-
1 insuesco
in-suesco, suēvi, suētum, 3, v. n. and a. (insuerat, Tac. A. 4, 57), to accustom, habituate (not in Cic. or Cæs.).I.Neutr., to accustom or habituate one ' s self, to become accustomed to a thing; constr. with dat., with ad, or inf.(α).With dat.:(β).corpori,
Tac. A. 11, 29. —With ad:(γ).ad disciplinam militiae insuescere militem nostrum,
Liv. 5, 6.—With inf.:II. (α).mentiri,
Ter. Ad. 1, 1, 30:largiri,
Sall. J. 8, 2:amare, potare,
id. C. 11, 6. —Aliquem aliquid:(β).insuevit pater optimus hoc me Ut fugerem,
Hor. S. 1, 4, 105.—Aliquem aliqua re:aquā pecus,
Col. 6, 4.— Pass.:sic insuesci debent, ut,
id. 11, 3:ita se a pueris insuetos,
Liv. 24, 48, 6. -
2 cōnsuēfaciō
cōnsuēfaciō fēcī, factus, ere [consuetus + facio], to accustom, inure, habituate: Ea ne me celet, filium, T.: filium recte facere, T.: Gaetulos ordines habere, S.: nil praetermitto, consuefacio, I keep (him) at it, T.* * *consuefacere, consuefeci, consuefactus V TRANSaccustom, acclimate, make used to, habituate, inure -
3 īn-suēscō
īn-suēscō suēvī (-suērat, Ta.), suētus, ere, to habituate oneself, become accustomed, be inured: mentiri, T.: amare, S.: militem victoriā frui, L.— To accustom, habituate: hoc me Ut fugerem, H.: ita se a pueris insuetos, L. -
4 adsuēfaciō (assuē-)
adsuēfaciō (assuē-) fēcī, factus, ere [adsuetus + facio], to accustom, habituate, inure: quorum sermone adsuefacti qui erunt: scelerum exercitatione: a pueris disciplinā, Cs.: pedites operi, L.: ad supplicium plebem, L.: equos eodem remanere vestigio, Cs.: imperio parere. -
5 ad-suēscō (assuē-)
ad-suēscō (assuē-) ēvī, ētus, ere, to accustom, habituate: pluribus mentem, H.: animis bella, make familiar, V.: caritas, cui adsuescitur, one becomes accustomed, L.—P. pass., habituated, accustomed: mensae erili, V.: homines labore adsiduo adsueti: praedae adsuetus amore, O.: Romanis Gallici tumultūs adsuetis, L.: invia ac devia adsueti, L.: in omnia iura adsuetus, L.: muros defendere, V.: Graecari, H.— Intrans, to become accustomed: ad homines, Cs.: fremitum voce vincere: votis vocari, V.: demittere se, O.: quieti et otio, Ta.: genus pugnae, quo adsuerant, L.: sic adsuevi. -
6 cōn-suēscō
cōn-suēscō suēvī (-suēstī, -suērunt, etc., C., Cs.; -suēmus, Pr.), suētus, ere, to accustom, inure, habituate: consuetus in armis Aevom agere: quibus consueti erant ferramentis, L.: consueti equi evadere, S.— To accustom oneself, form a habit, familiarize oneself: Rhenum transire, Cs.: in teneris, V.: Quam male consuescit, qui, etc., what a wicked custom, etc., O. — Usu. perf system, to be accustomed, be wont, have a habit: peierare consuevit: obsides accipere, non dare, Cs.: alquo ire, Cs.: reges tollere, H.: cum eo vivere, N.: quod plerumque accidere consuevit, as was usually the case, Cs.: pro magnis officiis consuesse tribui, Cs.: eo (equo) quo consuevit uti: quo consuerat intervallo, sequitur, at the usual distance, Cs.: ut consuesti: quem ad modum consuerunt: sicuti fieri consuevit, is wont, S.—To cohabit: illā, T.: mulieres quibuscum iste consuerat. -
7 adsuefacio
adsuefacere, adsuefeci, adsuefactus V TRANSaccustom (to), habituate, inure; make accustomed/used (to), train -
8 consueo
consuere, consuevi, consuetus V TRANSaccustom; become accustomed; be accustomed, inure, habituate. familiarize -
9 consuesco
consuescere, consuevi, consuetus Vaccustom oneself; become/be accustomed/used; inure, habituate; familiarize; be intimate/have sexual intercourse with; form a habit; be in the habit of -
10 habituo
habituare, habituavi, habituatus V INTRANShabituate, bring into condition/habit (body); (PASS) be conditioned/in habit -
11 consuesco
to accustom, inure, habituate -
12 adsuefacio
assŭē-făcĭo ( ads-, B. and K., Halm., Weissenb., Dinter), fēci, factum, 3, v. a. [assuetus], to use or accustom to something, to habituate, inure; constr., in Cicero's time, with abl.; later, with dat. or ad, with in with abl., and with inf. (cf. assuesco).a.With abl.:b.aliquem puro sermone adsuefacere,
Cic. Brut. 59, 213; so id. de Or. 3, 10, 39:alicujus rei exercitatione adsuefactus,
id. Cat. 2, 5:armis,
id. Brut. 2, 7; id. Fam. 4, 13, 3:nullo officio aut disciplinā adsuefactus,
Caes. B. G. 4, 1:quodam genere pugnae adsuefacti,
id. B. C. 1, 44:eruditus et adsuefactus alienis experimentis,
Tac. Or. 34.—With dat.:c.operi,
Liv. 24, 48:corvus adsuefactus sermoni,
Plin. 10, 43, 60, § 121; so Val. Max. 8, 7, ext. 15:parvulos probitati, modestiae,
Tac. Or. 29:non luxui aut voluptatibus,
id. A. 12, 5:quorum moribus,
