-
1 φιλέω
φῐλέω, [dialect] Aeol. [full] φίλημμι Sapph.79, cf. Ead. Oxy. 1787 Fr.1 + 2.24; [ per.] 2sg. φίλησθα Ead.22; late [ per.] 3pl.Aφίλεισι Epigr.Gr.990.12
(Balbill.): [dialect] Boeot. [full] φίλειμι Hdn.Gr.2.930: [dialect] Ep. inf.φιλήμεναι Il.22.265
: [dialect] Ion. and [dialect] Ep. [tense] impf.φιλέεσκε 3.388
, al.: [tense] fut. φιλήσω, [dialect] Ep. inf.φιλησέμεν Od.4.171
: [tense] aor. 1ἐφίλησα Pi.P.2.16
, etc.: [tense] pf. πεφίληκα ib. 1.13:—[voice] Med., Poet. 1 [tense] aor. ἐφῑλάμην; [ per.] 3sg. ἐφίλατο, φίλατο, Il.5.61, 20.304, Call.Aet.Oxy. 2080.55; [ per.] 3pl.φίλαντο Lyc.274
; imper.φῖλαι Il.5.117
, 10.280; subj. , Hes.Th.97; but φίλατο as [voice] Pass., A.R.3.66; also part.φιλάμενος IG14.1549
([place name] Rome):—[voice] Pass., [tense] fut. [voice] Med. φιλήσομαι in pass. sense, Od.1.123, 15.281, Antipho 1.19: [tense] fut. 3πεφιλήσομαι Call. Del. 270
: [tense] aor. , Pl.Phdr. 253c: [dialect] Ep. [ per.] 3pl.ἐφίληθεν Il.2.668
: [tense] pf.πεφίλημαι Pi.N.4.45
, X.An.1.9.28; [dialect] Dor. part.πεφιλᾱμένος Theoc. 3.3
. [[pron. full] ῐ exceptin the forms ἐφίλατο, φῑλατο, etc.]: ([etym.] φίλος):— love, regard with affection, opp. μισεῖν, Pl.R. 334c, Arist.Rh. 1380b34;φιλήσω τὸν δῆμον τὸν Ἀθηναίων IG12.15.36
; (on its relation to sexual love v. infr. 3); of the love of gods for men,φ. δέ ἑ μητίετα Ζεύς Il. 2.197
; πέρι γάρ μ' ἐφίλει (of the love of the master for his swineherd) Od.14.146; (alsoὃν περὶ κῆρι φ. Ζεὺς.. παντοίην φιλότητα Od.15.245
, cf. Il.9.117);μάλα τούς γε φ. ἑκάεργος Ἀπόλλων Il.16.94
;εἰ.. Ἕκτορά περ φιλέεις καὶ κήδεαι αὐτοῦ 7.204
, etc.; of love for a child reared, Od. 15.370;αἰ δὲ μὴ φίλει, ταχέως φιλήσει κωὐκὶ θέλοισα Sapph.1.23
; ;φιλέων φιλέοντα Pi.P.10.66
; ;μάλιστά σ'.. ἤχθηρα κἀφίλησ' ἐν ἡμέρᾳ μιᾷ S.El. 1363
; ; ὅσα θεοὶ ἀνθρώποις οὓς φιλοῦσιν [διδόασιν] SIG 985.48 (Philadelphia, i B. C.); οἱ φιλοῦντές τινα his friends, freq. in messages and letters, OGI184.10 (Philae, i B. C.), Ep.Tit.3.15, PSI8.971.30 (iii/iv A. D.), etc.; φιλεῖν ἐμαυτήν, αὑτόν, E.Hel. 999, Med.86, etc.:—[voice] Pass., to be beloved by one,ἐκ Διός Il.2.668
;παρ' αὐτῇ 13.627
, etc.; τινι E.Hec. 1000.2 treat affectionately or kindly, esp. welcome, entertain a guest, Od.4.29, 5.135, Il.3.207, etc.;φίλος δ' ἦν ἀνθρώποισιν, πάντας γὰρ φιλέεσκεν ὁδῷ ἔπι οἰκία ναίων Il.6.15
;ξεῖνον ἐνὶ μεγάροισι φ. Od.8.42
;ξεῖνον ἄγων ἐν δώμασι.. φιλέειν καὶ τιέμεν 15.543
, cf. 14.322; θεὸς (i. e. Calypso)ἥ με.. ἐφίλει τε καὶ ἔτρεφεν 7.256
; τίς ἂν φιλέοντι μάχοιτο; who would quarrel with a kind host? 8.208; etc.:—[voice] Pass., παρ' ἄμμι φιλήσεαι welcome shalt thou be in our house, Od.1.123, cf. 15.281.3 opp. ἐρᾶν, τούτους μάλιστά φασι φιλεῖν ὧν ἂν ἐρῶσι regard with affection those for whom they have a passion, Pl.Phdr. 231c;ὥστε οὐ μόνον φιλοῖο ἄν, ἀλλὰ καὶ ἐρῷο ὑπ' ἀνθρώπων X.Hier.11.11
