-
1 ορύσσω
-
2 ὀρύσσω
-
3 ὀρύσσω
Grammatical information: v.Meaning: `to dig (up, in, out), to scrape, to bury'.Other forms: att. - ττω, late - χω (Arat.), ipv. - γε (Seriphos), aor. ὀρύξαι, fut. ὀρύξω (Hom.), pass. aor. ὀρυχθῆναι, fut. ὀρυχθήσομαι, perf. ὀρώρυγμαι (IA.; w. prefix κατ-ώρυγμαι). Act. ὀρώρυχα (Att.), Aor. 2. ὀρυγεῖν, pass. ὀρυγῆναι (late).Derivatives: 1. backformation ὄρυξ, - υγος m. `pickaxe' (AP), usu. name of an Egyptian and Libyan (also Indian) gazelle or antelope (Arist., LXX), seemingly after the pointed horns, but rather folketym. transformed LW [loanword]; also name of a great fish (Str.; s. Thompson Fishes s.v.). Of the prefixcompp. κατ-ῶρυξ (ω comp. length.), - υχος `buried, dug in, underground', as subst. f. `grave' (trag.); dat. pl. κατω-ρυχέεσσι ( λάεσσι, λίθοισι ζ 267, ι 185), rather metr. enlarged than from κατωρυχής; δι-ῶρυξ, - υχος, late mostly - υγος f. `ditch, channel, mine' (Ion., Th., Tab. Heracl., pap.). 2. ( δι-, ὑπ-)όρυγμα n. `hole, grave' (IA.); 3. ὀρυγμός m. `id.' (Priene). 4. ( δι-)ορυχή f. (- ωρ-) `the digging' (D., Delos), also - γή (LXX). 5. ( κατ-, ἐπ-, ὑπ-)όρυξις f. `id.' (Arist.). 6. ὀρυκτή f. = ὄρυγμα (Ph.). 7. ὀρυκ-τήρ m. `miner' (Zeno Stoic.), - της m. `digger, tool for digging' (Aesop., Str.); ( δι-) ορυκτρίς f. adjunct of χελώνη `mine protection roof' (Poliorc.). 8. ὀρυγεύς fossorium (Gloss.).Etymology: The general basis of all verbal forms and derived nouns is a stem ὀρυχ-; the media in ὀρυγ- is secondary (cf. Schwyzer 715 a. 760); secondary is also the present ὀρύχω (Schw. 684 f.). -- Without exact agreement outside Greek. As ὀ- can be `prothetic', we can explain the primary yot-present ὀρύσσω from *ὀρυχ-ι̯ω \< * h₃rugh- and compare the nasalinfixed secondary formation Lat. runcō, - āre `weed out, root up', to which a.o. runcō, - ōnis m. `weeding hook', as well as Latv. rūkēt `dig, scrape'; also the primary Skt. luñcati `pluck off' (with l from IE r) can belong here. To be considered further several isolated verbal nouns, esp. from Celtic, e.g. Ir. rucht (\< * ruk-tu-) `swine', pop. *"grubber"; from Alban. rrah `excavation, reclaimed land' IE * rouk-so- (Restelli Ist. Lomb. 91, 475). The aspiration, seen only in Greek, can be expressive or analogical. -- (If one separates the velar as a formative element, we can compare οὑροί m. pl. `trench' (s.v.), ὅρος `boundary' ('-furrow'?), the instrument name ὀρυα, poss. also ὀρύα f. `intestine', prop. *"hole"?). Further forms w. rich lit. in WP. 2, 351 ff., Pok. 868ff.Page in Frisk: 2,430-431Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > ὀρύσσω
-
4 ὀρύσσω
ὀρύσσω, att. ὀρύττω, perf. ὀρώρυχα u. ὀρώρυγμαι, g raben; τάφρον, Il. 7, 341. 440; βόϑρον, Od. 10, 517. 11, 25; κρύψω τόδ' ἔγχος γαίας ὀρύξας, Soph. Ai. 644; τὸ χωρίον ὀρώρυκτο, Her. 1, 186; ἰσϑμόν, 1, 174, d. i. durchgraben; auch med., ausgraben lassen, λίϑους ὠρύξατο, 1, 186; – τὴν γῆν, Plat. Euthyd. 288 e; ὑπὸ μεταλλείας ὀρυττόμενα, Critia. 114 e; ὀρώρυκτο, ὀρυχϑείς, 118 c; ὑπόνομον ἐκ τῆς πόλεως ὀρύξαντες, Thuc. 2, 76; Sp. – Auch = eingraben, ὁπόσον βάϑος ὀρύττειν δεῖ τὸ φυτόν, Xen. Oec. 19, 2.
-
5 ορυσσω
атт. ὀρύττω1) рыть, выкапывать(τάφρον, βόθρον Hom.; ὄρυγμα, ἔλυτρον Her.; εὐνὰς ταῖς ὁπλαῖς Arph.; ληνὸν ἐν τῷ ἀμπελῶνι NT.)
; прорывать, проводить(ὑπόνομον ἐκ τῆς πόλεως Thuc.)
2) прокапывать, прорывать, пересекать рвом или каналом(ἰσθμόν, τὸ χωρίον Her.; γῆν Arst.)
3) закапывать(ἔγχος Soph.; τὸ τάλαντον ἐν τῇ γῇ NT.)
4) перен. вколачивать, втыкатьπὺξ ὀ. Arph. — дать тумака
5) выкапывать из земли, добывать рытьем(ὀ. μῶλυ Hom.; ὀρύξασθαι λίθους Her.)
ὅ ὀρυσσόμενος χοῦς Hom. — вынутая (при землекопных работах) земля -
6 ὀρύσσω
Aὄρυγε IG12(5).519
([place name] Seriphos)): [tense] fut.ὀρύξω Il.7.341
: [tense] aor. ὤρυξα, [dialect] Ep. ὄρυξα as always in Hom., Od.11.25, al.: [tense] pf. ὀρώρῠχα ([etym.] κατ-) Pherecr.145.19 : [tense] plpf.ὠρωρύχειν App.BC4.107
:—[voice] Med., [tense] aor.ὠρυξάμην Hdt.1.186
, A.R.3.1032, etc.:—[voice] Pass., [tense] fut. ὀρυχθήσομαι ([etym.] κατ-) Antipho 3.2.10, also ὀρῠχήσομαι ([etym.] κατ-) Ar.Av. 394 (Elmsl.) andὀρωρύξομαι Suid.
s.v. ὤρυσσον (prob.): [tense] aor.ὠρύχθην Hdt.1.186
, etc.: [tense] pf.ὀρώρυγμαι Id.2.158
, etc.; in compds., ὤρυγμαι ( codd.,ὑποκατ- Sophr.3
,δι- Luc.Tim. 53
, etc.): [tense] plpf.ὀρωρύγμην Hdt.1.186
, Pl.Criti. 118c, also ὠρωρύγμην ([etym.] δι-) X.An.7.8.14.—An [tense] aor. 2 [voice] Act. ὤρῠγον occurs in Philostr. VA1.25: [voice] Pass. ,673.6 (Egypt, i A. D.), ([etym.] δι-) Hld.9.7, Gp.4.3.2, ([etym.] κατ-) f.l. in X.An.5.8.11 :—dig,ὀρύξομεν ἐγγύθι τάφρον Il.7.341
;βόθρον ὄρυξα Od.11.25
;ἔλυτρον Hdt.1.186
;ὀρύγματα Id.4.200
;ταῖς ὁπλαῖς εὐνάς Ar.Eq. 605
;ὑπόνομον ἐκ τῆς πόλεως Th.2.76
: abs.,ὤρυσσον ὑπὸ μαστίγων Hdt.7.22
;ἐὰν ὀρύξῃ τις παρὰ τὴν θάλασσαν Arist.Pr. 933b33
:—[voice] Med.,δεξαμενὰς ὀρύξασθαι Hdt.3.9
:—[voice] Pass., ὀρώρυκται (sc. ἡ διῶρυξ) Id.2.158 ; τὸ ὀρυχθέν, = τὸ ὄρυγμα, the trench, Id.1.186.II dig up,[μῶλυ] Od.10.305
;κυκλάμινον Theoc.5.123
: [voice] Med., λίθους ὠρύξατο had stones dug or quarried, Hdt.1.186:—[voice] Pass., ὁ ὀρυσσόμενος χοῦς the soil that was dug up, ib. 185 ;ὑπὸ μεταλλείας ὀρύττεσθαι Pl.Criti. 114e
.III dig through, i. e. make a canal through (like διορύσσειν), τὸν ἰσθμὸν ὀ. Orac. ap. Hdt.1.174 ;τὸ χωρίον ὀρώρυκτο Id.1.186
; of moles, burrow, either abs., as Arist.HA 606a2 ; or γῆν ὀ., Id.Mir. 842b4.IV bury, ἔγχος.. γαίας ὀρύξας ἔνθα μήτις ὄψεται (where γαίας depends on ἔνθα) S.Aj. 659, cf. X.Oec.19.2.V of a wrestler, dig into, gouge a tender part, , cf. Pax 899, Philostr. VA8.25 ; gouge out,ὀφθαλμὸν ὤρυττέν τις ὥσπερ ἰχθύος Antiph.119
. -
7 ὀρύσσω
A Homeric dictionary (Greek-English) (Ελληνικά-Αγγλικά ομηρικό λεξικό) > ὀρύσσω
-
8 ὀρύσσω
ὀρύσσω, durchgraben; ausgraben lassen; eingraben -
9 ὀρύσσω
ὀρύσσω fut. 2 and 3 sg. ὀρύξεις and-ει LXX; 1 aor. ὤρυξα; 2 aor. pass. ὠρύγην (Hs 9, 6, 7; s. OGI 672, 7; 673, 6 ὠρύγη; POxy 121, 8 ὀρυγῆναι; Ps 93:13; En 98:13; Joseph.; Just., D. 97, 4)① to loosen material by digging, w. focus on the activity as such, dig (up) τὶ someth. γῆν (cp. Pla., Euthyd. 288e; Achmes 94, 14) to hide someth. Mt 25:18. Pass. ὠρύγη τὸ πεδίον the plain was dug up and there were found … Hs 9, 6, 7.② to prepare a place for someth. by digging, dig out, prepare by digging τὶ someth. (X., Cyr. 7, 3, 5; Diod S 1, 50, 5; Gen 26:21, 25; Jos., Ant. 8, 341; TestSol; TestZeb 2:7; ApcMos 40) ληνόν a wine-press Mt 21:33. Also ὑπολήνιον Mk 12:1 (cp. Is 5:2). βόθρον θανάτου a pit of death 11:2 (cp. Jer 2:13 and for ὀρ. βόθρ. Eccl 10:8; Pr 26:27).③ make a hole in someth. by digging, dig (a hole) (X., Oec. 19, 2) ἐν τῇ γῇ (i.e. to hide τὸ ἓν τάλαντον) Mt 25:18 v.l.—B. 497. DELG. M-M. -
10 ὀρύσσω
Греческо-русский лексикон Нового Завета с номерами Стронга и греческой Симфонией > ὀρύσσω
-
11 ορύσσω
Греческо-русский лексикон Нового Завета с номерами Стронга и греческой Симфонией > ορύσσω
-
12 ὀρύσσω
рыть, копать, выкапывать, закапывать.Ελληνικά-Ρωσικά λεξικό στα κείμενα της Καινής Διαθήκης (Греческо-русский словарь к текстам Нового Завета) > ὀρύσσω
-
13 ὀρύσσω
+ V 13-1-7-8-8=37 Gn 21,30; 26,15.18(bis).19to dig, to dig out [τι] Gn 21,30; id. [abs.] Gn 26,19; to dig up [τι] (metaph.) Prv 16,27*Ps 21(22),17 ὤρυξαν they pierced-כארו or-כרו כרה for MT ארי/כ like a lion? (→ἀνὀρύσσω, διὀρύσσω, ἐξὀρύσσω, κατ-,,) -
14 κατ-ορύσσω
κατ-ορύσσω, (s. ὀρύσσω), vergraben, eingraben; κατὰ τῆς γῆς Ar. Plut. 238; Περσέων δυώδεκα ζώοντας ἐπὶ κεφαλὴν κατώρυξε Her. 3, 35; τοὺς ἀνοσίους εἰς πηλόν τινα ἐν Ἅιδου Plat. Rep. II, 363 d; τινὰ ζῶντα Xen. Hem. 1, 2, 55; κατορυχϑήσομαι Antiph. 3 β 10; κατορυχήσομαι Ar. Av. 394; κατορωρύχϑαι Archestr. bei Ath. III, 101 c, nach den Atticisten die eigtl. attische Form für das hellenistische κατώρυγμαι; κατορώρυχε Pherecrat. bei Plut. de music. 30, übtr. gebraucht.
-
15 δι-ορύσσω
δι-ορύσσω, att. διορύττω (s. ὀρύσσω), durchgraben; Hom. in tmesi διὰ τάφρον ὀρύξας Od. 21, 120; τοίχους Ar. Plut. 565, = τοιχωρυχέω, wie Thuc. 2, 3 u. Dem 54, 87 u. N. T.; τὴν οἰκίαν Xen. conv. 4, 30; Ἄϑων Plat. Legg. III, 699 a; χερσόννησον Dem. 6, 30; τὸ δεσμωτήριον 25, 56, wie oben τοίχους, u. Sp.; auch = vergraben, D. Sic. 4, 43. Uebertr., untergraben, zum Einsturz bringen, κακῶς διακείμεϑα καὶ διορωρύγμεϑα κατὰ πόλεις Dem. 9, 28; κακουργῆσαι καὶ διορύξαι πράγματα 45, 30; auch = durchspähen, neben διερευνάομαι Plut. cap. ex host. util. p. 271.
-
16 προ-ορύσσω
προ-ορύσσω, vor, vorher graben, Sp.
-
17 παρα-κατ-ορύσσω
παρα-κατ-ορύσσω, att. - ττω, daneben, dabei vergraben, Hippocr.
-
18 παρ-ορύσσω
παρ-ορύσσω, att. - ττω, dabei graben, τάφρον, Thuc. 6, 101; bes. um die Wette graben, schaufeln, Sp., wie Epict. 3, 15, 4; καὶ λακτίζειν, D. L. 6, 27, eine Vorübung, die von denen 30 Tage lang getrieben werden mußte, die in den olympischen Spielen als Faustkämpfer auftreten wollten. Vgl. Interprett. zu Theocr. 4, 10.
-
19 περι-ορύσσω
περι-ορύσσω, att. - ττω, ringsum graben, τάφρου κ ύκλῳ περιορυχϑείσης, Plat. Critia. 118 c; – umgraben, mit Graben und Wall umziehen, λίμνην Her. 2, 99, Sp.
-
20 συγ-κατ-ορύσσω
συγ-κατ-ορύσσω, att. - ττω, mit verscharren, begraben; Plut. adv. Col. 13; Luc. Nigr. 30.
См. также в других словарях:
ορύσσω — και ορύττω (ΑΜ ὀρύσσω, Α και δ. γρφ. ὀρύχω, αττ. τ. ὀρύττω) σκάβω, ανοίγω κοίλωμα στη γη με εκσκαφή, ανασκάπτω, κατασκευάζω όρυγμα («ἔκτοσθεν δὲ βαθεῑαν ὀρύζομεν ἐγγύθι τάφρον», Ομ. Ιλ.) αρχ. 1. (για τους ασπάλακες, τους τυφλοπόντικες) σκάβω… … Dictionary of Greek
ὀρύσσω — ὀρύ̱σσω , ὀρύσσω dig pres subj act 1st sg ὀρύ̱σσω , ὀρύσσω dig pres ind act 1st sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ορύσσω — όρυξα, ορύχτηκα, ορυγμένος, ανοίγω με σκάψιμο, σκάβω: Ορύσσω τάφρο, υπόνομο … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
ὀρωρυγμένα — ὀρύσσω dig perf part mp neut nom/voc/acc pl ὀρωρυγμένᾱ , ὀρύσσω dig perf part mp fem nom/voc/acc dual ὀρωρυγμένᾱ , ὀρύσσω dig perf part mp fem nom/voc sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὀρωρυγμέναι — ὀρύσσω dig perf part mp fem nom/voc pl ὀρωρυγμένᾱͅ , ὀρύσσω dig perf part mp fem dat sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὀρωρυγμένον — ὀρύσσω dig perf part mp masc acc sg ὀρύσσω dig perf part mp neut nom/voc/acc sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὀρωρυγμέναις — ὀρύσσω dig perf part mp fem dat pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὀρωρυγμένη — ὀρύσσω dig perf part mp fem nom/voc sg (attic epic ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὀρωρυγμένης — ὀρύσσω dig perf part mp fem gen sg (attic epic ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὀρωρυγμένοι — ὀρύσσω dig perf part mp masc nom/voc pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
ὀρωρυγμένος — ὀρύσσω dig perf part mp masc nom sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
