Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

favilla

  • 1 favilla

    făvilla, ae, f. [Sanscr. root bhā-, to shine; Gr. pha-, phôs, etc., cf. Lat. fax], hot cinders or ashes, glowing ashes, embers (cf. cinis).
    I.
    Lit. ( poet. and in post-Aug. prose): ibi favillae plena coquendo sit faxo (psaltria). Ter. Ad. 5, 3, 60:

    scintillas agere ac late differre favillam,

    Lucr. 2, 675; cf. Ov. M. 7, 80; and:

    cum contectus ignis ex se favillam discutit scintillamque emittit,

    Plin. 18, 35, 84, § 358:

    candens,

    Verg. A. 3, 573:

    cana,

    Ov. M. 8, 525:

    e carbone restincto favilla digito sublata,

    Plin. 26, 11, 72, § 118:

    cinis e favilla et carbonibus ad calefaciendum triclinium illatus,

    Suet. Tib. 74:

    nihil invenit praeter tepidam in ara favillam,

    id. Galb. 18: vi pulveris ae favillae oppressus est. (Plinius), Suet. Fragm. Hist., ed. Roth, p. 301.—
    2.
    In partic., the ashes of the dead still glowing:

    corporis favillam ab reliquo separant cinere,

    Plin. 19, 11, 4, § 19:

    ibi tu calentem Debita sparges lacrima favillam Vatis amici,

    Hor. C. 2, 6, 23; Tib. 3, 2, 10; Prop. 1, 19, 19; Verg. A. 6, 227; Ov. F. 3, 561.—
    B.
    Transf.:

    salis,

    powder of salt, Plin. 31, 7, 42, § 90.—
    * II.
    Trop., a glimmering spark, i. e. beginning, origin:

    haec est venturi prima favilla mali,

    Prop. 1, 9, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > favilla

  • 2 favīlla

        favīlla ae, f    [FAV-], cinders, hot ashes, glowing ashes, embers: favillae plena (psaltria), T.: candens, V.: cana, O.— The ashes of the dead: Vatis amici, H.: bibula, V.: virginea, O.—Fig., a glimmering spark, beginning: venturi mali, Pr.
    * * *
    glowing ashes, embers; spark; ashes

    Latin-English dictionary > favīlla

  • 3 ciner

    cĭnis, ĕris, m. (in sing. fem., Lucr. 4, 926; Cat. 68, 90; 101, 4; Caesar, acc. to Non. p. 198, 11; Calvus ap. Non. l. l. and ap. Charis; p. 78 p; App. M. 9, 12, p. 222; Scrib. c. 226; 230; 232; 245, Ser. c. 44; Aus. Parent 27, 3; Inscr. Orell 4479; cf. Neue, Formenl. 1, p. 657; access. form: hoc cĭnus, Gloss. Labb.;

    Sicul. Flacc. p. 140, 17,

    Agrim. p. 308, 3; p. 308, 5; cf. Lachm. ad Lucr 2, p. 190, and a nom. cĭ-ner is mentioned by Prisc. 5, p. 688: 6, p. 707) [kindr with konis; cf. also naucus], ashes,
    I.
    In gen. (while favilla is usually the ashes that is light like dust, or is still glowing; cf.:

    corporis favillam ab reliquo separant cinere,

    Plin. 19, 1, 4, § 19: cinis e [p. 333] favillā et carbonibus ad calfaciendum triclinium illatis exstinctus et jam diu frigidus exarsit repente, Suet. Tib. 74), Lucr. 1, 872; cf. id. 1, 890, and 4, 927; Cato ap. Charis. p. 78 P.; Suet. Tib. 74; Col. 2, 15, 6; 11, 3, 28; 12, 22, 1; Hor. C. 4, 13, 28.—
    B.
    From the use of ashes for scouring vessels, the proverb is derived:

    hujus sermo haut cinerem quaeritat,

    Plaut. Mil. 4, 2, 10. —
    II.
    Esp.
    A.
    The ashes of a corpse that is burned; so very freq. in both numbers; in plur. esp. freq. in the poets and postAug. prose.
    (α).
    In sing.:

    cur hunc dolorem cineri ejus atque ossibus inussisti?

    Cic. Verr. 2, 1, 44, § 113:

    ex tuā calamitate cinere atque ossibus filii sui solacium reportare,

    id. ib. 2, 5, 49, §

    128: dare poenas cineri atque ossibus clarissimi viri,

    id. Phil. 13, 10, 22:

    obsecravit per fratris sui mortui cinerem,

    id. Quint. 31, 97 (cf. in plur.:

    jura per patroni tui cineres,

    Quint. 9, 2, 95); Cat. 101, 4; Tib. 1, 3, 7; Verg. A. 3, 303; 4, 623; 10, 828; 11, 211; Hor. Epod. 17, 33; Ov. M. 7, 521; 12, 615; Sil. 8, 129.— Poet. for death, or the person after death:

    Troja virūm et virtutum omnium acerba cinis,

    Cat. 68, 90:

    et cedo invidiae, dummodo absolvar cinis,

    i. e. after my death, Phaedr. 3, 9, 4:

    et mea cum mutuo fata querar cinere,

    Tib. 2, 6, 34:

    nunc non cinis ille poëtae Felix?

    Pers. 1, 36: post cinerem ( after burning the corpse) cineres haustos ad pectora pressant, Ov. M. 8, 538.—Figuratively:

    cineri nunc medicina datur,

    i. e. when it is too late, Prop. 2 (3), 14, 16.—
    (β).
    In plur., Cat. 68, 98; Verg. A. 5, 55:

    expedit matris cineres opertos Fallere,

    Hor. C. 2, 8, 9; id. A. P. 471; Ov. M. 13, 426; Suet, Calig. 15; Quint. 7, 9, 5; 9, 2, 95; Inscr. Orell. 4834 al.—
    B.
    The ruins of a city laid waste and reduced to ashes:

    cineres patriae,

    Verg. A. 10, 59:

    patriae cinis,

    Auct. Her. 4, 8, 12; cf. Ov. M. 2, 216.—
    C.
    Trop., an emblem of destruction, ruin, annihilation:

    si argentum'st, omne id ut fiat cinis,

    Plaut. Rud. 4, 7, 31:

    quicquid erat nactus praedae majoris, ubi omne Verterat in fumum et cinerem,

    i. e. had consumed, spent, Hor. Ep. 1, 15, 39; cf. Tib. 1, 9, 12; Ov. Tr. 5, 12, 68.

