Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

complector

  • 1 complector

    complector ( conp-), plexus, 3, v. dep. (in signif. mostly coinciding with amplector), prop., to entwine around a person or thing (cf. amplector; class. in prose and poetry).
    I.
    Lit.
    a.
    Of persons, to clasp, embrace, as an expression of affection.
    (α).
    With acc.:

    vidi et illam et hospitem Conplexum atque ausculantem,

    Plaut. Mil. 2, 6, 53: adcurrit;

    mediam mulierem complectitur,

    Ter. And. 1, 1, 106:

    tum ille artius puellam amplexus,

    Cic. Div. 1, 46, 103:

    viri corpus,

    Lucr. 4, 1193:

    (adulescentem) complexus osculatusque dimiserit,

    Cic. Att. 16, 5, 2:

    suum maritum,

    Ov. M. 12, 428:

    nepotes,

    Verg. A. 6, 786:

    aliquem conplexa tenere,

    Cic. Font. 21, 47 (17, 36); cf. Stat. S. 2, 1, 121.—Of parts of the person:

    dextram euntis,

    Verg. A. 8, 558; Ov. M. 6, 494; cf. Curt. 6, 7, 8:

    infirmis membra lacertis,

    Ov. M. 10, 407:

    genua. in supplication,

    Quint. 6, 1, 34:

    pedes alicujus,

    Luc. 10, 89.—
    (β).
    With inter se:

    nosque inter nos esse conplexos,

    Cic. Div. 1, 28, 58:

    conplecti inter se lacrimantes milites coepisse,

    Liv. 7, 42, 6; Verg. A. 5, 766.—
    (γ).
    With in vicem, Quint. 7, 10, 17.—
    (δ).
    Absol.:

    nequeunt conplecti satis,

    Plaut. Curc. 1, 3, 32: Phr. Conplectere. Di. Lubens, id. Truc. 2, 4, 19:

    contineri qum conplectar non queo,

    id. Men. 5, 9, 65; id. Mil. 4, 8, 19; Prop. 1, [p. 390] 10, 5.—
    (ε).
    With cum and abl., Plaut. Am. 1, 1, 134.—
    b.
    In gen., to grasp, clasp, seize, encircle, surround, compass, enclose:

    (vitis) claviculis suis quasi manibus quicquid est nacta complectitur,

    Cic. Sen. 15, 52:

    (orbis caelestis) extimus, qui reliquos omnis complectitur,

    id. Rep. 6, 17, 17:

    complexi terram maris,

    Ov. M. 8, 731:

    ubi mollis amaracus illum (Ascanium) Floribus et dulci conplectitur umbrā,

    Verg. A. 1, 694:

    vestis complectens undique corpus,

    Cat. 64, 307:

    spatium,

    to mark out around for military purposes, Caes. B. G. 7, 72; Auct. B. G. 8, 74; cf.

    of ploughing around,

    Ov. M. 15, 619:

    aliquem obsidione,

    Vell. 2, 51, 1 et saep.:

    caput digitis cruentis,

    Ov. M. 3, 727:

    manibus eminentia saxa,

    Curt. 7, 11, 15:

    dexterā impendentes ramos,

    id. 9, 5, 13.—Of grasping an adversary in fight:

    quoad stans complecti posset atque contendere,

    Nep. Epam. 2, 4:

    qui cum inter se complexi in terram ex equis decidissent... non prius distracti sunt, quam alterum anima relinqueret,

    in contention, id. Eum. 4, 2.—
    II.
    Trop.
    A.
    Of sleep, to seize upon, enfold:

    sopor fessos complectitur artus,

    Verg. A. 2, 253; cf.:

    me artior somnus conplexus est,

    Cic. Rep. 6, 10, 10.—
    B.
    To embrace something intellectually as a whole, to comprehend, understand:

    aliquid cogitatione et mente,

    Cic. Or. 2, 8; cf. id. Fam. 5, 17, 4:

    deum et divinum animum cogitatione,

    id. Tusc. 1, 22, 51:

    omne caelum totamque cum universo mari terram mente,

    id. Fin. 2, 34, 112; cf. Quint. 12, 1, 25; 12, 2, 17:

    animo proxima quaeque meo,

    Ov. Tr. 1, 3, 70:

    rei magnitudinem animo,

    Cic. de Or. 1, 5, 19; Quint. 10, 6, 3; 10, 6, 6 al.; cf. without acc.:

    cum conplector animo, quattuor reperio causas, etc.,

    Cic. Sen. 5, 15.—Without mente, animo, etc.:

    perficies ut ego ista innumerabilia complectens nusquam labar?

    Cic. Ac. 2, 35, 114:

    totum genus judiciorum,

    id. Verr. 2, 2, 12, § 32:

    formam animi magis quam corporis,

    to consider, Tac. Agr. 46:

    aliquid memoriā,

    Cic. Div. 2, 71, 146; Quint. 2, 7, 3;

    and without memoria,

    id. 11, 2, 36.—
    C.
    To comprehend a multitude of objects in discourse or in a written representation, to comprise, express, describe, represent, explain; with acc. and abl. or adv.:

    omnia alicujus facta oratione,

    Cic. Verr. 2, 4, 26, § 57:

    omnium rerum memoriam breviter libro,

    id. Brut. 3, 14:

    orator autem sic illigat sententiam verbis, ut eam numero quodam complectatur et astricto et soluto,

    id. de Or. 3, 44, 175:

    omnia unā comprehensione,

    id. Fin. 5, 9, 26:

    plura semel,

    Quint. 11, 1, 66:

    pauca paucis,

    id. 8, 3, 82; cf. id. 7, 3, 29:

    sententiam his verbis,

    id. 3, 6, 13.—Esp. with sententiā, to sum up in a formal vote or decree (of speeches in the Senate): causas complectar ipsā sententiā, in the motion or decree itself, Cic. Phil. 14, 11, 29:

    sed ut aliquando sententiā complectar, ita censeo,

    id. ib. 14, 14, 36.—Hence,
    2.
    In philos. lang., to draw a conclusion, make an inference, Cic. Inv. 1, 40, 73; Auct. Her. 2, 29, 47; cf. complexio.—
    D.
    To embrace from love, to love, value, honor; to be addicted to, to care for; with acc. and abl.:

    aliquem honoribus et beneficiis suis,

    Cic. Prov. Cons. 16, 38; cf.:

    eum beneficio,

    id. Planc. 33, 82:

    aliquem summā benevolentiā,

    id. Fam. 6, 14, 1:

    hunc omni tuā comitate,

    id. ib. 7, 5, 3:

    omnes caritate cives,

    Liv. 7, 40, 3:

    aliquem artā familiaritate,

    Plin. Ep. 3, 11, 5 al. — Without abl.:

    hominem,

    Cic. Fam. 2, 6, 4. — Absol.: da te homini;

    complectetur,

    Cic. Fam. 2, 8, 2:

    quos fortuna complexa est,

    id. Lael. 15, 54:

    philosophiam,

    id. Brut. 93, 322; cf.:

    artes ingenuas,

    Ov. P. 1, 6, 9:

    causam eam,

    Cic. Phil. 5, 16, 44; cf. id. Att. 16, 15, 3:

    otium,

    id. ib. 2, 6, 1.—
    E.
    To embrace, include:

    cari sunt parentes, cari liberi, propinqui, familiares, sed omnis omnium caritates patria una complexa est,

    Cic. Off. 1, 17, 87:

    licet haec omnia complectatur eversio,

    Quint. 8, 3, 69; 2, 15, 13.—
    F.
    (Causa pro effectu.) To take into possession, to seize, lay hold of, to make one ' s self master of (rare):

    (philosophiae) vis valet multum, cum est idoneam complexa naturam,

    Cic. Tusc. 2, 4, 11:

    facultatem aliquam,

    id. Fam. 10, 12, 5; Liv. 44, 1, 12:

    plures provincias complexus sum quam alii urbes ceperunt,

    Curt. 6, 3, 4.
    ► *
    a.
    Act. collat form complecto, ĕre: quando convenit complectite, Pompon. ap. Non. p. 472 fin.; cf. Prisc. p. 797 P.—
    b.
    complector, ti, in pass. signif.: invidiosā fortunā complecti, Cic. Fragm. ap. Prisc. p. 793 P.:

    quo uno maleficio scelera omnia complexa esse videantur,

    id. Rosc. Am. 13, 37 (but in Cic. Tusc. 5, 14, 40, and id. Fin. 3, 12, 41, the best read. is completur).

