-
1 εφετμάς
-
2 ἐφετμάς
-
3 ἐφ-ετμή
ἐφ-ετμή, ἡ (ἐφίημι), Auftrag, Befehl, Ermahnung, bes. von den Göttern u. Eltern, μητρός Il. 18, 216, ἐκραίαινεν ἐφετμὰς Φοίβου Απόλλωνος 5, 508; ϑεῶν Pind. P. 2, 21; Ἡρακλέος ἐφετμὰς κραίνω Ol. 3, 11, u. oft, immer im plur.; ϑεοῦ σώζων ἐφετμὰς Λοξίου χρηστηρίους Aesch. Ch. 298; Eum. 232 u. öfter; Eur. I. A. 634 u. sp. D., wie Coluth. 98; aber auch Θέτις δ' οὐ λήϑετ' ἐφετμῶν παιδὸς ἑοῦ, Il. 1, 495, woran sich Pind. I. 5, 18 Μοίρας προςεννέπω ἕσπεσϑαι κλυταῖς ἀνδρὸς φίλου ἐφετμαῖς schließt, dem Flehen, Gebete des Freundes Folge geben.
-
4 πορθμεύω
πορθμεύω, trans., über eine Meerenge, einen Fluß u. dgl. überfahren, übersetzen; στρατόν, Eur. Rhes. 429; δεῠρο βρέφος, Ion 1599; übtr. sagt Aesch. ἐφετμὰς τάςδε πόρϑμευσον πάλιν, Ch. 674; zu Schiffe führen, ἀλλά μ' ἔκ γε τῆςδε γῆς πόρϑμευσον ὡς τάχιστα, Soph. Tr. 799; u. allgemeiner, ποῖ διωγμὸν τόνδε πορϑμεύεις, Eur. I. T. 1435; εἰς δάκρυα πορϑμεύουσ' ὑπόμνησιν κακῶν, Or. 1032, die Erinnerung an das Leid zu den Thränen überführen, bis zu Thränen steigern; ἄκροισι δακτύλοισι πορϑμεύων ἴχνος, I. T. 266, d. i. vorschreitend, wie τί ποτ' εἰς γῆν τήνδε ἐπόρϑμευσας πόδα, 936. – Pass. übergesetzt werden, übersetzen, intr.; Her. 2, 97; λευκὴν αἰϑέρα πορϑμευόμενος, zum Aether, Eur. Andr. 1230; πορϑμευϑείς, Mel. 7 (XII, 52); wie auch das activ. (sc. ἑαυτόν) gebraucht ist, ποταμούς, Plat. Ax. 371 b; τίς ἀστὴρ ὅδε πορϑμεύει, geht über den Himmel weg, Eur. I. A. 6. Auch in sp. Prosa, mit dem allgemeinen Begriff »Seefahrt treiben«.
-
5 σώζω
σώζω, fut. σώσω; perf. pass. σέσωσμαι u. σέσωμαι, wie Bekker aus mss. an vielen Stellen hergestellt hat, vgl. Plat. Critia. 109 d, aber Dem. 34, 12 steht ohne var. σεσωσμένος, vgl. Xen. Cyr. 3, 2, 15. 5, 4, 11; σωστέος, Eur. Herc. f. 1388, Ar. Lys. 580; ἀνασωιζόμενοι steht Inscr. 231, vgl. Keil Anal. p. 115 f; aor. immer ἐσώϑην (zuerst Her. 4, 97); die tempp. also z. Th. von σαόω (σώω) abgeleitet, welche Form bei Hom. vorherrscht, s. oben; – retten, erhalten: σπέρμα πυρὸς σώζων, Od. 5, 490; πόλιν, Aesch. Spt. 731, u. öfter; πόλις σέσωσται, Spt. 802; ἀπὸ στρατείας ἄνδρα σώσαντος ϑεοῠ, Ag. 589; εἰ νόστιμός γε καὶ σεσωσμένος πάλιν ἥξει, Ag. 604; σῶσαί μ' ἐς οἴκους, Soph. Phil. 311; ἐκ γῆς τινα, 524; auch τινά τινος, wie σώσας μὲν ἐχϑρῶν τήνδε Καδμείαν χϑόνα, Ant. 1147; ἢ σεσώσμεϑα ἢ πίπτομεν, Trach. 83; dah. bewahren, καὶ φυλάσσειν, Phil. 755; τῶνδε τῶν ὅπλων, ἃ νῦν σὺ σώζεις, 792; u. vom Beobachten der Gesetze, Ant. 1101; vgl. σώζων ἐφετμὰς Λοξίου χρηστηρίους, Aesch. Eum. 232; σωζόμενον ῥυϑμόν, Ch. 786; oft bei Eur., τοὺς νόμους Suppl 313; τὰ πατρῷα, Ar. Thesm. 819; u. in Prosa : σώζει ἐκ ϑανάτου τοὺς ἀνϑρώπους, Plat. Gorg. 511 c; vgl. ἐκ ϑανάτοιο, ἐκ πολέμοιο u. ähnl. Il. 5, 469. 11, 752. 17, 452. 21, 274. 22, 175 Od. 4, 793; τὸν βίον, Plat. Prot. 356 e; τὴν ἀρχαίαν φωνήν, τὸν νόμον, Crat. 418 c Legg. VIII, 847 a; ἐξ Αἰγίνης δεῦρο, Gorg. 511 d; so auch bei Hom. u. sonst, nach einem Orte glücklich, unversehrt durchbringen, ἐς προχοάς Od. 5, 452, ἐπὶ νῆα Il. 17, 692, πόλινδε 5, 224; Ggstz ἀπολλύναι, Xen. An. 4, 1, 38. – Pass. gerettet werden, am Leben bleiben, Ggstz von ἀπολέσϑαι, Il. 15, 503, oder ἀποϑνήσκειν, Xen. An. 3, 2, 3 Cyr. 3, 3, 51; ὀπίσω εἰς οἶκον σωϑῆναι, glücklich, unversehrt nach Hause zurückgelangen, Her. 4, 77; πρός τινα, Xen. Cyr. 5, 4, 16; είς, ἐπί, An. 6, 2, 8. 