Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

e-gelidus

  • 61 Algidus

    1.
    algĭdus, a, um, adj. [algeo], cold: algida, sc. regio, Naev. ap. Cic. Or. 45, 152:

    loca,

    Cat. 63, 70.—Whence,
    2.
    Algĭdus, i, m., a high snow-capped mountain, and the forest upon it, south-east of Rome, between Tusculum and Velitrœ, now Monte Compatri, Liv. 26, 9, 12; Plin. 18, 13, 34, § 130:

    gelidus,

    Hor. C. 1, 21, 6:

    nivalis,

    id. ib. 3, 23, 9; id. C. S. 69.—Hence,
    I.
    Algĭdum, i, n., a town upon it, now Pava, Flor. 1, 11.—
    II.
    Adj.: Algĭdus, a, um, pertaining to Algidum:

    terra,

    Ov. F. 6, 722:

    secessus,

    Mart. 10, 30.

    Lewis & Short latin dictionary > Algidus

  • 62 algidus

    1.
    algĭdus, a, um, adj. [algeo], cold: algida, sc. regio, Naev. ap. Cic. Or. 45, 152:

    loca,

    Cat. 63, 70.—Whence,
    2.
    Algĭdus, i, m., a high snow-capped mountain, and the forest upon it, south-east of Rome, between Tusculum and Velitrœ, now Monte Compatri, Liv. 26, 9, 12; Plin. 18, 13, 34, § 130:

    gelidus,

    Hor. C. 1, 21, 6:

    nivalis,

    id. ib. 3, 23, 9; id. C. S. 69.—Hence,
    I.
    Algĭdum, i, n., a town upon it, now Pava, Flor. 1, 11.—
    II.
    Adj.: Algĭdus, a, um, pertaining to Algidum:

    terra,

    Ov. F. 6, 722:

    secessus,

    Mart. 10, 30.

    Lewis & Short latin dictionary > algidus

  • 63 coeo

    cŏ-ĕo, īvi or ii (e. g. coierunt, Caes. B. G. 6, 22:

    coiere,

    Lucr. 6, 452; Prop. 3 (4), 24, 18; Ov. M. 4, 83 al.:

    cŏĭisse,

    Verg. A. 12, 709:

    coisse,

    Prop. 3 (4), 15, 8; Ov. F. 6, 94; Quint. 5, 9, 5; 5, 11, 35;

    pedants preferred conire to coire,

    Quint. 1, 6, 17; cf. id. 1, 5, 69, and Lachm. ad Lucr. p. 137), ĭtum, īre, v. a. and n.
    I.
    To go or come together, to meet, assemble, collect together (so mostly poet. or in post-Aug. prose); constr. absol., with ad aliquem, ad or in locum, more rar. in loco:

    matronae ad Veturiam Volumniamque frequentes coëunt,

    Liv. 2, 40, 1:

    in porticum,

    Plin. Ep. 1, 5, 9:

    ad solitum locum,

    Ov. M. 4, 83:

    ad aliquem,

    Curt. 7, 2, 21: Pharsaliam, * Cat. 64, 37:

    quo (sc. in sedilia theatri) populus coibat,

    Hor. A. P. 207:

    in regiam,

    Curt. 6, 8, 17:

    in quem (locum) coibatur,

    Tac. A. 4, 69:

    apud aram ejus dei in cujus templo coiretur,

    Suet. Aug. 35:

    cum rege in insulā,

    Vell. 2, 101, 1:

    in foro,

    Just. 5, 7, 6:

    milia crabronum coeunt,

    Ov. F. 3, 753; id. H. 7, 123 Loers.:

    coivere amicis animis,

    Curt. 8, 12, 9; 10, 3, 6:

    agmina coibant,

    id. 10, 9, 15; Tac. A. 16, 5; id. H. 1, 27; 2, 52.—
    b.
    Poet.:

    vix memini nobis verba coisse decem,

    i. e. have passed between us, Prop. 3 (4), 15, 8.—
    B.
    Specif., to go or come together in a hostile manner, to encounter:

    inter se coiisse viros et cernere ferro,

    Verg. A. 12, 709; cf. id. G. 4, 73; Ov. M. 3, 236; Luc. 2, 225; Manil. 4, 83; Val. Fl. 5, 635; Stat. Th. 16, 408.—
    II.
    Pregn., to form a whole by coming together, to be united into a whole, to unite, combine (the usu. class. signif.); constr. absol., with cum, or dat.
    A.
    Lit.
    1.
    Of living beings:

    neque se conglobandi coëundique in unum datur spatium,

    Liv. 6, 3, 6; so Verg. A. 9, 801; 10, 410:

    ut vaga illa multitudo coiret in populos,

    Quint. 2, 16, 9:

    qui una coierunt,

    Caes. B. G. 6, 22:

    reliqui (milites) coëunt inter se,

    assemble, id. B. C. 1, 75; so Liv. 7, 37, 15:

    in formam justi exercitūs,

    Vell. 2, 61, 2:

    ut coëat par Jungaturque pari,

    Hor. Ep. 1, 5, 25.—
    b.
    Of the coition of the sexes (both of men and animals), to copulate, Lucr. 4, 1055; cf. Ov. M. 11, 744:

    cum alienā uxore,

    Quint. 7, 3, 10:

    coisse eam cum viro,

    id. 5, 9, 5:

    dominum cum ancillā,

    id. 5, 11, 35:

    cum hospitibus stupro,

    Curt. 5, 1, 37 al.:

    privigno,

    Ov. H. 4, 129:

    simul binis,

    Sen. Cons. ad Marc. 17, 5:

    sic et aves coëunt,

    Ov. M. 9, 733; 10, 324; id. A. A. 2, 615; Col. 6, 27, 3 sq.; Ov. F. 3, 193 al.; cf., of marriage, [p. 359]
    B.
    b.. infra.—
    2.
    Transf., of things: membra. Ov. M. 4, 377; cf. Quint. 11, 3, 96: ignes coire globum quasi in unum, roll together, as into a ball, etc., Lucr. 5, 665; cf. id. 2, 563:

    sanguenque creari Sanguinis inter se multis coëuntibu' guttis,

    out of many little drops running together, id. 1, 838; cf.:

    ut coëat lac,

    to curdle, Varr. R. R. 2, 11, 4; Col. 12, 20, 4:

    bitumen spissatur et in densitatem coit,

    thickens, Plin. 35, 15, 51, § 178; cf.:

    gelidus coit formidine sanguis,

    Verg. A. 3, 30:

    semina,

    Lucr. 3, 395; cf. id. 1, 770; 5, 190; 5, 425:

    tum digiti coëunt,

    Ov. M. 2, 670; Quint. 11, 3, 21:

    ut cornua tota coirent Efficerentque orbem,

    Ov. M. 7, 179; cf. Verg. A. 11, 860:

    palpebrae dormientis non coëunt,

    do not close, Cels. 2, 8:

    labris coëuntibus,

    Quint. 8, 3, 45 et saep.:

    perfectum quiddam fieri, cum omnia coierunt, necesse est,

    id. 11, 3, 9; 9, 1, 9; 2, 19, 2; cf. id. 1, 5, 67:

    quae littera cum quāque optime coëat,

    id. 9, 4, 91:

    ut placidis coëant immitia,

    Hor. A. P. 12.—Of wounds, to close:

    arteria incisa neque coit neque sanescit,

    Cels. 2, 10; cf.:

    potest os coire et vulnus sanescere,

    id. 8, 10; so Plin. 11, 39, 93, § 227; Prop. 3 (4), 24, 18; Ov. Tr. 4, 4, 41; 5, 2, 9; and poet.:

    an male sarta Gratia nequicquam coit et rescinditur?

