-
1 πνεύσομαι
πνέωblow: aor subj mid 1st sg (epic)πνέωblow: fut ind mid 1st sg -
2 πνέω
πνέω, poet. πνείω (Wurzel ΠΝΥ), fut. πνεύσω, Sp. πνεύσομαι, πνευσεῖται, Ar. Ran. 1221, aor. ἔπνευσα, aor. pass. ἐπνεύσϑην (das perf. πέπνυμαι s. oben besonders), – a) wehen, blasen, hauchen, von Wind u. Luft; Od. 4, 361. 5, 469. 7, 119; Hes. O. 508; ἀνέμων ἀήματα πνέοντα, Aesch. Eum. 866, u. öfter; auch in Prosa, πνέοντος ἀνέμου, Plat. Theaet. 152 b. – Auch b) hauchen, duften, einen Geruch von sich geben; ἡδύ, Od. 4, 446; οὐ μύρου πνέον, Soph. frg. 147, wie Anacr. 14, 3. 15, 9 u. öfter in der Anth.; selten μύροις πνείοντες, Ep. ad. 111 (V, 200). – Bes. c) von Menschen u. Thieren, heftig, mit Anstrengung athmen, schnauben, keuchen, Il. 13, 385, ὕπνῳ, Aesch. Ch. 612. – Uebh. d) Athem holen, athmen, leben, Il. 17, 447 Od. 18, 131; οἱ πνέοντες, die Lebenden, im Ggstz von ϑανεῖν, Soph. Trach. 1150. – Uebertr., μένεα πνείοντες, die Muth hauchenden, Muthbeseelten, bei Hom. häufiges Beiwort der Krieger; vgl. Soph. El. 610; auch Ἄρεα πνεῖν, wie Martem spirare, Aesch. Ag. 366. 1209; πῦρ πνεῖν, Feuer schnauben, Hes. Th. 319, wie Pind. Ol. 13, 87; vgl. Soph. Ant. 1132; εἰ μή γε πῠρ πνέουσι μυκτήρων ἄπο, Eur. Alc. 496; u. übertr., οἱ πῦρ πνέοντες οἱ νενικηκότες Λακεδαιμονίους, Xen. Hell. 7, 5, 12; auch Dem. sagt übertr. ὡς πολὺς παρ' ὑμῖν ἔπνει καὶ λαμπρὸς ἦν, 25, 57, vom gewaltigen Stolz; vgl. D. Hal. 8, 52; ϑρασείᾳ πνέων καρδίᾳ, Pind. P. 10, 44; auch χαμηλὰ πνέων, niedrigen Sinn haben, 11, 30; κενεὰ πνεύσαις, Ol. 11, 97, eitlen Sinn haben; vgl. ὑπὲρ σακέων πνείοντες, die über ihre Schilder hinausschnaubenden, die ihre Kriegslust nicht mehr hinter den Schildern bergen können, Hes. Sc. 24; Aesch. σιδηρόφρων γὰρ ϑυμὸς ἀνδρείᾳ φλέγων ἔπνει, Spt. 53; φρενὸς πνέων δυσσεβῆ τροπαίαν, Ag. 212; φόνον δόμοι πνέουσιν αἱματοσταγῆ, Ag. 1282; κότον, Ch. 34. 940, Zorn schnauben; auch Πᾶνα μοῠσαν ἡδύϑροον πνέοντα, Eur. El. 704; vgl. Cereal. 3 (VII, 369), u. öfter in der Anth.; ϑυμὸν πνέουσαι, Eur. Rhes. 786; u. übertr., ὅταν ϑεοῦ μαντόσυνοι πνεύσωσ' ἀνάγκαι, I. A. 761; Ar. sagt auch πνεῖν συκοφαντίας, Equ. 435. – e) aus b) folgt die allgemeinere Bdtg wonach riechen, einen Beischmack wovon haben, von einer Sache so voll sein, daß man gleichsam danach duftet, πνεῖν χαρίτων, ἐρώτων, voll sein von Anmuth, Liebe athmen, Simonid. (VII, 25) u. A.; vgl. Wern. Tryph. 505. – Mit einem vom günstigen Winde entlehnten Bilde sagt Callim. ep. 9, 3 ᾡ σὺ μὴ πνεύσῃς ἐνδέξιος, wem du nicht günstig bist. – Sp. auch vom heftigen Ausdruck im Sprechen. – [Zuweilen wird ε mit dem folgdn Vocal im Verse in eine Sylbe zusammengezogen, Aesch. Ag. 1502; vgl. Herm. Soph. Ant. 1132.]