3, 20; ἐσώϑησαν εἰς τὰς πόλεις, sie retteten sich durch die Flucht in die Städte, Pol. 3, 117, 2; πρὸς τοὺς ἀναγκαίους, 6, 58, 5; οἱ σωϑησόμενοι, Plat. Theaet. 176 d, Menschen, die bestehen oder glücklich sein wollen oder sollen; ἀργυρίῳ πρὸς χαλκὸν κεκραμένῳ χρώμενοι σώζονται, Dem. 24, 214, erhalten sie sich oder kommen ohne Nachtheile durch. – Med. sich Etwas erhalten, σώσασϑαι τὸ σῶμα, sich den Leib, seinen Leib erhalten; bes. Etwas im Gedächtniß behalten, wie auch wir ohne Zusatz »behalten« sagen, Soph. El. 1248; παρῆκα ϑεσμῶν οὐδέν, ἀλλ' ἐσωζόμην, χαλκῆς ὅπως δύςνιπτον ἐκ δέλτου γραφήν, Trach. 679; Eur. Suppl. 916 Bacch. 792 u. öfter, wie in Prosa: κτᾶταί τε μαϑήματα καὶ σώζεται, Plat. Theaet. 153 b; ὁ δὲ μηδ' ἃ ἔμαϑε σώζοιτο, Rep. V, 455 d; auch σωζόμενοι μνήμην, Theaet. 163 d, vgl. Gorg. 501 a; u. so findet sich auch das act. bei Eur. Hel. 274 gebraucht.
-
6 φυλάσσω
φυλάσσω, attisch - ττω, fut. φυλάξομαι, auch in pass. Bdtg, Soph. Phil. 48 Xen. Oec. 4, 9; – intrans., wachen, nicht schlafen, Wache halten; ἀνίη καὶ τὸ φυλάσσειν πάννυχον ἐγρήσσοντα Od. 20, 52; οὐδ' ἐϑέλουσιν νύκτα φυλασσέμεναι Il. 10, 312; οἱ δ' ἐγρηγόρϑασι, φυλασσέμεναί τε κέλονται ἀλλήλοις 419, vgl. Od. 5, 466. 22, 195; – auch im med., Il. 10, 188. – Trans., 1) bewachen, beschützen, bewahren, von Personen, Heerden u. andern Sachen; Hom. oft; ἐγὼ παρά ϑ' ἵσταμαι ἠδὲ φυλάσσω Il. 5, 809; ἀϑανάτων ὅςτις σε φυλάσσει τε ῥύεταί τε Od. 15, 35, wie Il. 10, 417; ἐγὼ σῦς τάςδε φυλάσσω τε ῥύομαί τε Od. 14, 107; μένω παρὰ παιδὶ καὶ ἔμπεδα πάντα φυλάσσω Od. 19, 525; οἶνος, ὃν σὺ φυλάσσεις 2, 350; das Haus hüten, es nicht verlassen, 5, 208; πόλιν Aesch. Spt. 126; φύλασσε τἀν οἴκῳ καλῶς Ch. 572; σῶζ' αὐτὰ καὶ φύλασσε Soph. Phil. 755, u. öfter, wie Eur.; φυλάττοι σε Ζεύς Ar. Equ. 497; φυλάττειν τινὰ ἀπό τινος, Einen vor Einem od. vor Etwas beschützen, Xen. Hell. 7, 2,10 Cyr. 1, 4,7; τινὶ τιμωρίαν, Einem die Rache aufsparen, Dem. 21, 40; so auch Sp.; – φυλάττεσϑαι παρά τινι, bei Etwas verwahrt, verborgen liegen, Soph. O. R. 383; φυλάξαι ῥῆμα Pind. I. 2, 9. – 2) beobachten, belauern; ὄφρα μιν αὐτὸν ἰόντα λοχήσομαι ἠδὲ φυλάξω ἐν πορϑμῷ Ἰϑάκης Od. 4, 670; νόστον, auf die Heimkehr lauern, Il. 2, 251, wie τινά Xen. An. 4, 6,11; καὶ τηρεῖν τινα Dem. 18, 276; bes. die rechte Zeit abpassen, wahrnehmen, τὴν κυρίην ἡμέρην, Her. 8, 40. 2, 82. 8, 9; oft bei Dem., τοὺς έτησίας ἢ τὸν χειμῶνα 4, 31, ἀριστοποιουμένους φυλάξας τοὺς στρατιώτας 23, 165, er paßte die Zeit ab, wo die Soldaten frühstückten. – 3) übh. bewachen, beobachten, aufrecht erhalten, χόλον, den Zorn bewahren, ihn nicht aufgeben, Il. 16, 30; αἰδῶ καὶ φιλότητα, Ehrfurcht und Liebe bewahren, 24, 111; ὅρκια, Schwüre bewahren, in Ehren halten, 3, 280; ἔπ ος, d. i. dem Befehl Folge leisten, 16, 686; οὐκ ἐφύλαξα ἀπειλὰς ὑμετέρας, ich habe eure Drohungen nicht beachtet, Callim. Del. 204; φυλάσσοντες τελετάς Pind. Gl. 3, 43; νόμον Soph. Trach. 613; σιγὴν φυλάσσετε, beobachtet Stillschweigen, Eur. I. A. 542; τοῦτο μόνον φυλάττωμεν, das allein wollen wir festhalten, Plat. Theaet. 