, cf. Smp.8.21; εἰκὸς τὸ φιλεῖν τοὺς ἐρωμένους Arist.APr. 70a6; but φ. is used of lovers,ἥ γ' Εὐρυμάχῳ μισγέσκετο καὶ φιλέεσκεν Od.18.325
;Λυσίθεος Μικίωνα φιλῖν φησι μάλισστα τῶν ἐν τῇ πόλει IG12.924
; , cf. Hdt.4.176 ([voice] Pass.), Ar.Lys. 905; of the love of man for wife, ὅς τις ἀνὴρ ἀγαθὸς.. τὴν αὐτοῦ φιλέει ( cherishes her) , cf. 486; τὴν αὐτὸς φιλέεσκεν loved and cherished as his wife, ib. 450; but ἐμὲ.. ἀτιμάζει, φιλέει δ' ἀΐδηλον Ἄρηα (Hephaestus speaks of Aphrodite) Od.8.309: Com.,ὦ Δῆμ', ἐραστής εἰμι σὸς φιλῶ τέ σε καὶ κήδομαί σου Ar.Eq. 1341
.b of sexual intercourse, Hsch. s.v. βαίνειν.4 show outward signs of love, esp. kiss (not in Hom.), φ. τοῖσι στόμασι kiss on the mouth, opp. τὰς παρειὰς φιλέονται, Hdt. 1.134, cf. X.Cyr.1.4.27, Smp.9.5;κατὰ τὸ στόμα AP5.284
(Agath.);φιλήσω.. τὸ σὸν κάρα S.OC 1131
;πατέρα.. περὶ χεῖρε βαλοῦσα φιλήσει A.Ag. 1559
(anap.), cf. Ar.Av. 671, 674, Pl.Phdr. 255e, Ev.Marc.14.44, etc.: c. dupl. acc., τὸ φίλαμα, τὸ.. τὸν Ἄδωνιν.. ἀποθνάσκοντα φίλασεν the kiss wherewith she kissed him, Mosch.3.69:—[voice] Med., τὰς παρειάς kiss each other's cheeks, Hdt.l.c.5 of things as objects of love, like, approve,σχέτλια ἔργα Od.14.83
;ἀοιδάν Pi.N.3.7
;οὔθ' ἱστῶν ἐφίλησεν ὁδοὺς οὔτε δείπνων.. τέρψιας P.9.18
, etc.;αἰσχροκέρδειαν S.Ant. 1056
, cf. 312; τὰς λευκοτάτας [μάζας] Telecl. 1.6 (anap.);Πράμνιον οἶνον Ephipp.28
.6 of things as the subject,ἡσυχία δὲ φιλεῖ συμπόσιον Pi.N.9.48
;ἢ [μίτρη] μαστοὺς ἐφίλησε Call.Epigr.39
.7 in making a request,οἶσθ' ὁτιὴ φιλῶ σ' ἐγώ, κἀμοὶ πιθόμενος ὑπαποκίνει τῆς ὁδοῦ Ar.Av. 1010
; so τί πράσσει Φηλικίων ὁ ἀγαθός; φιλῶ σε pray, how goes it with the worthy Felicio? Arr.Epict.1.19.20; so perh. in Herod.1.66, πείσθητί μευ, φιλέω σε (but rather 'I speak as a true friend').II after Hom., c. inf., love to do, be fond of doing, and so to be wont or used to do,φιλέει ὁ θεὸς τὰ ὑπερέχοντα κολούειν Hdt.7.10
.έ; ἢν ἁμάρτωσι τοῦ πατρικοῦ τύπου.. φιλέουσι διαφθείρεσθαι Democr.228
;Μοῖσα μεμνᾶσθαι φ. Pi. N.1.12
, cf. P.3.18;φιλεῖ δὲ τίκτειν ὕβρις.. ὕβριν A.Ag. 763
(lyr.);τοῖς θανοῦσί τοι φιλοῦσι πάντες κειμένοις ἐπεγγελᾶν S.Aj. 989
, etc.; rarely with part. for inf.,φιλεῖς δὲ δρῶσ' αὐτὸ σφόδρα Ar.Pl. 645
.2 of things, events, etc.,αὔρη ἀπὸ ψυχροῦ τινος φιλέει πνέειν Hdt.2.27
;φιλεῖ ὠδῖνα τίκτειν νύξ A.Supp. 769
;ἐμπόρων ἔπη φ. πλανᾶσθαι S.OC 304
; (lyr.);φιλεῖ μεγάλα στρατόπεδα ἐκπλήγνυσθαι Th.4.125
;ὃ δὴ φ. ὁ ἔρως ἐμποιεῖν Pl.Smp. 182c
: esp. with γίγνεσθαι of what usually happens, ἀπὸ πείρης πάντα ἀνθρώποισι φιλέει γίνεσθαι everything comes to man by experience, Hdt.7.9.γ, cf. 7.10.ζ, 7.50, Th.3.42, Isoc.6.104, Pl. R. 494c, al.;οἷα φ. γίγνεσθαι Th.7.79
