, 40, 184.—Neutr.A.To direct one ' s self or one ' s course; to aim, strive, go, travel, march, tend, bend one ' s course in any direction (class.).1.Lit.:b.dubito an Venusiam tendam,
Cic. Att. 16, 5, 3:Beneventum,
Hor. S. 1, 5, 71:cursuque amens ad limina tendit,
Verg. A. 2, 321:ad castra,
Liv. 9, 37:in castra,
id. 10, 36:ad aedes,
Hor. Ep. 1, 7, 89:ad domum Bruti et Cassii,
Suet. Caes. 85:ad portus,
Ov. M. 15, 690:Ciconum ad oras,
id. ib. 10, 3:ad metam,
id. ib. 15, 453; cf.:cum alter ad alterum tenderemus,
Plin. Ep. 1, 5, 9:unde venis? et Quo tendis?
Hor. S. 1, 9, 63; id. Ep. 1, 15, 11; id. C. 3, 3, 70:quo tendere pergunt,
Verg. A. 6, 198; Nep. Milt. 1, 6:tendimus huc (sc. in Orcum) omnes,
Ov. M. 10, 34 et saep. —Of things concrete or abstract, to go, proceed, extend, stretch, etc.:2.in quem locum quaeque (imago) tendat,
Lucr. 4, 179:levibus in sublime tendentibus,
Plin. 2, 5, 4, § 11:sursum tendit palmes,
Col. 5, 6, 28:simulacra viis derectis omnia tendunt,
Lucr. 4, 609.— Poet., with acc. of direction:tunc aethera tendit,
Luc. 7, 477:dextera (via), quae Ditis magni sub moenia tendit,
Verg. A. 6, 541:gula tendit ad stomachum, is ad ventrem,
reaches, extends, Plin. 11, 37, 66, § 176:Taurus mons ad occasum tendens,
id. 5, 27, 27, § 97; so id. 5, 5, 5, § 35; 16, 30, 53, § 122; cf.:Portae Caspiae, quae per Iberiam in Sarmatas tendunt,
id. 6, 13, 15, § 40:seu mollis quā tendit Ionia,
Prop. 1, 6, 31.—Trop.a.In gen., to aim, strive, be directed or inclined, to tend in any direction:(β).ad reliqua alacri tendebamus animo,
Cic. Div. 2, 2, 4; cf.:ad altiora et non concessa tendere,
Liv. 4, 13, 4:ad majora,
Quint. 2, 4, 20; 12, 2, 27:ad eloquium,
Ov. Tr. 4, 10, 17:ad suum,
Liv. 4, 9, 5; cf.:ad Carthaginienses,
id. 24, 5, 8:cum alii alio tenderent,
id. 24, 28, 1:in diversum sententiae tendebant,
id. 36, 10, 7: tenes, quorsum haec tendant, quae loquor, tend, look, = spectent, Plaut. Ps. 1, 2, 81; Hor. S. 2, 7, 21. —To exert one ' s self, to strive, endeavor (mostly poet.); with inf.:b.(Laocoon) manibus tendit divellere nodos,
Verg. A. 2, 220:pasta (nitedula) rursus Ire foras pleno tendebat corpore frustra,
Hor. Ep. 1, 7, 31: captae [p. 1853] civitati leges imponere, Liv. 6, 38, 7; 24, 35; 10, 1:quod efficere tendimus,
Quint. 9, 1, 21:fratresque tendentes opaco Pelion imposuisse Olympo,
Hor. C. 3, 4, 51:tendit disertus haberi,
id. Ep. 1, 19, 16:aqua tendit rumpere plumbum,
id. ib. 1, 10, 20; Pers. 5, 139; Juv. 10, 154. — Absol.:miles tendere, inde ad jurgium,
insists, persists, Ter. Eun. 4, 1, 12. —In partic., to exert one ' s self in opposition, to strive, try, endeavor, contend (class. but not freq. till the Aug. per.):B.nec nos obniti contra nec tendere tantum Sufficimus,
