Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

С английского на:
Латинский
С латинского на:
Все языки
Английский
Немецкий
Русский
Французский

ĭnĭtĭum

Толкование Перевод

1 initium

ĭnĭtĭum, ĭi, n. [ineo], a going in, en trance.
I.
A beginning, commencement (syn.: principium, exordium).
A.
Lit.:
bonis initiis orsus tribunatus, tristes exitus habuit consulatus,
id. Brut. 34, 128:
initio accusationis,
id. de Or. 1, 26, 121:
initium capere,
Caes. B. G. 1, 1:
dicendi initium sumere,
Cic. Leg. 2, 1, 1:
facere initium confligendi,
id. Phil. 14, 14, 36:
caedis initium ab aliquo facere,
id. ib. 5, 7, 20:
male ponere initia,
id. Att. 10, 18, 2:
ducere ab aliqua re,
id. ib. 9, 9, 2:
ab initio res quem ad modum facta sint, exponemus,
Cic. Rosc. Am. 5, 14: ab ultimo initio [p. 956] repetere, Auct. Her. 1, 9, 14:
seditionem ab altiore initio repetam,
Tac. H. 2, 27:
quia initio caedis orto difficilis modus,
id. ib. 1, 39.— Pleon.: querellae ab initio tantae ordiendae rei absint, Liv. praef. § 12; cf.:
prima initia incohare,
id. 3, 54, 9:
primum initium certaminis,
id. 6, 12, 10. — The abl. sing. is used adverbially, in the beginning, at first:
quemadmodum senatus initio censuit,
Cic. Fam. 1, 7, 4:
redeo ad illud quod initio scripsi,
id. ib. 1, 7, 5; Nep. Thras. 1, 5; id. Tim. 3, 1; id. Alc. 5, 3; Curt. 3, 8, 17 al.; cf. Zumpt, Gram. § 475. —
B.
Transf.
1.
Constituent parts, elements:
inde est indagatio nata initiorum, et tamquam seminum, unde essent omnia orta, generata, concreta,
Cic. Tusc. 5, 24, 69: illa initia, et, ut e Graeco vertam, elementa dicuntur ( = stoicheia), id. Ac. 1, 7, 26;
so of death: Augustus in sua resolutus initia,
Vell. 2, 123, 3. —
2.
First principles, elements cf a science:
illa initia mathematicorum, quibus non concessis digitum progredi non possunt,
Cic. Ac. 2, 36, 116.—
3.
Beginning, origin:
quomodo initium nobis rerum omnium ortus noster adferat, sic exitum mors, etc.,
Cic. Tusc. 1, 38, 91:
natus obscurissimis initiis,
Vell. 2, 761; cf.: pauca ab initio causisque talium facinorum non absurda, which relate to the origin, etc., Tac. H. 4, 48.—
4.
Auspices, because with them everything was begun; hence, the beginning of a reign:
novis initiis et ominibus opus est,
i. e. of a new king, Curt. 5, 9, 4.—
II.
Secret sacred rites, sacred mysteries, to which only the initiated were admitted:
initia vocantur potissimum ea, quae Cereri fiunt sacra,
Varr. R. R. 3, 1, 5:
initia Cereris,
Liv. 31, 47, 2; cf.
39, 8, 5: nihil melius illis mysteriis, quibus ex agresti immanique vita exculti ad humanitatem et mitigati sumus, initiaque ut appellantur, ita re vera principia vitae cognovimus,
Cic. Leg. 2, 14, 36; Just. 2, 6:
initia Samothracum,
Curt. 8, 1, 12:
initiis pacis, foedus cum feritur,
Varr. R. R. 2, 4, 9.—
B.
Things ( musical instruments) used in celebrating these mysteries:
Typanum, tubam, Cybele, tua, mater, initia,
Cat. 63, 9.

Lewis & Short latin dictionary > initium
2 initium

initium ī, n [1 in + 1 I-], a going in, entrance: Remorum, i. e. of the country, Cs.—Fig., a beginning, commencement: Narrationis, T.: annorum, Cs.: bonis initiis orsus tribunatus, tristīs exitus habuit consulatus: belli, S.: dicendi initium sumere: initium fugae factum a Dumnorige, was the first to flee, Cs.: caedis initium facere a me: quod ab initio petivi: querellae ab initio tantae ordiendae rei absint, L.— Abl sing. abverb., in the beginning, at first: tametsi initio laetus, tamen postquam, etc., at first, S.: initio locum tenere, Cs.: dixi initio, iudices.— Plur, constituent parts, elements: initia, et tamquam semina, unde essent omnia orta.—First principles, elements: illa initia mathematicorum: operum initia tradere, Cs.— Auspices: novis initiis et ominibus opus est, i. e. a new reign, Cu.—Secret sacred rites, sacred mysteries: initia Cereris, L.: mysteria initiaque ut appellantur: tua, mater, initia, i. e. instruments used in celebrating the rites, Ct.
* * *

initi(i) N N

beginning, commencement; entrance

ab initio -- from the beginning

Latin-English dictionary > initium
3 initium

beginning, start, commencement, origin.

