-
1 φίλος
φίλος, geliebt, lieb, befreundet, von Personen u. Sachen, Hom. u. Folgde überall; μάλα οἱ φίλος ἦεν Il. 1, 381; εἴ τίς τοι καὶ κεῖϑι φίλος 4, 402; Αἰνείας φίλος ἀϑανάτοισι ϑεοῖσι 20, 347; οὐ γάρ τίς μοι ἔτ' ἄλλος ἐνὶ Τροίῃ ἤπιος οὐδὲ φίλος· πάντες δέ με πεφρίκασιν 24, 775; ὡς ὅδε πᾶσι φίλος καὶ τίμιός ἐστιν ἀνϑρώποις Od. 10, 38; δαίμοσιν πράττειν φίλα Aesch. Prom. 603; u. in Prosa, z. B. φίλος ὁ ὅμοιος τῷ ὁμοίῳ Plat. Gorg. 510 b; für ὁ ἐμοὶ φίλος auch ὁ ἐμὸς φίλος, ὁ σὸς φίλος, Theogn. 100 u. sonst. – Bes. häufig φίλος, φίλε, φίλοι mit u. ohne Substantiv in Anreden, Hom. u. Folgde; auch φίλε τέκνον, Od. 2, 363. 3, 184 u. sonst; φίλ' ἀνδρῶν Theocr. 15, 74. 24, 40. – Φίλον ἐστί μοι, es ist mir lieb, gefällt mir, ist nach meinem Sinne; ἔρξον, ὅπως ἐϑέλεις καί τοι φίλον ἔπλετο ϑυμῷ Od. 13, 145, vgl. 335. 11, 222, u. öfter; αἴ κέ περ ὔμμι φίλον καὶ ἡδὺ γένοιτο Il. 7, 387; μὴ τοῠτο φίλον Διῒ πατρὶ γένοιτο Od. 7, 316; auch φίλα ἐμοί ἐστιν, wie ἦ γὰρ ἐμοὶ φίλ' ἀληϑέα μυϑήσασϑαι 17, 15, vgl. Il. 1, 107; ἔνϑα φίλ' ὀπταλέα κρέα ἔδμεναι, dann behagt es euch, Braten zu essen, Il. 4, 345; vgl. Her. 1, 108. 4, 97. – Der einfachen alten Sprache des Hom., wie noch jetzt der Kindersprache, ist die Umschreibung des Possessivpronomens durch φίλος eigen, von den Gliedern des menschlichen Leibes, wie von den nächsten Angehörigen und Verwandten, der liebe Vater, die liebe Mutter, für mein, dein, sein Vater; τίη μοι ταῦτα φίλος διελέξατο ϑυμός Il. 11, 407, das liebe Herz, dein, mein Herz, obwohl diese prosaische Erkl. nicht als Uebersetzung gelten darf; φἰλον δ' ἐξαίνυτο ϑυμὸν ἀμφοτέρω, 5, 155, er raubte beiden das liebe Leben; κατεπλήγη φίλον ἦτορ, er erschrak im lieben Herzen, 3, 31; οὐ γάρ σφι σταδίῃ ὑσμίνῃ μίμνε φίλον κῆρ 13, 713; πρὶν δ' οὔπως ἂν ἔμοιγε φίλον κατὰ λαιμὸν ἰείη οὐ πόσις, οὐδὲ βρῶσις 19, 209; εἰςόκε μοι φίλα γούνατ' ὀρώρῃ 9, 609, d. i. meine Kniee, u. ä. oft; ᾤμωξεν δ' ἐλεεινὰ πατὴρ φίλος, der liebe Vater, d. i. sein Vater, Il. 22, 408; φίλος υἱός 2, 17, u. so ἄλοχος, τέκνα u. vgl. Es wird dadurch nur die Liebe bezeichnet, die für solche Verhältnisse natürlich ist, ohne daß man ihr wirkliches Vorhandensein im einzelnen Falle ausspricht, wie es von Meleager heißt μητρὶ φίλῃ Ἀλϑαίῃ χωόμενος κῆρ, Il. 9, 555, erzürnt gegen die liebe Mutter, obwohl sie in diesem Falle nicht von ihm geliebt wurde; dah. bezeichnet es übh. den Besitz, z. B. φίλα εἵματα Il. 2, 261; einzeln so noch bei Pind. u. Tragg. – Als subst., der Freund, der Geliebte, Hom. u. Folgde überall; im plur. die durch Freundschaft od. Verwandtschaft Verbundenen, die Befreundeten, Verwandten, die Gattinn, φίλη ἀνάεδνος Il. 9, 146. 288. – Selten und nur poet. = liebevoll, freundlich, freundschaftlich, hold, τινί, seltner τινός, Dissen Pind. N. 5, 7-18; φίλα φρονέων Il. 4, 219. 5, 116 u. öfter; φίλα φρεσὶ μήδεα εἰδώς 17, 325; φίλα εἰδότες ἀλλήλοισιν Od. 3, 277; φίλα ποιεῖσϑαί τινα, Einem Gutes oder Angenehmes erzeigen, ihm Etwas zu Gefallen thun, Her. 2, 152. 5, 37. 7, 107. – Adv. φίλως, Hom. nur einmal, φίλως χ' όρόῳτε, ihr würdet es gern sehen, Il. 4, 347; Hes. Sc. 45; Aesch. Ag. 238. 314. 1503. – Comparat. - a) φιλίων, ον Od. 19, 351. 24, 268; superl. φίλιστος, Soph. Ai. 829. – b) φίλτερος, Il. oft, superl. φίλτατος, so immer bei Hom.; Pind. I. 1, 5 P. 8, 13. 9, 102 u. Tragg.; wie in Prosa; τὰ φίλτατα, das Liebste, wie Eltern, Kinder u. vgl., περὶ τοῖς φιλτάτοις κυβεύειν καὶ κινδυνεύειν Plat. Prot. 313 c; ἐν τοῖς φιλτάτοις κινδυνεύειν Legg. I, 650 a. – c) φιλαίτερος, superl. φιλαίτατος; Philet. 11; Xen. An. 1, 9,29 Hell. 7, 3,8; Theocr. 7, 98; Callim. Del. 58. – d) regelmäßig, φιλώτερος, Xen. Mem. 3, 11, 18, u. φιλώτατος, bei Sp. – [Ι, an sich kurz, wird in φίλε in der ersten Hebung des Verses von Hom. lang gebraucht, Il. 4, 155. 3, 359.]
