-
101 re-fugiō
re-fugiō fūgī, —, ere, to flee back, flee for safety, run from, run away, flee, escape, take refuge, avoid, shun: qui refugerant, the refugees, Cs.: subsidia armatorum simulato pavore refugerunt, took to flight, L.: Audiit sonum, et tremefacta refugit, V.: ex castris in montem, Cs.: ex cursu ad Philippum, L.: admissis equis ad suos refugerunt, Cs.: in maiorem arcem, took refuge, L.: Syracusas: impetum Antiochi ceterorumque tela: non modo id refugisti, avoided: Attollentem iras (anguem), V.: (Cupido) refugit te, H.: nec Polyhymnia refugit tendere barbiton, refuses, H.: nec te (amnis) transire refugi, O.—Of things, to shrink back, flee, move away, turn back: refugiat timido sanguen, Enn. ap. C.: (sol) ubi medio refugerit orbe, shrinks from sight, V.: refugere oculi, C. poët.: quo pridie refugisset (mare), Cu.—Of places, to run back, fall back, recede: refugit ab litore templum, V.: ex oculis visa refugit humus, vanishes, O.—Fig., to flee, turn away, be averse, avoid, shun: animus meminisse horret luctuque refugit, has avoided the recollection because of grief, V.: refugit animus eaque dicere reformidat: ne recordatione mei casūs a consiliis fortibus refugiatis: a dicendo: Foeda ministeria, V.: iurgia, H.: opus, O. -
102 vertō or vortō
vertō or vortō tī, sus, ere [VERT-], to turn, turn up, turn back, direct: cardinem, O.: verso pede, O.: Non ante verso cado, i. e. emptied, H.: crateras, V.: verti me a Minturnis Arpinum versus: gens ab oriente ad septentrionem se vertit, i. e. is situated, Cu.: in circumsedentis Capuam se vertit, i. e. directs his attack, L.— Intrans, to turn, turn back: versuros extemplo in fugam omnes ratus, L.— Pass, to be turned, be directed, face, look: fenestrae in viam versae, L.: nunc ad fontes, nunc ad mare versus, O.—To turn about, be engaged, move, be, be situated: Magno in periclo vita vertetur tua, Ph.: in maiore discrimine verti, L.: ipse catervis Vertitur in mediis, V.—To turn back, turn about, reverse: Pompeiani se verterunt et loco cesserunt, wheeled about, Cs.: hostes terga verterunt, fled, Cs.: hostem in fugam, put to flight, L.: Hiemps piscīs ad hoc vertat mare, H.—To turn over, turn up: versā pulvis inscribitur hastā, V.: Vertitur interea caelum, revolves, V.: terram aratro, H.: versis glaebis, O.—To turn, ply, drive: stimulos sub pectore vertit Apollo, V.—Fig., to turn, direct, convert, appropriate: ex illā pecuniā magnam partem ad se: congressi certamine irarum ad caedem vertuntur, i. e. are driven, L.: ne ea, quae rei p. causā egerit, in suam contumeliam vertat, Cs.: omen in Macedonum metum, Cu.: in religionem vertentes comitia biennio habita, making a matter of religious scruple, L.: Philippus totus in Persea versus, inclined towards, L.: quo me vertam? T.: quo se verteret, non habebat: si bellum omne eo vertat, L.: di vortant bene, Quod agas, prosper, T.—To ascribe, refer: quae alia in deum iras velut ultima malorum vertunt, L.: ne sibi vitio verterent, quod abesset a patriā, impute as a fault.—Pass., to turn, depend, rest, hang: hic victoria, V.: cum circa hanc consultationem disceptatio omnis verteretur, L.: omnia in unius potestate vertentur: spes civitatis in dictatore, L.: vertebatur, utrum manerent, an, etc., i. e. the question was discussed, L.—To turn, change, alter, transform, convert, metamorphose: terra in aquam se vertit: Verte omnīs tete in facies, V.: Auster in Africum se vertit, Cs.: versa et mutata in peiorem partem sint omnia: cur nunc tua quisquam Vertere iussa potest, V.: saevus apertam In rabiem coepit verti iocus, H.: nullā tamen alite verti Dignatur, nisi, etc., O.—Prov.: ubi omne Verterat in fumum et cinerem, i. e. had dissipated, H.— With solum, to change abode, leave the country: qui exsili causā solum verterit.—In language, to turn, translate, interpret: Platonem: annales Acilianos ex Graeco in Latinum sermonem, L.—To turn, overturn, overthrow, subvert, destroy: vertit ad extremum omnia: Cycnum Vi multā, O.: ab imo moenia Troiae, V.: ne Armenia scelere verteretur, Ta.: versā Caesarum sobole, Ta.—To turn, change, be changed: iam verterat fortuna, L.—To turn, be directed, turn out, result: verterat Scipionum invidia in praetorem, L.: (quae res) tibi vertat male, turn out badly, T.: quod bene verteret, Cu.: quod nec vertat bene, V.: quod si esset factum, detrimentum in bonum verteret, Cs.: ea ludificatio veri in verum vertit, L.—Of time, in the phrase, annus vertens, the returning year, space of a year, full year: anno vertente sine controversiā (petisses); cf. annus vertens, the great cycle of the stars. -
103 receptus
1.rĕceptus, a, um, Part. and P. a., v. recipio.2.rĕceptus, ūs, m. [recipio].I.A drawing back (very rare).A.Lit.:B. II.spiritus... in receptu difficilis,
hard to recover, Quint. 11, 3, 32, § 53. —Milit. t. t., a drawing or falling back, a retiring, retreat (very freq. in prose and poetry):2.ut expeditum ad suos receptum habeant,
Caes. B. G. 4, 33; so,habere receptum ad aliquem,
id. ib. 6, 9;and simply receptus habere,
id. B. C. 1, 59; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 11, 2; Liv. 27, 27; 44, 39 al.:cum receptus primis non esset,
id. 28, 23; 40, 32:dare receptum alicui,
Caes. B. C. 1, 46; 1, 82 fin.;and simply receptus dare,
id. ib. 2, 30 fin.:Caesar receptui cani jussit,
id. B. G. 7, 47; cf.:receptui signum audire,
Cic. Phil. 13, 7, 15:signum dare receptui,
Liv. 4, 31, 3:Caesar receptui suorum timens,
Caes. B. C. 3, 46; 3, 69:receptui sibi consulebant,
id. ib. 3, 11, §4: haud facili inde receptu,
Liv. 29, 7: ne receptum amittam, Pompon. ap. Cic. Att. 8, 12, C, 2 et saep.: canere receptui a miseriis contemplandis, to give the signal for leaving off, etc., Cic. Tusc. 3, 15, 33. — In plur.:(bucina) cecinit jussos inflata receptus,
Ov. M. 1, 340:cane, Musa, receptus,
leave off, id. Tr. 4, 9, 31; and in the signif., place of retreat, refuge:tuti recessus,
Verg. A. 11, 527:perdices surculis receptus suos vestiunt,
nests, Sol. 7 fin. (cf. receptaculum, II. fin.).—Transf., a going back, retreating:B.receptus et recursus maris,
i. e. the ebb and flow, Eum. Paneg. Const. 6 fin. —Trop., a retiring, falling back, retreat:receptui canente receptu,
Cic. Phil. 12, 3, 8; cf. Quint. 12, 11, 4:receptus ad Caesaris gratiam atque amicitiam,
Caes. B. C. 1, 1:receptum ad poenitendum habere,
Liv. 42, 13:ad expertam clementiam,
id. 3, 2:a malis consiliis receptum,
id. 28, 25; Col. 6. 23, 2. -
104 reciproce
rĕcī̆prŏcus, a, um, adj. [perh. from reque proque, back and forth].I.Lit., turning back the same way, returning, receding ( poet. and in post-Aug. prose): apud Attium: reciproca tendens nervo equino concita Tela;II.reciproca est, quom unde quid profectum, redit eo,
flung back, Varr. L. L. 7, § 80 Müll. (an imitation of the Homeric palintona toxa).—Esp. freq. of receding waters:vadosum ac reciprocum mare,
Plin. 5, 4, 4, § 26:amnes,
id. 9, 57, 83, § 176; 16, 36, 66, § 169; Tac. A. 1, 70;and of the ebb and flow,
