Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

apply+to

  • 101 adeo

    1.
    ăd-ĕo, ĭī, and rarely īvi, ĭtum (arch. adirier for adiri, Enn. Rib. Trag. p. 59), 4, v. n. and a. (acc. to Paul. ex Fest. should be accented a/deo; v. Fest. s. v. adeo, p. 19 Müll.; cf. the foll. word), to go to or approach a person or thing (syn.: accedo, aggredior, advenio, appeto).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., constr.
    (α).
    With ad (very freq.): sed tibi cautim est adeundum ad virum, Att. ap. Non. 512, 10:

    neque eum ad me adire neque me magni pendere visu'st,

    Plaut. Cur. 2, 2, 12:

    adeamne ad eam?

    Ter. And. 4, 1, 15; id. Eun. 3, 5, 30: aut ad consules aut ad te aut ad Brutum adissent, Cic. Fragm. ap. Non. 208, 5:

    ad M. Bibulum adierunt, id. Fragm. ap. Arus. p. 213 Lind.: ad aedis nostras nusquam adiit,

    Plaut. Aul. 1, 1, 24:

    adibam ad istum fundum,

    Cic. Caec. 29 —
    (β).
    With in: priusquam Romam atque in horum conventum adiretis, Cic. Verr. 2, 4, 11, § 26 ed. Halm.—Esp.: adire in jus, to go to law:

    cum ad praetorem in jus adissemus,

    Cic. Verr. 4, § 147; id. Att. 11, 24; Caes. B. C. 1, 87, and in the Plebiscit. de Thermens. lin. 42: QVO DE EA RE IN IOVS ADITVM ERIT, cf. Dirks., Versuche S. p. 193.—
    (γ).
    Absol.:

    adeunt, consistunt, copulantur dexteras,

    Plaut. Aul. 1, 2, 38:

    eccum video: adibo,

    Ter. Eun. 5, 7, 5.—
    (δ).
    With acc.:

    ne Stygeos adeam non libera manes,

    Ov. M. 13, 465:

    voces aetherias adiere domos,

    Sil. 6, 253:

    castrorum vias,

    Tac. A. 2, 13:

    municipia,

    id. ib. 39:

    provinciam,

    Suet. Aug. 47:

    non poterant adire eum,

    Vulg. Luc. 8, 19:

    Graios sales carmine patrio,

    to attain to, Verg. Cat. 11, 62; so with latter supine:

    planioribus aditu locis,

    places easier to approach, Liv. 1, 33.—With local adv.:

    quoquam,

    Sall. J. 14:

    huc,

    Plaut. Truc. 2, 7, 60.—
    B.
    Esp.,
    1.
    To approach one for the purpose of addressing, asking aid, consulting, and the like, to address, apply to, consult (diff. from aggredior, q. v.). —Constr. with ad or oftener with acc.; hence also pass.:

    quanto satius est, adire blandis verbis atque exquaerere, sintne illa, etc.,

    Plaut. Ps. 1, 5, 35:

    aliquot me adierunt,

    Ter. And. 3, 3, 2:

    adii te heri de filia,

    id. Hec. 2, 2, 9: cum pacem peto, cum placo, cum adeo, et cum appello meam, Lucil. ap. Non. 237, 28:

    ad me adire quosdam memini, qui dicerent,

    Cic. Fam. 3, 10:

    coram adire et alloqui,

    Tac. H. 4, 65.— Pass.:

    aditus consul idem illud responsum retulit,

    when applied to, Liv. 37, 6 fin.:

    neque praetores adiri possent,

    Cic. Q. Fr. 1, 2, 5.—Hence: adire aliquem per epistulam, to address one in writing, by a letter:

    per epistulam, aut per nuntium, quasi regem, adiri eum aiunt,

    Plaut. Mil. 4, 6, 9 and 10; cf. Tac. A. 4, 39; id. H. 1, 9.—So also: adire deos, aras, deorum sedes, etc., to approach the gods, their altars, etc., as a suppliant (cf.:

    acced. ad aras,

    Lucr. 5, 1199): quoi me ostendam? quod templum adeam? Att. ap. Non. 281, 6:

    ut essent simulacra, quae venerantes deos ipsos se adire crederent,

    Cic. N. D. 1, 27:

    adii Dominum et deprecatus sum,

    Vulg. Sap. 8, 21:

    aras,

    Cic. Phil. 14, 1:

    sedes deorum,

    Tib. 1, 5, 39:

    libros Sibyllinos,

    to consult the Sibylline Books, Liv. 34, 55; cf. Tac. A. 1, 76:

    oracula,

    Verg. A. 7, 82.—
    2.
    To go to a thing in order to examine it, to visit:

    oppida castellaque munita,

    Sall. J. 94:

    hiberna,

    Tac. H. 1, 52.—
    3.
    To come up to one in a hostile manner, to assail, attack:

    aliquem: nunc prior adito tu, ego in insidiis hic ero,

    Ter. Ph. 1, 4, 52:

    nec quisquam ex agmine tanto audet adire virum,

    Verg. A. 5, 379:

    Servilius obvia adire arma jubetur,

    Sil. 9, 272.
    II.
    Fig.
    A.
    To go to the performance of any act, to enter upon, to undertake, set about, undergo, submit to (cf.: accedo, aggredior, and adorior).—With ad or the acc. (class.):

    nunc eam rem vult, scio, mecum adire ad pactionem,

    Plaut. Aul. 2, 2, 25:

    tum primum nos ad causas et privatas et publicas adire coepimus,

    Cic. Brut. 90:

    adii causas oratorum, id. Fragm. Scaur. ap. Arus. p. 213 Lind.: adire ad rem publicam,

    id. de Imp. Pomp. 24, 70:

    ad extremum periculum,

    Caes. B. C. 2, 7.—With acc.:

    periculum capitis,

    Cic. Rosc. Am. 38:

    laboribus susceptis periculisque aditis,

    id. Off. 1, 19:

    in adeundis periculis,

    id. ib. 24; cf.:

    adeundae inimicitiae, subeundae saepe pro re publica tempestates,

    id. Sest. 66, 139: ut vitae periculum aditurus videretur, Auct. B. G. 8, 48: maximos labores et summa pericula. Nep. Timol. 5:

    omnem fortunam,

    Liv. 25, 10:

    dedecus,

    Tac. A. 1, 39:

    servitutem voluntariam,

    id. G. 24:

    invidiam,

    id. A. 4, 70:

    gaudia,

    Tib. 1, 5, 39.—Hence of an inheritance, t. t., to enter on:

    cum ipse hereditatem patris non adisses,

    Cic. Phil. 2, 16; so id. Arch. 5; Suet. Aug. 8 and Dig.;

    hence also: adire nomen,

    to assume the name bequeathed by will, Vell. 2, 60.—
    B.
    Adire manum alicui, prov., to deceive one, to make sport of (the origin of this phrase is unc.; Acidalius conjectures that it arose from some artifice practised in wrestling, Wagner ad Plaut. Aul. 2, 8, 8):

    eo pacto avarae Veneri pulcre adii manum,

    Plaut. Poen. 2, 11; so id. Aul. 2, 8, 8; id. Cas. 5, 2, 54; id. Pers. 5, 2, 18.
    2.
    ăd-ĕō̆, adv. [cf. quoad and adhuc] (acc. to Festus, it should be accented adéo, v. the preced. word; but this distinction is merely a later invention of the grammarians; [p. 33] cf. Gell. 7, 7).
    I.
    In the ante-class. per.,
    A.
    To designate the limit of space or time, with reference to the distance passed through; hence often accompanied by usque (cf. ad), to this, thus far, so far, as far.
    1.
    Of space:

    surculum artito usque adeo, quo praeacueris,

    fit in the scion as far as you have sharpened it, Cato, R. R. 40, 3.— Hence: res adeo rediit, the affair has gone so far (viz., in deterioration, “cum aliquid pejus exspectatione contigit,” Don. ad Ter. Ph. 1, 2, 5):

    postremo adeo res rediit: adulescentulus saepe eadem et graviter audiendo victus est,

    Ter. Heaut. 1, 1, 61; cf. id. Ph. 1, 2, 5.—
    2.
    Of time, so long ( as), so long ( till), strengthened by usque, and with dum, donec, following, and in Cic. with quoad:

    merces vectatum undique adeo dum, quae tum haberet, peperisset bona,

    Plaut. Merc. 1, 1, 76; 3, 4, 72; id. Am. 1, 2, 10 al.:

    nusquam destitit instare, suadere, orare, usque adeo donec perpulit,

    Ter. And. 4, 1, 36; Cato, R. R. 67; id. ib. 76:

    atque hoc scitis omnes usque adeo hominem in periculo fuisse, quoad scitum sit Sestium vivere,

    Cic. Sest. 38, 82.—
    B.
    For the purpose of equalizing two things in comparison, followed by ut: in the same degree or measure or proportion... in which; or so very, so much, so, to such a degree... as (only in comic poets), Plaut. Ep. 4, 1, 38:

    adeon hominem esse invenustum aut infelicem quemquam, ut ego sum?

    Ter. And. 1, 5, 10.—Also followed by quasi, when the comparison relates to similarity:

    gaudere adeo coepit, quasi qui cupiunt nuptias,

    in the same manner as those rejoice who desire marriage, Ter. Heaut. 5, 1, 12.—
    C.
    (Only in the comic poets) = ad haec, praeterea, moreover, besides, too: ibi tibi adeo lectus dabitur, ubi tu haud somnum capias ( beside the other annoyances), a bed, too, shall be given you there, etc., Plaut. Ps. 1, 2, 80.—Hence also with etiam:

    adeo etiam argenti faenus creditum audio,

    besides too, id. Most. 3, 1, 101.—
    D.
    (Only in the comic poets.) Adeo ut, for this purpose that, to the end that:

    id ego continuo huic dabo, adeo me ut hic emittat manu,

    Plaut. Rud. 5, 3, 32:

    id adeo te oratum advenio, ut, etc.,

    id. Aul. 4, 10, 9:

    adeo ut tu meam sententiam jam jam poscere possis, faciam, etc.,

    id. ib. 3, 2, 26 (where Wagner now reads at ut):

    atque adeo ut scire possis, factum ego tecum hoc divido,

    id. Stich. 5, 4, 15. (These passages are so interpreted by Hand, I. p. 138; others regard adeo here = quin immo.)—
    E.
    In narration, in order to put one person in strong contrast with another. It may be denoted by a stronger emphasis upon the word to be made conspicuous, or by yet, on the contrary, etc.:

    jam ille illuc ad erum cum advenerit, narrabit, etc.: ille adeo illum mentiri sibi credet,

    Plaut. Am. 1, 2, 4 sq.; so id. Merc. 2, 1, 8 al.
    II.
    To the Latin of every period belongs the use of this word,
    A.
    To give emphasis to an idea in comparison, so, so much, so very, with verbs, adjectives, and substantives:

    adeo ut spectare postea omnīs oderit,

    Plaut. Capt. prol. 65:

    neminem quidem adeo infatuare potuit, ut ei nummum ullum crederet,

    Cic. Fl. 20, 47:

    adeoque inopia est coactus Hannibal, ut, etc.,

    Liv. 22, 32, 3 Weiss.:

    et voltu adeo modesto, adeo venusto, ut nil supra,

    Ter. And. 1, 1, 92:

    nemo adeo ferus est, ut, etc.,

    Hor. Ep. 1, 1, 39.—With usque:

    adeo ego illum cogam usque, ut mendicet meus pater,

    Plaut. Bacch. 3, 4, 10:

    usque adeo turbatur,

    even so much, so continually, Verg. E. 1, 12; Curt. 10, 1, 42; Luc. 1, 366.—In questions:

    adeone me fuisse fungum, ut qui illi crederem?

    Plaut. Bacch. 2, 3, 49:

    adeone hospes hujus urbis, adeone ignarus es disciplinae consuetudinisque nostrae, ut haec nescias?

    Cic. Rab. 10, 28; so id. Phil. 2, 7, 15; id. Fam. 9, 10; Liv. 2, 7, 10; 5, 6, 4.—With a negative in both clauses, also with quin in the last:

    non tamen adeo virtutum sterile saeculum, ut non et bona exempla prodiderit,

    Tac. H. 1, 3; so Suet. Oth. 9:

    verum ego numquam adeo astutus fui, quin, etc.,

    Ter. Ad. 2, 2, 13.—

    Sometimes the concluding clause is to be supplied from the first: quis genus Aeneadum, quis Trojae nesciat urbem?... non obtusa adeo gestamus pectora Poeni, viz.,

    that we know not the Trojans and their history, Verg. A. 1, 565:

    adeo senuerunt Juppiter et Mars?