    Lewis & Short latin dictionary > ciner

  • 4 cinis

    cĭnis, ĕris, m. (in sing. fem., Lucr. 4, 926; Cat. 68, 90; 101, 4; Caesar, acc. to Non. p. 198, 11; Calvus ap. Non. l. l. and ap. Charis; p. 78 p; App. M. 9, 12, p. 222; Scrib. c. 226; 230; 232; 245, Ser. c. 44; Aus. Parent 27, 3; Inscr. Orell 4479; cf. Neue, Formenl. 1, p. 657; access. form: hoc cĭnus, Gloss. Labb.;

    Sicul. Flacc. p. 140, 17,

    Agrim. p. 308, 3; p. 308, 5; cf. Lachm. ad Lucr 2, p. 190, and a nom. cĭ-ner is mentioned by Prisc. 5, p. 688: 6, p. 707) [kindr with konis; cf. also naucus], ashes,
    I.
    In gen. (while favilla is usually the ashes that is light like dust, or is still glowing; cf.:

    corporis favillam ab reliquo separant cinere,

    Plin. 19, 1, 4, § 19: cinis e [p. 333] favillā et carbonibus ad calfaciendum triclinium illatis exstinctus et jam diu frigidus exarsit repente, Suet. Tib. 74), Lucr. 1, 872; cf. id. 1, 890, and 4, 927; Cato ap. Charis. p. 78 P.; Suet. Tib. 74; Col. 2, 15, 6; 11, 3, 28; 12, 22, 1; Hor. C. 4, 13, 28.—
    B.
    From the use of ashes for scouring vessels, the proverb is derived:

    hujus sermo haut cinerem quaeritat,

    Plaut. Mil. 4, 2, 10. —
    II.
    Esp.
    A.
    The ashes of a corpse that is burned; so very freq. in both numbers; in plur. esp. freq. in the poets and postAug. prose.
    (α).
    In sing.:

    cur hunc dolorem cineri ejus atque ossibus inussisti?

    Cic. Verr. 2, 1, 44, § 113:

    ex tuā calamitate cinere atque ossibus filii sui solacium reportare,

    id. ib. 2, 5, 49, §

    128: dare poenas cineri atque ossibus clarissimi viri,

    id. Phil. 13, 10, 22:

    obsecravit per fratris sui mortui cinerem,

    id. Quint. 31, 97 (cf. in plur.:

    jura per patroni tui cineres,

    Quint. 9, 2, 95); Cat. 101, 4; Tib. 1, 3, 7; Verg. A. 3, 303; 4, 623; 10, 828; 11, 211; Hor. Epod. 17, 33; Ov. M. 7, 521; 12, 615; Sil. 8, 129.— Poet. for death, or the person after death:

    Troja virūm et virtutum omnium acerba cinis,

    Cat. 68, 90:

    et cedo invidiae, dummodo absolvar cinis,

    i. e. after my death, Phaedr. 3, 9, 4:

    et mea cum mutuo fata querar cinere,

    Tib. 2, 6, 34:

    nunc non cinis ille poëtae Felix?

    Pers. 1, 36: post cinerem ( after burning the corpse) cineres haustos ad pectora pressant, Ov. M. 8, 538.—Figuratively:

    cineri nunc medicina datur,

    i. e. when it is too late, Prop. 2 (3), 14, 16.—
    (β).
    In plur., Cat. 68, 98; Verg. A. 5, 55:

    expedit matris cineres opertos Fallere,

    Hor. C. 2, 8, 9; id. A. P. 471; Ov. M. 13, 426; Suet, Calig. 15; Quint. 7, 9, 5; 9, 2, 95; Inscr. Orell. 4834 al.—
    B.
    The ruins of a city laid waste and reduced to ashes:

    cineres patriae,

    Verg. A. 10, 59:

    patriae cinis,

    Auct. Her. 4, 8, 12; cf. Ov. M. 2, 216.—
    C.
    Trop., an emblem of destruction, ruin, annihilation:

    si argentum'st, omne id ut fiat cinis,

    Plaut. Rud. 4, 7, 31:

    quicquid erat nactus praedae majoris, ubi omne Verterat in fumum et cinerem,

    i. e. had consumed, spent, Hor. Ep. 1, 15, 39; cf. Tib. 1, 9, 12; Ov. Tr. 5, 12, 68.

    Lewis & Short latin dictionary > cinis

  • 5 cinus

    cĭnis, ĕris, m. (in sing. fem., Lucr. 4, 926; Cat. 68, 90; 101, 4; Caesar, acc. to Non. p. 198, 11; Calvus ap. Non. l. l. and ap. Charis; p. 78 p; App. M. 9, 12, p. 222; Scrib. c. 226; 230; 232; 245, Ser. c. 44; Aus. Parent 27, 3; Inscr. Orell 4479; cf. Neue, Formenl. 1, p. 657; access. form: hoc cĭnus, Gloss. Labb.;

    Sicul. Flacc. p. 140, 17,

    Agrim. p. 308, 3; p. 308, 5; cf. Lachm. ad Lucr 2, p. 190, and a nom. cĭ-ner is mentioned by Prisc. 5, p. 688: 6, p. 707) [kindr with konis; cf. also naucus], ashes,
    I.
    In gen. (while favilla is usually the ashes that is light like dust, or is still glowing; cf.:

    corporis favillam ab reliquo separant cinere,

    Plin. 19, 1, 4, § 19: cinis e [p. 333] favillā et carbonibus ad calfaciendum triclinium illatis exstinctus et jam diu frigidus exarsit repente, Suet. Tib. 74), Lucr. 1, 872; cf. id. 1, 890, and 4, 927; Cato ap. Charis. p. 78 P.; Suet. Tib. 74; Col. 2, 15, 6; 11, 3, 28; 12, 22, 1; Hor. C. 4, 13, 28.—
    B.
    From the use of ashes for scouring vessels, the proverb is derived:

    hujus sermo haut cinerem quaeritat,

    Plaut. Mil. 4, 2, 10. —
    II.
    Esp.
    A.
    The ashes of a corpse that is burned; so very freq. in both numbers; in plur. esp. freq. in the poets and postAug. prose.
    (α).
    In sing.:

    cur hunc dolorem cineri ejus atque ossibus inussisti?

    Cic. Verr. 2, 1, 44, § 113:

    ex tuā calamitate cinere atque ossibus filii sui solacium reportare,

    id. ib. 2, 5, 49, §

    128: dare poenas cineri atque ossibus clarissimi viri,

    id. Phil. 13, 10, 22:

    obsecravit per fratris sui mortui cinerem,

    id. Quint. 31, 97 (cf. in plur.:

    jura per patroni tui cineres,

    Quint. 9, 2, 95); Cat. 101, 4; Tib. 1, 3, 7; Verg. A. 3, 303; 4, 623; 10, 828; 11, 211; Hor. Epod. 17, 33; Ov. M. 7, 521; 12, 615; Sil. 8, 129.— Poet. for death, or the person after death:

    Troja virūm et virtutum omnium acerba cinis,

    Cat. 68, 90:

    et cedo invidiae, dummodo absolvar cinis,

    i. e. after my death, Phaedr. 3, 9, 4:

    et mea cum mutuo fata querar cinere,

    Tib. 2, 6, 34:

    nunc non cinis ille poëtae Felix?

    Pers. 1, 36: post cinerem ( after burning the corpse) cineres haustos ad pectora pressant, Ov. M. 8, 538.—Figuratively:

    cineri nunc medicina datur,

    i. e. when it is too late, Prop. 2 (3), 14, 16.—
    (β).
    In plur., Cat. 68, 98; Verg. A. 5, 55:

    expedit matris cineres opertos Fallere,

    Hor. C. 2, 8, 9; id. A. P. 471; Ov. M. 13, 426; Suet, Calig. 15; Quint. 7, 9, 5; 9, 2, 95; Inscr. Orell. 4834 al.—
    B.
    The ruins of a city laid waste and reduced to ashes:

    cineres patriae,

    Verg. A. 10, 59:

    patriae cinis,

    Auct. Her. 4, 8, 12; cf. Ov. M. 2, 216.—
    C.
    Trop., an emblem of destruction, ruin, annihilation:

    si argentum'st, omne id ut fiat cinis,

    Plaut. Rud. 4, 7, 31:

    quicquid erat nactus praedae majoris, ubi omne Verterat in fumum et cinerem,

    i. e. had consumed, spent, Hor. Ep. 1, 15, 39; cf. Tib. 1, 9, 12; Ov. Tr. 5, 12, 68.