, cf. Hdt.8.128; without γίγνεσθαι, οἷα δὴ φιλεῖ as is wont, Pl.R. 467b;ὁποῖα φ. Luc.Am.9
.3 impers., φιλέει δέ κως προσημαίνειν (sc. ὁ θεός) , εὖτ' ἂν .. Hdt.6.27; ὡς δὴ φιλεῖ.. λόγον ἔχειν ἀνθρώπους as it is usual for.., Plu.Pomp. 73. -
2 φιλέω
φιλέω, lieben; von dem alten Stamme ΦΙΛ findet sich bei Hom. aor. med. ( = ἐφίλησα) ἐφίλατο, φίλατο, Il. 5, 61. 20, 304, imperat. φῖλαι, nicht φίλαι zu schreiben, 5, 117. 10, 208, conj. φίλωνται H. h. Cer. 117, bei sp. D., z. B. ἐφίλαο Agath. 7 (V, 284); bei Ap. Rh. 3, 66 aber ist φίλατο pass., wie Μούσαις φιλάμενον Ep. ad. 701 ( App. 317); ep. int. praes. φιλήμεναι, Il. 22, 265; φίλημι, φίλησϑα, = φιλῶ, φιλεῖς, wird aus Sappho angeführt; φιλέεσκον, Hom.; φιλήσομαι für φιληϑήσομαι, Antiph. 1, 19 u. Hom. (s. nachher), gew. πεφιλήσομαι in dieser Bdtg; – 1) lieben, liebhaben; von der Liebe der Götter zu den Menschen, εἰ δὲ καὶ Ἕκτορά περ φιλέεις καὶ κήδεαι αὐτοῦ ( ὦ Ζεῠ) Il. 7, 204; μάλα τούς γε φιλεῖ Απόλλων 16, 94; Pind. P. 2, 6 u. Tragg., Liebe zur Gattinn, Il. 9, 340; zu den Eltern und Kindern, gegen Gastfreunde und Fremde, d. i. liebevoll, gastlich aufnehmen, Od. 4, 29. 5, 135. 7, 33. 8, 42. 10, 14. 12, 450. 14, 128. 15, 70. 74. 17, 111 Il. 3, 207. 6, 15; παρ' ἄμμι φιλήσεαι, du wirst uns freundlich willkommen sein, Od. 1, 123, wo das fut. med. in passioer Bdtg steht; vgl. 15, 281. πᾶς τις αὑτὸν τοῠ πέλας μᾶλλον φιλεῖ Eur. Med. 86; auch von sinnlicher Geschlechtsliebe, Il. 9, 450 Od. 18, 325; Her. 4, 176; Ar. Ran. 541 Pax 1038; mit doppeltem acc., φιλεῖν τινα φιλότητα, Od. 15, 245; im pass., φιλεῖσϑαι ἔκ τινος, von Einem geliebt werden, Il. 2, 668, παρά τινος 13, 627, gew. ὑπό τινος, Her. 5, 5 u. sonst; in Att. Prosa überall, Ggstz μισέω, Plat. Rep. I, 334 c u. oft; auch = gutheißen, billigen, σχέτλια ἔργα Od. 14, 83; gern haben, ἀοιδάν Pind. N. 3, 7; οὐδ' ἐφίλασε δείπνων τέρψιας N. 9, 19; μέλος πεφιλημένον 4, 45, u. öfter; βίοτον, ὃν πλεῖστον φιλεῖ Soph. O. R. 612; στρατὸς λέσχας πονηρὰς καὶ κακοστόμους φιλεῖ Eur. I. A. 1001, u. sonst. – 2) mit u. ohne στόματι, seine Liebe mit dem Munde zu erkennen geben, küssen, herzen, u. überh. liebkosen; πατέρ' ἀντιάσασα περὶ χεῖρε βαλοῦσα φιλήσει Aesch. Ag. 1540; Soph. O. C. 1133; Ar. Av. 671 Lys. 1036; τοῖσι στόμασι ἀλλήλους φιλέουσι, τὰς παρειὰς φιλέονται, gegenseitig, Her. 1, 134, περιβάλλει τὸν ἐραστὴν καὶ φιλεῖ Plat. Phaedr. 256 a; Xen. Cyr. 1, 3,9 u. öfter, wie Sp. – 3) c. infin., gern thun, gewöhnlich thun; μεμνᾶσϑαι φιλεῖ Pind. N. 1, 12; P. 3, 18; φιλεῖ δὲ σιγᾶν ἢ λέγειν τὰ καίρια, er liebt zu schweigen, Aesch. Spt. 601; φιλεῖ δὲ τίκτειν ὕβρις ὕβριν, es pflegt zu erzeugen, Ag. 741, vgl. Suppl. 