182 c, u. öfter νόμους u. ä. – Med. sich Etwas bewahren, im Geiste od. im Gedächtnisse, Hes. O. 263. 561. 694; φυλάσσεσϑαί τι ἐν ϑυμῷ 491; vgl. Soph. τὰ μὲν λελεγμένα ἄῤῥητ' ἐγώ σοι κἀτελῆ φυλάξομαι El. 1000; – sich hüten, sich vorsehen, auf seiner Hut sein, πεφυλαγμένος εἶναι, vorsichtig sein, Il. 23, 343; τινὰ od. τί, vor Einem, vor Etwas sich hüten, Her. 1, 108. 7, 130; Aesch. Prom. 717 u. öfter; τό τ' Ἴλιον καὶ τοὺς Ἀτρείδας εἰςορῶν φυλάξομαι Soph. Phil. 48; Ar.; in Prosa überall; πρός τι Thuc. 7, 69; – τινός, wegen Etwas besorgt, auf seiner Hut sein, νεῶν Thuc. 4, 11; dah. ἄρκτοι πεφυλαγμέναι ὠκεανοῖο Arat. 48, die sich vor dem Meere hüten, nie untergehen; – c. inf., φυλάξομαι δὲ τάςδε μεμνῆσϑαι σέϑεν ἐφετμάς Aesch. Suppl. 202. – Auch φυλάττεσϑαι μή, φύλαξαι, μὴ ϑράσος τέκῃ φόβον Aesch. Suppl. 493, vgl. Prom. 390; φυλάσσου, μή τις ἐν στίβῳ βροτῶν Eur. I. T. 67; u. in Prosa, τοῦτό γε φύλαξαι, μή ποτε δόξῃς Plat. Polit. 263; Xen. An. 2, 2,16; ὡς μή c. inf., 7, 6,22; ὥςτε μή c. inf., 3, 35. – Das act. in Bdtg des med. einzeln bei Plat., wie Theaet. 154 d; φυλάσσων, μή τί σε λάϑῃ παραμειψαμένη Eur. I. A. 145; häufiger bei Sp., vgl. Lob. Phryn. 363 u. Jac. Ach. Tat. 923.
-
7 κραιαίνω
κραιαίνω, ep. gedehnt = κραίνω; τοῦ δ' ἐκραί. αινεν ἐφετμάς Il. 5, 508; aor., τόδε μοι κρήηνον ἐέλδωρ 1, 504, κρηήνατε Od. 3, 418. 17, 242, κρηῆναι Il. 9, 101; perf., χρυσῷ δ' ἐπὶ χείλεα κεκράανται Odyss. 15, 116, χρυσῷ δ' ἐπὶ χείλεα κεκράαντο Od. 4, 132.
-
8 κραίνω
κραίνω (ΚΡΑΣ), fut. κρανῶ, aor. ἔκρηνα, ἔκρᾱνε, Eur. ion 572 (s. auch das Vorige), – vollenden, vollführen, erfüllen, bewirken; ἐέλδωρ Il. 1, 504; οἵ μευ φέρτεροί εἰσι νοῆσαί τε κρῆναί τε, besser, fähiger, Etwas zu erdenken und es auch auszuführen, Od. 5, 170; ἔτυμα κραίνειν 19, 567, von Träumen, einen wahrhaften Ausgang bringen; κρῆνον ἔπος, ὅττι κεν εἴπω 20, 115; ἐφετμάς, die Befehle ausführen, Il. 5, 508, wie Pind. Ol. 3, 11; γάμου τελευτήν P. 9, 68; auch im pass., κλέος ἐκράνϑη 4, 125; οὔ μοι δοκέει τῇδέ γ' ὁδῷ κρανέεσϑαι, in passiv. Bdtg, auf diesem Wege scheint es mir nicht ausgeführt werden zu können, Il. 9, 626; von silbernen Gefäßen heißt es χρυσῷ δ' ἐπὶ χείλεα κεκράανται (κεκράαντο), mit Gold sind (waren) die Ränder daran vollendet, gearbeitet, so daß damit bezeichnet wird, daß mit der Vergoldung der Ränder die ganze Arbeit fertig war, Od. 4, 132. 616. 15, 116. – Oft bei den Tragg.; πύργοις δ' ἀπειλεῖ δείν' ἃ μὴ κραίνοι τύχη Aesch. Spt. 408, vgl. Suppl. 531; u. so bes. von den Göttern und dem Schicksale, die Etwas zu Ende führen, in Erfüllung gehen lassen, ἀρὰ Κρόνου τότ' ἤδη παντελῶς κρανϑήσεται Prom. 911; ὑπόσχεσιν, das Versprechen erfüllen, Suppl. 363; μία ψῆφος κέκρανται 921, wie κρανϑεῖσα ψῆφος Eur. Hec. 223; κέκρανται συμφοραὶ νέων κακῶν Hipp. 1255. – Daher = der Fürst sein, der Alles vollzieht, vollstreckt, obwalten, gebieten, δώδεκα γὰρ κατὰ δῆμον ἀριπρεπέες βασιλῆες ἀρχοὶ κραίνουσι Od. 8, 390; ϑρόνους καὶ σκῆπτρα κραίνειν καὶ τυραννεύειν χϑονός Soph. O. C. 405; c. gen., ὁ κραίνων τῆςδε τῆς χώρας 297, öfter; ὃς κραίνει στρατοῦ Ai. 1029; einzeln bei sp. D., die es mit dem dat. vrbdn, vgl. Herm. Orph. p. XIX. – Intr., sich endigen, auslaufen in Etwas, Hippocr., wie man auch Aesch. Ch. 1071 erklärt, ποῖ δῆτα κρανεῖ, ποῖ καταλήξει μένος ἄτης.