Latin-English dictionary of medieval > initium
4 Omne initium est difficile

• Every beginning is difficult

Latin Quotes (Latin to English) > Omne initium est difficile
5 capio

1.
căpĭo, cepi, captum (old fut. perf. capso, Plaut. Bacch. 4, 4, 61: capsit, Enn. ap. Non. p. 66, 27, or Ann. v. 324 Vahl.; Plaut. Ps. 4, 3, 6; Att. ap. Non. p. 483, 12, or Trag. Rel. v. 454 Rib.; Paul. ex. Fest. p. 57 Mull.:
capsimus,
Plaut. Rud. 2, 1, 15: capsis, acc. to Cic. Or. 45, 154, = cape si vis, but this is an error; cf. Quint. 1, 5, 66; old perf. cepet, Col. Rostr. 5; v. Wordsworth, Fragm. and Spec. p. 170), 3, v. a. [cf. kôpê, handle; Lat. capulum; Engl. haft; Germ. Heft; Sanscr. root hri-, take; cf. Gr. cheir, Engl. and Germ. hand, and Goth. hinthan, seize].
I.
Lit.
A.
In gen., to take in hand, take hold of, lay hold of, take, seize, grasp (cf.:
sumo, prehendo): si hodie hercule fustem cepero aut stimulum in manum,
Plaut. Aul. 1, 1, 9:
cape hoc flabellum,
Ter. Eun. 3, 5, 47:
cepit manibus tympanum,
Cat. 6, 3, 8:
tu, genitor, cape sacra manu patriosque Penatis,
Verg. A. 2, 717:
cape saxa manu, cape robora, pastor,
id. G. 3, 420:
flammeum,
Cat. 61, 8:
acria pocula,
Hor. S. 2, 6, 69:
lora,
Prop. 3 (4), 9, 57:
baculum,
Ov. M. 2, 789:
colum cum calathis,
id. ib. 12, 475:
florem ternis digitis,
Plin. 24, 10, 48, § 81:
pignera,
Liv. 3, 38, 12; Dig. 48, 13, 9, § 6; Gai Inst. 4, 29:
ut is in cavea pignus capiatur togae,
Plaut. Am. prol. 68: rem manu, Gai Inst. 1, 121:
rem pignori,
Dig. 42, 1, 15, § 7; cf. ib. 42, 1, 15, § 4:
scutum laeva,
Plin. 33, 1, 4, § 13:
capias tu illius vestem,
Ter. Eun. 2, 3, 79: cape vorsoriam, seize the sheet, i. e. take a tack, turn about, Plaut. Trin. 4, 3, 19.—Very freq. of arms (cf. sumo); so in gen.: arma, to take up arms, i. e. engage in war or battle, Cic. Rab. Perd. 7, 20 sq.; 9, 27; 11, 31; id. Planc. 36, 88; id. Phil. 4, 3, 7; Caes. B.G. 5, 26; 7, 4; Sall. C. 27, 4; 30, 1; 33, 2; 52, 27; id. J. 38, 5; 102, 12; Ov. M. 3, 115 sq.; 12, 91; 13, 221;
and of particular weapons: ensem,
Ov. M. 13, 435:
tela,
id. ib. 3, 307; 5, 366 et saep.—Of food, to take, partake of:
quicum una cibum Capere soleo,
Plaut. Trin. 4, 2, 61; Ter. Eun. 2, 3, 77; Sall. J. 91, 2:
lauti cibum capiunt,
Tac. G. 22.—
B.
In partic.
1.
Of living objects.
a.
To take into possession, take captive, seize, make prisoner.
(α).
Of persons:
oppidum expugnavimus, et legiones Teleboarum vi pugnando cepimus,
Plaut. Am. 1, 1, 258: summus ibi capitur meddix, occiditur alter, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 123 Mull. (Ann. v. 296 Vahl.):
quoniam belli nefarios duces captos jam et comprehensos tenetis,
Cic. Cat. 3, 7, 16:
ibi Orgetorigis filia atque unus e filiis captus est,
Caes. B. G. 1, 26:
reges capiuntur,
Lucr. 4, 1013; Tac. A. 4, 33:
capta eo proelio tria milia peditum dicuntur,
Liv. 22, 49, 18:
quos Byzantii ceperat,
Nep. Paus. 2, 3; id. Alcib. 9, 2; id. Dat. 2, 5; Quint. 6, 3, 61:
captos ostendere civibus hostes,
Hor. Ep. 1, 17, 33:
captus Tarento Livius,
Cic. Brut. 18, 72:
servus ex hoste captus,
Quint. 5, 10, 67.—Hence, P. a. as subst.: captus, i, m., = captivus, a prisoner, captive:
in captos clementia uti,
Nep. Alcib. 5, 7:
inludere capto,
Verg. A. 2, 64:
quae sit fiducia capto,
id. ib. 2, 75:
ex captorum numero,
Liv. 28, 39, 10; Tac. A. 6, 1; 12, 37; 15, 1.—Also, capta, ae, f., a female captive:
dicam hanc esse captam ex Caria, Ditem ac nobilem,
Ter. Heaut. 3, 3, 47.—
(β).
Of animals, birds, fish, etc., to catch, hunt down, take: quid hic venatu non cepit? Varr. ap. Non. p. 253, 31:
si ab avibus capiundis auceps dicatur, debuisse ajunt ex piscibus capiundis, ut aucupem, sic piscicupem dici,
id. L. L. 8, § 61 Mull.:
hic jaculo pisces, illa capiuntur ab hamis,
Ov. A. A. 1, 763:
neque quicquam captum'st piscium,
Plaut. Rud. 2, 1, 12; cf.:
nisi quid concharum capsimus,
id. ib. v. 18; Cic. Off. 3, 14, 58; Plin. 33, 1, 6, § 27: acipenserem, Cic. ap. Macr. S. 2, 12:
cervum,
Phaedr. 1, 5, 5; cf.:
hic (Nereus) tibi prius vinclis capiendus,
Verg. G. 4, 396.—
b.
To win, captivate, charm, allure, enchain, enslave, fascinate; mostly with abl. of means: Ph. Amore ardeo. Pa. Quid agas? nisi ut te redimas captum quam queas Minumo, Ter. Eun. 1, 1, 29:
quod insit in iis aliquid probi, quod capiat ignaros,
Cic. Off. 3, 3, 15: [p. 284] animum adulescentis... pellexit eis omnibus rebus, quibus illa aetas capi ac deleniri potest, id. Clu. 5, 13:
quamvis voluptate capiatur,
id. Off. 1, 30, 105; Quint. 5, 11, 19:
quem quidem adeo sua cepit humanitate,
Nep. Alcib. 9, 3:
secum habuit Pomponium, captus adulescentis et humanitate et doctrina,
id. Att. 4, 1:
nec bene promeritis capitur (deus), nec tangitur ira,
Lucr. 2, 651: ut pictura poesis;
erit quae si propius stes Te capiat magis, et quaedam si longius abstes,
Hor. A. P. 362:
hunc capit argenti splendor,
id. S. 1, 4, 28:
te conjux aliena capit,
id. ib. 2, 7, 46:
Cynthia prima suis miserum me cepit ocellis,
Prop. 1, 1, 1:
carmine formosae, pretio capiuntur avarae,
Tib. 3, 1, 7:
munditiis capimur,
Ov. A. A. 3, 133; id. M. 4, 170; 6, 465; 7, 802; 8, 124; 8, 435; 9, 511; 10, 529;
14, 373: amore captivae victor captus,
Liv. 30, 12, 18:
dulcedine vocis,
Ov. M. 1, 709; 11, 170:
voce nova,
id. ib. 1, 678:
temperie aquarum,
id. ib. 4, 344:
(bos) herba captus viridi,
Verg. E. 6, 59:
amoenitate loci,
Tac. A. 18, 52:
auro,
Hor. C. 2, 18, 36:
neque honoris neque pecuniae dulcedine sum captus,
Cic. Fam. 11, 28, 2:
splendore hominis,
id. Fin. 1, 13, 42: ne oculis quidem captis in hanc fraudem decidisti;
nam id concupisti quod numquam videras,
id. Verr. 2, 4, 45, § 102.—
c.
To cheat, seduce, deceive, mislead, betray, delude, catch:
sapientis hanc vim esse maximam, cavere ne capiatur, ne fallatur videre,
Cic. Ac. 2, 20, 66:
injurium autem'st ulcisci advorsarios? Aut qua via te captent eadem ipsos capi?
Ter. Hec. 1, 1, 16: uti ne propter te fidemque tuam captus fraudatusque sim, form. ap. Cic. Off. 3, 17, 70:
eodem captus errore quo nos,
involved in the same error, Cic. Phil. 12, 2, 6; id. ap. Non. p. 253, 25; cf.:
ne quo errore milites caperentur,
Liv. 8, 6, 16:
capere ante dolis Reginam,
Verg. A. 1, 673:
captique dolis lacrimisque coactis (Sinonis),
id. ib. 2, 196:
ubi me eisdem dolis non quit capere,
Sall. J. 14, 11:
adulescentium animi molles et aetate fluxi dolis haud difficulter capiebantur,
id. C. 14, 5:
capi alicujus dolo,
Nep. Dat. 10, 1:
dolum ad capiendos eos conparant,
Liv. 23, 35, 2:
quas callida Colchis (i.e. Medea) amicitiae mendacis imagine cepit,
Ov. M. 7, 301.—
d.
To defeat, convict, overcome in a suit or dispute (rare):
tu si me impudicitiae captas, non potes capere,
Plaut. Am. 2, 2, 189:
tu caves ne tui consultores, ille ne urbes aut castra capiantur (cf. B. 2. b. infra),
Cic. Mur. 9, 22:
callidus et in capiendo adversario versutus (orator),
id. Brut. 48, 178.—
e.
To deprive one of his powers or faculties, to harm.
(α).
Of the physical powers, to lame, mutilate, maim, impair or weaken in the limbs, senses, etc. (only pass. capi, and esp. in part. perf. captus):
mancus et membris omnibus captus ac debilis,
Cic. Rab. Perd. 7, 21:
ipse Hannibal... altero oculo capitur,
loses an eye, Liv. 22, 2, 11:
captus omnibus membris,
id. 2, 36, 8:
capti auribus et oculis metu omnes torpere,
id. 21, 58, 5:
oculis membrisque captus,
Plin. 33, 4, 24, § 83:
congerantur in unum omnia, ut idem oculis et auribus captus sit,
Cic. Tusc. 5, 40, 117:
si captus oculis sit, ut Tiresias fuit,
id. Div. 2, 3, 9; Verg. G. 1, 183:
habuit filium captum altero oculo,
Suet. Vit. 6:
censorem Appium deum ira post aliquot annos luminibus captum,
Liv. 9, 29, 11; Val. Max. 1, 1, 17:
lumine,
Ov. F. 6, 204:
princeps pedibus captus,
Liv. 43, 7, 5; cf.:
captum leto posuit caput,
Verg. A. 11, 830;
and of the mole: aut oculis capti fodere cubilia talpae,
id. G. 1, 183.—
(β).
Of the mental powers, to deprive of sense or intellect; only in part. perf. captus, usu. agreeing with pers. subj., and with abl. mente, silly, insane, crazy, crazed, lunatic, mad:
labi, decipi tam dedecet quam delirare et mente esse captum,
Cic. Off. 1, 27, 94:
vino aut somno oppressi aut mente capti,
id. Ac. 2, 17, 53; Quint. 8, 3, 4;
rarely mentibu' capti,
Lucr. 4, 1022; so,
animo,
Sen. Herc. Fur. 107; very rarely with gen.:
captus animi,
Tac. H. 3, 73.— Absol.:
virgines captae furore,
Liv. 24, 26, 12.—Less freq. agreeing with mens or animus:
viros velut mente capta cum jactatione fanatica corporis vaticinari,
Liv. 39, 13, 12:
captis magis mentibus, quam consceleratis similis visa,
id. 8, 18, 11; cf.:
capti et stupentes animi,
id. 6, 36, 8.—
f.
To choose, select, elect, take, pick out, adopt, accept a person for a particular purpose or to sustain a particular office or relation:
de istac sum judex captus,
Plaut. Merc. 4, 3, 33:
Aricini atque Ardeates de ambiguo agro... judicem populum Romanum cepere,
Liv. 3, 71, 2:
me cepere arbitrum,
Ter. Heaut. 3, 1, 91:
te mihi patronam capio, Thais,
id. Eun. 5, 2, 48:
quom illum generum cepimus,
id. Hec. 4, 1, 22; cf.:
non, si capiundos mihi sciam esse inimicos omnis homines,
make them enemies thereby, id. And. 4, 2, 12:
si quis magistrum cepit ad eam rem inprobum,
id. ib. 1, 2, 21.—So the formula of the Pontifex Maximus, in the consecration of a vestal virgin: sacerdotem Vestalem, quae sacra faciat... ita te, Amata, capio, Fab. Pict. ap. Gell. 1, 12, 14; cf.:
plerique autem capi virginem solam debere dici putant, sed flamines quoque Diales, item pontifices et augures capi dicebantur,
Gell. 1, 12, 15:
jam ne ea causa pontifex capiar?... ecquis me augurem capiat? Cat. ib. § 17: Amata inter capiendum a pontifice maximo appellatur, quoniam, quae prima capta est, hoc fuisse nomen traditum est, Gell. ib. § 19: rettulit Caesar capiendam virginem in locum Occiae,
Tac. A. 2, 86; 4, 16; 15, 22:
religio, quae in annos singulos Jovis sacerdotem sortito capi jubeat,
Cic. Verr. 2, 2, 51, § 127:
C. Flaccus flamen captus a P. Licinio pontifice maximo erat,
Liv. 27, 8, 5 Weissenb. ad loc.—
2.
Of places.
a.
To occupy, choose, select, take possession of, enter into; mostly milit. t. t., to take up a position, select a place for a camp, etc.:
loca capere, castra munire,
Caes. B. G. 3, 23:
castris locum capere,
Liv. 9, 17, 15; Suet. Aug. 94 fin.:
locum capere castris,
Quint. 12, 2, 5:
ut non fugiendi hostis, sed capiendi loci causa cessisse videar,
Cic. de Or. 2, 72, 294:
ad Thebanos transfugere velle, et locum extra urbem editum capere,
Nep. Ages. 6, 2:
nocte media profectus, ut locum quem vellet, priusquam hostes sentirent, caperet,
Liv. 34, 14, 1:
neminem elegantius loca cepisse, praesidia disposuisse,
id. 35, 14, 9:
erat autem Philopoemen praecipuae in ducendo agmine locisque capiendis solertiae atque usus,
id. 35, 28, 1:
locum cepere paulo quam alii editiorem,
Sall. J. 58, 3:
duces, ut quisque locum ceperat, cedere singulos,
Dict. Cret. 2, 46; so,
of position on the battle-field: quod mons suberat, eo se recipere coeperunt. Capto monte, etc.,
Caes. B. G. 1, 25:
tenuit non solum ales captam semelsedem, sed, etc.,
Liv. 7, 26, 5:
quem quis in pugnando ceperat locum, eum amissa anima corpore tegebat,
Flor. 4, 1; Sall. C. 61, 2; rarely with dat. of pers.:
tumulum suis cepit,
Liv. 31, 41, 9, for a tomb: LOCVM SIBI MONVMENTO CEPIT. Inscr. Grut. 346, 6;
for taking the auspices' se (Gracchum) cum legeret libros, recordatum esse, vitio sibi tabernaculum captum fuisse,
Cic. N. D. 2, 4, 11; cf.:
Palatium Romulus, Remus Aventinum ad inaugurandum templa capiunt,
Liv. 1, 6, 4;
for refuge: omnes Samnitium copiae montes proximos fuga capiunt,
id. 9, 43, 20:
Anchises natum Conventus trahit in medios... Et tumulum capit,
Verg. A. 6, 753; 12, 562:
ante locum capies oculis ( = eliges),
Verg. G. 2, 230 Serv. ad loc.: nunc terras ordine longo Aut capere aut captas jam despectare videntur (cycni), to select places on which to light, or to be just settling down on places already selected, id. A. 1, 396 Forbig. ad loc.—
b.
To take by force, capture, storm, reduce, conquer, seize:
invadam extemplo in oppidum antiquom: Si id capso, etc.,
Plaut. Bacch. 4, 4, 61: oppidum vi, Cat. ap. Charis. 2, p. 191 P.:
MACELLAM OPPVGNANDO,
Col. Rostr. Inscr. Orell. 549:
CORSICAM,
Inscr. Orell. 551: oppida, Enn. ap. Prisc. 9, p. 868 P. (Ann. v. 487 Vahl.):
ad alia oppida pergit, pauca repugnantibus Numidis capit,
Sall. J. 92, 3; Prop. 3, 4 (4, 3), 16:
Troja capta,
Liv. 1, 1, 1; Hor. S. 2, 3, 191: Coriolos. Liv. 3, 71, 7:
urbem opulentissimam,
id. 5, 20, 1:
ante oppidum Nolam fortissuma Samnitium castra cepit,
Cic. Div. 1, 33, 72:
castra hostium,
Nep. Dat. 6, 7:
concursu oppidanorum facto scalis vacua defensoribus moenia capi possent,
Liv. 42, 63, 6:
plurimas hostium vestrorum in Hispania urbes,
id. 28, 39, 10:
sedem belli,
Vell. 2, 74, 3; cf. Cic. Mur. 9, 22 (B. 1. d. supra).— Trop.:
oppressa captaque re publica,
Cic. Dom. 10, 26: qui, bello averso ab hostibus, patriam suam cepissent, Liv. 3, 50, 15.—
c.
To reach, attain, arrive at, betake one ' s self to (mostly by ships, etc.):
insulam capere non potuerant,
Caes. B. G. 4, 26 fin.:
onerariae duae eosdem quos reliqui portus capere non potuerunt,
id. ib. 4, 36:
accidit uti, ex iis (navibus) perpaucae locum caperent,
id. ib. 5, 23:
nostrae naves, cum ignorarent, quem locum reliquae cepissent,
id. B. C. 3, 28: praemiis magnis propositis, qui primus insulam cepisset, Auct. B. Alex. 17.— Trop.:
qui... tenere cursum possint et capere otii illum portum et dignitatis,
Cic. Sest. 46, 99.—
3.
Of things of value, property, money, etc.
a.
In gen., to take, seize, wrest, receive, obtain, acquire, get, etc.:
AVRVM, ARGENTVM,
Col. Rostr. Inscr. Orell. 549:
de praedonibus praedam capere,
Plaut. Truc. 1, 2, 14:
agros de hostibus,
Cic. Dom. 49, 128:
ut ager ex hostibus captus viritim divideretur,
Liv. 4, 48, 2:
quinqueremem una cum defensoribus remigibusque, Auct. B. Alex. 16, 7: naves,
Nep. Con. 4, 4:
classem,
id. Cim. 2, 2:
magnas praedas,
id. Dat. 10, 2:
ex hostibus pecuniam,
Liv. 5, 20, 5; cf.:
e nostris spolia cepit laudibus, Cic. poet. Tusc. 2, 9, 22: signum ex Macedonia,
id. Verr. 2, 4, 58, § 149:
signum pulcherrimum Carthagine captum,
id. ib. 2, 4, 38, §
82: sed eccam ipsa egreditur, nostri fundi calamitas: nam quod nos capere oportet, haec intercipit,
Ter. Eun. 1, 1, 35:
cape cedo,
id. Phorm. 5, 8, 57:
ut reliqui fures, earum rerum quas ceperunt, signa commutant,
Cic. Fin. 5, 25, 74:
majores nostri non solum id, quod de Campanis (agri) ceperant, non imminuerunt, etc.,
id. Agr. 2, 29, 81:
te duce ut insigni capiam cum laude coronam,
Lucr. 6, 95.—With abstr. objects:
paupertatem adeo facile perpessus est, ut de republica nihil praeter gloriam ceperit,
Nep. Epam. 3, 4:
ut ceteri, qui per eum aut honores aut divitias ceperant,
id. Att. 7, 2:
quoniam formam hujus cepi in me et statum,
assumed, Plaut. Am. 1, 1, 110:
quare non committeret, ut is locus ex calamitate populi Romani nomen caperet,
Caes. B. G. 1, 13:
regnum Tiberinus ab illis Cepit,
succeeded to, Ov. M. 14, 615.—
b.
In particular connections.
(α).
With pecuniam (freq. joined with concilio; v. infra), to take illegally, exact, extort, accept a bribe. take blackmail, etc., esp. of magistrates who were accused de pecuniis repetundis:
his ego judicibus non probabo C. Verrem contra leges pecuniam cepisse?
Cic. Verr. 2, 1, 4, § 10:
HS. quadringentiens cepisse te arguo contra leges,
id. ib. 2, 2, 10, § 26; cf.:
quicquid ab horum quopiam captum est,
id. ib. §
27: tamen hae pecuniae per vim atque injuriam tuam captae et conciliatae tibi fraudi et damnationi esse deberent,
id. ib. 2, 3, 40, §
91: utrum (potestis), cum judices sitis de pecunia capta conciliata, tantam pecuniam captam neglegere?
id. ib. 2, 3, 94, §
218: quid est aliud capere conciliare pecunias. si hoc non est vi atque imperio cogere invitos lucrum dare alteri?
id. ib. 2, 3, 30, §
71: sequitur de captis pecuniis et de ambitu,
id. Leg. 3, 20, 46:
ita aperte cepit pecunias ob rem judicandam, ut, etc.,
id. Fin. 2, 16, 54:
quos censores furti et captarum pecuniarum nomine notaverunt,
id. Clu. 42, 120:
nondum commemoro rapinas, non exactas pecunias, non captas, non imperatas,
id. Pis. 16, 38:
si quis ob rem judicandam pecuniam cepisset... neque solum hoc genus pecuniae capiendae turpe, sed etiam nefarium esse arbitrabantur,
id. Rab. Post. 7, 16; id. N. D. 3, 30, 70; Sall. J. 32, 1:
ab regibus Illyriorum,
Liv. 42, 45, 8:
saevitiae captarumque pecuniarum teneri reum,
Tac. A. 3, 67; 4, 31.—
(β).
Of inheritance and bequest, to take, inherit, obtain, acquire, get, accept:
si ex hereditate nihil ceperit,
Cic. Off, 3, 24, 93:
qui morte testamentove ejus tantundem capiat quantum omnes heredes,
id. Leg. 2, 19, 48:
abdicatus ne quid de bonis patris capiat,
Quint. 3, 6, 96:
aut non justum testamentum est, aut capere non potes,
id. 5, 14, 16:
si capiendi Jus nullum uxori,
Juv. 1, 55:
qui testamentum faciebat, ei, qui usque ad certum modum capere potuerat, legavit, etc.,
Dig. 22, 3, 27: quod ille plus capere non poterat, ib. fin.:
qui ex bonis testatoris solidum capere non possit,
ib. 28, 6, 6; 39, 6, 30.—
(γ).
Of regular income, revenue, etc., rents, tolls, profits, etc., to collect, receive, obtain: nam ex [p. 285] eis praediis talenta argenti bina Capiebat statim, Ter. Phorm. 5, 3, 7:
capit ille ex suis praediis sexcenta sestertia, ego centena ex meis,
Cic. Par. 6, 3, 49:
stipendium jure belli,
Caes. B. G. 1, 28:
quinquagena talenta vectigalis ex castro,
Nep. Alcib. 9, 4:
vectigal ex agro eorum capimus,
Liv. 28, 39, 13:
quadragena annua ex schola,
Suet. Gram. 23:
si recte habitaveris... fundus melior erit... fructus plus capies,
Cato, R. R. 4, 2.—
C.
Trop.
1.
Of profit, benefit, advantage, to take, seize, obtain, get, enjoy, reap (mostly in phrase fructum capere):
metuit semper, quem ipsa nunc capit Fructum, nequando iratus tu alio conferas,
Ter. Eun. 3, 1, 59:
honeste acta superior aetas fructus capit auctoritatis extremos,
Cic. Sen. 18, 62:
ex iis etiam fructum capio laboris mei,
id. Div. 2, 5:
ex quibus (litteris) cepi fructum duplicem,
id. Fam. 10, 5, 1:
multo majorem fructum ex populi existimatione illo damnato cepimus, quam ex ipsius, si absolutus esset, gratia cepissemus,
id. Att. 1, 4, 2:
fructum immortalem vestri in me et amoris et judicii,
id. Pis. 14, 31:
aliquem fructum dulcedinis almae,
Lucr. 2, 971; 5, 1410; Luc. 7, 32.—In other connections:
quid ex ea re tandem ut caperes commodi?
Ter. Eun. 3, 5, 25:
utilitates ex amicitia maximas,
Cic. Lael. 9, 32:
usuram alicujus corporis,
Plaut. Am. prol. 108.—
2.
Of external characteristics, form, figure, appearance, etc., to take, assume, acquire, put on:
gestum atque voltum novom,
Ter. Phorm. 5, 6, 50 ' faciem aliquam cepere morando, Ov. M. 1, 421; 13, 605:
figuras Datque capitque novas,
id. ib. 15, 309:
formam capit quam lilia,
id. ib. 10, 212; cf.:
duritiam ab aere,
id. ib. 4, 751.— Transf., of plants, etc.:
radicem capere,
to take root, Cato, R. R. 51:
cum pali defixi radices cepissent,
Plin. 17, 17, 27, § 123:
siliculam capere,
Varr. R. R. 1, 23, 3:
maturitatem capere,
Col. 4, 23, 1:
radix libere capit viris,
Plin. 17, 21, 35, § 161:
vires cepisse nocendi,
Ov. M. 7, 417:
(telinum) rursus refrigeratum odorem suum capit,
Plin. 13, 1, 2, § 13.—
3.
Of mental characteristics, habits, etc., to take, assume, adopt, cultivate, cherish, possess:
cape sis virtutem animo et corde expelle desidiam tuo,
Plaut. Trin. 3, 2, 24:
qua re si Glabrionis patris vim et acrimoniam ceperis ad resistendum hominibus audacissimis, si avi prudentiam ad prospiciendas insidias, etc.,
Cic. Verr. 1, 17, 52:
aliquando, patres conscripti, patrium animum virtutemque capiamus,
id. Phil. 3, 11, 29:
consuetudinem exercitationemque,
id. Off. 1, 18, 59:
misericordiam,
id. Quint. 31, 97:
quam (adsuetudinem) tu dum capias, taedia nulla fuge,
Ov. A. A. 2, 346:
disciplinam principum,
Plin. Pan. 46. —With dat.:
quorum animis avidis... neque lex neque tutor capere est qui possit modum,
Plaut. Aul. 3, 5, 14 Wagn. ad loc.—
4.
Of offices, employments, duties, etc., = suscipio, to undertake, assume, enter upon, accept, take upon one ' s self, etc.:
nam olim populi prius honorem capiebat suffragio, Quam magistro desinebat esse dicto oboediens,
Plaut. Bacch. 3, 3, 34:
o Geta, provinciam Cepisti duram,
Ter. Phorm. 1, 2, 23:
in te cepi Capuam, non quo munus illud defugerem,
took command at Capua, Cic. Att. 8. 3, 4:
consulatum,
id. Pis. 2, 3; Sall. J. 63, 2:
honores,
Nep. Att. 7, 2; Suet. Aug. 26:
imperium,
id. Claud. 10:
magistratum,
Cic. Imp. Pomp. 21, 62; Liv. 2, 33, 1; Suet. Aug. 2:
magistratus,
Sall. H. 1, 41, 21 Dietsch; Nep. Phoc. 1, 1; Suet. Caes. 75:
capiatque aliquis moderamina (navis),
Ov. M. 3, 644:
rerum moderamen,
id. ib. 6, 677:
pontificatum maximum,
Suet. Vit. 11:
rem publicam,
Sall. C. 5, 6:
neve cui patrum capere eum magistratum liceret,
Liv. 2, 33, 1:
ut ceperat haud tumultuose magistratum majore gaudio plebis, etc.,
id. 5, 13, 2.—Rarely with dat. of pers., to obtain for, secure for:
patres praeturam Sp. Furio Camillo gratia campestri ceperunt,
Liv. 7, 1, 2.—
5.
In gen., of any occupation, work, or undertaking, to begin, enter upon, take, undertake, etc.:
augurium ex arce,
Liv. 10, 7, 10:
augurium capienti duodecim se vultures ostenderunt,
Suet. Aug. 95; id. Vesp. 11:
omen,
Cic. Div. 1, 46, 104:
in castris Romanis cum frustra multi conatus ad erumpendum capti essent,
Liv. 9, 4, 1:
rursus impetu capto enituntur,
id. 2, 65, 5; Quint. 6, 1, 28; Suet. Aug. 42; id. Calig. 43: cursum, id. Oth. 6:
a quibus temporibus scribendi capiatur exordium,
Cic. Leg. 1, 3, 8:
experimentum eorum inversa manu capitur,
Plin. 13, 2, 3, § 19 ( poet.):
nec vestra capit discordia finem,
Verg. A. 10, 106:
fugam,
to take to flight, flee, Caes. B. G. 7, 26; so, capere impetum, to take a start, gather momentum:
ad impetum capiundum modicum erat spatium,
Liv. 10, 5, 6; cf.:
expeditionis Germanicae impetum cepit,
suddenly resolved to make, Suet. Calig. 43: capere initium, to begin:
ea pars artis, ex qua capere initium solent,
Quint. 2, 11, 1.— Transf., of place:
eorum (finium) una pars, quam Gallos optinere dictum est, initium capit a flumine Rhodano,
Caes. B. G. 1, 1:
a dis inmortalibus sunt nobis agendi capienda primordia,
Cic. Leg. 2, 3, 7.—
6.
Of an opportunity or occasion, to seize, embrace, take:
si occassionem capsit,
Plaut. Ps. 4, 3, 6:
si lubitum fuerit, causam ceperit,
Ter. And. 1, 3, 8:
quod tempus conveniundi patris me capere suadeat,
Ter. Phorm. 5, 4, 9:
si satis commode tempus ad te cepit adeundi,
Cic. Fam. 11, 16, 1.—
7.
Of operations of the mind, resolutions, purposes, plans, thoughts, etc., to form, conceive, entertain, come to, reach:
quantum ex ipsa re conjecturam cepimus,
Ter. Heaut. 2, 3, 25 MSS. (Fleck. al. ex conj. fecimus); Varr. R. R. 3, 16, 32:
cum jam ex diei tempore conjecturam ceperat,
Caes. B. G. 7, 35:
hujusce rei conjecturam de tuo ipsius studio, Servi, facillime ceperis,
Cic. Mur. 4, 9.— Absol.:
conjecturam capere,
Cic. Div. 1, 57, 130:
nec quid corde nunc consili capere possim, Scio,
Plaut. Merc. 2, 3, 12:
capti consili memorem mones,
id. Stich 4, 1, 72:
quo pacto porro possim Potiri consilium volo capere una tecum,
Ter. Eun. 3, 5, 66; 5, 2, 28:
temerarium consilium,
Liv. 25, 34, 7:
tale capit consilium,
Nep. Eum. 9, 3.— With inf.:
confitendum... eadem te hora consilium cepisse hominis propinqui fortunas funditus evertere,
Cic. Quint. 16, 53; Caes. B. G. 7, 71 init. —With ut:
subito consilium cepi, ut exirem,
Cic. Att. 7, 10 init. —With gen. gerund. (freq.):
legionis opprimendae consilium capere,
Caes. B. G. 3, 2:
obprimundae reipublicae consilium cepit,
Sall. C. 16, 4.—With sibi:
si id non fecisset, sibi consilium facturos,
Caes. B. C. 2, 20:
ut ego rationem oculis capio,
Plaut. Ps. 2, 2, 2:
cepi rationem ut, etc.,
Ter. Heaut. 5, 2, 11.—
8.
Of examples, instances, proofs, etc., to take, derive, draw, obtain:
ex quo documentum nos capere fortuna voluit quid esset victis extimescendum,
Cic. Phil. 11, 2, 5:
quid istuc tam mirum'st, de te si exemplum capit? Ter And. 4, 1, 26: exemplum ex aliqua re,
Cic. Lael. 10, 33:
praesagia a sole,
Plin. 18, 35, 78, § 341:
illud num dubitas quin specimen naturae capi debeat ex optima quaque natura?
Cic. Tusc. 1, 14, 32.—
9.
Of impressions, feelings, etc., to take, entertain, conceive, receive, be subjected to, suffer, experience, etc.:
tantum laborem capere ob talem filium?
Ter. And. 5, 2, 29:
omnes mihi labores fuere quos cepi leves,
id. Heaut. 2, 4, 19:
laborem inanem ipsus capit,
id. Hec. 3, 2, 9:
ex eo nunc misera quem capit Laborem!
id. And. 4, 3, 4: miseriam omnem ego capio;
hic potitur gaudia,
id. Ad. 5, 4, 22:
satietatem dum capiet pater Illius quam amat,
Plaut. Am. 1, 2, 10:
plus aegri ex abitu viri quam ex adventu voluptatis cepi,
id. ib. 2, 2, 9:
cum illa quacum volt voluptatem capit,
id. ib. prol. 114:
angor iste, qui pro amico saepe capiendus est,
Cic. Lael. 13, 48:
quae (benevolentia) quidem capitur beneficiis maxime,
id. Off. 2, 9, 32:
laetitiam quam capiebam memoria rationum inventorumque nostrorum,
id. Fin. 2, 30, 96:
lenire desiderium quod capiebat e filio,
id. Sen. 15, 54:
opinione omnium majorem animo cepi dolorem,
id. Brut. 1, 1:
itaque cepi voluptatem, tam ornatum virum fuisse in re publica,
id. ib. 40, 147:
ex civibus victis gaudium meritum capiam,
Liv. 27, 40, 9:
ne quam... invidiam apud patres ex prodiga largitione caperet,
id. 5, 20, 2:
ad summam laetitiam meam, quam ex tuo reditu capio, magnus illius adventu cumulus accedet,
id. Att. 4, 19, 2 (4, 18, 3):
laetitia, quam oculis cepi justo interitu tyranni,
id. ib. 14, 14, 4:
ex praealto tecto lapsus matris et adfinium cepit oblivionem,
lost his memory, Plin. 7, 24, 24, § 90: virtutis opinionem, Auct. B. G. 8, 8: somnum, Cic. Tusc. 4, 19, 44: taedium vitae, Nep. ap. Gell. 6 (7), 18, 11:
maria aspera juro Non ullum pro me tantum (me) cepisse timorem, Quam, etc.,
Verg. A. 6, 352 Forbig. ad loc.:
et in futurum etiam metum ceperunt,
Liv. 33, 27, 10:
voluptatem animi,
Cic. Planc. 1, 1:
malis alienis voluptatem capere laetitiae (cum sit),
id. Tusc. 4, 31, 66:
quaeque mihi sola capitur nunc mente voluptas,
Ov. P. 4, 9, 37.—
10.
Transf., with the feelings, experience, etc., as subj., to seize, overcome, possess, occupy, affect, take possession of, move, etc. (cf. lambanô, in this sense and like 9. supra): nutrix: Cupido cepit miseram nunc me, proloqui Caelo atque terrae Medeai miserias, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 26, 63 (Trag. Rel. v. 291 Vahl.):
edepol te desiderium Athenarum arbitror cepisse saepe,
Ter. Hec. 1, 2, 14:
numquam commerui merito ut caperet odium illam mei,
id. ib. 4, 2, 4:
sicubi eum satietas Hominum aut negoti odium ceperat,
id. Eun. 3, 1, 14:
nos post reges exactos servitutis oblivio ceperat,
Cic. Phil. 3, 4, 9:
te cepisse odium regni videbatur,
id. ib. 2, 36, 91:
Romulum Remumque cupido cepit urbis condendae,
Liv. 1, 6, 3:
cupido eum ceperat in verticem montis ascendendi,
id. 40, 21, 2:
etiam victores sanguinis caedisque ceperat satietas,
id. 27, 49, 8; Mel. 3, 5, 2:
qui pavor hic, qui terror, quae repente oblivio animos cepit?
Liv. 27, 13, 2:
oblivio deorum capiat pectora vestra,
id. 38, 46, 12:
tantane te cepere oblivia nostri?
Ov. Tr. 1, 8, 11:
ut animum ejus cura sacrorum cepit,
Liv. 27, 8, 6:
hostis primum admiratio cepit, quidnam, etc.,
id. 44, 12, 1:
tanta meae si te ceperunt taedia laudis,
Verg. G. 4, 332; cf. Anthol. Lat. I. p. 178;
I. p. 196 Burm.: ignarosque loci passim et formidine captos Sternimus,
Verg. A. 2, 384:
infelix, quae tanta animum dementia cepit!
id. ib. 5, 465; id. E. 6, 47:
cum subita incautum dementia cepit amantem,
id. G. 4, 488; cf. Anthol. Lat. I. p. 170, 15;
I. p. 168, 14 Burm.: Tarquinium mala libido Lucretiae stuprandae cepit,
Liv. 1, 57, 10:
ingens quidem et luctus et pavor civitatem cepit,
id. 25, 22, 1:
tantus repente maeror pavorque senatum eorum cepit,
id. 23, 20, 7:
senatum metus cepit,
id. 23, 14, 8: si me... misericordia capsit. Att. ap. Non. p. 483, 11 (Trag. Rel. v. 454 Rib.): nec tuendi capere satietas potest, Pac. ap. Cic. Div. 1, 14, 24 (Trag. Rel. v. 410 ib.):
quantus timor socios populi Romani cepisset,
Liv. 43, 11, 9.—
11.
Of injury, damage, loss, etc., to suffer, take, be subjected to:
calamitatem,
Cic. Div. 1, 16, 29:
detrimenti aliquid in aliqua re,
Col. 1, 8, 2.—Esp., in the legal formula, by which dictatorial powers were conferred by the senate upon the consuls or the entire magistracy in times of extreme danger to the state;
videant ne quid res publica detrimenti capiat: decrevit quondam senatus, ut L. Opimius consul videret ne quid res publica detrimenti caperet,
Cic. Cat. 1, 2, 4:
Hernici tantum terrorem incussere patribus, ut, quae forma senatus consulti ultimae semper necessitatis habita est, Postumio, alteri consulum, negotium daretur, videret, ne, etc.,
Liv. 3, 4, 9; cf. id. 6, 19, 2 sqq.:
quod plerumque in atroci negotio solet, senatus decrevit, darent operam consules, ne quid, etc.... Ea potestas per senatum more Romano magistratui maxuma permittitur, exercitum parare, bellum gerere, coercere omnibus modis socios atque civis, domi militiaeque inperium atque judicium summum habere,
Sall. C. 29, 2 sq.
II.
To take in, receive, hold, contain, be large enough for.
A.
Lit.
1.
In gen.: Ph. Sitit haec anus. Pa. Quantillum sitit? Ph. Modica'st, capit quadrantal, Plaut. Curc. 1, 2, 8:
parte quod ex una spatium vacat et capit in se (ferrum),
Lucr. 6, 1030:
jam mare litus habet, plenos capit alveus amnes,
Ov. M. 1, 344; cf.:
terra feras cepit, volucres agitabilis aer,
id. ib. 1, 75:
dum tenues capiat suus alveus undas,
id. ib. 8, 558:
cunctosque (deos) dedisse Terga fugae, donec fessos Aegyptia tellus Ceperit,
id. ib. 5, 324.—
2.
Esp., with negatives, not to hold, to be too small for, etc.; cf.:
di boni, quid turba est! Aedes nostrae vix capient, scio,
Ter. Heaut. 2, 3, 13:
qui cum una domo jam capi non possunt, in alias domos exeunt,
Cic. Off. 1, 17, 54: nec jam se capit [p. 286] unda;
volat vapor ater ad auras,
Verg. A. 7, 466:
non tuus hoc capiet venter plus ac meus,
Hor. S. 1, 1, 46:
non capit se mare,
Sen. Agam. 487:
neque enim capiebant funera portae,
Ov. M. 7, 607:
officium populi vix capiente domo,
id. P. 4, 4, 42:
si di habitum corporis tui aviditati animi parem esse voluissent, orbis te non caperet,
Curt. 7, 8, 12:
ut non immerito proditum sit... Graeciam omnem vix capere exercitum ejus (Xerxis) potuisse,
Just. 2, 10, 19.—
B.
Trop.
1.
To swallow up, ingulf, take in (rare):
tot domus locupletissimas istius domus una capiet?
Cic. Verr. 2, 2, 4, § 7.—
2.
To contain, hold, be large or strong enough for, bear.
a.
Affirmatively (rare):
quidquid mortalitas capere poterat, implevimus,
Curt. 9, 3, 7:
si puer omni cura et summo, quantum illa aetas capit, labore, scripserit,
Quint. 2, 4, 17:
dummodo ejus aetatis sit, ut dolum capiat,
Dig. 40, 12, 15.—
b.
With negatives:
non capiunt angustiae pectoris tui (tantam personam),
Cic. Pis. 11, 24:
leones, qui... nec capere irarum fluctus in pectore possunt,
Lucr. 3, 298:
nec capiunt inclusas pectora flammas,
Ov. M. 6, 466:
vix spes ipse suas animo capit,
id. ib. 11, 118:
ardet et iram Non capit ipsa suam Progne,
id. ib. 6, 610; cf.:
sic quoque concupiscis quae non capis,
Curt. 7, 8, 13:
majora quam capit spirat,
id. 6, 9, 11:
ad ultimum magnitudinem ejus (fortunae) non capit,
id. 3, 12, 20:
infirma aetas majora non capiet,
Quint. 1, 11, 13.—
3.
Transf., of things, to admit of, be capable of, undergo (post-Aug. and rare):
rimam fissuramque non capit sponte cedrus,
Plin. 16, 40, 78, § 212:
molluscum... si magnitudinem mensarum caperet,
id. 16, 16, 27, § 68:
res non capit restitutionem, cum statum mutat,
Dig. 4, 4, 19.—
4.
With inf., to be susceptible of, to be of a nature to, etc., = endechetai (late Lat.):
nec capit humanis angoribus excruciari (Deus),
Prud. Apoth. 154:
crimina, quae non capiunt indulgeri,
Tert. Pud. 1 fin.; id. Apol. 17; id. adv. Haer. 44 fin.; Paul. Nol. Carm. 9, 22.—
5.
Of the mind, to take, receive into the mind, comprehend, grasp, embrace (cf. intellego, to penetrate mentally, have insight into):
sitque nonnumquam summittenda et contrahenda oratio, ne judex eam vel intellegere vel capere non possit,
Quint. 11, 1, 45:
nullam esse gratiam tantam, quam non vel capere animus meus in accipiendo... posset,
id. 2, 6, 2:
quae quidem ego nisi tam magna esse fatear, ut ea vix cujusquam mens aut cogitatio capere possit,
Cic. Marcell. 2, 6; id. N. D. 1, 19, 49:
senatus ille, quem qui ex regibus constare dixit, unus veram speciem Romani senatus cepit,
Liv. 9, 17, 14:
somnium laetius, quam quod mentes eorum capere possent,
id. 9, 9, 14.—P. a. as subst.: Capta, ae, f., a surname of Minerva, as worshipped on the Coelian Mount, but for what reason is not known, Ov. F. 3, 837 sq.
2.
căpĭo, ōnis, f. [1. capio]; in the Lat. of the jurists,
I.
A taking:
dominii,
Dig. 39, 2, 18; Gell. 6 (7), 10, 3.—
II.
= usu capio or usucapio, the right of property acquired by prescription, Dig. 41, 1, 48, § 1; 41, 3, 21; 41, 5, 4; v. 1. usucapio.

