-
1 ἀνα-παύω
ἀνα-παύω, ion. ἀμπ., machen, daß Jemand aufhört, von etwas abbringen, χειμὼν ἀνέπαυσεν ἀνϑρώπους ἔργων Il. 17, 550, der Winter macht, daß die Menschen zu arbeiten aufhören; Μενέξενον Plat. Lys. 213 d; mit dem acc. der Sache, πλάνον, βοήν, Soph. O. C. 1115 Trach. 1 252; ausruhen lassen, Glauc. 2 (IX, 341); στρά τευμα, das Heer halten lassen, Xen. Cyr. 7, 1, 4; ἑαυτὸν ἐκ τῆς κακοπαϑείας, sich erholen, Pol. 3, 42; ablegen, δάφνην Ael. V. H. 2, 41; vgl. H. A. 7, 29; zur Ruhe bringen, πόλιν Plut. Nic. 9; auch tödten. – Häufiger med., aufhören, τινός, ναυμαχίας Thuc. 7, 73; sich ausruhen, überall vorkommend, ἀναπεπαυμένος ἐκ μακρᾶς ὁδοῦ Plat. Critia init.; bes. vom Schlafe, ἐπὶ τῆς κλίνης Her. 1, 182; vom Heere, Halt machen, Xen. Cyr. 2, 4, 4 u. öfter; ὁ πόλεμος ἀναπέπαυται, der Kriegist beendigt, 7, 5, 47 (aber bei Plut. Lucull. 5 ist ἀναπέπαυται dem πέπαυται entgegengesetzt, der Krieg hat nur einen Stillstand gewonnen); ἐκείνης τῆς διανοίας, von jenem Vorhaben abstehen, An. 5, 6, 31; sich ruhig verhalten, 4, 2, 4; mit ῥᾳϑυμεῖν vrbdn, Pol. 10, 20; Sp. auch für sterben, Herodian. 1, 4, 18; vgl. Theocr. 1, 138.
-
2 προς-ανα-παύω
προς-ανα-παύω (s. παύω), dabei, daran ruhen lassen, Pol. 4, 73, 3; med., dabei, daran ruhen, Sp., wie Plut. Sull. 28.
-
3 προ-ανα-παύω
προ-ανα-παύω (s. παύω), machen, daß Etwas vorher aufhört, pass. vorher sterben, Sp.
-
4 δι-ανα-παύω
δι-ανα-παύω (s. παύω), dazwischen ausruhen lassen, τινά, Plat. Polit. 257 c; δύναμιν, Pol. 5, 6 στρατόν, Plut. Marcell. 6; Anton. 38; τὸ συνεχὲς τοῦ πλοῦ, unterbrechen, Luc. am. 7. – Med., dazwischen ausruhen, sich erholen, Plat. Conv. 191 c; Luc. Necyom. 14.
-
5 παύω
παύω, - ομαιGrammatical information: v.Meaning: `to withhold, to hold back, to arrest, to stop (transitive)', midd. `to cease, to stop, to run out' (Il.); on the meaning Porzig Satzinhalte 48 ff.Derivatives: 1. ἀνά-, κατά-, διά-παυμα n. `rest, ease, placation' (Il., Hes.), ἀνα-παυμα also `fallow land' with - ματικός (pap.). -- 2. ἀνά-, κατά-, διά-παυσις f. `rest, ease, relaxation' (Pi., IA.), rare παῦσις (Hp., LXX). -- 3. παυσ-ωλή, μετα- παύω f. `id.' (Β 386, Τ 201; cf. Leumann Hom. Wörter 93 n. 55), prob. from aor. παῦσαι (Frisk Indogerm. 15, Porzig 235; cf. Lat. pausa below), which is in Hom. more usu. than the pres. (Chantraine Gramm. hom. 1, 374). -- 4. παῦλα, ἀνά- παύω f. `id.' (Hp., Att.); on the formation Solmsen Wortforsch. 262f. -- 5. παυστήρ, - ῆρος m. (S.), παύστωρ, - ορος m. (Isyll.; Fraenkel Nom. ag. 1, 160) `stopper, terminator' with παυστήριος `ending' (S.), ἀνα- παύω `fit for resting' (Hdt., X.). -- 6. ἀνα-, κατα-παυστικός `giving rest, relaxing' (Phld., Ptol.). -- 7. παυσι- in governing compp., e.g. παυσί-πονος `ending pain' (E., Ar.), παυσ-άνεμος `stilling the wind' (A.). -- 8. Lat. pausa f. `pause, standstill, end' (since Enn.) with -s- as in παυσωλή, παῦσαι; hardly from the rare simplex παῦσις; details in W.