    Lewis & Short latin dictionary > complector

  • 2 complector

    complecti, complexus sum V DEP
    embrace, hug; welcome; encircle, encompass; attain; include, bring in, involve; lay hold of, grip; seize; grasp, take in/up; sum up; include in scope, cover

    Latin-English dictionary > complector

  • 3 complector or conplector

        complector or conplector plexus, ī, dep.    [PARC-, PLEC-], to clasp, embrace, grasp: mulierem, T.: patrem: nepotes, V.: dextram euntis, V.: pedes, V.: membra lacertis, O.: inter nos: inter se, L.: Te comitem, V. — To grasp, clasp, seize, encircle, surround, compass, enclose: (vitis) claviculis quicquid est nacta complectitur: amaracus illum Floribus conplectitur, V.: spatium, to include (in fortifications), Cs.: Ruris quantum aratro Conplecti posses, i. e. plough around, O.: quoad stans complecti posset, grapple, N.: dextrā hostem, V.—Fig., of sleep, to seize upon, enfold: sopor complectitur artūs, V.: me somnus.—To grasp mentally, comprehend, understand: animum cogitatione: alqd: animo: cum conplector animo, reperio, etc.: genus iudiciorum: formam animi, to consider, Ta. — To comprise, express, describe, represent, explain, include, sum up, comprehend: facta oratione: hoc uno complector omnia: causas ipsā sententiā, sum up in the motion itself.— Poet.: est talīs complexa preces, summed up her wishes in, O. — In philos., to draw a conclusion, make an inference, C.—To embrace, value, honor, care for: eum beneficio: te benevolentiā: caritate civīs, L.: cunctam rem p. res tuae gestae complexae sunt, have extended to.—To embrace, include: omnīs omnium caritates patria una complexa est: quo uno maleficio scelera omnia complexa esse videantur.—To seize, lay hold of, take possession of: (philosophiae) vis cum est idoneam complexa naturam.

    Latin-English dictionary > complector or conplector

  • 4 conplector

    complector ( conp-), plexus, 3, v. dep. (in signif. mostly coinciding with amplector), prop., to entwine around a person or thing (cf. amplector; class. in prose and poetry).
    I.
    Lit.
    a.
    Of persons, to clasp, embrace, as an expression of affection.
    (α).
    With acc.:

    vidi et illam et hospitem Conplexum atque ausculantem,

    Plaut. Mil. 2, 6, 53: adcurrit;

    mediam mulierem complectitur,

    Ter. And. 1, 1, 106:

    tum ille artius puellam amplexus,

    Cic. Div. 1, 46, 103:

    viri corpus,

    Lucr. 4, 1193:

    (adulescentem) complexus osculatusque dimiserit,

    Cic. Att. 16, 5, 2:

    suum maritum,

    Ov. M. 12, 428:

    nepotes,

    Verg. A. 6, 786:

    aliquem conplexa tenere,

    Cic. Font. 21, 47 (17, 36); cf. Stat. S. 2, 1, 121.—Of parts of the person:

    dextram euntis,

    Verg. A. 8, 558; Ov. M. 6, 494; cf. Curt. 6, 7, 8:

    infirmis membra lacertis,

    Ov. M. 10, 407:

    genua. in supplication,

    Quint. 6, 1, 34:

    pedes alicujus,

    Luc. 10, 89.—
    (β).
    With inter se:

    nosque inter nos esse conplexos,

    Cic. Div. 1, 28, 58:

    conplecti inter se lacrimantes milites coepisse,

    Liv. 7, 42, 6; Verg. A. 5, 766.—
    (γ).
    With in vicem, Quint. 7, 10, 17.—
    (δ).
    Absol.:

    nequeunt conplecti satis,

    Plaut. Curc. 1, 3, 32: Phr. Conplectere. Di. Lubens, id. Truc. 2, 4, 19:

    contineri qum conplectar non queo,

    id. Men. 5, 9, 65; id. Mil. 4, 8, 19; Prop. 1, [p. 390] 10, 5.—
    (ε).
    With cum and abl., Plaut. Am. 1, 1, 134.—
    b.
    In gen., to grasp, clasp, seize, encircle, surround, compass, enclose:

    (vitis) claviculis suis quasi manibus quicquid est nacta complectitur,

    Cic. Sen. 15, 52:

    (orbis caelestis) extimus, qui reliquos omnis complectitur,

    id. Rep. 6, 17, 17:

    complexi terram maris,

    Ov. M. 8, 731:

    ubi mollis amaracus illum (Ascanium) Floribus et dulci conplectitur umbrā,

    Verg. A. 1, 694:

    vestis complectens undique corpus,

    Cat. 64, 307:

    spatium,

    to mark out around for military purposes, Caes. B. G. 7, 72; Auct. B. G. 8, 74; cf.

    of ploughing around,

    Ov. M. 15, 619:

    aliquem obsidione,

    Vell. 2, 51, 1 et saep.:

    caput digitis cruentis,

    Ov. M. 3, 727:

    manibus eminentia saxa,

    Curt. 7, 11, 15:

    dexterā impendentes ramos,

    id. 9, 5, 13.—Of grasping an adversary in fight:

    quoad stans complecti posset atque contendere,

    Nep. Epam. 2, 4:

    qui cum inter se complexi in terram ex equis decidissent... non prius distracti sunt, quam alterum anima relinqueret,

    in contention, id. Eum. 4, 2.—
    II.
    Trop.
    A.
    Of sleep, to seize upon, enfold:

    sopor fessos complectitur artus,

    Verg. A. 2, 253; cf.:

    me artior somnus conplexus est,

    Cic. Rep. 6, 10, 10.—
    B.
    To embrace something intellectually as a whole, to comprehend, understand:

    aliquid cogitatione et mente,

    Cic. Or. 2, 8; cf. id. Fam. 5, 17, 4:

    deum et divinum animum cogitatione,

    id. Tusc. 1, 22, 51:

    omne caelum totamque cum universo mari terram mente,

    id. Fin. 2, 34, 112; cf. Quint. 12, 1, 25; 12, 2, 17:

    animo proxima quaeque meo,

    Ov. Tr. 1, 3, 70:

    rei magnitudinem animo,

    Cic. de Or. 1, 5, 19; Quint. 10, 6, 3; 10, 6, 6 al.; cf. without acc.:

    cum conplector animo, quattuor reperio causas, etc.,

    Cic. Sen. 5, 15.—Without mente, animo, etc.:

    perficies ut ego ista innumerabilia complectens nusquam labar?

    Cic. Ac. 2, 35, 114:

    totum genus judiciorum,

    id. Verr. 2, 2, 12, § 32:

    formam animi magis quam corporis,

    to consider, Tac. Agr. 46:

    aliquid memoriā,

    Cic. Div. 2, 71, 146; Quint. 2, 7, 3;

    and without memoria,

    id. 11, 2, 36.—
    C.
    To comprehend a multitude of objects in discourse or in a written representation, to comprise, express, describe, represent, explain; with acc. and abl. or adv.:

    omnia alicujus facta oratione,

    Cic. Verr. 2, 4, 26, § 57:

    omnium rerum memoriam breviter libro,

    id. Brut. 3, 14:

    orator autem sic illigat sententiam verbis, ut eam numero quodam complectatur et astricto et soluto,

    id. de Or. 3, 44, 175:

    omnia unā comprehensione,

    id. Fin. 5, 9, 26:

    plura semel,

    Quint. 11, 1, 66:

    pauca paucis,

    id. 8, 3, 82; cf. id. 7, 3, 29:

    sententiam his verbis,

    id. 3, 6, 13.—Esp. with sententiā, to sum up in a formal vote or decree (of speeches in the Senate): causas complectar ipsā sententiā, in the motion or decree itself, Cic. Phil. 14, 11, 29:

    sed ut aliquando sententiā complectar, ita censeo,

    id. ib. 14, 14, 36.—Hence,
    2.
    In philos. lang., to draw a conclusion, make an inference, Cic. Inv. 1, 40, 73; Auct. Her. 2, 29, 47; cf. complexio.—
    D.
    To embrace from love, to love, value, honor; to be addicted to, to care for; with acc. and abl.:

    aliquem honoribus et beneficiis suis,

    Cic. Prov. Cons. 16, 38; cf.:

    eum beneficio,

    id. Planc. 33, 82:

    aliquem summā benevolentiā,

    id. Fam. 6, 14, 1:

    hunc omni tuā comitate,

    id. ib. 7, 5, 3:

    omnes caritate cives,

    Liv. 7, 40, 3:

    aliquem artā familiaritate,

    Plin. Ep. 3, 11, 5 al. — Without abl.:

    hominem,

    Cic. Fam. 2, 6, 4. — Absol.: da te homini;

    complectetur,

    Cic. Fam. 2, 8, 2:

    quos fortuna complexa est,

    id. Lael. 15, 54:

    philosophiam,

    id. Brut. 93, 322; cf.:

    artes ingenuas,

    Ov. P. 1, 6, 9:

    causam eam,

    Cic. Phil. 5, 16, 44; cf. id. Att. 16, 15, 3:

    otium,

    id. ib. 2, 6, 1.—
    E.
    To embrace, include:

    cari sunt parentes, cari liberi, propinqui, familiares, sed omnis omnium caritates patria una complexa est,

    Cic. Off. 1, 17, 87:

    licet haec omnia complectatur eversio,

    Quint. 8, 3, 69; 2, 15, 13.—
    F.
    (Causa pro effectu.) To take into possession, to seize, lay hold of, to make one ' s self master of (rare):

    (philosophiae) vis valet multum, cum est idoneam complexa naturam,

    Cic. Tusc. 2, 4, 11:

    facultatem aliquam,

    id. Fam. 10, 12, 5; Liv. 44, 1, 12:

    plures provincias complexus sum quam alii urbes ceperunt,

    Curt. 6, 3, 4.
    ► *
    a.
    Act. collat form complecto, ĕre: quando convenit complectite, Pompon. ap. Non. p. 472 fin.; cf. Prisc. p. 797 P.—
    b.
    complector, ti, in pass. signif.: invidiosā fortunā complecti, Cic. Fragm. ap. Prisc. p. 793 P.:

    quo uno maleficio scelera omnia complexa esse videantur,

    id. Rosc. Am. 13, 37 (but in Cic. Tusc. 5, 14, 40, and id. Fin. 3, 12, 41, the best read. is completur).

