Перевод: с латинского на английский

с английского на латинский

rustĭcĭtas

  • 1 rusticitas

    rustĭcĭtas, ātis, f. [rusticus] (not anteAug.).
    I.
    Lit.
    A.
    Country life and occupations, i. e. tillage, husbandry, Pall. Insit. 11.—
    B.
    Concr., country people, Pall. 1, 31; Cod. Just. 1, 55, 3.—
    II.
    Transf., the manners of the country or of country people, rustic behavior, rusticity (opp. urbanitas);

    in a good and (more freq.) in a bad sense: patria est ei Brixia, ex illā nostrā Italiā, quae multum adhuc verecundiae, frugalitatis atque etiam rusticitatis antiquae retinet ac servat,

    Plin. Ep. 1, 14, 4; cf. Plin. 35, 4, 9, § 26; Calp. Ecl. 4, 4.—In a bad sense:

    cultus adest, nec nostros mansit in annos Rusticitas priscis illa superstes avis,

    Ov. A. A. 3, 128:

    rusticitas, non pudor ille fuit,

    id. ib. 1, 672:

    vultus sine rusticitate pudentes,

    id. H. 20, 59:

    (urbanitas) cui contraria sit rusticitas,

    Quint. 6, 3, 17; cf.:

    et imperitia, et rusticitas, et rigor,

    id. 6, 1, 37:

    in quo (ore) nulla neque rusticitas neque peregrinitas resonet,

    id. 11, 3, 30:

    verborum atque ipsius etiam soni,

    id. 11, 3, 10:

    aliquem rusticitatis arguere,

    Suet. Caes. 53:

    ignorare propter rusticitatem jus suum,

    Dig. 49, 14, 2 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > rusticitas

  • 2 rūsticitās

        rūsticitās ātis, f    [rusticus], rustic behavior, rusticity, boorishness, rudeness (opp. urbanitas): voltūs sine rusticitate pudentes, O.
    * * *

    Latin-English dictionary > rūsticitās

  • 3 contrarium

    contrārĭus, a, um, adj. [contra], lying or being over against, opposite.
    I.
    In gen.
    A.
    Prop., of places (syn. adversus):

    collis adversus huic et contrarius,

    Caes. B. G. 2, 18; cf.:

    contraria tigna iis (tignis),

    id. ib. 4, 17, 5; and:

    gemma soli,

    Plin. 37, 9, 47, § 131:

    contrario amne,

    against the stream, id. 21, 12, 43, § 73:

    tellus,

    Ov. M. 1, 65; cf. id. ib. 13, 429:

    ripa,

    Dig. 41, 1, 65:

    auris,

    Plin. 24, 10, 47, § 77:

    contraria vulnera ( = adversa vulnera),

    in front, on the breast, Tac. H. 3, 84:

    in contrarias partes fluere,

    Cic. Div. 1, 35, 78; cf.:

    tignis in contrariam partem revinctis,

    Caes. B. G. 4, 17; cf.

    . si pelles utriusque (hyaenae et pantherae) contrariae suspendantur,

    Plin. 28, 8, 27, § 93:

    contrario ictu uterque transfixus,

    by a blow from the opposite direction, Liv. 2, 6, 9.— With inter se, Plin. 4, 11, 18, § 49.—With atque, Cic. Rep. 6, 17, 17.—Far more freq. and class. in prose and poetry,
    B.
    Transf., of other objects.
    1.
    In gen., opposite, contrary, opposed (syn. diversus); constr. with the gen., dat., inter se, atque, or absol.
    (α).
    With gen.:

    hujus virtutis contraria est vitiositas,

    Cic. Tusc. 4, 15, 34; id. Inv. 2, 54, 165; id. Fin. 4, 24, 67 Madv. N. cr.; Quint. 5, 10, 49 al.—
    (β).
    With dat.:

    voluptas honestati,

    Cic. Off. 3, 33, 119:

    fortuna rationi et constantiae,

    id. Div. 2, 7, 18; cf. id. Top. 11, 46 sq.:

    vitium illi virtuti,

    Quint. 11, 3, 44:

    rusticitas urbanitati,

    id. 6, 3, 17:

    pes bacchio,

    id. 9, 4, 102:

    color albo,

    Ov. M. 2, 541:

    aestus vento,

    id. ib. 8, 471 et saep. —
    (γ).
    With inter se:

    orationes inter se contrariae Aeschinis Demosthenisque,

    Cic. Opt. Gen. 5, 14; so id. de Or. 2, 55, 223; Quint. prooem. § 2; 1, 10, 6; 10, 1, 22.—
    (δ).
    With atque:

    versantur retro contrario motu atque caelum,

    Cic. Rep. 6, 17, 17.—
    (ε).
    Absol.:

    aut bono casu aut contrario,

    Cic. Tusc. 5, 12, 36:

    monstrum ex contrariis diversisque inter se pugnantibus naturae studiis conflatum,

    id. Cael. 5, 12:

    ardor,

    Lucr. 3, 252:

    exemplum,

    Quint. 5, 11, 7:

    jus,

    id. 5, 11, 32:

    leges,

    conflicting, id. 3, 6, 43; Dig. 1, 3, 28: actiones, cross-suits, Gai Inst. 4, 174 al.:

    latitudo quā contrariae quinqueremes commearent,

    going in opposite directions, Suet. Ner. 31:

    disputandum est de omni re in contrarias partis,

    on both sides, Cic. de Or. 1, 34, 158:

    ex contrariā parte dicere,

    id. Inv. 1, 18, 26:

    in contrariam partem adferre aliquid,

    id. de Or. 2, 53, 215 al. —
    2.
    Esp., subst.: contrārĭum, ii, n., the opposite, contrary, reverse.
    a.
    In gen.:

    contrarium decernebat ac paulo ante decreverat,

    Cic. Verr. 2, 1, 46, § 120:

    si ea rex vult, quae Thebanis sint utilia... sin autem contraria, etc.,

    Nep. Epam. 4, 2:

    dum vitant stulti vitia, in contraria currunt,

    Hor. S. 1, 2, 24; cf.: diversaeque vocant animum in contraria curae, in opposite directions, Verg A. 12, 487:

    ut auctoris sortem in contraria mutet,

    Ov. M. 3, 329:

    in contraria versus,

    transformed, id. ib. 12, 179.—With gen.:

    contraria earum (artium)... vitia quae sunt virtutum contraria,

    Cic. Fin. 4, 24, 67:

    fidentiae contrarium est diffidentia,

    id. Inv. 2, 54, 165; cf. Quint. 5, 10, 49.—With dat.:

    quis non diversa praesentibus contrariaque exspectatis aut speret aut timeat,

    Vell. 2, 75, 2: qui contraria Deo faciat, Lact. de Ira, 3, 3.—With quam:

    qui contraria faciat quam Deus,

    Lact. 3, 29, 13; Aug. Civ. Dei, 8, 24; Claud. in Eutr. 2, 267.—
    b.
    As rhet. fig., the antithesis, contrast, opposite, Cic. Inv. 1, 28, 42; Auct. Her. 4, 19, 27; Jul. Ruf. Schem. Lex. § 11.—
    c.
    Adverb. phrases:

    ex contrario,

    on the conirary, on the other hand, Caes. B. G. 7, 30; Cic. Rosc. Com. 16, 47; id. Inv. 2, 8, 25; Quint. 6, 1, 16:

    e contrario,

    Nep. Iphicr. 1, 4; id. Ham. 1, 2; id. Att. 9, 3; id. Eum. 1, 5 (al. contrario without e); Quint. 1, 5, 43;

    rarely ex contrariis,

    Quint. 8, 5, 9; 8, 5, 18; 10, 1, 19;

    11, 3, 39 al.—In the same sense, but more rarely, in contrarium,

    Plin. 18, 24, 54, § 197:

    per contrarium,

    Dig. 2, 4, 8, § 1; 2, 15, 8; 28, 1, 20 al.—
    II.
    In partic.
    1.
    Of weight: aes contrarium, weighed against, = antirropon, Paul. ex Fest. p. 64, 12 Müll.; cf. Scalig. ad Plaut. Ep. 3, 3, 30.—
    2.
    Of hostile opposition, inimical, hostile, hurtful, pernicious, etc. (more rare than adversarius, and mostly poet. or in post-Aug. prose):

    contrariis dis,

    Varr. L. L. 5, § 70 Müll.:

    Averna avibus cunctis,

    dangerous, destructive, Lucr. 6, 741; cf.:

    usus lactis capitis doloribus,

    Plin. 28, 9, 33, § 130:

    hyssopum stomacho,

    id. 25, 11, 87, § 136:

    quam (sc. perspicuitatem) quidam etiam contrariam interim putaverunt,

    injurious, disadvantageous, Quint. 4, 2, 64 Spald.; cf.:

    philosophia imperaturo,

    Suet. Ner. 52:

    exta,

    unfavorable, id. Oth. 8:

    saepe quos ipse alueris, Tibi inveniri maxime contrarios,

    hostile, Phaedr. 4, 11, 17:

    litora litoribus contraria, fluctibus undas Imprecor,

    Verg. A. 4, 628; cf. id. ib. 7, 293.— Subst.: contrārĭus, ii, m., an opponent, antagonist; plur., Vitr. 3, praef. 2.— Adv.: con-trārĭē, in an opposite direction, in a different manner:

    sidera procedentia,

    Cic. Univ 9 med.:

    scriptum,

    id. Part. Or. 31, 108:

    relata verba,

    id. de Or. 2, 65, 263:

    dicere,

    Tac. Or. 34.