    Lewis & Short latin dictionary > cinus

  • 6 ācer

        ācer ācris, ācre, adj. with comp. and sup.    [2 AC-], to the senses, sharp, piercing, penetrating, cutting, irritating, pungent: oculi: favilla non acris, no longer glowing, O.: acrior voltus, keener look, O.: acrem flammae sonitum, V.: acri tibiā, H.: canes naribus acres, O.: acetum, H.: stimuli, V.: sol acrior, fierce, H.: stomachus, irritated, H.: hiemps, severe, H.: Aufidus, impetuous, H.— Of mind, etc., violent, vehement, consuming, bitter: odium: dolor, V.: supplicia.—Of intellectual qualities, subtle, acute, penetrating, sagacious, shrewd: animus: ingenium: memoria, ready. — Of moral qualities, active, ardent, eager, spirited, keen, brave, zealous: milites: in armis, V.: acerrimus armis, V.: acer equis, spirited charioteer, V. — Violent, hasty, quick, hot, passionate, fierce, severe: cupiditas: pater acerrimus, enraged, angry, T.: acres contra me: voltus in hostem, H.: virgines in iuvenes unguibus, H.: leo, N.—As subst: ridiculum acri fortius magnas secat res, more effectually than severity, H. — Fig.: prima coitiost acerruma, i. e. most critical, T.: amor gloriae, keen: pocula, excessive, H.: concursus, Cs.: fuga, impetuous, V.: (vos) rapit vis acrior, an irresistible impulse, H.: regno Arsacis acrior est Germanorum libertas, more formidable, Ta.
    * * *
    I
    maple tree; wood of the maple tree; maple
    II
    acris -e, acrior -or -us, acerrimus -a -um ADJ
    sharp, bitter, pointed, piercing, shrill; sagacious, keen; severe, vigorous

    Latin-English dictionary > ācer

  • 7 candēns

        candēns entis, adj.    [P. of candeo], shining, dazzling, white, bright: luna: umeri, H.: cygnus candenti corpore, V.: Phoebus, resplendent, V.: ortus, Tb.: candenti elephanto, i. e. ivory, V.: lilia, O.: de candentibus atra facere, to make white black, O.—Glowing, white-hot: favilla, V.: carbo: lammina, O.: lamna, H.
    * * *
    candentis (gen.), candentior -or -us, candentissimus -a -um ADJ
    shining/bright/clear (light); (approaching) white; boiling/red-hot, glowing

    Latin-English dictionary > candēns

  • 8 dēnseō

        dēnseō —, —, ēre    [densus], to make thick, thicken, pack, close, press: favilla corpus in unum densetur, O.: Iuppiter Denset erant quae rara, V.: pectine opus, O.: Agmina densentur campis, V.: hastilia, hurl a shower of, V.: ictūs, Ta.: iuvenum densentur funera, H.: densetur caelum, darkens, O.
    * * *
    densere, -, densetus V TRANS
    thicken/condense, press/crowd together; multiply; cause to come thick and fast

    Latin-English dictionary > dēnseō

  • 9 super-tegō

        super-tegō —, —, ere,     to cover over: ossa super favilla teget, Tb.

    Latin-English dictionary > super-tegō

  • 10 virgineus

        virgineus adj.    [virgo], of a maiden, of a virgin, maidenly, virgin: forma, O.: rubor, V.: pudor, Tb.: favilla, i. e. a virgin's funeral pile, O.: ara, of Vesta, O.: focus, Pr.: sagittā, i. e. of Diana, H.: Helicon, i. e. the Muses' home, O.: volucres, i. e. the Harpies, O.
    * * *
    virginea, virgineum ADJ

    Latin-English dictionary > virgineus

  • 11 Bibulus

    1.
    bĭbŭlus, a, um, adj. [1. bibo].
    I.
    Lit., drinking readily, freely ( poet. or in postAug. prose):

    bibulus Falerni,

    Hor. Ep. 1, 14, 34:

    potores,

    id. ib. 1, 18, 91.—More freq.,
    B.
    Transf., of inanim. things, that sucks in or absorbs moisture:

    harena,

    sand that imbibes, drinks up moisture, Lucr. 2, 376; Verg. G. 1, 114; Ov. M. 13, 901:

    lapis,

    a stone that absorbs moisture, Verg. G. 2, 348 (qui harenarius vocatur, Serv.); Col. 3, 15, 4:

    litus,

    Ov. H. 16 (17), 139:

    favilla,

    Verg. A. 6, 227:

    radix,

    Ov. M. 14, 632:

    talaria,

    moistened, id. ib. 4, 730:

    medulla,

    id. ib. 4, 744:

    ollae bibulae aut male coctae,

    Col. 12, 45, 3:

    papyrus,

    growing in moist places, Luc. 4, 136:

    charta,

    blotting-paper, Plin. Ep. 8, 15, 2; cf. Isid. Orig. 6, 10, 1:

    taenia papyri,

    Plin. 13, 12, 25, § 81:

    nubes,

    Ov. M. 14, 368 (cf. 1. bibo, B. 1.): lanae, absorbing or taking color, id. ib. 6, 9 (v. poto).—
    II.
    Trop., of hearing (cf. 1. bibo, II.):

    aures,

    ready to hear, listening, Pers. 4, 50.
    2.
    Bĭbŭlus, i, m., a proper name.
    I.
    L. Publicius Bibulus, a military tribune in the time of the second Punic war, Liv. 22, 53, 2.—
    II.
    M. (in Appian. Civ. 2, 8, Aeukios) Calpurnius Bibulus, a contemporary of Cœsar, consul with him A.U.C. 695, Suet. Caes. 19; 20; 49; cf. Cic. Vatin. 9, 21; id. Fam. 1, 9, 12; id. Att. 1, 17, 11; 2, 14, 1; 2, 19, 2; 6, 1, 13; 6, 8, 5.—
    III.
    C. Bibulus, an œdile A.U.C. 775, Tac. A. 3, 52.