id. ib. 12, 10: aliquem lanificio, Suet. Aug. 64.—With ad:d.ad supplicia patrum plebem adsuefacere,
Liv. 3, 52 fin. —With in with abl. (eccl. Lat.):e.homo adsuetus in verbis,
Vulg. Eccli. 23, 20; ib. Jer. 2, 24.—With inf.:Caesar (ceteras nationes) domuit, imperio populi Romani parere adsuefecit,
Cic. Prov. Cons. 13 fin.:equos eodem remanere vestigio adsuefaciunt,
Caes. B. G. 4, 2:parva momenta levium certaminum adsuefaciebant militem paenitere, etc.,
Liv. 22, 12. -
13 adsuesco
as-sŭesco ( ads-, B. and K., Rib., Halm, Weissenb.; ads- and ass-, Merk.), ēvi, ētum, 3 (adsuëtus, four syll., Phaedr. 3, prol. 14), v. a., to use or accustom one to something, to habituate; or, more freq., v. n., to accustom one's self to, to be wont, to be accustomed to.I.In gen.; constr. usu. with abl. or inf.; after the Aug. per. also with ad, in with acc., or dat.(α).With abl. (a constr. unjustly censured by Wunder, Rhein. Mus. 1829, II. p. 288 sq. The idea of the ad, which would require the acc. or dat. case, is not, as at a later period, prominent in the word, but that of suesco; accordingly, pr., to adopt some custom, to addict or apply one's self to a custom or habit, to become accustomed to something; so that the abl. of specification, as in amore affici, pedibus laborare, etc., only designates more specifically the object which is the subject of that custom; cf. Gron. and Drak. ad Liv. 31, 35, 3; Kritz. ad Sall. C. 2, 9; Rudd. II. p. 137 sq.; Ramsh. p. 427;(β).v. also assuefacio): homines labore adsiduo et cotidiano adsueti,
Cic. de Or. 3, 15, 58; so,vicinitas non infuscata malevolentiā, non adsueta mendaciis,
id. Planc. 9, 22:gens adsueta multo Venatu nemorum,
Verg. A. 7, 746:Odrysius praedae assuetus amore,
Ov. M. 13, 554:genus pugnae, quo adsuērant,
Liv. 31, 35 Gron.:adsuetae sanguine et praedā aves,
Flor. 1, 1, 7; 4, 12, 17:adsuetus imperio et inmoderatā licentiā militari,
Just. 31, 1, 8:gentes alterius imperio ac nomine adsuetas,
Curt. 6, 3, 8; Front. Princ. Hist. Fragm. 2, p. 341.—With inf.:(γ).fremitum voce vincere,
Cic. Fin. 5, 2, 5:votis jam nunc adsuesce vocari,
Verg. G. 1, 42:adsueti muros defendere,
id. A. 9, 511:Candida de nigris et de candentibus atra Qui facere adsuērat,
Ov. M. 11, 315; 10, 533; id. Tr. 2, 504; id. M. 8, 335:adsuetus graecari,
Hor. S. 2, 2, 11:auditor adsuevit jam exigere laetitiam,
Tac. Or. 20; 34; id. H. 4, 34; Vell. 2, 33:(polypus) adsuetus exire e mari in lacus,
Plin. 9, 30, 48, § 92:reliquas (legiones) in hiberna dimittere assuerat,
Suet. Aug. 49.—With ad or in with acc.:(δ).uri adsuescere ad homines ne parvuli quidem possunt,
Caes. B. G. 6, 28; Sall. H. Fragm. ap. Prisc. p. 707 P.:manus adsuetae ad sceptra,
Sen. Troad. 152:jam inde a puero in omnia familiaria jura adsuetus,
Liv. 24, 5; Flor. 4, 12, 43.—With dat.:(ε).mensae adsuetus erili,
Verg. A. 7, 490:Adsuescent Latio Partha tropaea Jovi,
Prop. 4, 3, 6:caritas ipsius soli, cui longo tempore adsuescitur,
to which one is accustomed, Liv. 2, 1:ex more, cui adsuerunt,
Quint. 4, 2, 29:ut quieti et otio per voluptates adsuescerent,
Tac. Agr. 21:adsuetus expeditionibus miles,
id. ib. 16:adsueti juventae Neronis,
id. H. 1, 7:quo celerius (libri senatorum) rei publicae assuescerent,
Suet. Aug. 38:Jurationi non adsuescat os tuum,
Vulg. Eccli. 23, 9.—Acc. to a rare constr.,With acc. rei in the Gr. manner, eithismai ti:(ζ).ne pueri, ne tanta animis adsuescite bella (for bellis),
accustom not your minds to such great wars, Verg. A. 6, 833:Galli juxta invia ac devia adsueti,
Liv. 21, 33:frigora atque inediam caelo solove adsuerunt,
Tac. G. 4 Baumst.—With gen.:II.Romanis Gallici tumultūs adsuetis,
Liv. 38, 17.—Esp.:alicui, in mal. part.,
Curt. 6, 5.— Hence, assŭētus ( ads-), a, um, P. a., accustomed, customary, usual:Tempus et adsuetā ponere in arte juvat,
Ov. P. 1, 5, 36:otium des corpori, adsueta vicis,
Phaedr. 3, prol. 14:adsuetos potare fontes,
Plin. 8, 43, 68, § 169:adsuetam sibi causam suscipit,
Vell. 2, 120.—Hence with a comp. and abl.:longius adsueto lumina nostra vident,
Ov. H. 6, 72:adsueto propior,
Stat. Th. 12, 306. -
14 adsuetus
