Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

fall+upon

  • 41 ingruō

        ingruō uī, —, ere    [GAL-], to break in, come violently, assault in force, fall upon: fert Ingruere hostīs, V.: Italis, V.: si bellum ingrueret, V.: ferreus ingruit imber, V.: ingruere morbi in remiges coeperunt, L.: ab cuniculo ingruens periculum, L.
    * * *
    ingruere, ingrui, - V
    advance threateningly; make an onslaught on; break in, come violently, force

    Latin-English dictionary > ingruō

  • 42 in-rumpō (irr-)

        in-rumpō (irr-) rūpī, ruptus, ere,    to break in, press in, force a way in, burst into, rush at, fall upon: inrumpere conari, Cs.: dixit et inrupit, O.: hostes pluribus agminibus inrupturi, Ta.: quocunque, O.: in castra, Cs.: in aciem hostium: cum telis ad sese, S.: oppidum, Cs.: domūs limina, V.: thalamo, V.—Fig., to break in, enter, intrude, invade, interrupt: imagines in animos per corpus inrumpunt: luxuries in domum inrupit: in aevum nefas, O.

    Latin-English dictionary > in-rumpō (irr-)

  • 43 occupō

        occupō āvī, ātus, āre    [ob+CAP-], to take into possession, seize, occupy, master, win: Italiam praesidiis: opportunae ad occupandum urbes, L.: portum, H.: tyrannidem: a potentioribus regna occupabantur, chieftains were aiming at, Cs.: Occupat amplexu, clasps, O.—To occupy, cover, take up, fill: quantum loci acies occupare poterat, Cs.: urbem (sc. aedificiis), L.: caementis mare, H.— To fall upon, attack: Latagum saxo os faciemque, strikes (in) the face, V.: Occupat hos morsu, longis complexibus illos, O.: manicis iacentem, fetters while prostrate, V.: Volteium Vilia vendentem, surprise, H.—To get the start of, be before-hand with, anticipate, do first, outstrip: egressas rates, O.: bellum facere, begin the war first, L.: rapere oscula, H.— To hinder: profluvium sanguinis occupat secantes, Cu.—Fig., to seize, take possession of, fill, invade, overspread, engross: mors ipsam occupat, T.: quae (tenebrae) totam rem p. tum occuparant: timor exercitum occupavit, Cs.: oculos nox occupat, are darkened, O.: fama occupat aurīs, V.—To gain, win, acquire: militarem gloriam, Ta.: obscuri speciem, pass for reserved, H.—To take up, fill, occupy, employ: tres et sexaginta annos aeque multa volumina occupasse mihi, L.: in funambulo Animum, T.: pecuniam adulescentulo grandi fenore occupavisti, invested at high interest: occupatur animus ab iracundiā: occupatus certamine est animus, L.
    * * *
    occupare, occupavi, occupatus V
    seize; gain; overtake; capture, occupy; attack

    Latin-English dictionary > occupō

  • 44 petō

        petō īvī and iī (perf. petīt, V., O; petīstī, C., V.; petīsse, C., O.; petīssem, C., L, O.), petītus, ere    [PET-], to strive for, seek, aim at, repair to, make for, travel to: summum locum, Cs.: maris oras: navīs, take refuge in, N.: Troia peteretur classibus, V.: caelum pennis, fly to, O.: Grais Phasi petite viris, visited by the Greeks, O.: ille Reginam petit, turns to, V.: campum petit amnis, V.: mons petit astra, rises to, O.— To fall upon, rush at, attack, assault, assail, fly at, aim at, thrust at: Indutiomarum, aim at, Cs.: cuius latus mucro ille petebat: non latus, sed caput, aim at: Tarquinium spiculo infeste, L.: Mālo me, throw an apple at, V.: cui petit ungue genas, O.: Vos turba saxis petens, stoning, H.—Fig., to attack, assail: me epistulā: uter ab utro petitus insidiis esset, L.— To demand, exact, require: ex iis tantum, quantum res petet, hauriemus: poenas ab optimo quoque sui doloris, i. e. exact satisfaction.—To demand at law, sue for, claim: unde petitur... qui petit, the defendant... the plaintiff, T.: qui per se litem contestatur, sibi soli petit: alienos fundos.— To beg, beseech, ask, request, desire, entreat: flentes pacem petere, Cs.: Curtio tribunatum a Caesare, ask for Curtius: a te pro Ligario, intercede with you for: reus ut absolvatur: a te, ut, etc.—Of office, to solicit, be a candidate: nemo est ex iis, qui nunc petunt, qui, etc.: ambitiose regnum, L.— To woo, court, solicit: ut viros saepius peteret quam peteretur, S.: illam, O.: virgo ad libidinem petita, L.— To pursue, seek, strive after, aim at: fugā salutem, Cs.: praedam pedibus, O.: gloriam, S.: eloquentiae principatum: bene vivere, H.: conubiis natam sociare Latinis, V.: ex hostium ducibus victoriam, over, L.: imperium ex victis hostibus, L.— To fetch, bring, elicit, obtain, wrest, draw: E flammā cibum, T.: custodem in vincula, V.: a litteris doloris oblivionem: latere petitus imo spiritus, H.: gemitūs alto de corde petiti, O.— To take, betake oneself to, repair to: alium cursum, take another route: aliam in partem fugam, betake themselves to flight, Cs.— To refer to, relate to: Troianos haec monstra petunt, V.
    * * *
    petere, petivi, petitus V
    attack; aim at; desire; beg, entreat, ask (for); reach towards, make for

    Latin-English dictionary > petō

  • 45 red-undō

        red-undō āvī, ātus, āre,    to run over, pour over, stream over, overflow: mare neque redundat umquam: Gutture pleno redundet aqua, O.: cum pituita redundat aut bilis.—P. pass.: redundatae aquae, surging, O.—To be over full, overflow, be choked, swim, reek: quae (crux) civis sanguine redundat: hic locus acervis corporum et civium sanguine redundavit.—Fig., to run over, overflow, remain, be left, redound, be in excess, abound: ex meo tenui vectigali aliquid etiam redundabit, will still remain: hinc illae extraordinariae pecuniae redundarunt, have proceeded: si ex hoc beneficio nullum in me periculum redundarit: In genus auctoris miseri fortuna redundat, O.: ne quid invidiae mihi in posteritatem redundaret, should fall upon me: ex rerum cognitione efflorescat et redundet oportet oratio, flow abundantly: non reus ex eā causā redundat Postumus, is left under accusation: tuus deus non digito uno redundat, sed capite, collo, cervicibus, etc., has in excess.—Of style, to be lavish, be redundant, be copious, overflow: nimis redundantes iuvenili quādam dicendi impunitate: oratores nimis redundantes: ut neque in Antonio deesset hic ornatus orationis neque in Crasso redundaret.—To abound, be filled, overflow: munitus indicibus fuit, quorum hodie copia redundat: omnibus vel ornamentis vel praesidiis redundare: acerbissimo luctu redundaret ista victoria.

    Latin-English dictionary > red-undō

  • 46 accidit

    happens, turns out, befalls; fall upon; come to pass, occur

    Latin-English dictionary > accidit

  • 47 expeto

    I.
    to demand, require / desire, strive after, make for.
    II.
    to fall upon.

    Latin-English dictionary of medieval > expeto

  • 48 ingruo

    to fall upon, assail, attack, assault.

    Latin-English dictionary of medieval > ingruo

  • 49 invado

    I.
    to undertake, go in, enter, get in.
    II.
    to assail, usurp, seize, attack, fall upon.

    Latin-English dictionary of medieval > invado

  • 50 congenuclo

    con-gĕnū̆clo, āre, v. n. [geniculo], to fall upon the knees, Cael. ap. Non. p. 89, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > congenuclo

  • 51 incesso

    incesso, cessīvi (less freq. cessi. Tac H. 2, 23; 3, 77; Luc. 5, 680), 3, v. a. [incedo], to fall upon, assault, assail, attack (perh. not ante-Aug.).
    I.
    Lit.:

    quae (pars corporis) cum jaculis saxisque incesseretur,

    Liv. 8, 24, 15:

    vagos suos pro hostibus lapidibus incessebant,

    id. 26, 10, 7; cf.:

    infestis digitis ora et oculos,

    Suet. Calig. 25; id. Claud. 8:

    feras argenteis vasis incessivere tum primum noxii,

    Plin. 33, 3, 16, § 53:

    telorum lapidumque jactu,

    Ov. M. 13, 566:

    a pueris ii more quodam gentis saxis globosis, funda mare apertum incessentes exercebantur,

    Liv. 38, 29, 4 Weissenb. ad loc.:

    jaculis et voce superba Tecta incessentem,

    Stat. Th. 11, 361; Sil. 1, 473.— Absol.:

    saevis telis,

    Ov. M. 14, 402:

    stercore et caeno,

    Suet. Vit. 17. —
    II.
    Trop., to attack, assault, esp. with words, to reprove, reproach, accuse:

    reges dictis protervis,

    Ov. M. 13, 232:

    aliquem verbis amaris,

    Sil. 11, 209; cf. Ov. Tr. 3, 11, 31:

    aliquem conviciis,

    Suet. Tib. 11; id. Ner. 35:

    adversarios maledictis,

    id. ib. 23:

    senatum diris exsecrationibus,

    id. Claud. 12:

    Sallustium noto epigrammate,

    Quint. 8, 3, 29:

    juvenes objurgatione justa,

    Gell. 1, 2, 6:

    nomen hominis acerba cavillatione,

    Suet. Tib. 57 al.:

    aliquem bello,

    Stat. S. 1, 4, 76:

    aliquem poenis,

    id. Th. 1, 245:

    aliquem criminibus,

    to accuse him, Tac. H. 2, 23:

    aliquem occultis suspicionibus,

    id. ib. 3, 65:

    aliquem ut tumidiorem,

    Quint. 12, 10, 12:

    aliquem ut impium erga parentes,

    Suet. Rhet. 6:

    nomen ut argumentum morum incessit,

    Quint. 5, 10, 31; cf.:

    aliquem tamquam superbe saeveque egisset,

    Tac. H. 3, 77:

    sermonem cum risu aliquos incessentem,

    Quint. 6, 3, 21:

    si aut nationes totae aut ordines incessantur,

    id. 6, 3, 35:

    paucitatem, conspirationem, vilitatem, gratiam,

    id. 5, 7, 23:

    ne incesse moras,

    Stat. Th. 11, 390.—Of a disease:

    pestilentia incesserat pari clade in Romanos Poenosque,

    Liv. 28, 46, 15:

    tanta incesserit in ea castra vis morbi,

    id. 29, 10, 3.—Of fear, etc.:

    timor deinde patres incessit, ne, etc.,

    Liv. 1, 17, 4:

    super haec timor incessit Sabini belli,

    id. 2, 27, 10:

    tantus terror Tarquinium incessit,

    id. 2, 7, 1.—Of other feelings:

    cupido incessit animos juvenum, sciscitandi, etc.,

    Liv. 1, 56, 10:

    tanta admiratio miseratioque viri incessit homines, ut, etc.,

    id. 9, 8, 11:

    cura incesserat patres,

    id. 4, 50, 7:

    incessit omnes stupor et admiratio,

    Just. 22, 6, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > incesso

  • 52 incurso

    incurso, āvi, ātum, 1, v. freq. n. and a. [incurro], to run to or against, to dash or strike against, to assault, attack (class.).
    I.
    Lit.
    (α).
    With in:

    jam in vos incursabimus,

    Plaut. Bacch. 5, 2, 29:

    in agmen Romanum,

    Liv. 36, 14, 12.—
    (β).
    With the simple acc.:

    aliquem pugnis,

    to pitch into, Plaut. Rud. 3, 4, 16:

    (me) boves incursent cornibus,

    id. Aul. 2, 2, 57: ubi vivos homines mortui incursant boves (meaning raw hides as whips), id. As. 1, 1, 22:

    agros Romanos,

    to make an incursion into, Liv. 5, 31, 5; 2, 48, 6; 6, 36, 1:

    latera,

    id. 22, 18, 14.—In pass.:

    agmen incursatum ab equitibus hostium,

    Liv. 24, 41; Tac. A. 15, 1.—With dat.:

    silvasque tenent delphines, et altis Incursant ramis,

    Ov. M. 1, 303:

    rupibus incursat,

    runs against the rocks, id. ib. 14, 190.—
    2.
    In partic., to fall upon, assault a woman carnally (post - class.):

    nuptam alienam,

    Tert. Pud. 4.—
    B.
    Transf.:

    ea, quae oculis vel auribus incursant,

    that strike, meet them, Quint. 10, 3, 28; cf.:

    pleraque in oculos incurrunt,

    Quint. 10, 3, 16:

    incurrit haec nostra laurus in oculos,

    Cic. Fam. 2, 16, 2:

    lana ovis nigrae, cui nullus alius color incursaverit,

    is intermixed, Plin. 28, 8, 28, § 111.—
    II.
    Trop.:

    incursabit in te dolor meus,

    Cic. Att. 12, 41, 2:

    in omnes amicos atque inimicos, notos atque ignotos,

    Auct. Her. 4, 39, 51.

    Lewis & Short latin dictionary > incurso

  • 53 occupo

    occŭpo, āvi, ātum, 1 (occupassis for occupaveris, Plaut. Most. 5, 1, 48:

    occupassit for occupaverit,

    id. As. 4, 2, 9), v. a. [obcapio; lit., to lay hold of; hence], to take possession of, seize, occupy any thing (esp. a place; class.; cf.: expugno, obsideo).
    I.
    Lit.:

    totam Italiam suis praesidiis obsidere atque occupare cogitat,

    Cic. Agr. 2, 28, 75:

    locum,

    id. Fin. 3, 20, 67:

    possessiones,

    id. Phil. 13, 5, 12:

    urbes,

    Liv. 33, 31:

    montem,

    Tac. A. 4, 47:

    portum,

    Hor. C. 1, 14, 2:

    aditum,

    to go in, enter, Verg. A. 6, 424:

    regnum,

    Cic. Lael. 12, 40:

    tyrannidem,

    id. Off. 3, 23, 90:

    familiam optimam occupavit,

    has got hold of, has got into, Plaut. Trin. 5, 2, 11:

    occupando adquirere aliquid,

    Gai. Inst. 2, 66 sqq.; cf. id. ib. 2, 215:

    vindemia occupabit sementem,

    shall reach to, Vulg. Lev. 26, 5.— Poet.:

    aliquem amplexu,

    to clasp in one's arms, to embrace, Ov. F. 3, 509.—
    B.
    Transf.
    1.
    To occupy, i. e. to take up, fill with any thing:

    atrā nube polum,

    Hor. C. 3, 29, 44:

    urbem (sc. aedificiis),

    Liv. 5, 55:

    caementis Tyrrhenum mare,

    Hor. C. 3, 24, 3.—
    2.
    To fall upon, attack one with any thing (syn. invado):

    Latagum saxo... Occupat os faciemque adversam,

    Verg. A. 10, 699:

    aliquem gladio,

    id. ib. 9, 770:

    aliquem morsu,

    Ov. M. 3, 48:

    canes ense,

    Prop. 4, 4, 82 (5, 4, 84):

    ne occupet te pluvia,

    Vulg. 3 Reg. 18. 44: caligo, id. Job, 3, 5.— Poet., in a friendly sense, to surprise:

    Volteium Philippus Vilia vendentem Occupat,

    Hor. Ep. 1, 7, 64.—
    3.
    To get the start of, to be beforehand with, to anticipate, to do a thing first, to outstrip:

    occupat egressas quamlibet ante rates,

    Ov. Tr. 1, 10, 6:

    volo, tu prior ut occupes adire,

    that you should present yourself the first, Plaut. Ps. 4, 1, 15:

    praeloqui,

    id. Rud. 1, 4, 18:

    bellum facere,

    to begin the war first, Liv. 1, 14:

    rapere oscula,

    Hor. C. 2, 12, 28.—
    II.
    Trop.
    A.
    To seize, take possession of, fill, invade, engross:

    tantus timor omnem exercitum occupavit,

    Caes. B. G. 1, 39:

    tremor occupat artus,

    Ov. M. 3, 40:

    sopor occupat artus,

    Verg. G. 4, 190:

    animos magnitudine rei,

    Cic. Font. 5, 20:

    pallor ora,

    Verg. A. 4, 499.—
    B.
    To take up, occupy, employ: haec causa primos menses occupabit, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 3:

    cum in mentem venit tres et sexaginta annos aeque multa volumina occupasse mihi,

    Liv. 31, 1, 3:

    in funambulo Animum,

    Ter. Hec. prol. 1, 4:

    contio, quae homines occupatos occupat,

    Plaut. Men. 2, 1, 7:

    tanta superstitio mentis Siculorum occupavit,

    Cic. Verr. 2, 4, 51, § 113: pecuniam, to put out or lay out money:

    pecuniam adulescentulo grandi fenore occupavisti,

    have loaned it at a high rate, id. Fl. 21, 51:

    pecunias apud populos,

    id. Verr. 2, 1, 36, § 91:

    pecuniam animalibus,

    to lay out, invest in cattle, Col. 1, 8, 13:

    pecuniam in pecore,

    id. 11, 1:

    argentum,

    Plaut. Ep. 2, 2, 13.— Pass.:

    ante occupatur animus ab iracundiā,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 13, § 38; Liv. 22, 15, 6.—Hence, oc-cŭpātus, a, um, P. a., taken up, occupied, employed, busy, engaged (class.):

    ut si occupati profuimus aliquid civibus nostris, prosimus etiam otiosi,

    Cic. Tusc. 1, 3, 5:

    in eo, ut,

    Nep. Alc. 8, 1:

    tempora,

    Cic. Planc. 27, 66:

    qui in patriā delendā occupati et sunt et fuerunt,

    id. Off. 1, 17, 57:

    hostibus opere occupatis,

    Liv. 21, 45, 2: Nep. Hann. 7, 1.—Hence, married, occupatae (opp. to vacuae), Quint. Decl. 376.— Comp.: comitiorum dilationes occupatiorem me habebant, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 3.— Sup.:

    non dubito, quin occupatissimus fueris,

    very much occupied, Cic. Att. 12, 38, 1; Plin. Ep. 9, 21, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > occupo

  • 54 proruo

    prō-rŭo, rŭi, rŭtum, 3, v. a. and n.
    I.
    Act., to cast or tear down in front, to pull down, throw down, hurl to the ground, overthrow, overturn, demolish (class.):

    his (munitionibus) prorutis,

    Caes. B. G. 3, 26:

    vallo proruto, jam in castra proclium intulerat,

    Liv. 4, 29; Curt. 4, 13, 26;

    columnam,

    Hor. C. 1, 35, 14:

    Albam a fundamentis,

    to raze to the ground, Liv. 26, 13:

    vallum in fossas,

    id. 9, 14; 9, 37:

    terrae motus montes,

    id. 22, 5:

    terrae motibus prorutae domus,

    thrown down, Tac. A. 12, 43:

    prorutae arbores,

    id. ib. 2, 17:

    proruere ac profligare hostem,

    to overthrow, id. H. 3, 22.—With se, to rush out, hurry forth ( poet.):

    foras simul omnes proruunt se,

    Ter. Eun. 3, 5, 51:

    prorutus tumulo cinis,

    Sen. Troad. 648.—
    II.
    Neutr.
    A.
    To rush forth, to rush or fall upon an enemy: ex parte, quā (dextrum cornu) proruebat, Caes. B. C. 3, 69:

    proruere in hostem,

    Curt. 4, 16, 6; cf. Gell. 1, 11, 2.—
    B.
    To tumble down (post-Aug.):

    motu terrae oppidum proruit,

    Tac. A. 15, 22.

    Lewis & Short latin dictionary > proruo

  • 55 redundo

    red-undo, āvi, ātum, 1, v. n.; of water, from being over full, to run back or over, to pour over, stream over, overflow (freq. and class.; a favorite word of Cic., esp. in trop. senses; not in Cæs., Verg., or Hor.; cf.: refluo, recurro).
    I.
    Lit.:

    mare neque redundat unquam neque effunditur,

    Cic. N. D. 2, 45, 116:

    si lacus Albanus redundasset,

    id. Div. 2, 32, 69; so,

    lacus,

    id. ib. 1, 44, 100; cf. Suet. Claud. 32: redundantibus cloacis, Sall. H. Fragm. ap. Non. 138, 7 (id. H. 3, 26 Dietsch):

    Nilus campis redundat,

    Lucr. 6, 712; so,

    fons campis,

    id. 5, 603; and:

    aqua gutture pleno,

    Ov. R. Am. 536:

    cum pituita redundat aut bilis,

    Cic. Tusc. 4, 10, 23; cf.:

    locos pituitosos et quasi redundantes,

    id. Fat. 4, 7:

    sanguis in ora et oculos redundat,

    Flor. 3, 17, 8. —
    b.
    Poet., in part. pass.:

    redundatus = redundans: amne redundatis fossa madebat aquis,

    Ov. F. 6, 402; and for undans: (Boreae vis saeva) redundatas flumine cogit aquas, the swelling, surging waters (opp. aequato siccis aquilonibus Istro), id. Tr. 3, 10, 52.—
    B.
    Transf.: redundare aliquā re, or absol., to be over full of, to overflow with any thing.
    1.
    Of things:

    quae (crux) etiam nunc civis Romani sanguine redundat,

    is soaked with, Cic. Verr. 2, 4, 11, § 26; cf.:

    sanguine hostium Africa,

    id. Imp. Pomp. 11, 30; and id. Cat. 3, 10, 24:

    largus manat cruor: ora redundant Et patulae nares,

    Luc. 9, 812.—
    2.
    Of persons:

    hesternā cenā redundantes,

    Plin. Pan. 63, 3. —
    II.
    Trop., to flow forth in excess, superabound, redound, to be superfluous, redundant; to flow forth freely, to be copious, to abound:

    is (Molo) dedit operam, ut nimis redundantes nos juvenili quādam dicendi impunitate et licentiā reprimeret, et quasi extra ripas diffluentes coërceret,

    Cic. Brut. 91, 316:

    ne aut non compleas verbis, quod proposueris, aut redundes,

    id. Part. Or. 7, 18; cf.:

    Stesichorus redundat atque effunditur,

    Quint. 10, 1, 62:

    Asiatici oratores parum pressi et nimis redundantes,

    Cic. Brut. 13, 51; id. de Or. 2, 21, 88; cf. Quint. 9, 4, 116; 12, 10, 12; 17:

    hoc tempus omne post consulatum objecimus iis fluctibus, qui per nos a communi peste depulsi, in nosmet ipsos redundarunt,

    Cic. de Or. 1, 1, 3:

    quod redundabit de vestro frumentario quaestu,

    id. Verr. 2, 3, 66, § 155:

    quorum (vitiorum) ad amicos redundet infamia,

    id. Lael. 21, 76: vitia Atheniensium in civitatem nostram, id. Rep. 1, 3, 5:

    si ex hoc beneficio nullum in me periculum redundavit,

    id. Sull. 9, 27; cf.:

    servi, ad quos aliquantum etiam ex cottidianis sumptibus ac luxurie redundet,

    id. Cael. 23, 57 fin.:

    in genus auctoris miseri fortuna redundat,

    Ov. Tr. 3, 1, 73:

    nationes, quae numero hominum ac multitudine ipsa poterant in provincias nostras redundare,

    id. Prov. Cons. 12, 31:

    si haec in eum annum redundarint,

    id. Mur. 39, 85:

    quod laudem adulescentis propinqui existimo etiam ad meum aliquem fructum redundare,

    to redound, id. Lig. 3, 8; cf.:

    gaudeo tuā gloriā, cujus ad me pars aliqua redundat,

    Plin. Ep. 5, 12, 2:

    omnium quidem beneficiorum quae merentibus tribuuntur non ad ipsos gaudium magis quam ad similes redundat,

    id. Pan. 62, 1; Quint. 12, 2, 19:

    nisi operum suorum ad se laudem, manubias ad patriam redundare maluisset,

    Val. Max. 4, 3, 13:

    ut gloria ejus ad ipsum redundaret,

    id. 8, 14, ext. 4;

    Auct. B. Alex. 60, 2: animus per se multa desiderat, quae ad officium fructumve corporis non redundant,

    Lact. 7, 11, 7:

    ex rerum cognitione efflorescat et redundet oportet oratio,

    pour forth copiously, abundantly, Cic. de Or. 1, 6, 20:

    ex meo tenui vectigali... aliquid etiam redundabit,

    something will still remain, id. Par. 6, 3, 49:

    non reus ex eā causā redundat Postumus,

    does not appear to be guilty, id. Rab. Post. 5, 11:

    hinc illae extraordinariae pecuniae redundarunt,

    have flowed, proceeded, id. Verr. 2, 1, 39, § 100; cf. id. ib. 2, 3, 43, § 103: ne quid hoc parricidā civium interfecto, invidiae mihi in posteritatem redundaret, should redound to or fall upon me, id. Cat. 1, 12, 29. —
    * b.
    Poet., with acc.:

    Vulturnus Raucis talia faucibus redundat,

    spouts forth, Stat. S. 4, 3, 71.—
    B.
    Transf., to be present in excess; to be redundant, superabound; and: redundare aliquā re, to have an excess or redundancy of any thing: redundat aurum ac thesauri patent, Lucil. ap. Non. 384, 17:

    in quibus (definitionibus) neque abesse quicquam decet neque redundare,

    Cic. de Or. 2, 19, 83; cf.:

    ut neque in Antonio deesset hic ornatus orationis neque in Crasso redundaret,

    id. ib. 3, 4, 16; Quint. 1, 4, 9:

    ut nulla (species) neque praetermittatur neque redundet,

    Cic. Or. 33, 117:

    munitus indicibus fuit, quorum hodie copia redundat,

    id. Sest. 44, 95:

    splendidissimorum hominum multitudine,

    id. Pis. 11, 25; cf.:

    redundante multitudine,

    Tac. H. 2, 93:

    quod bonum mihi redundat,

    Cic. Q. Fr. 3, 9, 1:

    quo posset urbs et accipere ex mari, quo egeret, et reddere, quo redundaret,

    id. Rep. 2, 5, 10:

    omnibus vel ornamentis vel praesidiis redundare,

    id. Fam. 3, 10, 5:

    tuus deus non digito uno redundat, sed capite, collo, cervicibus, etc.,

    id. N. D. 1, 35, 99:

    hominum multitudine,

    id. Pis. 11, 25; cf.

    armis,

    Tac. H. 2, 32:

    hi clientelis etiam exterarum nationum redundabant,

    id. Or. 36:

    acerbissimo luctu redundaret ista victoria,

    Cic. Lig. 5, 15:

    Curiana defensio tota redundavit hilaritate quādam et joco,

    id. de Or. 2, 54, 221.— Hence, rĕdundans, antis, P. a., overflowing, superfluous, excessive, redundant:

    amputatio et decussio redundantioris nitoris,

    Tert. Cult. Fem. 2, 9.— Adv.: rĕdundanter, redundantly, superfluously, excessively, Plin. Ep. 1, 20, 21.— Comp., Ambros. Ep. 82, 27.

    Lewis & Short latin dictionary > redundo

  • 56 supercado

    sŭper-cădo, cĕcĭdi, 3, v. n., to fall upon or over, Vulg. Psa. 57, 9; Cael. Aur. Tard. 2, 3, 70.

    Lewis & Short latin dictionary > supercado

  • 57 recido

    1.
    rĕcĭdo, reccidi (better than recidi; cf. Cic. Rep. 2, 8, 14), cāsum (recasurus, Cic. Att. 4, 16, 12; Suet. Aug. 96; Gai. Inst. 1, 127), 3 (with e long, Lucr. 1, 857; 1063; 5, 280; Prop. 4 (5), 8, 44; Ov. M. 6, 212; 10, 18; 180; id. R. Am. 611; Juv. 12, 54; Phaedr. 3, 18, 15 al.;

    prob., also,

    Plaut. Men. 3, 2, 54, and Ter. Hec. prol. alt. 39; v. the art. re), v. n., to fall back (class., and very freq., esp. in the trop. signif.; but not found in Virg. or Hor.).
    A.
    Lit.: neque posse e terris in loca caeli Recidere inferiora, Lucr. 1, 1063:

    quia et recidant omnia in terras et oriantur e terris,

    Cic. N. D. 2, 26, 66:

    ramulum adductum, ut remissus esset, in oculum suum reccidisse,

    had sprung back, recoiled, id. Div. 1, 54, 123:

    quem (discum) libratum in auras Misit... Recidit in solidam longo post tempore terram Pondus,

    Ov. M. 10, 180:

    etiam si recta recciderat (navis),

    Liv. 24, 34; Prop. 4 (5), 8, 44 et saep.:

    in collum Benjamin,

    Vulg. Gen. 45, 14.— Absol.:

    amictum recidentem,

    Quint. 11, 3, 162.—
    B.
    Trop., to fall back, return:

    in graviorem morbum recidere,

    to relapse, Liv. 24, 29;

    so alone: ab his me remediis noli in istam turbam vocare, ne recidam,

    Cic. Att. 12, 21, 5; cf.:

    (quartanae) ne recidant,

    Plin. 28, 16, 66, § 228:

    post interitum Tatii cum ad eum (sc. Romulum) potentatus omnis reccidisset,

    Cic. Rep. 2, 8, 14:

    praestat in eandem illam recidere fortunam,

    id. Sest. 69, 146; cf.:

    Syracusae in antiquam servitutem recciderunt,

    Liv. 24, 32 fin.:

    quippe celebratam Macedonum fortitudinem ad ludibrium reccidisse verebatur,

    Curt. 9, 7, 23:

    in invidiam,

    Nep. Alcib. 7, 1.—So freq. of an evil, to fall back, recoil upon any one, esp. upon the author of it: omnes in te istaec recident contumeliae, * Plaut. Men. 3, 2, 54:

    ut hujus amentiae poena in ipsum familiamque ejus recidat,

    Cic. Phil. 4, 4, 10:

    suspicionem in vosmet ipsos recidere,

    id. Rosc. Am. 29, 79: hunc casum ad ipsos recidere posse demonstrant, * Caes. B. G. 7, 1:

    quae in adversarios recidunt,

    Quint. 9, 2, 49:

    quod in ipsam recidat,

    Ov. M. 6, 212:

    consilia in ipsorum caput recidentia,

    Liv. 36, 29; cf. Curt. 9, 5, 25:

    periculosa et adversa cuncta in illos recasura,

    Suet. Aug. 96:

    in me haec omnia mala recciderunt,

    Vulg. Gen. 42, 36. —
    II.
    (With the idea of cadere predominating.) To fall somewhere, to light upon, happen, occur, = redigi; constr. with ad, in, or an adv. of direction.
    (α).
    With ad:

    ex laetitiā et voluptate ad ludum et lacrimas,

    Cic. Sull. 32, 91: ex liberatore patriae ad Aquilios se Vitelliosque reccidisse, had sunk to a level with the Aquilii and Vitellii, i. e. had come to be regarded as a traitor, Liv. 2, 7: sinere artem musicam Recidere ad paucos, to fall into the possession of a few, Ter. Hec. prol. alt. 39:

    tantum apparatum ad nihilum recidere,

    to come to naught, Cic. Phil. 7, 9, 27:

    ad nilum,

    Lucr. 1, 857; Cic. Or. 70, 233:

    ad nihil,

    id. Att. 4, 16, 12.—
    (β).
    With in, Lucr. 5, 280:

    quae (tela), si viginti quiessem dies, in aliorum vigiliam consulum reccidissent,

    Cic. Planc. 37, 90; cf. id. Att. 1, 1, 2; id. Phil. 13, 9, 19:

    rex ut in eam fortunam recideret,

    Liv. 44, 31 fin.:

    omnis impensa in cassum recidat,

    Col. 4, 3, 5:

    mundi, In quem reccidimus, quidquid mortale creamur,

    Ov. M. 10, 18.—
    (γ).
    With an adv. of direction:

    huccine tandem omnia recciderunt, ut civis Romanus... in foro virgis caederetur,

    Cic. Verr. 2, 5, 63, § 163:

    eo regiae majestatis imperium,

    Liv. 4, 2:

    eo res,

    Quint. 2, 10, 3:

    illuc, ut, etc.,

    Juv. 12, 54:

    ex quantis opibus quo reccidissent Carthaginiensium res,

    Liv. 30, 42:

    pleraque, quo debuerint, reccidisse,

    id. 25, 31; cf. id. 4, 2:

    quorsum responsum recidat,

    Cic. Rosc. Com. 15, 43.
    2.
    rĕ-cīdo, di, sum, 3, v. a. [caedo], to cut away, cut down, cut off (mostly poet. and in post-Aug. prose).
    I.
    Lit.:

    vepres,

    Cato, R. R. 2, 4; cf.:

    malleolos ad imum articulum,

    Plin. 17, 21, 35, § 160:

    sceptrum imo de stirpe,

    Verg. A. 12, 208;

    for which: laurum imā stirpe,

    Claud. Rapt. Pros. 3, 76 (cf. II.):

    ceras inanes,

    empty cells, Verg. G. 4, 241:

    hirsutam barbam falce,

    Ov. M. 13, 766:

    caput,

    id. ib. 9, 71:

    immedicabile vulnus Ense recidendum est,

    id. ib. 1, 191:

    pollicem alicui,

    Quint. 8, 5, 12:

    comas,

    Mart. 1, 32, 4; cf.

    capillos,

    Plin. Ep. 7, 27 fin.:

    ungues,

    Plin. 10, 35, 52, § 106:

    columnas,

    to hew out, Hor. C. 2, 18, 4:

    fustes,

    id. ib. 3, 6, 40:

    ancile ab omni parte recisum,

    Ov. F. 3, 377:

    mella,

    i. e. to take out, Pall. Jun. 7, 2.—

    Of persons: cuncti simul ense recisi,

    cut down, Luc. 2, 194.— Poet.:

    fulgorem sideribus,

    to rob the stars of their brightness, Stat. Th. 12, 310:

    gramina morsu,

    to devour, Calp. Ecl. 2, 45.—
    II.
    Trop. (borrowed from agriculture), to lop off, cut short, retrench, abridge, diminish:

    perquam multa recidam ex orationibus Ciceronis,

    Quint. 12, 10, 52; cf. id. 12, 10, 55:

    inanem loquacitatem,

    id. 10, 5, 22: ambitiosa [p. 1532] ornamenta, Hor. A. P. 447:

    omne quod ultra Perfectum traheretur,

    id. S. 1, 10, 69: nationes partim recisas, partim repressas, * Cic. Prov. Cons. 12, 31:

    mercedes scaenicorum,

    Suet. Tib. 34 init.:

    armaturas mirmillonum,

    to lessen, id. Calig. 55:

    ornandi potestatem,

    Quint. 2, 16, 4:

    facultatem aliter acquirendi,

    id. 12, 7, 10:

    impedimenta,

    to diminish, obviate, Front. Strat. 4, 1, 7; cf.

    occupationes,

    Sen. Q. N. 3 praef.:

    culpam supplicio,

    Hor. C. 3, 24, 34; cf.:

    cum magnis parva mineris Falce recisurum simili te,

    id. S. 1, 3, 123: vitia a stirpe, Claud. ap. Ruf. 1, 56; and:

    aliquid priscum ad morem,

    i. e. to reduce within the limits of ancient manners, Tac. A. 3, 53.—Hence, rĕcīsus, a, um, P.a., shortened, abridged; short, brief:

    opus,

    Vell. 2, 89, 1:

    ea recisa in unum librum coartasse,

    Plin. Ep. 1, 20, 8.— Comp.:

    tempus recisius (opp. longius),

    Dig. 47, 21, 2.— Sup. and adv. do not occur.

    Lewis & Short latin dictionary > recido

  • 58 incumbō

        incumbō cubuī, cubitus, ere    [CVB-], to lay oneself, lean, press, support oneself: in scuta, L.: in gladium, fall on: toro, V.: validis incumbere remis, bend to, V.: tecto incubuit bubo, perched on, O.: ferro, fall on, O.—To lean, incline, overhang: silex incumbebat ad amnem, V.: ad vos, O.: laurus Incumbens arae, V.—In war, to press upon, throw oneself: in hostem, L.: unum in locum totam periculi molem incubuisse, L.—Fig., to press upon, settle on, burden, oppress, weigh upon: Incubuere (venti) mari, V.: tempestas silvis Incubuit, V.: febrium Terris incubuit cohors, H.—To make an effort, apply oneself, exert oneself, take pains with, pay attention to: Tum Teucri incumbunt, V.: nunc, nunc incumbere tempus, O.: huc incumbe, attend to this: et animo et opibus in id bellum, Cs.: omni studio ad bellum: acrius ad ulciscendas rei p. iniurias: ut inclinato (iudici) incumbat oratio, influence: fato urguenti, i. e. accelerate, V.: sarcire ruinas, V.: suis viribus incubuit, ut, etc., L.—To incline, choose, be inclined to, lean towards: eos, quocumque incubuerit, impellere, whithersoever he may try: eodem incumbunt municipia, are inclined: inclinatio incubuit ad virum bonum: in cupiditatem.
    * * *
    incumbere, incumbui, incumbitus V
    lean forward/over/on, press on; attack, apply force; fall on (one's sword)

    Latin-English dictionary > incumbō

  • 59 contingo

    1.
    con-tingo, tĭgi, tactum, 3, v. a. and n. [tango], to touch on all sides. to touch, take hold of, seize (very freq. in all periods and species of composition).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    facile cibum terrestrem rostris,

    Cic. N. D. 2, 47, 122:

    funem manu,

    Verg. A. 2, 239; cf. Ov. M. 2, 151:

    munera Cerealia dextrā,

    id. ib. 11, 122:

    undas pede,

    id. ib. 2, 457:

    focos ore tremente,

    id. Tr. 1, 3, 44:

    terram osculo,

    Liv. 1, 56, 12:

    ora nati sacro medicamine,

    Ov. M. 2, 123; cf. id. ib. 14, 607:

    montes suo igni (sol),

    Lucr. 4, 407; cf. Cat. 64, 408, and Suet. Ner. 6:

    cibos sale modico,

    to sprinkle, Cels. 2, 24: sidera comā ( poet. designation for a very great height), Ov. F. 3, 34; cf.:

    nubes aërio vertice (Taurus),

    Tib. 1, 7, 15: summa sidera plantis, to reach the stars (a poet. designation of great prosperity), Prop. 1, 8, 43:

    mitem taurum,

    Ov. M. 2, 860; cf. id. ib. 8, 423:

    glebam,

    id. ib. 11, 111:

    paene terram (luna),

    Cic. Div. 2, 43, 91:

    caules (vitis),

    id. N. D. 2, 47, 120:

    dextras consulum (as a friendly greeting or congratulation),

    Liv. 28, 9, 6; so,

    manum,

    Vell. 2, 104, 5; 2, 107, 4.—
    B.
    With partic. access. ideas.
    1.
    To eat, partake of, taste ( poet.):

    neque illinc Audeat esuriens dominus contingere granum,

    Hor. S. 2, 3, 113:

    cibos ore,

    Ov. M. 5, 531:

    aquas,

    id. ib. 15, 281:

    fontem,

    id. ib. 3, 409.—
    2.
    To touch impurely (very rare):

    corpus corpore,

    Plaut. Am. 2, 2, 204.—
    3.
    To touch, i. e. to be near, neighboring, or contiguous, to border upon, to reach, extend to; with acc., dat., or inter se; with acc.:

    Helvi, qui fines Arvernorum contingunt,

    Caes. B. G. 7, 7 fin.:

    turri adactā et contingente vallum,

    id. ib. 5, 43; cf.:

    in saltu Vescino Falernum contingente agrum,

    Liv. 10, 21, 8:

    praesidium coloniarum Illyricum contingentium,

    Suet. Aug. 25. —With dat.:

    ut radices montis ex utrāque parte ripae fluminis contingant,

    Caes. B. G. 1, 38.—With inter se:

    ut (milites) contingant inter se atque omnem munitionem expleant,

    Caes. B. C. 1, 21; cf. id. B. G. 7, 23.—
    4.
    With the idea of motion, to reach something by moving, to attain to, reach, come to, arrive at, meet with, etc. (mostly poet.); with acc.:

    optatam metam cursu,

    Hor. A. P. 412:

    Ephyren pennis,

    Ov. M. 7, 392:

    Italiam,

    Verg. A. 5, 18:

    fines Illyricos,

    Ov. M. 4, 568:

    Creten,

    id. ib. 8, 100:

    Cadmeïda arcem,

    id. ib. 6, 217:

    rapidas Phasidos undas,

    id. ib. 7, 6:

    auras,

    to come into the air, id. ib. 15, 416 al.:

    avem ferro,

    to hit, Verg. A. 5, 509; cf. Ov M. 8, 351: ullum mortalem (vox mea), id. id. 2, 578; cf.

    thus aures,

    id. ib. 1, 211; and aures fando, with the acc. and inf., id. ib. 15, 497: aevi florem, to come to or reach the flower of age, Lucr. 1, 565.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to touch, to seize upon, affect (rare). multitudo agrestium, quos in aliquā suā fortunā publica quoque contingebat cura, Liv. 22, 10, 8:

    contactus nullis ante cupidinibus,

    Prop. 1, 1, 2:

    quam me manifesta libido contigit!

    Ov. M. 9, 484: animum curā. Val. Fl. 7, 173; cf.:

    aliquem (curā), contacti simili sorte,

    Ov. Tr. 3, 4, 78. —Far more freq.,
    B.
    In partic.
    1.
    (Acc. to I. B. 2.) To touch with pollution, to pollute, stain, defile, etc.; so generally in part. perf. (as a verb. finit. the kindr. contamino was in use):

    (Gallos) contactos eo scelere velut injectā rabie ad arma ituros,

    Liv. 21, 48, 3; so,

    contacta civitas rabie duorum juvenum,

    id. 4, 9, 10:

    omnes eā violatione templi,

    id. 29, 8, 11 (for which id. 29, 18, 8:

    nefandà praedā se ipsos ac domos contaminare suas): plebs regiā praedā,

    id. 2, 5, 2; cf. id. 4, 15, 8:

    equi candidi et nullo mortali opere contacti,

    Tac. G. 10: dies (sc. Alliensis) religione, [p. 450] Liv. 6, 28, 6:

    pectora vitiis,

    Tac. Or. 12.—Once absol.:

    contactus ensis,

    Sen. Hippol. 714.—
    2.
    (Acc. to I. B. 3.) With aliquem aliquā re or only aliquem, to be connected with or related to, to concern:

    ut quisque tam foede interemptos aut propinquitate aut amicitiā contingebat,

    Liv. 25, 8, 2:

    aliquem sanguine ac genere,

    id. 45, 7, 3; 24, 22, 14:

    aliquem artissimo gradu,

    Suet. Aug. 4:

    domum Caesarum nullo gradu,

    id. Galb. 2; cf. absol.:

    deos (i. e. Maecenatem et Augustum) quoniam propius contingis,

    have more ready access to the great, Hor. S. 2, 6, 52:

    Sabinum modico usu,

    to have little intercourse with, Tac. A. 4, 68:

    multis in Italiā contactis gentibus Punici belli societate,

    Liv. 31, 8, 11; cf.:

    si crĭmine contingantur,

    have part in, Dig. 11, 4, 1:

    haec consultatio Romanos nihil contingit,

    concerns not, Liv. 34, 22, 12; cf.:

    quae (causa) nihil eo facto contingitur,

    id. 40, 14, 9.—
    3.
    (Acc. to I. B. 4.) To attain to, reach, arrive at something, to come to (very rare):

    quam regionem cum superavit animus naturamque sui similem contigit et agnovit,

    Cic. Tusc. 1, 19, 43.—
    b.
    With and without dat. of person; of occurrences, to happen to one, to befall, fall to one's lot, to succeed in, obtain a thing; and absol., to happen, fall to, turn out, come to pass (so most freq. in all perr. and species of composition; in gen., of favorable, but sometimes of indifferent, or even adverse occurrences).
    (α).
    With dat.:

    cui tam subito tot contigerint commoda,

    Ter. Eun. 5, 8, 3:

    haec tot propter me gaudia illi contigisse laetor,

    id. Hec. 5, 3, 35:

    quod isti (Crasso) contigit uni,

    Cic. de Or. 2, 56, 228; 1, 35, 164; id. Off. 1, 43, 153; id. Fam. 5, 21, 1; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 1; Caes. B. G. 1, 43; Quint. 10, 1, 115; 12, 11, 29; Suet. Caes. 35; id. Calig. 3, 10 et saep.; Ov. M. 3, 321; 11, 268; 15, 443; Hor. Ep. 1, 2, 46; 1, 4, 10; 1, 17, 9 et saep.:

    cum tanto plura bene dicendi exempla supersint quam illis contigerunt,

    Quint. 10, 2, 28: quam mihi maxime hic hodie contigerit malum, Enn. ap. Non. p. 268, 12:

    quod (sc. servitus) potentibus populis saepe contigit,

    Cic. Tusc. 5, 6, 15; id. Cat. 1, 7, 16:

    cum miseri animi essent, quod plerisque contingeret,

    id. N. D. 1, 11, 27; id. Phil. 14, 8, 24; id. Fam. 5, 16, 5; id. Sen. 19, 71; id. Off. 2, 14, 50; 2, 19, 65; id. Fam. 11, 16, 2 al.: quoties ipsi testatori aliquid contingit, a misfortune befalls, etc., Dig. 28, 3, 6:

    si quid ei humanitus contigerit,

    ib. 34, 4, 30 fin. (cf. ib. § 2: sive in viā aliquid mihi humanitus acciderit, and v. 2. accido, II. B.).— Impers. with inf.:

    non cuivis homini contingit adire Corinthum,

    Hor. Ep. 1, 17, 36:

    mihi Romae nutriri atque doceri,

    id. ib. 2, 2, 41:

    mihi recusare principatum,

    Vell. 2, 124, 2:

    mihi cognoscere (eos),

    Quint. 12, 11, 3; 1, 1, 11; 5, 7, 25; 6, 1, 4 al.—And, at the same time, a dat. of the predicate (post-class. and rare):

    quo tempore mihi fratrique meo destinari praetoribus contigit,

    Vell. 2, 124, 4:

    maximo tibi et civi et duci evadere contigit,

    Val. Max. 5, 4, ext. 2 (in Ov. M. 11, 220, the better read. is nepotem); cf. Haase in Reisig. Lect. p. 794 sq.—With ut:

    volo hoc oratori contingat, ut, etc.,

    Cic. Brut. 84, 290; id. Off. 1, 1, 3; id. Phil. 5, 18, 49; Quint. 11, 2, 51 al. —
    (β).
    With acc. (very rare):

    sors Tyrrhenum contigit,

    fell upon Tyrrhenus, Vell. 1, 1 fin.:

    Italiam palma frugum,

    Plin. 18, 11, 29, § 109.—
    (γ).
    Absol. (very freq.):

    hanc mi expetivi, contigit,

    Ter. And. 4, 2, 13:

    magis adeo id facilitate quam aliā ullā culpā meā contigit,

    Cic. de Or. 2, 4, 15:

    quod si nulla contingit excusatio,

    Quint. 11, 1, 81:

    ubi quid melius contingit et unctius,

    Hor. Ep. 1, 15, 44 et saep.—With abl.:

    quia memoria atque actio naturā non arte contingant,

    Quint. 3, 3, 4; so id. 1, 1, 33; 2, 2, 11 al.—With ex:

    gratia, quae continget ex sermone puro atque dilucido,

    Quint. 11, 1, 53; so id. 8, 3, 70:

    ex eādem brassicā contingunt aestivi autumnalesque cauliculi,

    arise, spring, Plin. 19, 8, 41, § 138 al.:

    nihil horum nisi in complexu loquendi serieque contingit,

    Quint. 1, 5, 3.—With inf.:

    fingere cinctutis non exaudita Cethegis Continget,

    Hor. A. P. 51; Quint. 1, 1, 11; 5, 7, 25:

    concitare invidiam, etc.... liberius in peroratione contingit,

    id. 6, 1, 14.—With ut:

    quod nunquam opinatus fui... id contigit, ut salvi poteremur domi,

    Plaut. Am. 1, 1, 32; so Quint. 4, 1, 7; 9, 3, 72; 11, 2, 39.
    2.
    con-tingo ( - tinguo), ĕre, v. a., to wet, moisten (perh. only in Lucr. and Verg.).
    I.
    Lit.:

    oras, pocula circum mellis liquore,

    Lucr. 1, 938:

    semina rerum colore,

    id. 2, 755:

    lac parco sale,

    to sprinkle, Verg. G. 3, 403:

    tonsum corpus amurcā,

    id. ib. 3, 448. —
    II.
    Trop.:

    musaeo contingens cuncta lepore,

    Lucr. 1, 934 and 947; 4, 9 and 22.

    Lewis & Short latin dictionary > contingo

  • 60 continguo

    1.
    con-tingo, tĭgi, tactum, 3, v. a. and n. [tango], to touch on all sides. to touch, take hold of, seize (very freq. in all periods and species of composition).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    facile cibum terrestrem rostris,

    Cic. N. D. 2, 47, 122:

    funem manu,

    Verg. A. 2, 239; cf. Ov. M. 2, 151:

    munera Cerealia dextrā,

    id. ib. 11, 122:

    undas pede,

    id. ib. 2, 457:

    focos ore tremente,

    id. Tr. 1, 3, 44:

    terram osculo,

    Liv. 1, 56, 12:

    ora nati sacro medicamine,

    Ov. M. 2, 123; cf. id. ib. 14, 607:

    montes suo igni (sol),

    Lucr. 4, 407; cf. Cat. 64, 408, and Suet. Ner. 6:

    cibos sale modico,

    to sprinkle, Cels. 2, 24: sidera comā ( poet. designation for a very great height), Ov. F. 3, 34; cf.:

    nubes aërio vertice (Taurus),

    Tib. 1, 7, 15: summa sidera plantis, to reach the stars (a poet. designation of great prosperity), Prop. 1, 8, 43:

    mitem taurum,

    Ov. M. 2, 860; cf. id. ib. 8, 423:

    glebam,

    id. ib. 11, 111:

    paene terram (luna),

    Cic. Div. 2, 43, 91:

    caules (vitis),

    id. N. D. 2, 47, 120:

    dextras consulum (as a friendly greeting or congratulation),

    Liv. 28, 9, 6; so,

    manum,

    Vell. 2, 104, 5; 2, 107, 4.—
    B.
    With partic. access. ideas.
    1.
    To eat, partake of, taste ( poet.):

    neque illinc Audeat esuriens dominus contingere granum,

    Hor. S. 2, 3, 113:

    cibos ore,

    Ov. M. 5, 531:

    aquas,

    id. ib. 15, 281:

    fontem,

    id. ib. 3, 409.—
    2.
    To touch impurely (very rare):

    corpus corpore,

    Plaut. Am. 2, 2, 204.—
    3.
    To touch, i. e. to be near, neighboring, or contiguous, to border upon, to reach, extend to; with acc., dat., or inter se; with acc.:

    Helvi, qui fines Arvernorum contingunt,

    Caes. B. G. 7, 7 fin.:

    turri adactā et contingente vallum,

    id. ib. 5, 43; cf.:

    in saltu Vescino Falernum contingente agrum,

    Liv. 10, 21, 8:

    praesidium coloniarum Illyricum contingentium,

    Suet. Aug. 25. —With dat.:

    ut radices montis ex utrāque parte ripae fluminis contingant,

    Caes. B. G. 1, 38.—With inter se:

    ut (milites) contingant inter se atque omnem munitionem expleant,

    Caes. B. C. 1, 21; cf. id. B. G. 7, 23.—
    4.
    With the idea of motion, to reach something by moving, to attain to, reach, come to, arrive at, meet with, etc. (mostly poet.); with acc.:

    optatam metam cursu,

    Hor. A. P. 412:

    Ephyren pennis,

    Ov. M. 7, 392:

    Italiam,

    Verg. A. 5, 18:

    fines Illyricos,

    Ov. M. 4, 568:

    Creten,

    id. ib. 8, 100:

    Cadmeïda arcem,

    id. ib. 6, 217:

    rapidas Phasidos undas,

    id. ib. 7, 6:

    auras,

    to come into the air, id. ib. 15, 416 al.:

    avem ferro,

    to hit, Verg. A. 5, 509; cf. Ov M. 8, 351: ullum mortalem (vox mea), id. id. 2, 578; cf.

    thus aures,

    id. ib. 1, 211; and aures fando, with the acc. and inf., id. ib. 15, 497: aevi florem, to come to or reach the flower of age, Lucr. 1, 565.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to touch, to seize upon, affect (rare). multitudo agrestium, quos in aliquā suā fortunā publica quoque contingebat cura, Liv. 22, 10, 8:

    contactus nullis ante cupidinibus,

    Prop. 1, 1, 2:

    quam me manifesta libido contigit!

    Ov. M. 9, 484: animum curā. Val. Fl. 7, 173; cf.:

    aliquem (curā), contacti simili sorte,

    Ov. Tr. 3, 4, 78. —Far more freq.,
    B.
    In partic.
    1.
    (Acc. to I. B. 2.) To touch with pollution, to pollute, stain, defile, etc.; so generally in part. perf. (as a verb. finit. the kindr. contamino was in use):

    (Gallos) contactos eo scelere velut injectā rabie ad arma ituros,

    Liv. 21, 48, 3; so,

    contacta civitas rabie duorum juvenum,

    id. 4, 9, 10:

    omnes eā violatione templi,

    id. 29, 8, 11 (for which id. 29, 18, 8:

    nefandà praedā se ipsos ac domos contaminare suas): plebs regiā praedā,

    id. 2, 5, 2; cf. id. 4, 15, 8:

    equi candidi et nullo mortali opere contacti,

    Tac. G. 10: dies (sc. Alliensis) religione, [p. 450] Liv. 6, 28, 6:

    pectora vitiis,

    Tac. Or. 12.—Once absol.:

    contactus ensis,

    Sen. Hippol. 714.—
    2.
    (Acc. to I. B. 3.) With aliquem aliquā re or only aliquem, to be connected with or related to, to concern:

    ut quisque tam foede interemptos aut propinquitate aut amicitiā contingebat,

    Liv. 25, 8, 2:

    aliquem sanguine ac genere,

    id. 45, 7, 3; 24, 22, 14:

    aliquem artissimo gradu,

    Suet. Aug. 4:

    domum Caesarum nullo gradu,

    id. Galb. 2; cf. absol.:

    deos (i. e. Maecenatem et Augustum) quoniam propius contingis,

    have more ready access to the great, Hor. S. 2, 6, 52:

    Sabinum modico usu,

    to have little intercourse with, Tac. A. 4, 68:

    multis in Italiā contactis gentibus Punici belli societate,

    Liv. 31, 8, 11; cf.:

    si crĭmine contingantur,

    have part in, Dig. 11, 4, 1:

    haec consultatio Romanos nihil contingit,

    concerns not, Liv. 34, 22, 12; cf.:

    quae (causa) nihil eo facto contingitur,

    id. 40, 14, 9.—
    3.
    (Acc. to I. B. 4.) To attain to, reach, arrive at something, to come to (very rare):

    quam regionem cum superavit animus naturamque sui similem contigit et agnovit,

    Cic. Tusc. 1, 19, 43.—
    b.
    With and without dat. of person; of occurrences, to happen to one, to befall, fall to one's lot, to succeed in, obtain a thing; and absol., to happen, fall to, turn out, come to pass (so most freq. in all perr. and species of composition; in gen., of favorable, but sometimes of indifferent, or even adverse occurrences).
    (α).
    With dat.:

    cui tam subito tot contigerint commoda,

    Ter. Eun. 5, 8, 3:

    haec tot propter me gaudia illi contigisse laetor,

    id. Hec. 5, 3, 35:

    quod isti (Crasso) contigit uni,

    Cic. de Or. 2, 56, 228; 1, 35, 164; id. Off. 1, 43, 153; id. Fam. 5, 21, 1; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 24, 1; Caes. B. G. 1, 43; Quint. 10, 1, 115; 12, 11, 29; Suet. Caes. 35; id. Calig. 3, 10 et saep.; Ov. M. 3, 321; 11, 268; 15, 443; Hor. Ep. 1, 2, 46; 1, 4, 10; 1, 17, 9 et saep.:

    cum tanto plura bene dicendi exempla supersint quam illis contigerunt,

    Quint. 10, 2, 28: quam mihi maxime hic hodie contigerit malum, Enn. ap. Non. p. 268, 12:

    quod (sc. servitus) potentibus populis saepe contigit,

    Cic. Tusc. 5, 6, 15; id. Cat. 1, 7, 16:

    cum miseri animi essent, quod plerisque contingeret,

    id. N. D. 1, 11, 27; id. Phil. 14, 8, 24; id. Fam. 5, 16, 5; id. Sen. 19, 71; id. Off. 2, 14, 50; 2, 19, 65; id. Fam. 11, 16, 2 al.: quoties ipsi testatori aliquid contingit, a misfortune befalls, etc., Dig. 28, 3, 6:

    si quid ei humanitus contigerit,

    ib. 34, 4, 30 fin. (cf. ib. § 2: sive in viā aliquid mihi humanitus acciderit, and v. 2. accido, II. B.).— Impers. with inf.:

    non cuivis homini contingit adire Corinthum,

    Hor. Ep. 1, 17, 36:

    mihi Romae nutriri atque doceri,

    id. ib. 2, 2, 41:

    mihi recusare principatum,

    Vell. 2, 124, 2:

    mihi cognoscere (eos),

    Quint. 12, 11, 3; 1, 1, 11; 5, 7, 25; 6, 1, 4 al.—And, at the same time, a dat. of the predicate (post-class. and rare):

    quo tempore mihi fratrique meo destinari praetoribus contigit,

    Vell. 2, 124, 4:

    maximo tibi et civi et duci evadere contigit,

    Val. Max. 5, 4, ext. 2 (in Ov. M. 11, 220, the better read. is nepotem); cf. Haase in Reisig. Lect. p. 794 sq.—With ut:

    volo hoc oratori contingat, ut, etc.,

    Cic. Brut. 84, 290; id. Off. 1, 1, 3; id. Phil. 5, 18, 49; Quint. 11, 2, 51 al. —
    (β).
    With acc. (very rare):

    sors Tyrrhenum contigit,

    fell upon Tyrrhenus, Vell. 1, 1 fin.:

    Italiam palma frugum,

    Plin. 18, 11, 29, § 109.—
    (γ).
    Absol. (very freq.):

    hanc mi expetivi, contigit,

    Ter. And. 4, 2, 13:

    magis adeo id facilitate quam aliā ullā culpā meā contigit,

    Cic. de Or. 2, 4, 15:

    quod si nulla contingit excusatio,

    Quint. 11, 1, 81:

    ubi quid melius contingit et unctius,

    Hor. Ep. 1, 15, 44 et saep.—With abl.:

    quia memoria atque actio naturā non arte contingant,

    Quint. 3, 3, 4; so id. 1, 1, 33; 2, 2, 11 al.—With ex:

    gratia, quae continget ex sermone puro atque dilucido,

    Quint. 11, 1, 53; so id. 8, 3, 70:

    ex eādem brassicā contingunt aestivi autumnalesque cauliculi,

    arise, spring, Plin. 19, 8, 41, § 138 al.:

    nihil horum nisi in complexu loquendi serieque contingit,

    Quint. 1, 5, 3.—With inf.:

    fingere cinctutis non exaudita Cethegis Continget,

    Hor. A. P. 51; Quint. 1, 1, 11; 5, 7, 25:

    concitare invidiam, etc.... liberius in peroratione contingit,

    id. 6, 1, 14.—With ut:

    quod nunquam opinatus fui... id contigit, ut salvi poteremur domi,

    Plaut. Am. 1, 1, 32; so Quint. 4, 1, 7; 9, 3, 72; 11, 2, 39.
    2.
    con-tingo ( - tinguo), ĕre, v. a., to wet, moisten (perh. only in Lucr. and Verg.).
    I.
    Lit.:

    oras, pocula circum mellis liquore,

    Lucr. 1, 938:

    semina rerum colore,

    id. 2, 755:

    lac parco sale,

    to sprinkle, Verg. G. 3, 403:

    tonsum corpus amurcā,

    id. ib. 3, 448. —
    II.
    Trop.:

    musaeo contingens cuncta lepore,

    Lucr. 1, 934 and 947; 4, 9 and 22.

    Lewis & Short latin dictionary > continguo

См. также в других словарях:

  • fall upon — index accost, assail, attack, oppugn, strike (assault) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • fall upon — phrasal verb fall on or fall upon [transitive] Word forms fall on : present tense I/you/we/they fall on he/she/it falls on present participle falling on past tense fell on past participle fallen on 1) mainly literary fall on something to start… …   English dictionary

  • fall upon — ► fall on (or upon) 1) attack fiercely or unexpectedly. 2) (of someone s eyes or gaze) be directed towards. 3) (of a burden or duty) be borne or incurred by. Main Entry: ↑fall …   English terms dictionary

  • fall upon — fall (up)on (Roget s Thesaurus II) verb To set upon with violent force: aggress, assail, assault, attack, beset, go at, have at, sail into, storm, strike. Informal: light into, pitch into. See ATTACK …   English dictionary for students

  • fall\ upon — • fall (up)on v 1. To go and fight with; attack. The robbers fell on him from behind trees. 2. formal To meet (troubles). The famous poet fell upon unhappy days …   Словарь американских идиом

  • fall upon — Synonyms and related words: alight upon, ambush, appear unexpectedly, arrive at, arrive upon, assail, assault, attack, be unexpected, blitz, bob up, bump into, bushwhack, come across, come among, come at, come down on, come unawares, come up… …   Moby Thesaurus

  • fall upon — verb find unexpectedly the archeologists chanced upon an old tomb she struck a goldmine The hikers finally struck the main path to the lake • Syn: ↑strike, ↑come upon, ↑light upon, ↑chance upon, ↑ …   Useful english dictionary

  • fall upon — verb To fall on; to experience; to suffer. With the rise of the Internet, some media fell upon hard times …   Wiktionary

  • fall upon — phrasal see fall on …   New Collegiate Dictionary

  • fall upon — See fall on …   New dictionary of synonyms

  • To fall upon — Fall Fall (f[add]l), v. i. [imp. {Fell} (f[e^]l); p. p. {Fallen} (f[add]l n); p. pr. & vb. n. {Falling}.] [AS. feallan; akin to D. vallen, OS. & OHG. fallan, G. fallen, Icel. Falla, Sw. falla, Dan. falde, Lith. pulti, L. fallere to deceive, Gr.… …   The Collaborative International Dictionary of English

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»