-Hofmann s.v.Origin: XX [etym. unknown]Etymology: Unexplained. After Schwyzer IF 30, 443 ff. prop. "kick away smb. from smth.", first in aor. παῦ-σαι, to which the pres. παύω as innovation. Orig. pres. would be παίω (s.v.) for *παϜι̯ω = Lat. paviō. Semant. very little convincing; cf. Kretschmer Glotta 6, 308, Porzig Satzinhalte 50. Not better Solmsen IF 31,483: to OPr. pausto `wild', OCS pustъ `bare, waste' etc. WP. 2, 1ff., Pok. 790 a. 827, W. -Hofmann s. paviō and pausa, Vasmer s. pustítь and pustóĭ.Page in Frisk: 2,483Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > παύω
-
6 παύω
Aπαύεσκον Od.22.315
, S.Ant. 963 (lyr.): [tense] fut.παύσω Il.1.207
, etc.; [dialect] Ep. inf. παυσέμεν ( κατα-) 7.36 : [tense] aor.ἔπαυσα 15.15
, etc., [dialect] Ep.παῦσα 17.602
: [tense] pf.πέπαυκα D. 20.70
, Antisth. Od. 10 :—[voice] Med. and [voice] Pass., [dialect] Ion. [tense] impf.παυέσκετο Il.24.17
: [tense] fut.παύσομαι Od. 2.198
, Hdt.1.56, S.OC 1040, Ph. 1424, E.Med.93, etc. ; πεπαύσομαι only S.Ant.91, Tr. 587 (though held to be the true [dialect] Att. form by Moer.p.293 P.); παυσθήσομαι (v.l. παυθ-) Th.1.81 ; later παήσομαι ( ἀνα-) Apoc.14.13 : [tense] aor.ἐπαυσάμην Il. 14.260
; ἐπαύθην, [dialect] Ep. παύθην, Hes. Th. 533, Th.5.91 (v.l. παυσθῇ), etc. ;ἐπαύσθην Hdt.5.94
, etc. ; laterἐπάην Choerob. in Theod. 2.141
H.: [tense] pf.πέπαυμαι Il.18.125
, A.Pr. 615, Hdt.1.84, Ar. Pax 29, etc. ( πεπάσθαι is f.l. in Vett. Val.359.31):I causal, make to end,1 c. acc. only, bring to an end, check, sts. of persons,ἵνα παύσομεν ἄγριον ἄνδρα Il.21.314
, cf. S.Ant. 963 (lyr.), Ar.Eq. 330 ; stop or silence by death, Od. 20.274, S.OT 397 :—[voice] Pass. and [voice] Med., take one's rest,ἐνὶ κλισίῃ Il.24.17
, cf. Hdt.9.52, etc.; cease, have done, Il.8.295, Od.4.103, etc. ; of one singing or speaking, 17.359, Hdt.7.8.δ : generally, [voice] Med. denotes willing, [voice] Pass. forced, cessation.b mostly of things, make an end of, stop, abate, χόλον, μένος, νεῖκος πολέμοιο, ῥόον, ὀδύνας, etc., Il.19.67, 1.282, Od.24.543, 5.451, Il.16.528, etc. ;μέριμναν Pi.I.8(7).13
(s. v.l.) ; λύπας ᾠδαῖς π. E.Med. 197 (anap.), etc. ; π. τόξον let the bow rest, Od.21.279 ;π. τοὺς γάμους S. Ant. 575
;πόντου σάλον E.El. 1242
; π. τὸν νόμον annul it, Id.Or. 571 ; π. τὸν λόγον close it, X.Cyr.8.6.7 ;τυραννίδα καταλύσαντα πεπαυκέναι D.20.70
; π. τείχη raze them, D.C.69.9 :—[voice] Pass., Th.5.91, etc.2 c. acc. pers. et gen. rei, hinder, keep back, or give one rest, from a thing, π. Ἕκτορα μάχης, πόνοιο Ἀχιλῆα, Θάμυριν ἀοιδῆς, Πηνελόπειαν κλαυθμοῖο, Il.15.15, 21.137, 2.595, Od.4.801 ; π. τινὰ ἀλκῆς, ἄλης, καμάτοιο, ὀδυνάων, Il. 15.250, Od. 15.342, 5.492, Il.4.191 ; soπ. χεῖρας πολέμοιο 21.294