Lewis & Short latin dictionary > capio
6 Capta

1.
căpĭo, cepi, captum (old fut. perf. capso, Plaut. Bacch. 4, 4, 61: capsit, Enn. ap. Non. p. 66, 27, or Ann. v. 324 Vahl.; Plaut. Ps. 4, 3, 6; Att. ap. Non. p. 483, 12, or Trag. Rel. v. 454 Rib.; Paul. ex. Fest. p. 57 Mull.:
capsimus,
Plaut. Rud. 2, 1, 15: capsis, acc. to Cic. Or. 45, 154, = cape si vis, but this is an error; cf. Quint. 1, 5, 66; old perf. cepet, Col. Rostr. 5; v. Wordsworth, Fragm. and Spec. p. 170), 3, v. a. [cf. kôpê, handle; Lat. capulum; Engl. haft; Germ. Heft; Sanscr. root hri-, take; cf. Gr. cheir, Engl. and Germ. hand, and Goth. hinthan, seize].
I.
Lit.
A.
In gen., to take in hand, take hold of, lay hold of, take, seize, grasp (cf.:
sumo, prehendo): si hodie hercule fustem cepero aut stimulum in manum,
Plaut. Aul. 1, 1, 9:
cape hoc flabellum,
Ter. Eun. 3, 5, 47:
cepit manibus tympanum,
Cat. 6, 3, 8:
tu, genitor, cape sacra manu patriosque Penatis,
Verg. A. 2, 717:
cape saxa manu, cape robora, pastor,
id. G. 3, 420:
flammeum,
Cat. 61, 8:
acria pocula,
Hor. S. 2, 6, 69:
lora,
Prop. 3 (4), 9, 57:
baculum,
Ov. M. 2, 789:
colum cum calathis,
id. ib. 12, 475:
florem ternis digitis,
Plin. 24, 10, 48, § 81:
pignera,
Liv. 3, 38, 12; Dig. 48, 13, 9, § 6; Gai Inst. 4, 29:
ut is in cavea pignus capiatur togae,
Plaut. Am. prol. 68: rem manu, Gai Inst. 1, 121:
rem pignori,
Dig. 42, 1, 15, § 7; cf. ib. 42, 1, 15, § 4:
scutum laeva,
Plin. 33, 1, 4, § 13:
capias tu illius vestem,
Ter. Eun. 2, 3, 79: cape vorsoriam, seize the sheet, i. e. take a tack, turn about, Plaut. Trin. 4, 3, 19.—Very freq. of arms (cf. sumo); so in gen.: arma, to take up arms, i. e. engage in war or battle, Cic. Rab. Perd. 7, 20 sq.; 9, 27; 11, 31; id. Planc. 36, 88; id. Phil. 4, 3, 7; Caes. B.G. 5, 26; 7, 4; Sall. C. 27, 4; 30, 1; 33, 2; 52, 27; id. J. 38, 5; 102, 12; Ov. M. 3, 115 sq.; 12, 91; 13, 221;
and of particular weapons: ensem,
Ov. M. 13, 435:
tela,
id. ib. 3, 307; 5, 366 et saep.—Of food, to take, partake of:
quicum una cibum Capere soleo,
Plaut. Trin. 4, 2, 61; Ter. Eun. 2, 3, 77; Sall. J. 91, 2:
lauti cibum capiunt,
Tac. G. 22.—
B.
In partic.
1.
Of living objects.
a.
To take into possession, take captive, seize, make prisoner.
(α).
Of persons:
oppidum expugnavimus, et legiones Teleboarum vi pugnando cepimus,
Plaut. Am. 1, 1, 258: summus ibi capitur meddix, occiditur alter, Enn. ap. Paul. ex Fest. p. 123 Mull. (Ann. v. 296 Vahl.):
quoniam belli nefarios duces captos jam et comprehensos tenetis,
Cic. Cat. 3, 7, 16:
ibi Orgetorigis filia atque unus e filiis captus est,
Caes. B. G. 1, 26:
reges capiuntur,
Lucr. 4, 1013; Tac. A. 4, 33:
capta eo proelio tria milia peditum dicuntur,
Liv. 22, 49, 18:
quos Byzantii ceperat,
Nep. Paus. 2, 3; id. Alcib. 9, 2; id. Dat. 2, 5; Quint. 6, 3, 61:
captos ostendere civibus hostes,
Hor. Ep. 1, 17, 33:
captus Tarento Livius,
Cic. Brut. 18, 72:
servus ex hoste captus,
Quint. 5, 10, 67.—Hence, P. a. as subst.: captus, i, m., = captivus, a prisoner, captive:
in captos clementia uti,
Nep. Alcib. 5, 7:
inludere capto,
Verg. A. 2, 64:
quae sit fiducia capto,
id. ib. 2, 75:
ex captorum numero,
Liv. 28, 39, 10; Tac. A. 6, 1; 12, 37; 15, 1.—Also, capta, ae, f., a female captive:
dicam hanc esse captam ex Caria, Ditem ac nobilem,
Ter. Heaut. 3, 3, 47.—
(β).
Of animals, birds, fish, etc., to catch, hunt down, take: quid hic venatu non cepit? Varr. ap. Non. p. 253, 31:
si ab avibus capiundis auceps dicatur, debuisse ajunt ex piscibus capiundis, ut aucupem, sic piscicupem dici,
id. L. L. 8, § 61 Mull.:
hic jaculo pisces, illa capiuntur ab hamis,
Ov. A. A. 1, 763:
neque quicquam captum'st piscium,
Plaut. Rud. 2, 1, 12; cf.:
nisi quid concharum capsimus,
id. ib. v. 18; Cic. Off. 3, 14, 58; Plin. 33, 1, 6, § 27: acipenserem, Cic. ap. Macr. S. 2, 12:
cervum,
Phaedr. 1, 5, 5; cf.:
hic (Nereus) tibi prius vinclis capiendus,
Verg. G. 4, 396.—
b.
To win, captivate, charm, allure, enchain, enslave, fascinate; mostly with abl. of means: Ph. Amore ardeo. Pa. Quid agas? nisi ut te redimas captum quam queas Minumo, Ter. Eun. 1, 1, 29:
quod insit in iis aliquid probi, quod capiat ignaros,
Cic. Off. 3, 3, 15: [p. 284] animum adulescentis... pellexit eis omnibus rebus, quibus illa aetas capi ac deleniri potest, id. Clu. 5, 13:
quamvis voluptate capiatur,
id. Off. 1, 30, 105; Quint. 5, 11, 19:
quem quidem adeo sua cepit humanitate,
Nep. Alcib. 9, 3:
secum habuit Pomponium, captus adulescentis et humanitate et doctrina,
id. Att. 4, 1:
nec bene promeritis capitur (deus), nec tangitur ira,
Lucr. 2, 651: ut pictura poesis;
erit quae si propius stes Te capiat magis, et quaedam si longius abstes,
Hor. A. P. 362:
hunc capit argenti splendor,
id. S. 1, 4, 28:
te conjux aliena capit,
id. ib. 2, 7, 46:
Cynthia prima suis miserum me cepit ocellis,
Prop. 1, 1, 1:
carmine formosae, pretio capiuntur avarae,
Tib. 3, 1, 7:
munditiis capimur,
Ov. A. A. 3, 133; id. M. 4, 170; 6, 465; 7, 802; 8, 124; 8, 435; 9, 511; 10, 529;
14, 373: amore captivae victor captus,
Liv. 30, 12, 18:
dulcedine vocis,
Ov. M. 1, 709; 11, 170:
voce nova,
id. ib. 1, 678:
temperie aquarum,
id. ib. 4, 344:
(bos) herba captus viridi,
Verg. E. 6, 59:
amoenitate loci,
Tac. A. 18, 52:
auro,
Hor. C. 2, 18, 36:
neque honoris neque pecuniae dulcedine sum captus,
Cic. Fam. 11, 28, 2:
splendore hominis,
id. Fin. 1, 13, 42: ne oculis quidem captis in hanc fraudem decidisti;
nam id concupisti quod numquam videras,
id. Verr. 2, 4, 45, § 102.—
c.
To cheat, seduce, deceive, mislead, betray, delude, catch:
sapientis hanc vim esse maximam, cavere ne capiatur, ne fallatur videre,
Cic. Ac. 2, 20, 66:
injurium autem'st ulcisci advorsarios? Aut qua via te captent eadem ipsos capi?
Ter. Hec. 1, 1, 16: uti ne propter te fidemque tuam captus fraudatusque sim, form. ap. Cic. Off. 3, 17, 70:
eodem captus errore quo nos,
involved in the same error, Cic. Phil. 12, 2, 6; id. ap. Non. p. 253, 25; cf.:
ne quo errore milites caperentur,
Liv. 8, 6, 16:
capere ante dolis Reginam,
Verg. A. 1, 673:
captique dolis lacrimisque coactis (Sinonis),
id. ib. 2, 196:
ubi me eisdem dolis non quit capere,
Sall. J. 14, 11:
adulescentium animi molles et aetate fluxi dolis haud difficulter capiebantur,
id. C. 14, 5:
capi alicujus dolo,
Nep. Dat. 10, 1:
dolum ad capiendos eos conparant,
Liv. 23, 35, 2:
quas callida Colchis (i.e. Medea) amicitiae mendacis imagine cepit,
Ov. M. 7, 301.—
d.
To defeat, convict, overcome in a suit or dispute (rare):
tu si me impudicitiae captas, non potes capere,
Plaut. Am. 2, 2, 189:
tu caves ne tui consultores, ille ne urbes aut castra capiantur (cf. B. 2. b. infra),
Cic. Mur. 9, 22:
callidus et in capiendo adversario versutus (orator),
id. Brut. 48, 178.—
e.
To deprive one of his powers or faculties, to harm.
(α).
Of the physical powers, to lame, mutilate, maim, impair or weaken in the limbs, senses, etc. (only pass. capi, and esp. in part. perf. captus):
mancus et membris omnibus captus ac debilis,
Cic. Rab. Perd. 7, 21:
ipse Hannibal... altero oculo capitur,
loses an eye, Liv. 22, 2, 11:
captus omnibus membris,
id. 2, 36, 8:
capti auribus et oculis metu omnes torpere,
id. 21, 58, 5:
oculis membrisque captus,
Plin. 33, 4, 24, § 83:
congerantur in unum omnia, ut idem oculis et auribus captus sit,
Cic. Tusc. 5, 40, 117:
si captus oculis sit, ut Tiresias fuit,
id. Div. 2, 3, 9; Verg. G. 1, 183:
habuit filium captum altero oculo,
Suet. Vit. 6:
censorem Appium deum ira post aliquot annos luminibus captum,
Liv. 9, 29, 11; Val. Max. 1, 1, 17:
lumine,
Ov. F. 6, 204:
princeps pedibus captus,
Liv. 43, 7, 5; cf.:
captum leto posuit caput,
Verg. A. 11, 830;
and of the mole: aut oculis capti fodere cubilia talpae,
id. G. 1, 183.—
(β).
Of the mental powers, to deprive of sense or intellect; only in part. perf. captus, usu. agreeing with pers. subj., and with abl. mente, silly, insane, crazy, crazed, lunatic, mad:
labi, decipi tam dedecet quam delirare et mente esse captum,
Cic. Off. 1, 27, 94:
vino aut somno oppressi aut mente capti,
id. Ac. 2, 17, 53; Quint. 8, 3, 4;
rarely mentibu' capti,
Lucr. 4, 1022; so,
animo,
Sen. Herc. Fur. 107; very rarely with gen.:
captus animi,
Tac. H. 3, 73.— Absol.:
virgines captae furore,
Liv. 24, 26, 12.—Less freq. agreeing with mens or animus:
viros velut mente capta cum jactatione fanatica corporis vaticinari,
Liv. 39, 13, 12:
captis magis mentibus, quam consceleratis similis visa,
id. 8, 18, 11; cf.:
capti et stupentes animi,
id. 6, 36, 8.—
f.
To choose, select, elect, take, pick out, adopt, accept a person for a particular purpose or to sustain a particular office or relation:
de istac sum judex captus,
Plaut. Merc. 4, 3, 33:
Aricini atque Ardeates de ambiguo agro... judicem populum Romanum cepere,
Liv. 3, 71, 2:
me cepere arbitrum,
Ter. Heaut. 3, 1, 91:
te mihi patronam capio, Thais,
id. Eun. 5, 2, 48:
quom illum generum cepimus,
id. Hec. 4, 1, 22; cf.:
non, si capiundos mihi sciam esse inimicos omnis homines,
make them enemies thereby, id. And. 4, 2, 12:
si quis magistrum cepit ad eam rem inprobum,
id. ib. 1, 2, 21.—So the formula of the Pontifex Maximus, in the consecration of a vestal virgin: sacerdotem Vestalem, quae sacra faciat... ita te, Amata, capio, Fab. Pict. ap. Gell. 1, 12, 14; cf.:
plerique autem capi virginem solam debere dici putant, sed flamines quoque Diales, item pontifices et augures capi dicebantur,
Gell. 1, 12, 15:
jam ne ea causa pontifex capiar?... ecquis me augurem capiat? Cat. ib. § 17: Amata inter capiendum a pontifice maximo appellatur, quoniam, quae prima capta est, hoc fuisse nomen traditum est, Gell. ib. § 19: rettulit Caesar capiendam virginem in locum Occiae,
Tac. A. 2, 86; 4, 16; 15, 22:
religio, quae in annos singulos Jovis sacerdotem sortito capi jubeat,
Cic. Verr. 2, 2, 51, § 127:
C. Flaccus flamen captus a P. Licinio pontifice maximo erat,
Liv. 27, 8, 5 Weissenb. ad loc.—
2.
Of places.
a.
To occupy, choose, select, take possession of, enter into; mostly milit. t. t., to take up a position, select a place for a camp, etc.:
loca capere, castra munire,
Caes. B. G. 3, 23:
castris locum capere,
Liv. 9, 17, 15; Suet. Aug. 94 fin.:
locum capere castris,
Quint. 12, 2, 5:
ut non fugiendi hostis, sed capiendi loci causa cessisse videar,
Cic. de Or. 2, 72, 294:
ad Thebanos transfugere velle, et locum extra urbem editum capere,
Nep. Ages. 6, 2:
nocte media profectus, ut locum quem vellet, priusquam hostes sentirent, caperet,
Liv. 34, 14, 1:
neminem elegantius loca cepisse, praesidia disposuisse,
id. 35, 14, 9:
erat autem Philopoemen praecipuae in ducendo agmine locisque capiendis solertiae atque usus,
id. 35, 28, 1:
locum cepere paulo quam alii editiorem,
Sall. J. 58, 3:
duces, ut quisque locum ceperat, cedere singulos,
Dict. Cret. 2, 46; so,
of position on the battle-field: quod mons suberat, eo se recipere coeperunt. Capto monte, etc.,
Caes. B. G. 1, 25:
tenuit non solum ales captam semelsedem, sed, etc.,
Liv. 7, 26, 5:
quem quis in pugnando ceperat locum, eum amissa anima corpore tegebat,
Flor. 4, 1; Sall. C. 61, 2; rarely with dat. of pers.:
tumulum suis cepit,
Liv. 31, 41, 9, for a tomb: LOCVM SIBI MONVMENTO CEPIT. Inscr. Grut. 346, 6;
for taking the auspices' se (Gracchum) cum legeret libros, recordatum esse, vitio sibi tabernaculum captum fuisse,
Cic. N. D. 2, 4, 11; cf.:
Palatium Romulus, Remus Aventinum ad inaugurandum templa capiunt,
Liv. 1, 6, 4;
for refuge: omnes Samnitium copiae montes proximos fuga capiunt,
id. 9, 43, 20:
Anchises natum Conventus trahit in medios... Et tumulum capit,
Verg. A. 6, 753; 12, 562:
ante locum capies oculis ( = eliges),
Verg. G. 2, 230 Serv. ad loc.: nunc terras ordine longo Aut capere aut captas jam despectare videntur (cycni), to select places on which to light, or to be just settling down on places already selected, id. A. 1, 396 Forbig. ad loc.—
b.
To take by force, capture, storm, reduce, conquer, seize:
invadam extemplo in oppidum antiquom: Si id capso, etc.,
Plaut. Bacch. 4, 4, 61: oppidum vi, Cat. ap. Charis. 2, p. 191 P.:
MACELLAM OPPVGNANDO,
Col. Rostr. Inscr. Orell. 549:
CORSICAM,
Inscr. Orell. 551: oppida, Enn. ap. Prisc. 9, p. 868 P. (Ann. v. 487 Vahl.):
ad alia oppida pergit, pauca repugnantibus Numidis capit,
Sall. J. 92, 3; Prop. 3, 4 (4, 3), 16:
Troja capta,
Liv. 1, 1, 1; Hor. S. 2, 3, 191: Coriolos. Liv. 3, 71, 7:
urbem opulentissimam,
id. 5, 20, 1:
ante oppidum Nolam fortissuma Samnitium castra cepit,
Cic. Div. 1, 33, 72:
castra hostium,
Nep. Dat. 6, 7:
concursu oppidanorum facto scalis vacua defensoribus moenia capi possent,
Liv. 42, 63, 6:
plurimas hostium vestrorum in Hispania urbes,
id. 28, 39, 10:
sedem belli,
Vell. 2, 74, 3; cf. Cic. Mur. 9, 22 (B. 1. d. supra).— Trop.:
oppressa captaque re publica,
Cic. Dom. 10, 26: qui, bello averso ab hostibus, patriam suam cepissent, Liv. 3, 50, 15.—
c.
To reach, attain, arrive at, betake one ' s self to (mostly by ships, etc.):
insulam capere non potuerant,
Caes. B. G. 4, 26 fin.:
onerariae duae eosdem quos reliqui portus capere non potuerunt,
id. ib. 4, 36:
accidit uti, ex iis (navibus) perpaucae locum caperent,
id. ib. 5, 23:
nostrae naves, cum ignorarent, quem locum reliquae cepissent,
id. B. C. 3, 28: praemiis magnis propositis, qui primus insulam cepisset, Auct. B. Alex. 17.— Trop.:
qui... tenere cursum possint et capere otii illum portum et dignitatis,
Cic. Sest. 46, 99.—
3.
Of things of value, property, money, etc.
a.
In gen., to take, seize, wrest, receive, obtain, acquire, get, etc.:
AVRVM, ARGENTVM,
Col. Rostr. Inscr. Orell. 549:
de praedonibus praedam capere,
Plaut. Truc. 1, 2, 14:
agros de hostibus,
Cic. Dom. 49, 128:
ut ager ex hostibus captus viritim divideretur,
Liv. 4, 48, 2:
quinqueremem una cum defensoribus remigibusque, Auct. B. Alex. 16, 7: naves,
Nep. Con. 4, 4:
classem,
id. Cim. 2, 2:
magnas praedas,
id. Dat. 10, 2:
ex hostibus pecuniam,
Liv. 5, 20, 5; cf.:
e nostris spolia cepit laudibus, Cic. poet. Tusc. 2, 9, 22: signum ex Macedonia,
id. Verr. 2, 4, 58, § 149:
signum pulcherrimum Carthagine captum,
id. ib. 2, 4, 38, §
82: sed eccam ipsa egreditur, nostri fundi calamitas: nam quod nos capere oportet, haec intercipit,
Ter. Eun. 1, 1, 35:
cape cedo,
id. Phorm. 5, 8, 57:
ut reliqui fures, earum rerum quas ceperunt, signa commutant,
Cic. Fin. 5, 25, 74:
majores nostri non solum id, quod de Campanis (agri) ceperant, non imminuerunt, etc.,
id. Agr. 2, 29, 81:
te duce ut insigni capiam cum laude coronam,
Lucr. 6, 95.—With abstr. objects:
paupertatem adeo facile perpessus est, ut de republica nihil praeter gloriam ceperit,
Nep. Epam. 3, 4:
ut ceteri, qui per eum aut honores aut divitias ceperant,
id. Att. 7, 2:
quoniam formam hujus cepi in me et statum,
assumed, Plaut. Am. 1, 1, 110:
quare non committeret, ut is locus ex calamitate populi Romani nomen caperet,
Caes. B. G. 1, 13:
regnum Tiberinus ab illis Cepit,
succeeded to, Ov. M. 14, 615.—
b.
In particular connections.
(α).
With pecuniam (freq. joined with concilio; v. infra), to take illegally, exact, extort, accept a bribe. take blackmail, etc., esp. of magistrates who were accused de pecuniis repetundis:
his ego judicibus non probabo C. Verrem contra leges pecuniam cepisse?
Cic. Verr. 2, 1, 4, § 10:
HS. quadringentiens cepisse te arguo contra leges,
id. ib. 2, 2, 10, § 26; cf.:
quicquid ab horum quopiam captum est,
id. ib. §
27: tamen hae pecuniae per vim atque injuriam tuam captae et conciliatae tibi fraudi et damnationi esse deberent,
id. ib. 2, 3, 40, §
91: utrum (potestis), cum judices sitis de pecunia capta conciliata, tantam pecuniam captam neglegere?
id. ib. 2, 3, 94, §
218: quid est aliud capere conciliare pecunias. si hoc non est vi atque imperio cogere invitos lucrum dare alteri?
id. ib. 2, 3, 30, §
71: sequitur de captis pecuniis et de ambitu,
id. Leg. 3, 20, 46:
ita aperte cepit pecunias ob rem judicandam, ut, etc.,
id. Fin. 2, 16, 54:
quos censores furti et captarum pecuniarum nomine notaverunt,
id. Clu. 42, 120:
nondum commemoro rapinas, non exactas pecunias, non captas, non imperatas,
id. Pis. 16, 38:
si quis ob rem judicandam pecuniam cepisset... neque solum hoc genus pecuniae capiendae turpe, sed etiam nefarium esse arbitrabantur,
id. Rab. Post. 7, 16; id. N. D. 3, 30, 70; Sall. J. 32, 1:
ab regibus Illyriorum,
Liv. 42, 45, 8:
saevitiae captarumque pecuniarum teneri reum,
Tac. A. 3, 67; 4, 31.—
(β).
Of inheritance and bequest, to take, inherit, obtain, acquire, get, accept:
si ex hereditate nihil ceperit,
Cic. Off, 3, 24, 93:
qui morte testamentove ejus tantundem capiat quantum omnes heredes,
id. Leg. 2, 19, 48:
abdicatus ne quid de bonis patris capiat,
Quint. 3, 6, 96:
aut non justum testamentum est, aut capere non potes,
id. 5, 14, 16:
si capiendi Jus nullum uxori,
Juv. 1, 55:
qui testamentum faciebat, ei, qui usque ad certum modum capere potuerat, legavit, etc.,
Dig. 22, 3, 27: quod ille plus capere non poterat, ib. fin.:
qui ex bonis testatoris solidum capere non possit,
ib. 28, 6, 6; 39, 6, 30.—
(γ).
Of regular income, revenue, etc., rents, tolls, profits, etc., to collect, receive, obtain: nam ex [p. 285] eis praediis talenta argenti bina Capiebat statim, Ter. Phorm. 5, 3, 7:
capit ille ex suis praediis sexcenta sestertia, ego centena ex meis,
Cic. Par. 6, 3, 49:
stipendium jure belli,
Caes. B. G. 1, 28:
quinquagena talenta vectigalis ex castro,
Nep. Alcib. 9, 4:
vectigal ex agro eorum capimus,
Liv. 28, 39, 13:
quadragena annua ex schola,
Suet. Gram. 23:
si recte habitaveris... fundus melior erit... fructus plus capies,
Cato, R. R. 4, 2.—
C.
Trop.
1.
Of profit, benefit, advantage, to take, seize, obtain, get, enjoy, reap (mostly in phrase fructum capere):
metuit semper, quem ipsa nunc capit Fructum, nequando iratus tu alio conferas,
Ter. Eun. 3, 1, 59:
honeste acta superior aetas fructus capit auctoritatis extremos,
Cic. Sen. 18, 62:
ex iis etiam fructum capio laboris mei,
id. Div. 2, 5:
ex quibus (litteris) cepi fructum duplicem,
id. Fam. 10, 5, 1:
multo majorem fructum ex populi existimatione illo damnato cepimus, quam ex ipsius, si absolutus esset, gratia cepissemus,
id. Att. 1, 4, 2:
fructum immortalem vestri in me et amoris et judicii,
id. Pis. 14, 31:
aliquem fructum dulcedinis almae,
Lucr. 2, 971; 5, 1410; Luc. 7, 32.—In other connections:
quid ex ea re tandem ut caperes commodi?
Ter. Eun. 3, 5, 25:
utilitates ex amicitia maximas,
Cic. Lael. 9, 32:
usuram alicujus corporis,
Plaut. Am. prol. 108.—
2.
Of external characteristics, form, figure, appearance, etc., to take, assume, acquire, put on:
gestum atque voltum novom,
Ter. Phorm. 5, 6, 50 ' faciem aliquam cepere morando, Ov. M. 1, 421; 13, 605:
figuras Datque capitque novas,
id. ib. 15, 309:
formam capit quam lilia,
id. ib. 10, 212; cf.:
duritiam ab aere,
id. ib. 4, 751.— Transf., of plants, etc.:
radicem capere,
to take root, Cato, R. R. 51:
cum pali defixi radices cepissent,
Plin. 17, 17, 27, § 123:
siliculam capere,
Varr. R. R. 1, 23, 3:
maturitatem capere,
Col. 4, 23, 1:
radix libere capit viris,
Plin. 17, 21, 35, § 161:
vires cepisse nocendi,
Ov. M. 7, 417:
(telinum) rursus refrigeratum odorem suum capit,
Plin. 13, 1, 2, § 13.—
3.
Of mental characteristics, habits, etc., to take, assume, adopt, cultivate, cherish, possess:
cape sis virtutem animo et corde expelle desidiam tuo,
Plaut. Trin. 3, 2, 24:
qua re si Glabrionis patris vim et acrimoniam ceperis ad resistendum hominibus audacissimis, si avi prudentiam ad prospiciendas insidias, etc.,
Cic. Verr. 1, 17, 52:
aliquando, patres conscripti, patrium animum virtutemque capiamus,
id. Phil. 3, 11, 29:
consuetudinem exercitationemque,
id. Off. 1, 18, 59:
misericordiam,
id. Quint. 31, 97:
quam (adsuetudinem) tu dum capias, taedia nulla fuge,
Ov. A. A. 2, 346:
disciplinam principum,
Plin. Pan. 46. —With dat.:
quorum animis avidis... neque lex neque tutor capere est qui possit modum,
Plaut. Aul. 3, 5, 14 Wagn. ad loc.—
4.
Of offices, employments, duties, etc., = suscipio, to undertake, assume, enter upon, accept, take upon one ' s self, etc.:
nam olim populi prius honorem capiebat suffragio, Quam magistro desinebat esse dicto oboediens,
Plaut. Bacch. 3, 3, 34:
o Geta, provinciam Cepisti duram,
Ter. Phorm. 1, 2, 23:
in te cepi Capuam, non quo munus illud defugerem,
took command at Capua, Cic. Att. 8. 3, 4:
consulatum,
id. Pis. 2, 3; Sall. J. 63, 2:
honores,
Nep. Att. 7, 2; Suet. Aug. 26:
imperium,
id. Claud. 10:
magistratum,
Cic. Imp. Pomp. 21, 62; Liv. 2, 33, 1; Suet. Aug. 2:
magistratus,
Sall. H. 1, 41, 21 Dietsch; Nep. Phoc. 1, 1; Suet. Caes. 75:
capiatque aliquis moderamina (navis),
Ov. M. 3, 644:
rerum moderamen,
id. ib. 6, 677:
pontificatum maximum,
Suet. Vit. 11:
rem publicam,
Sall. C. 5, 6:
neve cui patrum capere eum magistratum liceret,
Liv. 2, 33, 1:
ut ceperat haud tumultuose magistratum majore gaudio plebis, etc.,
id. 5, 13, 2.—Rarely with dat. of pers., to obtain for, secure for:
patres praeturam Sp. Furio Camillo gratia campestri ceperunt,
Liv. 7, 1, 2.—
5.
In gen., of any occupation, work, or undertaking, to begin, enter upon, take, undertake, etc.:
augurium ex arce,
Liv. 10, 7, 10:
augurium capienti duodecim se vultures ostenderunt,
Suet. Aug. 95; id. Vesp. 11:
omen,
Cic. Div. 1, 46, 104:
in castris Romanis cum frustra multi conatus ad erumpendum capti essent,
Liv. 9, 4, 1:
rursus impetu capto enituntur,
id. 2, 65, 5; Quint. 6, 1, 28; Suet. Aug. 42; id. Calig. 43: cursum, id. Oth. 6:
a quibus temporibus scribendi capiatur exordium,
Cic. Leg. 1, 3, 8:
experimentum eorum inversa manu capitur,
Plin. 13, 2, 3, § 19 ( poet.):
nec vestra capit discordia finem,
Verg. A. 10, 106:
fugam,
to take to flight, flee, Caes. B. G. 7, 26; so, capere impetum, to take a start, gather momentum:
ad impetum capiundum modicum erat spatium,
Liv. 10, 5, 6; cf.:
expeditionis Germanicae impetum cepit,
suddenly resolved to make, Suet. Calig. 43: capere initium, to begin:
ea pars artis, ex qua capere initium solent,
Quint. 2, 11, 1.— Transf., of place:
eorum (finium) una pars, quam Gallos optinere dictum est, initium capit a flumine Rhodano,
Caes. B. G. 1, 1:
a dis inmortalibus sunt nobis agendi capienda primordia,
Cic. Leg. 2, 3, 7.—
6.
Of an opportunity or occasion, to seize, embrace, take:
si occassionem capsit,
Plaut. Ps. 4, 3, 6:
si lubitum fuerit, causam ceperit,
Ter. And. 1, 3, 8:
quod tempus conveniundi patris me capere suadeat,
Ter. Phorm. 5, 4, 9:
si satis commode tempus ad te cepit adeundi,
Cic. Fam. 11, 16, 1.—
7.
Of operations of the mind, resolutions, purposes, plans, thoughts, etc., to form, conceive, entertain, come to, reach:
quantum ex ipsa re conjecturam cepimus,
Ter. Heaut. 2, 3, 25 MSS. (Fleck. al. ex conj. fecimus); Varr. R. R. 3, 16, 32:
cum jam ex diei tempore conjecturam ceperat,
Caes. B. G. 7, 35:
hujusce rei conjecturam de tuo ipsius studio, Servi, facillime ceperis,
Cic. Mur. 4, 9.— Absol.:
conjecturam capere,
Cic. Div. 1, 57, 130:
nec quid corde nunc consili capere possim, Scio,
Plaut. Merc. 2, 3, 12:
capti consili memorem mones,
id. Stich 4, 1, 72:
quo pacto porro possim Potiri consilium volo capere una tecum,
Ter. Eun. 3, 5, 66; 5, 2, 28:
temerarium consilium,
Liv. 25, 34, 7:
tale capit consilium,
Nep. Eum. 9, 3.— With inf.:
confitendum... eadem te hora consilium cepisse hominis propinqui fortunas funditus evertere,
Cic. Quint. 16, 53; Caes. B. G. 7, 71 init. —With ut:
subito consilium cepi, ut exirem,
Cic. Att. 7, 10 init. —With gen. gerund. (freq.):
legionis opprimendae consilium capere,
Caes. B. G. 3, 2:
obprimundae reipublicae consilium cepit,
Sall. C. 16, 4.—With sibi:
si id non fecisset, sibi consilium facturos,
Caes. B. C. 2, 20:
ut ego rationem oculis capio,
Plaut. Ps. 2, 2, 2:
cepi rationem ut, etc.,
Ter. Heaut. 5, 2, 11.—
8.
Of examples, instances, proofs, etc., to take, derive, draw, obtain:
ex quo documentum nos capere fortuna voluit quid esset victis extimescendum,
Cic. Phil. 11, 2, 5:
quid istuc tam mirum'st, de te si exemplum capit? Ter And. 4, 1, 26: exemplum ex aliqua re,
Cic. Lael. 10, 33:
praesagia a sole,
Plin. 18, 35, 78, § 341:
illud num dubitas quin specimen naturae capi debeat ex optima quaque natura?
Cic. Tusc. 1, 14, 32.—
9.
Of impressions, feelings, etc., to take, entertain, conceive, receive, be subjected to, suffer, experience, etc.:
tantum laborem capere ob talem filium?
Ter. And. 5, 2, 29:
omnes mihi labores fuere quos cepi leves,
id. Heaut. 2, 4, 19:
laborem inanem ipsus capit,
id. Hec. 3, 2, 9:
ex eo nunc misera quem capit Laborem!
id. And. 4, 3, 4: miseriam omnem ego capio;
hic potitur gaudia,
id. Ad. 5, 4, 22:
satietatem dum capiet pater Illius quam amat,
Plaut. Am. 1, 2, 10:
plus aegri ex abitu viri quam ex adventu voluptatis cepi,
id. ib. 2, 2, 9:
cum illa quacum volt voluptatem capit,
id. ib. prol. 114:
angor iste, qui pro amico saepe capiendus est,
Cic. Lael. 13, 48:
quae (benevolentia) quidem capitur beneficiis maxime,
id. Off. 2, 9, 32:
laetitiam quam capiebam memoria rationum inventorumque nostrorum,
id. Fin. 2, 30, 96:
lenire desiderium quod capiebat e filio,
id. Sen. 15, 54:
opinione omnium majorem animo cepi dolorem,
id. Brut. 1, 1:
itaque cepi voluptatem, tam ornatum virum fuisse in re publica,
id. ib. 40, 147:
ex civibus victis gaudium meritum capiam,
Liv. 27, 40, 9:
ne quam... invidiam apud patres ex prodiga largitione caperet,
id. 5, 20, 2:
ad summam laetitiam meam, quam ex tuo reditu capio, magnus illius adventu cumulus accedet,
id. Att. 4, 19, 2 (4, 18, 3):
laetitia, quam oculis cepi justo interitu tyranni,
id. ib. 14, 14, 4:
ex praealto tecto lapsus matris et adfinium cepit oblivionem,
lost his memory, Plin. 7, 24, 24, § 90: virtutis opinionem, Auct. B. G. 8, 8: somnum, Cic. Tusc. 4, 19, 44: taedium vitae, Nep. ap. Gell. 6 (7), 18, 11:
maria aspera juro Non ullum pro me tantum (me) cepisse timorem, Quam, etc.,
Verg. A. 6, 352 Forbig. ad loc.:
et in futurum etiam metum ceperunt,
Liv. 33, 27, 10:
voluptatem animi,
Cic. Planc. 1, 1:
malis alienis voluptatem capere laetitiae (cum sit),
id. Tusc. 4, 31, 66:
quaeque mihi sola capitur nunc mente voluptas,
Ov. P. 4, 9, 37.—
10.
Transf., with the feelings, experience, etc., as subj., to seize, overcome, possess, occupy, affect, take possession of, move, etc. (cf. lambanô, in this sense and like 9. supra): nutrix: Cupido cepit miseram nunc me, proloqui Caelo atque terrae Medeai miserias, Enn. ap. Cic. Tusc. 3, 26, 63 (Trag. Rel. v. 291 Vahl.):
edepol te desiderium Athenarum arbitror cepisse saepe,
Ter. Hec. 1, 2, 14:
numquam commerui merito ut caperet odium illam mei,
id. ib. 4, 2, 4:
sicubi eum satietas Hominum aut negoti odium ceperat,
id. Eun. 3, 1, 14:
nos post reges exactos servitutis oblivio ceperat,
Cic. Phil. 3, 4, 9:
te cepisse odium regni videbatur,
id. ib. 2, 36, 91:
Romulum Remumque cupido cepit urbis condendae,
Liv. 1, 6, 3:
cupido eum ceperat in verticem montis ascendendi,
id. 40, 21, 2:
etiam victores sanguinis caedisque ceperat satietas,
id. 27, 49, 8; Mel. 3, 5, 2:
qui pavor hic, qui terror, quae repente oblivio animos cepit?
Liv. 27, 13, 2:
oblivio deorum capiat pectora vestra,
id. 38, 46, 12:
tantane te cepere oblivia nostri?
Ov. Tr. 1, 8, 11:
ut animum ejus cura sacrorum cepit,
Liv. 27, 8, 6:
hostis primum admiratio cepit, quidnam, etc.,
id. 44, 12, 1:
tanta meae si te ceperunt taedia laudis,
Verg. G. 4, 332; cf. Anthol. Lat. I. p. 178;
I. p. 196 Burm.: ignarosque loci passim et formidine captos Sternimus,
Verg. A. 2, 384:
infelix, quae tanta animum dementia cepit!
id. ib. 5, 465; id. E. 6, 47:
cum subita incautum dementia cepit amantem,
id. G. 4, 488; cf. Anthol. Lat. I. p. 170, 15;
I. p. 168, 14 Burm.: Tarquinium mala libido Lucretiae stuprandae cepit,
Liv. 1, 57, 10:
ingens quidem et luctus et pavor civitatem cepit,
id. 25, 22, 1:
tantus repente maeror pavorque senatum eorum cepit,
id. 23, 20, 7:
senatum metus cepit,
id. 23, 14, 8: si me... misericordia capsit. Att. ap. Non. p. 483, 11 (Trag. Rel. v. 454 Rib.): nec tuendi capere satietas potest, Pac. ap. Cic. Div. 1, 14, 24 (Trag. Rel. v. 410 ib.):
quantus timor socios populi Romani cepisset,
Liv. 43, 11, 9.—
11.
Of injury, damage, loss, etc., to suffer, take, be subjected to:
calamitatem,
Cic. Div. 1, 16, 29:
detrimenti aliquid in aliqua re,
Col. 1, 8, 2.—Esp., in the legal formula, by which dictatorial powers were conferred by the senate upon the consuls or the entire magistracy in times of extreme danger to the state;
videant ne quid res publica detrimenti capiat: decrevit quondam senatus, ut L. Opimius consul videret ne quid res publica detrimenti caperet,
Cic. Cat. 1, 2, 4:
Hernici tantum terrorem incussere patribus, ut, quae forma senatus consulti ultimae semper necessitatis habita est, Postumio, alteri consulum, negotium daretur, videret, ne, etc.,
Liv. 3, 4, 9; cf. id. 6, 19, 2 sqq.:
quod plerumque in atroci negotio solet, senatus decrevit, darent operam consules, ne quid, etc.... Ea potestas per senatum more Romano magistratui maxuma permittitur, exercitum parare, bellum gerere, coercere omnibus modis socios atque civis, domi militiaeque inperium atque judicium summum habere,
Sall. C. 29, 2 sq.
II.
To take in, receive, hold, contain, be large enough for.
A.
Lit.
1.
In gen.: Ph. Sitit haec anus. Pa. Quantillum sitit? Ph. Modica'st, capit quadrantal, Plaut. Curc. 1, 2, 8:
parte quod ex una spatium vacat et capit in se (ferrum),
Lucr. 6, 1030:
jam mare litus habet, plenos capit alveus amnes,
Ov. M. 1, 344; cf.:
terra feras cepit, volucres agitabilis aer,
id. ib. 1, 75:
dum tenues capiat suus alveus undas,
id. ib. 8, 558:
cunctosque (deos) dedisse Terga fugae, donec fessos Aegyptia tellus Ceperit,
id. ib. 5, 324.—
2.
Esp., with negatives, not to hold, to be too small for, etc.; cf.:
di boni, quid turba est! Aedes nostrae vix capient, scio,
Ter. Heaut. 2, 3, 13:
qui cum una domo jam capi non possunt, in alias domos exeunt,
Cic. Off. 1, 17, 54: nec jam se capit [p. 286] unda;
volat vapor ater ad auras,
Verg. A. 7, 466:
non tuus hoc capiet venter plus ac meus,
Hor. S. 1, 1, 46:
non capit se mare,
Sen. Agam. 487:
neque enim capiebant funera portae,
Ov. M. 7, 607:
officium populi vix capiente domo,
id. P. 4, 4, 42:
si di habitum corporis tui aviditati animi parem esse voluissent, orbis te non caperet,
Curt. 7, 8, 12:
ut non immerito proditum sit... Graeciam omnem vix capere exercitum ejus (Xerxis) potuisse,
Just. 2, 10, 19.—
B.
Trop.
1.
To swallow up, ingulf, take in (rare):
tot domus locupletissimas istius domus una capiet?
Cic. Verr. 2, 2, 4, § 7.—
2.
To contain, hold, be large or strong enough for, bear.
a.
Affirmatively (rare):
quidquid mortalitas capere poterat, implevimus,
Curt. 9, 3, 7:
si puer omni cura et summo, quantum illa aetas capit, labore, scripserit,
Quint. 2, 4, 17:
dummodo ejus aetatis sit, ut dolum capiat,
Dig. 40, 12, 15.—
b.
With negatives:
non capiunt angustiae pectoris tui (tantam personam),
Cic. Pis. 11, 24:
leones, qui... nec capere irarum fluctus in pectore possunt,
Lucr. 3, 298:
nec capiunt inclusas pectora flammas,
Ov. M. 6, 466:
vix spes ipse suas animo capit,
id. ib. 11, 118:
ardet et iram Non capit ipsa suam Progne,
id. ib. 6, 610; cf.:
sic quoque concupiscis quae non capis,
Curt. 7, 8, 13:
majora quam capit spirat,
id. 6, 9, 11:
ad ultimum magnitudinem ejus (fortunae) non capit,
id. 3, 12, 20:
infirma aetas majora non capiet,
Quint. 1, 11, 13.—
3.
Transf., of things, to admit of, be capable of, undergo (post-Aug. and rare):
rimam fissuramque non capit sponte cedrus,
Plin. 16, 40, 78, § 212:
molluscum... si magnitudinem mensarum caperet,
id. 16, 16, 27, § 68:
res non capit restitutionem, cum statum mutat,
Dig. 4, 4, 19.—
4.
With inf., to be susceptible of, to be of a nature to, etc., = endechetai (late Lat.):
nec capit humanis angoribus excruciari (Deus),
Prud. Apoth. 154:
crimina, quae non capiunt indulgeri,
Tert. Pud. 1 fin.; id. Apol. 17; id. adv. Haer. 44 fin.; Paul. Nol. Carm. 9, 22.—
5.
Of the mind, to take, receive into the mind, comprehend, grasp, embrace (cf. intellego, to penetrate mentally, have insight into):
sitque nonnumquam summittenda et contrahenda oratio, ne judex eam vel intellegere vel capere non possit,
Quint. 11, 1, 45:
nullam esse gratiam tantam, quam non vel capere animus meus in accipiendo... posset,
id. 2, 6, 2:
quae quidem ego nisi tam magna esse fatear, ut ea vix cujusquam mens aut cogitatio capere possit,
Cic. Marcell. 2, 6; id. N. D. 1, 19, 49:
senatus ille, quem qui ex regibus constare dixit, unus veram speciem Romani senatus cepit,
Liv. 9, 17, 14:
somnium laetius, quam quod mentes eorum capere possent,
id. 9, 9, 14.—P. a. as subst.: Capta, ae, f., a surname of Minerva, as worshipped on the Coelian Mount, but for what reason is not known, Ov. F. 3, 837 sq.
2.
căpĭo, ōnis, f. [1. capio]; in the Lat. of the jurists,
I.
A taking:
dominii,
Dig. 39, 2, 18; Gell. 6 (7), 10, 3.—
II.
= usu capio or usucapio, the right of property acquired by prescription, Dig. 41, 1, 48, § 1; 41, 3, 21; 41, 5, 4; v. 1. usucapio.