    Juv. 6, 59.—Hence (post-Cic.): adeo non ut... adeo nihil ut... so little that, so far from that... (in reference to which, it should be noticed that in Latin the negative is blended with the verb in one idea, which is qualified by adeo) = tantum abest ut: haec dicta adeo nihil moverunt quemquam, ut legati prope violati sint, these words left them all so unmoved that, etc., or had so little effect, etc., Liv. 3, 2, 7: qui adeo non tenuit iram, ut gladio cinctum in senatum venturum se esse palam diceret, who restrained his anger so little that, etc. (for, qui non—tenuit iram adeo, ut), id. 8, 7, 5; so 5, 45, 4; Vell. 2, 66, 4: Curt. 3, 12, 22.—Also with contra in the concluding clause:

    apud hostes Afri et Carthaginienses adeo non sustinebant, ut contra etiam pedem referrent,

    Liv. 30, 34, 5. —
    B.
    Adeo is placed enclitically after its word, like quidem, certe, and the Gr. ge, even, indeed, just, precisely. So,
    1.
    Most freq. with pronouns, in order to render prominent something before said, or foll., or otherwise known (cf. in Gr. egôge, suge, autos ge, etc., Viger. ed. Herm. 489, vi. and Zeun.): argentariis male credi qui aiunt, nugas praedicant: nam et bene et male credi dico; id adeo hodie ego expertus sum, just this (touto ge), Plaut. Curc. 5, 3, 1; so id. Aul. 2, 4, 10; 4, 2, 15; id. Am. 1, 1, 98; 1, 2, 6; id. Ep. 1, 1, 51; 2, 2, 31; 5, 2, 40; id. Poen. 1, 2, 57: plerique homines, quos, cum nihil refert, pudet;

    ubi pudendum'st ibi eos deserit pudor, is adeo tu es,

    you are just such a one, id. Ep. 2, 1, 2:

    cui tu obsecutus, facis huic adeo injuriam,

    Ter. Hec. 4, 4, 68: tute adeo jam ejus verba audies, you yourself shall hear what he has to say (suge akousêi), Ter. And. 3, 3, 27: Dolabella tuo nihil scito mihi esse jucundius: hanc adeo habebo gratiam illi, i. e. hanc, quae maxima est, gratiam (tautên ge tên charin), Caes. ap. Cic. Att. 9, 16:

    haec adeo ex illo mihi jam speranda fuerunt,

    even this, Verg. A. 11, 275.—It is often to be translated by the intensive and, and just, etc. (so esp. in Cic. and the histt.): id adeo, si placet, considerate, just that (touto ge skopeite), Cic. Caec. 30, 87:

    id adeo ex ipso senatus consulto cognoscite,

    id. Verr. 2, 4, 64, 143; cf. id. Clu. 30, 80:

    ad hoc quicumque aliarum atque senatus partium erant, conturbari remp., quam minus valere ipsi malebant. Id adeo malum multos post annos in civitatem reverterat,

    And just this evil, Sall. C. 37, 11; so 37, 2; id. J. 68, 3; Liv. 2, 29, 9; 4, 2, 2: id adeo manifestum erit, si cognoverimus, etc., and this, precisely this, will be evident, if, etc., Quint. 2, 16, 18 Spald.—It is rarely used with ille:

    ille adeo illum mentiri sibi credet,

    Plaut. Am. 1, 2, 6.—Sometimes with the rel. pron.: quas adeo haud quisquam liber umquam tetigit, Plaut: Poen. 1, 2, 57; Cic. Fin. 2, 12, 37. —With interrog. pron.:

    Quis adeo tam Latinae linguae ignarus est, quin, etc.,

    Gell. 7, 17.—Adeo is joined with the pers. pron. when the discourse passes from one person to another, and attention is to be particularly directed to the latter: Juppiter, tuque adeo summe Sol, qui res omnes inspicis, and thou especially, and chiefly thou, Enn. ap. Prob.:

    teque adeo decus hoc aevi inibit,

    Verg. E. 4, 11; id. G. 1, 24: teque, Neptune, invoco, vosque adeo venti, Poët. ap. Cic. Tusc. 4, 34, 73;

    and without the copulative: vos adeo... item ego vos virgis circumvinciam,

    Plaut. Rud. 3, 4, 25.— Ego adeo often stands for ego quidem, equidem (egôge):

    tum libertatem Chrysalo largibere: ego adeo numquam accipiam,

    Plaut. Bacch. 4, 7, 30; so id. Mil. 4, 4, 55; id. Truc. 4, 3, 73:

    ego adeo hanc primus inveni viam,

    Ter. Eun. 2, 2, 16:

    nec me adeo fallit,

    Verg. A. 4, 96.—Ipse adeo (autos ge), for the sake of emphasis:

    atque hercle ipsum adeo contuor,

    Plaut. As. 2, 3, 24:

    ipsum adeo praesto video cum Davo,

    Ter. And. 2, 5, 4:

    ipse adeo senis ductor Rhoeteus ibat pulsibus,

    Sil. 14, 487.—
    2.
    With the conditional conjj. si, nisi, etc. (Gr. ei ge), if indeed, if truly:

    nihili est autem suum qui officium facere immemor est, nisi adeo monitus,

    unless, indeed, he is reminded of it, Plaut. Ps. 4, 7, 2: Si. Num illi molestae quippiam hae sunt nuptiae? Da. Nihil Hercle: aut si adeo, bidui est aut tridui haec sollicitudo, and if, indeed, etc. (not if also, for also is implied in aut), Ter. And. 2, 6, 7.—
    3.
    With adverbs: nunc adeo (nun ge), Plaut. As. 3, 1, 29; id. Mil. 2, 2, 4; id. Merc. 2, 2, 57; id. Men. 1, 2, 11; id. Ps. 1, 2, 52; id. Rud. 3, 4, 23; Ter. And. 4, 5, 26; Verg. A. 9, 156: jam adeo (dê ge), id. ib. 5, 268; Sil. 1, 20; 12, 534; Val. Fl. 3, 70. umquam adeo, Plaut. Cas. 5, 4, 23:

    inde adeo,

    Ter. Heaut. 1, 1, 1:

    hinc adeo,

    Verg. E. 9, 59: sic adeo (houtôs ge), id. A. 4, 533; Sil. 12, 646:

    vix adeo,

    Verg. A. 6, 498:

    non adeo,

    Ter. Heaut. 1, 1, 57; Verg. A. 11, 436. —
    4.
    With adjectives = vel, indeed, even, very, fully:

    quot adeo cenae, quas deflevi, mortuae!

    how very many suppers, Plaut. Stich. 1, 3, 59: quotque adeo fuerint, qui temnere superbum... Lucil. ap. Non. 180, 2: nullumne malorum finem adeo poenaeque dabis (adeo separated from nullum by poet. license)? wilt thou make no end at all to calamity and punishment? Val. Fl. 4, 63:

    trīs adeo incertos caeca caligine soles erramus,

    three whole days we wander about, Verg. A. 3, 203; 7, 629.—And with comp. or the adv. magis, multo, etc.:

    quae futura et quae facta, eloquar: multo adeo melius quam illi, cum sim Juppiter,

    very much better, Plaut. Am. 5, 2, 3; so id. Truc. 2, 1, 5:

    magis adeo id facilitate quam aliā ullā culpā meā, contigit,

    Cic. de Or. 2, 4, 15.—
    5.
    With the conjj. sive, aut, vel, in order to annex a more important thought, or to make a correction, or indeed, or rather, or even only:

    sive qui ipsi ambīssent, seu per internuntium, sive adeo aediles perfidiose quoi duint,

    Plaut. Am. prol. 71:

    si hercle scivissem, sive adeo joculo dixisset mihi, se illam amare,

    id. Merc. 5, 4, 33; so id. Truc. 4, 3, 1; id. Men. 5, 2, 74; Ter. Hec. 4, 1, 9: nam si te tegeret pudor, sive adeo cor sapientia imbutum foret, Pacuv. ap. Non. 521, 10:

    mihi adeunda est ratio, quā ad Apronii quaestum, sive adeo, quā ad istius ingentem immanemque praedam possim pervenire,

    or rather, Cic. Verr 2, 3, 46, 110; Verg. A. 11, 369; so, atque adeo:

    ego princeps in adjutoribus atque adeo secundus,

    Cic. Att. 1, 17, 9.—
    6.
    With the imperative, for emphasis, like tandem, modo, dum, the Germ. so, and the Gr. ge (cf. L. and S.), now, I pray:

    propera adeo puerum tollere hinc ab janua,

    Ter. And. 4, 4, 20 (cf. xullabete g auton, Soph. Phil. 1003).—
    C.
    Like admodum or nimis, to give emphasis to an idea (for the most part only in comic poets, and never except with the positive of the adj.; cf. Consent. 2023 P.), indeed, truly, so very, so entirely:

    nam me ejus spero fratrem propemodum jam repperisse adulescentem adeo nobilem,

    so very noble, Ter. Eun. 1, 2, 123:

    nec sum adeo informis,

    nor am I so very ugly, Verg. E. 2, 25:

    nam Caii Luciique casu non adeo fractus,

    Suet. Aug. 65:

    et merito adeo,

    and with perfect right, Ter. Hec. 2, 1, 42:

    etiam num credis te ignorarier aut tua facta adeo,

    do you, then, think that they are ignorant of you or your conduct entirely? id. Ph. 5, 8, 38.—
    D.
    To denote what exceeds expectation, even: quam omnium Thebis vir unam esse optimam dijudicat, quamque adeo cives Thebani rumificant probam, and whom even the Thebans (who are always ready to speak evil of others) declare to be an honest woman, Plaut. Am. 2, 2, 44.— Hence also it denotes something added to the rest of the sentence, besides, too, over and above, usually in the connection: -que adeo (rare, and never in prose; cf.

    adhuc, I.): quin te Di omnes perdant qui me hodie oculis vidisti tuis, meque adeo scelestum,

    and me too, Plaut. Rud. 4, 4, 122; cf. id. 4, 2, 32:

    haec adeo tibi me, ipsa palam fari omnipotens Saturnia jussit,

    Verg. A. 7, 427.
    III.
    After Caesar and Cicero (the only instance of this use adduced from Cicero's works, Off. 1, 11, 36, being found in a passage rejected by the best critics, as B. and K.).
    A.
    For adding an important and satisfactory reason to an assertion, and then it always stands at the beginning of the clause, indeed, for:

    cum Hanno perorāsset, nemini omnium cum eo certare necesse fuit: adeo prope omnis senatus Hannibalis erat: the idea is,

    Hanno's speech, though so powerful, was ineffectual, and did not need a reply; for all the senators belonged to the party of Hannibal, Liv. 21, 11, 1; so id. 2, 27, 3; 2, 28, 2; 8, 37, 2; Tac. Ann. 1, 50, 81; Juv. 3, 274; 14, 233.—Also for introducing a parenthesis: sed ne illi quidem ipsi satis mitem gentem fore (adeo ferocia atque indomita [p. 34] ingenia esse) ni subinde auro... principum animi concilientur, Liv. 21, 20, 8; so id. 9, 26, 17; 3, 4, 2; Tac. A. 2, 28.—
    B.
    When to a specific fact a general consideration is added as a reason for it, so, thus (in Livy very often):

    haud dubius, facilem in aequo campi victoriam fore: adeo non fortuna modo, sed ratio etiam cum barbaris stabat,

    thus not only fortune, but sagacity, was on the side of the barbarians, Liv. 5, 38, 4:

    adeo ex parvis saepe magnarum momenta rerum pendent,

    id. 27, 9, 1; so id. 4, 31, 5; 21, 33, 6; 28, 19; Quint. 1, 12, 7; Curt. 10, 2, 11; Tac. Agr. 1:

    adeo in teneris consuescere multum est,

    Verg. G. 2, 272.—
    C.
    In advancing from one thought to another more important = immo, rather, indeed, nay: nulla umquam res publica ubi tantus paupertati ac parsimoniae honos fuerit: adeo, quanto rerum minus, tanto minus cupiditatis erat, Liv. praef. 11; so Gell. 11, 7; Symm. Ep. 1, 30, 37.—
    D.
    With a negative after ne—quidem or quoque, so much the more or less, much less than, still less (post-Aug.):

    hujus totius temporis fortunam ne deflere quidem satis quisquam digne potuit: adeo nemo exprimere verbis potest,

    still less can one describe: it by words, Vell. 2, 67, 1:

    ne tecta quidem urbis, adeo publicum consilium numquam adiit,

    still less, Tac. A. 6, 15; so id. H. 3, 64; Curt. 7, 5, 35:

    favore militum anxius et superbia viri aequalium quoque, adeo superiorum intolerantis,

    who could not endure his equals even, much less his superiors, Tac. H. 4, 80.—So in gen., after any negative: quaelibet enim ex iis artibus in paucos libros contrahi solet: adeo infinito spatio ac traditione opus non est, so much the less is there need, etc., Quint. 12, 11, 16; Plin. 17, 12, 35, § 179; Tac. H. 3, 39.—(The assumption of a causal signif. of adeo = ideo, propterea, rests upon false readings. For in Cael. Cic. Fam. 8, 15 we should read ideo, B. and K., and in Liv. 24, 32, 6, ad ea, Weiss.).—See more upon this word in Hand, Turs. I. pp. 135-155.

    Lewis & Short latin dictionary > adeo

  • 102 adjicio

    ad-jĭcĭo (better adicio), jēci, jectum, 3, v. a. [jacio], to throw or cast a thing to, to put or place at or near. —Constr.: aliquid alicui rei.
    I.
    In gen.:

    rogum bustumve novum vetat propius sexaginta pedes adici aedes alienas,

    to place nearer than, Cic. Leg. 2, 24:

    hordei numero ad summam tritici adjecto,

    id. Verr. 3, 188:

    adjectoque cavae supplentur sanguine venae,

    Ov. M. 7, 291; so ib. 266; 14, 276.— More freq. trop.: quo ne imprudentiam quidem oculorum adici fas fuit, to turn the eyes pryingly to, to direct the sight to, etc., Cic. Leg. 2, 14, 36:

