Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

DISTINCTUM

  • 1 DISTINCTUM

    distinct - отдельный, отличный, определенный; вещи ясны и отчетливы, когда они численно не одни и те же; отрицание идентичности.

    Латинские философские термины > DISTINCTUM

  • 2 DISTINCTUM (DISTINCT)

    отдельный, отличный, определенный; вещи ясны и отчетливы, когда они численно не одни и те же; отрицание идентичности.

    Латинский словарь средневековых философских терминов > DISTINCTUM (DISTINCT)

  • 3 DIFFERENS

    differing - различение, различие; различаются те вещи, которые имеют нечто общее, и это общее различным образом определяется в вещах. Например, говорят, что человек и зверь различаются с точки зрения своей животности тем, что животность в человеке определяется рациональностью, а в звере - иррациональностью; по псевдо-Гроссетесту: "Различные вещи различаются специфическими различиями родов и согласуются в чем-то общем, что является первичным по природе, как для вещей, так и для самих различий.Фома отделял "различие" (difference) от "разнообразия" (diversity): различные вещи согласуются в чем-то более сущетвенном и различаются в чем-то менее существенном, в то время как для разнообразных вещей совсем не обязательно в чем-то согласовываться (Sum. Theol. I, q. 3, a. 8 ad 3; также q. 90, a. 1 ad 3). Сравн. DISTINCTUM, DIVERSUM.

    Латинские философские термины > DIFFERENS

  • 4 distinguo

    di-stinguo, stīnxī, stīnctum, ere
    1) разделять, распределять (ubique amnium fluores, pratorum virores Ap)
    3) отделять, расчленять (d. oratorum genera aetatibus C; d. versum Q); строго различать ( vera a falsis C)
    4) расчёсывать, приводить в порядок ( crinem Sen)
    6) испещрять, усыпать, усеивать, украшать (caelum distinctum astris C; litora distincta tectis et urbibus C; autumnus distinguit racēmos purpureo colore H)
    7) придавать разнообразие, разнообразить ( historiam varietate locorum C)
    8) решать, улаживать (causas Lampr, CJ;jurgia Amm)

    Латинско-русский словарь > distinguo

  • 5 caelum [2]

