-
41 supparo
I sup-paro, —, —, āre [ paro I \]прилаживать, присоединять ( aliquid alicui rei Tert)II sup-paro, —, —, āre [ paro II \] -
42 paro
I āvī, ātum, āre [одного корня с pario I ]1) готовить, подготовлять, устраивать, организовывать (convivium C; insidias alicui Sl; bellum Cs; fugam C; aliquid alicui in prandium Pt; se ad iter L; alicui necem L); развивать, создавать ( exercitatio artem parat T); собираться, намереваться ( litteras alicui mittere C)jussa p. V — готовиться исполнить приказания2) наживать, накапливать (divitias O; lamellulas Pt); набирать, собирать (copias, exercitum Sl); заготовлять ( commeatum Sl); скупать, приобретать (praedia, hortos C)3) заключать (pacem, societatem L)II paro, (āvī), ātum, āre [ par ]1) приравнивать, равнять ( eōdem vos pono et paro Pl)2) улаживатьp. se cum aliquo C — договориться с кем-лIII paro, ōnis m. (греч.)лёгкое судно, барка C, AG -
43 submitto
sub-mitto, mīsī, missum, ere2) ( о животных) подводить, припускать ( tauris vaccas Pall)flexu genu s. O, тж. se s. ad genua или genu submitti QC — опускаться на колени4) понижать, med.-pass. убывать, понижаться ( Tibĕris aestate submittitur PJ)s. animum L — пасть духомs. furorem V — унять свой гнев, успокоитьсяs. orationem Q — умерять тон речиs. pretia PM — понижать (сбавлять) цены5) подчинять ( se alicui Just)s. imperium alicui L — подчинить (свою) власть власти другогоs. animos amori V — подчинить (свою) гордость силе любвиse culpae s. O — провинитьсяse s. in amicitiā C — быть запросто (на равной ноге) с друзьями6) отпускать, отращивать (crinem T; barbam Sen)7) выращивать, разводить (vitulos V; tauros V)8) производить, рождать ( capreas H)9) посылать, присылать ( milites auxilio Cs)12) поднимать (oculos O; falces aliae submissae, aliae in terram demissae QC) -
44 infarcio
īn-farcio, farsī, farsum (fartum, farctum), īreнабивать, втискивать (aliquid in aliquid Col, aliquid alicui rei и aliquid aliquā re Tert) -
45 obtendo
ob-tendo, tendī, tentum, ere1)а) растягивать перед, расстилать перед, держать (aliquid alicui rei QC или ante aliquid Su; velis obtendi C)o. nebulam pro aliquo V — закрыть (окутать) кого-л. туманом (облаком)б) застилать ( diem nube atrā T)o. aliquid curis T — найти в чём-л. забвение от забот2) скрывать (aliquid aliqua re St, Sil)3) приводить в оправдание, ссылаться в извинение (o. valetudinem corporis T) -
46 permitto
per-mitto, mīsī, missum, ere1) пускать, метать, бросать (tela Hirt; saxum in hostes O)2) посылать, отправлять ( aliquid trans maria Col)rei judicium senatui p. T — передать вопрос на рассмотрение сената3) отпускатьp. habe nas equo Tib, SenT — давать повод конюp. vela ventis Q — распускать паруса по ветру4) устремлять, гнать ( equum in hostem L)se p. in hostem Hirt — броситься на врагаse p. — стремиться ( ad famam AG)5) оказывать, проявлять ( bonitatem in aliquem Sen)6) оставлятьp. aliquem in suam quietem Ap — оставить кого-л. в покое7) предоставлять, поручать, доверять, вверять (p. se potestati alicujus Cs; cetera divis p. H; p. se totum coelestium arbitrio VM)p. tribunatum L — предоставить трибунату свободу действийp. consulibus rem publicam C — дать консулам чрезвычайные полномочияp. se in deditionem или in dicionem alicujus L — сдаться на чью-л. волюaliquid alicui dotāle p. V — принести что-л. кому-л. в приданоеp. aliquid flammae V — предать что-л. огню8) допускать, разрешать ( lex jubet aut permittit aut vetat C)9) отказыватьсяinimicitias partibus conscriptis p. C — во внимание к сенаторам отказаться от враждыp. aliquid iracundiae alicujus C — снисходительно отнестись к чему-л. ввиду чьего-л. гнева -