Plin. 2, 27, 99, § 213; hence, poet., an epithet of the sea, Sil. 3, 60.—Trop., alternating, reciprocal, etc.:2.voces,
reverberating echoes, Plin. 2, 44, 44, § 115: argumenta, retorted, Gr. antistrephonta, Gell. 5, 10, 2:ars,
alternaling, reciprocal, Plin. 11, 2, 1, § 3; cf.taliones,
Gell. 20, 1, 35:vices pugnandi,
id. 15, 18, 3:epistulae,
Hier. Ep. 5, 1:munus,
Aus. Ep. 7.—In gram., pronomen, a reciprocal pronoun, as sibi, se, Prisc. p. 939 P.: versus, which has the same metre when the order of words is reversed, e. g. Verg. A. 1, 8 (4); Diom. p. 515 P.— Hence, adv.: rĕcī̆prŏcē, alternately, to and fro (cf.:invicem, vicissim): fluere,
Varr. R. R. 3, 17, 9.— Transf., conversely, Prisc. 1142 P. -
105 reciprocus
rĕcī̆prŏcus, a, um, adj. [perh. from reque proque, back and forth].I.Lit., turning back the same way, returning, receding ( poet. and in post-Aug. prose): apud Attium: reciproca tendens nervo equino concita Tela;II.reciproca est, quom unde quid profectum, redit eo,
flung back, Varr. L. L. 7, § 80 Müll. (an imitation of the Homeric palintona toxa).—Esp. freq. of receding waters:vadosum ac reciprocum mare,
Plin. 5, 4, 4, § 26:amnes,
id. 9, 57, 83, § 176; 16, 36, 66, § 169; Tac. A. 1, 70;and of the ebb and flow,
Plin. 2, 27, 99, § 213; hence, poet., an epithet of the sea, Sil. 3, 60.—Trop., alternating, reciprocal, etc.:2.voces,
reverberating echoes, Plin. 2, 44, 44, § 115: argumenta, retorted, Gr. antistrephonta, Gell. 5, 10, 2:ars,
alternaling, reciprocal, Plin. 11, 2, 1, § 3; cf.taliones,
Gell. 20, 1, 35:vices pugnandi,
id. 15, 18, 3:epistulae,
Hier. Ep. 5, 1:munus,
Aus. Ep. 7.—In gram., pronomen, a reciprocal pronoun, as sibi, se, Prisc. p. 939 P.: versus, which has the same metre when the order of words is reversed, e. g. Verg. A. 1, 8 (4); Diom. p. 515 P.— Hence, adv.: rĕcī̆prŏcē, alternately, to and fro (cf.:invicem, vicissim): fluere,
Varr. R. R. 3, 17, 9.— Transf., conversely, Prisc. 1142 P. -
106 recurro
rĕ-curro, curri (recucurrit, only Paul. Nol. Carm. 27, 99), 3, v. n., to run back, hasten back (class.).I.Lit.:II.ego ad anum recurro rursum,
Plaut. Cist. 2, 3, 50; cf.: recurrit rursus ad Hispalim Caesar, Auct. B. Hisp. 40 fin.:ad me,
Cic. Att. 2, 11, 1; Hor. Epod. 5, 75; cf. id. S. 2, 6, 31:ad raedam,
Cic. Mil. 10, 29:in Tusculanum,
id. Att. 13, 47 fin.:in arcem,
Liv. 4, 55:rure,
Hor. S. 1, 2, 127:recipe te et recurre,
Plaut. Trin. 4, 3, 8:jam huc recurret,
Ter. Ad. 4, 1, 10:luna tum crescendo, tum defectionibus in initia recurrendo,
Cic. N. D. 2, 19, 50; cf. Tib. 2, 4, 18:ad fontem Xanthi versa recurret aqua,
Ov. H. 5, 30; cf.:in suos fontes versa aqua,
id. Am. 2, 1, 26.— Poet., of the revolving of the sun, * Verg. A. 7, 100;and of the year,
Hor. Ep. 2, 1, 147.—With a homogeneous object:coeptum saepe recurrat iter,
Ov. A. A. 3, 360. —Trop.A.In gen., to come back, turn back, return, revert, recur:B.cur posteris amplior honor quam majoribus haberetur? curve non retro quoque recurreret aequitas eadem?
Plin. Pan. 38 fin.; cf. Quint. 5, 9, 6:naturam expellas furca, tamen usque recurret,
Hor. Ep. 1, 10, 24:mox Bruma recurrit iners,
id. C. 4, 7, 12; cf.:recurrat versa hiems,
Ov. F. 2, 854:valetudines anniversariae ac tempore certo recurrentes,
Suet. Aug. 81:ad easdem conditiones,
Caes. B. C. 2, 16 fin.; cf.:uti eo recurrant,
id. ib. 85, 4:cum ea unde generata, quo recurrant, viderit,
whither they return, Cic. Leg. 1, 23, 61; Vell. 2, 4, 7. — With dat.:haec appellatio memoriae recurret,
will recur to memory, Plin. Pan. 88 fin. (with admoneri and recordari):recurrentes versus = reciproci,
Sid. Ep. 8, 11; 9, 14. —In partic., pregn., to have recourse to, to resort, recur to any thing (very rare;usu. decurro, q. v.): ad eam rationem recurrunt, ut, etc.,
Quint. 1, 6, 13; so, ad eos auctores, etc., id. prooem. § 17. -
107 redux
rĕdux (rēdux, Plaut. Rud. 4, 2, 4; id. Capt. 5, 1, 2), dŭcis (abl. reduce, Liv. 21, 50:I.reduci,
Ov. H. 6, 1), adj. [reduco].Act., that leads or brings back (mostly as an epithet of Jupiter and of Fortuna, in the poets and in inscrr.):II.et sua det reduci vir meus arma Jovi,
Ov. H. 13, 50; Sabin. Ep. 1, 78; Inscr. Orell. 1256:hic ubi Fortunae reducis fulgentia late Templa nitent,
Mart. 8, 65, 1; Inscr. Orell. 332; 922; 1760 sq.; 1776; 3096;4083: reduces choreae,
i. e. that accompany home, Mart. 10, 70, 9.—Of a human being only in the foll. passage: eo pervenimus, unde, nisi te reduce, nulli ad penates suos iter est,
Curt. 9, 6, 9.—Pass., that is led or brought back (from slavery, imprisonment, from a distance, etc.), come back, returned (freq. and class.):facere aliquem reducem,
to bring back, Plaut. Capt. prol. 43; cf. id. ib. 2, 3, 77; 3, 5, 28; 5, 1, 2; 11; id. Trin. 4, 1, 4; Ter. Heaut. 2, 4, 18:ab Orco in lucem,
id. Hec. 5, 4, 12: quid me reducem esse voluistis? (i. e. from exile), Cic. Mil. 37, 103:victores triumphantes domos reduces sistatis,
Liv. 29, 27; cf.:reduces in patriam ad parentes ad conjuges ac liberos facere,
id. 22, 60, 13:navi reduce,
id. 21, 50:caesar exercitusque,
Tac. A. 1, 70 fin.:reduces socios,
Verg. A. 1, 390; 11, 797:gratari aliquem reducem,
id. ib. 5, 40 et saep.:(elephanti) non ante reduces ad agmen,
Plin. 8, 5, 5, § 13:carina,
Ov. H. 6, 1:reduces habenas,
Claud. Rapt. Pros. 3, 242;of the phœnix after being burned: reducisque parans exordia formae,
id. Idyll. 1, 41. -
108 remeo
rĕ-mĕo, āvi, 1, v. n., to go or come back, to turn back, return (not freq. till after the [p. 1561] Aug. period; only once in Cic.; in Cæs. not at all; syn.: redeo, regredior).I.Lit.:(β).remeabo intro,
Plaut. Ep. 5, 1, 55:remeato audacter,
id. As. 1, 3, 75:in ludum, Afr. ap. Fest. s. h. v. p. 277 Müll. (Com. Rel. p. 151 Rib.): in patriam,
Ov. M. 15, 480:patrias in sedes,
Tac. A. 14, 25 fin.:rursum in terga (with cedere),
id. ib. 3, 21:ad se (legati),
Liv. 9, 16:ex Campaniā,
Tac. A. 15, 60; cf.Aegypto,
id. ib. 2, 69:eodem remeante nuntio,
Liv. 9, 3:navibus remeabat disjecto agmine,
Tac. H. 5, 22; cf. Suet. Vit. Plin. fin.:(coturnices) cum ex Italiā trans mare remeant,
Varr. R. R. 3, 5, 8:greges nocte remeabant ad stabula,
Liv. 24, 3, 5; Pall. 1, 39, 1. —Poet. and late Lat. with acc.:b.patrias remeabo inglorius urbes,
Verg. A. 11, 793:Euboicos penates,
Stat. S. 3, 5, 12:destinatas remeārunt sedes,
Amm. 17, 13, 34:castra,
App. M. 7 pr.—Of inanimate subjects: cum umore consumpto neque terra ali posset neque remearet aër, would flow back again, * Cic. N. D. 2, 46, 118:B.(naves) mari remeabant,
Tac. A. 12, 17 fin.:remeante flumine,
receding, id. H. 1, 86 fin.:bis adfluunt bisque remeant (aquae),
Plin. 2, 97, 99, § 212.—In partic., to come back as a victor, return home in triumph ( poet.; cf. Cort. ad Luc. 7, 256; Burm. ad Val. Fl. 4, 589):II.victor ad Argos,
Verg. A. 2, 95; cf.:victor domito ab hoste,
Ov. M. 15, 569:Scythicis Crassus victor ab oris,
Luc. 2, 553:nunc neque te longi remeantem pompa triumphi Excipit,
id. 1, 286:triumpho,