-
9 ἀλιταίνω
ἀλιταίνω, praes. act. nur VLL., med. nur Hes. O. 328; acr. I. ἀλίτησεν Orph. Arg. 642 und, VLL.; Hom. nur perf. ἀλιτήμενος u. aor. 2 ἤλιτεν, ἀλίτοντο, ἀλίτωμαι, ἀλίτηται, ἀλιτέσϑαι; irren ( ἄλη), sündigen, τινά, sich gegen Jemand versündigen; Hom. Iliad. 9, 375 ἐκ γὰρ δή μ' ἀπάτησε καὶ ἤλιτεν, med. in derselben Bed., Od. 5, 108 Ἀϑηναίην ἀλίτοντο, Iliad. 19, 265 ὅ τίς σφ' ἀλίτηται ὀμόσσας, Od. 4, 378 ἀϑανάτους ἀλιτέσϑαι; Iliad. 24, 570. 586 Διὸς δ' ἀλίτωμαι (ἀλίτηται) ἐφετμάς; c. dat. Od. 4, 807 οὐ μὲν γάρ τι ϑεοῖς ἀλιτήμενός ἐστιν; – Hes. Sc. 80 μέγ' ἀϑανάτους μάκαρας, denn diese Verbesserung Dorville's ist gewiß richtig für μετά; Aesch. aor. II. act. Eum. 259 Prom. 551; μηδ' ἀλίτοιμι λόγοις Theogn. 1124; sp. D. In der eigentl. Bdtg σκολιῆς ἀλίτησεν ἀταρποῦ, er irrte ab vom Pfade, Orph. a. a. O.; vgl. Call. Dian. 255.
-
10 αλιταινω
ἀλιτέσθαι τινά Hom., Aesch. и τινί Hom. — провиниться перед кем-л.;
ἀλιτέσθαι Διὸς ἐφετμάς Hom. — нарушить веления Зевса -
11 κραινω
(aor. ἔκρᾱνα - эп. ἔκρηνα, эп. imper. aor. κρῆνον, inf. aor. κρῆναι, 3 л. sing. pf. κέκρανται - 3 л. pl. κεκράανται, 3 л. pl. ppf. κεκράαντο; inf. fut. med.-pass. κρᾰνέεσθαι; aor. pass. ἐκράνθην)1) приводить в исполнение, исполнять, осуществлять, свершать(τόδε ἐέλδωρ, ἔπος, ἐφετμάς Hom.; ὑπόσχεσιν Aesch.)
οἱ (ὄνειροι) ἔτυμα κραίνουσιν Hom. — (некоторые) сновидения сбываются;οἵ μευ φέρτεροί εἰσι νοῆσαί τε κρῆναί τε Hom. — они сильнее меня и в помыслах, и в делах2) делать, совершатьοὔ μοι δοκέει τῇδε γ΄ ὁδῷ κρανέεσθαι Hom. — этим путем, мне кажется, ничего не достигнуть
3) отделывать4) решать, постановлятьμία ψῆφος κέκρανται Aesch. — принято единодушное решение;
κρανθεῖσα ψῆφος Eur. — принятое решение5) повелевать, править, управлять(χώρας, χθονός Soph.)
κ. στρατοῦ Soph. — командовать армией;θρόνους καὴ σκῆπτρα κ. Soph. — владеть престолами и скиптрами, т.е. обладать царской властью6) иметь (в чем-л. исход, чем-л.) заканчиваться(ποῖ δῆτα κρανεῖ μένος ἄτης; Aesch.)
-
12 πορθμευω
1) перевозить, переправлять(Θρῇκα στρατόν Eur.)
; med.-pass. двигатьсяαἰθέρα πορθμεύεσθαι Eur. — проноситься по эфиру2) (sc. ἑαυτόν) переправляться, переплывать(τὸν ποταμόν Plat.)
τις ποτ΄ ἄρ΄ ἀστέρ ὅδε πορθμεύει ; Eur. — что это за звезда проносится?3) приносить, доставлять(ἐφετμάς Aesch.; γραφὰς πρὸς Ἄργος Eur.)
4) переносить(τινὰ ἐκ τῆσδε γῆς Soph.)
5) вести, приводить, доводить(ὑπόμνησιν - v. l. ὑπομνήσει - εἰς δάκρυα Eur.)
ποῖ τόνδε πορθμεύεις ; Eur. — куда ведешь ты этот (отряд)?6) передвигать, переставлять -
13 σωζω
σώζω, σῴζω(pf. pass. σέσωσμαι и σέσωμαι), эп. σαόω и σώω (fut. σαώσω, aor. ἐσάωσα)1) спасать(τινά и τι Hom.; τὸν βίον τινί Plat.)
ἐχθρῶν σῶσαι χθόνα Soph. — освободить страну от врагов;σωθῆναι κακῶν Eur. — спастись от бед;σ. τινὰ θανεῖν Eur. — спасать кого-л. от смерти;φεύγοντας σώζεσθαι Xen. — спасаться бегством;ἀγαπητῶς σεσωσμένοι Lys. — едва спасшись;ἥ σώζουσα ψῆφος Luc. — спасительный, (спасающий, решающий в благоприятную сторону) голос2) благополучно уносить, уводить, увозить(τινὰ πόλινδε Hom.; τινὰ ἐς οἴκους Soph.)