as-sŭesco ( ads-, B. and K., Rib., Halm, Weissenb.; ads- and ass-, Merk.), ēvi, ētum, 3 (adsuëtus, four syll., Phaedr. 3, prol. 14), v. a., to use or accustom one to something, to habituate; or, more freq., v. n., to accustom one's self to, to be wont, to be accustomed to.I.In gen.; constr. usu. with abl. or inf.; after the Aug. per. also with ad, in with acc., or dat.(α).With abl. (a constr. unjustly censured by Wunder, Rhein. Mus. 1829, II. p. 288 sq. The idea of the ad, which would require the acc. or dat. case, is not, as at a later period, prominent in the word, but that of suesco; accordingly, pr., to adopt some custom, to addict or apply one's self to a custom or habit, to become accustomed to something; so that the abl. of specification, as in amore affici, pedibus laborare, etc., only designates more specifically the object which is the subject of that custom; cf. Gron. and Drak. ad Liv. 31, 35, 3; Kritz. ad Sall. C. 2, 9; Rudd. II. p. 137 sq.; Ramsh. p. 427;(β).v. also assuefacio): homines labore adsiduo et cotidiano adsueti,
Cic. de Or. 3, 15, 58; so,vicinitas non infuscata malevolentiā, non adsueta mendaciis,
id. Planc. 9, 22:gens adsueta multo Venatu nemorum,
Verg. A. 7, 746:Odrysius praedae assuetus amore,
Ov. M. 13, 554:genus pugnae, quo adsuērant,
Liv. 31, 35 Gron.:adsuetae sanguine et praedā aves,
Flor. 1, 1, 7; 4, 12, 17:adsuetus imperio et inmoderatā licentiā militari,
Just. 31, 1, 8:gentes alterius imperio ac nomine adsuetas,
Curt. 6, 3, 8; Front. Princ. Hist. Fragm. 2, p. 341.—With inf.:(γ).fremitum voce vincere,
Cic. Fin. 5, 2, 5:votis jam nunc adsuesce vocari,
Verg. G. 1, 42:adsueti muros defendere,
id. A. 9, 511:Candida de nigris et de candentibus atra Qui facere adsuērat,
Ov. M. 11, 315; 10, 533; id. Tr. 2, 504; id. M. 8, 335:adsuetus graecari,
Hor. S. 2, 2, 11:auditor adsuevit jam exigere laetitiam,
Tac. Or. 20; 34; id. H. 4, 34; Vell. 2, 33:(polypus) adsuetus exire e mari in lacus,
Plin. 9, 30, 48, § 92:reliquas (legiones) in hiberna dimittere assuerat,
Suet. Aug. 49.—With ad or in with acc.:(δ).uri adsuescere ad homines ne parvuli quidem possunt,
Caes. B. G. 6, 28; Sall. H. Fragm. ap. Prisc. p. 707 P.:manus adsuetae ad sceptra,
Sen. Troad. 152:jam inde a puero in omnia familiaria jura adsuetus,
Liv. 24, 5; Flor. 4, 12, 43.—With dat.:(ε).mensae adsuetus erili,
Verg. A. 7, 490:Adsuescent Latio Partha tropaea Jovi,
Prop. 4, 3, 6:caritas ipsius soli, cui longo tempore adsuescitur,
to which one is accustomed, Liv. 2, 1:ex more, cui adsuerunt,
Quint. 4, 2, 29:ut quieti et otio per voluptates adsuescerent,
Tac. Agr. 21:adsuetus expeditionibus miles,
id. ib. 16:adsueti juventae Neronis,
id. H. 1, 7:quo celerius (libri senatorum) rei publicae assuescerent,
Suet. Aug. 38:Jurationi non adsuescat os tuum,
Vulg. Eccli. 23, 9.—Acc. to a rare constr.,With acc. rei in the Gr. manner, eithismai ti:(ζ).ne pueri, ne tanta animis adsuescite bella (for bellis),
accustom not your minds to such great wars, Verg. A. 6, 833:Galli juxta invia ac devia adsueti,
Liv. 21, 33:frigora atque inediam caelo solove adsuerunt,
Tac. G. 4 Baumst.—With gen.:II.Romanis Gallici tumultūs adsuetis,
Liv. 38, 17.—Esp.:alicui, in mal. part.,
Curt. 6, 5.— Hence, assŭētus ( ads-), a, um, P. a., accustomed, customary, usual:Tempus et adsuetā ponere in arte juvat,
Ov. P. 1, 5, 36:otium des corpori, adsueta vicis,
Phaedr. 3, prol. 14:adsuetos potare fontes,
Plin. 8, 43, 68, § 169:adsuetam sibi causam suscipit,
Vell. 2, 120.—Hence with a comp. and abl.:longius adsueto lumina nostra vident,
Ov. H. 6, 72:adsueto propior,
Stat. Th. 12, 306. -
15 assuefacio
assŭē-făcĭo ( ads-, B. and K., Halm., Weissenb., Dinter), fēci, factum, 3, v. a. [assuetus], to use or accustom to something, to habituate, inure; constr., in Cicero's time, with abl.; later, with dat. or ad, with in with abl., and with inf. (cf. assuesco).a.With abl.:b.aliquem puro sermone adsuefacere,
Cic. Brut. 59, 213; so id. de Or. 3, 10, 39:alicujus rei exercitatione adsuefactus,
id. Cat. 2, 5:armis,
id. Brut. 2, 7; id. Fam. 4, 13, 3:nullo officio aut disciplinā adsuefactus,
Caes. B. G. 4, 1:quodam genere pugnae adsuefacti,
id. B. C. 1, 44:eruditus et adsuefactus alienis experimentis,
Tac. Or. 34.—With dat.:c.operi,
Liv. 24, 48:corvus adsuefactus sermoni,
Plin. 10, 43, 60, § 121; so Val. Max. 8, 7, ext. 15:parvulos probitati, modestiae,
Tac. Or. 29:non luxui aut voluptatibus,
id. A. 12, 5:quorum moribus,
id. ib. 12, 10: aliquem lanificio, Suet. Aug. 64.—With ad:d.ad supplicia patrum plebem adsuefacere,
Liv. 3, 52 fin. —With in with abl. (eccl. Lat.):e.homo adsuetus in verbis,
Vulg. Eccli. 23, 20; ib. Jer. 2, 24.—With inf.:Caesar (ceteras nationes) domuit, imperio populi Romani parere adsuefecit,
Cic. Prov. Cons. 13 fin.:equos eodem remanere vestigio adsuefaciunt,
Caes. B. G. 4, 2:parva momenta levium certaminum adsuefaciebant militem paenitere, etc.,
Liv. 22, 12. -
16 assuesco