    Lewis & Short latin dictionary > contrarium

  • 4 contrarius

    contrārĭus, a, um, adj. [contra], lying or being over against, opposite.
    I.
    In gen.
    A.
    Prop., of places (syn. adversus):

    collis adversus huic et contrarius,

    Caes. B. G. 2, 18; cf.:

    contraria tigna iis (tignis),

    id. ib. 4, 17, 5; and:

    gemma soli,

    Plin. 37, 9, 47, § 131:

    contrario amne,

    against the stream, id. 21, 12, 43, § 73:

    tellus,

    Ov. M. 1, 65; cf. id. ib. 13, 429:

    ripa,

    Dig. 41, 1, 65:

    auris,

    Plin. 24, 10, 47, § 77:

    contraria vulnera ( = adversa vulnera),

    in front, on the breast, Tac. H. 3, 84:

    in contrarias partes fluere,

    Cic. Div. 1, 35, 78; cf.:

    tignis in contrariam partem revinctis,

    Caes. B. G. 4, 17; cf.

    . si pelles utriusque (hyaenae et pantherae) contrariae suspendantur,

    Plin. 28, 8, 27, § 93:

    contrario ictu uterque transfixus,

    by a blow from the opposite direction, Liv. 2, 6, 9.— With inter se, Plin. 4, 11, 18, § 49.—With atque, Cic. Rep. 6, 17, 17.—Far more freq. and class. in prose and poetry,
    B.
    Transf., of other objects.
    1.
    In gen., opposite, contrary, opposed (syn. diversus); constr. with the gen., dat., inter se, atque, or absol.
    (α).
    With gen.:

    hujus virtutis contraria est vitiositas,

    Cic. Tusc. 4, 15, 34; id. Inv. 2, 54, 165; id. Fin. 4, 24, 67 Madv. N. cr.; Quint. 5, 10, 49 al.—
    (β).
    With dat.:

    voluptas honestati,

    Cic. Off. 3, 33, 119:

    fortuna rationi et constantiae,

    id. Div. 2, 7, 18; cf. id. Top. 11, 46 sq.:

    vitium illi virtuti,

    Quint. 11, 3, 44:

    rusticitas urbanitati,

    id. 6, 3, 17:

    pes bacchio,

    id. 9, 4, 102:

    color albo,

    Ov. M. 2, 541:

    aestus vento,

    id. ib. 8, 471 et saep. —
    (γ).
    With inter se:

    orationes inter se contrariae Aeschinis Demosthenisque,

    Cic. Opt. Gen. 5, 14; so id. de Or. 2, 55, 223; Quint. prooem. § 2; 1, 10, 6; 10, 1, 22.—
    (δ).
    With atque:

    versantur retro contrario motu atque caelum,

    Cic. Rep. 6, 17, 17.—
    (ε).
    Absol.:

    aut bono casu aut contrario,

    Cic. Tusc. 5, 12, 36:

    monstrum ex contrariis diversisque inter se pugnantibus naturae studiis conflatum,

    id. Cael. 5, 12:

    ardor,

    Lucr. 3, 252:

    exemplum,

    Quint. 5, 11, 7:

    jus,

    id. 5, 11, 32:

    leges,

    conflicting, id. 3, 6, 43; Dig. 1, 3, 28: actiones, cross-suits, Gai Inst. 4, 174 al.:

    latitudo quā contrariae quinqueremes commearent,

    going in opposite directions, Suet. Ner. 31:

    disputandum est de omni re in contrarias partis,

    on both sides, Cic. de Or. 1, 34, 158:

    ex contrariā parte dicere,

    id. Inv. 1, 18, 26:

    in contrariam partem adferre aliquid,

    id. de Or. 2, 53, 215 al. —
    2.
    Esp., subst.: contrārĭum, ii, n., the opposite, contrary, reverse.
    a.
    In gen.:

    contrarium decernebat ac paulo ante decreverat,

    Cic. Verr. 2, 1, 46, § 120:

    si ea rex vult, quae Thebanis sint utilia... sin autem contraria, etc.,

    Nep. Epam. 4, 2:

    dum vitant stulti vitia, in contraria currunt,

    Hor. S. 1, 2, 24; cf.: diversaeque vocant animum in contraria curae, in opposite directions, Verg A. 12, 487:

    ut auctoris sortem in contraria mutet,

    Ov. M. 3, 329:

    in contraria versus,

    transformed, id. ib. 12, 179.—With gen.:

    contraria earum (artium)... vitia quae sunt virtutum contraria,

    Cic. Fin. 4, 24, 67:

    fidentiae contrarium est diffidentia,

    id. Inv. 2, 54, 165; cf. Quint. 5, 10, 49.—With dat.:

    quis non diversa praesentibus contrariaque exspectatis aut speret aut timeat,

    Vell. 2, 75, 2: qui contraria Deo faciat, Lact. de Ira, 3, 3.—With quam:

    qui contraria faciat quam Deus,

    Lact. 3, 29, 13; Aug. Civ. Dei, 8, 24; Claud. in Eutr. 2, 267.—
    b.
    As rhet. fig., the antithesis, contrast, opposite, Cic. Inv. 1, 28, 42; Auct. Her. 4, 19, 27; Jul. Ruf. Schem. Lex. § 11.—
    c.
    Adverb. phrases:

    ex contrario,

    on the conirary, on the other hand, Caes. B. G. 7, 30; Cic. Rosc. Com. 16, 47; id. Inv. 2, 8, 25; Quint. 6, 1, 16:

    e contrario,

    Nep. Iphicr. 1, 4; id. Ham. 1, 2; id. Att. 9, 3; id. Eum. 1, 5 (al. contrario without e); Quint. 1, 5, 43;

    rarely ex contrariis,

    Quint. 8, 5, 9; 8, 5, 18; 10, 1, 19;

    11, 3, 39 al.—In the same sense, but more rarely, in contrarium,

    Plin. 18, 24, 54, § 197:

    per contrarium,

    Dig. 2, 4, 8, § 1; 2, 15, 8; 28, 1, 20 al.—
    II.
    In partic.
    1.
    Of weight: aes contrarium, weighed against, = antirropon, Paul. ex Fest. p. 64, 12 Müll.; cf. Scalig. ad Plaut. Ep. 3, 3, 30.—
    2.
    Of hostile opposition, inimical, hostile, hurtful, pernicious, etc. (more rare than adversarius, and mostly poet. or in post-Aug. prose):

    contrariis dis,

    Varr. L. L. 5, § 70 Müll.:

    Averna avibus cunctis,

    dangerous, destructive, Lucr. 6, 741; cf.:

    usus lactis capitis doloribus,

    Plin. 28, 9, 33, § 130:

    hyssopum stomacho,

    id. 25, 11, 87, § 136:

    quam (sc. perspicuitatem) quidam etiam contrariam interim putaverunt,

    injurious, disadvantageous, Quint. 4, 2, 64 Spald.; cf.:

    philosophia imperaturo,

    Suet. Ner. 52:

    exta,

    unfavorable, id. Oth. 8:

    saepe quos ipse alueris, Tibi inveniri maxime contrarios,

    hostile, Phaedr. 4, 11, 17:

    litora litoribus contraria, fluctibus undas Imprecor,

    Verg. A. 4, 628; cf. id. ib. 7, 293.— Subst.: contrārĭus, ii, m., an opponent, antagonist; plur., Vitr. 3, praef. 2.— Adv.: con-trārĭē, in an opposite direction, in a different manner:

    sidera procedentia,

    Cic. Univ 9 med.:

    scriptum,

    id. Part. Or. 31, 108:

    relata verba,

    id. de Or. 2, 65, 263:

    dicere,

    Tac. Or. 34.

    Lewis & Short latin dictionary > contrarius

  • 5 deformitas

    dēformĭtas, ātis, f. [deformis, no. I.], deformity, ugliness (good prose).
    I.
    Lit. (physically):

    quae si in deformitate corporis habet aliquid offensionis, quanta illa depravatio et foeditas animi debet videri?

    Cic. Off. 3, 29, 105; id. de Or. 2, 59, 239; cf. of mutilation, Amm. 14, 7, 16:

    in tanta deformitate,

    hideousness, Liv. 2, 23; Quint. 2, 13, 12 al.:

    aedificiorum,

    Suet. Ner. 38.—
    II.
    Trop. (morally), baseness, vileness, deformity of character:

    an corporis pravitates habebunt aliquid offensionis, animi deformitas non habebit?

    Cic. Leg. 1, 19, 51; id. Att. 9, 10, 2; id. de Or. 1, 34, 156; Sen. Ben. 1, 10, 2; Quint. 6, 1, 12; 8, 3, 48.— Plur.:

    verba meretricum vitia atque deformitates significantia,

    Gell. 3, 3, 6 et saep.—
    B.
    An uncouth style:

    rusticitas et rigor et deformitas adferunt frigus,

    Quint. 6, 1, 37.