    Lewis & Short latin dictionary > Bibulus

  • 12 bibulus

    1.
    bĭbŭlus, a, um, adj. [1. bibo].
    I.
    Lit., drinking readily, freely ( poet. or in postAug. prose):

    bibulus Falerni,

    Hor. Ep. 1, 14, 34:

    potores,

    id. ib. 1, 18, 91.—More freq.,
    B.
    Transf., of inanim. things, that sucks in or absorbs moisture:

    harena,

    sand that imbibes, drinks up moisture, Lucr. 2, 376; Verg. G. 1, 114; Ov. M. 13, 901:

    lapis,

    a stone that absorbs moisture, Verg. G. 2, 348 (qui harenarius vocatur, Serv.); Col. 3, 15, 4:

    litus,

    Ov. H. 16 (17), 139:

    favilla,

    Verg. A. 6, 227:

    radix,

    Ov. M. 14, 632:

    talaria,

    moistened, id. ib. 4, 730:

    medulla,

    id. ib. 4, 744:

    ollae bibulae aut male coctae,

    Col. 12, 45, 3:

    papyrus,

    growing in moist places, Luc. 4, 136:

    charta,

    blotting-paper, Plin. Ep. 8, 15, 2; cf. Isid. Orig. 6, 10, 1:

    taenia papyri,

    Plin. 13, 12, 25, § 81:

    nubes,

    Ov. M. 14, 368 (cf. 1. bibo, B. 1.): lanae, absorbing or taking color, id. ib. 6, 9 (v. poto).—
    II.
    Trop., of hearing (cf. 1. bibo, II.):

    aures,

    ready to hear, listening, Pers. 4, 50.
    2.
    Bĭbŭlus, i, m., a proper name.
    I.
    L. Publicius Bibulus, a military tribune in the time of the second Punic war, Liv. 22, 53, 2.—
    II.
    M. (in Appian. Civ. 2, 8, Aeukios) Calpurnius Bibulus, a contemporary of Cœsar, consul with him A.U.C. 695, Suet. Caes. 19; 20; 49; cf. Cic. Vatin. 9, 21; id. Fam. 1, 9, 12; id. Att. 1, 17, 11; 2, 14, 1; 2, 19, 2; 6, 1, 13; 6, 8, 5.—
    III.
    C. Bibulus, an œdile A.U.C. 775, Tac. A. 3, 52.

    Lewis & Short latin dictionary > bibulus

  • 13 caleo

    călĕo, ui, 2, v. n. ( part. fut. act. călĭtūrus, Ov. M. 13, 590: caleor = caleo, Caper. ap. Prisc. p. 797 P.; prob. only in reference to the impers. caletur, Plaut. Capt. 1, 1, 12; id. Truc. 1, 1, 46) [etym. dub.; cf. Gr. skellô, sklêros], to be warm or hot, to glow (object.; opp. frigere, to be cold; while aestuare, to feel, experience warmth; opp. algere, to feel cold; cf. Doed. Syn. III. p. 89).
    I.
    Lit.: calet aqua;

    eamus hinc intro ut laves,

    Plaut. Bacch. 1, 1, 73:

    sentiri hoc putat, ut calere ignem,

    Cic. Fin. 1, 9, 30:

    os calet tibi,

    Plaut. Rud. 5, 2, 39:

    sole calente,

    Tib. 1, 5, 22:

    terrae alio sole calentes,

    Hor. C. 2, 16, 18:

    calens favilla,

    id. ib. 2, 6, 22:

    ture calent arae,

    Verg. A. 1, 417:

    calentibus aris,

    Ov. M. 12, 152:

    calituras ignibus aras,

    id. ib. 13, 590:

    guttae calentes,

    id. ib. 7, 283:

    epulae,

    id. ib. 8, 671:

    sulphur,

    id. ib. 14, 86.— Poet. sometimes for aestuare, subject., to feel warm:

    ut fortunati sunt fabri ferrarii, Qui aput carbones adsident! semper calent,

    Plaut. Rud. 2, 6, 47:

    febre,

    Juv. 10, 218:

    rabie,

    Val. Fl. 3, 216; cf.: caluit et hodie Faustina, Aur. ap. Front. Ep. ad M. Caes. 5, 11.—
    II.
    Trop.
    A.
    To glow in mind, to be roused, warmed, inflamed [p. 269] (class.;

    in prose less freq. than ardere): (leones) permixtā caede calentes,

    inflamed by indiscriminate slaughter, Lucr. 5, 1312; cf. id. 3, 643; Hirt. ap. Cic. Att. 15, 6, 2:

    admirando, irridendo calebat,

    Cic. Brut. 66, 234:

    in re frigidissimā cales, in ferventissimā cales,

    Auct. Her. 4, 15, 21:

    animis jam calentibus,

    Quint. 4, 1, 59:

    Romani calentes adhuc ab recenti pugnā proelium ineunt,

    Liv. 25, 39, 9:

    at ille utendum animis dum spe calerent ratus,

    are animated, Curt. 4, 1, 29:

    feminā calere,

    to become enamored of, Hor. C. 4, 11, 33; cf.:

    Lycidan quo calet juventus,

    id. ib. 1, 4, 19:

    puellā,

    Ov. Am. 3, 6, 83:

    amore,

    id. A. A. 3, 571; Mart. 7, 32, 12:

    igne,

    id. 5, 55, 3:

    desiderio Conjugis abrepti,

    to be inflamed with desire, Ov. M. 7, 731; also, to be troubled, perplexed: haec velim explices;

    etsi te ipsum istic jam calere puto,

    Cic. Att. 7, 20, 2; Cael. ap. id. Fam. 8, 6, 51: alio mentis morbo, to labor under (the figure derived from fever, v. supra), Hor. S. 2, 3, 80;

    and so of the passion for scribbling: mutavit mentem populus levis et calet uno Scribendi studio,

    now the rage for writing and versifying is the general disease of our people, id. Ep. 2, 1, 108:

    narratur et prisci Catonis Saepe mero caluisse virtus,

    id. C. 3, 21, 12; Stat. Th. 5, 263.—
    (β).
    With inf.:

    tubas audire,

    Stat. Th. 4, 261; Claud. Nupt. Hon. 10, 287; id. Ep. 1, 29.—
    (γ).
    With ad:

    ad nova lucra,

    Prop. 4 (5), 3, 62.—
    B.
    Of abstract things, to be carried on warmly, to be urged on zealously:

    illud crimen de nummis caluit re recenti, nunc in causā refrixit,

    Cic. Planc. 23, 55:

    judicia calent, i. e. magnā diligentiā et ardore exercentur,

    id. Att. 4, 16, 3:

    calebant nundinae,

    id. Phil. 5, 4, 11:

    posteaquam satis calere res Rubrio visa est,

    i. e. seemed sufficiently ripe for execution, id. Verr. 2, 1, 26, § 66:

    Veneris bella calent,

    rage, Tib. 1, 10, 53:

    et mixtus lacrimis caluit dolor,

    Stat. Th. 3, 383.—
    C.
    To be yet warm, new, or fresh (the figure taken from food):

    at enim nihil est, nisi, dum calet, hic agitur,

    Plaut. Poen. 4, 2, 92: illi rumores de comitiis caluerunt, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 1, 2.—
    D.
    (Effectus pro causā.) Of a place, to be eagerly sought, to be frequented (rare):

    ungularum pulsibus calens Hister,

    often trod, Mart. 7, 7, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > caleo

  • 14 cani

    cānus, a, um, adj. [Sanscr. Kas-, to shine; cf. cascus], white, hoary (mostly poet.).
    I.
    Lit.:

    fluctus,

    Lucr. 2, 767; Cic. Arat. 71;

    hence aqua,

    foamy, frothy, Ov. H. 2, 16:

    nix,

    white, Lucr. 3, 21; Hor. S. 2, 5, 41:

    gelu,

    Verg. G. 3, 442:

    montes,

    id. ib. 1, 43:

    pruina,

    hoar-frost, Hor. C. 1, 4, 4:

    grandine canus Athos,

    Ov. Ib. 200:

    salicta,

    id. M. 5, 590:

    segetes,

    id. ib. 10, 655:

    aristae,

    id. ib. 6, 456:

    lupus,

    id. ib. 6, 527;