    2. caelum (coelum), ī, n. (zu Wurzel [s] quait, hell, klar, altind. kētú ḥ, Helle, ahd. haitar = nhd. heiter), I) die Himmelswölbung, der Himmel, a) als oberer Weltraum, im Ggstz. zur Erde (die Wasser u. Land umfaßt), Sitz der Gestirne, luftige Höhe u. dgl., o caelum, o terra, o maria Neptuni, Pacuv. fr.: summus ille caeli stellifer cursus, Cic.: caelum totum astris distinctum et ornatum, Cic.: totius caeli descriptio, Cic.: contemplatio caeli, Cic.: spectator caeli siderumque, Liv.: caelum suspicere, Cic.: caelum spectare, Ov.: quaerere unum caelum sit an innumerabilia, Cic.: caelum pingere, Varr. fr. – occasio quasi decidit de caelo, fiel gleichs. vom H. (= kam unverhofft), Plaut.: non de caelo demissos, sed qui patrem ciere possent, nicht wie vom Himmel gefallen (= ganz fremd), Liv. – Sprichw., caelum ac terras miscere, alles von oberst zu unterst kehren, alles umstürzen, Liv. 4, 3, 6 (so auch maria omnia caelo miscere, Verg. Aen. 5, 790): u. caelum findere aratro, etwas Unmögliches tun, Ov. trist, 1, 8, 3: quid si nunc caelum ruat? (v. von eitler Furcht u. Erwartung Ergriffenen) Ter. heaut. 719: toto caelo errare, sich gröblich irren, Macr. sat. 3, 12, 10. – dah. α) als Höhe, wie unser Himmel, mons e mediis arenis attollitur in caelum, himmelan, Plin.: tollere manus ad caelum, Hor. u. Sen. rhet.: od. manus utrasque ad caelum, Sen. rhet.: it caelo (himmelan) clamor, Verg.: sonitum dare caelo, Verg. – u. bes. als bedeutende Höhe, iuncta caelo montium iuga, Liv.: nives caelo prope immixtae, fast himmelhoher, Liv.: educere molem caelo, himmelan, Verg.: caelum contingere (von Örtl.), Liv.: aequare alqd caelo, Verg.: aequare caelum, sich zum H. türmen (v. Meere), Ov.: u. minari in caelum, Verg.: exiit ad caelum arbos, Verg. – β) (poet.) als Oberwelt (Ggstz. Erebus, manes, Tartarus), Hecate caelo Ereboque potens, Verg.: falsa ad caelum mittunt insomnia Manes, Verg.: caelum in Tartara (Unterwelt) solvere, Verg. – γ) im Bilde, als Höchstes, was jmd. erreichen kann, Gipfel der Freude, des Glücks, Ruhms u. dgl., digito caelum attigisse putare, fast im H. zu sein glauben (= heilfroh sein), Cic.: caelum accipere, Ov.: u. (v. ungewöhnlichen Lob) alqm, alqd ferre ad od. in caelum, alqm tollere ad caelum, Cic.: alqd extollere caelo tenus, Iustin.: esse in caelo, bis in den H. erhoben werden, Cic.: alqm detrahere de caelo, seines hohen Ruhms berauben, Cic.: exaequat nos victoria caelo, Lucr. – b) als Luft-, Wolkenhimmel, α) als Sitz u. Ausgangspunkt der Lufterscheinungen, des Regens, Blitzes, caelum nocte atque nubibus obscuratum, Sall.: omne caelum hoc, in quo nubes imbres ventique coguntur, quod et umidum et caliginosum est propter exhalationem terrae, Cic.: propter aëris crassitudinem de caelo multa apud eos fiebant, et ob eandem causam multa inusitata partim e caelo, alia ex terra oriebantur, Cic.: a terris quantum caeli patet altus hiatus, Lucr.: subisse in caelum (v. Regenwasser), Plin.: demittere caelo imbres od. ex omni caelo nimbos, Ov.: cadere caelo od. de caelo (v. Meteorsteinen), Liv., u. cadere de caelo (v. Regen), ICt.: delabi de caelo (v. einem Bildnis, einer Fackel), Cic. u. Frontin.: de caelo servare, Himmelszeichen beobachten, Cic.: caelum discedit, Cic.: caelum finditur velut magno hiatu, Liv.: Arpis parmas in caelo visas, Liv.: cadunt caelo fulgura, Verg.: fulmina iaciuntur de caelo, Liv.: tangi de caelo, vom Blitz getroffen werden, Cato, Liv. u.a.: u. so percuti de caelo, Cic., u. ici e caelo, Cic.: ici de caelo, Iul. Obsequ.: et prius coruscare caelum creditur et mox tonare, Apul. – β) als untere Luftschicht, Dunstkreis, Atmosphäre, atmosphärische Luft, caelum liberum, apertum et liberum, die freie Luft, Cic. u.a. (bes. oft caelo libero frui, s. Bünem. Lact. 1, 21, 40): sub caelo, unter freiem H., in freier Luft, Ps. Quint. decl. 314: ferri per caelum, Verg.: per caelum eunte nuntio, Plin. – bes. Region der Witterung, densitas caeli, Vitr.: caeli compressio, Vitr.: potestne tibi haec lux aut huius caeli spiritus esse iucundus, Cic.: alium domi esse caeli haustum, Curt. – dah. Luft = Witterung, Wetter, Klima, caeli temperies, Plin. u.a. (s. Mützell Curt. p. 269): intemperies caeli, rauhe L. od. W., Liv.: gravitas huius caeli, hiesige ungesunde L., Cic.: serenitas caeli, Sen.: status caeli, Witterungsverhältnisse, Curt.: c. vernum, Sen.: c. tenue purumque et propterea salubre, Ggstz. caelum pingue et concretum, Cic.: c. liquidum, Ov.: c. spissum, Ov. u. Sen.: c. palustre, Sumpfluft, Liv.: c. bonum, Cato: c. pestilens. Sen.: c. temperatum, Cels.: c. crassum, Cic.: c. mitissimum, Liv.: c. umidum, siccum, Cels.: c. frigidum, calidum, Cels.: c. grave, Sen. u. Suet. – γ) als Träger der Tageszeit, albente caelo, Sisenn. 4. fr. 103 (b. Quint. 8, 3, 35). Caes. b. c. 1, 68, 1, od. caelo albente, Auct. b. Afr. 11, 1 u. 80, 3: albescente caelo, Paul. dig. 28, 2, 25. § 1: vesperascente caelo, Nep. Pelop. 2, 5. – c) der freie Himmel als Gesichtskreis, Horizont, libertas caeli, Quint.: cuicunque particulae caeli officeretur, Cic.: nox umida caelum abstulit, Verg. – dah. die Himmelsgegend, der Himmelsstrich, in eam caeli partem spectat, Plin.: hoc caelum, sub quo natus educatusque essem, Liv.: caelum, non animum mutant, qui trans mare currunt, Hor. – d) der Himmel als Sitz der unsterblichen Götter, me assere caelo, erkläre mich himmlischen Ursprungs, Ov.: de caelo delabi (v. Romulus), Liv.: de caelo delapsus, wie ein Bote des Himmels, ein Gottgesandter, Cic.: u. so de caelo demissus, Lucr., caelo missus, Tibull., quasi de caelo missus, Iustin.: caelum conscendere, in den H. steigen, Val. Max.: alqm in caelo ponere, Iustin.: in caelum ire od. abire, gen H. fahren, Suet., Petr. u. Tibull.: so auch in caelum plurimo igne attolli, Tac.: non ad mortem trudi, verum in caelum videri escendere, Cic. – dah. α) = die Götter selbst, sunt commercia caeli, mit dem H. haben wir (Dichter) Umgang, Ov. am. 3, 549. – β) = göttliche Verehrung, quid me caelum sperare iubebas, Verg. georg. 4, 325. – γ) = Unsterblichkeit, virum caelo Musa beat, Hor.: dicare caelo, Plin.: decretum patri suo caelum, sein V. wurde für unsterblich erklärt, unter die Götter versetzt, Tac. – e) personif., Caelum, ī, n. = Caelus (s. caelus no. II), Hyg. fab. praef. in. p. 2 M. – II) übtr. = die Wölbung, Decke, imum c. camerae, der innere Himmel (die innere Seite) des Gewölbes, Vitr. 7, 3, 3: capitis, Plin. 11, 134. – / Apokop. Form. cael, Enn. ann. 561 (b. Auson. Technop. (XXVII) 13, 17. p. 139 Schenkl. – / Die Schreibung caelum, nicht coelum, jetzt in den meisten Ausgaben, vgl. Wagner Orthograph. Verg. p. 413.

    lateinisch-deutsches > caelum [2]