    Lewis & Short latin dictionary > conplector

  • 5 complexus

    1.
    complexus, a, um, Part., from complector.
    2.
    complexus ( con-), ūs, m. [complector], a surrounding, encompassing, encircling, embracing, embrace, etc. (class. in prose and poetry).
    I.
    Lit.
    A.
    Prop.
    1.
    Of things (rare):

    aether Omnia avido complexu cetera saepsit,

    Lucr. 5, 471; so id. 2, 1066:

    qui (mundus) omnia complexu suo coërcet et continet,

    Cic. N. D. 2, 22, 58; 2, 40, 101:

    lapides alligati complexu silicis,

    by a binding, Plin. 36, 22, 45, § 161.—
    2.
    Of persons:

    secutae conlocutiones cum Trebonio complexusque,

    Cic. Phil. 11, 2, 5:

    corporum,

    id. Tusc. 3, 20, 46:

    e complexu parentum abreptos filios ad necem ducere,

    id. Verr. 2, 1, 3, § 7:

    ubi complexu coierunt membra tenaci,

    in a mutual close embrace, Ov. M. 4, 377:

    complexu matris avellere natam,

    Cat. 62, 21; cf. id. 64, 88; 64, 118; Cic. Font. 17, 36; id. Fl. 38, 95; Liv. 2, 40, 5; Quint. 6, 1, 42; 8, 3, 68:

    Venerio,

    in copulation, Cic. Div. 2, 69, 143.—In plur., * Hor. S, 1, 5, 43; Verg. A. 5, 742; Ov. M. 3, 286; 10, 388; 6, 249.—Rarely (like complector itself), of hostile embrace, close combat:

    in Martis complexu cadere,

    Quint. Decl. 4, 22:

    armorum,

    Tac. Agr. 36; cf.

    of a serpent: longis amplexibus illos necat,

    Ov. M. 3, 48:

    luctari complexu,

    Plin. 9, 30, 48, § 91.—
    B.
    Transf., as a measure, the reach:

    (cedrus) crassitudinis ad trium hominum conplexum,

    Plin. 16, 40, 76, § 203.—
    II.
    Trop.
    A.
    A connection in discourse (very freq. in Quint.):

    vitium non est in sensu, sed in complexu,

    Quint. 1, 5, 46; cf. id. 9, 4, 32:

    brevis verborum,

    id. 7, 3, 18:

    sermonis,

    id. 9, 3, 18:

    in complexu loquendi serieque,

    id. 1, 5, 3:

    legum aliorumque scriptorum,

    id. 5, 10, 107:

    causarum,

    id. 5, 10, 103; 7, 2, 57:

    rerum, personarum, temporum,

    id. 3, 5, 7 et saep.—
    B.
    A friendly embracing, love, affectionate relation, etc.:

    venisti in sinum et complexum tuae mimulae,

    Cic. Phil. 2, 25, 61; cf.:

    res publica Pompeii filium suo sinu complexuque recipiet,

    id. ib. 13, 4, 9; id. Pis. 9, 19:

    totius gentis humanae,

    id. Fin. 5, 23, 65; id. Cat. 2, 10, 22:

    at tu easdem artes in complexu, oculis, auribus habes,

    Plin. Pan. 47, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > complexus

  • 6 conplexus

    1.
    complexus, a, um, Part., from complector.
    2.
    complexus ( con-), ūs, m. [complector], a surrounding, encompassing, encircling, embracing, embrace, etc. (class. in prose and poetry).
    I.
    Lit.
    A.
    Prop.
    1.
    Of things (rare):

    aether Omnia avido complexu cetera saepsit,

    Lucr. 5, 471; so id. 2, 1066:

    qui (mundus) omnia complexu suo coërcet et continet,

    Cic. N. D. 2, 22, 58; 2, 40, 101:

    lapides alligati complexu silicis,

    by a binding, Plin. 36, 22, 45, § 161.—
    2.
    Of persons:

    secutae conlocutiones cum Trebonio complexusque,

    Cic. Phil. 11, 2, 5:

    corporum,

    id. Tusc. 3, 20, 46:

    e complexu parentum abreptos filios ad necem ducere,

    id. Verr. 2, 1, 3, § 7:

    ubi complexu coierunt membra tenaci,

    in a mutual close embrace, Ov. M. 4, 377:

    complexu matris avellere natam,

    Cat. 62, 21; cf. id. 64, 88; 64, 118; Cic. Font. 17, 36; id. Fl. 38, 95; Liv. 2, 40, 5; Quint. 6, 1, 42; 8, 3, 68:

    Venerio,

    in copulation, Cic. Div. 2, 69, 143.—In plur., * Hor. S, 1, 5, 43; Verg. A. 5, 742; Ov. M. 3, 286; 10, 388; 6, 249.—Rarely (like complector itself), of hostile embrace, close combat:

    in Martis complexu cadere,

    Quint. Decl. 4, 22:

    armorum,

    Tac. Agr. 36; cf.

    of a serpent: longis amplexibus illos necat,

    Ov. M. 3, 48:

    luctari complexu,

    Plin. 9, 30, 48, § 91.—
    B.
    Transf., as a measure, the reach:

    (cedrus) crassitudinis ad trium hominum conplexum,

    Plin. 16, 40, 76, § 203.—
    II.
    Trop.
    A.
    A connection in discourse (very freq. in Quint.):

    vitium non est in sensu, sed in complexu,

    Quint. 1, 5, 46; cf. id. 9, 4, 32:

    brevis verborum,

    id. 7, 3, 18:

    sermonis,

    id. 9, 3, 18:

    in complexu loquendi serieque,

    id. 1, 5, 3:

    legum aliorumque scriptorum,

    id. 5, 10, 107:

    causarum,

    id. 5, 10, 103; 7, 2, 57:

    rerum, personarum, temporum,

    id. 3, 5, 7 et saep.—
    B.
    A friendly embracing, love, affectionate relation, etc.:

    venisti in sinum et complexum tuae mimulae,

    Cic. Phil. 2, 25, 61; cf.:

    res publica Pompeii filium suo sinu complexuque recipiet,

    id. ib. 13, 4, 9; id. Pis. 9, 19:

    totius gentis humanae,

    id. Fin. 5, 23, 65; id. Cat. 2, 10, 22:

    at tu easdem artes in complexu, oculis, auribus habes,

    Plin. Pan. 47, 2.

    Lewis & Short latin dictionary > conplexus

  • 7 complexus

        complexus    P. of complector.
    * * *
    surrounding, encompassing, encircling; clasp, grasp, hold, embrace; inclusion; sexual intercourse (w/Venerius/femineus); hand-to-hand fighting; stranglehold

    Latin-English dictionary > complexus

  • 8 adprehendo

    ap-prĕhendo ( adp-, Fleck., Baiter, Halm; app-, Kayser) ( poet. sometimes apprendo: adprendas, Caecil. ap. Gell. 15, 9;

    apprensus,

    Tac. A. 4, 8; Stat. S. 3, 4, 43;

    apprendere,

    Sil. 13, 653), di, sum, 3, v. a., to lay hold upon, to seize, take hold of (class., esp. in prose; syn.: prehendo, comprehendo, cupio, arripio, corripio).
    I.
    In gen.
    A.
    Lit.:

    Alterum alterā adprehendit eos manu,

    Plaut. Am. 5, 1, 64, where Fleck. reads prehendit: Pone (me) apprendit pallio, * Ter. Phorm. 5, 6, 23:

    adprehendens pallium suum,

    Vulg. 3 Reg. 11, 30:

    atomi aliae alias adprehendentes continuantur,

    Cic. N. D. 1, 20, 54:

    adprehendit cornu altaris,

    Vulg. 3 Reg. 2, 28:

    vites sic claviculis adminicula tamquam manibus adprehendunt,

    Cic. N. D. 2, 47, 120:

    morsu,

    Plin. 11, 24, 28, § 84:

    quantum adprehenderint tres digiti,

    Quint. 1, 2, 26.—So of seizing hold of the hand, or embracing the person:

    manum osculandi causā,

    Suet. Tib. 72 (prehendere manum is found in Cic. Quint. 31, and id. de Or. 1, 56, 240):

    manum adprehendere,

    Vulg. Gen. 19, 16; id. Isa. 41, 13; ib. Marc. 1, 31; ib. Act. 3, 7:

    quibus adprensis,

    Tac. A. 4, 8 al.:

    adprehensum deosculatur,

    Vulg. Prov. 7, 13.—Also in entreaty:

    conscientiā exter ritus adprehendit Caecilium, etc.,

    Plin. Ep. 1, 5, 8.—
    B.
    Trop.
    1.
    Of discourse:

    quidquid ego apprehenderam statim accusator extorquebat e manibus,

    whatever I had brought forward, alleged, Cic. Clu. 19, 52:

    nisi caute adprehenditur,

    is laid hold of, employed, Quint. 10, 2, 3.—
    2.
    To grasp with the mind, to understand, comprehend:

    passio apprehensa,

    Cael. Aur. Tard. 3, 5, 70; Tert. adv. Val. 11.—
    3.
    For complector, to embrace, include:

    casum testamento,

    Dig. 28, 2, 10:

    personam filii (sc. in stipulatione),

    ib. 45, 1, 56.—
    II.
    Esp., to seize, to take, or lay hold of, to apprehend:

    a militibus adprehensus,

    Gell. 5, 14, 26:

    furem adprehendere,

    Dig. 13, 7, 11:

    fugitivum,

    ib. 11, 4, 1.—Hence,
    A. * In milit.
    lang., to take possession of:

    adprehendere Hispanias,

    Cic. Att. 10, 8 init. (cf. Caes. B. C. 3, 112: Pharon prehendit); and in gen. to lay hold of, to get, secure, obtain (eccl. Lat.):

    adprehende vitam aeternam,

    Vulg. 1 Tim. 6, 12;

    6, 19: justitiam,

    righteousness, ib. Rom. 9, 30.—
    B.
    As med. t., of disease, to seize:

    Ubi libido veniet nauseae eumque adprehendit, decumbat etc.,

    Cato, R. R. 156, 4.—So in gen. of fear, pain, trouble (eccl. Lat.):

    tremor adprehendit eam,

    Vulg. Jer. 49, 24:

    dolor,

    ib. 2 Macc. 9, 5:

    angustia,

    ib. Jer. 50, 43:

    stupor,

    ib. Luc. 5, 26:

    tentatio,

    ib. 1 Cor. 10, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > adprehendo

  • 9 apprehendo

    ap-prĕhendo ( adp-, Fleck., Baiter, Halm; app-, Kayser) ( poet. sometimes apprendo: adprendas, Caecil. ap. Gell. 15, 9;

    apprensus,

    Tac. A. 4, 8; Stat. S. 3, 4, 43;

    apprendere,

    Sil. 13, 653), di, sum, 3, v. a., to lay hold upon, to seize, take hold of (class., esp. in prose; syn.: prehendo, comprehendo, cupio, arripio, corripio).
    I.
    In gen.
    A.
    Lit.:

    Alterum alterā adprehendit eos manu,

    Plaut. Am. 5, 1, 64, where Fleck. reads prehendit: Pone (me) apprendit pallio, * Ter. Phorm. 5, 6, 23:

    adprehendens pallium suum,

    Vulg. 3 Reg. 11, 30:

    atomi aliae alias adprehendentes continuantur,

    Cic. N. D. 1, 20, 54:

    adprehendit cornu altaris,

    Vulg. 3 Reg. 2, 28:

    vites sic claviculis adminicula tamquam manibus adprehendunt,

    Cic. N. D. 2, 47, 120:

    morsu,

    Plin. 11, 24, 28, § 84:

    quantum adprehenderint tres digiti,

    Quint. 1, 2, 26.—So of seizing hold of the hand, or embracing the person:

    manum osculandi causā,

    Suet. Tib. 72 (prehendere manum is found in Cic. Quint. 31, and id. de Or. 1, 56, 240):

    manum adprehendere,

    Vulg. Gen. 19, 16; id. Isa. 41, 13; ib. Marc. 1, 31; ib. Act. 3, 7:

    quibus adprensis,

    Tac. A. 4, 8 al.:

    adprehensum deosculatur,

    Vulg. Prov. 7, 13.—Also in entreaty:

    conscientiā exter ritus adprehendit Caecilium, etc.,

    Plin. Ep. 1, 5, 8.—
    B.
    Trop.
    1.
    Of discourse:

    quidquid ego apprehenderam statim accusator extorquebat e manibus,

    whatever I had brought forward, alleged, Cic. Clu. 19, 52:

    nisi caute adprehenditur,

    is laid hold of, employed, Quint. 10, 2, 3.—
    2.
    To grasp with the mind, to understand, comprehend:

    passio apprehensa,

    Cael. Aur. Tard. 3, 5, 70; Tert. adv. Val. 11.—
    3.
    For complector, to embrace, include:

    casum testamento,

    Dig. 28, 2, 10:

    personam filii (sc. in stipulatione),

    ib. 45, 1, 56.—
    II.
    Esp., to seize, to take, or lay hold of, to apprehend:

    a militibus adprehensus,

    Gell. 5, 14, 26:

    furem adprehendere,

    Dig. 13, 7, 11:

    fugitivum,

    ib. 11, 4, 1.—Hence,
    A. * In milit.
    lang., to take possession of:

    adprehendere Hispanias,

    Cic. Att. 10, 8 init. (cf. Caes. B. C. 3, 112: Pharon prehendit); and in gen. to lay hold of, to get, secure, obtain (eccl. Lat.):

    adprehende vitam aeternam,

    Vulg. 1 Tim. 6, 12;

    6, 19: justitiam,

    righteousness, ib. Rom. 9, 30.—
    B.
    As med. t., of disease, to seize:

    Ubi libido veniet nauseae eumque adprehendit, decumbat etc.,

    Cato, R. R. 156, 4.—So in gen. of fear, pain, trouble (eccl. Lat.):

    tremor adprehendit eam,

    Vulg. Jer. 49, 24:

    dolor,

    ib. 2 Macc. 9, 5:

    angustia,

    ib. Jer. 50, 43:

    stupor,

    ib. Luc. 5, 26:

    tentatio,

    ib. 1 Cor. 10, 13.

    Lewis & Short latin dictionary > apprehendo

  • 10 complecto

    complecto, ĕre, v. complector fin.

    Lewis & Short latin dictionary > complecto

  • 11 complexio

    complexĭo ( conp-), ōnis, f. [complector] (Ciceron.), a combination, connection.
    I.
    Prop.
    A.
    In gen.:

    (atomorum),

    Cic. Fin. 1, 6, 19.—Of the zodiac, App. de Mundo, p. 57, 37.—
    B.
    Esp., in late Lat., for a physical constitution or habit: bona, Firm. Math. 5, 9.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., a combination, association:

    cumulata bonorum,

    Cic. Tusc. 5, 10, 28.—
    B.
    Esp.
    1.
    Of discourse:

    brevis totius negotii,

    comprehension, comprisal, Cic. Inv. 1, 26, 37:

    mira verborum,

    id. Phil. 2, 37, 95.—
    2.
    T. t.
    a.
    In rhet.
    (α).
    A period:

    longissima est igitur complexio verborum, quae volvi uno spiritu potest,

    Cic. de Or. 3, 47, 182:

    nec acervatim multa frequentans unā complexione devinciet,

    crowd into one period, id. Or. 25, 85.—
    (β). b.
    In philos. lang.
    (α).
    A conclusion in a syllogism, Auct. Her. 2, 18, 28; 2, 29, 40; Cic. Inv. 1, 37, 67; 1, 40, 72; 1, 47, 87; Quint. 5, 14, 5 sq.—
    (β).
    A dilemma, Cic. Inv. 1, 29, 45; Ascon. ad Div. in Caecil. 14, 45.—
    c.
    In gram., a contraction of two syllables into one, for the Gr. sunairesis and sunaloiphê (opp. divisio), Quint. 1, 5, 17; cf. id. 1, 5, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > complexio

  • 12 complexive

    complexīvus, a, um, adj. [complector]; in gram., serving for connecting, conneclive, copulative:

    particula (atque),

    Gell. 10, 29 tit. (in the text itself, conexiva):

    conjunctis,

    Mart. Cap. 3, § 272.— Adv.: com-plexīvē:

    dicere,

    Cassiod. Hist. Eccl. 1, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > complexive

  • 13 complexivus

    complexīvus, a, um, adj. [complector]; in gram., serving for connecting, conneclive, copulative:

    particula (atque),

    Gell. 10, 29 tit. (in the text itself, conexiva):

    conjunctis,

    Mart. Cap. 3, § 272.— Adv.: com-plexīvē:

    dicere,

    Cassiod. Hist. Eccl. 1, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > complexivus