-
2 φίλος
φίλος, η, ον (Hom.+; ins, pap, LXX, EpArist, Philo, Joseph., Test12Patr)① pert. to having a special interest in someone (superl. φίλτατος PLond I, 130, 33 p. 134 [I/II A.D.]; JosAs cod. A 4, 7 and 10 [p. 44, 3 and 10 Bat.] and Pal. 364; Just., D. 8, 3; 141, 5; Tat. 2, 2; Ath., R. 8 p. 56, 31), both pass. beloved, dear, and act. loving, kindly disposed, devoted (both since Hom. [JHooker, Homeric φίλος: Glotta 65, ’87, 44–65]) in the latter sense w. dat. of pers. (X., Cyr. 1, 6, 4; Dio Chrys. 52 [69], 4 θεοῖς) Ac 19:31.② subst., one who is on intimate terms or in close association w. another (cp. Aristotle’s definition: μία ψυχὴ δύο σώμασιν ἐνοικοῦσα ‘one soul inhabiting two bodies’ Diog. L. 5, 20)ⓐ ὁ φίλος friend (male in sing., sometimes generic in pl.)α. lit. Lk 7:6; 11:5a; 16:9 (Plut., Mor. 175e ἀφʼ ὧν … φίλον σεαυτῷ πεποίηκας); 23:12; Ac 16:39 D; 27:3. The use 3J 15ab, perh. also Ac 27:3, suggests a communal assoc. (on φίλοι=Christians: communication [’67] from HCadbury [who also compared J 11:11; 15:14f]; a society honors one of its associates ZPE 36, ’79, 171–72, no. 29, 4 [170/71 A.D.]; on this s. New Docs 4, 17f); Hm 5, 2, 2 (on Ac and 3J s. Harnack, Mission4 I 1923, 435f). φίλοι w. γείτονες Lk 15:6 (s. γείτων); w. συγγενεῖς 21:16; w. σύμβουλοι Hs 5, 2, 6 (Leutzsch, Hermas 471, 68). Opp. δοῦλοι (unknown comic poet vol. III Fgm. 166 Kock; Chariton 7, 3, 2 δούλους οὐκ ἂν εἴποιμι τοὺς φίλους) J 15:15 (ABöhlig, Vom ‘Knecht’ zum ‘Sohn’ ’68, 63); cp. Hs 5, 2, 6; 11; 5, 4, 1; 5, 5, 3 (in Hermas we have the tetrad δεσπότης, υἱός, δοῦλος, φίλοι). On οἱ ἀναγκαῖοι φίλοι Ac 10:24 s. ἀναγκαῖος 2 and Jos., Ant. 7, 350. φίλε as familiar address friend Lk 11:5b; 14:10 (Just., D. 63, 1; pl. 27, 2). W. subjective gen. (TestAbr A 9 p. 87, 8 [Stone p. 22]; TestJob 39:4; JosAs 23:5; GrBar 15:2; Tat. 17, 1; Jos., C. Ap. 1, 109) Lk 11:6, 8; 12:4; 14:12; 15:29; J 11:11; 15:13f (s. EPeterson, Der Gottesfreund: ZKG n.s. 5, 1923, 161–202; MDibelius, J 15:13: Deissmann Festschr. 1927, 168–86; REgenter, Gottesfreundschaft 1928; HNeumark, D. Verwendung griech. u. jüd. Motive in den Ged. Philons über d. Stellung Gottes zu s. Freunden, diss. Würzb. ’37; WGrundmann, NovT 3, ’59, 62–69. Also AvHarnack, Die Terminologie der Wiedergeburt: TU 42, 1918, 97ff). Jesus is τελωνῶν φίλος καὶ ἁμαρτωλῶν Mt 11:19; Lk 7:34. Joseph of Arimathaea is ὁ φίλος Πιλάτου καὶ τοῦ κυρίου GPt 2:3. Rarely w. gen. of thing φίλος τοῦ κόσμου Js 4:4. Cp. 2 Cl 6:5.β. in a special sense (Hdt. 1, 65=Galen, Protr. 9 p. 28, 26 J.: Lycurgus as φίλος of Zeus; Diod S 5, 7, 7 διὰ τὴν ὑπερβολὴν τῆς εὐσεβείας φίλον τῶν θεῶν ὀνομασθῆναι; Ael. Aristid. 27, 36 K.