Verg. A. 5, 21; cf.: nec mora nec requies;vasto certamine tendunt,
id. ib. 12, 553:Petreius ubi videt Catilinam contra ac ratus erat magnā vi tendere,
Sall. C. 60, 5; cf.:summā vi,
Liv. 32, 32, 7 Drak.:adversus, etc.,
id. 34, 34, 1:contra,
id. 35, 51, 6:ultra,
id. 24, 31, 4:acrius,
Tac. A. 2, 74; cf.:acrius contra, ut, etc.,
Liv. 3, 15, 2; so with ut, id. 4, 7, 8; with ne, id. 4, 8, 6:quid tendit? cum efficere non possit, ut, etc.,
what does he strive for? to what do his efforts tend? Cic. Fin. 2, 5, 16; cf.:nihil illi tendere contra,
Verg. A. 9, 377. —For tentoria tendere, to set up tents, to be under tents, be encamped, to encamp:qui sub vallo tenderent mercatores,
Caes. B. G. 6, 37; cf.:omnibus extra vallum jussis tendere, Frontin. Strat. 4, 1, 18: vallo tendetis in illo,
Luc. 7, 328:hic Dolopum manus, hic saevus tendebat Achilles,
Verg. A. 2, 29:legio latis tendebat in arvis,
id. ib. 8, 605:isdem castris,
Liv. 44, 13, 12; 27, 46; 44, 5; Suet. Galb. 12; 19; cf.:isdem hibernis tendentes,
Tac. H. 1, 55:Lugduni tendentes,
id. ib. 1, 59:cum multitudo laxius tenderet,
Curt. 3, 8, 18; 5, 7, 6; 7, 2, 37:tendere in campis,
id. 10, 7, 20. — Hence, tensus, a, um, P. a., stretched out, drawn tight, strained, tense (rare):rectissima linea tensa,
Quint. 3, 6, 83:collum,
id. 11, 3, 82; cf.:remissis magis quam tensis (digitis),
id. 11, 3, 99:vox tensior (opp. remissior),
id. 11, 3, 42:lacerti,
Luc. 7, 469:rudentes,
id. 2, 683:frons,
Lucr. 6, 1195:tormento citharāque tensior,
Auct. Priap. 6 and 70.— Sup. and adv. do not occur. -
7 tenno
tendo ( tenno), tĕtendi, tentum and tensum, 3, v. a. and n. [root ten-, tan, v. teneo; cf. Gr. teinô].I. A.Lit.1.In gen.:2.suntne igitur insidiae, tendere plagas?
Cic. Off. 3, 17, 68:plagam, Pac. ap. Fest. s. v. nequitum, p. 162 Müll.: quia non rete accipitri tennitur,
Ter. Phorm. 2, 2, 16 sq.; cf.:retia (alicui),
Prop. 2, 32 (3, 30), 20; Hor. Epod. 2, 33; Ov. M. 4, 513; 7, 701; 8, 331 al.:casses alicui,
Tib. 1, 6, 5:intumescit collum, nervi tenduntur,
Col. 6, 14, 4:chordam,
Plaut. Most. 3, 2, 55:arcum,
to bend, Verg. A. 7, 164; Hor. C. 2, 10, 20; Ov. M. 2, 604; 5, 55; 5, 63; Stat. S. 3, 1, 51.—Hence, poet. transf.:sagittas Arcu,
to shoot, hurl, Hor. C. 1, 29, 9; cf.:spicula cornu,
Verg. A. 9, 606:pariterque oculos telumque,
id. ib. 5, 508:barbiton,
to tune, Hor. C. 1, 1, 34; cf.:tympana tenta tonant palmis,
Lucr. 2, 618:validā lora manu,
Ov. Am. 3, 2, 72:vela (Noti),
to swell, Verg. A. 3, 268:praecipiti carbasa tenta Noto,
Ov. H. 10, 30:praetorium,
to stretch out, pitch, Caes. B. C. 3, 82: pelles in ordine tentae, Lucil. ap. Non. 181, 30:conopia,
Prop. 3, 11 (4, 10), 45: grabatos restibus, Lucil. ap. Non. 181, 29:cubilia,
