-
21 caste
castē [ castus ]1) чисто, непорочно, безупречно, невинно, целомудренно (vivere C; agere aetatem suam Pl)2) благочестиво, благоговейно ( deos colere C)3) ритор. чисто, правильно, безошибочно (c. pureque linguā latinā uti AG) -
22 cieo
cīvī, citum, ciēre (реже cio, cīvī, citum, cīre)1) приводить в движение, двигать, возбуждать, волновать, потрясать, колебать (tonitru caelum ornne V; remos St)quod est animal, id motu cietur interiore C — то, что одушевлено, движется внутренней силойc. aequora V — всколебать мореcalcem c. Pl — передвинуть камешек (на игральной доске), т. е. делать ходpugnam c. L — разжигать сражение, повышать боевой пыл воиновherctum c. юр. C — привести наследство в ликвидное состояние, т. е. разделить егоseditiones c. L — поднимать восстаниеc. patrem юр. L — указать отца ( в доказательство нерабского происхождения)bellum. c. L — вызывать войнуad arma c. L — мобилизовать, призвать под знамёнаcarminibus manes c. V — заклинаниями вызывать духовlacrimas c. V — исторгать у себя слёзы, заплакатьsudores c. PM — вызвать испаринуc. alvum PM — очищать кишечникdeos c. L — призывать боговaliquem magna voce c. Lcr, V — громко звать (выкликать) кого-л. по имениtriumphum nomine c. L — возглашать «io triumphe» (см. triumphus)2) издавать (gemitūs V; singultūs ore Ctl; voces truces Ap) -
23 communitus
I commūnitus adv. [ communis ]сообща, совместно ( colere deos Vr)II commūnītus, a, um part. pf. к communio I -
24 comprecor
com-precor, ātus sum, ārī depon.молить, взывать (deos Ter; fidem caelestium Ctl; Jovi Pl); молиться, выпрашивать ( mortem sibi Sen); призыватьiratum aliquem alicui c. PJ — призывать кого-л. обратить свой гнев против кого-л -
25 credo
crēdo, didī, ditum, ere (арх. praes. conjct. creduam, creduas или creduis)1) вверять, поручать ( vitam et fortunas alicui LM)c. alicui summam belli L — возложить на кого-л. главное командованиеc. omnia consilia alicui Ter — поверять кому-л. все намерения (планы)2) давать взаймы (alicui pecuniam C, Sen)res credĭtae C — ссуда, вещь, данная в долг3) доверять, полагаться (utrumque vitium est et omnibus c. et nemini Sen)c. virtuti alicujus Sl — положиться на чью-л. доблестьse pugnae c. V — отважиться вступить в бойse Neptuno c. Pl — вверить себя Нептуну (т. е. отправиться в морское путешествие)c. aurum terrae Just — зарыть золото в землюse perfidis hostĭbus c. O — довериться вероломным врагамse pedibus c. Sil — пуститься бежать4) верить (potissimum Thucydidi credo Nep; c. alicui aliquid Pl или de re aliquā Pl, Nep, C; c. hoc esse factum Nep, Sl, C etc.)libenter homines id, quod volunt, credunt погов. Cs — люди охотно верят тому, чего они желаютCassandra non unquam credita Teucris V — Кассандра, которой тевкры никогда не верилиaliquem ad credendum ducere или impellere C — убедить кого-л.crederes victos L — можно было подумать, что они побежденыmihi crede (редко crede mihi) или credas mihi velim C etc. — поверь мне (= даю тебе честное слово)credor (= creditur mihi) O etc. — мне верятvix erat credendum Cs это было — малоправдоподобно5) верить, вероватьdeos c. Sen — верить в существование богов6) полагать, считать (c. aliquem esse praestantem virum L; c. aliquem Jovis filium QC)haud credo, sed certo scio Pl — не думаю, а доподлинно знаюcreditur Pythagorae auditorem fuisse Numam L — Нума был, как полагают, слушателем Пифагораerant, qui crederent sonitum tubae audiri T — были такие, которым чудился звук трубы; вводноcredo Pl, C etc. — (как я) полагаю, по моему мнению, думается мне (credo, misericors est Pl) -