=16 p. 297 D.: θεῶν φίλοι; Maxim. Tyre 14, 6 φίλος θεοῦ as opposed to being δεισιδαίμων i.e. in a state of religious anxiety; JosAs 23:10 cod. A [p. 75, 4 Bat.; δοῦλος Philonenko] Jacob; SibOr 2, 245 Moses as ὁ μέγας φίλος Ὑψίστοιο; Just, D. 8, 1 χριστοῦ φίλοι [prophets]): on Abraham as φίλος (τοῦ) θεοῦ (TestAbr A 4 p. 81, 8 [Stone p. 10], B 4 p. 109, 1 [St. p. 66]) Js 2:23; 1 Cl 17:2; cp. 10:1 and s. Ἀβραάμ and MDibelius, exc. on Js 2:23. On ὁ φίλος τοῦ νυμφίου J 3:29 s. νυμφίος (cp. Sappho, Fgm. 124; Paus. Attic. [II A.D.] ζ, 3 [HErbse ’50]). On φίλος τοῦ Καίσαρος J 19:12 s. Καῖσαρ and EBammel, TLZ 77, ’52, 205–10; New Docs 3, 87–89 (noting that it is questionable whether Pilate’s fortunes were closely bound up with those of Sejanus after the latter’s fall out of imperial favor, s. JLémonon, Pilate et le gouvernement de la Juée ’81, esp. 275f).ⓑ ἡ φίλη (woman) friend (X., Mem. 2, 1, 23; Jos., Ant. 9, 65 al.) pl. τὰς φίλας her women friends GPt 12:51. W. γείτονες Lk 15:9 (s. γείτων).—GFuchs, D. Aussagen über d. Freundsch. im NT vergl. m. denen d. Aristot., diss. Leipzig 1914; FHauck, D. Freundschaft b. d. Griechen u. im NT: Festgabe f. TZahn 1928, 211–28. RAC VIII 418–24; DKonstan, JECS 4, ’96, 87–113. S. ἑταῖρος.—MLandfester, Das griechische Nomen ‘philos’ und seine Ableitungen ’66. DELG. M-M. TW. Spicq. Sv. -
3 φίλος
φίλος, η, ον, also ος, ον Pi.O.2.93: [[pron. full] ῐ: but Hom. uses the voc. φίλε with [pron. full] ῑ at the beginning of a verse, v. infr.].I pass., beloved, dear, Il.1.20, etc.;παῖδε φίλω 7.279
; freq. c. dat., dear to one,μάλα οἱ φ. ἦεν 1.381
;φ. ἀθανάτοισι θεοῖσι 20.347
, etc.: voc., φίλε κασίγνητε (at the beginning of the line) 4.155, 5.359; with neut. nouns,φίλε τέκνον Od.2.363
, 3.184, etc.; butφίλον τέκος Il.3.162
; also φίλος for φίλε ([dialect] Att., acc. to A.D.Synt.213.28),φίλος ὦ Μενέλαε Il.4.189
, cf. 9.601, 21.106, al., Pi.N.3.76, A.Pr. 545 (lyr.), E.Supp. 277 (lyr.), Ar.Nu. 1168(lyr.): gen. added to the voc.,φίλ' ἀνδρῶν Theoc. 15.74
, 24.40;ὦ φίλα γυναικῶν E.Alc. 460
(lyr.): as Subst.:a φίλος, ὁ, friend, κουρίδιος φίλος, i.e. husband, Od.15.22; φίλοι friends, kith and kin,νόσφιφίλων Il.14.256
;τῆλεφίλων Od.2.333
, cf.6.287; φ. μέγιστος my greatest friend, S.Aj. 1331; φίλοι οἱ ἐγγυτάτω, οἱ ἔγγιστα, Lys. 1.41 codd., Plb.9.24.2; after Hom. freq. with a gen.,ὁ Διὸς φίλος A.Pr. 306
; τοὺς ἐμαυτοῦ φ., τοὺς τούτων φ., Aeschin.1.47;φ. ἐμός S.Ph. 421
; τῶν ἐμε̄ν φ. ib. 509;τοὺς σφετέρους φ. X.HG4.8.25
: prov., ἔστιν ὁ φ. ἄλλος αὐτός a friend is another self, Arist.EN 1166a31;κοινὰ τὰ τῶν φ. Pl.Phdr. 279c
, cf. Arist.EN 1159b31;οὐθεὶς φ. ᾧ πολλοὶ φ. Id.EE 1245b20
; also of friends or allies, opp. πολέμιοι, X.HG 6.5.48;φ. καὶ σύμμαχος D.9.12
, etc.; of a lover, X.Mem.3.11.4 (in bad sense, Lac.2.13); φίλε my friend, as a form of courteous address, Ev.Luc.14.10, etc.; in relation to things,οἱ μουσικῆς φ. E.Fr.580.3