47 praeopto
prae-opto, āvī, ātum, āreбольше желать ( aliquid quam aliquid L); предпочитать (aliquid alicui rei Nep, L и aliquid pro aliquā re Ap) -
48 accommodo
ac-commodo, āvī, ātum, āre1) прилаживать, привешивать ( ensem lateri V); прикладывать ( emplastra fracto capiti CC); надевать ( insignia Cs)a. sibi coronam ad caput C — возложить на себя венокa. gladium dextrae LM — взять меч в правую руку2) приноравливать, устраивать, сообразовывать, приспособлять, согласовывать (sumptūs, ad mercedes C)accommodabo consilium meum ad tuum C — я согласую свой план с твоимjus jurandum suum ad alicujus testimonium a. C — выносить свой приговор в соответствии с чьим-л. показаниемa. orationem auribus auditorum C — приноровить свою речь к ушам (т. е. к пониманию) слушателей3) прилагать, употреблять, посвящать (operam studiis Q; animum negotio Su)a. se ad magnas res gerendas C — предназначать себя для великих дел4) присваивать, приписывать (effigies, quam artifices diis accommodant QC)a. alicui verba Q — влагать в чьи-л. уста (следующие) слова5) предоставлять, давать (alicui possessionem, audientiam Dig) -
49 aequo
āvī, ātum, āre [ aequus ]1) делать ровным, выравнивать (locum Cs; planitiem C); делать горизонтальным, устанавливать ровно ( aequata mensa O)ae. urbem solo L etc. — сровнять город с землёй (срыть его до основания)solo aequandum est перен. L — это нужно уничтожить полностью2) распределять поровну ( pecuniam C); выравнивать (aciem L; rostra V); ровно наваливать, разравнивать ( stercora Col); делать равным, равнять, равномерно распределять ( aliquid alicui rei или cum aliqua re)dimicatione aequatā или aequato Marte L — когда бой вёлся равными силами, т. е. без перевеса на чьей-л. сторонеae. munia alicujus H — поровну делить труды с кем-л.3) сравнивать, ставить наряду ( aliquem alicui)ae. Philippum Hannibăli L — приравнивать Филиппа к Ганнибалу4) поравняться, сравняться ( aliquem aliqua re)ae. aliquem gloria QC или ae. gloriam alicujus Su — сравняться в славе с кем-л.ae. equitem cursu L — бежать, не отставая от всадникаae. alicui C — сравняться с кем-л., быть равным кому-л.aliquem caelo (laudibus) ae. T, V — превозносить кого-л. до небесnocti ludum ae. V — провести всю ночь за игройper vinum dies noctibus ae. L — пировать дни и ночи -
50 affrico
-
51 congruo
con-gruo, uī, —, ere [ ruo ]1) сходиться, встречаться, тж. быть согласным, соответствовать, гармонировать, согласоваться (inter se de re aliquā, cum re aliquā или rei alicui L, C, Sen etc.)2) подобать, подходить, приличествовать (congruit aliquid alicui, alicui rei C etc.)non omni causae congruit unum orationis genus C — один и тот же ораторский стиль подходит не ко всякому (судебному) делу3) ( о времени) соответствовать, совпадатьsuos dies et menses c. velle cum solis lunaeque ratione C — стараться согласовать свои дни и месяцы (т. е. календарь) с движением солнца и луныforte congruerat, ut... T — случайно совпало так, что... (по случайному совпадению)quemadmodum congruit ut...? PJ — как возможно, чтобы...? — см. тж. congruens -
52 dedo