  • 6 distinguo

    dī-stinguo, stīnxī, stīnctum, ere (vgl. στίζω), eig. mit einem spitzigen Werkzeuge Punkte machen, dah. I) absondern, trennen, abteilen, A) eig.: 1) im allg.: vites semitis decumanisque, Col.: onus inclusum (die Erde) eodem numero, Ov.: alternos cantus, abteilen = bestimmen, wer den Wechselgesang anheben soll, Calp. – 2) insbes., als t. t. der Toilette = das Haar abteilen u. dadurch ordnen, capillum, Apul., crinem doctā manu, Sen. poët.: cedo acum crinibus distinguendis, Tert.: caput (den K. = das Haar auf dem K.) acu, Claud. – B) übtr.: 1) im allg., absondern, trennen, unterscheiden, intervallis distingui, Cic.: d. voces in partes, Cic.: vera a falsis, Cic.: artificem ab inscio, Cic.: falsum vero, Hor.: fetus suos non distinguunt ferae, die w. T. machen keinen Unterschied zwischen ihren J., Sen.: simiarum genera caudis inter se distinguuntur, unterscheiden sich durch die Schw., Plin. – unpers., m. folg. indir. Fragesatz, quid inter naturam et rationem intersit, non distinguitur, Cic. de nat. deor. 3, 26: im Abl. absol., non distincto, suā an alienā manu, ohne nähere Bestimmung, Tac. ann. 11, 38. – 2) insbes., a) als gramm. t. t., beim Lesen od. Schreiben gehörig abteilen, wo es der Sinn erfordert, interpungieren, mit Interpunktionszeichen versehen, (vgl. Steup de Probis gr. p. 20 u. p. 23 sq.), versum, Quint. 1, 8, 1: exemplaria, Suet. gr. 24. – b) endigen, contationem (cunctationem), Apul. met. 2, 30. – c) abtun, schlichten, entscheiden, causas, Lampr. u. Cod. Iust.: iurgia, Amm. – II) meton.: A) unterscheidend auszeichnen, bezeichnen, fest bestimmen, iam tibi lividos distinguet autumnus racemos, bläulich färben, Hor.: nigram medio frontem distinctus ab albo, mit weißer Blässe mitten auf der schw. St., Ov.: ›malus‹ utrum arborem significet, an hominem non bonum, apice distinguitur, Quint. – B) etw. mit etw. mannigfaltig verzieren, hier und da besetzen, auslegen, ausschmücken, pocula ex auro, quae gemmis erant distincta clarissimis, Cic.: distincta gemmis fulgentibus pocula, Lact.: gladius, cuius vagina gemmis distinguitur, Sen.: litora distincta tectis et urbibus, Cic.: Cynosura stellis distincta, Cic.: distincta radiis corona, Strahlenkrone, Flor.: via illa nostra castris Thraeciis distincta ac notata, hier u. da besetzt (garniert), Cic. – v. der Rede, oratio distinguitur atque illustratur alqā re, erhält Glanzstellen u. Lichtpunkte durch etw., Cic.: id non debet esse fusum (hindurchlaufen) aequabiliter per omnem orationem, sed ita distinctum (an verschiedenen Stellen angebracht), ut etc., Cic. – C) in etw. Abwechselung bringen, einer Sache Abwechselung geben, historiam varietate locorum, Cic.: graviora opera lusibus, Plin. ep.: hoc carmen (Dichtung als Beschäftigung) argutum et breve, quod apte quantaslibet occupationes curasque distinguit, Plin. ep.: ab quibus utrisque variatur aliquid, distinguitur, die beide (Dichter u. Musiker) Tonart u. Tempo wechseln lassen, Cic.

    lateinisch-deutsches > distinguo

  • 7 besetzen

    besetzen, a) übh.: implere. replere alqd alqā re (etwas mit etwas anfüllen, in Menge in etwas hineinsetzen). – instruere, exstruere alqd alqā re (reichlich, hinlänglich womit versehen). – ornare, adornare alqd alqā re (sowohl mit etw. verzieren, als reichlich mit etw. versehen übh.). – distinguere (mit Gegenständen besetzen, die sich durch Farbe, Glanz und andere Eigenschaften herausheben, z. B. vestem auro gemmisque); verb. distinguere et ornare (z. B. caelum astris distinctum et ornatum). – circumdare, circumcludere alqd alqā re (umgeben, einfassen, z. B. circumd. vestem auro: u. circumcl. cornua argento). – den Tisch mit Speisen b., mensam cibis exstruere oder instruere: eine trefflich besetzte Tafel, convivium opipare apparatum: einen Garten mit Bäumen b., hortum arboribus conserere: eine Gegend mit Kolonisten b., regionem colonis frequentare: die Schiffe mit Soldaten b., naves armatis ornare. – stark mit Häusern besetzt, frequens tectis, aedificiis (z. B. locus, urbs). – b) einen Ort militärisch bes.: locum obsĭdere (voreinem Orte sich hinsetzen, einen Ort blockieren). – locum occupare mit u. ohne praesidiis (ihn in Besitz nehmen). – locum praesidio firmare, munire. praesidium ponere, collocare, constituere in loco (eine Besatzung in einen Ort legen, den man schon besitzt). – einen Ort (einen Markt, ein Haus etc.) rings b., circumsidĕre; militibus cingere, saepire, circumdare, circumfundere: einen Ort stark b., valido occupare praesidio: ein starkbesetzter Ort, auch locus frequens custodiis: ein gut, gehörig besetzter Ort, locus tutus (Ggstz. intutus): einen Ort besetzt halten, locum obsidēre (belagern): locum praesidio tenere (mit einer [436] Besatzung innehaben); locum asservare (bewachen); rings, locum circumsedere. – halb besetzte Posten, semiplenae stationes. – c) ein Amt etc. mit jmd. bes.: munus alci deferre, mandare; alqm muneri od. ad munus admovere. Besetzung, occupatio. – obsessio (Blockade). – nach Eroberung und B. der Burg, arce receptā praesidioque addito.

    deutsch-lateinisches > besetzen

  • 8 besternt

    besternt; z. B. der ganz besternte Himmel, caelum totum astris distinctum et ornatum.

    deutsch-lateinisches > besternt

  • 9 besäen

    besäen, serere, conserere, mit etwas, alqā re (eig.). – obserere, mit etwas, alqā re (eig.; dann uneig. = bedecken). – der mit Sternen [425] besäte Himmel, totum caelum astris distinctum et ornatum.