Lewis & Short latin dictionary > Capta
7 fundamentum

fundāmentum, i, n. [id.], a foundation, ground-work, basis (class.; mostly in plur.; cf. basis).
I.
Lit.
(α).
Sing. (rare):
quin cum fundamento (aedes) Perierint,
Plaut. Most. 1, 2, 69:
substruere fundamentum,
id. ib. 1, 2, 40.—
(β).
Plur.:
operum fastigia spectantur, latent fundamenta, Quint. prooem. § 4: agere fundamenta,
Cic. Mil. 27, 75:
maximorum operum,
id. Marc. 8, 25:
prima urbi jacere,
Liv. 1, 12, 4 (cf. under II. b the passage from Cic. Fl. 2, 4):
novae domus jacere,
Suet. Calig. 22; cf. id. Aug. 28:
alta theatri locare,
Verg. A. 1, 428:
altae Carthaginis locare,
id. ib. 4, 266; Plin. 36, 14, 21, § 95:
fodere delubro,
id. 28, 2, 4, § 15:
subdere per solidum,
Tac. A. 4, 62:
urbis quatit Neptunus,
Verg. A. 2, 611:
saxa turris, quibus fundamenta continebantur, convellunt,
Caes. B. C. 2, 11, 3:
villa a fundamentis inchoata,
Suet. Caes. 46:
Albam a fundamentis proruere,
utterly, Liv. 26, 13, 16:
urbs a fundamentis diruta,
id. 42, 63, 11; 42, 67, 9.—
B.
Transf., the bottom, = fundus:
qui a fundamento mihi usque movisti mare,
id. ib. 2, 6, 55.—
II.
Trop. (syn.: sedes, initium).
(α).
Sing.:
meo judicio pietas fundamentum est omnium virtutum,
Cic. Planc. 12, 29; cf.:
fundamentum justitiae est fides,
id. Off. 1, 7, 23:
narratio est quaedam quasi sedes et fundamentum constituendae fidei,
id. Part. 9, 31:
eloquentiae,
id. de Or. 3, 37, 151:
philosophiae,
id. Div. 2, 1, 2:
initium ac fundamentum defensionis,
id. Clu. 10, 30:
horum criminum,
id. Cael. 13, 30:
quod fundamentum hujus quaestionis est, id videtis,
id. N. D. 1, 17, 44:
disciplina nixa fundamento veritatis,
Gell. 14, 1, 20:
fundamentum et causa imperii,
Sen. Ep. 87, 41:
caput et fundamentum intellegitur totius testamenti heredis institutio,
Gai. Inst. 2, 229.—
(β).
Piur.:
illic radices, illic fundamenta sunt,
Quint. 10, 3, 3:
quibus initiis ac fundamentis hae tantae summis in rebus laudes excitatae sunt,
Cic. Sest. 2, 5:
libertatis,
id. Balb. 13, 31:
virtutum,
id. Fin. 2, 22, 72; cf.:
consulatus tui,
id. Pis. 4, 9:
senectus, quae fundamentis adolescentiae constituta est,
id. de Sen. 18, 62:
ad evertenda fundamenta rei publicae,
id. Cat. 4, 6, 13:
actionum,
id. Phil. 4, 1, 1:
jacere pacis fundamenta,
id. ib. 1, 1, 1;
so with jacio: rei publicae,
id. Fam. 12, 25, 2:
civitatis,
id. N. D. 3, 2, 5; id. Ac. 2, 12, 37; id. Sull. 10, 30; Curt. 5, 1, 29; Lact. 7, 1, 1:
defensionis,
Cic. Mur. 6, 14:
salutis suae,
id. Fam. 10, 29:
non praeterit me quam magnarum rerum fundamenta ponam senex,
Sen. Q. N. 3 praef. 1:
vitae,
id. Ep. 13, 16:
impudentiae, Quint 12, 6, 2: futuri oratoris,
id. ib. 1, 4, 5; for which also with the dat. (cf. supra I. the passage from Liv. 1, 12, 4):
cui causae,
Cic. Fl. 2, 4:
verecundiae,
id. Rep. 4, 4 Mos.:
imperii,
Plin. 15, 18, 20, § 78.