Hor. Epod. 12, 12: manus ad caeli caerula templa, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 51 Vahl.); so, manus ad caelum, Caes. B. C. 2, 5; Verg. A. 3, 176:bracchia ad caelum,
Ov. M. 6, 279; 9, 293;for which: bracchia caelo,
id. ib. 2, 580;9, 210: ad legatos atque exercitum supplices manus tendunt,
Caes. B. C. 2, 12; so,manus ad aliquem,
id. B. G. 2, 13:ad sidera palmas,
Verg. A. 1, 93:super aequora palmas,
Ov. M. 8, 849:ad aliquem orantia bracchia,
id. P. 2, 9, 65:manus supplices dis immortalibus,
Cic. Font. 17, 48; cf.:vobis supplex manus tendit patria communis,
id. Cat. 4, 9, 18; so,manus alicui,
Caes. B. G. 7, 48; Ov. M. 3, 723; id. H. 10, 146:manus supinas,
Liv. 3, 50, 5:manus ripae ulterioris amore,
Verg. A. 6, 314; cf.also: Graecia tendit dexteram Italiae,
stretches forth, reaches, Cic. Phil. 10, 4, 9; id. Prov. Cons. 4, 9:(conjux) parvum patri tendebat Iulum,
reaches out, Verg. A. 2, 674:tu munera supplex Tende, petens pacem,
id. G. 4, 535:quo tendant ferrum,
aim, direct, id. A. 5, 489:qua nunc se ponti plaga caerula tendit,
stretches itself out, extends, Lucr. 5, 481. —In partic.:B.nervum tendere, in mal. part.,
Auct. Priap. 70; cf. Mart. 11, 60, 3.—Hence, tentus, a lecherous man, Mart. 11, 73, 3; Auct. Priap. 20; 27; 34 al.; and tenta, ōrum, n., = membrum virile, Cat. 80, 6.—Trop.: insidiae tenduntur alicui, are spread out, laid (qs. like nets), Cic. Rosc. Com. 16, 46:II.insidias alicui,
Sall. C. 27, 2; Suet. Caes. 35:omnes insidias animis,
Cic. Leg. 1, 17, 47:animum vigilem,
to strain, exert, Stat. Achill. 1, 543: longo tendit praecordia voto, Claud. Cons. Prob. et Ol. 66; cf.:sunt quibus in Satirā videor nimis acer et ultra Legem tendere opus,
i. e. to heighten, aggravate, Hor. S. 2, 1, 2:aestivam sermone benigno noctem,
to protract, extend, id. Ep. 1, 5, 11:(lunam) Tanto posse minus cum Signis tendere cursum,
to direct, Lucr. 5, 631:cursum ex acie in Capitolia,
Sil. 9, 216:cursum ad agmina suorum,
id. 10, 73:iter ad naves,
Verg. A. 1, 656:iter pennis,
id. ib. 6, 240:ad dominum iter,
Ov. M. 2, 547:cursum unde et quo,
Liv. 23, 34, 5:iter in Hispaniam, Auct. B. Afr. 95: cunctis civibus lucem ingenii et consilii sui porrigens atque tendens,
tendering, offering, Cic. de Or. 1, 40, 184.—Neutr.A.To direct one ' s self or one ' s course; to aim, strive, go, travel, march, tend, bend one ' s course in any direction (class.).1.Lit.:b.dubito an Venusiam tendam,
Cic. Att. 16, 5, 3:Beneventum,
Hor. S. 1, 5, 71:cursuque amens ad limina tendit,
Verg. A. 2, 321:ad castra,
Liv. 9, 37:in castra,
id. 10, 36:ad aedes,
Hor. Ep. 1, 7, 89:ad domum Bruti et Cassii,
Suet. Caes. 85:ad portus,
Ov. M. 15, 690:Ciconum ad oras,
id. ib. 10, 3:ad metam,
id. ib. 15, 453; cf.:cum alter ad alterum tenderemus,
Plin. Ep. 1, 5, 9:unde venis? et Quo tendis?