    deutsch-lateinisches > besäen

  • 10 ordnen

    ordnen, ordinare (im allg., in gehörige Ordnung u. Reihenfolge bringen, gehörig aufstellen, einrichten, z.B. libros, bibliothecam, res suas, copias). – in ordinem adducere od. redigere (in gehörige Ordnung u. Reihenfolge bringen). – disponere (jedem einzelnen eines Ganzen seinen Platz anweisen, geben, wohin es gehört, z.B. libros, bibliothecam, cogitationes). – digerere (eine Sache sobehandeln, daß man alles an den gehörigen Ort bringt, gehörig verteilen, z.B. crines od. capillos: u. bibliothecam: u. tabulas accepti). – dispensare (genau nach allen seinen Teilen abwägen, gehörig einrichten, damit kein Teil zu kurz kommt). – componere (gehörig zusammenlegen, stellen, so anordnen, daß das Ganze ein gefälliges Äußere erhält). – collocare. constituere (feststellen, in eine gehörige Verfassung bringen, z.B. coll. rem militarem: u. const. rem familiarem). – explicare (entwickeln, das, was gleichs. wie ein Knäuel zusammengewickelt od. übh. in Unordnung geraten war, in Ordnung auflösen, z.B. agmen: u. alcis negotia). – die Truppen zur Schlacht o., copias od. aciem instruere: den Staat, die Verfassung eines Staates o., rem publicam constituere od. componere; statum civitatis ordinare; rem publicam legibus temperare; civitatem instituere: die Grenzen o., fines terminare. – eine geordnete Lebensart, vitae genus distinctum; vita disposita: ein wohl geordneter Staat, res publica bene constituta; civitas legibus temperata: ein sehr wohl geordneter Staat, res publica praeclare fundata.

    deutsch-lateinisches > ordnen

  • 11 schmücken

    schmücken, ornare (im allg.). – exornare (ausschmücken, herausputzen, auch die Rede). – distinguere (hier u. da mit Verzierungen besetzen, auch die Rede); alle auch »mit etw.«, alqā re (z.B. caelum astris distinctum et ornatum: u. litora urbibus distincta). comere (frifieren, z.B. den Kopf, die Haare; dann bildl die Rede). – excolere, mit etw., alqā re od. ornatu alcis rei (verschönern, z.B. parietes marmoribus: u. cubiculum tabularum pictarum ornatu) sich schmücken, se exornare [2053] geschmückt mit Tugenden, singulari virtutepraeditus. – geschmücktmit diesen Tugenden, his virtutibus ornatus.

    deutsch-lateinisches > schmücken

  • 12 Sterndiener

    Sterndiener,*siderum cultor. Sterndienst, siderum cultus. Sternenbahn, stellarum orbis. Sternenheer, astrorum coetus. – ziehendes, stellarum agmen. Sternenhimmel, caelum astris distinctum et ornatum. – der nächtliche St., nocturna caeli forma undique sideribus ornata.

    deutsch-lateinisches > Sterndiener

  • 13 zieren

    zieren, I) v. tr. ornare. exornare. – decori od. ornamento esse (zur Zierde od. zum Schmuck gereichen). – decus afferre (Zierde verleihen), jmdm. od. einer Sache, alle drei: alci od. alci rei. – mit etwas z., ornare od. exornare alqā re (ausschmücken); distinguere (hiern. da besetzen, z.B. caelum astris distinctum). – II) v. r. sich zieren, * putide se gerere (sich affektiert benehmen). – * mollius incedere (geziert gehen). – putide loqui (affektiert sprechen). – tergiversari (zaudern, etwas anzunehmen). – geziert, a) im allg., s. affektiert. – b) v. der Rede: nimium depictus (allzu ängstlich abgezirkelt). – floribus nimis conspersus (allzu geblümt). – eine zierliche, nicht gezierte Rede. *oratio ornata floribus, non onerata.

    deutsch-lateinisches > zieren

  • 14 distinguo

    distinguo, ĕre, tinxi, tinctum - tr. - [st2]1 [-] séparer, diviser. [st2]2 [-] distinguer, discerner. [st2]3 [-] nuancer, varier, diversifier. [st2]4 - intr. - faire une pause.    - crinem distinguere, Sen. Troad. 884: arranger sa chevelure.    - caput acu distinguere, Claud. Nupt. Hon. 284: séparer ses cheveux avec une aiguille.    - fortes ignavosque distinguere, Tac. H. 3, 27: distinguer les braves des lâches.    - voluntatem a facto distinguere, Liv. 45, 24: discerner l'intention du fait.    - verum falso distinguere, Hor.: distinguer le vrai du faux.    - quid sit melius, non distinguitur, Cic.: on ne démêle pas ce qu'il y a de meilleur.    - cunctationem distinguere, Apul.: mettre fin à l'hésitation.    - distinguere orationem, Cic.: nuancer le style.
    * * *
    distinguo, ĕre, tinxi, tinctum - tr. - [st2]1 [-] séparer, diviser. [st2]2 [-] distinguer, discerner. [st2]3 [-] nuancer, varier, diversifier. [st2]4 - intr. - faire une pause.    - crinem distinguere, Sen. Troad. 884: arranger sa chevelure.    - caput acu distinguere, Claud. Nupt. Hon. 284: séparer ses cheveux avec une aiguille.    - fortes ignavosque distinguere, Tac. H. 3, 27: distinguer les braves des lâches.    - voluntatem a facto distinguere, Liv. 45, 24: discerner l'intention du fait.    - verum falso distinguere, Hor.: distinguer le vrai du faux.    - quid sit melius, non distinguitur, Cic.: on ne démêle pas ce qu'il y a de meilleur.    - cunctationem distinguere, Apul.: mettre fin à l'hésitation.    - distinguere orationem, Cic.: nuancer le style.
    * * *
        Distinguo, distinguis, distinxi, distinctum, distinguere. Colum. Diviser et separer, Distinguer.
    \
        Distinguere artificem ab inscio. Cic. Mettre difference et distinction entre un bon ouvrier et un ignorant.
    \
        Distinguere grauiora opera lusibus iocisque. Plin. iunior. Parmi ses haults affaires entrelacer et entremesler quelque recreation et passetemps.
    \
        Distinguere gemmis pocula. Cicero. Garnir de pierreries, et estoffer, ou embellir et enrichir.
    \
        Vocem distinguere lingua. Sil. Parler ou prononcer distinctement.
    \
        Distinguere. Plin. Marqueter, Tacheter, Mouscheter, Esteler, ou Estinceler de diverses couleurs, Taveler, Grivoler, Peincturer, Bigarrer, Piquoter.