; ; ;Χίους φ. ποιῆσαι Lys. 14.36
, etc.;ποιεῖσθαι Luc.Pisc.38
;κτᾶσθαι Isoc.2.27
, cf. Th.2.40; ;φίλῳ χρῆσθαί τινι Antipho 5.63
;ἡμᾶς ἔχειν φίλους And.1.40
; for Hdt.3.49, v. φίλιος.b φίλη, ἡ, dear one, friend,κλῦτε, φίλαι Od.4.722
; ; of a wife, φίλην τινὰ ἄγεσθαι take as one's wife, Il.9.146, 288; ἡ Ξέρξου φ., of his mother, A.Pers. 832; of a mistress, X.Mem.2.1.23, 3.11.16; .c φίλον, τό, an object of love, τὸ φ. σέβεσθαι to reverence what the city loves, S.OC 187 (lyr.): addressed to persons, darling,φ. ἐμόν Ar.Ec. 952
(lyr.); so φίλτατον ib. 970; τὰ φίλτατα one's nearest and dearest, dear ones, such as wife and children, A.Pers. 851, Eu. 216, S.OT 366, OC 1110, E.Med.16: v. φίλτατος; τἀμὰ φίλα, τὰ σὰ φ., Id. Ion 523 (troch.), 613.d οἱ πρῶτοι φίλοι, a title at the Ptolemaic court, OGI99.3, PTeb.11.4 (ii B. C.), etc.; or simplyοἱ φ. τοῦ βασιλέως OGI100.1
; or οἱ φ. alone, ib. 115.4; τῶν φ. και διοικητοῦ one of the king's friends and dioecetes, PTeb.79.56 (ii B. C.).2 of things, pleasant, welcome,δόσις ὀλίγη τε φ. τε Od.6.208
, cf. Il.1.167: c. dat. pers., , cf. Od.8.248, 13.295;οὐ φίλα τοι ἐρέω Hdt.7.104
; δαίμοσιν πράσσειν φίλα their pleasure, A.Pr. 660, cf. infr. 11.b freq. as predic., φίλον ἐστί or γίγνεταί μοι pleases me, it is after my own heart,εἴ πού τοι φίλον ἐστί Od.7.320
; μὴ φ. Διὶ πατρὶ γένοιτο ib. 316, cf. Il.7.387;εἰ τόδε πᾶσι φ. καὶ ἡδὺ γένοιτο 4.17
;καί τοι φ. ἔπλετο θυμῷ Od.13.145
, etc.; : less freq. c. inf., ; , cf. 24.334, Od. 14.378; so , cf. 108, 4.97: rarely c. part., εἰ τόδ' αὐτῷ φιλον κεκλημένῳ if it please him to be so called, A.Ag. 161 (lyr.): agreeing with pl., , cf. Od.17.15;ἔνθα φίλ' ὀπταλέα κρέα ἔδμεναι Il.4.345
; .c in Hom. and early Poets, one's own; freq. of limbs, life, etc., φίλον δ' ἐξαίνυτο θυμόν he took away dear life, Il.5.155, cf. 22.58;κατεπλήγη φίλον ἦτορ 3.31
;εἰς ὅ κε.. μοι φίλα γούνατ' ὀρώρῃ 9.610
;φίλον κατὰ λαιμόν 19.209
; esp. of one's nearest kin,πατὴρ φ. 22.408
, Sapph.Supp.20a.11;ἄλοχος φ. Il.5.480
: cf. φίλτατος: as a standing epith. when no affection is implied, μητρὶ φίλῃ Ἀλθαίῃ χωόμενος κῆρ angry with his own mother, Il.9.555: simply to denote possession,φίλα εἵματα 2.261
; φ. πόνος their wonted labour, Theoc.21.20.d applied to the numbers 284 and 220, Iamb. in Nic.p.35P.II less freq. (chiefly poet.) in act. sense, loving, friendly, Od.1.313, cf. Il.24.775: c. gen., φίλαν ξένων ἄρουραν friendly to strangers, Pi.N.5.8, cf. P.3.5: of things, kindly, pleasing,φίλα φρεσὶ μήδεα εἰδώς Il.17.325
; φίλα φρονέειν τινί feel kindly, Il.4.219;φ. ἐργάζεσθαί τινι Od.24.210
;φ. εἰδέναι τινί 3.277