dē-do, didī, ditum, ere1) отдавать, сдаватьd. se (тж. d. manus Lcr) — сдаваться ( se suaque omnia Caesari Cs)2) передавать, предавать (aliquid alicui C etc.); выдавать (aliquem alicui ad supplicium L и in cruciatum Cs)d. aliquem omnibus periculis C — подвергать кого-л. всяческим опасностям3) перен.d. se — предаваться, посвящать себя (doctrinae, litteris, amicis, studio litterarum C etc.; pro re publicā Sl)d. se duritiae Nep — повести суровый образ жизниd. operam или operas alicui Pl — оказать помощь кому-л., быть к услугам кого-л.dedita opera Pl, Ter, C, L — преднамеренно, умышленно, нарочно -
53 lito
āvī, ātum, ārenec auspicato, nec litato instruunt aciem L — не совершив ни ауспиций, ни жертвоприношения, (военные трибуны) выстраивают войско в боевой порядокmolā tantum salsā litant, qui non habent tura погов. PM — у кого нет фимиама, тот приносит в жертву муку с солью2) давать благоприятное предзнаменование, предвещать благополучный исход ( victima caesa litavit Su)3) приносить в жертву (sacris litatis V; l. exta ovis Prp)4) посвящать (aliquid alicui SenT etc.)6) давать удовлетворение (alicui, alicui rei PJ)7) искупать, мстить ( interitio alicujus poenā adversariorum litata bH) -
54 retribuo
re-tribuo, tribuī, tribūtum, ereобратно давать, возвращать ( acceptam pecuniam alicui L); возмещать ( aliquid alicui rei Lcr); воздавать ( alicui quod meruit C) -
55 admisceo
ad-misceo, miscuī, mixtum (raistum), ēre1) примешивать (aliquid alicui rei L, CC etc.)2) придавать ( sagittarios funditoribus QC); присоединять, вставлять, вплетать ( versus orationi C)a. se — вмешиваться, впутывать себя, вдаваться5) приобщать, знакомить -
56 instillo
īn-stīllo, āvī, ātum, āre1) капать, вливать каплями, струить ( aliquid alicui C или in aliquid O)2) перен. нашёптывать, внушать (i. aliquid auribus H)3) окроплять, увлажнять, мочить (guttae saxa instillant Poëta ap. C) -
57 intexo
in-texo, texuī, textum, ere1) воткать (aliquid alicui rei O, Hier); вплетать, переплетать ( scuta viminibus intexta Cs)2) вмешивать, примешивать, присоединять, сочетать (aliquid in causa C; laeta tristibus C; parva magnis C)3) приводить, вставлять ( fabulas C); цитировать ( Varronem C)4) проткать, заткать ( aliquid aliquā re)venae toto corpore intextae C — жилы, пронизывающие всё телоi. facta chartis Tib — изложить на бумаге (описать) деяния5) оплетать, обматывать, обвивать ( hastas foliis V)6) скреплять, соединять ( calamos cerā Calp) -
58 intimo
āvī, ātum, āre [ intimus I \]1) вкладывать, бросать (aliquid gurgiti Sol, Amm)2) внедрять, запечатлевать ( imaginem sibi Tert)3) извещать, сообщать (aliquid de aliquā re Treb etc.; aliquid alicui Eccl, CTh) -
59 praefigo
prae-fīgo, fīxī, fīxum, ere1) спереди прибивать, надевать, прикреплять (aliquid alicui rei: p. ora capistris V); втыкать, накалывать ( capita in hastis V или hastae — dat. Su)nigrum thēta p. vitio Pers — отметить порок чёрной тэтой (начальной буквой греч. слова thánatos смерть), т. е. осудить на смерть3) спереди обивать, оковывать (aliquid ferro V, O, L)4) пронзать, прокалывать ( latus verū Tib)6) загораживать (prospectūs PM; fenestras praefixas habere Dig) -
60 vincio
vīnxī, vīnctum, īre1) обвязывать, обвивать (tempora floribus H; crura corollis Pt)boves vincti cornua (acc. graec.) vittis O — быки, рога которых обвиты (жертвенными) повязкамиdigitum anulo v. O — надевать на палец кольцо2)canis catenā vinctus Pt — собака, сидящая на цепиб) связывать ( manūs post terga V); сковывать ( aliquem catenis Cs); заковывать в цепи (aliquem Pl, Ter etc.)vinctus somno L, O — скованный сномmentem multo v. Lyaeo Prp — сковать разум вином3) сковывать чарами, околдовывать (linguas, ora O)Jovis nomine vincta fides testimoniorum C — правильность свидетельских показаний, скреплённая именем Юпитера (клятвой)5) связывать, обязывать ( animum alicujus donis T)6) связывать, сочетать, сочинятьsententias v. C — выражать мысли в связной форме7) сдерживать, удерживать ( aliquid severis legibus C)8) окружать, опоясывать, защищать ( oppida praesidiis C)