;ὀρχηθμοῖο πόδας Od. 23.298
;π. τινὰ τῆς βοῆς S.El. 798
;τῆς ὕβρεως Ar.Av. 1259
;τῆς λυγγός Pl.Smp. 185d
; τῆς ἁμαρτίας καὶ ἀμα ;τῶν ἐπιθυμιῶν X.Mem.1.2.5
; [ τῆς νόσου] IG42(1).121.71 (Epid., iv B. C.) ; π. τινὰ τῆς βασιληΐης depose one from being king, Hdt.1.123 ; τινὰ τῆς ἀρχῆς, τῆς στρατηγίας, X.Cyr.8.6.3, HG6.2.13 ;τῆς ἔξω ξυμμαχίας τινάς Th.3.65
; alsoπ. τινὰ ἐκ κακῶν S.El. 987
;τινὰ ἀπὸ παιδαγωγῶν X.Lac.3.1
; with acc. unexpressed,αἴ κέ ποθι Ζεὺς.. παύσῃ ὀϊζύος Od.4.35
;φάρμαχ' ἅ κεν παύσῃσι.. ὀδυνάων Il.4.191
:—[voice] Pass. and [voice] Med., rest or cease from a thing, πολέμοιο, μάχης, ἔργων, πόνου, γόοιο, κλαυθμοῦ, ὀδυνάων, κλαγγῆς, etc., 21.432, 467, Od.4.683, 24.384, 9.540, 17.7, 4.812, Il.2.100, etc. ; τῆς μάχης, τοῦ δρόμου, Hdt.1.74, 4.124 ; ;τῆς ὀργῆς Lys.19.6
;φιλανθρώπου τρόπου A.Pr.11
; παύεσθαι ἀρχῆς to be deposed from, or reach the term of, office, Hdt.1.56, cf. 6.66, IG12.114.46 ; (lyr.);ἐκ τρόχων πεπαυμένοι E.Med.46
, cf. El. 1108.3 c. [tense] pres. part., stop a person from.., π. τινὰ ἀριστεύοντα stop him from doing bravely, Il. 11.506 ;τὸν ἄνδρα παῦσον ταῦτα ποιεῦντα Hdt.5.23
; γελῶντας ἐχθροὺς π. S.El. 1295 ;παύσω δέ σ' ὄντ' ἄπαιδα E.Med. 717
:—[voice] Pass. and [voice] Med., leave off doing.., ὅθ' ὕπνος ἕλοι, παύσαιτό τε νηπιαχεύων when he stopped playing, Il.22.502, cf. A.Pr. 615, Ag. 1047, Hdt.1.133, etc.; of things,ἄνεμος μὲν ἐπαύσατο.. θύων Od.12.400
: the part. is freq. to be supplied, αἷμα, φλόξ, ἄνεμος ἐπαύσατο, the blood stopped [flowing], the fire [burning], the wind [blowing], Il.11.267, 23.228, Od.12.168, etc. ; so Ῥοδώπιος πέρι πέπαυμαι (sc. λέγων) Hdt.2.135, cf. 7.10.4 less freq. c. inf., stop a person from..,ἔμ' ἔπαυσας ἐπὶ Τρώεσσι μάχεσθαι Il.11.442
;ῥαψῳδοὺς ἔπαυσε ἀγωνίζεσθαι Hdt.5.67
, cf. 7.54 : sts. with μή inserted, ;παύσας ὑμᾶς μὴ λίαν ἐξαπατᾶσθαι Ar. Ach. 634
; alsoπ. τὸ μὴ προσελθεῖν.. τὴν ὁλκάδα Th.7.53
;π. τοῦ.. εἶναι Pl.R. 416c
.b [voice] Med. c. inf., Batr.193, AP6.21.8, and later Prose, as Plu.2.216d.5 [voice] Med., yield, give, of timber, opp. ἵστασθαι, Thphr.HP5.6.3.II intr. in imper. παῦε, cease, leave off ( παύου is rare, S.Ichn.359, Ephipp.5.20, Luc.Im.2),παῦε μάχης Hes.Sc. 449
codd., cf.h.Cer. 351 ;παῦε γόοιο Epigr.Gr.320.5
([place name] Thyatira): mostly abs., παῦε stop! have done! be quiet!παῦε, μὴ λέξῃς πέρα S.Ph. 1275
, cf. Ar.V. 1208, Ra. 122, 269, Pl.Phdr. 228e ;παῦε, παῦε, μὴ βόα Ar.Av. 1504
, cf. V. 1194 ; alsoπαῦε, παῦε τοῦ λόγου Id.Ra. 580
; ;παῦ' ἐς κόρακας Id.Ach. 864
, where the other Verbs are pl. ; παῦ, apoc. forπαῦε, παῦ, μηδὲν ὄμνυ' Men.Sam.96
, cf. Ael.Dion.Fr. 275, etc.: also imper. [voice] Med.,παῦσαι λέγουσα E.Hipp. 706
;παῦσαι φαρμακοπωλῶν Ar.Fr.28
;π. μελῳδοῦσ' Com.Adesp.601
;π. δυσωνῶν Pl.Com.224
, cf. Theopomp.Com.62, Philetaer.6, Philem.213.1 ; παύσασθε νοῦν ἔχοντες (leg. λέγοντες) Men.482.1. -
7 ἀναπαύω
ἀνα-παύω, poet. and [dialect] Ion. [pref] ἀμπ-, [tense] fut. [voice] Med. ἀναπαύσομαι: [tense] aor. ἀνεπαυσάμην [dialect] Att. and Hellenistic (butAἀνεπαύθημεν LXX La.5.5
): later, [tense] aor. [voice] Pass.ἀναπάη IG14.158
: [tense] fut. [voice] Pass. ἀναπαήσομαι v.l. Apoc.14.13, al.: [tense] pres. [voice] Med.ἀναπάεται IG14.1717
, cf. PTeb. 264:—make to cease, stop or hinder from a thing,χειμῶνος.. ὅς ῥά τε ἔργων ἀνθρώπους ἀνέπαυσεν Il.17.550
; ἀ. τινὰ τοῦ πλάνου give him rest from wandering, S.OC 1113; τοὺς λειτουργοῦντας ἀ. (sc. τῶν ἀναλωμάτων) to relieve them from.., D.42.25, cf. 42.2 c. acc. only, put an end to, ; more freq. rest, make to halt,ἀ. στράτευμα X.Cyr.7.1.4
;κατὰ μέρος τοὺς ναύτας ἀ. Id.HG6.2.29
;κάματον ἵππων ἀ. A.Fr. 192
(lyr.); ; εἴδωλον ἀ. ἐπὶ ἅμαξαν lay it in a reposing posture, Ael.VH12.64, cf. NA7.29: abs., give me rest,Luc.
Tyr.21.4 rarely intr. in sense of [voice] Med., take rest,ἀναπαύοντες ἐν τῷ μέρει Th.4.11
;ἡσυχίαν εἶχε καὶ ἀνέπαυεν X.HG 5.1.21
.5 of land, cause to lie fallow, PSI400.10 (iii B. C.), PTeb. 105.3 (ii B. C.).II in [voice] Med. and [voice] Pass., take rest, ἀναπαύου κακῶν take rest from.., Cratin.297; ἀπὸ ναυμαχίας ἀ. rest after a sea-fight, Th.7.73;ἐκ μακρᾶς ὁδοῦ Pl.Criti. 106a
; ἀπ' ἄγρας κεκμακὼς ἀμπαύσεται [Πάν] Theoc.1.17; esp. of troops, halt, rest, X.Cyr.2.4.3, etc.; ἀναπεπ. τῶν εἰσφορῶν to be relieved from.., Isoc.8.20.2 abs., take one's rest, sleep, Hdt.1.12, 2.95, al., E.Hipp. 211, v.l. in Ar.Pl. 695, cf. Lys. 13.12, etc.b of land, lie fallow, Pi.N.6.11.c of the dead,ἀμπ. σὺν φιλίῃ ξυνῶς ἀλόχῳ Epigr.Gr.520.5
([place name] Thessalonica);ὧδε ἀναπάεται IG14.1717
, cf. Call.Epigr.15.1;ἀ. τοῦ βίου Heraclit. All.68
, Hdn.3.15.2; ἀ. alone, die, Id.1.4.7, cf. Plu.2.110f;ἀ. τὸν βίον POxy.1121.12
(iii A. D.).d regain strength, dub. l. in X.Cyr. 6 1.11.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἀναπαύω
-
8 ἀναπαύω
ἀνα-παύω, aor. ἀνέπαυσε: cause to leave off, τινά τινος, Il. 17.550†.A Homeric dictionary (Greek-English) (Ελληνικά-Αγγλικά ομηρικό λεξικό) > ἀναπαύω
-
9 ἀναπαύω
ἀνα-παύω, machen, daß j-d aufhört, von etwas abbringen; ausruhen lassen; ablegen; zur Ruhe bringen; auch töten; aufhören; sich ausruhen; bes. vom Schlafe; vom Heere, Halt machen; sich ruhig verhalten; auch für sterben -
10 διαναπαύω
δι-ανα-παύω (s. παύω), dazwischen ausruhen lassen; τὸ συνεχὲς τοῦ πλοῦ, unterbrechen; dazwischen ausruhen, sich erholen -
11 αναπαυω
ион. ἀμπαύω1) тж. med. (при)останавливать, прекращать(βοήν Soph.)