750; τοῖς ϑανοῠσί τοι φιλοῠσι πάντες κειμένοις ἐπεγγελᾶν Soph. Ai. 968, vgl. 1340, u. oft; φιλῶ λέγειν τἀληϑὲς αἰεί Eur. Rhes. 394, vgl. Phoen. 854 Med. 48, u. in Prosa, bes. bei Her. häufig, οἷα φιλέει γενέσϑαι ἐν πολέμῳ, wie es im Kriege zu gehen pflegt, 8, 128; ἀπὸ πείρης πάντα ἀνϑρώποισι φιλέει γίγνεσϑαι, durch Versuche pflegt dem Menschen Alles zu Theil zu werden, 7, 9,3, vgl. 2, 27. 3, 82. 6, 27. 9, 122; ὧν τὸ μὲν μετὰ ἀνοίας φιλεῖ γίγνεσϑαι Thuc. 3, 42, u. oft; τῷ τρόπῳ δόξα ψευδής τε καὶ ἀληϑὴς ἡμῖν φιλεῖ γίγνεσϑαι Plat. Phil. 37 b, u. oft; auch ὡς φιλεῖ, οἱα φιλεῖ. sc. γίγνεσϑαι, wie gewöhnlich, nach Gewohnheit; οἷα δὴ φιλοῠσιν Plat. Rep. VIII, 565 e; Folgde, τοῠτο πέφυκε καὶ φιλεῖ συμβαίνειν κατὰ φύσιν, Pol. 4, 2,10. – Vgl. übrigens ἀγαπάω u. ἐράω.
-
3 δεῖπνον
δεῖπνον, τό, von Hom. an überall; bei Hom. in den Formen δεῖπνον, sehr oft, δείπνου, Odyss. 1, 124. 4, 61, δείπνοιο, Od. 19, 321, δείπνῳ, Iliad. 10, 578 Odyss. 1, 134. 24, 386. Bei Hom. bezeichnet das Wort die zweite der drei Hauptmahlzeiten, das Mittagessen, bei den Attikern die dritte, das Abendessen. S. z. B. Etymol. m. p. 262, 35 s. v. Δεῖπνος; zu δεῖπνον ist δεῖπνος spätere Nebenform, s. unten besonders. Die drei Mahlzeiten heißen bei den Attikern ἀκράτισμα, Frühstück, ἄριστον, Mittagessen, δεῖπνον, Abendessen; bei Hom. ἄριστον, Frühstück, δεῖπνον, Mittagessen, δόρπον, Abendessen. Vgl. Schol. Aristonic. Iliad. 10, 578. 11, 86. 730. 18, 560. 24, 124, Lehrs Aristarch. p. 132. Das ἄριστον wird bei Hom. nach Tagesanbruch eingenommen, Odyss. 16, 2, das δεῖπνον wenn die Sonne mitten am Himmel steht, Iliad. 11, 86; δεῖπνον und δόρπον scharf einander entgegengesetzt Odyss. 20, 390. Fälschlich las Zenodot Iliad. 11, 86 δόρπον statt δεῖπνον, und 11, 730 δεῖπνον statt δόρπον, s. Scholl. Schwierigkeiten macht die Stelle Odyss. 4, 61; nämlich dort ist vom Abendessen die Rede, wie auch vs. 213 durch den Ausdruck δόρπου und vs. 194 durch den Ausdruch μεταδόρπιος ausdrücklich hervorgehoben wird; aber vs. 61 sagt Menelaus σίτου ϑ' ἅπτεσϑον καὶ χαίρετον, αὐτὰρ ἔπειτα δείπνου πασσαμένω εἰρησόμεϑ' οἵ τινές ἐστον ἀνδρῶν. Lehrs Aristarch. p. 135 meint, die ursprüngliche Lesart sei δόρπου gewesen; δείπνου sei aus Odyss. 1, 124 eingeschleppt, χαῖρε, ξεῖνε. παρ' ἄμμι φιλήσεαι· αὐτὰρ ἔπειτα δείπνου πασσάμενος μυϑήσεαι ὅττεό σε χρή. Wenn man Odyss. 4, 61 die Lesart δείπνου schützen wolle, so müsse man annehmen, daß Menelaus das Wort δεῖπνον in etwas weiterem Sinne gebrauche; er wisse ja nicht, ob die so eben angekommenen Fremden an diesem Tage schon eine reichlichere Mahlzeit eingenommen hätten; wenn sie es nicht gethan, so habe man dieses δόρπον als ein δεῖπνον für ste ansehn können. Dies klingt allerdings etwas spitzfindig. Aber es läßt sich wohl ganz einfach u. gradezu annehmen, daß δεῖπνον in der Stelle Odyss. 