Hor. S. 1, 9, 63; id. Ep. 1, 15, 11; id. C. 3, 3, 70:quo tendere pergunt,
Verg. A. 6, 198; Nep. Milt. 1, 6:tendimus huc (sc. in Orcum) omnes,
Ov. M. 10, 34 et saep. —Of things concrete or abstract, to go, proceed, extend, stretch, etc.:2.in quem locum quaeque (imago) tendat,
Lucr. 4, 179:levibus in sublime tendentibus,
Plin. 2, 5, 4, § 11:sursum tendit palmes,
Col. 5, 6, 28:simulacra viis derectis omnia tendunt,
Lucr. 4, 609.— Poet., with acc. of direction:tunc aethera tendit,
Luc. 7, 477:dextera (via), quae Ditis magni sub moenia tendit,
Verg. A. 6, 541:gula tendit ad stomachum, is ad ventrem,
reaches, extends, Plin. 11, 37, 66, § 176:Taurus mons ad occasum tendens,
id. 5, 27, 27, § 97; so id. 5, 5, 5, § 35; 16, 30, 53, § 122; cf.:Portae Caspiae, quae per Iberiam in Sarmatas tendunt,
id. 6, 13, 15, § 40:seu mollis quā tendit Ionia,
Prop. 1, 6, 31.—Trop.a.In gen., to aim, strive, be directed or inclined, to tend in any direction:(β).ad reliqua alacri tendebamus animo,
Cic. Div. 2, 2, 4; cf.:ad altiora et non concessa tendere,
Liv. 4, 13, 4:ad majora,
Quint. 2, 4, 20; 12, 2, 27:ad eloquium,
Ov. Tr. 4, 10, 17:ad suum,
Liv. 4, 9, 5; cf.:ad Carthaginienses,
id. 24, 5, 8:cum alii alio tenderent,
id. 24, 28, 1:in diversum sententiae tendebant,
id. 36, 10, 7: tenes, quorsum haec tendant, quae loquor, tend, look, = spectent, Plaut. Ps. 1, 2, 81; Hor. S. 2, 7, 21. —To exert one ' s self, to strive, endeavor (mostly poet.); with inf.:b.(Laocoon) manibus tendit divellere nodos,
Verg. A. 2, 220:pasta (nitedula) rursus Ire foras pleno tendebat corpore frustra,
Hor. Ep. 1, 7, 31: captae [p. 1853] civitati leges imponere, Liv. 6, 38, 7; 24, 35; 10, 1:quod efficere tendimus,
Quint. 9, 1, 21:fratresque tendentes opaco Pelion imposuisse Olympo,
Hor. C. 3, 4, 51:tendit disertus haberi,
id. Ep. 1, 19, 16:aqua tendit rumpere plumbum,
id. ib. 1, 10, 20; Pers. 5, 139; Juv. 10, 154. — Absol.:miles tendere, inde ad jurgium,
insists, persists, Ter. Eun. 4, 1, 12. —In partic., to exert one ' s self in opposition, to strive, try, endeavor, contend (class. but not freq. till the Aug. per.):B.nec nos obniti contra nec tendere tantum Sufficimus,
Verg. A. 5, 21; cf.: nec mora nec requies;vasto certamine tendunt,
id. ib. 12, 553:Petreius ubi videt Catilinam contra ac ratus erat magnā vi tendere,
Sall. C. 60, 5; cf.:summā vi,
Liv. 32, 32, 7 Drak.:adversus, etc.,
id. 34, 34, 1:contra,
id. 35, 51, 6:ultra,
id. 24, 31, 4:acrius,
Tac. A. 2, 74; cf.:acrius contra, ut, etc.,
Liv. 3, 15, 2; so with ut, id. 4, 7, 8; with ne, id. 4, 8, 6:quid tendit? cum efficere non possit, ut, etc.,