    Dictionarium latinogallicum > distinguo

  • 15 caelum

    1. caelum, ī, n. (caedo), der Meißel, Grabstichel des Ziseleurs, Varr. sat. Men. 7. Cic. Acad. 2, 85. Quint. 2, 21, 24: figuli, Mart. 4, 46, 14: Praxitelis, Stat. silv. 4, 6, 25: Plur., ferrea caela, Auson. epigr. 55, 6. p. 211 Schenkl.
    ————————
    2. caelum (coelum), ī, n. (zu Wurzel [s] quait, hell, klar, altind. kētъ ḥ, Helle, ahd. haitar = nhd. heiter), I) die Himmelswölbung, der Himmel, a) als oberer Weltraum, im Ggstz. zur Erde (die Wasser u. Land umfaßt), Sitz der Gestirne, luftige Höhe u. dgl., o caelum, o terra, o maria Neptuni, Pacuv. fr.: summus ille caeli stellifer cursus, Cic.: caelum totum astris distinctum et ornatum, Cic.: totius caeli descriptio, Cic.: contemplatio caeli, Cic.: spectator caeli siderumque, Liv.: caelum suspicere, Cic.: caelum spectare, Ov.: quaerere unum caelum sit an innumerabilia, Cic.: caelum pingere, Varr. fr. – occasio quasi decidit de caelo, fiel gleichs. vom H. (= kam unverhofft), Plaut.: non de caelo demissos, sed qui patrem ciere possent, nicht wie vom Himmel gefallen (= ganz fremd), Liv. – Sprichw., caelum ac terras miscere, alles von oberst zu unterst kehren, alles umstürzen, Liv. 4, 3, 6 (so auch maria omnia caelo miscere, Verg. Aen. 5, 790): u. caelum findere aratro, etwas Unmögliches tun, Ov. trist, 1, 8, 3: quid si nunc caelum ruat? (v. von eitler Furcht u. Erwartung Ergriffenen) Ter. heaut. 719: toto caelo errare, sich gröblich irren, Macr. sat. 3, 12, 10. – dah. α) als Höhe, wie unser Himmel, mons e mediis arenis attollitur in caelum, himmelan, Plin.: tollere manus ad caelum, Hor. u. Sen. rhet.: od. manus utrasque ad caelum, Sen. rhet.: it caelo (him-
    ————
    melan) clamor, Verg.: sonitum dare caelo, Verg. – u. bes. als bedeutende Höhe, iuncta caelo montium iuga, Liv.: nives caelo prope immixtae, fast himmelhoher, Liv.: educere molem caelo, himmelan, Verg.: caelum contingere (von Örtl.), Liv.: aequare alqd caelo, Verg.: aequare caelum, sich zum H. türmen (v. Meere), Ov.: u. minari in caelum, Verg.: exiit ad caelum arbos, Verg. – β) (poet.) als Oberwelt (Ggstz. Erebus, manes, Tartarus), Hecate caelo Ereboque potens, Verg.: falsa ad caelum mittunt insomnia Manes, Verg.: caelum in Tartara (Unterwelt) solvere, Verg. – γ) im Bilde, als Höchstes, was jmd. erreichen kann, Gipfel der Freude, des Glücks, Ruhms u. dgl., digito caelum attigisse putare, fast im H. zu sein glauben (= heilfroh sein), Cic.: caelum accipere, Ov.: u. (v. ungewöhnlichen Lob) alqm, alqd ferre ad od. in caelum, alqm tollere ad caelum, Cic.: alqd extollere caelo tenus, Iustin.: esse in caelo, bis in den H. erhoben werden, Cic.: alqm detrahere de caelo, seines hohen Ruhms berauben, Cic.: exaequat nos victoria caelo, Lucr. – b) als Luft-, Wolkenhimmel, α) als Sitz u. Ausgangspunkt der Lufterscheinungen, des Regens, Blitzes, caelum nocte atque nubibus obscuratum, Sall.: omne caelum hoc, in quo nubes imbres ventique coguntur, quod et umidum et caliginosum est propter exhalationem terrae, Cic.: propter aëris crassitudinem de caelo multa apud eos fiebant, et ob eandem causam
    ————
    multa inusitata partim e caelo, alia ex terra oriebantur, Cic.: a terris quantum caeli patet altus hiatus, Lucr.: subisse in caelum (v. Regenwasser), Plin.: demittere caelo imbres od. ex omni caelo nimbos, Ov.: cadere caelo od. de caelo (v. Meteorsteinen), Liv., u. cadere de caelo (v. Regen), ICt.: delabi de caelo (v. einem Bildnis, einer Fackel), Cic. u. Frontin.: de caelo servare, Himmelszeichen beobachten, Cic.: caelum discedit, Cic.: caelum finditur velut magno hiatu, Liv.: Arpis parmas in caelo visas, Liv.: cadunt caelo fulgura, Verg.: fulmina iaciuntur de caelo, Liv.: tangi de caelo, vom Blitz getroffen werden, Cato, Liv. u.a.: u. so percuti de caelo, Cic., u. ici e caelo, Cic.: ici de caelo, Iul. Obsequ.: et prius coruscare caelum creditur et mox tonare, Apul. – β) als untere Luftschicht, Dunstkreis, Atmosphäre, atmosphärische Luft, caelum liberum, apertum et liberum, die freie Luft, Cic. u.a. (bes. oft caelo libero frui, s. Bünem. Lact. 1, 21, 40): sub caelo, unter freiem H., in freier Luft, Ps. Quint. decl. 314: ferri per caelum, Verg.: per caelum eunte nuntio, Plin. – bes. Region der Witterung, densitas caeli, Vitr.: caeli compressio, Vitr.: potestne tibi haec lux aut huius caeli spiritus esse iucundus, Cic.: alium domi esse caeli haustum, Curt. – dah. Luft = Witterung, Wetter, Klima, caeli temperies, Plin. u.a. (s. Mützell Curt. p. 269): intemperies caeli, rauhe L. od. W., Liv.: gravitas huius caeli, hiesige ungesunde
    ————
    L., Cic.: serenitas caeli, Sen.: status caeli, Witterungsverhältnisse, Curt.: c. vernum, Sen.: c. tenue purumque et propterea salubre, Ggstz. caelum pingue et concretum, Cic.: c. liquidum, Ov.: c. spissum, Ov. u. Sen.: c. palustre, Sumpfluft, Liv.: c. bonum, Cato: c. pestilens. Sen.: c. temperatum, Cels.: c. crassum, Cic.: c. mitissimum, Liv.: c. umidum, siccum, Cels.: c. frigidum, calidum, Cels.: c. grave, Sen. u. Suet. – γ) als Träger der Tageszeit, albente caelo, Sisenn. 4. fr. 103 (b. Quint. 8, 3, 35). Caes. b. c. 1, 68, 1, od. caelo albente, Auct. b. Afr. 11, 1 u. 80, 3: albescente caelo, Paul. dig. 28, 2, 25. § 1: vesperascente caelo, Nep. Pelop. 2, 5. – c) der freie Himmel als Gesichtskreis, Horizont, libertas caeli, Quint.: cuicunque particulae caeli officeretur, Cic.: nox umida caelum abstulit, Verg. – dah. die Himmelsgegend, der Himmelsstrich, in eam caeli partem spectat, Plin.: hoc caelum, sub quo natus educatusque essem, Liv.: caelum, non animum mutant, qui trans mare currunt, Hor. – d) der Himmel als Sitz der unsterblichen Götter, me assere caelo, erkläre mich himmlischen Ursprungs, Ov.: de caelo delabi (v. Romulus), Liv.: de caelo delapsus, wie ein Bote des Himmels, ein Gottgesandter, Cic.: u. so de caelo demissus, Lucr., caelo missus, Tibull., quasi de caelo missus, Iustin.: caelum conscendere, in den H. steigen, Val. Max.: alqm in caelo ponere, Iustin.: in caelum ire od. abire, gen H.
    ————
    fahren, Suet., Petr. u. Tibull.: so auch in caelum plurimo igne attolli, Tac.: non ad mortem trudi, verum in caelum videri escendere, Cic. – dah. α) = die Götter selbst, sunt commercia caeli, mit dem H. haben wir (Dichter) Umgang, Ov. am. 3, 549. – β) = göttliche Verehrung, quid me caelum sperare iubebas, Verg. georg. 4, 325. – γ) = Unsterblichkeit, virum caelo Musa beat, Hor.: dicare caelo, Plin.: decretum patri suo caelum, sein V. wurde für unsterblich erklärt, unter die Götter versetzt, Tac. – e) personif., Caelum, ī, n. = Caelus (s. caelus no. II), Hyg. fab. praef. in. p. 2 M. – II) übtr. = die Wölbung, Decke, imum c. camerae, der innere Himmel (die innere Seite) des Gewölbes, Vitr. 7, 3, 3: capitis, Plin. 11, 134. – Apokop. Form. cael, Enn. ann. 561 (b. Auson. Technop. (XXVII) 13, 17. p. 139 Schenkl. – Die Schreibung caelum, nicht coelum, jetzt in den meisten Ausgaben, vgl. Wagner Orthograph. Verg. p. 413.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > caelum