σωθέντος ἐμεῦ ὀπίσω ἐς οἶκον Her. — благополучно вернувшись домой;ἢν σωθῶμεν ἐπὴ θάλατταν Xen. — если мы благополучно достигнем моря;σαῶσαί τινα ἐς ποταμοῦ προχοάς Hom. — укрыть кого-л. в устье реки;σῶσαί τινα ἐξ Αἰγύπτου δεῦρο Plat. — доставить сюда из Египта кого-л. здравым и невредимым3) беречь, оберегать, (с)охранять(πόλιν καὴ ἄστυ Hom.)
σπέρμα πυρὸς σ. — сохранять искру пламени;σώζεσθαι μνήμην Plat. — сохранять у себя воспоминание;ἄνδρες οἵους δεῖ τοὺς σωθησομένους Plat. — люди, которых следует беречь;σ. καὴ φυλάσσειν τὰ τόξα Soph. — бережно хранить лук;σ. τὰ ὑπάρχοντα Thuc. — хранить, что имеем;σώζεο!, σώζοισθε! Anth. — прощай!, прощайте!;σῷζε τὸν παρόντα νοῦν Aesch. — сохраняй (свой) теперешний образ мыслей;τὰ σώσοντα Dem. — то, что поддерживает существование, полезное;ἔστιν καὴ σώζεται Plut. — существует в полной сохранности4) блюсти, соблюдать(ἐφετμάς Aesch.; νόμους Soph.)
σώζεσθαι τέν εὐλάβειαν Soph. — соблюдать осторожность5) хранить в тайне(τόνδε λόγον Aesch.)
ἀλλ΄ αὐτὸς αἰεὴ σῷζε Soph. — ты же всегда храни (эту тайну)6) преимущ. med. хранить в памяти, помнить(τι Soph., Plat.)
-
14 σωζω...
σῴζω...σώζω, σῴζω(pf. pass. σέσωσμαι и σέσωμαι), эп. σαόω и σώω (fut. σαώσω, aor. ἐσάωσα)1) спасать(τινά и τι Hom.; τὸν βίον τινί Plat.)
ἐχθρῶν σῶσαι χθόνα Soph. — освободить страну от врагов;σωθῆναι κακῶν Eur. — спастись от бед;σ. τινὰ θανεῖν Eur. — спасать кого-л. от смерти;φεύγοντας σώζεσθαι Xen. — спасаться бегством;ἀγαπητῶς σεσωσμένοι Lys. — едва спасшись;ἥ σώζουσα ψῆφος Luc. — спасительный, (спасающий, решающий в благоприятную сторону) голос2) благополучно уносить, уводить, увозить(τινὰ πόλινδε Hom.; τινὰ ἐς οἴκους Soph.)
σωθέντος ἐμεῦ ὀπίσω ἐς οἶκον Her. — благополучно вернувшись домой;ἢν σωθῶμεν ἐπὴ θάλατταν Xen. — если мы благополучно достигнем моря;σαῶσαί τινα ἐς ποταμοῦ προχοάς Hom. — укрыть кого-л. в устье реки;σῶσαί τινα ἐξ Αἰγύπτου δεῦρο Plat. — доставить сюда из Египта кого-л. здравым и невредимым3) беречь, оберегать, (с)охранять(πόλιν καὴ ἄστυ Hom.)
σπέρμα πυρὸς σ. — сохранять искру пламени;σώζεσθαι μνήμην Plat. — сохранять у себя воспоминание;ἄνδρες οἵους δεῖ τοὺς σωθησομένους Plat. — люди, которых следует беречь;σ. καὴ φυλάσσειν τὰ τόξα Soph. — бережно хранить лук;σ. τὰ ὑπάρχοντα Thuc. — хранить, что имеем;σώζεο!, σώζοισθε! Anth. — прощай!, прощайте!;σῷζε τὸν παρόντα νοῦν Aesch. — сохраняй (свой) теперешний образ мыслей;τὰ σώσοντα Dem. — то, что поддерживает существование, полезное;ἔστιν καὴ σώζεται Plut. — существует в полной сохранности4) блюсти, соблюдать(ἐφετμάς Aesch.; νόμους Soph.)
σώζεσθαι τέν εὐλάβειαν Soph. — соблюдать осторожность5) хранить в тайне(τόνδε λόγον Aesch.)
ἀλλ΄ αὐτὸς αἰεὴ σῷζε Soph. — ты же всегда храни (эту тайну)6) преимущ. med. хранить в памяти, помнить(τι Soph., Plat.)
-
15 ἐφετμά
ἐφετμά pl.,1 commandsκραίνων ἐφετμὰς Ἡρακλέος O. 3.11
θεῶν δ' ἐφετμαῖς Ἰξίονα φαντὶ ταῦτα βροτοῖς λέγειν P. 2.21
πῦρ δέ νιν οὐκ ἐόλει παμφαρμάκου ξείνας ἐφετμαῖς P. 4.233
ἐγὼ δ' ὑψίθρονον Κλωθὼ κασιγνήτας τε προσεννέπω ἑσπέσθαι κλυταῖς ἀνδρὸς φίλου Μοίρας ἐφετμαῖς (ἐφετμαὶ δ' οὐ κυρίως αἱ εὐχαὶ, ἀλλ αἱ ἐντολαί. Σ.) I. 6.18 ] Ἥρας ἐφετμαῖς fr. 169. 44. -
16 Ἡρακλέης
Ἡρακλέης (-έης, -έος, -έος, -εῖ, -ῆι, -έα, -εες.)a personalia. son of Zeus, τῷ ( Ἀμφιτρύωνι)ὄψιν ἐειδόμενος ἀθανάτων βασιλεὺς αὐλὰν ἐσῆλθεν σπέρμ' ἀδείμαντον φέρων Ἡρακλέος N. 10.17
, cf. O. 10.44, P. 9.84, I. 7.7ἥρως θεός N. 3.22
ἀνήρ I. 4.53
son of Alkmena,σὺν Ἡρακλέος ἀριστογόνῳ ματρὶ P. 11.3
descendant of Alkaios,Ἡρακλέης, σεμνὸν θάλος Ἀλκαιδᾶν O. 6.68
, cf. Probus ad Virg., Ecl. 7. 61, initio Alcidem nominatum post Herculem — ab Hera —, quod eius imperiis opinionem famamque virtutis sit consecutus fr. 291. married to Hebe in Olympos N. 10.18 v. also Ἀλκμήνα, Ἀμφιτρυωνιάδας, Ἥβα.b as family hero. progenitor of the Eratidai through his son Tlepolemos,Ἡρακλέος εὐρυσθενεῖ γέννᾳ O. 7.22
progenitor of the Herakleidai,ὀλβία Λακεδαίμων, μάκαιρα Θεσσαλία. πατρὸς δ ἀμφοτέραις ἐξ ἑνὸς ἀριστομάχου γένος Ἡρακλέος βασιλεύει P. 10.3
Λακεδαίμονι ἐν Ἄργει τε καὶ ζαθέᾳ Πύλῳ ἔνασσεν (sc. Ἀπόλλων)ἀλκάεντας Ἡρακλέος ἑκγόνους Αἰγιμιοῦ τε P. 5.71
c patron and founder. founder of the OlympiadὈλυμπιάδα δ' ἔστασεν Ἡρακλέης ἀκρόθινα πολέμου O. 2.3
κραίνων ἐφετμὰς Ἡρακλέος προτέρας ἀτρεκὴς Ἑλλανοδίκας Αἰτωλὸς ἀνήρ O. 3.11
θρασυμάχανος Ἡρακλέης πατρὶ ἑορτάν τε κτίσῃ πλειστόμβροτον τεθμόν τε μέγιστον ἀέθλων O. 6.68
ὕπατον δ' ἔσχεν Πίσα Ἡρακλέος τεθμόν N. 10.33
πενταετηρίδ' ἑορτὰν Ἡρακλέος τέθμιον κωμάσαις N. 11.27
cf. O. 10.22ff. patron of Thebes,Ἡρακλέος ὀλβίαν πρὸς αὐλάν N. 4.24
, cf. fr. 29. 4. patron of games, ἀγώνων μοῖραν Ἑρμᾷ καὶ σὺν Ἡρακλεῖ διέποντι θάλειαν (sc. Διόσκουροι) N. 10.53 connected with Tiryns O. 10.31, I. 6.28d his adventures and fame. fights Poseidon, Apollo, Hades,Ἡρακλέης σκύταλον τίναξε χερσίν O. 9.30
kills Kteatos and Eurytos O. 10.27ff. kills Moliones and destroys the city of Augeas,δάμασε καὶ κείνους Ἡρακλέης O. 10.30
is defeated by Kyknos, τράπεδὲ Κύκνεια μάχα καὶ ὑπέρβιον Ἡρακλέα O. 10.16
Hera attempts to kill him,ἐγὼ δ' Ἡρακλέος ἀντέχομαι προφρόνως N. 1.33
ff., cf. Πα. 20. friend and companion of the Aiakidai, τοὶ καὶ σὺν μάχαις δὶς πόλιν Τρώων πράθον, ἑσπόμενοι Ἡρακλῆι πρότερον, καὶ σὺν Ἀτρείδαις (Tricl.: Ἡρακλεῖ codd.) I. 5.37, cf. I. 6.27—31, fr. 172, N. 4.25ff. Ἡράκλεες, σέο δὲ προπράον' ἔμμεν ξεῖνον ἀδελφεόν τ (sc. Αἰακόν) N. 7.86 πέφνεν δὲ σὺν κείνῳ (= Τελαμῶνι)Μερόπων ἔθνεα καὶ τὸν βουβόταν Ἀλκυονῆ, σφετέρας δ' οὐ φείσατο χερσὶν βαρυφθόγγοιο νευρᾶς Ἡρακλέης I. 6.35
cf. N. 4.26—7, test. fr. 33a. fights Geryon and Diomedes at behest of Eurystheus O. 3.28, fr. 81. τεκμαίρομαι ἔργοισιν Ἡρακλέος fr. 169. 5. his journey to the west,κιόνων ὕπερ Ἡρακλέος ἥρως θεὸς ἃς ἔθηκε ναυτιλίας ἐσχάτας μάρτυρας κλυτάς N. 3.21
Ἡρακλέος σταλᾶν O. 3.44
v. test. fr. 256, I. 4.12 his general fame,κωφὸς ἀνήρ τις, ὃς Ἡρακλεῖ στόμα μὴ περιβάλλει P. 9.87