26 demo
dēmo, dēmpsī, dēmptum, ere [ de + emo ]1) снимать (barbam C; caput gladio QC; juga bobus H; e suis umeris amictum O); вынимать ( secures de fascibus C); срывать ( pomum ex arbore Cato)2) избавлять, освобождать (d. alicui onus L, molestiam Ter, acerbam necessitudinem Sl)d. silentia furto O — раскрыть кражуclauditatem d. Ap — излечить от хромоты3) отнимать, устранятьdempto fine O — без конца4) отнимать, вычитатьunā unciā demptā Vr по — вычете одной унцииpartem solido d. de die H — урвать часть рабочего дня ( для отдыха) -
27 deveneror
dē-veneror, ātus sum, āri depon.1) благоговейно чтить ( deos O)2) отклонять, отвращать мольбами ( somnia Tib) -
28 devoco
dē-voco, āvī, ātum, āred. philosophiam e caelo C — свести философию с неба (на землю)2) отзывать, вызывать (aliquem de provinciā C, in certamen VM, ex praesidiis L)5) увлекать, вовлекать (libido devocat ad voluptatem C; d. mortales ad perniciem Ph)d. aliquam rem in dubium Cs — подвергать что-л. опасности (риску) -
29 digno
dīgno, āvī, ātum, āreчтить ( deos Pac); удостаивать ( aliquem aliquā re C); преим. pass. dignari удостаиваться, быть достойным (aliquā re Lcr, C etc.). — см. тж. dignor -
30 efficio
ef-ficio, fēcī, fectum, ere [ facio ]1)а) делать, изготовлять (pontem, turres Cs)б) приготовлять ( panem Cs); лепить ( deos Q); созидать, творить ( mundum C); воздвигать ( columnam C); строить (urbem ex latere C; naves Cs); совершать ( mirabilia facinora C); превращать (aliquem puerum de virgine e. O)2) вызывать ( clamores et admirationes C); причинятьbene uti pugnes, bene pugnans efficit hostis O — хорошо сражающийся враг заставляет и тебя хорошо сражаться3) назначать, избирать ( aliquem consulem C)e. aliquid alicui C — доставить кому-л. что-л.e. aliquid ab aliquo C — достать (получить) что-л. от кого-л.5) образовать (sphaeram C; insulam Cs)echīnos e. Pt — казаться ежами, быть похожими на ежейtrunco, non frondibus e. umbram Lcn — отбрасывать тень не листвой, а (лишь) стволом (о старом, засохшем дубе)6)e. cum octavo C — давать урожай сам-восемь7) составлять (hoc efficiet tertium volumen C)vix, quod satis sit, e. C — едва хватать8) воен. набирать ( exercitum L)9)а) доказывать (e., ut mors malum non sit C)б) подтверждать ( rumorem T)10) переносить, терпеть ( paupertatem non iniquā mente O) -
31 eveho
ē-veho, vēxī, vectum, ereвывозить ( merces Vr); поднимать, возносить (aliquem ad deos H, ad aethera V, ad и in consulatum T, VP; aquila evecta alis Ap)Ex:se e. и med.-pass., ēvĕhi1) выезжать, отправляться (curru, equo L); выплывать, отплывать (ad portum, in artum L)2) устремляться, нападать ( acri impĕtu in hostem QC)3) увлекаться (inconsultius L; evectus spe L)6) подниматься, быть доведённымingentes opes evectae supra modum privatum T — огромные богатства, превышающие средства частного человека -
32 evoco