Stat. Th. 12, 164.—With acc.: vetitos remeare triumphos, to return home to the triumph denied ( me), Luc. 7, 256.—Trop., to come back, return:► Lengthened collat.transiit aetas, Quam cito, non segnis stat remeatque dies,
Tib. 1, 4, 28.—With acc.:si natura juberet A certis annis aevom remeare peractum,
Hor. S. 1, 6, 94.—In discourse:ad ordinem remeabo coeptorum,
Amm. 22, 16, 24 al.form remānant = remeant (like dănunt = dant, prodīnunt = prodeunt, redīnunt = redeunt): rivos camposque remanant, Enn. Fragm. ap. Fest. p. 282 Müll. (Ann. v. 72 Vahl.). -
109 Respiciens
rē-spĭcĭo, spexi, spectum, 3 (old form of subj. perf. respexis, Plaut. Aul. 1, 1, 19; id. Most. 2, 2, 90; id. Rud. 3, 3, 16), v. n. and a., to look back or behind, to look about, look; to see behind one; to look back upon, to look at, look to or for any thing (very freq. and class.).I.Lit.(α).Neutr.:(β).respicere quasi retro aspicere, Varro Manio: sedens... neque post respiciens, neque ante prospiciens,
Non. p. 442, 31 sq. (cf. infra, b):longe retro respicere non possunt,
Cic. Tusc. 5, 2, 6; Liv. 21, 22, 7; cf. Cic. Div. 1, 24, 49:subito exaudivit hinnitum respexitque et equum alacrem laetus aspexit,
id. ib. 1, 33 fin.: Er. Ergasilum qui vocat? He. Respice... respice ad me, Plaut. Capt. 4, 2, 54 sq.:huc ad aliquem,
id. Trin. 4, 3, 61; so,ad aliquem,
id. Curc. 1, 2, 20; id. Cas. 3, 5, 10; id. Ps. 1, 3, 16; id. Poen. 4, 2, 35; id. Truc. 2, 2, 2; Ter. And. 2, 5, 6; id. Phorm. 5, 1, 13 al.; cf.:nocte ad oppidum,
Cic. Div. 1, 32, 69:patriae ad oras,
Ov. M. 11, 547:ad libellos,
Quint. 10, 7, 31; 11, 2, 45; Ter. Eun. 2, 3, 51:ad laevam,
Plaut. Mil. 2, 4, 8:in aliquem,
App. M. 2, p. 118:huc,
Plaut. Ps. 1, 3, 30; id. Rud. 3, 4, 2; id. Truc. 1, 2, 20; 21:tanta militum virtus fuit, ut non modo de vallo decederet nemo, sed paene ne respiceret quidem quisquam,
Caes. B. G. 5, 43:transque caput jace, nec respexeris,
Verg. E. 8, 102:respicit Aeneas subito,
id. A. 6, 548:a tergo,
id. ib. 8, 697:quod respicere vetitus est,
Liv. 21, 22.—Act. (in lit. sense rare in good prose, but freq. in all styles in the trop. signif.; v. infra, II.):II.ipsi Respiciunt atram in nimbo volitare favillam,
look back on, see behind them, Verg. A. 5, 666:modo Prospicit occasus, interdum respicit ortus,
Ov. M. 2, 190:respice me et relinque egentem parasitum,
Plaut. Stich. 2, 2, 7:repudia istos comites atque hoc respice et revortere,
id. Merc. 5, 2, 30:proxima respiciens signa,
Caes. B. C. 2, 39; cf.Caesarem,
id. ib. 3, 91:(Hannibalem) respexisse saepe Italiae litora,
Liv. 30, 20, 7:nec prius amissam (Creüsam) respexi animumve reflexi, Quam, etc.,
Verg. A. 2. 741; id. G. 4, 491; Ov. M. 11, 66; cf.:ut stetit et frustra absentem respexit amicum,
Verg. A. 9, 389:instantem tergo Cloanthum,
id. ib. 5, 168:donec versas ad litora puppes Respiciunt,
id. ib. 10, 269; cf. id. ib. 5, 666:oculis pignora cara,
Ov. Tr. 1, 3, 60: medio cum Sol altissimus orbe Tantum respiceret, quantum superesse videret, looked back upon, i. e. had already passed over, id. M. 11, 354. —Trop.A. (α).Neutr.:(β).neque se in multa simul intendere animus totum potest: et, quocumque respexit, desinit intueri, quod propositum erat,
at whatsoever it looks, Quint. 10, 3, 23:si propter singula verba ad singulas formas respiciendum erit,
id. 11, 2, 26; cf.:non respiciendum ad haec,
id. 7, 10, 14:M. Bibulus cuncta administrabat: ad hunc summa imperii respiciebat,
looked to him, was centred in him, Caes. B. C. 3, 5 fin.; cf.:periculum (emptionis) ad venditorem respicere,
Dig. 18, 6, 4 (with ad venditorem pertinere). —Act., to look at, regard, look to:B.quom respicias immensi temporis omne Praeteritum spatium,
Lucr. 3, 854; cf.:quoad longissime potest mens mea respicere spatium praeteriti temporis,
Cic. Arch. 1, 1: cum vastitatem Italiae respexerint, Asin. Poll. ap. Cic. Fam. 10, 33, 1: subsidia, quae respicerent in re trepidā, etc., which they might look to, i. e. from which they might expect aid, Liv. 4, 46; cf.:ne respicere spem ullam ab Romanis posset,
id. 4, 17:respicere exemplar vitae morumque jubebo Doctum imitatorem,
to look at, have in his eye, Hor. A. P. 317:de te pendentis, te respicientis amici,
id. Ep. 1, 1, 105. — With rel.-clause:quid sit prius actum, respicere aetas Nostra nequit, nisi, etc.,
Lucr. 5, 1446; cf. id. 3, 972:respiciens, an vera soror,
Val. Fl. 6, 661.—Pregn., to look at with solicitude, i. e. to have a care for, regard, be mindful of, consider, respect, etc. (in this sense mostly act.; cf. provideo).1.Of a protecting deity:2.di homines respiciunt,
Plaut. Rud. 5, 2, 29:deus respiciet nos aliquis,
id. Bacch. 4, 2, 39; Ter. Phorm. 5, 3, 34; id. Hec. 5, 2, 6:nisi quis nos deus respexerit,
Cic. Att. 1, 16, 6: [p. 1581] Sive neglectum genus et nepotes Respicis auctor, Hor. C. 1, 2, 36; Verg. E. 1, 28:nisi idem deus, qui, etc., respexerit rem publicam,
Cic. Att. 7, 1, 2:et me et te, nisi quid dī respiciunt, perdidi,
Ter. And. 4, 1, 19.— Hence, Rēspĭcĭens, the Provident, an epithet of Fortuna:ad opem ferendam,
Cic. Leg. 2, 11, 28; Inscr. Orell. 477; 1766.—Rarely, in a bad sense, of an avenging deity: at vos, devota capita, respiciant di perjuriorum vindices,
may they remember it against you, Just. 14, 4, 10.—Of persons that have a care or regard for any thing:hercle alius nemo respicit nos,
Ter. Ad. 3, 2, 55; so,aliquem,
Plaut. Truc. 2, 3, 19; id. Aul. 2, 2, 54:age, me in tuis secundis respice,
Ter. And. 5, 6, 11; id. Ad. 5, 8, 9:miseros aratores,
Cic. Verr. 2, 3, 10, § 26; Caes. B. G. 7, 77:sin Caesarem respiciant,
id. B. C. 1, 1; Mart. 10, 10, 5:non Pylium Nestora respicis,
Hor. C. 1, 15, 22:quantum quisque ferat respiciendus erit,
Ov. Am. 1, 8, 38: mox deos respexere;restitui Capitolium placuit,
bethought themselves of, Tac. H. 4, 4:aetatem tuam,
Ter. Phorm. 2, 3, 87:populi Romani commoda (with prospicere),
Cic. Verr. 2, 3, 55, § 127:salutem cum meam tum aliorum,
id. Planc 38, 91; cf. Caes. B. C. 1, 5:rem publicam,
Cic. Phil. 2, 46, 118; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 11, 3:mala sua,
Lucr. 4, 1159 et saep. —With se, to think of or have regard for one ' s self, Plaut. Ps. 2, 2, 18; Ter. Heaut. 1, 1, 18; 5, 1, 46; Cic. Fin. 2, 24, 79; id. pro Scaur. Fragm. 41, p. 267 Orell.: quod si Caesar se respexerit, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 8.—With ad (Quintilian):ad utilitatem Ligarii respicit,
looks to the advantage of, Quint. 9, 2, 28; so,modice ad hanc partem,
id. 9, 4, 36:Graecas litteras (corresp. to studere Latinis),
id. 1, 12, 6:saepius ad curam rerum ab elocutione,
id. 10, 1, 120.—With an abstr. subj.:si quid pietas antiqua labores Respicit humanos,
Verg. A. 5, 689.— With object-clause, to observe, perceive, notice:respicio nihili meam vos gratiam facere,
Plaut. Curc. 1, 2, 68. -
110 respicio