-
3 πνεω
эп. πνείω (fut. πνεύσω и πνεύσομαι - редко πνευσοῦμαι, aor. ἔπνευσα, эп. aor. 2 ἔπνῠον, pf. πέπνευκα; pass.: aor. ἐπνεύσθην, pf. πέπνῡμαι, ppf. ἐπεπνύμην - эп. πεπνύμην с ῡ)1) дуть, веять(οὖροι πνείοντες Hom.)
ἐτησίαι οὐκ ἔπνευσαν Her. — этесийские ветры не дули;ὅ πνέων (sc. ἄνεμος) Luc. — ветер2) ( о духовых инструментах) издавать звуки, игратьἡδὺ π. Anth. — издавать сладостные звуки
3) издавать запах, пахнутьἡδὺ π. Hom. — благоухать;
4) дышатьοἱ πνέοντες Soph. — живущие, живые5) сопеть, храпеть(οἱ πνείοντες ἵπποι Hom.; ὕπνῳ π. Aesch.)
6) перен. дышать, быть исполненнымπόθου π. Anth. — дышать (гореть) страстью;
πῦρ π. Soph. — извергать пламя, пылать;μένεα πνείοντες Hom. — преисполненные храбрости;π. κενεά Pind. — быть одержимым пустым тщеславием;π. κότον Aesch. — пылать гневом;π. μέγα и μεγάλα Eur. — быть охваченным гордостью, быть высокомерным;Ἄρη πνέων Aesch. — охваченный воинственным жаром;πνέοντες δόρυ καὴ λόγχας Arph. — целиком преданные копьям и пикам, т.е. помышляющие лишь о войне;π. χαρίτων Anth. — быть исполненным прелести7) вдыхать, вдохновлять, pf. pass. быть разумнымπεπνυμένος Hom. — разумный;
οὔ σ΄ ἔτυμόν γε φάμεν πεπνῦσθαι Ἀχαιοί Hom. — неправильно называли тебя разумным мы, ахейцы -
4 διαπνέω
A blow through, of air,δ. τὸ σῶμα Arist.Pr. 967a3
, cf. Mete. 370b6, etc.:—[voice] Pass.,αὔραις διαπνεῖσθαι X.Smp.2.25
, cf. Arist.HA 518a16, D.S.5.82.2 intr., admit air,ἀπόφραξον ἅπαντα ὡς μὴ διαπνέειν HeroSpir.2.21
.II breathe between times, get breath, Plb.27.9.10, Plu.Cim.12, Ph.1.90,al.;ἐκ δυσχερείας Plb.31.4.1
.IV [voice] Pass.,διαπίπτειν καὶ διαπνεῖσθαι Pl.Phd. 80c
;δ. καὶ σήπεται τὸ σῶμα Arist.de An. 411b9
.2 Medic., dissipate by exhalation, Aret.SA1.7:—[voice] Pass., Gal.15.377 (also intr. in pass. sense,διέπνευσε τὸ ἄλγος Aret.CA1.10
).3 [voice] Pass., of plants, exhale,διαπνεῖται καὶ ἐξατμίζεται Thphr.CP1.1.3
, cf. M.Ant.6.16; of human beings, perspire, Id.3.1, Gal.15.377:—so [voice] Med., Hp.Alim.28.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > διαπνέω
-
5 εἰσπνέω
II breathe upon,με αὔρα τις εἰσέπνευσε Ar.Ra. 314
([voice] Pass.,ἀνέμῳ ἐσπνεῖσθαι Philostr. VA2.8
) ;τινί Ael.VH3.12
(a Lacedaemonian phrase for inspire with love);ἐς τὴν ἀναπνοήν Aret. SA1.7
.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > εἰσπνέω
-
6 πνέω
πνέω, poet. πνείω as always in Hom. exc. Od.5.469: [tense] fut. πνεύσομαι ([etym.] ἐκ-) E.HF 886 (lyr.), ([etym.] ἐμ-) Id.Andr. 555, ([etym.] παρα-) Hp.Mul.2.133; alsoAπνευσοῦμαι Ar.Ra. 1221
, Arist.Mete. 367a13, Thphr.Sign.34, Palaeph.17;πνεύσω Thphr.Sign.32