    Parthus adjecit Armeniae manum,

    Vell. 2, 100:

    album calculum errori,

    to approve, Plin. Ep. 1, 2. —With in:

    virus in anguīs,

    Ov. A. A. 3, 7:

    telum ex locis superioribus in litus,

    to throw, to hurl, Caes. B. G. 4, 23, 3.—
    B.
    Transf. to mental objects, to turn or direct the mind, eye, etc., to, to fasten them upon something.—With dat. or ad:

    qui amabilitati animum adiceret,

    Plaut. Poen. 5, 4, 1:

    animum militi,

    id. Mil. 3, 3, 34:

    ad virginem animum adjecit,

    Ter. Eun. 1, 2, 63:

    cum ad omnia vestra pauci homines cupiditatis oculos adjecissent,

    Cic. Agr. 2, 10:

    plane videbant adjectum esse oculum hereditati,

    id. Verr. 2, 2, 15, § 37 (diff. from adicere oculos, cited above):

    adjecit animum ad consilium,

    Liv. 25, 37:

    novo etiam consilio animum adjecit,

    id. 28, 33.—
    II.
    Esp.
    A.
    To add or apply to a thing by way of increase, to increase, = prostithenai (cf. addo).— Lit. and trop.; constr. with ad or dat.:

    ad bellicam laudem ingenii gloriam,

    Cic. Off. 1, 32:

    decus alicui,

    Vell. 2, 36:

    aliquantum ea res duci famae et auctoritatis adjecit,

    Liv. 44, 33: so id. 10, 7; 24, 5; Tac. Agr. 26; Suet. Oth. 11; id. Tib. 67; id. Calig. 15; id. Caes. 38 al.:

    morem ritusque sacrorum adiciam,

    Verg. A. 12, 837:

    adjecere bonae paulo plus artis Athenac,

    Hor. Ep. 2, 2, 43; so Ov. M. 10, 656; id. P. l, 8, 56; Vulg. Matt. 6, 27 and 33; also to add a new thought to what has preceded (cf.: addo, accedo, advenio; hence, like addo, in the sing., though several persons are addressed):

    huc natas adice septem,

    Ov. M. 6, 182.—
    B.
    Of a speaker, to add to what has already been said. —Constr. with acc. and inf. (only in Vell. and in the histt. after the Aug. per.):

    adiciens numquam defuturos raprores Italicae libertatis lupos,

    Vell. 2, 27, 2; so,

    adjecerat Tiberius non id tempus censurae nec defuturum corrigendi auctorem,

    Tac. A. 2, 33:

    adjecit in domo ejus venenum esse,

    id. ib. 4, 21.—Rarely followed by orat. directa:

    cum dixisset... adjecissetque: Si quid huic acciderit, etc.,

    Vell. 2, 32, 1.—With ut and subj., Liv. 2, 27.—
    C.
    In anctions, t. t., to add to a bid, to out-bid: liciti sunt usque adeo, quoad se efficere posse arbitrabantur;

    super adjecit Aeschrio,

    bid on, Cic. Verr. 2, 3, 33, § 77 B. and K.; but cf. Zumpt ad h. l.; Dig. 18, 2, 19.—
    D.
    In gen., in the Vulg. by Hebraism (cf.), to add to do, to do further: adjecit Dominus loqui, the Lord furthermore spake, Isa. 7, 10:

    non adiciet, ut resurgat,

    ib. 24, 20:

    adiciens dixit parabolam,

    ib. Luc. 19, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > adjicio

  • 103 adjuncta

    ad-jungo, nxi, nctum, 3, v. a., to add, join, annex, or bind to any thing.
    I.
    Lit., of cattle, to yoke, to harness (cf.:

    jugo, jugum, jungo, etc.): adjunxere feras (preceded by bijugos agitare leones),

    Lucr. 2, 604:

    tauros aratro,

    Tib. 1, 9, 7:

    plostello mures,

    Hor. S. 2, 3, 247:

    tigribus adjunctis aurea lora dabat,

    Ov. A. A. 1, 552; so id. Am. 1, 1, 26; Gell. 20, 1.—Hence,
    II.
    Transf.
    A.
    Of persons or things, to join or add to. —With ad or dat.:

    ad probos te adjunxeris,

    Plaut. Aul. 2, 2, 59;

    where the figure of yoking is closely adhered to (v. the connection): adjunge te ad currum,

    Vulg. Act. 8, 29:

    socium quaerit, quem adjungat sibi,

    Plaut. As. 2, 2, 22:

    comitem T. Volturcium,

    Cic. Cat. 3, 4:

    se comitem fugae,

    id. Att. 9, 10, 2:

    ei proxime adjunctus frater fuit,

    id. Brut. 28:

    viro se,

    Verg. A. 8, 13:

    adjuncti sunt Paulo et Silae,

    Vulg. Act. 17, 4:

    accessionem aedibus,

    Cic. Off. 1, 39:

    ulmis vites,

    Verg. G. 1, 2:

    classem lateri castrorum,

    id. A. 9, 69; so esp. freq. of places, lying near, adjacent:

    huic fundo continentia quaedam praedia et adjuncta mercatur,

    Cic. Caec. 4; Nep. Dion. 5; Curt. 8, 1; cf. id. 5, 4; Sil. 8, 642.— Trop.: ad malam aetatem adjungere cruciatum, Pac. ap. Non. 2, 1:

    imperium credat gravius esse, vi quod fit, quam illud quod amicitia adjungitur,

    the command which is put upon him, given him, with kind feeling, Ter. Ad. 1, 1, 42.—Hence, adjungere aliquem sibi, to bind to one's self, to enter into friendship with, to make one a friend:

    familiam colere, adjuvare, adjungere,

    Ter. Ad. 5, 8, 4; Cic. Mur. 19; so Q. Cic. Pet. 7; Nep. Alc. 5, 9; id. Eum. 2; so,

    agros populo Romano,

    Cic. Agr. 1, 2:

    totam ad imperium pop. R. Ciliciam,

    id. Imp. Pomp. 12, 35:

    urbem in societatem,

    Liv. 37, 15: sibi aliquem beneficio, to lay one under obligation to one's self, to oblige:

    quem beneficio adjungas,

    Ter. Ad. 1, 1, 47;

    also without beneficio: ut parentes propinquosque eorum adjungeret,

    Tac. A. 3, 43.—
    B.
    Met. of mental objects, to apply to, to direct to (very freq. and class.):

    animum ad aliquod studium,

    Ter. And. 1, 1, 29:

    fidem visis,

    to give credit to, Cic. Ac. 1, 11; id. Div. 2, 55:

    huc animum ut adjungas tuum,

    Ter. Hec. 4, 4, 61:

    diligentia vestra nobis adjungenda est,

    Cic. Clu. 1:

    ut aliquis metus adjunctus sit ad gratiam,

    id. Div. in Caecil. 7, 24:

    suspicionem potius ad praedam quam ad egestatem,

    to direct suspicion rather to him who possesses the booty, than to him who lives in poverty, id. Rosc. Am. 31.—
    C.
    To add or join something to a thing as an accompaniment, to annex, to subjoin, to let follow or attend: audi atque auditis hostimentum adjungito, hear and let requital follow what is heard, Enn. ap. Fest. s. v. redhostire, p. 270 Müll. (Trag. v. 154 Vahl.):

    huic voluptati hoc adjunctum est odium,

    Plaut. Curc. 1, 3, 34:

    istam juris scientiam eloquentiae tamquam ancillulam pedisequamque adjunxisti,

    Cic. de Or. 1, 55, 236.— Hence of a new thought or circumstance, to add it to the preceding:

    quod cum dicerem, illud adjunxi: mihi tecum ita, etc.,

    Cic. Fam. 5, 2:

    satis erit dictum, si hoc unum adjunxero,

    Nep. Epam. 10:

    His adjungit, Hylan nautae quo fonte relictum Clamassent,

    Verg. E. 6, 43 (v. addo, adjicio, etc.):

    ad ceteras summas utilitates, haec quoque opportunitas adjungatur, ut, etc.,

    Cic. Imp. Pomp. 17, 50:

    Adjuncto vero, ut iidem etiam prudentes haberentur,

    id. Off. 2, 12.—Hence,
    D.
    In rhet.: adjuncta, n., collateral circumstances:

    loci argumentorum ex adjunctis repeti possunt, ut quaeratur, quid ante rem, quid cum re, quid postea evenerit,

    Cic. Top. 12; so id. ib. 18; cf. consequens.—Hence, adjunctus, a, um, P. a.
    A.
    Joined, added to, or connected with a thing:

    quae propiora hujus causae et adjunctiora sunt,

    Cic. Clu. 10:

    ventum ad veram et adjunctissimam quaestionem,

    Arn. 7, p. 243.—Hence,
    B.
    adjuncta, ōrum, n., additional circumstances, adjuncts, things closely connected with, belonging or suitable to:

    semper in adjunctis aevoque morabimur aptis,

    Hor. A. P. 178.— Adv. not used.

    Lewis & Short latin dictionary > adjuncta

  • 104 adjunctus

    ad-jungo, nxi, nctum, 3, v. a., to add, join, annex, or bind to any thing.
    I.
    Lit., of cattle, to yoke, to harness (cf.:

    jugo, jugum, jungo, etc.): adjunxere feras (preceded by bijugos agitare leones),

    Lucr. 2, 604:

    tauros aratro,

    Tib. 1, 9, 7:

    plostello mures,

    Hor. S. 2, 3, 247:

    tigribus adjunctis aurea lora dabat,

    Ov. A. A. 1, 552; so id. Am. 1, 1, 26; Gell. 20, 1.—Hence,
    II.
    Transf.
    A.
    Of persons or things, to join or add to. —With ad or dat.:

    ad probos te adjunxeris,

    Plaut. Aul. 2, 2, 59;

    where the figure of yoking is closely adhered to (v. the connection): adjunge te ad currum,

    Vulg. Act. 8, 29:

    socium quaerit, quem adjungat sibi,

    Plaut. As. 2, 2, 22:

    comitem T. Volturcium,

    Cic. Cat. 3, 4:

    se comitem fugae,

    id. Att. 9, 10, 2:

    ei proxime adjunctus frater fuit,

    id. Brut. 28:

    viro se,

    Verg. A. 8, 13:

    adjuncti sunt Paulo et Silae,

    Vulg. Act. 17, 4:

    accessionem aedibus,

    Cic. Off. 1, 39:

    ulmis vites,

    Verg. G. 1, 2:

    classem lateri castrorum,

    id. A. 9, 69; so esp. freq. of places, lying near, adjacent:

    huic fundo continentia quaedam praedia et adjuncta mercatur,

    Cic. Caec. 4; Nep. Dion. 5; Curt. 8, 1; cf. id. 5, 4; Sil. 8, 642.— Trop.: ad malam aetatem adjungere cruciatum, Pac. ap. Non. 2, 1:

    imperium credat gravius esse, vi quod fit, quam illud quod amicitia adjungitur,

    the command which is put upon him, given him, with kind feeling, Ter. Ad. 1, 1, 42.—Hence, adjungere aliquem sibi, to bind to one's self, to enter into friendship with, to make one a friend:

    familiam colere, adjuvare, adjungere,

    Ter. Ad. 5, 8, 4; Cic. Mur. 19; so Q. Cic. Pet. 7; Nep. Alc. 5, 9; id. Eum. 2; so,

    agros populo Romano,

    Cic. Agr. 1, 2:

    totam ad imperium pop. R. Ciliciam,

    id. Imp. Pomp. 12, 35:

    urbem in societatem,

    Liv. 37, 15: sibi aliquem beneficio, to lay one under obligation to one's self, to oblige:

    quem beneficio adjungas,

    Ter. Ad. 1, 1, 47;

    also without beneficio: ut parentes propinquosque eorum adjungeret,

    Tac. A. 3, 43.—
    B.
    Met. of mental objects, to apply to, to direct to (very freq. and class.):

    animum ad aliquod studium,

    Ter. And. 1, 1, 29:

    fidem visis,

    to give credit to, Cic. Ac. 1, 11; id. Div. 2, 55:

    huc animum ut adjungas tuum,

    Ter. Hec. 4, 4, 61:

    diligentia vestra nobis adjungenda est,

    Cic. Clu. 1:

    ut aliquis metus adjunctus sit ad gratiam,

    id. Div. in Caecil. 7, 24:

    suspicionem potius ad praedam quam ad egestatem,

    to direct suspicion rather to him who possesses the booty, than to him who lives in poverty, id. Rosc. Am. 31.—
    C.
    To add or join something to a thing as an accompaniment, to annex, to subjoin, to let follow or attend: audi atque auditis hostimentum adjungito, hear and let requital follow what is heard, Enn. ap. Fest. s. v. redhostire, p. 270 Müll. (Trag. v. 154 Vahl.):

    huic voluptati hoc adjunctum est odium,

    Plaut. Curc. 1, 3, 34:

    istam juris scientiam eloquentiae tamquam ancillulam pedisequamque adjunxisti,

    Cic. de Or. 1, 55, 236.— Hence of a new thought or circumstance, to add it to the preceding:

    quod cum dicerem, illud adjunxi: mihi tecum ita, etc.,

    Cic. Fam. 5, 2:

    satis erit dictum, si hoc unum adjunxero,

    Nep. Epam. 10:

    His adjungit, Hylan nautae quo fonte relictum Clamassent,

    Verg. E. 6, 43 (v. addo, adjicio, etc.):

    ad ceteras summas utilitates, haec quoque opportunitas adjungatur, ut, etc.,

    Cic. Imp. Pomp. 17, 50:

    Adjuncto vero, ut iidem etiam prudentes haberentur,

    id. Off. 2, 12.—Hence,
    D.
    In rhet.: adjuncta, n., collateral circumstances:

    loci argumentorum ex adjunctis repeti possunt, ut quaeratur, quid ante rem, quid cum re, quid postea evenerit,

    Cic. Top. 12; so id. ib. 18; cf. consequens.—Hence, adjunctus, a, um, P. a.
    A.
    Joined, added to, or connected with a thing:

    quae propiora hujus causae et adjunctiora sunt,

    Cic. Clu. 10:

    ventum ad veram et adjunctissimam quaestionem,

    Arn. 7, p. 243.—Hence,
    B.
    adjuncta, ōrum, n., additional circumstances, adjuncts, things closely connected with, belonging or suitable to:

    semper in adjunctis aevoque morabimur aptis,

    Hor. A. P. 178.— Adv. not used.