τὸ πάντολμον σθένος Ἡρακλέος ὑμνήσομεν fr. 29. 4. for accounts of his exploits v. O. 10.24ff., N. 1.61ff., N. 3.22ff., I. 6.27ff.e test. Quint., Inst., 8. 6. 71, Hercules impetum adversus Meropas qui in insula Coo dicuntur habitasse non igni nec ventis nec mari sed fulmini similem fuisse fr. 33a Snell, = fr. 50 Schr. Strabo, 2. 91. 7, ὥς φησιν ἐν τοῖς ὕμνοις Πίνδαρος οἱ μεθ' Ἡρακλέους ἐκ Τροίας πλέοντες διὰ παρθένιον Ἕλλας πορθμόν, ἐπεὶ τῷ Μυρτῴῳ συνῆψαν, ἐς Κῶν ἐπαλινδρόμησαν Ζεφύρου ἀντιπνεύσαντος fr. 33a Snell, = fr. 51 Schr. Corp. Paroem. Gr., Supp. 1, p. 61 Ἡράκλειος ψώρα· ἐπὶ τῶν Ἡρακλείων λουτρῶν δεομένων καὶ θεραπείας. Ἀθηνᾶ γὰρ τῷ Ἡρακλεῖ πολλαχοῦ ἀνῆκε θερμὰ λουτάρια καὶ ἀνάπαυλαν τῶν πόνων ὡς μαρτυρεῖ καὶ Πίνδαρος ἐν Ὕμνοις fr. 51e. Σ Hom. Φ 1, Ἡρακλῆς εἰς Ἅιδου κατελθὼν ἐπὶ τὸν Κέρβερον κ. τ. ἑ. fr. 294a, cf. titulum Δ. 2. Philostr., Imag. 2. 24, Ἡρακλῆς εἰς τὴν τοῦ Κορωνοῦ στέγην ἀφικόμενος σιτεῖται βοῦν ὅλον fr. 168a. Strabo, 3. 5. 5, εἰς πύλας Γαδειρίδας ὑστάτας ἀφῖχθαι τὸν Ἡρακλέα (verba εἰς πύλας Γαδειρίδας Pindaro tribuuntur) fr. 256.f frag. ] Ἡρακλέης fr. 140a. 51 (26). ] Ἡρακλέος εξα[ fr. 169. 42. -
17 κραίνω
1 fulfil, bring to fulfilmentκραίνων ἐφετμὰς Ἡρακλέος προτέρας ἀτρεκὴς Ἑλλανοδίκας ἀνὴρ O. 3.11
κεῖνος κραίνει σέθεν εὐτυχίαν (sc. Ἑρμᾶς) O. 6.81τῶν μὲν κλέος ἐσλὸν Εὐφάμου τ' ἐκράνθη σόν τε P. 4.175
ὣς ἄρ' εἰπὼν ἔντυεν τερπνὰν γάμου κραίνειν τελευτάν P. 9.66
met., ] ἐκράνθην ὑπὸ δαιμονίῳ τινὶ συνάγεν θρόον ( ἐπετελέσθην Σ: < δείματι> supp. Wil. I have been granted fulfilment) Pae. 9.34 -
18 πρότερος
πρότερος (-ων; -ᾳ, -αις, -ας; -ον).a in former times, earlyκραίνων ἐφετμὰς Ἡρακλέος προτέρας O. 3.11
ἐπὶ προτέρων ἀνδρῶν O. 7.72
ἀρχαῖς δὲ προτέραις ἑπόμενοι O. 10.78
ἐκ προτέρων καμάτων P. 3.96
ὁ δὲ καμὼν προτέρᾳ πάθᾳ P. 8.48
χώρας Μυρμιδόνες ἵνα πρότεροι ᾤκησαν N. 3.13
b pro subs., men of oldσὲ δ' ἀντία προτέρων φθέγξομαι O. 1.36
μανθάνων οἶσθα προτέρων P. 3.80
λεγόμενον δὲ τοῦτο προτέρων ἔπος ἔχω (v. l. πρότερον) N. 3.52c n. s. pro adv.ἀντεβόλησεν τῶν ἀνὴρ θνατὸς οὔπω τις πρότερον O. 13.31
“ δώδεκα δὲ πρότερον ἁμέρας” P. 4.25ἔγεντο καὶ πρότερον Ἀντίλοχος βιατὰς P. 6.28
τοὶ καὶ σὺν μάχαις δὶς πόλιν Τρώων πράθον, ἑσπόμενοι Ἡρακλῆι πρότερον, καὶ σὺν Ἀτρείδαις I. 5.37
-
19 κραίνω
Aκρᾰνέω Emp.111.2
; [dialect] Att. [var] contr. , E. Supp. 375 [ κρᾱνῶ in compd. codd., nisi leg. - κράνῃ vel - κραίνει]: [tense] aor. ἔκρᾱνα ib. 369; [dialect] Ep. and [dialect] Ion. ἔκρηνα, inf. κρῆναι, Od.5.170, Herod.7.69 (dub.):—[voice] Med., [tense] fut. inf. in pass. senseκρᾰνέεσθαι Il.9.626
: [tense] aor.ἐπ-εκρήναντο Q.S.14.297
:—[voice] Pass., [tense] fut.κρανθήσομαι A.Pr. 911
: [tense] aor.ἐκράνθην Pi.P.4.175
, E.Hec. 219: κέκρανται [ per.] 3sg. [tense] pf. [voice] Pass., A.Supp. 943, also [ per.] 3pl., E.Hipp. 1255 (sed leg. συμφορά).—Hom. (v. infr.) mostly uses the [dialect] Ep. [tense] pres. κραιαίνω, [tense] impf. ἐκραίαινεν, [tense] aor. imper. κρήηνον, κρηήνατε, inf. κρηῆναι: [ per.] 3sg. [tense] pf. [voice] Pass.ἐπι-κεκράανται Od.4.616
: [tense] plpf. ἐπι-κεκράαντο ib. 132: [tense] aor.ἐκρᾱάνθην Theoc.25.196
. (Orig. κρᾱαίνω ( ἐκράαινεν has Ms. authority in Il.5.508, ἐπεκράαινε in 2.419, ἐπεκράανε in 3.302; cf.κράανον· τέλεσον Hsch.