; φ. ποιέεσθαί τινι deal with one in friendly fashion, do one a pleasure, Hdt.2.152, 5.37.III Adv. φίλως, once in Hom., φίλως χ' ὁρόῳτε ye would fain see it, Il.4.347, cf. Hes. Sc.45, A.Ag. 247(lyr.), [ 1591], etc.; φ. ἐμοί in a manner dear or pleasing to me, ib. 1581.2 in a friendly, kindly spirit,τήνδε τὴν πόλιν φ. εἰπών S.OC 758
;φ. δέχεσθαί τινα X.HG4.8.5
, cf. Pl.Epin. 988c.IV φίλος has several forms of comparison:1 [comp] Comp. φιλίων [pron. full] [λῐ], ον, gen. ονος, Od.19.351, 24.268: [comp] Sup. φίλιστος, η, ον, interpol. in S.Aj. 842.2 [comp] Comp. φίλτερος, [comp] Sup. φίλτατος, v. sub voce.3 [comp] Comp.φιλαίτερος X.An.1.9.29
, Call.Del.58: [comp] Sup.φιλαίτατος X.HG7.3.8
, Theoc.7.98.5 also as [comp] Comp.,μᾶλλον φίλος A.Ch. 219
, S.Ph. 886;φ. μᾶλλον Thphr. CP6.1.4
; [comp] Sup.,μάλιστα φ. X.Cyr.8.1.17
. -
4 φίλος
φῐλος (-ος, -ῳ, -ον, -ε, -ος, -οι, -ων, -οις, -οι; -ας, -αν, -α, -ας; -ῳ, -ον voc., -ων, -α: φίλτερον nom., voc.: φίλτατον nom., acc.)1 pass.,a welcome, dear, well-loved of places,οἶα παίζομεν φίλαν ἄνδρες ἀμφὶ θαμὰ τράπεζαν O. 1.16
τὸν εὐνομώτατον ἐς ἔρανον φίλαν τε Σίπυλον O. 1.38
ἐγὼ δέ τοι φίλαν πόλιν μαλεραῖς ἐπιφλέγων ἀοιδαῖς O. 9.21
Αἴγινα φίλα μᾶτερ (cf. 1. b infra) P. 8.98πόλιός θ' ὑπὲρ φίλας ἀστῶν θ ὑπὲρ τῶνδ N. 8.13
χάλαζαν αἵματος πρὸ φίλας πάτρας ἀμύνεται I. 7.27
of actions,τὺ δὲ πρᾶξιν φίλαν δίδοι O. 1.85
ὁπᾷ τε κοινὸν λόγον φίλαν τείσομεν ἐς χάριν O. 10.12
κέρδος δὲ φίλτατον ἑκόντος εἴ τις ἐκ δόμων φέροι P. 8.13
of pers.,κωμάζοντι φίλοις Ἐφαρμόστῳ σὺν ἑταίροις O. 9.4
γένει φίλῳ σὺν Ἀτρέος O. 13.58
παρ' ἀνδρὶ φίλῳ P. 4.1
Διός τοι νόος μέγας κυβερνᾷ δαίμον' ἀνδρῶν φίλων P. 5.123
ἄνδρασι χάρμα φίλοις P. 9.64
ἀλλ' ἐπεὶ ἐκ τούτων φίλον ἄνδρα πόνων ἐρρύσατο P. 12.18
φίλον ἐς ἄνδρ' ἄγων κλέος N. 7.62
χρεῖαι δὲ παντοῖαι φίλων ἀνδρῶν N. 8.42
προσεννέπω ἑσπέσθαι κλυταῖς ἀνδρὸς φίλου Μοίρας ἐφετμαῖς I. 6.18
τί ἔρδων φίλος σοί τε, καρτερόβρεντα Κρονίδα, φίλος δὲ Μοίσαις, Εὐθυμίᾳ τε μέλων εἴην fr. 155. ἴσον μὲν θεὸν ἄνδρα τε φίλον λτ;θεῷ> (sc. ὑποτρέσαι) fr. 224. esp. subs., friend,φίλοις ἄνδρα μᾶλλον εὐεργέταν O. 2.93
ἐν δὲ φίλων παρεόντων θῆκέ μιν ζαλωτὸν ὁμόφρονος εὐνᾶς O. 7.5
σὺν δ' ἀνάγκᾳ μιν φίλον καί τις ἐὼν μεγαλάνωρ ἔσανεν P. 1.51
ὦ φίλε P. 1.92
φίλον εἴη φιλεῖν P. 2.83
εἰ φίλος ἀστῶν, εἴ τις ἀντάεις, τό γ' ἐν ξυνῷ πεποναμένον εὖ μὴ κρυπτέτω P. 9.93
ἦῤ, ὦ φίλοι, κατ' ἀμευσίπορον τρίοδον ἐδινάθην P. 11.38
εὖ τε παθεῖν καὶ ἀκοῦσαι φίλοις ἐξαρκέων N. 1.32
χαῖρε, φίλος N. 3.76
φίλοισι γὰρ φίλος ἐλθὼν ξένιον ἄστυ κατέδρακεν N. 4.22
“ οἴχεται τιμὰ φίλων τατωμένῳ φωτί” N. 10.78κτεάνων θ' ἅμα λειφθεὶς καὶ φίλων I. 2.11
τετίματαί τε πρὸς ἀθανάτων φίλος (sc. Ἡρακλέης) I. 4.59εἰ δέ τις ἀρκέων φίλοις ἐχθροῖσι τραχὺς ὑπαντιάζει Pae. 2.31
θανόντων δὲ καὶ φίλοι προδόται (Bergk: λόγοι φίλοι codd.) fr. 160. οὐ φίλων ἐναντίον ἐλθεῖν fr. 229.b poss., own dear of relatives, possessions, bodily partsεἰ δ' ἄεθλα γαρύεν ἔλδεαι, φίλον ἦτορ O. 1.4