    Lewis & Short latin dictionary > adjunctus

  • 105 adjungo

    ad-jungo, nxi, nctum, 3, v. a., to add, join, annex, or bind to any thing.
    I.
    Lit., of cattle, to yoke, to harness (cf.:

    jugo, jugum, jungo, etc.): adjunxere feras (preceded by bijugos agitare leones),

    Lucr. 2, 604:

    tauros aratro,

    Tib. 1, 9, 7:

    plostello mures,

    Hor. S. 2, 3, 247:

    tigribus adjunctis aurea lora dabat,

    Ov. A. A. 1, 552; so id. Am. 1, 1, 26; Gell. 20, 1.—Hence,
    II.
    Transf.
    A.
    Of persons or things, to join or add to. —With ad or dat.:

    ad probos te adjunxeris,

    Plaut. Aul. 2, 2, 59;

    where the figure of yoking is closely adhered to (v. the connection): adjunge te ad currum,

    Vulg. Act. 8, 29:

    socium quaerit, quem adjungat sibi,

    Plaut. As. 2, 2, 22:

    comitem T. Volturcium,

    Cic. Cat. 3, 4:

    se comitem fugae,

    id. Att. 9, 10, 2:

    ei proxime adjunctus frater fuit,

    id. Brut. 28:

    viro se,

    Verg. A. 8, 13:

    adjuncti sunt Paulo et Silae,

    Vulg. Act. 17, 4:

    accessionem aedibus,

    Cic. Off. 1, 39:

    ulmis vites,

    Verg. G. 1, 2:

    classem lateri castrorum,

    id. A. 9, 69; so esp. freq. of places, lying near, adjacent:

    huic fundo continentia quaedam praedia et adjuncta mercatur,

    Cic. Caec. 4; Nep. Dion. 5; Curt. 8, 1; cf. id. 5, 4; Sil. 8, 642.— Trop.: ad malam aetatem adjungere cruciatum, Pac. ap. Non. 2, 1:

    imperium credat gravius esse, vi quod fit, quam illud quod amicitia adjungitur,

    the command which is put upon him, given him, with kind feeling, Ter. Ad. 1, 1, 42.—Hence, adjungere aliquem sibi, to bind to one's self, to enter into friendship with, to make one a friend:

    familiam colere, adjuvare, adjungere,

    Ter. Ad. 5, 8, 4; Cic. Mur. 19; so Q. Cic. Pet. 7; Nep. Alc. 5, 9; id. Eum. 2; so,

    agros populo Romano,

    Cic. Agr. 1, 2:

    totam ad imperium pop. R. Ciliciam,

    id. Imp. Pomp. 12, 35:

    urbem in societatem,

    Liv. 37, 15: sibi aliquem beneficio, to lay one under obligation to one's self, to oblige:

    quem beneficio adjungas,

    Ter. Ad. 1, 1, 47;

    also without beneficio: ut parentes propinquosque eorum adjungeret,

    Tac. A. 3, 43.—
    B.
    Met. of mental objects, to apply to, to direct to (very freq. and class.):

    animum ad aliquod studium,

    Ter. And. 1, 1, 29:

    fidem visis,

    to give credit to, Cic. Ac. 1, 11; id. Div. 2, 55:

    huc animum ut adjungas tuum,

    Ter. Hec. 4, 4, 61:

    diligentia vestra nobis adjungenda est,

    Cic. Clu. 1:

    ut aliquis metus adjunctus sit ad gratiam,

    id. Div. in Caecil. 7, 24:

    suspicionem potius ad praedam quam ad egestatem,

    to direct suspicion rather to him who possesses the booty, than to him who lives in poverty, id. Rosc. Am. 31.—
    C.
    To add or join something to a thing as an accompaniment, to annex, to subjoin, to let follow or attend: audi atque auditis hostimentum adjungito, hear and let requital follow what is heard, Enn. ap. Fest. s. v. redhostire, p. 270 Müll. (Trag. v. 154 Vahl.):

    huic voluptati hoc adjunctum est odium,

    Plaut. Curc. 1, 3, 34:

    istam juris scientiam eloquentiae tamquam ancillulam pedisequamque adjunxisti,

    Cic. de Or. 1, 55, 236.— Hence of a new thought or circumstance, to add it to the preceding:

    quod cum dicerem, illud adjunxi: mihi tecum ita, etc.,

    Cic. Fam. 5, 2:

    satis erit dictum, si hoc unum adjunxero,

    Nep. Epam. 10:

    His adjungit, Hylan nautae quo fonte relictum Clamassent,

    Verg. E. 6, 43 (v. addo, adjicio, etc.):

    ad ceteras summas utilitates, haec quoque opportunitas adjungatur, ut, etc.,

    Cic. Imp. Pomp. 17, 50:

    Adjuncto vero, ut iidem etiam prudentes haberentur,

    id. Off. 2, 12.—Hence,
    D.
    In rhet.: adjuncta, n., collateral circumstances:

    loci argumentorum ex adjunctis repeti possunt, ut quaeratur, quid ante rem, quid cum re, quid postea evenerit,

    Cic. Top. 12; so id. ib. 18; cf. consequens.—Hence, adjunctus, a, um, P. a.
    A.
    Joined, added to, or connected with a thing:

    quae propiora hujus causae et adjunctiora sunt,

    Cic. Clu. 10:

    ventum ad veram et adjunctissimam quaestionem,

    Arn. 7, p. 243.—Hence,
    B.
    adjuncta, ōrum, n., additional circumstances, adjuncts, things closely connected with, belonging or suitable to:

    semper in adjunctis aevoque morabimur aptis,

    Hor. A. P. 178.— Adv. not used.

    Lewis & Short latin dictionary > adjungo

  • 106 adplico

    ap-plĭco ( adp-, Ritschl, Fleck., Baiter, Weissenb., Halm, in Quint.; app-, Merk., Kayser, Halm, in Nep. Rib.), āvi and ui, ātum and ĭtum, 1, v. a. (applicui appears to have first become prevalent in the time of Cic., and is the com. form in Vulg.; cf. Gell. 1, 7 fin.; applicavi is used by Pac. ap. Prisc. p. 860 P.; Varr. ib.; Ter. Heaut. prol. 23; Auct. B. Alex. 17 fin.; Cic. Clu. 16, 46; 24, 66; id. de Or. 1, 39, 177; 2, 13, 55; id. Brut. 91, 316; id. Inv. 2, 13, 43; 2, 51, 153; id. Tusc. 5, 27, 77; id. Ac. 2, 20, 65; and id. Fam. 3, 11, 5; Val. Max. 4, 7, 4; Plin. 11, 2, 1, § 2; Vulg. 1 Reg. 30, 7; ib. Eccli. 33, 12; ib. Osee, 7, 6. It is found in the best MSS. and edd.; cf. Zumpt ad Cic. Verr. p. 240, and Neue, Formenl. II. pp. 477 and 479. Still later than applicui, the sup. applicitum became prevalent, Inscr, Neap. l. 6916; Inscr. Orell. 4570; Col. 4, 22, 1; 4, 24, 18; Quint. 1, 2, 26; 2, 4, 30; 4, 2, 117; Plin. Ep. 2, 17, 23; cf. Neue, Formenl. II. p. 551, and v. P. a. infra; cf. plico and its compounds, complico, explico, implico, etc.); orig., to join, fasten, or attach to, to affix; hence, to bring, add, put, place to or near to, etc. (very freq., esp. in trop. signif. and in more elevated style; in Plaut. twice; in Ter. four times;

    in Cic. epistt. only once,

    Cic. Fam. 3, 11, 3; never in Tac.; syn.: admoveo, adjungo, addo, adhibeo, adicio).
    I.
    In gen.
    A.
    Lit.; constr. usu. with ad; rarely with dat.
    a.
    With ad:

    se ad arbores,

    to lean against, Caes. B. G. 6, 27 (cf.:

    trunco se applicuit,

    Just. 12, 9, 9):

    applicuit ambos ad eum,

    Vulg. Gen. 48, 13; ib. 1 Macc. 9, 3:

    umeros ad saxa,

    Ov. M. 5, 160:

    sinistrum (cornu) ad oppidum,

    Liv. 27, 2:

    se ad flammam,

    to approach, Cic. Tusc. 5, 27, 77:

    sudarium ad os,

    Suet. Ner. 25 al. —
    b.
    With dat.:

    ratem (sc. rati),

    Liv. 21, 28, 5:

    flumini castra,

    id. 32, 30:

    corporibus adplicantur,

    id. 23, 27:

    (asellum) ulmo,

    Ov. F. 3, 750:

    sanctos applicabit sibi,

    Vulg. Num. 16, 5; ib. 2 Par. 2, 16.—Also with local adv.:

    boves illuc,

    Ov. F. 1, 543.—
    B.
    Trop.
    1.
    To connect with, to add to a thing:

    ut ad honestatem adplicetur (voluptas),

    Cic. Fin. 2, 12, 37:

    annum,

    Mart. 6, 28, 9:

    adplicare verba verbis,

    Quint. 7, 10, 17; 7, 3, 19.—
    2.
    Se or animum, to attach, apply, or devote one's self or one's mind to a person or thing:

    illae extemplo se (ad eos) adplicant, adglutinant,

    Plaut. Men. 2, 2, 67:

    hi se ad vos adplicant,

    Ter. Heaut. 2, 4, 13; id. And. 5, 4, 21: ad Siculos se adplicavit, Varr. ap. Prisc. p. 860 P.:

    se ad alicujus familiaritatem,

    Cic. Clu. 16, 46:

    Sicilia se ad amicitiam fidemque populi Romani applicavit,

    id. Verr. 2, 2, 1; so id. Lael. 9, 32; id. de Or. 1, 39, 177; id. Fam. 3, 11, 3 al.:

    ad Atheniensium societatem se applicare,

    Nep. Arist. 2, 3:

    Certa res est ad frugem adplicare animum,

    Plaut. Trin. 2, 1, 34:

    animum aegrotum ad deteriorem partem adplicat,

    Ter. And. 1, 2, 22:

    ad virtutem animus se adplicat,

    Cic. Lael. 14, 48:

    aures modis,

    Hor. C. 3, 11, 8; so id. C. S. 72 (cf.:

    admovere aures, s. v. admoveo, and adhibere aures,

    Cic. Arch. 3): sese ad convivia, Cato ap. Gell. 11, 2, 5:

    se ad studium musicum,

    Ter. Heaut. prol. 23:

    me ad eundem quem Romae audiveram Molonem applicavi,

    Cic. Brut. 91, 316:

    se ad philosophiam, ad jus civile, ad eloquentiam,

    id. Off. 1, 32, 115:

    se ad scribendam historiam,

    id. de Or. 2, 13, 55 al. —
    3.
    Crimen alicui, to charge one with a crime, Plin. Ep. 10, 66, 4.—
    II.
    Esp., naut. t. t., navem, or absol. applicari, and in the act. as v. n. (cf. 1. appello, II.), to drive, direct, steer, or bring a ship anywhere, to land, to bring to land:

    navim ad naufragum applicarunt,

    Cic. Inv. 2. 51, 153: ad Heraeum naves adplicuit, Liv 33, 17;

    37, 12, 5: adplicatis nostris ad ter ram navibus,

    Caes. B. C. 3, 101 Held.:

    Ciae telluris ad oras Applicor,

    Ov. M. 3, 598:

    applicor ignotis (sc. terris),

    id. H. 7, 117 Ruhnk. and Loers.—With in and acc.:

    applicor in terras,

    Ov. H. 16, 126 (cf.:

    appellere in aliquem locum,

    Liv. 8, 3, and 28, 42): ad terram adplicant, Auct. B. Hisp. 37 fin.; so Just. 2, 4, 21; 2, 12, 2; Dig. 1, 16, 4.—With acc. of place whither:

    aliā applicuimus Samum,

    Vulg. Act. 20, 15.—With abl.:

    quocumque litore adplicuisse naves,

    Liv. 44, 32, 4.— Absol.:

    et applicuerant,

    Vulg. Marc. 6, 53.— Poet.: quo accedam? quo adplicem? Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44: quae vis immanibus applicat oris, drives or brings you, etc., Verg. A. 1, 616 (cf.:

    nos Libycis tempestas adpulit oris,

    id. ib. 1, 377):

    sublimis rapitur (Medea) et Creteis regionibus applicat angues,

    i. e. her dragon-chariot, Ov. M. 7, 223.—Hence,
    1.
    applĭcātus ( adp-), a, um, P. a.
    a.
    Placed upon, lying upon or close to, attached to:

    aures,

    Varr. R. R. 2, 7, 5:

    Leucas colli adplicata,

    Liv. 33, 17, and Plin. 4, 4, 5, § 11:

    nervi adplicati ossibus,

    id. 11, 37, 88, § 217.—
    b.
    Inclined or adapted to, directed to:

    omne animal adplicatum esse ad se diligendum,

    inclined to self-love, Cic. Fin. 4, 13, 34:

    vehemens ad aliquam rem applicata occupatio,

    id. Inv. 1, 25, 36.— Comp., sup., and adv. not used.—
    2.
    ap-plĭcĭtus ( adp-), a, um, P. a., applied or joined to, attached to:

    adplicitum est cubiculo hypocauston,

    Plin. Ep. 2, 17, 23:

    trunco palus,

    Col. 4, 22, 2: vites arboribus adplicitae, [p. 143] Quint. 1, 2, 26.— Trop.:

    pressus et velut adplicitus rei cultus,

    Quint. 4, 2, 117.

    Lewis & Short latin dictionary > adplico

  • 107 adplumbo

    ap-plumbo ( adp-), āre, v. a., to apply lead to, to solder; only found in the part. perf.:

    vas,

    Scrib. Comp. 271:

    statua,

    Dig. 47, 12, 2; so ib. 19, 1, 17, § 8; 6, 1, 23.

    Lewis & Short latin dictionary > adplumbo

  • 108 adscribo

    a-scrībo ( ads-, Baiter, Halm, Weissenb., K. and H.; as-, Kayser), psi, ptum, 3, v. a., to annex by writing, to add to a writing (syn.: annumero, addo, insero, attribuo, tribuo).
    I.
    In gen.
    A.
    Lit., constr. absol. or with dat., in with acc. or abl.
    a.
    Absol.:

    non solum illud perscribunt, quod tum prohibiti sunt, sed etiam causam ascribunt cur etc.,

    Cic. Verr. 2, 1, 35:

    illud minime auguris, quod adscripsit, ob eam causam, etc.,

    id. Div. 1, 16, 29.—
    b.
    With dat.:

    Terentia salutem tibi plurimam adscribit,

    Cic. Att. 1, 5 fin.:

    coheredem sibi libertum ejus adscriptum,

    Suet. Vit. 14.—
    c.
    With in with acc. or abl.: hoc tibi respondeo: ascripsisse eundem Sullam in eandem legem: si quid, etc.: nam nisi esset, hoc in omnibus legibus non ascriberetur, Cic. Caecin. 33, 95 (B. and K., in eādem lege):

    antiquior dies in tuis adscripta litteris,

    id. ad Q. Fr. 3, 1, 3:

    in alterā epistulā diem non adscribis,

    do not add the date, id. Att. 3, 23:

    nomen suum in albo profitentium citharoedorum jussit adscribi,

    Suet. Ner. 21; id. Tib. 51 al.—Esp. freq. of superscriptions and inscriptions:

    Recita epistulam. TIMARCHIDES VERRIS ACCENSVS APRONIO. Jam hoc quidem non reprehendo, quod ascribit ACCENSVS,

    Cic. Verr. 2, 3, 66:

    non credo ascripturum esse magno,

    id. Agr. 2, 20:

    novo si marmori adscripserunt Praxitelem suo,

    Phaedr. 5, prol. 6:

    tumulo publice exstructo adscripserant, pro libertate eos occubuisse,

    Suet. Aug. 12 fin.:

    ut qui statuarum titulis pronepotem se Q. Catuli Capitolini semper adscripserit,

    id. Galb. 2; id. Ner. 45; id. Aug. 70.—
    B.
    Trop.
    1.
    To impute, ascribe, attribute to one the cause of something:

    hoc incommodum Scipioni ascribendum videtur,

    Cic. Inv. 1, 49:

    panaces diis inventoribus adscriptum,

    Plin. 25, 4, 11, § 30; Claud. Laud. Stil. 2, 81;

    and (per hypallagen, cf. Rudd. II. p. 393): cur autem ascribimus illum his lacrimis (instead of illi has lacrimas),

    id. Rapt. Pros. 3, 419; cf. id. Idyll. 6, 81:

    nomini meo adscribatur victoria,

    Vulg. 2 Reg. 12, 28.—
    2.
    To place to one's credit, i. e. to settle, fix, designate, appoint:

    eidem (servo) adscripsisse legatum,

    bequeathed to him, Plin. Ep. 4, 10.— Poet.:

    culpam lues, olim cum adscriptus venerit poenae dies,

    Phaedr. 4, 11, 8.—
    3.
    Adscribere sibi aliquid, to apply, refer something to one's self:

    qui facere quae non possunt, verbis elevant, Adscribere hoc debebunt exemplum sibi,