as-sŭesco ( ads-, B. and K., Rib., Halm, Weissenb.; ads- and ass-, Merk.), ēvi, ētum, 3 (adsuëtus, four syll., Phaedr. 3, prol. 14), v. a., to use or accustom one to something, to habituate; or, more freq., v. n., to accustom one's self to, to be wont, to be accustomed to.I.In gen.; constr. usu. with abl. or inf.; after the Aug. per. also with ad, in with acc., or dat.(α).With abl. (a constr. unjustly censured by Wunder, Rhein. Mus. 1829, II. p. 288 sq. The idea of the ad, which would require the acc. or dat. case, is not, as at a later period, prominent in the word, but that of suesco; accordingly, pr., to adopt some custom, to addict or apply one's self to a custom or habit, to become accustomed to something; so that the abl. of specification, as in amore affici, pedibus laborare, etc., only designates more specifically the object which is the subject of that custom; cf. Gron. and Drak. ad Liv. 31, 35, 3; Kritz. ad Sall. C. 2, 9; Rudd. II. p. 137 sq.; Ramsh. p. 427;(β).v. also assuefacio): homines labore adsiduo et cotidiano adsueti,
Cic. de Or. 3, 15, 58; so,vicinitas non infuscata malevolentiā, non adsueta mendaciis,
id. Planc. 9, 22:gens adsueta multo Venatu nemorum,
Verg. A. 7, 746:Odrysius praedae assuetus amore,
Ov. M. 13, 554:genus pugnae, quo adsuērant,
Liv. 31, 35 Gron.:adsuetae sanguine et praedā aves,
Flor. 1, 1, 7; 4, 12, 17:adsuetus imperio et inmoderatā licentiā militari,
Just. 31, 1, 8:gentes alterius imperio ac nomine adsuetas,
Curt. 6, 3, 8; Front. Princ. Hist. Fragm. 2, p. 341.—With inf.:(γ).fremitum voce vincere,
Cic. Fin. 5, 2, 5:votis jam nunc adsuesce vocari,
Verg. G. 1, 42:adsueti muros defendere,
id. A. 9, 511:Candida de nigris et de candentibus atra Qui facere adsuērat,
Ov. M. 11, 315; 10, 533; id. Tr. 2, 504; id. M. 8, 335:adsuetus graecari,
Hor. S. 2, 2, 11:auditor adsuevit jam exigere laetitiam,
Tac. Or. 20; 34; id. H. 4, 34; Vell. 2, 33:(polypus) adsuetus exire e mari in lacus,
Plin. 9, 30, 48, § 92:reliquas (legiones) in hiberna dimittere assuerat,
Suet. Aug. 49.—With ad or in with acc.:(δ).uri adsuescere ad homines ne parvuli quidem possunt,
Caes. B. G. 6, 28; Sall. H. Fragm. ap. Prisc. p. 707 P.:manus adsuetae ad sceptra,
Sen. Troad. 152:jam inde a puero in omnia familiaria jura adsuetus,
Liv. 24, 5; Flor. 4, 12, 43.—With dat.:(ε).mensae adsuetus erili,
Verg. A. 7, 490:Adsuescent Latio Partha tropaea Jovi,
Prop. 4, 3, 6:caritas ipsius soli, cui longo tempore adsuescitur,
to which one is accustomed, Liv. 2, 1:ex more, cui adsuerunt,
Quint. 4, 2, 29:ut quieti et otio per voluptates adsuescerent,
Tac. Agr. 21:adsuetus expeditionibus miles,
id. ib. 16:adsueti juventae Neronis,
id. H. 1, 7:quo celerius (libri senatorum) rei publicae assuescerent,
Suet. Aug. 38:Jurationi non adsuescat os tuum,
Vulg. Eccli. 23, 9.—Acc. to a rare constr.,With acc. rei in the Gr. manner, eithismai ti:(ζ).ne pueri, ne tanta animis adsuescite bella (for bellis),
accustom not your minds to such great wars, Verg. A. 6, 833:Galli juxta invia ac devia adsueti,
Liv. 21, 33:frigora atque inediam caelo solove adsuerunt,
Tac. G. 4 Baumst.—With gen.:II.Romanis Gallici tumultūs adsuetis,
Liv. 38, 17.—Esp.:alicui, in mal. part.,
Curt. 6, 5.— Hence, assŭētus ( ads-), a, um, P. a., accustomed, customary, usual:Tempus et adsuetā ponere in arte juvat,
Ov. P. 1, 5, 36:otium des corpori, adsueta vicis,
Phaedr. 3, prol. 14:adsuetos potare fontes,
Plin. 8, 43, 68, § 169:adsuetam sibi causam suscipit,
Vell. 2, 120.—Hence with a comp. and abl.:longius adsueto lumina nostra vident,
Ov. H. 6, 72:adsueto propior,
Stat. Th. 12, 306. -
17 consuesco
consŭesco, suēvi, suētum, 3 (in the tempp. perff. the sync. forms prevail: consuesti, consuestis, consuerunt; consueram, etc.; consuero, etc.; consuerim, etc.; consuessem, etc.;I.consuesse. Thus also consuēmus = consuevimus,
Prop. 1, 7, 5), v. a. and n.Act., to accustom, inure, habituate a person or thing (ante-class. and postAug.):II.tum bracchia consuescunt firmantque lacertos,
Lucr. 6, 397:juvencum plostro aut aratro,
Col. 6, 2, 9:vitem largo umori,
id. Arb. 1, 5:semina falcem pati,
Plin. 17, 10, 14, § 70; in perf. part. pass. (mostly poet.): qui consuetus in armis Aevom agere, Pac. ap. Cic. Tusc. 2, 21, 48 (Trag. Rel. v. 261 Rib.):gallus auroram vocare,
Lucr. 4, 713; so with inf., id. 5, 209; 6, 788:consueta domi catulorum blanda propago,
id. 4, 997 Lachm. N. cr.:copias habebat in Galliā bellare consuetas locis campestribus, Auct. B. Afr. 73, 2: quibus consueti erant uterque agrestibus ferramentis,
Liv. 1, 40, 5:socors genus mancipiorum otiis, campo consuetum,
Col. 1, 8, 2:proinde ut consuetus antehac,
Plaut. Stich. 5, 5, 18:populus si perperam est consuetus, etc.,
Varr. L. L. 9, § 5 Müll.:grex comparatus ex consuetis unā (capellis),
those accustomed to one another, id. R. R. 2, 3, 2.—Far more freq. in all periods,Neutr.A.To accustom one's self; and (esp. freq.) in temp. perf. (to have accustomed one's self, i. e.), to be accustomed, to be wont; constr. in gen. with the inf., rarely absol., with ad, the dat., or abl.(α).With inf.:(β).disjungamus nos a corporibus, id est, consuescamus mori,
Cic. Tusc. 1, 31, 75:versus multos uno spiritu pronuntiare,
id. de Or. 1, 61, 261: cum minus idoneis (verbis) uti consuescerem, id ib. 1, 34, 154; 1, 22, 99:alils parere suā vo luntate,
id. Inv. 1, 2, 3:qui mentiri solet pe jerare consuevit,
id. Rose. Com. 16, 46:paulatim Rhenum transire, etc.,
Caes. B. G. 1, 33:in Britanniam navigare,
id. ib. 3, 8:obsides accipere, non dare,
id. ib. 1, 14:quo magno cum periculo mercatores ire consuerant,
id. ib. 3, 1:quem ipse procuratorem relinquere antea consuesset,
Cic. Quint. 28, 87:consuesso deos immortales... his secundiores interdum res concedere, quos, etc.,
Caes. B. G. 1, 14 et saep.:quam rem pro magnis hominum officiis consuesse tribui docebat,
id. ib. 1, 43:qui reges consueris tollere,
Hor. S. 1, 7, 34:mulier quae cum eo vivere consuerat,
Nep. Alcib. 10, 6; Cels. 6, 6, 8; Suet. Tit. 34; id. Ner. 12.—Sometimes with ellips. of inf. (cf. b infra):quin eo (equo) quo consuevit libentius utatur (sc. uti),
Cic. Lael. 19, 68:eo die quo consuerat intervallo hostes sequitur (sc. sequi),
Caes. B. G. 1, 22.— Impers. (rare):sicuti in sollemnibus sacris fieri consuevit,
is wont, Sall. C. 22, 2. —Absol.:(γ).bene salutando consuescunt,
Plaut. As. 1, 3, 69 (cf. adsuescunt, id. ib. 1, 3, 65):pabulum quod dabis, amurcā conspergito, primo paululum, dum consuescant, postea magis,
Cato, R. R. 103:adeo in teneris consuescere multum est,
Verg. G. 2, 272.— Usu. with adv. of manner or time:si liberius, ut consuesti, agendum putabis,
Cic. Fam. 5, 12, 4: ut consuevi, Caes. ap. Cic. Att. 9, 16, 3:ut consuemus,
Prop. 1, 7, 5:sicut consuerat,
Suet. Caes. 73:quo minus pro capite et fortunis alterius, quemadmodum consuerunt, causam velint dicere,
Cic. Rosc. Am. 2, 5; id. Off. 2, 15, 55.—In Gr. attraction: cum scribas et aliquid agas eorum, quorum consuesti, gaudeo, Lucceius ap. Cic. Fam. 5, 14, 1.—With ad:(δ).ad aciem justam,
Quint. 2, 10, 8.—With abl.:(ε).quae (aves) consuevere libero victu,
Col. 8, 15 fin.; so id. 8, 13, 1; 10, 153.—With dat.:B.ne gravissimo dolori timore consuescerem,
Plin. Ep. 8, 23, 8.—To have carnal in tercourse with, to cohabit with, in an honorable, or more freq. in a dishonorable sense (freq. and class.); with aliquā or aliquo, with or without cum, Plaut. Cist. 1, 1, 89:quid illi... qui illā consuevit prior?
Ter. Ad. 4, 5, 32:quācum tot consuesset annos,
id. Hec. 4. 1, 40:mulieres quibuscum iste consuerat,
Cic. Verr. 2, 5, 12, § 30; Plaut. Am. 5, 1, 70; Caecil. ap. Gell. 2, 23, 10; cf.in a double sense,
Plaut. As. 3, 3, 113; id. Capt. 4, 2, 88.—Hence, consŭētus (in the poets trisyl.), a, um, P. a.; of inanim. things which one is accustomed to, commonly employs, uses, possesses, etc., used, accustomed; usual, ordinary, wonted, customary (mostly poet.;not in Cic.): amor,
Ter. And. 1, 1, 108:antra,
Verg. G, 4, 429:cubilia,
Ov. M. 11, 259:lectus,
id. Tr. 3, 3, 39:in auras,
id. M. 2, 266:pectora,
id. ib. 13, 491: canistris, * Juv. 5, 74:finis,
Ov. H. 20, 242 al.:labores, pericula,
Sall. J. 85, 7:libido,
id. ib. 15, 3:numerus,
Vulg. Exod. 5, 18; id. Num. 16, 29.— Sup.:consuetissima cuique Verba,
Ov. M. 11, 638.— -
18 paro
1.păro, āvi, ātum, 1, v. a. [cf. Sanscr. par, piparmi, to lead, to further; Gr. poros; Lat. porta, peritus; also -per in pauper], to make or get ready, to prepare, furnish, provide; to order, contrive, design, etc. (freq. and class.; syn.: apparo, comparo, acquiro); with personal, non-personal, and abstract objects; constr. usually with acc. or inf., rarely with ut, ne, or absol.I.Lit.A.In gen.(α).With acc.:(β).omne paratum est, Ut jussisti... prandium,
Plaut. Men. 2, 3, 14; cf. Cic. Verr. 2, 4, 27, § 62:turres, falces, testudinesque,
Caes. B. G. 5, 42 fin.:incendia,
Sall. C. 27, [p. 1305] 2:ad integrum bellum cuncta parat,
id. J. 73, 1; Ter. And. 4, 4, 2:quod parato opus est, para,
id. ib. 3, 2, 43:quam hic fugam aut furtum parat?
id. Phorm. 1, 4, 14; so with acc. of the act purposed:fugam,
i. e. to prepare one's self for flight, Verg. A. 1, 360; Cic. Att. 7, 26, 1:filio luctum,
Ter. Hec. 2, 1, 13:cupiditates in animo,
id. Phorm. 5, 4, 2:bellum,
Caes. B. G. 3, 9:insidias alicui,
Sall. C. 43, 2:defensionem,
id. ib. 35, 2:leges,
to introduce, id. ib. 51, 40:verba a vetustate repetita gratiam novitati similem parant,
furnish, Quint. 1, 6, 39.—More rarely with reflex. pron. and final clause, or ad and acc., or (mostly post-Aug.) with dat.:hisce ego non paro me, ut rideant,
Ter. Eun. 2, 2, 18; cf.:quin ita paret se, ut, etc.,
id. Hec. 1, 1, 11:se ad discendum,
Cic. Or. 35, 122:ad iter parare,
Liv. 42, 53, 2; cf.:huc te pares, haec cogites,
Cic. Fam. 1, 7, 9:alterutri se fortunae parans,
Vell. 2, 43, 2:se ad similem casum,
Caes. B. G. 7, 41; Prop. 2, 24, 48 (3, 19, 32):multitudo, quam ad capiunda arma paraverat,
Sall. C. 27, 4:parantibus utrisque se ad proelium,
Liv. 9, 14, 1; 21, 31, 1:ad proelium vos parate,
Curt. 4, 13, 10: foro se parant, Sen. Contr. praef. § 4.— Pass.:si ita naturā paratum esset, ut, etc.,
so ordered, ordained, Cic. Div. 2, 59, 122:ut simul in omnia paremur,
may habituate ourselves, Quint. 11, 3, 25.—With inf., to prepare, intend, resolve, purpose, delermine, be on the point of, be about to do any thing: signa sonitum dare voce parabant, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 46 Müll. (Ann. v. 447 Vahl.):(γ).maledictis deterrere (poëtam), ne scribat, parat,
Ter. Phorm. prol. 3:munitiones institutas parat perficere,
Caes. B. C. 1, 83:omni Numidiae imperare parat,
Sall. J. 13, 2:proficisci parabat,
id. C. 46, 3 Kritz:in nemus ire parant,
Verg. A. 4, 118:multa parantem Dicere,
id. ib. 4, 390.—With ut or ne (very rare):(δ).aequom fuit deos paravisse, uno exemplo ne omnes vitam viverent,
have so ordered it, Plaut. Mil. 3, 1, 130; cf. Cic. Div. 2, 59, 122 supra:age jam, uxorem ut arcessat, paret,
Ter. Heaut. 5, 1, 75:animo virili praesentique ut sis, para,
id. Phorm. 5, 7, 64.—With rel.-clause:B.quom accepisti, haud multo post aliquid quod poscas paras,
Plaut. As. 1, 3, 16:priusquam unum dederis, centum quae poscat parat,
id. Truc. 1, 1, 31.— Absol., to make preparations, to prepare one's self (very rare):at Romani domi militiaeque intenti festinare, parare, alius alium hortari, etc.,
Sall. C. 6, 5:contra haec oppidani festinare, parare,
id. J. 76, 4; 60, 1:jussis (militibus) ad iter parare,
Liv. 42, 53.—In partic., of fate, to prepare, destine any thing ( poet.): cui fata parent, quem poscat Apollo, for whom the Fates prepare (death), Verg. A. 2, 121:II. A.quid fata parent,
Luc. 1, 631; 6, 783:motus fata parabant,
id. 2, 68; cf.:sed quibus paratum est a Patre meo,
Vulg. Matt. 20, 23. —In gen.:B.jam ego parabo Aliquam dolosam fidicinam,
Plaut. Ep. 3, 2, 37:at dabit, parabit,
id. Ps. 1, 3, 49:ille bonus vir nobis psaltriam Paravit,
Ter. Ad. 3, 4, 31; id. Eun. 4, 6, 32:eum mihi precatorem paro,
id. Heaut. 5, 2, 49:cetera parare, quae parantur pecuniā... amicos non parare,
Cic. Lael. 15, 55:sibi regnum,
Sall. C. 5, 6:exercitum,
id. ib. 29, 3:commeatus,
id. J. 28, 7:locum et sedes,
Caes. B. G. 1, 31; 6, 22:quin ei velut opes sint quaedam parandae,
Quint. 10, 1, 15:de lodice parandā,
Juv. 7, 66.—In partic., to procure with money, to buy, purchase:A.in Piraeum ire volo, parare piscatum mihi,
Plaut. Most. 1, 1, 64:trans Tiberim hortos,
Cic. Att. 12, 19, 1; id. Fl. 29, 71 fin.:jumenta,
Caes. B. G. 4, 2:servi aere parati,
Sall. J. 31, 11:argento parata mancipia,
Liv. 41, 6 fin. —Hence, părātus, a, um, P. a., prepared.In gen., ready (class.):(β).ex paratā re imparatam omnem facis,
Plaut. Capt. 3, 4, 6; so (opp. imparata) id. Cas. 4, 4, 8:tibi erunt parata verba, huic homini verbera,
Ter. Heaut. 2, 3, 114:quos locos multā commentatione atque meditatione paratos atque expeditos habere debetis,
Cic. de Or. 2, 27, 118:propositum ac paratum auxilium,
Q. Cic. Petit. Cons. 6, 22:omnia ad bellum apta ac parata,
Caes. B. C. 1, 30; Plin. Pan. 88:obvius et paratus umor,
id. Ep. 2, 17, 25: parata victoria, an easy victory, Liv. 5, 6.—With inf.:(γ).id quod parati sunt facere,
Cic. Quint. 2, 8:audire,
id. Inv. 1, 16, 23:paratos esse et obsides dare et imperata facere,
Caes. B. G. 2, 3:omnia perpeti parati,
id. ib. 3, 9:se paratum esse decertare,
id. ib. 1, 44.—With dat. (not in Cic. or Cæs.):B.vel bello vel paci paratus,
Liv. 1, 1, 8:nec praedae magis quam pugnae paratos esse,
id. 7, 16, 4:imperio,
id. 9, 36, 8:ferri acies... parata neci,
Verg. A. 2, 334:veniae,
Ov. P. 2, 2, 117:animus sceleribus,
Tac. A. 12, 47:provincia peccantibus,
id. Agr. 6:athleta certamini paratior,
Quint. 8, 3, 10:castris ponendis,
Liv. 33, 6:omnibus audendis paratissimus,
Vell. 2, 56, 4.—In partic.1.Prepared, provided, furnished, fitted, equipped with any thing:(β).intellegit me ita paratum atque instructum ad judicium venire, ut, etc.,
Cic. Verr. 1, 3, 7; cf.:ad permovendos animos instructi et parati,
id. Or. 5, 20:scutis telisque parati ornatique,
id. Caecin. 21, 60; id. Tusc. 4, 23, 52; id. Fam. 2, 4, 2:quo paratior ad usum forensem promptiorque esse possim,
id. Div. in Caecil. 13, 41:paratus ad navigandum,
id. Att. 9, 6, 2:ad omnem eventum paratus sum,
id. Fam. 6, 21, 1; cf.:in omnīs causas paratus,
Quint. 10, 5, 12; Sen. Contr. 3, 18, 3; Suet. Galb. 19:ad mentiendum paratus,
Cic. Lael. 26, 98:animo simus ad dimicandum parati,
Caes. B. C. 3, 85 fin.:paratiores ad omnia pericula subeunda,
id. B. G. 1, 5:ad dicendum parati,
Cic. de Or. 1, 9, 38.—With ab: ab omni re sumus paratiores, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 8, 6: si paratior ab exercitu esses, Cael. ib. 8, 10.—(γ).With in and abl., well versed, skilled, experienced in any thing:(δ).Q. Scaevola in jure paratissimus,
Cic. Brut. 39, 145:prompta et parata in agendo celeritas,
id. ib. 42, 154:in rebus maritimis,
id. Imp. Pomp. 18, 55.—With contra:2.te contra fortunam paratum armatumque cognovi,
Cic. Fam. 5, 13, 1.—Of mental preparation, prepared, ready, in a good or bad sense:1.ut ad partes paratus veniat,
Varr. R. R. 2, 5, 1:fabulam compositam Volsci belli, Hernicos ad partes paratos,
Liv. 3, 10, 10:ad quam (causarum operam) ego numquam, nisi paratus et meditatus accedo,
Cic. Leg. 1, 4, 12:homo ad omne facinus paratissimus,
id. Mil. 9, 25; id. Verr. 2, 2, 6, § 17; 2, 2, 15, § 37; id. Quint. 11, 39:itane huc paratus advenis?
Ter. And. 5, 4, 6; cf.:philosophi habent paratum quid de quāque re dicant,
Cic. de Or. 2, 36, 152.—Hence, adv.: părātē.Preparedly, with preparation:2.ad dicendum parate venire,
Cic. Brut. 68, 241:paratius atque accuratius dicere,
id. de Or. 1, 33, 150.—Transf.a. b.Readily, promptly:2. I.paratius venire,
Cic. Rosc. Am. 26, 72:paratissime respondere,
Plin. Ep. 3, 9, 16.In gen.:II.eodem hercle vos pono et paro: parissumi estis iibus,
Plaut. Curc. 4, 2, 20.—In partic., to bring to an agreement, arrange with any one:3.se paraturum cum collegā,
Cic. Fam. 1, 9, 25; cf. Fest. p. 234 Müll.păro, ōnis, m., = parôn, a small, light ship, Cic. poët. ap. Isid. Orig. 19, 1, 20 (ed. Orell. IV. 2, p. 572); Gell. 10, 25, 5; cf.:parones navium genus, ad cujus similitudinem myoparo vocatur,
Fest. p. 222 Müll. -
19 suesco
sŭesco, sŭēvi, sŭētum (dissyl. suēvi, suētum; sync. forms, suesti, suerunt, suesse, etc.; v. in the foll., and cf. also the preced. art.), 3, v. inch. n. and a. [Sanscr. svadhā, will, might, custom; Gr. ethos, êthos].I.Neutr., to become used or accustomed; in the tempp. perff., to have accustomed one ' s self; hence, to be wont, used, or accustomed (rare).a.Tempp. press.:b.Drusus in Illyricum missus est, ut suesceret militiae,
Tac. A. 2, 44; 2, 52; Aus. Ep. 16, 91.—Tempp. perff.:II.has Graeci stellas Hyadas vocitare suërunt, Cic. poët. N. D. 2, 43, 111: a te id, quod suesti, peto, etc.,
id. Fam. 15, 8:mittere suevit,
Lucr. 6, 793:de divis dare dicta suërit,
id. 5, 53:gemmis florere arbusta suësse,
id. 5, 912:vincere suevit,
Prop. 4 (5), 10, 17:sueverat claustra remoliri,
Claud. in Eutr. 1, 194.—Act., to accustom, habituate, train (very rare in finite verb):1.ut lectos viros... disciplinae et imperiis suesceret,
Tac. A. 2, 52. —Esp., P. and P. a.: suētus, a, um.Accustomed, wont, used, habituated; with inf.:2.ex aliis sentire sueti,
Lucr. 2, 903:mala secundis rebus oriri sueta, Sall. Fragm. ap. Aug. Civ. Dei, 2, 18: suetus abstinere,
Liv. 5, 43:curru succedere sueti Quadrupedes,
Verg. A. 3, 541:vexare suëtae,
Hor. S. 1, 8, 17:comitialem propter morbum despui suetum,
Plin. 10, 23, 34, § 69.—With dat.:his (armis) ego suetus,
Verg. A. 5, 414:neque conjugiis suscipiendis neque alendis liberis sueti,
Tac. A. 14, 27:suetae aquis volucres,
Tac. H. 5, 6:sueti latrociniis,
id. A. 2, 52:suetus civilibus armis,
Luc. 1, 325. —Transf., of things, customary, usual (mostly post-class.):contra Cheruscis sueta aput paludes proelia,
Tac. A. 1, 64:sueto militum contubernio gaudere,
id. H. 2, 80 fin.;vestigium,
App. M. 6, p. 198, 21:cibaria,
id. ib. 9, p. 232, 13.—Hence, subst.: suē-tum, i, n., a custom, usage:se ad sectae sueta conferunt,
App. M. 4, p. 153, 22. -
20 suetum
sŭesco, sŭēvi, sŭētum (dissyl. suēvi, suētum; sync. forms, suesti, suerunt, suesse, etc.; v. in the foll., and cf. also the preced. art.), 3, v. inch. n. and a. [Sanscr. svadhā, will, might, custom; Gr. ethos, êthos].I.Neutr., to become used or accustomed; in the tempp. perff., to have accustomed one ' s self; hence, to be wont, used, or accustomed (rare).a.Tempp. press.:b.Drusus in Illyricum missus est, ut suesceret militiae,
Tac. A. 2, 44; 2, 52; Aus. Ep. 16, 91.—Tempp. perff.:II.has Graeci stellas Hyadas vocitare suërunt, Cic. poët. N. D. 2, 43, 111: a te id, quod suesti, peto, etc.,
id. Fam. 15, 8:mittere suevit,
Lucr. 6, 793:de divis dare dicta suërit,
id. 5, 53:gemmis florere arbusta suësse,
id. 5, 912:vincere suevit,
Prop. 4 (5), 10, 17:sueverat claustra remoliri,
Claud. in Eutr. 1, 194.—Act., to accustom, habituate, train (very rare in finite verb):1.ut lectos viros... disciplinae et imperiis suesceret,
Tac. A. 2, 52. —Esp., P. and P. a.: suētus, a, um.Accustomed, wont, used, habituated; with inf.:2.ex aliis sentire sueti,
Lucr. 2, 903:mala secundis rebus oriri sueta, Sall. Fragm. ap. Aug. Civ. Dei, 2, 18: suetus abstinere,
Liv. 5, 43:curru succedere sueti Quadrupedes,
Verg. A. 3, 541:vexare suëtae,
Hor. S. 1, 8, 17:comitialem propter morbum despui suetum,
Plin. 10, 23, 34, § 69.—With dat.:his (armis) ego suetus,
Verg. A. 5, 414:neque conjugiis suscipiendis neque alendis liberis sueti,
Tac. A. 14, 27:suetae aquis volucres,
Tac. H. 5, 6:sueti latrociniis,
id. A. 2, 52:suetus civilibus armis,
Luc. 1, 325. —Transf., of things, customary, usual (mostly post-class.):contra Cheruscis sueta aput paludes proelia,
Tac. A. 1, 64:sueto militum contubernio gaudere,
id. H. 2, 80 fin.;vestigium,
App. M. 6, p. 198, 21:cibaria,
id. ib. 9, p. 232, 13.—Hence, subst.: suē-tum, i, n., a custom, usage:se ad sectae sueta conferunt,
App. M. 4, p. 153, 22.
См. также в других словарях:
habituate — habituate, accustom, addict, inure mean to make used to something. Habituate distinctively implies the formation of habit through repetition {by constant practice she habituated herself to accurate observation} {to habituate our selves, therefore … New Dictionary of Synonyms
Habituate — Ha*bit u*ate (h[.a]*b[i^]t [ u]*[=a]t), v. t. [imp. & p. p. {Habituated} (h[.a]*b[i^]t [ u]*[=a] t[e^]d); p. pr. & vb. n. {Habituating} (h[.a]*b[i^]t [ u]*[=a] t[i^]ng).] [L. habituatus, p. p. of habituare to bring into a condition or habit of… … The Collaborative International Dictionary of English
habituate — habituate; dis·habituate; … English syllables
habituate — [hə bich′o͞o āt΄] vt. habituated, habituating [< LL habituatus, pp. of habituare, to bring into a condition or habit of the body < L habitus: see HABIT] 1. to make used (to); accustom: often used reflexively [to habituate oneself to the… … English World dictionary
Habituate — Ha*bit u*ate (h[.a]*b[i^]t [ u]*[asl]t), a. Firmly established by custom; formed by habit; habitual. [R.] Hammond. [1913 Webster] … The Collaborative International Dictionary of English
habituate — index discipline (train), inure (accustom), naturalize (acclimate) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
habituate — (v.) 1520s, from L. habituatus, pp. of habituare to bring into a condition or habit of the body, from habitus (see HABIT (Cf. habit)). Related: Habituated; habituating … Etymology dictionary
habituate — [v] prepare, accustom acclimate, acclimatize, addict, adjust, break in, condition, confirm, devote, discipline, endure, familiarize, harden, inure, make used to, school, season, take to, tolerate, train; concepts 35,202 Ant. ignore, neglect … New thesaurus
habituate — ► VERB chiefly Zoology ▪ make or become accustomed to something. DERIVATIVES habituation noun … English terms dictionary
habituate — verb ( ated; ating) Date: 15th century transitive verb 1. to make used to something ; accustom 2. frequent 1 intransitive verb 1. to cause habituation 2. to undergo habituation … New Collegiate Dictionary
habituate — verb To turn into a habit, to make habitual. He would eventually habituate his use of opiates. Syn: accustom, inure See Also: habit, habitual … Wiktionary