    Lewis & Short latin dictionary > deformitas

  • 6 frigus

    frīgus, ŏris, n. [Gr. rhigos, cold, pigeô;

    the connection with Lat. rĭgeo, rĭgor, is doubtful,

    Curt. Gr. Etym. 353; Corss. Ausspr. 1, 451], cold, coldness, coolness (for syn. cf.: algor, gelu, rigor, glacies, pruina).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen. (class.):

    nec calor (mihi obsistet) nec frigus metuo,

    Plaut. Merc. 5, 2, 19;

    so opp. calor,

    Lucr. 2, 517; 6, 371; Cic. Univ. 14 med.; id. Rosc. Am. 45, 131; Verg. G. 2, 344; 4, 35:

    calidis torrescere flammis aut... rigere Frigore,

    Lucr. 3, 892:

    cum esset vinctus nudus in aëre, in imbri, in frigore,

    Cic. Verr. 2, 4, 40, § 87:

    vix in ipsis tectis frigus vitatur,

    id. Fam. 16, 8, 2:

    fere matutinis temporibus frigus est,

    coolness, Cels. 2, 1; cf.:

    frigus captabis opacum,

    Verg. E. 1, 53; Hor. C. 3, 13, 10; Ov. M. 10, 129:

    quae frigore sola Dormiat,

    in the cold night, Tib. 1, 8, 39:

    cum Appius senatum coegisset, tantum fuit frigus ut coactus sit nos dimittere,

    Cic. Q. Fr. 2, 12, 1.—In plur.:

    nec frigora quimus usurpare oculis,

    Lucr. 1, 300:

    ut tectis saepti frigora caloresque pellamus,

    the cold, Cic. N. D. 2, 60, 151; cf.:

    ex verna intemperie variante calores frigoraque,

    Liv. 22, 2, 10:

    tecta quibus frigorum vis pellitur,

    Cic. Off. 2, 4, 13:

    propter frigora... frumenta in agris matura non erant,

    Caes. B. G. 1, 16, 2:

    Alpinae nives et frigora Rheni,

    Verg. E. 10, 47:

    Scythiae,

    Ov. M. 2, 224:

    Peligna,

    Hor. C. 3, 19, 8:

    matutina,

    id. S. 2, 6, 45:

    nocturna,

    Liv. 40, 22, 7:

    intolerabilia,

    id. 21, 58, 1:

    ficum frigoribus ne serito,

    in cold weather, Col. 5, 10, 9:

    quisquam picta colit Spartani frigora saxi,

    i. e. the variegated cold marble floor, Mart. 1, 56, 5; Tac. Agr. 12; id. G. 16; Suet. Aug. 81.—
    B.
    In partic. ( poet.).
    1.
    The cold of winter, winter (like calor for summer;

    v. calor): lac mihi non aestate novum, non frigore defit,

    Verg. E. 2, 22:

    ante focum, si frigus erit,

    id. ib. 5, 70:

    quae frigore sola dormiat,

    Tib. 1, 8, 39:

    per medium frigus,

    Hor. Ep. 1, 15, 5.— Plur.:

    frigoribus parto agricolae plerumque fruuntur,

    Verg. G. 1, 300:

    frigoribus mediis,

    id. E. 10, 65.—
    2.
    A chill, fever:

    tentatum frigore corpus,

    Hor. S. 1, 2, 80.—
    3.
    The coldness of death, death:

    et gelidos artus in leti frigore linquit,

    Lucr. 3, 401:

    aeternum leti,

    id. 4, 924:

    letale,

    Ov. M. 2, 611:

    supremum animae,

    Stat. S. 3, 3, 20:

    ast illi solvuntur frigore membra Vitaque cum gemitu fugit,

    Verg. A. 12, 951 (diff. from the foll.).—
    4.
    A cold shudder produced by fear:

    extemplo Aeneae solvuntur frigore membra, Ingemit, etc.,

    Verg. A. 1, 92.—
    II.
    Transf., a cold region or place:

    frigus non habitabile,

    Ov. Tr. 3, 4, 51:

    et quodcumque jacet sub urbe frigus,

    Mart. 4, 64, 14.—
    III.
    Trop. (cf. frigeo and frigidus, II.; not in Cic.).
    A.
    Coldness in action, inactivity: si Parthi vos nihil calfaciunt, nos hic frigore frigescimus, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 6, 5; Ov. F. 2, 856.—
    B.
    A cold or frigid reception of a person or thing, esp. a discourse; coolness, coldness, indifference, disfavor (perh. not ante-Aug.):

    majorum ne quis amicus Frigore te feriat,

    coolness, loss of favor, Hor. S. 2, 1, 62; cf.:

    Montanus Julius et amicitia Tiberii notus et frigore,

    Sen. Ep. 122:

    et imperitia et rusticitas et rigor et deformitas afferunt interim frigus,

    Quint. 6, 1, 37; Plin. Ep. 6, 15, 4; Quint. 5, 7, 31:

    illud quaestionum et argumentorum apud corrupta judicia frigus evitant,

    id. 2, 12, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > frigus

  • 7 imperitia

    impĕrītĭa ( inp-), ae, f. [imperitus], inexperience, ignorance, awkwardness (mostly post-Aug.;

    not in Cic. or Cæs.): Jugurtha, cognita vanitate atque imperitia legati, subdolus ejus augere amentiam,

    Sall. J. 38, 1; cf. id. ib. 85, 45:

    plurimum Marius imperitia hostium confirmatus,

    id. ib. 99, 1; cf.:

    pugnam imperitia poscere,

    Tac. A. 13, 36:

    juvenum,

    id. ib. 13, 42:

    imperitia et rusticitas afferunt interim frigus,

    Quint. 6, 1, 37:

    contra Circium serere, imperitia existimatur,

    Plin. 17, 2, 2, § 21:

    rerum atque verborum imperitia, Gell. N. A. praef. § 12: nimia,

    Gai. Inst. 2, 109.—In plur.:

    grammatico insolentiarum et imperitiarum pleno,

    id. 7, 17 in lemm.

    Lewis & Short latin dictionary > imperitia

  • 8 inperitia

    impĕrītĭa ( inp-), ae, f. [imperitus], inexperience, ignorance, awkwardness (mostly post-Aug.;

    not in Cic. or Cæs.): Jugurtha, cognita vanitate atque imperitia legati, subdolus ejus augere amentiam,

    Sall. J. 38, 1; cf. id. ib. 85, 45:

    plurimum Marius imperitia hostium confirmatus,

    id. ib. 99, 1; cf.:

    pugnam imperitia poscere,

    Tac. A. 13, 36:

    juvenum,

    id. ib. 13, 42:

    imperitia et rusticitas afferunt interim frigus,

    Quint. 6, 1, 37:

    contra Circium serere, imperitia existimatur,

    Plin. 17, 2, 2, § 21:

    rerum atque verborum imperitia, Gell. N. A. praef. § 12: nimia,

    Gai. Inst. 2, 109.—In plur.:

    grammatico insolentiarum et imperitiarum pleno,

    id. 7, 17 in lemm.

    Lewis & Short latin dictionary > inperitia

  • 9 urbanitas

    urbānĭtas, ātis, f. [id.], a living in a city, city life.
    I.
    Lit.:

    desideria urbis et urbanitatis,

    Cic. Fam. 7, 6, 1:

    in urbis urbanitatisque desiderio,

    id. ib. 7, 17, 1.—
    II.
    Transf., city fashion, city manners, both in a good and in a bad sense.
    A.
    In a good sense.
    1.
    Refinement, elegance of manner, politeness, courtesy, affability, urbanity:

    addo urbanitatem, quae est virtus, ut Stoici rectissime putant,

    Cic. Fam. 3, 7, 5.—
    2.
    Refinement, delicacy, or elegance of speech:

    urbanitate quādam quasi colorata oratio,

    Cic. Brut. 46, 170; cf. Quint. 6, 3, 17 (opp. rusticitas); 6, 3, 103 sq.—
    b.
    In partic., wit, humor, pleasantry, raillery: contumelia si petulantius jactatur, convicium;

    si facetius, urbanitas nominatur,

    Cic. Cael. 3, 6:

    in quantam hominum facetorum urbanitatem incurratis, non dico,

    id. Fin. 2, 31, 103:

    ut aliquando subtilitatem veteris urbanitatis et humanissimi sermonis attingerem,

    id. Q. Fr. 2, 10, 2:

    vides exaruisse jam veterem urbanitatem,

    id. Fam. 7, 31, 2:

    mancipiorum urbanitas in dominos contumeliosa,

    Sen. Const. 11, 3:

    in jocis,

    Quint. 2, 5, 8:

    oratoria,

    id. 6, 3, 14:

    risus si aptus est, urbanitatis nomen adsequitur,

    id. 8, 6, 74; 10, 1, 115.—
    B.
    In a bad sense, trickery, roguery, knavery:

    incuriosos milites (vernaculā utebantur urbanitate) quidam spoliavere,

    Tac. H. 2, 88; so,

    vernula,

    Petr. 24.