    Phaedr. 4, 3, 6.—
    II.
    A.. Esp., t. t., to enroll, enter in a list ( as citizen, soldier, colonist, etc.):

    ascribi se in eam civitatem voluit,

    to be entered, received as a citizen, Cic. Arch. 4:

    si qui foederatis civitatibus ascripti fuissent,

    id. ib.:

    urbanae militiae adscribebatur,

    Tac. H. 2, 94:

    adscribantur ex Judaeis in exercitu regis ad triginta milia virorum,

    Vulg. 1 Macc. 10, 36: adscripti dicebantur qui in colonias nomina dedissent, ut essent coloni, Paul. ex Fest. p. 13 Müll.:

    colonos Venusiam adscripserunt,

    Liv. 31, 49; so id. 32, 7; 33, 24; 34, 42;

    35, 9 al.: coloniam deduxit adscriptis veteranis,

    Suet. Ner. 9;

    so also of ambassadors,

    Phaedr. 4, 17, 16.—
    B.
    Trop.
    1.
    To reckon or number in a class, include among:

    adscripsit Liber Satyris poëtas,

    Hor. Ep. 1, 19, 4 (cf. id. ib. 1, 9, 13:

    scribe tui gregis hunc): aliquem ordinibus deorum,

    id. C. 3, 3, 35:

    nationes Germanis an Sarmatis adscribam, dubito,

    Tac. G. 46:

    aliquem antiquis temporibus,

    id. Or. 17.—
    2.
    To add or join to:

    ad hoc genus ascribamus etiam narrationes apologorum,

    Cic. de Or. 2, 66, 264:

    admiratus eorum fidem tyrannus petivit, ut se ad amicitiam tertium adscriberent,

    id. Off. 3, 10, 45; so id. Tusc. 5, 22, 63; id. ad Q. Fr. 1, 1, 5:

    tu vero ascribe me in talem numerum,

    id. Phil. 2, 13:

    suae alicujus sententiam,

    id. Opt. Gen. 6:

    unus A. Gabinius belli maritimi Cn. Pompeio socius ascribitur, i. e. additur,

    id. Imp. Pomp. 19 fin. —Hence also of attributes of a deity:

    Jovi aquila adscribitur,

    is ascribed, Plin. 10, 5, 6, § 18.

    Lewis & Short latin dictionary > adscribo

  • 109 adsiduo

    1.
    assĭdŭō ( ads-), adv., v. 2. assiduus fin.
    2.
    assĭdŭo ( ads-), āre, v. a. [2. assiduus], to apply constantly:

    filio flagella,

    Vulg. Eccli. 30, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > adsiduo

  • 110 adsuesco

    as-sŭesco ( ads-, B. and K., Rib., Halm, Weissenb.; ads- and ass-, Merk.), ēvi, ētum, 3 (adsuëtus, four syll., Phaedr. 3, prol. 14), v. a., to use or accustom one to something, to habituate; or, more freq., v. n., to accustom one's self to, to be wont, to be accustomed to.
    I.
    In gen.; constr. usu. with abl. or inf.; after the Aug. per. also with ad, in with acc., or dat.
    (α).
    With abl. (a constr. unjustly censured by Wunder, Rhein. Mus. 1829, II. p. 288 sq. The idea of the ad, which would require the acc. or dat. case, is not, as at a later period, prominent in the word, but that of suesco; accordingly, pr., to adopt some custom, to addict or apply one's self to a custom or habit, to become accustomed to something; so that the abl. of specification, as in amore affici, pedibus laborare, etc., only designates more specifically the object which is the subject of that custom; cf. Gron. and Drak. ad Liv. 31, 35, 3; Kritz. ad Sall. C. 2, 9; Rudd. II. p. 137 sq.; Ramsh. p. 427;

    v. also assuefacio): homines labore adsiduo et cotidiano adsueti,

    Cic. de Or. 3, 15, 58; so,

    vicinitas non infuscata malevolentiā, non adsueta mendaciis,

    id. Planc. 9, 22:

    gens adsueta multo Venatu nemorum,

    Verg. A. 7, 746:

    Odrysius praedae assuetus amore,

    Ov. M. 13, 554:

    genus pugnae, quo adsuērant,

    Liv. 31, 35 Gron.:

    adsuetae sanguine et praedā aves,

    Flor. 1, 1, 7; 4, 12, 17:

    adsuetus imperio et inmoderatā licentiā militari,

    Just. 31, 1, 8:

    gentes alterius imperio ac nomine adsuetas,

    Curt. 6, 3, 8; Front. Princ. Hist. Fragm. 2, p. 341.—
    (β).
    With inf.:

    fremitum voce vincere,

    Cic. Fin. 5, 2, 5:

    votis jam nunc adsuesce vocari,

    Verg. G. 1, 42:

    adsueti muros defendere,

    id. A. 9, 511:

    Candida de nigris et de candentibus atra Qui facere adsuērat,

    Ov. M. 11, 315; 10, 533; id. Tr. 2, 504; id. M. 8, 335:

    adsuetus graecari,

    Hor. S. 2, 2, 11:

    auditor adsuevit jam exigere laetitiam,

    Tac. Or. 20; 34; id. H. 4, 34; Vell. 2, 33:

    (polypus) adsuetus exire e mari in lacus,

    Plin. 9, 30, 48, § 92:

    reliquas (legiones) in hiberna dimittere assuerat,

    Suet. Aug. 49.—
    (γ).
    With ad or in with acc.:

    uri adsuescere ad homines ne parvuli quidem possunt,

    Caes. B. G. 6, 28; Sall. H. Fragm. ap. Prisc. p. 707 P.:

    manus adsuetae ad sceptra,

    Sen. Troad. 152:

    jam inde a puero in omnia familiaria jura adsuetus,

    Liv. 24, 5; Flor. 4, 12, 43.—
    (δ).
    With dat.:

    mensae adsuetus erili,

    Verg. A. 7, 490:

    Adsuescent Latio Partha tropaea Jovi,

    Prop. 4, 3, 6:

    caritas ipsius soli, cui longo tempore adsuescitur,

    to which one is accustomed, Liv. 2, 1:

    ex more, cui adsuerunt,

    Quint. 4, 2, 29:

    ut quieti et otio per voluptates adsuescerent,

    Tac. Agr. 21:

    adsuetus expeditionibus miles,

    id. ib. 16:

    adsueti juventae Neronis,

    id. H. 1, 7:

    quo celerius (libri senatorum) rei publicae assuescerent,

    Suet. Aug. 38:

    Jurationi non adsuescat os tuum,

    Vulg. Eccli. 23, 9.—Acc. to a rare constr.,
    (ε).
    With acc. rei in the Gr. manner, eithismai ti:

    ne pueri, ne tanta animis adsuescite bella (for bellis),

    accustom not your minds to such great wars, Verg. A. 6, 833:

    Galli juxta invia ac devia adsueti,

    Liv. 21, 33:

    frigora atque inediam caelo solove adsuerunt,

    Tac. G. 4 Baumst.—
    (ζ).
    With gen.:

    Romanis Gallici tumultūs adsuetis,

    Liv. 38, 17.—
    II.
    Esp.:

    alicui, in mal. part.,

    Curt. 6, 5.— Hence, assŭētus ( ads-), a, um, P. a., accustomed, customary, usual:

    Tempus et adsuetā ponere in arte juvat,

    Ov. P. 1, 5, 36:

    otium des corpori, adsueta vicis,

    Phaedr. 3, prol. 14:

    adsuetos potare fontes,

    Plin. 8, 43, 68, § 169:

    adsuetam sibi causam suscipit,

    Vell. 2, 120.—Hence with a comp. and abl.:

    longius adsueto lumina nostra vident,

    Ov. H. 6, 72:

    adsueto propior,

    Stat. Th. 12, 306.

    Lewis & Short latin dictionary > adsuesco

  • 111 adsuetus

    as-sŭesco ( ads-, B. and K., Rib., Halm, Weissenb.; ads- and ass-, Merk.), ēvi, ētum, 3 (adsuëtus, four syll., Phaedr. 3, prol. 14), v. a., to use or accustom one to something, to habituate; or, more freq., v. n., to accustom one's self to, to be wont, to be accustomed to.
    I.
    In gen.; constr. usu. with abl. or inf.; after the Aug. per. also with ad, in with acc., or dat.
    (α).
    With abl. (a constr. unjustly censured by Wunder, Rhein. Mus. 1829, II. p. 288 sq. The idea of the ad, which would require the acc. or dat. case, is not, as at a later period, prominent in the word, but that of suesco; accordingly, pr., to adopt some custom, to addict or apply one's self to a custom or habit, to become accustomed to something; so that the abl. of specification, as in amore affici, pedibus laborare, etc., only designates more specifically the object which is the subject of that custom; cf. Gron. and Drak. ad Liv. 31, 35, 3; Kritz. ad Sall. C. 2, 9; Rudd. II. p. 137 sq.; Ramsh. p. 427;

    v. also assuefacio): homines labore adsiduo et cotidiano adsueti,

    Cic. de Or. 3, 15, 58; so,

    vicinitas non infuscata malevolentiā, non adsueta mendaciis,

    id. Planc. 9, 22:

    gens adsueta multo Venatu nemorum,

    Verg. A. 7, 746:

    Odrysius praedae assuetus amore,

    Ov. M. 13, 554:

    genus pugnae, quo adsuērant,

    Liv. 31, 35 Gron.:

    adsuetae sanguine et praedā aves,

    Flor. 1, 1, 7; 4, 12, 17:

    adsuetus imperio et inmoderatā licentiā militari,

    Just. 31, 1, 8:

    gentes alterius imperio ac nomine adsuetas,

    Curt. 6, 3, 8; Front. Princ. Hist. Fragm. 2, p. 341.—
    (β).
    With inf.:

    fremitum voce vincere,

    Cic. Fin. 5, 2, 5:

    votis jam nunc adsuesce vocari,

    Verg. G. 1, 42:

    adsueti muros defendere,

    id. A. 9, 511:

    Candida de nigris et de candentibus atra Qui facere adsuērat,

    Ov. M. 11, 315; 10, 533; id. Tr. 2, 504; id. M. 8, 335:

    adsuetus graecari,

    Hor. S. 2, 2, 11:

    auditor adsuevit jam exigere laetitiam,

    Tac. Or. 20; 34; id. H. 4, 34; Vell. 2, 33:

    (polypus) adsuetus exire e mari in lacus,

    Plin. 9, 30, 48, § 92:

    reliquas (legiones) in hiberna dimittere assuerat,

    Suet. Aug. 49.—
    (γ).
    With ad or in with acc.:

    uri adsuescere ad homines ne parvuli quidem possunt,

    Caes. B. G. 6, 28; Sall. H. Fragm. ap. Prisc. p. 707 P.:

    manus adsuetae ad sceptra,

    Sen. Troad. 152:

    jam inde a puero in omnia familiaria jura adsuetus,

    Liv. 24, 5; Flor. 4, 12, 43.—
    (δ).
    With dat.:

    mensae adsuetus erili,

    Verg. A. 7, 490:

    Adsuescent Latio Partha tropaea Jovi,

    Prop. 4, 3, 6:

    caritas ipsius soli, cui longo tempore adsuescitur,

    to which one is accustomed, Liv. 2, 1:

    ex more, cui adsuerunt,

    Quint. 4, 2, 29:

    ut quieti et otio per voluptates adsuescerent,

    Tac. Agr. 21:

    adsuetus expeditionibus miles,

    id. ib. 16:

    adsueti juventae Neronis,

    id. H. 1, 7:

    quo celerius (libri senatorum) rei publicae assuescerent,

    Suet. Aug. 38:

    Jurationi non adsuescat os tuum,

    Vulg. Eccli. 23, 9.—Acc. to a rare constr.,
    (ε).
    With acc. rei in the Gr. manner, eithismai ti:

    ne pueri, ne tanta animis adsuescite bella (for bellis),

    accustom not your minds to such great wars, Verg. A. 6, 833:

    Galli juxta invia ac devia adsueti,

    Liv. 21, 33:

    frigora atque inediam caelo solove adsuerunt,

    Tac. G. 4 Baumst.—
    (ζ).
    With gen.:

    Romanis Gallici tumultūs adsuetis,

    Liv. 38, 17.—
    II.
    Esp.:

    alicui, in mal. part.,

    Curt. 6, 5.— Hence, assŭētus ( ads-), a, um, P. a., accustomed, customary, usual:

    Tempus et adsuetā ponere in arte juvat,

    Ov. P. 1, 5, 36:

    otium des corpori, adsueta vicis,

    Phaedr. 3, prol. 14:

    adsuetos potare fontes,

    Plin. 8, 43, 68, § 169:

    adsuetam sibi causam suscipit,

    Vell. 2, 120.—Hence with a comp. and abl.:

    longius adsueto lumina nostra vident,

    Ov. H. 6, 72:

    adsueto propior,

    Stat. Th. 12, 306.

    Lewis & Short latin dictionary > adsuetus

  • 112 adtendo

    attendo ( adt-, Dietsch), tendi, tentum, 3, v. a., orig., to stretch something (e. g. the bow) toward something; so only in Appul.: arcum, Met. 2, p. 122, 5.—Hence,
    I.
    In gen., to direct or turn toward, = advertere, admovere: aurem, Att. ap. Non. p. 238, 10; Trag. Rel. p. 173 Rib. (cf. infra, P. a.):

    attendere signa ad aliquid,

    i. e. to affix, Quint. 11, 2, 29 (Halm, aptare); so, manus caelo, to stretch or extend toward, App. Met. 11, p. 263, 5:

    caput eodem attentum,

    Hyg. Astr. 3, 20.—Far more freq.,
    II.
    Trop.
    A.
    Animum or animos attendere, or absol. attendere, also animo attendere, to direct the attention, apply the mind to something, to attend to, consider, mind, give heed to (cf.: advertere animum, and animadvertere; freq. and class.)
    1.
    With animum or animos: animum ad quaerendum quid siet, Pac. ap. Non. p. 238, 15:

    dictis animum, Lucil. ib.: animum coepi attendere,

    Ter. Phorm. 5, 6, 28:

    quo tempore aures judex erigeret animumque attenderet?