what does he strive for? to what do his efforts tend? Cic. Fin. 2, 5, 16; cf.:nihil illi tendere contra,
Verg. A. 9, 377. —For tentoria tendere, to set up tents, to be under tents, be encamped, to encamp:qui sub vallo tenderent mercatores,
Caes. B. G. 6, 37; cf.:omnibus extra vallum jussis tendere, Frontin. Strat. 4, 1, 18: vallo tendetis in illo,
Luc. 7, 328:hic Dolopum manus, hic saevus tendebat Achilles,
Verg. A. 2, 29:legio latis tendebat in arvis,
id. ib. 8, 605:isdem castris,
Liv. 44, 13, 12; 27, 46; 44, 5; Suet. Galb. 12; 19; cf.:isdem hibernis tendentes,
Tac. H. 1, 55:Lugduni tendentes,
id. ib. 1, 59:cum multitudo laxius tenderet,
Curt. 3, 8, 18; 5, 7, 6; 7, 2, 37:tendere in campis,
id. 10, 7, 20. — Hence, tensus, a, um, P. a., stretched out, drawn tight, strained, tense (rare):rectissima linea tensa,
Quint. 3, 6, 83:collum,
id. 11, 3, 82; cf.:remissis magis quam tensis (digitis),
id. 11, 3, 99:vox tensior (opp. remissior),
id. 11, 3, 42:lacerti,
Luc. 7, 469:rudentes,
id. 2, 683:frons,
Lucr. 6, 1195:tormento citharāque tensior,
Auct. Priap. 6 and 70.— Sup. and adv. do not occur. -
8 tenta
tendo ( tenno), tĕtendi, tentum and tensum, 3, v. a. and n. [root ten-, tan, v. teneo; cf. Gr. teinô].I. A.Lit.1.In gen.:2.suntne igitur insidiae, tendere plagas?
Cic. Off. 3, 17, 68:plagam, Pac. ap. Fest. s. v. nequitum, p. 162 Müll.: quia non rete accipitri tennitur,
Ter. Phorm. 2, 2, 16 sq.; cf.:retia (alicui),
Prop. 2, 32 (3, 30), 20; Hor. Epod. 2, 33; Ov. M. 4, 513; 7, 701; 8, 331 al.:casses alicui,
Tib. 1, 6, 5:intumescit collum, nervi tenduntur,
Col. 6, 14, 4:chordam,
Plaut. Most. 3, 2, 55:arcum,
to bend, Verg. A. 7, 164; Hor. C. 2, 10, 20; Ov. M. 2, 604; 5, 55; 5, 63; Stat. S. 3, 1, 51.—Hence, poet. transf.:sagittas Arcu,
to shoot, hurl, Hor. C. 1, 29, 9; cf.:spicula cornu,
Verg. A. 9, 606:pariterque oculos telumque,
id. ib. 5, 508:barbiton,
to tune, Hor. C. 1, 1, 34; cf.:tympana tenta tonant palmis,
Lucr. 2, 618:validā lora manu,
Ov. Am. 3, 2, 72:vela (Noti),
to swell, Verg. A. 3, 268:praecipiti carbasa tenta Noto,
Ov. H. 10, 30:praetorium,
to stretch out, pitch, Caes. B. C. 3, 82: pelles in ordine tentae, Lucil. ap. Non. 181, 30:conopia,
Prop. 3, 11 (4, 10), 45: grabatos restibus, Lucil. ap. Non. 181, 29:cubilia,
Hor. Epod. 12, 12: manus ad caeli caerula templa, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v. 51 Vahl.); so, manus ad caelum, Caes. B. C. 2, 5; Verg. A. 3, 176:bracchia ad caelum,
Ov. M. 6, 279; 9, 293;for which: bracchia caelo,