Lewis & Short latin dictionary > fundamentum
8 unde

undĕ, adv., from which place, whence.
I.
Lit., of place.
A.
Correlatively:
petere inde coronam Unde prius nulli velarint tempora musae,
Lucr. 4, 5:
nec enim inde venit, unde mallem,
Cic. Att. 13, 39, 2:
ibi, unde huc translata essent,
id. Rep. 2, 16, 30:
ut eo restituerentur (Galli), unde dejecti essent,
id. Caecin. 30, 88; cf.:
te redigam eodem, unde orta es,
Plaut. As. 1, 2, 13:
eodem, unde erant profectae (naves),
Caes. B. G. 4, 28; 5, 5;
so too, eodem, unde,
id. ib. 5, 11:
ad idem, unde profecta sunt, redire,
Cic. Rep. 6, 22, 24:
fontes, unde hauriretis,
id. de Or. 1, 46, 203:
Latobrigos in fines suos, unde erant profecti, reverti jussit,
Caes. B. G. 1, 28:
loca superiora, unde erat propinquus despectus in mare,
id. ib. 3, 14:
ad summi fastigia culminis unde Tela jactabant Teucri,
Verg. A. 2, 458:
regna, Unde genus ducis,
id. ib. 5, 801:
arbor, unde auri aura refulsit,
id. ib. 6, 204:
montis sublime cacumen Occupat, unde sedens partes speculetur in omnes,
Ov. M. 1, 667. —
2.
Pregn.: e majoribus castris, unde antea cessatum fuerat, brevi spatio circumductae copiae, i. e. from the place at which, etc., Liv. 5, 13, 10:
in arcem perfugere, unde biduo post deditio facta,
id. 31, 46, 16. —
B.
Absol.
1.
In a direct interrog.:
hoc verbum unde utrumque declarat, et ex quo loco et a quo loco. Unde dejectus est Cinna? Ex urbe... Unde dejecti Galli? A Capitolio. Unde qui cum Graccho fuerunt? Ex Capitolio, etc.,
Cic. Caecin. 30, 87: Pa. Unde is? Chae. Egone? nescio hercle, neque unde eam, neque quorsum eam, Ter. Eun. 2, 3, 14: Mn. Unde eam (mulierem) esse aiunt? Ly. Ex Samo, Plaut. Bacch. 3, 3, 68:
qui genus? unde domo?
from what country? Verg. A. 8, 114.—With gentium:
unde haec igitur gentium est?
Plaut. Ep. 3, 4, 47.—
2.
In an indirect interrog.:
ego instare, ut mihi responderet, quis esset, ubi esset, unde esset,
Cic. Verr. 2, 2, 77, § 188: quaere unde domo (sit), what his home is, or where he lives, Hor. Ep. 1, 7, 53:
qualis et unde genus.. Quaeris,
from what stock, of what family, Prop. 1, 22, 1:
non recordor, unde ceciderim, sed unde surrexerim,
Cic. Att. 4, 16, 10:
unde initium belli fieret, explorabant,
Caes. B. G. 5, 53:
unde domo quisque sit quaere,
Sen. Cons. Helv. 6, 3:
sciscitari unde natalium provenerit,
App. M. 5, p. 165, 32.—
II.
Transf.
A.
Apart from relations of place, and referring to persons or things, from which as an origin, source, cause, means, reason, etc., something proceeds, from whom, from which.
1.
Correlatively:
(narratio) brevis erit, si, unde necesse est, inde initium sumetur,
Cic. Inv. 1, 20, 28; cf. Auct. Her. 1, 9, 14:
unde jumenta nomen traxere,
Col. 6, praef. 3:
praedonibus, Unde emerat,
Ter. Eun. 1, 2, 35:
qui eum necasset, unde ipse natus esset,
Cic. Rosc. Am. 26, 71:
potest fieri, ut is, unde te audisse dicis, iratus dixerit,
id. de Or. 2, 70, 285; cf.:
de eā (re) multo dicat ornatius, quam ille ipse, unde cognorit,
id. ib. 1, 15, 67:
illo exstincto Jove, unde discerem,
id. Sen. 4, 12:
hem, mea lux, unde omnes opem petere solebant,
id. Fam. 14, 2, 2:
hi, unde ne hostium quidem legati arcentur, pulsi,
Liv. 21, 10, 6:
non ut ingenium et eloquentiam meam perspicias, unde longe absum,
Cic. Brut. 92, 318: est unde haec fiant, Ter. Ad. 1, 2, 42:
tenuit permagnam Sextilius hereditatem, unde nummum nullum attigisset,
Cic. Fin. 2, 17, 55:
si habuerit, unde tibi solvat,
id. Har. Resp. 13, 29:
quod, unde agger omnino comportari posset, nihil erat reliquum,
Caes. B. C. 2, 15:
tardior stilus cogitationem moratur, rudis et confusus intellectu caret: unde sequitur alter dictandi labor,
Quint. 1, 1, 28; 12, 3, 4:
sciat (orator) quam plurima: unde etiam senibus auctoritas major est, quod, etc.,
id. 12, 4, 2:
unde jus stabat, ei victoriam dedit (= a quā parte stabat),
Liv. 21, 10, 9; cf.:
turbam, nec satis fido animo, unde pugnabat, stantem, in fugam averterunt,
id. 25, 15, 13:
ut unde stetisset, eo se victoria transferret,
on whose side, Just. 5, 4, 12.—
b.
In partic., jurid. t. t.: unde petitur, of whom demand is made, i. e. the defendant: si ambo pares essent, illi, unde petitur, potius credendum esse, Cato ap. Gell. 14, 2, 26; cf.:
causam dicere Prius unde petitur, aurum quare sit suom, Quam ille qui petit, unde is sit thesaurus sibi,
Ter. Eun. prol. 11 sq.:
ego omnibus, unde petitur, hoc consilium dederim,
Cic. Fam. 7, 11, 1:
postulabat ut illi, unde peteretur, vetus exceptio daretur,
id. de Or. 1, 37, 168. —
2.
Absol.
a.
In a direct interrog.:
unde haec (patera) igitur est?
Plaut. Am. 2, 2, 158; cf. id. Bacch. 3, 6, 10: redde, ut huic reddatur. Strob. Unde? id. Aul. 5, 20: Pi. Bonum habe animum. Mn. Unde habeam? id. ib. 4, 3, 17; id. Cas. 2, 2, 25:
unde iste amor tam improvisus,
Cic. Agr. 2, 22, 60; Quint. 11, 1, 54:
unde sed hos novi?
Ov. M. 9, 508.—With gentium: De. Face id ut paratum jam sit. Li. Unde gentium? De. Me defraudato, Plaut. As. 1, 1, 77; Tert. Pall. 4.—
b.
In an indirect interrog.:
ut ex ipsā quaeras, unde hunc (anulum) habuerit,
Ter. Heaut. 4, 1, 45:
quaerere, unde se ac suos tueri possit,
Liv. 5, 4, 5:
unde concilietur risus... difficillimum dicere,
Quint. 6, 3, 35:
si cogitaverimus, unde et quousque jam provecta sit orandi facultas,
id. 2, 16, 18:
unde sit infamis... Discite,
Ov. M. 4, 285; cf. flor. 3, 12, 8 sqq.—
B.
Indef.: unde unde for undecumque, from wherever, whencesoever, from whatever quarter (only poet. and in post-class. prose):
et quaerendum unde unde foret nervosius illud,
Cat. 67, 27:
qui nisi... Mercedem aut numos unde unde extricat, etc.,
Hor. S. 1, 3, 88:
nec tamen vindictae solacium unde unde spernendum est,
App. M. 5, p. 165:
qui malum etsi ipse non fecit, tamen a quocumque et unde unde passus est fieri,
Tert. adv. Herm. 10.—
2.
So, unde alone (late Lat.;
perh. only in Tert.): certe unde sunt ista, signis potius et ostentis deputanda,
Tert. Anim. 51 fin.:
quamquam possimus unde illas prolatas aestimare, dum ne ex nihilo,
id. adv. Herm. 22 med.

Lewis & Short latin dictionary > unde
9 auspicātus

auspicātus adj. with comp. and sup. [P. of auspicor], inaugurated, consecrated by auspices: locus: impetūs Nostros, H.: comitia, L.—Fortunate, favorable, auspicious: Venus auspicatior: auspicatissimum initium, Ta.
* * *
I
auspicata -um, auspicatior -or -us, auspicatissimus -a -um ADJ

consecrated/approved by auguries, hollowed; auspicious/fortunate/lucky/happy
II
auspicatus N M

augury, taking of auspices

Latin-English dictionary > auspicātus
10 capiō

capiō cēpī (capsis, old for cēperis, C.), captus, ere [CAP-], to take in hand, take hold of, lay hold of, take, seize, grasp: flabellum, T.: sacra manu, V.: pocula, H.: baculum, O.: pignera, L.: manibus tympanum, Ct.: lora, Pr.: arma capere alii, seized their arms, S.: ensem, O.: tela, O.: omnia arma contra illam pestem, i. e. contend in every way: Manlium arma cepisse, had begun hostilities, S.: capere arma parabat, was on the point of attacking, O.—Of food, to take, partake of: Cibum cum eā, T.: lauti cibum capiunt, Ta. — To take captive, seize, make prisoner: belli duces captos tenetis: unus e filiis captus est, Cs.: capta tria milia peditum, L.: alquos Byzantii, N.: captos ostendere civibus hostes, H.: Num capti (Phryges) potuere capi? could they not, when taken, be taken (once for all)? V.: casus est enim in capiendo (sc. praedones).—To catch, hunt down, take: pro se quisque quod ceperat adferebat: cervum, Ph.: illa pro lepusculis capiebantur, patellae, etc.—To win, captivate, charm, allure, enchain, enslave, fascinate: ut te redimas captum (i. e. amore), T.: quibus (rebus) illa aetas capi ac deleniri potest: te pecuniā captum: quem suā cepit humanitate, N.: hunc capit argenti splendor, H.: dulcedine vocis, O.: (bos) herbā captus viridi, V.: oculis captis.— To cheat, seduce, deceive, mislead, betray, delude, catch: Aut quā viā te captent eādem ipsos capi? T.: eodem captus errore, involved in: suis miserum me cepit ocellis, Pr.: carmine formosae capiuntur, Tb.: me dolis, S.: capi alcuius dolo, N.: alqm amicitiae mendacis imagine, O.—To defeat, convict, cast, overcome (in a suit or dispute): ne tui consultores capiantur: in capiendo adversario versutus (orator).—To harm, lame, mutilate, maim, disable, impair, weaken: oculis et auribus captus, blind and deaf: membris omnibus captus: altero oculo capitur, loses an eye, L.: capti auribus metu, L.: lumine, O.: numquam erit tam captus equester ordo: captā re p. — P. pass., of the mind, deprived of sense, silly, insane, crazed, lunatic, mad: mente esse captum: virgines captae furore, L.: capti et stupentes animi, L. — To choose, select, elect, take, pick out, adopt, accept: iudicem populum R., L.: Me arbitrum, T.: inimicos homines, make enemies, T.: sacerdotem sortito: Flaccus flamen captus a Licinio erat, L. — Of places, to occupy, choose, select, take possession of, enter into: loca capere, to take up a position, Cs.: castris locum capere: locum extra urbem editum capere, N.: locum editiorem, S.: capto monte, Cs.: Aventinum ad inaugurandum templa, L.: montes fugā, for refuge, L.: tumulum, V.: terras captas despectare videntur (cycni), to be settling down on places selected, V. — To take by force, capture, storm, reduce, conquer, seize: pauca (oppida), S.: Troiā captā, L.: quod (agri) de Campanis ceperant: castra hostium, N.: oppida manu, V.; cf. oppressā captāque re p.: patriam suam, L.—To reach, attain, arrive at, betake oneself to: insulam, Cs.: oti illum portum.—Of property or money, to take, seize, wrest, receive, obtain, acquire, get: agros de hostibus: ager ex hostibus captus, L.: praedas, N.: ex hostibus pecuniam, L.: cape cedo, give and take, T.: de re p. nihil praeter gloriam, N.: ex calamitate populi R. nomen capere, Cs.: regnum Tiberinus ab illis Cepit, succeeded to, O.— With pecuniam, to take illegally, exact, extort, accept a bribe, take blackmail: contra leges pecuniam cepisse?: pecuniae per vim atque iniuriam captae: aperte pecunias ob rem iudicandam: alqm pecuniae captae arcessere, S.—To take, inherit, obtain, acquire, get, accept: morte testamentove alcuius alqd capere: a civibus Romanis hereditates: si capiendi Ius nullum uxori, Iu.—To collect, receive, obtain: ex eis praediis talenta argenti, T.: stipendium iure belli, Cs.: ex quo (castro) talenta, N.— Fig., to take, seize, obtain, get, enjoy, reap: Fructum, T.: fructūs auctoritatis: fructum vestri in me amoris: alquid ex eā re commodi? T.: utilitates ex amicitiā.—To take, assume, acquire, put on: gestūs voltūsque novos, T.: figuras, O.—To take, assume, adopt, cultivate, cherish, possess: petitoris personam: patris vim: patrium animum.— To undertake, assume, enter upon, accept, take up: provinciam duram, T.: consulatum: honores, N.: rerum moderamen, O.: rem p., S.: magistratum, L.—With dat. of person, to obtain for, secure for: patres praeturam Camillo ceperunt, L.—To begin, enter upon, undertake: bellum: labores, T.: augurium ex arce, L.: aliud initium belli, i. e. war on a new plan, Cs.: conatūs ad erumpendum, L.: nec vestra capit discordia finem, V.: ad impetum capiundum spatium, to take a start, L.: somnum, fall asleep.—Poet.: Unde nova ingressūs experientia cepit? i. e. was devised, V.—To seize, embrace, take (an opportunity): si quam causam ceperit, T.: tempus ad te adeundi.—To form, conceive, entertain, come to, reach: sensum verae gloriae: ex lucri magnitudine coniecturam furti: consilium unā tecum, T.: consilium hominis fortunas evertere: consilium equitatum demittere, Cs.: consilium ut exirem: legionis opprimendae consilium, Cs.—To take, derive, draw, obtain: de te exemplum, T.: exemplum ex aliquā re. — To take, entertain, conceive, receive, be subjected to, suffer, experience: miseriam omnem, T.: angorem pro amico: ex huius incommodis molestiam: infamiam sine voluptate: invidiam apud patres ex largitione, L.: timorem, V.: voluptatem animi.— With a feeling as subj, to seize, overcome, possess, occupy, affect, take possession of, move: Cupido cepit miseram nunc me, proloqui, etc.: ut caperet odium illam mei, T.: nos oblivio ceperat: Romulum cupido cepit urbis condendae, L.: animum cura cepit, L.: meae si te ceperunt taeda laudis, V.: dementia cepit amantem, V.—Of injury or loss, to suffer, take, be subjected to: calamitatem: incommodi nihil.—Esp., in the formula by which the senate, in great emergencies, gave absolute power to magistrates: videant ne quid res p. detrimenti capiat: senatus decrevit, darent operam consules, ne quid, etc., S.—To take in, receive, hold, contain, be large enough for: capit alveus amnes O.: terra feras cepit, O.: quid turbae est! Aedes nostrae vix capient, scio, T.: unā domo iam capi non possunt: Nec iam se capit unda, V.: Non tuus hoc capiet venter plus ac meus, H.: tot domūs locupletissimas istius domus una capiet? will swallow up.—To contain, hold, suffice for, be strong enough for, bear: eam amentiam: nec capiunt inclusas pectora flammas, O.: iram Non capit ipsa suam, O.: Nec te Troia capit, is too small for your glory, V.—To take, receive, hold, comprehend, grasp, embrace: gratia, quantam maximam animi nostri capere possunt: ille unus veram speciem senatūs cepit, L.
* * *
I
capere, additional forms V TRANS

take hold, seize; grasp; take bribe; arrest/capture; put on; occupy; captivate
II
capere, cepi, captus V TRANS

take hold, seize; grasp; take bribe; arrest/capture; put on; occupy; captivate
III
capionis N F

taking/seizing

usus capio -- getting ownership by continued possession

Latin-English dictionary > capiō
11 dē-pōscō

dē-pōscō popōscī, —, ere, to demand, require, request earnestly, call for: unum ad id bellum imperatorem deposci: imperatorem Caesarem: sibi navīs, Cs.: pericula, Ta.: sicut semper depoposcimus, Cs.: omnibus pollicitationibus deposcunt, qui belli initium faciant, Cs.—To demand, request, claim (a duty or office): sibi id muneris, Cs.: tibi partīs istas: sibi procurationem incendendae urbis.—To demand (for punishment): aliquem ad mortem, Cs.: alqm morti, Ta.: Pompeium interficiendum: auctorem culpae, L.: ausum Talia, O.: altera me deposcere putabatur, to demand my death.—To call out, challenge: Volscos sibi, L.