rē-spĭcĭo, spexi, spectum, 3 (old form of subj. perf. respexis, Plaut. Aul. 1, 1, 19; id. Most. 2, 2, 90; id. Rud. 3, 3, 16), v. n. and a., to look back or behind, to look about, look; to see behind one; to look back upon, to look at, look to or for any thing (very freq. and class.).I.Lit.(α).Neutr.:(β).respicere quasi retro aspicere, Varro Manio: sedens... neque post respiciens, neque ante prospiciens,
Non. p. 442, 31 sq. (cf. infra, b):longe retro respicere non possunt,
Cic. Tusc. 5, 2, 6; Liv. 21, 22, 7; cf. Cic. Div. 1, 24, 49:subito exaudivit hinnitum respexitque et equum alacrem laetus aspexit,
id. ib. 1, 33 fin.: Er. Ergasilum qui vocat? He. Respice... respice ad me, Plaut. Capt. 4, 2, 54 sq.:huc ad aliquem,
id. Trin. 4, 3, 61; so,ad aliquem,
id. Curc. 1, 2, 20; id. Cas. 3, 5, 10; id. Ps. 1, 3, 16; id. Poen. 4, 2, 35; id. Truc. 2, 2, 2; Ter. And. 2, 5, 6; id. Phorm. 5, 1, 13 al.; cf.:nocte ad oppidum,
Cic. Div. 1, 32, 69:patriae ad oras,
Ov. M. 11, 547:ad libellos,
Quint. 10, 7, 31; 11, 2, 45; Ter. Eun. 2, 3, 51:ad laevam,
Plaut. Mil. 2, 4, 8:in aliquem,
App. M. 2, p. 118:huc,
Plaut. Ps. 1, 3, 30; id. Rud. 3, 4, 2; id. Truc. 1, 2, 20; 21:tanta militum virtus fuit, ut non modo de vallo decederet nemo, sed paene ne respiceret quidem quisquam,
Caes. B. G. 5, 43:transque caput jace, nec respexeris,
Verg. E. 8, 102:respicit Aeneas subito,
id. A. 6, 548:a tergo,
id. ib. 8, 697:quod respicere vetitus est,
Liv. 21, 22.—Act. (in lit. sense rare in good prose, but freq. in all styles in the trop. signif.; v. infra, II.):II.ipsi Respiciunt atram in nimbo volitare favillam,
look back on, see behind them, Verg. A. 5, 666:modo Prospicit occasus, interdum respicit ortus,
Ov. M. 2, 190:respice me et relinque egentem parasitum,
Plaut. Stich. 2, 2, 7:repudia istos comites atque hoc respice et revortere,
id. Merc. 5, 2, 30:proxima respiciens signa,
Caes. B. C. 2, 39; cf.Caesarem,
id. ib. 3, 91:(Hannibalem) respexisse saepe Italiae litora,
Liv. 30, 20, 7:nec prius amissam (Creüsam) respexi animumve reflexi, Quam, etc.,
Verg. A. 2. 741; id. G. 4, 491; Ov. M. 11, 66; cf.:ut stetit et frustra absentem respexit amicum,
Verg. A. 9, 389:instantem tergo Cloanthum,
id. ib. 5, 168:donec versas ad litora puppes Respiciunt,
id. ib. 10, 269; cf. id. ib. 5, 666:oculis pignora cara,
Ov. Tr. 1, 3, 60: medio cum Sol altissimus orbe Tantum respiceret, quantum superesse videret, looked back upon, i. e. had already passed over, id. M. 11, 354. —Trop.A. (α).Neutr.:(β).neque se in multa simul intendere animus totum potest: et, quocumque respexit, desinit intueri, quod propositum erat,
at whatsoever it looks, Quint. 10, 3, 23:si propter singula verba ad singulas formas respiciendum erit,
id. 11, 2, 26; cf.:non respiciendum ad haec,
id. 7, 10, 14:M. Bibulus cuncta administrabat: ad hunc summa imperii respiciebat,
looked to him, was centred in him, Caes. B. C. 3, 5 fin.; cf.:periculum (emptionis) ad venditorem respicere,
Dig. 18, 6, 4 (with ad venditorem pertinere). —Act., to look at, regard, look to:B.quom respicias immensi temporis omne Praeteritum spatium,
Lucr. 3, 854; cf.:quoad longissime potest mens mea respicere spatium praeteriti temporis,
Cic. Arch. 1, 1: cum vastitatem Italiae respexerint, Asin. Poll. ap. Cic. Fam. 10, 33, 1: subsidia, quae respicerent in re trepidā, etc., which they might look to, i. e. from which they might expect aid, Liv. 4, 46; cf.:ne respicere spem ullam ab Romanis posset,
id. 4, 17:respicere exemplar vitae morumque jubebo Doctum imitatorem,
to look at, have in his eye, Hor. A. P. 317:de te pendentis, te respicientis amici,
id. Ep. 1, 1, 105. — With rel.-clause:quid sit prius actum, respicere aetas Nostra nequit, nisi, etc.,
Lucr. 5, 1446; cf. id. 3, 972:respiciens, an vera soror,
Val. Fl. 6, 661.—Pregn., to look at with solicitude, i. e. to have a care for, regard, be mindful of, consider, respect, etc. (in this sense mostly act.; cf. provideo).1.Of a protecting deity:2.di homines respiciunt,
Plaut. Rud. 5, 2, 29:deus respiciet nos aliquis,
id. Bacch. 4, 2, 39; Ter. Phorm. 5, 3, 34; id. Hec. 5, 2, 6:nisi quis nos deus respexerit,
Cic. Att. 1, 16, 6: [p. 1581] Sive neglectum genus et nepotes Respicis auctor, Hor. C. 1, 2, 36; Verg. E. 1, 28:nisi idem deus, qui, etc., respexerit rem publicam,
Cic. Att. 7, 1, 2:et me et te, nisi quid dī respiciunt, perdidi,
Ter. And. 4, 1, 19.— Hence, Rēspĭcĭens, the Provident, an epithet of Fortuna:ad opem ferendam,
Cic. Leg. 2, 11, 28; Inscr. Orell. 477; 1766.—Rarely, in a bad sense, of an avenging deity: at vos, devota capita, respiciant di perjuriorum vindices,
may they remember it against you, Just. 14, 4, 10.—Of persons that have a care or regard for any thing:hercle alius nemo respicit nos,
Ter. Ad. 3, 2, 55; so,aliquem,
Plaut. Truc. 2, 3, 19; id. Aul. 2, 2, 54:age, me in tuis secundis respice,
Ter. And. 5, 6, 11; id. Ad. 5, 8, 9:miseros aratores,
Cic. Verr. 2, 3, 10, § 26; Caes. B. G. 7, 77:sin Caesarem respiciant,
id. B. C. 1, 1; Mart. 10, 10, 5:non Pylium Nestora respicis,
Hor. C. 1, 15, 22:quantum quisque ferat respiciendus erit,
Ov. Am. 1, 8, 38: mox deos respexere;restitui Capitolium placuit,
bethought themselves of, Tac. H. 4, 4:aetatem tuam,
Ter. Phorm. 2, 3, 87:populi Romani commoda (with prospicere),
Cic. Verr. 2, 3, 55, § 127:salutem cum meam tum aliorum,
id. Planc 38, 91; cf. Caes. B. C. 1, 5:rem publicam,
Cic. Phil. 2, 46, 118; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 11, 3:mala sua,
Lucr. 4, 1159 et saep. —With se, to think of or have regard for one ' s self, Plaut. Ps. 2, 2, 18; Ter. Heaut. 1, 1, 18; 5, 1, 46; Cic. Fin. 2, 24, 79; id. pro Scaur. Fragm. 41, p. 267 Orell.: quod si Caesar se respexerit, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 8.—With ad (Quintilian):ad utilitatem Ligarii respicit,
looks to the advantage of, Quint. 9, 2, 28; so,modice ad hanc partem,
id. 9, 4, 36:Graecas litteras (corresp. to studere Latinis),
id. 1, 12, 6:saepius ad curam rerum ab elocutione,
id. 10, 1, 120.—With an abstr. subj.:si quid pietas antiqua labores Respicit humanos,
Verg. A. 5, 689.— With object-clause, to observe, perceive, notice:respicio nihili meam vos gratiam facere,
Plaut. Curc. 1, 2, 68. -
111 retrosus
rē̆trō-versus or - sum ( - vorsus, and sync. rē̆trōrsus, - sum, also rē̆trōsus, Tert. Apol. 19), a, um, adj. [verto], turned back or backwards (adj. very rare, but freq. as adv.; v. infra).(α).Form rē̆trōversus:(β).Medusae Ipse retroversus squalentia prodidit ora,
Ov. M. 4, 655:retroversi ortus omen,
Sol. 4. — Trop.:argumentum,
confuted, Lact. 1, 16 fin. —Form rē̆trōrsus:B.retrorsā manu,
Plin. 26, 9, 60, § 93:denique saepe retrorsa respiciens (mulier) substitit,
App. M. 2, 6 Hild. p. 101 Oud. (retrorsus, p. 101 Elm.).—Trop., back, as to time, former, earlier; so only in comp.:I.retrosior,
older, Tert. Apol. 19.—Hence, adv., in four forms: retrorsum (the predom. one, class.), retrorsus, retrovorsum, and retroversus, back, backwards, behind.Lit.(α).Form rē̆trōrsum:(β).me vestigia terrent, Omnia te adversum spectantia, nulla retrorsum,
Hor. Ep. 1, 1, 75:vela dare,
id. C. 1, 34, 3; cf.:mutata te ferat aura,