    7, 550: favilla,

    id. ib. 8, 524:

    color equi,

    Pall. Mart. 14, 4:

    arborum villi,

    Plin. 12, 23, 50, § 108:

    situs,

    id. 12, 25, 55, § 125.—
    B.
    Esp. freq. of the gray hair of the aged:

    cano capite atque albā barbā,

    Plaut. Bacch. 5, 1, 15; id. As. 5, 2, 84; Cat. 68, 124; Tib. 1, 1, 72; Ov. F. 5, 57:

    capilli,

    Hor. C. 2, 11, 15; Ov. M. 1, 266; 2, 30; 4, 474; Phaedr. 2, 2, 10:

    crinis,

    Cat. 64, 350; Ov. M. 13, 427:

    barba,

    Mart. 4, 36 al. —Hence, subst. in plur.: cāni, ōrum, m. (sc. capilli), gray hairs:

    non cani, non rugae repente auctoritatem arripere possunt,

    Cic. Sen. 18, 62; Ov. M. 3, 275; in Aug. and post-Aug. poets (esp. freq. in Ovid) with adjj.:

    falsi,

    Ov. M. 6, 26:

    honorati,

    id. ib. 8, 9:

    positi,

    id. ib. 14, 655:

    rari,

    id. ib. 8, 567:

    sui,

    id. ib. 10, 391:

    miseri,

    Pers. 5, 65: venerandi. Sen. Herc. Fur. 1249.—Hence,
    II.
    Transf., of age and of aged persons. old, aged:

    senectus,

    hoary, Cat. 108, 1:

    anilitas,

    id. 61, 162:

    amator,

    Tib. 1, 8, 29: cana veritas, venerable, Varr. ap. Non. p. 243, 1:

    Fides,

    Verg. A. 1, 292:

    Vesta,

    id. ib. 5, 744.

    Lewis & Short latin dictionary > cani

  • 15 canus

    cānus, a, um, adj. [Sanscr. Kas-, to shine; cf. cascus], white, hoary (mostly poet.).
    I.
    Lit.:

    fluctus,

    Lucr. 2, 767; Cic. Arat. 71;

    hence aqua,

    foamy, frothy, Ov. H. 2, 16:

    nix,

    white, Lucr. 3, 21; Hor. S. 2, 5, 41:

    gelu,

    Verg. G. 3, 442:

    montes,

    id. ib. 1, 43:

    pruina,

    hoar-frost, Hor. C. 1, 4, 4:

    grandine canus Athos,

    Ov. Ib. 200:

    salicta,

    id. M. 5, 590:

    segetes,

    id. ib. 10, 655:

    aristae,

    id. ib. 6, 456:

    lupus,

    id. ib. 6, 527;

    7, 550: favilla,

    id. ib. 8, 524:

    color equi,

    Pall. Mart. 14, 4:

    arborum villi,

    Plin. 12, 23, 50, § 108:

    situs,

    id. 12, 25, 55, § 125.—
    B.
    Esp. freq. of the gray hair of the aged:

    cano capite atque albā barbā,

    Plaut. Bacch. 5, 1, 15; id. As. 5, 2, 84; Cat. 68, 124; Tib. 1, 1, 72; Ov. F. 5, 57:

    capilli,

    Hor. C. 2, 11, 15; Ov. M. 1, 266; 2, 30; 4, 474; Phaedr. 2, 2, 10:

    crinis,

    Cat. 64, 350; Ov. M. 13, 427:

    barba,

    Mart. 4, 36 al. —Hence, subst. in plur.: cāni, ōrum, m. (sc. capilli), gray hairs:

    non cani, non rugae repente auctoritatem arripere possunt,

    Cic. Sen. 18, 62; Ov. M. 3, 275; in Aug. and post-Aug. poets (esp. freq. in Ovid) with adjj.:

    falsi,

    Ov. M. 6, 26:

    honorati,

    id. ib. 8, 9:

    positi,

    id. ib. 14, 655:

    rari,

    id. ib. 8, 567:

    sui,

    id. ib. 10, 391:

    miseri,

    Pers. 5, 65: venerandi. Sen. Herc. Fur. 1249.—Hence,
    II.
    Transf., of age and of aged persons. old, aged:

    senectus,

    hoary, Cat. 108, 1:

    anilitas,

    id. 61, 162:

    amator,

    Tib. 1, 8, 29: cana veritas, venerable, Varr. ap. Non. p. 243, 1:

    Fides,

    Verg. A. 1, 292:

    Vesta,

    id. ib. 5, 744.

    Lewis & Short latin dictionary > canus

  • 16 discors

    dis-cors, cordis ( nom. f. discordis, Pompon. ap. Prisc. p. 726 Com., v. 164 Rib.), adj. [cor], discordant, disagreeing, inharmonious, at variance; opp. concors (class.).
    I.
    Prop.
    A.
    Of persons: homines non contentione, non ambitione discordes, * Cic. Agr. 2, 33, 91:

    ad alia discordes,

    Liv. 4, 26:

    in civitate discordi,

    Tac. H. 2, 10:

    vexillarii discordium legionum,

    id. A. 1, 38.— Poet.:

    Tanais discors,

    Hor. C. 3, 29, 28 et saep.;

    of Minotaurus: fetus,

    Ov. M. 8, 133:

    civitas secum ipsa discors,

    Liv. 2, 23:

    filius (Tigranis) discors patri,

    Vell. 2, 37, 2; so with dat., Tac. A. 3, 42; 11, 6; 14, 38.—
    B.
    Of inanimate things:

    inter se discordia membra,

    Lucr. 5, 894; Liv. 9, 3:

    semina rerum,

    Ov. M. 1, 9:

    venti,

    Verg. A. 10, 356; Ov. M. 4, 621:

    arma,

    Verg. G. 2, 459; Tib. 2, 3, 37; cf.

    bella,

    Ov. M. 9, 403:

    animi,

    Verg. A. 9, 688:

    vesania,

    Hor. S. 2, 3, 174:

    concordia rerum,

    id. Ep. 1, 12, 19:

    symphonia,

    id. A. P. 374.—
    II.
    Transf.
    A.
    In gen., unlike, discordant, different (post-Aug):

    hostes moribus et linguis,

    Curt. 4, 13, 4:

    linguae tot populorum,

    Plin. 3, 5, 6, § 39:

    aestus marini tempore,

    i. e. taking place at different times, id. 2, 97, 99, § 218:

    mixtura generum in vino, non modo in musto discors,

    id. 17, 22, 35, § 187.—
    B.
    Different, distinct, double:

    a fonte discors manat hinc uno latex,

    two distinct streams, Sen. Herc. Fur. 711:

    se scindit unius sacri Discors favilla,

    id. Oed. 322:

    discordemque utero fetum tulit,

    Ov. M. 8, 133 (Merk. al. dissortem).— Comp., sup., and adv. do not occur.

    Lewis & Short latin dictionary > discors

  • 17 favillaceus

    făvillācĕus, a, um, adj. [favilla], of or like ashes (late Lat.):

    fuligo,

    Sol. 35; cf. the follg. art.