См. также в других словарях:
quando lex aliquid alicui concedit, concedere videtur et id sine quo res ipsae esse non potest — /kwondow leks aelakwid aelak(w)ay kansiydat, kansiydariy vadiytar et id sayniy kwow riyz ipsiy esiy non powtast/ When the law gives a man anything, it gives him that also without which the thing itself cannot exist … Black's law dictionary
quando lex aliquid alicui concedit, omnia incidentia tacite conceduntur — /kwondow leks aelakwid aelak(w)ay kansiydat, 6mn(i)ya insadensh(iy)a tassatiy konsadantor/ When the law gives anything to any one, all incidents are tacitly given … Black's law dictionary
Quando lex aliquid alicui concedit, concedere videtur id sine quo res ipsa esse non potest — When the law grants anything to anyone, it is deemed also to grant that without which the thing itself cannot exist … Ballentine's law dictionary
Quando lex aliquid alicui concedit, conceditur et id sine quo res ipsa esse non potest — When the law grants anything to anyone, that is also granted without which the thing itself cannot exist … Ballentine's law dictionary
Quando lex aliquid alicui concedit, omnia incidentia tacite conceduntur — When the law grants anything to anyone, all things which are incident thereto are tacitly granted … Ballentine's law dictionary
charge — Charge, ou fardeau, Onus. Une charge et charté, Vehes, vehis. La charge qu on baille à aucun pour faire quelque chose, Actus, Mandatum, Ministerium, Negotium, Onus. Toute charge qu on prend, ou qu on baille à faire, Prouincia. Une charge… … Thresor de la langue françoyse
commettre — Commettre, Il vient de Committere. Commettre quelque chose à aucun. Le commettre sur quelque affaire, Demandare aliquid alicui, Delegare aliquem alicui negotio, Delegare officium alicui, Designare, Constituere, Commettre aucun sur quelque affaire … Thresor de la langue françoyse
dire — Dire, Dicere, Praedicere, Eloqui, Enuntiare. Dire par jeu, et non à bon escient, Dicere ioco. Dire à bon escient et de courage, Ex animo dicere. Dire à bon escient et selon qu on le pense, Dicere sedulo. Dire d or, C est dire avec grande maniere… … Thresor de la langue françoyse
fier — Fier, dissyll. acut. Est l infinitif de ce verbe neutre Fie, qui vient du Latin, Fido. Par syncope de la lettre. d. et signifie avoir foy, et mettre en la foy d aucun, Fidere. Soy fier à quelqu un de quelque secret, Credere aliquid alicui. Se… … Thresor de la langue françoyse
cas — I. Cas, Casus. Un cas et meschant fait, Facinus, Flagitium. Un cas aigre, et qui est trouvé fort mauvais, Crimen referuens siue acerbum. C estoit un cas punissable à un Senateur, Criminosum Senatori fuit. Cas digne de mort, Cas capital, Fraus… … Thresor de la langue françoyse
injure — Injure, Iniuria, Maledictum, Probrum. Injure verbale, Conuitium, Maledictum. B. Laide injure, Blasphemia. Laisser l injure, Concedere iniuriae. Par injure, Contumeliae causa. Nulle injure m a esmeu, Nulla iniuria meipsum pepulit. Prendre à injure … Thresor de la langue françoyse