  • 14 complexo

    complexo, āvi, ātum, 1, v. freq. a. [complecto = complector], to encompass, embrace closely, clasp around (post-class. and rare), Coripp. 1, 104:

    artissime complexatum aliquem recipere,

    App. M. 10, p. 249, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > complexo

  • 15 conplexio

    complexĭo ( conp-), ōnis, f. [complector] (Ciceron.), a combination, connection.
    I.
    Prop.
    A.
    In gen.:

    (atomorum),

    Cic. Fin. 1, 6, 19.—Of the zodiac, App. de Mundo, p. 57, 37.—
    B.
    Esp., in late Lat., for a physical constitution or habit: bona, Firm. Math. 5, 9.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., a combination, association:

    cumulata bonorum,

    Cic. Tusc. 5, 10, 28.—
    B.
    Esp.
    1.
    Of discourse:

    brevis totius negotii,

    comprehension, comprisal, Cic. Inv. 1, 26, 37:

    mira verborum,

    id. Phil. 2, 37, 95.—
    2.
    T. t.
    a.
    In rhet.
    (α).
    A period:

    longissima est igitur complexio verborum, quae volvi uno spiritu potest,

    Cic. de Or. 3, 47, 182:

    nec acervatim multa frequentans unā complexione devinciet,

    crowd into one period, id. Or. 25, 85.—
    (β). b.
    In philos. lang.
    (α).
    A conclusion in a syllogism, Auct. Her. 2, 18, 28; 2, 29, 40; Cic. Inv. 1, 37, 67; 1, 40, 72; 1, 47, 87; Quint. 5, 14, 5 sq.—
    (β).
    A dilemma, Cic. Inv. 1, 29, 45; Ascon. ad Div. in Caecil. 14, 45.—
    c.
    In gram., a contraction of two syllables into one, for the Gr. sunairesis and sunaloiphê (opp. divisio), Quint. 1, 5, 17; cf. id. 1, 5, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > conplexio

  • 16 contineo

    con-tĭnĕo, tĭnŭi, tentum, 2, v. a. and n. [teneo].
    I.
    Act., to hold or keep together.
    A.
    In gen. (rare).
    1.
    Lit. (syn.:

    coërceo, conjungo): contine quaeso caput,

    Plaut. Rud. 2, 6, 26:

    quod omnem continet amplexu terram,

    Lucr. 5, 319; cf.:

    mundus omnia conplexu suo coërcet et continet,

    Cic. N. D. 2, 22, 58:

    vitem levi nodo,

    Plin. 17, 22, 35, § 187:

    magni refert primordia saepe cum quibus... contineantur,

    Lucr. 1, 818; 1, 908; 2, 761;

    2, 1008: pars oppidi, mari dijuncta angusto, ponte adjungitur et continetur,

    Cic. Verr. 2, 4, 52, § 117.—
    b.
    Of places, to bound, limit, enclose (very rare in act.):

    reliquum spatium mons continet,

    Caes. B. G. 1, 38:

    Oceanus ponto qua continet orbem,

    Tib. 4, 1, 147; but more freq. in pass., to be comprised, enclosed, surrounded, encompassed, environed by:

    qui vicus altissimis montibus undique continetur,

    Caes. B. G. 3, 1; so,

    undique loci naturā Helvetii,

    id. ib. 1, 2:

    mare montibus angustis,

    id. ib. 4, 23:

    una pars Galliae Garumnā flumine, Oceano, finibus Belgarum,

    id. ib. 1, 1.—
    2.
    Trop.:

    omnes artes quasi cognatione quādam inter se continentur,

    hang together, Cic. Arch. 1, 2.—Far more freq. in all periods and species of composition.,
    B.
    With partic. access. ideas.
    1.
    With the access. idea of firmness, quiet, permanence, etc., to hold or keep together, to keep, hold fast, preserve, retain (syn. servo).
    a.
    Lit.:

    (alvus) arcet et continet... quod recepit,

    Cic. N. D. 2, 54, 136:

    merces (opp. partiri),

    id. Vatin. 5, 12; cf.

    exercitum (opp. dividere),

    Liv. 28, 2, 16:

    arida continent odorem diutius,

    Plin. 21, 7, 18, § 39.—
    b.
    Trop.:

    nec ulla res vehementius rem publicam continet quam fides,

    Cic. Off. 2, 24, 84:

    Remos reliquosque Belgas in officio,

    Caes. B. G. 3, 11:

    in officio Dumnorigem,

    id. ib. 5, 7:

    te in exercitatione,

    Cic. Fam. 7, 19 fin.:

    te in tuis perenuibus studiis,

    id. Brut. 97, 332:

    ceteros in armis (plaga),

    Liv. 9, 41, 15:

    alicujus hospitio,

    Nep. Lys. 1, 5.—
    2.
    With the access. idea of hindering, preventing motion, to keep, keep still, detain, restrain, repress, enclose.
    a.
    Lit.: milites [p. 449] sub pellibus, Caes. B. G. 3, 29; cf.:

    pecudem sub tecto,

    Col. 7, 10, 3:

    exercitum castris,

    Caes. B. G. 1, 48; 2, 11; Liv. 31, 26, 6; 28, 9, 14 al.; cf.:

    nostros in castris (tempestates),

    Caes. B. G. 4, 34; 6, 36; and:

    copias in castris,

    id. B. C. 1, 66; 3, 30; Auct. B. Afr. 1; 7; Liv. 36, 17, 9:

    Pompeium quam angustissime,

    Caes. B. C. 3, 45:

    aliquem limine,

    Liv. 34, 1, 5:

    ora frenis,

    Phaedr. 3, 6, 7:

    ventos carcere,

    Ov. M. 11, 432:

    animam in dicendo,

    Cic. de Or. 1, 61, 261 et saep.:

    se ruri,

    to stay, remain, Ter. Phorm. 2, 3, 17; cf.:

    se domi,

    Suet. Caes. 81:

    suo se loco,

    Caes. B. G. 4, 34:

    oppido sese,

    id. ib. 2, 30:

    castris se continere,

    id. B. C. 3, 37:

    se vallo,

    id. B. G. 5, 44:

    se finibus Romanis,

    Liv. 39, 17, 4; 34, 58, 3:

    moenibus sese,

    id. 42, 7, 4:

    agrorum suorum terminis se,

    id. 38, 40, 2:

    se moenibus,

    Ov. M. 13, 208:

    sese intra silvas,

    Caes. B. G. 2, 18:

    suos intra munitionem,

    id. ib. 5, 57;

    5, 58: milites intra castrorum vallum,

    id. B. C. 3, 76; Liv. 31, 34, 9;

    Auct. B. Afr. 24: intra castra militem,

    Tac. H. 4, 19:

    praesidibus provinciarum propagavit imperium, ut a peritis et assuetis socii continerentur,

    Suet. Aug. 23 et saep.:

    an te auspicium commoratum est? an tempestas continet?

    Plaut. Am. 2, 2, 67.—
    b.
    Trop., to hold back, detain, repress, hold in check, curb, check, stay, stop, tame, subdue, etc. (syn. cohibeo):

    adpetitiones animi,

    Cic. Tusc. 4, 9, 22:

    omnis cupiditates,

    id. Q. Fr. 1, 1, 11, § 32:

    modeste insolentiam suam,

    id. Agr. 1, 6, 18:

    risum,

    id. Fin. 4, 25, 71 et saep.:

    formido mortales omnes,

    Lucr. 1, 151:

    Etruriam non tam armis quam judiciorum terrore,

    Liv. 29, 36, 10:

    oppida magis metu quam fide,

    id. 30, 20, 5; cf.:

    quosdam continet metus,

    Quint. 1, 3, 6:

    solo metu,

    id. 12, 7, 2 et saep.:

    animum a consuetā libidine,

    Sall. J. 15, 3:

    temeritatem ab omni lapsu (with cohibere),

    Cic. Ac. 1, 12, 45:

    suos a proelio,

    Caes. B. G. 1, 15:

    manum juventus Metu deorum,

    Hor. C. 1, 35, 37 al.:

    se ab adsentiendo,

    Cic. Ac. 2, 32, 104; so,

    se ab exemplis,

    id. Fin. 2, 19, 62:

    temperans, qui se in aliquā libidine continuerit,

    id. Par. 3, 1, 21:

    se male continet amens,

    Ov. M. 4, 351:

    male me, quin vera faterer, Continui,

    id. ib. 7, 729:

    nequeo continere quin loquar,

    Plaut. Men. 2, 1, 28.—

    Mid.: contineri, quin complectar, non queo,

    restrain myself, refrain, Plaut. Rud. 4, 4, 128; cf.:

    vix me contineo, quin, etc.,

    Ter. Eun. 5, 2, 20:

    jam nequeo contineri,

    Plaut. Capt. 3, 4, 60; cf.:

    vix contineor,

    Ter. Hec. 4, 3, 9:

    quae vera audivi, taceo et contineo optime,

    keep it to myself, conceal it, id. Eun. 1, 2, 23:

    ea quae continet, neque adhuc protulit, explicet nobis,

    Cic. de Or. 1, 47, 206:

    dicta,

    id. ib. 2, 55, 222.—
    3.
    With the access. idea of containing, to comprise, contain, involve, comprehend something in itself (syn. complector):