4, 61 die allgemeinere Bedeutung »Mahlzeit« habe; um es recht scharf auszudrücken, daß δεῖπνον hier katachrestisch statt δόρπον gebraucht sei. Die Härte und das Auffallende des Ausdrucks ist nicht anstößiger als ἵπποι βουκολέοντο Iliad. 20, 221, νέκταρ ἐῳνοχόει 4, 3. Hierzu kommt, daß in mehreren Stellen δεῖπνον unläugbar katachrestisch für ἄριστον gebraucht wird, z. B. Odyss. 9, 311. 15, 77 Iliad. 8, 53. 10, 578. Das Frühstück wird überhaupt im ganzen Homer nur zweimal durch ἄριστον bezeichet, Odyss. 16, 2 Iliad. 24, 124. Man sagt zur Erklärung, durch δεῖπνον werde das Frühstück nur dann bezeichnet, wenn es wirklich eine reichliche Mahlzeit sei, bestimmt, das voraussichtlich fehlende Mittagbrot mit zu vertreten; wie z. B. wenn Krieger Morgens in die Schlacht ziehen, oder Reisende Morgens ihre Fahrt antreten. Allein diese Erklärung ist nicht ganz stichhaltig. Reisende nehmen Reisekost mit, Odyss. 3, 479, und sind also jedenkalts in der Lage, unterwegs um Mittag ein δεῖπνον zu halten; ein wenigstens eben so reichliches δεῖπνον, wie Hirten bei der Heerde auf dem Felde um Mittag aus einzunehmen im Stande sind. Die Hirten des Eumäus Odyss. 16 kehren Mittags eben so wenig nach Hause zurück, um dort ein δεῐπνον einzunehmen, wie der Cyclop Odyss. 9. Das Frühstück des Cyclopen aber heißt Odyss. 9, 311 ein δεῖπνον, das der Hirten des Eumäus Odyss. 16, 2 ein ἄριστον; Es bleibt also kaum etwas Anderes übrig, als anzunehmen, das Wort δεῖπνον stehe gradezu katachrestisch für ἄριστον, d. h. δεῖπνον habe neben seiner eigentlichen Bedeutung »Mittagessen« auch die allgemeinere Bedeutung »Mahlzeit«. Wenn aber dem so ist, da kann auch Odyss. 4, 61 δείπνου ganz einfach eine Katachrese statt δόρπου sein. So steht wohl entschieden δεῖπνον katachrestisch anstatt δόρπον Hom. hymn. Cerer. 128 ἔνϑα γυναῖκες ἠπείρου ἐπέβησαν ἀολλέες, ἠδὲ καὶ αὐτοὶ δεῐπνον ἐπηρτύνοντο παρὰ πρυμνήσια νηός. ἀλλ' ἐμοὶ οὐ δόρποιο μελίφρονος ἤρατο ϑυμός. – Von Pferden Iliad. 2, 383, εὖ δέ τις ἵπποισιν δεῖπνον δότω ὠκυπόδεσσιν. – Von Vögeln Aeschyl. Suppl. 801, ὄρνισι δεῖπνον πέλειν; Anthol. App. 129 δεῖπνον κοράκεσσιν; Aelian. V. H. 1, 12 ὅσα μυρμήκων δεῖπνόν ἐστιν; 12, 27 ἀπολείπειν αὐτοὺς κυνῶν δεῖπνον εἶναι. – Von Menschen, Homerisch, Aeschyl. Palamed. bei Athen. 1, 19 (Dindorf. edit. Oxon. frgm. 168) σῖτον δ' εἰδέναι διώρισα, ἄριστα, δεῖπνα, δόρπα ϑ' αἱρεῖσϑαι τρίτα, vgl. Eustath. p. 242, 22. 1358, 4. 1432, 5. 1791, 45. 1833, 4 Scholl. Iliad. 2, 881 Scholl. Odyss. 2, 20 Bekk. An. 1 p. 23, 23. – Xen. Hell. 6, 1, 4 ἄριστον καὶ δεῖπνον. – Plural statt des Singular. Eurip. Orest. 1008 τά τ' ἐπώνυμα δεῖπνα Θυέστου. – Die Wendung ἀπὸ δείπνου s. unter ἀπό.