ἀ. τινὰ ἔργων Hom. — заставлять кого-л. прекратить работу;τὸν πόλεμον ἔφη οὐ πεπαῦσθαι, ἀλλ΄ ἀναπεπαῦσθαι Plut. — он сказал, что война (с Митридатом) не кончилась, а (лишь) приостановилась2) давать отдых(τὸ στράτευμα Xen. или τέν στρατιάν Plut.)
ἀ. τινά τινος Soph. — дать кому-л. отдохнуть от чего-л.;ἀ. τοὺς λειτουργοῦντας Dem. — дать передышку несущим бремя литургий;ἀ. ἑαυτὸν ἔκ τινος Polyb. — оправляться от чего-л.;ἀναπαύεσθαι (v. l. παύεσθαι) τῆς διανοίας Xen. — оставлять мысль (о чём-л.), отказываться от намерения3) преимущ. med. отдыхать(ἐπὴ τῆς κλίνης Her.)
ἀναπαύοντες ἐν τῷ μέρει Thuc. — посменно отдыхая;ἀναπεπαυμένος ἀπό τινος Thuc., ἔκ τινος Plat. и τινός Isocr., Luc.; — отдохнув, оправившись от чего-л.;σημαίνειν τῷ κέρατι ὡς ἀναπαύεσθαι Xen. — трубить сигнал к отдыху;τόσσ΄ εἰπὼν ἀνεπαύσατο Theocr. — сказав это, он умолк;δειπνήσαντες ἀνεπαύοντο Xen. — поужинав, они легли отдыхать4) убивать(τινά Plut.)
5) med. умирать Plut. -
12 ανάπαυση
ανάπαυση ηпокой, смерть:(αιωνία) ανάπαυση — вечный покой, смерть
τόπος αναπαύσεως ο — место упокоения, кладбище
Этим.< дргр. ανάπαυσις < αναπαύω < первоначальное значение «прекращать, заканчивать» < ανα- + παύω -
13 προαναπαύω
προ-ανα-παύω, machen, daß etwas vorher aufhört, pass. vorher sterben -
14 προςαναπαύω
προς-ανα-παύω, dabei, daran ruhen lassen; dabei, daran ruhen
См. также в других словарях:
αναπαύω — (Α ἀναπαύω και ποιητ. και ιων. ἀμπαύω) Ι. ενεργ. 1. απαλλάσσω κάποιον από τους κόπους, δίνω ανάπαυση, ξεκουράζω 2. ανακουφίζω, καταπραΰνω, ξαλαφρώνω 3. σκοτώνω κάποιον, τόν «βγάζω απ’ τη μέση» ΙΙ. μέσ. 1. διακόπτω σωματική ή πνευματική εργασία… … Dictionary of Greek
ανοίγω — (AM ἀνοίγω, Α και ἀνοιγνύω και ἀνοίγνυμι) 1. αποφράσσω κάτι, του αφαιρώ το κάλυμμα 2. (για δικαστικές πράξεις) αποσφραγίζω και κοινοποιώ 3. απομακρύνω από τη στεριά, φέρνω στο ανοιχτό πέλαγος 4. εγχειρίζω, τέμνω, κόβω το δέρμα 5. δημιουργώ, ιδρύω … Dictionary of Greek
λύνω — και λύω και λυώ (AM λύω, Μ και λύνω και λυῶ) 1. ανοίγω ή χαλαρώνω κάτι δεμένο, αφαιρώ τους δεσμούς που συνέχουν ένα πράγμα, ξεδένω, ξελύνω, ξεζώνω, ξεκρεμώ (α. «δεν μπορώ να λύσω αυτόν τον κόμπο» β. «οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς λῡσαι τὸν ἱμάντα τῶν… … Dictionary of Greek
στόμα — (Ανατ.). Το πρώτο τμήμα του πεπτικού συστήματος. Είναι μια κοιλότητα που ορίζεται μπροστά από τα χείλη και πίσω από τον ισθμό του φάρυγγα, δια του οποίου συνεχίζεται στον φάρυγγα. Το σ. διαιρείται από τις οδοντοστοιχίες σ’ ένα εξωτερικό μέρος, το … Dictionary of Greek