id. ib. 2, 580;9, 210: ad legatos atque exercitum supplices manus tendunt,
Caes. B. C. 2, 12; so,manus ad aliquem,
id. B. G. 2, 13:ad sidera palmas,
Verg. A. 1, 93:super aequora palmas,
Ov. M. 8, 849:ad aliquem orantia bracchia,
id. P. 2, 9, 65:manus supplices dis immortalibus,
Cic. Font. 17, 48; cf.:vobis supplex manus tendit patria communis,
id. Cat. 4, 9, 18; so,manus alicui,
Caes. B. G. 7, 48; Ov. M. 3, 723; id. H. 10, 146:manus supinas,
Liv. 3, 50, 5:manus ripae ulterioris amore,
Verg. A. 6, 314; cf.also: Graecia tendit dexteram Italiae,
stretches forth, reaches, Cic. Phil. 10, 4, 9; id. Prov. Cons. 4, 9:(conjux) parvum patri tendebat Iulum,
reaches out, Verg. A. 2, 674:tu munera supplex Tende, petens pacem,
id. G. 4, 535:quo tendant ferrum,
aim, direct, id. A. 5, 489:qua nunc se ponti plaga caerula tendit,
stretches itself out, extends, Lucr. 5, 481. —In partic.:B.nervum tendere, in mal. part.,
Auct. Priap. 70; cf. Mart. 11, 60, 3.—Hence, tentus, a lecherous man, Mart. 11, 73, 3; Auct. Priap. 20; 27; 34 al.; and tenta, ōrum, n., = membrum virile, Cat. 80, 6.—Trop.: insidiae tenduntur alicui, are spread out, laid (qs. like nets), Cic. Rosc. Com. 16, 46:II.insidias alicui,
Sall. C. 27, 2; Suet. Caes. 35:omnes insidias animis,
Cic. Leg. 1, 17, 47:animum vigilem,
to strain, exert, Stat. Achill. 1, 543: longo tendit praecordia voto, Claud. Cons. Prob. et Ol. 66; cf.:sunt quibus in Satirā videor nimis acer et ultra Legem tendere opus,
i. e. to heighten, aggravate, Hor. S. 2, 1, 2:aestivam sermone benigno noctem,
to protract, extend, id. Ep. 1, 5, 11:(lunam) Tanto posse minus cum Signis tendere cursum,
to direct, Lucr. 5, 631:cursum ex acie in Capitolia,
Sil. 9, 216:cursum ad agmina suorum,
id. 10, 73:iter ad naves,
Verg. A. 1, 656:iter pennis,
id. ib. 6, 240:ad dominum iter,
Ov. M. 2, 547:cursum unde et quo,
Liv. 23, 34, 5:iter in Hispaniam, Auct. B. Afr. 95: cunctis civibus lucem ingenii et consilii sui porrigens atque tendens,
tendering, offering, Cic. de Or. 1, 40, 184.—Neutr.A.To direct one ' s self or one ' s course; to aim, strive, go, travel, march, tend, bend one ' s course in any direction (class.).1.Lit.:b.dubito an Venusiam tendam,
Cic. Att. 16, 5, 3:Beneventum,
Hor. S. 1, 5, 71:cursuque amens ad limina tendit,
Verg. A. 2, 321:ad castra,
Liv. 9, 37:in castra,
id. 10, 36:ad aedes,
Hor. Ep. 1, 7, 89:ad domum Bruti et Cassii,
Suet. Caes. 85:ad portus,
Ov. M. 15, 690:Ciconum ad oras,
id. ib. 10, 3:ad metam,
id. ib. 15, 453; cf.:cum alter ad alterum tenderemus,
Plin. Ep. 1, 5, 9:unde venis? et Quo tendis?