id. Ep. 1, 18, 88:rejectae Hannibalis minae,
id. C. 4, 8, 16; cf.redire,
Plin. 9, 31, 51, § 99.—Form rē̆trōrsus: dare terga metu, Val. Fl. 3, 268:(γ).cedentem,
Sil. 11, 513; App. M. 3, p. 143, 39.—Form rē̆trōvorsum: cedam, imitabor nepam, Plaut. Fragm. ap. Non. 145, 14; Macr. S. 1, 17. —(δ).Form rē̆trōversus:II.colonia crescit tamquam coda vituli,
Petr. 44, 12.—Trop.a.In time, back, before, earlier (jurid. Lat.):b. (α).retrorsus ad id tempus, etc.,
Dig. 15, 1, 32 fin.:retrorsum se actio refert,
ib. 13, 5, 18.—Form rē̆trōrsum: ex terrā aqua, ex aquā oritur aer, ex aëre aether;(β).deinde retrorsum vicissim ex aethere aër, etc.,
Cic. N. D. 2, 33, 84 (cf. the like use of retro, Lucr. 1, 785):ut viros ac feminas, diem ac noctem dicas potius, quam retrorsum,
Quint. 9, 4, 23; 7, 1, 25:quaedam et retrorsum idem valent,
id. 5, 9, 6:sed omnia retrorsum,
Flor. 4, 12, 25.—Form rē̆trōrsus:ac si retrorsus homo mihi venisset,
Dig. 44, 3, 6, § 1. -
112 retroversum
rē̆trō-versus or - sum ( - vorsus, and sync. rē̆trōrsus, - sum, also rē̆trōsus, Tert. Apol. 19), a, um, adj. [verto], turned back or backwards (adj. very rare, but freq. as adv.; v. infra).(α).Form rē̆trōversus:(β).Medusae Ipse retroversus squalentia prodidit ora,
Ov. M. 4, 655:retroversi ortus omen,
Sol. 4. — Trop.:argumentum,
confuted, Lact. 1, 16 fin. —Form rē̆trōrsus:B.retrorsā manu,
Plin. 26, 9, 60, § 93:denique saepe retrorsa respiciens (mulier) substitit,
App. M. 2, 6 Hild. p. 101 Oud. (retrorsus, p. 101 Elm.).—Trop., back, as to time, former, earlier; so only in comp.:I.retrosior,
older, Tert. Apol. 19.—Hence, adv., in four forms: retrorsum (the predom. one, class.), retrorsus, retrovorsum, and retroversus, back, backwards, behind.Lit.(α).Form rē̆trōrsum:(β).me vestigia terrent, Omnia te adversum spectantia, nulla retrorsum,
Hor. Ep. 1, 1, 75:vela dare,
id. C. 1, 34, 3; cf.:mutata te ferat aura,
id. Ep. 1, 18, 88:rejectae Hannibalis minae,
id. C. 4, 8, 16; cf.redire,
Plin. 9, 31, 51, § 99.—Form rē̆trōrsus: dare terga metu, Val. Fl. 3, 268:(γ).cedentem,
Sil. 11, 513; App. M. 3, p. 143, 39.—Form rē̆trōvorsum: cedam, imitabor nepam, Plaut. Fragm. ap. Non. 145, 14; Macr. S. 1, 17. —(δ).Form rē̆trōversus:II.colonia crescit tamquam coda vituli,
Petr. 44, 12.—Trop.a.In time, back, before, earlier (jurid. Lat.):b. (α).retrorsus ad id tempus, etc.,
Dig. 15, 1, 32 fin.:retrorsum se actio refert,
ib. 13, 5, 18.—Form rē̆trōrsum: ex terrā aqua, ex aquā oritur aer, ex aëre aether;(β).deinde retrorsum vicissim ex aethere aër, etc.,
Cic. N. D. 2, 33, 84 (cf. the like use of retro, Lucr. 1, 785):ut viros ac feminas, diem ac noctem dicas potius, quam retrorsum,
Quint. 9, 4, 23; 7, 1, 25:quaedam et retrorsum idem valent,
id. 5, 9, 6:sed omnia retrorsum,
Flor. 4, 12, 25.—Form rē̆trōrsus:ac si retrorsus homo mihi venisset,
Dig. 44, 3, 6, § 1. -
113 retroversus
rē̆trō-versus or - sum ( - vorsus, and sync. rē̆trōrsus, - sum, also rē̆trōsus, Tert. Apol. 19), a, um, adj. [verto], turned back or backwards (adj. very rare, but freq. as adv.; v. infra).(α).Form rē̆trōversus:(β).Medusae Ipse retroversus squalentia prodidit ora,
Ov. M. 4, 655:retroversi ortus omen,
Sol. 4. — Trop.:argumentum,
confuted, Lact. 1, 16 fin. —Form rē̆trōrsus:B.retrorsā manu,
Plin. 26, 9, 60, § 93:denique saepe retrorsa respiciens (mulier) substitit,
App. M. 2, 6 Hild. p. 101 Oud. (retrorsus, p. 101 Elm.).—Trop., back, as to time, former, earlier; so only in comp.:I.retrosior,
older, Tert. Apol. 19.—Hence, adv., in four forms: retrorsum (the predom. one, class.), retrorsus, retrovorsum, and retroversus, back, backwards, behind.Lit.(α).Form rē̆trōrsum:(β).me vestigia terrent, Omnia te adversum spectantia, nulla retrorsum,
Hor. Ep. 1, 1, 75:vela dare,
id. C. 1, 34, 3; cf.:mutata te ferat aura,
id. Ep. 1, 18, 88:rejectae Hannibalis minae,
id. C. 4, 8, 16; cf.redire,
Plin. 9, 31, 51, § 99.—Form rē̆trōrsus: dare terga metu, Val. Fl. 3, 268:(γ).cedentem,
Sil. 11, 513; App. M. 3, p. 143, 39.—Form rē̆trōvorsum: cedam, imitabor nepam, Plaut. Fragm. ap. Non. 145, 14; Macr. S. 1, 17. —(δ).Form rē̆trōversus:II.colonia crescit tamquam coda vituli,
Petr. 44, 12.—Trop.a.In time, back, before, earlier (jurid. Lat.):b. (α).retrorsus ad id tempus, etc.,
Dig. 15, 1, 32 fin.:retrorsum se actio refert,
ib. 13, 5, 18.—Form rē̆trōrsum: ex terrā aqua, ex aquā oritur aer, ex aëre aether;(β).deinde retrorsum vicissim ex aethere aër, etc.,
Cic. N. D. 2, 33, 84 (cf. the like use of retro, Lucr. 1, 785):ut viros ac feminas, diem ac noctem dicas potius, quam retrorsum,
Quint. 9, 4, 23; 7, 1, 25:quaedam et retrorsum idem valent,
id. 5, 9, 6:sed omnia retrorsum,
Flor. 4, 12, 25.—Form rē̆trōrsus:ac si retrorsus homo mihi venisset,
Dig. 44, 3, 6, § 1. -
114 retrovorsum
rē̆trō-versus or - sum ( - vorsus, and sync. rē̆trōrsus, - sum, also rē̆trōsus, Tert. Apol. 19), a, um, adj. [verto], turned back or backwards (adj. very rare, but freq. as adv.; v. infra).(α).Form rē̆trōversus:(β).Medusae Ipse retroversus squalentia prodidit ora,
Ov. M. 4, 655:retroversi ortus omen,
Sol. 4. — Trop.:argumentum,
confuted, Lact. 1, 16 fin. —Form rē̆trōrsus:B.retrorsā manu,
Plin. 26, 9, 60, § 93:denique saepe retrorsa respiciens (mulier) substitit,
App. M. 2, 6 Hild. p. 101 Oud. (retrorsus, p. 101 Elm.).—Trop., back, as to time, former, earlier; so only in comp.:I.retrosior,
older, Tert. Apol. 19.—Hence, adv., in four forms: retrorsum (the predom. one, class.), retrorsus, retrovorsum, and retroversus, back, backwards, behind.Lit.(α).Form rē̆trōrsum:(β).me vestigia terrent, Omnia te adversum spectantia, nulla retrorsum,
Hor. Ep. 1, 1, 75:vela dare,
id. C. 1, 34, 3; cf.:mutata te ferat aura,
id. Ep. 1, 18, 88:rejectae Hannibalis minae,
id. C. 4, 8, 16; cf.redire,
Plin. 9, 31, 51, § 99.—Form rē̆trōrsus: dare terga metu, Val. Fl. 3, 268:(γ).cedentem,
Sil. 11, 513; App. M. 3, p. 143, 39.—Form rē̆trōvorsum: cedam, imitabor nepam, Plaut. Fragm. ap. Non. 145, 14; Macr. S. 1, 17. —(δ).Form rē̆trōversus:II.colonia crescit tamquam coda vituli,
Petr. 44, 12.—Trop.a.In time, back, before, earlier (jurid. Lat.):b. (α).retrorsus ad id tempus, etc.,
Dig. 15, 1, 32 fin.:retrorsum se actio refert,
ib. 13, 5, 18.—Form rē̆trōrsum: ex terrā aqua, ex aquā oritur aer, ex aëre aether;(β).deinde retrorsum vicissim ex aethere aër, etc.,
Cic. N. D. 2, 33, 84 (cf. the like use of retro, Lucr. 1, 785):ut viros ac feminas, diem ac noctem dicas potius, quam retrorsum,
Quint. 9, 4, 23; 7, 1, 25:quaedam et retrorsum idem valent,
id. 5, 9, 6:sed omnia retrorsum,
Flor. 4, 12, 25.—Form rē̆trōrsus:ac si retrorsus homo mihi venisset,
Dig. 44, 3, 6, § 1. -
115 retrovorsus
rē̆trō-versus or - sum ( - vorsus, and sync. rē̆trōrsus, - sum, also rē̆trōsus, Tert. Apol. 19), a, um, adj. [verto], turned back or backwards (adj. very rare, but freq. as adv.; v. infra).(α).Form rē̆trōversus:(β).Medusae Ipse retroversus squalentia prodidit ora,
Ov. M. 4, 655:retroversi ortus omen,
Sol. 4. — Trop.:argumentum,