    Hor. Ep. 1, 3, 32; Petr. 113, 8.—
    B.
    Trop., to unite for some object, in feeling, will, conclusions, etc., to join together, assimilate, combine, agree, ally one ' s self:

    Caesar cum eo coire per Arrium cogitat,

    Cic. Att. 1, 17, 11:

    cum hoc tu coire ausus es, ut... addiceres, etc.,

    id. Red. in Sen. 7, 16; id. Dom. 18, 47:

    principes, quitum unā coierunt, quantum visum est agri adtribuunt,

    Caes. B. G. 6, 22: heri aliquot adulescentuli coimus in Piraeo (Piraeum ap. Cic. Att. 7, 3, 10), Ter. Eun. 3, 4, 1 (consensimus ac pepigimus, Don.):

    duodecim adulescentuli coierunt ex his, qui exsilio erant multati, etc.,

    conspired together, Nep. Pelop. 2, 3; cf.:

    sed neque cum quoquam de eā re collocuturum neque coiturum: sic, ille consensionis globus hujus unius dissensione disjectus est,

    id. Att. 8, 4:

    patricii coiere et interregem creavere,

    Liv. 4, 7, 7:

    mos est regibus, quotiens in societatem coëant, implicare dextras, etc.,

    Tac. A. 12, 47; hence poet.:

    coëant in foedera dextrae,

    Verg. A. 11, 292; Tac. H. 3, 12:

    ad nullius non facinoris societatem coibant,

    Suet. Aug. 32; and, like this, with changed construction.—
    b.
    Esp. of the marriage contract ( poet. and in post-Aug. prose); cf.:

    taedae quoque jure coissent,

    Ov. M. 4, 60:

    conubio,

    Curt. 8, 1, 9:

    nuptiis,

    id. 9, 1, 26; Quint. 5, 11, 32:

    matrimonio,

    Dig. 24, 1, 27:

    in matrimonium,

    ib. 45, 1, 134; cf.:

    hac gener atque socer coëant mercede suorum,

    i. e. in the marriage of Æneas with Lavinia, Verg. A. 7, 317.—
    2.
    Act.: coire societatem ( cum aliquo or absol.), to enter into an alliance, to make a compact, form a league (with some one;

    several times in Cic.): utinam, Pompei, cum Caesare societatem aut numquam coisses aut numquam diremisses!

    Cic. Phil. 2, 10, 24; Nep. Con. 2, 2:

    societatem sceleris,

    Cic. Rosc. Am. 34, 96:

    de municipis fortunis,

    id. ib. 31, 87; Dig. 17, 2, 65, § 10:

    qui societatem in tempus coiit,

    ib. 17, 2, 65, § 6.—
    3.
    Pass.:

    ad eam rem societas coitur,

    Cic. Rosc. Am. 7, 20:

    ad coëundam societatem,

    id. Fam. 5, 19, 2; so Gell. 1, 9 fin.:

    si unius rei societas coita sit,

    Dig. 17, 2, 65 init.; cf. ib. 17, 2, 65, §§ 2, 9, 10, 15.

    Lewis & Short latin dictionary > coeo

  • 64 concresco

    con-cresco, crēvi, crētum, 3 ( inf. perf. sync. concresse, Ov. M. 7, 416), v. n., to grow together; hence with the prevailing idea of uniting, and generally of soft or liquid substances which thicken; to harden, condense, curdle, stiffen, congeal, etc. (very freq., and class. in prose and poetry).
    I.
    Prop.:

    concrescunt semina (opp. extenuantur),

    Lucr. 4, 1261; 6, 626; cf.:

    concrescunt subitae currenti in flumine crustae,

    Verg. G. 3, 360;

    opp. liquere,

    Cic. Univ. 14: rigido concrescere rostro Ora videt, to stiffen into a hard beak. Ov. M. 5, 673; cf.:

    Aconteus Gorgone conspectā saxo concrevit oborto,

    id. ib. 5, 202 (cf. also saxoque oculorum induruit umor, id. ib. 5, 233):

    quo pacto pluvius concrescat in altis Nubibus umor,

    Lucr. 6, 495; cf. id. 6, 250:

    imbres gelidis concrescunt ventis,

    Ov. M. 9, 220:

    (aqua) neque conglaciaret frigoribus neque nive pruināque concresceret, etc.,

    Cic. N. D. 2, 10, 26:

    gelidus concrevit frigore sanguis,

    Verg. A. 12, 905:

    cum lac concrevit,

    Col. 7, 8, 3; cf. Ov. M. 12, 436: concretos sanguine crines, stuck together or clotted, Verg. A. 2, 277; cf.:

    concreta sanguine barba,

    Ov. M. 14, 201.—With in and acc.:

    crystalli modo glaciari et in lapidem concrescere,

    harden into, Plin. 36, 22, 45, § 161; cf.:

    aër... tum autem concretus in nubis cogitur,

    Cic. N. D. 2, 39, 101.—
    II.
    Meton.
    A.
    To take form, to grow, increase:

    de terris terram concrescere parvis,

    Lucr. 1, 840:

    terrā in ipsā taetro concrescere odore bitumen,

    id. 6, 807; Verg. E. 6, 34; cf.:

    indagatio initiorum unde omnia orta, generata, concreta sint,

    Cic. Tusc. 5, 24, 69; 1, 24, 56:

    valles, quae fluminum alluvie et inundationibus concreverint,

    Col. 3, 11, 8.—With ex:

    omne corpus aut aqua aut aër aut ignis aut terra est, aut id quod est concretum ex aliquā parte eorum,

    composed, formed of, Cic. N. D. 3, 12, 30; so id. ib. 3, 14, 34; Tac. A. 13, 57.—
    2.
    Trop.:

    illud funestum animal, ex nefariis stupris, ex civili cruore concretum (al. conceptum),

    Cic. Pis. 9, 21. —
    B.
    (Con intens.) To grow strong, to rise by growing, etc. (so very rare):

    (lana) quanto prolixior in pecore concrescit, tanto, etc.,

    Col. 7, 3, 10 (but in Lucr. 5, 833, the best reading is clarescit; v. Lachm.).—Hence, concrētus, a, um, P. a. (acc. to I.), grown together, concrete, compound, condensed, hardened, thick, hard, stiff, curdled, congealed, clotted, etc. (class.):

    dubitare non possumus quin nihil sit animis admixtum, nihil concretum, nihil copulatum, nihil coagmentatum, nihil duplex,

    Cic. Tusc. 1, 29, 71; 1, 27, 66:

    aër crassus et concretus,

    id. ib. 1, 18, 42; Lucr. 1, 1018; 5, 467 sq.:

    aër (opp. fusus, extenuatus),

    Cic. N. D. 2, 39, 101; cf.:

    pingue et concretum esse caelum,

    id. Div. 1, 57, 130:

    umores (opp. acres),

    id. N. D. 2, 23, 59:

    spuma,

    Ov. M. 4, 537:

    lac,

    Verg. G. 3, 463:

    in sanguine,

    Ov. M. 13, 492:

    mare,

    Plin. 4, 16, 30, § 104:

    nix concreta pruinā,

    Lucr. 3, 20:

    concreta et durata glacies,

    Liv. 21, 36, 8; cf.:

    concreta frigora canā pruinā,

    stiffened by the hoary frost, Verg. G. 2, 376:

    gelu,

    Curt. 8, 4.— Poet., of light: cum claram speciem concreto lumine luna abdidit, thick, i. e. dimmed, Cic. poët. Div. 1, 11, 18:

    nanus et ipse suos breviter concretus in artus,

    shortened, Prop. 4 (5), 8, 41:

    dolor,

    benumbing, tearless, Ov. P. 2, 11, 10.— Subst.: concrētum, i, n., firm or solid matter:

    species quaedam deorum, quae nihil concreti habeat, nihil solidi,

    Cic. N. D. 1, 27, 75.—Esp. (sc. gelu), hard or stiff frost:

    nec semine jacto Concretum patitur radicem adfigere terrae,

    Verg. G. 2, 318 Rib. Forbig.; cf. Hildebr. ad App. M. 1, p. 455. (By others concretum is made acc. of 2. concretus. The common reading is concretam, sc. gelu, the root stiffened by frost; cf. Forbig. ad loc.)— Comp.:

    semen concretius,

    Lucr. 4, 1240:

    spuma lactis concretior,

    Plin. 11, 41, 96, § 239: ossa concreta, t. t., solid bones, i. e. without marrow, id. 7, 18, 18, § 78.— Sup. and adv. not in use.