-
4 χαίρω
A : [tense] impf., [dialect] Ep.χαῖρον Il.14.156
, [dialect] Ion.χαίρεσκον 18.259
: [tense] fut.χαιρήσω 20.363
, Hdt. 1.128, Ar.Pl.64, And.1.101, Arr.An.5.20.6; [dialect] Ep. redupl. inf.κεχᾰρησέμεν Il.15.98
; later χᾰρῶ v.l. in Apoc. 11.10: [tense] aor.ἐχαίρησα Plu. Luc.25
: [tense] pf. , part.- ηκώς Hdt.3.42
, etc., [dialect] Ep. acc. κεχᾰρηότα, pl. -ότας, Il.7.312, Hes.Fr.77:—[voice] Med. (in same sense), χαίρομαι, noted as a barbarism in Ar. Pax 291 (v. Sch.), but found in BCH36.622 (Perinthus, written χέρ-), Alex.Aphr.Pr.1.20, al.: [tense] fut. χᾰρήσομαι Ps.-Luc.Philopatr.24, ([etym.] συγ-) Plb.30.18.1, D.S. 31.15; [dialect] Dor.χαρησοῦμαι Pythag.Ep.3.7
; χᾰροῦμαι LXXZa.4.10, ([etym.] κατα-) ib.Pr.1.26; [dialect] Ep.κεχᾰρήσομαι Od.23.266
: [tense] aor. 1 part. (ii A. D.): [dialect] Ep. [tense] aor.1χήρατο Il.14.270
;ἐχ- Opp.C.1.509
, etc.; part.χηράμενος AP7.198
(Leon.): [dialect] Ep. redupl. [tense] aor. 2, [ per.] 3pl.κεχάροντο Il.16.600
(χάροντο Q.S.6.315
); opt. [ per.] 3sg. and pl. κεχάροιτο, -οίατο, Od.2.249, Il.1.256:—[voice] Pass. (in same sense), [tense] aor. 2 ἐχάρην [pron. full] [ᾰ] 7.54, etc., [dialect] Ep. [ per.] 3sg.χάρη 5.682
, 13.609; subj. ; opt.χᾰρείη Il.6.481
; inf.χᾰρῆναι Simon.164
; part.χᾰρείς Il.10.541
, Sapph.118, Pi.I.6(5).10, Ar.Th. 981 (lyr.), etc.; [tense] pf.κεχάρημαι h.Bacch.7.10
, E.IA 200 (lyr.), Ar.V. 389 (anap.); part.κεχαρμένος E.Or. 1122
, Tr. 529 (lyr.), Cyc. 367 (lyr.): [tense] plpf. [ per.] 3sg. and pl. κεχάρητο, -ηντο, Hes.Sc.65, h.Cer. 458:—rejoice, be glad, Il.3.111, 21.347, etc.;γραῦς ἥδε οἰνοφόρος κεχαρημένη ὧδε κάθηται IG12(8).679
(Scyros, ii B. C.):χ. θυμῷ Il.7.191
, al.;ἐν θυμῷ 24.491
, Od.22.411;φρεσὶν ᾗσι Il.13.609
;φρένα 6.481
; χ. νόῳ to rejoice in wardly, Od. 8.78;χαίρει δέ μοι ἦτορ Il.23.647
;αὐτὰρ ἐμὸν κῆρ χ. Od.4.260
;χ. καὶ γελᾶν S.El. 1300
; ; opp. λυπεῖσθαι, A.Fr.266.3, S.Aj. 555, etc.; opp. ἀλγεῖν, Id.Tr. 1119. —Constr.,1 c. dat. rei, rejoice at, take pleasure in a thing,νίκῃ Il.7.312
;φήμῃ Od.2.35
; ;μόλπᾳ Sapph.Supp. 25.5
, cf. S.OT 1070, Pl.Mx. 238d, etc.: c. dat. pers.,χαῖρε.. ἀνδρὶ δικαίῳ Od.3.52
; with a part. added,χάρη δ' ἄρα οἱ προσιόντι Il.5.682
, cf. 24.706, Od.19.463: with Preps.,χαίρειν ἐπί τινι S.Fr. 926
, X. Mem.2.6.35, Cyr.8.4.12, Isoc.2.30, Pl.Lg. 739d, etc.;πρὸς τοῖς παιδικοῖς Eup.327
; with a part. added,ἐπ' ἐξεργασμένοις κακοῖσι χ. E.Ba. 1040
, cf. 1033: rarely (lyr.), S.Tr. 1119: also c. dat. modi, χ. γέλωτι express one's joy by laughter, X.Cyr.8.1.33.b of a plant,χαίρει ὑφάμμοις χωρίοις Thphr.HP6.5.2
; alsoἡ κύστις χ. τῇ χολῇ Gal.19.646
.2 rarely c. acc., with a part. added,χαίρω δέ σ' εὐτυχοῦντα E.Rh. 390
;τοὺς γὰρ εὐσεβεῖς θεοὶ θνῄσκοντας οὐ χ. Id.Hipp. 1340
; χαίρω σ' <ἐλθόντα> Id.Fr. 673 (this usage is said to be Oropian, EM808.4).b with a neut. Adj., : c. acc. cogn.,ἁπλῆν χαίρειν ἡδονήν Arist.EN 1154b26
;χ. ἀνδραπόδων τινὰ χαράν Plu.2.1091e
.3 c. part., χαίρω.. τὸν μῦθον ἀκούσας I rejoice at having heard, am glad to hear, Il.19.185, cf. 7.54, 11.73;χαίρουσιν βίοτον νήποινον ἔδοντες Od.14.377
, cf. 12.380, Hes.Op.55;χαίρω.. κόμπον ἱείς Pi.N.8.49
;χαίρεις ὁρῶν φῶς, πατέρα δ' οὐ χαίρειν δοκεῖς; E.Alc. 691
;χαίρω φειδόμενος Ar.Pl. 247
;θωπευόμενος χαίρεις Id.Eq. 1116