, LXXPs.147.7(18), Si.43.20, Gp. 1.12.34, AP9.112 (Antip.Thess.), ([etym.] ἀνα-) Q.S.13.516 ( συμ-πνευσόντων is f.l. in D.18.169): [tense] aor. 1 , Hdt.2.20, etc., ([etym.] ἐν-) Il.17.456, ([etym.] ἀν-) S.Aj. 274: [tense] pf. πέπνευκα ([etym.] ἐπι-) Pl.Phdr. 262d, ([etym.] ἐκ-) Arist.Pr. 904a1:—[voice] Pass., [tense] fut. πνευσθήσομαι ([etym.] δια-) Aret.CA1.1: [tense] aor. ἐπνεύσθην ([etym.] δι-) Thphr.HP5.5.6, etc.—Hom. and early Prose writers use the simple Verb only in [tense] pres. and [tense] impf., to which Trag. add [tense] fut. and [tense] aor. 1 [voice] Act.—For the form ἄμπνυε, v. ἀναπνέω; for ἀμπνύνθη, -πνυτο, v. ἄμπνυτο; and for [tense] pf. [voice] Pass. πέπνῡμαι, part. πεπνῡμένος, v. πέπνυμαι.—Like other disyll. Verbs in -έω, this Verb contracts only εε, εει; but ἐκπνέων is disyll. in A.Ag. 1493, 1517 (both lyr.):—blow, of wind and air,οὐδέ ποτ' οὖροι πνείοντες φαίνονθ' Od.4.361
; ;ἐτησίαι.. οὐκ ἔπνευσαν Hdt.2.20
, etc.; τῷ πνέοντι (sc. ἀνέμῳ or πνεύματι) Luc. Cont.3; ἡ πνέουσα (sc. αὔρα) Act.Ap.27.40; also of a flute-player,μέγα πνέων Poll.4.72
; and of the flutes themselves,αὐλοὺς ἡδὺ πνέοντας AP6.254
(Myrin.); πνεῖται flutes are sounding, Mnesim.4.57 (anap.).II breathe, send forth an odour,ἀμβροσίη.. ἡδὺ πνείουσα Od.4.446
; π. εὐῶδες, δυσῶδες, Poll.2.75, etc.: abs., Dsc.3.80.2 c. acc., breathe out, send forth,Ζεφύρου πνείοντος ἐέρσην Call.Ap. 82
.3 c. gen., breathe or smell of a thing,οὐ μύρου πνέον S.Fr. 565
;τράγου π. AP11.240
(Lucill.);μόγοιο Q.S.6.164
;λύθρου καὶ αἵματος Id.5.120
( ἐπιπν- codd.): rarely c. dat.,μύροισι π.
smell with..,AP
5.199: freq. metaph., breathe, be redolent of,Χαρίτων πνείοντα μέλη Simon.184.3
;ὄμματα.. πόθου πνείοντα AP5.258
(Paul. Sil.); φόνου π. cj. in Tryph.505;αὐθαδείας πολὺς ἔπνει D.H.7.51
.IV generally, draw breath, breathe: hence, live, Il.17.447; οἱ πνέοντες, = οἱ ζῶντες, S.Tr. 1160;ὄλβος ἀεὶ πνεῖ Simm.25.12
;ἥμισύ μευ ψυχῆς ἔτι τὸ πνέον Call.Epigr.42
.V metaph., c. acc. cogn., breathe forth, μένεα πνείοντες breathing spirit, epith. of warriors, Il.2.536,3.8, 11.508, etc.; soπῦρ π. Hes.Th. 319
, Pi. Fr. 146;φόνον δόμοι πνέουσιν A.Ag. 1309
;κότον πνέων Id.Ch.34
(lyr.), cf. 951 (lyr.);φρενὸς πνέων τροπαίαν Id.Ag. 219
(lyr.); Ἄρη πνεόντων ib. 376 (lyr.); πνέων χάριν τινί ib. 1206;πῦρ πνειόντων.. ἄστρων S.Ant. 1146
(lyr.);πῦρ π. καὶ φόνον E.IT 288
; : paratrag. in Com.,πνέοντας δόρυ καὶ λόγχας Ar.Ra. 1016
; τρέχει τις Ἀλφειὸν πνέων, of a swift runner, Id.Av. 1121, etc.; and in a rhetorical passage,οἱ πῦρ πνέοντες, οἱ νενικηκότες Λακεδαιμονίους X.HG7.5.12