    Lewis & Short latin dictionary > concresco

  • 65 concretum

    con-cresco, crēvi, crētum, 3 ( inf. perf. sync. concresse, Ov. M. 7, 416), v. n., to grow together; hence with the prevailing idea of uniting, and generally of soft or liquid substances which thicken; to harden, condense, curdle, stiffen, congeal, etc. (very freq., and class. in prose and poetry).
    I.
    Prop.:

    concrescunt semina (opp. extenuantur),

    Lucr. 4, 1261; 6, 626; cf.:

    concrescunt subitae currenti in flumine crustae,

    Verg. G. 3, 360;

    opp. liquere,

    Cic. Univ. 14: rigido concrescere rostro Ora videt, to stiffen into a hard beak. Ov. M. 5, 673; cf.:

    Aconteus Gorgone conspectā saxo concrevit oborto,

    id. ib. 5, 202 (cf. also saxoque oculorum induruit umor, id. ib. 5, 233):

    quo pacto pluvius concrescat in altis Nubibus umor,

    Lucr. 6, 495; cf. id. 6, 250:

    imbres gelidis concrescunt ventis,

    Ov. M. 9, 220:

    (aqua) neque conglaciaret frigoribus neque nive pruināque concresceret, etc.,

    Cic. N. D. 2, 10, 26:

    gelidus concrevit frigore sanguis,

    Verg. A. 12, 905:

    cum lac concrevit,

    Col. 7, 8, 3; cf. Ov. M. 12, 436: concretos sanguine crines, stuck together or clotted, Verg. A. 2, 277; cf.:

    concreta sanguine barba,

    Ov. M. 14, 201.—With in and acc.:

    crystalli modo glaciari et in lapidem concrescere,

    harden into, Plin. 36, 22, 45, § 161; cf.:

    aër... tum autem concretus in nubis cogitur,

    Cic. N. D. 2, 39, 101.—
    II.
    Meton.
    A.
    To take form, to grow, increase:

    de terris terram concrescere parvis,

    Lucr. 1, 840:

    terrā in ipsā taetro concrescere odore bitumen,

    id. 6, 807; Verg. E. 6, 34; cf.:

    indagatio initiorum unde omnia orta, generata, concreta sint,

    Cic. Tusc. 5, 24, 69; 1, 24, 56:

    valles, quae fluminum alluvie et inundationibus concreverint,

    Col. 3, 11, 8.—With ex:

    omne corpus aut aqua aut aër aut ignis aut terra est, aut id quod est concretum ex aliquā parte eorum,

    composed, formed of, Cic. N. D. 3, 12, 30; so id. ib. 3, 14, 34; Tac. A. 13, 57.—
    2.
    Trop.:

    illud funestum animal, ex nefariis stupris, ex civili cruore concretum (al. conceptum),

    Cic. Pis. 9, 21. —
    B.
    (Con intens.) To grow strong, to rise by growing, etc. (so very rare):

    (lana) quanto prolixior in pecore concrescit, tanto, etc.,

    Col. 7, 3, 10 (but in Lucr. 5, 833, the best reading is clarescit; v. Lachm.).—Hence, concrētus, a, um, P. a. (acc. to I.), grown together, concrete, compound, condensed, hardened, thick, hard, stiff, curdled, congealed, clotted, etc. (class.):

    dubitare non possumus quin nihil sit animis admixtum, nihil concretum, nihil copulatum, nihil coagmentatum, nihil duplex,

    Cic. Tusc. 1, 29, 71; 1, 27, 66:

    aër crassus et concretus,

    id. ib. 1, 18, 42; Lucr. 1, 1018; 5, 467 sq.:

    aër (opp. fusus, extenuatus),

    Cic. N. D. 2, 39, 101; cf.:

    pingue et concretum esse caelum,

    id. Div. 1, 57, 130:

    umores (opp. acres),

    id. N. D. 2, 23, 59:

    spuma,

    Ov. M. 4, 537:

    lac,

    Verg. G. 3, 463:

    in sanguine,

    Ov. M. 13, 492:

    mare,

    Plin. 4, 16, 30, § 104:

    nix concreta pruinā,

    Lucr. 3, 20:

    concreta et durata glacies,

    Liv. 21, 36, 8; cf.:

    concreta frigora canā pruinā,

    stiffened by the hoary frost, Verg. G. 2, 376:

    gelu,

    Curt. 8, 4.— Poet., of light: cum claram speciem concreto lumine luna abdidit, thick, i. e. dimmed, Cic. poët. Div. 1, 11, 18:

    nanus et ipse suos breviter concretus in artus,

    shortened, Prop. 4 (5), 8, 41:

    dolor,

    benumbing, tearless, Ov. P. 2, 11, 10.— Subst.: concrētum, i, n., firm or solid matter:

    species quaedam deorum, quae nihil concreti habeat, nihil solidi,

    Cic. N. D. 1, 27, 75.—Esp. (sc. gelu), hard or stiff frost:

    nec semine jacto Concretum patitur radicem adfigere terrae,

    Verg. G. 2, 318 Rib. Forbig.; cf. Hildebr. ad App. M. 1, p. 455. (By others concretum is made acc. of 2. concretus. The common reading is concretam, sc. gelu, the root stiffened by frost; cf. Forbig. ad loc.)— Comp.:

    semen concretius,

    Lucr. 4, 1240:

    spuma lactis concretior,

    Plin. 11, 41, 96, § 239: ossa concreta, t. t., solid bones, i. e. without marrow, id. 7, 18, 18, § 78.— Sup. and adv. not in use.

    Lewis & Short latin dictionary > concretum

  • 66 December

    Dĕcember, bris, m. [decem and -ber, = fer, Sanscr. bhar, to carry, bear: cf. Septem-ber, etc.], the tenth month of the Roman year, reckoned from March, and consequently our twelfth, December (containing, as now, 31 days): "dehinc quintus (mensis) Quintilis et sic deinceps usque ad Decembrem a numero," Varr. L. L. 6, § 34 Müll.; Cic. Leg. 2, 21 fin.:

    acceptus Geniis December (on account of the Saturnalia celebrated in this month),

    Ov. F. 3, 58; cf. Sen. Ep. 18:

    canus,

    Mart. 1, 50:

    gelidus,

    Ov. Tr. 1, 11, 3; cf.:

    fumosus,

    id. ib. 2, 491.—
    b.
    Adj.:

    ut adesset senatus frequens a. d. VIII. Kalendas Decembres,

    Cic. Phil. 3, 8:

    Nonae Decembres,

    Hor. Od. 3, 18, 10:

    Idibus Decembribus,

    Liv. 4, 37: libertate Decembri utere (i. e. of the Saturnalia), Hor. S. 2, 7, 4.—
    II.
    As closing the year, meton. for the (past) year:

    hic tertius December, ex quo, etc.,

    Hor. Epod. 11, 5; cf.:

    me quater undenos implevisse Decembres,

    id. Ep. 1, 20, 27.—
    2.
    Dĕcember, bris, m., a Roman surname, Inscr. Grut. 241; 676 al.; name of a slave, Dig. 40, 5, 41, § 15.