confuted, Lact. 1, 16 fin. —Form rē̆trōrsus:B.retrorsā manu,
Plin. 26, 9, 60, § 93:denique saepe retrorsa respiciens (mulier) substitit,
App. M. 2, 6 Hild. p. 101 Oud. (retrorsus, p. 101 Elm.).—Trop., back, as to time, former, earlier; so only in comp.:I.retrosior,
older, Tert. Apol. 19.—Hence, adv., in four forms: retrorsum (the predom. one, class.), retrorsus, retrovorsum, and retroversus, back, backwards, behind.Lit.(α).Form rē̆trōrsum:(β).me vestigia terrent, Omnia te adversum spectantia, nulla retrorsum,
Hor. Ep. 1, 1, 75:vela dare,
id. C. 1, 34, 3; cf.:mutata te ferat aura,
id. Ep. 1, 18, 88:rejectae Hannibalis minae,
id. C. 4, 8, 16; cf.redire,
Plin. 9, 31, 51, § 99.—Form rē̆trōrsus: dare terga metu, Val. Fl. 3, 268:(γ).cedentem,
Sil. 11, 513; App. M. 3, p. 143, 39.—Form rē̆trōvorsum: cedam, imitabor nepam, Plaut. Fragm. ap. Non. 145, 14; Macr. S. 1, 17. —(δ).Form rē̆trōversus:II.colonia crescit tamquam coda vituli,
Petr. 44, 12.—Trop.a.In time, back, before, earlier (jurid. Lat.):b. (α).retrorsus ad id tempus, etc.,
Dig. 15, 1, 32 fin.:retrorsum se actio refert,
ib. 13, 5, 18.—Form rē̆trōrsum: ex terrā aqua, ex aquā oritur aer, ex aëre aether;(β).deinde retrorsum vicissim ex aethere aër, etc.,
Cic. N. D. 2, 33, 84 (cf. the like use of retro, Lucr. 1, 785):ut viros ac feminas, diem ac noctem dicas potius, quam retrorsum,
Quint. 9, 4, 23; 7, 1, 25:quaedam et retrorsum idem valent,
id. 5, 9, 6:sed omnia retrorsum,
Flor. 4, 12, 25.—Form rē̆trōrsus:ac si retrorsus homo mihi venisset,
Dig. 44, 3, 6, § 1. -
116 rursum
rursus, rursum, and arch. rūsum or russum (rursum and rusum are the most usual forms in the ante-class., and rursus in the class. per.), adv. [contr. from revorsus or revorsum, from reverto; cf. prorsus and sursum], turned back or backwards, back, backwards (opp. prorsus): rursus retro, Non.I.Lit. (only ante-class.): rursus prorsus reciprocat fluctus feram, Enn. ap. Non. 164, 11, and 384 fin. (Trag. v. 143 Vahl.); cf.:II.trepidari sentio et cursari rursum prorsum,
Ter. Hec. 3, 1, 35: mortales multi rursus ac prorsus meant, Varr. ap. Non. 384, 32:cum ex alto puteo sursum ad summum escenderis, Maximum periculum inde esse, a summo ne rursum cadas?
Plaut. Mil. 4, 4, 15:ego cunas recessim rursum vorsum trahere et ducere,
id. Am. 5, 1, 60; cf. id. Ep. 2, 2, 63.—Transf.A.To indicate the reverse of something, on the contrary, on the other hand, in return, again (freq. in all periods and kinds of composition; syn.: retro, contra, in vicem): in hominum aetate multa eveniunt hujusmodi: Capiunt voluptates: capiunt rursum miserias;B.Irae interveniunt, redeunt rursum in gratiam, etc.,
Plaut. Am. 3, 2, 58 sq.:bellum, pax rursum,
Ter. Eun. 1, 1, 16; Plaut. Merc. 2, 3, 15:quicquid dicunt, laudo: id rursum si negant laudo id quoque,
Ter. Eun. 2, 2, 20: Mi. Salutat. Ag. Saluta hunc rursus Punice meis verbis, Plaut. Poen. 5, 2, 40:accipe a me rursum rationem doli,
id. Mil. 3, 1, 178:succurrit Pulfioni Varenus et laboranti subvenit... Huic (Vareno) rursus circumvento fert subsidium Pulfio,
Caes. B. G. 5, 44:eos ipse rursus singulos exceptans,
id. ib. 7, 47 fin.; 51; id. B. C. 1, 45, 3:clamore sublato excipit rursus ex vallo clamor,
id. B. G. 7, 88; Sall. J. 69, 1:postquam luxu atque desidiā civitas corrupta est, rursus respublica magnitudine suā imperatorum vitia sustentabat,
id. C. 53, 5: primum Metellum esse rati, portas clausere;deinde rursus Jugurtham arbitrati obvii procedunt,
id. J. 69, 1:ut illae superiores (partes) in medium locum mundi gravitate ferantur, sic hae rursum rectis lineis in caelestem locum subvolent,
Cic. Tusc. 1, 17, 40:cum totam terram contueri licebit... tum et habitabiles regiones et rursum omni cultu propter vim frigoris vacantes,
id. ib. 1, 20, 45; id. Rep. 2, 4, 9:quod (Gorgias) judicaret hoc oratoris esse maxime proprium, rem augere posse laudando vituperandoque rursus affligere,
id. Brut. 12, 47:necesse erit cupere et optare... rursus autem recte factis angi,
id. Lael. 16, 59; id. Tusc. 4, 31, 65:neque rursum eam totam repudiaret,
id. de Or. 1, 24, 110; so,neque rursum,
Quint. 1, 10, 2; 2, 4, 3; 10, 3, 10;12, 5, 4: Iliacos intra muros peccatur et extra. Rursus, quid virtus et quid sapientia possit, etc.,
Hor. Ep. 1, 2, 17:aequum est, Peccatis veniam poscentem reddere rursus,
id. S. 1, 3, 75; Curt. 9, 2, 9; Tac. Agr. 29; id. A. 1, 80:his, rursus illis exitiabile,
id. H. 3, 22.—Hence sometimes with retro, contra, invicem:concede, nihil esse bonum, nisi, etc.... Vide rursus retro,
Cic. Fin. 5, 28, 83:hi rursus invicem anno post in armis sunt: illi domi remanent,
Caes. B. G. 4, 1:in amicorum vitiis tam cernis acutum? etc. At tibi contra Evenit, inquirant vitia ut tua rursus et illi,
Hor. S. 1, 3, 28.—Denoting return to a former action or its repetition, back again, again, anew (syn.:iterum, denuo): em rursum nunc nugas agis,
Plaut. Men. 4, 2, 61:quem (Peliam) Medea dicitur Fecisse rursus ex sene adulescentulum,
id. Ps. 3, 2, 82; cf.:uti quidque in sua corpora rursum Dissolvat natura,
Lucr. 1, 215:eadem gigni rursusque augescere dixi,
id. 5, 250:obloquere rursum?
Plaut. Cist. 4, 2, 88:feri malam tu illi rursum,
id. Cas. 2, 6, 55:te suam (causam) rogavit rursum ut ageres,
Ter. Phorm. 5, 5, 8:quo loco, si tibi hoc sumis... facis, ut rursus plebes in Aventinum sevocanda esse videatur,
Cic. Mur. 7, 15:Helvetii, qui in montem sese receperant, rursus instare et proelium redintegrare coeperunt,
Caes. B. G. 1, 25; cf.: bellum inferre, id. ap. Cic. Att. 9, 16, A:confligere cum Bruti classe,
Caes. B. C. 2, 3 fin.; 4 fin.:terga vertere,
id. ib. 1, 45:rursus minuente aestu,
id. B. G. 3, 12; 5, 8; cf. Varr. L. L. 5, § 40 Müll.: rursus aliam in partem fugam petebant, Caes. B. G. 2, 24:has (cohortes) subsidiariae ternae, et rursus aliae totidem, suae cujusque legionis, subsequebantur,
id. B. C. 1, 83; cf. id. ib. 2, 9; Sall. J. 103, 2. —In beginning a new strophe (= Gr. palin): rursus, et hoc iterum repetamus carmen, Val. Cat. Dir. 14.—Pleon., with denuo, etc.:Diphilus hanc Graece scripsit, post id rursum denuo Latine Plautus,
Plaut. Cas. prol. 34:revortor rursus denuo Karthaginem,
id. Poen. prol. 79; Auct. B. Hisp. 35.—Freq. with words compounded with re; like reverti, regredi, se recipere, reducere, revocare, etc., v. h. vv. -
117 rursus
rursus, rursum, and arch. rūsum or russum (rursum and rusum are the most usual forms in the ante-class., and rursus in the class. per.), adv. [contr. from revorsus or revorsum, from reverto; cf. prorsus and sursum], turned back or backwards, back, backwards (opp. prorsus): rursus retro, Non.I.Lit. (only ante-class.): rursus prorsus reciprocat fluctus feram, Enn. ap. Non. 164, 11, and 384 fin. (Trag. v. 143 Vahl.); cf.:II.trepidari sentio et cursari rursum prorsum,
Ter. Hec. 3, 1, 35: mortales multi rursus ac prorsus meant, Varr. ap. Non. 384, 32:cum ex alto puteo sursum ad summum escenderis, Maximum periculum inde esse, a summo ne rursum cadas?
Plaut. Mil. 4, 4, 15:ego cunas recessim rursum vorsum trahere et ducere,
id. Am. 5, 1, 60; cf. id. Ep. 2, 2, 63.—Transf.A.To indicate the reverse of something, on the contrary, on the other hand, in return, again (freq. in all periods and kinds of composition; syn.: retro, contra, in vicem): in hominum aetate multa eveniunt hujusmodi: Capiunt voluptates: capiunt rursum miserias;B.Irae interveniunt, redeunt rursum in gratiam, etc.,
Plaut. Am. 3, 2, 58 sq.:bellum, pax rursum,
Ter. Eun. 1, 1, 16; Plaut. Merc. 2, 3, 15:quicquid dicunt, laudo: id rursum si negant laudo id quoque,
Ter. Eun. 2, 2, 20: Mi. Salutat. Ag. Saluta hunc rursus Punice meis verbis, Plaut. Poen. 5, 2, 40:accipe a me rursum rationem doli,
id. Mil. 3, 1, 178:succurrit Pulfioni Varenus et laboranti subvenit... Huic (Vareno) rursus circumvento fert subsidium Pulfio,
Caes. B. G. 5, 44:eos ipse rursus singulos exceptans,
id. ib. 7, 47 fin.; 51; id. B. C. 1, 45, 3:clamore sublato excipit rursus ex vallo clamor,
id. B. G. 7, 88; Sall. J. 69, 1:postquam luxu atque desidiā civitas corrupta est, rursus respublica magnitudine suā imperatorum vitia sustentabat,
id. C. 53, 5: primum Metellum esse rati, portas clausere;deinde rursus Jugurtham arbitrati obvii procedunt,
id. J. 69, 1:ut illae superiores (partes) in medium locum mundi gravitate ferantur, sic hae rursum rectis lineis in caelestem locum subvolent,
Cic. Tusc. 1, 17, 40:cum totam terram contueri licebit... tum et habitabiles regiones et rursum omni cultu propter vim frigoris vacantes,
id. ib. 1, 20, 45; id. Rep. 2, 4, 9:quod (Gorgias) judicaret hoc oratoris esse maxime proprium, rem augere posse laudando vituperandoque rursus affligere,
id. Brut. 12, 47:necesse erit cupere et optare... rursus autem recte factis angi,
id. Lael. 16, 59; id. Tusc. 4, 31, 65:neque rursum eam totam repudiaret,
id. de Or. 1, 24, 110; so,neque rursum,
Quint. 1, 10, 2; 2, 4, 3; 10, 3, 10;12, 5, 4: Iliacos intra muros peccatur et extra. Rursus, quid virtus et quid sapientia possit, etc.,
Hor. Ep. 1, 2, 17:aequum est, Peccatis veniam poscentem reddere rursus,
id. S. 1, 3, 75; Curt. 9, 2, 9; Tac. Agr. 29; id. A. 1, 80:his, rursus illis exitiabile,
id. H. 3, 22.—Hence sometimes with retro, contra, invicem:concede, nihil esse bonum, nisi, etc.... Vide rursus retro,
Cic. Fin. 5, 28, 83:hi rursus invicem anno post in armis sunt: illi domi remanent,
Caes. B. G. 4, 1:in amicorum vitiis tam cernis acutum? etc. At tibi contra Evenit, inquirant vitia ut tua rursus et illi,
Hor. S. 1, 3, 28.—Denoting return to a former action or its repetition, back again, again, anew (syn.:iterum, denuo): em rursum nunc nugas agis,
Plaut. Men. 4, 2, 61:quem (Peliam) Medea dicitur Fecisse rursus ex sene adulescentulum,
id. Ps. 3, 2, 82; cf.:uti quidque in sua corpora rursum Dissolvat natura,
Lucr. 1, 215:eadem gigni rursusque augescere dixi,
id. 5, 250:obloquere rursum?
Plaut. Cist. 4, 2, 88:feri malam tu illi rursum,
id. Cas. 2, 6, 55:te suam (causam) rogavit rursum ut ageres,
Ter. Phorm. 5, 5, 8:quo loco, si tibi hoc sumis... facis, ut rursus plebes in Aventinum sevocanda esse videatur,
Cic. Mur. 7, 15:Helvetii, qui in montem sese receperant, rursus instare et proelium redintegrare coeperunt,
Caes. B. G. 1, 25; cf.: bellum inferre, id. ap. Cic. Att. 9, 16, A:confligere cum Bruti classe,
Caes. B. C. 2, 3 fin.; 4 fin.:terga vertere,
id. ib. 1, 45:rursus minuente aestu,
id. B. G. 3, 12; 5, 8; cf. Varr. L. L. 5, § 40 Müll.: rursus aliam in partem fugam petebant, Caes. B. G. 2, 24:has (cohortes) subsidiariae ternae, et rursus aliae totidem, suae cujusque legionis, subsequebantur,
id. B. C. 1, 83; cf. id. ib. 2, 9; Sall. J. 103, 2. —In beginning a new strophe (= Gr. palin): rursus, et hoc iterum repetamus carmen, Val. Cat. Dir. 14.—Pleon., with denuo, etc.:Diphilus hanc Graece scripsit, post id rursum denuo Latine Plautus,
Plaut. Cas. prol. 34:revortor rursus denuo Karthaginem,
id. Poen. prol. 79; Auct. B. Hisp. 35.—Freq. with words compounded with re; like reverti, regredi, se recipere, reducere, revocare, etc., v. h. vv. -
118 russum
rursus, rursum, and arch. rūsum or russum (rursum and rusum are the most usual forms in the ante-class., and rursus in the class. per.), adv. [contr. from revorsus or revorsum, from reverto; cf. prorsus and sursum], turned back or backwards, back, backwards (opp. prorsus): rursus retro, Non.I.Lit. (only ante-class.): rursus prorsus reciprocat fluctus feram, Enn. ap. Non. 164, 11, and 384 fin. (Trag. v. 143 Vahl.); cf.:II.trepidari sentio et cursari rursum prorsum,
Ter. Hec. 3, 1, 35: mortales multi rursus ac prorsus meant, Varr. ap. Non. 384, 32:cum ex alto puteo sursum ad summum escenderis, Maximum periculum inde esse, a summo ne rursum cadas?
Plaut. Mil. 4, 4, 15:ego cunas recessim rursum vorsum trahere et ducere,
id. Am. 5, 1, 60; cf. id. Ep. 2, 2, 63.—Transf.A.To indicate the reverse of something, on the contrary, on the other hand, in return, again (freq. in all periods and kinds of composition; syn.: retro, contra, in vicem): in hominum aetate multa eveniunt hujusmodi: Capiunt voluptates: capiunt rursum miserias;B.Irae interveniunt, redeunt rursum in gratiam, etc.,
Plaut. Am. 3, 2, 58 sq.:bellum, pax rursum,
Ter. Eun. 1, 1, 16; Plaut. Merc. 2, 3, 15:quicquid dicunt, laudo: id rursum si negant laudo id quoque,
Ter. Eun. 2, 2, 20: Mi. Salutat. Ag. Saluta hunc rursus Punice meis verbis, Plaut. Poen. 5, 2, 40:accipe a me rursum rationem doli,
id. Mil. 3, 1, 178:succurrit Pulfioni Varenus et laboranti subvenit... Huic (Vareno) rursus circumvento fert subsidium Pulfio,
Caes. B. G. 5, 44:eos ipse rursus singulos exceptans,
id. ib. 7, 47 fin.; 51; id. B. C. 1, 45, 3:clamore sublato excipit rursus ex vallo clamor,
id. B. G. 7, 88; Sall. J. 69, 1:postquam luxu atque desidiā civitas corrupta est, rursus respublica magnitudine suā imperatorum vitia sustentabat,
id. C. 53, 5: primum Metellum esse rati, portas clausere;deinde rursus Jugurtham arbitrati obvii procedunt,
id. J. 69, 1:ut illae superiores (partes) in medium locum mundi gravitate ferantur, sic hae rursum rectis lineis in caelestem locum subvolent,
Cic. Tusc. 1, 17, 40:cum totam terram contueri licebit... tum et habitabiles regiones et rursum omni cultu propter vim frigoris vacantes,
id. ib. 1, 20, 45; id. Rep. 2, 4, 9:quod (Gorgias) judicaret hoc oratoris esse maxime proprium, rem augere posse laudando vituperandoque rursus affligere,
id. Brut. 12, 47:necesse erit cupere et optare... rursus autem recte factis angi,
id. Lael. 16, 59; id. Tusc. 4, 31, 65:neque rursum eam totam repudiaret,
id. de Or. 1, 24, 110; so,neque rursum,
Quint. 1, 10, 2; 2, 4, 3; 10, 3, 10;12, 5, 4: Iliacos intra muros peccatur et extra. Rursus, quid virtus et quid sapientia possit, etc.,
Hor. Ep. 1, 2, 17:aequum est, Peccatis veniam poscentem reddere rursus,
id. S. 1, 3, 75; Curt. 9, 2, 9; Tac. Agr. 29; id. A. 1, 80:his, rursus illis exitiabile,
id. H. 3, 22.—Hence sometimes with retro, contra, invicem:concede, nihil esse bonum, nisi, etc.... Vide rursus retro,
Cic. Fin. 5, 28, 83:hi rursus invicem anno post in armis sunt: illi domi remanent,
Caes. B. G. 4, 1:in amicorum vitiis tam cernis acutum? etc. At tibi contra Evenit, inquirant vitia ut tua rursus et illi,
Hor. S. 1, 3, 28.—Denoting return to a former action or its repetition, back again, again, anew (syn.:iterum, denuo): em rursum nunc nugas agis,
Plaut. Men. 4, 2, 61:quem (Peliam) Medea dicitur Fecisse rursus ex sene adulescentulum,
id. Ps. 3, 2, 82; cf.:uti quidque in sua corpora rursum Dissolvat natura,
Lucr. 1, 215:eadem gigni rursusque augescere dixi,
id. 5, 250:obloquere rursum?