, cf.Πα.. 12. Ὑπεριονίδας ἔντειλεν φυλάξασθαι χρέος παισὶν φίλοις O. 7.41
μή, φίλα ψυχά, βίον ἀθάνατονσπεῦδε P. 3.61
ἔν τε Μοίσαισι ποτανὸς ἀπὸ ματρὸς φίλας P. 5.114
, cf. P. 8.98 “ φίλας ὑπὸ ματέρος” P. 9.61ἕκασται φίλτατον παρθενικαὶ πόσιν ἢ υἱὸν εὔχοντ, ὦ Τελεσίκρατες, ἔμμεν P. 9.98
ἁμέραν τὰν μὲν παρὰ πατρὶ φίλῳ Δὶ νέμονται N. 10.55
δηριαζόμενον κτάνεν λτ;ἐνγτ; τεμένει φίλῳ (sc. Ἀπόλλων) Πα.. 12. κατὰ μὲν φίλα τέκν' ἔπεφνεν, αὐτὸν δὲ τρίτον fr. 171.c comp.τί φίλτερον κεδνῶν τοκέων ἀγαθοῖς I. 1.5
τὸ δὲ μὴ Δὶ φίλτερον σιγῷμι πάμπαν fr. 81 ad. Δ. 2.2 act., welcoming, friendly ἄγει δὲ χάρις φίλων ποί τινος ἀντὶ ἔργων ὀπιζομένα ( φίλων c. τινος, Bergk; c. ἔργων, Schr.: ποίνιμος coni. Spiegel e Σ, ἀμειπτική) P. 2.17πρὸς δ' ἑταῖροι καρτερὸν ἄνδρα φίλας ὤρεγον χεῖρας P. 4.239
ἤτορι δὲ φίλῳ παῖς ἅτε ματέρι κεδνᾷ πειθόμενος Pae. 6.12
[? O. 1.16] add. gen.,Χίρωνα νόον ἔχοντ' ἀνδρῶν φίλον P. 3.5
Αἰακίδας ἐγέραιρεν ματρόπολίν τε, φίλαν ξένων ἄρουραν N. 5.8
3 frag. ] εων ἐλθὲ φίλαν δὴ πόλεα[ (Π̆{pc}: φιλ, φιλως Π.) Δ. 3.. ]τι φίλης ?fr. 333d. 20. ] εν αλκανεοις φιλ[ ?fr. 348a. -
5 φίλος
φίλος, geliebt, lieb, befreundet, von Personen u. Sachen. Bes. häufig φίλος, φίλε, φίλοι mit u. ohne Substantiv in Anreden. Φίλον ἐστί μοι, es ist mir lieb, gefällt mir, ist nach meinem Sinne; ἔνϑα φίλ' ὀπταλέα κρέα ἔδμεναι, dann behagt es euch, Braten zu essen; die Umschreibung des Possessivpronomens durch φίλος, von den Gliedern des menschlichen Leibes, wie von den nächsten Angehörigen und Verwandten, der liebe Vater, die liebe Mutter, für mein, dein, sein Vater; τίη μοι ταῦτα φίλος διελέξατο ϑυμός, das liebe Herz, dein, mein Herz; φἰλον δ' ἐξαίνυτο ϑυμὸν ἀμφοτέρω, er raubte beiden das liebe Leben; κατεπλήγη φίλον ἦτορ, er erschrak im lieben Herzen; εἰςόκε μοι φίλα γούνατ' ὀρώρῃ, = meine Kniee; ᾤμωξεν δ' ἐλεεινὰ πατὴρ φίλος, der liebe Vater, = sein Vater. Es wird dadurch nur die Liebe bezeichnet, die für solche Verhältnisse natürlich ist, ohne daß man ihr wirkliches Vorhandensein im einzelnen Falle ausspricht, wie es von Meleager heißt: μητρὶ φίλῃ Ἀλϑαίῃ χωόμενος κῆρ, erzürnt gegen die liebe Mutter, obwohl sie in diesem Falle nicht von ihm geliebt wurde; dah. bezeichnet es übh. den Besitz. Als subst., der Freund, der Geliebte; im plur. die durch Freundschaft od. Verwandtschaft Verbundenen, die Befreundeten, Verwandten, die Gattin; liebevoll, freundlich, freundschaftlich; φίλα ποιεῖσϑαί τινα, einem Gutes oder Angenehmes erzeigen, ihm etwas zu Gefallen tun. Adv. φίλως χ' όρόῳτε, ihr würdet es gern sehen; τὰ φίλτατα, das Liebste, wie Eltern, Kinder -
6 φιλος
I(ῐ, но у Hom. voc. φίλε in arsi с ῑ; voc. тж. φίλος; compar. φιλώτερος, φίλτερος, φιλαίτερος - эп. φιλίων; superl. φίλτατος, φιλαίτατος, φίλιστος)1) любимый, милый, дорогой(τινί Hom.)
φίλε κασίγνητε! Hom. — милый брат!;ὦ φ., ἄντομαι! Eur. — умоляю тебя, мой дорогой!;ὦ φίλα γυναικῶν! Eur. — о, единственно любимая из женщин!2) приятный, угодныйεἰ τόδ΄ αὐτῷ φίλον κεκλημένῳ Aesch. — если ему нравится быть так именуемым;πυθόμενος, εἴ οἱ φίλον εἴη γνώμην ἀποδέκεσθαι Her. — спросив, угодно ли ему будет принять совет;σοὴ δ΄ ἔργα φίλ΄ ἔστω μέτρια κοσμεῖν Hes. — пусть будут тебе по сердцу размеренные труды, т.е. приучись делать все в свое время3) (у Hom., иногда у Pind. и Trag. - с эмоционально-подчеркнутым оттенком близости) родной, собственный, свой(πατήρ Hom.; μητρὴ φίλῃ χωόμενος κῆρ Hom.)
εἰσόκε μοι φίλα γούνατ΄ ὀρώρῃ Hom. — доколе будут двигаться мои колени;φίλα εἵματα Hom. — собственные (твои) одеяния;φ. πόνος Theocr. — привычный труд4) любезный, благосклонный, радушный(ξεῖνοι Hom.)
φίλα μήδεα Hom. — дружеские советы - см. тж. φίλονIIὅ1) друг, приятель Hom., Trag. etc.φίλοι καὴ πολέμιοι Xen. — друзья и враги;
ὡς φ. καὴ σύμμαχος Dem. — в качестве друга и союзника2) любитель, поклонник(ἀληθείας, δικαιοσύνης, ἀνδρίας Plat.)
-
7 φίλος
φίλος, comp. φιλίων and φίλτερος, sup. φίλτατος, voc. at the beginning of the verse φῖλε: own, dear, but it must not be supposed that the first meaning has not begun everywhere in Homer to pass into the stage of the latter, hence neither Eng. word represents its force in many instances, φίλα εἵματα, φίλος αἰών, and of parts of the body, φίλαι χεῖρες, etc. Pl. φίλοι, dear ones, friends, one's own, Od. 4.475. Neut., φίλον, φίλα, pleasing, acceptable; φίλον ἔπλετο θῦμῷ, αἰεί τοι τὰ κάκ' ἐστὶ φίλα φρεσὶ μαντεύεσθαι, you like to, Il. 1.107 ; φίλα φρονεῖν, εἰδέναι τινί, be kindly disposed, Il. 4.219, Od. 3.277.A Homeric dictionary (Greek-English) (Ελληνικά-Αγγλικά ομηρικό λεξικό) > φίλος
-
8 φίλος
φίλος, η, ον ['свой'] милый; сущ. друг (ср. филантроп, филолог, библиофил) -
9 φίλος
φίλοςbeloved: masc nom sg -
10 φῖλος
-
11 φίλος
η, ο[ν] 1.1) дружеский, дружественный; приятельский, товарищеский;φίλα φρονώ — питать дружеские чувства;
2) милый, дорогой;φίλος συνάδελφος — милый коллега;
2. (ο)1) друг; приятель, товарищ;αχώριστοι φίλοι — неразлучные друзьй;
κάνω φίλους — заводить друзей;
μου κάνει το φίλο — он прикидывается моим другом;
2) любовник;3) любитель;φίλος της μουσικής — любитель музыки
-
12 φίλος
{прил., 29}друг, приятель.Ссылки: Мф. 11:19; Лк. 7:6, 34; 11:5, 6, 8; 12:4; 14:10, 12; 15:6, 9, 29; 16:9; 21:16; 23:12; Ин. 3:29; 11:11; 15:13-15; 19:12; Деян. 10:24; 19:31; 27:3; Иак. 2:23; 4:4; 3Ин. 1:14.*Греческо-русский лексикон Нового Завета с номерами Стронга и греческой Симфонией > φίλος
-
13 φίλος
{прил., 29}друг, приятель.Ссылки: Мф. 11:19; Лк. 7:6, 34; 11:5, 6, 8; 12:4; 14:10, 12; 15:6, 9, 29; 16:9; 21:16; 23:12; Ин. 3:29; 11:11; 15:13-15; 19:12; Деян. 10:24; 19:31; 27:3; Иак. 2:23; 4:4; 3Ин. 1:14.*Греческо-русский лексикон Нового Завета с номерами Стронга и греческой Симфонией > φίλος
-
14 φίλος
-η,-ον + A 2-5-7-62-111=187 Ex 33,11; Dt 13,7; JgsA 5,30; JgsB 14,20; 15,2τῶν πρώτων φίλων among the Friends of the First Rank (privileged member of the royal court) 1 Mc 10,65*JgsA 5,30 φιλιάζων φίλοις he will be friendly towards his friends-רחם for MT רחמתים רחם one or two girls, cpr. οἰκτίρμωνCf. BICKERMAN 1938, 40-50; BOGAERT 1984, 223-224; HORSLEY 1987 17.18; LARCHER 1984, 508-509;LE BOHEC 1985, 93-124; PAESLACK 1954, 82-99; SPICQ 1978a, 936-939.940-943; SWINN 1990, 56;→NIDNTT; TWNT -
15 φίλος
друг, приятель.Ελληνικά-Ρωσικά λεξικό στα κείμενα της Καινής Διαθήκης (Греческо-русский словарь к текстам Нового Завета) > φίλος
-
16 φίλος
другдругомΕλληνικά-Ρωσικά λεξικό στα κείμενα της Καινής Διαθήκης (Греческо-русский словарь к текстам Нового Завета) > φίλος
-
17 φίλος
3 дорогой, приятный ὁ друг -
18 φίλος
[филос] ουσ α друг. -
19 φίλος
1) amateur2) ami -
20 φίλος
1) kolega (m) rzecz.2) przyjaciel (m) rzecz.
См. также в других словарях:
φίλος — beloved masc nom sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
φίλος — ίλεος, τὸ, Α φιλία. [ΕΤΥΜΟΛ. Αμφβλ. τ. που μπορεί να θεωρηθεί ως μεταπλασμένος τής λ. φιλία, κατά τα σιγμόληκτα ουδ. μῖσος, νεῖκος]. η, ο / φίλος, η, ον, ΝΜΑ, θηλ. και φίλαινα Ν, θηλ. και ος Α 1. αγαπητός, προσφιλής (α. «φίλο έθνος» β. «μηκέτι,… … Dictionary of Greek
φίλος — η, ο 1. αγαπητός, προσφιλής: Η φίλη Γαλλία. 2. αυτός που αγαπάει κάποιον, ο προσηλωμένος σε κάτι. 3. ως ουσ., φίλος, ο, φίλη, η και φιλενάδα, η και φιλινάδα, η άτομο με το οποίο συνδέεται κανείς με αμοιβαία εκτίμηση, αγάπη και αφοσίωση: Του… … Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)
Φίλος μὲν Σωκράτης, ἀλλὰ φιλτάτη ἡ ἀλήθεια. — φίλος μὲν Σωκράτης, ἀλλὰ φιλτάτη ἡ ἀλήθεια. См. Варвара мне тетка, а правда сестра … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Φίλος, ἔφη, μία ψυχὴ δύο σώμασιν ἐνοικοῦσα. — φίλος, ἔφη, μία ψυχὴ δύο σώμασιν ἐνοικοῦσα. См. Одна думка одно и сердце … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Φίλος του Λαού — Τίτλος ελληνικών εφημερίδων. 1. Εβδομαδιαία αθηναϊκή εφημερίδα (1840 48). Από το 16o φύλλο της εκδιδόταν και στα γαλλικά και από το 219o μετονομάστηκε Φ. του Λ. της Γ’ Σεπτεμβρίου. 2. Εφημερίδα της Κεφαλλονιάς (1876). 3. Εφημερίδα της Πάτρας… … Dictionary of Greek
Φίλος του Νόμου — Εφημερίδα της Ύδρας. Το πρώτο φύλλο είναι της 10ης Μαρτίου 1824 και το τελευταίο της 29ης Μαΐου 1827. Στις 28 Απριλίου 1824 μετονομάστηκε Εφημερίς της Διοικήσεως και της νήσου Ύδρας. Τα φύλλα της εφημερίδας αυτής είναι δυσεύρετα σήμερα … Dictionary of Greek
Φίλος των Νέων — Η πρώτη χρονολογική ελληνική εφημερίδα της Σμύρνης. Ιδρύθηκε το 1831 από τον Αντ. Δαμιανό και ήταν εβδομαδιαία … Dictionary of Greek
Ὦ φιλοι, οὐδεὶς φίλος. — ὦ φιλοι, οὐδεὶς φίλος. См. Друзей много, да друга нет … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Ὦ φίλοι, οὐδεὶς φίλος. — ὦ φίλοι, οὐδεὶς φίλος. См. Знакомых тма, а друга нет … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Αλεξίου, Φίλος — (1788 – 1882) Λεπτοξυλουργός από τη Λαμία. Οι Τούρκοι τον υποχρέωσαν (1821) να φτιάξει τη σούβλα με την οποία σούβλισαν τον Αθανάσιο Διάκο. Σε άρθρο της τοπικής εφημερίδας της Λαμίας Φωνή του Λαού, στις 10 Απριλίου 1882, αναφέρεται… … Dictionary of Greek