    Lewis & Short latin dictionary > December

  • 67 egelido

    ē-gĕlĭdo, āre, v. a. [gelidus], to thaw away, Sid. Ep. 4, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > egelido

  • 68 frigeo

    frīgĕo, ēre, v. n. [frigus], to be cold, chilly, to freeze (opp. calere, to be hot, to glow; whereas algere, subject., to feel cold, to freeze, is opp. aestuare, to feel hot; v. caleo and algeo; class.; esp. freq. in the trop. sense).
    I.
    Lit.:

    tange: si non totus friget, me enica,

    Ter. Phorm. 5, 8, 5; cf.:

    summosque pedes attinge manusque: Non frigent,

    Pers. 3, 109:

    friget aether,

    Auct. Aetn. 331: corpusque lavant frigentis et unguunt, of him who was cold and stiff, i. e. of the dead, Verg. A. 6, 219:

    gelidus tardante senecta sanguis hebet, frigentque effetae in corpore vires,

    id. ib. 5, 396.—
    II.
    Trop.
    A.
    To be inactive or at a standstill, to have nothing to do; to be lifeless, languid, frigid; of things, to flag, droop:

    in re frigidissima cales, in ferventissima friges,

    Auct. Her. 4, 15, 21; cf.: quod tibi supra scripsi, Curionem valde frigere, jam calet, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 6, 5:

    valde metuo, ne frigeas in hibernis: quamobrem camino luculento utendum censeo,

    Cic. Fam. 7, 10, 2:

    frigens animis,

    Sil. 16, 598:

    quantum stupere atque frigere... Caecilius visus est!

    to be frigid, Gell. 2, 23, 7:

    frigere (al. frigida) videntur ista plerisque,

    to be dull, frigid, Quint. 4, 2, 59: sermonem quaerere;

    ubi friget, huc evasit, etc.,

    flags, halts, Ter. Eun. 3, 3, 11 Ruhnk.—Prov.:

    Sine Cerere et Libero friget Venus,

    Ter. Eun. 4, 5, 6; also ap. Cic. N. D. 2, 23, 60.—
    B.
    With respect to the estimation or favor in which a person or thing stands, to be coldly received, coldly treated, slighted, disregarded, to be without power:

    quare tibicen Antigenidas dixerit discipulo sane frigenti ad populum: Mihi cane et Musis,

    Cic. Brut. 50, 187: plane jam, Brute, frigeo; organon enim erat meum senatus;

    id jam est dissolutum,

    id. Fam. 11, 14, 1:

    Nimirum homines frigent,

    Ter. Eun. 2, 2, 37; Serv. ad Verg. G. 4, 104:

    Memmius quidem friget, Scaurum autem jampridem Pompeius abjecit,

    Cic. Q. Fr. 3, 8, 3 (for which:

    Memmius mirum in modum jacet, Scaurus refrixerat,

    id. ib. 3, 2 fin.:

    Memmius plane refrixerat,

    id. Att. 4, 18, 3):

    jacent beneficia Nuculae, friget patronus Antonius,

    id. Phil. 6, 5, 14:

    an hoc significas, nihil fieri, frigere te?

    id. Fam. 7, 18, 2:

    prima contio Pompei frigebat,

    remained unnoticed, id. Att. 1, 14, 1:

    cum omnia consilia frigerent,

    were of no effect, id. Verr. 2, 2, 25, § 60:

    sin autem ista frigebunt, recipias te ad nos,

    id. Fam. 7, 11 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > frigeo

  • 69 frigidum

    frīgĭdus, a, um, adj. [frigeo], cold, cool, chill, chilling (opp. calidus; syn.: gelidus, algidus, glacialis; corresp. in most of its senses to the Gr. psuchros).
    I.
    Lit.:

    calida et frigida, et amara et dulcia,

    Cic. Rep. 3, 8 fin.:

    fons luce diurnā Frigidus, et calidus nocturno tempore,

    Lucr. 6, 849:

    fons,

    id. ib. 6, 873; 879; cf.:

    frigidior umor,

    id. 6, 840; 844:

    nec ullum hoc frigidius flumen attigi,

    Cic. Leg. 2, 3, 6:

    ut nec frigidior Thracam ambiat Hebrus,

    Hor. Ep. 1, 16, 13:

    loca frigidissima,

    Caes. B. G. 4, 1 fin.:

    rura,

    Hor. Ep. 1, 15, 9:

    Praeneste,

    id. C. 3, 4, 22:

    Tempe,

    Verg. G. 2, 469:

    aquilo,

    id. ib. 2, 404:

    aura,

    Ov. Am. 2, 16, 36; cf.:

    manet sub Jove frigido Venator,

    Hor. C. 1, 1, 25:

    umbra noctis,

    Verg. E. 8, 14:

    caelum est hieme frigidum et gelidum,

    cold and frosty, Plin. Ep. 5, 6, 4:

    frigidus aëra vesper Temperat,

    Verg. G. 3, 336:

    frigidus latet anguis in herba,

    id. E. 3, 93:

    anguis,

    id. ib. 8, 71 (cf. psuchron ophin, Theogn. 602;

    Theocr. 15, 58): pellis duraque,

    Lucr. 6, 1194:

    febris,

    an ague, Plin. 26, 11, 71, § 289; so,

    quartana,

    Hor. S. 2, 3, 290:

    fomenta,

    id. Ep. 1, 3, 26.— Poet.:

    ille frigidas Noctes non sine multis Insomnis lacrimis agit,

    i. e. without a bedfellow, lonely, Hor. C. 3, 7, 6:

    frigidus annus,

    winter, Verg. A. 6, 311; Tib. 4, 8, 4 Huschke (al. amnis).—Prov.: aquam frigidam suffundere, to pour cold water over for to slander, Plaut. Cist. 1, 1, 37; v. suffundo.—
    2.
    As subst.
    a.
    frīgĭdum, i, n., the cold: obaequalitas ferventis ac frigidi, Apul. Dog. Plat. 1, p. 11, 24.— Plur.:

    frigida (opp. calida),

    Ov. M. 1, 19.—
    b.
    frī-gĭda, ae, f. (sc. aqua), cold water (like calida or calda, ae, warm water):

    frigida lavare lubenter,

    Plaut. Most. 1, 3, 1:

    frigidam bibere,

    Cels. 1, 5:

    frigidam aegro dare,

    Suet. Claud. 40:

    frigidā lavari,

    Plin. Ep. 3, 5, 11:

    noxia ut frigidam febri,

    Quint. 5, 11, 31.—
    c.
    In a contracted form: FRIDVM, i, n.: DA FRIDVM PVSILLVM, i. e. a little ice-water, Inscr. Pompej. in Mus. Borbon. IV. p. 5 (cf.:

    solve nives,

    Mart. 5, 64).—
    B.
    In partic., cold, chilled, of a dead person, or one stiffened with fright (for the latter cf.:

    est et frigida multa, comes formidinis aura,

    Lucr. 3, 290; poet.):

    illa (Eurydice) Stygiā nabat jam frigida cymbā,

    Verg. G. 4, 506; Ov. M. 7, 136; also,

    transf.: Eurydicen vox ipsa et frigida lingua, Ah, miseram Eurydicen! anima fugiente vocabat,

    Verg. G. 4, 525:

    membra nati,

    Ov. M. 14, 743:

    mors,

    Verg. A. 4, 385; Val. Fl. 5, 26; cf.:

    pausa vitaï,

    Lucr. 3, 930:

    stricto Aesonides stans frigidus ense,

    stiffened with fright, Val. Fl. 7, 530:

    miles nec frigidus aspicit hostem,

    i. e. fearless, Sil. 9, 49; cf.:

    formidine turpi Frigida corda tremunt,

    id. 2, 339:

    frigida mens criminibus,

    Juv. 1, 166:

    mihi frigidus horror Membra quatit,

    Verg. A. 3, 29.
    II.
    Trop.
    A.
    Without ardor or encrgy, cold, frigid, indifferent, inactive, remiss, indolent, feeble:

    nimis lentus in dicendo et paene frigidus,

    Cic. Brut. 48, 178:

    accusatoribus frigidissimis utitur,

    lukewarm, indolent, id. Q. Fr. 3, 3, 3:

    non frigida virgo,

    i. e. glowing with love, Ov. Am. 2, 1, 5; cf.:

    frigidus aevo Laomedontiades,

    Juv. 6, 325: (equus) Frigidus in Venerem senior, Verg. [p. 782] G. 3, 97:

    (Empedocles) ardentem Frigidus Aetnam Insiluit,

    in cold blood, Hor. A. P. 465:

    in re frigidissima cales, in ferventissima friges,

    Auct. Her. 4, 15, 21:

    frigidae litterae,

    cold, frigid, Cic. Fam. 10, 16, 1:

    solacia,

    Ov. P. 4, 2, 45; cf.

    cura,

    Lucr. 4, 1060 (with which cf.:

    curarum frigus,

    Ov. P. 3, 9, 25):

    frigida bello Dextera,

    feeble, Verg. A. 11, 338:

    ensis,

    inactive, idle, Luc. 5, 245; 7, 502:

    (apes) Contemnuntque favos et frigida tecta relinquunt,

    i. e. not animated by labor, Verg. G. 4, 104 (cf. opp. fervet opus, id. ib. 169).—
    B.
    Without force or point, flat, insipid, dull, trivial, frigid, vain (syn.: jejunus, inanis;

    opp. salsus, facetus, esp. in post-Aug. prose): cave in ista tam frigida, tam jejuna calumnia delitescas,

    Cic. Caecin. 21, 61; cf.:

    haec aut frigida sunt, aut tum salsa, cum aliud est exspectatum,

    id. de Or. 2, 64, 260:

    (sententias) dicere leves, frigidas ineptas,

    Quint. 8, 5, 30:

    verba frigidiora vitare,

    Cic. de Or. 2, 63, 256; cf. id. Or. 26, 89:

    frigidi et arcessiti joci,

    Suet. Claud. 21; cf. Quint. 9, 3, 69:

    illud frigidum et inane,

    id. 10, 2, 17:

    illud apud Euripidem frigidum sane, quod, etc.,

    id. 5, 10, 31:

    frigida et puerilis affectatio,

    id. 4, 1, 77:

    frigida et inanis affectatio,

    id. 7, 3, 74:

    genus acuminis in reprehendendis verbis, nonnumquam frigidum, interdum etiam facetum,

    Cic. Brut. 67, 236:

    in salibus aliquando frigidus,

    Quint. 12, 10, 12:

    dies frigidis rebus absumere,

    Plin. Ep. 1, 9, 3:

    negotia,

    id. ib. 9, 2, 1; cf.:

    omnia ista frigida et inania videntur,

    id. ib. 4, 17, 4; Sen. de Ira, 2, 11.— With a subject-clause:

    leve ac frigidum sit his addere, quo propinquos amicosque pacto tractaverit,

    Suet. Calig. 26.—
    * C.
    With active meaning, causing cold or fright, frightening:

    frigidus a rostris manat per compita rumor,

    Hor. S. 2, 6, 50.—Hence, adv.: frīgĭde (only acc. to II. and very rare; not in Cic.).
    1.
    Inactively, slowly, feebly: quae cupiunt, tamen ita frigide agunt, ut nolle existimentur, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 3.—
    2.
    Flatly, trivially, insipidly, frigidly:

    verbis inepte et frigide uti,

    Gell. 13, 24, 7;

    so with inaniter,

    id. 7, 3, 43;

    with exigue, opp. graviter,

    id. 19, 3, 1; cf.

    also: quae sunt dicta frigidius,

    Quint. 6, 3, 4:

    transire in diversa subsellia, parum verecundum est... Et si aliquando concitate itur, numquam non frigide reditur,

    i. e. in a silly, ridiculous manner, id. 11, 3, 133:

    tum ille infantem suam frigidissime reportavit,

    id. 6, 1, 39.

    Lewis & Short latin dictionary > frigidum

  • 70 frigidus

    frīgĭdus, a, um, adj. [frigeo], cold, cool, chill, chilling (opp. calidus; syn.: gelidus, algidus, glacialis; corresp. in most of its senses to the Gr. psuchros).
    I.
    Lit.:

    calida et frigida, et amara et dulcia,

    Cic. Rep. 3, 8 fin.:

    fons luce diurnā Frigidus, et calidus nocturno tempore,

    Lucr. 6, 849:

    fons,

    id. ib. 6, 873; 879; cf.:

    frigidior umor,

    id. 6, 840; 844:

    nec ullum hoc frigidius flumen attigi,

    Cic. Leg. 2, 3, 6:

    ut nec frigidior Thracam ambiat Hebrus,

    Hor. Ep. 1, 16, 13:

    loca frigidissima,

    Caes. B. G. 4, 1 fin.:

    rura,

    Hor. Ep. 1, 15, 9:

    Praeneste,

    id. C. 3, 4, 22:

    Tempe,

    Verg. G. 2, 469:

    aquilo,

    id. ib. 2, 404:

    aura,

    Ov. Am. 2, 16, 36; cf.:

    manet sub Jove frigido Venator,

    Hor. C. 1, 1, 25:

    umbra noctis,

    Verg. E. 8, 14:

    caelum est hieme frigidum et gelidum,

    cold and frosty, Plin. Ep. 5, 6, 4:

    frigidus aëra vesper Temperat,

    Verg. G. 3, 336:

    frigidus latet anguis in herba,

    id. E. 3, 93:

    anguis,

    id. ib. 8, 71 (cf. psuchron ophin, Theogn. 602;

    Theocr. 15, 58): pellis duraque,

    Lucr. 6, 1194:

    febris,

    an ague, Plin. 26, 11, 71, § 289; so,

    quartana,

    Hor. S. 2, 3, 290:

    fomenta,

    id. Ep. 1, 3, 26.— Poet.:

    ille frigidas Noctes non sine multis Insomnis lacrimis agit,

    i. e. without a bedfellow, lonely, Hor. C. 3, 7, 6:

    frigidus annus,

    winter, Verg. A. 6, 311; Tib. 4, 8, 4 Huschke (al. amnis).—Prov.: aquam frigidam suffundere, to pour cold water over for to slander, Plaut. Cist. 1, 1, 37; v. suffundo.—
    2.
    As subst.
    a.
    frīgĭdum, i, n., the cold: obaequalitas ferventis ac frigidi, Apul. Dog. Plat. 1, p. 11, 24.— Plur.:

    frigida (opp. calida),

    Ov. M. 1, 19.—
    b.
    frī-gĭda, ae, f. (sc. aqua), cold water (like calida or calda, ae, warm water):

    frigida lavare lubenter,

    Plaut. Most. 1, 3, 1:

    frigidam bibere,

    Cels. 1, 5:

    frigidam aegro dare,

    Suet. Claud. 40:

    frigidā lavari,

    Plin. Ep. 3, 5, 11:

    noxia ut frigidam febri,

    Quint. 5, 11, 31.—
    c.
    In a contracted form: FRIDVM, i, n.: DA FRIDVM PVSILLVM, i. e. a little ice-water, Inscr. Pompej. in Mus. Borbon. IV. p. 5 (cf.:

    solve nives,

    Mart. 5, 64).—
    B.
    In partic., cold, chilled, of a dead person, or one stiffened with fright (for the latter cf.:

    est et frigida multa, comes formidinis aura,

    Lucr. 3, 290; poet.):

    illa (Eurydice) Stygiā nabat jam frigida cymbā,

    Verg. G. 4, 506; Ov. M. 7, 136; also,

    transf.: Eurydicen vox ipsa et frigida lingua, Ah, miseram Eurydicen! anima fugiente vocabat,

    Verg. G. 4, 525:

    membra nati,

    Ov. M. 14, 743:

    mors,

    Verg. A. 4, 385; Val. Fl. 5, 26; cf.:

    pausa vitaï,

    Lucr. 3, 930:

    stricto Aesonides stans frigidus ense,

    stiffened with fright, Val. Fl. 7, 530:

    miles nec frigidus aspicit hostem,

    i. e. fearless, Sil. 9, 49; cf.:

    formidine turpi Frigida corda tremunt,

    id. 2, 339:

    frigida mens criminibus,

    Juv. 1, 166:

    mihi frigidus horror Membra quatit,

    Verg. A. 3, 29.
    II.
    Trop.
    A.
    Without ardor or encrgy, cold, frigid, indifferent, inactive, remiss, indolent, feeble:

    nimis lentus in dicendo et paene frigidus,

    Cic. Brut. 48, 178:

    accusatoribus frigidissimis utitur,

    lukewarm, indolent, id. Q. Fr. 3, 3, 3:

    non frigida virgo,

    i. e. glowing with love, Ov. Am. 2, 1, 5; cf.:

    frigidus aevo Laomedontiades,

    Juv. 6, 325: (equus) Frigidus in Venerem senior, Verg. [p. 782] G. 3, 97:

    (Empedocles) ardentem Frigidus Aetnam Insiluit,

    in cold blood, Hor. A. P. 465:

    in re frigidissima cales, in ferventissima friges,

    Auct. Her. 4, 15, 21:

    frigidae litterae,

    cold, frigid, Cic. Fam. 10, 16, 1:

    solacia,

    Ov. P. 4, 2, 45; cf.

    cura,

    Lucr. 4, 1060 (with which cf.:

    curarum frigus,

    Ov. P. 3, 9, 25):

    frigida bello Dextera,

    feeble, Verg. A. 11, 338:

    ensis,

    inactive, idle, Luc. 5, 245; 7, 502:

    (apes) Contemnuntque favos et frigida tecta relinquunt,

    i. e. not animated by labor, Verg. G. 4, 104 (cf. opp. fervet opus, id. ib. 169).—
    B.
    Without force or point, flat, insipid, dull, trivial, frigid, vain (syn.: jejunus, inanis;

    opp. salsus, facetus, esp. in post-Aug. prose): cave in ista tam frigida, tam jejuna calumnia delitescas,

    Cic. Caecin. 21, 61; cf.:

    haec aut frigida sunt, aut tum salsa, cum aliud est exspectatum,

    id. de Or. 2, 64, 260:

    (sententias) dicere leves, frigidas ineptas,

    Quint. 8, 5, 30:

    verba frigidiora vitare,

    Cic. de Or. 2, 63, 256; cf. id. Or. 26, 89:

    frigidi et arcessiti joci,

    Suet. Claud. 21; cf. Quint. 9, 3, 69:

    illud frigidum et inane,

    id. 10, 2, 17:

    illud apud Euripidem frigidum sane, quod, etc.,

    id. 5, 10, 31:

    frigida et puerilis affectatio,

    id. 4, 1, 77:

    frigida et inanis affectatio,

    id. 7, 3, 74:

    genus acuminis in reprehendendis verbis, nonnumquam frigidum, interdum etiam facetum,

    Cic. Brut. 67, 236:

    in salibus aliquando frigidus,

    Quint. 12, 10, 12:

    dies frigidis rebus absumere,

    Plin. Ep. 1, 9, 3:

    negotia,

    id. ib. 9, 2, 1; cf.:

    omnia ista frigida et inania videntur,

    id. ib. 4, 17, 4; Sen. de Ira, 2, 11.— With a subject-clause:

    leve ac frigidum sit his addere, quo propinquos amicosque pacto tractaverit,

    Suet. Calig. 26.—
    * C.
    With active meaning, causing cold or fright, frightening:

    frigidus a rostris manat per compita rumor,

    Hor. S. 2, 6, 50.—Hence, adv.: frīgĭde (only acc. to II. and very rare; not in Cic.).
    1.
    Inactively, slowly, feebly: quae cupiunt, tamen ita frigide agunt, ut nolle existimentur, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 10, 3.—
    2.
    Flatly, trivially, insipidly, frigidly:

    verbis inepte et frigide uti,

    Gell. 13, 24, 7;

    so with inaniter,

    id. 7, 3, 43;

    with exigue, opp. graviter,

    id. 19, 3, 1; cf.

    also: quae sunt dicta frigidius,

    Quint. 6, 3, 4:

    transire in diversa subsellia, parum verecundum est... Et si aliquando concitate itur, numquam non frigide reditur,

    i. e. in a silly, ridiculous manner, id. 11, 3, 133:

    tum ille infantem suam frigidissime reportavit,

    id. 6, 1, 39.

    Lewis & Short latin dictionary > frigidus

  • 71 gelide

    gĕlĭde, adv., v. gelidus fin.

    Lewis & Short latin dictionary > gelide

  • 72 Gelo

    1.
    gĕlo, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [gelu].
    I.
    Act., to cause to freeze, to congeal.—Pass., to be frozen, to freeze.
    A.
    In gen.:

    si gelent frigora, quarto die premendam (olivam),

    Plin. 15, 6, 6, § 21:

    fluvius, qui ferrum gelat,

    Mart. 1, 50, 12.— Pass.:

    quae (alvearia fictilia) et accenduntur aestatis vaporibus et gelantur hiemis frigoribus (shortly before: nec hieme rigent, nec candent aestate),

    Col. 9, 6, 2.—Esp. freq. in the part. perf.:

    amnes gelati lacusque,

    Plin. 8, 28, 42, § 103:

    lac, Col. poët. 10, 397: caseus,

    id. 7, 8, 7:

    manus Aquilone,

    Mart. 5, 9, 3.—
    B.
    In partic., to freeze, chill, stiffen with fright, horror, etc.; in pass., to be frozen, chilled; to be numbed or stiff (cf.:

    gelu and gelidus): gelat ora pavor,

    Stat. Th. 4, 497:

    timent pavidoque gelantur Pectore,

    Juv. 6, 95:

    sic fata gelatis Vultibus,

    Stat. Th. 4, 404:

    gelato corde attonitus,

    Luc. 7, 339:

    gelati orbes (i. e. oculi emortui),

    id. 6, 541.—
    II.
    Neutr., to freeze:

    pruinae perniciosior natura, quoniam lapsa persidet gelatque,

    Plin. 17, 24, 37, § 222:

    venae,

    Stat. Th. 4, 727:

    vultus Perseos,

    i. e. to be petrified, Luc. 9, 681.— Impers.:

    non ante demetuntur quam gelaverit,

    Plin. 14, 3, 4, § 39; Vulg. Sir. 43, 21.
    2.
    Gĕlo or Gĕlon, ōnis, m., = Gelôn, king of Syracuse, son of Hiero II., Liv. 23, 30; 24, 5; Just. 23, 4; Plin. 8, 40, 61, § 144.

    Lewis & Short latin dictionary > Gelo

  • 73 gelo

    1.
    gĕlo, āvi, ātum, 1, v. a. and n. [gelu].
    I.
    Act., to cause to freeze, to congeal.—Pass., to be frozen, to freeze.
    A.
    In gen.:

    si gelent frigora, quarto die premendam (olivam),

    Plin. 15, 6, 6, § 21:

    fluvius, qui ferrum gelat,

    Mart. 1, 50, 12.— Pass.:

    quae (alvearia fictilia) et accenduntur aestatis vaporibus et gelantur hiemis frigoribus (shortly before: nec hieme rigent, nec candent aestate),

    Col. 9, 6, 2.—Esp. freq. in the part. perf.:

    amnes gelati lacusque,

    Plin. 8, 28, 42, § 103:

    lac, Col. poët. 10, 397: caseus,

    id. 7, 8, 7:

    manus Aquilone,

    Mart. 5, 9, 3.—
    B.
    In partic., to freeze, chill, stiffen with fright, horror, etc.; in pass., to be frozen, chilled; to be numbed or stiff (cf.:

    gelu and gelidus): gelat ora pavor,

    Stat. Th. 4, 497:

    timent pavidoque gelantur Pectore,

    Juv. 6, 95:

    sic fata gelatis Vultibus,

    Stat. Th. 4, 404:

    gelato corde attonitus,

    Luc. 7, 339:

    gelati orbes (i. e. oculi emortui),

    id. 6, 541.—
    II.
    Neutr., to freeze:

    pruinae perniciosior natura, quoniam lapsa persidet gelatque,

    Plin. 17, 24, 37, § 222:

    venae,

    Stat. Th. 4, 727:

    vultus Perseos,

    i. e. to be petrified, Luc. 9, 681.— Impers.:

    non ante demetuntur quam gelaverit,

    Plin. 14, 3, 4, § 39; Vulg. Sir. 43, 21.
    2.
    Gĕlo or Gĕlon, ōnis, m., = Gelôn, king of Syracuse, son of Hiero II., Liv. 23, 30; 24, 5; Just. 23, 4; Plin. 8, 40, 61, § 144.

    Lewis & Short latin dictionary > gelo

  • 74 gelu

    gĕlum, i, n., and gĕlus, ūs, m. (nom. gelu, n., Prisc. 658 P.; but only found in Liv. ap. Non. 207, 30, a corrupt passage; and freq. in Vulg., e. g. Dan. 3, 69;

    Zach. 14, 6: gelum,

    Lucr. 6, 877; Varr. R. R. 1, 45, 2; gen. geli, Lucr. 5, 205 al.; nom. gelus, Att. ap. Prisc. 6, p. 685 P.; cf. Non. 208, 1, Fragm Trag. v. 390 Rib.; Afran. ap. Non. 207, 32, Com. Fragm. v. 106 Rib.; Cato, R. R. 40, 4 al.; acc. gelum, m., Cat. Orig. 2, Fragm. 30; abl. gelu, m., Mela, 3, 5 ext.; Flor. 4, 12, 18; Plin. Pan. 12) [root gal-, to be bright; whence gelaô, to laugh (cf. kumatôn gelasma, Aesch. Pr. 90); gala, milk; galênê, calm; cf.: lac, glacies; cf. Curt. Gr. Etym. p. 172], icy coldness, frost, cold (cf.: pruina, glacies, rigor).
    I.
    In gen.:

    praeusti artus, nive rigentes nervi, membra torrida gelu,

    Liv. 21, 40, 9:

    nec ventus fraudi, solve geluve fuit, Ov. de Nuce, 106: et maris adstricto quae coit unda gelu,

    id. Tr. 2, 196:

    altitudo gelūs,

    Plin. 8, 28, 42, § 103:

    geluque Flumina constiterint acuto,

    Hor. C. 1, 9, 3:

    rura gelu tum claudit hiems,

    Verg. G. 2, 317:

    horrida cano Bruma gelu,

    id. ib. 3, 442; Stat. Th. 5, 392.—
    II.
    In partic., coldness, chill produced by death, old age, fright, etc. (cf. gelidus, II.; poet.):

    pectora pigro Stricta gelu,

    Luc. 4, 653:

    sed mihi tarda gelu saeclisque effeta senectus,

    Verg. A. 8, 508; Sen. Troad. 624.

    Lewis & Short latin dictionary > gelu

  • 75 gelum

    gĕlum, i, n., and gĕlus, ūs, m. (nom. gelu, n., Prisc. 658 P.; but only found in Liv. ap. Non. 207, 30, a corrupt passage; and freq. in Vulg., e. g. Dan. 3, 69;

    Zach. 14, 6: gelum,

    Lucr. 6, 877; Varr. R. R. 1, 45, 2; gen. geli, Lucr. 5, 205 al.; nom. gelus, Att. ap. Prisc. 6, p. 685 P.; cf. Non. 208, 1, Fragm Trag. v. 390 Rib.; Afran. ap. Non. 207, 32, Com. Fragm. v. 106 Rib.; Cato, R. R. 40, 4 al.; acc. gelum, m., Cat. Orig. 2, Fragm. 30; abl. gelu, m., Mela, 3, 5 ext.; Flor. 4, 12, 18; Plin. Pan. 12) [root gal-, to be bright; whence gelaô, to laugh (cf. kumatôn gelasma, Aesch. Pr. 90); gala, milk; galênê, calm; cf.: lac, glacies; cf. Curt. Gr. Etym. p. 172], icy coldness, frost, cold (cf.: pruina, glacies, rigor).
    I.
    In gen.:

    praeusti artus, nive rigentes nervi, membra torrida gelu,

    Liv. 21, 40, 9:

    nec ventus fraudi, solve geluve fuit, Ov. de Nuce, 106: et maris adstricto quae coit unda gelu,

    id. Tr. 2, 196:

    altitudo gelūs,

    Plin. 8, 28, 42, § 103:

    geluque Flumina constiterint acuto,

    Hor. C. 1, 9, 3:

    rura gelu tum claudit hiems,

    Verg. G. 2, 317:

    horrida cano Bruma gelu,

    id. ib. 3, 442; Stat. Th. 5, 392.—
    II.
    In partic., coldness, chill produced by death, old age, fright, etc. (cf. gelidus, II.; poet.):

    pectora pigro Stricta gelu,

    Luc. 4, 653:

    sed mihi tarda gelu saeclisque effeta senectus,

    Verg. A. 8, 508; Sen. Troad. 624.

    Lewis & Short latin dictionary > gelum

  • 76 gelus

    gĕlum, i, n., and gĕlus, ūs, m. (nom. gelu, n., Prisc. 658 P.; but only found in Liv. ap. Non. 207, 30, a corrupt passage; and freq. in Vulg., e. g. Dan. 3, 69;

    Zach. 14, 6: gelum,

    Lucr. 6, 877; Varr. R. R. 1, 45, 2; gen. geli, Lucr. 5, 205 al.; nom. gelus, Att. ap. Prisc. 6, p. 685 P.; cf. Non. 208, 1, Fragm Trag. v. 390 Rib.; Afran. ap. Non. 207, 32, Com. Fragm. v. 106 Rib.; Cato, R. R. 40, 4 al.; acc. gelum, m., Cat. Orig. 2, Fragm. 30; abl. gelu, m., Mela, 3, 5 ext.; Flor. 4, 12, 18; Plin. Pan. 12) [root gal-, to be bright; whence gelaô, to laugh (cf. kumatôn gelasma, Aesch. Pr. 90); gala, milk; galênê, calm; cf.: lac, glacies; cf. Curt. Gr. Etym. p. 172], icy coldness, frost, cold (cf.: pruina, glacies, rigor).
    I.
    In gen.:

    praeusti artus, nive rigentes nervi, membra torrida gelu,

    Liv. 21, 40, 9:

    nec ventus fraudi, solve geluve fuit, Ov. de Nuce, 106: et maris adstricto quae coit unda gelu,

    id. Tr. 2, 196:

    altitudo gelūs,

    Plin. 8, 28, 42, § 103:

    geluque Flumina constiterint acuto,

    Hor. C. 1, 9, 3:

    rura gelu tum claudit hiems,

    Verg. G. 2, 317:

    horrida cano Bruma gelu,

    id. ib. 3, 442; Stat. Th. 5, 392.—
    II.
    In partic., coldness, chill produced by death, old age, fright, etc. (cf. gelidus, II.; poet.):

    pectora pigro Stricta gelu,

    Luc. 4, 653:

    sed mihi tarda gelu saeclisque effeta senectus,

    Verg. A. 8, 508; Sen. Troad. 624.

    Lewis & Short latin dictionary > gelus

  • 77 glacialis

    glăcĭālis, e, adj. [glacies], icy, frozen, full of ice ( poet. and in post-Aug. prose;

    syn.: frigidus, algidus, gelidus, rigidus). hiems,

    Verg. A. 3, 285; Ov. M. 2, 30; cf.

    frigus,

    id. ib. 9, 582:

    polus,

    id. ib. 2, 173:

    Scythia,

    id. ib. 8, 790:

    regio (opp. perfervida),

    Col. 3, 1, 3:

    Oceanus,

    Juv. 2, 1; cf.

    pontus,

    Luc. 1, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > glacialis

  • 78 hebeo

    hĕbĕo, ēre, v. n., to be blunt or dull (perh. not ante-Aug.).
    I.
    Lit.:

    ferrum nunc hebet?

    Liv. 23, 45, 9.—
    II.
    Trop., to be dull, sluggish, inactive, not lively:

    gelidus tardante senecta Sanguis hebet,

    Verg. A. 5, 396:

    corpus hebet somno,

    Val. Fl. 4, 41:

    stella hebet,

    id. 5, 371:

    et jam Plias hebet,

    Luc. 2, 722:

    ipsi hebent mira diversitate naturae, cum iidem homines sic ament inertiam et oderint quietem,

    lounge about, Tac. G. 15:

    quid stolidi ad speciem notae novitatis hebetis?

    are amazed, Aus. Epigr. 69:

    temporis adversi sic mihi sensus hebet,

    Ov. Tr. 4, 1, 48:

    olim annis ille ardor hebet,

    Val. Fl. 1, 53:

    hebent irae,

    Stat. Th. 11, 386.

    Lewis & Short latin dictionary > hebeo

  • 79 mano

    māno, āvi, ātum, 1, v. n. and a. [prob. for mad-no; Sanscr. madas, drunkenness; Gr. madaros, flowing; cf.: madeo, madidus; also Gr. manos], to flow, run, trickle, drop, distil, etc.
    I.
    Lit.
    (α).
    Neutr.: manat omni corpore sudor, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 399); cf.:

    manat item nobis e toto corpore sudor,

    Lucr. 6, 944:

    gelidus toto manabat corpore sudor,

    Verg. A. 3, 175:

    tepidae manant ex arbore guttae,

    Ov. M. 10, 500:

    fons manat,

    id. ib. 9, 664:

    cruor,

    id. ib. 13, 887:

    lacrima,

    Hor. Ep. 1, 17, 59:

    sanies,

    id. C. 3, 11, 19:

    Herculis simulacrum multo sudore manavit,

    dripped with much sweat, Cic. Div. 1, 34, 74:

    signa Lanuvii cruore manavere,

    dripped with gore, Liv. 23, 31, 15:

    cultrum ex volnere extractum manante cruore prae se tenens,

    Liv. 1, 59, 1:

    alvei manantes per latera et fluctu superurgente,

    leaking through the joints of the side, Tac. A. 2, 23:

    longā manantia labra salivā,

    Juv. 6, 623.—
    (β).
    Act., to give out, shed, pour forth:

    Indica gemma in attritu sudorem purpureum manat,

    gives out, Plin. 37, 10, 61, § 170:

    lacrimas marmora manant,

    Ov. M. 6, 312.— Poet.: fidis enim manare poëtica mella Te solum, to distil poetic honey, i. e. to be a poet, Hor. Ep. 1, 19, 44.—
    B.
    Transf., of things not fluid, to flow, diffuse or extend itself, to spread:

    aër, qui per maria manat,

    Cic. N. D. 1, 15, 40:

    sonitus per aures,

    Lucr. 6, 927:

    multa a luna manant, et fluunt,

    Cic. N. D. 2, 19, 50:

    manat dies ab oriente,

    Varr. L. L. 6, § 4 Müll.: manare solem antiqui dicebant, cum solis orientis radii splendorem jacere coepissent, Paul. ex Fest. p. 158 Müll.—
    II.
    Trop., to diffuse or extend itself, to spread, get abroad:

    cum malum manaret in dies latius,

    daily spreads farther, Cic. Phil. 1, 2, 5; cf.:

    malum manavit per Italiam,

    id. Cat. 4, 3, 6:

    manat tota urbe rumor,

    Liv. 2, 49:

    manat et funditur disserendi ratio per omnes partis sapientiae,

    Cic. Tusc. 5, 25, 72:

    cum tristis a Mutina fama manaret,

    id. Phil. 4, 6, 15:

    nomen usque ad Pythagorae manavit aetatem,

    id. ib. 5, 3, 8:

    fidei bonae nomen manat latissime,

    id. Off. 3, 17, 70:

    manavit ea benignitas ex urbe etiam in castra,

    Liv. 24, 18.—
    B.
    Esp., to flow, spring, arise, proceed, emanate, have its origin, originate from any thing:

    peccata ex vitiis manant,

    Cic. Par. 3, 1, 22:

    omnis honestas manat a partibus quattuor,

    id. Off. 1, 43, 152:

    ab Aristippo Cyrenaica philosophia manavit,

    id. de Or. 3, 17, 62:

    unde omnia manant, videre,

    id. ib. 3, 2, 27.—
    C.
    To escape, be forgotten:

    omne supervacuum pleno de pectore manat,

    Hor. A. P. 337.

    Lewis & Short latin dictionary > mano

  • 80 Pallor

    pallor, ōris, m. [palleo], pale color, paleness, wanness, pallor.
    I.
    Lit.:

    pudorem rubor, terrorem pallor et tremor consequitur,

    Cic. Tusc. 4, 8, 19:

    albus ora pallor inficit,

    Hor. Epod. 7, 15:

    luteus,

    id. ib. 10, 16; id. S. 2, 8, 35; 2, 18, 25:

    partemque coloris Luridus exsangues pallor convertit in herbas,

    Ov. M. 4, 267; cf.:

    gelidus pallor,

    id. Tr. 1, 4, 11:

    confuderat oris exsanguis notas pallor,

    Curt. 8, 3, 13:

    pallor ora occupat,

    Verg. A. 4, 499:

    femineus pallor in corpore,

    Plin. Pan. 48, 4:

    Aurorae,

    Stat. Th. 2, 334.—

    Esp. of lovers: tinctus violā pallor amantium,

    Hor. C. 3, 10, 14; cf. Ov. M. 8, 790; Prop. 1, 5, 21.—Of the Lower World:

    pallor hiemsque tenent late loca senta,

    Ov. M. 4, 436; Luc. 5, 628.— Plur.:

    quae palloribus omnia pingunt,

    Lucr. 4, 336:

    tot hominum pallores,

    the paleness of death, Tac. Agr. 45, 3.—
    B.
    Transf.
    1.
    Mustiness, mouldiness: pallor, tineae omnia caedunt, Lucil. ap. Non. 462, 26:

    venti umidi pallore volumina (bibliothecarum) corrumpunt,

    Vitr. 6, 7:

    ne (dolia) pallorem capiant,

    Col. 12, 50, 16; 12, 41, 4.—
    2.
    A disagreeable color or shape, unsightliness:

    palloribus omnia pingunt,

    Lucr. 4, 311:

    pallorem ducere,

    Ov. M. 8, 759:

    obscurus solis,

    in an eclipse, Luc. 7, 200; Plin. 2, 30, 30, § 98.—
    II.
    Trop., alarm, terror:

    palla pallorem incutit,

    Plaut. Men. 4, 2, 46:

    hic tibi pallori, Cynthia, versus erit,

    Prop. 2, 5, 30:

    quantus pro conjuge pallor,

    Stat. S. 5, 1, 70:

    notare aliquem pallore,

    Luc. 8, 55.—Hence,
    B.
    Pallor, personified as the god of fear, Liv. 1, 27, 7; Lact. 1, 20, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > Pallor

См. также в других словарях:

  • gelidus — (лат.) холодный, морозный …   Словарь ботанических терминов

  • Didymodon gelidus — Scientific classification Kingdom: Plantae Division: Bryophyta Class …   Wikipedia

  • Notoxus gelidus —   Notoxus gelidus Clasificación científica Reino …   Wikipedia Español

  • Puffinus gelidus — Ice Ice ([imac]s), n. [OE. is, iis, AS. [=i]s; aksin to D. ijs, G. eis, OHG. [=i]s, Icel. [=i]ss, Sw. is, Dan. iis, and perh. to E. iron.] 1. Water or other fluid frozen or reduced to the solid state by cold; frozen water. It is a white or… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Ranunculus gelidus Kar. & Kir. — Symbol RAKA3 Synonym Symbol RAGE Botanical Family Ranunculaceae …   Scientific plant list

  • Ranunculus gelidus Kar. & Kir. ssp. grayi (Britton) Hultén — Symbol RAKA3 Synonym Symbol RAGEG Botanical Family Ranunculaceae …   Scientific plant list

  • Ranunculus gelidus Kar. & Kir. ssp. grayi (Britton) Hultén — Symbol RAKA3 Synonym Symbol RAGEG Botanical Family Ranunculaceae …   Scientific plant list

  • Ranunculus gelidus Kar. & Kir. var. shumaginensis Hultén — Symbol RAKA3 Synonym Symbol RAGES Botanical Family Ranunculaceae …   Scientific plant list

  • gélido — (Del lat. gelidus.) ► adjetivo 1 Que es muy frío: ■ el aire gélido me resecó los labios. SINÓNIMO helado 2 Que es poco afectuoso: ■ el recibimiento fue más bien gélido. SINÓNIMO frío glacial * * * gélido, a …   Enciclopedia Universal

  • Беквичия ледниковая — ? Беквичия ледниковая …   Википедия

  • gelidium — ● gelidium nom masculin (latin gelidus, glacé) Algue rouge utilisée pour la préparation de l agar agar, en raison de la nature gélatineuse de ses parois. gelidium [ʒelidjɔm] n. m. ÉTYM. 1872, Larousse; lat. sc. mod., du lat. class. gelidus « gelé …   Encyclopédie Universelle

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»