  • 16 distinguo

    dī-stinguo, stīnxī, stīnctum, ere (vgl. στίζω), eig. mit einem spitzigen Werkzeuge Punkte machen, dah. I) absondern, trennen, abteilen, A) eig.: 1) im allg.: vites semitis decumanisque, Col.: onus inclusum (die Erde) eodem numero, Ov.: alternos cantus, abteilen = bestimmen, wer den Wechselgesang anheben soll, Calp. – 2) insbes., als t. t. der Toilette = das Haar abteilen u. dadurch ordnen, capillum, Apul., crinem doctā manu, Sen. poët.: cedo acum crinibus distinguendis, Tert.: caput (den K. = das Haar auf dem K.) acu, Claud. – B) übtr.: 1) im allg., absondern, trennen, unterscheiden, intervallis distingui, Cic.: d. voces in partes, Cic.: vera a falsis, Cic.: artificem ab inscio, Cic.: falsum vero, Hor.: fetus suos non distinguunt ferae, die w. T. machen keinen Unterschied zwischen ihren J., Sen.: simiarum genera caudis inter se distinguuntur, unterscheiden sich durch die Schw., Plin. – unpers., m. folg. indir. Fragesatz, quid inter naturam et rationem intersit, non distinguitur, Cic. de nat. deor. 3, 26: im Abl. absol., non distincto, suā an alienā manu, ohne nähere Bestimmung, Tac. ann. 11, 38. – 2) insbes., a) als gramm. t. t., beim Lesen od. Schreiben gehörig abteilen, wo es der Sinn erfordert, interpungieren, mit Interpunktionszeichen versehen, (vgl. Steup de Probis gr. p. 20 u. p. 23 sq.), versum, Quint. 1, 8, 1: exemplaria,
    ————
    Suet. gr. 24. – b) endigen, contationem (cunctationem), Apul. met. 2, 30. – c) abtun, schlichten, entscheiden, causas, Lampr. u. Cod. Iust.: iurgia, Amm. – II) meton.: A) unterscheidend auszeichnen, bezeichnen, fest bestimmen, iam tibi lividos distinguet autumnus racemos, bläulich färben, Hor.: nigram medio frontem distinctus ab albo, mit weißer Blässe mitten auf der schw. St., Ov.: ›malus‹ utrum arborem significet, an hominem non bonum, apice distinguitur, Quint. – B) etw. mit etw. mannigfaltig verzieren, hier und da besetzen, auslegen, ausschmücken, pocula ex auro, quae gemmis erant distincta clarissimis, Cic.: distincta gemmis fulgentibus pocula, Lact.: gladius, cuius vagina gemmis distinguitur, Sen.: litora distincta tectis et urbibus, Cic.: Cynosura stellis distincta, Cic.: distincta radiis corona, Strahlenkrone, Flor.: via illa nostra castris Thraeciis distincta ac notata, hier u. da besetzt (garniert), Cic. – v. der Rede, oratio distinguitur atque illustratur alqā re, erhält Glanzstellen u. Lichtpunkte durch etw., Cic.: id non debet esse fusum (hindurchlaufen) aequabiliter per omnem orationem, sed ita distinctum (an verschiedenen Stellen angebracht), ut etc., Cic. – C) in etw. Abwechselung bringen, einer Sache Abwechselung geben, historiam varietate locorum, Cic.: graviora opera lusibus, Plin. ep.: hoc carmen (Dichtung als Beschäftigung) argutum et
    ————
    breve, quod apte quantaslibet occupationes curasque distinguit, Plin. ep.: ab quibus utrisque variatur aliquid, distinguitur, die beide (Dichter u. Musiker) Tonart u. Tempo wechseln lassen, Cic.