ē-voco, āvī, ātum, āre1) звать, вызывать, приглашать (aliquem foras Ter; ad colloquium L; aliquos ad pugnam Cs; e convivio J); призывать (aliquem ad honorem ; magistratūs ad se C)2) вызывать, возбуждать (risum, lacrimas Sen; sudorem CC; vomitiones PM; iram alicujus Sen)3) доводить (aliquem ad saevitiam Sen; vitis evocata ad fructūs PM)4) извлекать, вытягивать (sucum quasi per siphonem Col; перен. aliquem e tenebris in lucem C)5) культ. вызывать, заклинать (aliquem ab infĕris C; proăvos sepulchris O)6) воен. вызывать добровольцев, вербовать, приглашать, привлекать ( oppidanos ad bellum Cs)aliquem spe praedae e. Cs — завербовать кого-л. перспективами (военной) добычи. — см. тж. evocati -
33 excanto
ex-canto, āvī, ātum, āreвызывать чарами (Lethaeos deos Lcn; clausas puellas Prp); прогонять чарами ( pestis excantata fugit Lcn); околдовыватьe. fruges LXIIT ap. Sen, PM — волшебством перенести плоды с чужой земли на свою (т. е. забрать себе чужой урожай) -
34 exoro
ex-ōro, āvī, ātum, āre1) упрашивать, уговаривать, склонять просьбами, умолять (aliquem Pl etc., реже ab aliquo Just); поэт. смягчать, трогать, умилостивлять (Jovem peculio Pt; carmina exorant deos O)2) выпрашивать (aliquam rem ab aliquo Pl etc. или aliquem aliquam rem Pt, St)3) вызывать, внушать ( facies exorat amorem O) -
35 humana
hūmāna, ōrum n. [ humanus ]человеческие дела, интересы, судьбы, слабостиh. ad deos transferre C — приписывать богам человеческие свойства -
36 impietas
im-pietās, ātis f.нечестивость (in deos impietatum expiatio C); бесчестность, вероломство ( alicui impietatem objicere PJ); измена ( in principem T) -
37 imploro
im-plōro, āvī, ātum, āre1) слёзно молить, с плачем взывать, со слезами заклинать, умолять (i. deos C; i. auxilium ab aliquo C, Cs или C alicujus; i. misericordiam alicujus C)2) призывать со слезами (nomen filii C; aliquem ad и in auxilium Just)3) апеллировать (i. jura libertatis C) -
38 imprimis
im-prīmis [ primus ]1) прежде всего, преимущественно, особенно (i. venerare deos C) -
39 inscribo
īn-scrībo, scrīpsī, scrīptum, ere1) вписывать, писать (на), покрывать письменами, снабжать надписью, начертать ( alicui rei или in aliquā re)i. nomen alicujus monumento C — написать чьё-л. имя на памятникеi. aliquid in animo C — запечатлеть что-л. в памяти (в сердце)2) надписывать, делать надпись (на) (i. statuam, epistulam C; lapis inscriptus Tib)3) озаглавливать, давать заглавиеliber, qui «Oeconomicus» inscribitur C — книга под заглавием «Хозяин»aedes (venales) i. Pl, Ter — вывесить на доме объявление о его продажеi. aedes mercede Ter — вывесить объявление о сдаче дома в наём5) приписывать, даватьi. sibi nomen philosophi C — именовать себя философомi. deos sceleri O — приписывать своё преступление богам (оправдываться тем, что преступление совершено во имя богов)6) обозначать, показыватьsua quemque deorum inscribit facies O — на лице каждого бога написано (т. е. по виду каждого бога можно узнать), кто он7) налагать клеймо, клеймить ( inscripta ergastula J)8) вдавливать, вытиснуть (i. terrae vestigia Sil) -
40 insero