.2 with neut. Adjs. or Prons., πνέοντες μεγάλα giving themselves airs, E.Andr. 189; τόσονδ' ἔπνευσας ib. 327;κενεὰ πνεύσαις Pi.O.10(11).93
;χαμηλὰ πνέων Id.P.11.30
: abs., ὑπὲρ σακέων πνείοντες breathing over their shields, i. e. unable to repress their rage for war, Hes.Sc. 24;θρασείᾳ πνέων καρδίᾳ Pi.P.10.44
: with nom.,Ἄρης.. μέγας πνέων E.Rh. 323
;πολὺς ἔπνει καὶ λαμπρός D.25.57
;οὗτος.. καικίας ἢ συκοφαντίας πνεῖ Ar.Eq. 437
; ᾧ σὺ μὴ πνεύσῃς ἐνδέξιος on whom thou breathest not favourably, Call.Epigr.10.3. -
7 προσπνέω
A blow or breathe upon, inspire, ἔρωτας l.c.;τῷ σώματι ζωήν Hierocl. in CA26p.478M.
: —[voice] Pass., to be blown upon,προσπνείσθω τόπος ἀπὸ βορρᾶ Gp.2.27.1
.2 intr., blow to or over,τόποις Thphr.Vent.27
;ἡμῖν.. π. αὖραι Luc.Am.12
: impers., c. gen., ὡς ἡδύ μοι προσέπνευσε χοιρείων κρεῶν a sweet savour of pork is wafted to me, Ar.Ra. 338.II Gramm., pronounce with the rough breathing, A.D.Pron.55.23:—[voice] Pass., Id.Synt.141.4, Seleuc. ap. Ath.9.398b.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > προσπνέω
-
8 ἀποπνέω
A- πνεύσω Gp.2.21.3
:—breathe forth, of the Chimaera,δεινὸν ἀποπνείουσα πυρὸς μένος Il.6.182
; [φῶκαι] πικρὸν ἀποπνείουσαι ἁλὸς.. ὀδμήν Od.4.406
;ἀ. ἔπος στόματος Pi.P.4.11
; θυμὸν ἀποπνείων giving up the ghost, Il.4.524; so without θυμόν, Batr.99, Nic.Dam.p.61 D., Phleg.Mir.3;ἀ. ψυχήν Simon.52
;ἡλικίαν Id.115
, Pi.I.7(6).34; ἀ. τὴν δυσμένειαν to blow it off, get rid of it, Plu.Them.22:—[voice] Pass.,ἀποπνεῖται ἡ ἀτμίς Arist.Pr. 937a7
.b causal in Pi.N.1.47 χρόνος ἀπέπνευσεν ψυχάς made them give up the ghost.2 breathe hard, take breath, Arist.HA 587a5; exhale, euaporate,ψυχὰς ὥσπερ ὁμίχλας ἀποπνεούσας τῶν σωμάτων Plu.2.560c
.3 in Com., = ἀποπέρδω, AB439.II smell of a thing, c. gen., Luc.Hist.conscr.15;χθιζῆς μέθης Plu.2.13f
; but also τοῖον ἀπέπνεε λείψανα so they smelt, A R. 2.193;τοῦ χρωτὸς ἥδιστον ἀ. Plu.Alex.4
;ἀ. τι τοιοῦτον Id.2.695e
.III blow from a particular quarter,αὔρη οὐκ ἀ. ἀπὸ θερμῶν χωρέων Hdt.2.27
, cf. 19;ἀπὸ τῆς γῆς Arist. Mete. 366a33
, al.;τὸ ἀποπνέον Id.Pr. 933a39
: impers., ἀποπνεῖ ἀπὸ τῆς θαλάττης there is a breeze from the sea, ib. 933a27, 943b4.IV [voice] Pass., to be blown out, of a light, Plu.2.281b.Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἀποπνέω
-
9 ἐκπνέω
ἐκ-πνέω, [dialect] Ep. [suff] ἐκ-πνείω Q.S.1.349, [tense] impf. - είεσκον Id.13.148: [tense] fut. - πνεύσομαι or - οῦμαι:—A breathe out or forth,κεραυνὸς ἐκπνέων φλόγα A.Pr. 361
;ἐ. ἀράς τινι E.Ph. 876
;ἐ. θυμόν Id.Ba. 620
: abs., Emp.100.1, Pl.Phd. 112b, Arist.HA 492b6.2βίον ἐ.
breathe one's last, expire,A.