    Ausführliches Lateinisch-deutsches Handwörterbuch > distinguo

  • 17 dīstinctus

        dīstinctus adj. with comp.    [P. of distinguo], separated, separate, distinct: genera delictorum: acies distinctior, ex pluribus partibus constans, L.: concentus ex distinctis sonis. — Decorated, adorned, studded, impressive: pocula gemmis: herbae floribus, O.: oratio expolitione: in utroque genere Cato, eminent.
    * * *
    distincta, distinctum ADJ
    separate, distinct; definite, lucid

    Latin-English dictionary > dīstinctus

  • 18 Парча

    - pannus sericus floribus distinctum;

    Большой русско-латинский словарь Поляшева > Парча

  • 19 DIFFERENS (DIFFERING)

    различный; отличительный признак; различаются те вещи, у которых есть нечто общее. Человек и зверь различаются с точки зрения своего общего - животности: отличительный признак человека определяется рациональностью, зверя - иррациональностью. Фома отличал «различие» (differens) и «разнообразие» (diversitas): различные вещи согласуются в чем-то более существенном и различаются в чем-то менее существенном, в то время как для разнообразных вещей такое согласование относительно чего-то не обязательно (Thomas Aquinas. Sum. Theol. I, q. 3, a. 8 ad 3; также q. 90, a. 1 ad 3). Cp. DISTINCTUM, DIVERSUM.

    Латинский словарь средневековых философских терминов > DIFFERENS (DIFFERING)

  • 20 distinguo

    di-stinguo, nxi, nctum, 3, v. a. [root in Sanscr. tegami, to be sharp; Gr. stizô, stigma; Lat. stimulus stilus, in-stigare, etc.]. —Prop., to separate by points; hence, in gen.,
    I. A.
    Lit. (very rare, and almost exclusively poet.):

    onus inclusum numero eodem,

    Ov. M. 1, 47:

    crinem docta manu,

    i. e. to arrange, Sen. Troad. 884; cf.

    meton.: caput acu,

    Claud. Nupt. Hon. 284.—Of countries:

    qui locus Bithyniam et Galatis,

    Amm. 25, 10.—Far more freq. and class. (not in Caes.),
    B.
    Trop., to distinguish, discriminate, = discernere.
    1.
    In gen.:

    ea (crimina) distinguere ac separare,

    Cic. Verr. 2, 4, 41; cf.

    with dividere,

    id. Pis. 28, 69:

    servos numero,

    id. Caecin. 20; so,

    cadentes guttas intervallis,

    id. de Or. 3, 48, 186:

    oratorum genera aetatibus,

    id. Brut. 19:

    status familiarum agnationibus,

    id. Leg. 1, 7 fin.:

    qua via ambigua distinguantur, ostendit,

    id. Fin. 1, 7; id. Brut. 41, 152; id. Or. 4, 16; cf.

    secernenda,

    id. Top. 7, 31:

    genera causarum,

    Quint. 4, 2, 68 et saep.:

    fortes ignavosque,

    Tac. H. 3, 27:

    veri similia ab incredibilibus dijudicare et distinguere,

    Cic. Part. 40; cf.:

    vera somnia a falsis,

    id. Div. 2, 61:

    Vargulam a Crasso,

    id. de Or. 2, 60, 244:

    artificem ab inscio,

    id. Ac. 2, 7, 22:

    voluntatem a facto,

    Liv. 45, 24:

    thesin a causa,

    Quint. 3, 5, 11 et saep.:

    vero falsum,

    Hor. Ep. 1, 10, 29:

    simiarum genera caudis inter se,

    Plin. 8, 54, 80.— Pass. impers.:

    quid inter naturam et rationem intersit, non distinguitur,

    Cic. N. D. 3, 10, 26; cf.: malus arborem significet an hominem non bonum, apice distinguitur, Quint. 1, 7, 2:

    nuntiatum Claudio perisse Messalinam, non distincto sua an aliena manu,

    Tac. A. 11, 38.—
    2.
    In partic.
    (α).
    In rhet. and gram., to mark the pauses in discourse, to punctuate:

    puer ut sciat, quo loco versum distinguere debeat,

    Quint. 1, 8, 1; cf.:

    eam (orationem) distinguent atque concident,

    id. 11, 2, 27; and:

    incidit has (sc. voces) et distinxit in partes,

    Cic. Rep. 3, 2 Mos.:

    distinctio est silentii nota, etc.,

    Diom. p. 432 P.—
    (β).
    To end, terminate:

    contationem,

    App. M. 2, p. 127 fin.
    II.
    To set off, decorate, adorn (most freq. in the P. a.).
    A.
    Lit.:

    racemos purpureo colore,

    Hor. C. 2, 5, 11; so,

    poma vario colore,

    Ov. Nux, 31:

    aurum gemmarum nitor,

    Sen. Med. 573; cf. Plin. 37, 10, 62, § 171.—
    B.
    Trop.:

    orationem variare et distinguere quasi quibusdam verborum sententiarumque insignibus,