    Lewis & Short latin dictionary > favillaceus

  • 18 fax

    fax, făcis (also in the nom. sing. ‡ faces, acc. to Paul. ex Fest. p. 87, 9 Müll.; gen. plur.: facum, acc. to Charis. p. 113 P., but without example), f. [root bhā, to shine; cf. favilla], a torch, firebrand, flambeau, link, orig. of pine or other resinous wood.
    I.
    Lit. (syn.: taeda, funale, cerĕus, candela, lucerna, laterna): alii faces atque aridam materiem de muro in aggerem eminus jaciebant, * Caes. B. G. 7, 24, 4; Liv. 22, 16, 7:

    ambulare cum facibus,

    Hor. S. 1, 4, 52:

    malleolos et faces ad inflammandam urbem comparare,

    Cic. Cat. 1, 13, 32; cf.:

    ego faces jam accensas ad hujus urbis incendium exstinxi,

    id. Pis. 2, 5:

    servi in tecta nostra cum facibus immissi,

    id. Att. 14, 10, 1; cf.:

    faces incendere,

    id. Phil. 2, 36, 91:

    si te in Capitolium faces ferre vellet,

    id. Lael. 11, 37:

    ardentem facem praeferre,

    id. Verr. 2, 4, 34, § 74:

    castris inicere,

    Tac. H. 4, 60;

    subdere urbi,

    Curt. 5, 7, 4:

    faces ferro inspicare,

    Verg. G. 1, 292; cf.:

    facis incidere,

    Plin. 18, 26, 63, § 233:

    dilapsam in cineres facem,

    Hor. C. 4, 13, 28.—At weddings, the torch carried before the bride on the way to her home, usually made of white-thorn (Spina alba) or pine, the nuptial torch: spina, nuptiarum facibus auspicatissima, Masur. ap. Plin. 16, 18, 30, § 75; Fest. s. v. patrimi, p. 245; s. v. rapi, p. 289 Müll.; Varr. ap. Non. 112, 27; id. ap. Serv. Verg. E. 8, 29; Plaut. Cas. 1, 30; Cat. 61, 98 sq.; Verg. E. 8, 29; Ov. M. 10, 6; Stat. Th. 2, 259 al.;

    hence, nuptiales,

    Cic. Clu. 6, 15; Liv. 30, 13, 12:

    maritae,

    Ov. H. 11, 101:

    legitimae,

    Luc. 2, 356.—Cf. Anthon's Dict. of Antiq. p. 434, and v. infra. Torches were also carried in funeral processions, Verg. A. 11, 142; Prop. 3, 13 (4, 12), 17; Ov. F. 2, 561; id. H. 21, 172; Sen. Tranq. 11; id. Vit. Beat. fin.; id. Ep. 222;

    and in the Eleusinian mysteries,

    Juv. 15, 140.—An attribute of Cupid, Tib. 2, 1, 82; Prop. 3, 16 (4, 15), 16; Ov. M. 1, 461; 10, 312 al.;

    of the Furies,

    Verg. A. 7, 337; Ov. M. 4, 482; 508; 6, 430; Quint. 9, 3, 47 al.—
    B.
    Transf.
    1.
    On account of the use of torches at weddings ( poet.), a wedding, marriage:

    face nuptiali digna,

    Hor. C. 3, 11, 33; cf.:

    te face sollemni junget sibi,

    Ov. M. 7, 49.—And referring at the same time to the funeral torch:

    viximus insignes inter utramque facem,

    i. e. between marriage and death, Prop. 4 (5), 11, 46.—
    2.
    The light of the heavenly bodies ( poet.):

    dum roseā face sol inferret lumina caelo,

    Lucr. 5, 976; cf.:

    Phoebi fax, Cic. poët. Div. 1, 11, 18: canentes Rite crescentem face Noctilucam,

    Hor. C. 4, 6, 38:

    aeterna fax,

    i. e. the sun, Sen. Thyest. 835.—
    3.
    A fiery meteor, fire-ball, shooting-star, comet:

    noctivagaeque faces caeli flammaeque volantes,

    Lucr. 5, 1191; cf.:

    nocturnasque faces caeli, sublime volantes,

    id. 2, 206:

    emicant et faces non nisi cum decidunt visae, etc.,

    Plin. 2, 26, 25, § 96:

    tum facibus visis caelestibus, tum stellis iis, quas Graeci cometas, nostri cincinnatas vocant,

    Cic. N. D. 2, 5, 14; id. Cat. 3, 8, 18; Liv. 41, 21, 13; 29, 14, 3; Verg. A. 2, 694; Ov. M. 15, 787; Luc. 1, 528; Petr. 122; Sen. Oet. 232.—
    b.
    Of lightning:

    facem flammantem dirigere,

    Val. Fl. 1, 569; id. 4, 671. —
    4.
    Of the eyes:

    oculi, geminae, sidera nostra, faces,

    Prop. 2, 3, 14:

    has ego credo faces, haec virginis ora Dianae,

    Val. Fl. 5, 380; cf.:

    tranquillaeque faces oculis et plurima vultu materinest,

    Stat. Ach. 1, 164.—
    5.
    Prima fax (noctis), early torchlight, immediately after dark (post-class.); cf.:

    luminibus accensis, Auct. B. Afr. 89: tempus diei occiduum, mox suprema tempestas, hoc est diei novissimum tempus: deinde vespera: ab hoc tempore prima fax dicitur, deinde concubia, etc.,

    Macr. S, 1, 3 fin.; Gell. 3, 2, 11; 18, 1 fin.; App. M. 2, p. 119, 20.
    II.
    Trop.
    A.
    That which illuminates, makes conspicuous ( poet.):

    incipit parentum nobilitas facem praeferre pudendis,

    Juv. 8, 139; cf. Sall. J. 80.—
    B.
    That which inflames or incites, incitement, stimulus, cause of ruin, destruction (freq. and class.):

    cum corporis facibus inflammari soleamus ad omnes fere cupiditates eoque magis incendi, quod, etc.,

    Cic. Tusc. 1, 19, 44:

    me torret face mutua Calais,

    flame of love, Hor. C. 3, 9, 13; cf.:

    iraï fax,

    Lucr. 3, 303:

    dicendi faces,

    flames, fires of eloquence, Cic. de Or. 2, 51, 205; cf.:

    alicui quasi quasdam verborum faces admovere,

    id. ib. 3, 1, 4:

    alicui acriores ad studia dicendi faces subdere,

    Quint. 1, 2, 25 Spald.:

    hortator studii causaque faxque mei,

    guide, leader, Ov. Pont. 1, 7, 28; and: incitator et fax omnium, Prud. steph. 10, 67:

    subicere faces invidiae alicujus,

    Cic. Mil. 35, 98; cf.:

    flagrantibus jam militum animis velut faces addere,

    Tac. H. 1, 24:

    acerrimam bello facem praetulit,

    id. ib. 2, 86:

    (rogationes promulgavit) duas faces novantibus res ad plebem in optimates accendendam,

    Liv. 32, 38, 9:

    inde faces ardent, a dote,

    Juv. 6, 139: adolescentulo ad libidinem facem praeferre, i. e. to be a leader or guide, Cic. Cat. 1, 6, 13:

    Antonius omnium Clodi incendiorum fax,

    instigator, id. Phil. 2, 19, 48; cf.:

    fax accusationis et origo,

    Plin. Ep. 4, 9, 3:

    fax hujus belli (Hannibal),

    Liv. 21, 10, 11; Vell. 2, 25, 3:

    dolorum cum admoventur faces,

    Cic. Off. 2, 10, 37; cf. id. Tusc. 2, 25, 61:

    (dolor) ardentes faces intentat,

    id. ib. 5, 27, 76:

    quae (Agrippinae) Gaium et Domitium Neronem principes genuere totidem facis generis humani,

    destroyers, Plin. 7, 8, 6, § 45.— Absol.:

    cum his furiis et facibus, cum his exitiosis prodigiis (i e. Gabinio et Pisone),

    Cic. Har. Resp. 2, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > fax

  • 19 for

    for, fātus, 1, v. defect. (the forms in use are fatur, fantur, fabor, fabitur; part. perf. fatus; perf. fatus sum or eram; imper. fare, poet.; inf. fari; and parag. farier, Verg. A. 11, 242; gerund. fandi, fando; sup. fatu; part. praes. fans, fantis, fantem; for praes. faris, v. Diom. p. 375;

    fantur,

    Varr. L. L. 6, 7, § 52; Paul. Diac. p. 88, 11; imperf. subj. farer, August. Conf. 1, 8), n. and a. [Sanscr. bhā-mi, appear; bhās, shine; bhāsh, speak; Gr. pha-, phainô, and phêmi; Lat. fama, fas, fax, facies, favilla, etc.; cf.: facetus, focus, v. Curt. Gr. Etym. p. 297 sq.; Corss. Ausspr. 1, 420 sqq.], to speak, say (mostly poet.; cf.:

    quaedam vetera etiam necessario interim sumuntur, ut fari,

    Quint. 8, 3, 27; syn.: loquor, dico, perhibeo; inquam. aio).
    I.
    In gen.
    A.
    Neutr.: fatur is, qui primum homo significabilem ore mittit vocem. Ab eo ante quam id faciant, pueri dicuntur infantes;

    cum id faciant, jam fari,

    Varr. L. L. 6, § 52 Müll.; cf.:

    filius Croesi, cum jam per aetatem fari posset, infans erat,

    Gell. 5, 9, 1:

    non enim eram infans, qui non farer,

    Aug. Conf. 1, 8:

    nescios fari pueros,

    Hor. C. 4, 6, 18:

    cum primum fari coepisset,

    Suet. Aug. 94:

    tum ad eos is deus, qui omnia genuit, fatur: haec vos, etc.,

    Cic. Univ. 11; Val. Fl. 3, 616:

    Venulus dicto parens ita farier infit,

    Verg. A. 11, 242:

    praetor qui tum fatus est, si, etc.,

    Varr. L. L. 6, § 30 Müll.:

    sic fatus validis ingentem viribus hastam contorsit,

    Verg. A. 2, 50:

    meum ingenium fans atque infans tu nondum edidicisti,

    Plaut. Pers. 2, 1, 7:

    coram data copia fandi,

    Verg. A. 1, 520: fandi doctissima Cymodocea, id. ib. 10, 225:

    quae mollissima fandi Tempora,

    id. ib. 4, 293:

    quid fando tua tela manusque Demoror?

    Stat. Th. 1, 655:

    his fando si nuntius exstitit oris,

    Val. Fl. 4, 170.—Fando, for famā, rumore, report, hearsay:

    neque fando umquam accepit quisquam, etc.,

    by report, by hearsay, Plaut. Am. 2, 1, 41; cf.:

    ne fando quidem auditum est, crocodilum aut ibim violatum ab Aegyptio,

    Cic. N. D. 1, 29, 82; Verg. A. 2, 81; Ov. M. 15, 497, Sil. 10, 484:

    haud mollia fatu,

    Verg. A. 12, 25:

    lapis fatu dignissimus,

    Sol. 3: famino, dicito, Paul. ex Fest. p. 87, 10 (cf. praefor and fruor init.).—
    B.
    Act.
    (α).
    With acc.:

    (animus) dementit deliraque fatur,

    Lucr. 3, 464:

    qui sapere et fari possit, quae sentiat,

    Hor. Ep. 1, 4, 9: fabitur hoc aliquis, Cic. Poët. ap. Gell. 15, 6, 3:

    vix ea fatus eram,

    Verg. A. 2, 323:

    dehinc talia fatur,

    id. ib. 1, 256:

    cui talia fanti,

    id. ib. 6, 46; cf.:

    haec fantem,

    Prop. 3, 7 (4, 6), 65:

    quis talia fando temperet a lacrimis?

    Verg. A. 2, 6.—
    (β).
    With interrog. clauses:

    fare age, quid venias,

    Verg. A. 6, 389; cf.:

    sed te qui vivum casus, age fare vicissim Attulerint,

    id. ib. 6, 531:

    fare, an patriam spes ulla videndi,

    Val. Fl. 5, 552.—
    II.
    In partic.
    A.
    To utter in prophecy, to foretell, predict: Venus quem fata docet fari, divinum pectus habere, Enn. ap. Prob. Verg. E. 6, 31 (Ann. v. 19 ed. Vahl.); cf.: fatis fandis, id. ap. Cic. Div. 1, 31, 66 (Trag. v. 80 ib.):

    fabor enim, quando haec te cura remordet, Longius et volvens fatorum arcana movebo,

    Verg. A. 1, 261. Cf. also in the foll.—
    B.
    To sing in verse, to celebrate:

    Tarpeium nemus et Tarpeiae turpe sepulcrum Fabor,

    Prop. 4 (5), 4, 2.
    In pass.
    signif.: Fasti dies sunt, in quibus jus fatur, Suet. ap. Prisc. p. 793 P.— Hence, fandus, a, um, P. a., that may be spoken or uttered, right (opp. to nefandus, wrong):

    omnia fanda, nefanda malo permixta furore,

    Cat. 64, 406:

    respersae fando nefandoque sanguine arae, i. e. with blood both of sacrifice and of murder,

    Liv. 10, 41, 3; cf.:

    at sperate deos memores fandi atque nefandi,

    Verg. A. 1, 543:

    non fanda timemus,

    Luc. 1, 634:

    inexpleto non fanda piacula busto,

    id. 2, 176.