    Cic. Verr. 2, 1, 10:

    si, cum animum attenderis, turpitudinem videas, etc.,

    id. Off. 3, 8, 35:

    animum ad cavendum, Nep Alcib 5, 2: jubet peritos linguae attendere animum, pastorum sermo agresti an urbano propior esset,

    Liv. 10, 4: praeterea et nostris animos attendere dictis atque adhibere velis, Lucil. ap. Non. p. 238, 11:

    attendite animos ad ea, quae consequuntur,

    Cic. Agr. 2, 15.—With a rel.-clause as object:

    nunc quid velim, animum attendite,

    Ter. Phorm. prol. 24.—
    2.
    Absol.:

    postquam attendi Magis et vi coepi cogere, ut etc.,

    Ter. Hec. 2, 2, 25:

    rem gestam vobis dum breviter expono, quaeso, diligenter attendite,

    Cic. Mil. 9:

    audi, audi atque attende,

    id. Planc. 41, 98; so id. de Or. 3, 13, 50; Phaedr. 2, 5, 6; Juv. 6, 66; 11, 16 al.—With acc. of the thing or person to which the attention is directed:

    Glaucia solebat populum monere, ut, cum lex aliqua recitaretur, primum versum attenderet,

    Cic. Rab. Post. 6, 14:

    sed stuporem hominis attendite,

    mark the stupidity, id. Phil. 2, 12, 30; so id. de Or. 1, 35, 161; Sall. J. 88, 2; Plin. Ep 6, 8, 8; Luc. 8, 623 al.: me de invidiosis rebus dicentem attendite. Cic. Sull 11, 33; id. Verr. 2, 1, 10:

    Quā re attendo te studiose,

    id. Fin. 3, 12, 40:

    non attenderunt mandata,

    Vulg. 2 Esdr. 9, 34; ib. Job, 21, 5; ib. Isa. 28, 23.— Pass.:

    versūs aeque prima et media et extrema pars attenditur,

    Cic. de Or. 3, 50, 192. —With inf. or acc. and inf. as object: quid futurum est, si pol ego hanc discere artem attenderim? Pompon. ap. Non. p. 238, 17:

    non attendere superius illud eā re a se esse concessum,

    Cic. Ac. 2, 34, 111.—With a rel.clause or a subjunct. with a particle:

    cum attendo, quā prudentiā sit Hortensius,

    Cic. Quinct. 20, 63:

    Hermagoras nec, quid dicat, attendere nec... videatur,

    id. Inv. 1, 6, 8:

    forte lubuit adtendere, quae res maxume tanta negotia sustinuisset,

    Sall. C. 53, 2:

    Oro, parumper Attendas, quantum de legibus queratur etc.,

    Juv. 10, 251:

    attende, cur, etc.,

    Phaedr. 2, prol. 14:

    attendite ut sciatis prudentiam,

    Vulg. Prov. 4, 1:

    Attendite, ne justitiam vestram faciatis etc.,

    ib. Matt. 6, 1; ib. Eccli. 1, 38; 13, 10; 28, 30.— With de:

    cum de necessitate attendemus,

    Cic. Part. Or. 24, 84.—With dat. (post-Aug.):

    sermonibus malignis,

    Plin. Ep. 7, 26:

    cui magis quam Caesari attendant?

    id. Pan. 65, 2; Sil. 8, 591:

    attendit mandatis,

    Vulg. Eccli. 32, 28; ib. Prov. 7, 24:

    attendite vobis,

    take heed to yourselves, ib. Luc. 17, 3; ib. Act. 5, 35; ib. 1 Tim. 4, 16.—So in Suet. several times in the signif. to devote attention to, to study, = studere:

    eloquentiae plurimum attendit,

    Suet. Calig. 53:

    juri,

    id. Galb. 5:

    extispicio,

    id. Ner. 56.—With abl. with ab (after the Gr. prosechein apo tinos;

    eccl. Lat.): attende tibi a pestifero,

    beware of, Vulg. Eccli. 11, 35:

    attendite ab omni iniquo,

    ib. ib. 17, 11; ib. Matt. 7, 15; ib. Luc. 12, 1; 20, 46.—
    3.
    With animo (ante- and post-class. and rare):

    cum animo attendi ad quaerendum, Pac., Trag. Rel. p. 79 Rib.: nunc quid petam, aequo animo attendite,

    Ter. Hec. prol. 20:

    quid istud sit, animo attendatis,

    App. Flor. 9: ut magis magisque attendant animo, Vulg. Eccli. prol.; so,

    in verbis meis attende in corde tuo,

    ib. ib. 16, 25.—
    * B.
    To strive eagerly for something, long for: puer, ne attenderis Petere a me id quod nefas sit concedi tibi, Att. ap. Non. p. 238, 19 (Trag. Rel. p. 173 Rib.).—Hence, attentus, a, um, P. a.
    A.
    Directed to something, attentive, intent on:

    Ut animus in spe attentus fuit,

    Ter. And. 2, 1, 3:

    Quo magis attentas aurīs animumque reposco,

    Lucr. 6, 920:

    Verba per attentam non ibunt Caesaris aurem,

    Hor. S. 2, 1, 19:

    si attentos animos ad decoris conservationem tenebimus,

    Cic. Off. 1, 37, 131:

    cum respiceremus attenti ad gentem,

    Vulg. Thren. 4, 17:

    eaque dum animis attentis admirantes excipiunt,

    Cic. Or. 58, 197:

    acerrima atque attentissima cogitatio,

    a very acute and close manner of thinking, id. de Or. 3, 5, 17:

    et attentum monent Graeci a principio faciamus judicem et docilem,

    id. ib. 2, 79, 323; 2, 19, 80; id. Inv. 1, 16, 23; Auct. ad Her. 1, 4:

    Ut patris attenti, lenonis ut insidiosi,

    Hor. Ep. 2, 1, 172:

    judex circa jus attentior,

    Quint. 4, 5, 21.—
    B.
    Intent on, striving after something, careful, frugal, industrious:

    unum hoc vitium fert senectus hominibus: Attentiores sumus ad rem omnes quam sat est,

    Ter. Ad. 5, 3, 48:

    nimium ad rem in senectā attente sumus,

    id. ib. 5, 8, 31:

    tum enim cum rem habebas, quaesticulus te faciebat attentiorem,

    Cic. Fam. 9, 16, 7:

    paterfamilias et prudens et attentus,

    id. Quinct. 3:

    Durus, ait, Voltei, nimis attentusque videris Esse mihi,

    Hor. Ep. 1, 7, 91:

    asper et attentus quaesitis,

    id. S. 2, 6, 82:

    vita,

    Cic. Rosc. Am. 15, 44 Matth.:

    qui in re adventiciā et hereditariā tam diligens, tam attentus esset,

    id. Verr. 2, 2, 48:

    antiqui attenti continentiae,

    Val. Max. 2, 5, 5.— Comp.: hortor vos attentiori studio lectionem facere, * Vulg. Eccli. prol.—Hence, adv.: atten-tē, attentively, carefully, etc.:

    attente officia servorum fungi,

    Ter. Heaut. 1, 1, 14;

    audire,

    Cic. Phil. 2, 5; id. Clu. 3 fin.; id. de Or. 2, 35, 148; id. Brut. 54, 200:

    legere,

    id. Fam. 7, 19:

    parum attente dicere,

    Gell. 4, 15:

    custodire attente,

    Vulg. Jos. 22, 5.— Comp.:

    attentius audire,

    Cic. Clu. 23:

    acrius et attentius cogitare,

    id. Fin. 5, 2, 4:

    attentius agere aliquid,

    Sall. C. 52, 18:

    spectare,

    Hor. Ep. 2, 1, 197:

    invicem diligere,

    Vulg. 1 Pet 1, 22.— Sup.:

    attentissime audire,

    Cic. de Or. 1, 61, 259.

    Lewis & Short latin dictionary > adtendo

  • 113 adtingo

    at-tingo (not adt-), tĭgi, tactum, 3, v. a. [tango] (ante-class. form attĭgo, ĕre, v. infra; attinge = attingam, acc. to Paul. ex Fest. p. 26 Müll.; v. Müll. ad h. l.; concerning attigo, āre, v. fin.), to touch, come in contact with; constr. with the acc.; poet. with ad.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.: mento summam aquam, vet. poët. ap. Cic. Tusc. 1, 5, 10: vestem, Att. ap. Non. p. 75, 32:

    Egone Argivum imperium attingam,

    id. Trag. Rel. p. 166 Rib.:

    suaviter (omnia) attingunt,

    Lucr. 4, 623:

    nec enim ullum hoc frigidius flumen attigi,

    Cic. Leg. 2, 3, 6:

    prius quam aries murum attigisset,

    Caes. B. G. 2, 32:

    pedibus terram,

    Nep. Eum. 5, 5:

    quisquis (vas) attigerit,

    Vulg. Lev. 15, 23:

    nos nihil tuorum attigimus,

    id. Gen. 26, 29:

    (medicus) pulsum venarum attigit,

    Tac. A. 6, 50:

    se esse possessorem soli, quod primum Divus Augustus nascens attigisset,

    Suet. Aug. 5 (cf. Ov. Tr. 4, 3, 46: Tactaque nascenti corpus haberet humus, acc. to the practice of laying new-born children upon the ground; v. tollo).— Poet.: (Callisto) miles erat Phoebes, nec Maenalon attigit ( nor did there touch, set foot on) ulla Gratior hac Triviae, Ov. M. 2, 415:

    usque ad caelum attingebat stans in terrā,

    Vulg. Sap. 18, 16.—
    B.
    With partic. access. ideas.
    1.
    To touch by striking, to strike; rarely in a hostile manner, to attack, assault:

    ne me attingas,

    Plaut. As. 2, 2, 106;

    ne attigas me,

    id. Truc. 2, 2, 21:

    ne attigas puerum istac caussā,

    id. Bacch. 3, 3, 41 (quoted by Non. p. 75, 33):

    Si tu illam attigeris secus quam dignumst liberam,

    Ter. Phorm. 2, 3, 91.—Of lightning: ICTV. FVLMINIS. ARBORES. ATTACTAE. ARDVERINT., Fragm. Fratr. Arval. Inscr. Orell. 961; cf.

    Fest. s. v. scribonianum, p. 333 Müll., and s. v. obstitum, p. 193: si Vestinus attingeretur, i. e. ei bellum indiceretur,

    Liv. 8, 29; so Suet. Ner. 38.—
    2.
    In mal. part., aliquam, to touch:

    virginem,

    Ter. Hec. 1, 2, 61; Cat. 67, 20.—
    3.
    To touch in eating, to taste, crop:

    nulla neque amnem Libavit quadrupes, nec graminis attigit herbam,

    Verg. E. 5, 26.—
    4.
    Of local relations, to come to a place, to approach, reach, arrive at (class.;

    esp. freq. in the histt.): aedīs ne attigatis,

    Plaut. Most. 2, 2, 37:

    ut primum Asiam attigisti,

    Cic. ad Q. Fr. 1, 1, 8:

    cum primis navibus Britanniam attigit,

    Caes. B. G. 4, 23:

    Siciliam,

    Nep. Dion, 5, 3:

    Syriam ac legiones,

    Tac. A. 2, 55:

    saltuosos locos,

    id. ib. 4, 45:

    Urbem,

    id. Or. 7 fin.:

    In paucis diebus quam Capreus attigit etc.,

    Suet. Tib. 60; id. Calig. 44; id. Vesp. 4 al.—
    5.
    Transf., to touch, lie near, border upon, be contiguous to:

    Theseus... Attigit injusti regis Gortynia tecta,

    Cat. 64, 75:

    Cappadociae regio, quae Ciliciam attingeret,

    Cic. Fam. 15, 4, 4; id. Pis. 16 fin.:

    (stomachus) utrāque ex parte tonsillas attingens, etc.,

    id. N. D. 2, 54, 135:

    eorum fines Nervii attingebant,

    Caes. B. G. 2, 15:

    ITEM. COLLEGIA. QVAE. ATTINGVNT. EIDEM. FORO,

    Inscr. Orell. 3314:

    attingere parietem,

    Vulg. Ezech. 41, 6.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to touch, affect, reach:

    nec desiderium nos attigit,

    Lucr. 3, 922 ( adficit, Lachm.):

    ante quam voluptas aut dolor attigerit,

    Cic. Fin. 3, 5, 16:

    nimirum me alia quoque causa delectat, quae te non attingit,

    id. Leg. 2, 1, 3:

    quo studio providit, ne qua me illius temporis invidia attingeret,

    id. Fam. 3, 10, 10:

    si qua de Pompeio nostro tuendo... cura te attingit,

    id. Att. 9, 11, A:

    erant perpauci, quos ea infamia attingeret, Liv 27, 11, 6: cupidus attingere gaudia,

    to feel, Prop. 1, 19, 9:

    vox, sonus, attigit aures,

    Val. Fl. 2, 452; Claud. B. Get: 412; Manil. 1, 326.—
    B.
    Esp.
    1.
    To touch upon in speaking, etc., to mention slightly:

    paucis rem,

    Plaut. Truc. 4, 4, 11:

    summatim attingere,

    Lucr. 3, 261:

    ut meos quoque attingam,

    Cat. 39, 13:

    quod perquam breviter perstrinxi atque attigi,

    Cic. de Or. 2, 49, 201; id. Fam. 2, 4 fin.:

    si tantummodo summas attigero,

    Nep. Pelop. 1, 1:

    invitus ea, tamquam vulnera, attingo, sed nisi tacta tractataque sanari non possunt,

