-
1 σιδηρίτης
A of iron, σ. πόλεμος iron war, Pi.N.5.19; σ. τέχνη the smith's art, Eup.263; σ. πέτρα rock with iron ore in it, D.S.5.13;σ. γῆ Arist.Fr. 326
ed. Berol., Poll.3.87.II σιδηρῖτις, ἡ, ironwort, Sideritis romana, Dsc.4.33, Plin. HN25.43, Aret.CD2.12; alsoσ. πόα Hsch.
;βοτάνη ἡ σ. J.AJ3.7.6
, Gal.12.885.2 also applied by Dsc. to burnet, Poterium Sanguisorba, 4.34; Cretan fig-wort, Scrophularia lucida, ib.35; Achilles' woundwort, Achillea tomentosa, ib.36.3 = ἑλξίνη, ib.85.4 = χαμαίπιτυς, Id.3.158.5 = περιστερεὼν ὕπτιος, Ps.-Dsc.4.60.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > σιδηρίτης
-
2 σῐδηρος
σῐ́δηροςGrammatical information: m. (f. Nic. Th. 923)Meaning: `iron, steel', also `iron tool, sword, iron weapon etc.', metaph. `(iron) toughness' (Il.).Other forms: Dor. -ᾱρος.Compounds: Compp., e.g. σιδηρό-φρων `iron-minded' (A., E.), σιδηρο-κόντρα f. `hunting spear' (Gortyn, Sagalassos; Zingerle Glotta 19, 80ff.), ὁλο-σίδηρος `made completely of iron' (Attika, Delos a. o.).Derivatives: (Dor. forms not esp. indicated): Subst. 1. σιδήρ-ιον n. `iron tool' (IA., Cret.); 2. - ίσκος m. des. of a medic. instrument (Crete V--IVa; as ὀβελίσκος a. o.; Chantraine Form. 408); 3. - εῖα, - εῖον n. `iron mine' (Arist., Delos etc.); 4. - εύς m. `iron smith' (X. a.o.; Bosshardt 56); 5. - ίτης m., - ῖτις f. `made of iron, iron' (Pi., Eup. a. o.), also name of a stone (Plin., Orph. a.o.) and several plants, "vervain" (J., Dsc. a. o.; as healing wounds by stabbing, s. Strömberg Pfl.namen 89, Redard 61, 76 etc. [s. index]). Adj. 6. - ε(ι)ος, - οῦς, - ιος `iron' (Il.); 7. - ήεις `id.' (Nic.), - όεις (EM), - εόεις (Ep. Alex. Adesp.); 8. - ώδης `id.' (sch.). Verbs; 9. - όομαι, - όω `to be provided with i.' (Th., inscr. etc.) with - ωσις f. `ironwork' (Att. inscr. a. o.), - ώματα n. pl. `iron mountings' (pap. Vp), - ωτός `to stud with i.' ( Edict. Diocl.); 10. - εύω `to work with i., to forge' (Poll.) with - εία f. `ironwork' (X.); 11. - ίζω `to resemble i., to contain i.' (medic.).Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]Etymology: Unexplained. As iron and use of it reached the Greeks prob. from Asia Minor, the Pontus and Caucasus area, the word prob. came the same way. The similarity with Caucas. (Udian) zido `iron' is therefore perh. not accidental; it is also possible that zido was a loan from σίδηρος. -- The old connection with Lat. sīdus `constellation' (Pott) A. W. Persson tried (s. Kretschmer Glotta 26, 64) to give a new foundation assuming, that σίδηρος orig. referred to meteoric iron. Still diff. Deroy Ant. class. 31, 98 ff. (with further very bold combinations): prop. "the red metall" and with σίδη `pomegranate' from pregr. * sida `red'. Crepajac too KZ 80, 249ff. believes in connection with σίδη, but as Illyr. LW [loanword] (IE *su̯eid- 'gleam, be red'). -- Further lit. on σίδηρος and to the other IE words for `iron' in Schrader-Nehring Reallex. 1, 234ff. -- Furnée 105 n. connects Udian zido and thinks the word is Pre-Greek.Page in Frisk: 2,703-704Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > σῐδηρος
См. также в других словарях:
νεβρίτις — νεβρῑτις, ίτιδος, ἡ (Α) ο νεβρίτης λίθος. [ΕΤΥΜΟΛ. < νεβρός «ελαφάκι» + επίθημα ῖτις (πρβλ. μολοχ ίτις, σιδηρ ίτις)] … Dictionary of Greek
μολοχίτης — μολοχίτης, ό ή μολοχῑτις, ἡ (Α) φρ. «μολοχίτης λίθος» ή «μολοχῑτις λίθος» είδος πολύτιμου λίθου που έχει χρώμα μολόχας. [ΕΤΥΜΟΛ. < μολόχη + επίθημα ίτης/ ῖτις, που εμφανίζεται σε ονομασίες λίθων (πρβλ. ονυχ ίτης, σιδηρ ίτις)] … Dictionary of Greek
συρματίτις — ίτιδος, ἡ, A φρ. «συρματῑτις κόπρος» κόπρος αναμεμιγμένη με σύρματα, δηλ. με σκουπίδια. [ΕΤΥΜΟΛ. < σύρμα, ατος + κατάλ. ῖτις (πρβλ. σιδηρ ῖτις)] … Dictionary of Greek
χαλαζίτης — Πέτρωμα που αποτελείται κυρίως από χαλαζία και συγκεκριμένα από κόκκους χαλαζία, κολλημένους μεταξύ τους με χαλαζιακή κόλλα καθώς και από φύλλα μαρμαρυγία και σπανιότερα από χλωρίτη, τάλκη, γραφίτη κλπ. Πρόκειται για πολύ σκληρό πέτρωμα. * * * ο … Dictionary of Greek