    Lewis & Short latin dictionary > urbanitas

  • 10 urbanus

    urbānus, a, um, adj. [urbs], of or belonging to the city or town, city-, town- (opp. rusticus; cf.: urbicus, oppidanus).
    I.
    Lit.
    A.
    Adj.:

    nostri majores non sine causā praeponebant rusticos Romanos urbanis,

    Varr. R. R. 2, praef. §

    1: rustica et urbana vita,

    id. ib. 3, 1, 1:

    vita (opp. rustica),

    Quint. 2, 4, 24; cf. Ter. Ad. 1, 1, 17:

    urbani assidui cives, quos scurras vocant,

    Plaut. Trin. 1, 2, 165:

    scurra,

    id. Most. 1, 1, 14:

    leges,

    id. Rud. 4, 3, 85:

    tribus,

    Cic. de Or. 1, 9, 38:

    praetor,

    Caes. B. C. 3, 20:

    plebes,

    Sall. C. 37, 4:

    servitia,

    id. ib. 24, 4:

    exercitus,

    Liv. 27, 3, 9:

    administratio rei publicae (opp. provincialis),

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 15, § 43:

    res,

    Plaut. Cas. 1, 13; Caes. B. G. 7, 6:

    motus,

    id. ib. 7, 1:

    luxus,

    Tac. A. 2, 44: praedia, land and houses, all land covered by buildings (v. praedium), Dig. 50, 16, 198; 8, 1, 1; cf. ib. 8, tit. 2:

    fundus,

    Cato, R. R. 8, 2:

    rus,

    Just. 31, 2:

    cohortes,

    Dig. 25, 1, 8, § 9.—
    2.
    Subst.: urbā-nus, i, m., an inhabitant of a city, a city man, citizen:

    urbani fiunt rustici,

    Plaut. Merc. 4, 3, 15 sq.:

    omnes urbani, rustici,

    Cic. Fin. 2, 23, 77:

    sermo omnis non modo urbanorum, sed etiam rusticorum,

    id. Or. 24, 81:

    otiosi,

    Liv. 5, 20, 6:

    obrepere urbanis,

    Plin. Ep. 9, 20, 2.—
    B.
    Esp., devoted to the city, fond of city life:

    diligere secessum, quem tu nimis urbanus es, nisi concupiscis,

    Plin. Ep. 2, 17, 29.—
    II.
    Transf., in the city fashion, in the city style, citizenlike, both in a good and a bad sense.
    A.
    In a good sense.
    1.
    Polished, refined, cultivated, courteous, affable, urbane (syn.:

    comis, humanus): hominem non solum sapientem, verum etiam, ut nunc loquimur urbanum,

    Cic. Fam. 3, 8, 3; cf. Quint. 8, 3, 34 sq.; so Cic. Verr. 2, 1, 6, § 17.—
    b.
    Transf., of plants, improved, cultivated, ornamental: sunt arborum quaedam urbaniores, quas his placet nominibus distinguere. Hae mites, quae fructu atque aliqua dote umbrarumve officio humaniusjuvant, non improbe dicantur urbanae. Plin. 16, 19, 32, § 78:

    acanthi topiariae et urbanae herbae,

    id. 22, 22, 34, § 76.—
    2.
    Of speech.
    a.
    In gen., refined, polished, elegant. nice, choice:

    in vocibus nostrorum oratorum recinit quiddam et resonat urbanius,

    Cic. Brut. 46, 171:

    genus dicendi,

    Quint. 2, 8, 4:

    os facile, explanatum, jucundum, urbanum, id est, in quo nulla neque rusticitas neque peregrinitas resonet,

    id. 11, 3, 30:

    distinctior et urbanior et altior Cicero,

    Tac. Or. 18.—
    b.
    In [p. 1935] partic., of wit, witty, humorous, facetious: urbanus homo erit, cujus multa bene dicta responsaque erunt: et qui in sermonibus, circulis, conviviis, item in contionibus, omni denique loco ridicule commodeque dicet, Domit. Mars. ap. Quint. 6, 3, 105:

    dictum per se urbanum,

    id. 6, 3, 54:

    circumfertur Marcii Philippi velut urbanissimum factum atque dictum,

    Col. 8, 16, 3:

    qui est in isto genere urbanissimus,

    Cic. Cael. 15, 36:

    Romani veteres atque urbani sales,

    id. Fam. 9, 15, 2:

    homines lauti et urbani,

    id. Verr. 2, 1, 6, § 17:

    hic tibi comis et urbanus liberque videtur,

    witty, clever, Hor. S. 1, 4, 90:

    urbanus coepit haberi,

    id. Ep. 1, 15, 27:

    in senatu dicax et urbanus et bellus,

    Plin. Ep. 4, 25, 3:

    urbanos qui illa censuerunt dicam an miseros? Dicerem urbanos, si senatum deceret urbanitas,

    id. ib. 8, 6, 3.—
    B.
    In a bad sense, bold, forward, impudent:

    frontis ad urbanae descendi praemia,

    Hor. Ep. 1, 9, 11:

    audacia,

    Cic. Prov. Cons. 4, 8.— Adv.: urbānē (acc. to II. A.).
    1.
    Courteously, civilly, affably, politely, urbanely:

    severe et graviter et prisce agere, an remisse ac leniter et urbane,

    Cic. Cael. 14, 33:

    urbanius agere,

    id. ib. 15, 36: urbanissime et prudentissime adjuvit, Treb. Gallien. 14.—More freq.,
    2.
    Of speech, wittily, acutely, elegantly, happily:

    aliquem facete et urbane ridere,

    Cic. Fin. 1, 11, 39:

    bene et urbane dicere,

    Quint. 6, 3, 42; 5, 7, 26; 6, 1, 46 al.:

    interrogare,

    id. 11, 3, 126:

    emendare,

    id. 8, 3, 54:

    urbanius elabi,

    id. 2, 11, 2:

    urbanissime respondere,

    Gell. 15, 5, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > urbanus

См. также в других словарях:

  • rusticità — {{hw}}{{rusticità}}{{/hw}}s. f. 1 Carattere rude, poco socievole. 2 Caratteristica di ciò che è grezzo …   Enciclopedia di italiano

  • rusticité — [ rystisite ] n. f. • 1512; « travail des champs » XIIIe; lat. rusticitas 1 ♦ Manières rustiques, manque de raffinement, d éducation. « Ils prirent sa franchise pour de la rusticité » (Rousseau). 2 ♦ (1545) Littér. Caractère de ce qui est… …   Encyclopédie Universelle

  • Rusticity — Rus*tic ity, n. [L. rusticitas: cf. F. rusticit[ e].] The quality or state of being rustic; rustic manners; rudeness; simplicity; artlessness. [1913 Webster] The sweetness and rusticity of a pastoral can not be so well expressed in any other… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Otto III. (HRR) — Aus dem Evangeliar Ottos III.(Bayerische Staatsbibliothek, Clm 4453, fol. 23v 24r): Der Kaiser thronend zwischen zwei Säulen vor einer angedeuteten Palastarchitektur. Er ist ausgestattet mit Krone, Adlerszepter des Augustus und der Sphaira mit… …   Deutsch Wikipedia

  • Othon III de Germanie — Otton III du Saint Empire Otton III du Saint Empire Enluminure de l abbaye de Reichenau (Évangéliaire d Otton III, v. 1000, Bayerische Staatsbibliothek, Munich). Dynastie Ottoniens …   Wikipédia en Français

  • Othon III du Saint-Empire — Otton III du Saint Empire Otton III du Saint Empire Enluminure de l abbaye de Reichenau (Évangéliaire d Otton III, v. 1000, Bayerische Staatsbibliothek, Munich). Dynastie Ottoniens …   Wikipédia en Français

  • Otton III — du Saint Empire Otton III du Saint Empire Enluminure de l abbaye de Reichenau (Évangéliaire d Otton III, v. 1000, Bayerische Staatsbibliothek, Munich). Dynastie Ottoniens …   Wikipédia en Français

  • Otton III du Saint-Empire — Enluminure de l abbaye de Reichenau (Évangéliaire d Otton III, v. 1000, Bayerische Staatsbibliothek, Munich) …   Wikipédia en Français

  • Otton iii du saint-empire — Enluminure de l abbaye de Reichenau (Évangéliaire d Otton III, v. 1000, Bayerische Staatsbibliothek, Munich). Dynastie Ottoniens …   Wikipédia en Français

  • Renaissance du 12e siècle — Renaissance du XIIe siècle La renaissance du XIIe siècle est une période majeure de renouveau du monde culturel au Moyen Âge, mise en évidence par les travaux des historiens Charles H. Haskins, Jacques Le Goff ou encore Jacques Verger.… …   Wikipédia en Français

  • Renaissance du 12è siècle — Renaissance du XIIe siècle La renaissance du XIIe siècle est une période majeure de renouveau du monde culturel au Moyen Âge, mise en évidence par les travaux des historiens Charles H. Haskins, Jacques Le Goff ou encore Jacques Verger.… …   Wikipédia en Français

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»