    Liv. 28, 27:

    ut seditionem attigit,

    Tac. A. 1, 35:

    familiae (Galbae) breviter attingam,

    Suet. Galb. 3 al. —
    2.
    To touch, i. e. to undertake, enter upon some course of action (esp. mental), to apply one's self to, be occupied with, engage in, to take in hand, manage:

    quae isti rhetores ne primoribus quidem labris attigissent,

    Cic. de Or. 1, 19, 87; cf. id. Cael. 12; id. Arch. 8:

    egomet, qui sero ac leviter Graecas litteras attigissem,

    id. de Or. 1, 18, 82:

    orationes,

    id. Or. 13, 41:

    poëticen,

    Nep. Att. 18, 5; so Suet. Aug. 85:

    liberales disciplinas omnes,

    id. Ner. 52:

    studia,

    id. Gram. 9:

    ut primum forum attigi, i. e. accessi, adii,

    applied myself to public affairs, Cic. Fam. 5, 8, 3:

    arma,

    Liv. 3, 19:

    militiam resque bellicas,

    Suet. Calig. 43:

    curam rei publicae,

    id. Tib. 13:

    ad Venerem seram,

    Ov. A. A. 2, 701.—
    3.
    (Acc. to I. B. 4.) To arrive somewhere:

    quod ab illo attigisset nuntius,

    Plaut. Bacch. 2, 2, 19 (cf. id. ib. 3, 5, 3: si a me tetigit nuntius).—
    4.
    (Acc. to I. B. 5.) To come near to in quality, to be similar; or to belong to, appertain to, to concern, relate to:

    quae nihil attingunt ad rem nec sunt usui,

    Plaut. Merc. 1, 1, 32:

    haec quemque attigit,

    id. ib. 1, 1, 20:

    attingit animi naturam corporis similitudo,

    Cic. Tusc. 4, 13, 30; id. Fam. 13, 7, 4; id. ad Q. Fr. 1, 1, 1:

    quae non magis legis nomen attingunt, quam si latrones aliqua sanxerint,

    id. Leg. 2, 5:

    Segestana, Centuripina civitas, quae cum officiis, fide, vetustate, tum etiam cognatione populi Romani nomen attingunt,

    id. Verr. 2, 5, 32:

    (labor) non attingit deum,

    id. N. D. 1, 9, 22:

    primus ille (locus), qui in veri cognitione consistit, maxime naturam attingit humanam,

    id. Off. 1, 6, 18; id. Tusc. 5, 33, 93; id. Fin. 5, 9.—
    * 5.
    Si quid eam humanitus attigisset (for the usu. euphemism, accidisset), if any misfortune had happened to her, App. Mag. p. 337.
    Ne me attiga atque aufer manum, Turp.
    ap. Non. p. 75, 30 dub. (Rib. here reads attigas, Com. Rel. p. 98): custodite istunc, ne attigat, Pac., Trag. Rel. p. 105 Rib.

    Lewis & Short latin dictionary > adtingo

  • 114 annecto

    an-necto (better adn-), nexui, nexum, 3, v. a., to tie or bind to, to connect, annex.
    I.
    Lit.: (animum) corporibus nostris, * Lucr. 3, 688:

    funiculus scapham adnexam trahebat,

    Cic. Inv. 2, 51:

    ad linguam stomachus adnectitur,

    id. N. D. 2, 54; Sall. Fragm. ap. Serv. ad Verg. A. 11, 770:

    adnexa (ratis) erat vinculis,

    Liv. 21, 28:

    continenti adnexuit,

    Plin. 5, 29, 31, § 117, where Jan reads adjecit:

    epistulae adnexae pedibus columbarum,

    id. 10, 37, 53, § 110; Suet. Oth. 12:

    remedia corporibus aegrorum,

    to apply, Val. Max. 2, 5 fin.
    II.
    Trop.:

    rebus praesentibus adnectit futuras,

    Cic. Off. 1, 4:

    aliquod membrum adnexum orationi,

    id. Inv. 1, 18; cf. id. Top. 13.

    Lewis & Short latin dictionary > annecto

  • 115 applico

    ap-plĭco ( adp-, Ritschl, Fleck., Baiter, Weissenb., Halm, in Quint.; app-, Merk., Kayser, Halm, in Nep. Rib.), āvi and ui, ātum and ĭtum, 1, v. a. (applicui appears to have first become prevalent in the time of Cic., and is the com. form in Vulg.; cf. Gell. 1, 7 fin.; applicavi is used by Pac. ap. Prisc. p. 860 P.; Varr. ib.; Ter. Heaut. prol. 23; Auct. B. Alex. 17 fin.; Cic. Clu. 16, 46; 24, 66; id. de Or. 1, 39, 177; 2, 13, 55; id. Brut. 91, 316; id. Inv. 2, 13, 43; 2, 51, 153; id. Tusc. 5, 27, 77; id. Ac. 2, 20, 65; and id. Fam. 3, 11, 5; Val. Max. 4, 7, 4; Plin. 11, 2, 1, § 2; Vulg. 1 Reg. 30, 7; ib. Eccli. 33, 12; ib. Osee, 7, 6. It is found in the best MSS. and edd.; cf. Zumpt ad Cic. Verr. p. 240, and Neue, Formenl. II. pp. 477 and 479. Still later than applicui, the sup. applicitum became prevalent, Inscr, Neap. l. 6916; Inscr. Orell. 4570; Col. 4, 22, 1; 4, 24, 18; Quint. 1, 2, 26; 2, 4, 30; 4, 2, 117; Plin. Ep. 2, 17, 23; cf. Neue, Formenl. II. p. 551, and v. P. a. infra; cf. plico and its compounds, complico, explico, implico, etc.); orig., to join, fasten, or attach to, to affix; hence, to bring, add, put, place to or near to, etc. (very freq., esp. in trop. signif. and in more elevated style; in Plaut. twice; in Ter. four times;

    in Cic. epistt. only once,

    Cic. Fam. 3, 11, 3; never in Tac.; syn.: admoveo, adjungo, addo, adhibeo, adicio).
    I.
    In gen.
    A.
    Lit.; constr. usu. with ad; rarely with dat.
    a.
    With ad:

    se ad arbores,

    to lean against, Caes. B. G. 6, 27 (cf.:

    trunco se applicuit,

    Just. 12, 9, 9):

    applicuit ambos ad eum,

    Vulg. Gen. 48, 13; ib. 1 Macc. 9, 3:

    umeros ad saxa,

    Ov. M. 5, 160:

    sinistrum (cornu) ad oppidum,

    Liv. 27, 2:

    se ad flammam,

    to approach, Cic. Tusc. 5, 27, 77:

    sudarium ad os,

    Suet. Ner. 25 al. —
    b.
    With dat.:

    ratem (sc. rati),

    Liv. 21, 28, 5:

    flumini castra,

    id. 32, 30:

    corporibus adplicantur,

    id. 23, 27:

    (asellum) ulmo,

    Ov. F. 3, 750:

    sanctos applicabit sibi,

    Vulg. Num. 16, 5; ib. 2 Par. 2, 16.—Also with local adv.:

    boves illuc,

    Ov. F. 1, 543.—
    B.
    Trop.
    1.
    To connect with, to add to a thing:

    ut ad honestatem adplicetur (voluptas),

    Cic. Fin. 2, 12, 37:

    annum,

    Mart. 6, 28, 9:

    adplicare verba verbis,

    Quint. 7, 10, 17; 7, 3, 19.—
    2.
    Se or animum, to attach, apply, or devote one's self or one's mind to a person or thing:

    illae extemplo se (ad eos) adplicant, adglutinant,

    Plaut. Men. 2, 2, 67:

    hi se ad vos adplicant,

    Ter. Heaut. 2, 4, 13; id. And. 5, 4, 21: ad Siculos se adplicavit, Varr. ap. Prisc. p. 860 P.:

    se ad alicujus familiaritatem,

    Cic. Clu. 16, 46:

    Sicilia se ad amicitiam fidemque populi Romani applicavit,

    id. Verr. 2, 2, 1; so id. Lael. 9, 32; id. de Or. 1, 39, 177; id. Fam. 3, 11, 3 al.:

    ad Atheniensium societatem se applicare,

    Nep. Arist. 2, 3:

    Certa res est ad frugem adplicare animum,

    Plaut. Trin. 2, 1, 34:

    animum aegrotum ad deteriorem partem adplicat,

    Ter. And. 1, 2, 22:

    ad virtutem animus se adplicat,

    Cic. Lael. 14, 48:

    aures modis,

    Hor. C. 3, 11, 8; so id. C. S. 72 (cf.:

    admovere aures, s. v. admoveo, and adhibere aures,

    Cic. Arch. 3): sese ad convivia, Cato ap. Gell. 11, 2, 5:

    se ad studium musicum,

    Ter. Heaut. prol. 23:

    me ad eundem quem Romae audiveram Molonem applicavi,

    Cic. Brut. 91, 316:

    se ad philosophiam, ad jus civile, ad eloquentiam,

    id. Off. 1, 32, 115:

    se ad scribendam historiam,

    id. de Or. 2, 13, 55 al. —
    3.
    Crimen alicui, to charge one with a crime, Plin. Ep. 10, 66, 4.—
    II.
    Esp., naut. t. t., navem, or absol. applicari, and in the act. as v. n. (cf. 1. appello, II.), to drive, direct, steer, or bring a ship anywhere, to land, to bring to land:

    navim ad naufragum applicarunt,

    Cic. Inv. 2. 51, 153: ad Heraeum naves adplicuit, Liv 33, 17;

    37, 12, 5: adplicatis nostris ad ter ram navibus,

    Caes. B. C. 3, 101 Held.:

    Ciae telluris ad oras Applicor,

    Ov. M. 3, 598:

    applicor ignotis (sc. terris),

    id. H. 7, 117 Ruhnk. and Loers.—With in and acc.:

    applicor in terras,

    Ov. H. 16, 126 (cf.:

    appellere in aliquem locum,

    Liv. 8, 3, and 28, 42): ad terram adplicant, Auct. B. Hisp. 37 fin.; so Just. 2, 4, 21; 2, 12, 2; Dig. 1, 16, 4.—With acc. of place whither:

    aliā applicuimus Samum,

    Vulg. Act. 20, 15.—With abl.:

    quocumque litore adplicuisse naves,

    Liv. 44, 32, 4.— Absol.:

    et applicuerant,

    Vulg. Marc. 6, 53.— Poet.: quo accedam? quo adplicem? Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 19, 44: quae vis immanibus applicat oris, drives or brings you, etc., Verg. A. 1, 616 (cf.:

    nos Libycis tempestas adpulit oris,

    id. ib. 1, 377):

    sublimis rapitur (Medea) et Creteis regionibus applicat angues,

    i. e. her dragon-chariot, Ov. M. 7, 223.—Hence,
    1.
    applĭcātus ( adp-), a, um, P. a.
    a.
    Placed upon, lying upon or close to, attached to:

    aures,

    Varr. R. R. 2, 7, 5:

    Leucas colli adplicata,

    Liv. 33, 17, and Plin. 4, 4, 5, § 11:

    nervi adplicati ossibus,

    id. 11, 37, 88, § 217.—
    b.
    Inclined or adapted to, directed to:

    omne animal adplicatum esse ad se diligendum,

    inclined to self-love, Cic. Fin. 4, 13, 34:

    vehemens ad aliquam rem applicata occupatio,

    id. Inv. 1, 25, 36.— Comp., sup., and adv. not used.—
    2.
    ap-plĭcĭtus ( adp-), a, um, P. a., applied or joined to, attached to:

    adplicitum est cubiculo hypocauston,

    Plin. Ep. 2, 17, 23:

    trunco palus,

    Col. 4, 22, 2: vites arboribus adplicitae, [p. 143] Quint. 1, 2, 26.— Trop.:

    pressus et velut adplicitus rei cultus,

    Quint. 4, 2, 117.

    Lewis & Short latin dictionary > applico

  • 116 applumbo

    ap-plumbo ( adp-), āre, v. a., to apply lead to, to solder; only found in the part. perf.:

    vas,

    Scrib. Comp. 271:

    statua,

    Dig. 47, 12, 2; so ib. 19, 1, 17, § 8; 6, 1, 23.

    Lewis & Short latin dictionary > applumbo

  • 117 apto

    apto, āvi, ātum, 1, v. freq. [apo], to fit, adapt, accommodate, apply, put on, adjust, etc. (cf. accommodo); absol., with dat. or less freq. with ad (in Cic. only once, as P. a.).
    I.
    Lit.
    a.
    Absol.:

    aptat cristas telaque,

    Verg. A. 11, 8:

    arma aptare,

    Liv. 5, 49, 3:

    remos,

    Curt. 9, 9, 12:

    tabulam,

    Col. 12, 56, 2:

    jubas,

    Sil. 5, 166:

    armamenta, vela,

    Quint. 10, 7, 23.—
    b.
    With dat.:

    aliquid umeris,

    Verg. A. 9, 364:

    arma corpori,

    Liv. 44, 34, 8:

    vincula collo,

    Ov. M. 10, 381:

    claves foribus,

    Mart. 9, 47:

    sagittas nervo,

    Verg. A. 10, 131:

    dexteris enses,

    Hor. Epod. 7, 2:

    tela flagello,

    Verg. A. 7, 731:

    os cucurbitulae corpori,

    Cels. 2, 11:

    anulum sibi,

    Sen. Ben. 3, 25, 1:

    digito (anulum),

    Suet. Tib. 73.—
    II.
    Trop.
    a.
    With the access. idea of fitting:

    bella citharae modis,

    Hor. C. 2, 12, 4; cf. id. Ep. 1, 3, 13.—And with ad:

    sed usum nec ad commoditatem ferendi nec ad ipsius munitionis firmamentum aptaverunt,

    Liv. 33, 5, 5:

    ad transeundum omnia aptaverant,

    Curt. 7, 8, 8:

    ad militares remus aptatur manus,

    i. e. is taken in hand by the soldiers, Sen. Agam. 425.—
    b.
    Without the access. idea of fitting, to prepare, get ready, furnish, put in order; constr. absol., with dat. or ad.
    (α).
    Absol.: aptate convivium, Pomp. ap. Non. p. 234, 30:

    idonea bello,

    Hor. S. 2, 2, 111.—
    (β).
    With dat.:

    arma pugnae,

    Liv. 22, 5; cf.:

    aptat se pugnae,

    Verg. A. 10, 588;

    and, animos aptent armis,

    id. ib. 10, 259.—
    (γ).
    With ad:

    Aptat et armiferas miles ad arma manus,

    Ov. Am. 1, 13, 14:

    ad pugnam classem,

    Liv. 22, 5: ad primum se velut aspectum orationis aptare, Quint. 10, 2, 16.—Hence,
    c.
    With abl. of that with which something is fitted, furnished, provided:

    oppidi partes testudinibus et musculis, Auct. B. Alex. 1: biremes remigio,

    Verg. A. 8, 80:

    classem velis,

    id. ib. 3, 472; so,

    pinum armamentis,

    Ov. M. 11, 456: ut quisque se aptaverat armis, had fitted himself with arms, i. e. for battle, Liv. 9, 31.—Hence, aptātus, a, um, P. a., pr., fitted for something; thus, suitable, fit, appropriate, accommodated to (syn.: aptus, accommodatus): hoc verbum est ad id aptatum, quod ante dixerat, * Cic. de Or. 3, 40, 162:

    ad popularem delectationem,

    Quint. 2, 10, 11; so Sen. Contr. 6 al.:

    omnia rei aptata,

    id. Ep. 59.