Plaut. Cist. 4, 2, 88:feri malam tu illi rursum,
id. Cas. 2, 6, 55:te suam (causam) rogavit rursum ut ageres,
Ter. Phorm. 5, 5, 8:quo loco, si tibi hoc sumis... facis, ut rursus plebes in Aventinum sevocanda esse videatur,
Cic. Mur. 7, 15:Helvetii, qui in montem sese receperant, rursus instare et proelium redintegrare coeperunt,
Caes. B. G. 1, 25; cf.: bellum inferre, id. ap. Cic. Att. 9, 16, A:confligere cum Bruti classe,
Caes. B. C. 2, 3 fin.; 4 fin.:terga vertere,
id. ib. 1, 45:rursus minuente aestu,
id. B. G. 3, 12; 5, 8; cf. Varr. L. L. 5, § 40 Müll.: rursus aliam in partem fugam petebant, Caes. B. G. 2, 24:has (cohortes) subsidiariae ternae, et rursus aliae totidem, suae cujusque legionis, subsequebantur,
id. B. C. 1, 83; cf. id. ib. 2, 9; Sall. J. 103, 2. —In beginning a new strophe (= Gr. palin): rursus, et hoc iterum repetamus carmen, Val. Cat. Dir. 14.—Pleon., with denuo, etc.:Diphilus hanc Graece scripsit, post id rursum denuo Latine Plautus,
Plaut. Cas. prol. 34:revortor rursus denuo Karthaginem,
id. Poen. prol. 79; Auct. B. Hisp. 35.—Freq. with words compounded with re; like reverti, regredi, se recipere, reducere, revocare, etc., v. h. vv. -
119 re-mittō
re-mittō mīsī, missus, ere, to let go back, send back, despatch back, drive back, cause to return: mulieres Romam: paucos in regnum, Cs.: partem legionum in sua castra, Cs.: librum tibi: pila intercepta, hurl back, Cs.: tractum de corpore telum, O.: cogebat (equos) calces remittere, i. e. kick, N. —To send forth, give out, yield, emit, produce: Ut melius muriā, quod testa marina remittit, H.: nec umenti sensit tellure remitti (nebulas), O.: umorem ex se, V.: quod baca remisit olivae, H.—In law, with nuntium or repudium, to send a letter of divorce, dissolve marriage: uxori nuntium: repudium alteri (uxori), T.—To let go back, loosen, slacken, relax: ramulum adductum, ut remissus esset, in oculum suum recidisse: habenas: frena, O.: vinclis remissis, O.: bracchia, i. e. let fall, V.: mella calor liquefacta remittit, melts, V.— Intrans, to decrease, relax, abate: si forte ventus remisisset, Cs.: pestilentia, L.: cum remiserant dolores pedum.—Fig., to send back, give back, return, restore: vocem nemora remittunt, V.: totidemque remisit Verba locus, O.: sonum acutum, H.: vestrum vobis beneficium, Cs.: hanc veniam cumulatam morte remittam, will repay, V.—To give up, reject, yield, resign, grant, concede. opinionem animo: si quid ab omnibus conceditur, id reddo ac remitto: remittentibus tribunis, comitia sunt habita, etc., yielding, L.: omnia tibi ista: quod natura remittit, Invida iura negant, O.: memoriam simultatium patriae, sacrifice, L.: Erycis tibi terga remitto, I give up, if you will, V.: suarum quoque rerum illis remisso honore, i. e. ascribed the honor to them, L.: ius, abandon their claim, L.: te mihi remittere atque concedere, ut consumerem, etc. Sed mora damnosa est nec res dubitare <*>emittit, permits, O. —To slacken, relax, relieve, release, abate, remit. omnes sonorum gradūs: per dies festos animum, L.: se, N.: ab religione animos, L.: superioris temporis contentionem, Cs.: diligentiam in perdiscendo, Cs.: studia remissa temporibus: belli opera, L.: pugnam, S.: urguent tamen et nihil remittunt: cum se furor ille remisit, O.: horam de meis legitimis horis: aliquid ex pristinā virtute, Cs.: nihil ex arrogantiā, Ta.: de tributo remiserunt, L.: fortissimis remittere de summā.—To cease, refrain, omit: remittas iam me onerare iniuriis, T.: quid ubique hostis ageret, explorare, S.: Quid Cantabar cogitet, Quaerere, H.—To give free course, leave unrestrained: animi appetitūs, qui tum remitterentur, tum continerentur.—Of a penalty, to remit, pardon, remove, abate, grant exemption from: multam: poenam tibi, L.: sibi poenam magistri equitum, remit at their intercession, L.: pecunias, quas erant in publicum polliciti, Cs. -
120 re-volvō
re-volvō volvī, volūtus, ere, to roll back, unroll, unwind, revolve, return: draco revolvens Sese, C. poët.: revoluta pensa (sunt), V.: (pontus) aestu revoluta resorbens Saxa, i. e. from which the waves are rolled back, V.: iter omne, traverse again, V. — Pass, to be brought back, come again, fall back, return: revolvor identidem in Tusculanum: Ter sese attollens... Ter revoluta toro est, sank back, V.: revolutus equo, tumbling backwards, V.: revoluta rursus eodem est, O.—Of time: dies, V.: Saecula, O.—Of a writing, to unroll, turn over, read over, reperuse, repeat: tuas adversus te Origines, L.: loca iam recitata, H.—Fig., to endure anew, experience again: casūs Iliacos, V.— Pass, to come again, be brought back, return, recur, fall back: in eandem vitam te revolutum esse, T.: in ista, O.: animus in sollicitudinem revolutus est, Cu.: ad patris revolvor sententiam: ad eius causae seposita argumenta: ad dispensationem inopiae, be forced, L.: rursus ad superstitionem, Cu.: eodem: eo revolvi rem, ut, etc., L.—To go over, repeat, think over, bring back to mind: quid ego haec nequiquam ingrata revolvo? V.: facta dictaque eius secum, Ta.: visa, O.
См. также в других словарях:
The Back Room — Infobox Album Name = The Back Room Type = studio Artist = Editors Released = 25 July 2005 Recorded = 2004–2005 Genre = Post punk revival Length = 43:48 Label = Kitchenware, FADER Label (US) Producer = Jim Abbiss Reviews = *Allmusic Rating|4.5|5… … Wikipedia
The Back Lot Murders — Infobox Film name = The Back Lot Murders caption = director = David DeFalco producer = writer = David DeFalco narrator = starring = Priscilla Barnes Corey Haim Charles Fleischer Brian Gaskill Carrie Stevens music = cinematography = editing =… … Wikipedia
in the back — See: STAB IN THE BACK … Dictionary of American idioms
in the back — See: STAB IN THE BACK … Dictionary of American idioms
break the back of — phrasal to subdue the main force of < break the back of inflation > … New Collegiate Dictionary
on the back — See: PAT ON THE BACK … Dictionary of American idioms
on the back — See: PAT ON THE BACK … Dictionary of American idioms
To see the back of — Back Back (b[a^]k), n. [AS. b[ae]c, bac; akin to Icel., Sw., & LG. bak, Dan. bag; cf. OHG. bahho ham, Skr. bhaj to turn, OSlav. b[=e]g[u^] flight. Cf. {Bacon}.] 1. In human beings, the hinder part of the body, extending from the neck to the end… … The Collaborative International Dictionary of English
To turn the back — Back Back (b[a^]k), n. [AS. b[ae]c, bac; akin to Icel., Sw., & LG. bak, Dan. bag; cf. OHG. bahho ham, Skr. bhaj to turn, OSlav. b[=e]g[u^] flight. Cf. {Bacon}.] 1. In human beings, the hinder part of the body, extending from the neck to the end… … The Collaborative International Dictionary of English
To turn the back on one — Back Back (b[a^]k), n. [AS. b[ae]c, bac; akin to Icel., Sw., & LG. bak, Dan. bag; cf. OHG. bahho ham, Skr. bhaj to turn, OSlav. b[=e]g[u^] flight. Cf. {Bacon}.] 1. In human beings, the hinder part of the body, extending from the neck to the end… … The Collaborative International Dictionary of English
To take the back track — Back Back, a. 1. Being at the back or in the rear; distant; remote; as, the back door; back settlements. [1913 Webster] 2. Being in arrear; overdue; as, back rent. [1913 Webster] 3. Moving or operating backward; as, back action. [1913 Webster]… … The Collaborative International Dictionary of English