I īn-sero, sēvī, situm, ere1) сеять (i. frumentum Col); сажать ( insita arbor Col)2) прививать ( pirum bonam in pirum silvaticam Vr); делать прививку ( ex arbore in arborem Vr)3) сочетать, связывать (aliquid alicui rei, corpora animis C); принимать в качестве члена рода (in Calatinos Atilios i. C)4) насаждать, внушать, прививать, воспитывать, внедрять (novas opiniones C; vitia alicui H)naturā insitus C — врождённыйII īn-sero, seruī, sertum, ere1)а) всовывать, вдевать, продевать ( collum in laqueum C); вкладывать ( cibum alicui in ōs C); вделывать, вставлять ( sĕram posti O)subtemen i. O, Sen — продевать уток ( в основу посредством челнока)б) просовывать (manus vinculo Pt)2) вонзать ( telum L); вперять, устремлять ( oculos in aliquid O и alicui rei VM)3)а) прививать (arbores gemmis inserantur Hier; surculus insertus Col); вводить, включать (jocos historiae O; aliquem numero civium Su); вставлять, вделывать ( gemmas soleis QC)falces insertae longuriis Cs — серпы, насаженные на длинные шестыб) приобщать, сопричислять ( aliquem vatibus H)stellis i. H — поместить среди звёзд, т. е. даровать бессмертиеi. aliquem vitae St — сохранить кому-л. жизньi. nomen famae T — прославить имя4) вмешивать, впутывать ( deos minimis rebus L)i. se — вмешиваться (i. se bellis O)
См. также в других словарях:
DEOS referendi viros benemeritos mos (in) — in DEOS referendi viros benemeritos mos memoratur Suet. in Iulio c. 88. Periit atque in Deorum numerum relatus est. Quod enim in antiquissimis Graecis historiis dici solet, aliquem a morte τετευχέναι τιμῶν ἡρωίκῶν, vel ἰςοθέων vel ἰςολυμπίων, id… … Hofmann J. Lexicon universale
DEOS — De Mario Electra Optics System Contributor: GSFC … NASA Acronyms
Deos fortioribus adesse. — См. Большинство голосов … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
REFERRE ad Deos — Plinii, l. 28. c. 2. Quippe victimas caedi sine precatione non videtur, referri ad Deos, rite consuli: aliud quid est, quam consulere Deos. Non referebant, voluit dicere, ad Deos, neque consulebant eos, sine precatione. Consul quidem ad Senatum… … Hofmann J. Lexicon universale
CONSULERE Deos — apud Plin. l. 28. c. 2. Quippe victimas caedi sine precatione non videtur, referri ad Deos, rite consuli: est mentem eorum sciscitari, de rebus futuris et eventuris; quemadmodum contra referebatur ad Deos de rebus, quae iam acciderant, ut de… … Hofmann J. Lexicon universale
PRAESENTES (per) Deos jurandi ritus — per PRAESENTES Deos jurandi ritus memoratur Curtio, l. 6. c. 7. Ille (Nicomachus) ratus nihil indicaturum, per praesentes Deos iurat; qui nempe in illo templo, ad quod deductus erat, colebantur. Ferebat ita veterum consuetudo Macedonum, ut ducti… … Hofmann J. Lexicon universale
Thales, sapientissimus inter septem, recte dixit: homines existimare oportere Deos omnia cernere, De… — Thales, sapientissimus inter septem, recte dixit: homines existimare oportere Deos omnia cernere, Deorum omnia esse plena. См. Кто велий яко Бог наш? … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Benção de Deos — (portug., spr. benßāung, »Gottessegen«), s. Abutilon … Meyers Großes Konversations-Lexikon
SALUTANDI Deos maritimos — conspectis terrarum oris, consuetudo, occurrit, apud Statium Theb. s. 4. v. 805. Sic Ambracii per littora Ponti Nauticus in remis Iuvenum, monstrante Magistrô Fit sonus, inque vicem contra pereussa reclamat Terra, salutatus cum Leucada pandit… … Hofmann J. Lexicon universale
Mala et inopia consuetudo est contra Deos disputandi, sive ex animo id fit, sive simulate. — См. Богохульствовать … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Abjecisse clavum deos. — См. Бразды правления … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)