    Lewis & Short latin dictionary > apto

  • 118 ascribo

    a-scrībo ( ads-, Baiter, Halm, Weissenb., K. and H.; as-, Kayser), psi, ptum, 3, v. a., to annex by writing, to add to a writing (syn.: annumero, addo, insero, attribuo, tribuo).
    I.
    In gen.
    A.
    Lit., constr. absol. or with dat., in with acc. or abl.
    a.
    Absol.:

    non solum illud perscribunt, quod tum prohibiti sunt, sed etiam causam ascribunt cur etc.,

    Cic. Verr. 2, 1, 35:

    illud minime auguris, quod adscripsit, ob eam causam, etc.,

    id. Div. 1, 16, 29.—
    b.
    With dat.:

    Terentia salutem tibi plurimam adscribit,

    Cic. Att. 1, 5 fin.:

    coheredem sibi libertum ejus adscriptum,

    Suet. Vit. 14.—
    c.
    With in with acc. or abl.: hoc tibi respondeo: ascripsisse eundem Sullam in eandem legem: si quid, etc.: nam nisi esset, hoc in omnibus legibus non ascriberetur, Cic. Caecin. 33, 95 (B. and K., in eādem lege):

    antiquior dies in tuis adscripta litteris,

    id. ad Q. Fr. 3, 1, 3:

    in alterā epistulā diem non adscribis,

    do not add the date, id. Att. 3, 23:

    nomen suum in albo profitentium citharoedorum jussit adscribi,

    Suet. Ner. 21; id. Tib. 51 al.—Esp. freq. of superscriptions and inscriptions:

    Recita epistulam. TIMARCHIDES VERRIS ACCENSVS APRONIO. Jam hoc quidem non reprehendo, quod ascribit ACCENSVS,

    Cic. Verr. 2, 3, 66:

    non credo ascripturum esse magno,

    id. Agr. 2, 20:

    novo si marmori adscripserunt Praxitelem suo,

    Phaedr. 5, prol. 6:

    tumulo publice exstructo adscripserant, pro libertate eos occubuisse,

    Suet. Aug. 12 fin.:

    ut qui statuarum titulis pronepotem se Q. Catuli Capitolini semper adscripserit,

    id. Galb. 2; id. Ner. 45; id. Aug. 70.—
    B.
    Trop.
    1.
    To impute, ascribe, attribute to one the cause of something:

    hoc incommodum Scipioni ascribendum videtur,

    Cic. Inv. 1, 49:

    panaces diis inventoribus adscriptum,

    Plin. 25, 4, 11, § 30; Claud. Laud. Stil. 2, 81;

    and (per hypallagen, cf. Rudd. II. p. 393): cur autem ascribimus illum his lacrimis (instead of illi has lacrimas),

    id. Rapt. Pros. 3, 419; cf. id. Idyll. 6, 81:

    nomini meo adscribatur victoria,

    Vulg. 2 Reg. 12, 28.—
    2.
    To place to one's credit, i. e. to settle, fix, designate, appoint:

    eidem (servo) adscripsisse legatum,

    bequeathed to him, Plin. Ep. 4, 10.— Poet.:

    culpam lues, olim cum adscriptus venerit poenae dies,

    Phaedr. 4, 11, 8.—
    3.
    Adscribere sibi aliquid, to apply, refer something to one's self:

    qui facere quae non possunt, verbis elevant, Adscribere hoc debebunt exemplum sibi,

    Phaedr. 4, 3, 6.—
    II.
    A.. Esp., t. t., to enroll, enter in a list ( as citizen, soldier, colonist, etc.):

    ascribi se in eam civitatem voluit,

    to be entered, received as a citizen, Cic. Arch. 4:

    si qui foederatis civitatibus ascripti fuissent,

    id. ib.:

    urbanae militiae adscribebatur,

    Tac. H. 2, 94:

    adscribantur ex Judaeis in exercitu regis ad triginta milia virorum,

    Vulg. 1 Macc. 10, 36: adscripti dicebantur qui in colonias nomina dedissent, ut essent coloni, Paul. ex Fest. p. 13 Müll.:

    colonos Venusiam adscripserunt,

    Liv. 31, 49; so id. 32, 7; 33, 24; 34, 42;

    35, 9 al.: coloniam deduxit adscriptis veteranis,

    Suet. Ner. 9;

    so also of ambassadors,

    Phaedr. 4, 17, 16.—
    B.
    Trop.
    1.
    To reckon or number in a class, include among:

    adscripsit Liber Satyris poëtas,

    Hor. Ep. 1, 19, 4 (cf. id. ib. 1, 9, 13:

    scribe tui gregis hunc): aliquem ordinibus deorum,

    id. C. 3, 3, 35:

    nationes Germanis an Sarmatis adscribam, dubito,

    Tac. G. 46:

    aliquem antiquis temporibus,

    id. Or. 17.—
    2.
    To add or join to:

    ad hoc genus ascribamus etiam narrationes apologorum,

    Cic. de Or. 2, 66, 264:

    admiratus eorum fidem tyrannus petivit, ut se ad amicitiam tertium adscriberent,

    id. Off. 3, 10, 45; so id. Tusc. 5, 22, 63; id. ad Q. Fr. 1, 1, 5:

    tu vero ascribe me in talem numerum,

    id. Phil. 2, 13:

    suae alicujus sententiam,

    id. Opt. Gen. 6:

    unus A. Gabinius belli maritimi Cn. Pompeio socius ascribitur, i. e. additur,

    id. Imp. Pomp. 19 fin. —Hence also of attributes of a deity:

    Jovi aquila adscribitur,

    is ascribed, Plin. 10, 5, 6, § 18.

    Lewis & Short latin dictionary > ascribo

  • 119 assiduo

    1.
    assĭdŭō ( ads-), adv., v. 2. assiduus fin.
    2.
    assĭdŭo ( ads-), āre, v. a. [2. assiduus], to apply constantly:

    filio flagella,

    Vulg. Eccli. 30, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > assiduo

  • 120 assuesco

    as-sŭesco ( ads-, B. and K., Rib., Halm, Weissenb.; ads- and ass-, Merk.), ēvi, ētum, 3 (adsuëtus, four syll., Phaedr. 3, prol. 14), v. a., to use or accustom one to something, to habituate; or, more freq., v. n., to accustom one's self to, to be wont, to be accustomed to.
    I.
    In gen.; constr. usu. with abl. or inf.; after the Aug. per. also with ad, in with acc., or dat.
    (α).
    With abl. (a constr. unjustly censured by Wunder, Rhein. Mus. 1829, II. p. 288 sq. The idea of the ad, which would require the acc. or dat. case, is not, as at a later period, prominent in the word, but that of suesco; accordingly, pr., to adopt some custom, to addict or apply one's self to a custom or habit, to become accustomed to something; so that the abl. of specification, as in amore affici, pedibus laborare, etc., only designates more specifically the object which is the subject of that custom; cf. Gron. and Drak. ad Liv. 31, 35, 3; Kritz. ad Sall. C. 2, 9; Rudd. II. p. 137 sq.; Ramsh. p. 427;

    v. also assuefacio): homines labore adsiduo et cotidiano adsueti,

    Cic. de Or. 3, 15, 58; so,

    vicinitas non infuscata malevolentiā, non adsueta mendaciis,

    id. Planc. 9, 22:

    gens adsueta multo Venatu nemorum,

    Verg. A. 7, 746:

    Odrysius praedae assuetus amore,

    Ov. M. 13, 554:

    genus pugnae, quo adsuērant,

    Liv. 31, 35 Gron.:

    adsuetae sanguine et praedā aves,

    Flor. 1, 1, 7; 4, 12, 17:

    adsuetus imperio et inmoderatā licentiā militari,

    Just. 31, 1, 8:

    gentes alterius imperio ac nomine adsuetas,

    Curt. 6, 3, 8; Front. Princ. Hist. Fragm. 2, p. 341.—
    (β).
    With inf.:

    fremitum voce vincere,

    Cic. Fin. 5, 2, 5:

    votis jam nunc adsuesce vocari,

    Verg. G. 1, 42:

    adsueti muros defendere,

    id. A. 9, 511:

    Candida de nigris et de candentibus atra Qui facere adsuērat,

    Ov. M. 11, 315; 10, 533; id. Tr. 2, 504; id. M. 8, 335:

    adsuetus graecari,

    Hor. S. 2, 2, 11:

    auditor adsuevit jam exigere laetitiam,

    Tac. Or. 20; 34; id. H. 4, 34; Vell. 2, 33:

    (polypus) adsuetus exire e mari in lacus,

    Plin. 9, 30, 48, § 92:

    reliquas (legiones) in hiberna dimittere assuerat,

    Suet. Aug. 49.—
    (γ).
    With ad or in with acc.:

    uri adsuescere ad homines ne parvuli quidem possunt,

    Caes. B. G. 6, 28; Sall. H. Fragm. ap. Prisc. p. 707 P.:

    manus adsuetae ad sceptra,

    Sen. Troad. 152:

    jam inde a puero in omnia familiaria jura adsuetus,

    Liv. 24, 5; Flor. 4, 12, 43.—
    (δ).
    With dat.:

    mensae adsuetus erili,

    Verg. A. 7, 490:

    Adsuescent Latio Partha tropaea Jovi,

    Prop. 4, 3, 6:

    caritas ipsius soli, cui longo tempore adsuescitur,

    to which one is accustomed, Liv. 2, 1:

    ex more, cui adsuerunt,

    Quint. 4, 2, 29:

    ut quieti et otio per voluptates adsuescerent,

    Tac. Agr. 21:

    adsuetus expeditionibus miles,

    id. ib. 16:

    adsueti juventae Neronis,

    id. H. 1, 7:

    quo celerius (libri senatorum) rei publicae assuescerent,

    Suet. Aug. 38:

    Jurationi non adsuescat os tuum,

    Vulg. Eccli. 23, 9.—Acc. to a rare constr.,
    (ε).
    With acc. rei in the Gr. manner, eithismai ti:

    ne pueri, ne tanta animis adsuescite bella (for bellis),

    accustom not your minds to such great wars, Verg. A. 6, 833:

    Galli juxta invia ac devia adsueti,

    Liv. 21, 33:

    frigora atque inediam caelo solove adsuerunt,

    Tac. G. 4 Baumst.—
    (ζ).
    With gen.:

    Romanis Gallici tumultūs adsuetis,

    Liv. 38, 17.—
    II.
    Esp.:

    alicui, in mal. part.,

    Curt. 6, 5.— Hence, assŭētus ( ads-), a, um, P. a., accustomed, customary, usual:

    Tempus et adsuetā ponere in arte juvat,

    Ov. P. 1, 5, 36:

    otium des corpori, adsueta vicis,

    Phaedr. 3, prol. 14:

    adsuetos potare fontes,

    Plin. 8, 43, 68, § 169:

    adsuetam sibi causam suscipit,

    Vell. 2, 120.—Hence with a comp. and abl.:

    longius adsueto lumina nostra vident,

    Ov. H. 6, 72:

    adsueto propior,

    Stat. Th. 12, 306.

    Lewis & Short latin dictionary > assuesco

См. также в других словарях:

  • apply — ap‧ply [əˈplaɪ] verb applied PTandPP 1. [intransitive] to make a formal, usually written, request for something, especially a job, a place at university, or permission to do something: apply for • She had applied for a full time job as an English …   Financial and business terms

  • Apply — Ap*ply , v. t. [imp. & p. p. {Applied}; p. pr. & vb. n. {Applying}.] [OF. aplier, F. appliquer, fr. L. applicare to join, fix, or attach to; ad + plicare to fold, to twist together. See {Applicant}, {Ply}.] 1. To lay or place; to put or adjust… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • apply — [v1] put into use administer, assign, bring into play, bring to bear, employ, engage, execute, exercise, exploit, handle, implement, practice, utilize; concept 225 apply [v2] be appropriate, relevant affect, allude, appertain, be applicable, bear …   New thesaurus

  • apply — [ə plī′] vt. applied, applying [ME applien < OFr aplier < L applicare, to attach to < ad , to + plicare, to fold: see PLY1] 1. to put on or spread on; place so as to be touching [to apply a salve to the skin] 2. to put to some practical… …   English World dictionary

  • Apply — Ap*ply , v. i. 1. To suit; to agree; to have some connection, agreement, or analogy; as, this argument applies well to the case. [1913 Webster] 2. To make request; to have recourse with a view to gain something; to make application. (to); to… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • apply — I (pertain) verb affect, be applicable, be concerned with, be connected with, be pertinent, be proper to, be relevant, bear upon, belong to, concern, deal with, have a connection to, have bearing on, have reference, have relation, involve,… …   Law dictionary

  • apply — (v.) late 14c., to put (one s faculties, etc.) to some task or career, late 14c., from O.Fr. aploiier (12c., Mod.Fr. appliquer) apply, use, attach, from L. applicare attach to, join, connect; figuratively, devote (oneself) to, give attention,… …   Etymology dictionary

  • apply — ► VERB (applies, applied) 1) make a formal request for something to be done, such as asking to be considered for a job. 2) bring into operation or use. 3) be relevant. 4) put (a substance) on a surface. 5) (apply oneself) put all one s …   English terms dictionary

  • apply to — index appertain, call (appeal to), importune, petition, pray Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • apply — 1 *use, employ, utilize, avail 2 devote, *direct, address Analogous words: attend, mind, *tend: addict, accustom, *habituate: toil, labor, work, grind (see corresponding nouns at WORK) Contrasted …   New Dictionary of Synonyms

  • apply — v. 1) (D; intr.) ( to request ) to apply for; to (we applied to the authorities for assistance; the captain applied to headquarters for a transfer; she applied for a fellowship) 2) (D; intr.) ( to seek admission to ) to apply to (she applied to… …   Combinatory dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»