Hor. S. 1, 9, 63; id. Ep. 1, 15, 11; id. C. 3, 3, 70:quo tendere pergunt,
Verg. A. 6, 198; Nep. Milt. 1, 6:tendimus huc (sc. in Orcum) omnes,
Ov. M. 10, 34 et saep. —Of things concrete or abstract, to go, proceed, extend, stretch, etc.:2.in quem locum quaeque (imago) tendat,
Lucr. 4, 179:levibus in sublime tendentibus,
Plin. 2, 5, 4, § 11:sursum tendit palmes,
Col. 5, 6, 28:simulacra viis derectis omnia tendunt,
Lucr. 4, 609.— Poet., with acc. of direction:tunc aethera tendit,
Luc. 7, 477:dextera (via), quae Ditis magni sub moenia tendit,
Verg. A. 6, 541:gula tendit ad stomachum, is ad ventrem,
reaches, extends, Plin. 11, 37, 66, § 176:Taurus mons ad occasum tendens,
id. 5, 27, 27, § 97; so id. 5, 5, 5, § 35; 16, 30, 53, § 122; cf.:Portae Caspiae, quae per Iberiam in Sarmatas tendunt,
id. 6, 13, 15, § 40:seu mollis quā tendit Ionia,
Prop. 1, 6, 31.—Trop.a.In gen., to aim, strive, be directed or inclined, to tend in any direction:(β).ad reliqua alacri tendebamus animo,
Cic. Div. 2, 2, 4; cf.:ad altiora et non concessa tendere,
Liv. 4, 13, 4:ad majora,
Quint. 2, 4, 20; 12, 2, 27:ad eloquium,
Ov. Tr. 4, 10, 17:ad suum,
Liv. 4, 9, 5; cf.:ad Carthaginienses,
id. 24, 5, 8:cum alii alio tenderent,
id. 24, 28, 1:in diversum sententiae tendebant,
id. 36, 10, 7: tenes, quorsum haec tendant, quae loquor, tend, look, = spectent, Plaut. Ps. 1, 2, 81; Hor. S. 2, 7, 21. —To exert one ' s self, to strive, endeavor (mostly poet.); with inf.:b.(Laocoon) manibus tendit divellere nodos,
Verg. A. 2, 220:pasta (nitedula) rursus Ire foras pleno tendebat corpore frustra,
Hor. Ep. 1, 7, 31: captae [p. 1853] civitati leges imponere, Liv. 6, 38, 7; 24, 35; 10, 1:quod efficere tendimus,
Quint. 9, 1, 21:fratresque tendentes opaco Pelion imposuisse Olympo,
Hor. C. 3, 4, 51:tendit disertus haberi,
id. Ep. 1, 19, 16:aqua tendit rumpere plumbum,
id. ib. 1, 10, 20; Pers. 5, 139; Juv. 10, 154. — Absol.:miles tendere, inde ad jurgium,
insists, persists, Ter. Eun. 4, 1, 12. —In partic., to exert one ' s self in opposition, to strive, try, endeavor, contend (class. but not freq. till the Aug. per.):B.nec nos obniti contra nec tendere tantum Sufficimus,
Verg. A. 5, 21; cf.: nec mora nec requies;vasto certamine tendunt,
id. ib. 12, 553:Petreius ubi videt Catilinam contra ac ratus erat magnā vi tendere,
Sall. C. 60, 5; cf.:summā vi,
Liv. 32, 32, 7 Drak.:adversus, etc.,
id. 34, 34, 1:contra,
id. 35, 51, 6:ultra,
id. 24, 31, 4:acrius,
Tac. A. 2, 74; cf.:acrius contra, ut, etc.,
Liv. 3, 15, 2; so with ut, id. 4, 7, 8; with ne, id. 4, 8, 6:quid tendit? cum efficere non possit, ut, etc.,
what does he strive for? to what do his efforts tend? Cic. Fin. 2, 5, 16; cf.:nihil illi tendere contra,
Verg. A. 9, 377. —For tentoria tendere, to set up tents, to be under tents, be encamped, to encamp:qui sub vallo tenderent mercatores,
Caes. B. G. 6, 37; cf.:omnibus extra vallum jussis tendere, Frontin. Strat. 4, 1, 18: vallo tendetis in illo,
Luc. 7, 328:hic Dolopum manus, hic saevus tendebat Achilles,
Verg. A. 2, 29:legio latis tendebat in arvis,
id. ib. 8, 605:isdem castris,
Liv. 44, 13, 12; 27, 46; 44, 5; Suet. Galb. 12; 19; cf.:isdem hibernis tendentes,
Tac. H. 1, 55:Lugduni tendentes,
id. ib. 1, 59:cum multitudo laxius tenderet,
Curt. 3, 8, 18; 5, 7, 6; 7, 2, 37:tendere in campis,
id. 10, 7, 20. — Hence, tensus, a, um, P. a., stretched out, drawn tight, strained, tense (rare):rectissima linea tensa,
Quint. 3, 6, 83:collum,
id. 11, 3, 82; cf.:remissis magis quam tensis (digitis),
id. 11, 3, 99:vox tensior (opp. remissior),
id. 11, 3, 42:lacerti,
Luc. 7, 469:rudentes,
id. 2, 683:frons,
Lucr. 6, 1195:tormento citharāque tensior,
Auct. Priap. 6 and 70.— Sup. and adv. do not occur.