(lyr.), cf. Pl.Smp. 191e, etc.b c. part. [tense] pres., delight in doing, to be wont to do,χρεώμενοι χαίρουσι Hdt.7.236
, cf. S.Ph. 449, Ar.V. 764, Pl.Prt. 318d, 346c, 358a.4 χαίρειν ὅττι or ὅτι .., Od.14.51, 526, Pi.N.5.46; ἐχάρην καὶ ἐθρασυνάμην ὅτι ἔμαθον .. Metrod.Fr.42; χ. οὕνεκα .. Od.8.200.II with negat., esp. with [tense] fut., οὐ χαιρήσεις thou wilt or shalt not rejoice, i.e. thou shalt not go unpunished, shalt repent it, Ar.Pl.64;οὐ χαιρήσετον Id.Eq. 235
; soοὐδέ τιν' οἴω Τρώων χαιρήσειν Il.20.363
, cf.15.98, Od.2.249, Ar.V. 186; ἀλλ' οὐδ' ὣς Κῦρόςγε χαιρήσει Hdt.1.128
; with an interrog.,σὺ.. χαιρήσειν νομίζεις; Plu.Alex.51
: rarely with other tenses,ὅπως ἂν μὴ χαίρωσιν. D.19.299
;οὐκ ἐχαίρησεν Plu.Luc.25
: for a similar use of the part., v. infr. IV. 2.1 at meeting, hail, welcome (esp. in the morning, acc. to D.C.69.18, cf. Luc.Laps.), Il.9.197, Od.13.229, etc.;χαῖρε, ξεῖνε, παρ' ἄμμι φιλήσεαι 1.123
; strengthd.,οὖλέ τε, καὶ μάλα χαῖρε, θεοὶ δέ τοι ὄλβια δοῖεν 24.402
;χαῖρέ μοι Il.23.19
, cf. S.OC 1137; repeated, A.Eu. 996, 1014 (both lyr.), S.Aj.91, etc.;χαῖρ' ὡς μέγιστα, χαῖρε Id.Ph. 462
; in greeting one's native land, the sun, etc., A.Ag. 508,22, S.Ph. 1453 (anap.).b sts. implied in the use of χαίρω, κῆρυξ Ἀχαιῶν, χαῖρε .. Answ. χαίρω I accept the greeting, A.Ag. 538; νῦν πᾶσι χαίρω, νῦν με πᾶς ἀσπάζεται I hear the word χαῖρε from all, S.OT 596: so in inf., τὸ χαίρειν dub. l. in Pl.Chrm. 164e; χαίρειν δὲ τὸν κήρυκα προὐννέπω I bid him welcome, S.Tr. 227;προσειπών τινα χ. οὐκ ἀντιπροσερρήθη X.Mem.3.13.1
; but χαίρειν τἄλλ' ἐγώ σ' ἐφίεμαι I bid thee have thy pleasure, S.Aj. 112.c inf. alone at the beginning of letters, Κῦρος Κυαζάρῃ χαίρειν (sc. λέγει) X.Cyr.4.5.27, cf. Theoc.14.1; used by Alexander the Great to Phocion as a mark of respect, Duris 51J.2 at leavetaking, fare-thee-well, Od.5.205, 13.59, 15.151;χαῖρε πόλλ' ὦδελφέ Ar.Ra. 164
; pl.,χαίρετε πολλάκι Theoc.1.144
; freq. put into the mouth of the dying, S.Aj. 863, Tr. 921, Pl.Phd. 116d, etc.: hence in sepulchral inscriptions, IG7.203, etc.b hence, imper. χαιρέτω, χαιρόντων, have done with.., away with..,εἴτ' ἐγένετο ἄνθρωπος εἴτ' ἐστὶ δαίμων, χαιρέτω Hdt.4.96
;χαιρέτω βουλεύματα τὰ πρόσθεν E. Med. 1044
,χαιρόντων πόνοι Id.HF 575
; cf. Pl.Smp. 199a, Lg. 636d, 886d.c ἐᾶν χαίρειν τινά or τι dismiss from one's mind, put away, renounce, Hdt.6.23, 9.41, Ar.Pl. 1187, Pl.Phd. 63e, Prt. 348a, X.An.7.3.23, etc.;συχνὰ χ. ἐᾶν τινα Pl.Phlb. 59b
;ἐλευθερίαν μακρὰ χ. ἐᾶν Luc.Apol.3
;μακρὰ χ. εἰποῦσα Ael.VH12.1
; ;τὴν Κύπριν πόλλ' ἐγὼ χαίρειν λέγω E.Hipp. 113
, cf. 1059, Pl.Tht. 188a;χ. κελεύων πολλὰ τοὺς Ἀχαρνέας Ar.Ach. 200
;εἰπεῖν χαίρειν τινά Ath.Mitt.56.131
(Milet., Hellenistic), cf. Luc.Dem.Enc.50;χαίρειν προσαγορεύειν Ar.Pl. 322
(metaph. in Pl.Lg. 771a);χαίρειν προσειπεῖν Eup.308
: less freq. c. dat. pers. (never with ἐᾶν χ.), πολλὰ χαίρειν ξυμφοραῖς καταξιῶ A.Ag. 572
(nisi leg. ξυμφοράς); φράσαι.. χαίρειν Ἀθηναίοισι Ar.Nu. 609
(troch.);πολλὰ εἰπόντα χ. τῷ ἀληθεῖ Pl.Phdr. 272e
, cf. Phd. 64c, R. 406d, X.HG4.1.31 (codd., fort. ἀλλήλους), Jul.ad Them.255a.3 on other occasions, as in comforting, be of good cheer, Od.8.408; at meals, 4.60, 18.122; χαῖρε, γύναι, φιλότητι good luck be on our union, 11.248;εὐχωλῇς χαίρετε 13.358
:χαῖρε ἀοιδῇ h.Hom.9.7
.IV part. glad, joyful,Il.