, ἐπικραᾶναι· τῇ κεφαλῇ ἐπινεῦσαι, τελέσαι Id.), [var] contr. κραίνω, κρῆναι, etc. and by distraction κραιαίνω, κρηῆναι, etc.: κρᾱαίνω from κρᾱς - ṇ-yω ([etym.] κάρα, κράατα) = κεφαλαιόω 'achieve'.):—poet. Verb, accomplish, fulfil,τόδε μοι κρήηνον ἐέλδωρ Il.1.41
, 504, cf. Od.17.242; οἵ μευ φέρτεροί εἰσι νοῆσαί τε κρῆναί τε better than I both to conceive and accomplish, 5.170;κρῆνον νῦν καὶ ἐμοὶ.. ἔπος ὅττι κεν εἴπω 20.115
; καί τε κραίνουσιν ἕκαστα, of the Thriae, h.Merc. 559; l. c.; μαντεύματα κ. give true oracles, E. Ion 464 (lyr.);δίκας θνατοῖσι κραίνων B.12.45
;τοῦ δ' ἐκραίαινεν ἐφετμάς Il.5.508
, cf. Pi.O.3.11; οἵ ῥ' ἔτυμα κραίνουσι those dreams come true, Od.19.567; freq. in A., esp. of Fate, as Pr. 512, al., cf. S.OC 914, Tr. 127 (lyr.), etc.:—[voice] Pass., with [tense] fut. [voice] Med., to be accomplished, brought to pass,οὐ γάρ μοι δοκέει μύθοιο τελευτὴ τῇδέ γ' ὁδῷ κρανέεσθαι Il. 9.626
;πατρὸς δ' ἀρὰ.. τότ' ἤδη παντελῶς κρανθήσεται A.Pr. 911
, cf. 213; κέκρανται ψῆφος the vote hath been cast, Id.Supp. 943;ψῆφος ἡ κρανθεῖσα E.Hec. 219
; (lyr.):— for the phrase ἐπὶ χείλεα κεκράαντο, v. ἐπικραίνω; of a person, ἐκράνθην I was perfected (Sch. ἐπετελέσθην), Pi.Pae.9.34.II = τιμᾶν, Hsch.; so perh. in h.Merc. 427 κραίνων ἀθανάτους τε θεοὺς καὶ γαῖαν ἐρεμνήν, ὡς ἐγένοντο (less prob. finishing [ the tale of] the gods and earth, how they were made).III abs., exercise sway, reign,δώδεκα γὰρ κατὰ δῆμον.. ἀρχοὶ κραίνουσι Od.8.391
: c. acc. cogn., κ. σκῆπτρα sway the staff of rule, S.OC 449; .2 after Hom., c. gen., reign over, govern, στρατοῦ, τῆς χώρας, τῆσδε γῆς, χθονός, S. Aj. 1050, OC 296, 862, 926: in later [dialect] Ep. c. dat., Orph. A. 475: c. acc.,κ. Διὸς οἴκους IG14.433
([place name] Tauromenium); ἐπὶ σπλῆνα κ., of a vein, dominate, Aret.CA2.2, cf. CD1.2.IV intr., come to an end, result in a thing, ποῖ δῆτα κρανεῖ; A.Ch. 1075 (anap.); of disease, culminate, be at its worst, Aret.SD2.8, CA1.1.2 Medic., of bones, etc., terminate,ὅπῃ κραίνουσι Hp.Art.45
, cf. Aret.SD1.7, 8; extend,ἀπὸ ἥπατος ἐς νεφρούς Id.CA2.6
. -
20 πορθμεύω
A carry or ferry over a strait, river, etc., ;τινὰς εἰς Σαλαμῖνα Aeschin.3.158
: then, generally, carry over, carry, ; ;γραφὰς πρὸς Ἄργος Id.IT 735
; also,π.τινὰ ἐκ γῆς S.Tr. 802
, cf. E.IT 1358; π. πόδα, ἴχνος, advance, ib. 936, 266: metaph.,εἰς δάκρυα π. ὑπομνήσει κακῶν Id.Or. 1032
; ; ποῖ διωγμὸν πορθμεύεις; how far dost thou carry it? ib. 1435;Ἀχέρων ἄχεα π. βροτοῖσιν Licymn.2
; (Agath.):—[voice] Pass., to be carried or ferried over from place to place, Hdt.2.97;ἐπ' ὄχοις π. E.Tr. 569
(anap.): c.acc. loci, pass over or through,λευκὴν αἰθέρα πορθμευόμενος Id.Andr. 1229
(anap.).II [voice] Act.intr., pass over, ;Ἀχέροντος ὕδωρ AP7.68
(Arch.);κύματα Epigr.Gr.522.1
([place name] Thessalonica);τίς ἀστὴρ ὅδε π.; E.IA6
(anap.).Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > πορθμεύω
- 1
- 2
См. также в других словарях:
ἐφετμάς — ἐφετμά̱ς , ἐφετμή command fem acc pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
κεδνός — κεδνός, ή, όν (Α) 1. (για πρόσ.) ενεργ. 1. φροντιστικός, προσεκτικός, επιμελής, ικανός, πιστός («κεδνός οἰακοστρόφος», Αισχύλ.) 2. ευγενής («παρθένον κεδνάν», Πίνδ.) 3. παθ. αγαπητός, αυτός που τόν φροντίζουν, που τόν αγαπούν («κεδνότατοι καὶ… … Dictionary of Greek