См. также в других словарях:
Pasta — Saltar a navegación, búsqueda Para otros usos de este término, véase Pasta (desambiguación). Pastas frescas … Wikipedia Español
pasta — sustantivo femenino 1. (no contable) Sustancia elaborada mezclando agua u otro líquido con un sólido, generalmente pulverizado, como harina, carne, cal o cemento: El albañil rellenó el agujero de la pared con una pasta especial. Luis hizo pasta… … Diccionario Salamanca de la Lengua Española
pastă — PÁSTĂ, paste, s.f. Materie densă cu aspect omogen, rezultată de obicei din măcinarea unor substanţe şi din amestecul lor (cu un lichid) până la obţinerea consistenţei dorite. ♢ Pastă de dinţi = preparat farmaceutic întrebuinţat la spălarea… … Dicționar Român
pasta — (Del lat. pasta). 1. f. Masa hecha de una o diversas sustancias machacadas. 2. Masa trabajada con manteca o aceite y otros ingredientes, que sirve para hacer pasteles, hojaldres, empanadas, etc. 3. Pieza pequeña hecha con masa de harina y otros… … Diccionario de la lengua española
pasta — pȁsta ž <G mn pȃstā/ ī> DEFINICIJA 1. polugusta masa kao sredstvo za čišćenje (ob. u tubi) [zubna pasta; pasta za cipele; pasta za parkete] 2. farm. mekan farmaceutski pripravak sličan mastima, upotrebljava se za sušenje rana ili ozljeda… … Hrvatski jezični portal
pasta — s.f. [lat. tardo pasta, dal gr. pástē farina mescolata con acqua e sale ]. 1. (gastron.) [pasta alimentare cotta in acqua bollente e salata, scolata e variamente condita] ▶◀ pastasciutta. ‖ maccheroni, pastina. ⇓ conchiglie, farfalle, rigatoni,… … Enciclopedia Italiana
pasta — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. ż Ia, CMc. paście {{/stl 8}}{{stl 7}} masa, zwykle o konsystencji półstałej, składająca się z mieszaniny różnych składników : {{/stl 7}}{{stl 10}}Pasta pomidorowa, pasta rybna. Pasta do zębów. Pasta do butów, do podłogi.… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
pasta — (n.) 1874, from It. pasta, from L.L. pasta dough, pastry cake, paste, from Gk. pasta barley porridge, probably originally a salted mess of food, from neuter plural of pastos (adj.) sprinkled, salted, from passein to sprinkle … Etymology dictionary
pasta — s. f. 1. Porção chata de massa. 2. Porção de ouro, prata ou outro metal, fundido e por trabalhar. 3. Obra de papelão, couro, etc. semelhante à capa de um livro, que serve para guardar papéis. 4. [Figurado] Cargo de ministro de Estado. =… … Dicionário da Língua Portuguesa
pasta — preparación farmaceútica a base de goma, agua, azúcar y algún principio medicamentoso. Por expensión cualquier preparado con textura de pasta para uso quirúrgico, terapeútico o higiénico Diccionario ilustrado de Términos Médicos.. Alvaro Galiano … Diccionario médico
pašta — pȁšta ž DEFINICIJA reg. 1. tjestenina 2. slastičarski kolač s kremom FRAZEOLOGIJA (sve je to) ista pašta pejor. (sve su to) ljudi iste vrste; jednaki su ETIMOLOGIJA vidi pasta … Hrvatski jezični portal