Latin-English dictionary > dē-pōscō
12 discrīmen

discrīmen inis, n [dis- + 2 CER-], that which parts, an intervening space, interval, distance, division, separation: cum (maria) pertenui discrimine separarentur: discrimina costis spina dabat, parted, V.: finem atque initium lucis exiguo discrimine internoscas, Ta. — Poet.: Fossarumque morae, leti discrimina parva, i. e. the brink of death, V.: tenue leti, V.—Fig., a distinction, difference, discrimination: hoc inter gratiosos civīs atque fortīs: sine discrimine armatos inermīs caedunt, L.: Discrimen obscurum solutis Crinibus, i. e. of sex, H.: sui alienique, L.: divinarum humanarumque rerum, L.—Poet.: septem discrimina vocum, the seven intervals (of the scale), V.: parvi discriminis umbrae, slightly varying (of color), O.— A decisive point, turning - point, critical moment, determination, decision: res in id discrimen adducta est: in discrimine est humanum genus, utrum, etc., L.: belli, Cu.: haec haud in magno ponam discrimine, regard as of great moment, L.—Poet.: discrimine aperto, the test, O.— A decisive moment, crisis, peril, risk, danger, hazard: in ipso discrimine periculi, L.: in summo rem esse discrimine, Cs.: salus sociorum summum in discrimen vocatur: in veteris fortunae discrimen adducitur: patriae: res p. in discrimen committenda, L.: quae multa vides discrimine tali, V.: discrimine vitae Coniugium pe tere, O.: ire obviam discrimini, Ta.— A decisive battle: vehemens, Cu.
* * *

discriminis N N

crisis, separating line, division; distinction, difference

Latin-English dictionary > discrīmen
13 expediō

expediō īvī, ītus, īre [ex + pes], to extricate, disengage, let loose, set free, liberate: nodum: ex nullo (laqueo) se: mortis laqueis caput, H.: flammam inter et hostīs Expedior, make my way, V.: errantem nemori, O.: sibi locum, make room, Cs.: iter per rupes, L.— To fetch out, bring forward, procure, make ready, prepare: vela, O.: virgas expediri iubet: cererem canistris, V.: navīs, Cs.: legiones, Cs.: exercitum, L.: se ad pugnam, L.: ius auxili sui, exercise, L.— To despatch, hurl: trans finem iaculo expedito, H.—Fig., to bring out, extricate, release, free: me turbā, T.: impeditum animum, T.: haererem, nisi tu me expedisses: Quas (manūs) per acuta belli, help through, H.: me multa impediverunt quae ne nunc quidem expedita sunt.— To put in order, arrange, set right, adjust, settle: rem, ut poteris: rem frumentariam, Cs.: nomina mea, pay: exitum orationis: quod instat, V. — To explain, unfold, make clear, clear up, disclose, relate: pauca tibi dictis, V.: rei initium, S.: ea de caede, Ta.: Promptius expediam quot, etc., i. e. could sooner recount, Iu.— To be serviceable, be profitable, be advantageous, be useful, be expedient, profit: nihil expedire quod sit iniustum: non idem ipsis expedire et multitudini: Caesari ad diuturnitatem victoriae: expedit bonas esse vobis, T.: omnibus expedit salvam esse rem p.: tu si ita expedit, velim, etc.
* * *

expedire, expedivi, expeditus V

disengage, loose, set free; be expedient; procure, obtain, make ready

Latin-English dictionary > expediō
14 faciō

faciō fēcī (old fut perf. faxo; subj. faxim), factus, ere; imper. fac (old, face); pass. fīō, fierī; pass imper. fī [2 FAC-], to make, construct, fashion, frame, build, erect, produce, compose: Lectulos faciundos dedit, T.: navīs: candelabrum factum e gemmis: de marmore signum, O.: pontem in Arare, Cs.: (fanum) a civitatibus factum, founded, L.: duumviri ad aedem faciendam, L.: statuam faciendam locare: (valvae) ad cludendum factae: comoedias, T.: sermonem: epigramma: verbum, speak: carmina, Iu.: scutis ex cortice factis, Cs.: auri pondera facti, wrought, V.—Of actions, to do, perform, make, carry on, execute: Opus, T.: officium, T.: Si tibi quid feci quod placeat, T.: proelium, join, Cs.: iter, Cs.: clamores: clamor fit: eruptiones ex oppido, Cs.: gradum: imperata, Cs.: promissum, fulfil: iudicium: deditionem, S.: fac periclum in litteris, put (him) to the test, T.: me advorsum omnia, oppose me in everything, T.: omnia amici causā: multa crudeliter, N.: initium, begin: praeter aetatem Facere, work too hard for your years, T.: perfacile factu esse, conata perficere, Cs.— To make, produce, cause, occasion, bring about, bring to pass: turbam, T.: ignem ex lignis: iniuriam, Cs.: causas morae, S.: ducis admirationem, excite, L.: luxuriae modum, impose, S.: fugam ex ripā fecit (i. e. fugavit), L.: somnum, induce, Iu.: metum insidiarum, excite, L.: silentio facto, L.: ne qua eius adventūs significatio fiat, become known, Cs.: faciam ut intellegatis: facito, ut sciam: putasne te posse facere, ut, etc.?: fieri potest, ut recte quis sentiat, it may happen: ita fit, ut adsint, it happens: faciendum mihi est, ut exponam, is incumbent: me Facit ut te moneam, compels, T.: facere non possum, quin mittam, etc., I cannot forbear: di faxint ne sit alter (cui, etc.): fac ne quid aliud cures, take care: domi adsitis, facite, T.: ita fac cupidus sis, ut, etc., be sure: iam faxo scies, T.: nulla res magis talīs oratores videri facit, quales, etc. (i. e. ut viderentur): hoc me Flere facit, O.— To make, acquire, obtain, gather, accumulate, gain, take, receive, incur, suffer: rem, T.: praedam, Cs.: pecuniam: stipendia, earn, S.: corhortīs, form, Cs.: corpus, grow fat, Ph.: viam sibi, force, L.: alqm suum, win as a friend, T.: terram suam, i. e. conquer, Cs.: vitae iacturam, Cs.: naufragium: damnum.— To make, render, grant, give, impart, confer: arbitria, H.: potestatem dicendi: sibi iure iurando fidem, give assurance, Cs.: Romanis animum, inspire, L.: copiam pugnandi militibus, L.: audientiam orationi: cui si libido Fecerit auspicium, i. e. if the whim seize him, H.: cognomen colli, L.: mihi medicinam, administer: nobis otia, V.: alcui dolorem: desiderium decemviros creandi, L.— To celebrate, conduct, give, perform, represent: cenas: res divinas: sacra pro civibus: cui (Iunoni), make offerings: vitulā pro frugibus, make sacrifice, V.: cum pro populo fieret: ut fieret, edere, L. — To practise, follow: naviculariam: mercaturas.— To make, depict, represent, assert, say, pretend: in libro se exeuntem e senatu: pugnam ex auro, V.: me unum ex iis feci, qui, etc., pretended to be: ex industriā factus ad imitationem stultitiae, L.: inpendere apud inferos saxum Tantalo: Fecerat et fetam Procubuisse lupam, V.: facio me alias res agere, make as if.—To suppose, assume, grant, admit (only imper. with obj clause): fac audisse (Glauciam): fac ita esse: fac (me) velle, V.— To make, constitute, choose, appoint, render: senatum firmiorem vestrā auctoritate: heredem filiam: exercitum sibi fidum, S.: iter factum conruptius imbri, H.: hi consules facti sunt: ex coriis utres fierent, S.: Candida de nigris, O.: si ille factus esset, had been chosen (consul): alqm certiorem facere, inform ; see certus: ne hoc quidem sibi reliqui facit, ut, etc., does not leave himself so much character.—Pass., to become, be turned into, be made: fit Aurum ingens coluber, V.: sua cuique deus fit dira cupido? V.— To put in possession of, subject to, refer to: omnia quae mulieris fuerunt, viri fiunt: omnem oram Romanae dicionis fecit, L.: dicionis alienae facti, L.— To value, esteem, regard, appraise, prize: parum id facio, S.: te maxumi, T.: quos plurimi faciunt: voluptatem minimi: dolorem nihili: istuc Aequi bonique facio, am content with, T.— To do (resuming the meaning of another verb): cessas ire ac facere, i. e. do as I say, T.: oppidani bellum parare: idem nostri facere, S.: ‘evolve eius librum’—‘Feci mehercule:’ bestiae simile quiddam faciunt (i. e. patiuntur): aut facere aut non promisse, Ct.: Sicuti fieri consuevit, to happen, S.— To do, act, deal, conduct oneself: Facere contra huic aegre, T.: tuis dignum factis feceris, will act like yourself, T.: bene: adroganter, Cs.: per malitiam, with malice: aliter, S.: facere quam dicere malle, act, S.: mature facto opus est, prompt action, S. — To act, take part, take sides: idem plebes facit, S.: idem sentire et secum facere Sullam: cum veritas cum hoc faciat, is on his side: nihilo magis ab adversariis quam a nobis: eae res contra nos faciunt: adversus quos fecerint, N.— To arrange, adjust, set: Vela, spread, V.: pedem, brace, V.— To be fit, be useful, make, serve, answer, do: Ad talem formam non facit iste locus, O.: ad scelus omne, O.: Stemmata quid faciunt? avail, Iu.
* * *
I
facere, additional forms V

do, make; create; acquire; cause, bring about, fashion; compose; accomplish
II
facere, feci, factus V

do, make; create; acquire; cause, bring about, fashion; compose; accomplish

Latin-English dictionary > faciō
15 gīgnō

gīgnō genuī, genitus, ere [GEN-], to produce, give birth to, beget, bear, bring forth: quem Iuppiter genuit: liberos, S.: qui te genuere (i. e. parentes), O.: pisces ova genuerunt: omnia quae terra gignat: ut deus urbem hanc gentibus genuisse videatur: ut in gignendo appareat: quae in terris gignuntur: nuper erat genitus, O.: paelice genitus, son of, L.: Dis genite et geniture deos, V.: De alquo geniti, O.: (vacca) e terrā genita, O.— Fig., to produce, occasion, cause, begin: ludus genuit trepidum certamen, H.: in hac urbe dicendi copiam: cum sui generis initium ab se gigni vellet, spring: reliquae perturbationes omnes gignuntur ex eā, grow: odia etiam gigni sempiterna, arise: eas gigni negat, are created: gigni alicunde, i. e. to have a beginning.
* * *

gignere, genui, genitus V

give birth to, bring forth, bear; beget; be born (PASSIVE)

Latin-English dictionary > gīgnō
16 idōneus

idōneus adj., fit, meet, proper, becoming, suitable, apt, capable, convenient, sufficient: rerum initium, T.: quos idoneos ducebat, consilium habet, S.: auctor, responsible: minus idoneum hominem praemio adficere, i. e. deserving: idoneum visum est dicere, etc., pertinent, S.: minus idoneis (verbis) uti: aetas ad haec utenda, T.: ad amicitiam: ad navium multitudinem portūs: ad agendum tempora: idoneus, quem fallere incipias, T.: idoneus non est, qui impetret, etc.: res, de quā quaeratur: non natus idoneus armis, Pr.: novis rebus, S.: arti Cuilibet, H.: castris locus, Cs.: patriae, serviceable, Iu.: Fons rivo dare nomen, i. e. large enough, H.: Si torrere iecur quaeris idoneum, H. — Plur m. as subst: in deligendis idoneis: cum idoneis conlocutus, L.
* * *

idonea, idoneum ADJ

suitable, fit, proper; sufficient for, able

Latin-English dictionary > idōneus
17 incipiō

incipiō cēpī, ceptus, ere [1 in+capio], to take hold, take in hand, begin: ut incipiendi ratio fuerit, ita sit desinendi modus: Incipe, et consere dextram (i. e. the fight), V.: unde incipiam?: sic rex incipit (i. e. to speak), S.: Incipe, Mopse, prior, V.: sic incipit (with direct quotation), H.: Incipit huic, in answer to, O.: sapere aude, Incipe, H.: priusquam incipias, consulto opus est, S.: novi Negoti (alqd), T.: tam prava, S.: bellum, L.: Maenalios versūs, V.: Nuptiarum gratiā haec sunt facta atque incepta, T.: duobus inceptis verbis: incepta oppugnatio, Cs.: proelium incipitur, S.: iter inceptum celerant, V.: Inceptos iambos Ad umbilicum adducere, H.: In re incipiundā, T.: a tantis princeps incipiendus erat, O.: a Iove incipiendum putat: ab illis incipit uxor, Iu.: unde potius incipiam, quam ab eā civitate?: ante quam dicere incipio: rem frumentariam expedire, Cs.: cum primum pabuli copia esse inciperet, Cs.: effari, V.: dormire, fall asleep, Iu.—To have a beginning, begin, originate, arise: tum incipere ver arbitrabatur: Narrationis incipit mihi initium, T.: incipiente febriculā.
* * *

incipere, incepi, inceptus V

begin; start, undertake

Latin-English dictionary > incipiō
18 inchoō

inchoō āvī, ātus, āre, to begin, commence: signum ab alio incohatum absolvere: initium sedis ab saltu, Ta.: Stygio regi aras, i. e. begins to sacrifice, V.: spem longam, entertain, H.—Of a writer or speaker, to essay to treat, open, begin to discuss, propose: res attigit hic versibus atque incohavit: alqd mihi nuper de oratoribus: nil altum, V.: incohante Caesare de, etc., Ta.
* * *

inchoare, inchoavi, inchoatus V

begin/start (work); set going, establish; draft/sketch/outline; enter upon

Latin-English dictionary > inchoō
19 initiō

initiō āvī, ātus, āre [initium], to begin, initiate, consecrate, admit: Ubi initiabunt (puerum), T.: initiari eo ritu Cereri: initiari Bacchis, L.—Fig.: quae (sica) abs te initiata sacris.
* * *

initiare, initiavi, initiatus V

initiate (into); admit (to) with introductory rites

Latin-English dictionary > initiō
20 nārrātiō

nārrātiō ōnis, f [narro], a relating, narrating, narration, narrative: Narrationis initium, T.: narrationes credibiles: exponenda: brevis, Ph.
* * *

narrationis N F

narrative, story

Latin-English dictionary > nārrātiō

Страницы

См. также в других словарях:

initium — index creation, inception, outset, start Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
Initium — Infobox Album | Name = Initium Type = Studio album Artist = Samhain Released = 1984 Recorded = 1981, 1983 1984 Genre = Deathrock, Horrorpunk, Gothic rock Length = 29:01 Label = Plan 9 Producer = Glenn Danzig Reviews = Allmusic Rating|3|5… … Wikipedia
INITIUM Noctis — in Reg. S. Columbani, idem cum Completorio. Ceterum in lectis omnium rerum actionumque precari solitos Gentiles, dicemus infra de Orandi ritu … Hofmann J. Lexicon universale
initium — the centre of origin of growth of the fin ray … Dictionary of ichthyology
initium — (s.m.) caput, tria loca … Dizionario di retorica par stefano arduini & matteo damiani
initium — A beginning; a commencement … Ballentine's law dictionary
Initium est salutis notitia peccati. — См. Признанье сестра покаянью … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Famam atque rumores ... sermonem sine ullo certo auctore dispersum, cui malignitas initium dederit, … — Famam atque rumores ... sermonem sine ullo certo auctore dispersum, cui malignitas initium dederit, incrementum crudelitas. См. Мирская молва, что морская волна … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
ad initium — [ad΄ i nish′ē əm, ad΄inish′əm] [L] at or to the beginning: abbrev. ad init … English World dictionary
Commercium exest, initium fidelitatis. — См. После дела и гулять хорошо … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)
Iram bene Ennius initium dixit insaniae. — См. Человек в ярости безумен … Большой толково-фразеологический словарь Михельсона (оригинальная орфография)

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с латинского на английский

ĭnĭtĭum

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Словари и энциклопедии на Академике

Перевод: с латинского на английский

ĭnĭtĭum

См. также в других словарях:

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка: