-
1 κώπη
κώπη, ἡ (wahrscheinlich von ΚΆΠΩ, κάπτω, capio), eigtl. ein Griff, Handgriff, Stiel, an dem man ein Werkzeug hält; bes. – a) der Rudergriff, wie man ἐμβαλέειν κώπῃς fassen kann, Od. 9, 489. 10, 129; Pind. P. 4, 201 (vgl. ἐμβάλλω); – das Ruder selbst; Od. 12, 214; πᾶς ἀνὴρ κώπης ἄναξ Aesch. Pers. 370; übertr., νερτέρᾳ προςήμενος κώπῃ, von niederm Stande, Ag. 1601; οὔτε πομπίμοις κώπαις ἐρέσσων Soph. Trach. 558; oft bei Eur. u. Ar.; in Prosa, Thuc. 2, 84 u. 80. Vgl. noch ταῤῥός. – b) der Schwertgriff, das Degengefäß; ἐπ' ἀργυρέῃ κώπῃ σχέϑε χεῖρα Il. 1, 219; ξίφεος δ' ἐπεμαίετο κώπην Od. 11, 530, öfter; χεῖρα δεξιὰν ὁρᾷς κώπης ἐπιψαύουσαν Soph. Phil. 1239; φάσγανον κώπης λαβών Eur. Hec. 543; nach B. A. 1096 in dieser Bdtg eigtl. corcyräisch. – c) der Griff am Schlüssel, von Elfenbein Od. 21, 7. – d) allgemeiner; δαλοῦ κώπη Eur. Cycl. 482; – bei der Handmühle die Kurbel, der Griff, mit dem sie gedreht wird, D. Sic. 3, 13; vgl. Schol. Theocr. 4, 58. – Der Griff an der Peitsche, Hesych.
-
2 κώπη
κώπη, ἡ, eigtl. ein Griff, Handgriff, Stiel, an dem man ein Werkzeug hält; bes. (a) der Rudergriff, wie man ἐμβαλέειν κώπῃς fassen kann; das Ruder selbst; übertr., νερτέρᾳ προςήμενος κώπῃ, von niederm Stande; (b) der Schwertgriff, das Degengefäß; (c) der Griff am Schlüssel, von Elfenbein; (d) allgemeiner; bei der Handmühle die Kurbel, der Griff, mit dem sie gedreht wird. Der Griff an der Peitsche -
3 ἱστιο-κώπη
ἱστιο-κώπη, ἡ, das Fahren mit Segeln u. Rudern, Poll. 1, 103.
-
4 θαλάμιος
θαλάμιος, 1) = ϑαλαμίτης, Thuc. 4, 32; Hesych. erkl. ὁ κατωτάτω ἐρέσσων ἐν τῇ νηΐ; nach Arcad. 40, 13 ϑαλαμιός zu accentuiren; App. B. C. 5, 107 ist οἱ ϑαλαμίαι in ϑαλαμῖται zu ändern. – 2) ἡ ϑαλαμία; sc. κώπη, das Ruder des ϑαλαμίτης, das kürzeste auf dem Schiffe, was substantivisch gebraucht wird, wenn Ar. Ach. 527 ϑαλαμιῶν τροπουμένων richtig accentuirt ist, wie auch Hesych. ϑαλαμίαι κῶπαι αἱ κατωτάτω, richtiger sowohl ϑαλαμίων, als ϑαλάμιαι, s. jedoch nachher; – das Loch im Schiffsbord, durch welches dies Ruder gesteckt wird, Schol. Ar. Ran. 1072 ἡ ϑαλαμία ὀπή, δι' ἧς ἐξέρχεται ἡ κώπη; – τοῦτον δῆσαι διὰ ϑαλαμίης διελόντας τῆς νεός Her. 5, 33; Ar. Pax 1198 διεὶς τὴν χεῖρα διὰ τῆς ϑαλαμίας, wo Bekker nach mss. ϑαλαμιᾶς accentuirt, so daß ein eigenes subst. ϑαλαμιά anzunehmen wäre.
-
5 πρός-ημαι
πρός-ημαι (s. ἧμαι), dabei, dagegen sitzen, νερτέρᾳ προςήμενος κώπῃ, Aesch. Ag. 1600; προςήμεϑα βωμοῖσι, Soph. O. R. 15; liegen, benachbart sein, νᾶσοι τᾷδε γᾷ προςήμ εναι, Aesch. Pers. 857; selten c. acc., ἰὸς καρδίαν προςήμενος, Ag. 808; belagern, obsidere, c. dat., χαίρω σε προςήμενον πύργοισιν ἐχϑρῶν, Eur. Rhes. 390.
-
6 ποτάμιος
-
7 πηδόν
πηδόν, τό, oder nach Andern πηδός, das untere, flach u. breit auslaufende Ende des Ruders, das Ruderblatt, sonst πλάτη, im Ggstz zum Rudergriffe, οἴαξ, übh. das Ruder, ἀναῤῥιπτεῖν ἅλα πηδῷ Od. 7, 328. 13, 78, u. sp. D., wie Arat. Phaen. 155, wo es deutlich neutr. ist; auch das Steuerruder. – Die Unterscheidung πηδόν = κώπη, πηδός = πλάτη ist unhaltbar; es hängt übrigens mit πέζα, πέδον, πούς, ποδός zusammen; einige alte Erkl. aber nahmen dazu eine eigene Holzart πῆδος an, weil die Gallier die Tanne pados oder pades genannt hätten, und lasen so auch Il. 5, 838 πήδινος für φήγινος. Vgl. πάδος.
-
8 σχέθω
σχέθω, aus dem aor. σχεῖν gebildete poet. Nebenform von ἔχω, haben, gew. in der verstärkten Bdtg halten, fortwährend festhalten, hemmen; oft bei Hom., nur aor. ἔσχεϑον, inf. σχεϑέειν, Il. 23, 466; ἀσπίδας πάροιϑεν σχέϑον αὐτοῦ, sie hielten die Schilde vor, zugleich ausdrückend, daß sie lange in dieser Stellung verharren, 14, 428, vgl. 4, 113; ἀπὸ ἕο, 13, 163, u. öfter von Waffen und Rüstungen, das dauernde, unausgesetzte Festhalten und Anhaben derselben bezeichnend, vgl. 11, 96. 12, 184. 13, 608. 16, 506; ἐπ' ἀγκῶνος κεφαλὴν σχέϑεν, Od. 14, 494, er hielt den Kopf auf den Ellenbogen gestützt; νόον τόνδε, er faßte den Gedanken und hielt ihn fest, 490; χεῖρ' ἐπὶ κώπῃ, Il. 1, 219; νύκτα μὲν ἐν περάτῃ δολιχὴν σχέϑεν, Od. 23, 443; an- u. festhalten, ἱεμένω περ, 4, 284 u. öfter; αἷμα ἐπαοιδῇ, 14, 457; φόρμιγγα σχεϑέτω, Od. 8, 537; σχέϑε δ' ὄσσε γόοιο, 4, 758, sie hielt ihr fern von den Augen den Kummer; Pind. scheint das praes. gebraucht zu haben, σχέϑων νιν ἐπιδέξια χειρός P. 6, 19; ἐν φυλακᾷ σχεϑέμεν P. 4, 75; σχέϑοι φροντίδα, 10, 62; κῠδος, Ol. 9, 88; bei den Tragg. im aor.: πόλιν ζυγοῖσι δουλείοισι μήποτε σχεϑεῖν, Aesch. Spt. 75; ὅσην παρ' ἄλλων οὔποτ' ἂν σχέϑοις βροτῶν, Eum. 857; so schreibt Wellauer Ch. 819 σχεϑών; vgl. Soph. El. 744; οὔτε σφ' Ἀχιλλέως δόρυ σχέϑοι, Eur. Rhes. 602; τίν' ἐπίνοιαν ἔσχεϑες, Phoen. 411; ὅπως ἂν αὐτὰς τῆς ὕβρεως ἐγὼ σχέϑω, Ar. Lys. 425.
-
9 ταρσός
ταρσός, ὁ, att. ταῤῥός (vgl. τέρσομαι), 1) eine Vorrichtung, bes. von Flechtwerk, Etwas darauf zu dörren od. zu trocknen, Darre, Horde; Od. 9, 213, eine Käsedarre; Her. 1, 179 sind ταρσοὶ καλάμων ein Rohrgeflecht, Backsteine darauf zu trocknen; vgl. Thuc. 2, 76; auch das Geflecht der in einander laufenden Wurzeln, Theophr. Bei Ar. Nubb. 227 = κρεμάϑρα, Schol. τὰ ἐξ οἰσύων πλέγματα, auch μετέωρον ἴκριον, ἐφ' ὃ ἀλεκτορίδες κοιμῶνται. – 2) jede breite Fläche; dah. – a) τ. ποδός, die untere Fläche des Fußes, die Fußsohle, der Theil zwischen Zehen u. Ferse; Il. 11, 377. 388; Her. 9, 37; oft bei sp. D.; auch für Fuß übh., σοβαροὶ ταρσοί, Rutin. 37 (V, 27); γαμψῶνυξ, des Adlers Krallen, Strat. 63 (XII, 221); vgl. M. Arg. 28 (IX, 87); ἄκροις ταρσοῖς δρόμον ἐκτανύω, Anacr. 35, 4. – b) ταρσοὶ κωπ έων, die untern flachen Enden der Ruder, die Ruderblätter, Her. 8, 12; gew. das gesammte Ruderwerk eines Schiffes, während κώπη das einzelne Ruder ist; ταρσῳ κατήρει πίτυλον ἐπτερωμένον, Eur. I. T. 1346; Pol. 16, 3, 12; vgl. Böckh Att. Seew.; im plur. das Ruderwelk von mehrern Schiffen, τῶν νεῶν, Thuc. 7, 40; Pol. 1, 50, 3 u. öfter. – c) πτερύγων ταρσός, das Blatt, welches der zum Fluge autgebreitete Flügel bildet, auch der Flügel selbst; τὰ ταρσά, Anacr. 9, 3; Mel. 42 (XII, 144). – d) ὀδόντων, die Zahnreihe an der Säge, das Blatt der Säge; Opp. Hal. 5, 207, vgl. Cyn. 1, 409, im heterogenen plur. τὰ ταρσά, wie bei a. sp. D.
-
10 ταχύ-ποροςι
ταχύ-ποροςι schnell gehend, sich schnell bewegend; Aesch. Ag. 473; Eur. El. 451; κώπη, Hel. 1288; Hippocr.
-
11 χρῡσό-κολλος
χρῡσό-κολλος, mit Gold gelöthet, mit angelötheten goldenen Zierrathen, von Gold zusammengesetzt; Soph. frg. 68 bei Ath. XI, 466 b; κώπη Eur. bei Poll. 10, 145.
-
12 κωπίον
-
13 εὐ-ήρετμος
εὐ-ήρετμος, gut rudernd, κώπη Aesch. Pers. 368; – wohl berudert, πλάτα Soph. O. C. 720; ναῦς Eur. Ion 1160.
-
14 μεσό-νεοι
μεσό-νεοι, οἱ, heißen auf den mit drei Reihen Ruderbänken versehenen Trieren die Ruderer auf der mittleren Bank, vgl. ϑαλαμίτης u. ϑρανίτης, Arist. mechan. 4. – Aber κώπη μεσόνεως Arist. part. an. 4, 10 ist f. L. für μέσον νεώς.
-
15 νέρτερος
νέρτερος, auch 2. Endg., νερτέρου τ' Ἐχίδνας, Eur. Phoen. 1027, = ἐνέρτερος, der untere; νερτέρᾳ κώπῃ, Aesch. Ag. 1600; τὰ δ' ὑπέρτερα νέρτερα ϑήσει, Ar. Lys. 772; bes. νέρτεροι, die Untern, die Todten, Aesch. Ch. 15. 399; auch νέρτεροι ϑεοί, Pers. 614; Eur. Or. 620, wie Soph. Ant. 598, öfter; Eur. auch χϑών, Unterwelt, Alc. 48; einzeln auch in Prosa, τοῖς δυςδαίμοσι νερτέροις Tim. Locr. 104 d, Sp.
-
16 λαβίς
-
17 αὐτό-κωπος
αὐτό-κωπος ( κώπη), sammt dem Griff; βέλη, von einem Schwerte, Aesch. Ch. 161.
-
18 ἁλι-ήρης
-
19 ἄσκωμα
-
20 ἄ-κωπος
- 1
- 2
См. также в других словарях:
κώπη — handle fem nom/voc sg (attic epic ionic) κωπάω pres imperat act 2nd sg (doric) κωπάω pres imperat act 2nd sg (epic doric ionic aeolic) κωπάω imperf ind act 3rd sg (homeric ionic) κωπέω furnish with oars pres imperat act 2nd sg (doric aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
κώπῃ — κώπη handle fem dat sg (attic epic ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
κώπη — η (AM κώπη) το κουπί αρχ. 1. λαβή εργαλείου ή άλλου αντικειμένου, χερούλι 2. παροιμ. «παραπέμπειν ἐφ ἔνδεκα κώπαις» συνοδεύω με όλες τις τιμές. [ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. συνδέεται πιθ. με το κάπτω* και με λατ. capulus «κουπί». ΠΑΡ. κωπεών, κωπητήρ αρχ.… … Dictionary of Greek
κώπηι — κώπῃ , κώπη handle fem dat sg (attic epic ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
κωπέων — κώπη handle fem gen pl (epic ionic) κωπάω pres part act masc nom sg (epic doric ionic aeolic) κωπέω furnish with oars pres part act masc nom sg (epic doric ionic aeolic) κωπεύς pieces of wood fit for making oars masc gen pl κωπέω̆ν , κωπεύς… … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
κωπῶν — κώπη handle fem gen pl κωπάω pres part act masc voc sg κωπάω pres part act neut nom/voc/acc sg κωπάω pres part act masc nom sg (attic epic ionic) κωπάω pres part act masc nom sg (attic epic doric ionic) κωπέω furnish with oars pres part act masc… … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
κῶπαι — κώπη handle fem nom/voc pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
κώπαις — κώπη handle fem dat pl … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
κώπαισι — κώπη handle fem dat pl (epic ionic aeolic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
κώπην — κώπη handle fem acc sg (attic epic ionic) κωπάω imperf ind act 3rd pl (epic doric aeolic) κωπάω imperf ind act 1st sg (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)
κώπης — κώπη handle fem gen sg (attic epic ionic) κωπάω pres ind act 2nd sg κωπάω imperf ind act 2nd sg (homeric ionic) … Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)