    (aqua gelum) quod continet in se, mittit,

    Lucr. 6, 877; cf.:

    ut omnia, quae aluntur et crescunt, contineant in se vim caloris,

    Cic. N. D. 2, 9, 23; so,

    in se,

    Quint. 1, 6, 31; 2, 10, 2:

    Quattuor aeternus genitalia corpora mundus Continet,

    Ov. M. 15, 240:

    rem militarem,

    Liv. 5, 52, 16:

    panis innumeras paene continet medicinas,

    Plin. 22, 25, 68, § 138:

    (linea) centum continet (pedes),

    Quint. 1, 10, 44:

    Idus Martiae magnum mendum continent,

    Cic. Att. 14, 22, 2:

    paucas species (vox),

    Quint. 11, 3, 18:

    tales res, quales hic liber continet,

    Cic. Or. 43, 148; Plin. Ep. 5, 9, 1:

    narrationes, quae summam criminis contineant,

    Quint. 4, 2, 10:

    fabula stultorum regum et populorum continet aestus,

    Hor. Ep. 1, 2, 8; cf.:

    liber primus ea continebit, quae, etc., Quint. prooem. § 21: tertia epistula continebat, etc.,

    Plin. Ep. 9, 28, 5.—With subj.-clause:

    quando ipsos loqui deceat, quartus liber continet,

    Quint. 11, 1, 59.—Esp. freq.,
    b.
    In pass.: contineri aliquā re, to be contained in something, be composed of, consist of or in, to rest upon, to be supported by, etc.:

    terreno corpore,

    Lucr. 1, 1085:

    non venis et nervis et ossibus continentur (dii),

    Cic. N. D. 2, 23, 59:

    artem negabat esse ullam, nisi quae cognitis penitusque perspectis... rebus contineretur,

    id. de Or. 1, 20, 92:

    forma honestatis, quae tota quattuor his virtutibus... continetur,

    id. Fin. 2, 15, 48:

    versus paucis (pedibus) continetur,

    Quint. 9, 4, 60: quae philosophorum libris continentur, id. prooem. § 11; cf. id. 5, 10, 111 et saep.: artes, quae conjecturā continentur et sunt opinabiles, Cic. Div. 1, 14, 24:

    foedere,

    Liv. 41, 23, 9:

    actu,

    Quint. 2, 18, 5; 12, 9, 1; 3, 7, 28.—Rarely with in and abl.:

    forum, in quo omnis aequitas continetur,

    Cic. Cat. 4, 1, 2; cf.:

    quibus (legibus) in singulis civitatibus res publica continetur,

    id. Off. 3, 5, 23.—
    II.
    Neutr., to hold together in itself, to hang together (in the verb. finit. very rare; but freq. as P. a.; cf. also the deriv. continuus):

    per hortum utroque commeatus continet,

    Plaut. Stich. 3, 1, 43.—Hence,
    1.
    contĭnens, entis, P. a.
    A.
    (Acc. to II.) Holding or hanging together (freq. and class.).
    1.
    Bordering upon, neighboring, contiguous, lying near, adjacent (syn.: junctus, adjunctus, contiguus); constr. with dat., cum, or absol.
    a.
    Prop.:

    aër mari,

    Cic. N. D. 2, 45, 117:

    continentia atque adjuncta praedia huic fundo,

    id. Caecin. 4, 11:

    (mare) dissimile est proximo ei continenti,

    id. Ac. 2, 33, 105 al.:

    Cappadociae pars ea, quae cum Cilicià continens est,

    id. Fam. 15, 2, 2:

    (Morini) continentes silvas ac paludes habebant,

    Caes. B. G. 3, 28; cf. so absol.:

    parum locuples continente ripā,

    Hor. C. 2, 18, 22; cf.:

    pars eorum, qui propiores erant continenti litori,

    Liv. 44, 28, 12.— Subst.: contĭnentĭa, ĭum, n. (sc. loca), adjoining places, the neighborhood:

    Cherronesum et continentia usque Atho montem,

    Plin. 18, 25, 57, § 215 al.:

    urbis,

    the suburbs, Dig. 50, 16, 147.—
    b.
    Trop., in time, following, next:

    continentibus diebus,

    Caes. B. C. 3, 84;

    and of other abstract things: motus sensui junctus et continens,

    Cic. N. D. 1, 11, 26:

    timori perpetuo ipsum malum continens fuit,

    followed at its heels, Liv. 5, 39, 8.—
    2.
    Holding together, cohering in itself, connected, continuous, uninterrupted.
    a.
    Prop.:

    continens agmen migrantium,

    Liv. 1, 29, 4:

    agmen,

    id. 2, 50, 7; 8, 8, 13 al.:

    ruinae,

    id. 21, 8, 5; terra, the mainland, continent, Varr. ap. Charis. p. 100 P.; Cic. Fragm. ap. Non. p. 274, 6; Nep. Them. 3, 2; and in the same sense far more freq. subst.: contĭnens, entis, f. (rarely masc., Curt. 4, 2, 1 Zumpt, dub.; abl. in e and i equally used;

    v. the 4th and 5th books of Caes. B. G.),

    Caes. B. G. 4, 27; 4, 28; 4, 31; 4, 36 bis et saep.; Nep. Milt. 7, 3; Liv. 35, 43, 4; Plin. 5, 31, 34, § 128; Suet Aug. 65; id. Tib. 40 et saep.—
    b.
    Trop., in time, continual, consecutive, uninterrupted:

    labor omnium dierum,

    Caes. B. C. 3, 63; Liv. 42, 54, 3:

    bella,

    Caes. B. G. 5, 11 fin.:

    imperium usque ad nos,

    Liv. 7, 30, 8:

    imber per noctem totam,

    id. 23, 44, 6:

    biduo,

    Suet. Calig. 19:

    febres sine intermissione,

    Cels. 3, 5 fin.:

    e continenti genere,

    in continuous descent, Cic. Fin. 2, 19, 61:

    spiritus,

    id. de Or. 3, 57, 216 et saep.: ex continenti (sc. tempore), instantly, immediately, = continuo, statim, Just. 1, 9; so,

    in continenti,

    Dig. 44, 5, 1.—
    B.
    (Acc. to I. B. 2. b.) That restrains his passions, continent, moderate, temperate, enkratês (rare, but in good prose):

    continentior in vitā hominum quam in pecuniā,

    Caes. B. C. 1, 23:

    cum reges tam sint continentes, multo magis consularis esse oportere,

    Cic. Fam. 9, 19, 1:

    puer,

    id. Att. 6, 6, 3:

    Epaminondas,

    Nep. Epam. 3, 2 al. — Sup., Cic. Par. 1, 1, 7; Suet. Aug. 71.—
    C.
    (Acc. to I. B. 3.) In rhet., subst.: contĭnens, entis, n., that on which something rests or depends, the chief point, hinge:

    causae,

    Cic. Part. Or. 29, 103; id. Top. 25, 95:

    intuendum videtur, quid sit quaestio, ratio, judicatio, continens, vel ut alii vocant, firmamentum,

    Quint. 3, 11, 1; cf. id. ib. § 18 sqq.— Adv.: contĭnen-ter.
    1.
    (Acc. to A. 2.)
    a.
    In space, in unbroken succession, in a row. continenter sedetis, Cat. 37, 6.—More freq. and class.,
    b.
    In time, continuously, without interruption:

    totā nocte ierunt,

    Caes. B. G. 1, 26:

    jam amplius horis sex pugnaretur,

    id. ib. 3, 5:

    biduum lapidibus pluit,

    Liv. 25, 7, 7:

    usque ad ipsum negotium,

    Cic. Inv. 1, 26, 37:

    ferri imagines,

    id. N. D. 1, 39, 109.—
    2.
    (Acc. to B.) Temperately, moderately (rare):

    vivere,

    Cic. Off. 1, 30, 106; in sup.:

    vivere,

    Aug. Ep. 199; id. Conf. 6, 12.—Hence also,
    2.
    contentus, a, um, P. a. (acc. to I. B. 2. b.); medial., satisfying one's self with, contented, satisfied, content (freq. in all periods and species of composition); constr. in gen. with the abl.; more rarely absol.; after the Aug. per. very freq. with the inf.
    (α).
    With abl.: his versibus, Lucil. ap. Non. p. 264, 3:

    suis rebus,

    Cic. Par. 6, 3, 51:

    paucis,

    Hor. S. 1, 3, 16:

    illā (sorte),

    id. ib. 1, 1, 3:

    viverem uti contentus eo quod mī ipse parasset,

    id. ib. 1, 4, 108; cf. Suet. Aug. 82:

    solā Dianā,

    Verg. A. 11, 582.—
    (β).
    Absol.:

    cum ipsum audires sine comparatione, non modo contentus esses, sed melius non quaereres,

    Cic. Brut. 35, 134; so comp., Plaut. Poen. 2, 15.—
    (γ).
    With inf.:

    indagare,

    Ov. M. 1, 461:

    edidicisse,

    id. ib. 2, 638:

    retinere titulum provinciae,

    Vell. 2, 49:

    hostes sustinuisse,

    id. 2, 112:

    indicare,

    Quint. 4, 2, 128:

    ostendere,

    id. 5, 10, 31:

    id consequi, quod imiteris,

    id. 10, 2, 7 et saep.— Adv.: contentē (ante-and post-class., and rare), in a restrained manner, closely:

    arte contenteque habere aliquem,

    Plaut. As. 1, 1, 63:

    parce contenteque vivere,

    Pacat. Pan. Theod. 13.