Ag. 1493 (lyr.), E.Hel. 142 ;ἐ. ψυχήν Id.Or. 1163
; alone, ;πρός τινος E.HF 886
(anap.): abs., Id.Hyps.Fr.60i38, Parth.4.6 : metaph., lose power, Gp.15.1.28; lose lustre, of pearls, PHolm.10.18.II abs., cease blowing, become calm, [ ὁ δῆμος]ἴσως ἂν ἐκπνεύσειε E.Or. 700
; τὰ κατὰ τὸν πόλεμον ἐκπέπνευκε καὶ λελώφηκεν Sch.Ar. Pax 942.2 blow out or outwards, of a wind,ἔσωθεν ἐ. Hdt.7.36
;ἐκ τοῦ κόλπου Th.2.84
, cf. 6.104 ; burst out,σμικροῦ νέφους..ἐκπνεύσας μέγας χειμών S.Aj. 1148
; but simply, blow, of wind, Arist.Mete. 365a4, Pr. 947a31. -
10 ἐμπνέω
A ; later- πνεύσω Aen.Gaz.Ep.11
:— blow or breathe upon, c. dat., ; ἐμπνείοντε μεταφρένῳ, of horses so close behind as to breathe upon one's back, Il.17.502; of a lover, Hsch.; κατ' οὖρον, ὥσπερ ἱστίοις, ἐμπνεύσομαι τῇδε E.l.c.;ἄνεμος ἐμπνεύσας δορί Id.Cyc.19
; [ αὐλοῖς] ἐμπνεῖν breathe into, play the flute, AP9.266 (Antip.): c. acc. cogn., Χείλεσι μοῦσαν ἐ., of Pan, APl.4.226 (Alc.):—[voice] Pass.,ἐμπνεόμενα ὄργανα Poll.4.67
;πνεῦμα -πνεόμενον τῷ αὐλῷ S.E.P.1.54
.2 abs., breathe in, inhale, Hp.Flat.4; but usu.,b breathe, live, be alive, A.Ag. 671, Ar.Th. 926, Pl.Ap. 29d, etc.; τὰ ἐμπνέοντα, = ἔμψυχα, Call. Iamb.1.127;ἐ. τᾷ τέχνᾳ AP9.777
(Phil.); of one expiring,βλέποντα κἀμπνέοντ' ἔτι S.Ph. 883
;σμικρὸν ἐμπνέουσ' ἔτι E.Alc. 205
;βραχὺν δὴ βίοτον ἐμπνέων ἔτι Id.Hipp. 1246
.3 c. gen., breathe of, be laden with,Ἀραβίης ὀδμῆς Perict.
ap. Stob.4.28.19;ἐ. ἀπειλῆς καὶ φόνου Act.Ap.9.1
.II trans., blow into, ἄνεμος μέσον ἱστίον ἐ. swell the sail, h.Bacch.33, cf. Pi.I.2.40.2 breathe into, infuse into, μένος, θάρσος. τινί, Il.20.110, Od.9.381, al.; [ Μοῦσαι]ἐνέπνευσαν δέ μοι αὐδήν Hes. Th.31
;πατρὶ.. πατρὸς ἐνέπνευσεν μένος Pi.O.8.70
: also c. inf. pro acc., φᾶρος ἐνέπνευσε φρεσὶν ὑφαίνειν breathed into my mind (i.e. inspired me with the thought) to weave it, Od.19.138 :— [voice] Pass., to be inspired,ὑπὸ θεοῦ Longin.16.2
;εἰς μαντικήν Plu.2.421b
.
См. также в других словарях:
πνεύσομαι — πνέω blow aor subj mid 1st sg (epic) πνέω blow fut ind mid 1st sg … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)