1.446, etc.; ;χαίροντι φέρειν.. χαίρων 17.83
; λυπούμενοι καὶ χαίροντες in sorrow and in joy, Arist.Rh. 1356a16: also [tense] pf. part.κεχαρηκώς Hdt.3.27
,42, etc.2 joined with another Verb, safe and sound, with impunity, χαίροντα ἀπαλλάσσειν ib.69, cf. 9.106, D.24.153; more freq. with a neg., οὐ χαίρων to one's cost,οὐ χαίροντες γέλωτα ἐμὲ θήσεσθε Hdt.3.29
;οὔ τι χαίρων.. ἐρεῖς S. OT 363
, cf. Ant. 759, Ph. 1299, E.Med. 398, Ar.Ach. 563, Pl.Grg. 510d;οὐ γὰπ.. χαίρων τις.. τοὐμὸν ἀλγυνεῖ κέαρ Eup.90
;οὔτε χαίροντες ἂν ἀπαλλάζαιτε X.An.5.6.32
; alsoοὔτι χαιρήσων γε σύ Ar.V. 186
; cf. supr. 11.3 in the same sense as imper. (supr. 111), σὺ δέ μοι χαίρων ἀφίκοιο fare-thee-well, and may'st thou arrive, Od.15.128, cf. Theoc.2.163; χαίροισ' ἔρχεο go thy way rejoicing, Sapph.Supp.23.7; ἀλλ' ἑρπέτω χαίρουσα let her go with a benison, S.Tr. 819; χαίρων ἴθι fare-thee-well, E.Alc. 813, Ph. 921;χαίρουσα.. στεῖχε Id.Hipp. 1440
.4τὸ χαῖρον τῆς ψυχῆς Plu.2.136c
, 1089e. -
5 φιλέω
φιλέω, lieben; (1) lieben, liebhaben; von der Liebe der Götter zu den Menschen; Liebe zur Gattin, zu den Eltern und Kindern, gegen Gastfreunde und Fremde, = liebevoll, gastlich aufnehmen; παρ' ἄμμι φιλήσεαι, du wirst uns freundlich willkommen sein; auch von sinnlicher Geschlechtsliebe; pass., φιλεῖσϑαι ἔκ τινος, von einem geliebt werden; auch = guteißen, billigen; gern haben; (2) mit u. ohne στόματι, seine Liebe mit dem Munde zu erkennen geben, küssen, herzen, u. überh. liebkosen; (3) c. infin., gern tun, gewöhnlich tun; φιλεῖ δὲ σιγᾶν ἢ λέγειν τὰ καίρια, er liebt zu schweigen; φιλεῖ δὲ τίκτειν ὕβρις ὕβριν, es pflegt zu erzeugen; οἷα φιλέει γενέσϑαι ἐν πολέμῳ, wie es im Kriege zu gehen pflegt; ἀπὸ πείρης πάντα ἀνϑρώποισι φιλέει γίγνεσϑαι, durch Versuche pflegt dem Menschen alles zu Teil zu werden; ὡς φιλεῖ, οἱα φιλεῖ. sc. γίγνεσϑαι, wie gewöhnlich, nach Gewohnheit
См. также в других словарях:
χαίρω — ΝΜΑ, και μέσ. χαίρομαι Ν 1. αισθάνομαι χαρά, είμαι χαρούμενος (α. «χαίρω πολύ» β. «οὐ χαίρει ἐπὶ τῇ ἀδικίᾳ, συγχαίρει δὲ τῇ ἀληθείᾳ», ΚΔ γ. «χαίρω δὲ καὶ αὐτὸς θυμῷ, ἐπεὶ δοκέω νικησέμεν Ἕκτορα δῑον», Ομ. Ιλ.) 2. (η προστ. β προσ. ενεστ.) χαίρε,… … Dictionary of Greek