    Lewis & Short latin dictionary > contineo

  • 17 pes

    pēs, pĕdis, m. [kindr. with Sanscr. pād, foot, from root pad, ire; Gr. pod-, pous; Goth. fōt; old Germ. vuoz; Engl. foot], a foot of man or beast.
    I.
    Lit.:

    si pes condoluit,

    Cic. Tusc. 2, 22, 52:

    calcei apti ad pedem,

    id. de Or. 1, 54, 231:

    nec manus, nec pedes, nec alia membra,

    id. Univ. 6:

    pede tellurem pulsare,

    i. e. to dance, Hor. C. 1, 37, 1; cf.:

    alterno pede terram quatere,

    id. ib. 1, 4, 7;

    4, 1, 27: pedis aptissima forma,

    Ov. Am. 3, 3, 7:

    aves omnes in pedes nascuntur,

    are born feet first, Plin. 10, 53, 74, § 149:

    cycnum pedibus Jovis armiger uncis Sustulit,

    Verg. A. 9, 564; cf. id. ib. 11, 723: pedem ferre, to go or come, id. G. 1, 11:

    si in fundo pedem posuisses,

    set foot, Cic. Caecin. 11, 31: pedem efferre, to step or go out, Plaut. Bacch. 3, 3, 19:

    qui pedem portā non extulit,

    Cic. Att. 8, 2, 4; 6, 8, 5:

    pedem portā non plus extulit quam domo suā,

    id. ib. 8, 2, 4: pedem limine efferre, id. Cael. 14, 34: pedem referre, revocare, retrahere, to go or come back, to return:

    profugum referre pedem,

    Ov. H. 15, 186; id. M. 2, 439.—Said even of streams:

    revocatque pedem Tiberinus ab alto,

    Verg. A. 9, 125:

    retrahitque pedes simul unda relabens,

    id. ib. 10, 307; cf. infra, II. H.: pedibus, on foot, afoot:

    cum ingressus iter pedibus sit,

    Cic. Sen. 10, 34; Suet. Aug. 53.—

    Esp. in phrase: pedibus ire, venire, etc.: pedibus proficisci,

    Liv. 26, 19:

    pedibus iter conficere,

    id. 44, 5:

    quod flumen uno omnino loco pedibus transire potest,

    Caes. B. G. 5, 18:

    (Caesar) pedibus Narbonem pervenit,

    id. B. C. 2, 21:

    ut neque pedibus aditum haberent,

    id. B. G. 3, 12 init. —Rarely pede ire ( poet. and late Lat.):

    quo bene coepisti, sic pede semper eas,

    Ov. Tr. 1, 9, 66:

    Jordanem transmiserunt pede,

    Ambros. in Psa. 118, 165, n. 16.— Trop.:

    Bacchus flueret pede suo,

    i. e. wine unmixed with water, Auct. Aetn. 13; cf.:

    musta sub adducto si pede nulla fluant,

    Ov. P. 2, 9, 32, and II. H. infra.—Pregn., by land:

    cum illud iter Hispaniense pedibus fere confici soleat: aut si quis navigare velit, etc.,

    Cic. Vatin. 5, 12:

    seu pedibus Parthos sequimur, seu classe Britannos,

    Prop. 2, 20, 63 (3, 23, 5):

    ego me in pedes (conicio),

    take to my heels, make off, Ter. Eun. 5, 2, 5.— Esp.: ad pedes alicui or alicujus, accidere, procidere, jacere, se abicere, se proicere, procumbere, etc., to approach as a suppliant, to fall at one's feet:

    ad pedes omnium singillatim accidente Clodio,

    Cic. Att. 1, 14, 5:

    abjectā togā se ad generi pedes abiecit,

    id. ib. 4, 2, 4:

    rex procidit ad pedes Achillei,

    Hor. Epod. 17, 14:

    vos ad pedes lenonis proiecistis,

    Cic. Sest. 11, 26:

    filius se ad pedes meos prosternens,

    id. Phil. 2, 18, 45:

    tibi sum supplex, Nec moror ante tuos procubuisse pedes,

    Ov. H. 12, 186:

    cui cum se moesta turba ad pedes provolvisset,

    Liv. 6, 3, 4:

    ad pedes Caesaris provoluta regina,

    Flor. 4, 11, 9:

    (mater una) mihi ad pedes misera jacuit,

    Cic. Verr. 2, 5, 49, § 129; cf.:

    amplecti pedes potui,

    Ov. M. 9, 605:

    complector, regina, pedes,

    Luc. 10, 89:

    servus a pedibus,

    a footman, lackey, Cic. Att. 8, 5, 1: sub pedibus, under one's feet, i. e. in one's power, Verg. A. 7, 100; Liv. 34, 32: sub pedibus esse or jacere, to be or lie under one's feet, i. e. to be disregarded ( poet.):

    sors ubi pessima rerum, Sub pedibus timor est,

    Ov. M. 14, 490:

    amicitiae nomen Re tibi pro vili sub pedibusque jacet,

    id. Tr. 1, 8, 16: pedem opponere, to put one's foot against, i. e. to withstand, resist, oppose ( poet.), id. P. 4, 6, 8: pedem trahere, to drag one's foot, i. e. to halt, limp; said of scazontic verse, id. R. Am. 378: trahantur haec pedibus, may be dragged by the heels, i. e. may go to the dogs (class.):

    fratrem mecum et te si habebo, per me ista pedibus trahantur,

    Cic. Att. 4, 16, 10; id. Fam. 7, 32, 2: ante pedes esse or ante pedes posita esse, to lie before one's feet, i. e. before one's eyes, to be evident, palpable, glaring:

    istuc est sapere, non quod ante pedes modo est, Videre, sed etiam illa, quae futura sunt, Prospicere,

    Ter. Ad. 3, 3, 32:

    transilire ante pedes posita, et alia longe repetita sumere,

    Cic. de Or. 3, 40, 160:

    omni pede stare,

    i. e. to use every effort, make every exertion, Quint. 12, 9, 18: nec caput nec pes, neither head nor foot, beginning nor end, no part:

    nec caput nec pes sermonum apparet,

    Plaut. As. 3, 3, 139:

    garriet quoi neque pes neque caput conpareat,

    id. Capt. 3, 4, 81: tuas res ita contractas, ut, quemadmodum scribis, nec caput nec pedes, Curio ap. Cic. Fam. 7, 31, 2:

    ut nec pes nec caput uni Reddatur formae,

    Hor. A. P. 8:

    dixit Cato, eam legationem nec caput, nec pedes, nec cor habere,

    Liv. Epit. 50: pes felix, secundus, i. e. a happy or fortunate arrival:

    adi pede secundo,

    Verg. A. 8, 302:

    felix,

    Ov. F. 1, 514; cf.:

    boni pedis homo, id est cujus adventus afferat aliquid felicitatis,

    Aug. Ep. ad Max. Gram. 44.—So esp. pes dexter, because it was of good omen to move the right foot first;

    temples had an uneven number of steps, that the same foot might touch the first step and first enter the temple,

    Vitr. 3, 3; cf. Petr. 30:

    quove pede ingressi?

    Prop. 3 (4), 1, 6.—So the left foot was associated with bad omens; cf. Suet. Aug. 92 init.:

    pessimo pede domum nostram accessit,

    App. M. 6, 26, p. 184, 1; hence, dextro pede, auspiciously: quid tam dextro [p. 1363] pede concipis, etc., Juv. 10, 5: pedibus pecunia compensatur, said proverbially of distant lands purchased at a cheap rate, but which it costs a great deal to reach, Cato ap. Cic. Fl. 29, 72: a pedibus usque ad caput, from head to foot, all over (late Lat.; cf.:

    ab imis unguibus usque ad verticem summum,

    Cic. Rosc. Com. 7, 20), Aug. in Psa. 55, 20; 90, 1, 2 et saep.; cf.:

    a vestigio pedis usque ad verticem,

    Ambros. Offic. Min. 2, 22, 114.—
    B.
    In partic.
    1.
    Milit. t. t.: descendere ad pedes, to alight, dismount, of cavalry, Liv. 9, 22:

    pedibus merere,

    to serve on foot, as a foot-soldier, id. 24, 18:

    ad pedes pugna ierat,

    they fought on foot, id. 21, 46: pedem conferre, to come to close quarters:

    collato pede rem gerere,

    id. 26, 39; Cic. Planc. 19, 48.—
    2.
    Publicist's t. t.: pedibus ire in sententiam alicujus, to adopt one's opinion, take sides with one:

    cum omnes in sententiam ejus pedibus irent,

    Liv. 9, 8, 13; 5, 9, 2.—
    3.
    In mal. part.:

    pedem or pedes tollere, extollere (ad concubitum),

    Mart. 10, 81, 4; 11, 71, 8;

    hence the lusus verbb. with pedem dare and tollere,

    Cic. Att. 2, 1, 5. —
    II.
    Transf.
    A.
    A foot of a table, stool, bench, etc., Ter. Ad. 4, 2, 46:

    mensae sed erat pes tertius impar,

    Ov. M. 8, 661; cf.:

    pedem et nostrum dicimus, et lecti, et veli, ut carminis (v. in the foll.),

    Sen. Ben. 2, 34, 2:

    tricliniorum,

    Plin. 34, 2, 4, § 9:

    subsellii,

    Auct. Her. 4, 55, 68:

    pes argenteus (mensae),

    Juv. 11, 128.—
    B.
    Pes veli, a rope attached to a sail for the purpose of setting it to the wind, a sheet:

    sive utrumque Juppiter Simul secundus incidisset in pedem,

    Cat. 4, 19:

    pede labitur aequo,

    i. e. before the wind, with the wind right aft, Ov. F. 3, 565:

    pedibus aequis,

    Cic. Att. 16, 6 init.; cf. also the passage quoted above from Sen. Ben. 2, 34, 2; and:

    prolato pede, transversos captare Notos,

    id. Med. 322.— Hence, facere pedem, to veer out one sheet, to take advantage of a side wind, to haul the wind: una omnes fecere pedem;

    pariterque sinistros, Nunc dextros solvere sinus,

    Verg. A. 5, 830:

    prolatis pedibus,

    Plin. 2, 47, 48, § 128.—
    C.
    The foot of a mountain (post-class.):

    Orontes imos pedes Casii montis praetermeans,

    Amm. 14, 8, 10 al. —
    D.
    Ground, soil, territory (post-class.):

    in Caesariensis pede,

    Sol. 3, 2:

    omnis Africa Zeugitano pede incipit,

    id. 27, 1; cf.:

    quamvis angustum pedem dispositio fecit habitabilem,

    Sen. Tranq. An. 10, 4.—
    E.
    The stalk or pedicle of a fruit, esp. of the grape, together with the husk:

    vinaceorum pes proruitur,

    Col. 12, 43; so id. 12, 36.—Of the olive, Plin. 15, 1, 2, § 5: pes milvinus or milvi, the stalk or stem of the plant batis, Col. 12, 7.—Hence, as a name for several plants: pedes gallinacei, a plant:

    Capnos trunca, quam pedes gallinaceos vocant,

    Plin. 25, 13, 98, § 155:

    pedes betacei,

    beetroots, Varr. R. R. 1, 27.—
    F.
    Pedes navales, rowers, sailors, Plaut. Men. 2, 2, 75.—
    G.
    The barrow of a litter, Cat. 10, 22.—
    H.
    Poet., of fountains and rivers: inde super terras fluit agmine dulci, Quā via secta semel liquido pede detulit undas, Lucr, 5, 272;

    6, 638: crepante lympha desilit pede,

    Hor. Epod. 16, 47:

    liquido pede labitur unda,

    Verg. Cul. 17:

    lento pede sulcat harenas Bagrada,

    Sil. 6, 140.—
    K.
    A metrical foot:

    ad heroum nos dactyli et anapaesti et spondei pedem invitas,

    Cic. de Or. 3, 47, 82:

    pedibus claudere verba,

    to make verses, Hor. S. 2, 1, 28:

    musa per undenos emodulanda pedes,

    in hexameters and pentameters, Ov. Am. 1, 1, 30:

    inque suos volui cogere verba pedes,

    id. Tr. 5, 12, 34.—
    2.
    A kind of verse, measure:

    et pede, quo debent fortia bella geri,

    Ov. Ib. 646:

    Lesbius,

    Hor. C. 4, 6, 35.—
    L.
    In music, time (postAug.), Plin. 29, 1, 5, § 6.—
    M.
    A foot, as a measure of length (class.):

    ne iste hercle ab istā non pedem discedat,

    Plaut. As. 3, 3, 13:

    ab aliquo pedem discessisse,

    Cic. Deiot. 15, 42:

    pedem e villā adhuc egressi non sumus,

    id. Att. 13, 16, 1:

    pes justus,

    Plin. 18, 31, 74, § 317.—Hence, transf.: pede suo se metiri, to measure one's self by one's own foot-rule, i. e. by one's own powers or abilities, Hor. Ep. 1, 7, 98.—
    N.
    Pedes, lice; v. pedis.—
    O.
    The leg (late Lat.), in phrase: pedem frangere, Aug. Civ. Dei, 22, 22, 3; id. Serm. 273, 7.

    Lewis & Short latin dictionary > pes

См. также в других словарях:

  • List of Zodariidae species — This page lists all described species of the spider family Zodariidae as of May 31, 2008.Akyttara Akyttara Jocqué, 1987 * Akyttara akagera Jocqué, 1987 Rwanda * Akyttara homunculus Jocqué, 1991 Botswana * Akyttara mahnerti Jocqué, 1987 Kenya *… …   Wikipedia

  • Komplex (Psychologie) — Ein Komplex (>lat. completere / complector = zusammenflechten, umarmen, zusammenfassen, vereinen) bezeichnet in der Psychologie eine Gesamtheit von Gefühlen, Gedanken und Vorstellungen, die häufig unbewusst (oft verdrängt, teilweise durch… …   Deutsch Wikipedia

  • Bureau du Roi — Le secrétaire à cylindre de Louis XV dans le Cabinet intérieur du roi Le secrétaire à cylindre de Louis XV, plus connu sous le nom de bureau du Roi, est un bureau cylindre richement ornementé fabriqué pour Louis XV dans les années 1760. Commencé… …   Wikipédia en Français

  • Salve Mundi Salutare — • A poem in honour of the various members of Christ on the Cross Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Salve Mundi Salutare     Salve Mundi Salutare      …   Catholic encyclopedia

  • Masasteron — Masasteron …   Wikipédia en Français

  • κόμπλεξ — και κομπλέξ, το (ψυχολ.) σύμπλεγμα. [ΕΤΥΜΟΛ. Λ. ξεν. προελεύσεως, πρβλ. αγγλ. complex < λατ. ουσ. complexus «εναγκαλισμός» < complexus, μτχ. τού ρ. complector «περιβάλλω, εναγκαλίζομαι, αγκαλιάζω»] …   Dictionary of Greek

  • ԲԱԿԱՌԵՄ — (եցի.) NBH 1 425 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 10c, 11c, 13c ն. περιλαμβάνω complector, comprehendo Բակ առնուլ. պարփակել. բագձաձել. բովանդակել. ... *Որ կենդանի ասէ, մակաւելի բակառէ, քան թէ որ զմարդնʼʼ. այսինքն ʼի սեռն …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԳԻՐԿ — (գրկի, կաւ. մանաւանդ. ԳԻՐԿՔ, գրկաց, կօք.) NBH 1 0558 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 9c, 10c, 12c գ. ԳԻՐԿ մանաւանդ ԳԻՐԿՔ. ἁγκάλη gremius, sinus, ulna Գոգ կամ ծոց բացեալ բազկօք տարածելովք. ... *Ա՛ռ զմանուկն ʼի գրկաց… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ԼԱՆՋԱԿԻՑ — ( ) NBH 1 0879 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical ա. Որ փարի զայլով՝ լանջ ընդ լանջ կից լինելով. գրկախառն. *Գրկախառն լանջակից եմ քեզʼʼ. յն. գրկախառնիմ. συμπλέκομαι complector Ոսկ. ՟ա. տիմ. ՟Ժ՟Ե: *Որ լանջակից եւ գրկախառն հօրն… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՇԱՐԱՌԵՄ — (եցի, եալ.) NBH 2 0472 Chronological Sequence: 6c, 8c, 10c ն. συλλαμβάνω, προλαμβάνω simul accipio, complector, adsumo. Միանգամայն առնուլ. յինքն առնուլ. յարառնուլ. պարառել. բովանդակել. *Շարառեաց զմարմինն յորովայնի կուսին առ ʼի գոլ մարմին, իսկ եւ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՇՈՒՐՋ — ( ) NBH 2 0491 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 7c, 8c, 12c, 13c, 14c նխ. περί (լծ. պար.) ἁμφί circa, circum. Մերձ յամենայն կողմանց. պատելով. պարառութեամբ իւիք ʼի շրջանակն. որ եւ Զ պարառականի. զի նոյն է ասել, Զնովաւ, կամ …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»