    Lewis & Short latin dictionary > for

  • 20 foveo

    fŏvĕo, fōvi, fōtum, 2, v. a. [Corss. assumes a root bhag-, to be hot; Gr. phôgein, to roast; O. H. Germ. bachan; Germ. backen; Engl. bake; hence, fovere for fog-vēre; favilla for fag-villa; and to this refers: favere, faustus, etc., Ausspr. 1, 142; 2, 1004; but cf. Curt. Gr. Etym. p. 188, and v. faveo], to warm, keep warm (class.; esp. freq. in the transf. and trop. signif.; syn.: calefacio: faveo, studeo, adjuvo, etc.).
    I.
    Lit.:

    nisi sol sua pro parte fovet tribuitque calorem,

    Lucr. 1, 807; cf. id. 1, 1033:

    ut et pennis (pullos) foveant, ne frigore laedantur,

    Cic. N. D. 2, 52, 129; cf.:

    pulli a matribus exclusi fotique,

    id. ib. 2, 48, 124:

    fetus rigentes apprimendo pectori,

    Plin. 8, 36, 54, § 127:

    laridum atque epulas foveri foculis ferventibus,

    Plaut. Capt. 4, 2, 67:

    quos sancta fovet ille manu, bene vivitis ignes,

    i. e. keeps up, Ov. F. 3, 427;

    for which, in a different construction: fovet ignibus aras,

    id. M. 7, 427:

    nomen in marmore lectum Perfudit lacrimis et aperto pectore fovit,

    warmed the name with her naked breast, id. ib. 2, 339.—
    II.
    Transf., to cherish, foster any thing.
    A.
    Physically. So of diseased parts of the body, to foment (whether with warm or cold remedies):

    dumque manet corpus, corpus refoventque foventque,

    Ov. M. 8, 536:

    nares exulceratas fovere oportet vapore aquae calidae,

    Cels. 6, 8:

    multa aqua prius calida, post egelida fovendum os caputque,

    id. 4, 2, 4:

    genua calido aceto,

    Col. 6, 12, 4:

    nervos cortice et foliis in vino decoctis,

    Plin. 24, 9, 37, § 58; 32, 9, 34, § 106:

    cutem lacte asinino,

    id. 28, 12, 50, § 183:

    os quoque multa frigida aqua fovendum est,

    Cels. 1, 5; 1, 3 init.:

    cutem frigida et ante et postea,

    Plin. 28, 12, 50, § 184:

    vulnus lymphă,

    Verg. A. 12, 420.— Poet., in gen. (a favorite word with Vergil): interdum gremio fovet inscia Dido (puerum), cherishes, holds in her lap, Verg. A. 1, 718:

    germanam sinu,

    id. ib. 4, 686:

    cunctantem lacertis amplexu molli,

    i. e. to embrace, enfold, id. ib. 8, 388:

    animas et olentia Medi ora fovent,

    id. G. 2, 135:

    ipse aeger, anhelans Colla fovet,

    i. e. leans against the tree, id. A. 10, 838: castra fovere, to remain in the camp (the figure being that of a bird brooding over its nest), id. ib. 9, 57:

    (coluber) fovit humum,

    id. G. 3, 420;

    and transf. to a period of time: nunc hiemem inter se luxu, quam longa, fovere, Regnorum immemores,

    sit the winter through, pass the winter, id. A. 4, 193.—
    B.
    Mentally, to cherish, caress, love, favor, support, assist, encourage:

    scribis de Caesaris summo in nos amore. Hunc et tu fovebis et nos quibuscumque poterimus rebus augebimus,

    Cic. Q. Fr. 3, 1, 3, § 9; cf.:

    inimicum meum sic fovebant, etc.,

    id. Fam. 1, 9, 10:

    Vettienum, ut scribis, et Faberium foveo,

    id. Att. 15, 13, 3:

    et eo puto per Pomponium fovendum tibi esse Hortensium,

    id. Q. Fr. 1, 3, 8; cf. also Quint. 1, 2, 16:

    (duo duces) pugnantes hortabantur et prope certa fovebant spe,

    encouraged, animated, Liv. 38, 6, 5:

    tribuni plebis in cooptandis collegis patrum voluntatem foverunt,

    id. 3, 65, 1; cf.:

    res alicujus,

    id. 24, 36, 9; 26, 36, 6:

    spem potentioris,

    id. 40, 5, 5:

    rex statuerat utram foveret partem,

    id. 42, 29, 11; cf. id. 5, 3, 9:

    consilia alicujus,

    Tac. H. 1, 46:

    spectator populus hos, rursus illos clamore et plausu fovebat,

    id. ib. 3, 83:

    tu mihi gubernacula rei publicae petas fovendis hominum sensibus et deleniendis animis et adhibendis voluptatibus?

    by pampering, Cic. Mur. 35, 74:

    partes alicujus,

    Tac. H. 1, 8; 1, 14:

    adolescentiam alicujus exhortationibus,

    Plin. Ep. 1, 14, 1; cf.:

    ut propria naturae bona doctrina foverent,

    Quint. 2, 8, 3:

    ingenia et artes,

    Suet. Vesp. 18:

    quam magis in pectore meo foveo, quas meus filius turbas turbet,

    i. e. dwell upon, think over, Plaut. Bacch. 4, 10, 1:

    vota animo,

    Ov. M. 7, 633:

    spem,

    Mart. 9, 49, 4:

    nequiquam eos perditam spem fovere,

    Liv. 22, 53, 4; cf. Tac. H. 1, 62; Val. Max. 6 praef. § 9; cf. conversely: ut spes vos foveat, may sustain you, Just. Inst. prooem. 7:

    hoc regnum dea gentibus esse, jam tum tenditque fovetque,

    cherishes, Verg. A. 1, 18: dum illud tractabam, de quo antea scripsi ad te, quasi fovebam dolores meos (the fig. being taken from the fomenting of diseased parts of the body;

    v. above, II. A.),

    Cic. Att. 12, 18, 1:

    pantomimos fovebat effusius,

    Plin. Ep. 7, 27, 4.

    Lewis & Short latin dictionary > foveo

См. также в других словарях:

  • FAVILLA — quasi fovilla, quod ignem tectum foveat, hinc vivens dicta Stat. l. 2. Sylv. 1. Initio. Quod tibi praerepti, Melior, solamen alumni, Improbus ante rogos, et abhuc vivente favilla. Ordiar? Ubide Glaucia defuncto, eiusque cadavere in pyra cremato.… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • favilla — s.f. [lat. favilla ]. 1. [frammento minutissimo di materia incandescente: le f. di un tizzone ] ▶◀ (region.) luglia, (region.) monachetto, (region.) monachina, scintilla, (region.) spluia, (region.) spluvia. ● Espressioni: fig., fare faville… …   Enciclopedia Italiana

  • favilla — fa·vìl·la s.f. CO 1. minuto frammento di materia incandescente, scintilla: le faville del carbone ardente | fig., luccichio, bagliore dello sguardo che esprime una intensa passione, un forte sentimento: mandare, sprizzare faville dagli occhi per… …   Dizionario italiano

  • favilla — {{hw}}{{favilla}}{{/hw}}s. f. 1 Parte minutissima di materia incandescente | Far faville, di chi riesce bene in qlco. o ha successo per certe qualità personali. 2 (fig.) Principio di sentimento, passione, avvenimento: la favilla dell amore, della …   Enciclopedia di italiano

  • favilla — pl.f. faville …   Dizionario dei sinonimi e contrari

  • favilla — s. f. 1. scintilla, monachina 2. (fig., di sentimento, di avvenimento) principio, cagione, causa, incentivo, motivo, movente, occasione CONTR. effetto, conseguenza …   Sinonimi e Contrari. Terza edizione

  • favilla — fa·vil·la …   English syllables

  • favilla — …   Useful english dictionary

  • Casa Favilla — (Аполло Бей,Австралия) Категория отеля: 4,5 звезд Адрес: 18 Great Ocean Road, 3233 Апол …   Каталог отелей

  • Apartment La Favilla Rignano Sull Arno — (Риньяно суль Арно,Италия) Категория отеля: 3 звездочный отель Адрес …   Каталог отелей

  • Poca favilla gran fiamma seconda. — См. Мала искра велики вещи сожигает …   Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»