    Cic. de Or. 2, 9, 36;

    so of discourse,

    id. Inv. 2, 15, 49 (with illustrare); id. de Or. 2, 13; Liv. 9, 17:

    voluptatem (with variare),

    Cic. Fin. 1, 11, 38; cf.:

    coenam comoedis,

    Plin. Ep. 3, 1, 9.—Hence, distinctus, a, um, P. a.
    A.
    (Acc. to I.) Separated, separate, distinct:

    urbs delubris distincta spatiisque communibus,

    Cic. Rep. 1, 26: Romana acies distinctior, ex pluribus partibus constans, Liv. 9, 19:

    Hesiodus circa CXX. annos distinctus ab Homeri aetate,

    Vell. 1, 7:

    concentus ex distinctis sonis,

    Cic. Rep. 2, 42; cf. id. ib. 6, 18:

    distinctos dignitatis gradus non habebat (civitas),

    id. ib. 1, 27 fin.
    2.
    Of discourse, properly divided:

    oratio,

    Quint. 11, 3, 35. —
    B.
    (Acc. to II.) Decorated, adorned:

    pocula gemmis distincta,

    Cic. Verr. 2, 4, 27:

    distinctum et ornatum caelum astris,

    id. N. D. 2, 37 fin.:

    lyra gemmis et dentibus Indis,

    Ov. M. 11, 167:

    herbae innumeris floribus,

    id. ib. 5, 266:

    retia maculis,

    id. H. 5, 19.—
    2.
    Trop.:

    oratio et ornata et artificio quodam et expolitione distincta,

    id. de Or. 1, 12;

    so of discourse,

    Quint. 5, 14, 33; and transf., of the speaker himself: utroque genere creber et distinctus Cato, Cic. Brut. 17 fin.; cf. in comp., Tac. Or. 18.— Adv.: distincte.
    1.
    (Acc. to I.) Distinctly, clearly:

    articulatim distincteque dicere,

    Cic. Leg. 1, 13, 36; id. Or. 28 fin.:

    scribere,

    id. Tusc. 2, 3, 7:

    designare,

    Plin. Pan. 88, 6.—In the comp.:

    enuntiare,

    id. Ep. 7, 13.— Sup.:

    distinctissime persuadere,

    Cassiod. Complex ad Ephes. 3.—
    2.
    (Acc. to II.) Elegantly, handsomely:

    qui distincte, qui explicate, qui abundanter, qui illuminate et rebus et verbis dicunt,

    Cic. de Or. 3, 14, 53; cf. id. Off. 1, 1, 2:

    distinctius,

    Plin. Ep. 3, 1, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > distinguo

См. также в других словарях:

  • DISTINCTUM — apud Plin. l. 8. c. 18. Nabin AEthiopes vocant, collo similem equo pedibus et cruribus bovi, camelo capite, albis maculis rutilum colorem distinguentibus, unde appellata Camelopardalis: de maculis dicitur longis et lineatim ductis, quales sunt… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Neobisium distinctum —   Neobisium distinctum Clasificación científica Reino …   Wikipedia Español

  • Rhizocarpon distinctum — ID 70985 Symbol Key RHDI7 Common Name distinct map lichen Family Rhizocarpaceae Category Lichen Division Ascomycota US Nativity Native to U.S. US/NA Plant Yes State Distribution N/A Growth Habit Lichenous …   USDA Plant Characteristics

  • Rhizocarpon distinctum Th. Fr. — Symbol RHDI7 Common Name distinct map lichen Botanical Family Rhizocarpaceae …   Scientific plant list

  • Justin Bertuch — (* 8. Mai 1564 in Tennstedt; † 27. August 1626 in Schulpforte) war ein deutscher Pädagoge. Inhaltsverzeichnis 1 Leben 2 Werke 3 Literatur 4 …   Deutsch Wikipedia

  • Justinus Bertuch — Justin Bertuch (* 8. Mai 1564 in Bad Tennstedt; † 27. August 1626 in Schulpforte) war ein deutscher Pädagoge. Inhaltsverzeichnis 1 Leben 2 Werke 3 Literatur 4 Weblinks …   Deutsch Wikipedia

  • SAGUM — vox pure Graeca, a ςάγων, in genere quodvis dtegumentum est. Hinc quae alii coopertoria vel tegumenta equorum dicunt, ea saepe saga nominantur. Iul. Capitolin. in Vero, c. 6. ubi de Volucri eius equo, quem, sagis fuco tinctis coopertum, in… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • Christoph Baldauf — (* um 1519 in Zwickau; † Anfang Mai 1580 in Naumburg) war ein deutscher Pädagoge. Leben Über Christoph Baldaufs Herkunft ist nichts bekannt. Er besuchte die Schule seiner Heimatstadt und war Schüler des berühmten Petrus Plateanus. Er… …   Deutsch Wikipedia

  • CAPITULARE — Graece Κεφάλαιον, scriptum est capitulis distinctum, quâ voce notabnt olim Leges imprimis Regum, seu Legum harum codicem, per capitula seu sectiones distinctum digestumque. Vide infta Leges. Hinc κεφαλαιώδεις τύποι, Capitularia istiusmodi… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • COELUM — Die sedem esse, consensu Gentium creditum est: cuius cum triplex sit consideratio, pro triplici modo, quô in terris res fiunt, ratione, fortunâ, necessitate; hinc triplex olim Numen introductum, Minervae, Fortunae, et Fati five Parcarum. Imo Soli …   Hofmann J. Lexicon universale

  • PANORMIA vel PANNOMIA — PANORMIA, vel PANNOMIA quarum priore voce utitur plerumque Anton. Augustinus in emend. Grat. aliis melius vocantibus Pannomiam, ex πᾶν et νόμος. nomen libri est, quem Ivoni Carnutensi nonnulli eunt adscriptum, Ballarminô id ex eo refellente, quod …   Hofmann J. Lexicon universale

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»